Jaarboek-2015.Pdf

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Jaarboek-2015.Pdf Jaarboek 2015 Jaarboek Rijswijk Vereniging Historische Jaarboek 2015 HVR Historische Vereniging Rijswijk HVR Jaarboek 2015 Historische Vereniging Rijswijk Historische Vereniging Rijswijk Jaarboek 2015 Jaarboek Historische Vereniging Rijswijk ISSN 1382-6700 Oplage: 600 Dit Jaarboek is een uitgave van de Historische Vereniging Rijswijk [email protected] Van Vredenburchweg 3 2282 SC Rijswijk tevens het contactadres van de redactie l Redactie: Frans Holtkamp Rob de Mooy Ruud Poortier, tevens eindredacteur Marty Thieleman Joke van Wijk van Brievingh-Hesselink HVR-Jaarboek 2015 l2l Vormgeving: Paul de Boer Druk: De Swart, Rijswijk Z-H De redactie probeert rechthebbenden bij de illustraties te vermelden. Bij omissie en aanvulling ontvangt zij graag een reactie. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen, openbaar gemaakt enz. zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Historische Vereniging Rijswijk Jaarboek 2015 HVR-Jaarboek 2015 l l3l Op 7 juli 2014 werd de haan weer op de toren van de Oude Kerk geplaatst. WORD DONATEUR VAN DE STICHTING VRIENDEN VAN LANDGOED TE WERVE l Landgoed Te Werve, voor particuliere en zakelijke evenementen kijk op www.tewerve.nl HVR-Jaarboek 2015 l4l Landgoed Te Werve biedt u de mogelijkheid om exclusief te wandelen in dit prachtige natuurgebied. Het landgoed is niet vrij toegankelijk voor par- ticulieren. U kunt donateur worden van Stichting Vrienden van Landgoed Te Werve (€ 19,50 per jaar, per gezin*). Als donateur is het mogelijk om 365 dagen per jaar toegang te krijgen tot het landgoed. Uw bijdrage wordt goed besteed. Iedere euro wordt aantoonbaar uitgegeven aan het onder- houd en de instandhouding van al het groen op Landgoed Te Werve. Kijk voor meer informatie en donateursformulier op www.vriendenvantewerve.nl of bel met 070-3198416. *Leden van de Historische Vereniging Rijswijk betalen € 14,50. Inhoud 7 Ruud Poortier Voorwoord 8 Willem van der Ende Poortiers Weerklank 12 Kees Hoogenraad De gebroeders Klumper 16 Arjan Kwakernaak Hengelen in een vijver, een uniek tuinornament in Rijswijk 24 Aart Struijk Molens langs de Vliet (1) 42 Marianne van Rossum en Marty Thieleman Vier generaties Van Munster: ‘De Magneet ging voor alles’. 58 Willem van der Ende Damesvoetbal in Rijswijk (1933-1936) - vervolg 60 Bart Tent De dood van soldaat Bovet 64 Albert van der Burg, Frans Luidinga, Jan Veelenturf, Frans Holtkamp (red.) Drie ooggetuigen van zes bange dagen in mei 1940 Jaap Nieuwmans 84 De eerste maanden van mijn Arbeitseinsatz in Kamen HVR-Jaarboek 2015 (vervolg op Jaarboek 2014) 98 Ruud Poortier Onderduik in de Verhagen Metmanstraat opgelost 102 Harry Bogaard ‘t Haantje, zaterdag 7 oktober 1944 Wim Dammers 112 Struikelstenen in Rijswijk l 122 Marty Thieleman ‘Avio-Diepen’ overleeft turbulentie. Inhoud 140 Frans Holtkamp Rijswijk en zijn oude wijze wijven 152 Diana van Dijk Dienstbaar schoenpoetser in een katholiek internaat in Rijswijk l5l 158 Rob de Mooy Historie achter enkele Rijswijkse straatnamen 166 Willem van der Ende Honderd jaar geleden 176 Wilberd Gijzel, Lex Niggebrugge Jaaroverzicht gemeente Rijswijk 2014 192 Hans Koot Archeologische kroniek van Rijswijk over 2014 202 Wim Dammers Jaarverslag 2014 van de Historische Vereniging Rijswijk 214 Theo Parlevliet Rijswijk als kunstenaarsdorp 218 Redactioneel 219 Personenregister l Samen een sterker werken aan Rijswijk. HVR-Jaarboek 2015 l6l Je leefomgeving verbeter je samen. Of het nu om een nieuw huis in Rijswijk Buiten, een nieuw kinderbad bij het natuurzwembad of meubilair voor het nieuwe hospice gaat, wij helpen het graag realiseren. Samen met u. www.rabobank.nl/denhaag Samen sterker. Dat is het idee van coöperatief bankieren. Voorwoord ‘Een oorlog eindigt pas als de laatste overlevende is overleden.’ Deze zin is bedacht in de tijd dat we ons nog niet bezighielden met tweede en derde generaties van wie het leven door de ervaringen van hun (groot-)ouders net zo goed is getekend. Nu de Tweede Wereldoorlog 70 tot 75 jaar achter ons ligt, neemt het aantal ooggetuigen snel af, zeker het aantal dat de oorlog bewust heeft meegemaakt. Niettemin kunnen zij de verhalen vertellen die anderen uit de tweede of derde hand moeten beluisteren, of uit een oorlogsdocumentaire ‘meebeleven’. Over de oorlog in Rijswijk is al veel geschreven. Toch is het verhaal blijkbaar nog niet uitverteld: in dit Jaarboek zijn opnieuw teksten samengebracht die onze blik op die jaren kunnen verdiepen. En inderdaad nog uit de eerste hand: Jaap Nieuwmans en Albert van der Burg, beiden boven de negentig, delen met ons hun ervaringen als jonge mannen; Harry Bogaard, Frans Luidinga, Jan Veelenturf en Gré Bogaards waren in de oorlog nog kinderen en vertellen uit hun kinderperspectief wat zij hebben meegemaakt. Zíj overleefden, maar de families voor wie wij Stolpersteine hebben gelegd, zijn nooit meer naar Rijswijk teruggekeerd. Schoolkinderen van nu waren bij de onthulling betrokken: zij kunnen hun ervaring (en hun teksten!) doorgeven aan de volgende generaties, zodat het Verhaal blijft klinken, ook als de laatste overlevenden (en hun kinderen, en kleinkinderen…) straks zijn overleden. De redactie heeft ervoor gekozen deze artikelen in een ‘oorlogskatern’ samen te brengen. HVR-Jaarboek 2015 Het Jaarboek 2015 biedt u daarnaast weer een geschakeerd palet aan grote en kleine gebeurtenissen uit Rijswijks verleden: van de Romeinse opgravingen tot de recente tentoonstellingen van Rijswijkse kunstenaars in het Museum. Van een eenvoudige soldaat die toevallig in Rijswijk sneuvelde tot een industriële topman als Frits Diepen. De redactie l verbaast zich jaarlijks over het brede aanbod. De eerste aanmeldingen voor 2016 zijn al Voorwoord binnen. Tot die redactie is Marty Thieleman toegetreden als opvolger van Thea van de Graaff- Trouwborst. Wij zijn Thea dankbaar voor de tijd en energie die zij de afgelopen jaren in de redactie heeft gestoken. En buiten die redactie werkte ook dit jaar Joop van Munster, die adverteerders benadert om de uitgave van ons Jaarboek te ondersteunen. Ook hun past onze l7l (en uw) dankbaarheid evenals de Hagedoorn Stichting die financieel aan het boek bijdraagt door een extra oorlogskatern. Ik wijs u nog op het volgende: het eerste artikel is de bespreking van mijn proefschrift over Hendrik Tollens door Willem van der Ende. Een sinistere samenzwering van recensent, redactieleden en vormgever heeft ervoor gezorgd dat ik deze tekst niet heb kunnen en mogen inzien. Ik heb grommend ingestemd, in de wetenschap dat ik in die recensent, redactieleden en vormgever alle vertrouwen heb. Weest u ervan overtuigd dat ik de meest nieuwsgierige lezer van dit Jaarboek ben… Namens de redactie wens ik u weer een jaar prettig leesplezier. Ruud Poortier, eindredacteur. Poortiers Weerklank Poortiers l HVR Jaarboek 2015 l8l Poortiers Weerklank Willem van der Ende p vrijdag 14 november 2014 promoveerde Ruud Poortier bij prof. dr. Marita Mathijsen op de dichter Hendrik Tollens (1780-1856), die zijn laatste levensjaren sleet op Huize Ottoburg, in de volksmond het OTollenshuis en nu Museum Rijswijk. Familieleden, vrienden, oud-collega’s en bekenden waren naar de aula van de Universiteit van Amsterdam geko- men – er was zelfs vanuit Rijswijk een bus gecharterd – om het ‘slachtoffer’ HVR Jaarboek 2015 bij zijn verdediging te steunen en daarna zijn promotie te vieren. Het proefschrift beslaat 575 pagina’s, wat meteen de vraag oproept: ‘Is er nog zo veel over deze dichter te melden?’ Het antwoord is ja en nee, want eigenlijk gaat het boek niet over de persoon en het werk van Tollens, maar over hoe hij wordt herinnerd. De titel vat de inhoud heel goed samen: ‘Tollens’ Nagalm’. Het woord nagalm, echo, heeft een negatieve bijklank. Wat blijft er van iets of l Poortiers Weerklank Poortiers iemand over? Als de herinnering niet op één of andere manier is vastgelegd, is deze na enkele generaties, pakweg honderd jaar, verdwenen. De vergetelheid slaat meedogenloos toe. Hoe komt het dan dat sommige herinneringen wel be- waard worden? Wie of wat blijft herinnerd? Waarom sommige personen en gebeurtenissen wel en andere niet? En wat hebben die herinneringen nog met de feitelijke historische persoon of gebeurtenis te maken? Hoe werkt dat? Zijn er ‘voertuigen’, Poortier kiest voor het woord ‘dragers’, die herinneringen van de ene generatie naar de andere overbrengen? Dit soort vragen, maar dan over de figuur van Tollens komen in het boek aan de orde. l9l In het eerste deel van zijn proefschrift behandelt de auteur verschillende theorie- en over herinneren en formuleert en verantwoordt daarmee zijn eigen theoretisch kader. Hij start met het beroemde lieux de mémoire–project (1984-1992) van de Fransman Pierre Nora. Deze meende dat door de snelle maatschappelijke ver- anderingen het collectieve Franse geheugen dreigde te verdwijnen, waardoor uiteindelijk de Franse natiestaat in gevaar zou kunnen komen. De herinne- ringsdragers die dat -toch wat mistige- collectieve geheugen moeten voeden en stutten, zouden daarom beter onder de aandacht van jongere generaties moeten worden gebracht, bijvoorbeeld door standbeelden, monumenten, straatnamen, maar ook door herdenkingen, verhalen, teksten en symbolen. Hoe interessant ook, toch wordt Nora veelal als te typisch Frans beschouwd. De Duitse Aleid Assmann, hoogleraar anglistiek in Konstanz, bouwt weliswaar voort op Nora, maar probeert vooral vat te krijgen op hoe de herinnering werkt en wat de voornaamste dragers van de herinnering zijn. Daarmee verlaat zij deels de geschied- en literatuurwetenschap en
Recommended publications
  • Vastgeroeste Idealen
    Bachelorscriptie Geschiedenis VASTGEROESTE IDEALEN De Communistische Partij Nederland, de verandering van haar politieke oriëntatie en de doorwerking daarvan op de Binnenlandse Veiligheidsdienst (1945 -1991) Auteur: Kort, J.W.J. de (Jasper) Studentnummer: S4344219 Begeleider: dr. M.H.C.H. Leenders Nijmegen, 18 oktober 2018 1 Inhoudsopgave Inleiding..................................................................................................................................... 3 Hoofdstuk 1: Vijandbeelden: ontstaan, verandering en functie .......................................... 6 Vijand en vijandbeeld ............................................................................................................. 6 Hoe ontstaan vijandbeelden? .................................................................................................. 7 Wat is de functie van vijandbeelden? ..................................................................................... 7 Hoe veranderen vijandbeelden? ............................................................................................. 8 Het communistisch vijandbeeld in Nederland ....................................................................... 8 Hoofdstuk 2: Einthovens BVD .............................................................................................. 10 Einthovens anticommunisme ............................................................................................... 10 Een dienst naar Einthovens richtlijnen ................................................................................
    [Show full text]
  • Artikel Leidschrift
    ‘Fit to fight, not to vote?’ De curieuze geschiedenis van de kiesgerechtigde leeftijd in Nederland in internationaal perspectief, 1848-2017 Wim de Jong We will reduce the voting age to 16. At 16 you are eligible to pay tax, get married or even join the army. You deserve a vote.1 In juni 2017 verbaasde Labourleider Jeremy Corbyn de wereld door tegen alle eerdere verwachtingen in een overwinning te boeken in de snap election die Theresa May had uitgeroepen. Labour sloeg een flinke deuk in de conservatieve meerderheid, mede dankzij de vele jongeren die hun stem hadden uitgebracht. Waar commentatoren jongeren de schuld hadden gegeven van de Brexit, kwamen ze een jaar later wel in de benen voor het verkiezingsprogramma van Corbyn. De belofte om de kiesgerechtigde leeftijd naar zestien te brengen past helemaal in het op jongeren gerichte programma van Labour. In de campagne trok die belofte enige maar niet al teveel aandacht. May wees het idee direct van de hand.2 Van de vele aspecten van het democratische bestel, en de vele strijdpunten rond het kiesrecht, heeft dat van de kiesgerechtigde leeftijd tot nu toe weinig aandacht gehad. De geleidelijke verlaging van die leeftijd lijkt in de westerse wereld met weinig strijd gepaard te zijn gegaan. Historici hebben er dan ook geen overmatige aandacht aan besteed. Dit terwijl het een aspect is – evenals vergelijkbare institutionele elementen zoals de opkomstplicht – dat het zicht opent op fundamentele discussies binnen een zich ontwikkelende massademocratie. De problematiek van de kiesgerechtigde leeftijd houdt verband met de vraag wie wanneer gerechtigd is mee te beslissen over de gang van zaken.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/130183 Please be advised that this information was generated on 2021-10-03 and may be subject to change. 2 9 3 De cultuur van het televisiedebat Veranderende percepties van de relatie tussen media en politiek, 1960 – heden Harm Kaal TVGESCH 127 (2): 293–316 DOI: 10.5117/TVGESCH2014.2.KAAL A b s t r a c t This article adopts a new perspective on the interaction between political parties and Dutch television in election campaigns from the 1960s onwards. Rather than exploring the ‘real’ impact of television on the nature and content of political campaigning, it presents a case study of televised debates in order to explore changing perceptions among par- ties and press regarding the so-called mediatization of politics. It shows that televised debates were at fi rst perceived as a means to bridge the gap between politics and people. In the 1970s and early 1980s, when parties tried to control the set-up of these debates, they met with increasing criticism and were perceived as having hardly any infl uence on the outcome of the elections. Although the staging of the debates remained the same, midway through the 1980s perceptions of the impact of television dramatically changed. In response to the surprising outcome of the 1986 general election a discourse of media- tization and Americanization became dominant. This in turn resulted in a re-evaluation of the relationship between politics and the media in which the latter were now said to hold the upper hand.
    [Show full text]
  • Download (123Kb)
    Hoofdstuk 1 Een kwestie van mentaliteit Een wijze van zijn De politieke bewustwording van Cees Veerman begon bij een lantaarnpaal in Nieuw-Beijerland. Toen zijn interesse voor politiek ontwaakte, eind jaren vijftig, wees zijn vader hem op een chu-verkiezingsaffiche aan deze paal. ‘Jongen, dat zijn wij’, zei de oude Veerman. Wellicht meer nog dan een politieke unie, en zeker meer dan een partij, was de chu een politieke familie, met haar eigen gebruiken en gewoontes, eigenaardig- heden en ongeschreven codes. Intuïtief bracht vader Veerman onder woorden wat de De Savornin Lohmanstichting in 1958 als het onderscheidende kenmerk van de Christelijk-Historische Unie aanwees.1 Het fundament van de chu was niet zozeer een uitgewerkt politiek gedachtegoed, meende de stichting, maar ‘een wijze van zijn’, volgens oudgediende Johan van Hulst zelfs een ‘unieke wijze van zijn’. Ruim vijftig jaar nadat hij aan de hand van zijn vader voor het eerst kennismaakte met de chu, merkte Veerman hoe hij in zijn opereren als minister van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit nog altijd terugviel op de christelijk-historische familiegebruiken. Hoewel dat oude, traditionele gebruiken waren, vloeide er een heel eigen zienswijze uit voort op de werking van de democratie en de politieke omgangsvormen die in deze tijd wellicht van pas kan komen om het Nederlandse politieke bestel beter te laten functioneren. Dat zal in de loop van dit verhaal blijken. De manier waarop de chu-familieleden in het leven stonden, wortelde in de ontstaansgrond van de Unie: het conflict met de antirevolutionairen van Abraham Kuyper over de mogelijkheid Gods wil in een politiek programma tot uitdrukking te brengen.
    [Show full text]
  • Overheidssubsidies: Lust of Last?
    Masterscriptie Politiek & Parlement Overheidssubsidies: lust of last? Een onderzoek naar de politieke discussie over overheidssubsidies, in het bijzonder voor het voeren van verkiezingscampagnes, tussen 1945 en het heden. Naam: Lieke Bakker Studentnummer: 4048830 Begeleider: dhr. H.G.J. Kaal Datum: 15 augustus 2016 Inhoudsopgave Inleiding ............................................................................................................................... 3 Status quaestionis ............................................................................................................. 3 Methode en opzet .............................................................................................................. 6 Hoofdstuk 1: Inkomsten van partijen tijdens de verzuiling .............................................. 8 1.1. Een verzuilde maatschappij en verzuilde politiek ........................................................ 8 1.2. Partijinkomsten in de jaren veertig en vijftig ................................................................ 8 1.3. Voor het eerst steun van de overheid .........................................................................10 1.4. Overheidssteun voor politieke televisieprogramma’s ..................................................11 Hoofdstuk 2: Veranderende partijen in een veranderende maatschappij ......................13 2.1. Nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen: het begin van de discussie over subsidies .........................................................................................................................................13
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/150420 Please be advised that this information was generated on 2021-09-27 and may be subject to change. Gevallen op het Binnenhof Bovenste rij v.l.n.r.: Marchant, Van Roijen, Pop, Schokking, De Geer, Van den Bergh, Alting von Geusau, Van Rooy en De Vries Czn. Onderste rij v.l.n.r.: Smallenbroek, Naudin ten Cate, Schagen van Leeuwen, Steenberghe, Ringers, Van Karnebeek, Bijleveld, Sassen, Kranenburg en De Wilde Gevallen op het Binnenhof Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1918-1966 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus, volgens het besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op vrijdag 8 januari 2016 om 14.30 uur precies door Charlotte Josephina Maria Brand geboren op 4 februari 1982 te Roermond Promotoren: prof. dr. R.A.M. Aerts prof. dr. C.C. van Baalen Manuscriptcommissie: prof. dr. M.E. Monteiro prof. dr. G. Voerman (Rijksuniversiteit Groningen) prof. dr. J.Th.J. van den Berg (Universiteit Leiden/Universiteit Maastricht) Seriously, the pM likes you personally. I like you personally. And we have absolutely no desire to get rid of you. I just want you to know that. None of this negative stuff is coming from us. Oh, Mal, mate, that’s – that makes me feel a lot more secure. Does it? Well, it’s difficult.
    [Show full text]
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]
  • University of Groningen Jelle Zal Wel Zien Harmsma, Jonne
    University of Groningen Jelle zal wel zien Harmsma, Jonne DOI: 10.33612/diss.67125602 IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2018 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Harmsma, J. (2018). Jelle zal wel zien: Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie. Rijksuniversiteit Groningen. https://doi.org/10.33612/diss.67125602 Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 26-09-2021 Jelle zal wel zien Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 1 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 2 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de rector magnif cus prof.
    [Show full text]
  • In Tijden Van Crisis
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009 In tijden van crisis Boom Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009 In tijden van crisis Jaarboek Parlementaire Geschiedenis In van crisis Redactie: C.C. van Baaien W. Breedveld M.H.C.H. Leenders J.C.F.J. van M erriënboer J.J.M. Ramakers J.J.B. Turpijn Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Boom - Amsterdam Foto omslag: Martijn Beekman, Den Haag Omslag en binnenwerk: Boekhorst Design, Culemborg © 2009 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestem­ ming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isbn 978 90 8506 806 8 nur 680,697 www.uitgeverijboom.nl Inhoud Lijst van afkortingen 7 Ten geleide 11 Artikelen 13 Uri Rosenthal, Crises en parlementaire bemoeienis. Hoe de regering regeert, het heft in 15 handen houdt en de Kamer het nakijken geeft Hardy Beekelaar, Uitvinding en herijking. Crises in het Nederlandse politieke bestel 27 tussen 1795 en 1848 Herman Langeveld, Grotendeels buitenspel. Het Nederlandse parlement en de crisis 37 van de jaren dertig van de twintigste eeuw Ruud Koole, Le culte de 1’incompétence! Antipolitiek, populisme en de kritiek op het 47 Nederlandse parlementaire stelsel Peter van Griensven, De zure appel in tijden van economische crisis 59 Jan Ramakers en Jouke Turpijn, De Crisiscanon 73 Bert van den Braak, Geen zelfreflectie, maar zelfbewustzijn.
    [Show full text]
  • Tegen De Politieke Afrekencultuur
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/76923 Please be advised that this information was generated on 2021-10-11 and may be subject to change. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009 In tijden van crisis Boom Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009 In tijden van crisis Jaarboek Parlementaire Geschiedenis In van crisis Redactie: C.C. van Baaien W. Breedveld M.H.C.H. Leenders J.C.F.J. van M erriënboer J.J.M. Ramakers J.J.B. Turpijn Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Boom - Amsterdam Foto omslag: Martijn Beekman, Den Haag Omslag en binnenwerk: Boekhorst Design, Culemborg © 2009 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestem­ ming van de uitgever. No part ofthis book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher. isbn 978 90 8506 806 8 nur 680,697 www.uitgeverijboom.nl Inhoud Lijst van afkortingen 7 Ten geleide 11 Artikelen 13 Uri Rosenthal, Crises en parlementaire bemoeienis. Hoe de regering regeert, het heft in 15 handen houdt en de Kamer het nakijken geeft Hardy Beekelaar, Uitvinding en herijking. Crises in het Nederlandse politieke bestel 27 tussen 1795 en 1848 Herman Langeveld, Grotendeels buitenspel.
    [Show full text]
  • 27A Besturen, Commissies, Comités En Raden
    - 1 / 60 - 27A Besturen, commissies, comités en raden In dit hoofdstuk beschrijf ik van welke besturen, commissies en adviescolleges ik deel heb uitgemaakt. Aan mijn lidmaatschap als regeringsvertegenwoordiger in de Conventie die eind 1999 werd belast met het ontwerpen van een handvest voor de Grondrechten van de Europese Unie en de informatie die in april en mei 2003 leidde tot het regeerakkoord van het tweede kabinet-Balkende, wijdde ik twee aparte hoofdtukken (24A en 25). Dit hoofdstuk is een uitgebreide versie van hoofdstuk 26, dat hiervan deel uitmaakt. Schooltijd en studententijd In 1948 werd ik aan het eind van de vierde klas van het Murmellius Gymnasium gekozen tot secretaris van de leerlingenvereniging met de Griekse naam AYTOI EƩMEN (autoi esmen), een vrije vertaling van Onder Ons. In deze functie deed ik enige zakelijke ervaring op met zaalhuur, afrekenen met de gemeente van belasting op vermakelijkheden en dergelijke. Wie tegen betaling een evenement organiseerde, dus ook bioscoop- en theaterexploitanten, moest de toegangskaarten met voorgedrukte prijzen betrekken van de gemeente. In de prijs per kaartje was, als belasting op vermakelijkheden, een toeslag in rekening gebracht. Ongebruikte kaartjes konden na afloop van het evenement worden ingeleverd en de tevoren betaalde belasting werd terugbetaald. Deze belasting is in 1969 bij de invoering van de omzetbelasting van toegevoegde waarde afgeschaft. In mijn studententijd werd ik voor het jaar 1954-1955 gevraagd voor de Commissie voor de Sociëteit Minerva. Tot dat jaar kende de sociëteit nog twee bestuurscommissies: de Commissie van Orde en Vertegenwoordiging vertegenwoordigde de sociëteit binnen en buiten Leiden en handhaafde in de zaal de orde en de mores; de Commissie van Beheer was belast met de zakelijke kant van het sociëteitsbedrijf, zoals inkoop, personeelsbeleid, zorg voor gebouw, meubilair en bibliotheek en het financieel beheer.
    [Show full text]
  • Verloren Consensus #3 Hires.Indd
    HOOFDSTUK 2 1958-1972: Voet geven aan Europa Jan Willem Brouwer en Johan van Merriënboer 2.1. INLEIDING In een historisch overzicht van het Europadebat in het Nederlandse parle- ment en de Nederlandse politieke partijen zijn de jaren 1958 en 1972 voor de hand liggende cesuren. Op 1 januari 1958 begon immers de EEG haar werkzaamheden als uitvloeisel van het Verdrag van Rome, en in 1973 tra- den Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk toe – dit was de eer- ste uitbreiding van de Europese Gemeenschap van zes naar negen lidsta- ten. Vooral voor de toetreding van de Britten had Nederland zich vanaf het begin sterk gemaakt. Tot zijn vertrek in april 1969 werden de debatten over Europese integratie gedomineerd door de Franse president Charles de Gaulle, die fundamentele bezwaren had tegen de communautaire besluitvorming in Brussel en tegen de toetreding van het Verenigd Koninkrijk tot de Gemeenschap. De lege- stoelcrisis – de periode van 1 juli 1965 tot 29 januari 1966 waarin Frankrijk de zittingen van de Raad van Ministers in Brussel boycotte – vormt een wa- terscheiding in de Haagse debatten over Europa. Daarna begreep de Kamer dat het weinig zin had het kabinet opnieuw aan te sporen de strijd met Parijs aan te gaan. Het Europese elan maakte plaats voor realisme: de periode-De Gaulle uitzitten, en overeind houden wat bereikt was. In de periode 1958-1972 gingen vakministers in Brussel een steeds gro- tere rol spelen. Zij werden daarover door de specialisten van de verschil- lende fracties stevig aan de tand gevoeld in commissievergaderingen en bij begrotingsdebatten. In dit hoofdstuk wordt echter gefocust op Buiten- landse Zaken.
    [Show full text]