Cesme Ve Alacati Yemekleri K
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Reşat Akbaykal “ Her gününüze özel 84 farklı yemek tarifi “ ISO 22000 “Bu kitap, Dost Pide&Pizza’nın ücretsiz kültür hizmetidir.” Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal Yazan: Reşat Akbaykal Editör: Selim Akbaykal Fotoğraflar: Selim Akbaykal Redaksiyon: Ömer Ateş Kızıltuğ Proje Ekibi: Dost Pide Personeli İçerik Yönetimi: Zeynep Aslantaş Yüksel İngilizce’ye Çeviren: Baybora Topaloğlu Grafik Tasarım & Web: Nakavt Reklam Hizmetleri [email protected] www.nakavt.com.tr 1 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal İÇİNDEKİLER Özgeçmiş 5 Ispanaklı Yumurta 31 Önsöz 7 Kabak Çiçeği Dolması 32 Kabak Çiçeği Kızartması 33 Karıştırma 34 Çorbalar Kimyonlu Patlıcan 35 Balık Çorbası 11 Güveçte Kurufasulye 36 Dil Çorbası 12 Patlıcanlı ve Patatesli Menemen 37 Etli Pirinç Çorbası 13 Sarmaşık Otu 38 Maçi Çorbası 14 Zeytinyağlı Taze Bakla 39 Semizotu Yemeği 40 Salatalar Etli Şevketi Bostan 41 Ahtapot Salatası 17 Turp Otu, Radika Otu, 42 Fava 18 Kırdama Deniz Börülcesi Kelle Peynirli Yumurta 19 Koruk Salatası 20 Zeytinyağlı Kuru Bakla 21 Deniz Ürünleri Balık Köftesi 45 Kuru Börülce Salatası 22 Suda Limonlu Balık 46 Yoğurtlu Semizotu 23 Ahtapotlu Pilav 47 Ahtapot Yahnisi 48 Sebze & Otlar Balıkçı Usulü Kalamar Tava 49 Ekşili Enginar 25 Balık Dolması 50 Enginarlı Pilav 26 Ahtapot Izgara 52 Bazina 27 Ahtapot Kurusu 53 Etli Enginar 28 Boklu Kebap 54 Fırında Patates 29 Çiğ Balık 55 İşkembeli Nohut 30 Ekşili Kalamar 56 2 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal Ekşili Supye 57 Kızarmış İşkembe 82 Fırında Ahtapot 58 Patatesli Oğlak 83 Kakavye 59 Kazbudu Köfte 84 Ispanaklı Kupye 60 Kuru Sıkma 85 İstakoz 61 Maydonozlu Köfte 86 Kalamar Dolma 62 Tas Kebabı Patatesli 87 Karides Güveç 63 Tas Kebabı Pilavlı 88 Köpek Balığı 64 Tirit 90 Lakerda (Torik) 65 Supye Kızartma 66 Salyangoz Yemeği 67 Hamurişi Çeşme Mantısı 93 Tütün Balığı (Ringa) 68 Isırgan Otlu Börek 94 Tuzda Balık 69 Kırkundi Makarnası 95 Kolyoz 70 Kelle Peynirli Makarna 96 Yengeç Kızartma 71 Patates Böreği 97 Tropita 98 Et Yemekleri Arpacık Soğanlı Et Yahnisi 73 Tatlılar Et Çullama 74 Badem Sütü 101 Çeşme Köftesi 75 Çeşme Şerbeti 102 Çeşme Kumrusu 76 Sakızlı Kurabiye 103 Ciğer Ekmek 77 Sakızlı Muhallebi 104 Ekşili Köfte 78 Şeker İşi 105 Et Güveç 79 Fırınlı İncir 106 Etli Girit Kabağı 80 Fırında Oğlak 81 3 Çeşme’de üç yüz yıllık geçmişe sahip bir ailenin ferdi Reşat Akbaykal… Atalarından kalan lezzet mirasını yeteneğiyle harmanlayan ve bu zenginliği Dost Pide’de müşterileriyle paylaşan bir işletmeci… Yemeğe ve lezzete adanan bir hayatın sahibi…... Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal REŞAT AKBAYKAL’IN ÖZGEÇMİŞİ 19 Ekim 1948’de Çeşme’de doğdu. İlk ve ortaokulu Çeşme’deki restorancılık işine geçme kararı aldı Kuşadası’nda okudu. Liseyi İzmir’de bir kolejde ve memurluktan istifa etti. Restoranı ufak bir halde okudu. devraldıktan sonra; TSE ve ISO 22000 belgeli, çeşitli yarışmalarda ödüller almış, Tüm Türkiye Üniversite eğitimini 1967’de başladığı Ege tarafından tanınır, çağdaş bir konuma getirmiştir. Üniversitesi İktisadi ve Ticari Bilimler Fakültesi’nde okudu. Üniversite hayatında iken Öğrenci Derneği Bir dönem İzmir İl Genel Meclisi’nde meclis üyeliği ve Fikir Kulüpleri Federasyonu’nda görevler aldı. 68 yapmıştır. Çeşme’de iki dönem CHP ilçe başkanlığı Kuşağının bir üyesi olarak üniversiteden mezun oldu. görevi yapmıştır. Askerliğini Hatay’da 124. Seyyar Jandarma Halen Çeşme Dost Pide Markasını başarıyla Alayında yedek subay olarak yaptı. Askerlikten yönetmektedir. sonra 1975’te SSK’da devlet memuru olarak iş hayatına atıldı. 1983 yılında baba mesleği olan 5 Atalarımdan devraldığım kültürel zenginliğin mirasçısı olarak, edindiğim bilgileri kırk yıldır Dost Pide’de değerli dostlarımla paylaşmaktan, damak zevklerine sunmaktan büyük kıvanç duyuyorum. Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal ÖNSÖZ Yemek insanoğlunun temel ihtiyacı. Yüzyıllardır olmuştur. Bu kültürel zenginliğin mirasçısı olarak, insanların karnını doyurmak amacıyla oluşturduğu edindiğim bilgileri kırk yıldır Dost Pide’de değerli yemek pişirme olgusu, zaman içerisinde sadece dostlarımla paylaşmaktan, damak zevklerine ihtiyaç gidermekle kalmamış, başlı başına bir sunmaktan büyük kıvanç duymaktayım. damak tadının oluşmasını sağlamıştır. Her yörede farklı bir gelişim gösteren bu oluşum, zamanla İstedim ki bu birikimleri sadece salonumda sunmakla uygarlığın gelişmesine paralel olarak yöresel, ulusal kalmayıp tüm insanlarla paylaşayım. Bu benim için ve uluslararası bir gelişim göstermiştir. bir görev, görev olduğu kadar da hem atalarıma hem de insanlara karşı bir borç olmuştur. Bu kitabı hazırlarken temel düşüncem Çeşme ve Alaçatı yöresinde, atalarımızın tarih sürecinde Denizin, güneşin, tarihin ve tüm güzelliklerin geliştirmiş oldukları yemek kültürünü yaşatmak, raksettiği bu güzel yöremizde tüm insanların ağız yeni nesillere aktarmaktı. Denizin ve toprağın iç tadının yerinde ve daim olması dileğiyle. içe olduğu bu yörede, tarihsel süreç içinde yemek kültürü, büyük bir çeşitliliğe ulaşmıştır. Reşat Akbaykal Çeşme’de üç yüz yıllık geçmişe sahip; ömrünü denizde ve karada geçirmiş, değişik kültürleri Aralık 2011 görmüş, yaşamış; aynı zamanda özümsemiş bir ailenin ferdi olmak, benim için büyük bir şans 7 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal Dost Pide PERSONELİ 8 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal 9 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal ÇORBALAR 10 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal BALIK ÇORBASI • Eldeki ufak balıklar çorba yapılarak çok iyi bir biçimde değerlendirilmiş olurlar. Ufak balık derken boyut olarak değil; tür Terbiye Malzemeleri olarak ufak balıkları kastediyorum. - 1 çorba kaşığı dolusu un • Balıkların çeşidi önemli değildir. Hatta hepsinin aynı cins olmasına da gerek yoktur. Bu nedenle balık çorbasını balıkçılarımız bol bol - 1 yumurta sarısı yaparlar. Ellerinde kalan veya satamayacakları piyasada değeri - 1 kaşık yoğurt bulunmayan; ama çorbada çok güzel lezzetler bırakan balıkları - 1 limon böylece değerlendirmiş olurlar. - Biraz tuz ve 1 su bardağı soğuk su • Eldeki balıklar bütün olarak, içleri temizlenmeden tencereye koyulur. • Balıkların üzerine tencereyi 3/4 oranında dolduracak kadar sıcak su ilave edilir. • Balıkların üzerine bolca tuz ve karabiber ekilir.(Abartmadan) Çorba Malzemeleri • Suyun içine bir bağ maydanoz bütün olarak ilave edilir. • Tencereye 2 çay bardağı zeytinyağı dökülür. - Eldeki ufak balıklar • Çorbanın içine 1 patates doğranır. - Tuz ve karabiber (İstediğiniz • 2 adet havuç doğranır ve ilave edilir. miktarda) • Yarım baş soğan koyulur. - 1 bağ maydanoz • Bu malzemeler hepsi birlikte tencerede kaynatmaya devam edilir. - 2 çay bardağı zeytinyağı • Balıklar iyice pişip etleri üzerlerinden düşer gibi olduğunda ateşin - 1 adet patates altı kapatılır. • Kaynattığımız suyun içinden balıklar kevgir yardımıyla - 2 adet havuç alınır. Ayrı bir tabağa bırakılır. (Balıklarla işimiz henüz bitmedi). - Yarım baş soğan • Ayrı bir tencereye 1 çay bardağı pirinç atılır, üzerini 1 santim - 1 çay bardağı pirinç geçecek kadar kaynar su koyulur ve pirinçler şişene kadar bolca kaynatılır. • Haşlamış olduğumuz 1 çay bardağı pirinci, balığı kaynatmış olduğumuz suya ilave ederiz. • Pirinçler bu tencerede de pişirilmeye devam edilir. Böylece pirinçler çok piştikleri için iyice şişerler. • Diğer tarafta bir tabağa ayırdığımız balıkların etini tifteriz ve bu tiftilmiş etleri çorbamızın içine ilave ederiz. • Çorbamız pişince ateşin altını kapatıp terbiyeyi ilave ederiz. Terbiye ilave edildikten sonra artık pişirme işlemi yapılmaz. • Çorbanın üzerine karabiber ekip servis edebilirsiniz. 11 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal DİL ÇORBASI Terbiyesiz Malzemeler - Dana dili - 1 adet limon - Tuz, karabiber • Dana dilini düdüklü tencerede kaynatırız. Kaynayan dilin üzerindeki beyaz deriyi soyarız. • Derisi soyulan dili, küp küp güveçlik şekilde doğrarız. • Güveçlik doğradığımız dil parçalarını, dili haşladığımız suyun içine tekrar geri koyarız. • Çukur tabağa servis edip, çorbamıza tuz karabiber ektikten sonra, üzerine limon sıkar ve afiyetle yeriz. Not: Çorbaya isteğinize göre sirke ve sarımsak da ilave edebilirsiniz. 12 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal ETLİ PİRİNÇLİ ÇORBA • 300 gr. dana eti kuşbaşı olarak doğranır. Çiğ olarak tencereye konur. Malzemeler • 2 kaşık zeytinyağı ilave edilir. - 300 gr. kuşbaşılık dana eti • Yarım su bardağı yıkanmış pirinç eklenir. • Domates ve biber salçası toplam bir kaşık olacak şekilde - 2 kaşık zeytinyağı ilave edilir. - Yarım su bardağı yıkanmış pirinç • 1 büyük limon sıkılır. - Domates ve biber salçası (Toplam bir • Karabiber ve tuz istediğiniz miktarda ilave edilir. çorba kaşığı) • 5 su bardağı kaynar su ilave edilir. - 1 büyük limon • Hepsi aynı anda tencereye konur ve kaynamaya bırakılır. - Karabiber ve tuz (İstediğiniz Çorbamız 30-45 dakika arasında hazır olur. İyice pişinceye miktarda) kadar beklenilir. - 5 su bardağı kaynar su 13 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal MAÇİ ÇORBASI Malzemeler - 2 kaşık tereyağı - 1 adet domates (Rendelenmiş) - 2 çorba kaşığı salça (2 bardak suda sulandırılacak) - 1 Tablet et suyu • Tencerede eritilmiş tereyağına rendelenmiş domates ve sulandırılmış salça koyulur. Tereyağı ile birlikte kavrulur. • Et suyu kaynar suda eritilir ve içine eklenir. • Su kaynayınca hamur parçaları ilave edilir. Hamurlar piştiği zaman çorbamız hazır demektir. 14 Çeşme ve Alaçatı Yemekleri ——— Reşat Akbaykal “Çeşme mantısı (Bkz. Sayfa 93) hazırlarken yuvarlak şekilde mantı hamurunu kesmiştik. Mantı hamurunun kesildikten sonra geriye kalan şekilsiz parçaları ise bu çorbada değerlendirilir. Böylece