Ġkġlġ Ġlġġkġler Bağlaminda Fas Pazarinin Türkġye Açisindan Önemġ Ve Ġġletmelerġn Durumu
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ĠKĠLĠ ĠLĠġKĠLER BAĞLAMINDA FAS PAZARININ TÜRKĠYE AÇISINDAN ÖNEMĠ VE ĠġLETMELERĠN DURUMU 2020 YÜKSEK LĠSANS TEZĠ ĠġLETME ANABĠLĠM DALI Hanane CHAĠNE Tez DanıĢmanı Dr. Öğr. Üyesi NeĢe YILDIZ ĠKĠLĠ ĠLĠġKĠLER BAĞLAMINDA FAS PAZARININ TÜRKĠYE AÇISINDAN ÖNEMĠ VE ĠġLETMELERĠN DURUMU Hanane CHAĠNE Dr. Öğr. Üyesi NeĢe YILDIZ T.C. Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü ĠĢletme Anabilim Dalında Yüksek Lisans Tezi Olarak HazırlanmıĢtır. KARABÜK Eylül 2020 ĠÇĠNDEKĠLER ĠÇĠNDEKĠLER ......................................................................................................................... 1 TEZ ONAY SAYFASI ............................................................................................................. 4 DOĞRULUK BEYANI ............................................................................................................ 5 ÖNSÖZ ...................................................................................................................................... 6 ÖZ .............................................................................................................................................. 7 ABSTRACT .............................................................................................................................. 8 ARġĠV KAYIT BĠLGĠLERĠ ................................................................................................... 9 ARCHIVE RECORD INFORMATION .............................................................................. 10 KISALTMALAR .................................................................................................................... 11 ARAġTIRMANIN KONUSU ................................................................................................ 13 ARAġTIRMANIN AMACI VE ÖNEMĠ .............................................................................. 13 ARAġTIRMANIN YÖNTEMĠ .............................................................................................. 14 ARAġTIRMA HĠPOTEZLERĠ ve PROBLEMLERI ......................................................... 14 KAPSAM VE SINIRLILIKLAR/KARġILAġILAN GÜÇLÜKLER ................................ 15 BĠRĠNCĠ BÖLÜM .................................................................................................................. 16 FAS’IN EKONOMĠK POTANSĠYELĠ ................................................................................ 16 1.1. Ülke Kimliği, Demografik ve Sosyal Yapı ............................................................. 16 1.1.1. Fas Krallığı Ülke Kimliği ................................................................................. 16 1.1.2. Coğrafi Konumu ve Özellikleri ....................................................................... 19 1.1.3. Demografik Yapı ve Nüfus Verileri ................................................................ 21 1.1.4. Sosyal Yapı ve Dil ............................................................................................. 23 1.1.5. Göç ve Hareketlilik................................................................................................ 24 1.1.6. Eğitim ................................................................................................................. 25 1.1.7. Sağlık ................................................................................................................. 27 1.2. Fas’ın Siyasi ve Ġdari Yapısı ................................................................................... 28 1 1.2.1. Hukuk Sistemi ve Mevzuat ................................................................................... 31 1.2.2. Fas’ın Ekonomik Yapısı ve Potansiyeli ............................................................... 32 1.3. Temel Ekonomik Alanlar ve Göstergeleri ............................................................. 34 1.3.1. Madencilik.............................................................................................................. 34 1.3.2. Ġmalat Sanayi ......................................................................................................... 35 1.3.3. Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık .......................................................................... 39 1.3.4. Telekomünikasyon ve Altyapı .............................................................................. 41 1.3.5. UlaĢtırma ................................................................................................................ 45 1.3.6. Petrol ve Doğalgaz ............................................................................................ 46 1.3.7. Enerji ................................................................................................................. 48 1.3.8. Otomotiv ............................................................................................................ 50 1.3.9. Tekstil ve Hazır Giyim ..................................................................................... 52 1.3.10. Turizm ............................................................................................................... 54 1.3.11. Bankacılık .......................................................................................................... 56 ĠKĠNCĠ BÖLÜM .................................................................................................................... 61 FAS’TA DIġ TĠCARET, YABANCI YATIRIMLAR VE Ġġ ORTAMI ........................... 61 2.1. DıĢ Ticaret .................................................................................................................... 61 2.2. Fas Ekonomisinde Yabancı Yatırımlar ve ĠĢ Ortamı ............................................... 66 2.3. Fas Ġhale Sistemi .......................................................................................................... 74 2.4. Sosyal Güvenlik Sistemi ve Pirimler .......................................................................... 75 2.5. Vergi ve Bağlantılı Uygulamalar ................................................................................ 75 2.6. Yabancı ĠĢçi ve Oturma Ġzni ....................................................................................... 80 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ................................................................................................................. 81 FAS-TÜRKĠYE ĠLĠġKĠLERĠ KAPSAMINDA ĠġLETMELERĠN TICARI ILISKILERININ DURUMU, OLANAK VE FIRSATLARI ............................................. 81 3.1. Genel Olarak Türk-Fas ĠliĢkilerinin Siyasi Boyutu .................................................. 81 3.2. Türk-Fas Ticari ĠliĢkileri ve Serbest Ticaret AnlaĢması .......................................... 82 3.3. Ġkili Ticari ĠliĢkilerde Temel Göstergeler .................................................................. 84 2 3.4. Yatırımlar ve Müteahhitlik ..................................................................................... 87 3.5. Türk ġirketlerinin Fas’taki Ekonomik ve Ticari Faaliyetleri ................................. 90 3.5.1. Havacılık Sektöründeki Türk ġirketlerinin Fas’taki Ekonomik Faaliyetleri ve Türk Hava Yolları ........................................................................................................... 90 3.5.2. Türk Müteahhitlik ġirketlerinin Fas’taki Ekonomik ve Ticari Faaliyetleri ... 95 3.5.3. Gıda Sektöründeki Türk ġirketlerinin Fas’taki Ekonomik ve Ticaret Faaliyetleri ....................................................................................................................... 99 3.5.4. Tekstil Sektöründeki Türk ġirketlerinin Fas’taki Ekonomik ve Ticaret Faaliyetleri ..................................................................................................................... 100 3.5.5. Diğer ġirketler ..................................................................................................... 100 3.6. Türkiye’deki Faaliyeti Gösteren Fas ġirketleri ...................................................... 100 3.6.1. RAM ..................................................................................................................... 100 3.6.2. Black Sea Gübre ve Ticaret A.ġ ......................................................................... 101 3.6.3. Diğer ġirketler ..................................................................................................... 101 3.7. Ġkili ĠliĢkilerin GeliĢmesinde Türkiye’deki Kurumsal Destek Faaliyetleri .......... 102 3.7.1. Ticaret MüsteĢarlıklarının Faaliyetleri ............................................................. 102 3.7.2. MÜSĠAD (Müstakil Sanayici ve ĠĢ adamları Derneği)’ın Fas’taki Faaliyetleri ......................................................................................................................................... 103 3.7.3. Fas ĠĢadamları Derneği (FASTIAD) ............................................................. 111 3.7.4. Ticaret ve Sanayi Odalarının Faaliyetleri .................................................... 112 3.8. Değerlendirme ........................................................................................................ 114 SONUÇ .................................................................................................................................. 116 KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 120 TABLOLAR LĠSTESĠ ......................................................................................................... 130 ġEKĠLLER LĠSTESĠ ..........................................................................................................