Casopis Br 14-15C.Qxd
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
14/15 ARHITEKTURA I URBANIZAM ^asopis za prostorno planirawe, urbanizam i arhitekturu Redakcioni odbor dr Mila Pucar, predsednik prof. dr Dimitrije Peri{i} prof. Predrad Cagi} prof. Darko Maru{i} prof. dr Milica Baji}-Brkovi} prof. dr Borislav Stojkov dr Mihailo ^anak dr Marija Nikoli} dr Nada Mila{in, zamenik predsednika dr Miodrag Vujo{evi} prof. dr Branislav Deri} mr Igor Mari} dr Slavka Zekovi} prof. dr Branislav \or|evi} arh. Branko Bojovi} arh. Ines Uro{evi}-Mari~i} Redakcija dr Mila Pucar, vi{i nau~ni saradnik dr Bo`idar Stojanovi}, nau~ni savetnik dr Borislav Stojkov, redovni profesor dr Miodrag Vujo{evi}, vi{i nau~ni saradnik mr Igor Mari}, pomo}nik direktora dr Nada Mila{in, vi{i nau~ni saradnik dr Milica Baji}-Brkovi}, redovni profesor dr Ru`ica Bogdanovi}, vanredni profesor dr Na|a Kurtovi}-Foli}, redovni profesor arh. Milenija Maru{i} prof. Darko Maru{i} Glavni i odgovorni urednik dr Mila Pucar Sekretar redakcije mr Bo{ko Josimovi}, d.p.p. Dizajn ~asopisa i tehni~ko ure|ewe arh. Marija Berbeqa Kompjuterski prelom Qiqana Vasojevi} Re{ewe naslovne strane Autori prvonagra|enog rada na konkursu povodom 50 godina IAUSa Viwete Studentski radovi na konkursu povodom 50 godina IAUSa Izdava~ Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije Za izdava~a dr Nenad Spasi}, direktor IAUS-a Adresa redakcije Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije Arhitektura i urbanizam 11000 Beograd, Bulevar kraqa Aleksandra 73/II Telefoni: 011/ 3370-091, 3370-185, faks 3370-203 e-mail: [email protected], [email protected] ^asopis izlazi periodi~no [tampa AMD Grafik rhitektura i urbanizam A 2 14/15 Beograd, 2004. ^ASOPIS SE RAZMEWUJE SA VE]IM BROJEM INSTITUCIJA U INOSTRANIM ZEMQAMA U finansirawu ~asopisa u~estvovalo je Ministarstvo kulture RS i Ministarstvo za nauku i za{titu `ivotne sredine RS SADR@AJ 5 Uvodnik . Mila Pucar Obele`avawe jubileja 7 Savetovawe povodom 50 godina IAUS-a . Miodrag Vujo{evi} 9 Jedna ustanova sa misionarskim ciqem (re~ na otvarawu izlo`be 50 godina Instituta za arhitekturu i urbanizam Srbije) . Milan Lojanica Arhitektura 17 Predstavqawe Mnogostuko preoblikovawe, intervju sa Bratislavom To{kovi}em (stru~ni rad) . Dijana Mari} Mila{inovi} 25 Ekolo{ki pristup izgradwi stambenih zona (pregledni rad) . Ru`ica Bogdanovi}, Ranka Gaji} 39 Novi modeli stanovawa (stru~ni rad) . Igor Stipac, Daniela Stankovi}, Mladen Stameni} 45 Studija slu~aja: Primena geografskog informacionog sistema (GIS-a): “Potencijali naseqa du` tramvajskih {ina” (stru~ni rad) . Darinka Golubovi} Mati} Prostorno planirawe 53 Uticaj trans-evropskih koridora na regionalni razvoj i aglomeracione sisteme - iskustva u Srbiji - (II deo) (originalan nau~ni rad) . Marija Maksin-Mi}i} 65 Strukturne promene veli~ine naseqa na planinskom podru~ju Srbije. (originalan nau~ni rad) . Radomir Malobabi} , Tamara Mari~i} Istorija arhitekture 73 Arhitektura gra|evina javnih namena izgra|enih u Beogradu od 1868. do 1900. godine (II deo) (originalan nau~ni rad). Mirjana Roter Blagojevi} 91 Dragica Petrovi} Petkovi} (1899-1995) - Prilog prou~avawu dela `ena arhitekata u Srbiji - (originalan nau~ni rad) . Ivona Fregl Edukacija 103 Principi u~ewa i nastave stranog jezika na arhitektonskom fakultetu.. (stru~ni rad) . Gordana Sekulovi} Nagrade IAUSa za 2004. 115 Diplomski radovi studenata Arhitektonskog fakulteta i Geografskog fakulteta-prostorno planirawe Svedo~ewa 119 Uni`eni projektant Momir Kurunovi} . Dobroslav Pavlovi} 121 Bo`idar - Bo`a Petrovi}, arhitekt srpski - marginalije – . Branko Bojovi} Kwige 127 Modernism in Serbia: the Elusive Margins of Belgrade Architecture, 1919-1941, adr`aj autor Qiqana Blagojevi} . Milorad Jevti} S 129 Beogradsko razdobqe arhitekate Nikole Dobrovi}a, autor Marta Vukoti} 3 Lazar 132 Ilustrovani re~nik izraza u narodnoj arhitekturi, autor Slobodan M. Nenadovi} . Goran Babi} In memoriam 134 Uro{ Martinovi} . Predrag Cagi} 135 Radomir Malobabi} . Dobrivoje To{kovi} U VODNIK Prva nagrada Danilo Nedeqkovi}, Arhitektonski fakultet Ivan Obradovi}, Arhitektonski fakultet Mina Stankovi}, Arhitektonski fakultet Jovana Timotijevi}, Arhitektonski fakultet arking a jubilee of the 50th anniversary of the MInstitute of Architecture and Urban & Spatial Planning of Serbia makes a specific feature of this double edition of our journal, both in its contextual and in design form. Starting from the journal’s cover design, which graphically refers to this important event, and followed by the review of the conference which was held to mark a jubilee, along with inspiring words of Prof. Milan Lojanica at the opening of the exhibition that presented Institute’s development, and no {to ovaj dvobroj ~asopisa ~ini pursued by representation of a part of exhibiting O karakteristi~nim u sadr`ajnom i board as well as of vignettes (students’ works that oblikovnom smislu jeste obele`avawe jubileja responded to the open competition for marking the povodom 50 godina Instituta za arhitekturu i jubilee), all of this, jointly, served to initiate that this urbanizam Srbije. Po~ev od korica koje kroz important event should also be marked by the journal grafiku govore o ovom va`nom doga|aju, that is published in the Institute. prikaza savetovawa odr`anog povodom jubilaja According to the journal’s basic concept, some other i izuzetno inspirativnih re~i profesora equally important topics, which have been a common Milana Lojanice povodom otvarawa izlo`be feature of this journal so far, are also included in this koja prikazuje razvoj Instituta, preko jednog double edition. We consider that the presentation of a dela panoa prikazanih na izlo`bi, do viweta successful working opus of our colleagues who are UVODNIK EDITORIAL (studentski radovi pristigli na konkurs za internationally engaged would be an always interest- obele`avawe jubileja), sve je to zajedno dobilo ing issue for our readers. This specifically relates to svoje mesto i u ~asopisu koji izdaje Institut. the ecological approach to planning and construction, U skadu sa koncepcijom ~asopisa, ne mawe which has not been sufficiently incorporated in our zna~ajne su teme koje stalno prate ~asopis, pa i country’s practice. ovaj dvobroj. Smatramo da je predstavqawe Therefore, the international experience is always na{ih uspe{nih kolega koji rade u svetu i valuable, and its current concerns are consequently wihovog opusa, uvek zanimqiva tema za na{e addressed by a number of authors in this double ~itaoce. To se naro~ito odnosi na ekolo{ki edition. A special attention should be made to the pristup u planirawi i izgradwi, koji kod nas u winning project “Do you speak GREEN“, which was praksi jo{ uvek nije dovoqno zastupqen. prepared by a group of young architects from Zato su svetska iskustva uvek korisna i o tim Belgrade who have been currently living and working aktuelnim problemima govori i ovaj dvobroj in Athens. This project responded most successfully to kroz radove vi{e autora. Posebno zanimqiv je the topic “Suburban challenge, urban intensity and pobedni~ki rad “Do you speek GREEN?”, grupe housing diversity“ of a world’s reputable open mladih arhitekata iz Beograda, koji sada `ive competition EUROPAN 7. i rade u Atini. Ovaj rad je na presti`nom Also, there is an important topic that tacitly accompa- me|unarodnom konkursu EUROPAN 7 nies every single issue of this journal, and that is how najuspe{nije odgovorio na temu “Sub-urban to provide material sources for a continuation of its vodnik challenge, urban intensity and housing diversity”. publishing. This time, I would like to point out the pro- U Jedna veoma ozbiqna tema koja pre}utno prati nounced understanding of the Ministry of Culture of 5 svaki broj jeste kako obezbediti materijalna the Republic of Serbia, without whose financial sup- sredstva da bi ~asopis nastavio da izlazi. port this current issue wouldn’t be able to see daylight, Ovoga puta `elim da istaknem izuzetno at least not with such a quality and in such a scope. razumevawe Ministarstva za kulturu Republike Mila Pucar Srbije, bez ~ije finansijske podr{ke ovaj broj ne bi ugledao svetlost dana, bar ne u ovom kvalitetu i obimu. Mila Pucar IAUS OBELE@AVAWE JUBILEJA Druga nagrada Andreja We`i}, Fakultet primewenih umetnosti 50 GODINA INSTITUTA Godine 2004. navr{ilo se 50 godina od osnivawa Instituta za arhitekturu i urbanizam Srbije. U proteklih 50 godina u Institutu je realizovan veliki broj nau~no-istra`iva~kih, arhitektonskih i urbanisti~kih projekata, kao i prostornih i urbanisti~kih planova, studija i ekspertiza i konsalting poslova. Time je Institut dao zna~ajan doprinos unapre|ewu teorije i prakse u oblasti arhitekture, urbanizma i prostornog planirawa. OBELE@AVAWE JUBILEJA Povodom jubileja odr`ane su dve manifestacije – nau~ni skup i izlo`ba radova. Informacija o Nau~nom skupu ’Odr`ivi prostorni, urbani i ruralni razvoj Srbije’ U Beogradu je 6. i 7. decembra 2004. godine odr`an Nau~ni skup ’Odr`ivi prostorni, urbani i ruralni razvoj Srbije’, kao centralni doga|aj kojim je obele`eno 50 godina od osnivawa Instituta za arhitekturu i urbanizam Srbije. Pored predstavnika ve}eg broja politi~kih, profesionalnih i drugih institucija, organizacija i dru`ewa, u~estovalo je preko sto vode}ih univerzitetskih, institutskih i drugih stru~waka iz Srbije, kao i desetak iz inostranstva, koji su podneli preko sedamdeset radova. Osnovna tema Skupa razmotrena je u okviru osam grupa AUS OBELE@AVAWE JUBILEJA pitawa: I 1) Op{ta pitawa planirawa odr`ivog razvoja. 7 2) Polazi{ta i strategija odr`ivog prostornog i drugog razvoja i prostornog ure|ewa Srbije. 3) Or`ivi urbani i ruralni razvoj. 4) Odr`ivi razvoj podru~ja posebne namene. 5) Upravqawe razvojem i podr{ke (pristup, metodi, GIS, indikatori, implementacija i dr). 6) Za{tita kulturnog nasle|a. 7) Teorija i op{ta metodologija planirawa u tranziciji. Radovi su objavqeni u ~etiri naro~ito negativan uticaj imaju generalno toma/publikacije: lo{a institucionalna kultura i organizaciona 1) Grupa autora, ’Strate{ki okvir za odr`ivi neprilago|enost.