Magazyn Pokładowy Magazyn Fb.Com/Wpodrozy.Eu 7/2016

ATRAKCYJNA OFERTA IC OFERTA ATRAKCYJNA INTERCITY KONKURS NOWOŚCI IC EGZEMPLARZ ZE SOBĄ! ZE ZABIERZ BEZPŁATNY MNIE

KOLEJĄ NA ŚWIATOWE MŁODZIEŻY DNI WKRAKOWIE

ZRÓB ZDJĘCIE, WYŚLIJ IWYGRAJ!

SZYBKO, KOMFORTOWO INIEDROGO Magazyn pokładowy Magazyn fb.com/wpodrozy.eu 7/2016

ISSN: 1897-970X

SPIS TREŚCI

W PODRÓŻY PKP INTERCITY POLECAMY NEWS 10 Wydarzenia, nowości, premiery 6 Światowe Dni Młodzieży w pigułce 20 Rozmowa z Waldemarem Malickim 8 Strefa Kulturalnego Podróżowania z Filharmonii Dowcipu 8 10 milionów kilometrów Pendolino 9 Konkurs fotograficzny „Z podróży PODRÓŻE koleją” – weź udział i wygraj! POLSKA DLA PASAŻERA 48 OdPrawa pasażera 22 Bardzo atrakcyjna Polska 24 Porywające Roztocze 49 Szybka i komfortowa podróż IC 50 Wakacje 2016 z IC 33 Wody szum, słońca blask i... murów chłód 51 Wyślij swoją reklamę w podróż 54 Wydawca: KOW sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 101 lok. 3 02-011 Warszawa T: 22 749 11 90 PODRÓŻE Partner główny magazynu: WYWIAD 44 Na peryferiach czasu ŚWIAT 54 Dziewiczy Cypr Północny Redakcja: T: 22 749 11 98 58 Malownicza Kolumbia [email protected]

Projekt graficzny i skład: Wojciech Jankowski BIZNES

Redakcja stron NOWE TECHNOLOGIE PKP Intercity S.A.: 38 Świat według dronów Cezary Nowak T: 22 474 26 76 [email protected] FINANSE 42 Social media w biznesie Obsługa klienta biznesowego: Marlena Karbowniak M: 512 278 937 T: 22 749 11 92 STYL ŻYCIA [email protected] HOBBY Reklama: Dorota Kapuścińska 62 Festiwalowe lato a pies manager sprzedaży M: 502 288 835 KUCHNIA T: 22 749 11 95 66 Vivat Mexico! [email protected] 68 Lekki i kolorowy obiad na gorące dni Zdjęcie na okładce: Shutterstock WNĘTRZA www.wpodrozy.eu 70 Zielony wpodrozy.eu zastrzyk energii WARTO MIEĆ

Redakcja nie odpowiada za treść reklam 73 Niebędnik podróżnika i nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów, adiustacji i zmian w nadesłanych tekstach oraz do przedruku artykułów ze wskazaniem ich źródła.

NEWS Światowe Dni Młodzieży w pigułce PKP INTERCITY ŚDM to duże wydarzenie o zasięgu międzynarodowym. Do Polski przyjadą setki tysięcy pielgrzymów. Może się to wiązać ze zmianami dla podróżujących do i z Krakowa. PKP Intercity przygotowało specjalny poradnik dla pasażerów, ułatwiający szybką orientację i pokazujący, jak poruszać się po Krakowie od 25 lipca do 1 sierpnia 2016 roku.

Czym są Światowe Dni Młodzieży? odbędzie się w 2016 roku w Krakowie. Światowe Dni Młodzieży to międzynarodowe wydarzenia skupiające młodych ludzi z całego świata, Lokalizacje głównych uroczystości którzy razem ze swoimi katechetami, duszpaste- Światowych Dni Młodzieży rzami, biskupami gromadzą się w jednym miejscu, Błonia – 28 lipca od godziny 17.15 odbędzie się by spotkać się z papieżem. Pomysłodawcą i pierw- ceremonia powitania papieża Franciszka, następ- szym gospodarzem tych dni był św. Jan Paweł II, nie 29 lipca o godzinie 18.00 rozpocznie się droga który zgromadził młodych w: Rzymie (1984, krzyżowa. Najlepiej dotrzeć na miejsce pieszo 1985, 2000), Buenos Aires (1987), Santiago de (prezentujemy trasy przejść z dworca Kraków Compostela (1989), Częstochowie (1991), Denver Główny i Kraków Płaszów). (1993), Manili (1995), Paryżu (1997) i Toronto Łagiewniki – 30 lipca o godzinie 9.00 Ojciec (2002). Po śmierci papieża Polaka kontynuatorem Święty odwiedzi Sanktuarium Bożego Miłosier- pięknego dialogu Kościoła z młodymi i wielkim dzia. Zachęcamy do skorzystania z krakowskiej orędownikiem Światowych Dni Młodzieży stał się komunikacji zbiorowej. papież Benedykt XVI, który przewodniczył kolej- Campus Misericordiae (Brzegi) – 30 lipca no spotkaniom w Kolonii (2005), Sydney (2008) o godzinie 19.00 rozpocznie się czuwanie i Madrycie (2011). W lipcu 2013 roku w Rio de modlitewne z młodzieżą, następnie 31 lipca Janeiro z młodzieżą spotkał się papież Franciszek. o godzinie 10.00 odprawiona zostanie Msza On także ogłosił, że następne spotkanie młodych Święta Posłania na zakończenie Światowych Dni

6 Młodzieży. Zachęcamy do skorzystania z krakowskiej komunikacji zbiorowej. Pamiętaj, że… Podczas Światowych Dni Młodzieży zwiększy się ruch na dworcach Komunikacja zbiorowa podczas kolejowych w wielu miastach. Zwłaszcza do Krakowa dojeżdżać Światowych Dni Młodzieży będzie więcej pociągów, w tym te specjalne z pielgrzymami. To może wpływać na kursowanie składów PKP Intercity i pozostałych Zmiany w organizacji ruchu krakowskiej komuni- przewoźników – inne mogą być na przykład numery peronów, kacji potrwają od 23 lipca do 3 sierpnia. Do obsługi z których odjeżdżają. Informacje o ewentualnych zmianach będą połączeń zostanie skierowanych w tym okresie podawane w komunikatach megafonowych – warto więc zwracać 250 tramwajów i 580 autobusów. Od soboty na nie uwagę, a w razie potrzeby wszelkich niezbędnych informacji (23 lipca) do poniedziałku (25 lipca) linie komu- udzielą podróżnym informatorzy mobilni. W trakcie planowania podróży i dojazdu do stacji kolejowych w Krakowie, należy nikacyjne będą kursowały według wakacyjnych uwzględnić nową organizację ruchu. Na dworcu Kraków Główny rozkładów jazdy na dzień powszedni, a od wtorku warto pojawić się około godziny przed odjazdem pociągu. (26 lipca) do niedzieli (31 lipca) według szkolnych rozkładów jazdy na dzień powszedni. Ponadto od 26 lipca do 31 lipca zostaną uruchomione linie zakupu (dotyczy biletów zakupionych po 16 lipca specjalne ŚDM (więcej szczegółów na stronie 2016 roku). Zryczałtowana cena takiego biletu www.krakow.pl). wynosi 149 złotych i w ramach wskazanego na nim terminu bilet uprawnia do trzech prze- Bilet ŚDM Kraków 2016 jazdów jednorazowych w dowolnych relacjach. Skorzystanie z oferty specjalnej Bilet ŚDM Kra- Oferta specjalna jest przeznaczona wyłącznie dla ków 2016 jest możliwe wyłącznie przez system zarejestrowanych pielgrzymów. n e-IC na stronie www.intercity.pl. Zakupiony bilet obowiązuje na przejazdy w okresie od 16 lipca do 15 sierpnia 2016 roku w klasie 2. Czy wiesz, że… bezpośrednimi pociągami TLK (Twoje Linie Na stronie www.intercity.pl/sdm zostały udostępnione wszelkie Kolejowe) oraz IC (InterCity). Termin ważności praktyczne informacje, które pozwolą sprawnie przemieszczać się biletu rozpoczyna się od 16 lipca albo od dnia jego po Krakowie w czasie trwania Światowych Dni Młodzieży. NEWS Strefa Kulturalnego Podróżowania PKP INTERCITY Każdemu z nas zdarza się zapomnieć i na przykład, podróżując koleją, głośno rozmawiać przez telefon czy zająć siedzenie bagażem... Tymczasem pociąg to miejsce publiczne, w którym obowiązują określone zasady zachowania, a spotykające się w nim osoby różnią się między sobą pod względem potrzeb i oczekiwań.

rzez niespełna dwa tygodnie, miejscu zaś znalazło się… pozostawianie śmieci. od 20 do 30 czerwca, internauci mogli Wśród innych dokuczliwych nawyków wziąć udział w konsultacjach społecz- współpasażerów uczestnicy badania wskazali nych „Strefa kulturalnego podróżowa- stawianie bagażu na miejscu siedzącym czy Pnia”. Jednym z ich elementów był panel fokusowy zdejmowanie butów. (badanie opinii), który pozwolił na stworzenie Podsumowaniem konsultacji było wydanie kodek- listy drażliwych zachowań spotykanych w prze- su kulturalnego podróżowania. Wspólnie z eksper- strzeni publicznej. Dodatkowo PKP Intercity tem – Adamem Jarczyńskim (zachęcamy do prze- poznało skalę problemu dzięki internetowej son- czytania naszej rozmowy z nim w numerze 5/2016 dzie, a w czasie trwania akcji pasażerowie mogli magazynu „W Podróży” – dostęp online na stronie podzielić się swoimi doświadczeniami z podróży. www.wpodrozy.eu), PKP Intercity przypomniało Najbardziej uciążliwym zachowaniem okazały się o uniwersalnych zasadach, dzięki którym podróż głośne i długie rozmowy przez telefon, na drugim dla każdego może być komfortowa. n 10 milionów kilometrów Pendolino

W sobotę 25 czerwca o godzinie 10.58 na dworcu Gdańsk Główny miał miejsce niezwyczajny wjazd pociągu Pendolino.

yła to chwila szczególna, ponie- waż pękła granica 10 milionów kilometrów, które składy EIP w barwach PKP Intercity pokona- Bły na polskich torach. Na pasażerów czekały upominki. Na dworcu również nie zabrakło atrakcji – można było spróbować 10-metrowego tortu w kształcie Pendolino. Prezentujemy

8 krótką fotorelację. n PKP IC (4) FOT.

Broadway w Polsce POLECAMY

zaprasza na BROADWAY EXCLUSIVE Broadway w Polsce prezentuje ekskluzywną trasę koncertową BROADWAY EXCLUSIVE. W trakcie przedstawienia usłyszymy

KULTURA najpiękniejsze światowe przeboje musicalu w międzynarodowej obsadzie, choreografii Santiago Bello oraz z muzyką na żywo zaaranżowaną przez Jana Stokłosę. BROADWAY EXCLUSIVE miało swoją premierę w Teatrze Polskim w Warszawie 30 listopada 2015 roku. Od tego czasu zagraliśmy 12 koncertów w polskich miastach. W 2017 roku wyruszamy w trasę koncertową po Chinach! To spektakularne wydarzenie trzeba zobaczyć! www.broadwaywpolsce.com

T-Mobile Nowe Horyzonty czeka we Wrocławiu Na tegorocznym festiwalu filmowym T-Mobile Nowe Horyzonty zostaną pokazane aż 393 filmy (w tym 221 pełnometrażowych, wśród których 94 to polskie premiery) z ponad 50 krajów. Seanse będą odbywać się w Kinie Nowe Horyzonty oraz na wrocławskim Rynku, zaś wydarzenia specjalne w otwartym niedawno Narodowym Forum Muzyki. Gospodarzem festiwalu jest miasto Wrocław, a partnerem – T-Mobile Polska S.A. Bezpłatne pokazy na Rynku będą odbywać się codziennie o 22.00. Kinomani zobaczą kilka najważniejszych filmów ostatniego roku jak: „Młodość” Paolo Sorrentino, „Córki Dancingu” Agnieszki Smoczyńskiej, „Skarb” Corneliu Porumboiu, „Widzę, widzę” Veroniki Franz i Severina Fiali czy „Zupełnie Nowy Testament” Jaco Van Dormaela. Natomiast 25 lipca odbędzie się pokaz „Szczególnego dnia” Ettore Scoli z 1977 roku (odnowionego przez CSC-Cineteca Nazionale pod kierunkiem Luciano Tovoliego, we współpracy z Surf Film), zaś 28 lipca będzie można podziwiać seans odnowionego cyfrowo przez Filmotekę Narodową jednego z najwcześniejszych polskich filmów niemych „Ludzie bez jutra” Aleksandra Hertza z 1919 roku. Międzynarodowy Festiwal Filmowy T-Mobile Nowe Horyzonty, 10 Wrocław, 21-31 lipca XX Sopot Molo Festival, Jazz XX Sopot, 5-7 sierpnia 1956–1957”. jazzowych festiwali sopockich –Historia Jazz „Ale wystawy wernisaż się odbędzie 17.00) Sopotu o godzinie Miasta wMuzeum (29 lipca wcześniej anieco nowoorleański, pochód tradycyjny ruszy wSopocie Cassino Monte Bohaterów ulicy przy św. Jerzego kościoła spod 17.00 ogodzinie (6 sierpnia) Wsobotę kulturalne. wydarzenia inne także towarzyszą muzycznej imprezieWielkiej Sextet. Wróblewski Jan Ptaszyn zamknie to Milian. Festiwal wibrafonistów z Tribute czterech oraz Band Bourbon Dixieland Sir szwedzkiego mogli posłuchać także będą „On”. Melomani 3yo wprogramie Jaskułke Sławek oraz & Nahorny Włodzimierz Strobel Janusz Therapy”, Guitar „My Trio wprogramie Wądołowski w1956 Marcin roku, sopockim festiwalu na grali którzy Chescoe, iLaurie Dave’a Burmana z udziałem Brytanii zWielkiej Orchestra Jazz Vintage London innymi: między wystąpią molo sopockim na koncertowej awmuszli 5–7 sierpnia, wdniach się odbędzie Festival Jazz Molo Sopot XX Tegoroczny Festival Jazz SopotXX Molo 1lipca od ekranach na Gigant”, Fajny Bardzo „BFG: szpiegów”. w„Moście kreację za Filmową Akademię doceniony Amerykańską ostatnio przez Rylance, Mark Spielberga Stevena filmie w nowym się wcielił Giganta Fajnego Bardzo Wrolę wieku. wkażdym czytelników zachwyca wciąż „Wielkomilud” jako znana jest wPolsce która Dahla, Roalda powieści krainy. Ekranizacja magicznej isekrety cuda nią przed odkrywa który olbrzymie, itajemniczym dziewczynce omałej opowieść porywającą nam i pokazuje marzeń świata własnego do wraca Spielberg Steven dzieciństwa? lat do powrotu lubi Któż nie dzieci dla tylko nie BFG

REKLAMA Centr P 03, 0 03, 0 olsk um K a F 4.09.20 4.09.20 2 2 ilharmonia Bałty ong 04.08.20 1 1 www . . 1 1 r 0.20 0.20 eso www .f 1 1 ilha 6 6 www T w .teatr eatr R 1 1 W W r e Jor 6 6 monia.gda.pl 1 .t ARSZ ARSZ 6 ak GD GD -r T .t a OR am danki or m AŃSK AŃSK A A un.pl pa.pl c W W UŃ pa k A A a 03. SUW OL N www Oper 03. www T 29, 30. SZCZECIN ad eatr V SZT c hodzące mia 1 1 AŁKI, POZN .oifp.eu .teatr 1 1 YN a iF .20 .20 , ELBLĄ ar 1 v 0.20 1 1 ar iété ilha 6 6 iete.pl s ta: AŃ G, BIAŁ BIAŁ r 1 , monia P 6 KRAK Y Y S S T T OK OK ÓW odlask a Tego lata POLECAMY

pakuj się do muzeum! Muzeum Emigracji w Gdyni – otwarte zaledwie rok temu – już zostało uznane przez National Geographic za jedno KULTURA z pięciu najciekawszych muzeów w Polsce. Każdy, kto znajdzie się nad Bałtykiem, nie może przegapić odwiedzenia go. Przygotujcie się na pasjonującą opowieść o podróży, życiu codziennym Europy czasów rewolucji przemysłowej oraz losach Polaków i Polek na wszystkich kontynentach. W Dworcu Morskim, zabytkowej siedzibie muzeum leżącej u wejścia do gdyńskiego portu, czeka na nas również kino studyjne, restauracja oraz piękny taras widokowy z leżakami. Tutaj cumowały niegdyś polskie transatlantyki, a dziś przypływają olbrzymie wycieczkowce z całego świata. Lato w Muzeum Emigracji obfituje w koncerty, projekcje filmowe i ciekawe spotkania. Każdego dnia do zabawy dzieci wciąga Wakacyjna Strefa Kreatywna. Podróż do Gdyni warto rozpocząć od odwiedzenia www.POLSKA1.pl.

Wakacje z tatuażem Warto w wakacje odwiedzić Trójmiasto, by wziąć udział w Gdańsk Tattoo Konwent. Tegoroczna, letnia edycja największego w Polsce cyklu imprez poświęconych sztuce tatuowania odbędzie się 23 i 24 lipca. W hali Amberexpo w Gdańsku utalentowani artyści z całego kraju przez dwa dni zachwycać będą swoimi umiejętnościami. W czasie Gdańsk Tattoo Konwent odbędą się także koncerty, pokazy i wystawy. Na żywo tatuować będzie ponad 250 specjalistów, a wykonane przez nich prace oceni jury, w skład którego wchodzą cenieni tatuażyści i znawcy tej sztuki: Krzysztof Iwin, Marcin Pawlus, Maciej „Magic” Chęsiak. Przed publicznością wystąpią też street punkowy skład Glory Days, zespół Paddy and the Rats grający celtyckiego punk rocka, blues’n’rollowa grupa Jerry’s Fingers oraz dwaj raperzy: Quebonafide i Żabson. W trakcie konwentu można będzie również obejrzeć ekspozycję monstrualnych pick-upów, znanych jako American Monster Truck. Ponadto w związku ze współpracą Tattoo Konwent i marki Medicine odbędzie się premiera designerskiej kolekcji odzieży, zaprojektowanej przez polskich tatuatorów. Tattoo Konwent niejednokrotnie gościł również barberów specjalizujących się w tworzeniu oldschoolowych, męskich fryzur. Na miejscu panowie nie tylko skorzystają z usług golibrody, ale również zakupią specjalne kosmetyki czy akcesoria do pielęgnacji włosów i brody. Bilety i dodatkowe informacje na temat wydarzenia znaleźć można na: www.gdansk.tattookonwent.pl. 12 Gdańsk Tattoo Konwent, hala Amberexpo, Gdańsk, 23-24 lipca

POLECAMY

KULTURA

Audioriver 2016 zaprasza do Płocka Festiwal Audioriver to obowiązkowa pozycja w wakacyjnych planach osób ceniących dobrą muzykę. W ciągu 10 lat na malowniczej plaży nad Wisłą oraz na płockim Starym Rynku wystąpiło kilkaset gwiazd muzyki elektronicznej i alternatywnej z całego świata. Koncerty i sety DJ-skie obejrzało już ponad 200 tysięcy fanów z Polski i Europy, a edycja 2015 zgromadziła na plaży rekordową liczbę około 27 tysięcy osób każdego dnia. W tym roku może być pobity rekord, zwłaszcza, że lista występujących artystów jest naprawdę imponująca. Wystąpią między innymi: Jamie Woon, Ella Eyre, Sigma live, Crystal Castles, DJ Shadow,Antigone live, Black Sun Empire, C2C, Calyx & TeeBee, Caspa & Rusko, Cyantific, Danger live, Dillinja, Dubfire:live Hybrid, Dub Phizix Fiedler – podróż & Strategy, Fabio Florido oraz wielu innych. zapisana w genach Audioriver, Płock, 29-31 lipca Arkady Paweł Fiedler po jedenastu latach rzucił pracę w korporacji i, kontynuując rodzinną tradycję, wyruszył na podbój świata... fiatem 126p. Jego pierwsza książka „Maluchem przez Ladies’ Jazz Festival w Gdyni Afrykę”, czyli relacja z wyprawy przez odległy Gdynia zamieniła się w światową stolicę kobiecego jazzu, miejsce ląd, czeka właśnie na czytelników. spotkań i koncertów najwybitniejszych dam szeroko rozumianej „Maluchem przez Afrykę” to dziennik muzyki jazzowej. Od 8 do 25 lipca Ladies’ Jazz Festival 2016 zaprasza szczególnej podróży. Arkady Paweł Fiedler wszystkich miłośników dobrej piosenki, piosenki francuskiej, bossa udowodnił, że porzucenie monotonii miejskiego novy, electro latino, smooth jazzu! życia i wyprawa w nieznane nie muszą W tym roku festiwal otworzyła szalona Belle du Berry ze swym Paris pozostawać jedynie w sferze marzeń. Podczas Combo. W tej nazwie jest cała definicja muzyki, stylu i zespołu: swojej ekspedycji pokazał, że niepozorny francuska chanson przepojona kabaretem, jazzem, zapachem Maluch, do którego wielu Polaków ma wciąż Montmartre’u , sentyment, sprawdza się jako towarzysz inteligentnym popem, podróży. W końcu to właśnie dzięki tej a nawet punkiem. 24 lipca wyprawie podróżnik stał się kontynuatorem gościnnie w Filharmonii rodzinnej pasji odkrywania nieznanych miejsc. Kaszubskiej w Wejherowie Arkady Paweł Fiedler przejechał legendarnym wystąpi Stacey Kent Maluchem, zwanym przez niego Zieloną Bestią, – kochana w Polsce, ponad szesnaście tysięcy kilometrów wzdłuż uwielbiana na świecie Afryki Wschodniej, trasą od Egiptu do RPA. oraz wielka przyjaciółka Nieśpieszna jazda, zbaczanie z wyznaczonych festiwalu – ze specjalnie tras i wzbudzający żywe zainteresowanie na ten jeden koncert miejscowych Maluch pozwoliły Fiedlerowi przygotowanym doświadczyć prawdziwej, zapomnianej już materiałem z bossa Afryki i poznać rdzenną ludność. Globtroter novą. Festiwal zakończy dotarł między innymi do gościnnych jedyny w tym roku Nubijczyków, widział codzienną udrękę występ w naszym kraju w Etiopii, obserwował obrzędy plenienia fenomenalnych New York Hamer, a w Namibii spotkał się z Buszmenami. Voices, czyli wzorzec Znakomita lektura na wakacje! harmonii wokalnej. Arkady Paweł Fiedler, „Maluchem przez Afrykę”, www.ladiesjazz.pl Muza 2016 Ladies’ Jazz Festival, 14 Gdynia, 8-25 lipca sztuka_przetrwania_reklama_w_podrozy_DRUK.pdf 2 2016-06-24 11:47:06

C M Y

CMY

K Asaf Avidan jesienią POLECAMY

ponownie w Polsce Asaf powróci do Polski na cztery koncerty: w Gdańsku – 11 listopada, w Warszawie – 13 listopada, w Szczecinie – 14 listopada, we Wrocławiu – 16 listopada. Fani jego głosu mogą kupować bilety już od 7 lipca.

KULTURA Asaf Avidan urodził się w 1980 roku w Jerozolimie. Jego rodzice pracowali w izraelskim korpusie dyplomatycznym na Jamajce i to tam Asaf spędził dzieciństwo. Na studia powrócił do Jerozolimy i podjął naukę w Akademii Sztuki. W ramach pracy dyplomowej zrealizował film „Find Love Now”, którym wygrał Haifa Film Festival. Po studiach Avidan przeniósł się do Tel Avivu, gdzie pracował jako animator. Dopiero później postanowił wrócić do Jeruzalem i poświęcić się muzyce. Swoją pierwszą EP-kę, na której znalazło się sześć utworów, Asaf nagrał w 2006 roku. Wraz ze swoim zespołem Asaf Avidan & the Mojos przygotował trzy albumy: „The Reckoning” w 2008 roku, „PoorBoy/Lucky Man” w 2009 roku i „Through the Gale” w 2010 roku. Kilka miesięcy później rozpoczął karierę solową. W 2011 roku stanął na jednej scenie obok takich niekwestionowanych gwiazd jak Robert Plant czy Lou Reed. W 2013 roku ukazał się jego solowy album – „Different Pulses”. Jego utwór „One Day/Reckoning Song” stał się jednym z największych hitów minionego roku. Asaf Avidan, „Into the Labitynth”, Gdańsk – 11 listopada, Warszawa – 13 listopada, Szczecin – 14 listopada, Wrocław – 16 listopada

Biennale Młodej Sztuki Europejskiej we Wrocławiu To unikatowa wystawa promująca aktualne trendy w młodej sztuce. Polscy widzowie mają okazję obejrzeć prace 56 artystów do 35. roku życia z Hiszpanii, Włoch, Portugalii, Francji, Łotwy, Danii oraz Polski. Dla zwiedzających wystawa będzie dostępna do 31 lipca. W Polsce organizatorem wydarzenia jest wrocławska Galeria Miejska. Biennale Młodej Sztuki Europejskiej jest międzynarodowym projektem artystycznym, prezentującym najnowsze tendencje sztuki europejskiej. Od 2000 roku wydarzenie odbywa się w całej Europie i ma formułę wystawy podróżującej. Jej założeniem i główną ideą jest wymiana artystyczna pomiędzy krajami europejskimi. Wielu z artystów to młodzi twórcy, absolwenci szkół artystycznych, inni od lat poruszają się na rynku sztuki, jednak nie są związani na stałe z żadną galerią czy instytucją artystyczną. Biennale, oparte na ich wzajemnej współpracy, stało się platformą wymiany artystycznych doświadczeń i wyrazem tego, jak młodzi twórcy z rożnych krajów europejskich postrzegają sztukę. Biennale Młodej Sztuki Europejskiej we Wrocławiu, Centrum Kongresowe przy Hali Stulecia, 1 lipca – 31 lipca

WIDOWISKA I WYDARZENIA MUZYCZNE

KULTURA I FOLKLOR

SPORT I REKREACJA

PRZYRODA I TURYSTYKA Sztuka spod Tatr Folklor świata spotyka się Pod Tatry tylko z książką Wystawa „Artyści Zakopiańscy” pod Giewontem Zakopiański Festiwal Literacki Takiej wystawy (nie tylko w Zakopanem) jeszcze 48. Międzynarodowy Festiwal Niewiele jest miejsc w Polsce, a może i na świecie, nie było. Miejska Galeria Sztuki zaprosiła do sie- które miałyby równie bogatą tradycję literacką bie wszystkich artystów, którzy tworzą na Podha- Folkloru Ziem Górskich jak Zakopane. Wystarczy powiedzieć, że gdy lu. To projekt niemalże totalny – na wystawie Tradycje tego wydarzenia sięgają lat dwudziestych w 1918 roku powstała Rzeczpospolita Zakopiań- będzie można zobaczyć artystów wszystkich XX wieku, kiedy to pisarz i publicysta Władysław ska (istniała jedynie miesiąc), na jej prezydenta pokoleń, reprezentujących najrozmaitsze dyscy- Orkan zainicjował idee wspierania regionalnej został wybrany Stefan Żeromski. Z kolei II Rzecz- pliny sztuki – od malarstwa przez rzeźbę i tkaninę kultury polskich górali. Przez kolejne dekady, wraz pospolita to okres wielkiego kulturalnego rozkwi- aż po fotografi ę. Wystawie będzie towarzyszyć z przemianami politycznymi i historycznymi, poja- tu tatrzańskiej stolicy – z miejscem tym związani ekspozycja prac najwybitniejszych, ale nieżyjących wiały się nowe koncepcje, aby w 1968 ostatecznie byli między innymi Witkacy, Kasprowicz, Szyma- już polskich artystów związanych z Zakopanem, uformować się w międzynarodowe święto różno- nowski, Stryjeńska, Makuszyński i wielu innych. m.in. Tadeusza Brzozowskiego, Władysława Ha- rodności potencjału regionalnych kultur z całego Zakopiański Festiwal Literacki, debiutujący w tym siora czy Antoniego Rząsy. świata. W trakcie trwania festiwalu będzie można roku na kulturalnej mapie Polski, nawiązuje wziąć udział w warsztatach tanecznych i nauczyć właśnie do tych wspaniałych tradycji. 8–24 lipca się tańca góralskiego, ale także czardasza czy fl amenco. Nie zabraknie również atrakcji dla 12–14 sierpnia najmłodszych: plenerowe warsztaty rękodzieła czy Kino na szczytach liczne zajęcia edukacyjne, na których w oryginalny Spotkania z Filmem Górskim sposób zaprezentowana zostanie kultura Podhala. Pielgrzymi Światowe Dni Młodzieży w Zakopanem 12 edycja Spotkań z Filmem Górskich to obowiąz- 19–26 sierpnia kowy punkt programu dla wszystkich, którzy chcą Dla osób, które nie będą mogły wybrać się zrozumieć i doświadczyć niesamowitych emocji, któ- do Krakowa na Światowe Dni Młodzieży, Zakopa- re towarzyszą górskiej wspinaczce. Oprócz fi lmów Szymanowski i Górale ne przygotowuje wspólne oglądanie i przeżywanie dokumentalnych o najbardziej spektakularnych transmisji nabożeństw i spotkań z udziałem Ojca pojedynkach człowieka z naturą będzie można także 39. Dni Muzyki Karola Szymanowskiego Świętego Franciszka. Na pielgrzymów, którzy za- porozmawiać ze znanymi himalaistami i poczuć ten Karol Szymanowski był zakochany w Podhalu – rejestrują się poprzez stronę internetową Sanktu- dreszcz emocji, który towarzyszy im na co dzień. w latach 1930-36 mieszkał w Zakopanem w Willi arium Najświętszej Rodziny (www.wrodzina.net), Atma, dlatego też od lat pod Tatrami odbywa się będą czekały miejsca noclegowe w parafi ach i za- 31 sierpnia – 4 września międzynarodowy festiwal poświęcony jego twór- kopiańskich szkołach oraz specjalne informatory. czości. W programie wydarzenia odbywają się tak- że koncerty i prezentacje góralskiej kultury, która 29 lipca – 2 sierpnia Wielkie malarstwo wraca tak bardzo zachwyciła i wpłynęła na kompozytora. do Zakopanego 23–31 lipca Gwiazdy polskiej muzyki Wystawa „Malarstwo ze zbiorów Hej! Fest Olgi i Tadeusza Litawińskich” Rowerowe święto W ramach niezwykłego festiwalu przez całe lato będzie można w Zakopanem zobaczyć mnóstwo Olga i Tadeusz Litawińscy zgromadzili w Zakopa- Tour de Pologne – etap V (16 lipca) nem niezwykłą kolekcję malarstwa polskiego XIX gwiazd. Wystąpią na Gubałówce na najwyżej i początku XX wieku. Choć od lat znajduje się ona Tour de Pologne Women – etap I (19 lipca) położonej w Polsce scenie muzycznej (1126 m w posiadaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskie- n.p.m.). Zagrają: Hey, Kombi, Kult, Krzysztof To wyjątkowe święto dla fanów kolarstwa, wiel- go, tego lata powróci na chwilę pod Tatry. W Miej- Cugowski i synowie, Lady Punk, Kamil Bednarek, kich emocji i dobrej zabawy. V etap największego skiej Galerii Sztuki zaprezentowane zostaną wspa- IRA, Zakopower, Enej, Afromental, Perfect, Dawid wydarzenia sportowego w Polsce wystartuje niałe dzieła m.in. Władysława Skoczylasa, Walerego Podsiadło, Happysad i Monika Brodka. z Wieliczki, a jego najtrudniejsza część przypada Eljasza-Radzikowskiego, Rafała Malczewskiego, Obok najważniejszych zespołów i nazwisk polskiej na dwie pięćdziesięciokilometrowe pętle wokół Wojciecha Flecka, Stanisława Gałka, Władysława muzyki w ramach Festiwalu wystąpią także Zakopanego, które będzie w tym roku także gościć Jarockiego czy Stanisława Kamockiego. muzycy debiutujący, którzy będą mieli szansę pierwszą edycję Tour de Pologne kobiet. Kibice szansę by pokazać się szerszej publiczności oraz 29 lipca – 11 września będą mogli śledzić zmagania osiemnastu naj- zdobyć pieniądze na nagranie płyty lub teledysku, lepszych zawodowych grup świata oraz siedmiu albo by odbyć trasę koncertową z jednym drużyn, w tym reprezentacji Polski. Wielki fi nisz z festiwalowych zespołów. Na organach i kameralnie V etapu tradycyjnie pod Wielką Krokwią.

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej Muzyka najwyższej próby Filmy pod gwiazdami To już szesnasta edycja wyjątkowego wydarze- Międzynarodowy Festiwal Muzyki Orange Kino Letnie nia muzycznego. Zakopane jest wymarzonym Podczas wakacyjnych miesięcy Zakopane zamieni miejscem dla melomanów i miłośników muzyki Kameralnej „Muzyka na szczytach” się w ﬁ lmową stolicę Polski. Na Górnej Równi kameralnej i organowej. Jak co roku pod Tatry Jak co roku początek września to w Zakopanem Krupowej, u podnóża Tatr, powstanie Miasteczko zjadą najwięksi mistrzowie muzyki klasycznej – idealny czas dla miłośników muzyki klasycznej. Filmowe Orange. Codziennie pod gwiazdami wi- warto ich posłuchać, warto też poczuć niezwykłą, Festiwal „Muzyka na szczytach”, zgodnie ze swoją dzowie będą mogli oglądać najlepsze ﬁ lmy z ca- bo niepowtarzalną atmosferę zakopiańskich nazwą, gwarantuje najwyższy światowy poziom łego świata na olbrzymim plenerowym ekranie. kościołów, które będą gościć artystów z całego muzyki kameralnej. Festiwal to nie tylko koncerty, Wstęp na wszystkie projekcje będzie bezpłatny. świata. Muzyka nigdzie nie brzmi tak pięknie, jak to także liczne imprezy towarzyszące – spotkania u podnóża Tatr. z artystami, okazje do obcowania ze sztuką czy dyskusje. W tym roku odbędzie się między innymi 9 lipca – 15 sierpnia wystawa plenerowa „Sale koncertowe w Polsce”, na której każdy meloman znajdzie coś dla siebie. ZAKOPANE.PL 3–10 września WYWIAD Muzyka

PODRÓŻE poważna całkiem niepoważnie

Koncertował na scenach muzycznych całego świata. Jesienią wyjeżdża z Filharmonią Dowcipu, której jest współtwórcą, na tournée do Chin. Nam Waldemar Malicki zdradza, jak osiągnąć sukces, mając pomysł, na który inni patrzą krytycznym wzrokiem.

ROZMAWIAŁA: BEATA RAYZACHER

Polacy nie są narodem żartownisiów. Gdy Kiedy ruszyliśmy w trasę, tak zwane autorytety chodzi o żarty z samych siebie, to aż strach się łapały się za głowę, jak można muzyki poważ- bać. Pan tymczasem z premedytacją żartu- nej słuchać… niepoważnie?! Przecież zawsze je z własnych wad. Z boku patrzy na siebie towarzyszyła jej atmosfera wzniosłości, a ci, co z przymrużeniem oka. To wielka odwaga. ją słuchali, byli lepsi od innych, bo mieli wiedzę, Raczej… poczucie bezpieczeństwa. Nie boję się potrafili rozróżnić kompozytorów, wymienić ich potem przeglądać serwisy plotkarskie, wcze- dzieła. A my mieliśmy odwagę zejść z taką wy- śniej drwiąc z samego siebie. Bo czym plotkarze soką muzyką niżej – do tych, którzy z założenia mogą mnie zaskoczyć? W końcu sam najlepiej nigdy jej nie słuchali, bo nie rozumieli. To był potrafię wdeptać w ziemię Waldemara Malickie- oryginalny pomysł nie tylko na Polskę, nawet go (śmiech). A co do wad – czy wszyscy ludzie ich na Europę. Jednak moim założeniem wcale nie mają? Mają. Problem jest w tym, że niektórzy nie było ośmieszenie muzyki poważnej. Wręcz z nas nie potrafią się do nich szczerze przyznać, przeciwnie. Chciałem dać publiczności wędkę, nawet sami przed sobą. Żartując z własnych wad, zanęcić… W lekki i przystępny sposób zacząłem mogę tym samym nazwać je po imieniu, potem pokazywać, że na przykład opera wcale nie jest uważniej im się przyjrzeć, a w efekcie – nad nudna. Często spotykałem się potem z opiniami, sobą popracować. że widzowie dzięki obecności na Filharmonii Dowcipu szli za ciosem – ich kolejnym krokiem Pana autorski projekt – Filharmonia Dowcipu, było pójście z ciekawości na prawdziwą operę, który ruszył w 2007 roku – okazał się strzałem taką bez żartów. To był i nadal jest nasz wielki w dziesiątkę. Jednak żartowanie z muzyki sukces. Ale skłamałbym, gdybym powiedział, poważnej nie wszystkim się spodobało. że nie miałem obaw. Nie mieliśmy żadnego I pewnie nadal nie podoba. Dzięki Filharmonii finansowego wsparcia, zresztą nadal nie mamy, Dowcipu wyszliśmy ze stereotypów tradycji, z zewnątrz. Utrzymujemy się ze sprzedaży bile- która muzykę poważną stawiała na piedesta- tów. Mimo to dysponujemy świetnym składem 20 le, nie pozwalając sobie z niej stroić żartów. kapitalnych muzyków. Tylko takich pozazdrościć. Wracając do finansowania – to wyzwanie, bo A nie jest trochę tak, że jeśli za coś nie łaska publiczności na pstrym koniu jeździ. zapłacimy, nie możemy oczekiwać, że będzie Prawda, ale jednocześnie takie finansowanie z najwyższej półki? zmusza do wysokiego poziomu. Publiczności nie To prawda, ale nie wszyscy mają tego świado- oszuka się bylejakością. Jest wybredna. I nie ma mość. Wie pani, że na przykład w Niemczech nie znaczenia, czy występujemy w małej miejsco- ma darmowych imprez? No, ale nie narzekam wości, czy metropolii. Różne są jedynie oczeki- więcej (śmiech). Może jestem typem melancho- wania, ale mamy tego świadomość, że inaczej lijnym, ale nie narzekaczem (śmiech). Lublin był chce się bawić widz, który kupi bilet na nasz i zawsze będzie dla mnie wyjątkowy, to moje występ organizowany w luksusowym gmachu, miasto. Jasne, że w takich sytuacjach jest trochę gdzie obowiązuje strój wieczorowy, a inaczej przykro. Ale wtedy zdarzają się takie sytuacje, jak publiczność zebrana w turystycznej miejscowości ta z Chinami. w lokalnym amfiteatrze. To znaczy? Coś jednak łączy jednych i drugich? W Polsce oficjalna delegacja z Chin widziała wy- Tak – muzyka ma w pewnym sensie wszystkich stęp naszej Filharmonii Dowcipu. Chińczycy byli uwznioślić. I o to dbamy! Nie ma znaczenia, pod wrażeniem do tego stopnia, że… zaprosili nas że u nas do muzyki Mozarta dziewczyna może do siebie. A wcześniej zgotowali owacje na stoją- zatańczyć na rurze. Muzyka zawsze pozostanie co. To wielkie wyróżnienie i kredyt zaufania. Już muzyką, co wszędzie podkreślamy. Zresztą uwa- nie mogę doczekać się wyjazdu! Bo całą grupą żam, że nie wolno muzyki poważnej upraszczać lubimy występować za granicą. Publiczność jest i nigdy tego nie robiłem. Oprócz dobrej zabawy wszędzie podobna. Oczekuje czegoś niezwykłe- powinna zmuszać do myślenia. Jestem reali- go, co pomoże się oderwać od codzienności. I tu stą – z wielkich dzieł muzycznych publiczność my wkraczamy do akcji… n zwykle kojarzy pewne fragmenty, szczególnie te, które łatwo wpadają w ucho. My te fragmenty przypominamy, utrwalamy w pamięci, a potem dopiero się zaczyna…

Jednym słowem z Filharmonią Dowcipu potrafi Pan nawrócić na muzykę klasyczną niemal każdego? (śmiech) Coś w tym jest. Trzeba jednak podkre- ślić, że pomysł z Filharmonią nie ujrzałby świa- tła dziennego, gdyby nie scenarzysta i reżyser Jacek Kęcik. Uzupełniamy się – mnie zawsze rozpierała energia, miałem mnóstwo pomy- słów, ale dopiero Jacek zrobił z nich oryginalny sceniczny produkt.

Pochodzi Pan z Lublina. Lubi pan występować przed własną publicznością? Waldemar Malicki Oczywiście, że tak. Ale bez złośliwości zdra- Jest jednym z najbardziej wszechstronnych pianistów polskich dzę pani pewną ciekawostkę. Jasnym jest, że – solista, kameralista, improwizator. Ukończył z wyróżnieniem występujemy w tym mieście, w którym uda nam w 1982 roku Akademię Muzyczną w Gdańsku, a następnie (w latach się sprzedać tyle biletów, aby występ się opłacił. 1982-83) doskonalił swe umiejętności w Wiedniu. Koncertował Bo, oprócz pasji, to też nasza praca. Właśnie w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, Rosji oraz Japonii. Nagrał około 40 płyt, a jego krążki z utworami Wieniawskiego, zakończyliśmy przed wakacjami sezon koncer- Bacha i Paderewskiego otrzymały w roku 1997, 2000 i 2003 tów w całej Polsce i co się okazało – w Lublinie nagrodę polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk. występ musieliśmy odwołać. Sprzedało się Prowadzi kursy i seminaria muzyczne w Skandynawii, obu za mało biletów. Nie dlatego, że nas nie lubią, Amerykach i Japonii. Od roku 2000 jest dyrektorem artystycznym przeciwnie – nieraz w moim mieście występo- Festiwalu Wirtuozerii i Żartu Muzycznego „Fun and Classic” waliśmy. Po prostu lokalnie organizowanych jest w Nowym Sączu. W tym roku razem z Filharmonią Dowcipu wystąpił na 53. Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki ze swoim tam sporo darmowych imprez. To na nie ludzie premierowym programem, z którym jesienią wyruszą w trasę czekają. Im ich więcej, tym potem trudniej wydać na najbardziej prestiżowych scenach Chin. Filharmonia Dowcipu

FOT. PIOTR PIESIAKFOT. (2) pieniądze na bilet. na 53. KFPP otrzymała nagrodę TVP Polonia „Artysta bez granic”. Bardzo atrakcyjna OKIEM EKSPERTA Polska PODRÓŻE

tym roku wyjątkowo wielu Lipiec. Wakacje w pełni. Piękna z nas świadomie wybrało przyroda, ciekawe wydarzenia kierunek: Polska. I bardzo dobrze, bo jesteśmy atrakcyj- kulturalne i sportowe, nowoczesne nymW miejscem wypoczynku nie tylko dla rodaków, ale również dla gości z zagranicy, co potwierdzają hotele i pyszne regionalne jedzenie rosnące statystyki odwiedzin z różnych krajów. – to tylko niektóre z naszych atutów. Sama chętnie rekomenduję „kierunek Polska”. Wtedy zazwyczaj pada magiczne pytanie: „A jaki hotel nam polecasz?”. TEKST: VIOLETTA HAMERSKA Ważne rekomendacje I tu odpowiem, jak to mają w zwyczaju odpowiadać ekonomiści na proste pytania: to zależy. Od czego? Przede wszystkim od tego, dokąd chcemy jechać, z jakim budżetem, co chcemy tam robić, jak długo, Violetta Hamerska w jakim gronie, w jakim terminie itp. Dużo tych Ekspert rynku hotelowego w jakości pytań, to prawda, ale zadanie ich sobie pozwoli produktu i usług. Od ponad 25 lat nam wybrać na wypoczynek odpowiednie miejsce. związana z branżą hotelową i turystyczną. Już od ośmiu lat audytuje i ocenia hotele Oczywiście możemy też działać pod wpływem w Polsce. Dużo podróżuje, szukając impulsu i skorzystać z akurat promowanej oferty definicji jakości usług hotelowych hotelu, która kusi nas atrakcjami (w tym dobrą i porównując hotele w różnych ceną). Każdy sposób na wybór hotelu jest dobry, krajach. Przewodnicząca kapituły Hotel jednak rekomendacje znajomych mają w hote- Przyjazny Rodzinie i pomysłodawczyni ogólnopolskiej kampanii HPR, która larstwie priorytet – aż 60-70 procent badanych certyfikuje hotele spełniające określone kieruje się poleceniami innych osób. Dlaczego jest kryteria wypoczynku i wyposażenia to dla nas tak ważne? Jest wiele powodów, które dla rodzin z dziećmi. Za stworzenie się na to składają. Bardzo szeroka oferta hotelowa, kampanii otrzymała w 2011 roku atrakcyjne promocje, ciekawe pakiety tematyczne, prestiżową nagrodę „HIT Mamo, to Ja – najlepsze dla dzieci”. Współpracuje bonusy – to wszystko powoduje, że coraz bardziej z jedną z najlepszych szkół hotelarskich potrzebujemy wsparcia w procesie decyzyjnym. 22 na świecie – Hotelschool The Hague. Pewną cechą charakterystyczną usług hotelowych FOT. SHUTTERSTOCK (1), ARCHIWUM PRYWATNE V. HAMERSKIEJ (1) Dobrego wypoczynku! wypoczynku! Dobrego gościom. innym je rekomendowali i szczerze wracali miejsc gościnnych takich do abyście życzę, Państwu whotelach serdeczności Itej to serdeczność. agościnność togościnność, hotelarstwo że miejący, irozu zaangażowany pracy, swojej ze dumny chem, uśmie zarażający Profesjonalny, hotelu. zespół czyli kolejny,ludzie, są raz po wracam miejsca danego do że sprawia, który elementem, najważniejszym Jednak felieton. następny na temat ten pozostawię Dlatego usługi. ijakości standardu ocenę ułatwia która tocecha, bo wiele, pisać inależy można w hotelarstwie Ofunkcjonalności golenie. poranne czy makijażu zrobienie utrudnia skutecznie które włazience, lustra ooświetleniu czy wygląda, się źle zawsze w których lustrach, przy wprzedpokojach oświetleniu kowym” o„wyjąt choćby Wspomnę wieczorem. on wygląda jak wiedzą, inie obiektu swojego wpokoju nigdy oni nocowali nie że tozfaktu, wynika może Być problem. największy mają hotelarze właśnie zoświetleniem że wrażenie, Mam oświetlenie. właściwe czy i pościel materac jakości dobrej wyposażenie, odpowiednie atakże –rozmiarze, gwiazdek posiadanych liczby do –wstosunku wodpowiednim pokój jektowany zapro Dobrze myśli? na mam Co hotelu. dobrego punkt ważny mnie dla –tojuż funkcjonalność Ale w hotelu Serdeczność obiektów. różnych wybór duży tak jest że szczęście, icałe odpowiada innego co każdemu bo nam, wspomi nie wyposażenia istylach Oguście standardzie. przyjętym powszechnie jako ibezpieczeństwie stości –czy sprawach ooczywistych Mówimy usługi. jakość –pokazuje lakmusowy papierek jak jest marek lub dek gwiaz dla obsługi standard Bo usług. poziom doskonaląc głównie konkurencji, tle na wyróżnić pozytywnie się Starają węch. czy smakowe kubki przeżycia, doznania, emocje, nasze na działając hotel, ich zapamiętali najlepiej jak abyśmy wiele, więc Robią najbardziej. O towalczą obiektów. ich do wracali abyśmy zależy, Hotelarzom wolnym. czasie wnaszym korzystamy usługi ztej że Tym bardziej, wykluczyć. wręcz lub zminimalizować toryzyko aby mądrze, wybierać warto Dlatego zdarza. niestety Itosię iostatni. –pierwszy razy dwa jechać miejsce wokreślone możemy że mawiam, Zwykle wybór Mądry korzystały. miejsca danego zusług już które osób, rekomendacje doceniamy Dlatego pierwszy. raz po miejsca wybranego do jadąc dziewać, spo się możemy czego wiemy, nie Zazwyczaj pobyt. nasz przebiegał będzie jak obsłużeni, zostaniemy sposób wjaki otym, wyobrażenia oczekiwania, pewne – mamy strony Zdrugiej restauracja. wtym atrakcje, w obiekcie dostępne oraz wyposażenie jego hotelowy, –pokój dukt pro konkretny mamy strony Zjednej złożoność. ich jest n ------

REKLAMA POLSKA

PODRÓŻE

Porywające Roztocze

Długi weekend w tym regionie i lasów. Roztocze stanowi ponadto świetne miejsce do rozpoczęcia lub odświeżenia swojej przygody to stanowczo za mało, aby w pełni z kajakarstwem. nacieszyć się Roztoczem. Leżąca między Dla aktywnych Wyżyną Lubelską a Podolem kraina to nie Spływy po Wieprzu (oraz po Tanwi) z roku na rok tylko liczne unikatowe zabytki i atrakcje cieszą się coraz większą popularnością i w zależ- ności od stopnia wytrenowania oraz możliwości przyrodnicze, ale też znakomite miejsce czasowych bez trudu można wziąć udział tak do uprawiania turystyki aktywnej. w kilkugodzinnych, jak i całodniowych, a nawet kilkudniowych wyprawach po wybranych odcin- kach rzek. A miłośnicy innego rodzaju sportów TEKST: BARTOSZ KRÓL wodnych mogą realizować pasje na zalewach w: Józefowie, Krasnobrodzie, Zwierzyńcu, Majda- nie Sopockim, Nieliszu czy Zamościu. Trzecim oztocze jest wręcz wymarzone filarem aktywnego odpoczynku na Roztoczu jest do jazdy na rowerze. Z jednej strony natomiast turystyka konna. Obozy jeździeckie tamtejsze tereny nie są zupełnie płaskie i wczasy w siodle oferują między innymi ośrodki i nie znudzą się wytrawnym cyklistom w: Dąbrowie Tomaszowskiej, Obszy, Zwierzyńcu Rjuż po kwadransie, a z drugiej – nie ma tutaj bardzo i Krasnobrodzie. stromych zjazdów i podjazdów, które szybko zniechęcą osoby o słabszej kondycji. Dlatego Klekot nad głowami z przyjemnością jeździ się tam zarówno po mniej Roztocze stanowi ponadto bardzo dobry punkt uczęszczanych asfaltowych drogach niższej wypadowy na Ukrainę – w niewiele ponad kategorii, jak i po specjalnie wytyczonych trasach godzinę można dotrzeć z Zamościa na granice 24 oraz labiryntach ścieżek wijących się pośród pól w Dorohusku czy Zosinie, a w drugie tyle być już we Lwowie lub Łucku. Zanim jednak wybierze- my się do naszych wschodnich sąsiadów, trzeba poznać samą stolicę i inne najciekawsze miejsca regionu określanego często mianem „Zielonych płuc Wschodu” albo „Krainą jodły, buka i tarpa- na”. Inna sprawa, że przynajmniej w tym roku Roztocze śmiało może też być tytułowane jako „Kraina bocianów”, bo liczba tych klekoczących ptaków naprawdę robi wrażenie, a widok za- mieszkałych gniazd jest fantastycznym dopełnie- niem miejscowego krajobrazu.

Tam, gdzie brzmi chrząszcz Raptem 20 kilometrów na zachód od Zamościa zlokalizowany jest Szczebrzeszyn, który nieprze- mijającą sławę zawdzięcza jednemu z wierszy Jana Brzechwy. Do tego stopnia, że miasteczko pozycjonuje się teraz jako „Stolica języka polskiego”, a pomniki z sylwetkami tytułowego chrząsz- cza stoją tam dwa – odlany z mosiądzu na rynku i drewniany przy źródełku, nieopodal Wieprza, pod wzgórzem zamkowym. Po obowiązkowych nach, a poza nimi pozostaje raczenie się jednym Szczebrzeszyn zdjęciach przy każdym z nich, goście zwracają z produkowanych tam piw w przyzakładowym słynie między innymi dopiero uwagę na inne zabytki: kościół parafialny lokalu. Wypada wspomnieć, że na browarnianym z chrząszcza, św. Mikołaja, cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej dziedzińcu w sierpniu od 2000 roku odbywa się którego pomnik Bogurodzicy (najstarszą czynną świątynię pra- Letnia Akademia Filmowa, czyli niekonkursowy stoi przy wzgórzu zamkowym. wosławną w Polsce), dawną synagogę (obecnie festiwal kina ambitnego. Bez wątpienia warto też Natomiast pełniącą funkcję domu kultury) czy XIX-wieczny przejść ścieżkami gruntownie zmodernizowa- Zagroda Guciów ratusz. Coraz ważniejszym miejscem, doskonale nego parku mieszczącego się na tyłach dawnego w Guciowie jest cieka- oddającym walory przyrodnicze Szczebrzeszyna, budynku zarządu Ordynacji Zamojskiej (obecnie wym muzeum staje się ponadto Galeria Roztocze. Prowadzi siedziba placówki oświatowej). etnograficzno- ją małżeństwo malarzy: Mariusz Drohomirec- -przyrodniczym. ki i Barbara Czapiga-Drohomirecka, którzy Zagroda Guciów wyprowadzili się z Krakowa i w odremontowanej Po przebyciu kolejnych 10 kilometrów, tym posesji na Roztoczu realizują artystyczne pasje, razem na wschód, dojeżdża się do Guciowa. a także prowadzą gospodarstwo agroturystyczne Na pozór to wieś, jakich setki w regionie. Jednak o pięknie brzmiącej nazwie „Świerszczowe Noce żadna inna nie może się pochwalić Zagrodą i Dnie”. Po obejrzeniu ich prac inspirowanych Guciów, czyli niezwykłym muzeum etnograficz- okolicznymi krajobrazami trudno nie zgodzić się no-przyrodnicznym. Jego założyciele i właściciele z opiniami, że Szczebrzeszyn to taki Kazimierz Dolny nad Wieprzem.

Kościół na wodzie Po przejechaniu 10 kilometrów na południe od Szczebrzeszyna, mijając po drodze zjawisko- we drewniane domy w Kawęczynku i Topólczy, dociera się do Zwierzyńca. Leżące na obrzeżach Roztoczańskiego Parku Narodowego miasto jest znane przede wszystkim za sprawą kościoła „na wodzie” (ewentualnie – kościoła „na wyspie”). Mowa o kameralnej świątyni pod wezwa- niem św. Jana Nepomucena z barokową fasadą i bogatymi polichromiami wewnątrz. Piwosze mogą kojarzyć Zwierzyniec z tamtejszym browa- rem, którego historia liczy już przeszło 200 lat. Obiekt można zwiedzać o wyznaczonych godzi- POLSKA

PODRÓŻE

Krasnobród – Stanisław i Anna Jachymkowie – od dawna są Na spotkanie z dinozaurami to popularna zwolennikami filozofii, którą ostatnio zwykło Nie dalej jak następne 15 kilometrów na wschód miejscowość wypoczynkowa się określać przedrostkiem slow (od angielskiego położony jest Krasnobród – popularna w okolicy na Roztoczu. – powoli). Żyją więc z dala od wielkomiejskiego miejscowość wypoczynkowa, która doczekała się Natomiast zgiełku – w ciszy, którą można się nacieszyć, nawet statusu uzdrowiska. Wizytę tam polecamy w Tomaszo- wie Lubelskim rezerwując nocleg w prowadzonym przez nich zacząć od wjazdu lub wejścia na punkt widokowy warto przysiąść gospodarstwie agroturystycznym. Jedzą tylko na terenach kamieniołomu. Łatwo go dostrzec się do Janusza posiłki przygotowane na bazie naturalnych nawet z daleka, z uwagi na stojącą tam basztę. Gdy Petera, lekarza wielce zasłużone- produktów – można ich spróbować w działającej patrzy się z góry, doskonale widać nie tylko zabudo- go dla miasta. tam gospodzie. I próbują zainteresować innych wania, lecz i tamtejszy zalew z drewnianym molo. ekologicznym stylem życia oraz własnymi pasja- Chlubą Krasnobrodu jest ponadto zespół dworski mi. Bodaj największymi są poezja i… meteoryty. Fudakowskich, w którym obecnie działa sanato- Dlatego wśród eksponatów znajdują się nawet rium, a także Sanktuarium Maryjne pochodzące okazy pochodzące z Marsa i Księżyca. Niektóre z końca XVII wieku. W jego skład wchodzi kościół z nich, należy dodać, kosztują niemałą fortunę. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, dzwonnica, drewniany spichlerz, zabytkowe kaplice, kalwaria, ptaszarnia oraz Muzeum Parafialne. W tym ostatnim zobaczyć można między innymi takie wystawy jak „Garncarstwo krasnobrodzkie”, „Fauna i flora Roztocza”, „Zbiory etnograficzne” czy „Wieńce dożynkowe”. A dla koneserów tematu jest jeszcze ekspozycja zatytułowana „Paleontologia – skamie- niałości kredy górnej”, składająca się ze zbioru około stu skamielin z okresu wczesno mastrychckiego (ostatniego, w którym żyły nieptaki dinozaury, pterozaury, plezjozaury i mozazaury).

Ławeczka Janusza Petera Dwadzieścia kilometrów dzieli Krasnobród od Tomaszowa Lubelskiego, czyli stolicy Roz- tocza Środkowego (zwanego też Roztoczem Tomaszowskim). Niespełna 20-tysięczne miasto powstało – także z inicjatywy Jana Zamoyskie- go – raptem dekadę później niż Zamość, lecz 26 burzliwe dzieje sprawiły, że zabytków zacho- obóz zagłady, w którym podczas drugiej wojny wojny drugiej podczas wktórym zagłady, obóz hitlerowski na względu ze głównie Polaków mości wświado funkcjonuje wieś iPołudniowego wego Środko Roztocza pograniczu na Leżąca Bełżca. do się dojeżdża 10 kilometrów więcej mniej za łudnie po na prowadzącej drogi głównej do Po powrocie pamięci –miejsce Bełżec wsiach. wokolicznych pracujące ciągniki czasu do czasu od przejeżdżające jedynie zakłócają a spokój cywilizacji, śladów tam widać nie strony zżadnej bo pikniku, krótkiego choćby ourządzenie się prosi aż piaskowców połyskujących Wsąsiedztwie macyjnej. infor tablicy lasku obrzeżach na stojącej przy poczytać można wspokoju októrych związane, znimi legendy rozmaite się pojawiły lat przestrzeni na miejscami, typu ztego bywa tozwykle Jak wsłońcu. się mienią pięknie głazy lodowiec przez przeniesione zowego, Krajobra Parku Krasnobrodzkiego terenie na się jące Znajdu mioceńskich. wutworach powstałe skałkowe formacje wkraju jedyne obejmujący Piekiełko zerwat To Re Lubelskiego. Tomaszowa od wschód na trów kilome kilka czekają atrakcje rodzaju innego Zupełnie Witamy w Piekiełku mieszkańców. 15 tysięcy zpodpisami księgę oraz promocyjne materiały lokacyjny, przywilej miasta, monografię innymi między tam znajdą dokonają, wówczas tego którzy Ci, roku). 2066 (w kwietniu wieku pół za otwarta zostanie zawartość której czasu, kapsuła zwana tak zamurowana została Polski chrztu 1050-lecia zokazji zbrązu płytą ozdobną pod dalej, kroków kilka Adosłownie zdrowotnych. problemów miała będzie nie stetoskopu, jego słuchawki i dotknie doktora obok ławeczce na usiądzie która osoba, każda wróble, tomaszowskie ćwierkają co ztym, Zgodnie muzeum). wspomniane zresztą też nosi imię (jego lekarza miasta dla zasłużonego niezwykle Petera, Janusza doktora rzeźba-ławka jeszcze przyciąga –wzrok pomników ikilku fontanny –oprócz ku Na ryn biblioteką. zmiejską dachem jednym pod się mieści które Regionalne, Muzeum a także Muzycznej), Szkoły Państwowej gmach (obecnie strażaków miejscowych siedziba dawna natomiast się wyróżnia rynku przy bezpośrednio się znajdujących budynków Spośród remont. gruntowny przechodzi obecnie która wieku, XIX zkońca św. Mikołaja cerkiew jest świątynią znaczącą Drugą głównym. zołtarzem czele –na barokowe wyposażenie bogate oraz Tomasza Zamoyskiego ordynata przez dowany ufun obraz cudowny kryje awśrodku w 1627 roku, on Powstał Panny. Marii Najświętszej Zwiastowania kościół czyli Szkaplerznej, Bożej Matki Sanktuarium drewniane bezsprzecznie jest znich Najcenniejszą rzeczy. kilka zobaczyć aby zatrzymać, tam się warto nie że znaczy, nie Co mniej. znacznie się tam wało ------

REKLAMA o około 15 kilometrów. Murowana świątynia,

POLSKA wzniesiona pod koniec XIX wieku w miejsce

drewnianej (z początku XVIII wieku), została niedawno częściowo odrestaurowana i obecnie – jako Centrum Koncertowo-Wystawiennicze – pełni funkcje kulturalne. Odbywają się tam wy-

PODRÓŻE stawy, spektakle, a także koncerty. Wypada przy tym wspomnieć, że Narol już od dłuższego czasu aspiruje do miana „Muzycznej stolicy Roztocza” i regularnie występują tam interesujący muzycy. Drugą wizytówką miasteczka jest ślicznie położony pośród bujnego parku barokowy pałac hrabiów Łosiów. Docelowo ma się tam mieścić Centrum Szkoleniowo-Artystyczne nawiązujące do tradycji Akademii Narolskiej.

Szlakiem wodospadów Kolejnym interesującym miejscem na trasie jest gmina Susiec, na terenie której można podziwiać unikatowe Szumy nad Tanwią. To wodospady, Bełżec znany jest światowej zginęło co najmniej pół miliona Żydów które powstały dzięki różnicy pomiędzy płytami z pięknej drew- i 1500 Polaków im pomagających. Obecnie w tym tektonicznymi. Nie są one wprawdzie duże, ale nianej cerkwi greckokatolickiej. miejscu znajduje się Muzeum-Miejsce Pamięci ich liczba robi niesamowite wrażenie (tylko w po- W gminie Susiec z tyleż sugestywnym, co osobliwym pomni- bliżu wsi Rebizanty jest ich aż 24!). Jako całość można podziwiać kiem oraz pawilonem z ekspozycją muzealną, stanowią wyjątkowy rezerwat, który można malownicze wodospady. przybliżającą tragiczne wydarzenia sprzed ponad zwiedzać, podążając wyznaczonym tam Szlakiem 70 lat. Łatwo tam trafić choćby z tego względu, Szumów. Z oczywistych względów kaskady są że obiekt zlokalizowany jest nieopodal linii chętnie wybierane przez nowożeńców z całego kolejowej, którą kiedyś przyjeżdżały transporty regionu jako miejsce plenerowych sesji ślubnych. z przyszłymi ofiarami. Wyjeżdżając z Bełżca Co ciekawe, w lesie nad Tanwią stoi pomnik w kierunku zachodnim, mija się z kolei drugie Józefa Piłsudskiego – przypominający o tym, że najczęściej odwiedzane w nim miejsce – drew- to właśnie tam w 1901 roku przyszły Naczelnik nianą cerkiew greckokatolicką św. Bazylego Państwa Polskiego po ucieczce z petersburskiego Wielkiego wraz z cmentarzem przycerkiewnym. szpitala przekroczył przy pomocy leśników grani- Niestety, pochodzący z 1756 roku kościół można cę zaboru rosyjskiego i austriackiego. oglądać tylko po uprzednim umówieniu się Bardzo ładne plenery odnajdziemy też w Józe- z zarządcą obiektu. Dużo bardziej dostępna jest fowie usytuowanym przy południowym krańcu cerkiew w Narolu, który oddalony jest od Bełżca Roztoczańskiego Parku Narodowego. Znajdująca się przy tamtejszych kamieniołomach wieża widokowa jest najwyższą tego typu konstrukcją w okolicy i zapewnia rozległą panoramę Puszczy Solskiej. Sam kamieniołom wraz z porastającą tam roślinnością prezentują się malowniczo – zwłaszcza gdy kontrastuje z ciemniejącym przed burzą niebem. Warto również przystanąć choć na chwilę na odnowionym rynku z nieba- nalną fontanną (wyeksponowano na niej osiem postaci zwierząt występujących w okolicznych lasach), kilkoma współczesnymi rzeźbami (efekt plenerów rzeźbiarskich studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), repliką pręgierza, ratuszem i pomnikiem upamiętniają- cym bohaterów walk o wolność. Wokół Józefowa również nie brakuje zresztą intrygujących miejsc. Bo na tym właśnie polega urok Roztocza – niemal

28 wszędzie można tam odkryć coś frapującego. n B. KRÓL (7) FOT. MORZE RELAKS MORZE RELAKS CZAS PLAŻA ZABAWA PLAŻA WOLNY SŁOŃCE LAS SŁOŃCE RODZINA LAS SPORT PRZYJACIELE URLOP RODZINA SPORT LUZ WYPOCZYNEK LEŻAK WYPOCZYNEK

GÓRY ZACHÓD SŁOŃCA SEN PRZYGODA ZACHÓD SŁOŃCA CZAS WOLNY GÓRY WAKACJE LUZ PIKNIK WAKACJE

WYPOCZYNEK ZA GRANICĄ WYPOCZYNEK W POLSCE KOLONIE I OBOZY

BEZPIECZEŃSTWO DOŚWIADCZENIE MORZE I GÓRY NISKIE CENY Natura Tour jest Istniejemy od Ośrodki Natura Pobyt w naszych właścicielem 16 lat, w samym Tour położone ośrodkach kosztuje sieci 15 ośrodków 2015 r. obsłużyliśmy są w najbardziej naprawdę na terenie kraju 335 tys. Klientów znanych kurortach niewiele

zadzwoń lub zarezerwuj on-line infolinia: 801 000 527 www.naturatour.pl Widok z Doliny Chochołowskiej na polskie Tatry View from the Chochołowska Valley on the Polish Tatra Mountains Doceń piękno polskiej przyrody!

dniach 26-31 lipca wego piękna polskiej przyrody niech stawami. Charakterystyczna dla Tatr młodzież z całego będzie to, że mamy 23 parki narodowe, jest też przyroda ożywiona: malowni- świata będzie gościć ponad 100 parków krajobrazowych, cze bory limbowe, kosmate szarotki w Krakowie i oko- ponad 1000 rezerwatów i kilka tysięcy alpejskie, subtelna skalnica nakra- Wlicach, aby już po raz 31. wspólnie pomników przyrody. piana, jak i żywiołowe kozice, urocze modlić się i chwalić Boga oraz Jego Św. Jan Paweł II szczególnie ukochał świstaki, budzące respekt niedźwie- dzieła. XXXI Światowe Dni Młodzieży sobie jednak polskie góry. – Ja z rodu dzie brunatne oraz majestatyczne to również okazja do zwrócenia uwagi jestem człowiekiem gór – wyznał orły. To bogactwo naturalne zostało na piękno polskiej przyrody, w tym 11 czerwca 1987 roku podczas trzeciej barwnie odzwierciedlone w dziedzic- możliwość odwiedzin miejsc najbliż- pielgrzymki do Polski. Ojciec Święty twie kulturowym regionu. Szacunek szych sercu św. Jana Pawła II. w trakcie tych wizyt znajdował czas wobec przyrody górali podhalańskich Polska to krajobrazy rozciągające się na wędrówkę po Tatrach, gdzie obrazuje tatrzański folklor. Ludowa od Morza Bałtyckiego na północy kraju odpoczywał wśród szumu wiatru od- sztuka Podhala zrodziła styl zakopiań- z piaszczystymi plażami wzdłuż bijającego się od górskich szczytów. ski przejawiający się zarówno w ar- klifowych brzegów i przypominający- Miejsca odwiedzane przez papieża chitekturze, jak i w sztuce użytkowej. mi pustynię ruchomymi wydmami, zostały specjalnie oznakowane jako Obecnie wyroby z porcelany, instru- przez tak unikatowe tereny jak: Bagna szlaki papieskie. Tatry są osobliwością menty muzyczne, elementy trady- Biebrzańskie czy Dolina Narwi, zwana na przyrodniczej mapie Polski. cyjnego stroju góralskiego zdobione polską Amazonką, oraz malownicze Znajdziemy tu najwyższe szczyty charakterystycznymi motywami ro- pojezierza, aż po szczyty gór na połu- i najgłębsze jaskinie oraz polodow- ślinnymi stanowią jedną z ulubionych dniu kraju. Potwierdzeniem wyjątko- cowe jeziora tradycyjnie nazywane pamiątek turystycznych. Światowe Dni Młodzieży odbywają się na terenie Małopolski, gdzie szczegól- ne miejsce zajmuje Kraków – miasto wyjątkowe w skali kraju. To nie tylko dawna stolica Polski, siedziba Uniwer- sytetu Jagiellońskiego – najstarszej polskiej uczelni wyższej, lecz także jeden ze znaczących ośrodków kulturalnych, naukowych i turystycznych Europy. Tutaj także studiował św. Jan Paweł II, przyjął święcenia kapłańskie, a następnie – do czasu powołania na Stolicę Piotrową – pełnił najwyższe funkcje. Kraków to także miasto ciekawych i różnorodnych form przyrody takich Klifowe wybrzeże w Pomorskiem jak: rezerwat Panieńskie Skały, Źródło Cliff coast in Pomerania Świętojańskie, Uroczysko Skałki Twar- dowskiego, a także obszary zielone: Bulwary Wiślane oraz Planty. Na północ od Krakowa, na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej, See the beauty można natomiast podziwiać charak- terystyczne skałki wapienne, wśród których największą sławą cieszy się Maczuga Herkulesa. Niezliczone atrak- of Polish nature! cje kryją się również w podziemnym świecie Ojcowa i okolic, gdzie blisko On 26-31 July, young people from all north of the country, with sandy 200 jaskiń daje schronienie wielu over the world will visit Cracow and beaches along the cliff shore and gatunkom nietoperzy. its surroundings in order to pray and moving dunes – resembling a dessert, To tylko niewielki wycinek z bogac- praise God and His works for the 31st through such unique sites as the twa naturalnego Małopolski. Region time. World Youth Day is also an op- Biebrza Swamps or the Narew River ten może się bowiem poszczycić portunity to see the beauty of Polish Valley (called the Polish Amazon) and 6 parkami narodowymi, 11 parkami nature, including the possibility of picturesque lake districts, up to the krajobrazowymi, 10 obszarami chro- visiting the places which were closest mountain peaks in the south of the nionego krajobrazu i 84 rezerwatami to the heart of John Paul II. country. The exceptional beauty of przyrody oraz ponad dwoma tysiąca- Poland consists of the landscapes Polish nature is, for instance, demon- mi pomników przyrody. To bogactwo extending from the Baltic Sea in the strated by the fact that in our country przyrody należy jednak traktować nie tylko jako miejsce atrakcyjnego wypoczynku – to dar, który każdy z nas powinien szanować. – Troska o dobrostan bożego stworze- nia to wymagające i odpowiedzialne zadanie – mówi Minister Środowiska, prof. Jan Szyszko. – Zaszczepienie w młodych sercach solidarnej odpo- wiedzialności za stan środowiska naturalnego to jednak nadzieja dla świata i dla przyszłych pokoleń – dodaje. Niech XXXI Światowe Dni Młodzieży pozostawią w pamięci pielgrzymów piękne wspomnienia. Wyruszcie w dal- szą drogę z bagażem nowych, dobrych doświadczeń oraz pamięcią krajobra- Żubr – symbol Puszczy Białowieskiej zów polskiej przyrody. Bison (lat. Bison bonasus) – the symbol of the Białowieża Forest Poland, the seat of the oldest Polish university, but now it is also one of the most important cultural, scientific and tourist centres in Europe. This is also a city where Saint John Paul II once studied, took his holy orders and later – until he became Pope – held the highest positions. Cracow is also a city of interesting and diverse forms of nature, such as the Maiden Rocks Nature Reserve, St. John’s Spring, Twardowski’s En- chanted Rocks, as well as the Vistula Boulevards and Cracow’s Planty Park. North of Cracow, in the Kraków-Częstochowa Upland, one may admire the characteristic lime- Rozlewiska Biebrzy w Biebrzańskim Parku Narodowym stone rocks, among which Hercules’ The backwaters of the Biebrza river in Biebrza National Park Bludgeon enjoys the greatest popu- larity. Countless attractions can also be found in the underground world we have 23 national parks, more peaks. The places which the Pope of Ojców and its surroundings where than 100 landscape parks, more than visited have been specially marked as almost caves 200 provide shelter 1,000 nature reserves and even more the Papal Trails. The Tatra Mountains to many bat species. nature monuments. are a peculiarity in the map of Poland’s This was only a small part of the nat- However, Saint John Paul II particularly nature. They include the highest ural riches of the region of Małopols- loved the Polish mountains. “By origin, peaks and the deepest caves, as well ka. Indeed, this region may boast of I am a man of the mountains”, he as glacial lakes, which are tradition- 6 national parks, 11 landscape parks, ally called “ponds”. The Tatras also 10 protected landscape areas and have their characteristic living nature: 84 nature reserves, as well as more picturesque stone pine forests, a hairy than 2,000 nature monuments. How- edelweiss, a subtle yellow saxifrage, ever, these natural riches should not irrepressible chamois, lovely only be treated as attractive places of groundhogs, respect-evoking rest – they are a gift which everyone of brown bears and majestic ea- us should respect and take care of. gles. These natural riches have “The care of the welfare of God’s been colourfully reflected creatures is a demanding and re- in the cultural heritage of sponsible task,” said Minister of the the region. The respect for Environment, Professor Jan Szyszko. nature among the Podhale “However, inducing in young hearts highlanders is demonstrated the solidary responsibility for the in the Tatra folklore. The folk state of the natural environment gives art of Podhale has produced hopes for the world and for the future the Zakopane style which can generations” he added. be seen in both architecture and Let the most beautiful memories of Bielik / White-tailed Eagle applied art. At present, porcelain the 31st World Youth Day remain in (lat. Haliaeetus albicilla) goods, music instruments, elements the pilgrims’ memories. Set out on of the traditional highlander dress the farther road taking with you new, decorated with characteristic plant good experiences and the memories

motifs are some of the popular tourist of the landscapes of Polish nature. ADVERTORIAL confessed during his third pilgrimage souvenirs. to Poland, on 11 June 1987. During World Youth Day takes in place in the those visits, the Holy Father found the region of Małopolska, where Cracow time to hike in the Tatra Mountains, – an exceptional city at the nation- where he rested amidst the sound of al level – enjoys a special position. the wind echoing from the mountain Cracow is not only a former capital of Wody szum, słońca blask i… murów chłód

Najdłuższy dzień w roku już za nami, co oznacza, że lato w pełni, a sezon urlopowy rozkręcił się już na dobre. Ciekawe turystycznie miejsca w całej Polsce działają zatem pełną parą. W tym zupełnie nowe lub świętujące okrągłe rocznice, do odwiedzenia których serdecznie zachęcamy.

TEKST: BARTOSZ KRÓL

Zalew Porajski krajobrazu stają się wówczas żaglówki, deski Położony zaledwie 20 kilometrów od Częstochowy do pływania i motorówki. Zwolennicy kąpieli Zalew Porajski należy do czołówki polskich sztucz- i opalania mogą wypocząć na piaszczystych pla- nych zbiorników wodnych, wykorzystywanych żach. Na wodach Zalewu Porajskiego odbywają rekreacyjnie przez żeglarzy i wędkarzy. Zbiornik się także regaty ogólnopolskie i międzynaro- na rzece Warcie funkcjonuje od 1978 roku (zaporę dowe, a wieczorami w tawernie, usytuowanej budowano w latach 1957–1978) i regularnie – co w ośrodku żeglarskim „Marina”, miłośnicy żagli roku – przyciąga miłośników sportów wodnych mogą posłuchać muzyki szantowej. Wykonawcą, oraz turystów poszukujących wypoczynku i re- a także twórcą ballad i wpadających w ucho pie- laksu z dala od wielkomiejskiego zgiełku. Otwarty śni żeglarskich jest Jarek „Kraken” Jura. Tutejsza niedawno sezon bez wątpienia można określić baza noclegowa składa się z kempingów, pól mianem szczególnego z racji tego, że Częstochow- namiotowych oraz ośrodka rekreacyjnego „Leśna ski Okręgowy Związek Żeglarski obchodzi właśnie Radość”, znajdującego się zaledwie kilkaset me- 40-lecie działalności. trów od zalewu. Latem na wodach zbiornika znajdującego się Mikroklimat okolicznych lasów sprzyja aktyw- na terenie gminy Poraj można doświadczyć nemu wypoczynkowi. Oprócz sportów wodnych prawdziwej przygody. Nieodzownym elementem można jeździć na rowerach po dobrze rozwiniętej krej. Pierwsza z nich dostępna jest bez koniecz-

POLSKA ności wchodzenia na baseny i obejmuje: centrum

fitness, siłownię, strefę spa, restauracje, salę bankietowo-konferencyjną, sklepy i lobby. Część mokra jest natomiast podzielona na: strefę basenów, saunarium, strefę leczniczą

PODRÓŻE oraz restaurację bistro i kawiarnię z salą zabaw dla dzieci. Największą powierzchnię zajmuje strefa basenów, w skład której wchodzą: osiem basenów whirpool z wodą termalną, basen whirpool z wodą solankową, strefa zabaw dla dzieci starszych z łagodną sauną parową, basen ze zjeżdżalnią rodzinną, strefa zabaw dla maluchów, basen pływacki o wymiarach 16 x 8 metrów, dwa baseny wewnętrzne termalne ze stanowiskami do masażu, dwa baseny zewnętrzne termalne z atrakcjami wodnymi (między innymi rwąca Termy Chocho- sieci ścieżek lub spacerować brzegiem akwenu. rzeka, dysze wodne), basen pływacki zewnętrz- łowskie oferują Swoją oazę nad Zalewem Porajskim mają węd- ny, trzy zjeżdżalnie (w tym jedna z zapadnią), kąpiel w wodzie termalnej o dużej karze łowiący w tamtejszym zbiorniku: amury, wodny plac zabaw pod chmurką, plaże: trawiasta zawartości siarki. sandacze, karpie, szczupaki, sumy, pstrągi i toł- i piaszczysta (z boiskiem do piłki plażowej), grota pygi. Interesującym miejscem, do którego turyści solna dla dzieci, tekstylna sauna sucha oraz sauna mogą dotrzeć łodzią lub kajakiem, jest Ptasia parowa dla dzieci. Wyspa. Stała się ona samoistnym rezerwatem Drugą co do wielkości strefą w obiekcie jest ornitologicznym. Wśród ponad stu gatunków pta- saunarium na dachu. Zgodnie z kulturą łaźni pa- ków na wyspie można spotkać: kaczki, perkozy, rowych cała strefa jest beztekstylna, a co za tym czaple, kormorany, mewy, łabędzie, a czasem idzie, niedostępna dla osób niepełnoletnich. nawet bielika i rybołowa. Do saunarium przynależy też taras widokowy o powierzchni 1000 metrów kwadratowych Termy Chochołowskie z ekspozycją południową i wschodnią oraz od- Zachodnie Podhale właśnie wzbogaciło się o ko- rębna strefa relaksu na antresoli. Strefa lecznicza lejną – tym razem całoroczną – atrakcję. Bo o ile to z kolei siedem beczek wypełnionych wodą wyciąg narciarski w Witowie przyciąga turystów prosto z ujęcia termalnego. Po kilkunastominuto- w sezonie zimowym, o tyle otwarte na początku wej sesji beczka jest opróżniana, dezynfekowana czerwca bieżącego roku Termy Chochołowskie i napełniana ponownie świeżą wodą dla kolejnych Nowińska Ścieżka mają napędzać ruch turystyczny w regionie przez korzystających. Do tego dochodzi basen z wodą Turystyczna cały rok. Bazę oferty kompleksu stanowi kąpiel termalną jodowaną oraz groty solne. Należy to przede wszyst- w wodzie termalnej o wysokiej zawartości siarki. podkreślić, że regularne kąpiele w wodzie o tak kim znakomita lekcja przyrody Jest to największy zespół termalny na Podhalu. wysokiej zawartości siarki są znakomitą terapią oraz historii. Całość składa się z dwóch części – suchej i mo- na wszelakie schorzenia skóry – od atopowego zapalenia po łuszczycę. Zabiegi wykonywane w spa bazują na naturalnych surowcach pochodzących z regionu (między innymi borowiny, żurawina, siano). Ponadto w ofercie znajduje się łaźnia błotna rhassoul – odżywiająco-wygładzający rytuał wykonywa- ny od tysięcy lat, będący kwintesencją pojęcia wellness. Warto przy tym dodać, że w kompleksie czynnym codziennie od godziny 10.00 do 22.00 (w niedzielę od 9.00) zatrudnienie znalazło około stu pracowników z okolicznych miejscowości.

Nowińska Ścieżka Turystyczna Ścieżka została otwarta wiosną w ramach projektu realizowanego przez stowarzyszenie 34 o malowniczej nazwie „Między Rajem a Piekłem” kopisów, akumulatorowni, sali filtrów, maszynowni, maszynowni, filtrów, sali kopisów, akumulatorowni, idale szyfrów sali schronu, technicznej: obsługi do służącymi zurządzeniami wdyspozytorni jest ciekawie mniej Nie połączenie. uzyskać aby otworów, nich odpowied do dopasować trzeba które kablami, nymi zcharakterystycz telefoniczną iłącznicą z dalekopisem łączności wsali pobyt zwłaszcza robi wrażenie Duże wPolsce. obiekt typu tego zachowany tonajlepiej jest że się, szczycą zarządcy obecni jego dlatego technicznym, stanie wświetnym i pozostawał konserwowany był schron czas cały Przez kiego. Wojewódz Urzędu bydgoskiego kryzysowego sztabu przyjęcia do gotowości wpełnej było utrzymywane roku ubiegłego do aż wieku XX 50. lat końca –od dzeń urzą skomplikowanych –pełne miejsce To niezwykłe kwadratowych. metrów 500 powierzchni o łącznej pomieszczeń 50 blisko się znajduje ziemią pod metry cztery Przeszło szpiegowskich. iopowieści militariów historii, miłośników dla gratka toprawdziwa 2016 roku maja koniec pod zwiedzania do udostępniony Obiekt Tajne Ściśle Muzeum wTryszczynie strony. wtamte wypad planując pamiętać, warto októrym punkt, kolejny jawił –po Bolechowickim iPasmem Zgórskim Pasmem dzy pomię razem –tym Świętokrzyskich Gór turystycznej mapie na że wyraźnie, widać Sitkówka-Nowiny, gmina pochwalić się może czasu dłuższego od już którymi agroturystyki, dla warunki dobre tego do dodać Jeśli gimnazjom. oraz podstawowych szkół IV-VI klasom podstawowych, szkół I-III klasom wiekowym: grupom trzem są dedykowane scenariusze Powstałe ścieżce. na realizacji do przyrodniczych zajęć scenariuszy towych go opracowanie również było projektu zzałożeń nym jed bo przypadek, nie To bynajmniej szkół. okolicznych uczniów –wwiększości osób 150 udział wzięło rym wktó zrajdem, połączono ścieżki otwarcie Uroczyste drogowskazy. widoczne dobrze wskazują trasy przebieg ważne, Co przyrodniczych. zagadnień oraz historycznych wydarzeń z opisem tablice się znajdują których na przystanków, dziewięć bowiem jest usytuowanych Po drodze godziny. i pół trzech około potrzeba krokiem normalnym przejście jej ana kilometrów, siedem ma ścieżki długość wita Całko godziny). pół około wynosi przejazdu (czas zKielc miejską komunikacją także można dotrzeć których do wSzewcach, leśniczówce przy wyznaczono ikoniec początek której pętli, wkształcie jest Trasa historii. czy przyrody lekcją znakomitą być mogą zajęcia tutaj prowadzone ścieżki, gospodarze podkreślają Jak regionu. zhistorią związane miejsca interesujące poznać atakże izwierząt, roślin siedliska naturalne obserwować zbliska mogą a spacerowicze długości, całej na lasem Prowadzi ciekawa. niezwykle jest trasa bo dziwnego, wtym Nic zainteresowaniem. większym coraz się cieszy tygodniem i zkażdym ------

REKLAMA sali konferencyjnej, kancelarii, kuchni, dwóch rządzać rejonem dotkniętym ewentualną klęską

POLSKA sypialni dla 30 osób, izolatki oraz pokoju lekar- żywiołową czy działaniami wojennymi.

skiego. Podczas wizyty w dyspozytorni można Wybierając się do muzeum, należy pamiętać nie tylko poznać zasady działania poszczególnych o wzięciu cieplejszego ubrania. W schronie pa- urządzeń, ale także uruchomić maszyny i uchronić nuje bowiem stała temperatura – około 13 stopni się przed atakiem nuklearnym. Nie brakuje też Celsjusza. Obiekt jest czynny we wszystkie dni

PODRÓŻE zajęć z podstaw kryptologii i analogowej fotogra- tygodnia od 10.00 do 18.00 (od wiosny do jesieni), fii, a detektywistyczne umiejętności z pewnością a zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem o peł- przydadzą się podczas odkrywania kolejnych nych godzinach, w grupach do 20 osób (ostatnie tajemnic, które znajdują się pod niepozornie wejście o godzinie 17.00). Bilet normalny kosztuje wyglądającym domem, jakich pełno przy trasie 12 złotych, ulgowy – 8 złotych (dzieci do lat 3 Bydgoszcz – Koronowo (wiedzie tamtędy zarówno wchodzą za darmo). droga dla samochodów, jak i chętnie uczęszczana ścieżka rowerowa). Plaża miejska w Szczecinie Co ciekawe, schron mógł samodzielnie funkcjo- Plaża na Wyspie Grodzkiej docelowo ma być jed- nować nawet przez 12 dni przy wykorzystaniu nym z letnich serc stolicy Pomorza Zachodniego. zapasów żywności. Był samowystarczalny dzięki Przedstawiciele magistratu nie kryją, że podglą- zapasom paliwa, silnikom, agregatom prądo- dali, jak tego typu obiekty działają w innych mia- Muzeum Ściśle twórczym i własnemu ujęciu wody głębinowej. stach, i są przekonani, że plaża niedaleko North Tajne w Tryszczy- A zapas powietrza, zmagazynowany w ponad East Marina będzie się wyróżniała pod wieloma nie robi wrażenie na zwiedzających. 120 butlach o pojemności 150 litrów każda, miał względami. Na szczegółową ocenę ich starań Zwłaszcza pobyt wystarczyć na utrzymanie odpowiedniego ciśnie- przyjdzie czas po sezonie, ale sama inicjatywa w sali łączności nia i zawartości tlenu w obiekcie przy pełnej jego jest jak najbardziej godna pochwalenia. Choć z dalekopisem i łącznicą izolacji nawet na 12 godzin. To właśnie w takich Szczecin dalej nie będzie miał dostępu do morza, telefoniczną. warunkach wyspecjalizowane służby miały za- to jego mieszkańcy i przyjeżdżający tam turyści zyskują właśnie nową przestrzeń wypoczynkową. Na wyznaczonym obszarze nawieziono kilkaset ton piasku i odpowiednio rozprowadzono go z myślą o potencjalnych plażowiczach. Kolejnym etapem było wyposażenie plaży w elementy, bez których ciężko wyobrazić sobie relaks na piasku – czyli między innymi leżaki, parasole i pufy. Trwają ponadto starania, aby jak najszybciej do dyspozycji chętnych była również część ga- stronomiczna. Poza infrastrukturą, zaletą nowej plaży w mieście Gryfa ma być jej lokalizacja. Bo kto choć raz miał okazję być na Wyspie Grodzkiej, ten doskonale pamięta, że widok na Wały Chrobrego i Szczecin od strony Odry robi świetne wrażenie. Atutem obiektu jest też jego ogólna dostępność. Bez żadnych opłat można się do woli opalać, grać w siatkówkę plażową, poczytać książkę na świe- żym powietrzu albo po prostu pogadać w miłej atmosferze ze znajomymi. Kolejną zaletą szcze- cińskiej plaży ma być jej czystość, dlatego w regulaminie widnieje zakaz wprowadzania psów. Władze miasta liczą, że nowy obiekt przyjmie się także jako sprawdzone miejsce na organizowanie rozmaitych wydarzeń kulturalnych w najcie- plejszych miesiącach roku. Niestety, choć słowo „plaża” jednoznacznie kojarzy się z kąpielami, w regulaminie znalazł się zapis zakazujący kąpieli w wodach Odry. Pozostają jedynie te słoneczne – oczywiście po uprzednim posmarowaniu się 36 kremem z filtrem ochronnym. n Rowerem i kajakiem przez Bory Tucholskie

Bory Tucholskie to nie wypoczynkowa miejscowość Charzyko- tylko jeden z największych wy (szlak żółty i czerwony). Kaszubska liwość podziwiania piękna przyrody kompleksów leśnych Marszruta, oprócz bliskiego obcowania Borów Tucholskich przez każdego z przyrodą, oferuje również możliwość turystę, niezależnie od jego umiejętno- w Polsce, ale też poznania dziedzictwa kulturowego ści kajakarskich. obszar o szczególnych i obejrzenia naprawdę unikalnych Kajakową przygodę można rozpocząć walorach turystycznych obiektów. Na trasach zwiedzimy między w Świeszynie położonym nad jeziorem i krajobrazowych. Część innymi: zaporę na rzece Brdzie z połowy Głębokim. W górnym odcinku rzeki Borów objęta została ochroną XIX wieku czy miejsce o tajemniczej pojawiają się łatwe do pokonania prze- nazwie Mylof; galerię i dawną pracownię szkody. Nurt jest szybszy ze względu prawną i stanowi obecnie wybitego artysty ludowego Józefa Cheł- na jej wąskie koryto. Rodziny z dziećmi Park Narodowy Bory mowskiego w Brusach-Jaglie; Chojnice niewątpliwie zauroczy środkowy Tucholskie. Dodatkowo z wieloma cennymi zabytkami (ratusz, odcinek Brdy. Rzeka płynie tu szeroko jest to największy rezerwat kościoły, mury obronne, bramy i baszty); i wolno, pokonując cztery urokliwe je- ruiny drewnianego tartaku i zabudowę ziora. Ostatni etap spływu charaktery- biosfery w naszym kraju. regionalną w Chocińskim Młynie oraz zuje się nieco bardziej bystrym nurtem liczne wsie o letniskowym charakterze ze względu na większy spadek rzeki. by w pełni doświadczyć (na przykład Charzykowy, Swornegacie, Oprócz piękna natury, turysta może po- bogactwa przyrodniczego Bachorze, Drzewicz, Męcikał, Zielona dziwiać efekty działalności człowieka. i krajobrazowego Borów Chocina, Rytel) i malownicze jeziora Poza świetnym oznakowaniem rzeki, Tucholskich, utworzona zo- (między innymi Charzykowskie, Karsiń- Brda charakteryzuje się wysoko roz- Astała sieć szlaków rowerowych o łącz- skie, Łąckie, Dybrzyk). winiętą infrastrukturą turystyczną, nej długości blisko 200 kilometrów. do której należą: przystanie kajakowe, Fascynująca Brda ośrodki wypoczynkowe, kwatery Kaszubska Marszruta Rzeka Brda słynie z nietuzinkowej prywatne oraz liczne pola biwakowe Tak nazywa się szlak rowerowy. Są urody i temperamentu. Tworzy jeden na całej długości spływu. Dodatkową to cztery oznakowane trasy biegnące z najpiękniejszych szlaków kajakowych atrakcją mogą być spływy na dopły- przez obszar powiatu chojnickiego, w Polsce, a nawet w Europie. Niewątpli- wach Brdy, na przykład na rzekach obejmujące najciekawsze okolice tej wym jej atutem jest swoboda korzysta- Chocina, Zbrzyca, Ruda oraz Wielki Ka- części Kaszub. Dobrymi miejscami nia ze spływu zarówno przez doświad- nał Brdy. Obcowanie z naturą w kajaku wypadowymi do wycieczek w Bory czonych wodniaków, jak i amatorów. i z wiosłem w ręku, z dala od miejskiego Tucholskie mogą być Chojnice (szlak Wolny nurt wody i brak uciążliwych zgiełku to świetna alternatywa na wy-

FOT. MARIUSZFOT. GRZEMIA, ZASOBY ZABORKI PARK KRAJOBRAZOWY, PIOTR KSIĄŻEK DTP UMWP zielony), Konarzyny (szlak czarny) lub przeszkód na trasie gwarantują moż- poczynek dla turysty w każdym wieku. NOWE TECHNOLOGIE NOWE

BIZNES

Świat według dronów Gdzie diabeł nie może, tam drona pośle – tak parafrazując popularne powiedzenie, można najkrócej scharakteryzować wykorzystanie dronów. Bezzałogowe maszyny latające już dawno przestały być tylko domeną wojskowych i rewolucjonizują różne obszary życia codziennego na całym świecie.

TEKST: BARTOSZ KRÓL

eszcze nie tak dawno drony w świecie go na 165 milionów złotych, a w tym roku jego cywilów kojarzyły się z kolejną fanabe- wartość może wzrosnąć nawet o 150 procent. rią znudzonych gadżeciarzy, a oglądać W skali ogólnoświatowej rynek dronów J można je było jako ciekawostkę podczas do 2020 roku ma przekroczyć natomiast 125 firmowych lub osiedlowych festynów. Tamte miliardów dolarów. Nie ma jednak co się dziwić, czasy to już jednak technologiczna prehistoria, skoro wspomniane urządzenia dają zupełnie bo obecnie drony okazują się być niezastąpione nowe możliwości z racji swoich kompakto- w wielu dziedzinach gospodarki, a ich rynek wych rozmiarów, a przy tym korzystanie z nich wykazuje tendencję zwyżkową. Dość powie- jest tańsze w porównaniu z helikopterem 38 dzieć, że tylko w Polsce w 2015 roku szacowano czy śmigłowcem. Jak wierny psiak Z ekologią za pan brat Latające roboty nieodwracalnie zmieniły już Drony znalazły ponadto zastosowanie w meteo- choćby rynek fotografii. Dzięki nim dużo rologii jako urządzenia, które ułatwiają przewi- łatwiej i taniej można uzyskać bardzo dobrej dywanie występowania tornad. Niektóre z nich jakości zdjęcia z dużej wysokości. Wykorzystują przypominają niewielkie samoloty zdalnie stero- Dron (z lewej to zarówno przedstawiciele branży budowlanej, wane, a inne są niczym powietrzne potwory – jak strony) może z powodzeniem dokumentujący w ten sposób postęp wykonywa- na przykład słynny Global Hawk, czyli „Łowca zastąpić kuriera. nych prac, jak i specjaliści od marketingu, którzy huraganów”, którego rozpiętość skrzydeł wynosi Omija wszelkie potrzebują ujęć z lotu ptaka. Coraz częściej drony 35 metrów, a zasięg to blisko 20 tysięcy kilome- korki w metropo- liach, a przesyłka można także zobaczyć, gdy robią dla nowożeń- trów. Drony, zwłaszcza w Chinach, stanowią też dociera do adresata ców zdjęcia gościom przybyłym na ślub, a także istotny oręż w walce z wszechobecnym smogiem. dużo szybciej. uczestnikom wszelkiego rodzaju pikników czy Po pierwsze, mogą wykryć źródła nielegalnych Urządzenie będzie także niezwykle zlotów. W parze z nowym wymiarem fotogra- spalin, po drugie, największe z nich potrafią jed- pomocne w rolnic- fowania idzie również filmowanie. Za sprawą norazowo udźwignąć nawet kilkaset kilogramów twie – zwłaszcza dronów przygotowanie klipów reklamowych lub środków, które wiążą zanieczyszczenia i wywo- przy uprawach na terenach trudno filmików z wybranego wydarzenia z oryginalny- łują kontrolowany deszcz szkodliwych substancji. dostępnych dla mi ujęciami z góry jeszcze nigdy nie było równie Z dronami związane są także olbrzymie nadzieje człowieka. proste. Drony dają także zupełnie nowe pole popisu dla wszystkich, którzy uwielbiają wrzucać do Internetu zapis wideo z wykonywania różnego rodzaju ekstremalnych sztuk i sztuczek. To samo dotyczy dziennikarzy, którzy mają możliwość dostarczania widzom ciekawych ujęć – także na żywo – bez konieczności wynajmowania całej gamy sprzętu. Co ważne, nie odrywając nóg od ziemi, cały czas posiadają oni podgląd na reje- strowany z góry obraz i dowolnie mogą zmieniać położenie maszyny. Drony są także wyposażone w funkcję automatycznego powrotu do domu, która po uprzednim wprowadzeniu żądanej lo- kalizacji, pozwala im po akcji bezpiecznie wrócić we wskazane miejsce.

Podziemna eksploracja Na okoliczność coraz lepszej dostępności dronów zacierają także ręce naukowcy różnych specjalizacji. Przykładem są chociażby uczeni, którzy z wykorzystaniem całkiem powszechnego mo- na sprawne uzupełnianie globalnego drzewosta- delu prowadzili badania populacji orangutanów nu, który co roku zmniejsza się średnio o 12-15 na wyspie Borneo. Zalety dronów odkryli już milionów hektarów lasów. Według istniejącego również archeolodzy poszukujący śladów zagi- już projektu drony mają skanować powierzchnię nionych cywilizacji w rozmaitych rejonach świata naszej planety i wyszukiwać miejsca z niedobo- – od Nowego Meksyku po Republikę Południo- rem drzew. W ślad za nimi druga grupa maszyn wej Afryki i Cypr. Za pomocą zainstalowanych ma natomiast w wybranych miejscach automa- kamer termowizyjnych są oni w stanie sprawdzić, tycznie sadzić nowe rośliny poprzez wystrzeliwa- czy pod powierzchnią ziemi znajdują się pozostanie sadzonek z pojemnika pod ciśnieniem. łości kamiennych murów albo domostw (w nocy, w miejscach o dużych różnicach temperatur Pomoc w rolnictwie w ciągu doby, gdy temperatura powietrza spada Zdaniem ekspertów, drony są również przyszło- i ziemia zaczyna się robić chłodna, kamien- ścią rolnictwa. Stosuje się je tak do nawożenia te- ne struktury znajdujące się pod nią pozostają renu i opryskiwania upraw (zwłaszcza w trudniej cieplejsze i są widoczne jako plamy na obrazie dostępnych górzystych warunkach), jak i nadzoru z kamery). Drony świetnie sprawdzają się też przy wykorzystywanego areału. Bazujące na dronach eksploracji głębin morskich i oceanicznych. Z ich rolnictwo precyzyjne pozwala zbierać dane pomocą można badać zawartość wód – w tym na temat płodów rolnych i – za pośrednictwem także w poszukiwaniu rozbitków. czujników multispektralnych (wielowidmowych) – dokonywać analizy gleb oraz tworzyć indeksy e-commerce z USA próbują iść także inni – lokale wegetatywne roślin. To z kolei umożliwia odpo- oferujące jedzenie na wynos, właściciele kwia- wiednio wczesne wykrywanie wszelkich zmian, ciarni, dystrybutorzy codziennych gazet, a nawet a w konsekwencji zwiększenie wydajności upraw. dostawcy leków dla osób, które nie są w stanie Warto przy tym dodać, że Polska jako pierwszy samodzielnie wyjść z mieszkania. kraj na świecie uregulowała zasady komercyjnego wykorzystania dronów, co w wielu państwach Potężny router

NOWE TECHNOLOGIE NOWE do dziś stanowi przeszkodę w intensywnym Bezzałogowe samoloty mają też zadbać o bez- rozwoju nowych technologii. problemowy, globalny dostęp do Internetu – bezprzewodowego oczywiście. W projekt są Bezpieczne górnictwo zaangażowane największe firmy z branży infor-

BIZNES Drony oznaczane skrótem UAV (z angielskiego: matycznej, na czele z właścicielem najpopular- unmanned aerial vehicle – bezzałogowy statek niejszego serwisu społecznościowego na świecie. latający) systematycznie zmieniają też oblicze Nie robią tego bynajmniej z dobroci serca, a z czy- górnictwa. W górnictwie odkrywkowym za ich stego wyrachowania – bo im więcej ludzi będzie pomocą można dokonać pomiarów kształtu te- mogło zalogować się do sieci, tym ich astrono- renu, zrobić ocenę środowiskową miczne już obroty wzrosną jeszcze bardziej. Plan i szacunek wydobycia. Podobnie zakłada, że 20 kilometrów nad kulą ziemską poja- jak w wielu innych przypadkach, wią się drony służące jako potężne routery Wi-Fi, wysłanie drona jest dużo bardziej które czerpać będą energię z paneli solarnych bezpieczne niż zaangażowanie zlokalizowanych na powierzchni skrzydeł oraz do danej czynności człowieka. Tym stateczników. Łatwo tym samym zrozumieć, dla- bardziej, że urządzenie poza kamerą czego według ostatnich szacunków przyjmuje się, może mieć jeszcze zainstalowaną całą że do 2025 roku drony będą stanowiły 10 procent gamę czujników, które pozwalają na bardziej europejskiego rynku lotniczego, a do 2050 roku wnikliwą analizę wskazanego obszaru. Nikt w samej tylko Europie powstanie 150 tysięcy chyba już sobie nie wyobraża geodezji oraz nowych miejsc pracy związanych z obsługą tych fotogrametrii, czyli dziedziny nauki i techniki bezzałogowych statków. Polska jako pierw- zajmującej się odtwarzaniem kształtów, rozmia- szy kraj na świecie rów i wzajemnego położenia obiektów w terenie Patrząc w niebo uregulowała zasady komercyjnego na podstawie zdjęć fotogrametrycznych, bez dro- Niestety, drony znajdują także zastosowanie wykorzystania nów. Coraz mocniej przekonuje się do nich nawet w znaczniej mniej szczytnych celach. Powszechną dronów. branża ubezpieczeniowa, w której służą one praktyką stało się już między innymi wykorzysty- do oceny skali szkód po pożarach, powodziach wanie ich do przemytu narkotyków. Celują w tym i pozostałych fatalnych w skutkach zjawiskach. zwłaszcza przedstawiciele półświatka z pogranicza amerykańsko-meksykańskiego. Na początku Kurier w sklepie wysyłkowym ubiegłego roku głośno było o dronie, który spadł Z dronami zaprzyjaźniają się również kurierzy. na parking przed supermarketem w Tijuanie, zwa- Największy amerykański sklep wysyłkowy już nej bramą Meksyku, bo okazał się… przeciążony od dłuższego czasu testuje dostarczanie sprze- trzema kilogramami metamfetaminy. Jak można dawanych przez siebie produktów właśnie za po- wyczytać z kronik kryminalnych, bezzałogowce średnictwem dronów. Takie rozwiązanie przede stają się ponadto narzędziem do przemycania wszystkim znacznie skróciłoby czas oczekiwania zakazanych przedmiotów za mury… więzienia. na przesyłkę. Docelowo podniebny kurier ma Dronami zdążyli się też zainteresować hakerzy, przelecieć z wybranym towarem w ciągu raptem którzy używają ich do wykradania prywatnych pół godziny od złożenia zamówienia na stronie. danych użytkowników za pośrednictwem sieci A wszystko oczywiście z zachowaniem zasad Wi-Fi (jeśli podczepią do maszyny odpowiednio bezpieczeństwa – każde z urządzeń, wyposażo- skonfigurowany router, po nawiązaniu połącze- ne w system wykrywania i omijania przeszkód, nia z danym urządzeniem mobilnym są w stanie ma startować i lądować zupełnie pionowo, a lot pobrać znajdujące się na nim pliki). ma się odbywać na stałej wysokości wynoszącej Patrząc w niebo, trzeba zatem mieć się na baczno- w przybliżeniu 122 metry. Ktoś wprawdzie może ści. Nigdy nie wiadomo, czy to, co akurat przela- narzekać, że drony będą w stanie dostarczać je- tuje nad naszymi głowami, to niedawny prezent dynie niewielkie paczki (o wadze do dwóch i pół komunijny dla ośmiolatka za kilkaset złotych, kilograma), ale takowe stanowią przecież prawie czy też specjalistyczna aparatura szpiegowska lub 40 90 procent ogółu zamówień. Tropem giganta badawcza warta miliony dolarów. n

Social media w biznesie ZARZĄDZANIE

Maszynka do zarabiania pieniędzy

BIZNES czy przereklamowane narzędzie, bez którego spokojnie można się obejść? Dominika Nawrocka – autorka bloga kobietaipieniadze.pl oraz prezes firmy specjalizującej się w marketingu w social media (Fat ROI) – przekonuje, że nie należy lekceważyć mediów społecznościowych w biznesie.

ROZMAWIAŁA: EWA NOWACZYK-PRZYBYLAK

Jesteś mocno obecna w social mediach sów dobrze się tam odnajdzie. Z kolei Pinterest, – Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn który opiera się wyłącznie na zdjęciach, to bardzo i Pinterest, Youtube i Snapchat. Dlaczego? fajna platforma dla osób, które sprzedają przez Obecność w mediach społecznościowych Internet. Na Twitterze jest wielu dziennikarzy, traktuję jako element swojego biznesu. Służą mi liderów opinii czy polityków, ludzi związanych do budowania wizerunku i w konsekwencji do z szeroko rozumianymi mediami czy technologią. pozyskiwania nowych zleceń. Najważniejsze, żeby bardzo mocno zastanowić się nad swoim klientem: gdzie on jest? I tam Aż tyle różnych platform jest ci do tego po prostu być aktywnym. Startując, należy potrzebnych? wybrać trzy, cztery media, dlatego że średnio Trzeba zapomnieć o tym, że jest się tylko w jedna świecie jeden użytkownik ma około pięciu nym miejscu. Jesteś tam, gdzie są twoi klienci, kont w różnych mediach społecznościowych. a nie tam, gdzie ci wygodnie. Trzeba odwrócić perspektywę w myśleniu. Owszem, jest tego Trzeba jednak znać i rozumieć narzędzia, dużo, ale można się przyzwyczaić. Zwłaszcza, których się używa, żeby ta aktywność jak się zobaczy, że to działa i przynosi wymierne przyniosła efekty. A to już nie jest efekty. Platformy różnią się między sobą i dają takie proste. różne możliwości, uzupełniają się. Wykorzystując Trzeba po prostu zacząć działać i uważnie ob- je, można stworzyć bardzo fajną maszynę do bu- serwować, jak się wszystko rozwija. Zwłaszcza, dowy wizerunku i do kreowania zasięgu dotarcia że od razu widzisz efekty własnego działania do potencjalnych klientów. Zwłaszcza dla kobiet, i w każdym momencie możesz coś poprawić, które samodzielnie prowadzą firmy, social media zmienić, zatrzymać. Uczysz się w biegu, metodą są najprostszą i najtańszą formą marketingu. prób i błędów. Na początku warto robić to samodzielnie, potem można powierzyć wyspe- Czy każde medium sprawdzi się cjalizowanej agencji. w każdym biznesie? W sieci jest bardzo dużo darmowych treści na te- To zależy od strategii komunikacji oraz tego, mat social mediów, ponieważ firmy, które się nimi co chcemy osiągnąć. Na Instagramie możemy profesjonalnie zajmują, znajdują klientów między pokazać wizualne efekty naszej pracy – przed innymi poprzez udostępnianie poradników i po zrobieniu czegoś, na przykład wykończenie oraz tekstów specjalistycznych. Budują się w ten wnętrz, kulinaria, sztukę, rękodzieło czy modę. sposób jako eksperci w branży. Są też szkolenia, 42 Powiedziałabym, że większość kobiecych bizne- kursy. Nikt nie ma monopolu na wiedzę. A ty, sama się nauczyłaś? społecznościowych mamy taki nawał informacji, Gdy tylko pojawiły się tego typu media w Polsce, że skanujemy je tylko w poszukiwaniu czegoś natychmiast pozakładałam tam swoje profile. interesującego. Dlatego tak wielkie znaczenie ma Czytałam e-booki, uczestniczyłam w bezpłatnych to, jak się prezentujesz, jakie masz zdjęcie, jaki webinariach, obserwowałam innych i po prostu opis, jaki tytuł dajesz. działałam. Czy social media nie są trochę Lubisz media społecznościowe! przereklamowane? Dają ogromne możliwości. Tak łatwo dzięki nim Na media społecznościowe można mieć swoje dotrzeć do ludzi biznesu, pisarzy, branżowych au- poglądy, ale jak prowadzisz biznes, musisz być torytetów. Wszystkich masz w zasięgu ręki! Tylu tam, gdzie są twoi klienci. Chowasz do kieszeni rzeczy się można dowiedzieć. To jest super. swoje osobiste opinie i dajesz im to, czego chcą. Zasada jest prosta: najpierw ludzie muszą cię po- No dobrze, ale od czego zacząć? Samo znać, zobaczyć. Potem polubić, następnie zaufać. założenie kont nie załatwia sukcesu A dopiero wtedy zapłacą ci za to, co robisz. Jak w biznesie. cię nie widzą, to siłą rzeczy nie dojdzie do punktu Przede wszystkim powinniśmy wiedzieć, co ostatniego. Z produktem czy usługą jest jak z jaj- chcemy osiągnąć. Nie obsługa techniczna jest naj- kiem. Kiedy kura je zniesie, to co robi? większym problemem w wykorzystywaniu me- diów społecznościowych w biznesie, lecz właśnie Gdacze? określenie celu i strategii jego osiągnięcia. Trzeba Im głośniej, tym lepiej. Obwieszcza światu, znaleźć swoją historię marketingową i zacząć ją że zniosła jajko. I powinniśmy robić to samo. opowiadać tekstem, obrazem czy wideo. Poinformować innych, że mamy nową usługę lub fajny produkt. Jak ktoś jest świetnym specjalistą Co to znaczy? i się nie pokaże, to zostanie świetnym specjalistą Fundamentalna kwestia to odpowiedź na pyta- w czterech ścianach. Jest dużo osób, które robią nia: co i komu chcemy zaoferować oraz jaki cel fantastyczne rzeczy, ale niewielu o tym wie. So- w efekcie osiągnąć. Marketing służy sprzedaży, cial media są od tego, żeby się wszyscy dowiedzie- więc nie może być oderwany od rzeczywistości. li. Trzeba napierać, żeby być rozpoznawalnym. Tak jak treści w mediach społecznościowych – one muszą być spójne ze strategią rozwoju Co jest kluczem do sukcesu w mediach naszego biznesu. Social media to tylko kanały społecznościowych? dotarcia do klienta, narzędzia do osiągnięcia celu. Konsekwencja, systematyczność i pomysł Musimy zdefiniować odbiorcę naszych usług na siebie, czyli ta własna historia marketingowa. – kim jest, ile ma lat, ile zarabia, czy cena, którą Profile trzeba mieć dopracowane, przemyślane, oferujemy, to dla niego dużo, czy mało, jakie nie można robić ich byle jak. Jeżeli zakładamy ma problemy, czego szuka – a potem do niego fanpage, na którym nic nie ma, to lepiej go skaso- mówić. To zupełnie zmienia perspektywę komu- wać. Pusta, zaniedbana strona po prostu odrzuca. nikacji – jest łatwiej, bo potencjalnego klienta Jeszcze parę tygodni temu uważałam, że publi- ma się przed oczami. Wiesz, do czego dążysz kacja raz dziennie to dużo, a dziś uważam, że i do kogo mówisz, więc tworzysz odpo- trzeba publikować co najmniej trzy razy wiednią treść, która w social mediach jest dziennie, bo jest tak duża rotacja infor- wartością kluczową. macji. Jak się człowiek wkręci, to naprawdę sprawia frajdę, a do Dlaczego? tego budujemy markę i wi- Bo wpływa na liczbę odbiorców. Na przy- zerunek, a w konsekwencji kład Facebook ogranicza zasięg postów sprzedajemy, czyli rozwija- publikowanych na fanpage’u do pięciu my swoją firmę. n procent, co oznacza, że nasz komu- nikat zobaczy tylko pięć procent naszych fanów. Robi to, bo chce żebyśmy kupili reklamę. Jeśli mamy Dominika Nawrocka ciekawą treść, którą ludzie się dzielą, Autorka bloga kobietaipieniadze.pl prowadzi szkolenia z zarządzania finansami osobistymi. lajkują, komentują, wtedy post sam Jest również współwłaścicielką firmy Fat ROI buduje swój zasięg i kupno rekla- – agencji specjalizującej się w marketingu

FOT. FOTOLIA (1), ARCHIWUM FOTOLIA (1), PRYWATNEFOT. NAWROCKIEJ D. (1) my nie jest potrzebne. W mediach internetowym i wsparciu sprzedaży. WYWIAD

PODRÓŻE

Na peryferiach czasu

Młodzi, zdolni, odważni. Para reporterów nio planujemy podróż. Część tematów znajdujemy po drodze, na przykład o najgęściej zaludnionej wy- – Maria Hawranek i Szymon Opryszek spie świata dowiedzieliśmy się od dyrektora szkoły, – właśnie wydała debiutancki zbiór w której pracowaliśmy jako wolontariusze. Z kolei do Meksyku świetnie się przygotowaliśmy – co- reportaży „Tańczymy już tylko w Zaduszki. dziennie mieliśmy materiał do zrobienia. Okazało Reportaże z Ameryki Łacińskiej”. się jednak, że kiedy tak pędziliśmy i zaliczaliśmy kolejne tematy, nic dobrego z tego nie powsta- wało. Zwolniliśmy, uważniej zaczęliśmy słuchać ROZMAWIAŁA: EWA NOWACZYK-PRZYBYLAK ludzi i skupiliśmy się na konkretnych miejscach. Na społecznościach, które żyją na peryferiach czasu i przestrzeni. I znajdują się w pewnym sensie Jak znajdujecie bohaterów waszych na marginesie świata. W Boliwii przyglądaliśmy reportaży? się, jak żyją dzieci, które mogą pracować legalnie Maria Hawranek: Nie można napisać dobrej od 10. roku życia, a od 12. mają umowę o pracę. książki przy okazji podróży. Musisz pojechać W Ekwadorze, który reklamuje się jako raj dla po historię, z nastawieniem, że będzie ona częścią emerytów i gdzie jest mnóstwo miasteczek pełnych książki. Trzeba więcej czasu spędzić z bohaterem, Amerykanów, Niemców i Kanadyjczyków, szukali- zebrać dużo bogatszą dokumentację. śmy tematów związanych z lokalnymi emerytami. Szymon Opryszek: Bardzo dokładnie przygoto- Stąd reportaże o umierającej wiosce, w której żyją wujemy się do wyjazdów. Czytamy prasę zagra- jedynie staruszkowie (najmłodszy ma 65 lat) oraz niczną, blogi, przeglądamy Internet pod kątem o ostatnim lodziarzu Ekwadoru. W Peru przygląda- 44 interesujących nas informacji, a potem odpowied- liśmy się nielegalnym kopalniom złota. wszystkie niuanse. niuanse. wszystkie wybrzmiały aby historię, daną opowiedzieć najlepiej jak ikombinujemy, jednoosobowych w podgrupach siadamy dalej urodzi, nie się nic Jak koncepcyjne. spotkanie odbywamy rozmów, następnie nych Szymon: Maria: pracować? inie być wpodróży jeszcze umiecie Czy Szymon: Maria: A tammoże się pojawić kolejny pomysł na reportaż! Maria: wmiesięcy podróży. A gdzie czas na odpoczynek? byliścieZbierając do kilkanaście książki materiał Maria: dość trudne. pracyŁączenie jest z życiem osobistym Maria: Szymon: Maria: Szymon: Maria: twórczy? proces wasz wygląda Jak nych rozmów. nych zprowadzo nas na spadają tematy prostu po Czasem komunikować. sobą ze się musimy nie Nawet pojawia. się zawsze że To naturalne, tak jest reportaż. na storia hi tojest że iwiemy, siebie na spoglądamy opowiada, kawałki. kolejne wcałość sklejamy Później to redaguje. osoba druga część, swoją pisze każde Potem czuje. piej le którego tego, bierze znas każde prostu po kłócimy, misję, musi być produktywny. być musi misję, jakąś mieć musi Zawsze toprzeżył. bardzo Szymon... ale problemu, ztym mam Ja nie materiału. żadnego przygotowując nie wGruzji, tygodnie dwa Byliśmy rzeczywistości. skanowania nigdy już wyłączysz wgóry. ipójść wolnego dni kilka sobie zrobić się zdarzało rok, tam spędziliśmy kiedy wcześniej, Ale zwykle. niż intensywniej ibyło miesiące cztery przez jednak osiągnęliśmy porozumienie. Ostatecznie ważne. za uznawaliśmy rzeczy różne że się, iokazało raz pierwszy ją Pisaliśmy książce... przy ale spór, wyciszyć prościej tekstach prasowych Przy sobą. przypadek. na pozwolić sobie można –nie strony zdrugiej Ale wać. przegady wszystko trzeba bo pisanie, samodzielne cer, kolację czy wino, jak każda normalna para. para. normalna każda jak wino, czy cer, kolację spa na idziemy że moment, taki przychodzi Jednak napisać. go jak wtekście, będzie co otym, wiamy rozma piszemy, Jak towarzysko. sobą ze mawiamy roz nie materiał, Zbierając funkcjonowania. tryby różne na się przestawiamy że dlatego, Może uwiera. Jak żyjesz z opowiadania historii innych, nie nie innych, historii zopowiadania żyjesz Jak Południowej wAmeryce byliśmy Niedawno ze rozmawiamy nie Czasem O! Ogromnych! niż czasu towięcej zajmuje strony Zjednej inagra notatek spisania od Zaczynamy Rzadko dajemy sobie na to przyzwolenie. toprzyzwolenie. na sobie dajemy Rzadko Jesteśmy ze sobą cały czas, ale nas to nie tonie nas ale czas, cały sobą ze Jesteśmy Znamy ten błysk w naszych oczach. Ktoś coś coś Ktoś oczach. wnaszych błysk ten Znamy konfliktów. do toteż prowadzi Oczywiście nie onich się Nawet bohaterami. się Dzielimy Był tam co najmniej jeden fajny temat. temat. fajny jeden najmniej co tam Był

------

REKLAMA WYWIAD

PODRÓŻE

Ameryka Łaciń- Szkoda tej Gruzji... Za to w styczniu tego roku Można się z wami wybrać na wycieczkę ska to ogromny pojechaliśmy do Patagonii pochodzić po górach, do Ameryki Łacińskiej. Co chcecie w niej i różnorodny kontynent, którego odpocząć po intensywnym roku pisania książki pokazać ludziom? za jednego życia i zbierania materiałów. Nagle okazało się, że Maria: Chcielibyśmy bardzo odkryć przed nie da się poznać jest świetny temat z Radia Patagonia w części Polakami Ekwador. szczegółowo – uważa Maria Patagonii, do której nie jeżdżą turyści. To było Hawranek. na tyle nęcące, że przerwaliśmy naszą aktywność górską i pojechaliśmy zrobić reportaż. I tak trzy- tygodniowy pobyt w górach skrócił się do dwóch wypraw po trzy dni. Temat był na tyle fascynują- cy, że nie czuliśmy nawet zmęczenia.

Kiedy nasycicie się Ameryką Południową, jaka będzie wasza następna destynacja? Maria: To tak ogromny, różnorodny kontynent, że moglibyśmy mieć jeszcze siedem żyć i go nie poznać. Poza tym nie wyobrażam sobie pracy z tłumaczem, a tak musiałoby być na przykład w Azji. Nie czułabym się dobrze, gdyby całe zaufanie, atmosferę i budowę relacji z bohaterem, który czasem ma do opowiedzenia trudne spra- Szymon: Ma wszystko, co się zazwyczaj z Ame- wy, oprzeć na osobie trzeciej. ryką Łacińską kojarzy – piękne góry, jakimi Szymon: Poza tym tłumacz może sprzedać niewątpliwie są Andy, wybrzeże, Indian, których własną wizję wydarzenia. W Kambodży robiłem w Argentynie czy Urugwaju raczej się nie spo- materiał o Miss Min – miss dziewcząt, które stra- tyka. Tanio, wszędzie blisko, superdrogi, dobre ciły kończynę z powodu miny przeciwpiechotnej. jedzenie. Ekwador idealnie nadaje się na dwuty- Dziewczyna odpowiadała mi na pytanie pięć mi- godniowy urlop – zarówno dla ludzi, którzy mają nut, a tłumacz streścił jej wypowiedź w jednym dzieci, jak i wytrawnych turystów. To też świetne zdaniu. Dla reportera to katastrofa. miejsce dla rowerzystów, wszędzie są wypoży- czalnie rowerów. Z kolei tych, którzy nie lubią turystycznych miejsc, zabralibyśmy do Patagonii, ale nie do tej, która przypomina lunapark, tylko O Ameryce Łacińskiej można poczytać na blogu Marii Hawranek i Szymona w step, do prawdziwych gaucho, czyli lokalnych Opryszka www.intoamericas.com oraz kowbojów. Wspaniałe miejsce, żeby oderwać się 46 na Facebooku na funpage’u intoamericas.com od komórki i Internetu. n

Przedstawiamy cykl poświęcony prawom i obowiązkom pasażera. Dziś pierwszy odcinek, a następne będą ukazywały się DLA PASAŻERA w kolejnych numerach magazynu pokładowego PKP Intercity.

PKP INTERCITY OdPrawa pasażera

W TRAKCIE PRZED PODRÓŻĄ: PODRÓŻY: Miej przy sobie ważny bilet. KANAŁY SPRZEDAŻY BILETÓW Jeśli to konieczne, miej przy sobie bilet dodatkowy* ze Kasa wskazaniem miejsca. Poinformuj kasjera o chęci Nie zapomnij o dokumencie, skorzystania z ulg ustawowych. potwierdzającym ulgę. Sprawdź, czy masz prawidłowo Gdy masz wątpliwości wystawiony bilet. w trakcie podróży, zgłoś się do drużyny konduktorskiej. Gdy podróżujesz z dzieckiem, pamiętaj, by mieć też dokument * Miejscówkę należy pobrać/kupić potwierdzający jego wiek. do biletu innego niż jednorazowy (na przykład weekendowego, okresowego czy sieciowego). e-IC Na podróż pociągami komunikacji krajowej nie musisz drukować biletu, wystarczy wersja elektroniczna (wyjątek stanowią wagony sypialne i z miejscami do leżenia, gdzie zawsze trzeba mieć wydrukowany bilet). Szczegółowe informacje i regulamin dostępne Gdy podróżujesz z dzieckiem, na stronie intercity.pl. pamiętaj, by mieć też dokument potwierdzający jego wiek.

IC Mobile Navigator Na podróż pociągami komunikacji PO PODRÓŻY: krajowej nie musisz drukować biletu, wystarczy wersja elektroniczna. Wyraź swoją opinię. Gdy podróżujesz z dzieckiem, pamiętaj, Napisz do nas, korzystając by mieć też dokument potwierdzający z zakładki „Uwagi, zwroty, 48 jego wiek. reklamacje” na intercity.pl. Szybka i komfortowa podróż to więcej czasu na relaks!

Pociągi eiP i eic Pociągi ic i TLK

Warszawa – Jelenia Góra od 5 h 34 m Warszawa – Augustów od 4 h 25 m Warszawa – Kołobrzeg od 5 h 55 m Warszawa – Sanok od 8 h 25 m Warszawa – Międzyzdroje od 6 h 15 m Warszawa – Krynica–Zdrój od 7 h 20 m Rzeszów – Trójmiasto od 7 h 28 m Katowice – Międzyzdroje od 7 h 40 m Łódź – Trójmiasto od 4 h 04 m Wrocław – Szczebrzeszyn od 8 h 55 m

Bilety już od 79 zł Bilety już od 42 zł nformację sporządzono według stanu na dzień 23.06.2016 r. i Aktualne regulaminy, taryfy i cenniki, a także rozkład jazdy są dostępne na intercity.pl Niniejsza informacja nie stanowi oferty w rozumieniu kodeksu cywilnego i jest jedynie informacją handlową.

Wyślij swoją reklamę w podróż

Od niespełna dwóch lat pociągi kategorii Express InterCity Premium przyciągają nie tylko rzesze podróżnych, lecz także potencjalnych reklamodawców. Dla wielu firm nośniki reklamowe na pokładach Pendolino to dobry sposób na zwiększenie sprzedaży i promocję swojej marki.

świadomości wielu klientów oferowane przez PKP Intercity nośniki i kanały komunikacji z pasażerami są niezwykle atrakcyjne.W Poza ekranami LCD (aktualnie dostępnych jest 1240 ekranów), które cieszą się największym zainteresowaniem, przewoźnik udostępnia również ramki na plakaty, naklejki na lustra i stoliki oraz powierzchnię pod sampling. Dzięki tej różnorodności podróżni mają bliski i stały kontakt z reklamą, a jednocześnie nie jest ona przytłaczająca. Wśród firm, które zaufały PKP Intercity i w ostatnim czasie wybrały taką formę reklamy, znalazły się przedsiębiorstwa z różnych branż, między innymi: telekomunikacyjnej (Oran- ge), finansowej (mBank), edukacyjnej (MPWiK – Hydropolis) czy farmaceutycznej (Apotex). Czy wiesz, że… Przez ostatni rok pociągami Express InterCity Premium podróżowało W odpowiedzi na potrzeby rynku jesteśmy około 4,2 miliona pasażerów (miesięcznie około 350 tysięcy osób). w stanie dopasować ofertę do oczekiwań klienta, Na pokładach Pendolino około 11,5 tysiąca pasażerów spędza proponując również inne nośniki reklamo- dziennie średnio trzy godziny*. To może być twoja przestrzeń, twoi we. O szczegóły zapytaj, wysyłając e-mail klienci i twój czas na reklamę!

FOT. PKP IC (2) FOT. na [email protected]. n * Dane za okres czerwiec 2015 – maj 2016 70-lat wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych wakacyjne wystawy

Nowy budynek ASP „Centrum Sztuk Użytkowych. Centrum Innowacyjności” przy ul. Traugutta 21 Festiwal Wysokich Temperatur, huta szkła Festiwal Wysokich Temperatur, wypał rzeźby ceramicznej

Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Halina Jastrzębowska, projektanci wnętrz i mebli: Władysław zamieszczane są teksty teoretyczne i krytyczne o sztuce. dramaturg i prozaik (2007), Stanisław Borowski – artysta Wrocławiu jest jedną z uczelni artystycznych podległych Wincze i Marian Sigmund oraz ceramicy Julia Kotarbińska Działalność wystawiennicza uczelni w szczególnym 2016 roku szklarz (2011), Ryszard Horowitz – artysta fotograf (2012), Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kształci i Rudolf Krzywiec, (związani z przedwojennym „Ładem”). dla Wrocławia, kiedy miasto jest Europejską Stolicą Kultury jest Alessandro Mendini – mistrz designu, architekt, projektant studentów w jedenastu kierunkach na czterech wydziałach: Do utworzonych ostatnio kierunków należy Sztuka bogata. Wśród wystaw organizowanych przez Akademię były i artysta (2014), Mikael Kihlman – artysta grafik i malarz (2015), na Wydziale Malarstwa i Rzeźby na kierunkach: Malarstwo, Mediów na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów, Konserwacja między innymi: „TransDesign” w Regionalnej Galerii „Lazne” Bogdan Zdrojewski – mąż stanu, poseł, Minister Kultury (2015), Rzeźba i Mediacja Sztuki; na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów na i Restauracja Dzieł Sztuki w specjalizacji konserwacja i restau- i Muzeum Północnoczeskim w Libercu w Czechach, „Sztuka Young-Jae Lee – artystka ceramik (2016). Jesienią 2016 Akademia kierunkach: Grafika i Sztuka Mediów; na Wydziale Architektury racja ceramiki i szkła na Wydziale Ceramiki i Szkła, Mediacja Z Wrocławskim „aTESTem” – cykl sześciu wystaw problemo - Sztuk Pięknych we Wrocławiu nada ten tytuł artyście, tworzą- Wnętrz i Wzornictwa na kierunkach: Architektura Wnętrz, Sztuki na Wydziale Malarstwa i Rzeźby oraz Scenografia na wych organizowanych w Galerii TEST w Warszawie, „Ceramika cemu w szkle, Czesławowi Zuberowi. Wzornictwo i Scenografia; na Wydziale Ceramiki i Szkła na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa. W roku 2001 I Szkło. Obszary Sensualne” – w Muzeum Miejskim Wrocławia Uczelnia odpowiada na potrzeby współczesnego świata, kierunkach: Sztuka i Wzornictwo Ceramiki, Sztuka i Wzornictwo oddano do użytku wyremontowane skrzydło uczelni przy w Arsenale Miejskim, Wystawa malarstwa „Warszawa Centralna – dzieli się doświadczeniem, tworzy i uczestniczy w projek - Szkła, Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki w specjalizacji ul. Modrzewskiego, a w roku 2012 roku nowy gmach zwany Wrocław Główny” w warszawskiej ASP, „Think Tank lab Triennale” tach integrujących przedsiębiorców i projektantów oraz konserwacja i restauracja ceramiki i szkła. Rektorem Akademii Centrum Sztuk Użytkowych. Centrum Innowacyjności. Międzynarodowy Festiwal Współczesnego Rysunku, „Mendini” instytucje naukowe, skupione wokół designu. W projekcie od 2012 roku jest prof. Piotr Kielan. W ciągu swej 70-letniej historii uczelnia staje się znaczącym w galerii NEON w ASP i w muzeum Architektury we Wrocławiu, Dolnośląska Sieć Wzornictwa Przemysłowego, powstała Uczelnia powstała w 1946 roku, jej pierwszym rekto - ośrodkiem kulturo – i opiniotwórczym. Jest organizatorem „Od Myjaka do Berdyszaka” prezentacja prac rektorów uczelni platforma internetowa www.siec.asp.wroc.pl, na której rem i założycielem był Eugeniusz Geppert. Na jej siedzi - cyklicznych konkursów, których celem jest promowanie warto- artystycznych kadencji 2012-2016 w galerii Neon należącej projektanci, przedsiębiorcy i naukowcy prezentują swoje bę wyznaczono dwa budynki: przedwojennej Miejskiej ściowych zjawisk artystycznych, m.in.: Konkursu im. Eugeniusza do ASP. koncepcje i realizacje, poznają opinie eksperckie oraz doko - Szkoły Rzemiosł i Przemysłu Artystycznego oraz dawnej Gepperta, przedsięwzięcia o zasięgu ogólnopolskim, poświęco- Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we nują transferu pomysłów. Jest ona jednym z instrumentów Akademii Sztuki i Przemysłu Artystycznego, powstałej nego młodemu malarstwu oraz Międzynarodowego Konkursu Wrocławiu nadała zaszczytny tytuł Doktora Honoris Causa takim dającym szanse, aby biznes, nauka i sztuka stale dostrzegały w 1911 z przeksztacenia Wrocławskiej Akademii Sztuki, Rysunku, stanowiącego kontynuację Triennale Rysunku, którego niezwykłym osobom jak: Balthazar Klossowski de Rola – Balthus, korzyści z wzajemnej współpracy. która była w swym czasie – obok Bauhausu – najważniejszą pierwsza edycja miała miejsce w 1965 roku. Od 1991 r. uka- artysta malarz (1998), Stanisław Rodziński – artysta malarz, Duża aktywność uczelni wyraża się na wielu polach. akademią w Niemczech. zuje się kwartalnik „Format”, który stał się jednym z najlep- pedagog, teoretyk i krytyk sztuki (2002), Richard Demarco – Cykliczne imprezy takie jak Festiwal Malowania organizowany Pierwszą kadrę uczelni tworzyli: malarze Leon Dołżycki, szych profesjonalnych ogólnopolskich czasopism na temat malarz i rysownik, organizator życia artystycznego (2006), podczas Nocy Muzeów, czy czerwcowy Festiwal Wysokich Emil Krcha, Stanisław Pękalski, projektant szkła Stanisław współczesnych sztuk wizualnych. Od 2003 r. wydawane są Marcus Lüpertz – malarz, grafik i rzeźbiarz, autor projektów Temperatur na stałe wpisały się w kalendarz wrocławskich Dawski i Maria Dawska, malarz i grafik, projektantka szkła Zeszyty Naukowo-Artystyczne „Dyskurs”, na łamach których witraży i scenografii, poeta (2006), Tadeusz Różewicz – poeta, wydarzeń kulturalnych. 70-lat wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych wakacyjne wystawy

Nowy budynek ASP „Centrum Sztuk Użytkowych. Centrum Innowacyjności” przy ul. Traugutta 21 Festiwal Wysokich Temperatur, huta szkła Festiwal Wysokich Temperatur, wypał rzeźby ceramicznej

PODRÓŻE

Dziewiczy Cypr Północny

O urokach Cypru nie trzeba nikogo odobnie jak i dla osób z południowej przekonywać. Pafos, Larnaka i inne kurorty części wyspy, tak i dla mieszkańców Cypru Północnego turystyka stanowi w południowej części wyspy oferują kluczową gałąź gospodarki. A może Praczej – ma stanowić, bo jeszcze do niedawna mnóstwo atrakcji, ale już od dawna są przy ten fragment wyspy był zupełnie odizolowany tym miejscami typowo komercyjnymi. od świata. Być może dlatego można wyczuć, że Tymczasem Cypr Północny – również wizyty turystów wciąż wywołują u miejscowych autentyczną radość, a nie wiążą się jedynie z po- bogaty w zabytki i cuda natury – cały czas dyktowanym korzyściami materialnymi obo- pozostaje jeszcze obszarem stosunkowo wiązkiem. Zwłaszcza że zdają sobie oni sprawę, iż w wielu miejscach Europy północna część Cypru mało znanym. ciągle nie wywołuje pozytywnych konotacji – zamiast z beztroskim relaksem i bezcennymi zabytkami kojarzy się bowiem z działaniami wojennymi TEKST: BARTOSZ KRÓL i nieobliczalnymi islamistami. Sytuacji z pew- nością nie poprawia też fakt, że Cypr Północny, zwany również Cyprem Tureckim, po ogłoszeniu 54 przez niego niepodległości w listopadzie 1983 roku uznały jedynie: Turcja, Organizacja Współpracy pisakiem na mapie – stąd nazwa – wyznaczono Islamskiej oraz Nachiczewańska Republika Auto- dekadę wcześniej). nomiczna, której położenie mało kto jest w stanie poprawnie wskazać na mapie. Mur Wenecki Nikozja, zwana przez miejscowych Lefkozją, Słońce na zawołanie słynie jednak jeszcze z jednego ogrodzenia, Kto skusi się na pobyt w liczącym niewiele ponad którego nie sposób przegapić. Mowa o pozosta- 300 tysięcy ludności państwie, nie powinien łościach Muru Weneckiego, który wzniesiono żałować. Choćby ze względu na pogodę. Słońce z piaskowca w XVI wieku i wydziela on ścisłe świeci tam średnio przez 300 dni w roku, ale centrum od reszty miasta. Całość ma obwód w przeciwieństwie do greckiego Cypru leżącego 4,5 kilometra, a jej integralną część stanowi do- w strefie klimatu subtropikalnego, ten turecki datkowo 11 bastionów – po pięć w części greckiej znajduje się w obszarze klimatu umiarkowanego. i tureckiej oraz jeden w strefie neutralnej, którą Dzięki temu roślinność jest tam bardziej zielona, zarządzają Siły Pokojowe Organizacji Narodów a widok chmur na niebie – mniej niezwykły. Zjednoczonych. Wizytówką Nikozji jest także W sierpniu, czyli najcieplejszym miesiącu, tem- XVI-wieczny zajazd Büyük Han (Wielki Han), peratury wahają się od 21 do 36 stopni Celsjusza, który z wyglądu przypomina niewielką forte- a w najzimniejszym okresie (przypadającym cę. Za czasów panowania brytyjskiego służył na styczeń i luty) zwykle nie spadają poniżej jako główne więzienie w Nikozji, a obecnie jest 10 stopni. Kolejną istotną zaletą jest duże – żeby miejscem, do którego chętnie ściągają spragnie- nie powiedzieć: imponujące – zróżnicowanie ni i wygłodniali turyści. W Nikozji znajduje się krajobrazów na stosunkowo niewielkiej przecież ponadto najważniejsza muzułmańska świątynia przestrzeni (Cypr Północny zajmuje dokładnie w północnej części wyspy, czyli meczet Selimeye. 3355 kilometrów kwadratowych, czyli 36 pro- W obecnym kształcie istnieje on od drugiej cent powierzchni całej wyspy). Są tam bowiem połowy XVI wieku, gdy po najeździe wojsk zarówno złociste plaże i malownicze zatoki, jak osmańskich została przebudowana stojąca tam i wijące się na wszystkie strony szlaki górskie oraz wcześniej XIII-wieczna gotycka katedra św. Zofii, tereny chronione zamieszkiwane przez rzadkie gdzie koronowano władców Cypru. gatunki fauny. Do tego dochodzi jeszcze unikatowa mieszanka kulturowa, będąca spuścizną Gratka nie tylko dla archeologów po zagmatwanych dziejach wyspy, którą na prze- Miasto może się też pochwalić sporą liczbą Półwysep Karpaz strzeni wieków zamieszkiwali: Grecy, Egipcjanie, muzeów. Najpopularniejszym z nich jest Muzeum słynie z naj- piękniejszych Rzymianie, Fenicjanie, Wenecjanie, Turkowie Cypryjskie, którego chlubą są bogate kolekcje ar- plaż na Cyprze oraz Anglicy. cheologiczne – od epoki neolitu do czasów bizan- Północnym.

Prom, wodolot lub samolot Na Cypr Północny można się dostać drogą wodną – wolniejszymi, ale tańszymi promami lub szybszymi, lecz droższymi wodolotami, które wypływają z tureckich portów – jednak zdecydo- wanie bardziej praktyczna jest droga powietrzna. Kto ją wybierze, poznawanie kraju zacznie od Ni- kozji, w pobliżu której zlokalizowane jest jedyne międzynarodowe lotnisko w tej części wyspy, czyli Ercan. Sama Nikozja jest miejscem szczegól- nym choćby z tego względu, że obecnie to jedyna na świecie stolica, która podzielona jest linią demarkacyjną – tak zwaną Zieloną Linią. W za- leżności od miejsca ma ona od kilku do kilkuset metrów szerokości i na długości 180 kilometrów oddziela terytoria Cypru i Cypru Północnego. Pa- trząc w Nikozji na zasieki z beczek i drutu kolcza- stego oraz przejścia graniczne w wyznaczonych miejscach, aż trudno uwierzyć, że taki stan rzeczy trwa już prawie pół wieku (od inwazji tureckiej na Cypr w 1974 roku, choć samą linię zielonym ŚWIAT

PODRÓŻE

Nikozja to ostat- tyjskich. To najstarsza i jednocześnie największa czy Muzeum Historii Mennictwa Cypryjskie- nia podzielona tego typu placówka na całej wyspie. Ciekawym go. Koniecznie trzeba za to wybrać się jeszcze stolica na świecie, od prawie punktem wyjścia do dalszego zwiedzania miasta na jeden z tureckich bazarów – przebogatych 40 lat przecięta i regionu jest ponadto Miejskie Muzeum Nikozji, w zapachy, kolory i dźwięki. na pół Zieloną gdzie można przekonać się, jak wyglądało życie Linią – granicą chronioną drutem mieszkańców od starożytności po współcze- Wieża Otella kolczastym. sność. Narodowe Muzeum Walki za pośred- Na nudę nikt nie będzie narzekał również w Fa- Kyrenia znana jest nictwem archiwalnych dokumentów, fotografii maguście, która swego czasu była jednym z naj- z olbrzymiej fortyfikacji i pięk- i innych eksponatów przybliża natomiast kulisy bogatszych miast świata – jako strategiczny port nego portu. dążeń miejscowej ludności do wyzwolenia spod na morskim szlaku handlowym między Europą rządów brytyjskich w latach 1955-1959. W miarę i Azją. Z jednej strony wykazuje ona cechy kuror- możliwości czasowych można też wstąpić do: tu, w którym każdy amator słodkiego nieróbstwa Cypryjskiego Muzeum Biżuterii, Muzeum odnajdzie się idealnie, a z drugiej – mieści niespo- Etnograficznego Cypru, Muzeum Bizantyjskiego tykanie dużo miejsc interesujących dla pasjona- tów historii, sztuki, a nawet literatury. To właśnie częścią tamtejszej cytadeli jest bowiem Wieża Otella, w której miały rozegrać się wydarzenia opisywane w dramacie „Otello” Williama Szekspira. Według legendy, w cytadeli ukryty jest również system tajnych przejść, który strzeże dostępu do skarbów pozostawionych w mieście przez weneckich kupców, którzy tam niegdyś mieszkali. Najbardziej znaną budowlą miasta jest jednak meczet Lali Mustafy Paszy lub dawny kościół św. Mikołaja, wzniesiony na początku XIV wieku wzór słynnej gotyckiej katedry Notre Dame w Reims. Inną wyróżniającą się świątynią jest meczet Sinana Paszy (dawny kościół Świę- tych Piotra i Pawła). Z typowo świeckich budowli największe wrażenie robi natomiast XIII-wieczny 56 Pałac Wenecki na placu Namika Kemala. FOT. FOTOLIA (4) lira turecka będzie trafioną inwestycją. inwestycją. trafioną będzie turecka lira tam wydana każda wątpienia bez ale płatny, jest nie na Wstęp iDenizkizi. Kervansaray Ice, Escape, jak: liska kąpie takie się cieszą renomą –zasłużoną Girne waną Turków nazy –przez Kyrenii Tylko wpobliżu wodą. czystą i krystalicznie plażami okolicznymi się szyć nacie jak innego, nic pozostaje nie zwiedzaniu A po temu. lat kilkanaście wie zaled użytku do oddano który Paszy, Ersin i Nurettin Paszy Kafer Aga meczetów: dwóch obejrzenia oraz Ikon Muzeum zwiedzenia zapewne też sobie odmówi nie osób Część Cypryjskiego. III Hugona i Jerozolimy Cypru króla przez wieku XIII początku na założonego Pokoju) (opactwa Bellapais opactwa ruiny atakże ski, fre przepiękne pokrywają ściany którego Antiphonitis, monastyr ponadto zasługuje uwagę na ków”. WKyrenii krasnolud i siedmiu Śnieżki „Królewny o perypetiach bajki kręcenia podczas Disneya Walta dla inspiracją ta majestatycznie stojąca na wzgórzu była konstrukcja znaczące, Co pustelnika). tam pochowanego grobu wokół wzniesionymi i klasztorem kościołem pierwotnie (będący Hilariona świętego oraz Arabów) najazdami przed ochrony wcelu bizantyjskiej wepoce powstała tu por części wschodniej we (twierdza Buffavento zamki: dwa należą budowli tamtejszych charakterystycznych najbardziej Do Palców) zdrugiej. (Pięć Beşparmak igóry strony zjednej wybrzeże śródziemnomorskie mając położeniem, Tropez zachwyca Saint cypryjskie jako określana częściej Coraz Kyrenia. jest Północnym Cyprze na miejscem turystycznie najważniejszym trzecim iSalaminy, Famagusty oraz Nikozji Oprócz Disneya Walta Inspiracja roślin. gatunków tysiąca półtora około oraz ptaków gadów, płazów, gatunków innych wielu dla schronieniem ponadto jest rezerwat tam Ustanowiony morskich. żółwi lęgowe miejsce jako atakże łówstwa, rybo oraz tytoniu zupraw wszystkim przede znany jest ten Obszar wyspy. część (i wschód) na północ na wysuniętą najbardziej czyli Kargas, półwysep na dowe wypa punkty świetne totakże iFamagusta Salamina mykeńskiej). zepoki królewskie groby odkryto niego (w pobliżu miejscowości tej nieopodal się znajduje tor klasz którego Apostoł, św. Barnaba innymi między żył wSalaminie że wspomnieć, Należy bazylik. ścijańskich wczesnochrze resztki także tam są pozostałościami, mi antyczny Poza palestry. czy agory łaźni, akweduktów, ruiny atakże widzów!), 15 do tysięcy pomieścić (mógł Augusta cesarza czasów z amfiteatru fragmenty choćby tam przetrwały kompleksie w rozległym współczesnych czasów Do Śródziemnego. Morza basenu części w tej ośrodków znajpotężniejszych jeden – wstarożytności To Salamina Północnym. Cyprze na pobyt sobie zić wyobra ciężko odwiedzenia którego bez miejsce, jedno jeszcze jest usytuowane Famagusty W pobliżu Piękna Salamina n ------

REKLAMA po b po wypoczynek C I CY PÓŁNOCNY cena od Y P P R R rzegi 1099 zł ŚWIAT

PODRÓŻE

Malownicza Kolumbia

Skarby Eldorado, szmaragdy Złoto w Bogocie Sama Bogota jest tak ogromna, że aby ją lepiej i niezrównana w smaku kawa. poznać, potrzeba kilku dni. Położona na wyso- kości ponad 2600 metrów nad poziomem morza Kolorowe kamieniczki na zabytkowej metropolia potrafi zauroczyć od pierwszego starówce w Cartagenie, perły wejrzenia. Najstarsza część miasta, czyli kolonialna La Candelaria oraz rejon placu Bolivara wprowa- kolonialnej architektury i osady Indian. dzą odwiedzających w klimat pierwszych dekad XIX wieku. Sam plac otoczony jest najważniej- Dżungla i las deszczowy. Rozgrzane szymi obiektami historycznymi stolicy – Pałacem Sprawiedliwości, neoklasycystyczną siedzibą słońcem plaże na wybrzeżu Kongresu czy gmachem Alcadia, siedzibą burmi- karaibskim. Zapraszamy w podróż strza. Jednak do jednych z największych atrakcji należy bez wątpienia Muzeum Złota w Bogocie. przez Kolumbię. Tutejsza kolekcja nie ma sobie równej i liczy około 58 34 tysięcy eksponatów reprezentujących różne kultury prekolumbijskiej Ameryki. O wielkości mi krajobrazami miejscowość przyciągająca Punta Faro miasta i jego rozmachu można się przekonać, artystów i poszukiwaczy spokoju i harmonii. Mia- jest idealnym miejscem wjeżdżając kolejką linową na Cerro de Monserrate, steczko z kolonialnymi domami usytuowanymi do wypoczynku gdzie u stóp kościoła słynącego z cudownej rzeźby w rejonie Plaza Mayor i kilkoma bocznymi ulicz- dla całej rodziny. Chrystusa Upadającego pod Krzyżem rozpościera kami można zwiedzić w ciągu paru godzin. Warto Natomiast Car- tagenę założono się najpiękniejsza panorama na Bogotę. wybrać się do niego w sobotę, kiedy to odbywają w XVI wieku się barwne lokalne targi, oraz pamiętać o Święcie u wybrzeża Morza Solna droga krzyżowa Latawca, czyli zawodach w puszczaniu latawców, Karaibskiego. W odległości około 50 kilometrów od Bogoty, które obywa się w drugiej połowie sierpnia. w Zipaquira znajduje się monumentalna, podziemna katedra powstała na miejscu kopalni soli. Archeologiczne rarytasy Kolumbii Niezwykłe wrażenie robi kamienna, solna droga W Kolumbii znajduje się jedno z najciekawszych krzyżowa i wielka sala mogąca pomieścić podczas stanowisk archeologicznych Ameryki Południo- jednej mszy 8400 osób. wej – San Agustín. Miejsce będące pozostałością Jedną z perełek centralnej Kolumbii jest też po tajemniczej kulturze, która rozwinęła się Villa de Leyva – niewielka, otoczona górski- i zanikła jeszcze przed pojawieniem się tutaj ŚWIAT

PODRÓŻE

W Cartagenie Hiszpanów (VI-XI wiek), pozostawiając po sobie Legendy krainy złota El Dorado inspirowały więc na każdym robi kilkaset tajemniczych rzeźb różnej wielkości nie tylko awanturników i poszukiwaczy przygód, wrażenie niesa- mowita architek- i o różnym kształcie. Do najciekawszych miejsc ale prawdziwych piratów, dla których Karaiby tura kolonialna. na tym dość dużym terenie zaliczają się park były domem i miejscem, gdzie szybko można Tutaj niegdyś archeologiczny, muzeum i Bosque de las Estatuas, było zdobyć fortunę. Nie tylko napady na statki krzyżowały się szlaki handlowe. gdzie ustawiono na wolnej przestrzeni około pełne skarbów, ale również najazdy na miasta 35 posągów z różnych okresów i różnego pocho- portowe były wówczas powszechne. Nie ominęły dzenia. Największa rzeźba znaleziona na tym one Cartageny, która była kilkukrotnie łupiona terenie, mierząca 7 metrów wysokości, znajduje przez piratów – między innymi przez słynnego się nieco dalej w Alto de los Idolos. Francisa Drake’a, który w 1586 roku zniszczył i złupił miasto. Odpowiedzią na ataki była decyzja Cartagena de Indias – perełka władz kolonii o budowie twierdzy i systemu kolonialnej architektury murów obronnych miasta, który zachował się Cartagena de Indias to miejsce pod wielu do dnia dzisiejszego i stanowi naturalną granicę względami warte odwiedzenia. Niezaprzeczal- kartageńskiej starówki. W obrębie murów zacho- nym magnesem przyciągającym tu turystów jest wała się zapierająca dech w piersiach kolonialna niepowtarzalna architektura kolonialna miasta. architektura sakralna i świecka, która powoduje, Dawny port był miejscem, gdzie krzyżowały się że trudno opuścić to niezwykłe miejsce. szlaki handlowe z Hiszpanii i Europy do skarbów Nowego Świata. Kultura Sinu To właśnie między innymi stąd ruszały galeony Do miejsc, które warto odwiedzić, należy miej- pełne złota i srebra zrabowane Inkom, scowa katedra, dawny klasztor jezuicki pod we- a później wydobywane z kopalni tych zwaniem San Pedro de Claver, koniecznie trzeba kruszców znajdujących się w głębi przespacerować się w okolicach Plaza de Bolivar kontynentu. Wiek XVI to okres i zerknąć na Palacio de la Inquisicion do Museo DO KOLUMBII odkryć i hiszpańskich podbojów. del Oro Zenú z kolekcją złotych przedmiotów ZAPRASZA PARTNER DZIAŁU PODRÓŻE LogosTour

Parque Nacional Tayrona ciągnie się wzdłuż poro- śniętego dżunglą wybrzeża. Plaże są przepiękne i zachęcają do kąpieli. Trzeba uważać jednak na niebezpieczne 60 prądy wodne. czającej wulkan. Po prostu złoto dla naszej skóry. skóry. naszej dla złoto Po prostu wulkan. czającej ota laguny wodach wciepłych popływać a później błotnej, kąpieli leczniczej zniezwykłej również można skorzystać opłatą drobną Za błotem. czasami plującego krateru do zajrzeć (15 można metrów) wulkanu wierzchołek na Po wejściu miasta. od trów kilome 50 około się znajduje przyrodniczy fenomen Ten Kolumbii. wulkan błotny Totumo –najwyższy El –Volcan Lodo de odwiedzenia warta atrakcja jedna jeszcze się znajduje Cartageny Niedaleko wulkan Kolumbii błotny Najwyższy wspinaczki. trudy wynagrodzi zpewnością miasta góry wierzchołku na zpołożonego się rozciągający widok Jednak morza. poziomem nad metrów 1300 do 950 od tarasach na leży –miasto dżunglę przez wyprawę traperską prawdziwą na wyruszyć trzeba dostać, się tam aby że fakt, potęguje miejsca tego Niezwykłość lumbijskiego. preko okresu kulturze obogatej świadczących miejsc zniezwykłych tojedno jest dziś Do ponownie. je odkryto w1975 roku idopiero dżunglą porosło miasto terenów tych podboju Po hiszpańskim Tayrona. zacji cywili potomków Kogi, Indian miasto kultury kiem ośrod głównym będące tozaginione, Perdida Ciudad Europejczycy. tu przybyli zanim że towybrze zamieszkiwali którzy Tayrona, Indianom zawdzięcza nazwę Swoją Tayrona. Narodowy Park Nadmorski rodzaju wswoim ijedyny ale bananów, kolumbijskich plantacje iogromne Taganga, kład przy na jak nurkowe, centra czy rybackie osady małe plaże, piękne tylko tonie Marta Santa Rejon granicznych. zatargach wieloletnich po rozejm cie obiek kontynentu całego dla symbolicznym w tym podpisali iWenezueli Kolumbii Prezydenci życia. go swe dni ostatnie spędził gdzie miejsce, totakże Jest Boliwarowi. poświęcone dom-muzeum się znajduje Alejandrino Pedro San de wQuinta cas). Niedaleko, wCara wMauzoleum spoczywa (obecnie Boliwar Simon Południowej Ameryki wyzwoliciel chowany po został Kolumbii, katedrze wnajstarszej mieście, wtym To właśnie Marta. –Santa Kolumbii miasto roku, w1525 założone najstarsze, jest Tutaj położone wybrzeże Karaibskie wieżowców. i hotelowych apartamentowców pełen kurort wnadmorski miasta część tę zamieniając wypoczynkowe, kompleksy duże plażach przy się usadowiły gdzie Laguito, i El Bocagrande innymi między dzielnic, inowych portu inowego ale starówki, tylko nie panoramę podziwiać aby Popa, la de Convento wzgórza 150-metrowego szczyt na wjechać warto zwiedzania Na koniec rami. mu zmiejskimi sąsiadującym Barajas, de Felipe San de Castillo wforcie tuneli labirynt wpamięci stanie zo długo na fortyfikacji Miłośnikom Sinu. kultury - n ------

REKLAMA HOBBY

STYL ŻYCIA Festiwalowe lato a pies

Czy pies dobrze się czuje w tłumie lub na głośnym koncercie? Na pytania związane z takimi sytuacjami odpowiada Katarzyna Wawryniuk, biolog i zoopsycholog z Centrum Psychologii Zwierząt i Szkolenia Psów EduAnimalis.

ROZMAWIAŁA: KATARZYNA ŚWIERCZYŃSKA

Czy psy lubią tłum? Lato to czas wielu masowych imprez – koncer- Warto zapytać samego siebie. Jak ja się czuję, gdy ty, festiwale, Światowe Dni Młodzieży. Są oso- wokół mnie jest masa ludzi, która idzie w różnych by, które zabierają w takie miejsca psy. Część kierunkach? Psy zazwyczaj preferują spokojne osób krytykuje takie postępowanie, inne nie środowisko, którego warunki są przewidywalne. widzą w tym nic złego. Kto ma rację? W tłoku mogą czuć się zagubione, zdezorien- W mojej opinii lepiej zostawić zwierzę w domu towane, przestraszone. Owszem, psa można lub innym bezpiecznym miejscu. Pomijając fakt, przyzwyczaić do przebywania w kontakcie z dużą że pies nie przepada za tłokiem, nadmiarem liczbą ludzi, którzy są w ruchu, głośno się zacho- hałasu i brakiem przewidywalności, chodzi też wują, są mało przewidywalni, ale jest to ciężka, o jego bezpieczeństwo – w tłoku łatwo go zgubić. wieloetapowa praca socjalizacyjna i szkoleniowa. Pies może zostać nadepnięty, potrącony, czymś Tak przygotowany pies też ma ograniczenia oblany, na przykład gorącą kawą z kubka. W tak – mimo szkolenia najzwyczajniej w świecie się niekomfortowych dla zwierzęcia warunkach 62 męczy, będąc wystawiony na tyle bodźców. łatwiej też o frustrację i zachowania agresywne FOT. SHUTTERSTOCK (2), ARCHIWUM PRYWATNE KATARZYNY WAWRYNIUK (1) kontrolę nad sytuacją, jest odpowiedzialny odpowiedzialny jest sytuacją, nad kontrolę sprawuje toczłowiek że wiedzieć, musi pies tach momen Wtrudnych zotoczeniem. się zapoznać pochodzić, wspólnie jej, napinając inie smycz na go wziąć Najlepiej uszu. czy mu oczu zasłaniajmy nie nim, nad się pochylajmy nie słowem, dobrym go pocieszajmy nie psa zdenerwowania mencie Wmo trawnik. podwórko, uliczka, boczna jakaś być może schronieniem Takim się. szenie wyci na mu czas idać schronienie bezpieczne znaleźć najwyższy czas że – toznaki, w tłumie coś wypatrywać smyczy, na ciągnąć boki, na zerkać nerwowo ziewać, fafle, oblizywać zaczyna pupil nasz Jeżeli psa. reakcje na reagować Należy obserwować. zwierzę warto wszystkie Przede koncercie? na tłumu wśród lub festynu wcentrum się znalazł ajednak treningu, Co robić, gdy pies nie żadnego przechodził odprężyć. się potrafiło warunków, niekomfortowych mimo wktórej sytuacji, do zwierzęcia przyzwyczajanie czyli relaksu, ning tre jest propozycją inną Jeszcze bezpiecznym. przyjemnym, zczymś je kojarząc dźwięki, ignorować zaczął pies aby sprawianie, czyli i przeciwwarunkowanie, odwrażliwanie zwane totak Jest znim. pracy możliwość jest wówczas nawet ale zwierzę, dojrzałe jako adoptowany został pupil nasz przykład na bo szczeniaka, od psem znaszym pracy możliwości mamy nie że tak, jednak bywa Często małego. od już ków dźwię różnych do zwierzęcia przyzwyczajanie czyli podstaw, od praca jest opcją Najlepszą tożeby możliwie zniosło bezstresowo? zwierzę sprawić, Jak pamiętać? należy oczym miejscu, igłośnym wzatłoczonym znim się znajdziemy wiemy, że powodu zjakiegokolwiek Jeśli koncertach. na chać sły jakie takie dźwięki, głośne bardzo ignorują zupełnie psy, które się zdarzają Rzadko i broni. boi się prostu po tonach głośnych przy Zwierzę agresywnymi. zachowaniami przypadkach, nych wskraj nawet, czy ucieczki chęcią skutkowałoby co przestraszona, anawet zdenerwowana, byłaby suka moja Najprawdopodobniej koncert. na psa własnego zabrać sobie wyobrażam Nie ludzie. niż słuchową wrażliwość większą mają Psy mencie czuje znajdujący się obok czworonóg? mo samym wtym co tego, do koncercie na możemy w ogóle porównywać nasze odczucia Czy dźwięki? odbiera pies sposób Wjaki spacer. na go i zabrać domu do wrócić koncercie apo zaciszu, mowym wdo mu spokój zapewnić lepiej Dlatego pupila. ------przetrwać trudne chwile. chwile. trudne przetrwać wspólnie trzeba warunkach, w niekomfortowych się znajdziecie wyboru waszego od niezależnie Gdy sytuacji. stresujących do ich zmuszać i nie szanować należy Zwierzęta i bezpieczeństwa. porządku poczucie czworonogowi zapewnia To stresu wmomencie zachować. się jak wiedział, by podpowiedzi, jasne na iliczyć człowieka wać obserwo jedynie ma –on zwierzę iza siebie za domatorów). O podróżowaniu z psem pisze na na pisze zpsem Opodróżowaniu domatorów). kotówpodróżniczki) oraz i (prawdziwych Bundesi Hertulka Flicki suki (wytrawnej właścicielka blogerka, Dziennikarka, Świerczyńska Katarzyna n - podrozezpsem.pl Katarzyna Wawryniuk Katarzyna . Koleją na ŚDM 2016, czyli poradnik dla podróżującego pielgrzyma

Wybierając podróż koleją do Krakowa na Światowe Dni Młodzieży, pielgrzymi mogą liczyć na: dodatkowe pociągi, specjalny rozkład jazdy, przeznaczoną dla nich infolinię oraz stronę www z przydatnymi informacjami, pomoc informatorów mobilnych, wydłużone godziny pracy kas i punktów informacji, a także dodatkowe kanały sprzedaży biletów oraz wiele innych udogodnień.

o wszystko zapewniają uroczystości. W przypadku bardziej Wszelkie potrzebne informacje będzie spółki Grupy PKP oraz szczegółowych kwestii klienci są prze- można uzyskać od mobilnych informa- przewoźnicy spoza Grupy. kierowywani bezpośrednio do infolinii torów lub w punktach InfoDworzec. Pielgrzymi natomiast powin- właściwego przewoźnika. Na największych dworcach, w tym Tni odpowiednio wcześniej zaplanować Warszawa Centralna i Kraków Główny, podróż i zakupić bilety. Poniżej przed- Numery infolinii PKP Intercity można skorzystać z tłumacza języka stawiamy najważniejsze informacje 19_757 * (dla abonentów sieci migowego on-line MIGAM (usługa dla pielgrzyma. stacjonarnych i komórkowych) dostępna jest w punkcie InfoDworzec). +48 22 39 19 757 * (dla abonentów Zarówno w Warszawie, jak i Krakowie Strona www, czyli przydatne sieci zagranicznych i dla połączeń na dworcach można skorzystać z dar- zagranicznych). informacje i aktualności mowego dostępu do sieci Wi-Fi. oraz rozkład jazdy * Opłata za każdą rozpoczętą minutę Osoby korzystające z kolei podczas połączenia dla abonentów TK Telekom Stacje, na które będą wynosi 1 złoty 29 groszy. Koszt połą- ŚDM przydatne informacje oraz czenia z sieci innych operatorów jest przyjeżdżać pociągi aktualności znajdą na specjalnie zgodny z ich cennikiem. Usługę świadczy z uczestnikami Światowych uruchomionej stronie internetowej: TK Telekom Sp. z o.o. Dni Młodzieży www.kolejsdm.pl. Przy planowa- Pociągi z pielgrzymami udającymi się niu podróży pociągami zachęcamy Dworce kolejowe na ceremonię otwarcia na Błoniach również do korzystania ze strony Bilet na dworcu można kupić w kasie będą kierowane odpowiednio na sta- www.rozklad-pkp.pl. lub biletomacie, a na największych cje: Kraków Swoszowice, Kraków dworcach, jak Kraków Główny Mydlniki oraz Kraków Płaszów. Infolinia kolejowa i Warszawa Centralna – także Natomiast pociągi z pielgrzymami Na czas ŚDM powstała wspólna w Centrum Obsługi Klienta. udającymi się na czuwania z Ojcem infolinia kolejowa przygotowana Dodatkowo na dworcu Kraków Świętym na Brzegach w dniu 30 lipca i obsługiwana przez PKP Interci- Główny sprzedaż biletów będą przyjadą na stacje: Kraków Swoszowi- ty. Konsultanci udzielają klientom prowadzili konduktorzy wyposażeni ce, Kraków Bieżanów, Kraków Płaszów informacji w zakresie rozkładu jazdy, w terminale mobilne. oraz Podłęże. cen biletów na wybrane pociągi oraz Pociągi dalekobieżne będą za- * Uwaga: bilet PKP Intercity można kupić szczegółów ofert specjalnych przygo- także przez Internet (www.intercity.pl) trzymywać się tylko na dworcu towanych przez przewoźników na czas i poprzez aplikację mobilną IC Navigator. Kraków Główny. Zmiana organizacji ruchu w Krakowie Czas przejazdu do Krakowa W czasie trwania Światowych Dni

Młodzieży będzie obowiązywała Gdańsk Gdańsk zmieniona organizacja ruchu pociągów - Kraków 5h 11 na terenie Krakowa. Olsztyn W terminie od 30 lipca do 1 sierpnia Szczecin Olsztyn Szczecin - Kraków 6h 51 Białystok do godziny 12.00 nieczynne będą przy- 7h 41 - Kraków Białystok stanki Węgrzce Wielkie i Kokotów. - Kraków 5h 05 30 lipca w godzinach 8.00–13.00 pocią-

gi nie będą kursowały na odcinku Kra- Poznań Warszawa ków Płaszów – Kraków Swoszowice. Poznań 5h 04 - Kraków Warszawa Pociągi nie będą się zatrzymywać 2h 18 - Kraków na przystanku Kraków Krzemionki Łódź Łódź w terminie 25 lipca – 1 sierpnia. - Kraków 3h 30 Wrocław Lublin Przystanek Kraków Łobzów nie będzie Wrocław Częstochowa Lublin - Kraków 3h 14 Kielce 4h 05 - Kraków Częstochowa obsługiwał pociągów z i do Katowic 1h 45 Kielce - Kraków - Kraków 1h 29 w dniach 26 i 28–29 lipca, natomiast LEGENDA: Katowice Kraków obsłuży pociągi jadące z i do Balic. Katowice Rzeszów Poznań - Kraków 1h 53 - Kraków trasa pociągu Rzeszów Ponadto nastąpi zmiana organizacji 2h 00 - Kraków 6h 05 czas przejazdu do Krakowa z... ruchu na dworcu Kraków Główny. (nie uwzględnia czasu przejazdu z lotniska do miasta) Od 31 lipca, od godziny 6:00, lotnisko do 1 sierpnia, do godziny 18:00, dojście do peronów nie będzie możli- we z poziomu dworca podziemnego. miejscówki będą dostępne wyłącznie zakupie biletu, dodatkowo wcześniej Ruch podróżnych na perony będzie się w internetowym systemie sprzedaży. zakupiony bilet również wiąże się odbywał przez plac Nowaka Jeziorań- z upustami (oferta Wcześniej Taniej). skiego i tunel rowerowy od strony Jak kupić Bilet ŚDM? Ponadto na stronie PKP Intercity hotelu Ibis. Wystarczy zalogować się w serwisie można znaleźć oferty między innymi: Dworzec Kraków Płaszów będzie e-IC na stronie www.intercity.pl, a na- Super Promo, Bilet Weekendowy, zamknięty od godziny 10:00 stępnie wybrać ofertę specjalną. Waż- Biletowa Czwartkomania. w dniu 31 lipca do godziny 12:00 ne, by wpisać kod pielgrzyma, który Uwaga: miejsce w pociągu gwa- w dniu 1 sierpnia 2016 roku. przyznawany jest na etapie rejestracji rantuje odpowiednio wcześniej na stronie organizatora wydarzeń. Bilet zakupiony bilet. Telefon bezpieczeństwa w ofercie specjalnej przed każdym Pod numerem 22 474 00 00 działa jednorazowym przejazdem wymaga Bilet na komunikację miejską całodobowy numer bezpieczeństwa legalizacji polegającej na pobraniu w Krakowie – w trakcie ŚDM dostępny również miejscówki przed podróżą w serwisie Na czas trwania Światowych Dni Mło- w języku angielskim. e-IC. Na miejscówce wskazane będą dzieży pielgrzymi, turyści i mieszkańcy Jeśli zauważysz zagrożenie na obsza- szczegóły podróży (między innymi data będą mogli skorzystać z oferty biletu rze kolejowym, zadzwoń! przejazdu, numer pociągu i miejsca, miejskiego za 15 złotych, który będzie relacja itp.). Bilet bez miejscówki jest uprawniał do nieograniczonej liczby Oferta specjalna PKP Intercity nieważny! Bilet i pobrana do niego przejazdów od 26 lipca do 31 sierp- Dla planujących podróż na Świato- miejscówka muszą być wydrukowane nia. Nowy bilet obowiązywać będzie we Dni Młodzieży w Krakowie PKP lub zapisane na urządzeniu mobilnym na linie dzienne i nocne, w I i II strefie, Intercity przygotowało specjalną w formacie PDF, aby właściciel mógł je czyli zarówno w granicach miasta, ofertę – promocyjny karnet biletowy okazać w pociągu do kontroli. jak i w ościennych gminach, gdzie uprawniający do trzech przejazdów docierają autobusy aglomeracyjne. pociągami TLK i IC w cenie 149 złotych. Oferta podstawowa Biletu nie trzeba będzie kasować, wy- Karnet jest imienny i można z niego PKP Intercity starczy go kupić. Można się na nim też korzystać od 16 lipca do 15 sierpnia Dla podróżnych, którzy planują do- dowoli przesiadać. W czasie trwania 2016 roku. Bilet ŚDM Kraków 2016 jest trzeć do Krakowa w czasie Światowych Światowych Dni Młodzieży będzie ważny w klasie 2. Do każdego z trzech Dni Młodzieży, a którzy nie są zareje- wzmocniona komunikacja miejska przejazdów pasażer będzie zobowiąza- strowani jako pielgrzymi, przewoźnik – zostaną uruchomione specjalne linie ny do pobrania bezpłatnej miejscówki. ma ofertę podstawową. Można zatem korytarzowe, by ułatwić pielgrzymom

ADVERTORIAL Tak jak w przypadku samej oferty, skorzystać z ulg ustawowych przy dotarcie na uroczystości. KUCHNIA STYL ŻYCIA

Vivat Mexico! Wakacje to świetny czas na kulinarne eksperymenty prosto z Meksyku. Potrawy tej kuchni idealnie nadają się zarówno na obiad, jak i wyszukane przystawki na wieczorne przyjęcie czy dodatek do naszego tradycyjnego grilla.

ie bez powodu kuchnia meksykańska pomidory, ostre papryczki, awokado i… czekola- została wpisana w 2010 roku na listę da, z której przyrządza się oryginalny sos (gorzką Światowego Dziedzictwa Kulturo- czekoladę łączy się z chili, cynamonem i migdałami) wego UNESCO. Jest znana i lubiana do kurczaka lub indyka (potrawa o nazwie mole Nna całym świecie. Jednak główną rolę odegrał poblano). Nie można zapomnieć także o kuku- fakt, że zawiera techniki kulinarne niezmienne rydzy, z której – według wierzeń –został przez stosowane od… kilkuset lat, które są związane bogów stworzony człowiek. Do Europy kukurydzę z dziejami Azteków, Indian zamieszkujących tere- przywiózł prawdopodobnie Krzysztof Kolumb, ny dzisiejszego Meksyku oraz wpływami hiszpań- a w Polsce pojawiła się pod koniec XVII wieku. skich konkwistadorów. W wakacje warto spróbować kolb kukurydzy z grilla (w całości lub kolby pokrojonej w plastry) albo zjeść Zboże Indian jako dodatek – ugotowaną i polaną masłem. Uwaga! Tradycyjne składniki wykorzystywane w kuchni Aby kukurydza nie zrobiła się twarda, nigdy w trakcie 66 meksykańskiej to: fasola (zwana zbożem Indian), przyrządzania jej nie solimy. FOT. FOTOLIA (1) Warto wiedzieć, że… wiedzieć, Warto Mexico hecho en napis ma Ta oryginalna tequili. podrabianej sporo jest rynku –na Uwaga whisky). do szklanki tobyć (mogą też łyczkami drobnymi kieliszków skich wą zdługich ją pijąc tequilą, się delektują Meksykanie limonką. i solą z czyli filmach, hollywoodzkich na jest topokazywane jak tak, niekoniecznie ciekawe, – co prawidłowo pić ją trzeba stało, się tak aby Ale o kacu. mowy ma inie boli nie głowa wypiciu którego po alkohol, mocny wyjątkowo tojedyny tequila czysta niektórych Według granatu. oraz pomarańczy fruta, zgrejp sok dodajemy alkoholu –do sunrise tequili oraz sodowa) woda sól, (sok zlimonki, margarity czyli drinku, damskiego ulubionego składnikiem głównym jest tequila Właśnie agawy. zniebieskiej soku wanego sfermento ze produkowaną tequilę, słynną – czyli sombrero wkształcie zzakrętką butelkę kultową widział zapewne znas Każdy alkoholach. nalnych oorygi zapomnieć można nie oMeksyku, Mówiąc boli! nie Głowa właściwego. stanu do dojdzie dni 2-3 wciągu parapecie na położony owoc, niedojrzały my kupi Jeśli kształtu. pierwotnego do iwrócić sprężysty miękki, być musi palcami naciśnięty adelikatnie skórkę, ciemnozieloną mieć powinien owoc? Dojrzały idealny wybrać Jak sklepach. wnaszych aligatora” „gruszkę dostaniemy trudu Bez kaloryczne. niezwykle ty, jest Nieste wybornie. smakuje pieczywie świeżym – na masła zamiast awokado używać zamiennie Można cytryny. lub zlimonki sokiem skropić najszybciej jak należy owoc miąższu ściemnieniem owocu). Przed smaku stłumiły nie aby ilościach, wniewielkich ale wy, przypra inne lub cebulę chili, czosnek, uznania, wedle dodajemy, (oprócz awokado potraw wielu do używają Meksykanie którą –pastę, guacamole słynne się towuje przygo zniego To skórę. właśnie ipiękną serce zdrowe zapewnia stawy, na foliowego): pomaga kwasu oraz ka błonni A, iwitaminy fosforu potasu, wapnia, mnóstwo (zawiera świecie na owoców znajzdrowszych jednym jest ziemi, zmeksykańskiej złoto zielone czyli Awokado, zmarketu złoto Zielone lub gotowane na parze. duszone pieczone, są potrawy wszystkim przede domu, panie przez używany jest –rzadko tłuszcz ugotowana, inastępnie noc przez namoczona sucha, fasola ma smak nieporównywalny z puszki: fasoli się używa nie WMeksyku czerwoną. wPolsce dostępną łatwiej zastąpić można którą 20 jej rodzajów, jest najpopularniejsza czarna, blisko się używa meksykańskiej –wkuchni fasola innych, na czarów rzucania moc idają seksualną potencję wzmagają Azteków wierzeń według 90 gatunków; ponad… ich –jest chili papryczki , czyli: zrobiona w Meksyku. wMeksyku. zrobiona , czyli: n ------

REKLAMA lot dreamlinerem ﬁ EGZOTYKA 2016/17 NOWOŚĆ! MEKSYK VALLAR cena od e s t a i

T s

A j

P e 5299 zł

U sta

O O KUCHNIA Lekki i kolorowy STYL ŻYCIA obiadna gorące dni

POLECA GRZEGORZ OSTROWSKI MNIAMMNIAM.PL

Latem warzywa i owoce pachną przepięknie i smakują wybornie. Tym razem przygotowałem lipcowe przyjęcie dla gości lub rodziny. Pierogi z botwinką zachwycą nie tylko koneserów. Natomiast na deser proponuję smakowity sernik z czereśniami. Palce lizać!

Pierogi z botwinką i wędzonym twarogiem Wędzony twaróg to świetny dodatek do wszelkiego rodzaju farszów. Spróbuj zamienić w ruskich pierogach zwykły biały ser na wędzony i zobaczysz, jak wspaniale smakują. Do tego botwinka. Buraczki obierz i zetrzyj, botwinkę podsmaż z czosnkiem – to naprawdę wyborny zestaw. Posmakuje zarówno tradycjonalistom, jak i lubiącym eksperymenty w kuchni. SKŁADNIKI: 1 duży pęczek botwinki z większymi buraczkami 250 dag twarogu wędzonego 2 duże ząbki czosnku 1 łyżka oleju 1 łyżka masła sól, pieprz CIASTO NA PIEROGI: 500 g mąki 250 ml (szklanka) wody 5 łyżek oleju 1 jajko szczypta soli WYKONANIE: Przygotuj ciasto na pierogi: zagotuj wodę, wsyp mąkę do miski. Wrzątkiem zalej mąkę i rozmieszaj łyżką. Odczekaj chwilę, żeby przestygło. Dodaj jajko i olej. Zagnieć do momentu, aż ciasto będzie jednolite. Odstaw, żeby odpoczęło. Botwinkę dokładnie oczyść, 68 odetnij liście od buraczków. Nać posiekaj drobno razem z łodygami. Czosnek obierz i drobno posiekaj. Na dużej patelni rozgrzej olej, włóż masło i poczekaj aż się rozpuści. Wrzuć czosnek i, stale mieszając, podsmażaj około 30 sekund. Dorzuć pokrojoną botwinkę i podsmażaj do momentu aż liście stracą na objętości i odparują. Odstaw do przestudzenia. Buraczki obierz i zetrzyj na tarce z drobnymi oczkami. W misce rozdrobnij wędzony twaróg, połącz z podsmażoną i ostudzoną botwinką oraz startymi buraczkami. Dopraw solą i pieprzem (ja dodaję całkiem sporo, bo lubię pikantny smak). Farsz nakładaj na krążki ciasta pierogowego, zlep dokładnie. Gotuj w osolonym wrzątku około dwóch minut od wypłynięcia pierogów. Podawaj z rozpuszczonym masłem ze szczypiorkiem albo z kwaśną śmietaną. Sernik na zimno z trzech serów z polewą czereśniową Po prostu mniam, mniam! Prosty w przygotowaniu. Idealny deser w gorące dni gorącego lata.

SKŁADNIKI: Spód: 225 g ciasteczek typu Oreo 1/4 kostki masła Najlepiej wymieszać je mikserem. MASA SEROWA: W dużej misie ubij śmietankę, dodaj cukier 1 szklanka śmietany 18-procentowej i ubijaj do połączenia składników. Dodaj masę w temperaturze pokojowej serową i delikatnie wymieszaj. Wylej wszystko 2/3 szklanki cukru na przygotowany wcześniej spód, wyrównaj 1/2 szklanki mascarpone w temperaturze drewnianą łopatką i wstaw do zamrażarki pokojowej na dwie godziny. Przed podaniem przełóż 1/2 szklanki sera do serników, dosyć zwartego do lodówki na 15 minut. w temperaturze pokojowej Każdy owoc wydrylowanych czereśni przekrój 1/4 szklanki sera koziego (można zastąpić na pół. Połowę czereśni wymieszaj w rondelku mascarpone w temperaturze pokojowej) z cukrem, octem balsamicznym, dołóż laskę 1 łyżeczka pasty waniliowej lub ekstraktu cynamonu. Doprowadź do wrzenia, a następnie waniliowego gotuj pod przykryciem na minimalnym skórka starta z 1/2 cytryny ogniu przez pięć minut. Zdejmij pokrywkę 1 szklanka śmietanki 30-procentowej i gotuj do momentu aż czereśnie staną się POLEWA: miękkie, czyli około trzech minut. W miseczce 3 szklanki wydrylowanych czereśni lub wiśni wymieszaj mąkę ziemniaczaną z wodą, dodaj 1/3 szklanki cukru do garnuszka i, rozprowadzając, gotuj aż 2 łyżeczki octu balsamicznego zgęstnieje, dodaj resztę czereśni i wymieszaj. mała laska cynamonu Odstaw do wystygnięcia. Schłodź w lodówce 2 łyżeczki mąki ziemniaczanej przed użyciem. 1 łyżka wody Sernik lekko okrój wokół tortownicy. Z polewy wyjmij cynamon, rozprowadź ją delikatnie WYKONANIE: na serniku. Zdejmij rant tortownicy. Przed Przygotuj tortownicę o średnicy podaniem pokrój sernik lekko ogrzanym nożem. 23 centymetrów, lekko natłuść niewielką ilością masła, a spód wyłóż papierem do pieczenia. Ciasteczka razem z nadzieniem pokrusz najdrobniej jak to możliwe (najlepszy jest do tego malakser), dodaj masło i wymieszaj Grzegorz Ostrowski aż do powstania mokrych okruszków. Właściciel portalu www.mniammniam.pl. Gotuje od zawsze. Wysyp je do tortownicy, ugnieć, tworząc spód, Uwielbia pieczone na grillu warzywa, świeżą rybę z ogniska, i włóż do lodówki. ziemniaki pieczone w popiele, miód prosto z ula, poziomki z kroplami W misce wymieszaj kwaśną śmietanę, wszystkie rosy, niedojrzałe jabłka i kwaśny agrest. Lubi eksperymentować gatunki serów, dodaj 1/3 szklanki cukru oraz z nowymi smakami, gotować dania z różnych stron świata. startą skórkę z cytryny i pastę waniliową. Mieszka w Radzyminie, koło Warszawy. WNĘTRZA STYL ŻYCIA

Zielony zastrzyk

Wraca moda na działki rekreacyjne, Mój kawałek zieleni Nie tylko fani weekendowych spotkań przy grillu ukwiecone balkony i tarasy oraz marzą o kawałku zielonej trawy na własność. zadbane, oryginalne ogródki przed Mieszkańcy dużych miast z balkonami czy tarasa- mi konkurują ze sobą w sposobach oryginalnego domem. Jednym słowem – slow life zagospodarowania własnego betonowego ogród- ka. Ba – nawet na dachach elitarnych apartamen- za niewielkie pieniądze, które nie tylko towców powstają ogrody, o które dbają prawnicy, cieszy oko, ale jest również zdrowym lekarze i biznesmeni, bez wahania sadząc kwiatki, a potem relaksując się przy donicach z krzewami stylem życia. sprowadzanymi z dalekich krajów. Każdy, kto ma dostęp do kawałka przestrzeni – mądrze ją wy- korzystuje, co szczególnie ważne jest w mieście TEKST: BEATA RAYZACHER mającym ograniczony dostęp do natury. Grzebanie w ziemi to niezwykle energetyzująca frajda dająca olbrzymią satysfakcję. To także świet- arto mieć ogródek, działkę ny sposób na relaks. Może i z balkonowej uprawy rekreacyjną czy zielony balkon, nie będzie sporej ilości warzyw na obiad czy do sło- ponieważ – zdaniem leka- ika, ale to pasja, która łączy całe rodziny. Choć rzy – regularne przebywanie na chwilę odrywa dzieci od Internetu – zapewniają naW świeżym powietrzu poprawia odporność orędownicy nowego trendu. I mają rację! organizmu, wpływa na nastrój i pracę mózgu, zmniejsza ból (jesteśmy bardziej zrelaksowani), Miejski ogrodnik łagodzi stres oraz – jeśli mamy własne warzywa Kto powiedział, że na tarasie nie można hodować lub zioła – rewelacyjnie wpływa na nasze zdrowie pysznych pomidorków, zdrowych ziół czy koloro- 70 dzięki solidnej dawce witamin. wych kwiatów. Można – jednak warunki nie są ku temu tak sprzyjające, jak na przykład na działce poza miastem czy w przydomowym ogródku. Nie Rośliny światłolubne ma roślin „bezobsługowych”, dlatego ich wybór surfinia powinien być dostosowany do naszego wolnego pelargonia czasu oraz warunków uprawy – głównie nasło- bratek ogrodowy aksamitka necznienia, czyli tak zwanej wystawy balkonowej groszek pachnący na określone strony świata. Najmniej słońca dociera do balkonów północnych, dlatego nie możemy wybierać tam gatunków kwiatów, które przez cały dzień powinny być skąpane w promie- Rośliny, które lubią cień niach słońca. Nieprzypadkowy powinien być tak- fuksja niecierpek że wybór doniczek, które dobieramy do wzrostu hortensja i docelowego rozmiaru rośliny. Doniczki kupu- bodziszek jemy raczej masywne i ciężkie – by przy silnych funkia podmuchach nie zostały poprzewracane, a nawet strącone z tarasu. Rośliny na balkonie w upalne, wakacyjne dni narażone są na przesuszenie (im Iglasty raj na ziemi wyższe piętro, tym wyższa temperatura). Należy Nie ma to jak piękne iglaki w donicach na tarasie, je podlewać dwa razy dziennie (rano i późnym dzięki którym będzie on przypominał prawdziwy popołudniem). Dobra rada – częściej niż rośliny ogród! Nie ma wątpliwości – właściwie pielęgno- w doniczkach podlewamy te, które rosną w wi- wane będą cieszyć oko całymi latami. Jeśli dopiero szących koszach lub są przymocowane do ścian rozpoczynamy ich uprawę – nie zapomnijmy balkonu (nawet w niewielkich ilościach 3-4 razy na dnie donicy umieścić geokompozyt absorbu- w ciągu dnia). jący wodę, a do niej samej wsypać odpowiednią

REKLAMA Warto wiedzieć, że: ziemia w glinianych doniczkach wolniej WNĘTRZA przesycha niż w plastikowych, na dnie doniczek zawsze stosujmy drenaż – może to być warstwa keramzytu, jeśli woda utrzymuje się na podstawkach dłużej niż pół godziny – trzeba ją wylać (to znak, że ziemia jest nawilżona), iglaki świetnie prezentują się z zestawieniu STYL ŻYCIA z sezonowymi roślinami kwitnącymi – ale nie można ich wsadzać do tej samej doniczki, w której jest iglak, tylko do oddzielnej i postawić przed nim.

Przed przystąpieniem czy do balkonowej uprawy, czy prac dla danego iglaka ziemię. Na balkony i tarasy na działce warto zdobyć trochę fachowej wiedzy – w Internecie jest najlepiej nadają się odmiany miniaturowe, wolno mnóstwo stron poświęconych temu tematowi, prowadzonych przez rosnące, karłowate oraz płożące gatunki iglaków. prawdziwych pasjonatów. Bogata jest także oferta książek- -poradników związanych z tym tematem. Przy wyborze kierujmy się kolorystyką krzewów iglastych – mają nie tylko zielone igły, ale także srebrne, złote czy stalowoniebieskie, dzięki czemu Na działce czy tarasie bez trudu można mogą stworzyć barwne kompozycje. Na balko- zaaranżować kącik do relaksu. Ważne jest, aby nach i tarasach wspaniale prezentują się tuje, cisy rośliny w takim miejscu nie przytłaczały, nie oraz jałowce. krępowały ruchów i nie blokowały dostępu do światła. Warto natomiast obsadzić go roślinami, których zapach pobudza i dodaje Wszystko pod kontrolą energii oraz uspokaja, jak lawenda, lilia, zioła. Moda na działki rekreacyjne pod miastem zatacza coraz szersze kręgi – najbardziej pożądane są dziś te w odległości do maksymalnie 20 kilometrów od wielkich aglomeracji i trochę dalej od mniej- szych miast. Jest to stosunkowo tani (w stosunku do regularnych wyjazdów do polskich kuror- tów) sposób obcowania z naturą. Zanim jednak zaczniemy urządzać działkę, warto na początku określić jej cel – czy będzie jedynie ogródkiem z pięknymi kwiatami, a może kusi nas hodowla własnych warzyw lub zrobienie zielnika? Następ- nie – aby działka zachwycała wyglądem – warto określić jej styl: rustykalny, nowoczesny, roman- tyczny. Niestety, przypadkowość oznacza chaos, a tym samym trudno będzie mówić o wypoczynku, kiedy wszystkie rośliny zaczną rosnąć w swoim rytmie bez żadnego przemyślanego porządku. Dobrym pomysłem jest przelanie naszej wizji ma papier czy wręcz zrobienie wyklejanek ze zdjęć z gazet ogrodniczych. n Ergonomia w pracach Mały skalniak na balkonie? Jak najbardziej tak! ogrodniczych to podstawa, Aby go stworzyć niezbędne będą okrągłe, ceramiczne misy. Są mrozoodporne i bez a pomogą w niej: trudu radzą sobie w trudnych warunkach doniczki samonawadniające, atmosferycznych (upały i susze, co jest trwałe i lekkie narzędzia z tworzyw sztucznych lub włókna ważne, jeśli wyjedziemy na urlop). Skalniaki węglowego, na tarasach prezentują się bardzo dekoracyjnie rękawice ogrodowe, (pod względem kolorystki i różnorodności), oprócz kosiarki także podkaszarka, nie zabierając jednocześnie dużo powierzchni. sekator, Warto tak dobrać sukulenty, aby część z nich 72 minimotyczka z widełkami. była kwitnąca. FOTOLIAFOT. (6) Niezbędnik podróżnika

PRZYGOTOWAŁA: EWA NOWACZYK-PRZYBYLAK

Woda zawsze pod ręką Dla jednych zbytek, dla innych podstawowe wyposażenie na kempingu – pojemnik na wodę Outdoor Equipment Fold Carrier. Świetnie sprawdza się we wszelkiego rodzaju wyjazdach pod namiot, można w nim bowiem przechowywać większą ilość wody i mieć ją zawsze pod ręką. Atutem jest kompaktowy rozmiar, do którego można go złożyć na czas transportu. Specjalna blokada na korku umożliwia łatwe dozowanie wody. Szyjka pojemnika ma na tyle dużą średnicę, że bez większego wysiłku napełnimy naczynie. Funkcjonalny uchwyt zapewnia komfort podczas przenoszenia pojemnika (nie wrzyna się w dłonie, gdy niesiemy go wypełnionego wodą). Dodatkowo uchwyt został wyposażony we wzmocniony otwór, za który można go zawiesić na kołku czy haku, co umożliwia nawet umycie głowy. Fold Carrier został wykonany z wytrzymałego tworzywa sztucznego. Jest dostępny w dwóch rozmiarach – 10 i 20 litrów.

Uchwyt na bidon dla biegaczy Uchwyt do bidonu na wodę Mammut Add On Bottle Holder przyda się w upalne dni podczas trekkingu, na spacerze czy na treningu biegowym. Mając uchwyt Mammuta łatwiej na bieżąco uzupełniać płyny w trakcie wysiłku fizycznego, bo nie trzeba za każdym razem sięgać po wodę do plecaka – ma się ją dosłownie pod ręką! Add-on Bottle Holder jest lekki i elastyczny, dlatego tak wygodnie się z niego korzysta. Montuje się go przy pasku biodrowym plecaka lub na szelce. Na wysokości szyjki butelki znajduje się ściągacz ze stoperem, za pomocą którego stabilizuje się bidon, dzięki czemu nie wypada podczas treningu. Do uchwytu pasuje butelka o maksymalnej pojemności jednego litra. Został wykonany z bardzo wytrzymałego i odpornego na rozdarcia nylonu 420 D Oxford HD. 74 STYL ŻYCIA WARTO MIEĆ załączono lekki pokrowiec transportowy. pokrowiec lekki załączono każdego do Dodatkowo wieszaku. na powiesić je można którą za pętelkę, wmałą zaopatrzono leniuchowania na– plaży. miłośnicy Ręczniki XL –wrozmiarze największe 37 zaś gramów!), (waży zaledwie bagażu fani odchudzania –docenią XS –wrozmiarze Najmniejsze ręczniki. trzy się znajdują Wzestawie wbagażu. miejsca niewiele izajmują schną szybko wyjątkowo wodę. W porównaniu z tradycyjnymi ręcznikami, w dotyku mikrofibry,która doskonaleabsorbuje wykonane z i miękkiej przyjemnej zostały Ręczniki wpodróży. bywa czasu do czasu od kto każdy, się zaopatrzyć Towel powinien –Set Drylite Summit to Sea ręczników W zestaw wwalizce. miejsca mało izajmują schną szybko wilgoć, wchłaniają dobrze bardzo lekkie, Są okazję każdą na Ręcznik z kompletem wymiennych soczewek. soczewek. wymiennych z kompletem wraz okulary transportować bezpiecznie zawsze możemy w którym zamek, na etui się znajduje Wzestawie zniekształceniu. ulega nie szkieł obrzeżach na obraz że sprawia, soczewek produkcji podczas zmierzchu.zapadnięciem Technologia wykorzystana sferyczna przed ituż dni wpochmurne widzenia kontrast poprawiają a żółte kolorach, wnaturalnych widzenie zapewnią Szare iowadami. kurzem wiatrem, przed oczy wnocy zabezpieczają przezroczyste Szkła słonecznymi. promieniami szkodliwymi przed oczy ichronią 400 UV filtr posiadają Wszystkie poliwęglanu. zarysowania na i odpornego zwytrzymałego wykonano które soczewek, wymiennych zestaw się znajduje Wkomplecie twarzy. kształtu do się dopasowują świetnie że sprawiają, noski i zauszniki Wyprofilowane sportowca. każdego dla przeciwsłoneczne okulary idealne 1to SX-Race Kross aktywnych dla sportowe Okulary Włoszczowskiej, świata. naszej kolarskiej mistrzyni Mai Kross roweru do stylistycznie nawiązuje akcesoriów kolekcji Całość roku. tego sportowej imprezie onajważniejszej z myślą elementem limitowanej kolekcji Kross2Rio, stworzonej specjalnie jest Kask części. wtylnej iodblaski daszek wpraktyczny dodatkowo go 220-229 Wyposażono gramów. waży rozmiaru od – wzależności waga niewielka jego jest kasku Atutem upałów. największych podczas nawet głowy ohigienę zadbanie ułatwia co wkładki, wymienne wantybakteryjne wyposażony został –RIO MTB PRO Race powietrza. opory redukuje kształt a ergonomiczny otworów, 27 wyprofilowanych zapewnia głowy wentylację technologii, funkcjonalności i atrakcyjnego designu. Doskonałą nowoczesnych połączenie Ciekawe bezpieczeństwo. we własne inwestycja dobra to –RIO MTB PRO Race Kross kask Zaawansowany się. przemieszczania wolność inieskrępowana radość to Rower mistrza dla Kask

FOT. MATERIAŁY PRASOWE

STYL ŻYCIA WNĘTRZA