De Kersentuin INHOUD INFO CONTENT aanvang starting time CREDITS 02 20:30, *15:00 8.30 pm, *3 pm

LEV DODIN OVER DE KERSENTUIN locatie venue LEV DODIN ON THE CHERRY Stadsschouwburg Amsterdam, Grote Zaal ORCHARD 05 duur running time OVER DE ARTIESTEN drie uur, met pauze ABOUT THE ARTISTS 12 three hours, one interval

HOLLAND FESTIVAL 2015 15 taal language Russisch met Nederlandse boventiteling WORD VRIEND Russian with Dutch surtitles BECOME A FRIEND 18 inleiding introduction COLOFON door by Judith Wendel COLOPHON 20 vr 19.6, za 20.6 - 18:45, zo 21.6 - 14:15 Fri 19.6, Sat 20.6 - 7.45 pm, Sun 21.6 - 2.15 pm

meet the artist met with Lev Dodin moderator Ruth Mackenzie zo 21.6, na de voorstelling Sun 21.6, after the performance

1 cast met dank aan with thanks to CREDITS Ksenya Rappoport Kerstin Hinz: eerste voorzitter van de (Lyubov Ranevskaya, landeigenaar “Algemene erkenning van de “Altes Land” a landowner) regio”, deel van de UNESCO werelderf- regie, bewerking direction Ekaterina Tarazova goed lijst, Mittelnkirchen Lev Dodin (Anya, haar dochter her daughter) Vrienden van het Brigitte Van Kann- Elizaveta BoIarskaya theater en Helmut Butzmann te Hamburg scenografie scenography (Varya, haar adoptiedochter her adopted Moritz Windmann en het CINECENTRUM Aleksander Borovskij daughter) gezelschap te Hamburg Sergey Vlasov Huis-Museum Anton Tsjechov, Jalta licht lights (Leonid Gayev, haar broer her brother) Kerstin Hintz, first chairman of “Recog- Damir Ismagilov Danila Kozlovskiy nizing Altes Land as a part of UNESCO (Yermolyi Lopakhin, een verkoper world heritage” society, Mittelnkirchen camera camera a merchant) Friends of the theatre Brigitte van Kann Alisher Hamidhodgaev Oleg Ryazantsev and Helmut Butzmann, Hamburg (Pyotr Trofimov, een student a student) Moritz Widmann and CINECENTRUM artistieke samenwerking Tatyana Shestakova company, Hamburg artistic collaboration (Charlotta, een hertogin a governess) House-museum of Anton Checkov, Ialta Valery Galendejev Sergey Kuryshev (Semen Yepikhodov, een klerk a clerk) wereldpremière world premiere artistiek leider artistic coordinator Polina Prikhodko 24 maart 2015 Dina Dodina (Dunyasha, een dienstmeid a housemaid) Alexander Zavyalov technische regie technical direction (Firs, een dienstknecht a manservant) Jevgenij Nikojforov Stanislav Nikolkiy (Yasha, jonge dienstknecht young man- stage manager servant) Natalja Sollogub productie production muziek music Maly Drama Theatre-Theatre Of Europe, Gilles Thibaut, Paul Misraki, Johann St-Petersburg, Strauss Artistic Director Lev Dodin muzikale begeleiding musical accompaniment Michail Aleksandrov concertmeesters concertmasters Ksenija Vasilijeva, Jelena Lapina

2 3 LEV DODIN OVER LEV DODIN ON DE KERSENTUIN Als we de geschiedenis moeten geloven, dan heeft geen enkel stuk Tsjechov zoveel moeite gekost als zijn laatste, De Kersen- If we are to believe history, no other play tuin. Je merkt het goed als je zijn brieven gave Chekhov so much trouble as his leest: het zijn ware jammerklachten. Hij last, The Cherry Orchard. You can see this heeft het idee dat hij het niet zelf is die clearly when you read his letters – they zijn hand over de lege pagina’s stuurt, were veritable laments. He had an idea dat hij er nooit in slaagt te schrijven wat that it was not he himself who was guid- hij wil en hoe hij wil, maar dat iets zich ing his hand across the blank pages, that om onduidelijke redenen helemaal zelf he never succeeded in putting down what schrijft, zonder dat hij bij machte is het he had wanted to write or how he had tegen te gaan. wanted to write it, but that for reasons unknown to him something was writing Tsjechov beloofde iedereen een zeer the play totally of its own accord, without grappige komedie te schrijven, maar zijn his being able to do anything about it. stuk wordt elke dag somberder en som- berder. Hij beloofde zijn vrouw, actrice Chekhov had promised everyone that he Olga Knipper, een komische rol, maar hij was going to write a very funny comedy, schetst een frêle, verfijnde vrouw, die zich but his play grew more and more sombre altijd schuldig voelt aan alles en tegelij- by the day. He had promised his wife, the kertijd altijd het gelijk aan haar kant wil actress Olga Knipper, a comical role, but hebben. he sketched a frail, sophisticated woman who always felt guilty about everything Tsjechov wil de man beschrijven die met and at the same time always wanted to zijn eeltige handen het Verhaal kneedt, have her own way. nietsontziend, met wreedheid zelfs, maar ook billijk op een zekere manier. En tege- Chekhov wanted to describe man who lijkertijd wordt het duidelijk dat hij er ook shapes history with his own callused een slachtoffer van is, van dat verhaal – hands, uncompromisingly, with cruelty een wreed, gepassioneerd slachtoffer, vol even, but also justly in a certain sense. boosheid en liefde. And at the same time, it is clear that he himself was also a victim of that history Hoe hij ook schrijft, Tsjechov schrijft in de – a cruel, passionate victim, full of anger eerste plaats over zichzelf. Hij legt een and love. ironische blik aan de dag; als hij niet wil dat we lachen om zijn personages, dan No matter what he wrote, Chekhov wil hij toch dat we om ze glimlachen. always wrote in the first place about Maar onder zijn pen zijn al die persona- himself, looking around with an ironic eye. ges doordrenkt van een immense com- Although he may not have always wanted

4 SHEN TIEMEI 5 passie van de auteur, van zijn tederheid, us to laugh at his characters, he did want verantwoordelijkheid ten opzichte van people’s lack of power over their lives zijn liefde en zijn begrip. us to smile at them. Yet under his pen, all dat leven en dat lot, over zijn capaciteit and fate, but also about their amazing of the characters are impregnated with en zijn recht om zich te beschermen en strength and responsibility in terms of Kortom, toen na de première in het the immense compassion of the author, trouw te blijven aan zichzelf – ondanks that life and fate, about their capacity Théâtre d’Art (17 januari 1904) in de his tenderness, his love and his under- alles. to protect themselves and remain true to enscenering van Stanislavski (Alexeev) standing. themselves – despite everything. en Nemirovitch-Dantchenko Tsjechov Ja, het was zonder twijfel niet Anton mopperde: ‘Hij heeft mijn stuk verknoeid, In short, when after the premiere in the Pavlovitch maar het Tsjechoviaanse Genie Yes, it was undoubtedly not Anton Alexeev,’ kon je daar evengoed in horen: Théâtre d’Art (17 January 1904) in the in eigen persoon die de hand stuurde, Pavlovich but the Chekhovian Genius ‘Hij heeft zijn stuk verknoeid, Tsjechov.’ staging of Stanislavski (Alexeev) and toen woord na woord de magische tekst incarnate that guided the hand as word Nemirovitch-Dantchenko, Chekhov grum- van De Kersentuin verscheen op de pa- after word of The Cherry Orchard’s mag- De Kersentuin is het meest tragische stuk bled: ‘He spoiled my play, Alexeev did,’ gina’s van zijn manuscript. ical text appeared on the pages of the dat Tsjechov heeft geschreven maar met one can also hear him equally saying, ‘He manuscript. de tijd begrijpt men dat het een van de spoiled his play, Chekhov did.’ Lev Dodin grootste komedies is van het wereld­ Lev Dodin toneel. Hoewel het geen komedie is die The Cherry Orchard is the most tragic ons doet lachen, ons amuseert, vermaakt, play Chekhov ever wrote, but over time, geruststelt, is het een grote komedie van people have realized that it is one of het leven, een komedie zoals het leven the greatest comedies in theatre. Even ons die elke dag laat ondergaan. De though it is not a comedy that makes us Komedie van de Geschiedenis waarin wij laugh, that amuses and entertains us, it de personages zijn. En die het leven de is a great comedy of life, a comedy such geschiedenis laat ondergaan. as life inflicts upon us every day – the Comedy of History in which we are the Vanuit historisch oogpunt is Tsjechovs characters. And in which life becomes laatste stuk het meest realistische. Het is part of history. een historische kroniek en een profetische visie. Het is moeilijk te begrijpen hoe From an historic point of view, Chekhov’s Tsjechov met zo’n sterke intuïtie en last play is the most realistic of all. It is precisie veertien jaar van tevoren heeft an historical chronicle and a prophetic kunnen voorvoelen wat er ging gebeuren vision. It is hard to comprehend how in Rusland en de wereld. Slechts veertien Chekhov could have anticipated, with jaar, maar toch veertien jaar. En mis- such strong intuition and precisely schien niet alleen wat er ging gebeuren, 14 years in advance, what was going to maar wat er vandaag nog altijd gebeurt happen in Russia and the world – only in Rusland en de wereld. 14 years, but 14 years nonetheless. And perhaps not only what was going to hap- Dus als historische kritiek blijft dit stuk pen, but what is still happening in Russia altijd actueel. Het is een soort mythe and the world to this day. geworden over de onvoorzienbaarheid van de Geschiedenis en zijn voorspel- So as an historical criticism, this play baarheid, over de machteloosheid van de always remains topical. It has become a mens jegens zijn leven en zijn lot, maar kind of myth about the unpredictability ook over zijn verbazende kracht en zijn of history and its predictability, about

6 7 feest viert wordt het landgoed, inclusief trees off stage, symbolizing the end of an SYNOPSIS SYNOPSIS de kersentuin, verkocht aan Lopachin. era and the rise of a new one. Als de familieleden aan het eind van het Anton Tsjechov (1860-1904) schreef De (1860-1904) wrote The stuk een voor een het landgoed verlaten, In this new production by director Lev Kersentuin in 1903-1904, een tijd waarin Cherry Orchard in 1903-1904, a time hoort men op de achtergrond de bijlsla- Dodin (he also presented The Cherry Rusland werd overspoeld door grote when Russia was undergoing huge social gen waarmee de kersenbomen worden Orchard with his Maly Drama Theatre at veranderingen. Veertig jaar eerder was change. Forty years earlier, serfdom had gekapt: symbool voor de ondergang van the Holland Festival in 1995) Chekhov’s de lijfeigenschap onder Alexander II been abolished under Alexander II, a de oude en de opkomst van de nieuwe masterpiece proves as powerful as ever. afgeschaft, een maatregel die rond de measure which still had a great impact samenleving. More than a century after its world eeuwwisseling nog steeds grote gevolgen on the economic profitability of the premiere, the characters, performed had voor de economische rendabiliteit aristocracy’s landed estates around the In de nieuwe productie van regisseur Lev by a stellar Russian cast led by Ksenya van de landgoederen die in bezit waren turn of the century. At the same time, a Dodin (hij stond met zijn Maly Drama Rappoport as Lyubov Ranevskaya and van de adel. Tegelijkertijd kondigde zich new middle class was on the rise and the Theatre in 1995 ook met De Kersentuin in as Lopakhin, still speak een nieuwe middenklasse aan en begon proletariat were stirring, preparing to het Holland Festival) blijkt het stuk niets to us, across the boundaries of history. het proletariaat zich te roeren om zijn rol claim their role in history. aan zeggingskracht te hebben ingeboet. in de geschiedenis op te eisen. Meer dan honderd jaar na de eerste In his clear staging, Dodin uses sheets, In The Cherry Orchard, Chekov recounts opvoering spreken Tsjechovs personages, suitcases and ladders to create the In De Kersentuin vertelt Tsjechov ons het the tale of an old family of landed gentry hier vertolkt door een Russische sterren- impression of a theatre which is, like verhaal van een oud-adellijke familie who fail to move with the changing cast aangevoerd door Ksenija Rappoport the estate, about to be abandoned. He van grootgrondbezitters die niet in staat times. After five decadent years in in de rol van Ljoebov Ranjevskaja en shows us a world where the old values is mee te gaan met die grote verande- Paris, Madame Lyubov Ranevskaya, Danila Kozlovskij als Lopachin, nog steeds and structures are being dismantled at ringen. Na vijf losbandige jaren in Parijs the matriarch of the Ranevsky family, tot ons, over de grenzen van de geschie- a frightening pace and which seems to keert grootgrondbezitster Ljoebov returns to her estate in Russia. The family, denis heen. have cut itself off from European culture. Ranjevskaja terug op het landgoed which includes her daughter Anya, her A world which, in Dodin’s words, ‘we have van haar familie in Rusland. De familie, stepdaughter Varya and her brother In zijn transparante enscenering heeft to confront with the most elementary of bestaande uit haar dochter Anja, haar Leonid Gayev, need to deal with their Dodin met lakens, koffers en ladders een spiritual values’. pleegdochter Varja en haar broer Leonid mounting debts if they want to keep the sfeer gecreëerd van een theater dat net Gajev, moet iets doen aan de torenhoge estate. The local businessman Lopakhin, als het landgoed op het punt staat verla- schulden, wil zij het landgoed niet ver- the son of former serfs on the estate ten te worden. Alsof hij wil zeggen dat we liezen. De zakenman Lopachin, de zoon who has become a successful and rich terecht zijn gekomen in een wereld waar van een van de lijfeigenen die vroeger op entrepreneur, proposes to sell off the heersende normen, waarden en structu- het landgoed werkten en die zich heeft cherry orchard for redevelopment as ren in snel tempo zijn ontmanteld en dat opgewerkt tot een vermogend man, stelt a site for holiday homes. The receipts nu afscheid lijkt te nemen van de Euro- voor om de kersentuin op het landgoed of the sale will be enough to retain the pese cultuur. Een wereld dat we, in Dodins te verkopen en er zomerhuisjes neer te rest of the estate, but to Ranevskaya, woorden, ‘moeten confronteren met de zetten. Met de opbrengst zou de rest van this is taking things a step too far. The meest elementaire geestelijke waarden.’ het landgoed behouden kunnen blijven. cherry orchard is nationally known for its Maar dat is een stap te ver voor Ran- size and has great sentimental value to jevskaja. De kersentuin geniet nationale her and her family. Unable to take her bekendheid en heeft een grote sentimen- responsibility and face their financial tele waarde voor de familie. Onmachtig predicament, she refuses to sell the om haar verantwoordelijkheid te nemen orchard. When the family members leave weigert zij haar problemen het hoofd the house one by one, the audience can te bieden. Terwijl de familie in het huis hear the axes as they chop down the

8 9 10 © ALLEGRI SCHEFFER Jowl (die in 2014 op het Holland Festival Donnellan, director of the affiliated OVER stond met ’Tis Pity She’s a Whore) leggen British company Cheek by Jowl (which was Dodins acteurs een waarheid, menselijk- ABOUT THE at the Holland Festival in 2014 with ’Tis DE ARTIESTEN heid en intensiteit in hun rollen die zeer Pity She’s a Whore), Dodin’s actors inject direct voelbaar is voor het publiek. ARTISTS their roles with truth, humanity and an De Russische regisseur Lev Dodin wordt Het repertoire dat Dodin met het Maly intensity which is instantly palpable to the gezien als een van ‘s werelds grootste Drama Theatre op het toneel zet is zeer The Russian director Lev Dodin is regard- audience. levende toneelregisseurs, vergelijkbaar divers en varieert van Shakespeare tot ed as one of the world’s most prominent met regisseurs van het kaliber Peter Brook Schiller en van Tsjechov tot Wilder. Dodin living directors, on a par Peter Brook The repertoire that Dodin and the Maly en Peter Stein. Dodin werd geboren in en zijn acteurs hebben in de loop der and Peter Stein. Dodin was born in 1944 Drama Theatre stage is very diverse, 1944 in Siberië. Zijn vader was geoloog, jaren een reeks aan nationale en interna- in Siberia. His father was a geologist, his ranging from Shakespeare to Schiller and zijn moeder dokter. De familie was in tionale prijzen gewonnen. mother a medical doctor. The family was from Chekhov to Wilder. Dodin as well as de oorlog vanuit Leningrad naar Siberië evacuated from Leningrad to Siberia dur- his actors have been awarded a plethora geëvacueerd. Na de oorlog keerde het Het Maly Drama Theatre werd in 1944 ing the siege of Leningrad, but returned of national and international prizes in the gezin terug naar de stad aan de Neva. opgericht in het toenmalige Leningrad. to the city on the banks of the Neva after course of their careers. In de jaren zestig studeerde Dodin aan Het gezelschap bleef lang relatief onbe- the war. het Theaterinstituut van Leningrad onder kend in deze stad van theaters, maar dat The Maly Drama Theatre was established Boris Zon, een leerling van Konstantin veranderde in 1973 toen Jefim Padve, een In the 1960s, Dodin studied at the Lenin- in 1944 in the city of Leningrad, now Saint Stanislavski. In 1975 maakte hij zijn eerste student van regisseur Georgy Tovstogon- grad Theatre Institute under Boris Zon, a Petersburg. For a long time, the company regie voor het Maly Drama Theatre in ov, het roer overnam. Padve verzamelde pupil of Konstantin Stanislavski. Dodin’s remained relatively unknown in this city of Leningrad, het huidige St. Petersburg, een groep jonge schrijvers en regisseurs first direction at the Maly Drama Theatre theatres, but this all changed in 1973 when met De Rover van Karel Čapek. In 1983 om zich heen, onder wie Lev Dodin. Vanaf in Leningrad, present-day Saint Peters- Yefim Padve, a student of director Georgy werd hij aangesteld als artistiek leider dat moment maakte het gezelschap na- burg, was in 1975, with a staging of Karel Tovstogonov, took over. Having gathered van het theater. Sindsdien heeft Dodin tionaal en internationaal furore met zijn Čapek’s The Rover. Since his appointment a group of young writers and directors, daar in nauwe samenwerking met het voorstellingen. In 1983 trad Lev Dodin aan as artistic leader of the company in 1983, among them Lev Dodin, Padve and his Theaterinstituut van St. Petersburg een als artistiek leider, en die functie bekleedt Dodin has developed a way of working company soon started to garner national heel eigen werkwijze ontwikkeld. Met hij tot op de dag van vandaag. In 1991 all his own, in close collaboration with and international acclaim for their pro- een grote groep acteurs, variërend van werd het Maly Drama Theatre lid van de the Theatre Institute of . ductions. In 1983, Lev Dodin was appoint- studenten aan het instituut tot veteranen Europese Unie van Theaters. In 1999 nam Working with a large group of actors ed artistic leader, a position which he still die al jaren bij het gezelschap spelen, het gezelschap een klein theater met ranging from students to seasoned vet- holds. In 1991, the Maly Drama Theatre werkt hij met lange cycli van repetities vijftig zitplaatsen in gebruik dat dient erans who had been with the company joined the European Union of Theatres. In en opvoeringen aan een repertoire dat als laboratorium voor de steeds nieuwe for years, he has introduced rehearsal 1999, the company inaugurated a small, constant wordt doorontwikkeld. Volgens generaties van acteurs en regisseurs om and performance cycles of prodigious 50-seat theatre as a laboratory for new Maria Shevtsova, docente aan Goldsmiths hun ideeën te ontwikkelen. Het gezel- length and created a repertoire which is generations of actors and directors to in Londen, maakt Dodin theater dat de schap bestaat momenteel uit 56 acteurs, constantly being developed. According to develop their ideas. At the moment, there nadruk op het fysieke aspect (acroba- die bijna allemaal onder Lev Dodin zijn Maria Shevtsova, a lecturer at London’s are 56 actors associated with the compa- tiek, dans) van de regisseur Meyerhold opgeleid. Goldsmiths College, he combines the ny, almost all of whom have been trained verbindt met het psychologisch realisme Meyerholdian emphasis on the physical by Lev Dodin. en de introspectie van Stanislavski. In aspect of theatre (acrobatics, dance) with zijn stukken probeert hij met zijn gezel- the psychological realism and introspec- schap de reikwijdte, de grootsheid en de tion of Stanislavski. In his productions, schakeringen van de klassieke Russische he attempts to approach the range, roman te benaderen. Volgens de Britse the scale and the texture of the classic regisseur Declan Donellan van Cheek by Russian novelists. According to Declan

12 13 internationale VRIENDEN FRIENDS podiumkunsten amsterdam Het Holland Festival heeft het getroffen – The Holland Festival is lucky – with Friends juni 2015 met Vrienden die gepassioneerd zijn over who are passionate about art, welcoming kunst, die artiesten van wereldklasse to our world class artists, ambitious to verwelkomen en die het festival steunen help the festival to commission brilliant in zijn ambitie om nieuw werk te blijven new work. presenteren. Friends are the heart of the festival and Vrienden vormen het hart van het festival their generous support helps the festival en hun genereuze steun helpt om elk jaar to create an exciting programme each een spannend programma te maken. year.

Het verheugt ons dan ook dat we deze We are therefore delighted to be able to voorstelling mede dankzij de Vrienden present this performance with support van het Holland Festival aan u kunnen from the Friends of the Holland Festival. tonen.

Ruth Mackenzie en Annet Lekkerkerker Ruth Mackenzie and Annet Lekkerkerker Directie, Holland Festival Board, Holland Festival

 

14 15 Stichting, Amerikaanse Ambassade Den Monnas, Luuk H. Karsten, Frans en Willeke D. van der Meer, E. van der Meer-Blok, HOLLAND Haag, Spaanse Ambassade Den Haag, Koffrie, Kristine Kohlstrand, Joost en A. Mees-Lubberman, A. de Meijere, Ambassade van Armenië in Nederland, Marcelle Kuiper, Monique Laenen en Titus J. Melkert, E. Merkx, Jaap Mulders, FESTIVAL 2015 Oostenrijkse Ambassade in Den Haag, Darley, Cees Lafeber, Ben Noteboom, H. Nagtegaal, La Nube, Kay Bing Oen, directie Ambassade van de Bondsrepubliek Marsha Plotnitsky, Pim en Antoinette E. Overkamp en A. Verhoog, C. van de Ruth Mackenzie, artistiek directeur Duitsland Den Haag, Ambassade van de Polak, Anthony en Melanie Ruys, Patty Poppe, P. Price, F. Racké, H. Ramaker, Annet Lekkerkerker, zakelijk directeur Argentijnse Republiek, MacBike Voorsmit S. van de Ree, Wessel Reinink, L. Remarque- Van Toorn, Thecla Renders, M. Roozen, raad van toezicht HF Business beschermers G. Scheepvaart, A. Schneider, H. Schnitzler, Martijn Sanders, voorzitter Beam Systems, De Nederlandsche Bank Lodewijk Baljon en Ineke Hellingman, G. Scholten, C. Schoorl, E. Schreve- Mavis Carrilho N.V., Double Effect, G&S Vastgoed, ING A. van de Beek en S. van Basten Brinkman, Steven Schuit, P. Smit, G. Smits, Joachim Fleury Groep, Ten Have Change Management, Batenburg, Irma Boom en Julius I. Snelleman, A. Sonnen, K. Spanjer, Renze Hasper WPG Uitgevers B.V. Vermeulen, S. Brada, Frans en Dorry C. Teulings, H. Tjeenk Willink, A. Tjoa, Ben Noteboom Cladder-van Haersolte, J. Docter en Y. Tomberg, H. van der Veen, M.T.F. Marjet van Zuijlen mediapartners E. van Luijk, L. Dommering-van Rongen, Vencken, R. Verhoeff, R. Vogelenzang, NTR, VPRO E. Granpré Moliere, M. Grotenhuis, F. Vollemans, A. Vreugdenhil, A. Wertheim, Het programma van het Holland Festival E. Horlings, J. Houwert, R. Katwijk, M. Willekens, M. van Wulfften Palthe, kan alleen tot stand komen door subsidies, board of governors R. Kupers en H. van Eeghen, J. Lauret, M. Yazdanbakhsh, P. van der Zant, P. van bijdragen van sponsors en fondsen en De genereuze, meerjarige verbintenis A. van der Linden-Taverne, H. en I. Zwieten en N. Aarnink door de gewaardeerde steun van u, ons van de Governors is van groot belang Lindenbergh-Sluis, F. Mulder, Adriaan en publiek. voor de internationale programmering Glenda Nühn-Morris, G. van Oenen, jonge begunstigers van het Holland Festival en met name H. Pinkster, H. Sauerwein, R. van Schaik Kai Ament, Aram Balian, Ilonka van den hoofdbegunstiger voor het aangaan van internationale en W. Rutten, K. Tschenett, Wolbert en Bercken, Maarten Biermans, Maarten Fonds 21 coproducties. Barbara Vroom, P. Wakkie, R. Walstra, van Boven, Rolf Coppens, Tessa Cramer, A. van Wassenaer, O.L.O. en Tineke de Susan Gloudemans, Jolanda de Groot, subsidiënten G.J. van den Bergh en C. van den Bergh- Witt Wijnen-Jansen Schoonhoven Marte Guldemond, Pieter Guldemond, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Raat, R.F. van den Bergh, J. van den Nynke de Haan, Hagar Heijmans, Anna Wetenschap Broek, Bernard en Ineke Dijkhuizen, begunstigers van Houwelingen, Jort van Jaarsveld, Gemeente Amsterdam Angela en Leendert van Driel, Jeroen M. Beekman, E. Blankenburg, Co Bleeker, Daan de Jong, Judith Lekkerkerker, Fleming, J. Fleury, V. Halberstadt, A. Boelee, K. de Bok, Jan Bouws, E. Bracht, Pieter van der Meché, Frans Muller, Boris sponsors, fondsen en instellingen H.J. ten Have en G.C. de Rooij, J. Kat en W.L.J. Bröcker, G. Bromberger, D. de van Overbeeke, Gijs Schunselaar, Farid Stichting Ammodo, Rabobank B. Johnson, Irina en Marcel van Poecke, Bruijn, Rachel van der Brug, M. Daamen, Tabarki, David van Traa, Frank Uffen, Amsterdam, Stichting Dioraphte, Ton en Maya Meijer-Bergmans, Sijbolt J. Dekker, M.H. Dijkgraaf, M. Doorman, Helena Verhagen, Merijn van der Vlies, VSBfonds, Turing Foundation, Ernst Noorda en Mieke van der Weij, Robert Chr. van Eeghen, J. van der Ende, Danny de Vries, Marian van Zijll Langhout von Siemens Music Foundation, Fonds Jan en Mélanie van Ogtrop-Quintus, Ch. Engeler, E. Eshuis, E. Goossens-Post, Podiumkunsten, European Cultural Françoise van Rappard-Wanninkhof, E. de Graaff-Van Meeteren, liefhebbers Foundation, DoubleTree by Hilton, M. Sanders, A.N. Stoop en S. Hazelhoff, F. Grimmelikhuizen, D. Grobbe, Alle 677 Liefhebbers. Westergasfabriek/MeyerBergman, Tom de Swaan, Elise Wessels-van Houdt, J. Hennephof, G. van Heteren, L. van Clifford Chance LLP, Kempen & Co, H. Wolfert en M. Brinkman Heteren, B. van Heugten, S. Hodes, Vrienden die anoniem wensen te blijven. WeTransfer, Automobielbedrijf Van Herma Hofmeijer, J. Hopman, A. Huijser, Vloten, RoomMate Hotels Aitana hartsvrienden E. Hummelen, Yolanda Jansen, P. Jochems, Amsterdam, Lloyd Hotel, Wilhelmina Kommer en Josien Damen, Sabine van Jan de Kater, J. Keukens, P. Krom, A. Ladan, E. Jansen Fonds, Goethe-Institut, Institut Delft-Vroom, Huub A. Doek, Tex Gunning, M. Le Poole, M. Leenaers, K. Leering, Français des Pays-Bas, Gravin van Bylandt Wendy van Ierschot, Giovanna Kampouri T. Liefaard, A. Ligeon, T. Lodder, A. Man,

16 17 op speciale gelegenheden en geven u Donations to the Festival are tax- WORD BECOME een blik achter de schermen. deductible Between 1 January 2012 and 1 January VRIEND A FRIEND Geefwet 2018, a special tax law is in effect which Het Holland Festival heeft ook uw steun The Holland Festival needs your support Sinds 1 januari 2012 is het nog aantrek- makes it more advantageous to make nodig: word Vriend! too – become a Friend! kelijker om het Holland Festival te steunen charitable donations. Called the ‘Geef- vanwege de Geefwet die tot 1 januari wet’, this law allows you to claim your Als Vriend draagt u actief bij aan de bloei As a Friend, you actively contribute to the 2018 van kracht is. De Geefwet houdt in deductions to cultural organizations with van het Holland Festival. Festival’s ongoing success and growth. dat giften aan culturele ANBI’s met 25% ANBI status with an additional 25% for verhoogd mogen worden tot een maximum tax benefits (a total of 125%). The Holland liefhebber - vanaf € 55 per jaar Liefhebber - from € 55 annually aan schenkingen van € 5.000 per jaar. Festival has such an ANBI status. The fis- U ontvangt dit programmaboek gratis, u You will receive programme books such as Schenkt u meer dan € 5.000, dan kunt u cal advantage applies to donations that heeft voorrang bij de kaartverkoop en u this one for free, have access to advance het resterende bedrag voor het reguliere total a maximum of € 5.000 annually. If krijgt korting op tickets. ticket sales and get discounts on tickets. percentage (100%) aftrekken van de inkom- you donate more than € 5.000 to regis- stenbelasting. tered charities, you can deduct the remai- begunstiger - vanaf € 250 per jaar (of Begunstiger - from € 250 annually De voordelen van de Geefwet gelden voor ning amount for the regular percentage € 21 per maand) (or € 21 per month) alle belastingplichtigen (particulieren en (100%). The advantages of the Geefwet Uw bijdrage komt rechtstreeks ten goede Your contribution goes directly to the bedrijven) en zijn van toepassing op zowel apply to all taxpayers (private parties and aan de internationale programmering Holland Festival’s international program- eenmalige als periodieke schenkingen. businesses) and are applicable to both van het Holland Festival. Als Begunstiger ming. As a Begunstiger, you have a individual and periodical gifts. heeft u recht op vrijkaarten en andere right to free tickets and other attractive Voordeel van een periodieke schenking aantrekkelijke privileges. privileges. Een eenmalige gift is beperkt aftrekbaar Advantages of a periodical gift voor de belasting. Het totaal van de Restrictions apply to deductions for indivi- jonge begunstiger - vanaf € 250 per jaar Jonge Begunstiger - from € 250 annually giften op jaarbasis dient hoger te zijn dan dual gifts. Individual gifts are tax-deduc- (of € 21 per maand) (or € 21 per month) 1% (drempel) en kan tot maximaal 10% (pla- tible when the total amount of gifts given Ontvang dezelfde privileges als de Receive the same privileges as the Be- fond) van het inkomen worden afgetrok- in one year surpasses 1% of your income, Begunstigers én: neem deel aan een gunstigers and also take part in a special ken. Een periodieke gift is een gift waarbij with a minimum of € 60. The amount speciaal programma waarin je elkaar programme in which you meet each other voor een periode van ten minste vijf given above the minimum threshold is ontmoet en voorstellingen geselecteerd at selected shows that are too good to opeenvolgende jaren een gelijke uitkering tax-deductible. The maximum deductible zijn die je niet mag missen. miss. wordt gedaan, vastgelegd in een perio- amount is 10% of your threshold income. dieke akte. De gift is volledig aftrekbaar There are fiscal benefits for periodical beschermer - vanaf € 1.500 per jaar (of Beschermer - from € 1.500 annually zonder aftrekdrempel of aftrekplafond. gifts with an annuity construction for five € 125 per maand) (or € 125 per month) years and upwards. If you choose to sup- Als dank voor uw aanzienlijke bijdrage As thanks for your considerable contribu- Wilt u ook Vriend van het Holland Festival port the Holland Festival for a minimum aan de internatio­nale programmering tion to the Holland Festival’s international worden? Ga voor meer informatie en een of five years, your gift will be fully tax- van het Holland Festival ontvangt u een programming, you receive an invitation to aanmeldformulier naar hollandfestival.nl deductible. uitnodiging voor de openingsvoorstelling the opening performance and exclusive (steun HF) of neem vrijblijvend contact op en voor exclusieve bijeenkomsten, naast gatherings in addition to free tickets and met Leonie Kruizenga, hoofd development If you would like to become a Friend of vrijkaarten en andere privileges. other privileges. op 020 – 788 21 18. the Holland Festival, go to our website hollandfestival.nl (Support HF) for more Hartsvriend - vanaf € 5.000 per jaar Hartsvriend - from € 5.000 annually information or call Leonie Kruizenga, Als Hartsvriend van het Holland Festival We invite Holland Festival Hartsvrienden head of development, for an informal talk nodigen we u uit om dichter bij de makers to become more closely acquainted with without obligations: 020 – 788 21 18. te komen. Met gelijkgestemden en gasten the makers of the Festival and meet like- van het festival verwelkomen we u graag minded people and guests. 18 19 COLOFON COLOPHON Holland Festival Piet Heinkade 5 1019 BR Amsterdam tel. +31 (0)20 – 788 21 00 [email protected] www.hollandfestival.nl tekst text Frank van Kouwenhoven vertaling translation Jane Bemont eindredactie en opmaak editorial and lay-out Holland Festival ontwerp design thonik druk printing Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

© Holland Festival, 2015

Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Holland Festival. No part of this publication may be reproduced and/or published by any means whatsoever without the prior written permission of the Holland Festival. 20 Hoofdbegunstiger / Patron

De Kersentuin wordt mede mogelijk gemaakt door © Maly Drama Theatre © Maly Drama Vassiliev Viktor foto: