GMINA RADZIEMICE STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY RADZIEMICE UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA GMINY
TEKST JEDNOLITY ZAŁĄCZNIK NR 4 DO UCHWAŁY RADY GMINY RADZIEMICE NR ...... Z DNIA ...... ROKU
Autorzy zmiany Studium przyjętej Uchwałą Rady Gminy Radziemice Nr...... z dnia...... :
Projektanci zmiany SUiKZP Gminy Radziemice: mgr inż. Ewa Goras - uprawniona do sporządzania MPZP na podstawie art.5 pkt.2, 3 i 5 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mgr inż. Jacek Popiela – uprawniony do sporządzania MPZP na podstawie art.5 pkt.3 i 5 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mgr inż. arch. krajobraz. Mateusz Kulig – uprawniony do sporządzania MPZP na podstawie art.5 pkt. 4 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Zespół autorski SUiKZP uchwalonego Uchwałą Nr XLVI/108/00 Rady Gminy Radziemice z dnia 23 czerwca 2000r: mgr. inż arch. Bogdan Ślusarczyk – Główny projektant Uprawniony do projektowania w planowaniu przestrzennym – nr upr. urb.111/87 Członek Południowej Okręgowej Izby Urbanistów w Katowicach nr KT-111 mgr. inż arch. Bogdan Stefański - Zagadnienia funkcjonalno – przestrzenne oraz środowiska kulturowego Uprawniony do projektowania w specjalności architektonicznej bez ograniczeń – nr upr. MPOIA/021/2006 Członek Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów nr MP – 1243 mgr. inż. Małgorzata Brańka – Stefańska - Infrastruktura mgr inż. arch. Bartłomiej Stawarz – Współpraca autorska mgr inż. arch. Andrzej Starykiewicz – Współpraca autorska
Wykonawca zmiany podjętej Uchwałą Rady Gminy Radziemice Nr XXXI/211/2009 z 29 grudnia 2009 roku.: „ ARCHITRAW’ ” ul. Krakowska 91 b Dulowa 32 – 545 Karniowice tel./fax: (032) 6138475, 603 373 483 e-mail: [email protected]
SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie ______5 2. Materiały wejściowe ______7 2.1. Spis materiałów uzyskanych ______7 2.2. Omówienie ankiet przeprowadzonych wśród radnych i młodzieży szkolnej ______9 2.2.1. Ankieta dla radnych i mieszkańców gminy Radziemice ______9 2.2.2. Ankieta przeprowadzona wśród młodzieży szkolnej ______12 3. Gmina na tle regionu ______15 4. Środowisko przyrodnicze ______15 4.1. Zasoby środowiska naturalnego ______15 4.2. Położenie ______16 4.3. Budowa geologiczna ______16 4.4. Rzeźba ______16 4.5. Warunki klimatyczne ______17 4.6. Wody powierzchniowe ______18 4.7. Zagrożenia powodziowe ______19 4.8. Wody podziemne ______19 4.9. Gleby ______20 4.10. Szata roślinna ______21 4.11. Złoża surowców mineralnych ______23 4.12. Analiza stanu czystości i zagrożenia zasobów przyrodniczych ______24 4.12.1. Higiena powietrza atmosferycznego ______24 4.12.2. Zagrożenie pokrywy glebowo-roślinnej ______24 4.12.3. Czystość wód powierzchniowych ______25 4.12.4. Czystość wód podziemnych ______26 4.13. Podsumowanie i wnioski ______27 4.14. Rolnictwo ______30 4.14.1. Charakterystyka rolniczej przestrzeni produkcyjnej ______31 4.14.2. Warunki społeczno-ekonomiczne ______34 4.14.3. Produkcja roślinna i zwierzęca ______36 4.14.4. Analiza i ocena warunków przyrodniczych i ekonomicznych - propozycja zmian ______37 4.14.5. Uwarunkowania wewnętrzne i wynikające z nich problemy rozwoju rolnictwa _ 39 4.14.6. Zewnętrzne uwarunkowania rozwoju rolnictwa ______40 5. Ocena stanu istniejącego w zakresie uwarunkowań społeczno-gospodarczych ______41 5.1. Demografia ______41 5.2. Gospodarka - główne funkcje ______43 5.3. Infrastruktura społeczna - usługi publiczne ______44 6. Struktura przestrzenna ______47 6.1. Krajobraz kulturowy ______47 6.1.1. Najdawniejsze czasy. Początki i rozwój osadnictwa ______47 6.1.2. Zasoby dziedzictwa kulturowego ______47 6.1.3. Współczesny krajobraz kulturowy ______52 6.2. Struktura istniejącej zabudowy ______53 6.3. Własności terenu ______54 6.4. Ocena realizacji planu ______54 6.5. Komunikacja ______56 6.5.1. Układ drogowy ______56 6.5.2. Transport publiczny ______60 6.5.3. Zaplecze motoryzacji ______61 6.5.4. Stan motoryzacji w gminie 62 6.5.5. Podsumowanie - diagnoza stanu istniejącego ______62
6.6. Infrastruktura techniczna ______63 6.6.1. Zaopatrzenie w wodę ______63 6.6.2. Gospodarka ściekowa ______66 6.6.3. Ciepłownictwo ______67 6.6.4. Elektroenergetyka ______68 6.6.5. Telekomunikacja ______70 6.6.6. Gazyfikacja ______70 6.7. Tereny cmentarne ______72 7. Cele i podstawy rozwoju gminy ______72
SPIS PLANSZ GRAFICZNYCH
1. Inwentaryzacja użytkowania terenu 2. Infrastruktura techniczna 3. Komunikacja 4. Ekofizjografia 5. Wartości przyrodniczo – kulturowe 6. Synteza uwarunkowań
1. WPROWADZENIE Konieczność opracowania Studium wynika z Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 89, poz. 415 z późniejszymi zmianami), która obowiązuje od 1995 roku. Celem Studium jest opracowanie zasad polityki przestrzennej gminy w oparciu o program rozwoju ekonomiczno-społecznego oraz istniejące uwarunkowania (tj. m.in. potencjał ekonomiczny, zasoby kulturowe, naturalne i krajobrazowe). Studium zatem jest opracowaniem wstępnym, które w sposób kompleksowy i szeroki obejmuje wszystkie problemy istotne dla planowanego rozwoju i strategii jego realizowania w perspektywicznym okresie bez określonego limitu czasowego. Zatem opracowanie określa podstawy do sporządzenia planów miejscowych lub do zmian planu. Celem głównym jest sprecyzowanie zasad porządkowania i modernizacji struktury przestrzennej, rozwoju podstawowych funkcji gminy oraz ochronę wartości przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych. Studium jest także programem dla zadań samorządowych uwzględniającym atuty i słabości rozwojowe (S.W.O.T.) ujawniającym niedoceniane lub niedostrzegane szanse aktywizacji społecznej i przestrzennej gminy. Studium powinno być otwarte na zmianę ustaleń, gdyż może być wykorzystywane w przyszłych generacjach planów przestrzennych podyktowanych nowymi potrzebami, trudnymi do sprecyzowania w chwili obecnej. Studium jest pomocne w ustaleniu kolejności realizacji zadań inwestycyjnych, a także alternatywnych kierunków rozwoju gospodarczo-przestrzennego. Prace nad Studium składają się z trzech etapów. 1. Zebranie i opracowanie materiałów wejściowych jak: inwentaryzacja użytkowania terenu oraz inne specjalistyczne opracowania. Podsumowaniem tego etapu jest wstępne sformułowanie podstaw rozwoju gminy ze zdefiniowaniem problemów do rozwiązania. 2. Określenie kierunków rozwoju, które konsultowane i dyskutowane są z przedstawicielami Samorządu Gminy oraz uzupełnione niezbędnymi informacjami i materiałami. 3. Końcowym etapem jest ustalenie kierunków rozwoju Gminy w formie planszy graficznej oraz tekstu, które definiują zasady przestrzenne i programowe
mieszkalnictwa, gospodarki, obsługi mieszkańców, perspektyw zatrudnienia i wzrostu dochodów gminy i mieszkańców z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju 1. Po uzyskaniu obowiązujących opinii opracowane Studium zostanie przedłożone Radzie Gminy do uchwalenia. Studium jest dokumentem planistycznym określającym długookresowe zasady i kierunki rozwoju przestrzennego gminy. Jest dokumentem sporządzanym dla całego obszaru gminy. Zapisy studium uchwalone przez Radę Gminy nie stanowią przepisów prawa miejscowego, lecz są dokumentem o charakterze aktu kierownictwa wewnętrznego zobowiązującego władze samorządowe do realizacji określonej w studium polityki przestrzennej rozwoju gminy za pomocą miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego – ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego muszą być zgodne z zapisami studium. Studium nie stanowi podstawy do podejmowania decyzji administracyjnych związanych z realizacją inwestycji, ale jest dokumentem formalnym przy sporządzaniu wieloletnich programów inwestycyjnych, a także przy przygotowywaniu aplikacji o przyznanie środków z funduszy europejskich. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice, zwana dalej „ studium ”, została sporządzona w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 roku Nr 80, poz.717, z późniejszymi zmianami) oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r w sprawie zakresu projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 118 poz. 1233 z późniejszymi zmianami). Formalną podstawą opracowania zmiany studium jest uchwała nr 40/XI/2007 Rady Gminy Radziemice z dnia 28 września 2007 r. w sprawie przystąpienia do sporządzania zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Przedmiotowy zakres studium wynika z ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 roku Nr 80,poz.717, z późniejszymi zmianami) oraz z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 roku w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004 roku, Nr 118, poz.1233).
1 1 zmiany podjęte Uchwałą Rady Gminy Radziemice Nr XXXI/211/2009 z dnia 29 grudnia 2009 roku
Ustalenia będące treścią w/w zmiany studium zostały wyróżnione z tekstu czcionką niebieską. 2. MATERIAŁY WEJŚCIOWE 2.1. SPIS MATERIAŁÓW UZYSKANYCH 1. Podkłady sytuacyjno-wysokościowe obszaru gminy Radziemice, 2 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice, przyjęte uchwałą Nr XIV/108/00 Rady Gminy Radziemice z dnia 23 czerwca 2000 roku, 3. Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice uchwalony w IX 1994 roku (tekst, opis planu i rysunek), Biuro Rozwoju Krakowa, 4. Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice - zasady uzbrojenia terenu w skali 1:10 000, 5. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego, 6. Materiały do planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice - informacje i wytyczne konserwatorskie dotyczące ochrony obiektów (stanowisk) archeologicznych, 7. Diagnoza stanu zainwestowania terenu. Ocena skutków zmian w zagospodarowaniu gminy Radziemice wynikających z realizacji planu oraz ocena aktualności planu, B. Kierznowska, Kraków VII/X 1992, 8. Wnioski złożone przez instytucje oraz osoby fizuczne po zawiadomieniu o przystąpieniu do sporządzenia zmiany „StudiumJ”, 9. Przydatność rolnicza gleb gminy Radziemice, Krakowskie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Kraków, 1986, 10. Wyniki badań agrotechnicznych, 11. „Weryfikacja map zasięgu zalewów wielkich wód prawdopodobnych na wybranych odcinkach górnej Wisły”, IMGW w Krakowie, 1998, 12. ,,Mapa geologiczno-gospodarcza Polski w skali 1:50 000, arkusz Słomniki (947)”, J. Boratyn, PG Kraków, 1997, 13.„Raport o stanie środowiska w woj. krakowskim w roku 1996”, WIOŚ, Kraków 1997, 14. „Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Kazimierza Wielka (948)”, A. Walczowski, IG Warszawa 1982,
15. ,,Mapa geologiczna Polski w skali 1:200 000, arkusz Słomniki (947)” H. Jurkiewicz, J. Woiński, IG Warszawa 1977, 16. „Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce wg gmin”, T. Witek, IUNiG Puławy 1993, 17. „Mapy glebowo-rolnicze oraz kierunki ich wykorzystania”, T. Witek, IUN1G Puławy1973, 18. „Geografia regionalna Polski”, J. Kondracki, Warszawa 1998, 19. „Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w województwie krakowskim”, M. Zając, A. Zając, UJ Kraków 1998, 20. „Dokumentacja hydrogeologiczna GZWP 409 Niecka Miechowska (część SE)”, Arcadis Ekokonrem Wrocław 1998, 21. Materiały robocze Małopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, Inspektorat Rejonowy Proszowice z siedzibą w Nowym Brzesku, 22. „Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów wód podziemnych rejonu Krakowskiego U Zespołu Miejskiego”, J. Pyrich, J. Kowalski, PG Kraków, 1982, 23. Decyzje pozwoleń wodnoprawnych, UW Kraków 24. „Regiony fluwiometryczne w Polsce”, A. Schmuck, Czasopismo geograficzne nr 36, z.3, 1965, 25. „Warunki korzystania z wód w Podobszarze I na terenie działania RZGW Kraków” RZGW w Krakowie, część II planistyczna, Kraków XI, 1993 26. Ankieta przeprowadzona wśród radnych i młodzieży szkolnej, 27. Informacje dostępne na stronach internetowych, 28. Inne materiały literaturowe i własne.
2.2. OMÓWIENIE ANKIET PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD RADNYCH I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ Zespół autorski „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice”, mając na celu uzyskanie pełnych i wszechstronnych informacji oraz opinii społeczności lokalnej o gminie, skierował dwie ankiety: pierwszą do radnych i pracowników Urzędu Gminy, drugą do młodzieży szkolnej. Pierwsza ankieta zawierała pytania dotyczące stanu istniejącego usług, infra- struktury technicznej, rolnictwa oraz oceny możliwości i rozwoju gminy w oparciu o funkcję turystyczną (agroturystykę), a także możliwości zwiększenia ilości miejsc pra- cy. Poruszane zagadnienia obejmują najistotniejsze aspekty warunków życia i problemy przestrzenne, a uzyskane odpowiedzi stanowią ważną pomoc w formułowaniu programu i określeniu kierunków prawidłowego rozwoju i przebudowy gminy. Pomimo braku obowiązku przeprowadzania sondaży społecznych w „Ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym” z 1994 roku, doświadczenia autorów z poprzednich opracowań Studium i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wskazują że tworzenie optymalnych warunków życia dla mieszkańców nie może odbywać się bez ich uczestnictwa, jeśli ma uwzględnić ich potrzeby oczekiwania i aspiracje.
2.2.1. ANKIETA DLA RADNYCH I MIESZKAŃCÓW GMINY RADZIEMICE 1. Usługi oraz infrastruktura techniczna Odnośnie oceny stanu usług publicznych w gminie większość ankietowanych wymieniało braki dotyczące raczej wyposażenia gminy w urządzenia techniczne oraz dotyczące stanu infrastruktury technicznej. Podobnie, na pytanie o opinię na temat infrastruktury i urządzeń technicznych, wypowiadano się łącząc braki usług publicznych i urządzeń. W wypowiedziach dominuje podkreślany brak sieci telefonicznej i automatów telefonicznych (100 % -21 ankietowanych), kanalizacji i oczyszczalni ścieków (17), zaopatrzenia gminy w gaz (15), zły stan dróg (13), systemu wywozu i utylizacji odpadów komunalnych (1 0). Dopiero w następnej kolejności ankietowani wskazują na konieczność lepszych połączeń komunikacyjnych (7), wybudowania obiektów sportowych z boiskiem, służących
również rekreacji mieszkańców (1 0). Nieliczni (6) wymieniają potrzebę utworzenia „ośrodka gminnego”, który należy rozumieć jako wielofunkcyjny obiekt służący rozrywce, wspólnym spotkaniom, zdobywaniu wiedzy, informacji i imprezom. Kilka osób (7) wymienia konieczność utworzenia punktów skupujących jarzyny, warzywa i mleko oraz inne płody rolne w celu przetwarzania i produkcji produktów spożywczych. Te wypowiedzi (choć nieliczne) ujawniają dążenie do poprawienia gospodarki gminy przez wykorzystanie jej naturalnych możliwości produkcyjnych. Łączy się z tym konieczność utworzenia zakładów naprawy maszyn i sprzętu rolniczego (4), których w gminie brakuje, a także spółdzielni mleczarskiej. Wskazuje się również na brak ośrodka zdrowia (2), zakładów rzemieślniczych (2)bez sprecyzowania ich rodzaju. Jeden z ankietowanych widzi szansę dla utworzenia na terenie gminy „giełdy rolniczej”.
2. Rolnictwo Przyszłość rolnictwa na terenie gminy jest oceniana przez ankietowanych bardzo negatywnie. Wszyscy ankietowani zdają sobie sprawę, że gospodarka rolna jest podstawą egzystencji mieszkańców gminy i dlatego oceniają bardzo krytycznie stan obecny (ponad 97 % ankietowanych) podkreślając najistotniejsze tego przyczyny: - brak zainteresowania młodzieży rolnictwem jako źródłem utrzymania i wiązaniem z gospodarką rolną swojej przyszłości z powodu niskiej dochodowości produkcji rolnej - zacofanie rolnictwa wyrażające się „oparciem na starych zasadach”, niedoinwestowaniem technicznym, brakiem odpowiedniego systemu kredytów rozwojowych i złą polityką finansową państwa -brak systemu skupu płodów rolnych i zakładów przetwórstwa -brak zakładów naprawczych maszyn i sprzętu rolniczego. Tylko jedna z ankietowanych osób (tj. 3 %) dopatruje się szans wykorzystania terenów rolnych dla upraw, które mogą znaleźć odpowiednio atrakcyjny rynek zbytu w aglomeracji krakowskiej. Bliskość Krakowa jako chłonnego rynku i niskie koszty transportu - zdaniem tej osoby - stwarzają poważne szanse odnowy rolnictwa na terenie gminy.
3. Rozwój turystyki i rekreacji — możliwości i kierunki Zdaniem większości ankietowanych (tj. ponad 68 %) gmina nie posiada odpowiednich warunków naturalnych, atrakcji krajobrazowych, czy odpowiedniej infrastruktury usługowej, aby przyciągnąć zainteresowanych spędzeniem urlopu czy nawet krótkiego czasu przeznaczonego na rekreację lub wędrówkę turystyczną. Jednakże spora część ankietowanych (32 %) uważa, że warto spróbować tej formy aktywizacji gminy. W takim razie konieczne byłoby spełnienie szeregu warunków: - wybudowanie urządzeń sportowych, np. boisk sportowych, kortów tenisowych oraz basenów kąpielowych - poprawienie stanu obsługi ewentualnych turystów przez (sygnalizowaną wcześniej) poprawę infrastruktury technicznej, tj. modernizację dróg, rozbudowę sieci telekomunikacyjnej, tras turystycznych, a także obiektów gastronomii i stworzenie bazy noclegowej. Część z tej grupy ankietowanych upatruje szansy w próbie przystosowania niektórych gospodarstw dla formy tzw. „agroturystyki”. Ta forma nie wymaga nakładów inwestycyjnych, lecz jest możliwa do realizacji na drodze indywidualnych inicjatyw wspomaganych odpowiednim doradztwem władz i specjalistów, akcją informacyjną i reklamową a także tworzeniem grup inicjatywnych.
4. Perspektywy i warunki zatrudnienia młodego pokolenia Wbrew pesymizmowi wypowiedzi w poprzednich zagadnieniach ankietowani w znacznej części (50 %) widzą jednak możliwości zatrudnienia i dochodów dla młodego pokolenia w przyszłości. Wskazuje się tutaj drogi zatrzymania młodzieży w gminie: 1. tworzenie małych firm, których produkcja byłaby związana z rolnictwem, jak przetwórstwo warzyw i owoców, młyny, obsługa techniczna rolnictwa (40 %) punkty skupu produktów rolnych 2. tworzenie małych firm, które wypełniłyby lukę w braku usług różnego rodzaju sygnalizowanych we wcześniejszych wypowiedziach, jak zakłady rzemieślnicze różnych branż, gastronomia, kluby oraz inne ośrodki kulturalno- oświatowe; bliskość Krakowa daje również szansę na tworzenie firm nastawionych na obsługę mieszkańców dużego ośrodka miejskiego (np. handlowo-produkcyjne, budowlane i in.)
3. zainteresowanie młodzieży samym rolnictwem (około 10 % ankietowanych); warunkiem jest jednak unowocześnienie produkcji rolnej i zmiany jej formy ilościowej na jakościową nastawioną na potrzeby pobliskiego rynku zbytu, tj. Krakowa.
2.2.2. ANKIETA PRZEPROWADZONA WŚRÓD MŁODZIEŻY SZKOLNEJ Zespół autorski opracowujący Studium uznał za celowe poznanie opinii młodzieży szkolnej na temat warunków i perspektyw jej przyszłego życia w gminie. Wypowiedzi są uzupełnieniem pierwszej ankiety, przeprowadzonej wśród radnych. Wypowiedzi młodzieży dają również okazję do porównań opinii na tematy istotne dla rozwoju przestrzennego i gospodarczego gminy. Wyniki tej ankiety (jak również podobnych ankiet przeprowadzonych przez autorów w innych opracowaniach Studium) potwierdzają jej celowość uzasadnioną większą wrażliwością i krytycyzmem wobec braków, niedogodności i ujemnych zjawisk życia społecznego, pomijanych lub niedostrzeganych przez dorosłych. Najistotniejszym jest jednak fakt, iż przyszły rozwój gminy należy budować uwzględniając szanse pracy i spełnienia oczekiwań młodzieży. W ankiecie uczestniczyło 44 uczniów — w tym 33 z Radziemic (13 uczniów klasy gimnazjum i 20 uczniów VIII klasy szkoły podstawowej) oraz 11 uczniów III klasy szkoły podstawowej w Łętkowicach. Ankietowani uczniowie odpowiadali na pytania: pierwsze - czy planują pozostanie w swojej gminie i czy podejmą pracę po zakończeniu nauki, a jeśli tak to w jakim zawodzie (drugie). Trzecie pytanie dotyczyło opinii i sugestii na temat zmian i polepszania warunków życia w swojej miejscowości i gminie. 1. Na pytanie dotyczące decyzji pozostania i podjęcia pracy w gminie większość ankietowanych uczniów (tj. prawie 60 %) zdecydowanie nie zamierza pozostać po zakończeniu nauki, bo nie widzi możliwości zatrudnienia i zarabiania na życie. Jednak ponad 36 % uczniów chciałoby pozostać i móc pracować. Część z nich decyzję swoją uzależnia od uzyskania pracy. Wskazują przy tym sposoby stworzenia nowych miejsc zatrudnienia (np. zakłady rzemieślnicze, zakłady przetwórstwa i inne związane z produkcją rolną.
Część ankietowanych spośród tych, którzy wypowiedzieli się za pozostaniem, jak też uczniowie nie zamierzający pozostać, wykazuje znaczne niezdecydowanie. Są oni skłoni do pozostania, gdyż czują się mocno związani ze swoją „małą ojczyzną” czyli gminą ale wydaje się, że ogólnie panujące nastroje wśród społeczności lokalnej o braku perspektyw na pracę i zmiany oddziałują na nich zniechęcająco. Z wypowiedzi wynika, że około 4 % nie zastanawiało się nad tym pytaniem lub nie potrafi dać żadnej odpowiedzi (odpowiedzi: „nie wiem”, „podejmę decyzję jak skończę szkołę średnią). Natomiast w sumie około 10 % z obu grup (na „tak: i na „nie”) wykazuje wahanie. Należy przytoczyć jedną zupełnie nietypową wypowiedź uczennicy, która nie martwiąc się o perspektywy zatrudnienia ani o to, czym będzie się zajmować, stwierdza zdecydowanie, że na pewno pozostanie w swojej miejscowości, bo jej się „tu podoba i czuje się tutaj bezpiecznie”. 2. Wypowiedzi odnośnie wykonywanego zawodu udzielili tylko uczniowie, którzy deklarują pozostanie w gminie. Lecz nie wszyscy — w sumie około 30 % ogólnej liczby ankietowanych. Podawane zawody cechuje duże zróżnicowanie. Charakterystycznym jest, że tylko 3 osoby (około 7 %) wiąże swój zawód z rolnictwem, chcąc zostać „technikiem rojnikiem”. Drugą podobną grupkę (również 3 osoby) tworzą chętni do zawodu informatyka. Zawód „inżyniera” bez podania specjalności deklaruje 4.5 %„ architekta lub inżyniera budowlanego - 4.5 %„ nauczyciela - 4.5 %„ lekarza — 2 %„ urzędnika biurowego — 2 % (jedna osoba). Ankietowani podają dalej zawody: technik budowlany (1 osoba), wychowawczyni przedszkolna (1 osoba), fryzjer (1 osoba), sekretarka (1 osoba). Natomiast 4.5 % ankietowanych uczniów nie ma jeszcze sprecyzowanego poglądu. 3. Odpowiedzi na pytanie dotyczące problemów do rozwiązania i warunków poprawy standardu życia mieszkańców wykazują sporą znajomość braków, szeroką i trafną (jak się wydaje) znajomość potrzeb mieszkańców. Odpowiedzi są lakoniczne i nikt z ankietowanych nie oddał wypowiedzi poszerzonej o własne uwagi dodatkowe.
A. Pierwszym ważnym problemem jest konieczność utworzenia miejsc, gdzie młodzież mogłaby spędzać czas wolny i spotykać się dla rozrywki i realizacji różnorodnych zainteresowań. Ankietowani używają określeń: dom kultury, dom gminny, klub młodzieżowy lub świetlica (w każdej wsi). Łącznie około 64 % ankietowanych sygnalizuje pilną potrzebę realizacji tego postulatu. B. Drugą potrzebą sygnalizowaną przez znaczną część ankietowanych (tj. około 57 %) jest wykonanie sieci telefonicznej, założenie publicznych automatów telefonicznych i możliwość przyłącza „do każdego domu”. Należy wnioskować, że brak możliwości komunikowania się ze światem zewnętrznym w celu np. wezwania lekarza jest dla mieszkańców bardzo dotkliwą bolączką. C. Trzecim podkreślanym problemem jest zły stan dróg, konieczność ich modernizacji i budowy chodników dla pieszych (43 %). D. Jedna czwarta ankietowanych dostrzega potrzebę tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców. Lista potrzeb i problemów wymienianych przez ankietowanych uczniów jest obszerniejsza od tych, które wskazali dorośli. Dotyczą one m.in. -konieczności budowy sieci kanalizacyjnej -poprawy połączeń komunikacyjnych w obszarze gminy oraz z innymi miejscowościami, zwłaszcza z Krakowem -budowy kina (25 %) -budowy basenów pływackich (25 %) -budowy urządzeń sportowych, boisk i kortów (23 %) -lepszego wyposażenia szkół w pomoce i komputery (22%) -sklepów lub supermarketów -dofinansowania i wyposażenia Straży Pożarnej (10%) -budowy lub rozbudowy gimnazjum (14 %) -konieczności zorganizowania skupu płodów rolnych (16 %) -budowy zakładów przetwórstwa -budowy sieci dostarczającej gaz - zorganizowania wywozu odpadów (9 %). Ankietowani wymieniają również potrzeby w zakresie innych usług publicznych: - zorganizowanie przedszkola - biblioteki publicznej
- założenia księgarni - stałego lekarza i stomatologa w ośrodku zdrowia - urządzenia terenów zieleni parkowej (7 %). Przeprowadzona ankieta stanowi cenne uzupełnienie i pomoc w budowaniu właściwego programu rozwoju gminy. Omówione wypowiedzi, mimo, że formułowane często w sposób naiwny, trafnie ukazują warunki i sposoby poprawy warunków życia mieszkańców gminy.
3. GMINA NA TLE REGIONU Gmina Radziemice położona jest w północno-wschodniej części województwa małopolskiego w powiecie proszowickim. Gmina sąsiaduje: od północy z powiatem miechowskim (gmina Racławice), od wschodu z gminą Pałecznica, od południa z gminami: Proszowice i Koniusza, a od zachodu z powiatem krakowskim (gmina Słomniki). Powiązania komunikacyjne tworzą połączenia drogowe z Proszowicami, Słomnikami. Zasadnicze powiązania gminy stanowi kierunek do Proszowic jako ośrodka powiatowego (administracyjno – handlowo - usługowy i kulturalny). Ilustracją jest ilość kursów autobusowych (PKS-Kraków): do Krakowa 8, Proszowic (przez Dalewice) 3 i do Racławic 4. Obsługę najbardziej uczęszczanego kierunku stanowi system transportu zbiorowego minibusami, łączący Radziemice z Proszowicami 10 parami kursów dziennie. Najsilniejsze powiązania zewnętrzne poza Proszowicami, jako administracyjnym ośrodkiem powiatowym, występują ze Słomnikami i Racławicami. Korzystanie z usług i zatrudnienia oraz szkół wiąże Radziemice z Krakowem. Powiązania zewnętrzne i wewnętrzne omówiono szczegółowo w rozdziale 6.5.2.
4. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE 4.1. ZASOBY ŚRODOWISKA NATURALNEGO Gminę Radziemice, położoną w obrębie Wyżyny Miechowskiej, cechuje specyficzny krajobraz ukształtowany w terenie pagórkowatym przez tereny użytkowane rolniczo (blisko 94 % ogólnej powierzchni), niewielkie i rozrzucone obszary leśne i zadrzewienia (około 1 %) oraz wody powierzchniowe z towarzyszącą zielenią. Szczególnie urozmaicona jest północna część gminy, położona w tzw.
Padole Racławickim. Tereny zabudowane, rozciągające się wzdłuż głównych dróg, stanowią łącznie z drogami około 4.5 % powierzchni. Ukształtowanie terenu jest zróżnicowane. Wyraźnie zaznacza się w terenie dolina potoku Ścieklec. Na terenie gminy znajduje się jedno złoże surowców ilastych w miejscowości Przemęczany. Zasoby środowiska przyrodniczego zostały szczegółowo omówione w następ- nych podrozdziałach oraz przedstawione na planszach: „Wartości przyrodniczo- kulturowe” i „Ekofizjografia”
4.2. POŁOŻENIE Wg J. Kondrackiego obszar gminy Radziemice położony jest w południowo - wschodniej części Wyżyny Miechowskiej (mezoregion 342.22) i w północnej części Płaskowyżu Proszowickiego (mezoregion 342.23), stanowiących część Wyżyny Małopolskiej. Obszar odwadniany jest przez potok Ścieklec z dopływami Strugą Kowarską i Racławką oraz potok Kniejówkę.
4.3. BUDOWA GEOLOGICZNA Gmina Radziemice położona jest w obrębie Niecki Miechowskiej, zbudowanej z utworów kredowych, przykrytej utworami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Miąższość utworów kredowych przekracza kilkaset metrów. Kompleks utworów zalega monoklinalnie na utworach jurajskich, w podłożu których występują utwory paleozoiczne. Utwory kredowe występują na powierzchni w formie niewielkich płatów, najczęściej na wyniesieniach i na zboczach dolin. Większym kompleksem zalegają na zachód od Obrażejowic. Utwory kredowe wykształcone są jako górnokredowe margle, wapienie margliste i opoki. Utwory mioceńskie na powierzchni również występują płatami, z tym, że mają mniejsze rozprzestrzenienie. Wykształcone są jako gipsy, anhydryty, iły i margle — poziom gipsowy (rejon Przemęczan i Wrocimowic). Utwory czwartorzędowe to na większości obszaru gminy lessy. Przeciętna grubość pokrywy lessowej waha się w granicach 10 - 20 m.
W dolinach rzecznych (potok Ścieklec z dopływami) występują mady, piaski i żwiry rzeczne. Miąższość tych osadów wynosi 1 - 3 m.
4.4. RZEŹBA Pod względem ukształtowania powierzchni, teren gminy jest wyraźnie zróżnicowany. Najwyższe wzniesienie (329.0 m n.p.m.) znajduje się we wsi Wrocimowice, na granicy wsi z Górką Kościejowską najniższy zaś punkt (217.4 m n.p.m.) położony jest we wsi Błogocice nad potokiem Ścieklec. O ukształtowaniu powierzchni terenu gminy decydują szeroko rozprzestrzenione formy pochodzenia eolicznego. Są to fragmenty plejstoceńskiej pokrywy eoliczno-krasowej. Obejmują one około 90 % powierzchni gminy. Z uwagi na specyficzne cechy fizyczne materiału, z którego jest utworzona, plejstoceńska pokrywa ma bezpośredni wpływ na charakter form geomorfologicznych, takich jak doliny rzeczne, wąwozy, itp. W ukształtowaniu powierzchni wyraźną formę geomorfologiczną tworzy dolina potoku Ścieklec. Mniej zaznacza się w terenie dolina potoku Kniejówka. Obszary lessowe charakteryzują się nasileniem procesów sufozyjnych, tworząc krawędzie sufozyjne. Procesy takie najsilniej rozwinęły się w północnej części gminy we wsiach: Zielenice, Wrocimowice, Smoniowice, Przemęczany. W rejonie Wrocimowic zaznacza się wyraźna stroma krawędź morfologiczna rozwinięta wzdłuż uskoku racławickiego; jest to tzw. Padół Racławicki.
4.5. WARUNKI KLIMATYCZNE Teren gminy pod względem klimatycznym jest mało zróżnicowany. Nieco gorszych warunków klimatycznych należy spodziewać się w dolinie potoku Ścieklec, gdziewystępuje większa amplituda temperatur, wyższa wilgotność, a także pojawiają się okresowo zastoiska zimnego powietrza (inwersja temperatur). Warunki klimatyczne dla upraw rolnych są korzystne. Średnie temperatury roczne wynoszą 7.2ºC, średnia wilgotność względna powietrza - 81 % długość okresu wegetacyjnego - około 220 dni. Występuje tu 112-130 dni z przymrozkami i 20-40 dni mroźnych. Pokrywa śnieżna utrzymuje się około 60 dni.
Opady atmosferyczne należą do średnich i kształtują się w granicach 600-650 mm. Średnie miesięczne i średnie roczne sumy opadów za okres 1971-1980 w mm przedstawia tabela. wys. Stacja [m I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok n.p.m.]
209 30 30 31 39 69 83 103 94 51 41 43 34 648 Jakubowice
Roczny rozkład opadów cechuje duża zmienność. Spośród miesięcznych sum opadów przeważają opady miesięcy letnich z maksimum w lipcu, czerwcu i sierpniu. Najniższe miesięczne sumy opadów występują w lutym i w styczniu. Opady miesięcy letnich (czerwiec, lipiec, sierpień) stanowią około 50 % rocznej sumy opadów, natomiast miesięcy zimowych (grudzień, styczeń, luty) — około 13.5 % opadów wciągu roku. Opady półrocza zimowego są prawie dwukrotnie niższe od opadów półrocza letniego. Opady w postaci śniegu, mające duże znaczenie dla zasilania wód powierzchniowych i podziemnych, stanowią około 10 % całkowitej sumy opadów. Grubość pokrywy śnieżnej osiąga najwyższą wartość na przełomie stycznia i lutego. Do zjawisk pogodowych wpływających na warunki dla rozwoju rolnictwa i sadownictwa należą także burze, deszcze ulewne i grady. Na omawianym obszarze dni z burzą występują średnio od 20 do 28 dni w roku, z maksimum w lipcu. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia dni z gradem występuje w maju i lipcu. W lipcu oraz czerwcu występują także najwyższe wartości opadów dobowych. Ulewy i deszcze nawalne mogą pojawiać się od połowy kwietnia do września.
Stosunki anemologiczne Kierunki wiatrów nawiązują do ukształtowania terenu. Wg róży wiatrów dla stacji Sielec Pińczowski, przeważającymi w ciągu roku kierunkami wiatrów są: zachodni i północno - zachodni. Najniższą częstotliwość wiatrów notuje się z kierunków północno - wschodniego i południowo - wschodniego.
4.6. WODY POWIERZCHNIOWE Obszar gminy Radziemice położony jest w zasięgu zlewni II rzędu rzeki Szreniawy. Odwadniany jest przez sieć rzeczną III rzędu: potok Ścieklec z dopływami: Racławką, Strugą Kowarską i Kniejowką. Ogólny kierunek spływu wód na terenie gminy jest z północnego zachodu na południowy wschód. Część dopływów ma charakter okresowy: płyną one wiosną i jesienią oraz podczas letnich ulew. Łączna długość rzek i cieków na terenie gminy wynosi 34.5 km. Największym ciekiem na terenie gminy jest potok Ścieklec - lewobrzeżny dopływ Szreniawy, przepływający z północy na południe przez Smoniowice, Przemęczany, Radziemice i Błogocice. Ścieklec płynie w wyraźnej szerokiej płaskodennej dolinie otoczonej wzniesieniami. Potok Ścieklec jest uregulowany na odcinku od mostu w Smonio- wicach do Radziemic. W całości uregulowana jest Kniejówka. Na obszarze gminy brak jest większych otwartych zbiorników wodnych. Pod względem zasilania rzeki należą do ustroju deszczowo-śnieżnego. Zaznacza się dwudzielność faz spływu roztopowego lub roztopowo-deszczowego na wiosnę oraz deszczowego w lecie, rozdzielonych okresem obniżonych stanów wody. Na terenie gminy Radziernice zmeliorowano ogółem 386 ha gruntów, z czego na meliorację gruntów ornych przypada 37 % natomiast na użytki zielone 68 %. Grunty zdrenowane obejmują powierzchnię 283 ha, z czego na grunty orne przypada 39 %, natomiast na użytki zielone 61 %. Największe kompleksy terenów objętych drenażem i melioracją znajdują się w dolinach Ścieklca i Kniejówki. Potrzeby w zakresie melioracji rolnych na terenie gminy w dużym stopniu są zaspokojone. Melioracji wymaga kompleks łąk we wsi Wierzbica, a udrożnienia istniejący system rowów w kompleksie łąk w dolinie Ścieklca, od Przemęczan po mleczarnię w Radziemicach. Ponadto poprawy wymaga stan rowów we wsi Zielenice. Niedrożność rowów powoduje w tym rejonie okresowe zalewanie terenów rolnych o powierzchni około 20 ha.
4.7. ZAGROŻENIA POWODZIOWE Na obszarze gminy nie notuje się klęski powodzi. Możliwość wystąpienia kata- strofalnej wody powodziowej Q1 % (stuletniej) ogranicza się do niewielkiego fragmentu doliny potoku Ścieklec we wsi Błogocice. Woda powodziowa zamyka się w niezabudowanej części doliny. Podtopienie ogranicza się do pojedyńczych
zabudowań. Okresowe podtopienia, jak ma to miejsce na terenie wsi Zielenice, wynikają z niedrożności rowów odprowadzających wody opadowe w okresie intensywnych opadów. Na mapie uwarunkowań ekofizjograficznych zaznaczono zasięg wody stuletniej, jak również tereny okresowo podtapiane.
4.8. WODY PODZIEMNE Wody podziemne obszaru gminy związane są głównie z utworami kredy górnej, gdzie zasadnicze znaczenie ma poziom wodonośny, występujący w spękanych wapieniach, marglach, opokach i gezach senonu. Zwierciadło wody w tych utworach ma przeważnie charakter swobodny lub znajduje się pod niewielkim naporem rzędu kilkumetrów. Głębokość jego występowania jest zróżnicowana i zależy od morfologii terenu. Płytkie występowanie zwierciadła wód kredowych rzędu 2.0 — 5.0 m p.p.t. obserwuje się w dolinach rzek (np. potoku Ścieklec). W rejonie tym lustro wody podziemnej wykazuje związek z wodami powierzchniowymi tworząc znaczący dopływ potoku Ścieklec. Do najważniejszych źródeł zasilanych poziomem kredowym należą źródła w Smoniowicach na bazie których zbudowano wodociąg. Odpływ wód podziemnych odbywa się generalnie ku południowemu wschodowi. Wydajności eksploatacyjne studzien na terenie gminy, ujmujących poziom kredowy, waha się od 8.8 do 72.3 m 3/h przy depresjach od 0.1 do 8.6 m. Współczynnik filtracji jest rzędu 10 -4 m/s. Wody te są wysokiej jakości. Na terenie gminy funkcjonują dwa ujęcia komunalne, ujmujące wody poziomu kredowego. Są to ujęcia w Dodowie i w Smoniowicach. Ujęcie w Dodowie, bazujące na dwóch studniach głębinowych zaopatruje w wodę Dodów, Zielenice oraz Janikowice w gminie Słomniki. Średni pobór z ujęcia (1999 rok) wynosi 100 m3/dobę. Ujęcie źródeł w Smoniowicach pozwala na zaopatrzenie w wodę pozostałych wsi gminy, a także lbramowic w gminie Pałecznica oraz Szczytnik, Ostrowa, Kadzic, Opatkowic, Makocic i Klimontowa w gminie Proszowice. Średni pobór z ujęcia wynosi około 700 m3/dobę (1999 rok) . Wody piętra kredowego tworzą zbiornik wód podziemnych GZWP 409 Niecka Miechowska — część SE. Dla zbiornika tego została opracowana dokumentacja hydrogeologiczna mająca jako główne zadanie określić jego obszary ochronne.
Według zatwierdzonej dokumentacji hydrogeologicznej, północno-zachodnia część gminy Radziemice znalazła się w projektowanym obszarze ochronnym tego zbiornika. Pozostała część zbiornika na terenie gminy chroniona jest pakietem utworów słabo przepuszczalnych. Podrzędne znaczenie na obszarze gminy mają wody poziomu czwartorzędowego występujące jedynie w dolinach rzek. Poziom ten nie jest eksploatowany z uwagi na stosunkowo niewielką wydajność i złą jakość wody.
4.9. GLEBY Na obszarze gminy Radziemice występują następujące typy gleb: gleby brunatne, czarnoziemy, rędziny i mady. Gleby brunatne i czarnoziemy wykształciły się z lessów i występują na wysoczyznach pokrytych grubą warstwą utworów eolicznych. Gleby brunatne zajmują największy areał, stanowiąc około 40 % wszystkich gruntów ornych. Przeważają w środkowej i wschodniej części gminy. Spośród gleb brunatnych największą powierzchnię zajmują gleby brunatne właściwe. W obrębie czarnoziemów największe powierzchnie zajmują czarnoziemy właściwe i zdegradowane. Ponadto występują czarnoziemy deluwialne. Rędziny (czarnoziemne i brunatne) wytworzyły się z utworów kredowych, częściowo zmieszanych z lessami. Rędziny dominują w zachodniej części gminy (Obrażejowice, Łętkowice, Łętkowice Kolonia i Wierzbica). Mady występują w dolinach Ścieklca i Kniejówki.
4.10.SZATA ROŚLINNA W szacie roślinnej gminy Radziemice dominujące są obszary upraw rolnych. Jest to teren niemal całkowicie bezleśny. Jedyny kompleks leśny występuje w północno-wschodniej części gminy - na terenie sołectwa Wrocirnowice. Reprezentuje on zespół grądu z udziałem grabu zwyczajnego i dębu szypułkowego. W drzewostanie spotyka się ponadto buki i jawory. Las znajduje się w administracji państwowej i pełni rolę glebochronną Pozostałe niewielkie skupiska leśne ograniczają się do stromych stoków i jarów. W zalesieniach tych duży udział ma
robinia akacjowa. Ogólna powierzchnia leśna całej gminy wynosi 46 ha, co stanowi 0.9 % powierzchni całej gminy. W dolinie potoku Ścieklec i jego dopływów zachowały się niewielkie pasy łęgów wierzbowo-topolowych lub wierzbowych. W niewielu miejscach wykształciły się liściaste zarośla z różami i głogami. Do najcenniejszych składników szaty roślinnej tej gminy należą biocenozy łąkowe oraz murawy kserotermicżne. Na stromych skarpach nad rzekami oraz na stromych skarpach i miedzach śródpolnych, często na podłożu kredowym, wykształciły się murawy kserotermiczne, reprezentujące kilka zespołów stepowych. Najbardziej charakterystyczny jest zespół omanu wąskolistnego (sołectwo Lelowice). Bardzo rzadkim zespołem jest „step ostnicowy” (sołectwo Kąty). Na głębszej glebie wykształcił się „step kwietny” (sołectwa: Lelowice, Kąty, Zielenice). Biocenozy łąkowe reprezentowane są przez rozległe kompleksy wilgotnych łąk ostrożeniowo-rdestowych w dolinach Ścieklca i Kniejówki. W miejscach bardziej mokrych wykształciły się szuwary turzycowe, trzcinowe i mannowe. Na terenie gminy Radziemice dotychczas odnaleziono 14 gatunków roślin objętych ochroną całkowitą oraz 6 gatunków objętych ochroną częściową. Ponadto na terenie gminy odnaleziono 2 gatunki zamieszczone w czerwonej księdze roślin zagrożonych wyginięciem. Gatunki objęte ochroną całkowitą: 1.Bluszcz pospolity (Hedera heiix) - las - Podgaje, Wrocimowice 2. Dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acauiis) - murawy kserotermiczne na zboczach i skarpach nadrzecznych - Lelowice, Kąty, Zielenice, Obrażejowice 3. Goryczka orzęsiona (Gentianella ciliata) - murawy kserotermiczne na zboczach i skarpach nadrzecznych - Kąty, Zielenice 4. Kruszczyk rdzawoczerwony (Epipactis atropurpurea) - murawy kserotermiczne na zboczach cieku wodnego - Obrażejowice 5. Len złocisty (Linum hirsutum) - częściowo zalesione zbocze - Zielenice 6. Len włochaty (Linum flayum) - częściowo zalesione zbocze - Zielenice, skarpa nadrzeczna - Kąty 7. Lilia złotogłów (Lilium martagon) - las - Podgaje, Wrocimowice
8. Listeria jajowata (Listeria oyata) - murawy kserotermiczne na skarpie nadrzecznej - Lelowice, zbocza wąwozów - Muniaczkowice 9. Miłek wiosenny (Adonis yersalis) - murawa kserotermiczna na skarpie nad Ścieklcem - Lelowice 10. Ostnica zwyczajna (Stipa capillata) - murawa kserotermiczna na zboczu nad Kniejówką- Kąty 11. Storczyk kukawka (Orchis militaris) - murawa kserotermiczna na skarpie nadrzecznej - Lelowice, skarpy nad ciekiem wodnym - Obrażejowice, zbocza wąwozów - Muniaczkowice 12. Śniedek baldaszkowaty (Ornithogallum umbellatum) — częściowo zalesione zbocze -Zielenice 13. Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezerum) - las - Podgaje, Wrocimowice 14. Zawilec wielokwiatowy (Anemone silyestris) — murawy kserotermiczne nadrzeczne -Lelowice
Ochrona częściowa: 1.Centuria pospolita (Centauriurn erythraea) - łąki nad Ścieklcem -Smoniowice 2.Kalina koralowa (Viburnum opulus) — murawy kserotermiczne - Lelowice 3. Konwalia majowa (Conyallaria maialis) - las - Podgaje, Wrocimowice 4.Kruszyna pospolita (Franqula almus) - las - Podgaje, Wrocimowice 5. Pierwiosnek lekarski (Primula officinalis) — murawy kserotermiczne -Lelowice, Kąty 6. Wilżyna ciernista (Ononis spinosa) — murawy kserotermiczne na zalesionym zboczu - Zielenice, Obrażejowice, Muniaczkowice, las - Podgaje, Wrocimowice.
Gatunki zamieszczone w czerwonej księdze: 1.Róża francuska (Rosa galica) - murawy kserotermiczne - Zielenice 2.Rezeda mała (Reseda phyteuma) - murawy kserotermiczne - Lelowice.
Proponuje się rozważyć możliwość ochrony prawnej następujących siedlisk roślin chronionych: - murawy kserotermiczne na wysokiej i rozległej skarpie nad dopływem potoku Ścieklec w Lelowicach, z chronionymi roślinami: miłkiem wiosennym,
zawilcem wielokwiatowym, dziewięćsiłem bezłodygowym, storczykiem kukawką listerią jajowatą oraz trzema gatunkami częściowo chronionymi, a także umieszczoną w czerwonej księdze rezedą małą - murawy kserotermiczne na stromym zboczu nad rzeczką Kniejówką z podobnym zespołem roślin, obok których występuje rzadkie stanowisko lnu włochatego, a także rośliny charakterystyczne dla „stepu ostnicowego” i „kwietnego” - murawy kserotermiczne wykształcone na płytkich kredowych rędzinach, na rozległym zboczu nad niewielkim ciekiem wodnym w Obrażejowicach. Mają one charakter „stepu kwietnego” z następującymi chronionymi roślinami: dziewięćsił bezłodygowy, storczyk kukawka, goryczka orzęsiona, kruszczyk rdzawoczerwony, śniedek baldaszkowaty. Oprócz gatunków chronionych występują tu rośliny bardzo rzadkie i ginące, np. starzec polny, wilczypieprz roczny. Licznie występuje tu rzadka w Polsce turzyca niska - stanowisko bluszczu pospolitego rosnącego na powierzchni około 0.3 ha w płaciegrądu. W tym samym płacie grądu spotyka się też objęte ochroną częściową konwalię majową. Proponowana forma ochrony — użytek ekologiczny.
4.11.ZŁOŻA SUROWCÓW MINERALNYCH Baza surowcowa gminy jest uboga. Na obszarze gminy znajduje się jedno udokumentowane złoże surowców ilastych, aktualnie nieeksploatowane. Jest to złoże „Przemęczany", którego dokumentacja zaginęła. Z tego powodu, mimo, że w złożu pozostało 393.41 tys. m 3 kopaliny, zostało ono wybilansowane, gdyż brak było możliwości ustalenia granic złoża, sporządzenia planu ruchu i wydania koncesji na eksploatację. Teren pomiędzy złożem a drogą Przemęczany - Dodów wyznaczono jako obszar prognostyczny surowców ilastych o zasobach szacunkowych 420 tys. m 3 Obszar ten został wyznaczony w ramach wykonanej przez PIG na zlecenie MOŚZNiL mapy geologiczno-gospodarczej arkusz Słomniki.
4.12. ANALIZA STANU CZYSTOŚCI I ZAGROŻENIA ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH
4.12.1.HIGIENA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO Na stan zanieczyszczenia atmosferycznego na terenie gminy Radziemice wpływają głównie zanieczyszczenia napływające ze strony południowo-zachodniej, tj. z rejonu aglomeracji krakowskiej. Spowodowane jest to przeważającą ilością wiatrów wiejącą z tego kierunku. Podstawowe źródło zanieczyszczenia atmosferycznego na terenie gminy to paleniska domowe. Pozostałe lokalne emitery to kotłownie i emisja z zakładów produkcyjnych i usługowych. Są to: - Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Radziemicach - Małopolska Hodowla Roślin HBP Sp. z o.o. - bloki mieszkalne. Dodatkowym źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza są pojazdy samochodowe. Jak wynika z Raportu o stanie środowiska w województwie krakowskim w 1996 roku (wydane w 1997 r.) stężenie pyłu zawieszonego na terenie gminy nie przekraczało 30 (µg/m 3 (norma 50 µg/m 3), stężenie dwutlenku siarki nie przekraczało 24 µg/m 3 (norma 32 (µg/m 3), opad pyłu nie przekraczał 50 g/m ?7rok (norma 200 g/m 2/rok). Wszystkie stężenia zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego mieszczą się więc w granicach normy. Higiena powietrza atmosferycznego - stan czystości zadowalający. W powietrzu atmosferycznym nie notuje się przekroczeń średniorocznych stężeń dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, pyłu zawieszonego.
4.12.2. ZAGROŻENIE POKRYWY GLEBOWO-ROŚLINNEJ Do zagrożeń środowiskowych naturalnych zalicza się przede wszystkim procesy erozyjne takie jak: osuwiska, obrywy, spełzywania, zjawiska krasowe. Procesy erozyjne rozwijają się głównie na obszarach o grubej pokrywie lessowej, a także na wychodniach wapieni, margli kredowych oraz gipsów mioceńskich. Procesom tym sprzyja ukształtowanie terenu oraz warunki hydrogeologiczne. Na terenie gminy najbardziej zagrożone powyższymi zjawiskami są jej obszary północno-wschodnie i wschodnie położone w obrębie doliny potoku Ścieklec i jego dopływów. W rejonie tym dochodzi do spełzywania stoków, obrywów i osuwisk. Na północny wschód od Wrocimowic rozwijają się procesy krasowe, związane z wystąpieniami opisanych powyżej skał i pogłębione poprzez zjawiska tektoniczne.
Do zagrożeń antropogenicznych powodujących największe przekształcenia powierzchni ziemi należą wyrobiska. Na terenie gminy Radziemice aktualnie nie jest prowadzona eksploatacja kruszyw i gliny. Niewielkie odkrywki, w których wydobywano do celów gospodarczych żwir i piasek nie są eksploatowane. Cegielnia w Przemęczanach jest nieczynna, a złoże surowców ilastych położone w sąsiedztwie jest nieeksploatowane. Złoże to wraz z obszarem prognostycznym położone jest na glebach chronionych (klasa l-IVa). Ponowne uruchomienie eksploatacji wymaga opracowania dokumentacji złożowej umożliwiającej rozpoczęcie procesu koncesyjnego. Wydaje się celowe, aby w niniejszym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radziemice tereny te uwzględnić jako przewidziane do eksploatacji kopalin. Gleby gminy Radziemice zaliczone są do gleb o naturalnej lub nieznacznie podwyższonej zawartości metali i mogą być na nich prowadzone wszystkie uprawy polowe z wyjątkiem warzyw z przeznaczeniem dla dzieci. Na obszarze gminy brak zorganizowanego wysypiska odpadów. Istniejące wysypisko w Łętkowicach obecnie jest likwidowane, a teren rekultywowany. Gmina posiada porozumienie podpisane z Zakładem Gospodarki Komunalnej w Proszowicach na zbieranie z terenu gminy nagromadzonych w pojemnikach odpadów. Odpady te wywożone są na międzygminne wysypisko śmieci w Żębocinie. W trakcie inwentaryzacji urbanistycznej gminy odnotowano jedynie nieliczne samowolne wysypy śmieci, głównie w zagłębienia terenu oraz w obszary zadrzewione.
4.12.3. CZYSTOŚĆ WÓD POWIERZCHNIOWYCH Na stan zanieczyszczenia wód powierzchniowych na terenie gminy Radziemice mają wpływ następujące czynniki: 1. zanieczyszczenia pochodzące z indywidualnych gospodarstw 2. zanieczyszczenie ściekami bytowo-gospodarczymi pochodzącymi z zakładów produkcyjnych i usługowych zlokalizowanych na terenie gminy 3. zanieczyszczenia naturalne pochodzące ze spływu wód powierzchniowych po opadach atmosferycznych. Na terenie gminy funkcjonuje aktualnie jedna oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna obsługująca budynki Małopolskiej Hodowli Roślin H.B.P. Sp. z o.o.
Oczyszczalnia ta mająca przepustowość 40 m 3/d oczyszcza około 20 m 3 ścieków na dobę. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie prowadzi badanie stanu czystości wód powierzchniowych potoku Scieklec poniżej ujścia do niego prawobrzeżnego dopływu Kniejówki, w miejscowości Makocice, a więc praktycznie poza terenem gminy. Na podstawie analiz z okresu 1999 - 2000 r. wynika, że stan czystości potoku Scieklec mieści się w klasie I i II jeśli chodzi o składniki fizykochemiczne i w klasie III pod względem bakteriologicznym. Brak jest danych odnośnie stanu czystości tego potoku na terenie gminy. Należy przypuszczać, że jest taki sam jak na odcinku monitorowanym z uwagi na podobne zagospodarowanie dorzecza. W celu poprawy stanu czystości wód powierzchniowych konieczna jest budowa sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków, tym bardziej, że na terenie sąsiedniej gminy Proszowice funkcjonuje ujęcie wód powierzchniowych w Opatkowicach zaopatrujące w wodę miasto Proszowice. W przypadku dalszego funkcjonowania tego ujęcia konieczne jest: - zlokalizowanie oczyszczalni wiejskich możliwie jak najbardziej oddalonych od ujęcia w O pałkowi cach - przyjęcie technologii oczyszczania ścieków zapewniający wysoki stopień oczyszczenia.
4.12.4. CZYSTOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH Cały obszar gminy znajduje się w obrębie kredowego zbiornika wód podziemnych (GZWP 409) obejmującego część Niecki Miechowskiej. Zasadnicze znaczenie użytkowe ma górnokredowy poziom wodonośny występujący w utworach wapienno-marglistych senonu. Zwierciadło wody ma przeważnie charakter swobodny lub znajduje się pod niewielkim naporem. Krążenie wody w utworach kredowych odbywa się poprzez sieć spękań i szczelin, których głębokość sięga 80-120 m p.p.t. Zasilanie zbiornika odbywa się poprzez infiltrację wód opadowych. Na terenie gminy wody podziemne charakteryzują się dobrą jakością i nadają się do celów pitnych i gospodarczych bez uzdatniania.
Przeważająca część obszaru zbiornika GZWP 409 na terenie gminy charakteryzuje się słabą izolacją od powierzchni terenu. Jedynie w części południowo-wschodniej pakiet utworów słabo przepuszczalnych (mioceńskich) jest grubszy, co gwarantuje dobrą naturalną ochronę zbiornika. Tereny pozbawione izolacji zostały włączone do obszaru ochronnego zbiornika GZWP 409. Obszar ochronny na terenie gminy obejmuje około 70 % jej powierzchni. Potencjalne ogniska zanieczyszczeń wód podziemnych na terenie gminy można podzielić na powierzchniowe, liniowe i punktowe. Ogniska powierzchniowe związane są z emisją pyłów i gazów, stosowaniem nawozów oraz chemizacją rolnictwa. Ogniska liniowe to zanieczyszczone cieki, drogi o intensywnym ruchu samochodowym. Do ognisk punktowych zalicza się doły gnilne oraz szamba. Należy zwrócić uwagę, że szamba na terenach zabudowanych, poprzez swoją liczbę, stają się ogniskami powierzchniowymi.
4.13. PODSUMOWANIE I WNIOSKI ■ Omawiany obszar należy do mezoregionu „Wyżyna Miechowska" oznaczonego symbolem 342.22 i we fragmencie w południowej części - do mezoregionu „Płaskowyż Proszowicki" o symbolu 342.23.
■ Na obszarze gminy Radziemice dominuje typ rzeźby pagórkowatej. Wyraźnie zaznacza się w terenie płaskodenną wąską doliną potok Ścieklec. Charakterystyczne jest stosunkowo duże zróżnicowanie wysokościowe. Różnica wysokości w obrębie gminy wynosi 112 m. Najbardziej zróżnicowana wysokosciowo jest północno-wschodnia część gminy. Ogólnie rzeźba terenu stanowi dogodne warunki dla rozwoju rolnictwa i hodowli.
■ Budowa geologiczna nawiązuje do położenia w obrębie Niecki Miechowskiej, zbudowanej z utworów kredowych, przykrytej utworami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Utwory czwartorzędowe to przede wszystkim pokrywy lessowe, zalegające na wysoczyznach. W dolinach rzecznych występują holoceńskie mady, piaski i żwiry rzeczne.
■ Gmina charakteryzuje się ubogą bazą surowcową. Jedyne udokumentowane
złoże glin w Przemęczanach jest nieeksploatowane. Jednocześnie, położone w pobliżu obszary prognostyczne, mogą stać się bazą dla produkcji materiałów budowlanych. Uruchomienie cegielni wymaga przeprowadzenia procesu koncesyjnego (ponownego udokumentowania zasobów, uzyskania koncesji na eksploatację).
■ Warunki glebowe są bardzo korzystne. Przeważają gleby wytworzone na bazie lessów. Ponad 94 % użytków rolnych położonych jest na gruntach klas bonitacyjnych I - IVa. Pozwala to zaliczyć gminę do grupy gmin o bardzo korzystnych warunkach dla rozwoju rolnictwa. Daje to szansę uzyskać wyższe dochody z produkcji rolniczej przy mniejszych nakładach inwestycyjnych. Korzystny klimat i bliskość aglomeracji krakowskiej winny wyznaczać kierunki rozwoju gminy. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że część gruntów ornych, mimo dobrej jakości gleb, posiada niekorzystne ukształtowanie, utrudniające stosowanie mechanizacji upraw (tarasy). Tereny te winny być przeznaczone pod zalesienie, co zwiększy bardzo niską lesistość gminy i przyczyni się do ograniczenia procesów erozyjnych.
■ Pod względem hydrograficznym, omawiany obszar należy do dorzecza górnej Wisły (zlewnia I rzędu) i zlewni III rzędu - potoku Scieklec, stanowiący dopływ Szreniawy (zlewnia II rzędu).
■ Na terenie gminy zasadniczo nie występuje zagrożenie powodziowe. Możliwość
wystąpienia katastrofalnej wody powodziowej stuletniej Q 1% ogranicza się do niewielkiego fragmentu doliny Ścieklca we wsi Błogocice. Udrożnienia wymagają rowy we wsi Zielenice, gdzie po intensywnych opadach następuje okresowe podtapianie użytków rolnych.
■ Wody podziemne na terenie gminy związane są z utworami kredy górnej. Piętro to stanowi bazę dla zaopatrzenia w wodę istniejących wodociągów lokalnych, zaopatrujących również wsie poza gminą. Są to wody wysokiej jakości.
Jako priorytetowe należy uznać działania na rzecz ochrony zasobów wodnych. Położenie gminy w obszarze źródliskowym potoku Ścieklec wyznacza główne kierunki w tym zakresie. Należą do nich: - uporządkowanie gospodarki ściekowej poprzez budowę i rozbudowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków - konieczność wyznaczenia stref ochronnych istniejących ujęć wody w oparciu o Rozporządzenie Ministra OŚZNiL z dnia 5 listopada 1991 roku (Dz.U. Nr 116, poz.504) - działania na rzecz ekologicznego rolnictwa, aby produkując zdrową żywność zachować zasoby wody o wysokiej jakości.
■ W szacie roślinnej dominują obszary upraw rolnych. Zbiorowiska leśne zajmują jedynie niecały 1 % obszaru gminy. Najcenniejsze są biocenozy łąkowe i murawy kserotermiczne. Murawy kserotermiczne występują w różnych miejscach na terenie gminy. Najbardziej wartościowe, z dużą ilością roślin chronionych i ginących, znajdują się na terenie sołectw Lelowice i Obrażejowice. Należy rozważyć propozycję objęcia ich ochroną jako użytki ekologiczne. Wskazane byłoby zwiększenie powierzchni lasów.
■ Klimat naturalny gminy jest korzystny dla rozwoju rolnictwa i osadnictwa. Okres wegetacyjny należy do najdłuższych w Polsce (220 dni).
Reasumując, do korzystnych uwarunkowań przyrodniczych należą: - bardzo korzystne warunki glebowe - produkcja zdrowej żywności (rolnictwo ekologiczne) - bardzo korzystne warunki klimatyczne - główny atut dla rozwoju rolnictwa i hodowli, a także wypoczynku - malowniczość krajobrazu - szczególnie wzdłuż Szlaku Kościuszkowskiego.
Do słabych stron należą: - zbyt mała powierzchnia lasów - zagrożenie erozją gleb
- uboga baza surowcowa.
Istniejące warunki środowiska przyrodniczego predestynują ten obszar do rozwoju rolnictwa i hodowli, a także wypoczynku krótko pobytowego. Równocześnie należy podjąć zdecydowane działania, eliminujące główne zagrożenia walorów przyrodniczych, głównie poprzez rozbudowę systemu kanalizacji i oczyszczalni ścieków oraz preferowanie rolnictwa ekologicznego. Powiększenie powierzchni leśnej, szczególnie na terenach o dużych spadkach, zagrożonych erozją i niewykorzystywanych aktualnie rolniczo, zwiększyłoby także obszar retencjonowania wód opadowych i roztopowych, a także ograniczyłoby procesy erozyjne, poprawiając równocześnie mikroklimat lokalny.
4.14. ROLNICTWO 4.14.1. CHARAKTERYSTYKA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
Dominującą funkcją gminy Radziemice jest rolnictwo, ze względu na położenie w strefie o dogodnych warunkach przyrodniczych oraz nieskażone środowisko naturalne. Biorąc pod uwagę jakość gleb, agroklimat, rzeźbę terenu i warunki wodne, a więc czynniki, które przesądzają o możliwościach rozwoju rolnictwa, gmina wyróżnia się korzystnie na tle zarówno województwa, jak i kraju. Ogółem użytków rolnych wg stanu na dzień 1 stycznia 1999 roku było 5424 ha (93.8 % powierzchni ogólnej). Teren gminy Radziemice jest bardzo słabo zalesiony. Na obszarze gminy lasy i tereny zadrzewione zajmują jedynie 46 ha, co stanowi 0.9 % powierzchni ogólnej. Powierzchnia sadów wynosi 106 ha, co stanowi zaledwie 1.9 % powierzchni ogólnej. Strukturę użytków gruntowych przedstawia tabela nr 1. Tabela 1
Struktura użytków gruntowych uwidocznionych w operacie ewidencji gruntów według stanu na dzień 1 stycznia 1999 r. gminy Radziemice
powierzchnia Lp- wyszczególnienie ha % 1 Użytki rolne łącznie 5424 93.8 Gruntu orne 5029 92.7
Sady 106 1.9 Łąki 229 4.3 Pastwiska trwałe 60 1.1 2 Lasy i tereny zadrzewione 47 0.9 3 Wody i rowy 23 0.4 4 Drogi 141 2.3 powierzchnia Lp- wyszczególnienie ha % 5 Tereny zabudowane 127 2.2 6 Tereny zieleni 13 0.2 7 Tereny różne 10 0.2 Ogółem powierzchnia 5785 100
Gmina charakteryzuje się rozdrobnieniem gospodarstw rolnych. Wyposażenie rolnictwa w maszyny rolnicze jest dobre, na 1 ciągnik przypada 7.3 ha użytków rolnych. W uprawie dominuje uprawa zbóż, ziemniaków i warzyw. W produkcji zwierzęcej wiodącym kierunkiem jest hodowla trzody chlewnej.
Warunki glebowe i kompleksy rolniczej przydatności gleb. Gleby w gminie Radziemice charakteryzują się wysoką klasą bonitacyjną. Należą one do najlepszych gleb na terenie województwa małopolskiego. Gleby klasy I i II tworzą kompleks 1 - pszenny bardzo dobry. W gruntach ornych zajmują one 48.6 % powierzchni. Gleby te są przydatne pod uprawę roślin o najwyższych wymaganiach glebowych i nawozowych oraz charakteryzują się bardzo dobrymi właściwościami chemicznymi, fizycznymi i biologicznymi. Gleby dobre klasy III a i III b zajmują łącznie 36.6 % gruntów ornych, z tym, że przeważa klasa lIla. Gleby te tworzą kompleks 2 - pszenny dobry. W skład tego kompleksu, podobnie jak w kompleksie 1, zaliczono gleby brunatne właściwe i deluwialne, czarnoziemy właściwe, zdegradowane i deluwialne, mady oraz rędziny brunatne, czarnoziemne i deluwialne. Gleby tego kompleksu są podobne do gleb kompleksu 1, jednak wykazują nieco gorsze właściwości fizyczne. Posiadają nieco wadliwe stosunki powietrzno - wodne, polegające na krótkotrwałym niedoborze lub nadmiarze wilgoci. Na glebach położonych na lekkich lub średnich stokach mogą zachodzić procesy erozyjne.
Gleby kompleksu 3 - pszennego wadliwego, obejmują różne jednostki glebowe w typie gleb brunatnych i rędzin. Są to gleby w klasach III b i IV b (około 13 % użytków ornych), a lokalnie klasy V. Wadliwość gleb tego kompleksu polega na okresowym niedoborze wilgoci, wynikającym albo z położenia na większych stokach (powyżej 6 % nachylenia), albo płytkiego zalegania podłoża silnie przepuszczalnego. Obszar gleb najsłabszych klasy V i VI zajmuje około 4.2 % ogółu gruntów ornych. Są to również gleby wytworzone na lessach lub z wietrzenia margli w typie gleb brunatnych i rędzin, występujące w obniżeniach terenu, w dolinach nieckowatych. Charakteryzują się wyraźnie wadliwym układem stosunków powietrzno-wodnych, wynikającym z okresowej podmokłości. Tworzą one kompleks 8 - zbożowo-pastewny mocny. Gleby najsłabsze, położone na stokach, cierpiące na duże niedobory wilgoci, tworzą kompleks 7 - żytni bardzo słaby. Ze względu na małą powierzchnię, nie mają większego wpływu na ogólną produkcję rolną. W obrębie dolin rzecznych występują gleby w typie mad, gleb brunatnych i czarnoziemów w klasie I i IV. Są to gleby 1 i 2 kompleksu użytków zielonych. Lokalnie, gdy klasa użytków zielonych spada do V, wchodzą one w kompleks 3 użytków zielonych. Użytki zielone znajdują się w większości w klasach lll-IV (72 %). Klasy I i II stanowią 11.5 %, a klasy V i VI -16.5 %. Grunty rolniczo nieprzydatne przeznaczono pod zalesienie. Są to gleby wytwo- rzone z lessów oraz rędziny. Gleby te położone są na mocno nachylonych stokach, poddanych silnej erozji, często suche, trudno dostępne. Przeznaczenie tych terenów pod zalesienie spowoduje lepsze i ekonomiczniejsze wykorzystanie tych gleb, a także podniesie wybitnie niską lesistość gminy. Biorąc pod uwagę czynniki, które przesądzają o możliwościach rozwoju rolnictwa, takie jak: jakość gleb, agroklimat, rzeźba terenu i warunki wodne, gmina wyróżnia się korzystnie na tle zarówno województwa, jak i kraju. Waloryzację rolniczej przestrzeni produkcyjnej gminy Radziemice na tle byłych województw nowosądeckiego i krakowskiego oraz kraju przedstawia tabela nr 2.
Tabela 2 Wskaźnik bonitacji Ogólny wskaźnik ja- Jednostka jakość przydat- agrokli- rzeźby warunków kości rolniczej prze- terytorialna ności rolniczej matu terenu wodnych strzeni produkcyjnej Gmina Radziemice 81.3 12.0 3.7 4.5 101.5 b. woj. krakowskie 67.7 10.9 3.3 4.2 86.1 b. woj. nowosądeckie 36.4 6.4 1.3 4.2 48.3 Polska 49.5 9.9 3.9 3.3 66.6 Źródło: T. Witek - Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski wg gmin, lUNiG Puławy 1993
Jakość gleb w gminie na tle byłych województw nowosądeckiego, krakowskiego i kraju przedstawia tabela nr 3. Tabela 3
Jednostka terytorialna klasy bonitacyjne gruntów Razem grunty 1 II III IV V VI orne Gmina Radziemice * % 12.0 36.6 36.6 10.5 3.6 0.7 100 b. woj. krakowskie % 4.6 14.1 47.7 25.2 6.2 2.2 100 b. woj. nowosądeckie % 2.3 6.4 24.4 33.7 20.1 13.1 100 Polska % 0.5 3.3 24.8 39.1 20.3 12.0 100 Źródło: T.Witek - Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski wg gmin, IUNiG Puławy 1993 *Źródło: dane Urzędu Gminy
Erozja gruntów Na obszarze gminy występują następujące typy erozji: - erozja wodno-powierzchniowa - erozja wąwozowa - erozja wietrzna. Intensywność erozji zależy m.in. od rodzaju i gatunku gleby. Gleby pochodzenia lessowego są szczególnie zagrożone tym zjawiskiem. Najbardziej narażone na erozję są stoki o spadkach powyżej 25 %.
W gminie Radziemice najbardziej zagrożone erozją wodną są tereny wsi: Dodów, Smoniowice, Zielenice, Przemęczany, Przemęczanki, Kowary i Błogocice. Łącznie tereny zagrożone erozją wodną zajmują około 16 % powierzchni ogółu gruntów ornych. Zagrożenie erozją wąwozową jest znaczne i obejmuje 18 % ogółu gruntów ornych. Duże zagrożenie erozją wąwozową występuje we wsiach: Dodów, Kaczowice, Lelowice, Smoniowice, Wrocimowice i Zielenice. Najmniej narażone na spłukiwanie są gleby występujące na terenach o niewielkich spadkach (do 8 %), a więc na szerokich spłaszczonych wierzchowinach, w dnach dolin i spłaszczeniach podstokowych. Oprócz erozji wodnej na obszarze gminy czynnikiem zubożającym wartość gleb, jest erozja wietrzna. Erozja wietrzna występuje na ponad 60 % gleb. Polega ona na wywiewaniu i unoszeniu drobnych cząstek pyłowych gleby przez wiatr na dalsze odległości. Procesy te najintensywniej zachodzą na przestrzeniach otwartych, nie pokrytych roślinnością. Ze zjawiskiem erozji wietrznej powiązane jest silne „stepowienie gleb".
4.14.2. WARUNKI SPOŁECZNO-EKONOMICZNE Użytkowanie gruntów W strukturze użytkowania ziemi udział gruntów ornych wynosi 88 % użytków rolnych. Udział trwałych użytków zielonych (łąki i pastwiska) wynosi 5 % powierzchni użytków rolnych i jest niższy niż w byłych województwach krakowskim (11.2 %) i nowosądeckim (14.7 %). Gminę charakteryzuje rozdrobnienie ziemi. Według stanu na 1999 rok w gminie były 894 gospodarstwa, które stanowiły źródło utrzymania dla 3269 osób. Na 100 ha użytków rolnych indywidualnych gospodarstw rolnych obsada siły roboczej wynosi około 68 osoby.
Struktura własnościowa Udział sektora prywatnego w ogólnej powierzchni gminy stanowi blisko 91.5 % Do gospodarstw indywidualnych należy 100 % sadów oraz 40 % powierzchni lasów i ponad 84 % użytków zielonych.
Według danych z ewidencji gruntów stan własności przedstawia się następująco:
- indywidualne gospodarstwa rolne 5035 ha tj- 87.0 % gminy - inne grunty indywidualne 231 ha tj- 4.0 % gminy - grunty komunalne 37 ha tj- 0.6 % gminy - grunty spółdzielcze 116ha tj- 2.0 % gminy - lasy państwowe 32 ha tj- 0.5 % gminy - grunty państwowe (AWRSP) 170 ha tj. 3.0 % gminy - państwowe wody i rowy 23 ha tj- 0.4 % gminy - drogi publiczne i inne drogi będące w powszechnym korzystaniu 141 ha tj- 2.5 % gminy
Struktura demograficzno-społeczna Ponad 90 % wszystkich mieszkańców gminy to ludność użytkująca gospodarstwa rolne. Indywidualne gospodarstwa rolne w gminie Radziemice są nadmiernie rozdrobnione. Średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego wynosi 6.3 ha. Aż 70 % gospodarstw nie przekracza powierzchni 5 ha. Gospodarstw o po- wierzchni powyżej 10 ha jest 5 %. Taka struktura gospodarstw rolnych nie pozwala na zapewnienie dostatecznego poziomu dochodów, co zmusza właścicieli do łączenia pracy w gospodarstwie z pracą poza rolnictwem. Występuje wysoka obsada siły roboczej indywidualnych gospodarstw rolnych, która wynosi 68 osób na 100 ha użytków rolnych. Zdecydowana większość gospodarstw produkuje na samozaopatrzenie, nie wchodząc praktycznie na rynek ze swoją produkcją. Ten typ gospodarowania dominuje i stanowi swoisty hamulec przemian strukturalnych na wsi. Gospodarstwa te nie uwalniają ziemi niezbędnej dla gospodarstw towarowych, zabierają część kredytów preferencyjnych, które winny trafić do gospodarstw rozwojowych oraz angażują inne środki, np. maszyny i urządzenia, które nie są w tych gospodarstwach właściwie wykorzystane, a są potrzebniejsze w większych gospodarstwach towarowych. Struktura i wielkość produkcji w tych gospodarstwach, dostosowane są do wewnętrznych potrzeb rodziny i z reguły nie ulegają większym zmianom. W gospodarstwach tych dominuje tradycyjny system produkcji. Jest to produkcja
ekstensywna (małe nakłady rzeczowe i finansowe, duże nakłady pracy) podlegająca dużym wahaniom w zależności od przebiegu warunków agrometeorologicznych. Szczegółową strukturę indywidualnych gospodarstw rolnych przedstawia tabela 4
Tabela 4
Liczba gospodarstw i powierzchnia użytków rolnych wg grup obszarowych
do 1 ha 1 -2 ha 2-5 ha 5-8 ha 8-10 ha > 10 ha Ogółem liczba wg kategorii liczba % liczba % liczba % liczba % liczba % liczba % gospodarstw
Udział wliczbie
gospodarstw gospodarstw 185 14 342 25 423 31 201 15 138 10 73 5 1362
Źródło: dane Urzędu Gminy
Dążyć należy do umacniania rodzinnych gospodarstw rolnych. Temu celowi powinny służyć wszelkie działania zmierzające do: - zmiany struktury ludności czynnej zawodowo, polegające na zmniejszeniu zawodowo czynnych w rolnictwie - zwiększenia zatrudnienia w pozarolniczych działach gospodarki - systematycznego zmniejszania ilości gospodarstw rolnych - zwiększania powierzchni indywidualnego gospodarstwa rolnego - zagospodarowania w najbliższych latach wszystkich zasobów pracy, w tym również z utajonego bezrobocia - popierania uzupełniających pozarolniczych kierunków produkcji w istniejących, względnie organizujących się podmiotach gospodarczych (turystyka, agroturystyka). Stan idealny byłby osiągnięty wtedy, gdyby gospodarstwo rodzinne, przy współcze- snym poziomie techniki i technologii, posiadało kilkadziesiąt hektarów.
4.14.3. PRODUKCJA ROŚLINNA I ZWIERZĘCA Produkcja roślinna W strukturze zasiewów dominują zboża i zajmują 58.3 % powierzchni zasiewów. Powierzchnię i strukturę zasiewów w gminie przedstawia tabela nr 5.
Tabela 5
zasiewy Jednostka zboża ziem- pas- strącz- terytorialna razem w tym tytoń rzepak warzywa inne razem niaki tewne kowe pszenica Gmina ha 4509 2631 1418 548 260 110 45 425 70 420 Radziemice % 100 58.3 53.9 12.2 5.8 2.4 1.0 9.4 1.6 9.3 Źródło: dane Urzędu Gminy
Produkcja zwierzęca Porównując jednostki przeliczeniowe, w strukturze pogłowia dominuje chów bydła. Stanowi ono 56 % pogłowia przeliczonego na SD, przy czym krowy stanowią ponad połowę ogólnej liczby sztuk dużych. Drugą pozycję zajmuje trzoda chlewna - 42 % pogłowia wyrażonego w SD. Konie stanowią 2 % pogłowia SD. Tabela 6
Inwentarz żywy w gospodarstwach
liczba zwierząt (szt. fizyczne) przeliczeniowe sztuki duże Jednostka bydło terytorialna trzoda konie owce ogółem na 100 ha UR ogółem w tym krowy Gmina 2067 1077 8262 45 30 2945 61.7 Radziemice
Źródło: dane Urzędu Gminy
Współczynniki przeliczeniowe: konie -1.10 bydło - 0.80 trzoda-0.15 owce - 0.08. Obsada zwierząt wynosi w gminie średnio 54.3 SD/100 ha UR. Optymalna obsada zwierząt wynosi 100 SD/100 ha UR.
Tabela 7
Obsada zwierząt na 100 ha UR w gminie Radziemice
Jednostka liczba zwierząt (szt. fizyczne)/na 100 ha UR obsada SD/na terytorialna bydło w tym krowy trzoda chlewna konie owce 100haUR Gmina 38.1 19.9 152.3 0.8 0.5 54.3 Radziemice
Źródło: dane Urzędu Gminy
4.14.4. ANALIZA I OCENA WARUNKÓW PRZYRODNICZYCH I EKONOMICZNYCH - PROPOZYCJA ZMIAN • Dominującą funkcją gminy Radziemice jest rolnictwo z nastawieniem na kierunek zbożowo-hodowlany. • Dominującymi kompleksami przydatności rolniczej gruntów ornych są kompleksy: 1 i 2 - pszenny bardzo dobry i dobry. • Lesistość gminy jest bardzo niska. Lasy zajmują około 1 % powierzchni. • Gospodarstwa rolne są nadmiernie rozdrobnione, średnia indywidualnego gospodarstwa wynosi 6.3 ha. • Dominującym sektorem własności ziemi jest sektor indywidualny. W gospodarstwach małoobszarowych utrzymuje się zjawisko dwuzawodowości. • Na 100 ha użytków rolnych indywidualnych gospodarstw rolnych obsada siły roboczej wynosi 68 osób. • Ogólny system dla produkcji rolnej jest zbożowo-hodowlany. • Dla obszarów gdzie występuje zjawisko erozji należy opracować kompleksowy projekt ochrony gleb przed erozją. Należy również opracować szczegółowy program zwiększania lesistości gminy. • Dla ujęć w Smoniowicach i Dodowie należy opracować projekty stref ochronnych zgodnie z aktualnie obowiązującymi w tym zakresie przepisami. • Gospodarka rolna winna się rozwijać nadal w oparciu o sektor indywidualny, w którym powinno się zmniejszyć ilość osób czynnych zawodowo w rolnictwie. • Liczna w gminie grupa niewielkich gospodarstw nie odgrywa i jeszcze długo nie będzie odgrywać większej roli w rozwoju rolnictwa. Równocześnie ta grupa gospo- darstw pozwala egzystować znacznej ilości ludzi, dla których nie ma przyszłości w rolnictwie, łagodząc skutki bezrobocia.
• Gospodarstwa te w sumie dysponują znacznym potencjałem produkcyjnym (ziemia, siła robocza, budynki, maszyny), jednak nie decydują o poziomie i wielkości produkcji rolnej. Pełnią bardzo ważną rolę społeczną ale są hamulcem restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa. • Rozwój i unowocześnienie rolnictwa może i będzie miało miejsce w dużych rozwojowych gospodarstwach towarowych. W gminie Radziemice zaledwie 5 % gospodarstw dysponuje powierzchnią ponad 10 ha, a 10 % gospodarstw mieści się w przedziale 8 - 10 ha użytków rolnych. Tylko w tych dwóch grupach należy szukać kandydatów na intensywne gospodarstwa rolne, które będą dość szybko powiększać się, unowocześniać swoją produkcję i będą mogły podjąć konkurencję z rolnictwem Unii Europejskiej. • Brak jest na terenie gminy Radziemice zakładów przetwórstwa żywca wieprzowego i wołowego. Obecnie skup żywca prowadzą firmy spoza gminy. • Skup mleka prowadzony jest w Radziemicach. Odbiorcą mleka jest firma „Mlekpol" s.c. z siedzibą w Kazimierzy Wielkiej. Firma jest zainteresowana zawieraniem umów z rolnikami i odbiorem większych ilości mleka, prowadzi też skup mleka na terenie gmin sąsiednich. • Na terenie gminy brak jest punktu skupu owoców. • Produkcja zbóż na terenie gminy przeznaczona jest głównie na konsumpcję i pasze. a Zmniejsza się areał upraw tytoniu. • Z przedstawionych faktów wynika, że istnieje okresowy problem zbytu płodów rolnych na terenie gminy. Problemem jest jakość surowca, cena, wielkość partii oraz sposób skupu. Większość zakładów zainteresowana jest większymi partiami jedno- litego surowca, a z tym są problemy, gdyż rolnicy mają małą produkcję.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania produkcji rolnej w gminie Radziemice (bardzo duże rozdrobnienie gospodarstw, prawie nieistniejący rynek ziemi, przeludnienie wsi, ukierunkowanie produkcji w większości gospodarstw na samozaopatrzenie, przywiązanie do ziemi i pracowitość miejscowej ludności), należy rozwijać i unowocześniać gałęzie i kierunki pracochłonne, dążąc do koncentracji ziemi i koncentracji produkcji.
4.14.5. UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE I WYNIKAJĄCE Z NICH PROBLEMY ROZWOJU ROLNICTWA Atuty rozwoju rolnictwa
Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi rolnictwa na terenie gminy Radziemice są m.in.: - występowanie obszarów o bardzo dobrych warunkach glebowych i klimatycznych - istnienie rejonów o tradycyjnie wyspecjalizowanej produkcji rolniczej - znaczne zasoby mieszkaniowe ludności rolniczej - dość duże zainwestowanie w trwałe obiekty budowlane związane z rolnictwem - znaczne wyposażenie w maszyny rolnicze indywidualnych gospodarstw rolnych - występowanie obszarów o specyficznych walorach przyrodniczych i krajobrazowych - korzystne wskaźniki demograficzne (przyrost naturalny, struktura wiekowa) - znaczne zasoby siły roboczej - po części obytej z nowoczesnym stylem pracy - silne poczucie tożsamości lokalnej - duża motywacja i duża przedsiębiorczość skierowana na poprawę życia.
Elementy ograniczające rozwój rolnictwa Podstawowym problemem wsi na obszarze gminy Radziemice jest przeludnienie agrarne i rozdrobnienie gospodarstw, w wyniku czego zasoby pracy nie są efektywnie wykorzystane. Jest to ukryte bezrobocie na dużą skalę, a jego przezwyciężenie wymaga stworzenia nowych stanowisk pracy. W szczególności czynnikami ograniczającymi rozwój rolnictwa są: - niedostateczne wykorzystanie gleb, zgodnie z ich możliwościami produkcyjnymi, to jest z określonymi kompleksami przydatności rolniczej gleb - słaby obrót ziemią - duże rozdrobnienie indywidualnych gospodarstw rolnych o niewielkiej powierzchni - bardzo niska lesistość terenu gminy - niewystarczająca zabudowa biologiczna cieków i potoków - duży wskaźnik zatrudnienia w rolnictwie - brak wystarczających środków kredytowych - trudności w określeniu wielkości programowych zaplecza technicznego obsługi
rolnictwa z uwagi na nieustabilizowaną sytuację rozwoju kierunków produkcyjnych, organizacyjnych i poziomu techniki - zbyt niski stan świadomości ekologicznej - nieufność do wspólnych przedsięwzięć gospodarczych o charakterze długookreso- wym.
4.14.6. ZEWNĘTRZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU ROLNICTWA Na rozwój rolnictwa gminy znaczący wpływ mają uwarunkowania zewnętrzne, a w szczególności: - pozytywny wpływ ma bogate dziedzictwo historyczne i kulturowe regionu Małopolski oraz istnienie mikroregionów o tradycjach wyspecjalizowanej produkcji rolniczej, - - wpływ niekorzystny ma: ograniczoność środków i kompetencji samorządu terytorial- nego, w szczególności brak odpowiedniego ośrodka na szczeblu regionalnym • brak systemu promocji regionu i systemu pozyskiwania inwestorów • niski stopień integracji rolnictwa z gospodarką narodową • niedorozwój instytucji rynku rolnego (marketingu, hurtu).
5. OCENA STANU ISTNIEJĄCEGO W ZAKRESIE UWARUNKOWAŃ SPOŁECZNO- GOSPODARCZYCH
5.1. DEMOGRAFIA
1. Na koniec 2006 roku gminę zamieszkiwało ok. 3600 osób, co stanowiło ok. 7.9 % ludności powiatu proszowickiego. Gmina Radziemice należała do najmniejszych pod względem demograficznego potencjału, jak i przestrzeni, w skali byłego województwa krakowskiego, co tym bardziej potwierdza się w skali obecnego województwa małopolskiego: - 0,38 % powierzchni województwa - 0,11 % ludności województwa. W gminie Radziemice występuje bardzo duże „rozdrobnienie" administracyjne. Przy tak stosunkowo niewielkiej liczbie ludności jest aż 16 miejscowości. Powoduje to małe
tzw. przebicie ekonomiczne poszczególnych miejscowości, skądinąd uzasadnionych odrębnością historyczną swojego istnienia.
2. Gęstość zaludnienia gminy wynosiła 62.2 osób/km 2 pow. terenu, w powiecie proszowickim - 105,8 osób, w województwie małopolskim - 216 osób.
3. Przyrost naturalny jest dodatni i wynosił na koniec 2006 roku + 4.3 %. Saldo migracji wahało się na przestrzeni ostatnich lat na poziomie przeciętnie 0. W 2006 roku + 16 osób. Struktura wieku w głównych grupach wiekowych kształtowała się następująco: - wiek przedprodukcyjny 0 - 18 lat – 25,1 % (903 osób) - wiek produkcyjny 19 - 60 lat K, 19 - 65 M – 59,7 % (2150 osób) - wiek poprodukcyjny 61 K, 66 M i więcej – 15,1 % (545 osób). Należy stwierdzić, że społeczeństwo gminy Radziemice należy do grupy małorozwojowych, a przyrost naturalny - do jednego z najmniejszych w województwie małopolskim. Na uwagę zasługuje wzrost z ujemnego na dodatni wskaźnik salda migracji w ciągu ostatnich lat, co jest wynikiem spadku ilości ofert pracy poza terenem gminy, jak również spadku możliwości finansowych zdobycia mieszkania poza gminą.
4. Charakterystyczne cechy rozwoju demograficznego gminy Radziemice w ciągu ostatnich 5 - 8 lat to: - dalszy spadek przyrostu naturalnego: - woj. małopolskie + 2.2 ‰ - powiat proszowicki -1.2 ‰ - balansujące na poziomie „0" saldo migracji: - woj. małopolskie + 0.3 ‰ - powiat proszowicki - 2.4 ‰ - zmiany w strukturze wiekowej społeczności gminy, tj. ogólne starzenie się społe- czeństwa; - niewielki wzrost udziału dzieci i młodzieży; - stabilizacja ludności w wieku produkcyjnym z niewielką tendencją do spadku ilościo- wego;
- wzrost udziału strukturalnego (%) i ilościowego ludności w wieku poprodukcyjnym (niekorzystne zjawisko ze względu na obciążenie wydatków budżetu gminy na ochronę zdrowia i opiekę społeczną).
5. Bezrobocie (oficjalne) na terenie gminy należy do jednego z najmniejszych w regionie. Na koniec I kwartału 1999 roku zarejestrowanych jako bezrobotnych było 95 osób, w tym 53 kobiety, co stanowiło 56 %. Niepokojącym jest fakt, że prawo do zasiłku posiadało jedynie 14.7 % ogółu bezrobotnych. Wskaźnik ten ulega wyraźnemu zmniejszeniu w ciągu ostatnich kilka lat. Niski poziom bezrobocia wynika z rolniczego charakteru gminy i prawnych uwarunkowań, m.in. braku możliwości oficjalnego rejestrowania rolników jako bezrobotnych. Ukryte bezrobocie rolnicze na terenie gminy Radziemice należy ocenić jako znaczące, szacowane na 250 - 300 osób.
5.2. GOSPODARKA - GŁÓWNE FUNKCJE
Głównymi funkcjami gospodarczymi gminy Radziemice są: - rolnictwo i jego obsługa, z uwagi na fakt zajętości terenu (około 94 % powierzchni gminy stanowią użytki rolne), głównego źródła utrzymania ludności, miejsc pracy, znacznego udziału w dochodach budżetu gminy, jakości przestrzeni – gleb (brak większych obszarów zalesień), - obsługa ludności na poziomie elementarnym we wszystkich miejscowościach oraz na poziomie podstawowym w Radziemicach będących głównym ośrodkiem obsługi ludności, tak pod względem usług o charakterze publicznym, jak i komercyjnym - mieszkalnictwo, z uwagi na zajętość terenu oraz obciążenia budżetu gminy z racji obowiązku zapewnienia wyposażenia zabudowy w podstawowe media infrastruktury technicznej (woda, kanalizacja, gaz, reelektryfikacja, łączność - telefony, składowanie i utylizacja odpadów, komunikacja - drogi) - drobna wytwórczość i rzemiosło produkcyjne jako uzupełnienie działalności rolniczej części gospodarstw domowych (mały udział), co w przyszłości powinno stać się dużym udziałem w zapewnieniu odpowiedniego parytetu dochodów mieszkańców i zapewnieniu miejsc pracy pozarolniczej
- funkcja rekreacyjno-turystyczna (uzupełniająca - o małym znaczeniu), głównie w formie weekendowych odwiedzin rodzinnych i częściowo turystyki wędrówkowej, rowerowej, myśliwskiej (otwarte przestrzenie pól będące siedzibą zwierząt). Istnieje brak obiektów obsługi ruchu turystyczno-rekreacyjnego oraz usług o charakterze paraturystycznym.
5.3. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA - USŁUGI PUBLICZNE
Samorząd gminy zainteresowany jest przede wszystkim zapewnieniem podsta- wowej obsługi społeczności lokalnej w zakresie infrastruktury społecznej pod względem usług o charakterze publicznym, tj.: - administracji - ochrony porządku publicznego - oświaty i wychowania - ochrony zdrowia - pomocy społecznej - kultury - komunikacji publicznej - łączności - ochrony przeciwpożarowej - sportu i rekreacji (częściowo) - zieleni publicznej, w tym m.in. cmentarzy. Ponadto władze gminne zainteresowane są kompleksową obsługą ludności w zakresie usług o charakterze komercyjnym, uzależnionych od gry rynkowej w relacji popyt podaż. Dotyczy to placówek ważnych dla codziennego życia mieszkańców, na których rozwój władze gminne nie mają decydującego wpływu. Dotyczy to przede wszystkim takich dziedzin działalności gospodarczej, jak: handel, gastronomia, usługi bytowe, rzemiosło produkcyjne i drobna wytwórczość. W poniższych tabelach zaprezentowano osiągane obecnie na terenie gminy podstawowe standardy oceny jakości życia mieszkańców. W ogólnej ocenie porównawczej na tle obecnego powiatu proszowickiego, byłego województwa krakowskiego i województwa małopolskiego, zaprezentowane
zostaną jako rozwojowa pozycja wyjściowa gminy w końcowym elaboracie opracowania „Studium...".
Standardy jakości życia wybranych elementów infrastruktury społecznej w gminie Radziemice
Lp. Wyszczególni enie dziedzin Miernik Wielkość mier nika Uwagi infrastruktury społecznej - stan istniejący
1 Mieszkalnictwo
1.1 posiadanie samodzielnego mieszkania I. gosp.dom. 100 104 mieszkań
1.2 wygoda zamieszkania 2 m p.uż. mieszk. 1M 23.3
liczba osób 1 3.57 mieszkanie 2 Oświata i wychowanie 2.1 objęcie opieką przedszkolną dzieci w wieku tylko w 3-6 lat oddziałach % uczestnictwa 32 przedszkolnych przy szkołach 2.2 warunki nauki w szk. podst. - za gęszcz. I. uczniów I. pod stawowych 12.3 pomieszcz. do nauki pom. do nauki 2.3 zmianowość w szkołach podstawowych I. oddziałów I. 1 pom. do nauki 2.4 warunki do nauki w szk. średnich - I. uczniów I. bez sali 30 zagęszcz. pomieszcz. do nauki pom. do nauki gimnastycznej 2.5 możliwość opieki pozarodzinnej -domy ewentualna I. miejsc 1000 M brak dziecka, pogotowie opiekuńcze obsługa w 3 Kultura 3.1 możliwość korzystania z bibliotek i filii bibl. I. mieszkańców 1 1746 placówkę I. woluminów 5007 1000 M 3.2 ośrodków kultury, klubów, świetlic I.M 1 1746 placówkę 3.3 kin I. miejsc 1000 obsługa brak M Proszowicach 3.4 obiektów sakralnych I.M 1 obiekt 873
4 Ochrona zdrowia i opieka społeczna
4.1 zasięg obsługi przez przychodnie I.M 1 3492 placówkę 4.2 możliwość hospitalizacji obsługa w I. łóżek 1000 brak Proszowicach, M specjalistyczna
4.3 możliwość opieki społ. w domach pomocy wobsługa Krakowie w I. miejsc 1000 społ. brak placówkach na M terenie woj. 4.5 możliwość nabycia leków I.M 1 małopolskiego 3050 placówkę 4.6 nagła pomoc lekarska I.M 1 obsługa w brak karetkę Proszowicach 5 Handel 5.1 możliwość korzystania z placówek I.M 1 placówkę 218.7 sklepowych 2 5.2 warunki nabycia towarów m pow. uż. 1000 M 137
6 Usługi bytowe, rzemiosło 6.1 możliwość korzystania z usług zaspo- I.M 1 zakł. usł. 437 kajających drobne potrzeby material ne i
niematerialne 2 6.2 warunki obsługi ludności m pow.uż. 1000 M 45.7
6.3 przedsiębiorczość społeczna ilość.zarejstr. 30.5 podm.gosp.. 1000 M
7 Gastronomia
7.1 możliwość korzystania z usług gastro- I. m-c kons. 14.2 nomicznych w placówkach ogólnodo- 1000 M stępnych 8 Łączność 8.1 możliwość korzystania z placówek I. M 1 placówkę 3500 pocztowych 8.2 telefonizacja abonenci 1000 55.3 M 9 Ochrona p.poż 9.1 stopień zabezpieczenia ludności I. M 1 placówkę 498
2 10 Administracja m pow. użytk. 1000 165 M
Należy stwierdzić, że przeciętne standardy obsługi ludności, tak w zakresie usług o charakterze publicznym, jak i komercyjnym są zadowalające pod względem ilościowym na tle powiatu proszowickiego i województwa małopolskiego. Nie w pełni odnosi się taka ocena co do stanu technicznego obiektów, placówek, jak również co do stopnia dostępności (promienia dojścia, dojazdu), tak ważnego w warunkach terenów wiejskich.
6. STRUKTURA PRZESTRZENNA
6.1. KRAJOBRAZ KULTUROWY
Gmina Radziemice położona jest w terenie dość jednolitym pod względem ukształtowania - malowniczo pofalowanym Pogórzu Proszowickim. Jest gminą rolniczą dominuje tu krajobraz pól uprawnych, pozbawiony lasów.
6.1.1. NAJDAWNIEJSZE CZASY, POCZĄTKI I ROZWÓJ OSADNICTWA Ukształtowanie terenu i żyzne gleby przyczyniły się do rozwoju osadnictwa, które rozwijało się tu już, jak dowodzą badania archeologiczne, w czasach wczesnohistorycznych. Najstarsze dokumenty świadczące o osadach ludzkich na tym terenie sięgają wieku XII, z tego okresu pochodzi większość wsi. Rozwijające się osady miały układ ulicowy. Wcześnie powstały tu wielkie własności ziemskie zarządzane przez możnowładcow świeckich, jak również przez Kościół i klasztory. Przez gminę nie przechodziły żadne ważne szlaki komunikacyjne, a jedynie ich odnogi (odnoga tzw. drogi królewskiej, wiodącej z Krakowa do Proszowic). Główną trasą komunikacyjną był i nadal jest tzw. Szlak Kościuszkowski, biegnący z Proszowic przez Radziemice, Wrocimowice do Racławic Miechowskich wraz z odnogą wiodącą z Radziemic przez Łętkowice do Zielenic.
6.1.2. ZASOBY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO W gminie Radziemice zachowały się liczne cenne zespoły architektury sakralnej, ponadto zespoły dworsko-parkowe pochodzące z XIX bądź początku XX wieku, a także pojedyncze zagrody i domy, kapliczki i obiekty gospodarcze oraz użyteczności publicznej. Są to obiekty wpisane do rejestru zabytków i chronione na mocy Ustawy z dnia 15 lutego 1962 roku o ochronie dóbr kultury i o muzeach z późniejszymi
zmianami, jak i pozostające w ewidencji ale posiadające wysokie wartości historyczne, architektoniczne bądź krajobrazowe. Błogocice Obiekty wpisane do ewidencji zabytków: ■ Zespół dworski wł. Stanisław Nowak. Zachował się tu dwór murowany z drewnianą werandą pochodzący z przełomu XIX/XX w. i stare piwnice. Nie istniejący już park dworski o cechach krajobrazowych położony był między budynkiem dworu i skarpą rzeki Ścieklec. Resztki starodrzewu występują jedynie w otoczeniu dworu. Wśród nich znajdują się jesiony, lipy i robinie. ■ Młyn wodny nr 43, wł. Zdzisław Kotyza, drewn., k. XIX w., przebudowany 1965-66.
Kaczowice Obiekty wpisane do ewidencji: ■ Kapliczka Jana Nepomucena, mur., k. XIX w. (skradziona figura) ■ dom nr 18, wł. Andrzej Bielawski, mur., k. XIX w.
Kąty Obiekty wpisane do ewidencji: ■ zagroda nr 22, wł. Emilia Wszelaka - dom - mur., ok. 1900 r. - obora, mur., ok. 1915 r.
Kowary Obiekty wpisane do rejestru zabytków: Zespół dworski Morstinów (nr rej. A-456), wł. Dominika Meysztowicz. Dwór wzmian- kowany był już w wieku XVIII, obecny wzniesiony został w II poł. XIX w. i przekształcony na przełomie XIX/XX w. Jest to budynek drewniany, parterowy, prostokątny, dwutraktowy z drewnianymi gankami w elewacji frontowej i tylnej, nakryty dachem dwuspadowym. Podstawę dworu stanowią piwnice i mury fundamentowe z XVI/XVII w. Park dworski został założony na trzech opadających ku wschodowi tarasach. Na najwyższym z nich znalazł się dwór, a przed nim owalny podjazd z lipą pośrodku, środkowa część założenia, niegdyś niski ogród włoski, dziś jest uprawna. Taras wschodni posiada czytelny układ trzech równoległych alej: lipowej pośrodku i
dwóch z klonów złocistych oraz łączącej je prostopadłej alei klonowej. Jest to założenie o cechach modernistycznych. Skład gatunkowy starodrzewu jest dość jednolity: poza lipami i klonami rosną tu buki, robinie, graby i kasztanowce.
Łętkowice Obiekty zabytkowe wpisane do ewidencji: ■ Zespół kościoła parafialnego p.w. Trójcy Św. Kościół murowany został zbudowany w roku 1902 wg projektu Kazimierza Zielińskiego. W skład zespołu wchodzi ponadto murowana plebania (około 1920 r.), organistówka, mur. z 1919 r. i budynek gospodarczy, mur., około 1920 r. ■ szkoła, drewn., 1930 r. ■ zagroda młynarska nr 41, wł. Tadeusz Pytel: dom, drewn. 1930-36, młyn wodny, drewn. 1930-35
■ dom nr 40, wł. Euzebiusz Rączka, mur. około 1900 r. ■ dom nr 44, wł. Wiesław Pytel, mur., około 1905 r. ■ dom nr 46, wł. Edward Czyblak, mur., pocz. XX w. (nie istnieje) ■ dom nr 50, wł. Bronisława Bochenek, mur., około 1910 r. ■ dom nr 52, wł. Zbigniew Moląg, drewn., 1910 r. ■ zagroda nr 98, wł. Zdzisław Adamczyk: dom, mur., 1901, obora, mur. 1933 r., stodoła, drewn. 1930 ■ dom nr 99, wł. Krystyna Nowak, mur., około 1900 r. (nie istnieje) ■ dom nr 103, wł. Andrzej Całek, mur., 1905 r. ■ spichlerz w zagrodzie nr 19, wł. Edward Ziarko, mur., 1920 r. (nie istnieje)
Obrażejowice Obiekty zabytkowe wpisane do ewidencji: ■ kaplica, mur., 1880 r. ■ zespół dworski, wł. Janusz Knop, składa się z budynku dworu, murowanego, zbudowanego około 1900 r. i pozostałości parku pochodzącego z pocz. XX w. ■ dom nr 2, wł. Teofil Moląg, mur. około 1900 r. ■ dom nr 3, wł. Roman Węgiel, mur., 1911 -13 r. ■ dom nr 6, wł. Maria Marchewka, mur., 1910 r. ■ dom nr 40, wł. mienie komunalne, mur., 1920 r.
Przemeczanki Obiekty zabytkowe wpisane do ewidencji: ■ dom nr 27, wł. Michał Wawrzori, mur., 1900 r. (nie istnieje) ■ dom nr 3, wł. Roman Węgiel, mur., 1911-13 r. (nie istnieje)
Przemęczany Obiekty zabytkowe wpisane do ewidencji: ■ Zespół dworski, wł. Tadeusz Wcisło. Zespół zbudowany na wzniesieniu. Budynek dworu pochodzi z roku 1907-1908, murowany z cegły, parterowy, niesymetryczny z ryzalitem od wschodu, tynkowany, kryty dachem dwuspadowym, posiada ozdobne szczyty i wiatrownice. Przed dworem znajduje się półkolisty podjazd z czterema starymi lipami.
Radziemice Obiekty zabytkowe Obiekty wpisane do rejestru zabytków ■ Zespół kościoła parafialnego p.w. Św. Stanisława Biskupa (nr rej. A-471). Kościół usytuowany jest na naturalnym wzniesieniu, zbudowany został w latach 1631-53 na rzucie prostokątnym z wydłużonym jednoprzęsłowym prezbiterium, zakończonym półkolistą obsydą murowany z cegły, otynkowany. Posiada sklepienia kolebkowe z lunetami nad prezbiterium, nawa główna przykryta jest płaskim stropem drewnianym. Przystająca od południa zakrystia pochodzi z roku 1929. Od południa i zachodu dobudowane zostały nowe, bezstylowe kruchty. W skład zespołu wchodzi ponadto wolnostojąca dzwonnica murowana z cegły z około 1930 roku. Dziedziniec kościelny będący dawnym cmentarzem otoczony jest murem ceglanym i starodrzewem liściastym. Obiekty wpisane do ewidencji: ■ zespół folwarczny, wł. AWRSP, składający się z dwóch murowanych czworaków, pochodzących z około 1910 roku. Obora ze stajnią budynek gospodarczy, mur., 1900 r. i pozostałości XIX-wiecznego ogrodu otaczającego całość - nie istnieją ■ dom nr 36, wł. Jan Konderak, mur. około 1905 r.
■ mleczarnia, ob. Dom Rolnika, mienie komunalne, mur., 1928 r.
Wierzbica Obiekty zabytkowe wpisane do ewidencji: ■ pozostałości zespołu dworskiego. Zachowały się tu kuźnia i stajnia, murowane, po chodzące z przełomu XIX/XX w., położone w parku krajobrazowym (XIX w.) mienie komunalne
Wrocimowice Obiekty zabytkowe Obiekty wpisane do rejestru zabytków: ■ Zespół kościoła parafialnego p.w. Św. Andrzeja (nr rej. A-382). Kościół został zbudowany w latach 1748-54, murowany w stylu późnobarokowym. Posiada cenny wystrój barokowo-rokokowy. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica pochodząca z XVIII w. Zespół otoczony jest cennym starodrzewem i murowanym ogrodzeniem. Obiekty wpisane do ewidencji: ■ zagroda nr 2, wł. Tadeusz Tulej: dom, mur. około 1925 r., obora, mur., około 1925 r. ■ dom nr 1, wł. Stefan Król, mur., 1910 r. ■ dom nr 19, wł. Irena Janik, drewn., 1915 r. (nie istnieje)
Zielenice Obiekty zabytkowe Obiekty wpisane do rejestru: ■ zespół kościoła parafialnego p.w. NMP Niepokalanie Poczętej (nr rej. A-380). Kościół wzniesiony został w latach 1681-91, murowany, jednonawowy, z prezbiterium zakończonym ścianą prostą bezwieżowy. W prezbiterium posiada sklepienie kopulaste, nawa nakryta jest kolebką na gurtach lunetami. Wyposażenie kościoła stanowią zabytki malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego (XVII-XIX w.) objęte ochroną konserwatorską (nr rej. B-302). Przy kościele znajduje się plebania murowana z 1920 roku, wikarówka, murowana z 1915 roku i studnia drewniana z k. XIX w.
Obiekty wpisane do ewidencji: dom nr 1, wł. Maria Jończyk, drewn., 1910 r. mienie komunalne dom nr 21, wł. Halina Zagajewska, drewn., około 1920 r. (nie istnieje) dom nr 28, wł. Leszek Prześlica, mur., 1920 r. Archeologia W gminie odkryto liczne stanowiska archeologiczne (rysunek „Wartości przyrodniczo - kulturowe”) podlegające zachowaniu. Stanowiska podzielono na dwie kategorie: kategoria I – stanowiska o wysokiej wartości kulturowej, podlegające trwałemu i bezwzględnemu zachowaniu bez możliwości bez możliwości prowadzenia prac budowlanych, kategoria II – stanowiska o niskiej wartości kulturowej, podlegające zachowaniu, z możliwością prowadzenia prac ziemnych i budowlanych .
6.1.3. WSPÓŁCZESNY KRAJOBRAZ KULTUROWY W większości zachowały się układy przestrzenne wsi - ulicówki i wielodrożnice, a także historyczna sieć drożna. Istnieje jednak tendencja do rozpraszania zabudowy, zwłaszcza wzdłuż dróg oraz na terenach atrakcyjnych krajobrazowo. Rozwój ten często postępuje bezładnie, bez planu przestrzennego. Bardzo ważną rolę w krajobrazie stanowią dominanty krajobrazowe. Rolę dominant spełniają zabytkowe zespoły dworskie i kościelne w otoczeniu starodrzewu. Zespoły kościelne są dobrze zachowane, zespoły dworsko-parkowe - niektóre są dobrze utrzymane i wymagają jedynie dalszej konserwacji (Kowary, Przemęczany, Błogocice), inne podupadły w ruinę. W złym stanie natomiast są niemal wszystkie zabytkowe parki. Na zabudowę wsi składają się zachowane reliktowo tradycyjne domy i zagrody, pochodzące z końca XIX i początku XX w. Są to głównie domy murowane (rzadko drewniane), o prostej bryle, bez ganków, kryte dachem dwuspadowym, bądź naczółkowym o kącie nachylenia połaci 35 - 45°. Domy te posiadały często ozdobne nadproża (półkryte bądź odcinkowe) oraz zdobione szczyty. Często przebudowy i budowa nowych budynków doprowadziły do ich degeneracji. Ponadto w zabudowie mieszkalnej wyróżnić można domy nawiązujące do tradycyjnych skalą i formą dachu, lecz pozbawione tradycyjnych detali, jak wysunięcie okapu przed lico ściany, czy
odcięcie szczytu domu od ścian bocznych. Najczęściej spotykane są domy o budowie kostkowej, bezstylowe, o dachach dwu - lub czterospadowych, o zbyt dużym gabarycie.
6.2. STRUKTURA ISTNIEJĄCEJ ZABUDOWY Obszar gminy cechuje w zasadzie skupienie zabudowy wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Układ ten jest kontynuacją historycznych układów ulicowych, charakterystycznych również dla gmin sąsiednich. Dominującym ośrodkiem w obszarze gminy są same Radziemice, położone w południowo-wschodniej części, nad Ścieklcem. W układzie przestrzennym Kowar, Przemęczanek, Zielenic i Wrocimowic występuje koncentracja zabudowy. Natomiast pozostałe miejscowości posiadają zdecydowanie rozciągniętą wzdłuż dróg zabudowę, uniemożliwiającą wykształcenie centrum. Daje się zauważyć wyraźna tendencja do rozpraszania zabudowy, zwłaszcza w środkowej części. Jest to zjawisko niekorzystne, gdyż osłabia zwartość kompleksów rolnych, degradując dodatkowo charakterystyczny i malowniczy krajobraz gminy o urozmaiconej rzeźbie terenów wzdłuż Szreniawy i Ścieklca. Wyjątkowo uboga lesistość obszaru oraz brak ciągów zadrzewień śródpolnych nakłada szczególny obowiązek ochrony niewielkiego kompleksu leśnego w północno- wschodnim narożniku gminy (Wrocimowice - Podgaje) i pasów zadrzewień (w Dodowie). Został wykształcony funkcjonalno-przestrzenny podział całego obszaru gminy na trzy strefy: - strefę rolniczą tj. środkowy, północny i zachodni obszar gminy - strefę mieszkalno-usługową rozciągniętą pasem po wschodniej stronie wzdłuż Szreniawy - pas rozciągniętej zabudowy wzdłuż potoku Ścieklec przy południowej granicy gminy. Stan techniczny zabudowy ocenić należy jako dobry. Zabudowę stanowią w znacznej części budownictwo zagrodowe i jednorodzinne. Część z nich to zachowana zabudowa z XIX w. i początku XX w., o prostej bryle, bez ganków, z dachami dwuspadowymi lub naczółkowymi. Najczęściej jednak występują budynki w formie
graniastych brył pozbawionych właściwych proporcji, krytych dwu - lub czterospadowymi dachami. W samych Radziemicach znajduje się zespół typowej zabudowy bloków mieszkalnych który stanowi rażący kontrast z otoczeniem - skalą i wyrazem. Funkcję mieszkaniową usługi publiczne i komercyjne oraz produkcyjne omawia pod względem standardów rozdział 5. Stan obiektów zabytkowych oraz historyczny i współczesny krajobraz opisano w rozdziale 6.1. Natomiast zaplecze urządzeń związanych z komunikacją omówiono w rozdziale 6.5. Obiekty infrastruktury technicznej przedstawiono w rozdziale 6.6.
6.3. WŁASNOŚCI TERENU Własności gruntów rozpoznano w oparciu o dokumentację znajdującą się w Urzędzie Gminy. Dla realizacji celów publicznych, tj. inwestycji służących mieszkańcom gminy, jak usługi publiczne, obiekty produkcji i in. służące gospodarce (np. uprawom specjalistycznym) - najbardziej przydatne są duże obszarowo, skoncentrowane tereny z dobrą dostępnością komunikacyjną położone w obszarach zainwestowanych i uzbrojonych. Największy obszar skoncentrowany po zachodniej stronie Radziemic należy do AWRSP. W Radziemicach znajdują się także rozproszone działki, które są własnością gminy. Pozostałe znaczące obszary gminne położone są w Zielenicach. Znacznie mniejsze obszarowo są rozproszone po terenie całej gminy Pewne skupiska działek znajdują się w Wierzbicy, Obrażejowicach, Smoniowicach i Kowarach. Obszary własności państwowej (RSP) obejmujące duże obszary upraw rolnych, położone są przy zachodniej granicy gminy (Wierzbica, Łętkowice - Kalisz, Obrażejowce). Znikome powierzchniowo (w proporcji do obszaru gminy) tereny lasów są w całości własnością Lasów Państwowych (północno-wschodni narożnik gminy).
6.4. OCENA REALIZACJI PLANU
Podstawą oceny realizacji planu jest aktualna inwentaryzacja użytkowania terenu (2008) i analiza nie obowiązującego już Miejscowego Planu Ogólnego
Zagospodarowania Przestrzennego (1994). W przeprowadzonej inwentaryzacji uwzględniono rozpoczęte realizacje. Porównanie terenów zabudowanych (inwentaryzacja) oraz wyznaczonych w MPO ZP terenów budowlanych, pozwoliło na uwidocznienie aktualnych rezerw terenowych. Wyróżniono dwa podstawowe rodzaje użytkowania rezerw terenów budowlanych: - przeznaczone dla budownictwa mieszkaniowego - przeznaczone dla usług, produkcji i urządzeń technicznych. Na podstawie rysunku planu (MPOZP) oraz rysunku Stanu użytkowania oraz zagospodarowania terenów obliczono aktualną powierzchnię terenów stanowiących rezerwy budowlane, w rozbiciu na budownictwo mieszkaniowe i usługowe, produkcyjne i techniczne. Poniższa tabela przedstawia powierzchnię rezerw terenowych w poszczególnych sołectwach.
Powierzchnia terenów budowlanych [ha] dla budownictwa usługowego, dla budownictwa Sołectwo produkcyjnego i urządzeń mieszkaniowego technicznych istniejące wg MPO (1994 r.) istniejące wg MPO (1994 r.) Błogocice 10.94 6.69 0.18 - Dodów 6.75 7.35 0.11 - Kaczowice 6.20 8.20 - 0.84 Kąty 3.42 1.92 0.64 - Kowary 19.76 2.13 0.70 1.22 Lelowice 6.17 2.88 - - Łętkowice 24.59 16.31 - - Powierzchnia terenów budowlanych [ha] dla budownictwa usługowego, Sołectwo dla budownictwa produkcyjnego i urządzeń mieszkaniowego technicznych Łętkowice Kolonia 13.41 11.88 3.91 0.37 Obrażejowice 9.11 5.91 0.25 - Przemęczanki 6.99 11.38 0.15 - Przmęczany 19.31 22.61 - - Radziemice 16.82 11.79 7.23 8.90 Sołectwo Powierzchnia terenów budowlanych [ha]
dla budownictwa usługowego, dla budownictwa produkcyjnego i urządzeń mieszkaniowego technicznych istniejące wg MPO (1994 r.) istniejące wg M PO (1994 r.) Smoniowice 10.11 7.76 4.20 - Wierzbica 9.47 4.80 0.70 - Wrocimowice 9.30 5.94 1.64 1.32 Zielenice 17.62 11.45 5.14 - Razem 189.97 139.00 24.15 12.65
Łączna powierzchnia wszystkich terenów budowlanych przewidzianych planem, a jeszcze niezabudowanych, wynosi 151.65 ha. W tym pod zabudowę mieszkaniową 139.00 ha, pod usługi i produkcję oraz inwestycje techniczne 12.65 ha. Łączna powierzchnia istniejącego zainwestowania wynosi prawie 190 ha. Rezerwa terenów budowlanych powiększyłaby obszar zainwestowania (w razie hipotetycznego wykorzystania) o około 73 %. Jako iż gmina leży na obrzeżu obszaru metropolitalnego aglomeracji krakowskiej, można się spodziewać w najbliższej przyszłości zwiększenia presji urbanistycznej w tym rejonie, przejawiającą się zainteresowaniem inwestorów (deweloperzy oraz inwestorzy strategiczni z sektora usługowego i produkcyjnego). Zasady gospodarowania terenami przeznaczonymi pod inwestycje sprecyzowano w rozdziale 7, omawiającym cele i podstawy rozwoju gminy.
6.5. KOMUNIKACJA 6.5.1. UKŁAD DROGOWY
Podstawowy układ drogowy gminy Radziemice, w rozumieniu Ustawy o drogach publicznych, tworzy sieć dróg powiatowych. Są to: • droga nr 18158 „Szlak Kościuszkowski" - Luborzyca - Niegardów - Radziemice - Kaczowice - Wrocimowice (- Racławice), długość w granicach gminy 7.80 km; • droga nr 18161 Prandocin -Zielenice (- Racławice), długość 0.75 km; • droga nr 18162 Waganowice Obrażejowice - Muniakowice, długość 4.73 km, w tym 3.77 km o nawierzchni ulepszonej; • droga nr 18163 Nowy Dwór - Obrażejowice - Łętkowice - Błogocice, długość 7.20 km;
• droga nr 18164 Niegardów - Łętkowice - Zielenice, długość 6.00 km; • droga nr 18165 Błogocice - Szczytniki - Klimontów, długość 4.83 km,; • droga nr 18166 Przesławice - Chorążyce - Błogocice, długość 1.70 km, szerokość jezdni 5.0 m; • droga nr 18314 Radziemice - granica województwa (- Ibramowice), długość 1.80 km; • droga nr 18315 Lelowice-Zielenice, długość 3.6 km; Przez teren gminy przebiega również odcinek drogi powiatowej nr 15701 Mie- chów - Zielenice o długości ok. 0.3 km. Łączna długość dróg powiatowych na terenie gminy wynosi ok. 38.7 km, z czego 37.7 km (97%) stanowią drogi o nawierzchni ulepszonej. Nawierzchnię, nieutwardzoną posiada jedynie: droga 18162 na odcinku od Obrażejowic do granicy gminy. Układ uzupełniający dróg tworzy sieć dróg gminnych: • droga nr 1 Radziemice - Tuszyma, długość 2.7 km, nawierzchnia gruntowa; • droga nr 2 przez Kol. Łętkowice, długość ok. 1.0 km, nawierzchnia żużlowa; • droga nr 3 Dodów Dolny, długość ok. 0.5 km, nawierzchnia żużlowa; • droga nr 4 Dodów - Wzorki, długość ok. 0.8km, nawierzchnia żużlowa; • droga nr 5 Przemęczanki prze wieś, długość ok. 0.8 km, nawierzchnia bitumiczna na długości 0.2 km, pozostały odcinek o nawierzchni żużlowej; • droga nr 6 Kaczowice -Smoniowice, długość ok. 1.4 km, nawierzchnia bitumiczna na długości 0.8 km, pozostały odcinek o nawierzchni żużlowej; • droga nr 7 Zielenice przez wieś, długość 0.5 km, nawierzchnia gruntowa; • droga nr 8 Radziemice - Glinki, długość ok. 1.5 km, nawierzchnia gruntowa; • droga nr 9 Kol. Łętkowice, długość ok. 0.5 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 10 Żabieniec, długość ok. 0.8 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 11 Wierzbica - Łętkowice, długość ok. 1.0 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 12 Kęty - Dalewice, długość ok. 0.9 km, nawierzchnia gruntowa; • droga nr 13 Kowary przez wieś, długość ok. 0.3 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 14 Kowary - Zagórze, długość ok. 0.7 km, nawierzchnia gruntowa; • droga nr 15 Kowary - Ibramowice, długość ok. 1.0 km, nawierzchnia żużlowa; • droga nr 213 Łętkowice - Kalisz, długość ok. 2.2 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 218 Piotrkowice Wielkie - Józefin, długość ok. 3.4 km, nawierzchnia
bitumiczna na długości 2.6 km, pozostały odcinek o nawierzchni żużlowej; • droga nr 227 Łętkowice - Błogocice, długość ok. 2.1 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 228 Waganowice - Budziejowice - Piotrkowice Wielkie, długość ok. 0.6 km, nawierzchnia tłuczniowa; • droga nr 234 Łętkowice - Kąty, długość ok. 3.4 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 235 Kolonia Łętkowice - Kolonia Radziemice, długość ok. 3.8 km, nawierzchnia gruntowa na długości ok. 0.7 km, na pozostałym odcinku nawierzchnia bitumiczna;
• droga nr 236 Przemęczany - Zielenice, długość ok. 3.7 km, nawierzchnia bitumiczna;
• droga nr 239 Wrocimowice - Zielona, długość ok. 1.6 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 240 Sudołek - Lelowice Kolonia, dł. ok. 0.9 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 241 Gruszów- Lelowice, długość ok. 3.1 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 243 Radziemice - Przemęczany, długość ok. 2.0 km, nawierzchnia bitumiczna na długości ok. 1.7 km, pozostały odcinek - gruntowy; • droga nr 244 Przemęczany przez wieś, długość ok.. 0.2 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 245 Radziemice - Wola Gruszowska, długość ok. 0.4 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 246 Radziemice - Kowary, długość ok. 2.2 km, nawierzchnia bitumiczna na długości ok. 0.8 km, pozostały odcinek - gruntowy; • droga nr 247 Błogocice - Radziemice, długość ok. 2.5 km, nawierzchnia bitumiczna -1.0 km i żużlowa -1.5 km; • droga nr 262 Rzędowice - Kowary, długość ok. 1.6 km, nawierzchnia bitumiczna; • droga nr 263 Kowary MBM, długość ok. 0.6 km, nawierzchnia bitumiczna - 0.4 km oraz żużlowa - na pozostałym odcinku; • droga nr 264 Przemęczany - Podgórze, długość ok. 1.4 km, nawierzchnia żużlowa. Ogółem długość dróg gminnych wynosi 50.1 km, z czego 32.4 km (ok. 65%) posiada nawierzchnię ulepszoną a 9.0 km (ok. 18%) - nawierzchnię utwardzoną nieulepszoną Podane wyżej wielkości określone zostały w oparciu o informacje uzyskane w Urzędzie Gminy oraz obserwacje i własne pomiary.
Sieć dróg publicznych w gminie (w rozumieniu Ustawy o drogach publicznych) liczy ogółem ok. 88.8 km, z czego na drogi o nawierzchni ulepszonej (bitumicznej) przypada 79% (70.1 km). Gęstość sieci dróg publicznych o nawierzchni twardej wynosi 138.5 km/100 km 2 i jest nieco mniejsza niż średnia dla byłego województwa krakowskiego wynosząca w końcu 1997 roku 141.1 km/100 km 2 i znacznie wyższa do średniej krajowej (75.8 km/100km 2 na koniec 1995 roku). Poza wyżej scharakteryzowaną siecią Gmina administruje również wieloma odcinkami dróg stanowiących własność prywatną mającymi jednak ze względu na zakres obsługi komunikacyjnej, charakter publiczny. Są to przede wszystkim drogi dojazdowe obsługujące bezpośrednio zabudowę poszczególnych miejscowości. W oparciu o infomacje uzyskane w Urzędzie Gminy oceniono, że drogi o nawierzchni ulepszonej stanowią w tej sieci tej ok. 11.8 km. Z reguły są to jezdnie szerokości 3.0 do 4.0 m. Tak więc łączna długość dróg o charakterze publicznym posiadających nawierzchnię ulepszoną wynosi 81.9 km, co daje gęstość sieci 141.6/100km 2 Układ drogowy gminy ma charakter mieszany z dominującymi cechami układu prostokątnego. Podstawową rolę w tym układzie pod względem funkcjonalnym pełnią obecnie drogi: • Luborzyca - Niegardów - Radziemice - Kaczowice - Wrocimowice (droga powiatowa nr 18158), Prandocin - Zielenice - Smoniowice - Kaczowice (drogi powiatowe nrnr 181161 i 18315),
• Radziemice - Ibramowice (droga powiatowa nr 18314).
Ciągi te łączą centrum gminy z ośrodkami powiatowymi w Słomnikach (poprzez Prandocin) i Proszowicach oraz z ośrodkami gminnymi w Racławicach, Koniuszy, Kocmyrzowie i Pałecznicy. Z tego względu, mimo niskich parametrów technicznych, należy zaliczyć je do kategorii dróg zbiorczych. Pozostałe odcinki dróg powiatowych oraz drogi gminne i inne o charakterze publicznym tworzą układ uzupełniający (sieć dróg lokalnych i dojazdowych). Układ drogowy jest generalnie zgodny ze strukturą przestrzenną gminy. Niekorzystną cechą większości elementów układu drogowego jest mała szero- kość pasów drogowych. W przypadku dróg powiatowych wynosi ona 12 do 15 m. Rowy odwadniające oraz bardzo wąskie pobocza powodują że ruch pieszy odbywa się jezdnią stwarzając potencjalne zagrożenie wypadkowe. Powyższa uwaga w
mniejszym stopniu dotyczy Radziemic, gdzie podstawowe ciągi drogowe mają na newralgicznych odcinkach przekrój uliczny lub półuliczny z wydzielonymi chodnikami dla pieszych. Szerokości pasów drogowych pozostałych ciągów komunikacyjnych są rzędu 6-8 metrów a nawet mniejsze. Drogi te funkcjonują praktycznie jako ciągi pieszo - jezdne. Stan zainwestowania w znacznym stopniu ogranicza możliwości rozbudowy przekroju tych dróg.
6.5.2. TRANSPORT PUBLICZNY Podstawowym środkiem transportu publicznego w powiązaniach zewnętrznych i wewnętrznych gminy jest minibus i autobus. Linie komunikacji autobusowej obsługiwane są przez Przedsiębiorstwo KPKS w Krakowie oraz (w przeważającej części) przez przewoźników prywatnych. Występuje dość wyraźne zróżnicowania jeśli chodzi o ilość dostępnych połączeń. Najlepszą obsługę pod tym względem mają wsie położone przy drodze powiatowej nr 18158: Błogocice, Radziemice, Przemęczany, Przemęczanki, Kaczowice, Wrocimowice - od 10 do 12 par autobusów na dobę. Wsie Wierzbica, Łętkowice, Obrażejowice, Dodów, Zielenice i Smoniowice obsługiwane są przez 4 pary autobusów w ciągu doby. Na kierunku Radziemice - Gruszów (przez Przysiółek Wola Gruszowska) kursują 3 pary autobusów. Większość kursów realizowana jest w dni robocze i dni nauki szkolnej. Najlepiej rozwinięte są połączenia z Krakowem, Miechowem i Racławicami (odpowiednio 6, 5 i 5 par autobusów). Pojedyncze kursy realizowane są do Proszowic. Środkiem uzupełniającym jest mikrobus, obsługujący połączenie Radziemice - Proszowice. Na linii tej wykonywanych jest do 9 kursów w jednym kierunku w dzień roboczy. Gmina znajduje się poza zasięgiem transportu kolejowego. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Słomnikach, w odległości ok. 15 km od Radziemic.
6.5.3. ZAPLECZE MOTORYZACJI
Usługi motoryzacyjne Na terenie gminy działają dwie stacje paliw: • w Radziemicach • we wsi Kolonia Łętkowice, przy drodze powiatowej nr 18163. Na stacjach paliw prowadzona jest również sprzedaż podstawowych akcesoriów samochodowych.
Inne obiekty zaplecza motoryzacji to: • warsztat mechaniki pojazdowej (w Smoniowicach), • zakład elektromechaniki pojazdowej (w Łętkowicach), • serwis opon i dętek samochodowych (w Przemęczanach). Parkingi Większe skupiska ogólnodostępnych miejsc postojowych występują w Radziemicach: • przed cmentarzem parafialnym - zatoka postojowa na ok. 45 m.p., • przed kościołem parafialnym - zatoka postojowa o nawierzchni bitumicznej na ok. 22 m.p., • w rejonie siedziby Urzędu Gminy, w zatoce przy drodze i na placu przed budynkiem urzędu - łącznie ok. 20 m.p., • przed mleczarnią- plac postojowy na ok. 10 m.p. Ponadto na terenie zabudowy wielorodzinnej znajduje się ok. 15 m.p. oraz 7 garaży boksowych, tzw. „blaszaków". Większe parkingi i place postojowe znajdują się również: • we Wrocimowicach, przed cmentarzem parafialnym - zatoka o nawierzchni bitumicznej na ok. 90 m.p., • w Zielenicach, przed cmentarzem parafialnym - zatoka utwardzona na ok. 35 m.p. • we wsi Kolonia Łętkowice, przed sklepem - plac postojowy na ok. 10 m.p.
6.5.4. STAN MOTORYZACJI W GMINIE
Według danych statystycznych na koniec 1997 roku na terenie gminy zarejestrowanych było ogółem 2063 pojazdy, w tym: • 567 samochodów osobowych • 307 samochodów ciężarowych • 6 autobusów • 675 ciągników rolniczych Podana wyżej ilość samochodów osobowych daje stosunkowo niski wskaźnik 162.4 s.o./1000 mieszk., znacznie poniżej średniej dla byłego województwa krakowskiego wynoszącej w tym samym czasie ok. 262.9 s.o./1000 mieszk.
6.5.5. PODSUMOWANIE - DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO
Do podstawowych mankamentów układu komunikacyjnego gminy zaliczyć należy: • niskie parametry funkcjonalno - techniczne dróg, zwłaszcza lokalnych i dojazdowych (wąskie jezdnie, łuki poziome o nienormatywnych promieniach, liczne załomy tras pod kątem zbliżonym do 90 stopni, brak lub nie utrzymywane pobocza), które powodują utrudnienia w ruchu pojazdów i pieszych, szczególnie w okresie intensywnych prac polowych, kiedy po tych drogach poruszają się maszyny rolnicze o dużych gabarytach; • niski poziom obsługi transportem publicznym wynikający z małej częstotliwości kursowania autobusów, • brak bezpośrednich połączeń transportem publicznym centrum gminy z niektórymi ośrodkami ościennymi (Słomniki, Koniusza, Pałecznica) • słabo rozwinięta sieć usług motoryzacyjnych. Korzystne cechy układu to: • stosunkowo gęsta sieć dróg o nawierzchni ulepszonej i utwardzonej, zapewniająca dostępność komunikacyjną praktycznie wszystkim terenom zainwestowanym, • stosunkowo niski poziom motoryzacji w gminie i niewielkie potoki ruchu na podstawowym układzie drogowym, dzięki którym uciążliwości związane z opisanymi wyżej niedostatkami funkcjonalno - technicznymi układu nie są obecnie zbytnio odczuwalne • funkcjonowanie alternatywnych środków transportu publicznego (minibusów), które częściowo łagodzą braki w połączeniach komunikacją autobusową.
6.6. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
6.6.1. ZAOPATRZENIE W WODĘ
Gmina Radziemice jest zasobna w wody podziemne, cały obszar gminy znajduje się w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 409 Niecka Miechowska - SE. Na terenie gminy eksploatowane są dwa ujęcia wody ujmujące kredowy poziom wodonośny: ujęcie w Dodowie składające się z dwóch studni wierconych i ujęcie ze źródeł w Smoniowicach
Cała gmina Radziemice zaopatrywana jest w wodę z wodociągu grupowego bazującego na połączeniu dwóch wodociągów, opartych na ujęciach wody: Smoniowice i Dodów. Eksploatatorem obydwu ujęć wody jest spółka AT-WOD S.C. A. Juśko, T. Szopa, 32-100 Proszowice, ul. K. Wielkiego 9. Ujęcie w Smoniowicach jest ujęciem kilkunastu źródeł tworzących wywierzysko. Ujęcie to posiada zatwierdzone decyzją Ministra OŚZNiL z dnia 24.02.89 znak KDH/013/5431/89 zasoby eksploatacyjne w kat. B w ilości 360 m 3/h. Urząd Gminy Radziemice posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez UW w Krakowie z terminem ważności do 31 grudnia 2003 roku na pobór wody z ujęcia Smoniowice dla potrzeb wodociągu Przemęczany-Kowary w ilości: - 100 m 3/h tj. około 1 600 m 3/d dla gminy Radziemice - 70 m 3/h tj. około 1 120 m 3/d dla gminy Proszowice - eksploatację urządzeń służących do poboru wody. Ujęcie zaopatruje w wodę miejscowości: - Smoniowice, Przemęczany, Wrocimowice, Lelowice, Radziemice, Błogocice, Kowa- ry, Kąty, Łętkowice, Wierzbicę, Obrażejowice, Łętkowice Kolonia, Kaczowice i Prze- męczanki z gminy Radziemice - Szczytniki, Szczytniki Kolonia, Opatkowice, Posiłów, Kadzice, Gniazdowice i część Stogniowic z gminy Proszowice - Ibramowice i część miejscowości Gruszów z gminy Pałecznica - część miejscowości Janowiczki z gminy Racławice. W 1999 roku średni pobór wody z ujęcia wynosił około 700 m 3/dobę. Ujęcie nie ma ustanowionych stref ochronnych wyznaczonych wg obowiązują- cych przepisów, tj. wg Rozporządzenia Ministra OŚZNiL z dnia 5 listopada 1991 roku. Przy ujęciu wody ze źródeł w Smoniowicach znajduje się stacja uzdatniania wody (chlorowanie) i pompownia. Woda ze stacji tłoczona jest do sieci rozdzielczej rurociągiem 4> 100 mm do miejscowości Smoniowice oraz rurociągiem tłocznym ø 200 mm do zbiorników wyrównawczych w Przemęczanach. Zbiorniki te zlokalizowane są na wzniesieniu o rzędnej 291.0 m n.p.m., a pojemność ich wynosi 5 x 150 = 750 m 3 Ze zbiorników wyrównawczych w Przemęczanach woda rozprowadzana jest rurociągami: - ø 200 mm - w kierunku Lelowie, Wrocimowic
- ø 300 mm - w kierunku Przemęczan i do Ibramowic
- ø 200 mm - w kierunku Radziemic, a dalej, do poszczególnych miejscowości rurociągami rozdzielczymi o średnicach 200, 150 i 100 mm. W Lelowicach zlokalizowana jest hydrofornia stwarzająca możliwość przesyłu wody rurociągiem ø 100 mm do Lelowie Kolonii w gminie Pałecznica. Aktualnie hydro- fornia ta jest nieczynna i nie ma w tym kierunku zasilania w wodę, ponieważ gmina Pałecznica zaopatruje się z własnych ujęć wody. We Wrocimowicach przy szkole znajduje się hydrofornia zapewniająca odpo- wiednie ciśnienie w sieci w szkole i w trzech gospodarstwach położonych powyżej szkoły. Drugim zespołem zbiorników wyrównawczych mających funkcjonować w tym układzie są „Kowary" - zespół trzech zbiorników o pojemności 3 x 150 = 450 m 3, zlokalizowanych na wzniesieniu o rzędnej wysokościowej 302.0 m n.p.m. Jednak z uwagi na brak bezpośredniego połączenia z istniejącej pompowni w Ibramowicach do zbiorników, nie spełniają one swej funkcji. Na odcinku pompownia - zbiorniki był projektowany rurociąg tłoczny ø 100 mm, jednak nie został wykonany. Napełnianie zbiorników poprzez rurociąg (j> 300 mm od strony Kowar nie sprawdza się, ponieważ z powodu zbyt dużych strat hydraulicznych nie uzyskuje się odpowiedniego ciśnienia. Inwestycje projektowane przy tym wodociągu to: - zbiornik wyrównawczy „Łętkowice" o pojemności 5 x 100 = 500 m 3, pod lokalizację którego przygotowany jest teren pomiędzy Kolonią Łętkowice a Dodowem (rzędna około 290 m n.p.m.) i związana z tym przepompownia w Kolonii Łętkowice (obiekt wybudowany bez wyposażenia) - rurociąg tłoczny ø 200 mm z ujęcia w Smoniowicach do zbiorników „Przemęczany" - druga nitka zasilania zabezpieczająca bezawaryjne funkcjonowanie układu - rurociąg tłoczący wodę do zbiorników „Kowary" z pompowni Ibramowice Ujęcie „Dodów" składa się z dwóch studni wierconych, ujmujących górnokredowy poziom wodonośny. Zasoby eksploatacyjne studni, z których jedna jest studnią podstawową a druga awaryjną wynoszą Q = 46.1 m 3/h przy depresji s = 0.6 m, decyzja UW w Krakowie nr 731-94-68 z grudnia 1968 roku. Urząd Gminy Radziemice posiada pozwolenie wodnoprawne udzielone przez Starostę Proszowickiego (nr RDP/6210a/8/99) z terminem ważności do końca 2009 roku na pobór wody dla wodociągu grupowego „Dodów" w ilości nie przekraczającej 18 m 3/h oraz eksploatację urządzeń służących do poboru wody.
Z wodociągu tego są zaopatrywane miejscowości: - Dodów i Zielenice w gminie Radziemice - Janikowice w gminie Słomniki. Woda ze studni tłoczona jest do zbiorników wyrównawczych o pojemności 2 x 50 m 3 ( zbiorniki stalowe), zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie ujęcia. Ze zbiorników woda rozprowadzana jest rurociągiem ø 150 mm poprzez hydrofornię. Na sieci nie ma przepompowni, ani zbiorników wyrównawczych. Pomiędzy miejscowościami Dodów i Przemęczanki istnieje możliwość połączenia wodociągów grupowych zaopatrywanych w wodę z ujęcia Dodów i Smoniowice. Aktualnie zawór ten jest zamknięty, Kaczowice i Przemęczanki zaopatrywane są w wodę z ujęcia w Smoniowicach. Średni pobór wody z tego ujęcia w 1999 roku wynosił 100 m 3/d. Ujęcie nie posiada ustanowionych stref ochronnych wg obecnie obowiązujących przepisów. Ogółem połączone wodociągi grupowe o długości sieci 94.5 km (80.2 km z ujęcia Smoniowice i 14.3 km z ujęcia Dodów), obejmują swoim zasięgiem wszystkie wsie gminy. Zasoby eksploatacyjne ujęć wody znacznie przewyższają zapotrzebowanie gminy na wodę i aktualny pobór wody. Na terenie gminy tylko 5 gospodarstw nie ma wody z wodociągu. Gospodarstwa te zlokalizowane w Obrażejowicach i Lelowicach korzystają z własnych ujęć wody. Sytuacja taka ma miejsce z powodu znacznego oddalenia tych gospodarstw od przebiegu sieci wodociągowej. Tak więc, należy uznać, że stan zaopatrzenia w wodę gminy i jej zwodociągowania (praktycznie 100 %) jest bardzo dobry, a gmina ma znaczne zasoby wód podziemnych o dobrej jakości do sprzedaży ościennym gminom. Wodę należy traktować jako naturalne bogactwo gminy i zapewnić jej pełną ochronę, tak ilościową jak przede wszystkim jakościową. Do rozważenia pozostają natomiast problemy techniczne rozprowadzania wody i współpracy ujęć i zbiorników, aby zapewnić odpowiednie ciśnienie w sieci i obniżyć jej awaryjność - konieczna jest modernizacja sieci i rozbudowa obiektów sieciowych.
6.6.2. GOSPODARKA ŚCIEKOWA
Gmina Radziemice nie posiada systemu kanalizacji sanitarnej. Na obszarze gminy zlokalizowana jest tylko jedna oczyszczalnia ścieków. Jest to oczyszczalnia mechanicznobiologiczna (2 x Bioblok Mu-25), znajdująca się w Radziemicach, na terenie gospodarstwa Małopolskiej Hodowli Roślin, Hodowla Buraka Pastewnego Sp. z o.o. w Krakowie. Oczyszczalnia ta obsługuje jedynie obiekty należące do gospodarstwa lub z nim związane, m.in. budynek mieszkalny, budynek biurowy. Przepustowość oczyszczalni wynosząca 40 m 3/dobę wykorzystywana jest w połowie, oczyszczalnia przerabia dobowo około 20 m 3/d ścieków. Zrzut oczyszczonych ścieków z oczyszczalni następuje do potoku Ścieklec. Projektuje się podłączenie do istniejącej kanalizacji i oczyszczalni budynków zlokalizowanych w centrum Radziemic: budynków gimnazjum, Urzędu Gminy, lecznicy zwierząt, szkoły podstawowej i byłego SKR. Problem rozbudowy istniejącej sieci kanalizacyjnej może być realizowany po uregulowaniu spraw własnościowych związanych z oczyszczalnią. Przy rozbudowie oczyszczalni należy zapewnić wysoki stopień oczyszczenia ścieków. Aktualnie ze wszystkich tych obiektów ścieki odprowadzane są do szczelnych zbiorników wybieralnych - szamb. Wywóz ścieków następuje do oczyszczalni ścieków zlokalizowanej przy technikum w Piotrkowicach, gmina Koniusza. W pozostałych miejscowościach ścieki gromadzone są w przydomowych szambach, co do szczelności których można mieć poważne zastrzeżenia. Okresowe i rzadkie opróżnianie nieszczelnych szamb dodatkowo jest powodem zanieczyszczenia gleb. Praktycznie w gminie nie ma zorganizowanej gospodarki ściekowej, co przy bardzo dobrym zaopatrzeniu w wodę i pełnym zwodociągowaniu wszystkich wsi stanowi znaczny problem, zwłaszcza uwzględniając położenie gminy. Większa część obszaru gminy znajduje się w zlewni potoku Ścieklec, na którym (tuż za granicą gminy) zlokalizowane jest ujęcie powierzchniowe zaopatrujące w wodę pitną Proszowice. Co prawda, ujęcie to nie posiada stref ochronnych ustanowionych wg aktualnie obowiązujących przepisów, ale w przypadku ustanowienia tych stref znaczna część gminy znajdzie się w zasięgu strefy ochrony pośredniej zewnętrznej tego ujęcia. Ponadto cały obszar gminy leży w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP 409 Niecka Miechowska (część SE),
a znaczna jej część (praktycznie całość poza rejonem Radziemice-Kowary) - w obrębie obszarów ochronnych zbiornika, wyznaczonych w zatwierdzonej przez Ministra Ochrony Środowiska dokumentacji. Obszar ochronny GZWP zostanie ustanowiony i prawnie usankcjonowany po uchwaleniu nowelizacji Prawa Wodnego wg zatwierdzonego już przez odpowiednie komisje projektu. Ochrona zlewni potoku Ścieklec i utrzymanie w nim I klasy czystości wody, jak również ochrona GZWP, stanowiącego duży rezerwuar wody pitnej o bardzo dobrej jakości, są głównymi zadaniami i celami w zakresie gospodarki ściekowej gminy. W gminie rozważana była propozycja p Długosza z Akademii Rolniczej w Krakowie budowy oczyszczalni przyzagrodowych, blokowych dla 3 - 5 domów, jednak nie doczekała się jakiejkolwiek realizacji. Tak więc gospodarka ściekowa gminy wymaga kompleksowego rozwiązania.
6.6.3. CIEPŁOWNICTWO
W gminie istnieją dwie kotłownie lokalne: jedna mieszcząca się w Radziemicach przy gospodarstwie Małopolskiej Hodowli Roślin, Hodowla Buraka Pastewnego Sp. z o.o., a druga we wsi Kąty w zakładzie PAK - Produkcja Opakowań Blaszanych. Kotłownia w Radziemicach, opalana węglem i koksem, ogrzewa zakładowe bloki mieszkalne i biurowe, natomiast dla kotłowni w Kątach materiałem grzewczym jest gaz. Pozostałe budynki na terenie gminy są ogrzewane indywidualnie - materiałem grzewczym jest węgiel i koks.
6.6.4. ELEKTROENERGETYKA
Stan istniejący Na terenie gminy Radziemice zaopatrzenie odbiorców w energię elektryczną odbywa się z podstawowych źródeł zasilania, leżących poza terenem gminy, tj. głównie ze stacji 110/SN „Słomniki" oraz „Proszowice". Całość sieci średniego, jak i niskiego napięcia, pracuje praktycznie w wykonaniu napowietrznym. Wynika to z typowo wiejskiego charakteru zagospodarowania terenów gminy. Poszczególni odbiorcy zaopatrywani są w energię
elektryczną ze stacji transformatorowych 15/0.4 kV w wykonaniu napowietrznym słupowym (jedna stacja w wykonaniu wnętrzowym). Aktualnie na terenie gminy pracuje 39 stacji transformatorowych. Stacje transformatorowe wyposażone są w jednostki transformatorowe o mocy od 25 do 250 kVA. Łączna moc zainstalowanych jednostek transformatorowych wynosi 3.2 MVA. Układ sieci, jak również rozmieszczenie stacji transformatorowych, dostosowany jest do aktualnych potrzeb w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną. Parametry linii średniego napięcia 3 x 35 mm AFL oraz 3 x 50 mm AFL. Parametry linii niskiego napięcia 4 x 35 mm, 4 x 50 mm Al. Uwarunkowania Funkcjonujący na terenie gminy system zaopatrzenia w energię elektryczną oparty o napowietrzną sieć średniego napięcia, zasilającą poszczególne stacje trans- formatorowe 15/0.4 kV, jest funkcją zarówno zagospodarowania tego obszaru, jak również uwarunkowań terenowych. System zaopatrzenia w energię elektryczną po stronie średniego napięcia dostosowany jest do aktualnych potrzeb. W miarę narastania potrzeb w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną może być modyfikowany i rozbudowywany. Jedynym ograniczeniem w funkcjonowaniu systemu może być stan techniczny sieci wynikający z okresu jej eksploatacji. Zarówno sieci energetyczne, jak również urządzenia zasilające średniego napięcia, nie stwarzają zasadniczych przeszkód w rozbudowie sieci, stosownie do przyszłych potrzeb. Wykaz stacji transformatorowych Nr stacji Wieś Moc [kVA] 2953 Kowary 100 2952 Kowary 100 2657 Wierzbica 40 2954 Błogocice 100 2955 Błogocice 50 2750 Obrażejowice 63 2749 Łętkowice 100 2751 Łętkowice 100
2752 Łętkowice 100 2753 Łętkowice 100 2809 Łętkowice 40 2810 Łętkowice 63 2811 Łętkowice 40 2812 Łętkowice 40 2813 Łętkowice 63 2958 Radziemice 63 2959 Radziemice 250 2960 Radziemice 63 22035 Radziemice 100 22044 Radziemice 63 22048 Radziemice 250 2969 Dodów 63 2770 Zielenice 75 2793 Zielenice 50 2774 Zielenice 40 2795 Zielenice 40 2967 Przemęczany 63 2969 Przemęczany 100 2843 Przemęczany 100 2960 Smoniowice 20 2965 Smoniowice 100 2968 Smoniowice 100 22029 Smoniowice 100 2964 Lelowice 63 22045 Lelowice 100 22293 Lelowice 63 2963 Wrocimowice 100 22288 Kaczowice 63
6.6.5. TELEKOMUNIKACJA
Stan istniejący Aktualnie abonenci sieci telekomunikacyjnej na terenie gminy obsługiwani są w zakresie łączności telefonicznej za pośrednictwem nowej centrali telefonicznej w Radziemicach o pojemności 390 numerów. Centrala ta współpracuje z centralą nadrzędną w Proszowicach. Połączenie międzycentralowe wykonane jest kablem światłowodowym. Centrala pracuje w pełnym ruchu automatycznym. Sieci abonenckie na terenach poszczególnych wsi wykonane są jako napowietrzne. Uwarunkowania W rozwoju systemów telekomunikacyjnych na terenie gminy, nie występują prak- tycznie żadne ograniczenia techniczne lub lokalizacyjne. Istniejąca centrala telefoniczna może być w każdym momencie rozbudowana do lokalnych potrzeb bez inwestycji kubaturowych. Dalszy rozwój obsługi telekomunikacyjnej uzależniony jest głównie od możliwości finansowania prac w zakresie rozbudowy sieci abonenckiej oraz zainteresowania samych mieszkańców tą formą usługi.
6.6.6. GAZYFIKACJA
Budowa gazociągu magistralnego § 300 o ciśnieniu nominalnym 6.3 MPa (64 atm.) w latach 1994-96, relacji Kraków-Proszowice-Słomniki-Miechów, stworzyła możliwości dostawy gazu ziemnego dla odbiorców zamieszkujących pobliskie gminy. Trasa w/w gazociągu prowadzi południowo-zachodnim krańcem gminy Radziemice. Strefa ochronna wzdłuż gazociągu wynosi 30 m (po 15 m od osi). W chwili obecnej z gazu ziemnego na terenie gminy Radziemice korzysta jedynie Zakład Opakowań PAK we wsi Kąty. Gaz do tego zakładu doprowadzony został gazociągiem średnioprężnym dz. 140/63 o długości 800 mb, wykonanym z rur polietylenowych, którym w przyszłości popłynie gaz dla całej gminy. Źródłem gazu dla Zakładu PAK, podobnie jak i dla całej gminy Radziemice jest stacja redukcyjno- pomiarowa I stopnia, zlokalizowana w Muniaczkowicach (gmina Koniusza), w odległości około 1.7 km od granicy gminy Radziemice. Wykorzystując obecność na terenie gminy gazociągu dosyłowego średniego ciśnienia, planuje się gazyfikację całej gminy Radziemice. Podstawę takich działań stanowi Program gazyfikacji gminy oraz projekty wykonawcze trzech wiosek (Kąty,
Kolonia Łętkowice i Błogocice - częściowo) usytuowanych najbliżej gazociągu źródłowego dz 140.
6.7. TERENY CMENTARNE Na terenie gminy Radziemice istnieją 4 czynne cmentarze w następujących miejscowościach: Łętkowice, Radziemice, Wrocimowice, Zielenice. Wykorzystanie powierzchni grzebalnej istniejących cmentarzy przedstawia się następująco: Łętkowice ...... 70% Radziemice ...... 50 % Wrocimowice ...... 40 % Zielenice ...... 50 %. Powyższe pokazuje, że istnieją jeszcze rezerwy w powierzchni cmentarnej. Po- iększenia wymaga cmentarz w Radziemicach. Na terenie gminy znajdują się dwa cmentarze choleryczne: w Łętkowicach i Radziemicach, o powierzchni 10 a każdy. Cmentarze te są nieczynne.
7. CELE I PODSTAWY ROZWOJU GMINY Przeprowadzone analizy i studia obszaru gminy ukazują jej zasoby materialne, przyrodnicze i krajobrazowe, zasoby zabytkowe oraz potencjał społeczny i położenie, które stanowią podstawę do zbudowania szerokiego programu aktywizacji i rozwoju gospodarczego w oparciu o działalność samorządu oraz inicjatywę i przedsiębiorczość mieszkańców. Jako główne podstawy rozwoju gospodarczego gminy Radziemice przyjęto szereg omówionych poniżej funkcji.
1. Zaspokojenie potrzeb mieszkańców w zakresie zabezpieczenia terenów budowlanych. Należy bezwzględnie ograniczać rozpraszanie budownictwa. Rozszerzanie terenów mieszkaniowych poza obszar zwartej zabudowy miejscowości należy dopuścić w pierwszej kolejności na terenach już silnie obciążonych zabudową rozproszoną. Zaleca się utrwalanie liniowej obudowy dróg o niskiej klasie technicznej (D, L – drogi dojazdowe i lokalne) w celu koncentracji zabudowy oraz zapewnienia dostępu do infrastruktury technicznej.
W zapisach studium należy opracować ogólne wytyczne architektoniczne oraz wskazać rejony do tworzenia jednorodnych funkcjonalnie stref zabudowy mieszkaniowej. Zasady formowania budynków uwzględniać powinny kontynuację wy- różnionych charakterystycznych form detalu i układu przestrzennego. Należy stwarzać w gminie podstawy dla rozwoju przedsiębiorczości typu rodzinnego przez uwzględnienie w proponowanych typach układów przestrzennych nowych domów mieszkalnych o możliwości łączenia funkcji mieszkalnej i produkcji rzemieślniczej, przetwórstwa, drobnej wytwórczości, usług i handlu, a także funkcji noclegowej dla amatorów "wiejskiego wypoczynku" i rekreacji (tzw. agroturystyki). Najkorzystniejsze warunki dla agroturystyki istnieją w zalesionym i urozmaiconym krajobrazowo terenie Wrocimowic, Smoniowic i Lelowic. Szczegółowo powyższe zagadnienia omówiono w rozdziałach 5 oraz 6.4. Zwraca się uwagę na możliwość stworzenia nowych obszarów inwestycyjnych, stref produkcyjno - usługowych oraz kompleksów pod zabudowę mieszkaniową w nawiązaniu do uwarunkowania, jakim są duże, zwarte obszary nieruchomości pozostające w własności jednego właściciela oraz bezpośredniego sąsiedztwa obszaru metropolitalnego aglomeracji krakowskiej.
2. W zakresie infrastruktury technicznej konieczne są realizacje inwestycji zapewniających odprowadzanie oraz utylizację ścieków. Realizacja tego postulatu warunkuje dalszy rozwój wszystkich funkcji gminy, a także ochronę czystości wód powierzchniowych i czystości gleb stanowiących podstawę egzystencji gminy. Konieczna jest także modernizacja istniejącego systemu zaopatrzenia w wodę, współpracy ujęć i zbiorników (odpowiednie ciśnienie, obniżenie awaryjności). Dla obszaru całej gminy konieczna jest pełna realizacja programu gazyfikacji z wykorzystaniem dwóch prowadzonych przez obszar gminy wysokociśnieniowych gazociągów. Szerzej problemy rozwoju infrastruktury technicznej omówiono w rozdziale 6.6.
3. W zakresie komunikacji konieczna jest modernizacja istniejącego układu drogowego. Oznacza to konieczność poprawy niskich parametrów funkcjonalno-technicznych dróg, zwłaszcza lokalnych i dojazdowych (zbyt małe szerokości, łuki poziome o
nienormatywnych promieniach, brak poboczy) oraz ulepszenie nawierzchni dróg gminnych. Postulat ten ma istotne znaczenie dla produkcyjnej aktywizacji turystycznej gminy, a także ze względu na utrzymanie należytego stanu dróg w okresie intensywnych prac polowych, którymi poruszają się maszyny rolnicze o dużych gabarytach. Należy dążyć do wydzielenia wzdłuż istniejących dróg oraz wytyczonych nowych ciągów - pieszo-turystycznych, także tras rowerowych. Trasy rowerowe obsługiwałyby ruch turystyczny oraz miejscowy, przyczyniając się do uatrakcyjnienia gminy. Postulat ten dotyczy zwłaszcza „Szlaku Kościuszkowskiego" na całej szerokości gminy (Pn - Pd). Konieczne jest uruchomienie bezpośrednich połączeń transportem publicznym centrum gminy z niektórymi ośrodkami ościennymi (Słomniki, Koniusza), zwiększenie ilości kursów autobusowych do Krakowa oraz rozwinięcie sieci usług motoryzacyjnych (vide rozdział 6.5).
4. Rolnictwo stanowi podstawę gospodarki gminy. Jest równocześnie problemem najważniejszym i najtrudniejszym do rozwiązania, ze względu na uwarunkowania ogólno krajowe, powodujące brak opłacalności w obecnej formie, zarówno z powodu polityki fiskalnej Państwa, jak też przywiązania do tradycyjnych form upraw i gospodarki rolnej. Atutem gminy jest wysoka jakość gleb uprawowych oraz koncentracja zainwestowania, która ułatwia scalanie gruntów. Należy zatem dążyć do poprawy struktury gospodarstw przez stymulowanie procesów koncentracji ziemi. Proces ten wymaga koordynacji wielu czynników, dlatego konieczne jest opracowanie szczegółowej strategii konsekwentnej i wieloletniej realizacji przebudowy rolnictwa gminy, uwzględniając m.in. zmianę upraw ilościowych na jakościowe, specjalistyczne (np. zdrowa żywność, uprawy biodynamiczne, zielarstwo, uprawy choinek i inne bardziej dochodowe), poprawę bazy technicznej i rozbudowę przetwórstwa rolno- spożywczego. Zagadnienia te omówiono szczegółowo w rozdziałach 4. Zadaniem szczególnie ważnym, które łączy się ściśle z przebudową gospodarki rolnej, jest podjęcie szerokich działań ochrony gleb przed różnymi formami erozji, a
także zorganizowaniem systemowego zalesiania nieużytków i terenów na stokach o większym nachyleniu lub mało wartościowych łąkach.
5. W nawiązaniu do postulatów poprawy gospodarki rolnej, niezwykle istotnym jest podjęcie systematycznego zalesiania terenów gminy. Bardzo niska lesistość sprzyja degradacji gruntów ornych (erozja wietrzna i wodna). Zalesianie poprawi wartości krajobrazowe urozmaiconej i charakterystycznej rzeźby terenu gminy, wpłynie korzystnie na mikroklimat oraz otworzy nowe możliwości gospodarowania terenami (w dalszej perspektywie czasowej).
6. Należy wykorzystać warunki oraz inicjatywę mieszkańców dla dalszego rozwoju różnych form przedsiębiorczości. Rozwój drobnej wytwórczości, technicznej obsługi rolnictwa, a zwłaszcza budowanie preferencji dla organizowania zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, które poprawić może opłacalność upraw rolnych („grupy producenckie"), powinno być celem priorytetowym dla Władz i mieszkańców gminy. Wskazanym byłoby dążenie do tworzenia lokalnych specjalistycznych targów rolnych (jako uzupełnienie giełd w Proszowicach). W nawiązaniu do głównej funkcji rolniczej, należałoby dążyć do utworzenia szkoły zawodowej uwzględniającej w swym pro- gramie przygotowanie uczniów do prowadzenia nowoczesnych form gospodarowania ziemią i niekonwencjonalnych upraw rolnych. Inicjatywy powyższe mają większe szanse na zrealizowanie, jeśli organizowane będą wspólnie z sąsiednimi gminami o podobnym profilu gospodarczym.
Podsumowując, cele strategiczne gminy Radziemice można określić następująco: I. Podniesienie standardów życia mieszkańców gminy poprzez poprawienie jakości przestrzeni, jakości infrastruktury technicznej i poziomu obsługi, zachowując własną tożsamość. II. Osiąganie lepszych parametrów i wskaźników infrastruktury technicznej i komunikacji, gwarantujących rozwój gminy. III. Rozwijanie przedsiębiorczości lokalnej w dziedzinie drobnej wytwórczości, rzemiosła i przetwórstwa dla podniesienia dochodów własnych mieszkańców. IV. Dążenie do utworzenie z gminy Radziemice nowego charakterystycznego
miejsca o wyspecjalizowanym profilu rolniczym i przetwórczo-spożywczym. Racjonalne rolnictwo, uprawy wyspecjalizowane i hodowla okołoturystyczna przyczynić się mogą do stworzenia warunków agroturystyki i agrorekreacji. V. Ochrona środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego, która jest oczywistym celem wynikającym z respektowania ustaw oraz interesu gminy.
CZĘŚĆ TABELARYCZNA STAN ZAGOSPODAROWANIA I UŻYTKOWANIA TERENU
LEGENDA:
MN - zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna MR - zabudowa mieszkaniowa zagrodowa UH - usługi handlu UG - usługi gastronomii UR - usługi rzemiosła Ul - usługi inne UA - usługi administracji UO - usługi oświaty UZ - usługi zdrowia UW - obsługa wodociągów ZC - zieleń cmentarna RPU - obiekty obsługi rolnictwa UKS - obiekty sakralne KSN - obiekty obsługi motoryzacji PR - produkcja NO - gospodarka ściekowa UK - usługi kultury ŚCIANY
M - murowane D - drewniane S - szkieletowe
DACH
1 -jednospadowy 2 - dwuspadowy 4 - czterospadowy W – wielospadowy N – naczółkowy M - mansardowy
STAN TECHNICZNY
++ bardzo dobry
+dobry
+ -średni
-zły
- - bardzo zły
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan inwent. czenie kondygnacji budowy techn. U w a g i ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 UA/UH Radziemice 2,5 50 M 4 + - Rada gminy Radziemice, urząd stanu cywilnego, urząd gminy, kiosk, sklep z artykułami spożywczymi, sklep z artykułami papierniczymi 2 UO Radziemice 2 60 M 4 + Szkoła podstawowa w Radziemicach 3 UI/UZ/UH/ Radziemice 2 70 M P + - Weterynaria, punkt inseminacji krów, L. MN Potyra, lekarz weterynarii, tel.861082 w. 71, Granum- pasze, koncentraty 4 RPU Radziemice 2 70 M P + - Baza SKR Radziemice, skład opału, materiały budowlane, Łukasz Wadowski 5 KSN Radziemice 1 70 M 2 + F.H.Radrol, Małopolska hodowla buraka i nasiennictwa rolniczego w Krakowie- gospodarstwo Radziemice, baza maszynowa, stacja paliw 6 UG/UH/MN Radziemice 2 70 M P + F.H.Radrol- sklep rolniczy, sklep spożywczo przemysłowy, bar „U Jana", punkt wymiany butli 7 UI/UH Radziemice 1 50 M 2 + - Zakład fryzjerski, A. Czernik, sklep wielobranżowy „Magda ", Ewa Żywot 8 UH Radziemice 1 80 M P + Mini market, E. Król 9 UR/MR Radziemice 2 70 M 4 + - Usługi krawieckie, A. Turkot 10 UH/MR Radziemice 2 70 M 4 + Apteka 11 UKS/MN Radziemice 2,5 70 M 4 + Kościół z plebanią 12 Ul Radziemice 2 80 M W + Bank Spółdzielczy w Radziemicach 13 UH/UI/MN Radziemice 3 70 M 4M + Video Delfin, punkt wymiany butli 14 UH/MN Radziemice 1,5 30 M 4 + - Sklep ogólnospożywczy 15 Radziemice 2,5 1928 M 4 Ruina 16 UA/RPU/ Radziemice 2 50 M 2 + - Poczta, zakład mleczarski MN 29 NO Radziemice Oczyszczalnia ścieków 59 UH/MR Radziemice 1,5 60 M 2 + Punkt wymiany butli 60 Radziemice Dawny PGR, obiekt nie użytkowany 61 UW Radziemice Zbiornik wody (projektowany)
78
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan inwent. czenie kcndygnacji budowy ściany dach techn. U w a g i 1 2 3 4 5 6 7 8 9 36 UH/MR Wierzbica 3 70 M 4 + Punkt wymiany butli 37 Ul Wierzbica 3 90 M 2 + Ochotnicza Straż Pożarna (budynek nie otynkowany) 38 UR/MR Wierzbica 2 70 M 2 + Zakład betoniarsko- kamieniarski 39 UH/MR Wierzbica 2 60 M 2 + Punkt wymiany butli
79
Nr przezna- Miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent czenie kondygnacji budowy ściany dach techn.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 40 UH/UR/ Łętkowice 3,5 90 M 2 + Punkt wymiany butli, elektromechanika MR pojazdowa (budynek nie otynkowany) 41 UO Łętkowice 2 70 M P + - Szkoła podstawowa 42 Ul Łętkowice 2,5 60 M 2 + - Ochotnicza Straż Pożarna 46 UH Łętkowice 1,5 50 M 2 + - Punkt wymiany butli 47 UKS Łętkowice 1 XIX w. M 2 + Kościół z plebanią 48 UH Łętkowice 1 70 M P + - Sklep spożywczo- przemysłowy 49 UZ Łętkowice 2 70 M 2 + - Samodzielny publiczny ośrodek zdrowia w Radziemicach punkt lekarski w Łętkowicach, apteka „Dagram", sklep spożywczo-przemysłowy
80
przezna- rok stan Nr ilość materiał inwent. czenie miejscowość kondygnacji budowy techn. U w a g i ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 43 Ul Obrażejowice 2 60 M 4 - Ochotnicza Straż Pożarna 44 UH Obrażejowice 2 60 M 4 + Punkt wymiany butli 45 UH Obrażejowice 1,5 50 M 2 + + Pasieka „U Stacha"
81
Nr przezna- ilość rok stan miejscowość czenie techn. U w a g i inwent. kondygnacji budowy materiał
ściany dach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 68 UH Zielenice 2,5 70 M 2 + - Sklep spożywczo- przemysłowy, Witold Kupczyk 69 UH/MR Zielenice 1.5 70 M 2 + - Punkt wymiany butli, sołtys 70 UO Zielenice 2 70 M P + - Szkoła podstawowa 71 UH Zielenice 1 80 D 2 + F.H.U. Annapol, sklep spożywczo- przemysłowy 72 UKS Zielenice 1 XVII M 2 + Kościół, plebania, tereny pielgrzymkowe 73 UH/MR Zielenice 1,5 60 M 2 + Punkt wymiany butli 74 UH/MR Zielenice 1,5 60 M 2 + Punkt wymiany butli 75 UH/MR Zielenice 1,5 70 M 2 - Punkt wymiany butli
82
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan inwent czenie kondygnacji budowy techn. U w a g i ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 76 UW Smoniowice 1 70 M 1 + Wodociąg wiejski 77 UH/UI Smoniowice 1 70 M 2 + - Sklep spożywczy, Ochotnicza Straż Pożarna
83
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacj budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 18 PR Przemęczanki 1,5 90 M 2 + F.H.U.Ewex, produkcja worków na warzywa 19 UH/MR Przemęczanki 1,5 70 M 2 - Sprzedaż kurcząt 20 UH/MN Przemęczanki 1,5 70 M 2 + - Sprzedaż maszyn rolniczych, wymiana butli 21 U R/MN Przemęczanki 1,5 70 M 2 + - Wyrób boazerii, R. Gwóźdź
84
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 62 UH Dodów 1 50 M 2 + - Sklep spożywczo-przemysłowy 63 UH/MR Dodów 1.5 80 M 4 + - Punkt wymiany butli 64 UH Dodów 2,5 70 M 2 + - Sklep spożywczy 67 UW Dodów 1 1968-76 M 1 - Wodociąg wiejski - Dodów
85
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy ściany dach techn. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 50 UH/MR Kolonia Łętkowice 1,5 60 M 2 + - Punkt wymiany butli 54 UK Kolonia Łętkowice 1 70 M P + - Wiejski Dom Kultury 55 KSN/UH Kolonia Łętkowice 1 70 2 - Stacja paliw, akcesoria samochodowe, pasze, nawozy, środki ochrony roślin 56 RPU Kolonia Łętkowice 1 70 M 2 - Promotor- BFKR sp. z o.o., pasze 57 UZ/UI/UH/ Kolonia Łętkowice 2 60 M 2 - Sklep spożywczo- monopolowy, G. Łój, UA poczta, punkt inseminacji krów, lekarz weterynarii - L. Potyra, pasze
86
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 51 UH/MR Kąty 1.5 60 M 2 + - Punkt wymiany butli, sołtys 52 PR/MN Kąty 1/2 90 Szk./M 2 + „Pak" produkcja opakowań blaszanych
87
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 RPU/MR Błogocice 1,5 70 M 2 + - Młyn 35 UH/MR Błogocice 2,5 70 M 4 + - „ABC" sklep spożywczo- przemysłowy 53 UH/MR Błogocice 2,5 70 M 4 + Punkt wymiany butli 58 Ul Błogocice 1 90 M P + Koło łowieckie „Sokół" w Łętkowicach
88
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 31 Ul Kowary 2,5 80 M 2 + Ochotnicza Straż Pożarna, świetlica wiejska 32 UH Kowary 1 70 M P - Sklep spożywczo-przemysłowo- monopolowy 33 UH/MR Kowary 1,5 60 M 2 + Punkt wymiany butli 34 UH Kowary 3,5 70 M 4 + „Szot", skup i sprzedaż warzyw i owoców, eksport - import, J. Szot, tel. (012) 386 22 85, 0 602 877 849 80 UW Kowary Zbiornik wody
89
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn. ściany dach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 17 UH/KSN/UI Przemęczany 1.5 70 M 2N + Sprzedaż i naprawa opon i dętek, wykonawstwo robót ziemnych, Bronisław Psica 28 UH/MR Przemęczany 1,5 70 M 2 + - Punkt wymiany butli 65 Przemęczany Stara cegielnia 66 Przemęczany 1,5 1920 M 4 + - Dworek 78 UW Przemęczany Zbiornik wody 79 Przemęczany Nieczynna baza maszynowa i stacja paliw
90
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 26 UH/MR Lelowice 2,5 60 M 4 + Punkt wymiany butli 27 RPU/MR Leiowice 2,5 30 M 2N + - Młyn gospodarczy, Władysław Łoj
91
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan Uwagi inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 22 UH/MR Kaczowice 2,5 70 M 4 + Sołtys, punkt wymiany butli
92
Nr przezna- miejscowość ilość rok materiał stan U w a g i inwent. czenie kondygnacji budowy techn.
ściany dach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 23 Ul Wrocimowice 3 90 M 2 Ochotnicza Straż Pożarna (w budowie) 24 UO Wrocimowice 2 50 M 2N + Szkoła Podstawowa 25 UKS/MN Wrocimowice 1 XVII w. M 2 + + Kościół z plebanią (lata 50-te)
93