Le belge − Belgisch Luxemburg

Le Pays d' De Streek van

Arlon Guide touristique Toeristische gids

www.arlon-tourisme.be

Aspérule odorante BIENVENUE au Pays d’Arlon !

Ce guide pratique vous donne tous les bons plans pour visiter le Pays d’Ar- lon situé en province de Luxembourg belge, aux frontières de la et du Grand-Duché de Luxembourg. Michel Lemaire, Cette terre d'échanges, composée Président M.T.P.A. des quatre communes (Arlon, Attert, Aubange et Messancy), est à la croi- sée des cultures française et germa- WELKOM nique dont découle un riche patrimoine in de Streek van Arlon transfrontalier ainsi que des anciennes routes romaines reliant des villes impé- In deze praktische streekgids vindt U riales, lisez et vous comprendrez. een heleboel idéeën en tips om van uw verblijf bij ons een geslaagde vakantie L’ a aussi sa boisson du ter- te maken. De Streek van Arlon ligt in het roir, le Maitrank dont l’ingrédient incon- zuiden van de provincie Luxemburg (Bel- tournable est l’aspérule. Dégustez-en gië) en grenst aan het Groothertogdom chez un de nos ambassadeurs ou bien Luxemburg en Frankrijk. produisez-en grâce à la recette que l’on vous divulgue en page 28 ! Onze streek bestaat bestaat uit 4 ge- Bonne visite en compagnie de notre meenten (Arlon, Attert, Aubange en Messancy). Van oudsher ligt onze streek mascotte l’Aspérulette et au plaisir de op het kruispunt van belangrijke han- vous informer. delsroutes maar ook van verschillende culturen, Romaans en Germaans. Het resultaat daarvan is een rijk en gren- soverschrijdend erfgoed. Al in de Oud- heid lag Arlon langs een Gallo-Romeinse heerweg die de keizerlijke steden met elkaar verbond. Lees verder en leer er meer over!

« Arelerland » dankt zijn bekendheid voor een stuk aan zijn eigen streekgebonden aperitief, de Maitrank (Meidrank) waar- van Lievevrouwebedstro een essentieel ingrediënt is. Proef eens een glaasje bij LÉGENDE/LEGENDE één van onze ambassadeurs of maak je eigen Maitrank “maison” met het recept IDÉES/IDEEËS op pagina 28. Aspérulette (een sympathiek personage geïnspireerd op Lievevrouwebedstro) BON PLAN/TIPS is onze mascotte, zij gidst U met plezier langs de mooiste plekjes. INFO/INFORMATIE Tot ziens en prettig bezoek !

= QR code à scanner avec votre smartphone. Il vous renvoie vers un lien direct sur la page web concernée = scan de QR code met uw smartphone. U komt terecht op de betreffende webpagina Arlon centre-ville------p. 4-5 Arlon centrum------p. 6-7 Arlon et ses environs------p. 8-9 Vlakbij Arlon------p. 10-11

Attert, verte et énergique------p. 12-13 Attert, groene energie te over------p. 14-15 Attert, beaux villages & terroir------p. 16-17 Attert, mooie dorpen & terroir------p. 18-19

Aubange, du fer au vert------p. 20-21 Aubange, postindustrieel en groen------p. 22-23

Messancy, charmante et gourmande------p. 24-25 Messancy, een charmante gemeente met stijl------p. 26-27

Saveurs & terroir / Een streek met smaak. Terroir------p. 28-29

Hébergements / Overnachten------p. 30-31

Musées / Musea------p. 32-33

Activités intérieures & extérieures / binnen en buitenactiviteiten------p. 34-35

Idées séjours & packages / Doe-tips & overnachtingsideeën---p. 36-37

Circuit gallo-romain / Gallor - route------p. 38

Agenda------p. 39

Crédits photos : Claudy S., Colling D., Corbiau M.-H., Dion V., Fonck J.-C., Gillard L. , Hubermont M.-E., Maldague P., Richard E., Tonglet E., Zeippen L., Van Looy A., Peuckert V., FTLB (Pascal Willems), Musée Archéologique Arlon, Musée Gaspar, Musée du Cycle, Musée d’Autelbas, Musée et l’Acier, Uni- vers des pompiers, Parc Naturel Haute-Sûre Forêt d'Anlier, Parc Naturel de la Vallée de l'Attert, Ama- noclair asbl, SI Attert, SI Aubange, ROTA, MTPA, Fotolia, Mc Arthur Glen, Relax & Cook, OTPL DimDom

Editeur responsable Maison du Tourisme du Pays d’Arlon a.s.b.l. − M. Lemaire, Président Rue des Faubourgs, 2 − 6700 Arlon − +32 (0)63 21 94 54 Edition 2016/2017 / 4 / Arlon centre-ville Le Pays d’Arlon

ARLON, LAGALLO-ROMAINE Le vicusd’Orolaunum chaussée Metz-Tongres la chaussée Reims-Trèves et la (Neptune etJupiter) etl’organisation Archéolo Musée gique, ladécouverte detours romaines du présence la par marquée est identité cette Aujourd’hui, chaussées romainesimportantes : deux stratégiquede tion croisement au cette occupe implanta- son à grâce privilégiée Elle place Belgique. de villes anciennes plus consi- des l’une comme est dérée latin) en (Orolaunum Arlon la ville. de gallo-romain patrimoine riche le et objectif de mettre à l’honneur le passé rluu » Ct vnmn a pour a évènement Cet ». Orolaunum eked al-oan Vn, Vidi, Veni, « gallo-romain week-end hqe né, e 1 le année, *Chaque etmr et raié Aln le Arlon à organisé est septembre

collections duMuséeArchéologique. les dans exposés sont ils et siècles les sé invasions. Nombre de ces blocs ont traver vir d'assise au rempart édifié pour protéger le vicus des raires et civils sont réutilisés au début du 4 romain. l'Empire talledans 3 du fin la Dès périté. pros de période longue une vit Orolaunum, ou vicus d’Arlon, le ère, notre de siècles premiers trois les Durant d'Arlon est fortifié. www.ot-arlon.be Zoom surleMuséeArchéologique touristique romaine qui propose de découvrir de de kilomètres. de centaine d’une rayon découvrir un dans antique de passé ce à liées propose curiosités nombreuses qui route la romaine de partie touristique fait Arlon 2014, novembre Depuis week-end dédiéaugallo-romain*. annuelle d’un www.strassenderroemer.eu. .  +32 (0)63212849 er

eked de week-end - Des fragments de monuments, funé e s., une période d'insécurité s'ins d'insécurité période une s., Le point culminant de la ville ville la de culminant Lepoint

Visitez le site le Visitez - e s. pour ser musées à D’autres p. 32-33. visiter - - - - * À télécharger sur www.ot-arlon.be oudisponible àl’O.T.- rnz e a atu e osre date pnrms u as d’Arlon Pays dans lesvillagesdeGuirsch,Turpange, au BattincourtetHeinstert. panoramas d’autres observez et hauteur la de Prenez  Gîte citadin danslevieuxcentred’Arlon«AnderHetchegaass » +32 (0)63218172−http://gitearlon.be. Voir d'autreshébergementsenp.30-31

• LE WEEK-END sortie d’uncircuitvoitureàladécouverte desvillagesd’Arlon. 2016, automne En d’histoire. chargés espaces patri- ses son et majeur admirez moine et rues ses Arpentez 1839. en province de lieu Cette brochure vous emmène à la découverte d’Arlon devenue chef- Brochure gratuite • • Ilsedéroulele1 ànovembre−www.arlonbrocante.be. Shopping enville Visites guidéesestivales Le marchéauxpucesduVieilArlonesttrèscouru.  trots ducentre-ville. bis petits des terrasse une sur déguster A hêtres. de bois nos dans répandue très odorante l’aspérule à parfumé et nal et naturel est élaboré à base de vin blanc sec de Moselle Le Maitrank est un apéritif du Pays d’Arlon. Ce produit artisa-

Une petite pause +32 (0)63216360−[email protected] et Gaspar • À cette occasion,lesMusées Archéologique er www.acia.beou à dimanche dumois,demars ouvrent gratuitement (coordonnéesp.32). * : promenade enville couvrir duhautdecette tour estimprenable. 20 du début du datantédifice Lecet vous. belvédère, à s’offre Du haut de cette colline, admirez le paysage qui voie la carrossable. par ou royale montée en la St-Donat empruntant parvis au directement Accédez la sur butte delaKnippchen. Saint-Donat l’église de actuel placement l’em devenir pour de Vauban l’époque à fortifié couvent un féodal, château un castrum, un ment successive s’édifient où naturelle colline d’une pied au étendue s’est Arlon époques, des fil Au remarquable ! Le panorama que l’on peut dé peut l’on que panorama Le ! remarquable oupourgroupes www.ot-arlon.be - l'Hydrionwww.hydrion.be e s., offre une vue encore plus plus encore vue une offre s., [email protected] La «Knippchen»  +32 (0)63216360 -

en p.28. informations et d’autres la recette Découvrez  +32 (0)63 21 6360 - - -

5 / Arlon centre-ville/ Le Pays d’Arlon / 6 / Arlon centrum De Streek van Arlon

ARLON, DEGALLO-ROMEINSE O rolaunum vicus aeik n e ezmlne van twee de Museum, Archeologisch verzamelingen het de in voor- zich namelijk stad de van oorsprong Romeinse de weerspiegelt Vandaag Metz-Tongeren. heerweg Reims-Trier endeheerweg twee van belangrijke kruispunt : heerwegen Romeinse het op ligging strategische zijn zij dank derzetting ne- welvarende een tot ontwikkeld oudste zich heeft stad De België. de van steden van een als beschouwd Latijn)het wordt in (Orolaunum Arlon rgam san orl activiteiten voor heeldefamilie, grootenklein! vooral staan programma en erfgoed in de kijker verleden te zetten. Op het Gallo-Romeinse rijke het bedoeling om de is Het Orolaunum”. Vidi “Veni weekend Gallo-Romeins een lon Ar stad de in men organiseert tember, sep van weekend eerste het jaar, *Elk www.ot-arlon.be van hetArcheologischMuseum. vasteverzamelingde van uit deel makennu en ven steenblokken werden in de loop der tijden opgegra- gebruikt. Een groot aantal van deze grafmonumenten gebeeldhouwde Gallo-Romeinse van fragmenten werden stadswallen de van fundamenten de Voor een wal.Van dan afisArloneencastrum. met versterkt wordt heuveltop de en onveiligheid en paniek barbaren de van invallen herhaalde de nederzetting. Op het einde van de 3 de van einde het Op nederzetting. welvarende een », Orolaunum « Arlon vicus de was Tijdens de eerste drie eeuwen van onze tijdrekening www.strassenderroemer.eu. te herontdekken ineencirkel van100 km. verleden verre ons overblijfselenvan vele de om manier leerzame en prettige een route; Romeinse toeristische een op ook Arlon ligt 2014 november Sinds weekend*. Gallo-Romeins een van ganisatie Romeinse Torens (Neptunus en Jupiter) en in de or-

Het ArcheologischeMuseum  +32 (0)63212849 de de - - de eeuw zaaien eeuw *D owload op www.ot-arlon.beof beschikbaarinde DienstvoorToerisme - Arlon heelveelvolk.Meerinfoopwww.arlonbrocante.be. zondag vandemaand, vanmaarttot november)trekt Meer overnachtingsmogelijkheden blz.30-31 « AnderHetchegaass » Vakantiewoning in hetoudestadscentrum vanArlon

• WEEKEND denis vandestad. geschie- lange de en erfgoed het bewonder en pleinen en straten Loop1839. langs Luxemburgsinds provincie de hoofdstadvan Arlon, De « Stadswandeling » is een historische ontdekkingsroute in de stad Gratis brochure van Arlonindedorpjes vanGuirsch,Turpange, Battincourt,enHeinstert. Blijf het hoog zoeken en ontdek andere prachtige vergezichten in de Streek • • •  terrasje ofineencafeetje inhetcentrum. rijkelijkonzein beukenbossen. Te gezelligeen op proeven Onzelievevrouwebedstro laat trekken. Dit groeit en bloeit kruidje het men moezelwijn waarin witte droge een van natuurlijkwordt Maitrank ambachtelijken basis op bereid Maitrank is het typische aperitief van de Streek van Arlon.

Zomerse rondleidingen Shoppen indestad www.acia.be of in het De sympathieke VlooienmarktvanOudArlon Rust evenuit! +32 (0)63216360 −[email protected] gratishundeurenindenamiddag –zieblz.32 HetArcheologischMuseumenhet Gasparmuseum Ter gelegenheidvandeVlooienmarktopenen * : stadswandeling +32 (0)63218172−http://gitearlon.be zicht nogindrukwekkender. 20 de van begin het van panorama. Vanuit uniek de klokketoren een (Belvédère) die dateert van hierboven Geniet de Sint-Donatuskerk. van kerkplein het op U komt asfaltweg de via of royale) (Montée » Koninklijketrap « de Via Sint-Donatus kerk, deoudste de kerk vandestad. heuveltop de op boven staat Vauban".versterktla kloostereen achtereen"à en Vandaag burcht wordt middeleeuwse een castrum, Hier een volgens Knippchen. de heuvel, een tijdenop der zich loop ontwikkeltArlon de In of stadsbezoeken voorgroepen www.ot-arlon.be - winkelpark Hydrion www.hydrion.be De «Knippchen» elke 1 ste  [email protected] − eeuw, is dit verge dit is eeuw, +32 (0)63216360 ste

blz. 28 informatie op en nogmeer het recept Ontdek +32 (0)6321 6360 - - -

7 / Arlon centrum / De Streek van Arlon / 8 / Arlon et ses environs Le Pays d’Arlon

CLAIREFONTAINE bail d 15 du l’église abbatiale de chœur le sur construite est Amour Bel A d’Arlon. région proximité, la chapelle de Notre-Dame du la dans médiévaux vestiges rares des un est Cetteabbaye abbaye cistercienne féminine (1247-1794). ancienne archéologique d’une ruines site des comprenant un aussi mais chan- son qu’une pas n’est Clairefontaine Comté de Luxembourg. du et l’abbaye de datrice fon- Ermesinde, comtesse comtale « pulture sé- la trouve se crypte la [email protected] − Départ 15h:rueduCloître33àClairefontaine Visite guidéele2 du Tourisme. est envente àl’Office écrit parJ.Herbet illustré parPalixet Comtesse, unlivre sur laviedecette apprendre davantage Si voussouhaitez en Autres adressespoursemettreauvert Découvrez l’Arboretum de Frassem (promenade en en d’Eden, Jardin le membre (promenade des et jardins ouverts de Belgique, +32 l’O.T.) (0)63 21 83 95. à disponible Frassem km 10 sur boucle de l’Arboretum Découvrez vélo). Location devélos:O.T.d’Arlon,4 E-bikes et2VTC (voirp.35). Dépliant téléchargeable sur www.ot-arlon.be(onglet :randonner/en et desroutes secondaires. des villages de la commune d'Arlon. Le circuit emprunte des chemins Cet itinéraireenbouclede54km vous emmèneàladécouverte Circuit vélo » «Belarel La médiévale e

. Dans s. e d la de » etle3 e dimanche dumoisdejuinàfinseptembre +32 (0)63 21 78 02 - www.clairefontaine-arlon.be

n ie eaqal qi se qui remarquable site un L’abbaye deClairefontaine 8h à20h. gratuitement toutede l’année

visite est

Autres idéesdeparcours Parcours transfrontalier Luxembourg bycycle Dépliant ( béton –Flèchejaune. Balise : Plaquette « Mirador » sur un support en bois ou en *en vente àl’O.T.d'Arlon elles N°17, la rejoindrelongent lePays d’Arlon. pour Rom- à bach- départ 18 N° & Clairefontaine départ N°12 sil- aménagées lonnent leGrand-DuchédeLuxembourg. cyclables pistes nombreuses De [email protected] − du Sacré–Cœur. Parking à proximité du Centre d’accueil des prêtres « carte depromenades–Arlon»(7,50€)*. la de km) (4 n°7 et km) (2,5 n°6 balisées promenades des départ Eischen, direction village, du sortie la A belgo-luxembourgeoise. Surréservation:+32(0)63221553. Visite guidéesurlesbornesdelafrontière / ) àtélécharger sur www.steinfort.lu  +32 (0)63216360 (4,90€)* triels, religieuxetnaturels. sitesindus- anciens des sur sant culturel de la région tout en pas- le patrimoine tant historique que Ce parcours associe la nature et rément (5km). sépa- boucles trois les faire de 15 de circuit un est » Mirador « verte – Décou- de sentier Steinfort Le » Eischen – Clairefontaine « [email protected] +352 (0)26393408 Rue Collart1−L-8414Steinfort Centre d’Accueil«Mirador» ar-delà la frontière la Par-delà m I y asi possibilité aussi a y Il km.

9 / Arlon et ses environs / Le Pays d’Arlon 10 / / Arlon en zijn omgeving De Streek van Arlon

CLAIREFONTAINE e bi e vn e Gafca Luxem Graafschap het van en abdij de van stichtster de Ermesinde, gravin graftombevan de zich bevindt crypte de In het waterbekken vanhetklooster. voedde deze ; Sint-Bernardusbron de ontspringt domein het Op burg. abdijkerk (15 de van koor het van fundamenten de op van de Schone Liefde ». Ze werd gebouwd Vlakbij staat de kapel « Onze-Lieve-Vrouw Heel hetjaaropen,gratistoegang. ligging. unieke en zijn legenden van geschiedenis, omwille belangrijk is archeosite tijden. De der loop de in zijnverbouwd niet grondvesten de waarvan abdij deleeuwse mid Europese enige de is Het 1794). – (1247 cisterciënzerabdij een van ruïnes de met zich waar een belangrijke archeologische site gehucht bevindt een is Clairefontaine [email protected] - Vertrek om15u,rueduCloître33,Clairefontaine - Van juni tot eindseptember, rondleidingopde 2 Middeleeuwen ! Terug naarde de eeuw). 4 E-Bikes en2VTC fietsen (zieblz.35). met defiets). Verhuur vanfietsen :dienst voor ToerismeinArlon, Fietspakket te downloaden opwww.arlon-tourisme.be (Actief/ Meestal fietstUoverlandelijke banen enwegen. Een lusroute van54kmomdedorpjes rondAarlente verken. » « Belarel lid OpenTuinen vanBelgïe, het Arboretumofooknogdetuin«Eden », In hetdorpje Frassem (Arlon),bezoek Meer groeneadresjes ! +32 (0)63217802-www.clairefontaine-arlon.be

20u. jaar vrijtoegankelijk van8utot van Clairefontaine is gans het De historische site vandeAbdij - - +32 (0)63 21 83 95. +32 (0)63218395. de ende3 de zondag vandemaand

Meer wandelmogelijkheden Grensroute Luxembourg bycycle op www.steinfort.lu Folder ( of betonnen palen–gelepijlen. Bewegwijzering : een bordje « Mirador» op houten [email protected] − *te koop inStreektoerisme Arlon het verlengdevan deStreekvanArlonte fietsen.. in 17 PC de via dan om oprijdenRombach-Martelange in De route PC 12 komt langs Clairefontainte. De PC18 kan een je over beschikt uitgebreid fietsnetwerk. Luxemburg Groothertogdom Het « Centred’accueildesprêtresduSacré-Coeur» Parkeergelegenheid vlakbij het onthaalcentrum Arlon »(7,50€) van Streek « wandelkaart de op details Alle n°6 (2,5km)enn°7(4km). wandelingen bewegwijzerde van vertrekpunt Eischen, richting dorp, het van verlaten Bijhet / ) kan eveneensgedownload worden  +32 (0)63216360 (4,90)€* [email protected] +352 (0)26393408 Rue Collart1−L-8414Steinfort Onthaalcentrum "Mirador" Voor grootenklein! erfgoed. religieus en natuureservaat een site, postindustriële een langs U komt Zo streek. de van erfgoed culturele en historische het natuur en de met kennis maakt U km. 15 van route een is kingspad – Mirador-ontdek- het Steinfort : » Eischen – Clairefontaine « Stap over degrens

11 / Arlon en zijn omgeving / De Streek van Arlon 12 / / Attert : verte & énergique Le Pays d’Arlon

ATTERT Slowly, slowly! Promenez-vous àlacarte danslaVallée del’Attert Visites guidéessurdemande: chesse desonmilieunaturel. ri grande la de responsable partie bonne en est originalité Cette part. d’autre lorrain Pays du cuestas célèbres les et part d’une dennais ar sol le sur d’Anlier forêt la entre charnière zone une occupe il Martelange, et Arlon entre mi-chemin turel delaValléeà Situé del’Attert. hameaux qui composent également le 17 rassemble d’Attert commune La Verte &énergique « Postpourtous »,100%accessible! ou téléchargeable surwww.attert-tourisme.be touristiqued’Arlon d’accueil bureau l’O.T. au de papier version en nible destres et 2 circuits vélos) pour tous les goûts et tous les genres. Dispo- NOUVEAU remar- arbres d’Anlier, petit patrimoineruralexceptionnel,c'estmaintenant possible! (forêt le rencontrez nature ou souffle le couper à la paysages des regardez quables), de beautés les Observez Balise de Post. l’église par termine se et remarquable) (arbre d’Inde marronnier d’un l’ombre à (1897) Jeanty chapelle petite la présente vous parcours Le ». pierres des voie la « rebaptisée carrière une à menait qui chemin cien l’an sur continue tor,et Commerce, de et d’Agriculture école ancienne Moli l’Institut par passe Elle biodiversité. en riche et d’histoire chargé endroit Luxeroth,un étangsde des long le emmène vous Cettebalade Départ Circuit conçusurdespetites routes asphaltées. : centreduvillagedePost,àl’ancienneécole.

: 9 icis pé- circuits (9 pochette gratuite*balades comprenant 11 cigogne noire. ses nombreuses espèces d’oiseaux qu’elle abrite dont la tiers de Belgique. Elle est désignée site Natura 2000 pour fores massifs grands plus des l’un est d’Anlier forêt La Découvrez laforêt à chevaldetrait d’Anlier ardennais la "Forêt d’Anlier" (10,6km) et allez saluer le "Gros "Gros le chêne" ! saluer de allez portes et (10,6km) aux d’Anlier" "Forêt Heinstert la « promenade la Faites dayaaz.be www.laferme Heinstert 6717 – l’Hermitage de Rue Réservations ou encalèche. www.pnva.be :Ferme d’AYaaz villages et et villages Parc Na -

10km - - -

- - - - Pochette de11balades Ces deuxcircuits démarrentauP.N.delaVallée del’Attert (Voie delaLiberté, 107–6717Attert) l’étang dumoulin.www.dmillen.lu faire unepetite balade natureautour de ou d'ailleurs!Ilest égalementpossibled’y le jardin,accueilledesartistes delarégion La galerie,claireet lumineuse, donnantsur porain. » avecsa salle d’expositiond’artcontem- moine préservé et visitez «La Millegalerie Moulin deBeckerich** (GDL)avecsonpatri - * (p.12) * pochette la dans intégré individuel Dépliant Circuit desarbresremarquables (p.12) * pochette la dans intégré individuel Dépliant La route delacuesta Ça rouleàvélo! ar-delà la frontière la Par-delà Promenade DécouVerte Descriptif du circuit + 12 fiches explicatives disponibles à la Maison du Parc du Maison la à disponibles explicatives fiches 12 + circuit du Descriptif Ce circuit fait fi des frontières et parcourt la vallée de l’Attert lavallée etparcourt frontières des fi fait circuit Ce belgo-luxembourgeoise. Il vous emmène au départ d’Attert en en d’Attert départ au emmène vous Il belgo-luxembourgeoise. passant par **. Chemin faisant, vous découvrirez des des découvrirez vous faisant, Chemin Beckerich**. par passant Balise Province duLuxembourg. "Tourismeprix le reçu a circuit Ce la par décerné Innovation" et de laVallée del’Attert, autotal, ilyenasoixante. Naturel Parc au répertoriés remarquables arbres des moitié la et culturel, à préserver absolument. Ce circuit vous fait découvrir naturel patrimoine un représentent ligneux Ces ». remarquables leurs dimensions,formes, leur passé ou encore leurs leur légende, sont appelés âge, « Arbres leur par exceptionnels arbres Les 18 du datant bâti patrimoine riche un admirer peut l’on Ce circuit traverse des villages pittoresques et authentiques où ce parcours. partie en dessine qui sinémurienne cuesta appelée côte première la de vient Pourquoi la route de la cuesta ? Ce nom pro- Balise la floreet foisonnentd’espèces. faune la où bosquets de et prairies de mosaïque qu’une Vous croiserez des croix et des calvaires en pierre du pays ainsi anciennes etnouvelles énergies. Dans lesvillagesdeMetzert et Nobressart. bonnes adresses p 17) bonnes adresses p17) les (voir panier votre dans terroir" in "made casse-croute un Prenez

-

27km

– 45km -41km e et 19 et e s. 13 / Attert : verte & énergique / Le Pays d’Arlon 14 / / Attert : groene energie te over ! De Streek van Arlon

ATTERT Groene energie te over ! « Postvooriedereen»,100%toegankelijk! Wandelen «àlacarte »indeAttertvallei lieu. mi natuurlijkzijnuitzonderlijkerijkdom van de bekende cuestas van Lotharingen. Dit verklaart tussen het Anlierwoud op Ardense grond en de scharnierzone een is Landschap Regionaal Het Attert ligthalfwegArlon-Martelange. Landschap Attertvallei tegelijkertijd, bestaat uit17dorpen. , Attert gemeente De Natuurwandelingen metgidsopafspraak n aewrig e VV a dAtr. eciba an e onthaal het Toerisme aan Arlonofte downloadenopwww.pnva.be Beschikbaar d’Attert. Val VVV met samenwerking in routes), voor ieder wat wils. Het is uitgegeven door Regionaal Landschap een beschermde Natura 2000 – site omwille van de grote verscheiden- grote de van omwille site – 2000 Natura beschermde een grootsteis de en van België één van is woudmassieven Anlierwoud Het : NIEUW landschappen, sta stilbij eenmooikapelletje ofwegkruis. pauzeer bij een merkwaardige boom, Anlierwoud, kijkhet met nieuwe in ogen naar weidse natuur de van schoonheid de beleef en Observeer Slowly, slowly! Bewegwijzering bij dekerk vanPost. Jeanty staat een merkwaardige paardenkastanje. De wandeling eindigt de zeer harde steen “poudinque” ontgonnen. Verderop bij het kapelletje de tijd dat de steengroeven werden geëxploiteerd. Er werd hier vooral aan herinnert weg, stenen de pierres”, des voie “LaLandbouw. en del Molitor Instituut, vroeger de belangrijkste school in de het streek voor Han- langs ook komt wandelaar De biodiversiteit. historische grote een een met plaats Luxeroth, van vijvers de langs loopt wandeling Deze Vertrek Deze wandelingisuitgestippeld oprustigeverhardewegen.

: inhetdorpscentrum,aandevoormaligegemeenteschool. een gratis fiets- en wandelpakket* en fiets- gratis een Ontdekmet paardenkar hetAnlierwoud ofop de rug vaar. ooie- zwarte de o.a. zoals leven er die vogels aan heid van eenArdensboerenpaard. eik “GrosKues”! eeuwenoude de groet Onderweg, Anlierwoud”. het naar poort een Heinstert, “ wandeling de ook Doe www.lafermedayaaz.b Rue del’Hermitage –6717 Heinstert Reservatie : Ferme d’ AYaaz, www.pnva.be Regionaal Regionaal e 9 adlne e 2 fiets 2 en wandelingen (9 - -

10km

- Fiets-en wandelpakket Deze tweeroutes vertrekken aanR.L.Attertvallei (Voie deLiberté, 107–6717Attert ww.dmillen.lu ten- als ingericht gedeeltelijk en geres taureerd mooi is Hij Molen vanBeckerich**(L ). Goed idee! ling maken langs hetmeervandemolen. Je kunt er ook een mooie rustige natuurwande- de ”Millegalerie”. kunst, hedendaagse voor toonstellingsruimte * (blz. 14) 14) (blz. * wandelpakket fiets-en het van uit deel Maakt Merwaardige Bomenroute - 14) (blz. * wandelpakket fiets-en het van uit deel Maakt De “Cuesta” route - Iedereen fietstmee! Ontdekkingswandeling te te zijn wetenswaardigheden met blaadjes 12 + route deze van Beschrijving verkrijgen aan het onthaal van Regionaal Landschap Regionaal van onthaal het aan verkrijgen Deze nieuwe fietslus trekt zich van grenzen niks aan en loopt door de Belgisch-Luxemburgse Attertvallei. Ze vertrekt in Attert via via Attert in vertrekt Ze Attertvallei. Belgisch-Luxemburgse de Bewegwijzering innovatie” vandeProvincieLuxemburg. Dezeworden. beschermd route prijsde kreeg “Toerismevoor en absoluut daarom moeten en natuurlijkerfgoed en cultureel ons van uit deel maken bomen Merkwaardige is. verbonden mee er die legende een door nog ook of verleden hun vormen, hun gen, afmetin- hun leeftijd, hun door zijn merkwaardig kunnen Bomen Bewegwijzering Veel zandkalksteen. fietsplezier ! lokale in gebeeldhouwd zijn Ze bosjes. en den mozaïekeen wei in van op daar en Zehier duikenkruisen. ook talrijkeU ziet wegen, de langs gewoon ook en kruispunten langswaar bewonderen. Op kunt eeuw dorpjes 19e en 18e de schilderachtige uit boerderijen oude je doorkruist parcours Dit tharingse heuvel-kam, de Sinemuriaan cuesta**. Logedeeltelijk1steDeze - loopt de route langs o.a. Beckerich**. Onderweg maak je kennis met oude en nieuwe nieuwe en oude met kennis je maak Onderweg Beckerich**. o.a. energiebronnen. IndedorpenMetzert enNobressart.

blz 19vooronze goedeadresjes). Maak voorjevertrekeenpicknickmandklaarmetstreeklekkers (zie 27km 27km

- 45km Stap over degrens 41 km - - 15 / Attert : groene energie te over ! / De Streek van Arlon 16 / / Attert : beaux villages Le Pays d’Arlon

ATTERT en valeur:chapelles,lavoirs,placettes, croix etcalvaires… Balise : Départ coloré avecdesportes charretièresoudesportes gerbières. de la Wallonie" villages beaux "Plus des un Nobressart, à patrimoniale balade Faîtesune Circuit «patrimoineetpaysages» Dans chaque village ou hameau, le Beaux villages &terroirBeaux villages :àproximité del’église,suivez lebalisage.

. Ce village est typiquement lorrain par ses façades de crépi Découvrir

d’hygiène beaucoupplusstrictes. tière avecdescroixenschiste datant des18 Trèsportebelle cloutée autouret cime vieux un l’église de (1581). Hallekirche style du Belgique en exemple touche avecl’aiglebicéphaleautrichien(1776). la façade du moulin de Nobressart, on observe un car- Sur renouvable. d’énergie l'utilisation dans pionniers Le Le Les Ancienne église Saint-Etienne Le La La Le construits au milieu du 19 été souvent ont linge, du nettoyage au destinés sins lière qu’on retrouve aussi à Heinstert. Les lavoirs, bas- datée duHautMoyenAge. Heinstert,est et Nobressart entre rocheux, éperon un omnl, ete e iie t asn ’cui du d’accueil maison parc naturel. et visite de maison centre comme communale, réaffectés sont rénovés bâtiments les Actuellement 1982. en commune la par racheté fut il école… pensionnat, faïencerie, poste, de relais tour dans lenordduPaysd’Arlon. duite et chaulée, est le plus ancien témoin architectural Maison Raths Burgknapp Centre Robert Schuman lavoir-tunnel moulins

de . Cette petite fortification, perchée sur perchée Cettepetitefortification, . petit patrimoine ( de Lischert Metzert Lottert − e

s. pour répondre aux normes 5 km t de et ), belle et vasteet belle en- ferme ), (1683) à (1683) acietr particu- architecture , est mis Nobressart ( Attert Attert e et19 : rare : ) , tour à tour , e sont s. -

Amettredanssonpanierdepique-nique !

Voir d’autresproduits duterroir auPays d’Arlon–p.29 Maitrank ! dure et pâte molle, frais ou maquée et même fromage au Mi-Orge Mi-Houblon. Bières «Métisse»,Carioca» et «Postiche»envente chez 6717 Metzert –  Rue duCercle,253−Post(siègesocial) Brasserie duLionàPlume Rue delaSchock,33−6717Nobressart à 19h30etlesamedide9h3018h Ouvert mardi et mercredi de 14h à 19h30, jeudi et vendredi de 9h30 Boutique fineduCanardd’O Miel duParcNatureldelaVallée del’Attert La Ferme Saur Jambon fumé Maison Thill Rue des2Eglises, 201–6717Attert – Rue del’Eglise 258−Thiaumont www.saurtilege.be. +32 (0)497859932−www.lion-a-plume.be Centre devisite −Voie delaLiberté 107–6717Attert  +32 (0)63227855−www.coeurdelattert.be. Bornes audioen des troislangues, en pages géantes audio apporteront des réponses bornes à bien des des questions. vidéo, neuf film moderne, un scénographie salles, Une ? mer d’une littoral le sur situé était Attert d’années, millions 200 voici que Saviez-vous Visitez lecentre«Voyage aucœurdel’Attert »

: boucherie,charcuterie etsalaisonsdepuis1936.  à l’ancienne avec duboisdehêtre àl’ancienneavec sec. :Ruedes3Fontaines, 269 +32 (0)63 22 29 94 +32 (0)63222994 Fromage

de vache au lait cru, à pâte ,

 ,

 +32 (0)63232576 . +32 (0)63225615  +32 (0)497458887 17 / Attert : terroir / Le Pays d’Arlon 18 / / Attert : mooie dorpen De Streek van Arlon

ATTERT erfgoed Doe eenlandelijke erfgoedwandelingin is Attertvallei de van gehucht of dorp elk In Bewegwijzering : Vertrek dorp. het rond km 5 van » landschap en erfgoed Bewegwijzerde« wandelroute dynamisch uitzichtaandegevels. derd. Let ook op de stalpoorten en de hoge hooivensters, zij verlenen een geschil- pastelkleurenzijnbepleisterd in Lotharingsedie huizenen pische Nobressart, « Eén van de mooiste dorpen van Wallonië ». Men ziet er de ty kruisen, dorpspleintjes… Mooie dorpen &terroirMooie dorpen : dichtbij dekerk. eaoier: aelte, apate, weg- wasplaatsen, kapelletjes, gevaloriseerd:

Ontdekken

casn, eee bvn p e uttkne rots uitstekende een tussen NobressartenHeinstert. op boven gelegen schansing, beantwoorden aandenieuwehygiënischenormen. te vermijdenen te epidemieën om eeuw XIXde en de in gebouwd meestal en werden washuizen Lischert De in Heinstert. vindt terug ook men die architectuur Het De Oude Sint-Etiennekerk de Attert” enhetRegionaalLandschap Attertvallei. van hart het in bezoekerscentrum“Reis het meentehuis, ge in het nu herbergen gebouwen gerenoveerde gemeente De 1982. de door opgekocht werd Het boerderij… kostschool, aardewerkfabriek, postrelais, tereenvolgens Het tum 1560staat gebeiteld in debalkbovenschuurdeur. Huize Raths De Oostenrijk metdetweekoppige adelaar(1776). vel van de molen van Nobressart, het wapenschild van het gebruik van vernieuwbare energie. Op de voorge- Streek van Aarlen. De schuur is het oudste gedeelte; de de da van noorden het in getuigen architecturale oudste de XVIIIde enXIXdeeeuw. kerk,leisteenkerkhofde in oud de kruisen een uit met Rond portaal. het in deur beslagen nagels met mooie zeer zeldzaam voorbeeld van een « Hallekirche ». Zeer molens van Lischert en Nobressart « Burgknapp » Robert Schuman Centrum tunnel-washuis vanLottert ( Metzert is een vroeg middel eeuwse ver- eeuwse middel vroeg een is ) is een imposante hoeve en één van het landelijke ( Attert (1683) in ) : dit is een in België in een is dit : ) en bijzondere een , Attert : pioniers in was ach - - - -

Een picknickmandmet…  Alle streekproducten vanbij ons,zieblz.29

Centre devisite −voiedelaLiberté 107–6717Attert

kaas metMaitrank. melk. Harde of zachte korst. Platte kaas of maquée en Mi-Orge Mi-Houblon.. Bieren «Métisse»,«Carioca»en «Postiche»te koop bij 6717 Metzert –  Voie desPierres, 137−Post(siègesocial) Brasserie duLionàPlume Rue delaSchock,33−6717Nobressart 9u30-19u30, zaterdag 9u30-18u Open opdinsdagenwoensdag14u-19u30,donderdagvrijdag Fijne «Canard kruidenierswaren d’O» Honing RegionaalLandschap Attertvallei La Ferme Saur Maison Thill des 2Eglises, 201–6717Attert – sinds 1936 ! Rue del’Eglise 258−Thiaumont w.arieeb – www.saurtilege.be +32 (0)63227855−www.coeurdelattert.be +32 (0)497859932−www.lion-a-plume.be Een videofilm en audiopalen in 3 talen 3 in audiopalen en videofilm Een geologie, decyclusvanwater, landelijke architectuur… als worden behandeld thema’s zalenwaarin 9 de van zekereen in leden gelegen was aan de kust? Een antwoord op die vraag vindt u het hartvan de Attert » Loop eens binnen in het bezoekerscentrum « Reis in Nederlands, maken vanuwbezoek eenleerrijke belevenis. Hesp,

beenhouwerij, charcuterie en gerookte vleeswaren gerookte en charcuterie beenhouwerij,  :Ruedes3Fontaines, 269 gerookt op een vuur van droog beukenhout – Rue +32 (0)63 22 29 94 +32 (0)63222994 Kaas eak mt aw koe- rauwe met gemaakt  Wist u dat Attert 200 miljoen jaar ge  +32 (0)63225615 +32 (0)63232576  +32 (0)497458887

,

,

. waaronder waaronder . - 19 / Attert : terroir / De Streek van Arlon 20 / / Aubange, du fer au vert Le Pays d’Arlon

AUBANGE

Promenade

en boucle "La courdesgrands" etlesarbres remarquables,uncircuitde 6km 0 e frt t 0 dn l vlae Bne casue de chaussures Bonnes village. le dans marche et vêtements 10% adaptés à une balade en forêt et conseillés. forêt en 90% propose Il ! nature la de fou amoureux pour sportif, Parcours Balise :rondorange l’ancien cheminduFays (àdroite). RejoindreChenois. par du lavoir bois le du arbres beaux plus des 30 découvrir de permet vous sinueux forestier itinéraire droite dans cette à forêt semi-naturelle (pas ensuitede sentier apparent). Cet Pénétrer balisage. le suivre empierré. bien chemin Attention, ce sur m 150 ± Marcher droite. à plateau, prendre le sur sommet, au Arrivé bois. au mène qui Cour la de rue la prendre et gauche la sur monter par Commencez Basse etruedelaMarne. Départ Du fer auvert et «Athus etl’Acier».(Voir p.32-33) Visitez lesmusées:«L’Univers desPompiers» : lavoir situé à l’intersection de la rue de la Cour, rue Cour, la de rue la de l’intersection à situé lavoir :

Rachecourt Halanzy Guerlange Battincourt Aubange Aix-sur-Cloie Athus chacune leurcharme: Elle estcomposéede7localités quiont d’union tiques :laGaumeetlePaysd’Arlon. et linguis trait culturelles influences le deux entre est la d’Aubange prestigieux, commune industriel passé d’un Riche etsonparcdedétente ; «Surlestracesdenosmineurs»; etledomainedeClémarais; «Le PaysdesLégendes »; «La verte valléeetsesseptsources»; «Aupaysdelapomme». «Terre desSaveurs»; - tilleuls, châtaigniers, cornouillers… frênes, érables, merisier, chênes hêtres, : multiples d’un d’essences et biodiversitéintérêt grand d’une riche jardinée futaie en gérées orchidées à calcicoles hêtraies de composés sont Ils région. cette de naturel patrimoine du richesses des une constituent Rachecourt de et d’Halanzy bois Les durable. veloppement Parc NatureldeGaume correspond auxpromenadesàréaliser surleterritoire d'unP.N.

www.longwy-tourisme.be +33 (0)3822494 54 ou de fabrication de la fonte et de l’acier. processus le que ainsi fer du hommes des l’histoire retracent ils Longwy, de Aciéries des Bureaux Grands anciens les dans Situés témoignage. beau plus passé. Les Vitraux Majorelle en sont le glorieux ce de aujourd’hui subsistent chesse et sa renommée. Peu de traces de travail. La sidérurgie en a fait sa ri - Le Pays de Longwy est aussi une terre frontière la Par-delà Le chemintransfrontalier desminesdefer Découverte Durée delavisite :1h.Visite guidéeen Maison delaFormation −EspaceJeanMonnet–F-54810 Longlaville Une grandeouunepetite faim? un momentdedétente avecuncornetdefrites belges! Choisissez parmi les bonnes friteries d’Aubange ou d’Athus et offrez-vous que ses ressources naturelles et humaines dans le cadre d’un dé- d’un cadre le dans humaines et naturelles ressources ses ainsi que territoriale identité son valoriser de permet reconnaissance Cette Rachecourt. de et d’Halanzy gaumais villages deux ses avec " de naturel "Parc au d’adhérer Lavient d’Aubange Commune

credis. Lieudedépartplusieurspromenades. En juillet-août, du lundi au dimanche, de 8h30 à 12h30, sauf les mer- Accueil tous lesmatinsde8h30à12h30ensemaine. S.I. d'Aubange–domaineleClémarais  de Halanzy. des circuits plus courts comme la boucle au départ de la gare variantesLorrainepermettentDes en d’emprunter française. parcourus villages des architectural patrimoine le que ainsi Pancré en France. Il illustre le passé sidérurgique de la région lanzy, passe par Gorcy et termine son périple non loin de Saint d'Ha- démarre Il France. la avec frontière fait bajociennequi Le sentier transfrontalier des mines de fer parcourt la cuesta +32 (0)63388654–www.aubange-tourisme.be Informationsetcarte surwww.chemin-des-mines.eu. +33 (0)382 242717.

et surdemande − 26km 21 / Aubange, du fer au vert / Le Pays d’Arlon 22 / / Aubange, postindustrieel en groen De Streek van Arlon AUBANGE

“Het HofderGroten” enzijn opmerkelijk hogebomen,eenlusroute Wandeling postindustrieel engroenpostindustrieel washuis viadewegaanuwrechterkant, “chemindu Fays”. bomen vanhetbosChenoisbrengt.Ukomt terug bij het rechts af slaan in een klein wegeltje dat u tot bij de 30 mooiste nen weg blijven. Let goed op de bewegwijzering. Nog een dezeste- keerop m 150 +/- Gedurende slaan. rechtsaf heuveltop, deze straatkomt uitinhet bos.Bovenophetplateau vande Aan het washuis, links naar boven gaan in de “rue de la Cour”, straten «ruedelaCour»,Basse»en «ruedelaMarne». Vertrek :washuis(lavoir)gelegenophetkruispunt vande Bewegwijzering :rondeoranje bol die verliefdzijn opbomen. Het iseensportievewandelingvoornatuurliefhebbers van 6km van deBrandweer»en“Athus enStaal” –zieblz. Bezoek depermanente tentoonstellingen «HetUniversum

Rachecourt Guerlange Aix-sur-Cloie Battincourt Halanzy Aubange Athus Elke weerspiegelteenanderfacet: Gaume enArelerland cultuur, Germaanse en Romaanse de tussen Drie- de landenstreek is van Aubange het verbindingsteken hart het in Gelegen bevolking. zijn van geheugen collectief het van uit deel maakt Aubange van verleden industriële Het enzijn stadspark langsderivier endeijzererts ontginning enhetClémaraisdomein , legendenengeschiedenis ,zeven bronnenineengroenevallei , het dorp van het appelfeest , smaken enstreekproducten . . 32-33 kastanjelaren, kornoelje… Een diversiteit diebescherming noodzakelijk maakt. linden, essen, esdoorn, zoetekers,eiken,beuken, met loofwoud gemengd een is der rijk. Kenmerkend is de kruidlaag met Lievevrouwebedstro en orchideeën. Het De gemende kalkhoudende beukenbossen van Halanzy en Rachecourt zijn bijzon- Regionaal Landschap Gaume Grote of kleine honger? Je moet nooit ver lopen in Aubange om een goe- of het ten vanijzer enstaal enz het leven van arbeiders uitgebeeld, het gie- is glasramen de Op Longwy. van fabrieken staal de - de van Bureaux” “Grands in voormalige zien te zijn Zij verleden. industriële rijkedit van getuigen Majorelle van ramen glas- beroemde de Alleen landschap. het over in van sporen weinig maar nog blijven Er geproduceerd. werd staal voornamelijk evenals maakte Longwy Athus deel uit van het industriebekken waar van streek De Steek degrens over Het ontdekkingspad “Ijzermijnen” Ontdekking Duur vanhetbezoek :1u.Opafspraak, rondleidingenmetgidsinhet Maison delaFormation −EspaceJeanMonnet–F-54810 Longlaville rige Belgischefrietjes! puntzakheerlijkvan geniet Volgknappe- en tevinden! neus frituur je de een duurzame ontwikkeling. van territorialekader het natuurlijkemenselijkein de de en bronnen en eigenheid van bescherming de voor garant staat Dit Gaume. court en Halanzy, heeft zich aangesloten bij het Regionaal Landschap De gemeente Aubange met zijn twee typisch Gaumse dorpjes Rache- van 8.30tot 12.30maargesloten opwoensdag. zondagzaterdag en op open ook juli/augustus: in en paasvakantie de vrijdag.totTijdens maandag van 12.30, tot 8.30 van morgen elke Open +32 (0)63388654 VVV Aubange–domaineleClémarais Het grensoverschrijdend mijnwerkerspad loopt over de Bajo- van Halanzy.www.chemin-des-mines.eu station het aan vertrekt die luswandeling een bijvoorbeeld mogelijk zijn parcours het op varianten korteVerschillende doorkruist inFrans Lotharingen. kennis U die dorpen ook de van U erfgoed architecturale het met laat maken en houden te levendig ijzerindustrie de aan herinneringen de in om Frankrijk.gecreëerd werd pad Saint-Pancré Het naar Gorcy via gaat en pad Halanzy Het Frankrijk. in vertrekt met bepaald grens de die cuesta ciaan Inlichtingen: +33 38224 9454ou+333822427 17. .

- www.aubange-tourisme.be – 26km

23 / Aubange, postindustrieel en groen / De Streek van Arlon 24 / / Messancy, charmante et gorumande Le Pays d’Arlon

MESSANCY Charmante et gourmande Circuit pédestre moignent decepasséprestigieux. té- qualité belle de villas d’imposantes et siècle un dura spécificité Cette proche. tout Grand-Duché du et France de d’Athus, sidérurgiques usines des dortoir commune devint, elle naguère, rural type de Commune Messancy. de nom au férence ré- fait Il, Urbain pape du bulle une officiel, ment docu- premier un 1096, En localité. ancienne très de titre au prétendre de privilège le a Messancy u 18 Aux Les supportssonttéléchargeables surwww.arlon-tourisme.be Il existe troisautrescircuitsdanslacommunedeMessancy. . phone ensuivantleréseauI-Beaken d’histoire cercle du (www.messancy-histoire.be ou +32 guidées (0)63 visites des via thématiques Parcours Par-delà la frontière la Par-delà Sur ce parcours, dégustez une bonne bière artisanale ou savourez un plat ty- plat un savourez ou artisanale bière bonne dégustezune parcours, ce Sur Ouvert 7j/7jde8hà22h.Infovoirp.29. bellisé « pique de notre région à la ferme des 4 Vents à Sélange. Cet établissement, la- e moine mondialdel’UNESCO depuis2008. place Patri- du liste la nouvelle sur inscrites sont fortifications une Ces forte. établir d’y décide XIV Louis lorsque 1679 en Vauban de plans les selon construite fut Longwy t 19 et 200 ansd’histoire aumuséedesEmaux etFaïences.de plus Découvrez jours. nos jusqu’à perdure qui faïencière ville de la visite : 1h30. Visite guidée sur demande en à 18h et le samedi et dimanche de 10h à 12h et de 14h à 18h. Durée 14h de vendredi au mardi Longwy.du F-54000 Ouvert tention– Porte- www.museedesemaux.com Francede Manu- la de rue – www.longwy-tourisme.com e Bistrot de Terroir », cuisine les produits de la ferme (fromage, viande). . Lnw et glmn cniéé cme une comme considérée également est Longwy s., − 10km

Balise : Départ campagne environnante. la sur et voisin village le sur imprenables vues des Découvrez Arlon. traversait qui Metz-Tongres romaine chaussée la ment et des croix calvaires. Vous emprunterez des égale- chapelles, pour belles de village découvrir du hors em- rapidement vous mène qui promenade d’une s’agit Il :devantl’églisedeSélange. 38 76 19) ou avec votre smart

,

,

et

- . Activités pourtoute lafamille! Hébergement cache (boîte) quiyestdissimulée-www.geocaching.com phone. Le but est rejoindre des coordonnées spécifiques et de trouver la géo- smart d'un ou GPS d’un l’aide à trésor au Laissez-vouschasse une tenterpar Découvrez legéocaching ! Coin bambins restaurés suite àl’incendiedu château. droit. Les tours visibles aujourd’hui sont les seuls vestiges qui ont pu être au village et les derniers propriétaires du château qui se tenait à cet en- multisports. Le parc Mathelin est aménagé en plaine de jeux publique avec un terrain www.relaxandcook.com ateliers culinaires surdemande. ham- des également propose Il le jacuzzi… le mam, sauna, le comme relaxante ture gîtece infrastruc : une Cook offre & Relax d’ici lafindel’année. ouverte être va réception de fosse d’une équipée gymnastique de salle nouvelle Une l’année. toute louent se infrastructures Les volley. beach le avec extérieur en s’effectuer également peuvent derniers deux Ces martiaux, letiràl’arc,footettennis. arts les volley, le basket, le badminton, le comme sports ples multi de propose Messancy de Lac du Sportif Complexe Le soins etdesanté ainsiqu’unesupérette etunrestaurant. Non loin de là un petit centre commercial propose différents services de à côté. Les jours d’ouverturesontdisponibles sur www.lacdemessancy.be Egalement, pour les amateurs de pêche, il existe un étang de 2.5 ha, situé juste Cet endroit tient son nom de la famille noble « de Mathelin », ayant vécu ayant », Mathelin de « noble famille la de nom son tient endroit Cet Voir d’autres hébergementsenp. 30-31 luxe àprixréduits. égale- de marques des ment Arthur propose Mc Glen centre Le dans uneruecouverte. moment dedétente chalands unagréable ping Coraoffrentaux merciaux dontleshop- boutiques, centrescom- d’Arlon » denombreuses Situés lelongdela« Route Shopping Shopping et détente - - - 25 / Messancy, shopping et détente... / Le Pays d’Arlon 26 / / Messancy, een charmante gemeente met stijlDe Streek Van Arlon MESSANCY Een charmante gemeente Wandeling inSélange lang, wordenerinenrondMessancy imposante «villa’s»gebouwd. zich vele rijke industriëlen in Messancy. Gedurende deze vestigden Frankrijk, periode, een eeuw en Luxemburg Groothertogdom nabijgelegen het en Athus in staalindustrie de hoogtijdTijdensvan de in eenbullavanpausUrbanusII(1096). vermeld eerst het voor wordt Drielandenstreek, de in gemeenten oudste de van één Messancy, toire.be ou +32 (0)63 de website van de Historische Kring van Messancy (www.messancy-his Thematische wandelingen en rondleidingen (Frans gesproken) : bezoek I-Beaken. (Eris ook eenI-Beaken parcoursindestad Arlon). Een aanrader ! Deze wandeling komt langs de « FermeDeze« Vents! Eende komt4 aanrader langs wandeling des informatie blz.29 ree o en yic grct a d sre ee ; Belgische ; eten streek de van gerecht typisch een of streekbiertje een proeven er kunt U Terroir». du Bistrot « label het met taverne met vlees of kaas van de boerderij. Open 7d/7d van 8u tot 22u. Meer Meer 22u. tot 8u van 7d/7d Open boerderij. de van kaas of vlees met Tijdens de 18 Tijdensde lijst vanUNESCO Werelderfgoed. terichten. Deze Vauban staatvesting de op 2008 sinds Lodewijkop beslist fort 1679 nieuw In een ban. hier XIV Vau- van plannen de volgens gebouwd werd Longwy Over degrens kan udownloadenopwww.arlon-tourisme.be De 3anderewandelroutes indegemeente Messancy www.longwy-tourisme.com Op afspraak,rondleidingen metgidsin tention –F-54000Longwy. Rondleiding: 1u30. Porte- www.museedesemaux.com Francede Manu- la de rue – 200 jarige-geschiedenisinhet museum«EmauxetFaïences » gwy geniet nog altijd van een zekere beroemdheid. Ontdek zijn Lon- van porselein Het aardewerkcentrum.belangrijk een als

de en 19 en 38 76 − 10km ste 19) of gebruik uw smartphone en het netwerk eeuw werd Longwy beschouwd Longwy werd eeuw Vertrek :aandekerk vanSélange. omlig de landschap »vanBelgischLotharingen. gordijn over « - typische het en dorpjes gende vergezichten Mooie loopt. Aarlen door heerweg, ook Metz-Tongeren, die Romeinse over de van wandelt fragment U een en wegkruisen. kapelletjes typische langs de U komt be Hier te landschap landen. open in vlug om loodst dorp het uit snel U die wandeling een is Dit met stijl!

Bewegwijzering : , , of . keuken », een een », - - - Shoppen enontspannen Overnachten metklasse cache" (eendoosje) !-www.geocaching.com systeemGPS uw Gebruik "geo- een in schat een vind en smartphone of Doe dekinderenenjezelf plezier,ga opschattenjacht metgeocaching Ontdek eennieuwesport:geocaching ! Activiteiten voordehelefamilie! Ravotten n e ur i e ok e ken sprak, e rsarn e een en restaurant een supermarkt, dienstencentrum (gezondheidszorg). kleine een ook er is buurt de In cafetaria. Openingsurenopwww.lacdemessancy.be Vlakbij is er er een mooi vismeer van 2,5 ha.met faciliteiten voor PMR en zijn heelhetjaarte huur. ook kan volley (beach) buiten. Eind 2016 gaat er ook een en nieuwe Tennisgymzaal open. Deze tennissen.faciliteiten en volleyball en basket- spelen, badminton je kan Messancy van sportcentrum het In www.relaxandcook.com er ookkookworkshops georganiseerd. hammam, jacuzzi…. Op aanvraag worden ontspannen te om comfort alle Relax & Cook : Deze vakantiewoning biedt de vlammenopging. hebben kasteel voormalige verbleven. De torens het zijn de enige overblijfselen in van het kasteel die dat in Heren laatste de Mathelin, lie adellijkefami- de aan herinneren park het in torens gerestaureerde twee De sportvelden. en speeltuin leuke een er is Mathelinpark het In

Meer overnachtingsmogelijkheden opblz.30-31 sauna, : een klein prijsje ! luxe aan kopen merken je kan Glenn Mc Center let Out- het In kelketens. je win zowelals boetieks vindt Cora In tigd. geves winkelcentra en winkels grote boel hele- een er zijn cy, lon », richting Messan d’Ar- route « de Langs Shoppen Arthur - - - 27 / Messancy, een charmante gemeente met stijlDe / Streek van Arlon 28 / / Saveurs & terroir Le Pays d’Arlon

SAVEURS &TERROIR Les établissements du terroir labellisés Bistrot deterroir /«Bistrotdeterroir » Ambassadeur duMaitrank • • streekgerecht proeft. typisch een ambachtelijkof een streekbier plezier met je waar het label « Bistrot de Terroir » verkregen. Het zijn gelegenheden voureux plat typique de notre région. sa un ou couvrezartisanale dégustebière l’on bonne où une lieux plaisir ces avec Dé Terroir». de Bistrot « labellisés établissements deux compte d’Arlon Pays Le de Ho.Re.Cazaken dieeenambachtelijk bereiddeMaitrankopdekaart zetten. Streektoerisme Arlon in 2013, het label « Maitrank Ambassadeur creëert promoten te beter nog Maitrank onze Om Maitrank) recept* ook (zie Arlon artisanal. Maitrank du proposent qui Ho.Re.Ca établissements les reconnaître à et récompenser à vise du Maitrank). En 2013, le label « Ambassadeur du Maitrank » voit le jour. Cette initiative Le Maitrank, cet apéritif typique du Pays d’Arlon, est une boisson de mai (voir recette*

 Ferme des4 vents  Le Belvédère Zelf Maitrankmaken *Recette duMaitrank/ +32 (0)63389656 -www.fermedes4vents.be +32 (0)63232712 laten trekken, dan filteren en op flessen trekken. la macérationetembouteillez /Gedurende48u Laisseztoutle filtrezmacérer puis 48h, pendant - - - - -

1 Ldevinblanc/witte wijn Elblingou/ofRivaner 1 orangeentranches/appelsien inschijfjes 5cl Cognacou/of Armagnac 50g desucre /suiker waarvan debloemhoofdjes nogdichtzijn non écloses/ 12 takjes Lievevrouwebedstro fleurs les avec odorante d’aspérule brins 12 rueduMarchéau beurre,14–6700 Arlon < ter duMaitrankmaison. Pays du d’Arlon où l’on peut goû établissements les dans < het huiskan proeven. Arlon waar men Maitrank van van en streek de in restaurants cafés van gevel de aan - - Maitrank of Meidrank is een typisch aperitief van de streek van van streek de van aperitief typisch een is Meidrank of Maitrank Cette plaque est apposée Dit bordje is bevestigd bevestigd is bordje Dit ruedes4 vents, 16–6781Sélange / Maitrankambassadeur In de streek van Arlon hebben twee tavernes - den op vin- zijnte bassadeurs am- Maitrank onze Al bureau d’accueilousur disponible dans notre au La liste des labellisés est

». Het beloont tevens - - Ambachtelijke bieren Bières artisanales Gerookte vleeswaren – Kazen… Kruideniers, Beenhouwers, Salaisons Epiceries, Charcuteries,

• • • Pl.duKiosk−Halanzy+32(0)63678579 • Boucherie-charcuterie Dhaeze• Boucherie • • • • Fromagerie• La Mi-Houblon • Mi-Orge cafee-restaurant-bistro -pannenkoekenrestaurant Salon dedégustation, > tea-room, petite restauration / ere 2 − ro − Arlon − 25 Beurre, www.toutunfromage.be www.epicerie-terre-et-terroir.be [email protected] www.le-marche-des-saveurs.be te koop. zijn hier 19) blz. (Zie Lion du Brasserie van brouwerijen, bieren gische De geuskelder. Bel- 28 uit selectie een bachtelijkebieren, am- aan aanbod groot een met ciaalzaak 17). p. (Voir bières ses vend y plume avec belges à lion du Labrasserie gueuze. à cave une brasseries des dans nées sélection- artisanales bières de Magasin de Weyler, 43−Arlon  Rue Grande,86–Messancy   Rue NicolasSchnock, 2−Fouches  Rue Saint-Nicolas, 13−Autelhaut   Rue delaSchock − Nobressart  Maison Knopes Epicerie finePass’Art saveurs » Epicerie «Le marchédes « Les Saveurs deGaume» Epicerie Terre etTerroir Rue desFaubourgs, 103-Arlon Epices &tout Le Canard d’O Tout un Fromage www.miorgemihoublon.be. [email protected] +32 (0)498 68 94 15 +32 (0)63217969−www.lafromagerie.be +32 (0)63237362(ouvertledimanche.) +32 (0)495412622 +32 (0)474361273 +32 (0)497458887−www.lecanardo.be +32 (0)63444799 EEN STREEKMETSMAAK.TERROIR...

Rue Claie,1C−Aix-sur-Cloie − Fromages ... − −

- http://epiceriepassart.be Grand Rue,38−Arlon  Grand'Place, 24 −Arlon- Grand'Place, 24  Rue du Marché au Marché du Rue +32 (0)473 42 58 36 +32 (0)473425836 3 ()3 7 1 50 91 57 (0)63 +32 /

Z one artisanale artisanale one

Spe- /

Producten vandeboerderij Produits fermiers/ •GaumeJusdepommeCapelle Jus defruits 

• • • Barnichèvre Jus • Rachecourt • Arelbières • FermeSaur −Halanzy RuedeMoulin2

• Chocolat  +32 (0)63227407 markt. de op verkoop en streekproducten dere (bio-LABEL, asn Pomba Maison www.rachecourt-jus.be sr e marchés. vente les en -sur terroir du produits et chèvre Pralines metMaitrankvulling www.saurtilege.be Ferme «Les Bleuets »  Am-Eck, 27−Autelbas   Bière ambrée Bière   Rue des3Fontaines, 269Metzert « Saison deMai». Lievevrouwebedstro met geparfumeerd » d’Ermesinde   Ferme desQuatreVents rue Welschen,− Longeau 101 La Strale, 254−Rachecourt Rue duMarchéau Beurre,26−Arlon Rue des QuatreVents, 16−Sélange de boerderij), +32 (0)63677270- +32 (0)497864489 /fax +32 (0)63 38 96 56 (voir p. 24 /fax +32 (0)63677668 +32 (0)633879 - 64. 59 38 (0)498 +32 . Maitrank au (Pralines 99 42 22 (0)63 +32 +32 (0)472699623(surr.d.v.) +32(0)63 222994 magasin à la ferme la à magasin /Chocolade

amberkleurig bier amberkleurig

t ir à l’Aspérule à bière et / Fruitsappen

(voir p.17−Zieblz19). rn’u, 8 Arlon − 18 Grand’rue, etnase e an- en Geitenkaasjes

 Produits laitiers de laitiers Produits +32 (0)498807241

). −

Winkel op Winkel Zie blz 26). « Cuvée «

en

29 / Een streek met smaak. Terroir.../ De Streek van Arlon 30 / / Hébergements Le Pays d’Arlon

HÉBERGEMENTS /OVERNACHTEN OVERNACHTINGSMOGELIJKHEDEN HÉBERGEMENTS TOURISTIQUES GITES /VAKANTIEWONINGEN ARLON ARLON www.commealamer.net [email protected] [email protected] − www.gitearlon.be 2 gites / [email protected] − www.lamaisondemma.be  Rue delaPlatinerie,15−6700Arlon La Maisond’Emma 1 studio/  Rue duVicinal,71−6700Bonnert Comme àlaMer 3  Rue desCapucins,20−6700Arlon An derHetchegaass www.ecu-de-bourgogne.com [email protected] −www.trulli.be www.peiffeschof.be [email protected] www.bestwestern.be [email protected]  Schoppach, ruedeLorraine −6700Arlon Best Western Hôtel Arlux***  Avenue Nothomb,2−6700Arlon Hôtel Trulli ** 9  Chemin duPeiffeschof,111−6700Arlon Hostellerie duPeiffeschof *** 78 116 [email protected] −www.appartcity.com  Rue Zénobe Gramme,17−6700Arlon Appart CityPorte deLuxembourg ** 14  Place Léopold, 9−6700Arlon Ecu deBourgogne** 18

+32 (0)467/115744 +32 (0)63235013ou+35262143 37 +32 (0)63218172 +32 (0)63242300 +32 (0)632202 +32 (0)63218179 +32 (0)63410050 +32 (0)63232211

9

4-6

3-5

− HÔTELS ETAPPART HÔTEL / − HOTELS ENAPPART HOTEL ATTERT MESSANCY AUBANGE www.gitedelaschock.be [email protected] www.giteattert.be −[email protected] De laSchock 1  Rue desPrés,251−6717Attert 4 www.lafermedayaaz.be [email protected]  Route del’Hermitage, 344−6717 Heinstert Le gite àlaFerme d’AYaaz 3  Rue delaKwert ,330−6717 An derPesch www.hostellerie-leclaimarais.be [email protected] www.hotel-pole-europeen.com [email protected] 10 www.blesdor.be [email protected] +32 (0)63225234 Rue desBlésd’Or,15−6780Messancy Les Blésd’Or*** 58 www.bestwestern.be [email protected] 6780 Messancy Aire delaVictoire (surlaE411/E25) Best Western Hôtel Arlon*** 9  Rue deClémarais,30−6790Aubange Hostellerie leClaimarais *** 32  Mont SaintMartin(P.E.D.)−6790Aubange Le PôleEuropéen****

+32 (0)479307359 (après17h) +32 (0)63222510 +32 (0)63222617 +32 (0)63371102 +32 (0)63380120

2-4

7 8-9

CAMPING CHAMBRES D’HÔTES /GASTENKAMERS ARLON ATTERT Ouvert toute l’année www.campingofficielarlon.be [email protected]  Route de , 373−6700Arlon Camping Officiel** 1 [email protected] −www.lapassagere.be  Rue del’Eglise, 263−6717Thiaumont La Passagère MESSANCY +32 (0)63226582 +32 (0)63222043 [email protected] − www.chezirma.be [email protected] −www.nobressart.com 3 [email protected] +32 (0)63678642ou(0)478284708 Rue Jacques,24−6780Habergy La Cardamine 6 [email protected] −www.leparettois.be +32 (0)496763696 Sentier Saint-Fiacre,91−6717Parette-Nothomb Le Parettois 2  Voie desChampsMêlés−6717Post Chez Irma 2  Rue duKoun, 140−6717Nobressart La Fermette 2 +32 (0)63601510 +352 809519(lesoir) tiehuizen en jeugdherbergen. en » tiehuizen Welkom Fiets « « BienvenueVélo » onder meer in België is te vinden. Aangesloten zijn hotels, campings, B&B's, restaurants, vakan restaurants, B&B's, campings, hotels, zijn Aangesloten vinden. te is België in meer onder touristiques quis'engagent àrespecter certains critères, gagedequalité ! opérateurs différents des visibilité meilleure une assurant en toutcyclotouristes des attentes 6-7 16 4-6 4-5

of Bienvenue Vélo is het keurmerk van fietsvriendelijke adressen dat dat adressen fietsvriendelijke van keurmerk het is Vélo Bienvenue of

est synonyme d’un accueil, d’équipements et de services adaptés aux ATTERT

www.campingsudattert.com [email protected] Camping àlaferme www.lafermedayaaz.be [email protected]  Route del’Hermitage, 344−6717 Heinstert Ferme d’AYaaz  Voie de laLiberté, 75−6717Attert Camping Sud*** [email protected] Relax &Cook 4 [email protected] − http://gitelasperule.be  Rue delaRigole,374−6717Heinstert Gîte l’Aspérule 2  Rue delaKwert, 208−6717Nobressart La Kwert 2 [email protected] −www.relaxandccok.com  Rue delaHalte, 33−6780Turpange +32 (0)479307359(après17h) +32 (0)63223715 +32 (0)479649848(après18h) +32 (0)63217031 +32(0)63 370946ou+352621184815 4-6 4-6

8

- 31 / Overnachten / De Streek van Arlon 32 / / Musées Le Pays d’Arlon

MUSÉES Musée duCycle / Museum vandeFiets De Neptunustoren endeJupitertoren Les deuxtours romainesNeptuneetJupiter / Middeleeuwse enhistorische site vanClairefontaine Site médiévalet historique deClairefontaine / Musée Gaspar/Gasparmuseum Musée Archéologique/ArcheologischMuseum ARLON www.clairefontaine-arlon.be Charles. Zaal religieuze kunst met het beroemde retabel van Fisenne (16 Gesloten op maandag op Gesloten lundi / lundi Ferméle 17h30. à 13h30 de fériés jours et dimanche le 17h30, à 13h30 de et 12h à 9h30 de samedi au mardi du Ouvert www.ial.be - [email protected] Rue desMartyrs,16-6700Arlon− Rue deStehnen 44–6700 Weyler (Arlon)− sur RDV. bijbehorende Ouvert en voorwerpen (affiches,spelen, lampen,...).Openopafspraak. nu tot jeux…). 1819 vanaf (affiches, fietsen 100 thème dan meer ce van verzameling Een à liés éléments d’autres avec jours nos à 1819 de vélos de centaine d’une collection une présente musée Le  ** worden opdeparkingvanhetstadhuis, «rueduMarquisat ». Jupitertoren**,Monumentenzorg,De door geklasseerd 2013 sinds kan bezichtigd « de op zich bevindt Neptunustoren** De over. torens twee van Romeinse stadswal, gebouwd rond 300 na Christus, Marquisat. blijvendu rue la er de nog parking de le grondvesten depuis observée être peut classées, Jupiter**, tour la et Grand’Place vers la à situe Romains se Neptune** tour les la : J.-C.) par après 300 (construit castrum du rempart du tours deux subsiste Il Rue duCloître33−6700Arlon− Plus d’informationsp.8/Meerinlichtingenopblz.10 *Gratuit lepremierdimanchedumois du datant Fisenne de aména- 16 Retable l’exceptionnel est présente religieux et musée d’art le salle dans gée Une Gaspar. Charles photographe le frère, son de que ainsi Gaspar, Jean-Marie sculpteur du l’œuvre présente musée Le Rue desMartyrs,13−6700Arlon Plus d’informationsp.4/Meerinlichtingenopblz.6 zon- en feestdagen open van 13u30 tot 17u30. Gesloten op maandag. op Gesloten 17u30. tot 13u30 van open feestdagen en zon- fériés de 13h30 à 17h30. Fermé17h30. à 13h30 de fériés / lundi le jours et dimanche le 17h30, à 13h de et 12h à 9h de samedi au mardi du Ouvert www.province.luxembourg.be (ongletstourisme/musées provinciaux) tot 12u en van 13u tot 17u30, op zon- en feestdagen open van 13u30 tot 17u30. 17u30. tot 13u30 van open feestdagen en zon- op 17u30, tot 13u van en 12u tot www.museeducycle-weyler.be te bezoeken meteengidsvandeToeristische DienstArlonofvanhet ArcheologischMuseum. e Se visitent avec un guide du Royal Office du Tourisme d’Arlon ou du musée Archéologique.

+32 (0)63216360–[email protected]−www.ot-arlon.be s. Werken van de beeldhouwer Jean-Marie Gaspar en foto’s van zijn broer van foto’s en Gaspar Jean-Marie beeldhouwer de Werkenvan Open van dinsdag tot zaterdag van 9u tot 12u en van 13u tot 17u30, op op 17u30, tot 13u van en 12u tot 9u van zaterdag tot dinsdag van Open

- [email protected] [email protected] -  +32(0)63 216360ou+32(0)637802   / gratisopdeeerste zondag vandemaand. +32 (0)63600654 +32 (0)63212849 Open van dinsdag tot zaterdag van 9u 9u van zaterdag tot dinsdag van Open  +32 (0)63217203 Grand’place ». ». Grand’place

de Van de eeuw). Enkel L’Univers desPompiers Musée duscoutisme Musée d’Autelbas /MuseumvanAutelbas Le musée militaire d'Arlon/HetBelgischInfanterie Museum Athus etl’Acier/ Athus enhetstaal AUBANGE Bezoekerscentrum «ReisinhethartvandeAttert » Centre deVisite «Voyage aucoeurdel’Attert » ATTERT  [email protected] -www.coeurdelattert.be  Pôle Européen de développement (PED) − Rue Fernand André (Bloc 8, 1 jeudi de 10h à 12h et de 14h à 17h niatures, 700 casques, des tenues d’intervention, insignes, lances, matériel... Le Ce musée expose une collection privée de plus de 3500 véhicules d’incendie mi  Pôle europ ders indeenormestaalfabriek, eenwereldvanstaal envuur.Openopafspraak. materiaal. Openopafspraakendonderdag van10utot 12uenvan14utot 17u. meer dan 3500 mini-brandweerwagens, 700 helmen, uniformen, lansen en ander manentetentoonstelling sprekendeop illustreert wijze de van leven het laient le fer dans la chaleur, la poussière et le bruit. Ouvert sur RDV. Plongez-vous dans l’ambiance des usines sidérurgiques où les hommes manipu Voie delaliberté, 107−6717Attert – Plus d’informationsp.17  Rue duMaitrank49–6700Bonnert(Arlon) denis vandepadvindersbewegingillustreren.Openopafspraak. Wallonië!Velein uitzonderlijkeseum geschie- de die zeldzamevoorwerpen en RDV. sur Ouvert monde. du coins les tous de provenant et rares étonnants scouts, objets des propose il Wallonie, en unique est musée Ce  Am Eck –6700Autelbas (Arlon) platte bodem.Openopafspraak. kerscentrum. Typische ceramiek van oranjekleurige klei; potten en kruiken met sur RDV. In de vroege Middeleeuwen was Autelbas een Karolingisch pottenbak- par une pâte fine de couleur orangée (cruches et écuelles à fond plat). Ouvert Au Haut Moyen Âge, Autelbas semble être un centre de céramique caractérisé Ouvert jours. RDVsur . nos à 1830 de belge l’infanterie de l’histoire retrace musée Ce Quartier GénéralBastin−Route deBouillon,88 −6700Arlon heden. Openopafspraak. +32 (0)63/247109ou+32(0)496/784274−[email protected] +32 (0)63221553−[email protected] +32 (0)63234639−[email protected]–www.autelbas.net +32 (0)4772029 68−[email protected] −www.aubange.be +32 (0)495461920ou(0)474953664−www.athus-acier.be Illustreert de geschiedenis van de Belgische InfanterieBelgische de van geschiedenis de Illustreert tot1830 van op éen de développement (PED), rue duTerminal,éen dedéveloppement(PED),rue 11−6791Athus /Meerinlichtingenopblz.19 /Internationaal Padvindersmuseum /HetUniversum van deBrandweerman et sur RDV.  +32 (0)63227855 Deze privé verzameling bestaat uit er ét.) − 6791 Athus Een uniek mu- uniek Een / Deze per- MUSEA arbei - - - 33 / Musea / De Streek van Arlon 34 / / Activités intérieures et extérieures Le Pays d’Arlon

ACTIVITÉS INTÉRIEURES/BINNEN Bowling Cinéma Concerten, tentoonstellingen, toneel Concerts, expositions,spectacles / Piscines couvertes Plaine dejeuxcouverte /overdekte speeltuin Espaces Bien-être,Wellness/ Wellness faciliteiten Escalade /klimmuur Discothèque

• L’Entrepot Palais • Le • • • Redener Schwemm • • LaSpetz • AtomicKids Parccommercialdel’Hydrion Schwemm • Redener • Marina • Mahonemo • • • L’Escale •  Espace • Ciné • +32 (0)63456084www.entrepotarlon.be Zwembad, 5 saunas,hammam,fitness Zwembad, sauna,stoomcabine, massage,aquaturnen, aquabike, enz Piscine, sauna, cabine infrarouge, massages, cours d’aquagym, aquabike, etc / Grottes desel,salionarium, boutique   10 pistes/    Piscine, sauna,cabinevapeur,massages /Zwembad, sauna,stoomcabine, massage      Maison delaCultured'Arlon deWeylerBowling «Circus» Au JolisBois +32 (0)63222317–www.atomickids.be Soins de vie Paradis deSel Club Piper’s Centre Culturel d’Aubange fitness Zwembad, sauna,aquaturnen +32 (0) 63 22 45 62 − www.cine-espace.be − +32 (0)63230380−www.bowling-81.com +352 (0)23 62 00 32 − www.reidener-schwemm.lu – +32 (0)63222774−www.mahonemo.com +32 (0)495228204−www.soinsdevie.com +32 (0)63424686−www.paradis-de-sel.be – www.lescalearlon.be – 57 27 57 (0)63 +32 +352 (0)691144750–https://www.facebook.com/pipersclubathus +32 (0)63389573–www.ccathus.be +32 (0)63245600–www.palaisarlon.be +32 (0)63245850–www.maison-culture-arlon.be /een klimmuurvan1200m Rue de Bastogne, 141 − banen −petite restauration/ Avenue deMersch,20–Arlon Carrefour de la Spetz − Arlon - Place Léopold Place –Arlon RueZénobe –Arlon Gramme Rue de l’Eifel, 2 – WaltzingRue del’Eifel,2– RueduCommerce,6–Athus RueduVallon, –Frassem 35B EspaceDidier−ruedeDiekirch,36Arlon /discotheek Rue de la Piscine -Athus-Rue delaPiscine Rue du Village, 8a –Aubange RueduVillage, RuedelaPiscine,28–Redange (L) Rue de la Piscine, 28 – Redange (L) - / Overdektzwembaden  RueduCentre,17–6791Athus ParcdesExpositions,1 Route deLongwy, 599–Weyler (Arlon) 2 +32 (0)63 67 56 66 – enfitnessruimte eetgelegenheid − /zoutgrotten, speciaalzaak  5 salles et parking /  +32 (0)63387461 - www.aubange.be +32 (0)63 21 75 06 − +32 (0)63 21 75 98 20 m 1200 5 Saunas, hamman, fitness piscine, massages, fitness 2 ’saae sle de salle d’escalade, −ouvert/  +352 (0)23 62 00 32 5 zalen en parking 7j/7 open 7j/7 / / Squash ettennis Piscines /Zwembaden Mini-golf  Location VTT,e-bikes Equitation /paardrijden Pêche /Vissen

• • • • Schwemm • Redener • • • • équestre • Centre • •

binnen-en buitenbad (zomer) plonsbadvoorkleintjes enfants pour pataugeoire toboggan, (été), extérieure et intérieure Piscine Piscine enpleinairchauffée-juilletetaoût/inopenluchtjuliaugustus tochten metpaardespan,Ardensetrekpaardenvoorwandelingen ardennais/ trait de chevaux sur montée balade attelage, en guidée Balade en zondagmorgen enwoensdagnamiddag,reserverenverplicht) demande) sur et après-midi mercredi tin,    Tennis clubGarisart      Les étangs deStockem  Complexe sportif dela Spetz,Complexe carrefour delaSpetz Arel SquashClub Zoning artisanal deWeyler Centre sportif l’Hydrion Mini -golfchampêtre Royal Office du Tourisme d’Arlon Les écuries d’AYaaz Pêcherie duLac Parc Natureldel’Attert fietsen en4e-bikes), helmen,eenkinderstoeltje eneenaanhangwagentje siège enfant, une remorque et casques +32 (0)63 21 75 06 − +32 (0)63386960−(0)497456654www.lacdemessancy.be +32 (0)63 22 78 55 – www.aupaysdelattert.be – +32 (0)63227440−www.garisart.be +352 (0)23620032−www.reidener-schwemm.lu +32 (0)63242950−www.adeps.be/hydrion +32 (0)479307359−www.lafermedayaaz.be +32(0)63 22 29 32 − www.ceviville.be. +32 (0)479 30 73 59 − www.lafermedayaaz.be − +32 (0)63 21 63 60 – www.ot-arlon.be. – 60 63 21 (0)63 +32 Rue d’Arlon, 52 −Messancy Rued’Arlon,52 RuedelaFollmillen, 17−Viville 3terrains − www.arelsquash.be 2 courts extérieurs et 2 intérieurs/

5 courts extérieurs et 6 intérieurs RuedelaPiscine,28–Redange(L) − Route del’Ermitage, 344−Heinstert Rue des Bruyères, 101 – la fermed’AYaaz Voie delaLiberté, 107–Attert Rue del’Hydrion,108 30 − Weyler − 8h30-22h30, sam. 9h-18h, dim. 10h-18h Rue desFaubourgs, 2 BUITEN/EXTÉRIEURES Cours et promenades 6 vélos adultes, (4 e-bikes et 2 VTC)e-bikesadultes,2 (4 vélos et 6 un /6 fietsen voor vowassennen (2 stads- / Route del’Ermitage, 344−Heinstert Lessen en tochten (op zaterdag- (op tochten en Lessen − 4 e-bikes adultes – Cafétéria – Cafétéria sur réservation / 2 terreinen binnen en 2 buiten 5 terreinen buiten en 6 binnen ACTIVITEITEN  2−Arlon +32 (0)485 62 97 20 (sam. et dim. ma- / / volwassenen op afspraak

/ 35 / Binnen en buiten activiteiten / De Streek van Arlon 36 / / Idées séjours & packages Le Pays d’Arlon IDÉES SÉJOURS&PACKAGES Famille &cie Made inTerroir

• Gîte XXL(grandecapacité) :leParettois (voirp.31) • Qienboi: • laFerme des4vents: DORMIR • Ferme d’A'Yaaz (campingàlaferme, hébergementsinsolites,…) • M risme ousurnotresite :www.arlon-tourisme.be (ongletmanger/saveurset terroir) Notre feuillet«produitsduterroir »est disponibleàl’accueildel'Officedu Tou- • Le Canard’Oetsatable d’hôtes àNobressart(voirp.17) matinéeetvendredisoirée) Arlon (jeudi • Marchésduterroir et/oubiodanslarégion: produitsdiverssurdemande(voirp.29) • Tout unFromage :épicerieproposantdessandwiches100%bio,dégustation de • Epicesettout :épicerieproposantdesproduitsbios,locauxetenVRAC (voir p.29) niblesurwww.arlon-tourisme.be onglet«manger») • Apéritif«Maitrankartisanal»: • Univers despompiers, Voyage • auCœurdel’Attert (voirp.32-33) • Parcmathelin:plainedejeu,pêcherie…(voirp.25) • L'Arboretumoulejardind’Eden (voirp.8-9) • Clairefontaine (visite etbarbecue) • Géocaching(voirMessancy) • Promenade"Postpourtous" (voirp.12) DORMIR BOUGER D MANGER É i-Orge Mi-Houblon:dégustation etachatdebièresbelgesdumonde(voirp.29) D’autres idéespackages disponibles surnotre site www.arlon-tourisme.be GUSTER Le marchéfermier deHan(vendrediensoirée) Léglise (1 bières ettartines / er samedi dumoisaprès-midi) • Le Peiffeshof,RelaisduSilence(voirp.30) • "La Maisond’Emma", • Promenadeencharàbanc • Promenade"La courdesgrands"(voirp.20) • Espacebien-être(voirp.34) • Halothérapie:minedesel(voirp.34) danslanature-www.vivrecarpediem.com • Yoga àla carte :pratiqueposturale,méditation, immersion • Dégustez unthédumondechez Knopes (voir p.29) Slow attitude DORMIR BOUGER MANGER Bistrot deterroir voir(p.28) chez unAmbassadeurduMaitrank(liste dispo / gîte avecpiscine(voirp.30) (Ferme d’A'Yaaz), voirp.12

Slow attitude Familie &Co

Made inTerroir • Theedrinken vanoveralter wereldbij Knopes(zieblz.29) ETEN • Gite XXL(grote capaciteit) :leParettois (zieblz31) SLAPEN • HetUniversumvandeBrandweer,ReisinhetHartAttert • MathelinPark • Clairefontaine, bezoeken en/ofbarbecuenofArboretumtuinEden (zieblz8-9) • Geocaching(ZieMessancy) • Wandeling "Postvooriedereen"(zieblz14) BEWEGEN • Qienboi:Bierenboterhammen • Boerderij «Ferme des4vents»,label“Bistrotdeterroir” zieblz… ETEN • • Ofeenhotel met“Stilte” label:Peiffeshof(zieblz.30) • Gite metzwembad,laMaisond’Emma(zieblz.30) • Wandeling metpaardenkar (Ferme d’AYaaz), zieblz.14) • «Hethofdergroten »(zieblz.22) • Welness • Halotherapie:Zoutgrotten (zieblz.34) www.vivrecarpediem.com • Yoga "àlacarte" :houdingen,meditatie, ontspanning,herbronnenindenatuur… BEWEGEN • • Lokale boeren-ofbiomarkten inonze streek: venvandiverseproducten opafspraak(zieblz.29) • Tout unFromage :kruidenierszaak dieook100%biosandwichesverkoopt, proe • Epicesettout :kruidenierszaak :bio,lokaal enonverpakt(zieblz.29) lijst opwww.arlon-tourisme.be • Aperitief«Maitrankvanhethuis»

blz.29) Raadpleeg onze folder“Streekproducten” oponze website •"Canard’O", gastentafel inNobressart(zieblz.19) SLAPEN SLAPEN PROEVEN Ferme d’AYaaz (campingopdeboerderij, ongewone overnachtingsmogelijkheden, ecogite) Mi OrgeHoublon:proevenvanBelgischeenbierenoveralter winkel wereld, (zie Meer voorstelllen op onze website www.arlon-tourisme.be Léglise (1 Arlon (donderdagvoormiddagenvrijdagnamiddag Hallen DOE-TIPS &OVERNACHTINGSIDEEËN (zieblz.34) vanHan(vrijdagavond) , vismeer…(zieblz25) ste zaterdag van demaandnamiddag) :bij eenMaitrankambassadeur–raadpleegde (zieblz32-33)

37 / Doe-tips & overnachtingsideeën / De Streek van Arlon 38 / / Circuit gallo-romain Gallor – route CIRCUIT GALLO-ROMAIN/GALLORROUTE lon-tourisme.be /actief www.ar op downloaden kunnen routedeze je zal 2016, herfst Vanafde kom». een van de fietsvriendelijke etablissementen “ Bienvenue Vélo/Fiets Wel- in verpozen en bewonderen landschappen prachtige je kan Onderweg tot 50km. 30 van korteredoen, variantenook je kan en wils wat iedereen voor er is Gelukkig benen. de in 100km snel al grote je de heb je dan Doe fietslus, jke Gallo-Romeinsearcheo-sites. zijn Gallo-Romeins. op Je fietst gedeeltelijkLotharingen Belgisch op heerwegen en langs belangri- je verken mountainbike een met of e-bike Per partie «randonner». la dans www.arlon-tourisme.be sur cours par- ce téléchargez 2016, l’automne Dès des paysagesenchanteurs. sés « Bienvenue Vélo labelli » et itinéraire des établissementslieux offrant des Chaque par passera tous. de bonheur le kilo 50 km seront également disponibles pour de centaine mètres, des formules plus courtes de 30 à une comptabilisera boucle grande la distances, de terme En lo-romain enLorraine Belge. découverte de lieux dédiés la au thème gal- à romaines voies anciennes les ment majoritaireVTC,parcourt - d’un ou ebike d’un guidon au réaliser à vélo, circuit Ce - - - Marché auxPucesduVieilArlon Marchés hebdomadaires Festival demusique/Muziekfestival«Aralunaires» Arlon,lundidePâques Rallye touristique /Toeristische rallye Carnaval /Carnavalfeesten Patinoire /Overdekte schaatsbaan Marché deNoël /Kerstmarkt Salon delaBD/Stripverhalenbeurs Marché artisanal Week-end desPaysages Journées dupatrimoine Week-end gallo-romain/Gallo-RomeinsWeekend Musical’été /Zomerconcerten Visites guidées«Estivales » Kermesse etfeud'artifice Fête delamusique/ Muziekfeesten Journées «Amifer» Fêtes duMaitrank Tontegrange, Tontelange mai Arlon,d’avrilàmai Bourse militaria /Militaria Beurs Marches ensoiréedelaVallée del’Attert www.ot-arlon.be met november Arlon –Martelange, Halanzy :samedimatin Athus : Arlon :jeudimatin Hall polyvalent–Arlon 6 dimanchesmatinsparan Juillet et août/ 1 le Arlon, Arlon, décembre etdébutjanvier Décembre /december –Arlon,Aubange, Athus Octobre /oktober –www.arlonbd.be « Tout RachecourtdanslesPommes»–Octobre /oktober –http://www.rachecourt.be Septembre /september –www.weekenddespaysages.be Septembre /september –www.journeesdupatrimoine.be 1 Arlon, Arlon, les samedisaprès-mididejuilletàaoût/opzaternamiddag injulienaugustus Arlon, juilletetaoût/ Arlon, juillet Arlon, enjuin Dans lesruesdeHalanzyenjuin/ Arlon, 4 Tontelange, http://tontelange.be/fr/tontegrange er vendredi matin/vrijidagmorgen e weekend demai week-end de septembre /1 de week-end er dimanche du mois de mars à novembre / 1 à mars de mois du dimanche /juli / juni juli en augustus – SI Val d’Attert – +32 (0)63 23 62 88 – www.attert-tourisme.be /donderdagmorgen /vanapriltot mei–www.aralunaires.be /Streekproductenmarkt février –mars /Meidrankfeesten juli enaugustus / paasmaandag /«Amifer»dagen /zaterdagmorgen / 4 /6zondagvoormiddagen perjaar /OpenMonumentendagen /Weekend vandeLandschappen de / Wekelijkse markten /Kermis envuurwerk weekend inmei /Zomerse rondleidingen /mei /december enbeginjanuari In destraten vanHalanzyindemaandjuni /februari–maart /VlooienmarktinOudArlon st – +32 (0)63 21 63 60 63 21 (0)63 +32 – september van weekend

/ –www.comissiondesfetes.be

Avondwandelingen inAttertvallei ste zondag van maart tot en tot maart van zondag AGENDA 39 / Agenda / De Streek van Arlon hô[email protected] [email protected] www.luxembourg-belge.be NOTES

......

......

......

......

......

......

......

......

......

...... NOTES

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

...... Arlon +32 (0)63 21 63 60 www.ot-arlon.be [email protected]

Maison du Tourisme du Pays d'Arlon Attert Streektoerisme Arlon +32 (0)63 23 62 88 www.attert-tourisme.be Rue des Faubourgs, 2 − 6700 Arlon [email protected] +32 (0)63 21 94 54 − Fax +32 (0)63 22 60 89 [email protected] Aubange www.arlon-tourisme.be +32 (0)63 38 86 54 www.aubange-tourisme.be Ouvert en semaine de 8h30 à 17h [email protected] Le week-end et jours fériés de 9h à 17h Dimanche (01/11>01/03) de 10h00 à 14h00 Messancy Fermé les 01/01, 01/11 et 25/12 +32 (0)63 44 01 20 www.messancy.be Open op weekdagen van 8u30 tot 17u [email protected] Weekends en feestdagen van 9u tot 17u Zondag (01/11>01/03) van 10u tot 14u Gesloten op 01/01, 01/11 en 25/12

Avec le soutien