Prirucnik Za Projektovanje Sistema Grijanja Sa Rl)Esenlm Primjerima
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Prirucnik za projektovanje sistema grijanja sa rl)esenlm•• v • primjerima (I) A HANDBOOK FOR PLANNING HEAT ING SYSTEMS WITH PROVED MO DELS (1) Dr EMIN KULIC. dip!. ing.• rednim poglavljima, govori a dimenzio A Handbook for Planning Heating docel7l Ma~inskog fakui/eta u Sa'rajevu i naucni sarad nisanju grejnih tela i w'eaaja, leao i raz Systems with Proved Models by Dr. nik "UnioninvestQ({, 61000 Sa novrsnim elementima koji se tizicki sme Emin Kulic, will be printed in five in rajevo staju u postrojenje kotlovnice. Posebno stallments throughout 1982. starting witiz je obraaena problematilea dimenzionisa the present number of this magazine. nja cevnih ml'eza za razne sisteme cen The Handbook is wrillen as an ap tralnog grejanja i toplodalekovoda, bez proach and means for finding solutions zaobilazenja problema optimalnog di for installations as is the practice at de menzionisanja mreza i izolacije, sa opsir sign stage. We start, therefore witl! the nim komentarom primene racunara u design conditions, both external and in ovoj tehnici. ternal, followed by an estimate of heat Prirucnik je zamisljen taka da Cita loss. Succeeding chapters deal with Poeev ad ovog bra ocu pruZi sve sto mu je neophodno za damp conveyance problems in constru:: t ja easopisa. pa u svim kompletiranje projekta. Otuda su u tek ion, sizing of heat emitting units and brojevima 1982. godine stu i opsirni podaci iz prospektnih mate equipment, and the various elements - maei u pet nastavaka rijala koje je autor preuredio za kori which are actually built into the con - odstampacemo "Pri scenje u novim mernim jedinicama, U struction of the boiler-house. rucnik za projektova kojima je, inace, i astala graaa u Pri Particular attention is given to the nje sistema grijanja sa rueniku. problems of sizing the pipe network for rijesenim primjerima«, Redakcioni odbor se nada da ce ova different central heating systems and dr Emina Kulica. materija, na nasem jeziku prvi put sa long distance heating mains, not forget Prirucnik je pisan brana na jednom mestu, dobra doci ne ting the most preferable method of si po principu postupno samo pocetnicima u projektantskom po zing systems and insulation, with some sti u iznalazenju rese slu, vee i anima sa veCim iskustvom general comments on the use of compu nja za postrojenje ona pre svega z,bog obilja podataka i infor ters. ka kako se to Cini pri macija lcoji se ovim tekstovima Cine The HaiZdbook is designed to offer projektovanju. lJalcle, malcsimalno pristupacnim projektantima. the reader all the information required pocinje sa projektnim U cetvrtom broju "KGH« 1982. go· to bring a project to a successful close. uslovima, spoljnim i dine, lcada bude izisao poslednji deo Pri Thus, the text contains general infor unutrasnjim, zatim pro rucnika, citaoce cemo obavestiti a kori mation from brochures which the aut raeunom gubilaka tq cama koje ce maGi nabaviti radi ulaga hor has rearranged in the SI units used plate, a onda se, u ita nja svih pet delova teksta u njih. throughout the Handbook. 1. PROJEKTNI USLOVI U SISTEMU GRIJANJA koristiti kada nema podataka za duzi vremenski pe riod (vise dekada): Prije nego sto se pristupi proracunavanju po strojenja grijanja, potrebno je pored citavog niza t p = 0,4· tm + 0,6 t., in [OCl (1.1) drugih uslova i podataka, definisati i projektne us love, koji se mogu odnositi na spoljne klimatSike gdje su: uslove i na unutrasnje projektne 'llslove. Ovdje se nece posebno razmatrati svi parametri .koj.i imaju too - srednja te>mperatura najhladnijeg mjeseca znacaja za defi.nisanje spoljnih i unut.rasnjih pro u datom periodu (najmanje 10 godina). jektnih uslova, .nego ce se preCi direktno na njihovo tmn - apsolutna minimalna temperatura u da odredivanje. Prvo ce se definisati spoljni projektni tom periodu. parametri. Ovde se nece upustati u tretman nekih drugih 1.1. Spoljnji projektni parametrl vamih parametara spoljnje sredine, kao 5to su ruh vjetrova, relativna vlaznost vazduha, intenz·itet sun 1.1.1. Spoljnja projelctna temperatura cevog zracenja i dr. Neki od ovih parametara ce se detaljnije razmatrati prili,kom obrade projehnih Najvazniji parametar za projektovanje sistema parametara za ova postrojenja. Citalac moze da se gr.ijanja je svakako spoljnja projektna temperatura. upozna detaljnije sa ovom problematikom u nekom To je neka »srednja« temperatura suvog termometra od klasicnih udzbenika, npr. u [2]. spoljnjeg vazduha, dobijena na osnovu dugogodisnjih Prilog 1.1. sadrzi vrijednosti spolnjih projektnih osmatranja u datcm lokalitetu. Postoji viSe nacina temperatura prema prijedlogu JUS-a [3]. Za odredi za definisanje ove projektne temperature. Ovdje ce vanje spoljnje projektne temperature za mjesta koja se citirati pomata rclacija Caplina [1J, koja se moze nisu navedena u prilogu 1.1., moze da posluzi karta Klimalizacija grejanje hlail.el7;e • broj 4/1981. 59 izotermi projektnih /.2.1. grijanih prostorija napomenu1i da ce u [3] U 1.3. su navedene Ijudske re za razne prostore u tako i a prema predlogu JUS·a temperature [5, 6]. 1.1.2. po veoma vaznu ulo (SO) se od L t, [2, 7]: ts = ["C] (1.5) SO (t,,- ·N gdje su: iii prema slici 1.1: t, SO N (19-12) + N (12-t,m) tu 19 [oq, t, 12 I: (kF)" I: (kF), N- k Sl. 1.1. F BROJ DAN~:A~~IJ~A•.~N~JA__N~ Kada se 20 19 16 \ / \ \ I 12 ~~~~~~~~~~~~~~/ 8 se granite sa kao i 0 4 tgm - zagrijavanja, biCe PRIMJER 1.1. 0 Na osnovu hidrometeoro- zavoda za -4 CI DOBlJENI MJERENJEM spolnju projektnu temperaturu, +-_-L_--'~_-'-_--1-_--'_ ...... .'-'_--'-__......... broj dana S 0 N 0 J F M A broi srednju VRIJEME U MJESECIMA uporediti iz Ii· terature. zadatka su meteoroloski u 1960. do 1976, uzeti iz RIEsENJE a) Na slid 1.2. su od temperatura za Mostar u (1.4) temperatura iIi: 12. UnutraSnji projektni "",.""rn,,·tri tp = 0,4· 4,6 0,6· -4,TC 'parametara, Mostar na osnovu su izno OstaH vlaznost, br temperatura se obieno ne Tamo nekog pro· krivu t" grijanja N = 151. 60 Klimafizacija grejanje hladenje .. bra} 4/198J. Tabela 1.1. Apsolutni mjeseeni minimum temperatura vazduha Mjeseei I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Temperatura [OCJ - 10,9 -8,0 --6,5 0,4 4,7 8,2 8,4 12,0 6,4 -0,1 -4,8 -7,2 Tabela 1.2. Prosjecna mjesecna temperatura vazduha Mjeseei I II III IV V VI VU VIII IX X XI XII Temperatura 4,6 6,7 9,3 13,6 18,0 21 ,6 24,5 24,2 20,2 15,2 10,5 6,1 e) Na <~Iici 1.4. je prikazan nacin odredivanja April: broj dana gflijanja: 5' broj stepen-dana: broja stepen-dana graficki po mjesecima. 1 = 5((19-12) + - [(0,8 + O)]} = 37 NovaTllbar: broj dana gr,ijanja: 25; broj stepen 2 1 -dana: = 25{(19-12) + - [(l2-8,2)]} = 222,5 Sumiranjem se dobija broj dana grijanja: 25 + 2 + 31 + 31 + 28 + 31 + 5 = 151, iii N = 151. Broj stepen-dana (povrs1na omedena Nrivom Decembar: broj dana gpijanja: 31; broj stepen a, b, e, d, na sliei 1.3) = 222 ,5 + 384,4 + 440,2 + 345,8 + 1 + 289,9 + 37 = 1719,8; SD = 1720 stepen-dana. dana: ,= 31 ((19-12) + - [(12-5) + (12-8,2)J) = 384,4 2 d) Srednja temperatura u periodu grijanja ce se odrediti kako slijedi. srafirana povrsina na slici JanUGr: broj dana gnijanja: 31; broj stepen,dana: L~ . iznosi A, = 1720-(19-12)·151 = 663 stepen-dana, = 31( (19-12) + [(I2-4,8)J) = 440,2 a srednja temperatura ce biti: Februar: broj dana gnijanja: 28; broj s tepen,da tgm = 12-663/ 151 = 12-4,4 = 7,6°C 1 na: 28 ((1 9-12) + - [(6,7 + 4)]} = 345,8 e) Prema podaeima iz priloga 1.2, dobijaju se 2 slijedece vrijednosti: SD = 1670, N = 149, t,m= 7,8, t p = -6. Mart: broj dana gnijanja: 31; broj stepen-dana: 1 S obzirom na razlicite vremenske periode kori = 31 ((19-12) + - [(4,0 + O,7)J) = 289,9 stenih podataka i aproksimativan naein proraeuna, .2 podudarnosti podataka je zadovoljavajuea. PRILOG 1.1. Spoljnje projektne temperature (JUS M.E6.010) ------- -------------------------- Bosna i Hercegovina Sokolac -18 Cres .- 6 Rijeka -8 Travnik -21 Crikveniea -6 Rovini -6 Trebinje -6 Samobor -15 Banja Luka -20 Tuzla -17 cakovee -20 Senj -6 Bihae -21 Visegrad -17 Cazma -18 Sisak -18 Bijelo Polje -10 Zenica -16 Daruvar -iiI Slavons·ka Pozega -20 Bileea -16 Delnice -18 Slavonski Brod -18 Bjelasniea -24 Crna Cora Donji Miholjae -18 Slunj -16 Bjeljina -18 Dubrov,nik -2 Sljeme -18 Bosanska Dubiea -20 Dakovo -18 Spaeva -20 Bosan. Gradiska -18 Bar -2 Bijelo Polje -17 Garesniea -18 Split -4 Bosanska Krupa -20 Glina sibenik -6 Bosanski Brod -18 Budva -1 Cetinie -13 Gospie -24 Topusko -21 Bosanski Novi -18 Graeae Trogir -4 Breko-18 Danilovgrad -12 Herceg,Novi -1 Gruda -4 Varazdin -20 Bugoino Hvar -2 Veliki Losinj -3 Cajrniee -20 Ivangrad -18 Kolasm -20 Imotski -6 Vinkovei -18 Capljina - 6 Jastrebarsko -1.8 Virovitica -20 Doboj -20 Kotor -6 Miloeer -4 Karlovac -18 Vrgi nmost Drvar -21 Kas tel Stari -33 Vukovar -18 Duvno -16 Mojkovac -18 - '9 -18 Knin Foea -18 Mratinje KODri\nn iea -18 Gacko -21 Niksie -12 f1a lcedonija Pljevlja -19 Krizevci -16 Glamoe -18 Krk -6 Goraide -18 Risan Kutina -18 Berovo -18 Han Pijesak -20 Sutomore -4 Lepoglava -21 Bitola -18 Jajce -17 Sveti Stefan -4 Upi'k -21 Debar -15 Jablaniea -15 Titograd -5 Makarska -4 Delcevo -18 Kiseliak -18 T'ivat -6 Nasice -18 Demir Kapija -13 Konjie -18 Ulcinj -4 Nova Gradiska -18 Devdelija -9 Ljubuski - 6 Virpazar -6 Ogulin -20 Gostivar -21 Mostar - 6 Opa tija -6 Kavadarci -12 Nevesinje -18 Hrvatska Osijek -18 Kicevo -18 Orasje -20 Pazin -6 KOCani -15 Posusje Banova Jaruga -18 Petrinia -21 Kriva Palanka -15 Prijedor -20 Belje -18 Plitvieki Leskovac -18 Krusevo -19 Prozor -16 Benkovac ~6 Poree -7 Kumanovo -15 Sans·ki Most -18 Bjelovar -18 Pula -6 Ohrid -10 Sarajevo -16 Brestovac -18 Rab -4 Prilep -15 Klimatizacija grejal1je hlactwje • broj 4/1981.