2020-RI-16

Raad van de gemeente via de griffie

Uw kenmerk: Uw brief van: Ons kenmerk: Datum: Z.44620 B/49622/200309/e.verk 30 maart 2020 Behandelend ambtenaar: 000rkiesnummer: Bijlagen Verzonden: H. Verkerk (035) 65 59 447 3

Onderwerp: Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef

Geachte raad van de gemeente Wijdemeren,

Aanleiding Verkeersopciave De huidige ontsluiting van Kortenhoef is slecht. Dit betreft zowel de verkeersveiligheid als de doorstroming rondom de Smidsbrug. Op spitstijden ontstaan er rondom de Smidsbrug problemen. De kruising Noordeinde/Leeuwenlaan!Kerklaan/Zuidereinde is geregeld met een verkeersregelinstallatie (VRI). Deze zorgt ervoor dat fietsers en voetgangers veilig kunnen oversteken, maar ook dat de doorstroming voor auto’s wordt belemmerd. Een verbetering van de instelling van de VRI is niet meer mogelijk. Lange wachttijden en roodlichtnegatie (door rood rijden) zijn hiervan het gevolg. Door de wachtrij op de Kerklaan wordt de kruising Emmaweg-Kerklaan Koninginneweg geblokkeerd. Het gebeurt regelmatig dat verkeer dat vanaf de Emmaweg linksaf de Kerklaan op wilrijden de wachtrij via de verkeerde rijbaan passeert. Dat zorgt voor gevaarlijke verkeerssituaties. Hetzelfde geldt voor het verkeer Figuur 1 Situatie Smidsbrug komend vanaf de Koninginneweg dat rechtsaf de Bron: OpenStreetMap Nederland Kerklaan oprijdt. Omdat de verkeerssituatie in de huidige situatie al niet voldoet, is het oplossen van het huidige verkeersvraagstuk randvoorwaarde voor het toevoegen van woningen. Het oplossen van het vraagstuk is daarmee urgent geworden en kan het niet wachten op het gereedkomen van het Mobiliteitsplan medio 2021.

bezoekadres Rading 1, 1231 KB e-mail [email protected] website www.wijdemeren.nI postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 6559 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 Brief gemeente Wijdemeren 2 Onderwerp Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef Datum 30 maart 2020

Uitgevoerd onderzoek • Goudappel-Coffeng (verder GO) heeft in opdracht van vof Jacobswoud onderzocht wat er op het gebied van verkeer nodig is om woningbouw in de polder Kortenhoef voor Zuidsingel fase 8 mogelijk te maken Om deze woningen te kunnen bouwen is een goede verkeersontsluiting noodzakelijk. Op 28 november 2018 is in de commissie R&E het verkeersonderzoek voor de woningbouw in Kortenhoef aan de orde geweest. Er is destijds gevraagd om dit nader te onderbouwen. Dit heeft geresulteerd in het rapport Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en —afwikkeling.De punten die de commissie aan de orde heeft gesteld tijdens de vorige behandeling zijn nadrukkelijk in het rapport opgenomen. Deze punten zijn: - Tellingen op eerdere locaties - Onderbouwing naar de 70/30 verdeling noord / zuid. - Onderzoek naar de verkeerssituatie op de Zuidersluisbrug. • GO heeft op verzoek van de gemeente de rapportage ook aangevuld met hoofdstuk 6 over langzaam verkeer (fietsers en voetgangers) en daarnaast Veilig Verkeer Nederland (verder WN) gevraagd een beoordeling van de verkeersveiligheid te geven van de voorgestelde oplossing. • In opdracht van de gemeente heeft Royal HaskoningDHV (verder RHDHV)de wensen, klachten en complimenten over verkeerssituaties in Wijdemeren geïnventariseerd voor het opstellen van het MobiliteitsplanWijdemeren 2045 en hieruit de reacties geselecteerd over het verkeer rondom de Smidsbrug. • Daarnaast heeft de gemeente RHDHVopdracht gegeven om een second opinion op te stellen over de rapportage van GO.

Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en —afwikkeling Het rapport neemt de ontwikkelingen van Groenewoud als uitgangspunt. De plannen van VLEKzijn minder concreet, maar het is de verwachting dat deze niet meer verkeer zullen genereren dan het huidige gebruik. GO heeft voor dit rapport de situaties op de Emmaweg, de Smidsbrug en op de Zuidersluisbrug onderzocht. Het onderzoek is verricht met cameraobservatie, verkeerstellingen en er zijn berekeningen uitgevoerd met een verkeersmodel, zowel voor de huidige verkeerssituatie als met maatregelen en woningbouw voor de situatie in 2030. Hieruit blijktdat het kruispunt Zuidersluisbrug goed functioneert, zowel in de huidige situatie als met woningbouw. Op de Emmaweg en rond de Smidsbrug zijn zowel de verkeersveiligheid als de doorstroming met de huidige vormgeving slecht. Geen van de ontwikkelinitiatieven is op basis van de huidige kwaliteit van de verkeersafwikkeling mogelijk. Het is nodig om eerst verkeerskundige maatregelen te treffen om bestaande capaciteits- en veiligheidsproblemen op te lossen. Wanneer deze opgelost zijn, is ook mogelijk 250 woningen te bouwen.

De door GO voorgestelde maatregelen zijn: - Veilige inrichting van de Emmaweg; - • Het verplaatsen van 18 bestaande parkeerplaatsen owg - op het middendeel van de Emmaweg naar de Figuur 2 Situatie Zuidersluisbrug naastgelegen woonstraten; Bron:OpenStreetMap Nederland • Het aanleggen van een trottoir tussen Zuidsingel fase 8 en de woonkern. bezoekadres Rading 1, 1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] website www.wijdemerennl postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 _

Brief gemeente Wijdemeren 3

Onderwerp : Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef Datum 30 maart 2020

- Een voorrangsplein realiseren op de Smidsbrug, waarbij de Kerklaan en de Leeuwenlaan voorrangsweg blijven. De verkeerslichten worden verwijderd; - Het omwisselen van het fietsverkeer en één richting van het autoverkeer op het laatste gedeelte van het huidige fietspad en het Zuidereinde. Het tracé van het huidige fietspad wordt daarbij éénrichtingsverkeer voor auto’s.

1

Figuur 3 Voorgestelde maatregelen Herenweg/Zuidereinde

Verkeerskundig advies Kortenhoef WN heeft op verzoek van GC hun analyse en voorstellen beoordeeld en daarover een advies opgesteld. WN heeft een schouw uitgevoerd. WN geeft alleen advies over de verkeersveiligheid, dus niet over overige aspecten zoals doorstroming, inpasbaarheid e.d.. WN stelt dat het rapport van GC getuigt van een degelijke en professionele aanpak. VVN is het eens met de aanpassingen aan de Emmaweg, maar mist in het ontwerp de aanpassing van kruising Emmaweg-Leeuwenlaan-Koninginneweg waarbij zij adviseert de vormgeving aan te passen en de poortconstructie die past bij de overgang naar een erftoegangsweg te accentueren. Daarnaast mist WN onderzoek naar alternatieven zoals het afsluiten van de Emmaweg en het aansluiten van de nieuwe wijk op de bestaande wijk om zo door de bestaande wijk het verkeer af te wikkelen. WN ondersteunt het ontwerp van het voorrangsplein maar adviseert vooralsnog de route Kerklaan-Leeuwenlaan geen voorrang te geven, maar net als bij een minirotonde een voorrangsregeling voor alle toeleidende wegen in te stellen. Dit om te hoge snelheden op de route Kerklaan / •;*. Leeuwenlaan te voorkomen en daarmee de oversteekbaarheid te bevorderen. Daarnaast heeft WN twijfels bij de robuustheid van het omwisselen van het 4 fietsverkeer en éénrichting autoverkeer op het Zuidereinde. * .‘t Mobiliteitsplan Wijdemeren 2045 In 2020 wordt het Mobiliteitsplan opgesteld. Naast harde data wordt ook de kennis en de mening van de “ betrokkenen gebruikt voor de analyse. Hiervoor is in januari Figuur 4 Inventarisatie wensen, 2020 een internetinventarisatie geweest van wensen, klachten en complimenten Bron:MobiliteitsplanWijdemeren2045 bezoekadres Rading 1,1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] websitewww.wijdemerennl postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 Brief gemeente Wijdemeren 4

Onderwerp : Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef

Datum : 30 maart 2020

klachten en complimenten op het gebied van verkeer in Wijdemeren. Uitdeze internetinventarisatie blijktdat de situatie op de vaartwegen en met name op de Smidsbrug als zeer groot knelpunt wordt ervaren. RHDHVheeft deze gegevens meegenomen bij het opstellen van de second opinion.

Second opinion verkeersveiligheid voorrangskruising Smidsbrug met omwisselen van het fietsverkeer en éénrichting autoverkeer op het Zuidereinde Omdat in eerste instantie niet duidelijk was of WN een advies wilde geven en of dat op tijd zou zijn heeft de gemeente RHDHVgevraagd of de door GC voorgestelde oplossing met voorrangsplein en omwisselen fiets-één richting auto veiliger is dan de huidige VRI en of er optimalisatiemogelijkheden zijn. RHDHVheeft een schouw uitgevoerd in de ochtendspits, de opmerkingen uit de verkeersenquête over de Smidsbrug bekeken en de ongevallendata geanalyseerd. Objectief gezien is dit niet een punt met een hoge ongevalsconcentratie in de gemeente. RHDHVbeschouwt de oplossing van GC niet als voorrangsplein, maar als voorrangskruising waar in fases overgestoken kan worden. RHDHVconcludeert dat fietsers en voetgangers veilig kunnen oversteken in de nieuwe situatie en dat de nieuwe situatie veiliger is dan de huidige situatie. RHDHVziet in het ontwerp wel dat het mogelijk is tussen Zuidereinde en de Kerklaan over het kruispunt een short-cut te nemen. Op de drukke momenten verwachten zij deze manoeuvres niet en in de daluren wordt het hierdoor niet verkeersonveilig.

Er is doorontwikkeling mogelijk. - Om de oversteekbaarheid van de Kerklaan-Leeuwenlaan verder te verbeteren kan een doseerinstallatie op de Kerklaan-Leeuwenlaan snelheidsreductie en hiaten creëren voor oprijdend en overstekend verkeer. - Om de doorgaande route Noordereinde-Zuidereinde te ontmoedigen kan van het fietspad een weg in twee richtingen gemaakt worden. Het deel Zuidereinde dat aansluit op de Smidsbrug wordt dan alleen toegankelijk voor fietsers en de aansluiting op de Leeuwelaan wordt een volledige kruising (figuur 5). - Om het oversteken op de Leeuwenlaan nog verder te verbeteren is er de mogelijkheid om een rotonde aan te leggen (figuur 6).

r 6 Variant met rotonde

bezoekadres Rading 1, 1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] website www.wijdemerennl postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 Brief gemeente Wijdemeren 5 Onderwerp Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef Datum 30 maart 2020

Voorkeursvariant Na afweging van alle adviezen bestaat de voorkeursvariant uit: - Het realiseren van het voorrangsplein op de Smidsbrug, waarbij de Kerklaan en de Leeuwenlaan voorrangsweg blijven en de verkeerslichten worden verwijderd; - Het omwisselen van het fietsverkeer en één richting van het autoverkeer op het laatste gedeelte van het huidige fietspad en het Zuidereinde. Het tracé van het huidige fietspad wordt daarbij éénrichtingsverkeer voor auto’s; - Het inrichten van de kruising Emmaweg-Kerklaan-Koninginneweg conform de uitgangspunten van Duurzaam Veilig; - Het veilige inrichten van de Emmaweg; • Het verplaatsen van 18 bestaande parkeerplaatsen op het middendeel van de Emmaweg naar de naastgelegen woonstraten; • Het aanleggen van een trottoir tussen Zuidsingel fase 8 en de woonkern; - Bijhet aanleggen Zuidsingel fase 8 een langzaamverkeersontsluiting realiseren vanuit Zuidsingel fase 8 naar de bestaande woonwijk. Overwegingen Wijhebben hierbij het volgende overwogen.

Het is wenselijk om te onderzoeken of de voorkeursvariant haalbaar is want met de voorkeursvariant worden de huidige verkeersonveiligheid en het huidige doorstromingsprobleem opgelost. Met de voorkeursvariant is het verkeerstechnisch mogelijk dat er 250 woningen gebouwd worden in Zuidsingel fase 8. De voorkeursvariant is de beste oplossing want de doorstromingsproblemen worden opgelost en de verkeersveiligheid is goed. Met het ontwerp wordt zoveel mogelijk binnen de bestaande infrastructuur gebleven (Smidsbrug en bestaand fietspad), waarmee de haalbaarheid het grootste is en de kosten minder hoog. Dit is ook duurzaam. Doseerlichten om de oversteekbaarheid te vergroten lijken met de huidige verkeersintensiteiten niet nodig. Doseerlichten hebben een negatief effect op de doorstroming maar kunnen bij gebleken wenselijkheid door toenemende intensiteiten alsnog worden aangebracht. Bij het ontwerp wordt hierop geanticipeerd. In de toekomst is, indien gewenst, doorontwikkeling mogelijk met een weg in twee richtingen of een rotondevariant. Het advies van VVN om de kruising Emmaweg-Kerklaan-Koninginneweg mee te nemen met een duurzaam veilig ontwerp is overgenomen. Daarnaast is het advies van WN om de bestaande wijk te verbinden met Zuidsingel fase 8 overgenomen, maar dan alleen voor langzaam verkeer. Deze verbinding lijktinpasbaar, een autoverbinding niet. Een volledige verbinding leidt tot extra autoverkeer in de bestaande woonstraten en dat wordt onwenselijk geacht. Daarnaast bevordert een korte langzaamverkeersverbinding het gebruik van de fiets en dat is duurzaam. De voorkeursvariant moet in samenhang worden uitgevoerd want de optelsom van maatregelen leidt tot een goede verkeersoplossing. Bijhet achterwege laten van één van de maatregelen worden de verkeersveiligheid en de doorstroming of de bereikbaarheid kleiner en ontstaat een slechtere verkeerssituatie. Het creëren van een goede verkeerssituatie is daarnaast randvoorwaarde voor het bouwen van woningen. Het is goed het haalbaarheidsonderzoek te beperken tot de voorkeursvariant. Er is altijd extra onderzoek naar extra varianten mogelijk, maar dat leidt tot extra kosten en tijdsbeslag terwijlmet de uitgebreide rapportage van GO en de aanvullende adviezen is aangetoond dat de voorkeursvariant verkeerstechnisch goed is. Vanuit het belang van verkeersveiligheid, doorstroming en een goede huisvesting is het wenselijk de voortgang te bevorderen.

bezoekadres Rading 1, 1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] website wwwwijdemeren.nl postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 Brief gemeente Wijdemeren 6

Onderwerp : Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef Datum 30 maart 2020

Nader onderzoek is noodzakelijk om een gefundeerd besluit te kunnen nemen. Om de haalbaarheid te bepalen moeten de plannen, de kosten en de risico’s met een redelijke marge inzichtelijkzijn. Het haalbaarheidsonderzoek omvat daarom het volgende: • Opstellen communicatieplan; • Opstellen tijdsplanning haalbaarheidsonderzoek; • Verrichten inmeting; • Onderzoek naar de aanwezige ondergrondse infrastructuur; • Verkennend bodemonderzoek en Quick scan Flora- en faunaonderzoek; • Onderzoek eigendoms- en beheergrenzen; • Oriënterend overleg grondeigenaren; • Advies grondverwerving; • Advies bestemmingsplan; • Opstellen tekening Voorlopig Ontwerp en opstellen VO-raming; • Onderzoek financiële dekking; • Bewonersavond

Het is redelijk dat de gemeente nu het voortouw neemt. Vof Jacobswoud heeft tot nu toe het voortouw genomen bij het onderzoek naar de verkeerssituatie in Kortenhoef en daarbij alle kosten gedragen, met uitzondering van de door de gemeente gevraagde second opinion. Dat was ook voor de hand liggend omdat zij trekker zijn van de ontwikkelingen in Zuidsingel fase 8 en zoeken naar een goede verkeersontsluiting. De ontsluiting van Zuidsingel fase 8 is echter afhankelijk van het oplossen van het verkeersprobleem van heel Kortenhoef. Dat is het taakveld van de gemeente, ook omdat medewerking verkregen moet worden van grondeigenaren. Over de verdeling van de kosten worden nadere afspraken gemaakt, waarbij de gemeente een redelijk deel van de door haar gemaakte kosten in zal brengen. Risico’s Wij zien bij de verkeersoplossing een aantal risico’s, die we waar mogelijk zullen vermijden, beperken of compenseren. Niet alle benodigde grond is in eigendom bij de gemeente. Uitgezocht wordt wat aan grond nodig is, wat in eigendom is bij de gemeente en welke rechten de gemeente heeft als wegbeheerder. Met de grondeigenaren van de benodigde grond wordt in eerste instantie getracht in minnelijk overleg tot overeenstemming te komen. Het draagvlak in de buurt voor de voorkeursoplossing is onbekend. Het verkeersprobleem wordt breed onderschreven, maar over de oplossing zal naar verwachting verschillend worden gedacht. Het bestemmingsplan moet worden aangepast. Beroep is mogelijk tegen het wijzigen van het bestemmingsplan. Er is nog geen gedetailleerd inzicht in de te verrichten werkzaamheden. De aard van een haalbaarheidsonderzoek is juist dat er veel zaken onbekend zijn die met het haalbaarheids onderzoek inzichtelijkgemaakt worden. Het is daarom mogelijk dat in de loop van het proces naar voren komt dat het nodig is aanvullend nader onderzoek uit te voeren om de risico’s verder in te perken. Financiële consequenties Er is voor voorbereiding van de werkzaamheden “Herinrichting N+Z-einde mcl. Smidsbrug/ Leeuwenlaan” een bedrag van € 325.800 door de raad beschikbaar gesteld, Dit is 10% van het totale krediet uit het IP van € 3.258.000. Het onderzoek in het kader van verkeer past in dit voorbereidingskrediet. De kosten voor het haalbaarheidsonderzoek bedragen circa € 55.000 en worden hieruit gedekt.

bezoekadres Rading 1, 1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] website www.wijdemeren.nl postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035)65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33 Brief gemeente Wijdemeren 7 Onderwerp Haalbaarheidsonderzoek verkeersoplossing Kortenhoef

Datum : 30 maart 2020

Met dit voorstel wordt het haalbaarheidsonderzoek gestart. Wanneer het onderzoek uitwijst dat het project haalbaar is wordt een zorgvuldig voorbereid krediet voor de uitvoeringskosten bij de gemeenteraad aangevraagd. Waarschijnlijk is subsidie voor verkeersveiligheid mogelijk en er kan een bijdrage komen van de projectontwikkelaar van Zuidsingel fase 8. Daarnaast wordt onderzocht wat de subsidiemogelijkheden zijn voor verkeersveiligheid (BDU-subsidie kleine infrastructuur), voor doorfietspaden (nog in ontwikkeling) en in hoeverre het krediet “Herinrichting N+Z-einde mcl. Smidsbrug! Leeuwenlaan” toereikend is.

Aan pak Het haalbaarheidsonderzoek wordt geleid door een extern bureau dat de opdracht krijgt het ontwerp te optimaliseren en uit te werken tot een Voorlopig Ontwerp, inclusief de kruising. Hierbijwordt onderzoek gedaan naar de ondergrondse infrastructuur. Op basis van het VO wordt inzichtelijkgemaakt welke grond in bezit van de gemeente is en waar grond verworven moet worden. Op basis van dit VO wordt een kostenraming opgesteld. Op basis van het VO wordt bepaald waar het bestemmingsplan aangepast moet worden. Ook op basis van het VO vinden oriënterende gesprekken plaats met de grondeigenaren. De coördinatie vindt plaats door de gemeentelijke verkeersdeskundige in samenwerking met een gemeentelijke projectleider. De uitvoering gebeurt zoveel mogelijk extern. Voor de buurt wordt een informatieavond georganiseerd. Het haalbaarheidsonderzoek zal niet eerder dan na de zomer van 2020 gereed zijn. Op basis van de ingewonnen informatie wordt een raadsvoorstel met een kredietaanvraag opgesteld. Duurzaam heidsaspecten Uitgangspunt is zoveel mogelijk aanleg met gebruikmaking van bestaande infrastructuur. Het aanleggen van een korte langzaamverkeersverbinding met de bestaande woonwijk bevordert het fietsgebruik en is duurzaam. Bij de aanleg van parkeerplaatsen te zijner tijd wordt bekeken of een combinatie met de aanleg van e-laadplaatsen opportuun is.

Met vriendelijke groet,

Burgemeester en wethouders van Wijdemeren, de secretaris, de birgemeester,

drs. C.R. Larson

Bijlage(n) bij deze brief: Woningbouw Kortenhoef Actualisatie verkeersveiligheid en —afwikkeling— Goudappel Coffeng Verkeerskundig advies Kortenhoef — Veilig Verkeer Nederland Second opninion verkeersveiligheid voorrangskruising Smidsbrug — Royal HaskoningDHV

bezoekadres Rading 1, 1231 KB Loosdrecht e-mail [email protected] website wwwwijdemeren.nI postadres Postbus 190, 1230 AD Loosdrecht fax (035) 65 59 599 tel 14 035 (vanuit het buitenland 00 31 35 65 59 595) IBAN NL41 BNGH 0285 0982 33

Slokker en Timpaan Onderzoeksrapport

Woningbouw Kortenhoef

Actualisatie

verkeersveiligheid

en -afwikkeling

Slokker en Timpaan Onderzoeksrapport

Woningbouw Kortenhoef

Actualisatie verkeersveiligheid en -afwikkeling

Datum 27 januari 2020 Kenmerk 003932.20191011.R1.07 Eerste versie 11 oktober 2019

www.goudappel.nl [email protected]

Inhoud Pagina

Samenvatting 4

1 Context 1

2 Huidige situatie 3 2.1 Het plangebied 3 2.2 Ontsluiting van Kortenhoef 4 2.3 Verkeersveiligheid en verkeersafwikkeling 5

3 Verkeersintensiteiten 7 3.1 Huidige situatie 7 3.2 Toekomstige prognose (referentie 2030) 12

4 Kwaliteit verkeersafwikkeling kruispunten en wegvakken 19 4.1 Gehanteerd instrument - VISSIM 19 4.2 Beoordelingscriteria 20 4.3 Resultaten Smidsbrug en Emmaweg referentiesituatie 2030 huidige vormgeving zonder woningbouw Zuidsingel fase 8 21 4.4 Resultaten Smidsbrug en Emmaweg gewijzigde vormgeving zonder Zuidsingel fase 8 22 4.5 Resultaten éénrichtingsverkeer Zuidereinde zonder Zuidsingel fase 8 26 4.6 Resultaten rotonde-varianten Smidsbrug en Emmaweg zonder Zuidsingel fase 8 27 4.7 Resultaten Zuidersluisbrug 30 4.8 Wegvak Emmaweg 31

5 Langzaam verkeer 39 5.1 Voetgangers 39 5.2 Fietsverkeer 41

6 Conclusies 45

Bijlagen 1. Routekeuze 2. Verliestijden en wachtrijlengtes in scenario's 3. Resultaten verkeerstellingen 4. Verkenning parkeren 5. Fietsintensiteiten

www.goudappel.nl [email protected]

Samenvatting

In het rapport Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en –afwikkeling is door Goudappel Coffeng onderzocht wat er op het gebied van verkeer nodig is om in Zuidsingel fase 8 de ontwikkeling van 250 woningen mogelijk te maken. Dit onderzoek is uitgevoerd nadat in de Commissie Ruimte en Economie (november 2018) aanvullende vragen zijn gesteld op het voorgaande haalbaarheidsonderzoek (Woningbouw Kortenhoef; Kwaliteit verkeersafwikkeling). Gevraagd is onder andere om verkeersintensiteiten nader te onderbouwen, in te gaan op de kwaliteit van de verkeersafwikkeling en aandacht te besteden aan de verkeersveiligheid voor met name het langzaam verkeer. In deze rapportage worden de resultaten beschreven van het aanvullende onderzoek.

Verkeersintensiteiten & beschouwde situaties Zowel bij de beoordeling van de toekomstige kwaliteit van de verkeersafwikkeling als verkeersveiligheid in het plangebied spelen intensiteiten een belangrijke rol. Allereerst is de huidige situatie in beeld gebracht op basis van (representatieve) mechanische verkeerstellingen op 29 locaties, aangevuld met camera-analyses gericht op het in beeld brengen van verkeersstromen op kruispunten. Aanvullend is een toekomstprognose voor het jaar 2030 samengesteld, nog zonder rekening te houden met woningbouw op Zuidsingel Fase 8, maar waarbij wel rekening is gehouden met de volgende ontwikkelingen (de referentiesituatie): ■ de autonome verkeersgroei; ■ het plan Groenewoud (een ontwikkeling van 70 woningen); ■ een herinrichting Kortenhoefsedijk (een voorgenomen herinrichting, inclusief snelheidsverlaging); ■ aanpassingen aan de N201; ■ vrachtwagenheffing op de rijkswegen en de N201.

Om effecten van Zuidsingel fase 8 ten opzichte van de referentiesituatie inzichtelijk te maken is tot slot een variant gemaakt waarin, met de referentiesituatie als basis, de 250 binnen deze ontwikkeling zijn opgenomen.

www.goudappel.nl [email protected]

Kwaliteit verkeersafwikkeling De kwaliteit van de verkeersafwikkeling is beoordeeld aan de hand van cyclustijden op met verkeerslichten geregelde kruispunten (de tijd die benodigd is om alle rijrichtingen groen licht te geven), opstel- en wachtrijlengtes en verliestijden. Dit voor de situatie tijdens de drukste ochtend- en avondspitsuren op de belangrijkste kruispunten Smidsbrug, bestaande uit de Emmaweg, Kerklaan, Koninginneweg, Noordereinde, Leeuwenlaan, Zuidereinde en Zuidersluisbrug.

De kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het kruispunt Smidsbrug is in de huidige situatie in het maatgevende ochtendspitsuur slecht. In het avondspitsuur is de kwaliteit van de verkeersafwikkeling matig. In het ochtendspitsuur is er sprake van zeer hoge verliestijden op de Emmaweg en Koninginneweg (meer dan 200 seconden, daar waar tot 45 seconden op een hoofdrichting en tot 60 seconden op een zijrichting gezien wordt als acceptabel). Deze hoge verliestijden leiden tevens tot verkeersonveilig gedrag. Door het aanwezige verkeerslicht bedragen de verliestijden op Zuidereinde, Noordereinde en Leeuwenlaan circa 60 seconden (maximale ondergrenswaarde voor een slechte beoordeling van de verliestijd). Conclusie is dat de huidige vormgeving matig tot slecht functioneert en leidt tot verkeersonveilige situaties.

Ter verbetering van de verkeersafwikkeling is een voorrangsplein voorgesteld (zie figuur 1). De verkeerslichten worden weggehaald en de route Kerklaan – Leeuwenlaan krijgt voorrang ten opzichte van de route Zuidereinde – Noordereinde. De aansluitingen van de Emmaweg en Koninginneweg op de Kerklaan blijven ongewijzigd en vormgegeven als in- en uitrit, met de Kerklaan in de voorrang. Daarmee ontstaat ook in de toekomst een veel beter functionerend kruispunt ten opzichte van de bestaande situatie. Uitzondering hierop is de verliestijd op het Zuidereinde, die dermate groot is dat er in het drukste ochtendspitsuur sprake is van een matige (maar nog net voldoende) kwaliteit van de verkeersafwikkeling. In de referentiesituatie bedraagt de verliestijd daar 60 seconden (vergelijkbaar met de huidige situatie) en wanneer in Zuidsingel fase 8 250 woningen worden ontwikkeld, neemt dit toe tot circa 80 seconden (hetgeen als ‘slecht’) wordt beoordeeld).

Figuur 1: Vormgeving Smidsbrug als voorrangsplein.

www.goudappel.nl [email protected]

Als de toename van de verliestijd op de Zuidereinde in de ochtendspits als niet- acceptabel wordt beschouwd kan een oplossing worden gevonden in de aanleg van een ‘bypass’ (zie figuur 2). In deze variant wordt naast het bestaande fietspad tussen Zuidereinde en de Leeuwenlaan een rijbaan gelegd voor autoverkeer in één richting (van zuid naar noord). Het verkeer van noord naar zuid wordt op het bestaande wegvak van het Zuidereinde ook in één richting (van noord naar zuid) afgewikkeld. In deze variant ontstaat een totaal-situatie met een (zeer) grote restcapaciteit. De verliestijden bedragen op alle richtingen maximaal 10 à 15 seconden. Met realisatie van 250 woningen in Zuidsingel Fase 8 nemen de verliestijden toe tot circa 20 seconden. Daarmee is er sprake van een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling.

Figuur 2: De ‘bypass’ tussen Zuidereinde en Leeuwenlaan (van zuid naar noord).

De kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het kruispunt Zuidersluisbrug is zowel in de huidige situatie, de referentiesituatie als in de situatie met Zuidsingel fase 8 (zeer) goed.

www.goudappel.nl [email protected]

Verkeersveiligheid De verkeersveiligheid is beoordeeld op basis van de principes van ‘Duurzaam Veilig wegverkeer’ waarbij de criteria functie, vormgeving en gebruik van een weg met elkaar in evenwicht/op elkaar afgestemd moeten zijn. De Emmaweg gaat een functie vervullen in het afwikkelen van het verkeer van en naar (o.a.) Zuidsingel fase 8. Conform Duurzaam Veilig is de Emmaweg gecategoriseerd als een erftoegangsweg binnen de bebouwde kom. De weg kent in de huidige situatie over de gehele lengte een maximum snelheid van 30 km/uur en heeft drie verschillende vormgevingen (zie figuur 3).

Figuur 3: Huidige vormgeving Emmaweg.

Het meest noordelijke profiel (lichtblauw in figuur 3, nr. 3 tot ter hoogte van nr. 19) is verkeersveilig ingericht en kan de toekomstige intensiteiten goed en veilig afwikkelen. Functie vorm en gebruik blijven in evenwicht. Op het middelste profiel (geel in figuur 3, nr. 19 tot ter hoogte van nr. 24e) wordt op de rijbaan geparkeerd. Voor het naar de toekomst toe verkeersveilig functioneren is het noodzakelijk dat het parkeren van de rijbaan wordt gehaald, zodat het verkeer elkaar kan passeren. De parkeerplaatsen kunnen op acceptabele loopafstand in de zij- en achterliggende straten worden gevonden en/of worden aangelegd/gecompenseerd ten koste van openbaar groen. Voor een verkeersveilige situatie is tevens een trottoir noodzakelijk, dat het bestaande trottoir

www.goudappel.nl [email protected]

verbindt met de beoogde aansluiting van de te realiseren woningen in Zuidsingel Fase 8 (bij voorkeur aan de westzijde van de Emmaweg). Op het zuidelijke wegvak (donkerblauw in figuur 3) wordt het nemen van snelheidsbeperkende maatregelen geadviseerd. Door deze combinatie van maatregelen kan een situatie ontstaan die ruimte biedt om de toekomstige intensiteiten op een verkeersveilige manier af te wikkelen.

De verkeersveiligheid op het kruispunt Smidsbrug zal met de aanleg van het voorrangsplein gelijk blijven of verbeteren. Hoewel de verkeersregelinstallatie wordt verwijderd, kan de Leeuwenlaan door de aanwezigheid van de middenberm zowel door voetgangers als fietsers eenvoudig in etappes worden overgestoken. De wegvakken Noordereinde en Zuidereinde worden in de situatie met het voorrangsplein door fietsers in de voorrang gekruist. Voetgangers moeten voorrang verlenen, maar in de praktijk zullen er (ook in het drukste ochtend- en avondspitsuur) voldoende hiaten in de verkeerstroom aanwezig zijn om dit goed te kunnen doen. Mocht overigens in de praktijk blijken dat de oversteekbaarheid vanwege meer subjectieve redenen toch als ongemakkelijk wordt ervaren, dan kan er voor gekozen worden om ook voetgangers voorrang te geven middels het aanbrengen van een VOP (voetgangersoversteekplaats/zebrapad).

Concluderend ■ In relatie tot de woningbouwontwikkeling zijn vanuit verkeersveiligheid aanpassingen aan de Emmaweg noodzakelijk. Het gaat hierbij om het elders faciliteren van het huidige parkeren op de rijbaan (waarvoor oplossingen zijn aangegeven) en het realiseren van een trottoir. ■ Het kruispunt Smidsbrug dient voor een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling, zowel in de huidige als de toekomstige situatie (ook zonder woningbouw in Zuidsingel Fase 8), te worden vormgegeven als een voorrangskruispunt (weghalen verkeerslichten en voorrang op de route Kerklaan – Leeuwenlaan). Dit leidt op alle richtingen, uitgezonderd de richting Zuidereinde richting voorrangskruispunt, tot een forse verbetering van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. ■ Voor een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op alle richtingen (ook voor de richting Zuidereinde richting voorrangskruispunt) is het noodzakelijk naast het voorrangsplein ook de auto- en het fietsverkeer op Zuidereinde om te draaien in combinatie met éénrichtingsverkeer voor autoverkeer op Zuidereinde (van noord naar zuid). Het voorrangskruispunt in combinatie met de maatregelen op Zuidereinde leidt tot een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling en een robuuste vormgeving. ■ De verkeersveiligheid op het kruispunt Smidsbrug zal met de aanleg van het voorrangsplein gelijk blijven of verbeteren. De belangrijkste fietsstromen rijden met voorrang parallel mee met het autoverkeer. Zowel de oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan als de zijrichtingen Zuidereinde en Noordereinde leiden niet tot problemen.

www.goudappel.nl [email protected]

2

Context

Slokker en Timpaan zijn, samen met de gemeente Wijdemeren, voornemens woningen te realiseren op een strook aan de zuidzijde van de kern Kortenhoef (gemeente Wijdemeren), genaamd Zuidsingel Fase 8. De wens is om in dit gebied circa 200 tot 250 woningen te realiseren. Goudappel Coffeng BV heeft in het verleden verschillende studies uitgevoerd naar de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op wegvak- en kruispuntniveau 1 rondom de ontwikkellocatie. De resultaten uit het laatste onderzoek zijn op 28 november 2018 gepresenteerd aan de Raadscommissie Ruimte en Economie. Vanuit de Commissie zijn vragen gesteld om het onderzoek nader te onderbouwen: ■ De capaciteit en veiligheid van de aansluiting Emmaweg - Zuidereinde bij de Zuider- sluis onderbouwen. ■ Eerdere tellingen van het plan Groenewoud in advies meenemen. ■ De aanname van de verkeersstroom 70-30% noord-zuid onderbouwen. ■ Inzichtelijk maken van de gewijzigde verkeersstromen als gevolg van de herinrichting Kortenhoefsedijk (wordt mogelijk deels 30 km/h-zone). ■ Autonome groei (inclusief mogelijke aanpassingen N201) meenemen. ■ Opnieuw verkeerstellingen op de Emmaweg, zowel op de locaties van eerder onder- zoek als recent/onderhavig onderzoek, alsook bij de Zuidersluis. In opdracht van de gemeente zijn de verkeerstellingen uitgevoerd. ■ De kruising Emmaweg - Kerklaan - Koninginneweg meenemen in het onderzoek (bijvoorbeeld kluifrotonde?).

1 Verkeerskundig onderzoek woningbouwontwikkeling Kortenhoef. In opdracht van Vollmer & Partners (kenmerk: VLM001/Nbc/0003.02 d.d. 3 mei 2016). Woningbouw Kortenhoef; Kwaliteit verkeersafwikkeling. In opdracht van Slokker/Timpaan (kenmerk: 001848.20180726.R1.03 d.d. 9 november 2018).

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 1

In voorliggende rapportage worden de resultaten van het aanvullend onderzoek gepresenteerd. Doel van dit onderzoek is inzicht te geven in welke verkeerskundige maatregelen nodig zijn om Zuidsingel fase 8 mogelijk te maken en tevens de capaciteitsproblemen op te lossen en de verkeersveiligheidsbeleving te verbeteren. In deze rapportage worden de volgende oplossingsvarianten niet verder beschouwd, omdat deze om verschillende redenen niet kansrijk geacht worden: ■ Een parallelweg door het plangebied al dan niet met een eigen aansluiting op de N201 aan de zuidzijde van het plangebied. Deze mogelijkheid wordt vanwege de kwaliteitseisen aan de natuur vanuit de Provincie als niet mogelijk beschouwd ■ Een aansluiting naar de Kortenhoefsedijk, welke ook niet haalbaar is vanwege de natuur; ■ Een nieuwe route met een extra kruising over het water tussen de Emmaweg en het Zuidereinde (in het gebied tussen de Smidsbrug en Corversbrug) en een ontsluiting richting de Leeuwenlaan, omdat deze fysiek niet inpasbaar is; ■ Een fysieke afsluiting op de Emmaweg om doorgaand verkeer te voorkomen, omdat dit leidt tot een beperkte bereikbaarheid van de woonkern en de ontwikkellocatie; ■ Verschillende éénrichtingsvarianten op de Emmaweg, omdat dit leidt tot grote omrijdafstanden en (mede daardoor) niet handhaafbaar is en/of een extra verkeersbelasting in de woonwijk. Afhankelijk van het wegvak waarop het éénrichtingsverkeer wordt ingesteld zal de omrijdafstand oplopen tot circa 3 kilometer, omdat het aantal waarvan gebruik gemaakt kan worden zeer beperkt is. Bij het instellen van éénrichtingsverkeer op de Emmaweg nabij de woonkern heeft dit consequenties voor de verkeersbelasting op de bestaande woonstraten. Tot slot bestaat het risico dat éénrichtingsverkeer ten koste gaat van de verkeersveiligheid, omdat de snelheid van het autoverkeer mogelijk gaat toenemen ten opzichte van de huidige situatie.

Hoofdstuk 2 geeft een beschrijving van de huidige situatie en de ligging van de ontwikkellocatie. In hoofdstuk 3 wordt stilgestaan bij de verkeersintensiteiten in de huidige en toekomstige situatie. Hoofdstuk 4 beschrijft de huidige en toekomstige kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Tevens worden in dit hoofdstuk mogelijke oplossingsrichtingen beschreven om de kwaliteit van de verkeersafwikkeling te verbeteren. Tot slot worden in hoofdstuk 5 conclusies getrokken.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 2

3

Huidige situatie

In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van het functioneren van de Emmaweg en de kruispunten nabij het plangebied. Voorafgaand wordt eerst een korte beschrijving gegeven van het plangebied.

3.1 Het plangebied

Het plangebied voor een nieuwe woonwijk ligt aan de rand van de bestaande woonkern Kortenhoef, in de gemeente Wijdemeren. De gronden zijn in eigendom van VOF Jacobswoud (Slokker en Timpaan) en de gemeente. Het plan Zuidsingel fase 8 betreft één van de in totaal drie initiatieven in het plangebied. Naast Slokker/Timpaan heeft Afvalzorg een initiatief om 70 woningen te realiseren (plan Groenewoud) en hebben de bewoners van de Emmaweg kleinschalige plannen, bestaande uit enkele (tientallen) woningen (De Vlekkers/Emmaweggers). Deze laatste ontwikkeling is het minst concreet en gaat bovendien om een initiatief waarbij bedrijvigheid naar verwachting wordt beperkt en daardoor het effect op de verkeersstromen eveneens beperkt is. Daarnaast bezit de gemeente een stuk grond tussen de bestaande bebouwing en het gebied van Slokker/Timpaan wat meegenomen wordt in de ontwikkeling van Zuidsingel fase 8. In figuur 2.1 is de ligging weergegeven.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 3

Figuur 2.1: Ontwikkellocatie t.o.v. kern Kortenhoef (bron ondergrond: Openstreetmaps)

3.2 Ontsluiting van Kortenhoef

Eén van de ontsluitingswegen van Kortenhoef betreft de Emmaweg. Deze weg is ook de enige ontsluitingsweg van de te ontwikkelen gronden. De Emmaweg is gelegen binnen de bebouwde kom en vormt de verbinding vanaf de Kerklaan (aan de noordzijde) en het Zuidereinde (bij de Zuidersluisbrug in het zuiden). Op het complete wegvak van de Emmaweg geldt formeel een maximum snelheid van 30 km/uur. Aan de noordzijde begint dit net na de aansluiting met de Kerklaan. Aan de zuidzijde begint de 30 km/uur- zone op Zuidereinde net ten zuiden van de aansluiting met de Emmaweg.

De Emmaweg sluit aan de noord- en zuidzijde aan op een kruispunt. De aansluiting met de Kerklaan aan de noordzijde is vormgegeven als een uitritconstructie. Verkeer rijdend op de Kerklaan heeft voorrang op het verkeer komend vanaf de Emmaweg. De aansluiting van de Emmaweg op de Kerklaan vormt samen met de Koninginneweg (aan de noordzijde van de Kerklaan) en het kruispunt tussen Noordereinde – Zuidereinde – Leeuwenlaan het kruispunt ‘Smidsbrug’. Het kruispunt tussen Noordereinde en de Leeuwenlaan is geregeld middels verkeerslichtingen.

Aan de zuidzijde sluit de Emmaweg aan op Zuidereinde. Dit kruispunt is recent heringericht en vormgegeven als een gelijkwaardig kruispunt (rechts gaat voor). Nabij het kruispunt is een oversteekvoorziening voor de fiets aanwezig, waarbij het fietsverkeer in de voorrang op het autoverkeer kan oversteken. Dit kruispunt is gelegen nabij de Zuidersluisbrug en wordt ook zo benoemd.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 4

Het Zuidereinde loopt parallel aan de Emmaweg en vormt eveneens een verbinding van noord naar zuid v.v. In combinatie met het Noordereinde wordt het Zuidereinde gebruikt als verbinding tussen de N236 (Bussum – Amsterdam v.v.) en de N201 ( – Haarlem/A27 – A2) (zie ook figuur 2.2). Het zuidelijke deel heeft een maximum snelheid van 30 km/uur. Dit geldt tussen de aansluitingen met de Emmaweg en J.H. Burgerlaan. Ten noorden van de aansluiting met de J.H. Burgerlaan geldt een maximum snelheid van 50 km/uur.

Figuur 2.2: Ligging Noordereinde en Zuidereinde in netwerk (bron ondergrond: Google Maps)

3.3 Verkeersveiligheid en verkeersafwikkeling

Om een uitspraak te doen over de kwaliteit van de verkeersafwikkeling zijn de verkeersstromen op de Smidsbrug (volledige kruispunt Kerklaan – Emmaweg – Zuidereinde – Leeuwenlaan – Noordeinde – Koninginneweg) en op de Zuidersluisbrug (Emmaweg – Zuidereinde) in beeld gebracht middels een camera-analyse. Naast de absolute aantallen voertuigen per rijrichting, welke in hoofdstuk 3 verder worden toegelicht, geven de camera-beelden ook inzicht in het huidige verkeersgedrag op het kruispunt. Uit de camera-beelden komt naar voren dat in de huidige situatie sprake is van een lange wachttijd om de Emmaweg met een wachtrij tot gevolg. Waargenomen is dat een enkele automobilist met opzet de wachtrij passeert om vervolgens op de aansluiting met de Kerklaan linksaf te slaan of rechtdoor te gaan. De wachtrij op de

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 5

Emmaweg wordt via de rijstrook voor het tegengestelde verkeer gepasseerd. Vervolgens wordt de wachtrij op de Kerklaan, voor het verkeerslicht, gekruist. Door de wachtrij is slecht zicht op het passerende verkeer vanaf de brug richting Kortenhoef. Het linksaf slaan of rechtdoor gaan leidt tot een zeer gevaarlijke verkeerssituatie.

Ook te zien is dat verkeer met regelmaat het rode licht bij de verkeerslichten negeert. Op de camerabeelden heeft dit niet geleid tot verkeersonveilige situatie, maar is wel een groot risico. Dit maakt de huidige vormgeving, vooral op drukke momenten, tot een risicovolle vormgeving met een grote kans op verkeersonveilige situaties.

Naast de camera-beelden is de verkeersintensiteit mechanisch geregistreerd (zie ook hoofdstuk 3). Deze registratie maakt het ook mogelijk om de gereden snelheid te registreren. De passeersnelheid van het autoverkeer wordt uitgedrukt in de V85, de snelheid die door 85% van het passerende verkeer niet wordt overschreden. Op het zuidelijke deel van de Emmaweg (nabij de Corversbrug, halverwege het wegvak van de Emmaweg) bedraagt de V85 over de totale meetperiode circa 50 km/uur. Dit beeld is over de gehele meetperiode constant en neemt niet af bijvoorbeeld tijdens de spitsuren. De gemiddelde snelheid ligt op circa 42 km/uur. Dat is aanzienlijk hoger dan de maximaal geldende snelheid van 30 km/uur. Op het noordelijke deel (wegvak tussen de Kerklaan en Zuiderhoek ligt de V85 lager en bedraagt circa 42 km/uur (gemiddelde snelheid bedraagt circa 36 km/uur). Op het totale wegvak van de Emmaweg wordt de maximum snelheid overschreden, waaruit geconcludeerd wordt dat het verkeer, op de telpunten, kan doorstromen en zijn snelheid niet aanpast bij het passeren van een mogelijke tegenligger.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 6

4

Verkeersintensiteiten

In dit hoofdstuk wordt een vertaling gemaakt van de huidige verkeersintensiteiten, geregistreerd middels mechanische verkeerstellingen en een camera-analyse, naar de toekomstige verkeersintensiteiten in prognosejaar 2030. Onderscheid wordt gemaakt in verkeersintensiteiten op wegvakniveau in motorvoertuigen (mvt) per etmaal op een gemiddelde werkdag en op kruispuntniveau in motorvoertuigen in het drukste ochtend- en avondspitsuur. In dit hoofdstuk wordt de invloed op de verkeersintensiteiten op de Emmaweg en Zuidereinde van de volgende ontwikkelingen beschreven: ■ Plan Groenewoud; ■ Herinrichting Kortenhoefsedijk; ■ Herinrichting N201; ■ Vrachtwagenheffing N201.

Het resultaat is een vertaling van de huidige verkeersintensiteiten naar een toekomstige situatie in prognosejaar 2030, rekening houdend met bovenstaande ontwikkelingen.

4.1 Huidige situatie

4.1.1 Verkeerstellingen De verkeersintensiteiten in de huidige situatie zijn in totaal op 29 locaties in beeld gebracht middels een mechanische verkeerstelling (zie figuur 3.1 ingezoomd op het plangebied). In de representatieve periode van donderdag 13 tot en met vrijdag 28 juni 2019 zijn de verkeersintensiteiten 24/7 naar rijrichting per uur geregistreerd 2. Tijdens een tussentijdse controle bleken op vier locaties de telslangen kapot. Dit is hersteld en deze telapparatuur is op vrijdag 5 juli opgehaald. Parallel aan de mechanische verkeerstellingen is het huidige verkeersbeeld op de kruispunten Smidsbrug en Zuidersluisbrug middels een camera 24/7 geregistreerd. De camera’s zijn op maandag 17 juni geplaatst en dinsdag 25 juni opgehaald.

2 Uitvoering van de verkeerstellingen is bewust gedaan na de periode met o.a. Hemelvaartsdag, en voor het begin van de zomervakantie.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 7

Naast de huidige kwaliteit van de verkeersafwikkeling is de camera-analyse gebruikt om de verkeersintensiteiten op de kruispunten naar rijrichting in beeld te brengen. Dit geeft een exact beeld van de huidige verkeersstromen op beide kruispunten.

Figuur 3.1: Telpunten nabij de ontwikkellocatie (bron ondergrond: Google Maps)

4.1.2 Verkeersintensiteiten op de wegvakken In bijlage 2 zijn de resultaten uit de verkeerstellingen opgenomen. In tabel 3.1 zijn de belangrijkste resultaten op de wegvakken rondom het onderzoeksgebied gepresenteerd. Dit betreffen verkeersintensiteiten in motorvoertuigen (mvt) op een gemiddelde werkdag in het ochtend- en avondspitsuur alsmede per etmaal. De genummerde locaties maken onderdeel uit van het totale telprogramma, zoals ook in 2015 in geregistreerd. De locaties met een letter zijn aanvullend op het totale telprogramma, specifiek voor deze studie.

tellocatienr. weg wegvak gemiddelde werkdag os uur as uur etmaal 7. Kortenhoefsedijk Kerklaan - Vreelandseweg 280 353 3.848 8. Kerklaan (winkelcentrum) Beatrixweg - Curtevenneweg 467 600 6.728 9. Koninginneweg Herenweg – B. van Beeklaan 271 301 2.774 11. Leeuwenlaan Bachlaan - Noordereinde 586 589 6.895 12. Zuidereinde J.H. Burgerlaan - Berensteinseweg 366 460 5.555 13. Emmaweg noord Zuidsingel - Kalkakker 192 205 2.087 A. Emmaweg zuid Corverbrug - Zuidersluisbrug 189 193 2.034 B. Kerklaan Barend Udoweg - Emmaweg 449 561 7.013 C. Noordereinde Spanderswoud - Leeuwenlaan 540 590 7.017 OS: gemiddelde werkdag ochtendspitsuur AS: gemiddelde werkdag avondspitsuur

Tabel 3.1: Geregistreerde verkeersintensiteiten drukste spitsuur en etmaal op een gemiddelde werkdag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 8

Vergelijking verkeersintensiteiten telling 2015 Op de genummerde wegvakken is in 2015 (periode 27 maart t/m 4 mei) de verkeersintensiteit eveneens mechanisch geregistreerd. De etmaalintensiteiten zijn gehanteerd in de voorgaande verkeersstudie (Woningbouw Kortenhoef; Kwaliteit verkeersafwikkeling; kenmerk: 001848.20180726.R1.03 d.d. 9 november 2018). In tabel 3.2 is een vergelijk gemaakt van met de meest recente verkeersintensiteiten en de resultaten uit de verkeerstelling uit 2015.

tellocatienr. wegvak etmaalintensiteit verschil 2015 2019 absoluut relatief 7. Kortenhoefsedijk 4.585 3.848 -737 -16% 8. Kerklaan (winkelcentrum) 6.255 6.728 473 8% 9. Koninginneweg 2.938 2.774 -164 -6% 11. Leeuwenlaan 7.487 6.895 -592 -8% 12. Zuidereinde 6.036 5.555 -481 -8% 13. Emmaweg noord 2.123 2.087 -36 -2%

Tabel 3.2: Vergelijking verkeersintensiteiten 2015 en 2019

Op nagenoeg alle geregistreerde wegvakken is in de verkeerstelling in 2019 een daling te zien van de verkeersintensiteit ten opzichte van 2015, uitgezonderd de Kerklaan nabij het winkelcentrum. Een verklaring hiervoor is mogelijk de verbreding van de Rijkswegen A1/A27 en A2 in de nabije omgeving en de hierdoor verbeterde doorstroming in de spitsperiodes. Dit heeft mogelijk geleid tot een afname van het doorgaande verkeer. De toename op de Kerklaan bestaat naar verwachting uit intern verkeer dat een relatie heeft met de voorzieningen in winkelcentrum De Meenthof, omdat de toename alleen zichtbaar is rondom het winkelcentrum en niet op de wegvakken daarbuiten.

4.1.3 Verkeersintensiteiten naar rijrichting op de kruispunten In hoofdstuk 4 wordt stilgestaan bij de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Bepalend in de kwaliteit van de verkeersafwikkeling zijn de verkeersintensiteiten tijdens de maatgevende (drukste) uren in een etmaal. Over het algemeen zijn de ochtend- en avondspitsperiode maatgevend. In deze paragraaf worden de verkeersintensiteiten gepresenteerd van het maatgevende uur in de ochtend- en avondspitsperiode op de, uit de registraties gebleken, drukste dag in de geanalyseerde periode.

Smidsbrug: Kerklaan – Koninginneweg – Noordereinde – Leeuwenlaan – Zuidereinde – Emmaweg In figuren 3.2 en 3.3 zijn de verkeersintensiteiten op de Smidsbrug gepresenteerd. Figuur 3.2 toont de verkeersintensiteiten in het drukste ochtendspitsuur naar afslagrichting. Figuur 3.3 geeft dit beeld in het drukste avondspitsuur. In de figuren is daarnaast ook de verkeersintensiteit naar rijrichting en als optelling op de doorsnede gepresenteerd 3.

3 Op de Leeuwenlaan is in absolute aantallen de hoogste verkeersintensiteit zichtbaar in het ochtend- en avondspitsuur. In het ochtendspitsuur zijn 428 voertuigen/uur in oostelijke richting waargenomen. Dit komt neer op circa 7 tot 8 auto’s per minuut (iedere 8 seconden een voertuig).

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 9

Figuur 3.2: Verkeersintensiteiten naar rijrichting in het drukste uur ochtendspits op de drukste dag

Figuur 3.3: Verkeersintensiteiten naar rijrichting in het drukste uur avondspits op de drukste dag

Zuidersluisbrug: Emmaweg – Zuidereinde – 1e Kanaalbrug In figuren 3.4 en 3.5 zijn de verkeersintensiteiten in de drukste uren op de drukste dag van de week naar afslagbeweging en rijrichting gepresenteerd voor het ochtend- en avondspitsuur.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 10

Figuur 3.4: Verkeersintensiteiten naar rijrichting in het drukste uur ochtendspits op de drukste dag

Figuur 3.5: Verkeersintensiteiten naar rijrichting in het drukste uur avondspits op de drukste dag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 11

Verdeling 70 – 30% Op basis van de verkeerstellingen is geen eenduidig antwoord te geven op de toekomstige verdeling van het verkeer na realisatie van de nieuwe woningen. De huidige verkeersverdeling verschilt per dag en per uur van de dag. Van invloed is onder andere de huidige kwaliteit van de verkeersafwikkeling op de wegvakken en kruispunten in de omgeving. Aanpassingen aan de N201, waardoor de doorstroming verbetert kunnen leiden tot een grotere verkeersintensiteit in zuidelijke richting. Maatregelen aan de Smidsbrug kunnen een tegengesteld effect hebben. In de analyse wordt daarom uitgegaan van een bandbreedte in de verkeersverdeling. In eerste instantie worden de effecten beschreven bij 100% verkeer in noordelijke richting. Omdat dit, conform de tellingen in geen geval aan de orde is en in de avondspits meer een 50 – 50 verdeling zichtbaar is, is ook een ‘meer realistisch scenario’ met een verkeersverdeling 70 – 30% geanalyseerd (20% marge ten opzichte van de verkeerstellingen).

4.2 Toekomstige prognose (referentie 2030)

Om te bepalen of en in welke mate in de toekomstige situatie, bij autonome ontwikkeling, sprake is van restcapaciteit op wegvak- en kruispuntniveau is vanuit de huidige verkeersintensiteit beredeneerd een prognose opgesteld voor de toekomstige situatie. In deze prognose wordt rekening gehouden met de volgende ontwikkelingen die van invloed zijn op de verkeersintensiteit: ■ Plan Groenewoud; ■ Herinrichting Kortenhoefsedijk; ■ Herinrichting N201 en autonome groei; ■ Vrachtwagenheffing N201.

4.2.1 Plan Groenewoud Plan Groenewoud bestaat uit maximaal 70 woningen van verschillende woningtypes. Met behulp van de CROW 4 kencijfers 5 is voor dit plan een verkeersgeneratie berekend van 520 tot 620 motorvoertuigen 6 (mvt) op een gemiddelde werkdag. Op de spitsmomenten geeft dit een verkeersbelasting van 50 mvt/ochtendspitsuur 7 (waarvan 45 vertrekken en 5 aankomsten) en circa 56 mvt/avondspitsuur 8 (waarvan 10 vertrekken en 46 aankomsten).

4 CROW is een landelijke kennisorganisatie op het gebied van infrastructuur, openbare ruimte, verkeer en vervoer en werk en veiligheid. 5 CROW publicatie 381: Toekomstbestendig parkeren (december 2018) 6 Gemiddelde van een koophuis tussen/hoek en vrijstaand gelegen in het buitengebied, uitgaande van de maximale kencijfers: 7,8 tot 8,6 mvt/etmaal gemiddelde weekdag en 1,11 als factor van weekdag naar werkdag. 7 620 x 8% conform CROW 256 ‘Verkeersgeneratie voorzieningen’ tabel 7 ‘overige milieus’. 8 650 x 9% conform CROW 256 ‘Verkeersgeneratie voorzieningen’ tabel 7 ‘overige milieus’.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 12

De verdeling van dit nieuwe verkeer over de wegvakken (Emmaweg, Smidsbrug en Zuidersluisbrug) is (mede) bepaald aan de hand van de uitgevoerde mechanische verkeerstellingen (punten 13 en A). In tabel 3.3 zijn de geregistreerde verkeersintensiteiten op een gemiddelde werkdag in absolute aantallen en in procenten naar rijrichting gepresenteerd.

telpunt richting noord richting zuid etmaal OS AS etmaal OS AS 13. Emmaweg noord 949 (45%) 64 (24%) 99 (48%) 1.138 (55%) 208 (76%) 106 (51%) A. Emmaweg zuid 920 (45%) 58 (31%) 95 (49%) 1.114 (55%) 131 (69%) 98 (52%) OS: gemiddelde werkdag ochtendspitsuur AS: gemiddelde werkdag avondspitsuur

Tabel 3.3: Geregistreerde verkeersintensiteiten op de Emmaweg naar rijrichting

Op beide telpunten is op een gemiddelde werkdag eenzelfde verkeersbeeld zichtbaar. Van de verkeersintensiteit per etmaal rijdt 45% richting noord en 55% richting zuid. In het drukste ochtendspitsuur zijn de verhoudingen compleet anders. Het geregistreerde verkeer is dan hoofdzakelijk zuidelijk georiënteerd: circa 70% van het totale autoverkeer rijdt in het drukste ochtendspitsuur in zuidelijke richting. In het drukste avondspitsuur is de verdeling circa 50% richting noord en 50% richting zuid. In figuur 3.6 is de verdeling van de verkeersgeneratie van Plan Groenewoud in het ochtend- en avondspitsuur gepresenteerd gebaseerd op de verkeerstellingen.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 13

Plan Groenewoud zorgt voor een toename van de verkeersintensiteit op de Emmaweg van maximaal 650 mvt/etmaal. Dit komt neer op 50 mvt/uur in de ochtendspits (45 vertrekken en 5 aankomsten) en 56 mvt/uur in de avondspits (10 vertrekken en 46 aankomsten).

Figuur 3.6: Geprognosticeerde verkeersverdeling Plan Groenewoud in het ochtend- en avondspitsuur

Bovenstaande verkeersprognose is gebaseerd op aannames. Bij verkeer geldt ‘de wet van de minste weerstand’. Omdat uit de voorgaande studies blijkt dat het kruispunt Smidsbrug maatgevend is ten aanzien van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling is in de analyse, naast bovenstaande verdeling, ook een gevoeligheidsanalyse beschreven als de totale verkeersgeneratie van Plan Groenewoud het kruispunt Smidsbrug passeert.

4.2.2 Effect herinrichting Kortenhoefsedijk De gemeente Wijdemeren gaat de Kortenhoefsedijk herinrichten. Het betreft het deel van de N201 tot de Kattenbrug. Enkele uitgangspunten voor de herinrichting zijn: ■ Veiligheid en doorstroming van het verkeer; ■ Verkeersgeleidende maatregelen die passen bij het karakter van de dijk; ■ Ruimtelijke karakter van de dijk versterken.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 14

Onderdeel van de herinrichting is een snelheidsverlaging op het betreffende wegvak. In de huidige situatie geldt op het meest zuidelijk gelegen wegvak, het deel gelegen buiten de bebouwde kom, een maximum snelheid van 80 km/uur. Conform de plannen blijft dit ongewijzigd 9 (zie ook figuur 3.6). Het meest zuidelijk gelegen deel binnen de bebouwde kom met een relatief hoge bebouwingsdichtheid wordt ten opzichte van de huidige situatie afgewaardeerd tot 30 km/uur. Op het noordelijke deel tot de Kattenbrug blijft 50 km/uur gehandhaafd.

Op het wegvak van de Kortenhoefsedijk dat geen onderdeel uitmaakt van de herinrichting, tussen de Kattenbrug en de kern Kortenhoef, blijft het snelheidsregime van 50 km/uur gehandhaafd. Conform figuur 3.6 wordt op het wegvak in de kern Kortenhoef, net ten zuiden van de haakse bocht, ook de snelheid verlaagd van 50 naar 30 km/uur.

Figuur 3.6: Toekomstig snelheidsregime (bron: presentatie Bewonersavond Kortenhoefsedijk, 6 maart 2019; zie ook voetnoot 4)

In stedelijk gebied leidt een snelheidsverlaging tot een reductie van de verkeersintensiteit. Verkeersdeelnemers maken bij voorkeur gebruik van de weg met de minste weerstand; dit kan de kortste en/of de snelste route zijn. Bij een sneller alternatief is het aannemelijk dat het verkeer voor een andere route kiest. In dit geval is het aantal beschikbare alternatieve routes beperkt. Afhankelijk van de herkomst en/of bestemming is voor een (groot) deel van het verkeer rijdend op de Kortenhoefsedijk geen sneller of korter alternatief beschikbaar. Verkeer komend uit westelijke richting rijdend op de N201 met de bestemming N236 en verder, rijdt de kortste route via de Kortenhoefsedijk. Andersom geldt hetzelfde 10 . Doorgaand verkeer uit Hilversum richting

9 Klankbordgroep Kortenhoefsedijk in samenwerking met KNHM en Arcadis; Bewonersavond Kortenhoefsedijk, 6 maart 2019. 10 Zie ook Google Maps routekaart in bijlage 1 van deze rapportage.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 15

Amsterdam v.v. rijdt logischerwijs niet via de Kortenhoefsedijk; de kortste route is via het Zuidereinde/Noordereinde. Een alternatieve route gaat door Hilversum via de Geert van Mesdagweg en de N524. Verkeer met een herkomst/bestemming in Kortenhoef zal naar verwachting ook na de snelheidsverlaging gebruik blijven maken van de Kortenhoefsedijk bij gebrek aan een geschikt alternatief. In bijlage 1 zijn de achterliggende figuren opgenomen.

De herinrichting en snelheidsverlaging heeft naar verwachting een beperkt reducerend effect op de verkeersintensiteit op de Kortenhoefsedijk. Geconcludeerd wordt dat de Emmaweg geen geschikt alternatief is voor het verkeer rijdend op de Kortenhoefsedijk. Een toename van de verkeersintensiteit op de Emmaweg door de snelheidsverlaging op de Kortenhoefsedijk is niet aannemelijk.

4.2.3 Effect herinrichting N201 De N201 is een provinciale weg die door twee provincies loopt en Zandvoort verbindt met Hilversum v.v. De N201 vormt al jaren het grootste doorstromingsknelpunt in de provincie Utrecht, ondanks diverse maatregelen. Naar de toekomst toe dreigt dit knelpunt nog groter te worden door de verwachte groei van het verkeer en de diverse ruimtelijke en economische activiteiten in de omgeving van de N201 (zoals de uitbreiding van Schiphol, de realisatie van Greenpark en de ontwikkeling van Flora Holland met bedrijven en hotels).

Het programma Toekomst N201 voorziet in het ontwikkelen van een integrale visie en een plan met maatregelen voor een toekomstbestendige N201. Hierbij verbeteren de bereikbaarheid en doorstroming en wordt de leefbaarheid in het gebied niet aangetast. In februari 2019 heeft de provinciale staten het besluit genomen om van de vier denkrichtingen denkrichting 3: ‘Behoud van de huidige situatie met aanpak van alle knelpunten’ verder uit te werken.

Om de verkeerskundige effecten van deze denkrichting te analyseren is begonnen met het in kaart brengen van de huidige situatie 11 . Vervolgens is met behulp van het verkeersmodel een analyse uitgevoerd naar de mogelijke effecten als gevolg van de denkrichtingen 12 . De analyse is uitgevoerd in de volgende scenario’s: ■ Huidige situatie (2016); ■ Referentie 2030 Hoog.

Conform het onderzoek bedraagt de verkeersintensiteit op het wegvak N201 nabij de aansluitingen Kortenhoefsedijk en Zuidereinde in de referentiesituatie circa 1.600 mvt/avondspitsuur op doorsnede 13 . In het scenario referentie 2030 Hoog blijven de verkeersintensiteiten op hetzelfde wegvak eveneens in de avondspitsperiode gelijk aan

11 Herkomst- en bestemmingsonderzoek N201 -Trajan 3 juni 2018. 12 Verkeersstudie N201 – Opstellen statisch en dynamisch model en analyse denkrichtingen – Royal Haskoning DHV 3 juli 2018. 13 Zie verkeersstudie benoemd in voetnoot 6 pagina 10.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 16

de huidige situatie. Dit komt (mede) door enkele infrastructurele wijzigingen ten opzichte van de huidige situatie: ■ verbreding A1/A6/A9/A10 in het kader van project Schiphol-Amsterdam-Almere; ■ verbreding A27-A1, Project A27/A1; ■ verbreding A27/A12, aanpassing Ring Utrecht en aanpassing NRU; ■ Aalsmeer, N196 afgewaardeerd; ■ Uithoorn, rotonde N196-Ringdijk Tweede Bedijking.

Tot slot blijft ook in de uitgewerkte denkrichting ‘2030 Hoog 1x2 80 km/uur maatregelen 3 knelpunten’ (voorkeursscenario) de verkeersintensiteit op de N201 nabij de aansluitingen Kortenhoefsedijk en Zuidereinde gelijk aan de huidige verkeersintensiteiten en die in de referentiesituatie 2030 Hoog 14 .

Zowel in de referentiesituatie 2030 Hoog (autonome groei) alsmede het voorkeursscenario denkrichting ‘2030 Hoog 1x2 80 km/uur maatregelen 3 knelpunten’ modelmatig gelijk aan de verkeersintensiteiten in de huidige situatie 2016.

4.2.4 Effect vrachtwagenheffing N201 Het kabinet heeft de intentie om in 2023 een vrachtwagenheffing in te voeren. Momenteel wordt dit plan verder uitgewerkt. De volgende uitgangspunten zijn voorlopig geformuleerd: ■ De vrachtwagenheffing gaat gelden voor binnenlandse en buitenlandse vrachtwagens van meer dan 3.500 kg. ■ De vrachtwagenheffing gaat gelden op alle snelwegen in Nederland en een aantal regionale en lokale wegen. ■ De hoogte van de heffing zal afhangen van milieukenmerken van een vrachtwagen: hoe schoner, hoe lager de heffing. ■ De inkomsten uit de heffing komen weer bij de vervoerssector terecht. ■ De invoering van de heffing staat gepland voor 2023.

14 Zie ook pagina 38 van de Verkeerstudie N201 - Opstellen statisch en dynamisch model en analyse denkrichtingen – Royal Haskoning DHV 3 juli 2018.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 17

Voertuigen die in eerste instantie niet bedoeld zijn voor goederen vervoer gaan geen vrachtwagenheffing betalen. Dit geldt voor: ■ landbouw- en bosbouwtrekkers; ■ mobiele kranen; ■ bussen; ■ motorrijtuigen met beperkte snelheid (MMBS), zoals rijdende winkels (SRV wagens) of veegwagens; ■ militaire voertuigen; ■ brandweerwagens; ■ vuilniswagens.

De vrachtwagenheffing zal naar verwachting ook ingevoerd worden op de N201. Daarnaast is dit in ieder geval het geval op alle rijkswegen, dus ook A1, A2 en A27. Het doorgaande vrachtverkeer, waarvoor de vrachtwagenheffing bedoeld is, is hoofdzakelijk gebaat bij een snelle, conflictvrije route en zal naar verwachting in zeer beperkte mate gebruik gaan maken van de wegen in en rondom Kortenhoef na invoering van de vrachtwagenheffing. Gebruikmaking van de Emmaweg wordt, op basis van de huidige vormgeving uitgesloten, en ook de route via Zuidereinde, welke deels is gelegen in een 30 km/uur-zone, zal naar verwachting in beperkte mate gebruikt worden.

4.2.5 Samenvattend In dit hoofdstuk zijn de huidige verkeersintensiteiten op wegvak- en kruispuntniveau vertaald naar een prognose van het verkeer in het toekomstjaar 2030, rekening houdend met verschillende ontwikkelingen die van invloed zijn op de verkeersintensiteiten: ■ Plan Groenewoud: Plan Groenwoud zorgt voor circa 520 tot 620 mvt/etmaal en op de spitsmomenten voor een extra verkeersbelasting van 50 mvt/ochtendspitsuur (waarvan 45 vertrekken en 5 aankomsten) en circa 56 mvt/avondspitsuur (de waarvan 10 vertrekken en 46 aankomsten) ■ Herinrichting Kortenhoefsedijk: Als gevolg van snelheidsreducerende maatregelen op de Kortenhoefsedijk worden nagenoeg geen verkeerseffecten verwacht op de Emmaweg. ■ Herinrichting N201: De voorkeursdenkrichting ‘2030 Hoog 1x2 80 km/uur maatregelen 3 knelpunten’ leidt niet tot een toename van de verkeersintensiteiten op de N201 ten opzichte van de huidige en toekomstige verkeersintensiteit. Dit uitgangspunt wordt ook gehanteerd op de Emmaweg en Zuidereinde. ■ Herinrichting N201: Uit de modelstudie blijkt dat de autonome groei op de N201 wordt gecompenseerd door infrastructurele wijzigingen in de omgeving. In scenario 2030 Hoog blijft de verkeersintensiteit modelmatig gelijk aan de huidige situatie in het avondspitsuur. Dit uitgangspunt wordt ook gehanteerd op de Emmaweg en Zuidereinde. ■ Vrachtwagenheffing N201: De vrachtwagenheffing op rijkswegen en de N201 zal nagenoeg niet van invloed zijn op de verkeersintensiteit op de Emmaweg en Zuidereinde. Beide wegvakken zijn op basis van de huidige vormgeving ondergeschikt als alternatief in geval van vrachtwagenheffing.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 18

5

Kwaliteit verkeersafwikkeling kruispunten en wegvak ken

De verkeersintensiteiten, zoals beschreven in het vorige hoofdstuk, worden gebruikt in de analyse van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Maatgevend in de kwaliteit van de verkeersafwikkeling zijn de verkeersstromen naar rijrichting in het ochtend- en avondspitsuur. In de analyse wordt een uitspraak gedaan over de mogelijke restcapaciteit op de kruispunten vertaald in woningaantallen, waarbij de kwaliteit van de verkeersafwikkeling goed blijft.

5.1 Gehanteerd instrument - VISSIM

Met behulp van het microsimulatiemodel VISSIM is het mogelijk op voertuigniveau de verkeersafwikkeling in stedelijk en buitenstedelijk gebied te onderzoeken. Naast bestaande infrastructuur kan hiermee ook de verkeersafwikkeling op nieuwe infra- structuur dynamisch worden beoordeeld. Een groot voordeel van VISSIM is dat de verschillende kruispunten in het netwerk in samenhang met elkaar kunnen worden bezien. Zo wordt zichtbaar wat het effect is van de verkeerslichtenregeling op het kruispunt Zuidereinde – Leeuwenlaan op de afwikkeling op het kruispunt tussen de Emmaweg met de Kerklaan. Het blijft echter een simulatiemodel. Dit is zoveel mogelijk gekalibreerd op de huidige situatie door een vergelijking te maken met de camera- analyse op straat.

De verkeersintensiteiten welke gebruikt zijn in de analyse zijn afkomstig uit de camera-analyse. Hierin is uitgegaan van de verkeersintensiteiten op de drukste dag en het drukste ochtend- en avondspitsuur. De verkeersintensiteiten zijn beperkt opgehoogd conform de beschreven uitgangspunten in hoofdstuk 3.2.5 tot een toekomstige situatie (referentiesituatie 2030). Deze referentiesituatie is het vertrekpunt voor de analyse naar mogelijke restcapaciteit in de omgeving.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 19

5.2 Beoord elingscriteria

De kwaliteit van de verkeersafwikkeling wordt beoordeeld op basis van de volgende criteria: ■ de cyclustijd 15 ; ■ de beschikbare opstellengte en de te verwachten wachtrijlengte. ■ de verliestijd 16 .

Cyclustijd Maatgevend in de kwaliteit van de verkeersafwikkeling bij een met verkeerslichten geregeld kruispunt is de cyclustijd. De cyclustijd bedraagt de tijd die benodigd is om alle rijrichtingen van groen licht te voorzien. Op een binnenstedelijk kruispunt, waarvan langzaam verkeer gebruik maakt, wordt een cyclustijd van 120 seconden als maximaal aanvaardbaar beschouwd. Een hogere cyclustijd kan leiden tot het negeren van een rood verkeerslicht met negatieve effecten voor de verkeersveiligheid. In dat geval is bij een verkeerslicht sprake van schijnveiligheid.

Opstel- en wachtrijlengte Een tweede criterium is dat de lengte van de voorsorteervakken voldoende is om de wachtrij op te faciliteren, zonder dat een andere rijrichting hierdoor wordt geblokkeerd. De wachtrijlengten die zich voordoen in de verschillende scenario’s, worden vergeleken met de beschikbare ruimte. In tabel 4.1 zijn de beschikbare opstellengten van enkele bepalende voorsorteervakken gepresenteerd.

wegvak richting opstelvak lengte opstelvak Emmaweg Alle richtingen 120 tot volgend kruispunt Kerklaan Alle richtingen 20 meter tot kruispunt Emmaweg, 160 meter tot Barend Udolaan

Tabel 4.1: Relevante beschikbare opstellengte

Verliestijd Een derde beoordelingscriterium betreft de verliestijd. Dit is de tijd dat verkeer in een spitsuur meer nodig heeft ten opzichte van een situatie zonder ander verkeer. Bij het wachten voor een voorrangskruispunt en/of verkeerslicht is er sprake van verliestijd. In de analyse wordt de verliestijd in de planvariant vergeleken met de verliestijd in de huidige situatie. Naar aanleiding van dit vergelijk wordt een conclusie getrokken ten aanzien van de planvariant. Een te hoge verliestijd op een zijrichting van een voorrangskruispunt leidt tot onverantwoorde risico’s bij het oprijden van de voorrangsweg (zie ook tabel 4.2). Dit gaat ten koste van de verkeersveiligheid. De verliestijden worden tekstueel beschreven en samengevat in bijlage 2.

15 De cyclustijd is de tijd die benodigd is om alle rijrichtingen van groen licht te voorzien. 16 Het verschil in tijd tussen een free flow situatie (zonder te hoeven wachten voor ander verkeer) en de benodigde tijd in een spitsuur met veel verkeer.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 20

kwaliteit hoofdrichting (seconden) zijrichting (seconden) motorvoertuig fiets/voetganger motorvoertuig fiets/voetganger goed 0-25 0-10 0-40 0-20 voldoende 25-45 10-20 40-60 20-40 slecht > 45 > 20 > 60 > 40

Tabel 4.2: Grenswaarden gemiddelde verliestijden voorrangskruispunten en rotondes

5.3 Resultaten Smidsbrug en Emmaweg referentiesituatie 2030 huidige vormgeving zonder woningbouw Zuidsingel fase 8

Visuele beoordeling VISSIM biedt de mogelijkheid om de kwaliteit van de verkeersafwikkeling visueel te beoordelen. Gelet is hierin op wachtrijvorming en het algemene beeld van de verkeersafwikkeling. Op het oostelijke deel van het kruispunt, welke geregeld is middels een verkeerslicht, bouwen zich gedurende de roodfase wachtrijen op, die vervolgens oplossen in de groenfase. Van overstaand verkeer, dat een keer extra moet wachten voor rood, is geen sprake. Het algemene verkeersbeeld is dat het verkeer op dit kruispunt in de ochtend- en avondspits goed afgewikkeld wordt. De analyse is uitgevoerd op basis van de verkeersintensiteiten in 2030 inclusief effecten van geplande ontwikkelingen (zie ook paragraaf 3.2.5.).

Op het westelijke kruispunt is in de ochtendspitsperiode een continue wachtrij zichtbaar op de Emmaweg. Deze wachtrij lost in de geanalyseerde periode niet op, maar groeit ook niet erg aan. De afrijcapaciteit van de Emmaweg wordt beperkt door het verkeerslicht. Door de wachtrij, die wordt opgebouwd in de roodfase van het verkeerslicht, kan het verkeer komende vanaf de Emmaweg niet (goed) de Kerklaan oprijden. Het dient immers voorrang te verlenen aan dit verkeer. Bij groen licht lost de wachtrij op de Kerklaan op, en neemt de snelheid van het passerende verkeer toe, waardoor het verkeer op de Emmaweg niet kan invoegen. Pas als de wachtrij volledig is afgewikkeld kan het verkeer vanaf de Emmaweg oprijden (mits er geen fietser passeert) en dient het in veel gevallen te stoppen voor een rood verkeerslicht. Deze combinatie maakt ook het oprijden van de Kerklaan vanaf de Koninginneweg problematisch, zeker in geval van linksaf slaan. Dit verkeer dient immers voorrang te verlenen aan het verkeer op de Kerklaan en rechtsaf slaand verkeer vanaf de Emmaweg (korte bocht gaat voor lange bocht). Vanwege de beperkte hoeveelheid verkeer leidt dit op de Koninginneweg niet tot een opvallende wachtrij.

In de avondspits doet dit probleem zich minder voor, omdat er dan vooral sprake is van aankomend verkeer op de Emmaweg. In het drukste avondspitsuur is visueel sprake van een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op basis van de huidige vormgeving.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 21

Cyclustijd De cyclustijd bedraagt in het ochtendspitsuur 120 seconden en in het avondspitsuur 130 seconden. Daarmee draait de regeling de maximale cyclustijden en is van enige restruimte geen sprake. Optimalisatie van de regeling is onderzocht maar blijkt niet mogelijk.

Wachtrijlengtes In de huidige vormgeving en met de huidige verkeersintensiteiten doen zich op alle richtingen wachtrijen voor. Deze lopen op tot circa 260 meter op de Kerklaan. In de avondpits is ook op de Leeuwenlaan een wachtrij van 135 meter zichtbaar. Op de Emmaweg doet zich in de ochtendspits een wachtrij voor van 185 meter en in de avondspits 30 meter.

Verliestijd Op alle aansluitende wegvakken doen zich verliestijden voor. Op basis van de huidige vormgeving en huidige verkeersintensiteiten doet zich vooral op de Emmaweg een verliestijd voor, die kan oplopen tot ruim 200 seconden. Dit wordt ook bevestigd door het verkeersonveilige gedrag dat in de praktijk is waargenomen. Op de Koninginneweg loopt de verliestijd eveneens op tot ruim 250 seconden. Op het Noordereinde, het Zuidereinde en de Leeuwenlaan bedraagt de verliestijd circa 50 tot 60 seconden.

Eindconclusie huidige vormgeving Op basis van de cyclustijd, wachtrijlengtes en verliestijd wordt geconcludeerd dat op het kruispunt ‘Smidsbrug’ in de huidige vormgeving geen restcapaciteit beschikbaar is en dat er in het ochtend- en avondspitsuur sprake is van een slechte kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Een toename van de verkeersintensiteit op de Emmaweg is op basis van de huidige vormgeving niet gewenst . Dit blijkt ook uit het huidige functioneren. Geen van de ontwikkelinitiatieven is op basis van de huidige kwaliteit van de verkeersafwikkeling gewenst.

5.4 Resultaten Smidsbrug en Emmaweg gewijzigde vormg eving zonder Zuidsingel fase 8

Om de kwaliteit van de verkeersafwikkeling te verbeteren zijn meerdere varianten nader onderzocht. Onderzocht is of het mogelijk is om de huidige verkeersregelinstallatie te optimaliseren. Het aanpassen van groentijden en/of fasevolgorde heeft geen positief effect op de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Ook is onderzocht of het toevoegen van een fase voor de rechtsaf beweging vanaf de Leeuwenlaan bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. De invloed hiervan is beperkt. Dit is in een eerdere fase onderzocht en wordt bevestigd door de gemeente.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 22

Een oplossing die wel bijdraagt is het opheffen van de verkeerslichten en het instellen van een voorrangsregeling op de route Kerklaan – Leeuwenlaan. Met behulp van AutoCAD is een verkeerskundig digitaal schetsontwerp opgesteld van het voorrangsplein. Bij het opstellen van het schetsontwerp zijn de volgende uitgangspunten leidend: ■ De maatvoering van de rijstroken en verkeerskundige voorzieningen voldoet aan de geldende richtlijnen zoals beschreven in de ASVV 17 en overige relevante CROW publicaties. ■ Het middeneiland gelegen op het wegvak Kerklaan – Leeuwenlaan dient voldoende breed te zijn om met een personenauto op te stellen, zodat het wegvak in twee etappes kan worden overgestoken (minimaal 5 meter breed). ■ Uit de video-analyse wordt geconcludeerd dat zwaar (vracht)verkeer zich op verschillende rijrichtingen op het kruispunt bevindt. In het ontwerp is rekening gehouden met het ruimtebeslag voor een maatgevende euro trekker/oplegger combinatie met een lengte van 16,50 meter voor de betreffende rijrichtingen. ■ De beschikbare fiets- en voetgangersroutes/oversteekplaatsen zijn overeenkomstig aan de huidige situatie. ■ Streven is zoveel mogelijk binnen de bestaande verharding te blijven. De bestaande breedte van de Smidsbrug is een gegeven.

In figuur 4.1 is een uitsnede van het verkeerskundig schetsontwerp gepresenteerd.

Figuur 4.1: Verkeerskundig schetsontwerp voorrangsplein

In de voorgestelde vormgeving is sprake van een verkeersveilige vormgeving voor de verschillende weggebruikers, omdat het voldoet aan de richtlijnen beschreven in de ASVV. Het kruispunt Emmaweg – Kerklaan – Koninginneweg verandert niet ten opzichte van de bestaande situatie. In de vormgeving van het kruispunt Zuidereinde –

17 ASVV 2012 (CROW): Aanbevelingen stedelijke verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 23

Leeuwenlaan is rekening gehouden met zichtlijnen van het autoverkeer op het fietsverkeer. In alle gevallen is sprake van vrij doorzicht. Voor fietsverkeer is rekening gehouden met opstelplekken rond de oversteeklocaties. Een overstekende fietser kan zich veilig opstellen, zonder het doorgaande fietsverkeer te hinderen.

De kwaliteit van de verkeersafwikkeling is in de voorgestelde oplossing, zoals gepresenteerd in figuur 4.1, geanalyseerd op basis van de verkeersintensiteiten in de referentiesituatie 2030 zonder woningbouw ‘Zuidsingel fase 8’. Dit maakt het vergelijk met de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op basis van de huidige vormgeving transparant.

Visuele beoordeling Uit de visuele beoordeling wordt geconcludeerd dat het verkeer in deze variant op nagenoeg alle richtingen zowel in de ochtend- als avondspits beter wordt afgewikkeld dan op basis van de huidige vormgeving het geval is. Het verkeersbeeld oogt rustig. De wachtrijen die zich voordoen zijn ogenschijnlijk korter en vinden meer geconcentreerd plaats, bijvoorbeeld vooral op het Noordereinde en het Zuidereinde. Op het kruispunt Emmaweg – Kerklaan is geen sprake van wachtrijvorming. Dit verkeer wordt eenvoudig afgewikkeld. Per saldo is in het complete gebied sprake van een verbetering ten opzichte van de huidige vormgeving.

Wachtrijlengtes Zoals in de visuele beoordeling beschreven doen zich in de variant met een voorrangskruispunt wachtrijen voor op het Zuidereinde en het Noordereinde. De maximale wachtrijlengte bedraagt circa 115 meter, welke zichtbaar is gedurende het ochtendspitsuur op het Zuidereinde. Naar verwachting betreft dit voor een groot deel doorgaand verkeer, tussen de N201 en N236 18 . Op het Noordereinde bedraagt de wachtrij circa 40 meter. Op alle andere toeleidende wegvakken zijn de wachtrijlengtes korter en (zeer) beperkt van lengte.

Verliestijd Hetzelfde beeld is waarneembaar als de verliestijd wordt beoordeeld. Deze bedraagt op het Zuidereinde in de ochtendspits maximaal circa 60 seconden. In de avondspits bedraagt de maximale verliestijd op alle toeleidende wegen maximaal 20 seconden en doet zich eveneens voor op het Zuidereinde. Op de Emmaweg is de verliestijd in de ochtend- en avondspitsperiode zeer beperkt. In het geheel is hiermee duidelijk sprake van een verbetering ten opzichte van de huidige situatie geregeld middels het verkeerslicht. Echter, bij een verliestijd van 60 seconden is wel sprake van een matige (maar nog net voldoende) kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het Zuidereinde uitgaande van een ‘niet voorrangsweg’. In geval van een hoofdweg is de kwaliteit van de verkeersafwikkeling slecht. Het risico op ongewenst gedrag, en daarmee een risico voor de verkeersveiligheid, zoals in de huidige situatie is waargenomen op de Emmaweg, is in deze situatie kleiner omdat de kruisende weg (Kerklaan/Leeuwenlaan)

18 Gebaseerd op: Beperking verkeershinder Noordereinde en Zuidereinde ’s Graveland. Meting doorgaand verkeer en mogelijke maatregelen (RBOI d.d. 8 oktober 2008).

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 24

drukker is en rijdend verkeer kent. Verkeer vanaf de zijrichting, in dit geval het Zuidereinde, zal hierop geen risico gaan nemen.

Eindconclusie aangepaste vormgeving De inrichting als voorrangskruispunt heeft een positief effect op de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op de Emmaweg en alle andere wegvakken. In het geheel is sprake van een verbetering ten opzichte van de bestaande situatie. De verliestijd op het Zuidereinde is dermate groot dat hierop, uitgaande van een ‘niet voorrangsweg’ sprake is van een matige (maar nog net voldoende) kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Dat maakt dat de restcapaciteit op het volledige kruispunt beperkt is. Maatgevend is het ochtendspitsuur waarop het verkeer vertrekt. Een toename van circa 60 mvt/uur op het kruispunt Zuidereinde – Leeuwenlaan wordt als acceptabel beschouwd. Afhankelijk van de verkeersverdeling geeft dit ruimte voor circa 100 woningen (bij een volledige belasting) tot circa 140 woningen (bij 70% belasting) voor Zuidsingel Fase 8. Een beoordeling van Zuidereinde als hoofdrichting geeft een slechte kwaliteit van de verkeersafwikkeling in de toekomstige situatie zonder extra woningen. Bij een dergelijke beoordeling is reeds in de autonome situatie sprake van een slechte verkeersafwikkeling.

Effect woningbouw Zuidsingel Fase 8 Aanvullend is onderzocht wat het effect is van het realiseren van 250 woningen in Zuidsingel Fase 8 op de verliestijd en wachtrijlengte op Zuidereinde. Als gevolg van de woningbouw wordt vooral in het ochtendspitsuur het kruispunt Smidsbrug zwaarder belast als gevolg van het vertrekkende verkeer. Uitgaande van een berekende verkeersgeneratie van 25 aankomende en 101 vertrekkende voertuigen in het ochtendspitsuur is een verliestijd zichtbaar van circa 80 seconden. De wachtrijlengte op Zuidereinde neemt toe van 115 meter tot circa 170 meter. Op alle andere wegvakken is de kwaliteit van de verkeersafwikkeling goed en leidt de woningbouw Zuidsingel Fase 8 niet tot een verslechtering van de kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Deze blijft, uitgezonderd op het Zuidereinde, op de rest van de Smidsbrug goed.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 25

5.5 Resultaten éénrichtingsverkeer Zuidereinde zonder Zuidsingel fase 8

Om de restcapaciteit op het kruispunt verder te vergroten is een alternatieve ontsluiting op het Zuidereinde nader beschouwd. In figuur 4.2 is een schetsontwerp van deze variant gepresenteerd. In het principe wordt het Zuidereinde tussen het kruispunt met de Leeuwenlaan en huis nummer 16 éénrichtingsverkeer. Verkeer rijdend van noord naar zuid kan gebruik blijven maken van het Zuidereinde. Verkeer van zuid naar noord maakt gebruik van een alternatief wegvak, gebruikmakend van het bestaande fietspad.

Figuur 4.2: Zuidereinde als éénrichtingsverkeer met een alternatief

De vrijgevallen ruimte op het Zuidereinde wordt benut voor het faciliteren van het fietsverkeer. De verkeersintensiteit op het Zuidereinde bedraagt in de richting van noord naar zuid circa 3.000 mvt/etmaal en kan goed gecombineerd worden met fietsverkeer op de rijbaan. Het bestaande fietspad wordt opgewaardeerd tot een wegvak voor autoverkeer in een enkele richting (van zuid naar noord). De maximum snelheid hierop bedraagt 50 km/uur, vergelijkbaar met het bestaande wegvak van het Zuidereinde. De aansluiting met de Leeuwenlaan wordt voorzien van ‘eilanden’, zodat tussen het fietspad en de hoofdrijbaan, en beide rijrichtingen van de hoofdrijbaan, met een personenauto kan worden opgesteld om de verschillende verkeersstromen in etappes te kruisen. De grootste verkeersstroom rijdend van zuid naar noord rijdt in de huidige situatie rechtdoor, en zal in deze situatie linksaf slaan op de Leeuwenlaan en rechtsaf slaan op het Noordereinde.

Visuele beoordeling Doordat de verkeersstromen op het voorrangsplein vereenvoudigd worden verbetert de kwaliteit van de verkeersafwikkeling, in de variant met voorrangsplein, aanzienlijk. Van noemenswaardige wachtrijen is op geen van de wegvakken sprake. Verkeer kan, zowel in het ochtend- als avondspitsuur, goed afgewikkeld worden. Door het aanwezige middeneiland, is van een wachtrij op de aansluiting met de Leeuwenlaan nagenoeg geen sprake.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 26

Wachtrijlengtes In de variant met voorrangskruispunt gecombineerd met het éénrichtingsverkeer op het Zuidereinde bedraagt de maximale wachtrijlengte op het complete netwerk in het ochtendspitsuur circa 35 meter en in het avondspitsuur circa 40 meter. Deze wachtrij doet zich voor op de Koninginneweg. Op alle andere wegvakken rondom de Smidsbrug zijn kortere wachtrijen zichtbaar. Dit is allerzins te kwalificeren als 'acceptabel' en een forse verbetering ten opzicht van de huidige situatie.

Verliestijden De hoogste verliestijd doet zich, overeenkomstig met de wachtrijen, voor op het Noordereinde. In het ochtendspitsuur bedraagt de verliestijd om vanaf het Noordereinde rechtdoor te gaan gemiddeld circa 11 seconden en in het avondspitsuur 12 seconden. Op alle andere richtingen is een lagere verliestijd geregistreerd. Op de Koninginneweg en Emmaweg zijn in de ochtend- en avondpits vergelijkbare verliestijden zichtbaar; gemiddeld circa 10 seconden. Daarmee is op het complete netwerk sprake van een zeer goede verkeersafwikkeling.

Eindconclusie aangepaste vormgeving en éénrichtingsverkeer op Zuidereinde Door het instellen van éénrichtingsverkeer op het Zuidereinde en verkeer van zuid naar noord (beperkt) om te leiden is sprake van een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het complete netwerk rondom de Smidsbrug. De wachtrijlengtes zijn beperkt en de verliestijden zijn laag. De restcapaciteit in deze variant is (ruim) voldoende om extra verkeer van 250 – 300 woningen in het drukste ochtend- en avondspitsuur goed af te wikkelen.

5.6 Resultaten rotonde -varianten Smidsbrug en Emmaweg zonder Zuidsingel fase 8

Naast het voorrangsplein zijn verschillende rotonde-vormgevingen onderzocht. In figuur 4.3 zijn enkele verkeerskundige schetsontwerpen gepresenteerd. Van boven naar beneden worden gepresenteerd: ■ Twee rotondes: zowel op het kruispunt Emmaweg – Kerklaan alsmede op het kruispunt Zuidereinde – Leeuwenlaan. Op beide rotondes zijn alle rijrichtingen gefaciliteerd; ■ Een bot/kluif-rotonde: hierin zijn de twee rotondes geïntegreerd tot 1 grote rotonde voorzien van een middenberm. Recht doorgaand verkeer moet hierdoor de complete rotonde over rijden; ■ Een rotonde op het kruispunt Emmaweg – Kerklaan in combinatie met de alternatieve ontsluiting voor Zuidereinde (in één of twee richtingen).

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 27

Figuur 4.3: Schetsontwerpen van verschillende rotondevarianten

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 28

Een groot nadeel van de dubbele rotonde op een korte afstand van elkaar is het risico op het vastslaan van beide rotondes. Vooral in het ochtendspitsuur is het risico hierop aanwezig. Recht doorgaand verkeer rijdend op het Noordereinde richting het Zuidereinde alsmede het links- en rechtsafslaand verkeer richting het Zuidereinde dient voorrang te verlenen aan het fietsverkeer op de rotonde. Dit is in het ochtendspitsuur een grote stroom, waardoor zich wachtrijen gaan vormen op de rotondes. De kans is hierdoor groot dat de rotondes in het ochtendspitsuur volledig vastlopen (zie ook figuur 4.4).

Op de kluifrotonde (zoals in het middels is gepresenteerd in figuur 4.3) is het fietsverkeer gemengd met het autoverkeer. Fietsverkeer dient hierop dezelfde ‘omrijdbeweging’ te maken als het autoverkeer. Een aparte fietsvoorziening buiten de rotonde om is gewenst, maar kost (nog) meer ruimte. Tevens dient ook in deze variant het afslaand verkeer rijdend op de rotonde richting het Zuidereinde voorrang te verlenen aan het kruisende fietsverkeer, waardoor er wachtrijvorming ontstaat op de rotonde.

Figuur 4.4: Risico op vastslaan van de rotondes in het ochtendspitsuur

Daarnaast is het ruimtebeslag van de verschillende varianten groot. In alle geschetste varianten is aanpassing van de brug noodzakelijk. Dit heeft aanzienlijke ruimtelijke consequenties.

In de derde variant is uitgegaan van een rotonde in combinatie met de alternatieve route op het Zuidereinde. Daarnaast wordt in deze variant voorgesteld een deel van het Zuidereinde te laten functioneren als éénrichtingsverkeer. Verkeer komend vanaf het Noordereinde rijdend in zuidelijke richting kan niet recht oversteken en dient gebruik te maken van de rotonde, om via het Zuidereinde de weg in zuidelijke richting te vervolgen. Verkeer rijdend op het Zuidereinde in noordelijke richting wordt afgewikkeld via het nieuw te realiseren wegvak op de plek van het bestaande fietspad, zoals reeds is beschreven in paragraaf 4.5. Voor een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling is een rotonde op het kruispunt Emmaweg – Kerklaan niet noodzakelijk.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 29

5.7 Resultaten Zuidersluisbrug

De vormgeving van de Zuidersluisbrug, het kruispunt tussen de Emmaweg – Zuidereinde – 1e Kanaalbrug, is recent heringericht. Het kruispunt is vormgegeven als een gelijkwaardig kruispunt, dit wil zeggen dat alle verkeer van rechts voorrang heeft. Uitzondering is het tweerichtingen fietspad vanaf de Emmaweg richting de 1 e Kanaalbrug. Fietsverkeer heeft hierop voorrang ten opzichte van het autoverkeer. Met behulp van VISSIM is ook de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op dit kruispunt geanalyseerd, uitgaande van de huidige vormgeving. In de planvariant is gerekend met het scenario waarin 30% van het verkeer aankomt/vertrekt van/naar zuidelijke richting.

Visuele beoordeling Uit de visuele beoordeling wordt geconcludeerd dat zowel de huidige als toekomstige verkeersintensiteiten goed afgewikkeld kunnen worden op de bestaande vormgeving, in zowel het ochtend- als het avondspitsuur. Van wachtrijen is nauwelijks sprake. Het verkeersbeeld is relatief rustig en geordend.

Wachtrijlengtes Daar waar al sprake is van een wachtrij doet dit zich met name in de avondspitsperiode voor. Op alle toeleidende wegen is gedurende de simulatie een wachtrij geregistreerd van circa 3 tot maximaal 4 auto’s. Deze wachtrijen lossen snel op en leiden niet tot enige hinder bij het verkeer. Het verschil tussen de huidige situatie en plansituatie is (zeer) beperkt.

Verliestijd Ook van enige verliestijd is nauwelijks sprake. Bij het oprijden vanaf de Emmaweg dient voorrang verleend te worden aan het verkeer komend vanaf de N201. Verkeer op deze richting heeft een beperkte verliestijd veroorzaakt door een afslaand voertuig richting de Emmaweg en/of een overstekende fietser. Verkeer komend vanaf het Zuidereinde dient voorrang te verlenen aan het verkeer komende vanaf de Emmaweg. Dit leidt op het Zuidereinde tot een verwaarloosbare verliestijd.

Eindconclusie Zuidersluisbrug Zowel in de ochtend- als in de avondspitsperiode is in de huidige- als plansituatie sprake van een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op de bestaande vormgeving. In de huidige vormgeving is sprake van een grote restcapaciteit. Zelfs als alle verkeer, van de woningen in Zuidsingel Fase 8, in zuidelijke richting het kruispunt met de Zuidersluisbrug zal belasten is sprake van een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 30

5.8 Wegvak Emmaweg

Verkeersveiligheid op wegvakniveau wordt beoordeeld aan de hand van de principes beschreven in Duurzaam Veilig 19 . Binnen Duurzaam Veilig wordt gestreefd naar een duurzaam evenwicht tussen de functie van de weg, de vormgeving en het gebruik (zie ook figuur 4.5). In Duurzaam Veilig zijn landelijk een drietal wegcategorieën gedefinieerd: ■ Stroomwegen: enkel buiten de bebouwde kom gemaakt om het verkeer te laten stromen, bijvoorbeeld autosnelwegen. ■ Gebiedsontsluitingsweg: Deze wegen kunnen gelegen zijn binnen en buiten de bebouwde kom. Binnen de bebouwde kom geldt een maximum snelheid van 50 km/uur en zijn de wegen bedoeld ter ontsluiting van gebieden en uitwisseling tussen wegvakken. ■ Erftoegangswegen: Zijn ook gelegen binnen en buiten de bebouwde kom. Buiten de bebouwde kom geldt een maximum snelheid van 60 km/uur en zijn de wegvakken veelal gelegen in landelijk gebied. Binnen de bebouwde kom geldt een snelheid van 30 km/uur en is het totale leefklimaat belangrijk.

Figuur 4.5: Evenwicht functionele eisen voor een Duurzaam Veilig wegvak

In het vigerende Mobiliteitsplan van de gemeente Wijdemeren zijn de landelijke wegcategorieën niet als zodanig overgenomen. In de analyse wordt de Emmaweg wel beoordeeld aan de hand van de landelijke richtlijnen.

5.8.1 Functie van de weg De functie van een weg wordt bepaald door de gemeente en is bijvoorbeeld afhankelijk van de positie van de weg in het netwerk. De Emmaweg heeft tussen de kruispunten met de Kerklaan en Zuidereinde de functie van een erftoegangsweg binnen de bebouwde kom. Dit komt onder andere tot uiting in de maximaal geldende snelheid van 30 km/h op het complete wegvak 20 .

19 Duurzaam Veilig is een landelijk principe waarin gestreefd wordt naar een monotone weginrichting die voor alle weggebruikers als zodanig herkenbaar is. 20 In het wegcategoriseringsplan van de gemeente is de weg ingedeeld bij de categorie Erftoegangswegen 30 km/uur en GOW 50 km/uur(binnen de bebouwde kom) en 60 km/uur (buiten de bebouwde kom)

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 31

5.8.2 Vormgeving De Emmaweg bestaat over de totale lengte uit verschillende profielen. De weg kent feitelijk drie gezichten (zie ook figuur 4.6): 1. Aan de noordkant (tussen de Kerklaan en de Oranjeweg) is een gemengde rijloper voor het auto- en fietsverkeer van circa 5,00 meter breed aanwezig. Het parkeren wordt voorzien op een eigen parkeerstrook aan de westzijde van de rijloper (kant van de woningen), waardoor de effectieve rijbaanbreedte voor het verkeer circa 5,00 meter blijft. Daarnaast is eveneens aan de westzijde een trottoir van circa 1,50 meter aanwezig. Aan de oostzijde (kant van het water) begint direct naast de rijloper de groene berm. 2. Het tweede profiel op de Emmaweg wordt zichtbaar ter hoogte van huisnummer 19 aan de Emmaweg, net ten zuiden van de aansluiting met de Oranjeweg, tot ter hoogte van Autobedrijf Arjan Schouwstra & Vader op nummer 24. Ten opzichte van het noordelijke wegvak verandert het profiel doordat de parkeerstrook is komen te vervallen. Parkeren vindt hierdoor plaats op de rijbaan aan de zijde van de woningen. Daarnaast is aan de zijde van het kanaal een molgoot in de berm aanwezig, waardoor de feitelijke verhardingsbreedte circa 5,30 meter bedraagt. Door het parkeren op de rijbaan is de effectieve breedte circa 3,00 meter en dient het verkeer in geval van een tegenligger tussen de geparkeerde auto’s op elkaar te wachten. 3. Het meest zuidelijke wegvak van de Emmaweg is gelegen vanaf het autobedrijf tot de aansluiting bij de Zuidersluisbrug. De rijloper heeft een breedte van circa 3,50 meter. Aan de westkant (kant van de bebouwing) is de Emmaweg voorzien van een molgoot. Aan de kanaalzijde liggen naast de rijbaan grasbetonstenen en is er geen fysieke afscheiding aanwezig met het water. Inclusief bermverharding en molgoot bedraagt de totale verhardingsbreedte circa 4,50 meter. Voor voetgangers zijn in de huidige situatie geen voorzieningen aanwezig.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 32

Figuur 4.6: Huidige vormgeving van de Emmaweg (foto’s: Cyclomedia)

5.8.3 Gebruik - Wegenscan Met behulp van de Wegenscan 21 , gebaseerd op de principes uit de landelijke visie Duurzaam Veilig, wordt een uitspraak gedaan over de wenselijke verkeersintensiteit gebaseerd op de huidige vormgeving van het betreffende wegvak. Naast het evenwicht tussen de functie, vormgeving en het gebruik van een weg spelen hierbij de omgevingskenmerken een belangrijke rol. Een overschrijding van de wenselijke verkeersintensiteit leidt niet per definitie tot een verkeersonveilige situatie, maar mogelijk tot hinder bij gebruikers. Dat maakt de wenselijke verkeersintensiteit geen harde bovengrens, maar een indicatieve waarde. Door de huidige verkeersintensiteit te toetsen aan de wenselijke verkeersintensiteit ontstaat een beeld van de beschikbare restcapaciteit op basis van de huidige vormgeving. De restcapaciteit, in motorvoertuigen (mvt) per etmaal, is vervolgens met behulp van de CROW kencijfers voor de verkeersgeneratie indicatief vertaald naar woningenaantallen.

21 De Wegenscan is een tool ontwikkeld door Goudappel Coffeng waarmee op basis van wegkenmerken de maximaal wenselijke verkeersintensiteit kan worden bepaald. Wegkenmerken zijn o.a. wegbreedte, aanwezigheid fiets- en voetgangersvoorzieningen, afstand tot de bebouwing en vormgeving parkeervoorzieningen.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 33

Noordelijke wegvak Emmaweg Het huidige gebruik op het noordelijke wegvak bedraagt circa 2.100 mvt/etmaal (zie ook tabel 3.1). Dit is exclusief de verkeersgeneratie van de woningen voorzien in plan Groenewoud. Op basis van de huidige vormgeving bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit maximaal circa 4.000 mvt/etmaal. Maatgevende criteria hierin zijn de wegbreedte en de functie van de weg als een erftoegangsweg binnen de bebouwde kom. Zonder aanvullende maatregelen bedraagt de restcapaciteit circa 1.900 mvt/etmaal, overeenkomstig met circa 300 tot 320 woningen 22 , bij de aanname dat 100% van de verkeersgeneratie door de nieuwe woningen het noordelijke wegvak passeert. Bij een meer realistische aanname dat maximaal 70% van de verkeersgeneratie het noordelijke wegvak passeert is de restcapaciteit overeenkomstig met circa 430 tot 460 woningen. Aanvullende maatregelen zijn niet noodzakelijk. Conform Duurzaam Veilig zijn fietsvoorzieningen bij een dergelijke verkeersintensiteit niet noodzakelijk en is het gewenst om het auto- en fietsverkeer gemengd af te wikkelen.

Eindconclusie Noordelijk wegvak De restcapaciteit bedraagt circa 430 à 460 woningen in het complete gebied uitgaande van een realistische verdeling van het verkeer tussen noord en zuid. Bij 70 woningen in plan Groenewoud bedraagt de restcapaciteit voor Zuidsingel Fase 8 circa 350 tot 380 woningen

Middendeel Emmaweg – Parkeren op de rijbaan Op het middendeel (van huisnummer 19 aan de Emmaweg tot ter hoogte van Autobedrijf Arjan Schouwstra & Vader op nummer 24), waarop geparkeerd wordt op de rijbaan, is het huidige gebruik gelijk gesteld aan het noordelijke wegvak, circa 2.100 mvt/etmaal in de huidige situatie (zonder verkeersgeneratie door plan Groenewoud). Bij de huidige vormgeving bedraagt de wenselijke maximale verkeersintensiteit circa 2.500 mvt/etmaal. Daarboven zal hinder ontstaan bij het passeren van de geparkeerde voertuigen in geval van een tegenligger. Het parkeren op de rijbaan in combinatie met de rijbaanbreedte zijn op dit wegvak de bepalende criteria. De restcapaciteit van circa 400 mvt/etmaal is bij 100% belasting door de nieuwe woningen vertaald in circa 60 tot 70 woningen. Bij een meer realistische aanname van een verkeersverdeling waarin 70% van het verkeer de Emmaweg in noordelijke richting belast bedraagt de restcapaciteit circa 80 tot 90 woningen.

De restcapaciteit wordt aanzienlijk vergroot door het parkeren op de rijbaan op te heffen. Wanneer dat mogelijk is, is de vormgeving vergelijkbaar met het noordelijke deel en bedraagt de wenselijke maximale verkeersintensiteit circa 4.000 mvt/etmaal. De restcapaciteit is dan vergelijkbaar met het noordelijke wegvak: circa 300 tot 320 woningen, bij de aanname dat 100% van de verkeersgeneratie door de nieuwe woningen het middendeel van de Emmaweg passeert tot circa 430 tot 460 woningen in een meer realistische aanname van 70% verkeersbelasting. Rekening houdend met plan

22 Uitgaande van een gemiddelde verkeersgeneratie van circa 6,0 ritten per woning per etmaal.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 34

Groenewoud bedraagt de restcapaciteit voor Zuidsingel Fase 8 circa 350 tot 380 woningen.

In de huidige situatie bedraagt de ‘parkeercapaciteit’ op straat circa 18 auto’s. Vanwege de behoefte aan deze parkeerplaatsen dienen de te verplaatsen parkeerplaatsen elders, binnen acceptabele loopafstand van maximaal circa 100 meter, teruggebracht worden in het gebied. Hiervoor zijn de volgende mogelijkheden verkend: ■ Inbreiding ten koste van openbaar groen; ■ Parkeren aan de zijde van het water; ■ Parkeren aan de zijde van de woningen.

Inbreiding ten koste van openbaar groen In de directe omgeving van het wegvak waarop geparkeerd wordt, zijn op grond van een eerste verkenning de volgende locaties beschouwd om mogelijke parkeerplaatsen te realiseren: ■ Plantsoen hoek Zuiderhoek – Reigerlaan; ■ Parkeerhof Zuidsingel ■ Groenstrook Zuiderhoek nabij Emmaweg; ■ Plantsoen Zuidsingel – Dopheigang; ■ Plantsoen Reigerlaan; ■ Groenstrook Reigerlaan; ■ Groenstrook zijweg Emmaweg.

In bijlage 3 is per locatie beschreven hoeveel parkeerplaatsen gerealiseerd zouden kunnen worden en wat de voor- en nadelen hiervan zijn. Deze eerste verkenning heeft geleid tot de volgende conclusies: ■ Op de verschillende onderzochte locaties is mogelijk om 19 parkeerplaatsen te realiseren. Daarnaast biedt een locatie op (iets) grotere afstand de ruimte voor 5 tot 6 parkeerplaatsen, wat bijdraagt aan een verbetering van de parkeersituatie in de gehele wijk. ■ De verschillende onderzochte locaties zijn gelegen binnen acceptabele loopafstand van circa 100 meter vanaf de Emmaweg, uitgezonderd de langsparkeerplaatsen aan de zijweg van de Emmaweg. ■ Inbreiding van parkeerplaatsen in de groenstrook langs Zuiderhoek en de Zuidsingel gaat, naast openbaar groen, ook ten koste van het trottoir. Voetgangers kunnen, langs Zuiderhoek, eenvoudig gebruik maken van het trottoir aan de zuidzijde en bij de Zuidsingel van het trottoir gelegen naast de woningen.

Eindconclusie parkeren in bestaande groenstroken Het is mogelijk om, ten koste van openbaar groen, op verschillende locaties in de directe omgeving van de Emmaweg het parkeren op de rijbaan van de Emmaweg tre compenseren.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 35

Parkeren aan de zijde van het water Naast het mogelijk compenseren van parkeerplaatsen in de directe omgeving is aan de hand van voor- en nadelen verkend of het mogelijk is een parkeerstrook te realiseren naast de rijbaan aan de zijde van het water. In de bestaande situatie bevindt zich aan deze zijde een groene berm van circa 1,00 tot 1,50 meter. In de berm staan wilgen. Om aan deze zijde een parkeerstrook te voorzien zal middels een damwand een waterkering gemaakt moeten worden over een lengte van circa 200 meter. Het water zal ter hoogte van de parkeerplaatsen circa 1,00 meter smaller worden. In totaal dienen circa 30 wilgen gekapt te worden en is het noodzakelijk om bestaande lichtmasten te verplaatsen (incl. noodzakelijke kabels en leidingen). Een nadeel van het parkeren aan de zijde van het water is dat de Emmaweg overgestoken moet worden. Tevens kan parkeren aan het water als een belemmering worden gezien voor ‘minder ervaren automobilisten’. Voordeel van het parkeren faciliteren aan deze zijde is dat de parkeerstrook kan doorlopen (wordt niet onderbroken door in- of uitritten en/of zijwegen). Hierdoor kan op een relatief efficiënte lengte de parkeerstrook ingepast worden (voor 18 parkeerplaatsen is een lengte van circa 108 meter toereikend). De inpassing heeft echter grote ruimtelijke consequenties. Nader onderzoek naar onder andere watercompensatie, minimaal gewenste breedte van het water en ruimtelijke kwaliteit is noodzakelijk.

Parkeren aan de zijde van de woningen Een mogelijkheid met dezelfde ruimtelijke consequenties is het inpassen van een aparte parkeerstrook aan de zijde van de woningen, waarmee het profiel vergelijkbaar wordt met het meest noordelijk gelegen profiel. Voordeel is dat niet overgestoken hoeft te worden om de parkeerplaatsen te bereiken. Tevens wordt hierdoor het in- en uitparkeren vergemakkelijkt. Om dit mogelijk te maken dient de wegas te ‘verspringen’. Alleen dan is de parkeerstrook inpasbaar. De asverspringing is aanleiding tot een snelheidsverlagende maatregel.

Zonder parkeren op de rijbaan bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit op de Emmaweg circa 4.000 mvt/etmaal. Hierdoor wordt een restcapaciteit geboden voor de realisatie van circa 300 tot 320 woningen bij een verkeersbelasting van 100%. Bij een meer realistische belasting van 70% bedraagt de restcapaciteit uitgedrukt in woningen circa 430 tot 460 stuks in het gehele gebied. Rekening houdend met plan Groenewoud bedraagt de restcapaciteit voor Zuidsingel Fase 8 circa 350 tot 380 woningen.

Zuidelijke deel Emmaweg Het meest zuidelijke wegvak van de Emmaweg is gelegen vanaf het autobedrijf tot de aansluiting bij de Zuidersluisbrug. De rijloper heeft een breedte van circa 3,50 meter exclusief bermverharding en molgoot tot circa 4,50 meter inclusief bermverharding en molgoot. Voor voetgangers zijn geen voorzieningen aanwezig. De combinatie tussen de breedte en het ontbreken van de voetgangersvoorzieningen maakt dat de wenselijk verkeersintensiteit circa 2.500 mvt/etmaal bedraagt. Het huidige gebruik bedraagt circa 2.000 mvt/etmaal, zonder toevoeging van plan Groenewoud.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 36

Opvallend in het huidige gebruik is de gereden snelheid op het meetpunt. De V85 (snelheid die door 85% van het verkeer niet wordt overschreden) bedraagt circa 50 km/uur, terwijl de wettelijke maximum snelheid 30 km/uur bedraagt. Op basis van de snelheid wordt geconcludeerd dat het verkeer in de huidige situatie ‘geen hinder’ ondervindt op basis van de huidige wegbreedte.

Voor een verkeersveilige weginrichting is een voetgangersvoorziening langs de rijbaan noodzakelijk bij een toename van de verkeersintensiteit. Deze voetgangersvoorziening dient in ieder geval gerealiseerd te worden tussen de nieuw te maken toegangsweg naar Zuidsingel fase 8 vanaf de Emmaweg. In zuidelijke richting zullen naar verwachting zeer beperkt voetgangers gebruik maken van de rijbaan. Een trottoir in zuidelijke richting is niet noodzakelijk. De breedte van het trottoir dient minimaal 1,50 meter te zijn en sluit, bij voorkeur, aan op het bestaande trottoir in de woonkern. Inpassing is aan de zijde van de woningen is moeilijk mogelijk, omdat hiervoor privé-eigendom moet worden aangekocht en is ‘eenvoudiger’ inpasbaar aan de zijde van het water ten koste van de groene berm. Wel zullen de wilgen in de berm hiervoor moeten wijken. De loopstrook dient naast de huidige bermverharding gerealiseerd te worden, zodat de effectieve rijbaanbreedte 4,50 meter blijft. Bij voorkeur wordt de rijloper van het wegvak naast het trottoir in asfalt uitgevoerd in de verhardingsbreedte van 4,50 meter. Na realisatie van het trottoir bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit circa 4.000 mvt/etmaal, ervan uitgaande dat niet op de rijbaan wordt geparkeerd, overeenkomstig met de huidige situatie. Dat resulteert ook hier in een restcapaciteit van circa 300 tot 320 woningen bij 100% belasting en 430 tot 460 woningen bij 70% belasting.

Op basis van de passeersnelheid uit de verkeerstellingen wordt geadviseerd het profiel van de Emmaweg in zuidelijke richting niet aan te passen. Door het drukker worden van de rijbaan zal dit leiden tot een lagere passeersnelheid en een verhoging van de verkeersveiligheid. Het verlagen van de passeersnelheid door snelheidsremmende maatregelen tot een V85 van maximaal 30 km/uur draagt eveneens bij aan een verbetering van de verkeersveiligheid op het zuidelijke wegvak. Ook een hogere verkeersintensiteit zal bijdragen aan een verlaging van de snelheid. Verbreding van het wegvak is niet gewenst, omdat dit leidt tot een hogere snelheid. Uitgaande van een V85 van 30 km/uur bedraagt de maximaal wenselijke verkeersintensiteit op het zuidelijke deel circa 3.500 mvt/etmaal. Op het huidige gebruik van circa 2.000 mvt/etmaal geeft dat een restcapaciteit van circa 250 woningen bij 100% belasting. Uitgaande van een belasting van 70% richting het zuiden bedraagt de restcapaciteit ruimte voor circa 350 woningen in het complete gebied. Minus de woningen in plan Groenewoud bedraagt de plancapaciteit circa 270 woningen voor Zuidsingel Fase 8.

5.8.4 Alternatieven voor de ontsluiting van het plangebied In de beschreven analyse wordt het plangebied enkel ontsloten via de Emmaweg, waarin het verkeer zich in noordelijke en zuidelijke richting zal verdelen (100% in een enkele richting of meer realistisch 70% richting noorden en 30% richting het zuiden). Ingrepen zijn noodzakelijk om het wegvak van de Emmaweg geschikt te maken voor de afwikkeling van extra verkeer, vooral op het middendeel waarop het parkeren op de rijbaan komt te vervallen. Meer spreiding van de verkeersgeneratie van de nieuwe woningen leidt tot een minder grote verkeersbelasting op de Emmaweg. Een tweede

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 37

ontsluiting vanuit het plangebied via de bestaande woonstraten door de woonkern kan functioneren als een secundaire ontsluiting (ventiel). Hiervoor zal een aansluiting gerealiseerd moeten worden richting de bestaande woonkern met een aansluiting bijvoorbeeld ter hoogte van Moerendael/Bruinjoost. Via woonstraten kan de Kerklaan bereikt worden of via de Zuidsingel wordt (opnieuw) de Emmaweg bereikt. De restcapaciteit via deze routes is vanwege de functie als woonstraat echter beperkt.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 38

6

Langzaam verkeer

In het vorige hoofdstuk is geconcludeerd dat er op het wegvak van de Emmaweg en het kruispunt Smidsbrug maatregelen noodzakelijk zijn om de verkeersveiligheid te vergroten en het verkeer nu en in de toekomst voldoende te kunnen afwikkelen. In dit hoofdstuk wordt stilgestaan bij de verkeersveiligheid van het langzaam verkeer en de effecten hierop als gevolg van de noodzakelijke maatregelen. Begonnen wordt met een beschrijving van de huidige situatie.

6.1 Voetgangers

Huidige situatie Voetgangers kunnen in de woonkern voor een groot deel gebruik maken van een bestaand trottoir langs de Emmaweg. Voor een verkeersveilige situatie in de toekomst is het na realisatie van woningbouw in Zuidsingel Fase 8 noodzakelijk het voetpad door te trekken tot aan de locatie van de aansluiting van de nieuwe woningen. Op de Smidsbrug is aan beide zijden een trottoir aanwezig. De aansluitingen tussen de Emmaweg en Kerklaan alsmede de Koninginneweg en Kerklaan zijn vormgegeven als uitritconstructies waardoor voetgangers parallel aan de Kerklaan voorrang hebben op het verkeer vanaf de zijwegen. Op de Noordereinde, Leeuwenlaan en Zuidereinde zijn voetgangersoversteekplaatsen opgenomen in het verkeerslicht. Het wegvak Kerklaan kan niet in middels het verkeerslicht overgestoken worden (zie ook figuur 5.1).

Figuur 5.1: Oversteeklocaties voor voetgangers (bron ondergrond: Streetsmart)

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 39

Op de Kerklaan is de voetgangersoversteekplaats gefaciliteerd middels een zebrapad ten westen van de Emmaweg.

Toekomstige situatie De fysieke ruimte voor de voetganger blijft na realisatie van het voorrangsplein op het kruispunt Kerklaan – Zuidereinde gelijk aan de huidige situatie. De aanwezige trottoirs op de Smidsbrug en de uitritconstructies op de aansluitingen Emmaweg en Koninginneweg met de Kerklaan blijven gehandhaafd. Wat wijzigt is de manier van oversteken op het voorrangsplein. Daar waar dat in de huidige situatie voorzien is van een verkeerslicht is dat in de toekomst niet meer mogelijk. De Leeuwenlaan kan vanwege de aanwezige middenberm in etappes overgestoken worden. Dit maakt de oversteek op de Leeuwenlaan relatief eenvoudig. De wegvakken van Noordereinde en Zuidereinde dienen in één keer overgestoken te worden. De verkeersintensiteit bedraagt op het Noordereinde in het drukste uur circa 550 mvt/op doorsnede. De verkeersintensiteit op Zuidereinde bedraagt circa 400 mvt/drukste uur. Zonder aanvullende voorzieningen is de kwaliteit van deze oversteek in het drukste ochtend- en avondspitsuur op basis van de verkeersintensiteiten in theorie op Noordereinde slecht en op Zuidereinde matig. De oversteekplaatsen zijn echter gelegen nabij het kruispunt. In de praktijk zullen naar verwachting voldoende hiaten in de verkeersstroom ontstaan, in combinatie met wachtrijen voor het kruispunt, waardoor de oversteekbaarheid ook op de drukste momenten goed is. Mocht in de toekomst blijken dat de kwaliteit van de oversteekbaarheid voor voetgangers toch slecht is, kan aanvullend ervoor gekozen worden de oversteekplaatsen te faciliteren middels een voetgangersoversteekplaats in de vorm van een zebrapad.

Op de overige momenten is de verkeersintensiteit op beide wegvakken lager, waardoor de kwaliteit van de oversteek op basis van de verkeersintensiteit goed is. Doordat de Leeuwenlaan in etappes kan worden overgestoken is hierop de kwaliteit van de oversteekbaarheid goed.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 40

6.2 Fietsverkeer

Huidige situatie In figuur 5.2 is de huidige fietsstructuur op de kruispunten rondom de Smidsbrug gepresenteerd.

Figuur 5.2: Routing fietsverkeer naar rijrichting (bron ondergrond: Streetsmart)

Op de Kerklaan en op het fietspad parallel aan Noordereinde zijn in de huidige situatie voor het fietsverkeer eigen verkeerslichten aanwezig. Op beide locaties kunnen fietsers zich inmelden middels een drukknop. Het verkeerslicht op de Kerklaan faciliteert in principe het recht doorgaande fietsverkeer vanaf de Kerklaan richting de Leeuwenlaan, conform de aanwezige blokmarkering. Fietsverkeer komend vanuit het noorden treffen op Noordereinde een eigen verkeerslicht aan. Zoals in figuur 5.2 te zien is, is de oversteek richting het Zuidereinde niet geformaliseerd, dit is immers niet gemarkeerd middels blokmarkering. Het verkeerslicht is formeel aanwezig om het rechts afslaande fietsverkeer te faciliteren richting de woonkern van Kortenhoef. Fietsverkeer van de Leeuwenlaan richting de Kerklaan heeft ook een eigen licht. In de verkeerslichtenregeling krijgen alle fietsers, die zich middels de drukknop hebben ingemeld tegelijk groen. Dit maakt het in de praktijk ook mogelijk om bijvoorbeeld vanaf de Kerklaan linksaf te slaan richting Noordereinde, ondanks dat deze rijrichting niet geformaliseerd is. Omdat het fietsverkeer een eigen fase heeft kan het in de praktijk voorkomen dat fietsverkeer gevoelsmatig ‘voor niets’ voor rood licht staan te wachten. Bij rood licht bouwt zich een colonne van het fietsverkeer op. Risico is dat de achterste fietsers onvoldoende groentijd hebben en door rood fietsen om aansluiting te houden bij de groep. Zeker bij schooljeugd wordt dit gedrag niet uitgesloten wat leidt tot verkeersonveilige situaties. Op Zuidereinde is in de huidige situatie een fietsverbod van kracht. Fietsverkeer dient gebruik te maken van de fietsroute achterlangs. Tijdens de onderzoeksperiode is niet waargenomen dat fietsverkeer de oversteek tussen Noordereinde en Zuidereinde v.v. maakt op het kruispunt. In figuur 5.3 zijn de

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 41

fietsstromen naar omvang gepresenteerd. Routes die niet gevisualiseerd zijn, zijn tijdens het onderzoek niet waargenomen.

Figuren 5.3: (boven) Fietsstromen in het ochtendspitsuur en (onder) fietsstromen in het avondspitsuur (bron ondergrond: Streetsmart)

Uit de figuren is op te maken dat in absolute aantallen de grootste fietsstromen zichtbaar zijn in het ochtendspitsuur. Veruit de grootste stroom is zichtbaar op de recht doorgaande richting tussen de Kerklaan en Leeuwenlaan. Deze stroom is in het avondspitsuur niet in tegengestelde richting zichtbaar. Verklaring hiervoor is (waarschijnlijk) dat de stroom fietsers in het ochtendspitsuur veelal scholieren zijn, die reeds vóór de avondspits terug fietsen. De fietsstromen die zich voordoen op het kruispunt zijn hoofdzakelijk de ‘geformaliseerde’ stromen. Slechts een enkele fietser (7 in het geregistreerde drukste ochtendspitsuur) slaat, komend vanaf de Kerklaan, linksaf richting het Noordereinde. Daarnaast blijkt uit de registratie dat zeer incidenteel een fietser het wegvak van de Leeuwenlaan oversteekt om aan de rechter zijde van de Leeuwenlaan richting Hilversum te fietsen. Veruit het meeste fietsverkeer maakt gebruik van het tweerichtingen fietspad

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 42

aan de linkerzijde van de Leeuwenlaan en steekt (naar verwachting) over op de bestaande oversteek rechts op bovenstaande figuren.

Toekomstige situatie In de toekomstige situatie komen de verkeerslichten te vervallen. De Kerklaan/Leeuwenlaan worden de voorrangsroute. Juist op deze route bevinden zich de grote fietsstromen in het ochtend- en avondspitsuur. Dit fietsverkeer rijdt parallel met het autoverkeer en heeft voorrang op het verkeer komend vanaf Zuidereinde/Noordereinde. Dit fietsverkeer kan, ten opzichte van de huidige situatie, ongehinderd doorfietsen. Het zicht vanaf Noordereinde en Zuidereinde op het kruisende fietsverkeer is goed. Ook andersom is het overzicht vanaf het fietspad op de kruisende wegen goed. Middels goede straatverlichting en attentie-verhogende bebording wordt de verkeersveiligheid voor het passerende fietsverkeer extra vergroot.

Een fietsstroom die als gevolg van het aanpassen van de vormgeving anders wordt is de stroom komend vanaf de Kerklaan richting Noordereinde. In de voorgestelde vormgeving is een (gecombineerde voetganger-/)fietsoversteek op de Leeuwenlaan voorzien ten oosten van Noordereinde/Zuidereinde. Hier kan de Leeuwenlaan veilig in etappes worden gekruist.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 43

In de beschrijving van de toekomstige situatie wordt uitgegaan van het scenario enkel met voorrangsplein. In het scenario voorrangsplein + omdraaien auto/fiets wordt de verkeersveiligheid voor het fietsverkeer verder verbeterd, omdat de verkeersstromen op het kruispunt overzichtelijker worden. Het kruispunt van de nieuwe aansluiting met de Leeuwenlaan kan ook verkeersveilig worden vormgegeven. In figuur 5.4 is het totale schetsontwerp van het voorrangsplein in combinatie met het omdraaien auto/fiets gepresenteerd.

Figuur 5.4: Toekomstige vormgeving voorrangsplein + omdraaien auto/fiets

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 44

7

Conclusies

Hoofdconclusies Rekening houdend met autonome verkeersgroei, de ontwikkeling van het plan Groenwoud, de voorgenomen herinrichting van de Kortenhoefsedij, voorgenomen aanpassingen aan de N201 en vrachtwagenheffing op de rijkswegen en de N201 is het realiseren van 200-250 woningen in plangebied Zuidsingel fase 8 mogelijk. Hiertoe dienen wel de volgende maatregelen genomen te worden: ■ sec geredeneerd vanuit verkeersveiligheid zijn aanpassingen aan de Emmaweg altijd noodzakelijk. Het gaat hierbij om het elders faciliteren van het huidige parkeren op de rijbaan en het realiseren van een trottoir. Na deze aanpassingen is er een plancapaciteit van 430-460 woningen. ■ aanvullend geredeneerd vanuit een goede verkeersafwikkeling dient het kruispunt Smidsbrug (overigens zowel voor de huidige als de toekomstige situatie, al dan niet met woningbouw in Zuidsingel Fase 8) te worden vormgegeven als een voorrangskruispunt. Uitgaande van Zuidereinde als ‘niet voorrangsweg’ is er na deze aanpassingen een plancapaciteit van circa 140 woningen. Daarboven komt de wachttijd van de richting Zuidereinde richting voorrangskruispunt boven grenswaarden. Als Zuidereinde als hoofdrichting wordt beoordeeld is de kwaliteit van de verkeersafwikkeling reeds in de autonome situatie, zonder woningbouw, slecht. ■ geredeneerd vanuit een zeer goede en robuuste verkeersafwikkeling (voor alle richtingen) dient de vormgeving als voorrangskruispunt Smidsbrug ondersteunt te worden door de aanleg van ‘het omdraaien van het auto- en fietsverkeer op Zuidereinde in combinatie met éénrichtingsverkeer (eenrichtingsverkeer in de richting van de Leeuwenlaan)’. Na deze maatregel is er een plancapaciteit van circa 300 woningen. ■ De verkeersveiligheid op het kruispunt Smidsbrug zal met de aanleg van het voorrangsplein gelijk blijven of verbeteren. De belangrijkste fietsstromen rijden met voorrang parallel mee met het autoverkeer. Zowel de oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan als de zijrichtingen Zuidereinde en Noordereinde leiden niet tot problemen. Het verdient nog wel aanbeveling om het voorgestelde ontwerp nader uit te werken met een bebordings en verlichtingsplan.

In navolgende tabel is het voorgaande nogmaals, maar meer compact opgenomen:

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 45

Maatgevend e criteri a Noodzakelijke maatregelen Plancapaciteit na maatregele n 1. verkeersveiligheid & • aanpassen inrichting Emmaweg: verplaatsen circa 0 tot 140 verkeersafwikkeling parkeerplaatsen en aanleggen trottoir woningen (alle richtingen • aanpassing vormgeving Smidsbrug: voldoende) aanleg voorrangskruispunt 2. verkeersveiligheid & • aanpassen inrichting Emmaweg: verplaatsen circa 250 woningen verkeersafwikkeling parkeerplaatsen en aanleggen trottoir (alle richtingen • aanpassing vormgeving Smidsbrug: voldoende, m.u.v. aanleg voorrangskruispunt (met acceptatie Zuidereinde) hogere wachttijd Zuidereinde, alleen in de ochtendspits) 3. verkeersveiligheid & • aanpassen inrichting Emmaweg: verplaatsen circa 300 woningen verkeersafwikkeling parkeerplaatsen en aanleggen trottoir (alle richtingen goed) • aanpassing vormgeving Smidsbrug: aanleg voorrangskruispunt in combinatie met omleggen Zuidereinde (eenrichting)

Tabel 5.1: Maatregelen per criterium met bijbehorende plancapaciteiten

Conclusies Naast c.q. aanvullend op de hiervoor beschreven hoofdconclusies zijn in dit onderzoek de volgende inhoudelijke conclusies getrokken: ■ Het kruispunt ‘Smidsbrug’ heeft in haar huidige vormgeving met verkeersregelinstallatie in het ochtend- en avondspitsuur geen restcapaciteit meer om extra verkeer (zoals bijvoorbeeld ten gevolge van de toekomstige autonome groei) af te wikkelen. Ook de huidige verkeersintensiteit kan niet goed worden afgewikkeld. Ook een aanpassing en/of optimalisatie van de huidige verkeersregelinstallatie maakt dit niet mogelijk. Dit beeld wordt bevestigd door de uitgevoerde camera-analyse. Door de slechte kwaliteit van de verkeersafwikkeling in de huidige situatie neemt het verkeer soms onverantwoorde risico’s, met verkeersonveiligheid tot gevolg. ■ Het aanpassen van de vormgeving van het kruispunt naar een voorrangsplein leidt, afhankelijk van de beoordeling tot (een weliswaar beperkte) restcapaciteit op de maatgevende momenten in de ochtend- en avondspits. Voor alle wegvakken, met uitzondering van Zuidereinde, neemt de kwaliteit van de verkeersafwikkeling toe. Het benutten van deze restcapaciteit, uitgaande van Zuidereinde als een ‘niet voorrangsweg’ betekent een projectcapaciteit in Zuidsingel Fase 8 van in totaal circa 100 te realiseren woningen in het volledige plangebied in het theoretische scenario dat 100% van het verkeer aankomt/vertrekt via de Smidsbrug. In een scenario dat circa 70% van het verkeer in noordelijke richting aankomt/vertrekt bedraagt de plancapaciteit circa 140 woningen in het gehele gebied (onder de voorwaarde dat de verkeersveiligheid op de Emmaweg wordt geborgd). Realisatie van 250 woningen in Zuidsingel Fase 8 leidt tot een verliestijd van 80 seconden op Zuidereinde, ten opzichte van 60 seconden in de situatie zonder deze woningen.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 46

■ Rotondevarianten ter plaatse kosten veel ruimte, leiden tot omrijdbewegingen, een onduidelijke positie voor het fietsverkeer en hierop bestaat het risico dat de rotonde vastslaat op drukke momenten. ■ De aanleg van de bypass Zuidereinde (met eénrichtingsverkeer in de richting van de Leeuwenlaan) leidt tot een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling en kent een forse restcapaciteit om extra verkeer van 250 – 300 woningen in het drukste ochtend- en avondspitsuur goed af te wikkelen. ■ De Zuidersluisbrug heeft in de huidige situatie een grote restcapaciteit. Bij een belasting van 100% door de woningen bedraagt de restcapaciteit circa 200 woningen. In een meer realistisch scenario met een verkeersbelasting tot 70% bedraagt de restcapaciteit tot circa 300 woningen. ■ Op het wegvak van de Emmaweg is in de huidige vormgeving het wegvak met parkeren op de rijbaan maatgevend. Dit zal voorkomen moeten worden om een grotere verkeersintensiteit verkeersveilig af te kunnen wikkelen. Het parkeren kan elders in de directe omgeving plaatsvinden ten koste van openbaar groen. Tussen de ontwikkellocatie en de woonkern is een trottoir noodzakelijk. Op die manier wordt de maximaal wenselijke verkeersintensiteit vergroot tot circa 4.000 mvt/etmaal. Op het huidige gebruik van 2.100 mvt/etmaal geeft dit een restcapaciteit op het wegvak tussen de ontwikkellocatie en de aansluiting met de Kerklaan van circa 1.900 mvt/etmaal. Dit komt overeen met circa 300 – 320 woningen bij 100% verkeersbelasting. In een meer realistisch scenario met een verkeersbelasting tot 70% leidt de restcapaciteit tot circa 430 - 460 woningen. ■ Op het wegvak ten zuiden van de ontwikkellocatie wordt geadviseerd snelheidsremmende maatregelen te nemen. In combinatie met de huidige wegbreedte bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit circa 3.500 mvt/etmaal. Voor een verkeersveilige situatie is verbreding niet noodzakelijk. Een breder profiel leidt tot een hogere snelheid. Het huidige gebruik bedraagt circa 2.000 mvt/etmaal. De restcapaciteit van circa 1.500 mvt/etmaal geeft ruimte voor circa 250 woningen bij een volledige belasting, tot circa 350 woningen bij 70% belasting. ■ Zowel voetgangers als fietsverkeer kunnen in het ontwerp als voorrangsplein verkeersveilig worden afgewikkeld. De hoofdfietsstroom bevindt zich op de route Kerklaan – Leeuwenlaan v.v. Deze stroom zit in de voorrang en rijdt mee met het autoverkeer. De oversteek richting het Noordereinde is (zeer) beperkt waargenomen en is verkeersveilig (in etappes) gefaciliteerd in het ontwerp.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef 47

Bijlage 1

Routekeuze

Figuur B1.1: Route van zuidwest naar noordoost (van N201 naar N236)

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B1-1

Figuur B1.2: Route van noordoost naar zuidwest (van N236 naar N201)

Figuur B1.3: Route van zuidoost naar noordwest (van N201 naar N236)

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B1-2

Figuur B1.4: Route van noordwest naar zuidoost (van N236 naar N201)

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B1-3

Bijlage 2

Verliestijden en wachtrijlengtes in scenario’s

Wegvak Huidige Referentiesitua Referentiesituatie Referentiesituatie Referentiesituatie situatie tie 2030 met 2030 met 2030 met 2030 met voorrangsplein voorrangsplein + voorrangsplein voorrangsplein plan Zuidsingel en bypass en bypass Fase 8 Zuidereinde Zuidereinde + (250 woningen) Zuidsingel Fase 8 OS AS OS AS OS AS OS AS OS AS Emmaweg 220 50 10 < 10 10 10 10 10 10 10 Kerklaan 20 30 < 10 < 10 < 10 < 10 < 10 10 < 10 10 Koninginneweg 250 40 10 10 20 10 10 10 20 10 Noordereinde 60 70 20 20 20 30 10 10 20 20 Leeuwenlaan 60 60 10 < 10 10 < 10 10 < 10 10 < 10 Zuidereinde 60 60 60 20 80 20 10* 10* 10* 10* * Verliestijd gemeten op op het wegvak voor de auto in noordelijk richting.

Tabel B2.1: Verliestijden afgerond in 10-tallen seconden voor de verschillende scenario’s

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B2-1

Wegvak Huidige Referentiesitua Referentiesituatie Referentiesituatie Referentiesituatie situatie tie 2030 met 2030 met 2030 met 2030 met voorrangsplein voorrangsplein + voorrangsplein voorrangsplein plan Zuidsingel en omdraaien en omdraaien Fase 8 auto/fiets auto/fiets (250 woningen) Zuiderein de Zuidereinde + Zuidsingel Fase 8 OS AS OS AS OS AS OS AS OS AS Emmaweg 155 20 10 10 15 10 10 5 15 10 Kerklaan 45 40 15 0 35 5 15 15 20 20 Koninginneweg 135 10 10 0 10 35 35 40 40 45 Noordereinde 95 115 40 50 40 75 40 50 45 55 Leeuwenlaan 45 110 15 25 15 20 20 15 20 25 Zuidereinde 75 85 115 40 170 45 20* 10* 20* 10* * Wachtrij gemeten op het wegvak voor de auto in noordelijk richting.

Tabel B2.2: Maximale wachtrijlengtes in meters

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B2-2

Bijlage 3

Resultaten verkeerstellingen

Figuur B2.1: Verkeersintensiteiten Emmaweg Noordzijde gemiddelde werkdag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B3-1

Figuur B2.2: Verkeersintensiteiten Emmaweg zuidzijde gemiddelde werkdag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B3-2

Bijlage 4

Verkenning parkeren

Voor - en nadelen

Plantsoen hoek Zuiderhoek – Reigerlaan De eerste locatie is op de driehoek op het kruispunt tussen de Emmaweg en Reigerlaan. Qua ruimte is op deze groenstrook ruimte beschikbaar voor de inpassing van 4 haakse parkeerplaatsen. Inpassing van deze parkeerplaatsen gaat ten koste van openbaar groen en een volwassen boom. Om de parkeervakken toegankelijk te maken zullen 2 bestaande langsparkeerplaatsen moeten komen te vervallen. Netto wordt hierdoor 2 parkeerplaatsen toegevoegd/gecompenseerd.

Figuur B3.1. Haakse parkeerplaatsen op plantsoen Zuiderhoek – Reigerlaan

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B4-1

Herinrichting parkeerhof Zuidsingel Een tweede locatie is het bestaande parkeerhof aan de Zuidsingel (zie figuur 2). Hierop worden in de bestaande situatie reeds auto’s geparkeerd. Zoals uit de figuur blijkt zit er in de huidige vormgeving weinig structuur. Een herinrichting van het parkeerhof levert naar verwachting 1 tot maximaal 2 parkeerplaatsen extra op.

Figuur B3.2: Ligging parkeerhof

Groenstrook Zuiderhoek nabij Emmaweg Aan Zuiderhoek is nabij de Emmaweg in de bestaande situatie een groenstrook aanwezig met een breedte van circa 3,50 meter. Tussen het groen zijn ruimtes beschikbaar ter ontsluiting van privékavels. Ondanks de beperkte diepte van de strook worden deze plekken worden ook gebruikt als haakse parkeerplaatsen (zie figuur 3). Voertuigen steken in dit geval over op het trottoir. Grotere voertuigen (zoals de Porsche Cayenne in figuur 3) steken ook over op de rijbaan.

Figuur B3.3: Haakse parkeerplaatsen groenstrook Zuiderhoek

In totaal kunnen circa 7 haakse parkeerplaatsen gerealiseerd worden. In de praktijk wordt naast de groenstroken ook langsgeparkeerd (zoals te zien is in figuur 3 rechts). Netto kan de parkeercapaciteit op deze strook met 4 parkeerplaatsen worden vergroot. Dit gaat ten koste van groen en heeft gevolgen voor het gebruik van het trottoir aan de

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B4-2

noordzijde van de weg. Voetgangers kunnen gebruik maken van het trottoir gelegen aan de zuidzijde.

Groenstrook Zuidsingel – Dopheigang Op de hoek van het kruispunt Zuidsingel met de Dopheigang is een plantsoen aanwezig. Het ‘oostelijke’ deel van de groenstrook is dicht op het kruispunt met de Dopheigang gegelegen en daardoor niet geschikt om parkeerplaatsen op te realiseren. Het deel gelegen het dichtste bij de bestaande parkeervoorziening biedt ruimte voor het realiseren van circa 3 parkeerplaatsen. Dit gaat ten koste van openbaar groen en naar verwachting 1 boom. Ook het trottoir aan de wegzijde zal komen te vervallen als gevolg van de parkeerplaatsen. Voetgangers kunnen gebruik maken van het trottoir gelegen aan de woningenzijde.

Figuur B3.4: Groenstrook hoek Dopheigang - Zuidsingel

Plantsoen Reigerlaan Aan de Reigerlaan is een plantsoen aanwezig waarin in de bestaande situatie 4 haakse parkeerplaatsen aanwezig zijn. Het is mogelijk deze parkeerstrook uit te breiden met 2 parkeerplaatsen ten koste van groen. De uitbreiding is relatief eenvoudig inpasbaar, zonder nadelige gevolgen voor de omgeving.

Figuur B3.5: Uitbreiding haakse parkeerplaatsen Reigerlaan

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B4-3

Groenstrook Reigerlaan Aan de Reigerlaan zijn in de huidige situatie haakse parkeerplaatsen voorzien. Daarnaast wordt op de rijbaan geparkeerd ter hoogte van een bestaande groenstrook. Voorgesteld wordt om in de bestaande groenstrook haakse parkeerplaatsen te realiseren. Als de volledige groenstrook wordt benut gaat dit ten koste van 4 bomen. In totaal kunnen op deze groenstroken 12 parkeerplaatsen gerealiseerd worden. Daarmee komt het langsparkeren op de rijbaan te vervallen. Netto worden 6 parkeerplaatsen toegevoegd.

Figuur B3.6: Uitbreiding haakse parkeerplaatsen Reigerlaan

Groenstrook zijweg Emmaweg Een laatste locatie welke is verkend is de groenstrook gelegen aan een zuidelijk gelegen zijweg van de Emmaweg. In de huidige situatie is hierop een parkeerverbod van kracht, om schade aan het groen te voorkomen. De strook heeft een lengte van circa 36 meter, rekening houdend met een voldoende grote marge tot het kruispunt met de Emmaweg. De diepte van de groenstrook bedraagt op het breedste stuk, nabij het kruispunt, circa 5,0 meter en neemt, nabij de woning, af tot circa 3,0 meter. De strook is onvoldoende diep om haakse parkeerplaatsen te realiseren. Parkeerplaatsen langs de rijbaan (zogenaamde fileparkeren) is wel mogelijk. Afhankelijk van de exacte inpassing is het mogelijk op deze strook circa 5 tot 6 langsparkeerplaatsen te realiseren ten koste van openbaar groen.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B4-4

Figuur B3.7: Langsparkeerstrook Emmaweg

De parkeerplaatsen zijn op grotere afstand gelegen van de Emmaweg, maar dragen bij aan de verlichting van de parkeerdruk in de rest van de wijk. Zodoende kunnen de parkeerplaatsen wel bijdragen in het bieden van een parkeeroplossing bij het verplaatsen van de parkeerplaatsen op de rijbaan van de Emmaweg.

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B4-5

Bijlage 5

Fietsintensiteiten

Figuur B5.1: Routes fietsverkeer Smidsbrug

1-2 1-3 1-4 1-5 1-6 2-1 2-3 2-4 2-5 2-6 3-1 3-2 3-4 3-5 3-6 20-jun cat 1 cat 1 linkscat 1 rechts cat 1 cat 1 cat 1 20-jun cat 1 cat 1 linkscat 1 rechts cat 1 cat 1 cat 1 20-jun cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 0700-0715 0 0 1 0 1 0 0700-0715 0 2 0 0 0 0 0700-0715 0 0 0 0 0 0715-0730 0 0 0 0 1 0 0715-0730 0 5 0 0 0 0 0715-0730 0 2 0 0 0 0730-0745 0 0 3 0 1 0 0730-0745 0 2 0 0 0 0 0730-0745 0 2 0 1 1 0745-0800 0 1 2 0 0 0 0745-0800 0 17 0 0 0 0 0745-0800 0 4 0 0 0 0800-0815 1 1 44 0 0 0 0800-0815 0 23 1 0 0 0 0800-0815 2 6 0 0 1 0815-0830 0 0 2 0 0 0 0815-0830 0 6 0 0 0 0 0815-0830 1 3 0 1 4 0830-0845 0 0 10 0 0 0 0830-0845 0 4 0 0 0 0 0830-0845 0 4 0 1 1 0845-0900 0 1 10 0 5 1 0845-0900 0 2 0 0 0 0 0845-0900 1 9 0 0 3 totaal 1 3 72 0 8 1 totaal 0 61 1 0 0 0 totaal 4 30 0 3 10

1600-1615 0 0 0 0 1 0 1600-1615 0 1 0 0 0 0 1600-1615 6 7 3 3 6 1615-1630 0 0 0 0 2 0 1615-1630 0 3 0 1 0 0 1615-1630 9 12 0 0 16 1630-1645 0 0 0 0 0 3 1630-1645 0 2 0 0 0 0 1630-1645 1 3 0 0 7 1645-1700 0 0 0 0 1 2 1645-1700 0 3 0 0 0 0 1645-1700 3 4 0 0 11 1700-1715 1 0 1 0 1 1 1700-1715 0 4 1 0 0 0 1700-1715 1 4 0 0 13 1715-1730 0 0 0 0 2 2 1715-1730 0 1 0 0 1 3 1715-1730 2 0 0 0 8 1730-1745 0 1 0 0 0 0 1730-1745 0 2 0 0 1 0 1730-1745 0 6 0 0 12 1745-1800 0 1 0 0 0 0 1745-1800 0 2 0 0 1 0 1745-1800 3 3 0 0 3 totaal 1 2 1 0 7 8 totaal 0 18 1 1 3 3 totaal 25 39 3 3 76

Tabellen B5.1: Fietsintensiteiten naar rijrichting ochtend- en avondspitsperiode drukste meetdag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B5-1

4-1 4-2 4-3 4-5 4-6 5-1 5-2 5-3 5-4 5-6 6-1 6-2 6-3 6-4 6-5 20-jun cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 20-jun cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 20-jun cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 cat 1 0700-0715 0 0 1 0 0 0700-0715 0 2 7 0 0 0700-0715 0 0 7 0 0 0715-0730 0 0 0 0 0 0715-0730 0 0 2 0 0 0715-0730 1 0 12 0 1 0730-0745 0 0 0 0 0 0730-0745 0 0 4 0 0 0730-0745 0 0 7 0 0 0745-0800 1 0 0 0 0 0745-0800 0 1 29 0 0 0745-0800 1 0 36 0 0 0800-0815 0 1 0 0 0 0800-0815 0 2 35 0 0 0800-0815 0 0 79 0 0 0815-0830 0 0 0 0 0 0815-0830 0 0 7 0 0 0815-0830 2 0 51 0 0 0830-0845 0 0 0 0 0 0830-0845 0 0 19 0 0 0830-0845 0 0 18 0 0 0845-0900 0 0 0 0 0 0845-0900 0 5 12 0 0 0845-0900 1 0 24 1 1 totaal 1 1 1 0 0 totaal 0 10 115 0 0 totaal 5 0 234 1 2

1600-1615 0 1 0 0 0 1600-1615 2 0 0 0 0 1600-1615 0 0 0 0 2 1615-1630 0 0 0 0 0 1615-1630 1 0 1 0 0 1615-1630 0 0 0 0 0 1630-1645 0 0 0 0 0 1630-1645 0 0 1 0 1 1630-1645 0 1 2 0 0 1645-1700 0 0 0 1 0 1645-1700 3 1 0 0 0 1645-1700 0 0 2 0 0 1700-1715 0 0 0 0 0 1700-1715 2 0 0 0 2 1700-1715 1 0 2 2 2 1715-1730 0 0 0 0 0 1715-1730 1 0 4 0 0 1715-1730 0 1 2 0 0 1730-1745 0 0 0 0 0 1730-1745 0 0 0 0 0 1730-1745 0 0 3 0 0 1745-1800 0 0 0 0 0 1745-1800 1 0 1 0 1 1745-1800 0 0 2 0 0 totaal 0 1 0 1 0 totaal 10 1 7 0 4 totaal 1 2 13 2 4

Tabellen B5.1: Fietsintensiteiten naar rijrichting ochtend- en avondspitsperiode drukste meetdag

www.goudappel.nl Woningbouw Kortenhoef B5-2

Vestiging Deventer Snipperlingsdijk 4 7417 BJ Deventer T +31 (0570) 666 222 F +31 (0570) 666 888 Postbus 161 7400 AD Deventer

www.goudappel.nl [email protected]

Verkeerskundig advies

Kortenhoef

www.meldpunt veiligverkeer.nl

Kenmerken advies:

Naam dossier: Advisering over rapportage Goudappel Coffeng, ‘Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en -afwikkeling, 27 januari 2020’

Locatie: Kortenhoef

Totstandkoming advies: Analyse van rapportage Goudappel Coffeng en eigen waarnemingen

Datum uitgifte advies: 3 februari 2020. Opsteller: W.Serné, Verkeerskundig consulent VVN

Rol Veilig Verkeer Nederland

Veilig Verkeer Nederland is een vrijwilligersorganisatie, die van mening is dat iedereen veilig over straat moet kunnen. Verkeersonveiligheid, objectief en subjectief, zorgt ervoor dat dit niet voor alle weggebruikers is weggelegd. Veilig Verkeer Nederland wil de burger, die geconfronteerd wordt met verkeersonveiligheid, en daardoor in zijn bewegingsvrijheid wordt beperkt, ondersteunen. Daarin nemen wij een bemiddelende rol.

Met andere woorden: Veilig Verkeer Nederland geeft melders en vrijwilligers handvatten over hoe ze de verkeersonveilige situatie kunnen aanpakken en hoe ze verkeersveiligheid in het algemeen kunnen verbeteren.

Algemeen

• Veilig Verkeer Nederland beoordeelt situaties op verkeersveiligheidsaspecten. Alle andere factoren, zoals ruimtelijke ordening, financiën e.d., worden – voor zover deze geen directe invloed hebben op de verkeersveiligheid – niet meegewogen; • Aan de adviezen die door Veilig Verkeer Nederland worden uitgebracht zijn geen kosten verbonden; • Adviezen zijn onafhankelijk en onpartijdig. De enige toetsing is de algemene verkeersveiligheid; • Uitgangpunt van de advisering vormt de verkeersveiligheidsvisie “Duurzaam Veilig” en de daaruit volgende ontwerprichtlijnen.

Situatie

De gemeente Wijdemeren is van plan om 200 tot 250 woningen te realiseren op een strook aan de zuidzijde van de kern Kortenhoef (gemeente Wijdemeren), genaamd Zuidsingel Fase 8. In het rapport Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en –afwikkeling heeft Goudappel Coffeng (GC) onderzocht wat er op het gebied van verkeer nodig is om in het plan Zuidsingel fase 8 de ontwikkeling van 250 woningen mogelijk te maken. Dit onderzoek is uitgevoerd nadat in de Raadscommissie Ruimte en Economie (november 2018) gevraagd was om het voorgaande haalbaarheidsonderzoek nader te onderbouwen en inzicht te geven in de verkeerskundige maatregelen die nodig zijn om het plan Zuidsingel fase 8 mogelijk te maken en tevens de capaciteitsproblemen van het wegennet op te lossen en de verkeersveiligheidsbeleving te verbeteren.

Veilig Verkeer Nederland heeft de vraag gekregen de analyses en de voorstellen uit het GC rapport te beoordelen en hierover een advies op te stellen.

In dit VVN-advies wordt allereerst een beknopt overzicht gegeven van de meest opvallende analyses en conclusies uit de rapportage van GC (teksten uit rapportage gekopieerd). Vervolgens wordt op basis hiervan een en ander van commentaar voorzien en worden enige suggesties meegegeven voor aanpassing en/of aanscherping van de voorstellen van GC.

Belangrijkste Analyses en Conclusies uit het GC rapport in relatie tot verkeersveiligheid

Knelpunt kruispunten Smidsbrug en wegvak Emmaweg Op basis van de cyclustijd, wachtrijlengtes en verliestijd concludeert GC dat de kwaliteit van de verkeersafwikkeling en de verkeersveiligheid op de Smidsbrug (volledig met VRI geregeld kruispunt Kerklaan – Emmaweg – Zuidereinde – Leeuwenlaan – Noordeinde – Koninginneweg), en op de Zuidersluisbrug (Emmaweg – Zuidereinde) in de huidige situatie en bij de huidige vormgeving slecht is met name in het ochtend- en avondspitsuur. Verkeer negeert met regelmaat het rode verkeerslicht. Er is bovendien geen restcapaciteit beschikbaar om meer verkeer af te wikkelen. Op de Emmaweg is ter hoogte van de aansluiting op de Kerklaan in de huidige situatie sprake is van een lange wachttijd. Waargenomen is dat een enkele automobilist met opzet de wachtrij passeert om vervolgens op de aansluiting met de Kerklaan linksaf te slaan of rechtdoor te gaan. De wachtrij op de Emmaweg wordt dan via de rijstrook voor het tegengestelde verkeer gepasseerd. Vervolgens wordt de wachtrij op de Kerklaan, voor het verkeerslicht, gekruist. Door de wachtrij is slecht zicht op het passerende verkeer vanaf de brug richting Kortenhoef. Het linksaf slaan of rechtdoor gaan leidt tot een zeer gevaarlijke verkeerssituatie. Verder wordt op het totale wegvak van de Emmaweg (erftoegangsweg, 30km/h) de maximum snelheid overschreden (42-50km/h). Het verkeer kan doorstromen en past zijn snelheid niet aan bij het passeren van een mogelijke tegenligger. Een toename van de verkeersintensiteit op de Emmaweg is op basis van de huidige vormgeving niet gewenst. Geen van de ontwikkelinitiatieven is op basis van de huidige kwaliteit van de verkeersafwikkeling gewenst.

Kansarme Oplossingsvarianten Goudappel Coffeng geeft in de rapportage aan om de volgende oplossingsvarianten niet verder te beschouwen, omdat deze om verschillende redenen niet kansrijk geacht worden: ■ Een parallelweg door het plangebied al dan niet met een eigen aansluiting op de N201 aan de zuidzijde van het plangebied. Deze mogelijkheid wordt vanwege de kwaliteitseisen aan de natuur vanuit de Provincie als niet mogelijk beschouwd ■ Een aansluiting naar de Kortenhoefsedijk, welke ook niet haalbaar is vanwege de natuur; ■ Een nieuwe route met een extra kruising over het water tussen de Emmaweg en het Zuidereinde (in het gebied tussen de Smidsbrug en Coversbrug) en een ontsluiting richting de Leeuwenlaan, omdat deze fysiek niet inpasbaar is; ■ Een fysieke afsluiting op de Emmaweg om doorgaand verkeer te voorkomen, omdat dit leidt tot een beperkte bereikbaarheid van de woonkern en de ontwikkellocatie; ■ Verschillende éénrichtingsvarianten op de Emmaweg, omdat dit leidt tot grote omrijdafstanden en (mede daardoor) niet handhaafbaar is en/of een extra verkeersbelasting in de woonwijk. Afhankelijk van het wegvak waarop het éénrichtingsverkeer wordt ingesteld zal de omrijdafstand oplopen tot circa 3 kilometer, omdat het aantal routes, waarvan gebruik gemaakt kan worden, zeer beperkt is. Bij het instellen van éénrichtingsverkeer op de Emmaweg nabij de woonkern heeft dit consequenties voor de verkeersbelasting op de bestaande woonstraten. Tot slot bestaat het risico dat éénrichtingsverkeer ten koste gaat van de verkeersveiligheid, omdat de snelheid van het autoverkeer mogelijk gaat toenemen ten opzichte van de huidige situatie.

Voorstel GC voor herinrichting kruispunt Smidsbrug en Emmaweg zonder plan Zuidsingel fase 8

Rotonde-varianten GC heeft verschillende rotonde-vormgevingen onderzocht. Het ruimtebeslag van de verschillende varianten is groot. In alle geschetste varianten is aanpassing van de brug noodzakelijk. Voor een goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling is een rotonde op het kruispunt Emmaweg – Kerklaan volgens GC niet noodzakelijk. Verder is het combineren van rotondes dicht bij elkaar niet wenselijk omdat ze elkaar beïnvloeden en er kans is op ‘verstopping’.

Voorrangsplein Een oplossing die volgens GC wel bijdraagt is het herinrichten van het kruispunt Smidsbrug, het opheffen van de verkeerslichten en het instellen van een voorrangsregeling op de route Kerklaan – Leeuwenlaan. De aansluitingen van de Emmaweg en Koninginneweg op de Kerklaan blijven ongewijzigd en vormgegeven als in-en uitrit, met de Kerklaan in de voorrang.

Bij het opstellen van het schetsontwerp zijn de volgende uitgangspunten leidend: ■ De maatvoering van de rijstroken en verkeerskundige voorzieningen voldoen aan de geldende richtlijnen zoals beschreven in de ASVV17 en overige relevante CROW publicaties. ■ Het middeneiland gelegen op het wegvak Kerklaan – Leeuwenlaan dient voldoende breed te zijn om met een personenauto op te stellen, zodat het wegvak in twee etappes kan worden overgestoken (minimaal 5 meter breed). ■ Uit de video-analyse wordt geconcludeerd dat zwaar (vracht)verkeer zich op verschillende rijrichtingen op het kruispunt bevindt. In het ontwerp is rekening gehouden met het ruimtebeslag voor een maatgevende euro trekker/oplegger combinatie met een lengte van 16,50 meter voor de betreffende rijrichtingen. ■ De beschikbare fiets- en voetgangersroutes/oversteekplaatsen zijn overeenkomstig de huidige situatie. Voor fietsverkeer is rekening gehouden met opstelplekken rond de oversteeklocaties. Een overstekende fietser kan zich veilig opstellen, zonder het doorgaande fietsverkeer te hinderen. De Kerklaan/Leeuwenlaan worden de voorrangsroute. Juist op deze route bevinden zich de grote fietsstromen in het ochtend- en avondspitsuur. Dit fietsverkeer rijdt parallel met het autoverkeer en heeft voorrang op het verkeer komend vanaf Zuidereinde/Noordereinde. Middels goede straatverlichting en attentie-verhogende bebording wordt de verkeersveiligheid voor het passerende fietsverkeer extra vergroot. Een fietsstroom die als gevolg van het aanpassen van de vormgeving anders wordt is de stroom komend vanaf de Kerklaan richting Noordereinde. In de voorgestelde

vormgeving is een gecombineerde voetganger-/fietsoversteek op de Leeuwenlaan voorzien ten oosten van Noordereinde/Zuidereinde. Hier kan de Leeuwenlaan veilig in etappes worden gekruist. ■ Streven is zoveel mogelijk binnen de bestaande verharding te blijven. De bestaande breedte van de Smidsbrug is een gegeven.

Conclusie Voorrangsplein GC concludeert, dat de inrichting als voorrangsplein een positief effect heeft op de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op de Emmaweg en alle andere wegvakken. In het geheel is sprake van een verbetering ten opzichte van de bestaande situatie. De verliestijd op het Zuidereinde is echter nog dermate groot dat hierop sprake is van een matige/slechte kwaliteit van de verkeersafwikkeling. Naar verwachting betreft dit voor een groot deel doorgaand verkeer, tussen de N201 en N236. Op het Noordereinde bedraagt de wachtrij circa 40 meter. Op alle andere toeleidende wegvakken zijn de wachtrijlengtes korter en (zeer) beperkt van lengte. Dat maakt dat de restcapaciteit op het volledige kruispunt beperkt is. Afhankelijk van de verkeersverdeling geeft dit ruimte voor circa 100 woningen (bij een volledige belasting) tot circa 140 woningen (bij 70% belasting) voor het plan Zuidsingel Fase 8. Op de Emmaweg is de verliestijd in de ochtend- en avondspitsperiode zeer beperkt.

Voorkeursadvies GC: Voorrangskruising en bypass Zuidereinde (zie plaatje hierboven) Door het instellen van éénrichtingsverkeer op het Zuidereinde en verkeer van zuid naar noord via een bypass (beperkt) om te leiden is sprake van een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het complete netwerk rondom de Smidsbrug. In deze variant wordt naast het bestaande fietspad tussen Zuidereinde en Leeuwenlaan een rijbaan gelegd voor autoverkeer in één richting. De wachtrijlengtes in deze variant zijn beperkt en de verliestijden zijn laag. De restcapaciteit is (ruim) voldoende om extra verkeer van 250 – 300 woningen in het drukste ochtend- en avondspitsuur goed af te wikkelen.

Herinrichting Emmaweg Het meest noordelijke profiel is verkeersveilig ingericht en kan de toekomstige intensiteiten goed en veilig afwikkelen. Functie vorm en gebruik blijven in evenwicht. Op het middelste profiel wordt op de rijbaan geparkeerd. Voor het naar de toekomst toe verkeersveilig functioneren is het noodzakelijk dat het parkeren van de rijbaan wordt gehaald, zodat het verkeer elkaar kan passeren. De parkeerplaatsen kunnen op acceptabele loopafstand in de zij- en achterliggende straten worden gevonden en/of worden aangelegd/gecompenseerd ten koste van openbaar groen. Voor een verkeersveilige situatie is tevens een trottoir noodzakelijk, dat het bestaande trottoir verbindt met de beoogde aansluiting van de te realiseren woningen in Zuidsingel Fase 8 (bij voorkeur aan de westzijde van de Emmaweg). Op het zuidelijke wegvak wordt het nemen van snelheidsbeperkende maatregelen geadviseerd. Ter hoogte van de Zuidersluisbrug (nabij aansluiting N201)is zowel in de ochtend- als in de avondspitsperiode in de huidige situatie en in de plansituatie sprake van een goede kwaliteit van

de verkeersafwikkeling, zelfs als alle verkeer van de woningen in Zuidsingel Fase 8 in zuidelijke richting het kruispunt met de Zuidersluisbrug zal belasten. Na realisatie van het trottoir op de Emmaweg bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit circa 4.000 mvt/etmaal, ervan uitgaande dat niet op de rijbaan wordt geparkeerd. Conform Duurzaam Veilig zijn fietsvoorzieningen bij een dergelijke verkeersintensiteit niet noodzakelijk en is het gewenst om het auto- en fietsverkeer gemengd af te wikkelen. Dit resulteert in een restcapaciteit voor Ca 270 woningen in Zuidsingel fase 8.

Alternatieven GC voor de ontsluiting van het plangebied Zuidsingel fase 8 In de beschreven analyse wordt het plangebied enkel ontsloten via de Emmaweg, waarin het verkeer zich in noordelijke en zuidelijke richting zal verdelen (100% in een enkele richting of meer realistisch 70% richting noorden en 30% richting het zuiden). Ingrepen zijn noodzakelijk om het wegvak van de Emmaweg geschikt te maken voor de afwikkeling van extra verkeer, vooral op het middendeel waarop het parkeren op de rijbaan komt te vervallen. Meer spreiding van de verkeersgeneratie van de nieuwe woningen leidt tot een minder grote verkeersbelasting op de Emmaweg. Een tweede ontsluiting vanuit het plangebied via de bestaande woonstraten door de woonkern kan functioneren als een secundaire ontsluiting (ventiel). Hiervoor zal een aansluiting gerealiseerd moeten worden richting de bestaande woonkern met een aansluiting bijvoorbeeld ter hoogte van Moerendael/Bruinjoost. Via woonstraten kan de Kerklaan bereikt worden of via de Zuidsingel wordt (opnieuw) de Emmaweg bereikt. De restcapaciteit via deze routes is vanwege de functie als woonstraat echter beperkt.

Hoofdconclusies GC en Commentaar VVN Rekening houdend met autonome verkeersgroei en andere externe ontwikkelingen is het realiseren van 200-250 woningen in plangebied Zuidsingel fase 8 volgens GC mogelijk. Hiertoe dienen wel de volgende maatregelen genomen te worden:

■ geredeneerd vanuit verkeersveiligheid zijn aanpassingen aan de Emmaweg noodzakelijk. Het gaat hierbij om het elders faciliteren van het huidige parkeren op de rijbaan en het realiseren van een trottoir. Na deze aanpassingen is er een plancapaciteit van 430-460 woningen; Commentaar: Eens met aanpassingen. De conclusie t.a.v. de plancapaciteit is gebaseerd op een wel erg theoretische benadering en geldt mogelijk slechts voor een beperkt deel van de Emmaweg. Bovendien is deze niet relevant omdat de vraag was of er ruimte is voor de afwikkeling van 200-250 woningen. Dat kan dus onder de voorwaarden van te treffen verkeersmaatregelen. Er ontbreekt een belangrijk voorstel voor aanpassing van de aansluiting Emmaweg-Kerklaan. Volgens GC is dat niet nodig, maar vanuit duurzaam veilig oogpunt is aanpassing van de huidige vormgeving wel degelijk wenselijk (zie toelichting onder ‘VVN advies’).

■ geredeneerd vanuit een goede verkeersafwikkeling dient het kruispunt Smidsbrug (overigens zowel voor de huidige als de toekomstige situatie, al dan niet met woningbouw in Zuidsingel Fase 8) te worden vormgegeven als een voorrangskruispunt. Na deze aanpassingen is er een plancapaciteit van circa 140 woningen. Daarboven komt de wachttijd van de richting Zuidereinde richting voorrangskruispunt boven grenswaarden. Commentaar: Eens met conclusie dat herinrichting nodig is. Het huidige kruisingsvlak (met VRI) is namelijk erg ruim vormgegeven en ‘roept’ om betere ‘geleiding’ van de verkeersstromen. Bovendien ligt het in een helling naar de brug. Erg onoverzichtelijk dus. De term voorrangsplein is echter beter. Het nu gepresenteerde schetsontwerp is een combinatie van een voorrangskruising en een rotonde. Creatief en goed voorstel, maar de keus om een voorrangsroute Kerklaan-Leeuwenlaan in te stellen is twijfelachtig. Liever alle verkeer op toeleidende wegen in de voorrang (zie toelichting onder ‘VVN advies’ )

■ geredeneerd vanuit een zeer goede en robuuste verkeersafwikkeling (voor alle richtingen) dient de vormgeving als voorrangskruispunt Smidsbrug ondersteunt te worden door de aanleg van de ‘bypass’ tussen Zuidereinde en Leeuwenlaan

(eenrichtingsverkeer in de richting van de Leeuwenlaan). Na deze maatregel is er een plancapaciteit van circa 300 woningen; Commentaar: Zeer creatieve oplossing. Echter puur ingegeven door onderzoeksvraag plancapaciteit woningbouw. Zeker geen robuuste aanvulling. Onduidelijk voor, met name niet ter plaatse bekende, weggebruikers. Daardoor verhoogd verkeersveiligheidsrisico. Haalbaarheid (o.a. draagvlak, technisch/financieel, bereikbaarheid aanliggende woningen/bedrijven Zuidereinde) niet onderzocht. Ook afweging ten opzichte van bijvoorbeeld kosten verbreding brug ontbreekt. Mogelijk negatief effect op verkeersveiligheid door extra aansluiting op Leeuwenlaan zeer dicht op de kruising Smidsbrug, versterkt door het, overigens terechte, weglaten van de huidige rijstrook voor rechtsafslaand verkeer richting Noordeinde.

■ de verkeersveiligheid op het kruispunt Smidsbrug zal met de aanleg van het voorrangsplein niet verslechteren. De belangrijkste fietsstromen rijden met voorrang parallel mee met het autoverkeer. Zowel de oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan als de zijrichtingen Zuidereinde en Noordereinde leiden niet tot problemen. Het verdient nog wel aanbeveling om het voorgestelde ontwerp nader uit te werken met een bebordings en verlichtingsplan. Commentaar: Eens met reconstructie tot voorrangsplein. Benoemde effect echter maar zeer de vraag. Erg ‘kort door de bocht’. In het rapport ontbreekt een duidelijke verkeersveiligheidsanalyse (ongevallen, klachten/subjectief, conflicten enz.). Dit maakt een zorgvuldige beoordeling lastig. Verkleining van het kruisingsvlak levert over het algemeen al wel een verbetering op. Ook een voorrangsregeling voor alle verkeer, dat het plein op rijdt is, zeker bij een redelijk gelijkwaardig aanbod uit alle richtingen, een bewezen verkeersveilige oplossing. Het verkeersveiligheidseffect van de keus voor een voorrangsroute is echter twijfelachtig en de beperkte opstelruimte in de middenberm voor afslaand verkeer blijft ook een risicovolle keuze, die niet op voorhand tot een verbetering zal leiden. De voorrangsroute leidt naar verwachting tot hogere passeersnelheden op/over het plein en het afslaande verkeer leidt mogelijk toch nog regelmatig tot opstroping en ‘paniekgedrag’ van weggebruikers. Een VRI verdient in die situatie eigenlijk toch altijd nog de voorkeur.

■ Het kruispunt ‘Smidsbrug’ heeft in haar huidige vormgeving met verkeersregelinstallatie in het ochtend- en avondspitsuur geen restcapaciteit meer om extra verkeer (zoals bijvoorbeeld ten gevolge van de toekomstige autonome groei) af te wikkelen. Ook de huidige verkeersintensiteit kan niet goed worden afgewikkeld. Ook een aanpassing en/of optimalisatie van de huidige verkeersregelinstallatie maakt dit niet mogelijk. Dit beeld wordt bevestigd door de uitgevoerde camera-analyse. Door de slechte kwaliteit van de verkeersafwikkeling in de huidige situatie neemt het verkeer soms onverantwoorde risico’s, met verkeersonveiligheid tot gevolg. Commentaar: Gedegen analyse, gebaseerd op waarnemingen en algemeen geaccepteerde berekeningen.

■ Het aanpassen van de vormgeving van het kruispunt naar een voorrangsplein leidt tot (een weliswaar beperkte) restcapaciteit op de maatgevende momenten in de ochtend- en avondspits. Voor alle wegvakken, met uitzondering van Zuidereinde, neemt de kwaliteit van de verkeersafwikkeling toe. Het benutten van deze restcapaciteit betekent een projectcapaciteit in Zuidsingel Fase 8 van in totaal circa 100 te realiseren woningen in het volledige plangebied in het theoretische scenario dat 100% van het verkeer aankomt/vertrekt via de Smidsbrug. In een scenario dat circa 70% van het verkeer in noordelijke richting aankomt/vertrekt bedraagt de plancapaciteit circa 140 woningen in het gehele gebied (onder de voorwaarde dat de verkeersveiligheid op de Emmaweg wordt geborgd). Realisatie van 250 woningen in Zuidsingel Fase 8 leidt tot een verliestijd van 80 seconden op Zuidereinde, ten opzichte van 60 seconden in de situatie zonder deze woningen. Commentaar: Is naar beste kunnen uitgerekend. Aannames met betrekking verkeersproductie/-

attractie van woningen zijn algemeen aanvaard, maar uiteraard afhankelijk van meer specifieke kenmerken van het bouwplan. Ook de routekeuze van het verkeer is afhankelijk van specifieke kenmerken van bewoners. In ieder geval is de conclusie dat de restcapaciteit maar zeer beperkt is en er dus een groot risico is dat het extra verkeer vanuit het plangebied niet verwerkt kan worden.

■ Rotondevarianten ter plaatse kosten veel ruimte, leiden tot omrijdbewegingen, een onduidelijke positie voor het fietsverkeer en hierop bestaat het risico dat de rotonde vastslaat op drukke momenten. Commentaar: De uitgewerkte varianten kunnen, afhankelijk van de omvang van het middenplein, relatief veel ruimte vragen. Er zijn in het land echter zeer goede ervaringen met allerlei creatieve ontwerpvarianten met sterk verkleinde of zelfs (deels) overrijdbare middenpleinen (minirotonde). Het principe dat alle verkeer op de toegediende takken voorrang moet verlenen en het rustige verkeersbeeld met veelal lage snelheden zorgt in nagenoeg alle ontwerpvarianten toch tot een verbetering van de verkeersveiligheid. Fietsverkeer in de voorrang is soms weliswaar twijfelachtig, maar verdient over het algemeen toch de voorkeur. Omrijdbewegingen kunnen beperkt blijven. Bij 2 rotondes op korte afstand van elkaar bestaat inderdaad de kans op ‘vaststaan’. Het door GC voorgestelde voorrangsplein heeft al veel ‘trekjes’ van een ‘minirotonde’. Binnen de beperkte ruimte is kennelijk toch een ontwerp mogelijk met de verkeersveiligheidspotentie van een rotonde. Prima dus.

■ De aanleg van de bypass Zuidereinde (met eénrichtingsverkeer in de richting van de Leeuwenlaan) leidt tot een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling en kent een forse restcapaciteit om extra verkeer van 250 – 300 woningen in het drukste ochtend- en avondspitsuur goed af te wikkelen. Commentaar: zie eerder commentaar over bypass en berekeningen restcapaciteit

■ De Zuidersluisbrug heeft in de huidige situatie een grote restcapaciteit. Bij een belasting van 100% door de woningen bedraagt de restcapaciteit circa 200 woningen. In een meer realistisch scenario met een verkeersbelasting tot 70% bedraagt de restcapaciteit tot circa 300 woningen. Commentaar: zie eerdere opmerkingen over berekening restcapaciteit. Eens met conclusie dat de beoogde woningbouw hier geen probleem oplevert.

■ Op het wegvak van de Emmaweg is in de huidige vormgeving het wegvak met parkeren op de rijbaan maatgevend. Dit zal voorkomen moeten worden om een grotere verkeersintensiteit verkeersveilig af te kunnen wikkelen. Het parkeren kan elders in de directe omgeving plaatsvinden ten koste van openbaar groen. Tussen de ontwikkellocatie en de woonkern is een trottoir noodzakelijk. Op die manier wordt de maximaal wenselijke verkeersintensiteit vergroot tot circa 4.000 mvt/etmaal. Op het huidige gebruik van 2.100 mvt/etmaal geeft dit een restcapaciteit op het wegvak tussen de ontwikkellocatie en de aansluiting met de Kerklaan van circa 1.900 mvt/etmaal. Dit komt overeen met circa 300 – 320 woningen bij 100% verkeersbelasting. In een meer realistisch scenario met een verkeersbelasting tot 70% leidt de restcapaciteit tot circa 430 - 460 woningen. Commentaar: zie eerdere opmerking over berekening restcapaciteit. Conclusie dat een groei van 2100mvt/etmaal naar 4000 mvt/etmaal aanvaardbaar is voor een 30km/h gebied, kan worden betwijfeld (zie ook opmerking over 3500 mvt/etmaal bij volgende punt). De huidige bewoners merken het verschil duidelijk en zullen niet blij zijn. Bovendien is de grens van een toelaatbare intensiteit op een wegvak in een 30km/h gebied bereikt of zelfs al overschreden. Beter is een of meer alternatieven voor de ontsluiting van de Emmaweg nog nader uit te werken. Zie ook het advies van GC en de toelichting ‘VVN- advies’.

■ Op het wegvak ten zuiden van de ontwikkellocatie wordt geadviseerd snelheidsremmende maatregelen te nemen. In combinatie met de huidige wegbreedte bedraagt de wenselijke verkeersintensiteit circa 3.500 mvt/etmaal. Voor een verkeersveilige situatie is verbreding niet noodzakelijk. Een breder profiel leidt tot een hogere snelheid. Het huidige gebruik bedraagt circa 2.000 mvt/etmaal. De restcapaciteit van circa 1.500 mvt/etmaal geeft ruimte voor circa 250 woningen bij een volledige belasting, tot circa 350 woningen bij 70% belasting. Commentaar: zie eerdere opmerkingen. Eens met snelheidsremmende maatregelen en dat verbreding niet noodzakelijk is. Wel meer aandacht voor fietsveiligheid.

■ Zowel voetgangers als fietsverkeer kunnen in het ontwerp als voorrangsplein verkeersveilig worden afgewikkeld. De hoofdfietsstroom bevindt zich op de route Kerklaan – Leeuwenlaan v.v. Deze stroom zit in de voorrang en rijdt mee met het autoverkeer. De oversteek richting het Noordereinde is (zeer) beperkt waargenomen en is verkeersveilig (in etappes) gefaciliteerd in het ontwerp. Commentaar: eens met fietsers in de voorrang. Twijfel over oversteekbaarheid richting Noordereinde

Aanvullend commentaar en Advies VVN

Algemeen. De analyse en de voorstellen in het GC rapport getuigen van een degelijke en professionele aanpak. Op zeer creatieve wijze is getracht om te komen tot oplossingsrichtingen voor een uiterst complexe verkeerssituatie. Vanuit VVN kunnen de conclusies t.a.v. de geconstateerde huidige verkeersveiligheidsknelpunten dan ook alleen maar worden onderschreven.

Een nadere analyse van de verkeersveiligheid op basis van ongevallen, klachten, ervaringen van gemeente en/of weggebruikers is helaas niet goed mogelijk, omdat gegevens hierover in het rapport ontbreken. Dit betekent, dat commentaar en advisering in dit hoofdstuk vooral voortkomt uit de meer algemene principes van Duurzaam Veilig verkeer, aangevuld en bevestigd door eigen waarnemingen.

Verder ontbreekt een duidelijk inzicht in de onderzoeksresultaten van de in de rapportage genoemde kansarme oplossingen. Hierdoor is een afweging tussen de voorstellen en andere opties niet goed mogelijk. Ook inzicht in de kosten van alle voorgestelde opties ontbreekt nog.

Emmaweg Zo lijkt het, wandelend door de woonwijk, die aansluit op de Emmaweg, zeker goed mogelijk om de ruimte op andere erftoegangswegen in dit gebied (o.a. Julianaweg, Zuidsingel, Oranjeweg) te benutten al dan niet in combinatie met maatregelen op de Emmaweg. Door spreiding van het verkeer wordt de beschikbare capaciteit van de infrastructuur immers veel beter benut en ontstaat een beter evenwicht tussen functie, gebruik en vormgeving in het gebied.

Nader onderzoek hiernaar wordt sterk aangeraden, te meer, omdat de huidige vormgeving van de aansluiting van de Emmaweg op de Kerklaan, in tegenstelling tot het GC advies, wel degelijk aanpassing behoeft. Het huidige ‘plateau’ is zodanig ruim vormgegeven dat verkeer van en naar de Emmaweg onvoldoende wordt begeleid. Dit leidt tot allerlei ongewenste verkeersbewegingen en verkeersveiligheidsrisico’s, zoals ook in de rapportage beschreven. Geadviseerd wordt op zijn minst de vormgeving aan te passen en de ‘poortconstructie’ die past bij de overgang naar een erftoegangsweg te accentueren. Gelet op het feit dat de afstand van de aansluiting Emmaweg tot de kruising Smidsbrug wel erg kort is, verdient het zelfs de voorkeur om, in aansluiting op de opmerking over betere spreiding van het verkeer, deze aansluiting Emmaweg af te sluiten en het verkeer op de Emmaweg via de aansluitende woonwijk af te wikkelen richting de Julianalaan. Eenzelfde maatregel geldt ook voor de aansluiting Koninginneweg – Kerklaan. In ieder geval moet de zeer ruime vormgeving ook daar worden aangepast.

Smidsbrug Het voorgestelde schetsontwerp van de kruising Smidsbrug (voorrangsplein/minirotonde) wordt op hoofdlijnen ondersteund. Geadviseerd wordt echter om (vooralsnog) geen

voorrangsroute Kerklaan-Leeuwenlaan voor autoverkeer in te stellen. Een voorrangsroute leidt naar verwachting tot hogere passeersnelheden op/over het plein en de combinatie met de beperkte ruimte voor het afslaande verkeer leidt mogelijk toch nog regelmatig tot opstroping en zelfs ‘paniekgedrag’ van weggebruikers. Een VRI verdient in die situatie eigenlijk toch altijd nog de voorkeur. Uit de tellingen blijkt, dat de verkeersintensiteiten op alle toeleidende wegen vrij hoog zijn en onderling niet erg veel verschillen. Bovendien is op het Noordereinde en het Zuidereinde sprake van vooral, ten opzichte van Kortenhoef, rechtdoorgaand verkeer. Er valt dus ook wat voor te zeggen juist voor dit verkeer een voorrangsroute in te stellen. Gelet echter op de bewezen verkeersveiligheidsvoordelen op een (mini) rotonde, verdient het de voorkeur om een voorrangsregeling in te stellen voor alle verkeer op de toeleidende wegen, met uitzondering van fietsers en voetgangers. Door het opheffen van de verkeerslichten ontstaat naar verwachting een gelijkmatig(er) verkeersaanbod met voldoende hiaten. Eenmaal op het plein kan het verkeer vrij(er) afstromen. Bovendien is de snelheid laag. Eventuele problemen door opstroping van verkeer op de Kerklaan zijn, mede in het licht van de bovenomschreven herinrichtingsvoorstellen voor de aansluiting Emmaweg en Koninginnestraat, aanvaardbaar of ontbreken zelfs.

Fasering De voorgestelde oplossingen bieden goede mogelijkheden voor een gefaseerde realisatie, al dan niet in samenhang met de realisatie van onderdelen van het plan Zuidsingel fase 8. Zo kan/moet al op korte termijn gestart worden met de aanleg van het voorrangsplein zonder voorrangsroute. Ook moet een nadere uitwerking worden opgestart van de voorgestelde alternatieven voor de verkeersafwikkeling op en rond de Emmaweg al dan niet in samenhang met het plan Zuidsingel fase 8. De uitbreiding van het schetsontwerp Smidsbrug met een ‘bypass’ voor het Z-N verkeer op het Zuidereinde lijkt weinig robuust en kan/moet worden beschouwd als ‘noodgreep’. Geadviseerd wordt om deze uitbreiding voorlopig nog even ‘in de achterzak’ te houden en eerst de effecten van bovengenoemde maatregelen af te wachten.

.

Vragen of opmerkingen Meer informatie

Voor vragen of opmerkingen over dit onderzoek kunt u gegevens van VVN contact opnemen met Veilig Verkeer Nederland.

Stationsstraat 79a 3811 MH Amersfoort Tot slot Postbus 66 3800 AB Amersfoort Voor gratis adviezen als deze is Veilig Verkeer Nederland behalve van vrijwilligers ook voor een groot deel afhankelijk 088 524 88 00 ( ma t/m vr 8.30-17.00 van financiële bijdragen van derden. Help daarom mee uur) deze dienst in stand te houden. Met uw steun kunnen [email protected] ongelukken worden voorkomen. Word vrijwilliger of lid van www.vvn.nl Veilig Verkeer Nederland of doneer via www.veiligverkeernederland

Hierboven: Ruime Vormgeving kruising Smidsbrug

Rechts: Korte afstand aansluiting bypass (vanaf drempel) tot kruising Smidsbrug

(te) Ruime vormgeving plateau kruising Emmaweg - Kerklaan

. HaskoningDHV Nederland B.V. Notitie / Memo Transport & Planning Aan: Gemeente Wijdemeren: Erik Verkerk Van: Peter Nijhout Datum: 13-2-2020 Kopie: Jelmer Droogsma, Rémy Rijniers, Govert Nieuwhof, Johann Schouten Ons kenmerk: BG9689-103-001 Classificatie: Alleen voor intern gebruik

Onderwerp: Second opinion verkeersveiligheid voorrangskruising Smidsbrug met bypass

1. Aanleiding

In het kader van een woningbouwontwikkeling in Kortenhoef is er een onderzoek gedaan naar de verkeersveiligheid- en afwikkeling op de het kruispunt Smidsbrug1. In deze studie wordt een onderbouwing gegeven van een aanpassing van de met verkeerslichten geregelde kruising Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde bij de Smidsbrug naar een voorrangskruising met by-pass. In deze versie van het onderzoeksrapport zijn de volgende figuren opgenomen:

Figuur 1: Afbeeldingen uit rapportage Goudappel Coffeng Woningbouw Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en -afwikkeling,

De gemeente Wijdemeren heeft aangegeven dat dit ontwerp is voorgesteld als voorkeursoptie om de verkeersproblematiek (doorstroming en verkeersveiligheid) te verlichten en de woningbouw Kortenhoef mogelijk te maken. Hierbij is als uitgangspunt meegegeven: minimale vormgeving om grondonteigening of aanpassingen aan kunstwerken te voorkomen.

2. Vraagstelling De gemeente Wijdemeren vraagt een second opinion op de inhoud van dit rapport en ontwerp en heeft de volgende onderzoekvragen geformuleerd: 1. Is het voorgestelde voorrangsplein inclusief by-pass veiliger dan de huidige VRI? Is het ontwerp van het voorrangsplein inclusief by-pass correct/c.q. verkeersveilig? 2. Zijn er optimalisatiemogelijkheden in het ontwerp van het voorrangsplein in combinatie met de bypass?

1 Slokker en Timpaan, onderzoeksrapport, Woningbouw |Kortenhoef, Actualisatie verkeersveiligheid en -afwikkeling, Goudappel Coffeng, 7 januari 2020

13-2-2020 BG9689-103-001 1/13

3. Onderzoeksmethodiek

Om deze vragen te beantwoorden hebben wij de volgende werkzaamheden uitgevoerd: • Doornemen rapport. • Schouwen ochtendspits (dinsdag 4 februari met projectleider, verkeerskundig ontwerper en gedragspsycholoog) • Scan van de opmerkingen uit de verkeer enquête van de Wijdemeren met betrekking tot de Smidsbrug • Beschouwing veiligheid huidige situatie en voorkeursontwerp (voorrangsplein met bypass) • Opzetten memo met bevindingen

Met deze aanpak hebben we ook een aantal zaken niet onderzocht: • Optimalisatie VRI; is al uitgevoerd zoals vermeld in rapportage. • Alternatieve routes (om de hoeveelheid verkeer waaronder mogelijk sluipverkeer op het kruispunt te verminderen); is al eerder verkend zoals vermeld in rapportage • Berekeningen met betrekking tot de fiets- en auto oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan Kerklaan; geen onderdeel van scope onderzoek second opinion. • Controle van de in- en output van de VISSIM simulaties die ten grondslag hebben gelegen aan de verliestijd berekeningen; geen onderdeel van scope onderzoek second opinion. • Er is alleen een schouw uitgevoerd in de ochtendspits aangezien op dat moment er veel fietsers aanwezig zijn. De verkeerssituatie in het daluur of de avondspits is ons niet bekend, dus specifieke verkeerssituaties in deze periode zijn ons niet bekend.

4. Onderzoek

Om de vragen te beantwoorden hebben we eerst een beeld gevormd van de huidige verkeersveiligheidssituatie van het kruispunt. Daarvoor hebben we een aantal bronnen gebruikt: • Ongevallen data • Enquête (via internet) • Schouw • Opmerkingen rapportage en analyse

4.1 Ongevallen data

De ongevallen data uit Viastat geven 2 geregistreerde ongevallen op het kruispuntcomplex Smidsbrug bestaande uit de twee kruispunten Emmaweg/Koninginneweg/Kerklaan en Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde tussen 2013 en 2018.

Beide keren betrof het een ongeval tussen een fietser en auto, beide keren op het kruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg (zie bijlage 1).

Objectief gezien is dit niet een punt met een hoge ongevalsconcentratie in de gemeente (zie ook figuur 2).

13-2-2020 BG9689-103-001 2/13

Figuur 2: Geregistreerde verkeersongevallen 2014 - 2018 Gemeente Wijdemeren (bron: Viastat) .

4.2 Enquête via internet In de periode tussen 14 januari en maandag 3 februari heeft de gemeente Wijdemeren een enquête uitgevoerd waarbij bewoners van de hele gemeente hun mening konden geven of een verkeerssituatie (locatie) al dan niet naar hun mening goed of slecht functioneert. De locatie Smidsbrug is hierbij relatief vaak aangestipt (circa 2%, ruim 50 van de ruim 1000 reacties gingen over de Smidsbrug). Opvallende zaken die genoemd werden in de enquête betreffen: • Lange wachtrijen op de Kerklaan • Tegen de richting in rijden om wachtrij te passeren op Emmaweg • Veel rood licht negatie • Meerdere oproepen voor een rotonde in plaats van het met verkeerslichten geregelde kruispunt. • Roep om verkeerslicht bij bestaand zebrapad Kerklaan

In bijlage 2 zijn de reacties uit de enquête weergegeven, hier uit kan afgeleid worden dat een aantal bewoners het kruispuntcomplex als verkeersonveilig ervaren.

4.3 Schouw

13-2-2020 BG9689-103-001 3/13

Op dinsdagochtend 4 februari hebben een senior verkeerskundige, een verkeerskundig ontwerper en verkeerspsycholoog de ochtendspits geschouwd. Het was nog donker bij aanvang van de schouw (07.30 uur) en licht na beëindiging van de schouw (09.00 uur). Het weer was bewolkt en het regende af en toe.Veiligheids en doostrtromingsknelpunten zijn naar aanleiding van de schouw: • Er is roodlichtnegatie bij de VRI op de Smidsbrug. De roodlichtnegatie die is geconstateerd komt voor bij fietsers en gemotoriseerd verkeer die van het westen (Kerklaan) de Smidsbrug oprijden. Het verkeer van de westelijke kant staat het langste te wachten op de VRI ten opzichte van de andere richtingen. Een mogelijke verklaring van roodlichtnegatie zou kunnen zijn dat weggebruikers zich irriteren aan de wachttijd en daardoor sneller door roodlicht rijden (dit zien we vaker gebeuren op soortgelijke kruispunten) • Op het kruispunt Emmaweg/Kerklaan/Koninginneweg is het tijdens de ochtendspits vaak erg druk en staat er een lange wachtrij op de Kerklaan. Het kruis in het midden van het kruispunt wordt vaak genegeerd, waardoor auto’s vanuit de Emmaweg en de Koninginneweg moeite hebben om het op het kruispunt te komen of het kruispunt over te steken. Dit zorgt geregeld voor onveilige situaties omdat het verkeer vanuit de Emmaweg en de Koninginneweg zich vaak tussen de wachtrij op de Kerklaan ‘wurmt’. Ook is voorgekomen dat een automobilist vanaf de Emmaweg de Kerklaan opdraait om aan te sluiten in de wachtrij voor het verkeerslicht en daarmee het fietsverkeer blokkeerde. De fietsers moesten om de auto heen manoeuvreren. • Automobilisten passeren een wachtrij voor het kruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg door over een zekere afstand tegen de richting in te rijden op de andere weghelft en vervolgens over te steken of af te slaan op het kruispunt zelf. Dat kruisingsvlak is op dat moment vrijgelaten door auto’s in de wachtrij voor het verkeerslicht Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde. Dit gebeurt vanaf de Kerklaan, vanaf de Emmaweg en ook de Koninginneweg. De automobilisten die deze onwenselijke manoeuvres uitvoeren kennen de verkeerssituatie normaliter goed. • Er zijn regelmatig lange wachtrijen op de Kerklaan en Zuidereinde waarbij overstaan bij het verkeerslicht een paar is geconstateerd. • In de ochtendspits zijn er geen hordes fietsers en/of scholieren. De meeste fietsers komen van het westen en gaan naar het oosten. De situatie is goed geregeld voor de fietsers, zolang zij niet worden geblokkeerd door auto’s op de Kerklaan. Op het kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde zijn geen vreemde auto- of fietsmanoeuvres geconstateerd. Er zijn heel weinig voetgangers. • Er zijn geen fietsbewegingen geconstateerd op het Noordereinde, waar een fietsverbod geldt. • Het zicht vanaf de Koninginneweg richting Leeuwenlaan is vanwege de Smidsbrug voldoende maar enigszins beperkt door de top boog in de brug. Ook kan hier de begroeiing in het voorjaar zomer en herfst mogelijk het zicht belemmeren. Nu in de winter was dit niet het geval.

13-2-2020 BG9689-103-001 4/13

• De fietsoversteek bij de fiets by-pass is vormgegeven op een plateau met een oversteek middeneiland. Er is waargenomen dat een automobilist stopt voor een fietser die wil oversteken ondanks dat de fietser geen voorrang heeft. Als er vanaf de Smidsbrug een rij auto’s de fietsoversteek eenmaal passeert wordt er niet gestopt voor fietsers die willen oversteken.

Op basis van het de schouw concluderen wij voor de huidige verkeerssituatie qua verkeersveiligheid het volgende: 1. Rondom het kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde doen zich in de ochtendspits regelmatig onveilige verkeerssituaties voor doordat automobilisten tegen de richting in naar het kruisingsvlak toerijden vanaf de Emmaweg, Kerklaan en Koninginneweg. 2. De oversteekbaarheid van de Kerklaan wordt beïnvloedt door de verkeersregeling op het kruispunt. De regeling zorgt voor hiaten in de verkeersstroom. Ook bij wachtrijen voor het verkeerslicht kan er nog steeds overgestoken worden. De oversteekbaarheid is alleen bij een lange wachtrij voor het kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde op de Kerklaan en vervolgens ook op de Koninginneweg en Emmaweg slecht met als gevolg ongewenst gedrag (zie punt 1). 3. Het kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde heeft niet voldoende capaciteit om in de ochtendspits het verkeer te verwerken zonder overstaan. Dit heeft als gevolg dat aan het einde van de groentijd veel auto’s door oranje (geel) rijden en er ook regelmatig het rode licht wordt genegeerd. 4. Het met verkeerslichte geregelde kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde is gezien de beschikbare ruimte verkeersveilig vormgegeven voor alle weggebruikers. Doordat de fietsers vanuit alle richtingen in 1 fase groen krijgen kunnen de fietsers, waaronder de linksaf fietsbeweging Kerklaan/Smidsbrug naar Noordereinde, veilig oversteken.

13-2-2020 BG9689-103-001 5/13

4.4 Opmerkingen rapportage en analyse

De rapportage is doorgenomen op het gebied van verkeersveiligheid m.b.t. de Smidsbrug.

Hieronder zijn onderdelen van de rapportage weergegeven (cursief) en is onze analyse toegevoegd. Hierbij wordt in de tekst en in onze analyse wel de relatie gelegd met de voorkeursoplossing voorrangsplein met by-pass. Na de schouw en het doornemen van het rapport is het ontwerp van het voorrangsplein met by-pass aangeleverd. Dit ontwerp is hieronder weergegeven. Dit ontwerp is niet gecontroleerd op breedtes van wegvakken en fietspaden. In de rapportage is aangegeven dat de opstellengte voor het oversteken van Noordereinde naar Zuidereinde (en vice versa) tussen de rijstroken op de Leeuwenlaan minimaal 5 meter is. Dit is bij voorkeur 6 meter, maar 5 meter voldoet.

Wij noemen dit ontwerp overigens geen voorrangsplein maar een voorrangskruising waarin in fases overgestoken kan worden. Bij een voorrangsplein wordt een voorrangsweg normaliter rechtdoor overgestoken door rechtsaf op te rijden en linksaf op een aparte strook in de middenberm op te stellen. De oversteek Noordereinde naar Zuidereinde is vormgegeven als een regulier voorrangskruispunt met middenberm.

3.3 Verkeersveiligheid en afwikkeling Waargenomen is dat een enkele automobilist met opzet de wachtrij passeert om vervolgens op de aansluiting met de Kerklaan linksaf te slaan of rechtdoor te gaan. De wachtrij op de Emmaweg wordt via de rijstrook voor het tegengestelde verkeer gepasseerd. Vervolgens wordt de wachtrij op de Kerklaan, voor het verkeerslicht, gekruist. Door de wachtrij is slecht zicht op het passerende verkeer vanaf de brug richting Kortenhoef. Het linksaf slaan of rechtdoor gaan leidt tot een zeer gevaarlijke verkeerssituatie.

Ook te zien is dat verkeer met regelmaat het rode licht bij de verkeerslichten negeert. Op de camerabeelden heeft dit niet geleid tot verkeersonveilige situatie, maar is wel een groot risico. Dit maakt de huidige vormgeving, vooral op drukke momenten, tot een risicovolle vormgeving met een grote kans op verkeersonveilige situaties.

Deze analyse wordt door ons bevestigd. Belangrijk is dat dit kruispunt niet wijzigt uitgaande van het gepresenteerde voorkeursontwerp. Nu zorgt de VRI ervoor in de huidige situatie dat oversteken vanuit de Emmaweg en Koninginneweg enigszins geregeld wordt. De doorgaande stroom op de Kerklaan/Leeuwenlaan wordt namelijk elke cyclus stilgezet door het verkeerslicht. In de nieuwe situatie met voorrangskruising komt dit niet meer voor (het kruispunt is niet meer geregeld met een verkeersregelinstallatie) en er kan ten allen tijde van beide kanten verkeer (auto’s en fietsen) aan komen. Dit kan voor de chauffeurs die voorzichtiger rijden (denk bijvoorbeeld aan de ‘’zwakkere’’ verkeersdeelnemers) een grotere opgave worden om de Kerklaan op te rijden of over te steken.

13-2-2020 BG9689-103-001 6/13

5.2 Beoordelingscriteria

Verliestijd Een derde beoordelingscriterium betreft de verliestijd. Dit is de tijd dat verkeer in een spitsuur meer nodig heeft ten opzichte van een situatie zonder ander verkeer. Bij het wachten voor een voorrangskruispunt en/of verkeerslicht is er sprake van verliestijd. In de analyse wordt de verliestijd in de planvariant vergeleken met de verliestijd in de huidige situatie. Naar aanleiding van dit vergelijk wordt een conclusie getrokken ten aanzien van de planvariant. Een te hoge verliestijd op een zijrichting van een voorrangskruispunt leidt tot onverantwoorde risico’s bij het oprijden van de voorrangsweg (zie ook tabel 4.2). Dit gaat ten koste van de verkeersveiligheid. De verliestijden worden tekstueel beschreven en samengevat in bijlage 2.

De bron van de bovenstaande grenswaarden voor verliestijd staan niet vermeld. De genoemde grenswaarden zijn voor ons niet traceerbaar. Een gemiddelde verlies tijd van meer dan 60 seconden op een zijrichting wordt als slecht beoordeeld. Er zijn rekenprogramma’s (gebaseerd op Harders) waar een wachttijd van meer dan 20 seconden als lange wachttijd wordt bestempeld, voor een voorrangskruispunt als niet acceptabel. Wat ook vreemd is aan de grenswaarden van tabel 4.2, is dat er bij rotondes onderscheid wordt gemaakt in hoofdrichtingen en zijrichtingen, terwijl dit onderscheid er in de praktijk niet is; alle richtingen verlenen voorrang aan het verkeer op de rotonde.

5.3 Resultaten Smidsbrug en Emmaweg referentiesituatie 2030 huidige vormgeving zonder woningbouw Zuidsingel fase 8

Visuele beoordeling VISSIM biedt de mogelijkheid om de kwaliteit van de verkeersafwikkeling visueel te beoordelen. Gelet is hierin op wachtrijvorming en het algemene beeld van de verkeersafwikkeling. Op het oostelijke deel van het kruispunt, welke geregeld is middels een verkeerslicht, bouwen zich gedurende de roodfase wachtrijen op, die vervolgens oplossen in de groenfase. Van overstaand verkeer, dat een keer extra moet wachten voor rood, is geen sprake. Het algemene verkeersbeeld is dat het verkeer op dit kruispunt in de ochtend- en avondspits goed afgewikkeld wordt. De analyse is uitgevoerd op basis van de verkeersintensiteiten in 2030 inclusief effecten van geplande ontwikkelingen (zie ook paragraaf 3.2.5.).

Op het westelijke kruispunt is in de ochtendspitsperiode een continue wachtrij zichtbaar op de Emmaweg. Deze wachtrij lost in de geanalyseerde periode niet op, maar groeit ook niet erg aan. De afrijcapaciteit van de Emmaweg wordt beperkt door het verkeerslicht. Door de wachtrij, die wordt opgebouwd in de roodfase van het verkeerslicht, kan het verkeer komende vanaf de Emmaweg niet (goed) de Kerklaan oprijden. Het dient immers voorrang te verlenen aan dit verkeer. Bij groen licht lost de wachtrij op de Kerklaan op, en neemt de snelheid van het passerende verkeer toe, waardoor het verkeer op de Emmaweg niet kan invoegen. Pas als de wachtrij volledig is afgewikkeld kan het verkeer vanaf de Emmaweg oprijden (mits er geen fietser passeert) en dient het in veel gevallen te stoppen voor een rood verkeerslicht. Deze combinatie maakt ook het oprijden van de Kerklaan vanaf de Koninginneweg problematisch, zeker in geval van linksaf slaan. Dit verkeer dient immers voorrang te verlenen aan het verkeer op de Kerklaan en rechtsaf slaand verkeer vanaf de Emmaweg (korte bocht gaat voor lange bocht). Vanwege de beperkte hoeveelheid verkeer leidt dit op de Koninginneweg niet tot een opvallende wachtrij.

Een simulatie met een pakket als VISSIM is een algemeen toegepast instrument om verkeersdoorstroming te beoordelen. Wij gaan er vanuit dat deze simulatie is uitgevoerd met de juiste intensiteiten voor auto, vracht en fietsverkeer. Controles hebben we niet kunnen uitvoeren. In de rapportage wordt niet duidelijk hoe groot het studiegebied is van de simulatie en of alle vervoerwijzen zijn meegenomen. Opvallend is dat er gesproken wordt dat er geen sprake is van overstaand verkeer. Wij hebben in de schouw van de ochtendspits geconstateerd dat er sprake is van overstaan.

13-2-2020 BG9689-103-001 7/13

Verliestijd Op alle aansluitende wegvakken doen zich verliestijden voor. Op basis van de huidige vormgeving en huidige verkeersintensiteiten doet zich vooral op de Emmaweg een verliestijd voor, die kan oplopen tot ruim 200 seconden. Dit wordt ook bevestigd door het verkeersonveilige gedrag dat in de praktijk is waargenomen. Op de Koninginneweg loopt de verliestijd eveneens op tot ruim 250 seconden. Op het Noordereinde, het Zuidereinde en de Leeuwenlaan bedraagt de verliestijd circa 50 tot 60 seconden.

De simulatieresultaten van de huidige situatie met de huidige vormgeving geven te hoge gemiddelde verliestijden volgens de boordelingscriteria. Het is niet duidelijk of hier 2030 intensiteiten (zie naamgeving paragraaf) zijn gebruikt of 2019/2020 intensiteiten. De beoordelingscriteria gelden voor voorrangskruispunten en rotondes. Nu wordt de verliestijd van het voorrangskruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg zwaar beïnvloed door het geregelde kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde.

5.5 Resultaten éénrichtingsverkeer Zuidereinde zonder Zuidsingel fase 8

In deze paragraaf wordt de afwikkeling van de variant voorrangsplein met by-pass beschreven Hier wordt het volgende geconcludeerd.

Door het instellen van éénrichtingsverkeer op het Zuidereinde en verkeer van zuid naar noord (beperkt) om te leiden is sprake van een zeer goede kwaliteit van de verkeersafwikkeling op het complete netwerk rondom de Smidsbrug. De wachtrijlengtes zijn beperkt en de verliestijden zijn laag. De restcapaciteit in deze variant is (ruim) voldoende om extra verkeer van 250 – 300 woningen in het drukste ochtend- en avondspitsuur goed af te wikkelen.

De VISSIM simulatie van het voorkeurs ontwerp geeft aan dat de doorstroming van het verkeer vanuit alle richtingen voldoet. Verkeer vanuit de zijrichtingen kunnen gemiddeld binnen 20 seconden oprijden in de ochtends en avondspits. Overigens biedt het simulatie model ook inzicht in mogelijke conflicten. Zo wordt bijvoorbeeld inzichtelijk hoe vaak het voorkomt dat een voertuig zich niet kan opstellen in het 5 meter lange vak tussen de doorgaande rijstroken omdat hier al een voertuig staat. Als dit voorkomt kan er zelfs een rij wachtende auto’s ontstaan op de voorrangsweg, in dit geval de Kerklaan of Leeuwenlaan en weer andere kruispunten blokkeren. Uit tabel B2.1 blijkt dat dit in de praktijk volgens de simulatie ook voorkomt . Op de Kerklaan en Leeuwenlaan is er een verliestijd van maximaal 10 seconden met maximale wachtrijen van 20-25 meter (schatting maximaal 4 auto’s).

13-2-2020 BG9689-103-001 8/13

5.6 Resultaten rotonde-varianten Smidsbrug en Emmaweg zonder Zuidsingel fase 8

In deze paragraaf zijn een drietal rotonde varianten geschetst en beschouwd. In alle drie varianten is er een rotonde op de kruising Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg. Er wordt benadrukt dat het ruimtebeslag groot is en aanpassing van de brug noodzakelijk is. Wij denken dat er nog meer oplossingen mogelijk zijn.

6.1 Voetgangers Mocht in de toekomst blijken dat de kwaliteit van de oversteekbaarheid op de drukste momenten voor voetgangers toch slecht is, kan aanvullend ervoor gekozen worden de oversteekplaatsen te faciliteren middels een voetgangersoversteekplaats in de vorm van een zebrapad. Op de overige momenten is de verkeersintensiteit op beide wegvakken lager, waardoor de kwaliteit van de oversteek op basis van de verkeersintensiteit goed is. Doordat de Leeuwenlaan in etappes kan worden overgestoken is hierop de kwaliteit van de oversteekbaarheid goed.

Voor voetgangers voorzien wij geen verkeersveiligheidsproblemen. Het zebrapad bij de Kerklaan wordt genoemd in de rapportage maar niet beschouwd. Er wordt ook niet genoemd hoeveel voetgangers gebruik maken van deze zebra. Het gebruik lijkt laag en dan kan een zebrapad een soort van schijnveiligheid geven. Als automobilisten nooit hoeven te stoppen voor overstekende voetgangers verwachten ze na verloop van tijd geen voetgangers en bestaat de kans dat ze minder goed opletten.

6.1 Fietsverkeer

Toekomstige situatie In de toekomstige situatie komen de verkeerslichten te vervallen. De Kerklaan/Leeuwenlaan worden de voorrangsroute. Juist op deze route bevinden zich de grote fietsstromen in het ochtend- en avondspitsuur. Dit fietsverkeer rijdt parallel met het autoverkeer en heeft voorrang op het verkeer komend vanaf Zuidereinde/Noordereinde. Dit fietsverkeer kan, ten opzichte van de huidige situatie,ongehinderd doorfietsen. Het zicht vanaf Noordereinde en Zuidereinde op het kruisende fietsverkeer is goed. Ook andersom is het overzicht vanaf het fietspad op de kruisende wegen goed. Middels goede straatverlichting en attentie-verhogende bebording wordt de verkeersveiligheid voor het passerende fietsverkeer extra vergroot. Een fietsstroom die als gevolg van het aanpassen van de vormgeving anders wordt is de stroom komend vanaf de Kerklaan richting Noordereinde. In de voorgestelde vormgeving is een (gecombineerde voetganger-/)fietsoversteek op de Leeuwenlaan voorzien ten oosten van Noordereinde/Zuidereinde. Hier kan de Leeuwenlaan veilig in etappes worden gekruist.

Wij zijn ook van mening dat voor de grootste fietsstroom, parallel aan de Kerklaan/Leeuwenlaan de situatie verbetert. Deze stroom kan in de voorrang beide kruispunten passeren. Fietsers die de doorgaande weg moeten oversteken kunnen bij Noordereinde.Zuidereinde en de bypass via het middeneiland oversteken. Bij het kruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg verandert de oversteekbaarheid voor de fietsers niet. Het enige verschil is dat in de huidige situatie de VRI elke cyclus voor een hiaat zorgde om over te steken. Met een voorrangskruispunt is dit niet meer het geval.

Wij zien in het ontwerp wel dat het mogelijk is tussen Zuidereinde en de Kerklaan over het kruispunt een short-cut te nemen. Op de drukke momenten verwachten wij deze voor andere weggebruikers onverwachte manoeuvres niet. In de daluren wordt het hierdoor niet verkeersonveilig.

13-2-2020 BG9689-103-001 9/13

5. Conclusies

Hst 7 Conclusies • De verkeersveiligheid op het kruispunt Smidsbrug zal met de aanleg van het voorrangsplein niet verslechteren. De belangrijkste fietsstromen rijden met voorrang parallel mee met het autoverkeer. Zowel de oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan als de zijrichtingen Zuidereinde en Noordereinde leiden niet tot problemen. Het verdient nog wel aanbeveling om het voorgestelde ontwerp nader uit te werken met een bebordings en verlichtingsplan.

Rood licht negatie zal er niet meer zijn. En ook zal het tegen de richting in rijden op de toeleidende wegen naar het kruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg niet meer voorkomen. Ongewenst gedrag (en dus gevaarlijk gedrag) zal er hoogstwaarschijnlijk dus niet meer zijn. De berekende gemiddelde verliestijd vanuit de zijrichtingen wordt minder door het weghalen van de verkeerslichten. Wel zal er bij het oversteken altijd goed gekeken moeten worden door automobilisten en fietsers of het hiaat dat geboden wordt voldoende tijd biedt om over te steken. Niet alle weggebruikers vinden dat even prettig. De vraag is nu wat zwaarder weegt in de totaalbeoordeling van de verkeersveiligheid het opheffen van dit ongewenst gevaarlijke gedrag of het niet meer regelen van de oversteken bij Noordereinde en Zuidereinde. De vraag is ook hoe hard er gereden gaat worden op de Kerklaan/Leeuwenlaan vanuit Kortenhoef en vanuit Hilversum. Hoe harder er gereden wordt des te moeilijker het is over te steken.

• Rotondevarianten ter plaatse kosten veel ruimte, leiden tot omrijdbewegingen, een onduidelijke positie voor het fietsverkeer en hierop bestaat het risico dat de rotonde vastslaat op drukke momenten.

Wij zijn van mening dat een rotonde variant, niet beschouwd in de rapportage, ook een goede verkeersveilige oplossing kan zijn voor de Smidsbrug (zie pagina 11) .

• Zowel voetgangers als fietsverkeer kunnen in het ontwerp als voorrangsplein verkeersveilig worden afgewikkeld. De hoofdfietsstroom bevindt zich op de route Kerklaan – Leeuwenlaan v.v. Deze stroom zit in de voorrang en rijdt mee met het autoverkeer. De oversteek richting het Noordereinde is (zeer) beperkt waargenomen en is verkeersveilig (in etappes) gefaciliteerd in het ontwerp.

Wij zijn van mening dat de fietsers en voetgangers veilig kunnen oversteken in het voorkeursontwerp.

Er zijn nog een aantal aandachtspunten: - Vrachtwagens zijn te lang om gebruik te maken van de middenberm en zullen in 1 x moeten oversteken. De ervaring leert dat chauffeurs ervaren genoeg zijn veilig over te steken - Het kruispunt Smidsbrug ligt halverwege een kortsluitroute tussen de provinciale wegen N201 en N236, die wordt gevormd door Zuidereinde en Noordereinde. Door aanleg van de voorrangskruising krijgt deze route minder prioriteit. Het is ook niet de bedoeling dat deze route belangrijker wordt en meer verkeer gaat aantrekken. - Langs de Leeuwenlaan en Noordereinde heeft de Regio en Vechtstreek een doorfietsroute gepland. Op dit moment wordt er gestudeerd op de opwaardering van deze bestaande fietsroute.

13-2-2020 BG9689-103-001 10/13

6. Beantwoording vragen

1. Is het voorrangsplein met by-pass veiliger dan de huidige VRI? Is het ontwerp van het voorrangsplein + by-pass verkeersveilig?

Een voorrangskruispunt met by-pass is veiliger dan de huidige VRI op de kruising Leeuwenlaan/Noordereinde/Zuidereinde, aangezien rood licht negatie wordt tegengegaan en onveilig gedrag niet meer zal voorkomen door een beter doostroming. De oversteekbaarheid van de Leeuwenlaan en Kerklaan in combinatie met de snelheid op de Leeuwenlaan en Emmaweg dient blijvend gemonitord te worden op het kruispunt Leeuwenlaan/Noordereinde/ Zuidereinde en het kruispunt Kerklaan/Emmaweg/Koninginneweg om de verkeersveiligheid te waarborgen.

2. Zijn er optimalisatiemogelijkheden in het ontwerp van het voorrangskruispunt in combinatie met de bypass?

Ja er zijn kleine optimalisatie mogelijkheden. Als er wordt overgestoken van Noordereinde naar Zuidereinde wordt het fietspad aan de zuidzijde van de Leeuwenlaan over een korte afstand in twee richtingen bereden. In het ontwerp is dit niet duidelijk weergegeven.

Als blijkt dat er problemen zijn met de veiligheid/oversteekbaarheid zijn er optimalisatie mogelijkheden in het ontwerp voor het voorrangskruispunt met by-pass. Een doseerinstallatie op de Kerklaan of Leeuwenlaan kan snelheidsreductie en hiaten creëren voor oprijdend en overstekend verkeer.

Om de doorgaande route Noordereinde Zuidereinde te ontmoedigen en de veiligheid te vergroten is het ook mogelijk om de by- pass op te waarderen naar een twee richtingen weg en het kruispunt met de Leeuwenlaan een volledige T-kruising te maken met een ruime middenberm. Het deel van Zuidereinde dat aansluit op de Smidsbrug wordt dan alleen toegankelijk gemaakt voor fietsers. Op de figuur hiernaast is met een gele pijl de by-pass aangegeven voor twee richtingen auto en vrachtverkeer.

13-2-2020 BG9689-103-001 11/13

Blijft het oversteken onveilig dan is er een mogelijkheid om een rotonde aan te leggen op de plek van de aansluiting van de by-pass op de Leeuwenlaan met een nieuwe weg naar het Zuidereinde en een nieuwe weg naar het Noordereinde voor het autoverkeer. De laatste stukken van beide wegen tot Leeuwenlaan sluiten alleen voor fietsers aan. Op de plek van het huidige kruispunt Noordereind/Zuidereind komt een fietsoversteek met middenberm op een plateau. Dit is wel een duurdere oplossing gezien het ruimtebeslag. De Smidsbrug hoeft niet verbreed te worden. Hiernaast is deze mogelijkheid globaal aangegeven met in geel de weg voor auto en vrachtverkeer en in oranje de fietspaden.

13-2-2020 BG9689-103-001 12/13

Bijlage 1: Ongevallen data

13-2-2020 BG9689-103-001 13/13

Bijlage 2: Inventarisatie wensen/ knelpunten rond Smidsbrug (januari 2020)

1. Soort 2. Mijn reactie is als volgt: 3a. Deze reactie geldt 3b. Eventuele 4. Ik vul deze 5. Ik woon in de opmerking: voor de volgende toelichting op reactie in als: kern: vervoerswijze: vervoerswijze: Ik heb een Er komt erg zwaar verkeer voorbij. Tractoren en vrachtverkeer. Ons huis Vrachtverkeer Ook Bewoner ’s Graveland wens staat letterlijk te trillen. Volgens ons wordt de 35t max ook niet landbouwvervoer gehonoreerd. Ik zie een Het verkeer vanaf de Emmaweg, Koninginneweg moet zich bij dit stoplicht Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt er steeds tussenpersen om ook richting Leeuwenlaan te komen. Kan hier een verkeersregel installatie worden gemaakt die daarin faciliteert? Die apart groen geeft voor deze wegen? Ik heb een Betere en veilige oversteekplaats voor fietsers en voetgangers vanaf de Fiets En ook voetgangers Bewoner Kortenhoef wens Koninginneweg. Zebrapad is levensgevaarlijk en wordt niet gezien door automobilisten. Mijn kinderen moeten met een omweg naar hun school omdat ze van ons daar niet mogen oversteken. Te gevaarlijk. Ik zie een je moet altijd erg lang wachten voor je vanaf de emmaweg de brug op Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt kunt rijden. zeker in de spits. Ik heb een Ik zie elke dag bij de Smidsbrug auto's door rood rijden. Met name vanaf Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef wens de Kerklaan. Het volgende verkeerslicht staat dan al op groen. Dit levert gevaarlijke situaties op. Het zou goed zijn als deze verkeerslichten beter op elkaar zouden zijn afgestemd. Ook zou het plaatsen van een rood‐licht camera kunnen bijdragen aan de veiligheid. Ik zie een In de ochtend is het hier echt een chaos met de scholieren. auto's komen Combinatie, namelijk Fietsers en auto's Bewoner Kortenhoef knelpunt van 3 kanten. Verkeer van Emmaweg en Koniginneweg moeten invoegen. Vaak komt er vanuit kruispunt leeuwenlaan ook nog auto's die naar de Emmaweg moeten. Wat al zou helpen is autoverkeer vanuit Kortenhoef vaker en langer groen te geven rond de tijd dat scholieren daar naar school gaan. Door korte rij op de Kerklaan verwacht ik dat mensen meer geneigd zijn om mensen van Emmaweg en Koniginneweg voor te laten gaan. Ik zie een In de ochtend is het hier echt een chaos met de scholieren. auto's komen Gemotoriseerd verkeer voor al het verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt van 3 kanten. Verkeer van Emmaweg en Koniginneweg moeten invoegen. vreselijk in de Vaak komt er vanuit kruispunt leeuwenlaan ook nog auto's die naar de ochtend tussen Emmaweg moeten. Van af de emmaweg laat niemand je er tussen, het is 07.40 en 09.15 ook onduidelijk of je van rechts komt en vooraan hebt, als je het een agent vraagt die snapt het ook niet! Echt een bende iedere ochtend en levensgevaarlijk voor de kinderen Ik zie een In de ochtend is het hier echt een chaos met de scholieren. auto's komen Gemotoriseerd verkeer voor al het verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt van 3 kanten. Verkeer van Emmaweg en Koniginneweg moeten invoegen. vreselijk in de Vaak komt er vanuit kruispunt leeuwenlaan ook nog auto's die naar de ochtend tussen Emmaweg moeten. Van af de emmaweg laat niemand je er tussen, het is 07.40 en 09.15 ook onduidelijk of je van rechts komt en vooraan hebt, als je het een agent vraagt die snapt het ook niet! Echt een bende iedere ochtend en levensgevaarlijk voor de kinderen Ik zie een In de ochtend is het hier echt een chaos met de scholieren. auto's, fietsen, Gemotoriseerd verkeer voor al het verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt scooters komen van alle kanten. Verkeer van Emmaweg en Koniginneweg vreselijk in de moeten invoegen. Vaak komt er vanuit kruispunt leeuwenlaan ook nog ochtend tussen auto's die naar de Emmaweg moeten. Van af de emmaweg laat niemand 07.40 en 09.15 je er tussen, het is ook onduidelijk of je van rechts komt en vooraan hebt, als je het een agent vraagt die snapt het ook niet! Echt een bende iedere ochtend en levensgevaarlijk voor de kinderen,

Ik heb een Ik rij hier zeer regelmatig. Het stoplicht gaat hier soms binnen een paar Gemotoriseerd verkeer #N/A wens seconden al weer op rood. Hierdoor zijn op het Noordereind soms enorme opstoppingen, die al beginnen bij de snackbar. Ik zie een stoplichten hier leiden zeer regelmatig tot lange rij wachtende, ronkende Gemotoriseerd verkeer Bewoner ’s Graveland knelpunt auto's tot honderden meters lang, hoge geluid‐ en luchtverontreiniging bewoners/milieu. Ik zie een Kruispunt Koninginneweg, kerklaan, Emmaweg met smidsbrug, zeer druk Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt kruispunt en voor automobilisten met name komende vanaf Koninginneweg (en Emmaweg) vaak ondoenlijk om bij file op kerklaan in te voegen, het witte kruis (om het kruispunt vrij te houden (wat vaak niet gebeurd) zou groter moeten van hoek stoep naar hoek stoep en dat naar alle vier de hoeken zodat het al meer ruimte geeft om in te voegen en wat heel waardeloos is dat de fietsers elke ronde mogen rijden, zeker de ronde die voor afgaat aan het groene springen van het stoplicht kerklaan richting hilversum, omdat fietsers nog bezig zijn met de smidsbrug “op te klimmen” en voorbij rijden van de Koninginneweg kan je als automobilist vanaf Koninginneweg niet invoegen in de file van de kerklaan

Ik zie een Het is te gek voor woorden dat auto’s langs de kerklaan mogen parkeren Fiets Verbod voor het Bewoner Kortenhoef knelpunt op een fietspad, dit is niet! veilig voor de fietsers parkeren langs de stoep van de gehele kerklaan , aan de kant van de kerk Ik zie een Auto's die de wachtrij inhalen om de Koninginneweg of Emmaweg op te Fiets Bewoner Kortenhoef knelpunt rijden. Als fietser ben ik al meerdere malen bijna geraakt bij een dergelijke actie. Zeer gevaarlijk, ook omdat er veel schooljeugd fietst daar.

Ik heb een Rotonde i.p.v. verkeerslichten Gemotoriseerd verkeer Kortenhoef

1 of 3 Bijlage 2 Inventarisatie Smidsbrug 13‐2‐2020 Ik zie een Onoverzichtelijke situatie met fietsers die vlak voordqt het groen wordt Combinatie, namelijk auto's en fietsers Bewoner Kortenhoef knelpunt op de Smidsbrug mogen rijden, waardoor je vanaf de Koninginneweg niet kunt rijden en het stoplicht vaak alweer op rood staat en de drie plaatsen op de brug al bezet zijn door auto's vanaf de Kerklaan. Gevaarlijke situaties. Ook auto's die vanaf de Kerklaan linksaf de ko]]Koninginneweg op illen rijden, maar de bocht afsnijden. Ik heb een Rotonde realiseren bij de kruising Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef wens kerklaan/noordereinde/zuidereinde/leeuwenlaan. Eventueel icm emmaweg en koninginneweg. Ik zie een Stoplichten staan erg kort op groen. Hierdoor lange rijen, met name op Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt Noordereinde en Kerklaan. Vaak zelfs 3 rondes wachten voordat je door t stoplicht bent. Ik heb een Kruising met stoplichten vervangen door rotonde. Gemotoriseerd verkeer Ook voor fietsers Bewoner Kortenhoef Ik heb een Andere tijdsindeling stoplichten fietsers. Komende van de koninginneweg Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef wens en dan links af naar de smidsbrug, met al het verkeer van rechts de kerkkaan, is al lastig. Maar net als je denkt dat je er tussen kan, komen de fietsers over de smidsbrug uit de richting vd leeuwenlaan.

Ik zie een Mn 's morgens is het met fietsers van drie kanten, auto's van drie kanten Combinatie, namelijk Fiets, auto, Bewoner Kortenhoef knelpunt erg onoverzichtelijk/gevaarlijk. Het gaat dan om kruising brommers, etc(alle koninginneweg/emmaweg/kerklaan verkeer) Ik zie een dit kruispunt kan het verkeer niet aan. Combinatie, namelijk fietsers, scooters, Bewoner Overig/ buitengebied knelpunt auto's, traktoren, Ik zie een Vanaf de Emmaweg kom je niet op de Kerklaan tenzij de brutaal gas geeft. Gemotoriseerd verkeer Bewoner Overig/ buitengebied knelpunt Dit komt omdat het verkeer op de Kerklaan te druk is en het kruispunt Zuidereinde/Kerklaan het verkeer niet aankan. Ik zie een Nu is het al s’ochtends bijna onmogelijk om de kruizing Emmaweg en Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt Kerklaan over te steken laat staan richting Noorder Einde of Leeuwenlaan te komen. Wanneer er nog mee woningen komen zullen er nog meer voertuigen zijn en de drukte toenemen. Dus eerst iets doen aan het wegennet ( betere ontsluitings wegen)alvorens men gaat bouwen Ik zie een Wij merken dat auto's zodra het licht rood word er nog doorheen rijden. Combinatie, namelijk Motor/fiets Bewoner Kortenhoef knelpunt Dit is erg gevaarlijk aangezien het andere verkeerslicht meteen op groen springt. Vooral voor motoren en fietsers is dit levensgevaarlijk. Zelf al een paar keer bijna ongeluk gehad. Er zou meer gehandhaafd moeten worden.

Ik zie een Van de Emmaweg rechtsaf de Kerklaan op: Regelmatig sta ik met alle Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt gevaar van dien bumper aan bumper met een tegenligger die de wachtrij, over een doorgetrokken streep, verlaten heeft en over de verkeerde weghelft, vaak de bocht ook nog afsnijdend, linksaf de Emmaweg op wil draaien. Soms met drie auto's naast elkaar om botsing te voorkomen dan is fel verbaal geweld mijn deel en de middelvingers zijn niet te tellen. Extra triest is het feit dat dit dan LOKALE BEWONERS zijn.

Ik heb een Ik zou graag willen dat het stoplicht vanaf de kerklaan niet op groen gaat Gemotoriseerd verkeer Bewoner ’s Graveland wens nadat de fietsers zijn geweest. Als je vanaf de smidsbrug komt met de fiets en he moet de emmaweg op, dan redt je het niet omdat de auto's gaan rijden. Ik heb een Mij valt op dat er altijd erg hard gereden wordt op de Emmaweg terwijl ditGemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef wens een 30 km weg is. Graag zou ik drempels of wegversmallingen (zoals op de Koninginneweg) zien. Ik heb een Maak van dit stukje een éénrichtingsweg. Zo voorkom je sluipverkeer die Gemotoriseerd verkeer Bezoeker Kortenhoef wens de stoplichten wil ontwijken. Ik zie een Hier moet verandering in komen Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef Ik vind dit Het is zeer goed geregeld voor de fietsers om hier over te steken. Zeer Fiets Bewoner Ankeveen goed goede verbetering. Eerst 4 x auto dan fietser nu 2 x auto dan fietsers. Ik zie een Verkeerschaos in de spits (voornamelijk in de ochtend) Eventuele Combinatie, namelijk Fiets en auto Bezoeker Kortenhoef knelpunt oplossing tunnel onder kruispunt van koninginneweg naar emmaweg. Daarna alleen maar rechtdoor op emma weg en Koninginneweg. Invoegen alleen maar vanaf Julianaweg en Egidius blocklaan. Langer stoplicht op groen Ik zie een Tunnel tussen emmaweg en koninginneweg voor rechtdoorgaand Fiets Bezoeker Kortenhoef knelpunt verkeer. Vanaf leeuwenlaan (dmv verbreding brug) alleen rechtsaf koninginneweg op. Vanaf kerklaan alleen rechtsaf emmaweg op. Via plantsoen Wilhelminahof. Voor fietsers vanaf emmaweg fietsersbrug naar smidsbrug. Vanuit tunnel uit de richting koninginneweg alleen voor fietsers mogelijkheid om via de kerklaan op de smidsbrug te komen middels lus via plantsoen wilhelminahof. Extra fietsersbrug rechts naast smidsbrug richting leeuwenlaan. Ik zie een Veel te veel vrachtverkeer, en te hoge rijsnelheid gemotoriseerd verkeer Gemotoriseerd verkeer ’s Graveland knelpunt Ik zie een Onnoemelijk vaak wordt hier (al jaren) door auto's door rood licht Gemotoriseerd verkeer Bewoner ’s Graveland knelpunt gereden, heb zelfs meerdere keren meegemaakt dat ik zelf stopte voor rood licht, maar van achter werd ingehaald zodat deze persoon door rood kon rijden. Ontzettend gevaarlijk!! Ik ben bewoner van het Zuidereinde en rijd meerdere keren per dag over dit kruispunt. Er wordt echt vaker door rood gereden dan voor rood gestopt! Een flitspaal / rood licht camera neerzetten is mijn wens.

2 of 3 Bijlage 2 Inventarisatie Smidsbrug 13‐2‐2020 Ik zie een Bij drukte vaak lang vertraging door de verkeerslichten. Wordt het niet Combinatie, namelijk Betere Bewoner Kortenhoef knelpunt tijd om hier een rotonde aan te leggen? Zou m.i. voor alle verkeer verkeersdoorstrom efficiënter zijn en veiliger. ing voor alle weggebruikers. Ik zie een De kruising Kerklaan met de Emmaweg/Koninginneweg is onveilig bij Combinatie, namelijk alle vervoerswijzen Bewoner Kortenhoef knelpunt drukte. Weinig geregeld en nauwelijks toezicht, b.v. op vrijhouden van de kruising en het links inhalen van een file op de Kerklaan. Zorgt voor gevaar voor alle weggebruikers. Als de kruising niet wordt aangepakt is handhaving zeer gewenst! Ik zie een Klapbrug maak een voetgangers oversteekplaats met stoplichten Voetganger Bewoner Kortenhoef Ik zie een Hier bevinden zich een zebrapad en een groot kruis op het wegdek. Combinatie, namelijk Bewoner Kortenhoef knelpunt Meestal staan hier auto's op te wachten voor het stoplicht op de Smidsbrug met als resultaat dat de hele kruising vast loopt voor auto's, fietsers en voetgangers. Vroeger stond er voor het zebrapad een stoplicht. Dit werkte goed en hield de kruising vrij. Terugplaatsen stoplicht gewenst!

Ik zie een Als je hier als fietser wilt oversteken naar de Emmaweg, uiteraard bij Fiets Bewoner Kortenhoef knelpunt groen licht, dan is dat niet in een keer mogelijk. Het verkeer vanaf de Kerklaan trekt al op voordat je naar de Emmaweg kunt afslaan. Dit geeft een gevaarlijke situatie voor fietsers uit de richting Hilversum. Oplossing: Geef fietsers langer de tijd om over te steken en laat vervolgens verkeer vanaf het Zuidereinde rijden i.p.v. Kerklaan. Ik zie een Vanaf de Kerklaan richting Leeuwenlaan wordt heel veel door ROOD Gemotoriseerd verkeer Kortenhoef knelpunt gereden! Vooral 's‐ochtends in de spits. Oplossing: Camera plaatsen. Ik zie een Ik heb het gevoel dat de routine van vroeger beter werkte om Kortenhoef Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt te laten ontsluiten; Zuidereinde ‐ Noordereinde ‐ Leeuwenlaan ‐ alle fietsers ‐ Kerklaan ipv nieuwe situatie 2x fietsers groen te geven in een cyclus. In de ochtend (7.45 ‐ 8.15) kan ik het mij voorstellen, maar de rest van de tijd is het niet echt relevant. Ik heb een Ik ben de zóveelste die hier dolgraag een rotonde zag verschijnen. Maar Combinatie, namelijk Auto's en fietsers. Bewoner Kortenhoef wens omdat het echt dringend is stel ik het nog eens nadrukkelijk aan de orde: Filevorming = veel technisch kan het en het lost in één klap veel 's‐Gravelandse èn uitstoot en Kortenhoefse lokale verkeersproblemen op. Doorgaand verkeer moet tijdverlies en weer via Hilversum. gevaar voor fietsers en door rood rijden etc. Ik zie een Gedurende de spitsperiode loopt het verkeer regelmatig op, zodat de Combinatie, namelijk voor fieters, Bewoner Kortenhoef knelpunt Kerklaan bijna tot de Meenthof vol staat met auto's. Daarbij komt dat er motors, autos en niet voorzichtig wordt gereden aan het kruispunt bij de smidsbrug, voetgangers kruispunt Koninginenweg/Kerklaan vlak bij het stoplicht; er kruisen fieters, brommers, voetgangers en auto's op een niet verantwoordelijke manier waardoor het erg gevaarlijk wordt voor alle verkeersdeelnemers.

Ik zie een Er zijn op de Kerklaan voldoende (vrije) parkeergelegenheden aan de weg. Openbaar vervoer Bewoner Kortenhoef knelpunt Toch wordt er regelmatig direct voor de bushalte "Kerklaan" richting Meenthof geparkeerd. Zodoende kan de bus niet veilig stoppen en wordt de situatie onoverzichtelijk voor passerende fieters. Ik zie een Maximaal toegestane gewicht van vrachtverkeer is hier max 35 ton: wordt Vrachtverkeer Bewoner ’s Graveland knelpunt dagelijks meerdere malen overschreden. Wie handhaaft dit ? Haal anders dit verkeersbord weg! Ik zie een In een 30km/h‐zone dienen kruispunten volgens de richtlijnen van het Combinatie, namelijk al het verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt CROW gelijkwaardig te zijn. Derhalve verwijderen uitritconstructie. Ik zie een stoplicht duurt soms wel heel erg lang. Dit geeft te veel irritatie Gemotoriseerd verkeer Bewoner Ankeveen Ik zie een Met name in de spits en op zaterdag duurt het vaak lang voordat je vanuit Gemotoriseerd verkeer Bewoner Kortenhoef knelpunt de koninginneweg op de kerklaan (richting brug) kan rijden. Vanwege de voorrangssituatie (eerst kerklaan voorrang, dan Emmalaan en dan pas Koninginneweg) en het stoplicht duurt het regelmatig een paar 'stoplichtrondes' voordat je de vanuit de koninginneweg de kerklaan op kunt. dit leidt vaak tot gekke manouvres. Stoplicht langer afstellen bijvoorbeeld kan een maatregel zijn?

3 of 3 Bijlage 2 Inventarisatie Smidsbrug 13‐2‐2020