„Rocznik Łódzki” 2018, T. 6

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

„Rocznik Łódzki” 2018, T. 6 ROCZNIK ŁÓDZKI Redaktor Naczelny Jarosław Kita Zastępca Redaktora Naczelnego Krzysztof Lesiakowski Sekretarz Redakcji Tomasz Pietras Rada Programowa: Zbigniew Anusik (Łódź) Kazimierz Badziak (Łódź) Teresa Kulak (Wrocław) Giennadij F. Matwiejew (Moskwa) Krzysztof Mikulski (Toruń) Regina Renz (Kielce) Alicja Szymczak (Łódź) Leonid Zashkilnyak (Lwów) POLSKIE TOWARZYSTWO HISTORYCZNE ODDZIAŁ W ŁODZI ARCHIWUM PAŃSTWOWE W ŁODZI ROCZNIK ŁÓDZKI Tom LXVIII 2018 ŁÓDŹ 2018 Adres Redakcji: ul. A. Kamińskiego 27A, 90–219 Łódź www.roczniklodzki.uni.lodz.pl; e-mail: [email protected] © Copyright by Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Łodzi, Łódź 2018 RECENZENCI „ROCZNIKA ŁÓDZKIEGO” Zbigniew Anusik (Łódź), Piotr Biliński (Kraków), Wiesław Caban (Kielce) Tadeusz Dubicki (Włocławek / Częstochowa), Grzegorz Markiewicz (Łódź) Marek Przeniosło (Kielce), Jan Snopko (Białystok), Andrzej Stroynowski (Częstochowa), Przemysław Waingertner (Łódź) SKŁAD I ŁAMANIE Tomasz Pietras DRUK Księży Młyn Dom Wydawniczy ISBN 978-83-952563-1-8 ISSN 0080-3502 SPIS TREŚCI ŁÓDZKIE DROGI DO NIEPODLEGŁOŚCI Jarosław Kita, Łodzianie wobec powstań narodowych XIX wieku .................... 9 Kamil Piskała, Społeczna samoorganizacja, upodmiotowienie warstw ple- bejskich i początki polityki demokratycznej. Uwagi o rewolucji 1905 roku i niektórych jej konsekwencjach .......................................................... 23 Jolanta Daszyńska, Operacja Łódzka drogą do odzyskania niepodległości .... 43 Przemysław Waingertner, Narodziny i pierwsze lata łódzkiej niepodległości po I wojnie światowej. Zarys zagadnienia ................................................... 55 ROZPRAWY I ARTYKUŁY Marek Adamczewski, Orzeł Biały 1927–2017 ver. Orzeł Biały 2.0. Uwagi na marginesie prac prowadzonych w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego nad zmianą ustawy o godle państwowym i nad korektą reali- zacji plastycznej polskiego orła państwowego ............................................. 67 Andrzej Przegaliński, Z historii lubelskiej oświaty. Zarys dziejów Pry- watnej Ośmioklasowej Filologicznej Szkoły Męskiej S. Śliwińskiego (tzw. „Szkoły Lubelskiej”) w latach 1906–1914 ........................................ 109 Aneta Stawiszyńska, Działalność gospodarcza rodziny Baierów w Łodzi i Rudzie Pabianickiej do 1945 r. ............................................................... 135 Witold Jarno, Batalion zapasowy 30 Pułku Strzelców Kaniowskich w latach 1919–1924 .................................................................................................. 147 Przemysław Waingertner, Rola leśników w budowie i kształtowaniu Drugiej Rzeczypospolitej oraz w Polskim Państwie Podziemnym w latach II woj- ny światowej. Zarys zagadnienia ............................................................... 167 Joanna Sosnowska, Samorządowa opieka nad najmłodszymi łodzianami w latach 1918–1939. Przykład półkolonii letnich organizowanych w miej- skich parkach .............................................................................................. 179 6 DROBNE PRACE I MATERIAŁY Krzysztof Paweł Woźniak, Stanisław Staszic o Łodzi i okolicznych miastach. Rekonstrukcja zaginionego raportu z 1825 r. ............................................ 197 Anna Śmiechowicz, Karolina Kocięcka rodem z Kocięcina – genealogia zapomnianej cyklistki z przełomu XIX i XX wieku .................................. 213 Wojciech Jaworski, Legalne organizacje społeczne w Zgierzu do 1914 roku ... 227 Maciej Kijowski, Prawnofinansowy aspekt pogrzebu Juliana Tuwima wobec ówczesnych pochówków. W hołdzie Poecie w 65. rocznicę śmierci ......... 243 RECENZJE Karol Chylak, Marek Michalik, Paweł Wielechowski (1953–2013). Opo- zycjonista, związkowiec, wydawca, emigrant, Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego, Warszawa 2017, ss. 308 (Przemysław Waingertner) ............................................................................................... 259 Znani i nieznani dziewiętnastowiecznego Lwowa. Studia i materiały, t. 5, red. Lidia Michalska-Bracha i Małgorzata Przeniosło, Wydawnictwo Uni- wersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2017, ss. 195 (Jarosław Kita) ... 261 SPRAWOZDANIA Sprawozdanie z III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Oblicza Wojny. Ludzie Wojny”, Łódź, 7–8 czerwca 2018 r. (Magdalena Pogońska-Pol) ... 265 Sprawozdanie ze spotkania wokół pamiętnika Moje życie prof. Krystyny Śreniowskiej (Adrianna Czekalska) .......................................................... 267 Sprawozdanie z działalności Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego za okres od 10 czerwca 2015 r. do 6 czerwca 2018 r. (Ilona Florczak, Adrianna Czekalska) ....................................................... 270 Sprawozdanie z Walnego Zgromadzenia Delegatów Polskiego Towarzystwa Historycznego, Białystok, 15 września 2018 r. (Adrianna Czekalska) ..... 278 Sprawozdanie z konferencji naukowej „Łódzkie drogi do niepodległości”, Łódź, 6 listopada 2018 r. (Jarosław Kita) .................................................. 280 Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Zaczęło się w Wiedniu. Otto Forst de Battaglia, Oskar Halecki i idea Europy Środ- kowej” (Łukasz Ćwikła) ............................................................................. 282 PRO MEMORIAM Prof. Stefan Banasiak (1929–2018). Historyk dziejów najnowszych i dyrek- tor Instytutu Historii UŁ (Leszek Olejnik) ................................................. 287 Profesor Jerzy Kłoczowski (29 XII 1924–2 XII 2017) (Michał Kozłowski) ... 296 7 CONTENTS LODZ WAYS TO INDEPENDENCE Jarosław Kita, The inhabitants of Lodz and national uprisings in XIX century ... 9 Kamil Piskała, Social Self-Organization, Political Subjectification of the Plebeian Groups, and Beginnings of the Modern Democratic Politics. Reflections on the 1905 Revolution and Its Consequences ......................... 23 Jolanta Daszyńska, Łódź Operation of 1914 as a way to independence ......... 43 Przemysław Waingertner, The birth and first years of Lodz independence after the First World War. Outline of the issue ............................................ 55 DISSERTATIONS AND ARTICLES Marek Adamczewski, The Polish state eagle 1927–2017 versus the Polish state eagle 2.0. Remarks on the margin of work carried out in the Minis- try of Culture and National Heritage over the amendment to the law on the state emblem and on the correction of the plastic version of the Polish state eagle ..................................................................................................... 67 Andrzej Przegaliński, From the history of Lublin’s education. Outline of the history of the Private 8-Grade Philological School of Men by S. Śliwiński (the so-called „Lublin School”) in the years 1906–1914 ........................... 109 Aneta Stawiszyńska, Economic activity Baier family in Lodz and Ruda Pa- bianicka to 1945 ......................................................................................... 135 Witold Jarno, The Reserve Battalion of the 30th Rifle Regiment in the years 1919–1924 .................................................................................................. 147 Przemysław Waingertner, The Role of Foresters in the Erecting and Shaping of the Second Republic of Poland and in the Polish Underground State during World War II. An Outline of the Issues ........................................... 167 Joanna Sosnowska, Local-government care of the youngest residents of Łódź in 1918–1939. An example of summer play centres organized in municipal parks .......................................................................................... 179 MINOR WORKS AND MATERIALS Krzysztof Paweł Woźniak, Stanislaw Staszic about Lodz and surrounding towns. The reconstruction of lost report from 1825 ................................... 197 Anna Śmiechowicz, Karolina Kocięcka a native of Kocięcin – genealogy of the family of the forgotten cyclist from the turn of the 19th and 20th century .... 213 Wojciech Jaworski, Legal social organizations in Zgierz until 1914 ............. 227 8 Maciej Kijowski, Legal-financial aspect of Julian Tuwim’s funeral towards the then burials. In homage to the Poet in the 65. anniversary of his death ..... 243 REVIEWS Karol Chylak, Marek Michalik, Paweł Wielechowski (1953–2013). Opo- zycjonista, związkowiec, wydawca, emigrant, Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego, Warszawa 2017, pp. 308 (Przemysław Waingertner) ............................................................................................... 259 Znani i nieznani dziewiętnastowiecznego Lwowa. Studia i materiały, t. 5, red. Lidia Michalska-Bracha i Małgorzata Przeniosło, Wydawnictwo Uni- wersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2017, pp. 195 (Jarosław Kita) .... 261 REPORTS Report of the 3rd National Scientific Conference „Faces of War. People of War”, Lodz, 7–8 June 2018 (Magdalena Pogońska-Pol) .......................... 265 Report from the meeting about the diary „Moje życie” (My life) by Prof. Krystyna Śreniowska (Adrianna Czekalska) ............................................. 267 Report of activity of Polish Historical Society – Branch in Lodz for the period June 10, 2015 – June 6, 2018 (Ilona Florczak, Adrianna Czekalska) ...... 270 Report of the general assembly of delegates of Polish Historical Society, Białystok, September 15, 2018 (Adrianna Czekalska) ............................... 278 Report from the scientific conference „Lodz ways to independence”, Lodz, November 6, 2018 (Jarosław Kita) ..........................................................
Recommended publications
  • Copyright © London Branch of the Polish Home Army Ex-Servicemen Association Copying Permitted with Reference to Source and Authors
    Copyright © London Branch of the Polish Home Army Ex-Servicemen Association Copying permitted with reference to source and authors www.polishresistance-ak.org Article 17 Dr Grzegorz Ostasz, The Polish Government-in-Exile's Home Delegature During the Second World War the Polish Underground State was based on a collection of political and military organisations striving for independence. These were formed throughout Polish territories, then under German and Soviet occupation. The long tradition of struggles for independence was conducive to their creation. Already in the autumn of 1939 measures were taken to appoint an underground central administrative authority that would be a continuation of the pre-war state administration. The Statute of Service for Victory in Poland referred to the necessity of creating ‘a provisional national authority on home territory’. Likewise General Wladyslaw Sikorski’s cabinet endeavoured to establish a governmental executive organ in occupied Poland. At the start of 1940 it was decided that a home territories civilian commissioner would be granted ministerial prerogatives and hold the position of the Government-in-Exile’s delegate (plenipotentiary). Hope of the imminent defeat of the occupying powers and a repetition of the First World War scenario hastened the construction of a government administration ready to take over control of a liberated and ‘unclaimed Polish land’. The tasks of such an organisation were to include: cooperating with the Government-in-Exile (allied to France and Great Britain) and the Union for Armed Struggle (later the Home Army); participating in the planning of a general rising; consolidating the Polish community and directing its resistance to the German-Soviet occupation.
    [Show full text]
  • Wywiad I Kontrwywiad II Rzeczpospolitej Wobec Groźby Wybuchu Wojny W 1939 R
    Wywiad i kontrwywiad II Rzeczpospolitej wobec groźby wybuchu wojny w 1939 r. pod redakcją Dariusza Gregorczyka Katowice–Warszawa 2020 Zespół redakcyjny Anna Przyborowska (redaktor naczelna) Elżbieta Dąbrowska (sekretarz Redakcji) Aneta Olkowska, Grażyna Osuchowska, Izabela Paczesna Anna Przyborowska (redakcja językowa, korekta) Agnieszka Dębska (skład i łamanie) Recenzent dr hab. prof. UJD Robert Majzner Redaktor merytoryczny dr Dariusz Gregorczyk Projekt okładki Aleksandra Bednarczyk © Copyright by Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” Emów 2020 © Copyright by „ŚLĄSK” Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe Katowice 2020 ISBN 978-83-8183-059-1 Wszystkie artykuły zamieszczone w publikacji wyrażają poglądy autorów Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” w Emowie ul. Nadwiślańczyków 2, 05-462 Wiązowna tel. (+48) 22 58 58 613; fax. (+48) 22 58 58 645 e-mail: [email protected] www.abw.gov.pl „ŚLĄSK” Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe ul. Ligonia 7, 40-036 Katowice tel. (+48) 32 25 80 756 e-mail: [email protected] www.slaskwn.com.pl Zamknięto i oddano do druku w październiku 2020 r. Druk i oprawa MAZOWIECKIE CENTRUM POLIGRAFII ul. Ciurlionisa 4, 05-270 Marki Projekt realizowany w ramach stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości SPIS TREŚCI Słowo wstępne Szefa ABW 5 Od Redakcji 7 Tomasz Sypniewski Działania kontrwywiadowcze prowadzone przez Policję Państwową w 1922
    [Show full text]
  • THE POLISH POLICE Collaboration in the Holocaust
    THE POLISH POLICE Collaboration in the Holocaust Jan Grabowski The Polish Police Collaboration in the Holocaust Jan Grabowski INA LEVINE ANNUAL LECTURE NOVEMBER 17, 2016 The assertions, opinions, and conclusions in this occasional paper are those of the author. They do not necessarily reflect those of the United States Holocaust Memorial Museum. First printing, April 2017 Copyright © 2017 by Jan Grabowski THE INA LEVINE ANNUAL LECTURE, endowed by the William S. and Ina Levine Foundation of Phoenix, Arizona, enables the Center to bring a distinguished scholar to the Museum each year to conduct innovative research on the Holocaust and to disseminate this work to the American public. Wrong Memory Codes? The Polish “Blue” Police and Collaboration in the Holocaust In 2016, seventy-one years after the end of World War II, the Polish Ministry of Foreign Affairs disseminated a long list of “wrong memory codes” (błędne kody pamięci), or expressions that “falsify the role of Poland during World War II” and that are to be reported to the nearest Polish diplomat for further action. Sadly—and not by chance—the list elaborated by the enterprising humanists at the Polish Foreign Ministry includes for the most part expressions linked to the Holocaust. On the long list of these “wrong memory codes,” which they aspire to expunge from historical narrative, one finds, among others: “Polish genocide,” “Polish war crimes,” “Polish mass murders,” “Polish internment camps,” “Polish work camps,” and—most important for the purposes of this text—“Polish participation in the Holocaust.” The issue of “wrong memory codes” will from time to time reappear in this study.
    [Show full text]
  • The Potential of Cultural Heritage of National Minorities in Small Towns – the Case of Brzeziny
    SPACE − SOCIETY − ECONOMY ∙ 19 ∙ 2017 ∙ 105−120 http://dx.doi.org/10.18778/1733-3180.19.06 Katarzyna LEŚNIEWSKA-NAPIERAŁA THE POTENTIAL OF CULTURAL HERITAGE OF NATIONAL MINORITIES IN SMALL TOWNS – THE CASE OF BRZEZINY Katarzyna Leśniewska-Napierała Ph.D. – University of Łódź, Poland Correspondence address: Faculty of Geographical Sciences Institute of the Built Environment and Spatial Policy Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź e-mail: [email protected] ABSTRACT: Small towns are understood here as settlements with municipal rights having up to 20,000 inhabitants. In Łódź Voivodeship (a unit of Poland’s administrative 6 division) there are 28 such settlements inhabited by almost 210,000 people. The aim of the study is to analyse the potential of the heritage of national minorities in the towns of Łódź Voivodeship. The town of Brzeziny was selected for the study as national minorities played a prominent role in its land development in the past. KEYWORDS: towns, cultural heritage, national minorities, Brzeziny. POTENCIAŁ DZIEDZICTWA KULTUROWEGO MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH W MAŁYCH MIASTACH – PRZYKŁAD BRZEZIN ZARYS TREŚCI: Małe miasta rozumiane są jako ośrodki posiadające prawa miejskie i liczące do 20 tys. mieszkańców. W województwie łódzkim funkcjonuje 28 takich ośrod- ków, zamieszkanych przez niespełna 210 tys. osób. Celem podjętych rozważań jest analiza potencjału dziedzictwa mniejszości narodowych w małych miastach regionu łódzkiego. Jako szczegółowy przykład rozważań wybrano Brzeziny, w których w przeszłości mniej- szości narodowe odgrywały niezwykle istotną rolę w rozwoju przestrzennym. SŁOWA KLUCZOWE: małe miasta, dziedzictwo kulturowe, mniejszości narodowe, Brzeziny. 106 Katarzyna Leśniewska-Napierała 6.1. Introduction In recent years there has been an increased interest in the history and cultures of national minorities in Poland.
    [Show full text]
  • Uchwała Nr XXXV/235/2017 Z Dnia 30 Marca 2017 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 6 kwietnia 2017 r. Poz. 1782 UCHWAŁA NR XXXV/235/2017 RADY GMINY BRZEZINY z dnia 30 marca 2017 r. w sprawie dostosowania sieci publicznych szkół podstawowych i publicznego gimnazjum do nowego ustroju szkolnego Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. 2016 r. poz. 446, zm. poz. 1579 i 1948) oraz art. 210 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60) uchwala się, co następuje: § 1. Uchwała określa: 1) plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Brzeziny, a także granice obwo- dów publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Brzeziny, na okres od 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., który stanowi załącznik 1 do niniejszej uchwały; 2) plan sieci prowadzonego przez Gminę Brzeziny publicznego gimnazjum oraz granice obwodu dotychcza- sowego publicznego gimnazjum prowadzonego przez Gminę Brzeziny na okres od 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., który stanowi załącznik 2 do niniejszej uchwały; 3) plan sieci publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Brzeziny, a także granice obwodów publicznych ośmioletnich szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Brzeziny od dnia 1 września 2019 r., który stanowi załącznik 3 do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Brzeziny. § 3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wojewódz- twa Łódzkiego. Przewodniczący Rady Gminy Marek Kolasa Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego – 2 – Poz. 1782 Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXV/235/2017 Rady Gminy Brzeziny z dnia 30 marca 2017 r.
    [Show full text]
  • The Fighting Poles
    Utah State University DigitalCommons@USU USU Student Folklore Fieldwork Student Folklore Fieldwork Winter 12-6-2018 The Fighting Poles Rebecca Smith [email protected] Follow this and additional works at: https://digitalcommons.usu.edu/student_folklore_all Recommended Citation Smith, Rebecca, "The Fighting Poles" (2018). USU Student Folklore Fieldwork. Paper 461. https://digitalcommons.usu.edu/student_folklore_all/461 This G8: Objects with/of Customary Use is brought to you for free and open access by the Student Folklore Fieldwork at DigitalCommons@USU. It has been accepted for inclusion in USU Student Folklore Fieldwork by an authorized administrator of DigitalCommons@USU. For more information, please contact [email protected]. Damon L. Smith Smithfield, Utah December 6, 2018 “The Fighting Poles” Material Culture Informant: Damon L. Smith is my husband and an active duty United States Air Force officer. He is currently the Operations Flight Commander of the AFROTC detachment 860 on Utah State University campus. Damon has been in the Air Force for 18 years and was deployed to Tikrit, Iraq in 2011. He served a two year mission for the Church of Jesus Christ of Latter Day Saints to Hungary. He has maintained his language skills and has made several trips to Hungary and Europe to stay fluent. We’ve been married 20 years and have 2 boys and a dog. Context: Damon has been well aware of my collection project (stories, legends, and traditions pertaining to USU) for my Folklore class (Introduction to Folklore - English 2210) for a while because I complain about all the transcription I’ve had to do. Damon has around 50 military challenge coins he’s been given over the years and I asked him if he would pick his favorite one and tell me about it.
    [Show full text]
  • The Polish Resistance Movement in Second World
    Bridgewater Review Volume 4 | Issue 1 Article 6 Apr-1986 The oliP sh Resistance Movement in Second World War Chester M. Nowak Bridgewater State College Recommended Citation Nowak, Chester M. (1986). The oP lish Resistance Movement in Second World War. Bridgewater Review, 4(1), 4-7. Available at: http://vc.bridgew.edu/br_rev/vol4/iss1/6 This item is available as part of Virtual Commons, the open-access institutional repository of Bridgewater State University, Bridgewater, Massachusetts. The Polish Resistance Movem.ent in the Second World War Chester M. Nowak he European Resistance Movement duals formed clandestine groups which ing German property. Individually these T provides us with one of the more shaped their own goals and activities. It is activities may have seemed unimportant, engaging and captivating stories of the here within the nature and the dynamics of but in their totality they had a positive Second World War, and the Polish Resis­ these early secret organizations that we find impact upon the Poles and made the Ger­ tance Movement has a central place in that the source of the variety and complexity of mans feel unwelcomed and insecure. story. Yet, the history and the struggles of both the resistance organizations and their Political parties of all persuasions also the Polish Resistance are not well known. clandestine activities. In Poland this spon­ went underground. They published their Few people are aware, therefore, of the taneous aspect ofresistance in its scope and own presses and journals and formed their Polish Underground's reports about the intensity soon reached the level ofa revolu­ own military detachments.
    [Show full text]
  • Polish Contribution to World War II - Wikipedia, the Free Encyclopedia 12/18/15, 12:45 AM Polish Contribution to World War II from Wikipedia, the Free Encyclopedia
    Polish contribution to World War II - Wikipedia, the free encyclopedia 12/18/15, 12:45 AM Polish contribution to World War II From Wikipedia, the free encyclopedia The European theatre of World War II opened with the German invasion of Poland on Friday September 1, 1939 and the Soviet Polish contribution to World invasion of Poland on September 17, 1939. The Polish Army War II was defeated after more than a month of fighting. After Poland had been overrun, a government-in-exile (headquartered in Britain), armed forces, and an intelligence service were established outside of Poland. These organizations contributed to the Allied effort throughout the war. The Polish Army was recreated in the West, as well as in the East (after the German invasion of the Soviet Union). Poles provided crucial help to the Allies throughout the war, fighting on land, sea and air. Notable was the service of the Polish Air Force, not only in the Allied victory in the Battle of Britain but also the subsequent air war. Polish ground troops The personnel of submarine were present in the North Africa Campaign (siege of Tobruk); ORP Sokół displaying a Jolly the Italian campaign (including the capture of the monastery hill Roger marking, among others, at the Battle of Monte Cassino); and in battles following the the number of sunk or damaged invasion of France (the battle of the Falaise pocket; an airborne ships brigade parachute drop during Operation Market Garden and one division in the Western Allied invasion of Germany). Polish forces in the east, fighting alongside the Red army and under Soviet command, took part in the Soviet offensives across Belarus and Ukraine into Poland, across the Vistula and towards the Oder and then into Berlin.
    [Show full text]
  • Aleksandra Lech
    Marek Sygulski Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Płatnicy składki szkolnej, ludność, areał i zabudowa w gminie Mroga Dolna powiatu brzezińskiego w latach 1819-1898 W dotychczasowej literaturze dotyczącej Brzezin i powiatu brzezińskiego badacze skupiali swą uwagę na różnych aspektach historii tego regionu. Więk- szość z nich opisywała samo miasto – jako siedzibę powiatu, lub gminę miejską Brzeziny. Informacje na temat brzezińskiego, zawierają również niektóre opraco- wania poświęcone regionowi rawskiemu. Do ważniejszych można zaliczyć prace: Edwarda Arnekkera o systemie nakładczym w krawiectwie brzezińskim, Zygmunta Matuszewskiego o powiecie rawsko-mazowieckim, Czesławy Ohryzko-Włodarskiej o próbach osadnictwa przemysłowego i przemianach na wsi powiatu brzezińskiego, Bohdana Baranowskiego i Stanisława Mariana Zajączkowskiego o powiecie raw- skim do 1973 r., Eduarda Kneifela i Harry‘ego Richtera o gminie wyznaniowej ewangelicko-augsburskiej w latach 1829-1945, Dominika Zaroszyca o właści- cielach ziemskich, pracę zbiorową pod red. Kazimierza Badziaka o dziejach Brze- zin do 1995 r. i Stanisława Mariana Zajączkowskiego o lokacjach1. Ze źródeł drukowanych w artykule wykorzystano opracowanie Aleksandra Połujańskiego, Teki i Źródła Dziejowe Adolfa Pawińskiego, Liber Beneficiorum Jana Łaskiego, Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego, Dziennik Praw Króle- stwa Polskiego, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów sło- wiańskich oraz Ałfavitnyj spisok nasieliennych miest pietrokovskoj gubiernii. Wykorzystano akta rękopiśmienne z zasobu Archiwum Państwowego w Łodzi, zespoły: Komisarz Powiatu Brzezińskiego ds. Włościańskich, Łódzka Dyrekcja __________ 1 E. Arnekker, System nakładowy w krawiectwie Brzezin, „Rocznik Wyższej Szkoły Han- dlowej w Warszawie‖, R. 2, z. 2, Warszawa 1925, s. 6-69; Z. Matuszewski, Powiat rawsko- mazowiecki, Rawa Mazowiecka 1929, s. 317; Cz. Ohryzko-Włodarska, Nieudane próby osad- nictwa przemysłowego w Brzezińskiem, "Przegląd Włókienniczy" 1962, R.
    [Show full text]
  • Downloaded for Personal Non-Commercial Research Or Study, Without Prior Permission Or Charge
    Blackwell, James W. (2010) The Polish Home Army and the struggle for the Lublin region. PhD thesis. http://theses.gla.ac.uk/1540/ Copyright and moral rights for this thesis are retained by the author A copy can be downloaded for personal non-commercial research or study, without prior permission or charge This thesis cannot be reproduced or quoted extensively from without first obtaining permission in writing from the Author The content must not be changed in any way or sold commercially in any format or medium without the formal permission of the Author When referring to this work, full bibliographic details including the author, title, awarding institution and date of the thesis must be given Glasgow Theses Service http://theses.gla.ac.uk/ [email protected] By James Blackwell Submitted in fulfilment of the requirements for the Degree of PhD Department of Central and East European Studies Faculty of Law, Business and Social Studies Glasgow University The Polish Home Army and the struggle for the Lublin Region - 1943–1945 1 Abstract Between 1939 and 1944 the underground forces of the Polish Government-in-Exile created an underground army in the Lublin region, which, at its height, numbered 60,000 men. The underground Army was created in order to facilitate the reestablishment of an independent Poland. The Army that was created, the AK, was in effect, an alliance organisation comprising, to varying degrees, members of all pro-independence underground groups. It was, in Lublin, to always suffer from internal stresses and strains, which were exaggerated by the actions of the region’s occupiers.
    [Show full text]
  • Załącznik Nr 5 Do Dokumentacji Programowej
    Załącznik nr 5 do dokumentacji programowej KARTA PRZEDMIOTU I. Dane podstawowe Nazwa przedmiotu Statystyka i demografia historyczna Nazwa przedmiotu w języku angielskim Statistics and Historical Demography Kierunek studiów Historia Poziom studiów (I, II, jednolite magisterskie) II Forma studiów (stacjonarne, niestacjonarne) stacjonarne Dyscyplina historia Język wykładowy polski Koordynator przedmiotu/osoba odpowiedzialna Piotr Rachwał Forma zajęć(katalog Liczba godzin semestr Punkty ECTS zamknięty ze słownika) wykład 15 1 4 laboratorium 30 1 3 Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zakresu obsługi komputera II. Cele kształcenia dla przedmiotu C.1: zapoznanie studentów ze źródłami demograficznymi, omówienie ich specyfiki i ukazanie metod wykorzystania. C.2: ukazanie zagrożeń wynikających z zastosowania źródeł demograficznych w badaniach historycznych. III. Efekty uczenia się dla przedmiotu wraz z odniesieniem do efektów kierunkowych Odniesienie do Symbol Opis efektu przedmiotowego efektu kierunkowego WIEDZA W_01 Student zna i rozumie w pogłębionym stopniu fakty i procesy K_W01 historyczne oraz dotyczące ich metody i teorie wyjaśniające złożone zależności między nimi, stanowiące zaawansowaną wiedzę ogólną z zakresu statystyki i demografii historycznej. UMIEJĘTNOŚCI U_01 Student potrafi współdziałać z innymi osobami w ramach prac K_U06 zespołowych i podejmować wiodącą rolę w zespołach zajmujących się rozwiązywaniem problemów związanych ze statystyką i demografią historyczną. IV. Opis przedmiotu/ treści programowe Dla wykładu: Źródła informacji
    [Show full text]
  • Kielce Province Villages During WWII (Pdf, 150.77
    Katarzyna Jedynak Kielce Village Museum Mausoleum of the Martyrdom of Polish Villages in Michniów KIELCE PROVINCE VILLAGES DURING WORLD WAR II The plan to exploit the Polish lands and to gradually ruin the Polish nation had been created by the leaders of the Third Reich before World War II even began. Therefore, the totality of German crimes against Poles and other nationalities must be considered as deliberate and planned actions. The occupier aimed to subjugate the Polish people and ultimately exterminate them after winning the war. In September 1939, Kielce Province came under the control of the Wehrmacht. During the 55 days of Wehrmacht rule (1 September – 25 October 1939), its frontline units committed numerous crimes against the inhabitants of the rural areas of Kielce Province. Random residents of conquered villages were killed on sight. Residents of the following villages met their demise in this way: Lelów, Ślężany, Szczekociny, Koniecpol, Wodzisław, Chmielnik, Daleszyce and others. The Germans would often terrorise the villages they conquered by killing off parts of their populations. 80 people were killed in Lipsk, 50 in Pińczów and 30 in Miechów. The Germans also killed civilians in retaliation whenever they met with resistance from the Polish Army. After the Battle of Krasna (6 September), German soldiers killed 24 people in the village itself and the nearby village of Komorów, including 4 Jews and 3 POWs. Civilians were also frequently used as human shields. This was the case during the battles fought near Odrzywół, where seven people died as a result. Starting in mid- September, Wehrmacht, gendarmerie and Ordnungspolizei units began to arrest and execute Poles, primarily members of the intelligentsia, political and social activists, as well as Jews.
    [Show full text]