O Provisional

Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento" Ano XXI - Número 57 Viveiro, 20 de xuño de 2014

PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES PRÁCTICAS EDUCATIVAS - CURSO 2003-04 Erasmus Charter for Higher Education 2014-2020

Letras Galegas 2014

O poeta e tradutor de Guitiriz Xosé María Díaz Castro é autor dunha obra poética singular e de aparición serodia que destaca polo seu virtuosismo técnico.

O Programa Erasmus da Comisión que se establece a ordenación xeral Europea ten como obxectivo, para o in- da F.P. regrada). Isto supón un SUMARIO: tervalo 2014-2020, atender ás necesi- maior prestixo e recoñecemento a dades da ensinanza-aprendizaxe de to- estas ensinazas e permitiralles aos • Evolución dos os participantes de Educación Su- alumnos que cursan ciclos formati- • Entrevista a: perior e de Formación Profesional de vos de grao superior, un maior re- Uxío Rodríguez García grado superior, calquera que sea a du- coñecemento académico. • Día de Rosalía ración da súa carreira ou cualificación, Dado que a participación nestes así como ás instituciones que imparten programas ten cono requisito previo • O ara este tipo de formación. a posesión da carta Erasmus (EUC) • O fútbo Por outra banda, o sistema educativo que concede a Comisión Europea, o • 100 a español sitúa no ámbito da Educación noso centro tramiteu, e logrou, a mes- • Cine para a reflexión: Superior as ensinanzas de F.P. de gra- ma polo que xa se están barallando El discurso del Rey do superior (así o recoñecen tanto a varios programas europeos dos que • A Educación en España (IV) LOE, como o R.D. 1538/2006, polo informaremos oportunamente. Páxina 2 O Provisional 20 xuño 2014

EDITORIAL AUDITORÍA EXTERNA Oscilacións na matrícula O incremento do número de persoas que viñeron a estudar ao noso instituto foi significativo neste curso e fixo que superásem:30 da noite, traballamos para que ninguén se quede sen estudar coa nosa oferta educativa para persoas adultas.

Durante os días 19 e 20 de febreiro celebrouse no noso centro unha nova auditoría externa do sistema de xestión da calidade que toma como referente a norma ISO9001/2008. Esta é xa a proba número 12 á que se somete vo- luntariamente o IES María Sarmiento despois de acadar o selo de calidade no ano 2003.

O Director: Juan J. Pardo 20 xuño 2014 O Provisional Páxina 3

ACTIVIDADESACTIVIDADES DE DE FINAL FINAL DO DO PRIMEIRO PRIMEIRO TRIMESTRE TRIMESTRE

EXPOSICIÓN DE INSTRUMENTOS NEGOCIO SIMULADO MUSICAIS Como informabamos brevemente no número an- A profesora de Filosofía e Musica, Beatriz García terior, os alumnos do ciclo medio de Xestión Admi- Pazos, organizou cos seus alumnos de 1º e 2º de nistrativa do réxime de adultos, coordinados pola ESO unha exposición de instruments musicais ela- profesora Mercedes Vázquez Pereiro, promoveron borados con materiais de regugallo. a creación dunha empresa virtual "Marmingo, S.L." Ademais do estudo dos diferentes instrumentos adicada ao deseño e venda de lámpadas decorati- cumpriuse o obxectivo prantexado de fomentar o vas; para levar a cabo a exposición contaron coa consumo responsable e a reutiliuzación de envases colaboración de iluminacións "Covi" de Viveiro. e outros materiais que normalmente acaban no con- Os días 17 e 18 de decembro pasado celebraron tenedor. Na foto vemos o andar da entrada á expo- unha xornada de portas abertas aos clientes e pro- sición durante a última semana de clase do ano 2013. vedores, momento que recollemos na fotografía .

XORNADAS DE FOLGA

As folgas do ensino que se con- vococaron para o colectivo de es- tudantes os días 20 de febreiro e 26 e 27 de marzo tiveron unha ampla influencia no IES María Sar- miento. Máis do 80% dos alumnos de ensinanzas non obrigatoria, agás os cursos de 2º de bacharelato, se- cundaron a mobilización que, por outra banda, tivo pouca participa- ción nos primeiros cursos da ESO. Páxina 4O Provisional 20 xuño 2014

ENTREVISTA: Uxío Rodríguez García

Patricia en Ayers Rock unha for

É natural de Mañón, fixo o como decidiches embarcarte segundo cic amizade nesa "aventura" e marcharte coincidimos en que, ademais para as antí que a búsqueda de tra- dunha gran estudante, é unha ballo sería máis fácil dado que pen- persoa tremendamente sei que o goberno facilitaría a in- corporación laboarl aos ine solidaria, como ten demostra- do durante os catro anos que estivo con nós. 20 xuño 2014 O Provisional Páxina 5

- Patricia, na foto de matrícula de 1º de Bacharelato -

- REDACCIÓN -

ENTREVISTADOS ANTERIORMENTE: Patricia Amigo Caruncho Óscar Rolle Calvo Javier Mariño Chao Adrián Ben Montenegro Juan Antonio Menéndez Rocha Eric Rodríguez Wolpers Manuel Mira Martínez Manuel Fernández López Gonzalo Dablanca Blanco Rebeca Bermudez Ramudo Ángel Rodríguez Vázquez Patricia Mariño Bouza José Rodríguez Costa Pedro Álvarez Expósito Dolores Núñez Estévez Francisco Basanta Barro Euloxio Xesús Rubert Méndez Páxina 6O Provisional 20 xuño 2014

SAN XOÁN BOSCO 2014 Centro de Transfusión de

O pasado 22 de febreiro realizáronse 36 doazóns de sangue no IES "María Sarmiento"; 19 foron de persoas que doaron por primeira vez e houbo outras que acoderon a doar e non o puideron facer por diferentes motivos.

MÁIS INFORMACIÓN EN: [email protected] DOA SANGUE 900 100 828

O 31 de xaneiro, festividade de San Xoán Bosco, reuníronse os xubilados do noso centro nun xantar de confraternidade despois de asistir a unha MUNDO misa na capela da Misericordia, oficiada por Román Escourido Basanta. Na fotografía aparecen os asistentes ao evento; de esquerda a dereita: COOPERANTE Carme Santaballa Mera, Asunción Juíz Vázquez, Mª Dolores Núñez Estévez, Carme Vázquez Vale, Emilio Casariego Carballés, Modesto Prieto Chao, No recibidor do edificio antigo Ángel Rodríguez Vázquez, José Antonio Chao Batán, Francisco Rivera Álvarez, Manolo Álvarez Otero, Pedro Álvarez Expósito, José Díaz Trasancos, tivo lugar, durante a última quin- Euloxio Xesús Rubert Méndez, Pablo Mateo Chao, Xosé manuel Cociña cena de xaneiro, unha exposición Regal, Ramón José Isaach Martínez, José Veiga Candia, Andrés garcía de caixiñas con motivos alusivos Vázquez, Generoso ramallal Dopacio e Enrique Pérez García ao traballo que veñen desenvol- vendo as mulleres integrantes da ONX "Mundo Cooperante" da Coruña. En cada un deses elementos fai- HISTORIA DO AUTOMOBIL EN GALICIA se un breve comentario das ac- cións que Trampled Rose, Rosa- rio Doria, Agnes Paraylo, Urmi O pasado 21 de febreiro reuníronse os promotores da publicación dunha Basu e Tasara Ntomnok desenvol- "Historia do Automóbil en Galicia", entre os que se atopan Angel Rodrí- volven en diferntes lugares do guez Vázquez (ex-director do noso centro e ex-Director Técnico de Barro Chavín), o Dr. Ramón Roca Maseda (do Real Automóvil Club de Espa- mundo - dende a India ás tribus ña), Álvaro Doural Leiras (Profesor Técnico de F.P., ex-Director dos IES Masai- a favor dos dereitos das do Barco e de Ribadeo, coordinador das Xornadas Técnicas de Automo- mulleres. ción e fundador de APAGA) e Néstor Timiraos Labaen (Profesor Técnico A iniciativa de traer esta exposi-

de F.P., ex-Director do IES María Sarmiento) ción ata o noso Instituto foi da nosa. Da citada reunión xurdiron novas iniciativas de cara a dar a coñecer a orientadora, Ana Belen Garcían:t.l relación da nosa Comunidade Autónoma co mundo do automóbil, da que Caruncho. Viveiro tivo un especial protagonismo coa factoría de Barro-Chavín, pro- MÁIS INFORMACIÓN EN: movida a comezos do século XX por José Barro González. http://www.mundocooperante.org 20 xuño 2014O Provisional Páxina 7

24 de febreiro, DÍA DE ROSALÍA

“Rosalía de Castro: aquela arredor dun cadaleito; ela debe que nos deixa en herdo un ser sempre outra cousa, unha for- feixe de versos como toxos e za rabuda que move os marcos silvas, xurdidos dunha gánda- da literatura para levarnos máis ra onde inzan a angustia e a lonxe de nós mesmos. Alguén carraxe. Porque ninguén coma que, se vivise neste século XXI, ela soubo expresar os enig- seguiría a denunciar a todos aque- mas da condición humana, as les que, baixo a máscara da hon- dúbidas existenciais que nos radez, pretenden converter a lei acosan, as contradicións da en atadura, o corpo en cárcere, a alma, a saudade e a soidade. liberdade en servidume. O río da vida que pasa e flúe E por iso Rosalía de Castro se- polas brañas de Laíño, co seu gue a convocarnos, a emocionar- maino rebulir, camiño das to- nos, a transformarnos por dentro. Rosalía de Castro na- rres do Oeste.… ceu o 24 de febreiro de E non esixe ritos de adoración. 1837 en Santiago de Non reduzamos esta home- Simplemente, unha lectura plural Compostela. É por iso naxe a un canto fúnebre; pois e sen ataduras” que se escolleu esta Rosalía de Castro non debe ser nunca unha escusa para (Fragmento do manifesto que sacou para data do 24 de febreiro este día a Asociación de Escritores en Lin- para lembrar a esta a solemnidade académica gua Galega). galega universal.

Sabela e Beatriz, profesoras de Galego e Filosofía organizaron para os alumnos de 1º e 2º de ESO, un recital de poesía e unha exposición de libros e outros materiais para celebrar o 177 aniversa- rio do naciemento da nosa poeta. Na fotografía vemos aos protagonistas elaborando un mural temático no vestíbulo do edificio antigo. . n:t.l Páxina 8O Provisional 20 xuño 2014

XORNADAS "A MARIÑA EMPRENDE" O Provisional Promoven o autoempleio xuve- nil; varios empresarios da comar- ca amosaron as súas iniciativas no caso do IESMASA foi o xe- fai 20 anos rente de Ridabel Portada do nº 0 O Proxectio está promovido pola Data de publicación: 17 de maio de 1994 Consellería de Educación, e Fun- EDITORIAL: Á Comunidade Educativa dación Alcoa e o diario O Progre- SUMARIO: Ano de Luis Seoane, Engánchate ó deporte, so. A evolución da matrícula nos últimos anos, Curioso, Escribe o Presidente da APA, Hello, mi name is, Un Charla a cargo de Enrique José conserxe ilustrado, Competicións e resultados, Gómez, ténico do IGAPE Asi se fai o augardente, Prácticas en Alternancia

fai 15 anos

Nº 15, publicación: 23 de xuño de 1999 EDITORIAL: Un trimestre marcado polas actividades complementarias e extraescolares SUMARIO: Intercambio co IES Cayetano Sempere, A igrexa de San Pedro, Día da árbore, III Xornadas Infor- mativas, O souto da retorta, Visita ó Parlamento Europeo, George Borrow, Roberto Blanco Torres, A galerna do 61, Os maios, Fabricación do aluminio, Doa sangue

fai 10 anos

Portada do nº 30 do 25 de xuño de 2004 Cambia o equipo directivo, O proceso de mantemento, Xulieta, Rutas: Punta de Socastro, O SEAT 600, Proxecto Voz Natura, Jim Morrison, O cristo do Ecce Homo..., Renovada a ISO9001/2000, Un papel en branco (II), Sonny Boy Williamson II, Alma de samurai, Novo sistema de elección de directores

fai 5 anos

Portada do nº 45 de data 23 de xuño de 2009 Viaxe pedagóxica de 4º de ESO a Madrid, Xubilacións, Datos meteorolóxicos, Actividades do trimestre, Forxando unha vocación, Entrevista: Patricia Mariño Bouza, Feira da Orientación, Planificación de estudos, Ramón Piñeiro e a súa PAE loita, Son House, Plan Valora, A toma de decisións iesMASA

IES MARÍA SARMIENTO [email protected] http://www.iesmariasarmiento.net 20 xuño 2014O Provisional Páxina 9

XVII SEMANA DA PRENSA

Do 10 ao 14 de marzo celebra- mos a Semana da Prensa no IES María Sarmiento. Tamén se espuxeron, no recibi- dor do edificio antigo, coleccións de xornais doutros centros educa- tivos galegos. "O Eco do Ulla" do IES de Monte- rroso e "A Ruña" do C.P.I A Picota, foron os máis votados.

FOTO ÁLBUM: PROFESORES E ALUMNOS DO ÚLTIMO ANO DA ESCOLA ELEMENTAL DO TRABALLO NOS CLAUSTROS DE SAN FRANCISCO - 30 de xaneiro de 1963 - Páxina 10O Provisional 20 xuño 2014

ÚNOS

A estas alturas, l más habitu

Iria Moliner Piñón (2º Bachillerato) 20 xuño 2014O Provisional Páxina 11

O arado de

Dende un simple madeiro curvo coa punta end

Como dixemos, na súa orixe o ara- do era un simple madeiro encurvado, cunha punta endurecida nun dos la- dos, que era arrastrado por unha per- soa ou un animal, mentres outra o sostía pola rabela, servindo para fen- der a terra. Este tipo de armo moi sim- ple: rabela e dental dunha única peza de madeira, o temón f Coa revolución En Galicia apaomper a terra e evita o desgaste que tería se só de dúas pe- zas pola súa forma r que nas casas houbese tamén un arado de ferro, que se utilizaba nos labores máis brutas de preparación; o arado de pau desti- nábase a aterrar, coller as patacas e utros labores menos brutos. A PRÁCTICA DESAPARICIÓN Os primeiros tractores movidos a vapor de finais do XIX, e logo a pos- terior incorporación dos motores de explosión e Diesel, ao tempo que fo- ron introducidos novos tipos de ver- -Bois arando a terra. Óleo de Serafín Avendaño- tedeiras e complementos, fixeron que o noso arado fose pouco a pouco caen- do en desuso; en Galicia perviviron ata o tardofranquo "noso arado" é tes- tiemoñal... case que en cada barrio ou en cada casa hai tamén un pequeno tractor agrícola que foron mercados de bo uso. Noutros casos, o arado, pasou a ser un adorno nos chalés e fincas mo- dernas, ... Páxina 12O Provisional 20 xuño 2014 20 xuño 2014O Provisional Páxina 13 Páxina 14O Provisional 20 xuño 2014

http://interfrances.blogspot.com.es/

BIBLIOGRAFÍA

Barreiro, J.R. e outros. (2007). A gran historia de Galicia. Tomo V, Vol.1 "Campos e cidades nun espazo redefinido". Arrecife Edic. Galegas. Lorenzo Fdez., X. (1982). A Terra. Galaxia. Fdez. Freixanes, V.(2001). Galicia una luz en el atlántico. Xerais. Rey Insua, L. (2006). Labregos, gandeiros e feirantes. Tomo II. Gran biblioteca temática de Galicia. Ea Editorial. -Gravado sobre usos e costumes na Idade Media- 20 xuño 2014O Provisional Páxina 15

Estabañón

A Asociación Cultural Estabañón presentou a finais de decembro de 2013 o libro "La capilla de la Mise- ricordia (Viveiro), patronos y paren- tescos"; trátase dun estudo da histo- riadora Mª Graciela Álvarez Casal sobre a embremática capela fundada en 1603 por Rodrigo Alonso de Al- feirán. Dende Estabañón xa tiñan publica- do anteriormente "As carrachentas"

PLÁSTICA de Fina Roca, "El digesto indigesto" de Fernando Pérez Barreiro, "A Fran- cesada en Viveiro, 1889" Xosé R. Fer- nández, "Viveiro, síntesis del incen- sario y la gaita" de José Travieso Quelle e "Viveiro y A Mariña" de Ál- varo Ruibal Carballal, o catálogo in- édito de D. Juan Donapetry Iribarne- garay titulado "Heráldica Vivariense" e "Seis poetas olvidados", unha an- toloxía con obras de Alonso Pérez de Vivero e Luis de Vivero (de finais do século XV, principios do XVI), Ni- colás Taboada Leal (XVIII), Camelia Cociña de Llansó, José Almoina Ca- ballero e Luis Tobío Campos (os tres de finais do XIX, comezos do XX). No 2012 sacaron a novela curta "La cueva de la doncella" de J.A. Parga Sanjurjo que se presentou por entre- gas no xornal Galicia Regional entre 1892 e 1893, de aí o seu formato epi- sódico; xa en setembro do 2013 pu- blicaron "Camilños de Escuma e ven- to" de Manuel López. Noraboa á autora e, de novo, á Aso- ciación por tan intenso labor en favor AGdT da nosa memoria histórica. www.edu.xunta.es/centros/iesmariasarmiento/ Páxina 16 O Provisional 20 xuñoo 2014

Xubilacións: PERSOEIROS AOS QUE MARI LUZ POCH VILLAR e SE LLES TEN ADICADO MANUEL VARELA DOMÍNGUEZ O DÍA DAS LETRAS GALEGAS Xosé Mª Díaz Castro, 2014 Roberto Vidal Bolaño, 2013 Valentín Paz Andrade, 2012 , 2011 Uxío Novoneyra, 2010 Ramón Piñeiro López, 2009 Xosé María Álvarez Blázquez, 2008 María Mariño 2007 Manuel Lugrís, 2006 Xesús Vázquez, 2005 Xaquín Lorenzo Fdez. "Xocas", 2004 Antón Avilés Taramancos, 2003 Frei Martín Sarmiento, 2002 Eladio Rodríguez González, 2001 Manuel Murguía, 2000 Roberto Blanco Torres, 1999 Martín Códax, e , 1998 A finais deste curso 2013-14 deixará de exercer a docencia a nosa Ánxel Fole, 1997 compañeira Mariluz Poch por mor da súa xubilación anticipada. Xesús Ferro Couselo, 1996 , 1995 Mariluz, comezou a súa carreira docente no curso 1984-85 cando Luis Seoane, 1994 foi destinada ó Instituto de Verín; ao ano seguinte trasladouse a Eduardo Blanco-Amor, 1993 Ortigueira e, dende principios do curso 1986-87 ata xuño de 1990, Fermín Bouza-Brey, 1992 estivo no Instituto de Foz. Logo pasou ao IES Vilar Ponte ata que, Álvaro Cunqueiro Mora, 1991 Luis Pimentel, 1990 como consecuencia do proceso de adscrición dos Profesores de Ensino , 1989 Secundario, se trasladou voluntariamente ao IES María Sarmiento onde Ramón Otero Pedrayo, 1988 foi Xefa do Departamento de Francés e promotora de diversos Francisca Herrero Garrido, 1987 intercambios lingüísticos para os nosos alumnos de francés. Aquilino Iglesia Alvariño, 1986 Antón Losada Diéguez, 1985 Tamén se xubilou, a finais de febreiro, Manuel Varela Domínguez, Armando Cotarelo Valledor, 1984 Profesor de Instalación Electrotécnicas. Manuel Leiras Pulpeiro, 1983 Luis Amado Carballo, 1982 Manolo levaba más de 15 anos de profesor no noso centro, e tamén Vicente Martínez Risco, 1981 estivo algún curso no IES Vilar Ponte. A súa traxectoria profesional Alfonso X "O Sabio", 1980 estivo vinculada, inicialmente, á Marina Mercante onde foi Oficial Manuel Antonio Pérez, 1979 Radiotelegrafista, residindo posteriormente en Londres e en Roma. Antonio López Ferreiro, 1978 Antón Vilar Ponte, 1977 Desexámoslles moita sorte nesta nova estapa vital. Ramón Cabanillas Enríquez, 1976 Xoán Manuel Pintos Villar, 1975 Xoán Vicente Viqueira Cortón, 1974 Manuel Lago González, 1973 Valentín Lamas Carvajal, 1972 Gonzalo López Abente, 1971 Marcial Valladares Núñez, 1970 Antonio Noriega Varela, 1969

Florentino López Cuevillas, 1968 . Manuel Curros Enríquez, 1967 n:t.l Francisco Añón Paz, 1966 , 1965 Castelao, 1964 Rosalía de Castro, 1963 20 xuño 2014O Provisional Páxina 17

V I A X E A A S T U R I A S

Os alumnos de 3º e 4º de ESO viaxaron ata o Princi- pado o 28 de marzo acom- pañados polas profesoras Belém Suárez Martínez, María Jesús Pérez Ramos e María Jesús Casariego Gue- rreiro. En Langreo visitaron o museo da Siderurxia e, en Xixón, asistiron ao musical "Los Miresables" baseado na novela de Victor Hugo. cti- es Páxina 18O Provisional 20 xuño 2014

O FÚTBOL NA RÚA AO PRINCIPIO DOS SESENTA

O vinte e seis de outubro do ano 1863 Por José María Leal López establecíase en Londres o primeiro re- gulamento do fútbol moderno para a rea- lización da primeira liga da historia en- tre once clubs. Este feito daba pé ao na- cemento dun dos deportes máis popula- res que existen na actualidade no mun- do, en boa medida porque é un deporte moi simple no que basicamente os xo- gadores só necesitan un balón e un lu- gar onde competir, pateándoo ata mete- lo dentro da portería contraria. Por esa sinxeleza, pódese disputar un partido de balompé nas rúas, nas praias, nas chai- ras e, en fin, en espazos amplos e libres de obstáculos. En Celeiro, coma noutros lugares, xo- gabamos ao fútbol figura do árbitro pois para que houbera partido o fundamen- tal era contar con xogadores suficien- tes, e balón. Logo buscabamos o sitio onde competir; unha vez nel, os dous mellores xogadores, que eran os capi- táns dos dous equipos, preparábanse para facer cada un o seu conxunto, para o cal - Xogando ao fútbol na praia do Vicedo- Anos 60 - se poñían un en fronte do outro a certa distancia e ían dando pasiños alternati- vamente ata

se non había balón empregábams outros esféricos: botellas do aceite, latas ou pelotas de trapo 20 xuño 2014O Provisional Páxina 19

- Nenos xogando na praza de Santa María nos anos 70 - Foto recollida do libro de Remigio Mestre "VIVEIRO Memoria fotográfica de medio século"- Páxina 20O Provisional 20 xuño 2014

A presenza de educadores sociais no ámbito escolar 20 xuño 2014O Provisional Páxina 21

Ventá aberta aos libros

OS ÁNGULOS DA BRASA Manuel Álvarez Torneiro desmente a idea de que a poesía é o xénero da mocidade, ou sexa dos “Rimbaud”. El con oitenta e tantos vén de gañar coa obra Os ánguloores ingleses, os cales lle ofre- cían ao seu pobo un novo deus, unha raíña, unhas novas leis, a paz e o bo goberno, mais o heroe intúe a gran mentira e non está disposto a ren-

derse sen loitar.

○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○

¡Boas vacacións de verán!

○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○ Páxina 22O Provisional 20 xuño 2014

Planificación de estudos no IES María Sarmiento curso 2014/2015 (Réxime Ordinario)

v 5 UNIVERSIDADE

http://ciug.cesga.es/index.html

v 4

v v v

F. XERAL F. ESPECÍFICA v 3 v v

SELECTIVIDADE v 2º CURSO DE CICLOS DE GRAO SUPERIOR: SIST. ELECTROTÉC. E AUTOMATIZ.

ADMINISTRACIÓN E FINANZAS v

1º CURSO DE CICLOS DE GRAO SUPERIOR: 18 19 idade NAME SIST. ELECTROTÉC. E AUTOMATIZ. nivel de cualificación

ADMINISTRACIÓN E FINANZAS

v v

ACCESO INDIRECTO

v 2 PROGRAMA DE 2º BACHARELATO: 2º CURSO DE CICLOS GRAO MEDIO: CUALIFICACIÓN HUMANIDADES e CIENCIAS ELECTROMECÁNICA - CARROZARÍA PROFESIONAL INICIAL SOCIAIS I. ELECTROTÉCNICAS E AUTOM.- 2º ano

CIENCIAS e TECNOLOXÍA SOLDADURA -XESTIÓN ADMINIST. (CÚRSASE POLO RÉXIME DE ADULTOS) v v

1º BACHARELATO: 1º CURSO DE CICLOS 1 MUNDO LABORAL HUMANIDADES e CIENCIAS GRAO MEDIO: SOCIAIS ELECTROMECÁNICA - CARROZARÍA I. ELECTROTÉCNICAS E AUTOM. -

CIENCIAS e TECNOLOXÍA 1º CURSO DE F.P. BÁSICA vv v v SOLDADURA - XESTIÓNv ADMINIST.

(LOMCE) v

ACCESO INDIRECTO ALUMNOS QUE PRESENTEN PROBLEMAS ESPECÍFICOS DE APRENDIZAXE E RISCO DE ABANDONO ESCOLAR SEN NINGUNHA TITULACIÓN ACADÉMICA, 4º DE ESO

v RESPECTANDO O MARCO ESCOLAR

v v PROGRAMA DE DIVERSIFICACIÓN CURRICULAR

3º DE ESO v Ademais, impártense no

v

Réxime de Ensinanzas de Adultos: v v

v • EDUCACIÓN SECUNDARIA (ESA) • BACHARELATOS

v AGRUPAMENTO

2º DE ESO v

ESPECÍFICO • CICLO MEDIO DE v XESTIÓN ADMINISTRATIVA

1º DE ESO

http://www.edu.xunta.es/centros/iesmariasarmiento

v 6º DE EDUCACIÓN PRIMARIA 12 13 14 15 16 17 20 xuño 2014O Provisional Páxina 23

CINE PARA A REFLEXIÓN O Provisional

Rúa: Misericordia, 58 "EL DISCURSO DEL REY" 27850 - VIVEIRO (Lugo) Teléf.: 982.56.04.49 - Fax: 982.56.23.06 Móbil 606.54.11.55 e 615.396.604 [email protected] http://www.iesmariasarmiento.net Impreso, en papel reciclado, en Nesta sección, que inauguramos no número antertior de O PUBLILAR - Magazos - Viveiro Depósito Legal: LU - 402-94 Provisional, analizamos brevemente algúns filmes coa pro- Viveiro, 20 de xuño de 2014 posta de que sexan visionadas no contorno escolar e/ou ANO XXI, NÚMERO 57 familiar polo profundo debate ético e moral, e mesmo deon- TIRADA 900 EXEMPLARES DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos e tolóxico, que poden suscitar. profesores: 850 exemplares, por correo a antigos profesores, institucións, centros e medios de comunicación: 50 SUBVENCIONA: neste caso, é bidireccional.Por unha EQUIPO DE NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA O discurso do Rei (The King's DO IES MARÍA SARMIENTO Speech), película anglo australia- banda temos a relación profesor-alum- na do ano 2010 dirixida por Tom no, segundo a cal o Rei debe "obede- COLABORAN NESTE NÚMERO 57 Hooper con guión de David Sei- cer" as instrucións do terapeuta (ne- dler e protagonizada por Colin Fir- cesito confianza e igualdade, escena ALUMNOS: th, relata o drama histórico que 00:12: 21, di Lionel ao futuro Rei) e, Iria Moliner Piñón, viviu o duque de York cando se por outro, a relación Rei-plebeyo, en- alumnos de 1º de ESO tablándose situacións moi especiais e Adrián Ben converteu en rei de Inglaterra co Rebeca Lago Sánchez nome de Jorge VI (1936-1952), significativas (eu son fillo e irmán dun Diego Mariño, Diana Martínez trala morte do seu pai, Jorge V, e Rei; Ude. é o vulgar fillo dun cerve- PROFESORES: abdicación do seu irmán maior, cero escena 00:64:44). Xosé Cabana, Primitivo, José María Leal López Eduardo VIII. Tamén, en toda a historia, subxa- INSPECTORA: A súa tartamudez, que constituía cen os conceptos do "deber e a obri- Magdalena Duarte Blanco un gran inconvinte para o exerci- gación": DISTRIBUCIÓN E ARQUIVO: José López Peña, Lucía Lage Pol cio das súas funcións, levouno a A obrigación e o sentido do deber, Antonio González da Torre buscar a axuda de Lionel Logue, característico dos Windsor, xunto cun- Javier Caneda González un experto logopeda australiano ha extraordinaria dedicación e traba- COORDINACIÓN E que conseguiu, empregando unha llo levárono, non só a asumir a coroa MAQUETACIÓN: Néstor Timiraos Labaen serie de técnicas pouco ortodoxas en momentos prevélicos, tamén a so- "eliminar" esa afección. brepoñerse á súa timidez, á súa inse- Estamos diante dunha discapa- guridade e á súa tartamudez; cidade moi estigmatizada chegan- Respecto ao profesor, a vocación, do a cuestionarse a intelixencia e e quizais un pouco de egoísmo (non habilidade emocional da persoa que todos os profesores ou terapeutas te- a padece; iso supuxo un verdadei- ñen como alumno a un príncipe ou a ro calvario para o rei Jorge VI que, un rei) e o sentido do deber dende a ante a imperiosa necesidade de fa- responsabilidade de educar para lograr lar en público en momentos histó- que a persoa mellore no plano holís- ricos tan difíciles para o pobo bri- tico, fan que Lionel tomase o proble- tánico, debeu sobrepoñerse para ma como unha cuestión de orgullo tratar de solucionar esa situación. persoal. A nivel educativo prodúcense Ao final establécese entre ambos, diferentes situacións, todas elas profesor e alumno, unha relación que moi suxerentes; particularmente vai máis aló do ámbito educativo ou podemos ollar a asimetría na rela- terapéutico, chegando a considerarse ción entre docente e discente que, reciprocamente como amigos. bvbvbv7 5 A MS07 220132 Páxina 24 O Provisional 20 xuño 2014

GRAN ANGULAR

A educación en España. Unha mirada retrospectiva (IV)

Seguimos co percorrido pola historia da educación en España, desde finais do Antigo Réxime ata a actualidade, da man da Inspectora Magdalena Duarte Blanco; neste cuarto capítulo trataremos á etapa da 2ª República. Este artigo foi publicado anteriormente no nº 63 de EDUGA (Revista Galega do Ensino).

SEGUNDA REPÚBLICA ESPAÑOLA Co triunfo republicano e socialista nas eleccións do 14 de abril de 1931 pro- clamouse en España a Segunda Repú- blica e produciuse con ela o exilio do rei Afonso XIII. No mesmo ano, o 9 de decembro, aprobouse unha nova Cons- titución na que se incluían os seguintes principios: soberanía popular –declá- rase o Estado como unha república de traballadores de todas as clases–; su- fraxio universal masculino e feminino; extensa declaración de dereitos e liber- dades –dereito ao divorcio e á educa- ción, entre outros–; división dos pode- res do Estado –poder lexislativo (Cor- tes), poder executivo (presidente da Re- pública e xefe do Goberno), poder xu- dicial (tribunais de xustiza)–; proclá- mase, por primeira vez, o dereito das nanza; a educación de adultos; a escola bernaría ata febreiro de 1936. Durante rexións a establecer estatutos de auto- única ou unificada, coas implicacións estes case tres anos a política española nomía; proclamación dun Estado laico que supoñía para o profesorado e para a non estivo exenta de sobresaltos, polo e separación de poderes entre Igrexa e Administración. que, malia tratar de reformar a Consti- Estado. A partir da aprobación da Constitu- tución en aspectos significativos (polí- tica relixiosa e educación, fundamen- Durante a etapa preconstituínte, Lo- ción de 1931 comezaron a desenvol- verse normas legais que implicarían talmente), a propia inestabilidade dos renzo Luzuriaga elaborou un proxecto gobernos impediu a aprobación de cal- de lei xeral de educación que non sería profundos cambios nos diferentes ám- bitos da sociedade. Así, centrándonos quera medida, aínda que se incorpora- finalmente aprobado, pero que recollía ron novas formulacións educativas, ao os fundamentos educativos que se in- no terreo educativo, a Constitución de 1931 proclamaba a escola única, a gra- tempo que se derrogaría parcialmente a cluirían na Constitución republicana de normativa aprobada no bienio anterior. 1931. As características deste proxecto tuidade e obrigatoriedade da ensinan- eran fundamentalmente as seguintes za primaria, así como a liberdade de A finais de 1935, os acontecementos (Duarte Blanco, 1999, p. 39): a educa- cátedra e a laicidade da ensinanza. sociais e a crise política do Goberno pro- ción pública como función esencial do En relación coa normativa de carácter vocaron a disolución das Cortes e a ce- Estado, sen excluír o papel da ensinan- educativo, destacan nesta etapa os cam- lebración de novas eleccións xerais. Os za privada, sempre que non perseguise bios con respecto á regulación do bilin- resultados electorais do 16 de febreiro fins políticos ou confesionais; a educa- güismo, posibilitando nas escolas pri- de 1936 daríanlle a vitoria á Fronte Po- ción pública debería ser gratuíta, laica marias a ensinanza na lingua materna, pular e Manuel Azaña foi proclamado e extraconfesional. O proxecto Luzu- aínda que fose diferente do castelán; su- de novo presidente do Goberno da Re- riaga non so asumía a mellor parte da primíase a obrigatoriedade da ensinan- pública. A pesar de que entre as súas herdanza liberal, senón que tamén re- za relixiosa; reformábase a formación promesas electorais se incluían profun- collía os principios que conectaban coa inicial docente; e regulábase a inspec- das reformas educativas, o levantamen- Institución Libre de Ensinanza e coa pe- ción de primeira e segunda ensinanza. to militar de 1936 impediría drastica- mente a súa posta en práctica. dagoxía máis moderna da época: a pe- En 1933 realizáronse as segundas dagoxía activa; a escola como activi- eleccións a Cortes republicanas, que dade relacionada co seu contorno; a co- gañaría a Confederación Española de NOTA: as referencias e bibliografía sinaladas educación en todos os graos da ensi- Dereitas Autónomas (CEDA), a cal go- amosaranse no último capítulo

ollo no nº 58 hai que comezar en