THAI JOURNAL OF BOTANY 3 (2): 147-161. 2011.

ªµ¦­µ¦¡§„¬«µ­˜¦rŚ¥ 3 (2): 147-161. 2554.

‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š„¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ Diversity of Orchids in Thung Salaeng Luang National Park

°o°¡¦ ÁŸº°„‡¨oµ¥1 Œ´˜¦´¥ ÁŠ·œÂ­Š­¦ª¥1, * ¨³ ­¤¦µœ ­»——¸2 ORPORN PHUEAKKHLAI1, CHATCHAI NGERNSAENGSARUAY1, * & SOMRAN SUDDEE2

1 £µ‡ª·µ¡§„¬«µ­˜¦r ‡–³ª·š¥µ«µ­˜¦r ¤®µª·š¥µ¨´¥Á„¬˜¦«µ­˜¦r ‹˜»‹´„¦ „¦»ŠÁš¡² 10900 1 Department of Botany, Faculty of Science, Kasetsart University, Chatuchak, Bangkok 10900, 2 ­¶œ´„Šµœ®°¡¦¦–Ťo ­¶œ´„ª·‹´¥„µ¦°œ»¦´„¬ržiµÅ¤o¨³¡´œ›»r¡º „¦¤°»š¥µœÂ®nŠµ˜· ­´˜ªržiµ ¨³¡´œ›»r¡º ‹˜»‹´„¦ „¦»ŠÁš¡² 10900 2 The Forest Herbarium, Department of National Parks, Wildlife and Conservation, Chatuchak, Bangkok 10900, Thailand

š‡´—¥n°. «¹„¬µ‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š„¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ ˜´ÊŠÂ˜nÁ—º°œ¤„¦µ‡¤ ™¹Š›´œªµ‡¤ ¡.«. 2550 ­¶¦ª‹Â¨³Á„ȝ˜´ª°¥nµŠÄœ£µ‡­œµ¤ 6 Á­oœšµŠ­¶¦ª‹ ‡¦°‡¨»¤­´Š‡¤¡º 5 œ·— ŗo„n š»nŠ®oµ žiµÁ˜ÈŠ¦´Š žiµ—·Â¨oŠ žiµÁ˜ÈŠ¦´ŠŸ­¤Å¤o­œ ¨³žiµ—·Á µ˜É¶ ‡ªµ¤­¼Š‹µ„¦³—´ œÊ¶š³Á¨ 500-950 Á¤˜¦ ¡ 3 ªŠ«r¥n°¥ 43 ­„»¨ 79 œ·— ªŠ«r¥n°¥š¸É¤¸‹¶œªœœ·—¤µ„š¸É­»—‡º° 70 œ·— ¦°Š¨Š¤µ‡º° Orchidoideae 8 œ·— ¨³ Apostasioideae 1 œ·— ­„»¨š¸É¤¸ ‹¶œªœœ·—¤µ„š¸É­»—‡º° Dendrobium 16 œ·— ¡„¨oª¥Å¤oš¸É‹´—°¥¼nĜ­™µœ£µ¡¡º®µ¥µ„ 3 œ·— ŗo„n Á°ºÊ°ŠœÊ¶˜oœ (Calanthe cardioglossa Schltr.) œµŠ°´Êª (Pecteilis susannae (L.) Raf.) ¨³ Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š (Pennilabium struthio Carr)

ABSTRACT. Study on diversity of orchids in Thung Salaeng Luang National Park was conducted from January to December 2007. Field surveys and specimen collections were made along six routes representing five vegetation types at 500-950 m.s.l. of savanna, deciduous dipterocarp forest, dry evergreen forest, pine-deciduous dipterocarp forest and lower montane rain forest. Seventy-nine species with 43 genera and three subfamilies were identified. Subfamilies Epidendroideae, Orchidoideae and Apostasioideae are found 70, eight and one species, respectively. Dendrobium is the most common genus with 16 species. Three species are

* Corresponding author: [email protected] Received: 29 September 2011 Accepted: 25 October 2011 148 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ treated as rare namely Calanthe cardioglossa Schltr., Pecteilis susannae (L.) Raf. and Pennilabium struthio Carr.

‡¶­¶‡´: ‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥, „¨oª¥Å¤o, °»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ KEYWORDS: Diversity, Orchids, Thung Salaeng Luang National Park

šœ¶ „µ¦«¹„¬µ‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š„¨oª¥Å¤oĜ¡ºÊœš¸É œ ʸ Á¡°š¦µœÉº —· ‹¶œªœœ—· ¨„¬–³šµŠ­´ –“µœ´ ¡ºªŠ«r„¨oª¥Å¤oĜž¦³Áš«Åš¥¤¸ž¦³¤µ– ª·š¥µ œ·Áª«ª·š¥µ ‹¶œªœž¦³µ„¦ nªŠÁª¨µ 177 ­„»¨ 1,133 œ·— (Thaithong, 1999) Áž}œ „µ¦°°„—°„¨³ÁžœŸ¨} ¨³­™µœ£µ¡ ŽŠ ɹ °¤o ¨¼ ªŠ«rš¸É¤¸‹¶œªœœ·—¤µ„š¸É­»— °Šž¦³Áš«Åš¥ —´Š„¨nµª­µ¤µ¦™œ¶ÅžÄoÁž}œ o°¤¼¨Á¡·É¤Á˜·¤Ä®o ‡·—Áž}œž¦³¤µ–¦o°¥¨³ 10 °Š¡º¤¸šn°¨¶Á¨¸¥Š „´Ã‡¦Š„µ¦¡¦¦–¡§„¬µ˜· °Šž¦³Áš«Åš¥ (vascular plants) ¤¸„µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»r˜´ÊŠÂ˜nÁ ˜ ¨³¥´ŠÁž}œž¦³Ã¥œr˜n°°»š¥µœ² Ĝ—oµœ„µ¦ °°»nœ‹œ™¹ŠÁ ˜¦o°œ ­nªœÄ®n¤¸™·Éœ„¶Áœ·—Äœ ‹´—„µ¦š¦´¡¥µ„¦¡¦¦–¡º ¨³ÄoÁž}œÂœªšµŠ £¼¤·£µ‡Á°Á¸¥˜³ª´œ°°„ÁŒ¸¥ŠÄ˜o Ĝž{‹‹»´œ „µ¦°œ»¦´„¬r„¨oª¥Å¤o®µ¥µ„¨³„¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ „¨oª¥Å¤oÁž}œ¡º„¨»n¤®œ¹ÉŠš¸Éŗo¦´‡ªµ¤­œÄ‹¤µ„ ¡ºÊœš¸É«¹„¬µÄ®o‡Š°¥¼nĜ›¦¦¤µ˜·˜n°Åž ÁœºÉ°Š‹µ„Áž}œ¡ºš¸É¤¸¤¼¨‡nµšµŠÁ«¦¬“„·‹ ‹¹Šš¶Ä®o

„¨oª¥Å¤ožiµ °Šž¦³Áš«Åš¥¤¸‹¶œªœ¨—œo°¥¨Š ª·›¸„µ¦«¹„¬µ Ž¹ÉŠÁ­¸É¥Š˜n°„µ¦­¼¡´œ›»r Ĝ –³Á—¸¥ª„´œ¥´Š µ— „µ¦­¶¦ª‹Â¨³«„¬µ°¥¹ µŠ¨³Á°n ¥—¸ —Šœ´ œ„µ¦«Ê´ „¬µ¹ „¶®œ— °Á ˜¡ºÊœš¸É«¹„¬µÁž}œÁ­oœšµŠ ‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š„¨oª¥Å¤oĜ¡ºÊœš¸É˜nµŠÇ ‹¹Š ­¶¦ª‹ (line transect) 6 Á­oœšµŠ­¶¦ª‹ ŗo„n Áž}œ„µ¦Á¡·É¤Á˜·¤ o°¤¼¨¡ºÊœ“µœ­¶®¦´¡ºªŠ«rœ¸Ê Á­oœšµŠœÊ¶˜„„nŠÃ­£µ ¦³¥³šµŠ 10 „·Ã¨Á¤˜¦ Ä®o¤¸‡ªµ¤­¤¼¦–r¤µ„ ¹Êœ Á­oœšµŠ®œnª¥¡·š´„¬r°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š¸É ­¨. 8 °»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ ˜´ÊŠ°¥¼nĜÁ ˜ (®œ°ŠÂ¤nœµ) ¦³¥³šµŠ 3.5 „·Ã¨Á¤˜¦ Á­oœšµŠ Ášº°„Á µÁ¡¦¼¦–r ¤¸¡ºÊœš¸É‡¦°‡¨»¤‹´Š®ª´— ­n°Š­´˜ªr ¦³¥³šµŠ 5.5 „·Ã¨Á¤˜¦ Á­oœšµŠ ¡·¬–»Ã¨„¨³‹´Š®ª´—Á¡¦¼¦–r Áž}œ°»š¥µœ² š»nŠœµŠ¡µ ¦³¥³šµŠ 14 „·Ã¨Á¤˜¦ Á­oœšµŠ š¸É¤¸­£µ¡£¼¤·ž¦³Áš«Áž}œ£¼Á µ­¼Š˜É¶ ­£µ¡¡ºÊœš¸É „nŠª´ŠœÊ¶Á¥Èœ ¦³¥³šµŠ 24.5 „·Ã¨Á¤˜¦ ¨³ ¤¨¸ „¬–³­´ Š‡¤¡´ šº ˜„˜É¸ µŠ„n œ´ ‹ŠÁž¹ œ¡} œšÊº ®œÉ¸ ŠÉ¹ Á­oœšµŠš»nŠÃœœ­œ ¦³¥³šµŠ 9 „·Ã¨Á¤˜¦ ×¥ š¸É¤¸‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š¡¦¦–¡º­¼Š ¦ª¤š´ÊŠ¡º °°„­¶¦ª‹Â¨³Á„ȝ¦ª¦ª¤˜´ª°¥nµŠ„¨oª¥Å¤o ªŠ«„¨r ª¥Å¤o o —ª¥‡ªµ¤°o —¤­¤» ¦–¼ ˜µ¤›¦¦¤µ˜r · Ĝ£µ‡­œµ¤š„Á—» °œº Á—°œ¨³º 1 ‡¦ŠÊ´ ˜ŠÂ˜Ê´ Á—n °œº š¶Ä®o°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ¤¸Â®¨nŠ ¤„¦µ‡¤™¹Š›´œªµ‡¤ ¡.«. 2550 ×¥™nµ¥£µ¡ šn°ŠÁš¸É¥ª®¨µ¥Â®nŠ Áž}œÁ®˜»Ä®o™·Éœš¸É°¥¼n˜µ¤ Á¡ºÉ°´œš¹„¨´„¬–³ª·­´¥ ™·Éœš¸É°¥¼n ¨´„¬–³Â¨³ ›¦¦¤µ˜·™¼„¦„ªœ Ž¹ÉŠ¤¸Ÿ¨„¦³šÃ—¥˜¦Š˜n° ­¸ °Š—°„ ¨³Ÿ¨ ´œš¹„ o°¤¼¨—oµœœ·Áª«ª·š¥µ „¨oª¥Å¤o š¶Ä®o‹¶œªœž¦³µ„¦„¨oª¥Å¤o˜n¨³ µŠž¦³„µ¦ Ž¹ÉŠž¦³„°—oª¥ œ·—žiµ ™·Éœš¸É°¥¼n œ·—¨—¨Š ‹µ„ž{®µ—´Š„¨nµª ‹¹ŠÁž}œš¸É¤µ °Š ¡·„´—˜¶Â®œnŠ ¨³‡ªµ¤­¼Š‹µ„¦³—´œÊ¶š³Á¨ ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 149

‹µ„œ´Êœ´œš¹„ o°¤¼¨„¨oª¥Å¤o ŗo„n ¨´„¬–³ª·­´¥ (Santisuk et al., 2006) ¨oª‹¹Šœ¶˜´ª°¥nµŠ ¨´„¬–³šµŠ­´–“µœª·š¥µµŠž¦³„µ¦š¸É‹³ ¡´œ›»rŤo—°ŠÂ¨³˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo®oŠš¸Éŗo‹µ„„µ¦ Áž¨¸É¥œÂž¨ŠÅž®¨´Š‹µ„š¶Áž}œ˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo «¹„¬µ‡¦´ÊŠœ¸Ê Á„ȝ¦´„¬µÅªoÁž}œ˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo —°ŠÂ¨³/®¦º°˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo®oŠ ¨³Á„ȝ °oµŠ°·ŠÄœ¡·¡·›£´–”r¡º £µ‡ª·µ¡§„¬«µ­˜¦r ˜´ª°¥nµŠ„¨oª¥Å¤oÄ®oŗo˜´ª°¥nµŠš¸É­¤¼¦–r ‹µ„œ´Êœ ‡–³ª·š¥µ«µ­˜¦ r ¤®µª·š¥µ¨´¥Á„¬˜¦«µ­˜¦ r œ¶˜´ª°¥nµŠš¸Éŗo‹µ„„µ¦­¶¦ª‹¤µ«¹„¬µ¨´„¬–³ ¨³ BKF šµŠ­´–“µœª·š¥µÃ—¥¨³Á°¸¥— Á¡ºÉ°¦³»ºÉ° ª·š¥µ«µ­˜¦rš¸É™¼„˜o°Š ץčo¦¼žª·›µœ‹µ„ Ÿ¨„µ¦«¹„¬µ Á°„­µ¦—oµœ°œ»„¦¤ª·›µœ¡ºªŠ«r„¨oª¥Å¤o Ánœ ‹µ„„µ¦­¶¦ª‹Â¨³«„¬µ„¨¹ ª¥Å¤o Ĝ°o š¥µœ» Botanisk Tidsskrift (Seidenfaden, 1973a, ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ ˜´ÊŠÂ˜nÁ—º°œ¤„¦µ‡¤™¹Š 1975a), Dansk Botanisk Arkiv (Seidenfaden, ›´œªµ‡¤ ¡.«. 2550 ×¥„µ¦­¶¦ª‹Â¨³Á„ȝ 1971, 1973b, 1975b, 1976, 1977, 1978a, ˜´ª°¥nµŠ„¨oª¥Å¤oĜ£µ‡­œµ¤ 6 Á­oœšµŠ­¶¦ª‹ 1978b, 1979), Opera Botanica (Seidenfaden, ‡¦°‡¨»¤­´Š‡¤¡º 5 œ·— ŗo„n š»nŠ®oµ 1982, 1983, 1985, 1986, 1988, 1992), Nordic (savanna) ‡ªµ¤­¼Š‹µ„¦³—´œÊ¶š³Á¨ 700-850 Journal of Botany (Seidenfaden, 1981) ¨³ Á¤˜¦ žiµÁ˜ÈŠ¦´Š (deciduous dipterocarp forest) °œÇºÉ šÁ„¸É ¥ª ¸É °Š„o „µ¦«´ „¬µ—¹ µœ°œo „¦¤ª» ›µœ¡· º ‡ªµ¤­¼Š‹µ„¦³—´œÊ¶š³Á¨ 700-850 Á¤˜¦ ¨³Áš¸¥Á‡¸¥Š˜´ª°¥nµŠ„¨oª¥Å¤oš¸É¦³»œ·—¨oª žiµ—·Â¨oŠ (dry evergreen forest) ‡ªµ¤­¼Š‹µ„ „˜´ ª°¥´ µŠšn ¤É¸ ¸ °ªÉº š¥µ«µ­˜¦· ™r „˜¼ °Ššo Á„ɸ ¦È „¬µ´ ¦³—œ´ ¶š³Á¨Ê 500-850 Á¤˜¦ žµÁ˜i Š¦È ŠŸ­¤Å¤´ ­œo ŪoĜ®°¡¦¦–Ťo „¦¤°»š¥µœÂ®nŠµ˜· ­´˜ªržiµ (pine-deciduous dipterocarp forest) ‡ªµ¤­¼Š ¨³¡´œ›»r¡º (BKF) ¨³¡·¡·›£´–”r¡º„¦»ŠÁš¡ ‹µ„¦³—œ´ ¶š³Á¨Ê 900-950 Á¤˜¦ ¨³žµ—i Á µ˜· ¶É „¦¤ª·µ„µ¦Á„¬˜¦ (BK) ¡·¡·›£´–”r¡º«µ­˜¦µ (lower montane rain forest) ‡ªµ¤­¼Š‹µ„¦³—´ ‹µ¦¥r„­·œ ­»ª˜³¡´œ›»r £µ‡ª·µ¡§„¬«µ­˜¦r œÊ¶š³Á¨ 900-950 Á¤˜¦ ¡„¨oª¥Å¤o 3 ªŠ«r¥n°¥ ‡–³ª·š¥µ«µ­˜¦r ‹»¯µ¨Š„¦–r¤®µª·š¥µ¨´¥ 43 ­„¨» 79 œ—· Ĝ‹¶œªœœÁžÊ¸ œ„¨} ª¥Å¤o °o Š°µ«· ¥´ (BCU) ®°¡¦¦–Ťo ­ªœ¡§„¬«µ­˜¦r­¤Á—È‹ 53 œ·— „¨oª¥Å¤o—·œ 21 œ·— „¨oª¥Å¤oš¸ÉÁž}œš´ÊŠ ¡¦³œµŠÁ‹oµ­·¦·„·˜·Í °Š‡r„µ¦­ªœ¡§„¬«µ­˜¦ r „¨oª¥Å¤o°·Š°µ«´¥Â¨³ ¹Êœœ®·œ 3 œ·— „¨oª¥Å¤o (QBG) ¨³¡·¡·›£´–”r¡º £µ‡ª·µ¸ªª·š¥µ ¹Êœœ®·œ 1 œ·— ¨³„¨oª¥Å¤o­¦oµŠ°µ®µ¦Á°Š ‡–³ªš¥µ«µ­˜¦· r ¤®µªš¥µ¨· ¥Á´ ¥ŠÄ®¤¸ n ‹µ„œ´Êœ Ťnŗo 1 œ·— (˜µ¦µŠš¸É 1, £µ¡š¸É 1-3) ¦ª¦ª¤ °¤o ¨Á¡¼ °œ¶¤µÂ­—ŠŸ¨„µ¦«Éº „¬µ¹ ŗ„o n °»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ¤¸‡ªµ¤ ºÉ°ª·š¥µ«µ­˜¦r ºÉ°Åš¥ ¨´„¬–³ª·­´¥ œ·—žiµ ®¨µ„®¨µ¥ °Š„¨oª¥Å¤oĜ­´Š‡¤¡ºš´ÊŠ 5 œ·— ™·ÉœšÉ¸°¥¼n ‹¶œªœž¦³µ„¦ nªŠÁª¨µ°°„—°„ š¸É˜„˜nµŠ„´œ µŠœ·—¡ÁŒ¡µ³Äœ­´Š‡¤¡ºÄ— ‹¶œªœ­„»¨Â¨³œ·—š¸É¡Äœ¡ºÊœš¸É«¹„¬µ ¨³ ­´Š‡¤¡º®œ¹ÉŠ ¨³µŠœ·—¡Äœ­´Š‡¤¡º ˜¦ª‹­°­™µœ£µ¡„¨oª¥Å¤o˜n¨³œ·— 2 œ·— „¨oª¥Å¤oš¸É¡ÁŒ¡µ³Äœžiµ—·Â¨oŠ ¤¸ 58 ×¥°oµŠ°·Š˜µ¤„µ¦ž¦³Á¤·œ­™µœ£µ¡¡º °Š œ·— Ĝ‹¶œªœœ¸ÊÁž}œ„¨oª¥Å¤o°·Š°µ«´¥ 45 œ·— IUCN Red List ¨³ Thailand Red Data: Plants ¨³„¨ª¥Å¤o —o œ· 13 œ—· Ĝ„¨¤„¨n» ª¥Å¤o °o Š°µ«· ¥´ 150 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

„ ‡ Š

‹ Œ 

Ž  

‘ ’ “ ” £µ¡š¸É 1. „¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ: „. Acampe rigida (Buch.-Ham. ex Sm.) P.F. Hunt; . Apostasia wallichii R. Br.; ‡. Arundina graminifolia (D. Don) Hochr.; Š. Biermannia ciliata (Ridl.) Garay; ‹. Bulbophyllum blepharistes Rchb.f.; Œ. B. haniffii Carr; . B. odoratissimum (Sm.) Lindl. ex Hook.f.; Ž. B. orientale Seidenf.; . Calanthe cardioglossa Schltr.; . Cleisostoma subulatum Blume; ‘. Coelogyne cumingii Lindl.; ’. C. trinervis Lindl.; “. Cymbidium bicolor Lindl.; ”. C. ensifolium (L.) Sw. ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 151

„ ‡ Š

‹ Œ 

Ž   ‘

’ “ ”

£µ¡š¸É 2. „¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ: „. Dendrobium acinaciforme Roxb.; . D. chrysotoxum Lindl.; ‡. D. crystallinum Rchb.f.; Š. D. lindleyi Steud.; ‹. D. parciflorum Rchb.f. ex Lindl.; Œ. D. polyanthum Wall. ex Lindl.; . Eria discolor Lindl.; Ž. Eulophia spectabilis (Dennst.) Suresh; . Habenaria chlorina C.S.P. Parish & Rchb.f.; . H. rhodocheila Hance; ‘. Nervilia crociformis (Zoll. & Moritzi) Seidenf.; ’. Pecteilis susannae (L.) Raf.; “. Phaius tankervilleae (Banks ex L’Hér.) Blume; ”. Phalaenopsis cornu-cervi (Breda) Blume & Rchb.f. 152 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

„ ‡ Š

‹ Œ 

Ž  

‘ ’ “ ” £µ¡š¸É 3. „¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ: „. Pholidota imbricata Lindl.; . Polystachya concreta (Jacq.) Garay & H.R. Sweet; ‡. Pomatocalpa maculosum (Lindl.) J.J. Sm.; Š. Rhynchostylis retusa (L.) Blume; ‹. Sarcoglyphis mirabilis (Rchb.f.) Garay; Œ. Spathoglottis affinis de Vriese; . Staurochilus fasciatus (Rchb.f.) Ridl.; Ž. Tainia penangiana Hook.f.; . Thrixspermum acuminatissimum (Blume) Rchb.f.; . T. centipeda Lour.; ‘. Trichotosia dasyphylla (C.S.P. Parish & Rchb.f.) Kraenzl.; ’. T. pulvinata (Lindl.) Kraenzl.; “. Tropidia pedunculata Blume; ”. Zeuxine nervosa (Wall. ex Lindl.) Benth. ex Trimen

ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 153

Á¤ºÉ°‹¶Âœ„˜µ¤­£µ¡™·Éœš¸É°¥¼n¡ªnµ „¨oª¥Å¤o ¨³Á°ºÊ°Š­¸˜°Š (Habenaria chlorina) š¸É¤´„°¥¼nĄ¨o¥°— °Š¡ºÄ®o°µ«´¥ ˜µ¤¡ºÊœš¸ÉÁžd— „¨ª¥Å¤o šo ¡ÁŒ¡µ³ÄœžÉ¸ µ—i Á µ˜· ¶É ¤ ¸ 2 œ—· ènŠÂ¨³¤¸Â­ŠÂ——‹´— ¤¸ 42 œ·— ¨³¡˜µ¤ Ážœ„¨} ª¥Å¤o °o Š°µ«· ¥´ °¥Ä„¨n¼ ¥°— °Š¡o Ä®º °µ«o ¥´ ¡œšÊº ¦É¸ ¤¦n ¤Â®¨· Šœn ¶Ê ¤ ¸ 3 œ—· ŗ„o n ­ŠÃ˜žµ„œ„· ˜µ¤¡ºÊœš¸É¦n¤Â¨³¤¸Â­ŠÂ——­n°Š™¹Š 1 œ·— ŗo„n (Bulbophyllum clandestinum) Á°ºÊ°ŠÄ„·Éª Á°ºÊ°Š œ®¤¼ (Dendrobium pachyglossum) ¨³ (Cleisostoma subulatum) ¨³Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š Áž}œ„¨oª¥Å¤o—·œ ¹Êœœ—·œš¸É¤¸Á«¬ÄÅ¤oš´™¤ (Pennilabium struthio) Ĝ„¨»n¤„¨oª¥Å¤o—·œ Á¤ºÉ° ˜µ¤¡ºÊœš¸É¦n¤Â¨³¤¸Â­ŠÂ——­n°Š™¹Š 1 œ·— ŗo„n ‹¶Âœ„˜µ¤­£µ¡™·Éœš¸É°¥¼n¡ªnµ „¨oª¥Å¤oš¸É ¹Êœ Á°ºÊ°ŠœÊ¶˜oœ (Calanthe cardioglossa) ˜µ¤µ¥žiµ—·Â¨oŠÂ¨³¤¸Â­ŠÂ——‹´— ¤¸ 6 œ·— „¨ª¥Å¤o šo ¡ÁŒ¡µ³ÄœžÉ¸ µÁ˜i Š¦È Š´ Ážœ„¨} ª¥Å¤o o ŗo„n ªnµœ®´ª‡¦¼ (Eulophia spectabilis) œµŠ°´Êª °·Š°µ«´¥ ¤´„°¥¼n˜µ¤˜oœÁ®¸¥Š ˜µ¤¡ºÊœš¸ÉÁžd—ènŠ œo°¥ (Habenaria dentata) œµŠ˜µ¥žµ„­o°¤ ¨³¤Â­ŠÂ——‹¸ —´ ¤ ¸ 1 œ—· ŗ„o n Á°°ŠÂž¦Š­ºÊ ¢¸ œ{ (Peristylus lacertiferus) Á°ºÊ°Š¡¦oµª (Phaius (Dendrobium secundum) tankervilleae) Á°ºÊ°Š­¸¨µ (Tainia angustifolia) „¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ­´Š‡¤¡º 2 œ·— ‹´—„¨»n¤ ¨³Á°ºÊ°Š­¸¨µÁ®¨º°Š (Tainia penangiana) ŗ—o Šœ´ ¸Ê „¨ª¥Å¤o šo ¡š¸É ŠÄœž´Ê µ—i Â¨· ŠÂ¨³žo µÁ˜i Š¦È Š´ „¨oª¥Å¤oš¸É ¹Êœœ—·œš¸É¤¸Á«¬ÄÅ¤oš´™¤˜µ¤ ˜µ¤µ¥žµ—i Â¨· ŠÂ¨³¤o ­ŠÂ——­¸ °Š™n Š¹ ¨³˜µ¤ ¡ºÊœš¸É¦n¤Â¨³¤¸Â­ŠÂ——­n°Š™¹Š ¤¸ 6 œ·— ŗo„n ¡ºÊœš¸ÉÁžd—ènŠÂ¨³¤¸Â­ŠÂ——‹´— ¤¸ 4 œ·— ŗo„n ˜µœ ä¥ (Apostasia wallichii) œµŠ‡¶ ‹„¡¦µ®¤–» r ( indica) œµŠ°ªÊ´ (Pecteilis (Cymbidium ensifolium) Á°ºÊ°Š‡´œ«¦ (Disperis susannae) Á°°ŠœµŠ°ºÊ ¤o (Polystachya concreta) neilgherrensis) Á°ºÊ°Š—·œÄ´ª (Nervilia ¨³Á°ºÊ°Š—·œ—°„ µª (Tropidia pedunculata) crociformis) Á°ºÊ°Š—·œžµ„®´ªÄ‹ (Zeuxine „¨oª¥Å¤oš¸É¡š´ÊŠÄœžiµ—·Â¨oŠÂ¨³žiµ—·Á µ nervosa) ¨³Á°ºÊ°Š„¨¸˜·— (Gastrodia exilis) ˜É¶ ˜µ¤¡ºÊœš¸É¦n¤¦·¤Â®¨nŠœÊ¶Â¨³¤¸Â­ŠÂ——­n°Š™¹Š œ·—®¨´Š­»—œ¸ÊÁž}œ„¨oª¥Å¤o—·œ­¦oµŠ°µ®µ¦Á°Š ¤¸ 4 œ·— ŗo„n ­·ŠÃ˜¦ªŠš°Š (Bulbophyllum Ťnŗo ¨³„¨oª¥Å¤oš¸É¡˜µ¤¡ºÊœš¸É¦n¤¦·¤Â®¨nŠœÊ¶ orientale) ž{——Š (Habenaria rhodocheila) ¤¸ 1 œ·— ŗo„n ªnµœ‹»„ (Spathoglottis plicata) „µ˜µŒn° (Kingidium deliciosum) ¨³­µ¤„o°¤ „¨oª¥Å¤oš¸É¡ÁŒ¡µ³ÄœžiµÁ˜ÈŠ¦´ŠŸ­¤Å¤o­œ (Trichotosia dasyphylla) ˜µ¤¡ºÊœš¸ÉÁžd—ènŠÂ¨³¤¸Â­ŠÂ——‹´— ¤¸ 4 œ·— „¨oª¥Å¤oš¸É¡š´ÊŠÄœžiµ—·Â¨oŠÂ¨³žiµÁ˜ÈŠ¦´Š Áž}œ„¨oª¥Å¤o—·œ 3 œ·— ŗo„n ¤oµª·ÉŠ (Doritis Ÿ­¤Å¤o­œ ˜µ¤¡ºÊœš¸ÉÁžd—ènŠÂ¨³¤¸Â­ŠÂ——‹´— pulcherrima) ®µ¤o œž´ ¼ (Habenaria rostellifera) ¤ ¸ 3 œ—· ŗ„o n Á°°Š®¤µ„ºÊ (Coelogyne trinervis) ¨³Á®¨º°Š¡·«¤¦ (Spathoglottis affinis) ¨³ Á°ºÊ°Š³œ ¸ (Dendrobium senile) ¨³Á°ºÊ°Šµ¥«¦¸ „¨oª¥Å¤o ¹Êœœ®·œ 1 œ·— ŗo„n ­·ŠÃ˜„¨°„˜µ (Eria lasiopetala) (Bulbophyllum blepharistes) „¨oª¥Å¤oš¸É¡š´ÊŠÄœžiµ—·Â¨oŠÂ¨³š»nŠ®oµ „¨ª¥Å¤o šo ¡ÁŒ¡µ³ÄœšÉ¸ Š®n» µo Ážœ„¨} ª¥Å¤o o ˜µ¤¡œšºÊ Áž¸É —èd ŠÂ¨³¤n ­ŠÂ——‹¸ —´ ¤„°´ Š°µ«· ¥˜µ¤´ —œ· ¡˜µ¤¡œšÊº ÁžÉ¸ —èd ŠÂ¨³¤n ­ŠÂ——‹¸ —´ ¤ ¸ 2 œ—· ˜œ„¦³Ã—œo ¤ ¸ 1 œ—· ŗ„o n Á°°ŠŸºÊ Š¹Ê (Dendrobium ŗo„n ®oµ‹·Ê¤¢{œ‡ªµ¥ (Arundina graminifolia) lindleyi) (˜µ¦µŠš¸É 1) 154 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

‹µ„„µ¦­¶¦ª‹Â¨³«¹„¬µ‹¶œªœž¦³µ„¦ „¨ª¥Å¤o šo ¤É¸ ¸ ªŠÁª¨µ°°„—°„n 1 Á—°œº ¤ ¸ 38 œ—· „¨ª¥Å¤o ˜µ¤Á­o œšµŠ­¶¦ª‹šo „¶®œ—Äœ¡É¸ œšÊº «É¸ „¬µ¹ ¨³„¨oª¥Å¤oš¸É¤¸nªŠÁª¨µ°°„—°„­´Êœš¸É­»— ¤ ¸ ¡ªnµ „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸‹¶œªœž¦³µ„¦¤µ„š¸É­»— 1 œ·— ‡º° Á°ºÊ°Š„¨¸˜·— (Gastrodia exilis) (¡ 31-55 „° ®¦°„¦³‹µ¥šº ªÅžÄœ¡´É œšºÊ «¸É „¬µ¹ ) nªŠÁª¨µ°°„—°„¨³/®¦º°Áž}œŸ¨ 10-15 ª´œ ¤¸ 4 œ·— ŗo„n Á°ºÊ°ŠŸ¹ÊŠ (Dendrobium lindleyi) (˜µ¦µŠš¸É 1) Á°ºÊ°Šµ¥«¦¸ (Eria lasiopetala) ˜µœ ä¥ ‹µ„„µ¦­¶¦ª‹Â¨³«¹„¬µnªŠÁª¨µ°°„—°„ (Apostasia wallichii) ¨³Á°ºÊ°Š„µ—°„ °Š„¨ª¥Å¤o Ĝ¡o œšÊº «É¸ „¬µ¡ª¹ µn Á—°œ¡§¬£µ‡¤º (Pholidota imbricata) ¡ 55, 48, 40 ¨³ 35 „° ™¹Š˜»¨µ‡¤ Áž}œnªŠÁª¨µš¸É„¨oª¥Å¤o°°„—°„¤µ„ ˜µ¤¨¶—´ „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸‹¶œªœž¦³µ„¦¤µ„ š¸É­»— ÁœºÉ°Š‹µ„Áž}œnªŠ§—¼ œ ‹¹Š¤¸ž¦·¤µ–œÊ¶ œ (¡ 21-30 „°) ¤¸ 16 œ·— „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸‹¶œªœ ¤µ„ ¨³¤¸‡ªµ¤ºÊœÁ®¤µ³­¤˜n°„µ¦Á‹¦·Á˜·Ã˜ ž¦³µ„¦žµœ„¨µŠ (¡ 11-20 „°) ¤¸ 23 œ·— °Š„¨oª¥Å¤o (˜µ¦µŠš¸É 1, £µ¡š¸É 4) „¨ª¥Å¤o šo ¤¸É ‹¶œªœž¦³µ„¦œ¸ °¥o (¡ 6-10 „°) ‹¶œªœœ·— ¤ ¸ 28 œ—· ¨³„¨ª¥Å¤o šo ¤É¸ ‹¶œªœž¦³µ„¦œ¸ °¥o 25 ¤µ„ (¡ 1-5 „°) ¤¸ 9 œ·— ŗo„n Á°ºÊ°Š—°„ 20 ¤³Á °º (Dendrobium hercoglossum) Á°°Š­µ¦£Êº ¸ 15 10 (Acampe rigida) œµŠ˜µ¥žµ„­o°¤ (Peristylus 5 0 Á—º°œ lacertiferus) ˜³ µÂ—Š (Thrixspermum 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 acuminatissimum) Á°ºÊ°ŠÄ„·Éª (Cleisostoma subulatum) Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š (Pennilabium £µ¡š¸É 4 nªŠÁª¨µ°°„—°„ °Š„¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœ struthio) Á°°ŠÁ­ºÊ °ÂŸº ªo (Pomatocalpa maculosum) ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ Á°ºÊ°Šže„Å„nÄ® n (Agrostophyllum planicaule) ¨³Â„nœ˜´ªŸ¼o¨¼n¨¤ (Oberonia gammiei) ¡ 1, ª·‹µ¦–rŸ¨„µ¦«¹„¬µ 3, 3, 3, 4, 4, 4, 5 ¨³ 5 „° ˜µ¤¨¶—´ (˜µ¦µŠš ¸É 1) Áž¦¸¥Áš¸¥Ÿ¨„µ¦«¹„¬µ„´ o°¤¼¨š»˜·¥£¼¤· „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸nªŠÁª¨µ°°„—°„œµœš¸É­»— „µ¦­¶¦ª‹Â¨³«¹„¬µ¡ºªŠ«r„¨oª¥Å¤oĜ°»š¥µœ 5 Á—°œº ¤ ¸ 4 œ—· Ĝ‹¶œªœœ¤Ê¸ „¨¸ ª¥Å¤o šo °°„—°„ɸ ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠÂ¨³¡ºÊœš¸ÉĄ¨oÁ‡¸¥Š Á¡ºÉ° ĜÁ—º°œÁ¤¬µ¥œ™¹Š­·Š®µ‡¤ 3 œ·— ŗo„ n š¦µœ·— ‹¶œªœœ·— ¨³„µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»r Á°ºÊ°Š¥°—­¦o°¥ (Dendrobium acinaciforme) šÁ®¤É¸ °œ®¦º °Â˜„˜º µŠ‹µ„šn Á‡¥¤É¸ ¦µ¥ŠµœÅª¸ o —Šœ´ ʸ Á°°Šš°ŠÊº (D. ellipsophyllum) ¨³Á°°Š¡ªŠ¡¨°¥Êº Thaithong (1999) ¦µ¥Šµœ„µ¦¡„¨oª¥Å¤o (Sarcoglyphis mirabilis) ¨³„¨ª¥Å¤o šo °°„—°„ɸ žiµ °ŠÅš¥ 1,133 œ·— Ĝ‹¶œªœœ¸Ê¤¸ 57 œ·— Á—º°œ¡§¬£µ‡¤™¹Š„´œ¥µ¥œ 1 œ·— ŗo„ n š¡Äœ°É¸ š¥µœÂ®» Šµ˜n š· ŠÂ­¨Š®¨ªŠn» „µ¦«„¬µ¹ Á°ºÊ°Š¤oµ¨µ¥Á­º° (Phalaenopsis cornu-cervi) ‡¦´ÊŠœ¸Ê¡ªnµ ¤¸„¨oª¥Å¤o 61 œ·—š¸É¡Á¡·É¤Á˜·¤ „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸nªŠÁª¨µ°°„—°„ 4 Á—º°œ ¤¸ 5 œ·— ‹µ„„µ¦¦µ¥Šµœ—´Š„¨nµª ¨³¤¸ 18 œ·—š¸É¡ „¨oª¥Å¤oš¸É¤¸nªŠÁª¨µ°°„—°„ 3 Á—º°œ ¤¸ 4 œ·— ÁnœÁ—¸¥ª„´„µ¦«¹„¬µ‡¦´ÊŠœ¸Ê (˜µ¦µŠš¸É 1) „¨ª¥Å¤o šo ¤É¸ ¸ ªŠÁª¨µ°°„—°„n 2 Á—°œº ¤ ¸ 27 œ—· ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 155

ª­´œ˜r £¼¡··˜ (2549) «¹„¬µ¡¦¦–Ťoš¸Éœnµ pulcherrima) Á°ºÊ°ŠŸ¸¡¦µ¥ (Eria amica) Á°ºÊ°Š ­œÄ‹ššÉ¸ ŠÃœœ­œn» ¡„¨ª¥Å¤o o 13 œ—· „µ¦«„¬µ¹ ˜µ¨®œ· (E. discolor) Á°°Šµ¥«¦ºÊ ¸ (E. lasiopetala) ‡¦´ÊŠœ¸Ê¡ªnµ ¤¸‹¶œªœœ·—„¨oª¥Å¤o¤µ„„ªnµŸ¨ ¡¦¦–¸ (E. pannea) Á°ºÊ°Š¨¶˜n° (Pholidota „µ¦«¹„¬µ °Šª­´œ˜r 68 œ·— ÁœºÉ°Š‹µ„„¶®œ— articulata) Á°ºÊ°Š„µ—°„ (P. imbricata) ¨³ ‹¶œªœÁ­oœšµŠ­¶¦ª‹¤µ„„ªnµ™¹Š 5 Á­oœšµŠ ­µ¤„o°¤ (Trichotosia dasyphylla) ŗo„n Á­oœšµŠœÊ¶˜„„nŠÃ­£µ Á­oœšµŠ®œnª¥ ˜¦ª‹­°„µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»rĜž¦³Áš«Åš¥ ¡·š´„¬r°»š¥µœÂ®nŠµ˜· š¸É­¨. 8 (®œ°ŠÂ¤nœµ) ‹µ„˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo®oŠÂ¨³˜´ª°¥nµŠ¡´œ›»rŤo—°Š Á­œšµŠ­o °Š­n ˜ª´ r Á­œšµŠšo ŠœµŠ¡µn» ¨³Á­œšµŠo š¸ÉÁ„ȝ¦´„¬µÅªoĜ®°¡¦¦–Ťo®¦º°¡·¡·›£´–”r¡º „Šªn Šœ´ ¶Á¥Ê œÈ Á¤°¦ª¤šÉº „Á­» œšµŠÂ¨o ªž¦³„°—o ª¥o ˜nµŠÇ (BKF, BK, BCU, QBG, ¡·¡·›£´–”r¡º ­´Š‡¤¡ºš»nŠ®oµ žiµÁ˜ÈŠ¦´Š žiµ—·Â¨oŠ žiµÁ˜ÈŠ¦´Š £µ‡ªµ· ªª¸ š¥µ· ‡–³ªš¥µ«µ­˜¦· r ¤®µªš¥µ¨· ¥´ Ÿ­¤Å¤o­œ ¨³žiµ—·Á µ˜É¶ Ž¹ÉŠ‡¦°‡¨»¤œ·— Á¸¥ŠÄ®¤n) ¨³«¹„¬µÁ°„­µ¦š¸ÉÁ„¸É¥ª o°Š„´„µ¦ ­´Š‡¤¡º¤µ„„ªnµ ¨³¤¸ 11 œ·—š¸É¡ÁnœÁ—¸¥ª ­¶¦ª‹Â¨³«¹„¬µ„¨oª¥Å¤o ¡ªnµ Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š „„µ¦«´ „¬µ‡¦¹ ŠœÊ´ ʸ ŗ„o n ‹„¡¦µ®¤–» r (Acriopsis (Pennilabium struthio) ¤¸Á ˜„µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»r indica) ®µ‹o ¤¢·Ê œ‡ªµ¥{ (Arundina graminifolia) Ĝž¦³Áš«Åš¥¦Áª–Á µÁ · ¥ª¸ °š¥µœÂ®» Šµ˜n · ­·ŠÃ˜„¨°„˜µ (Bulbophyllum blepharistes) Á µÄ® n (°¤¦¦˜œ´ r ´ª‡¨oµ¥, 2548) „µ¦«¹„¬µ Á°°ŠœºÊ ¶˜Ê œo (Calanthe cardioglossa) Á°°Š®¤µ„ºÊ ‡¦´ÊŠœ¸Ê¡„¨oª¥Å¤oœ·—œ¸ÊĜ°»š¥µœÂ®nŠµ˜· (Coelogyne trinervis) Á°ºÊ°Š³œ¸ (Dendrobium š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ ‹¹ŠÁž}œ„µ¦¦µ¥ŠµœÂ®¨nŠ„¦³‹µ¥ senile) ¤oµª·ÉŠ (Doritis pulcherrima) Á°ºÊ°Šµ¥«¦ ¸ ¡´œ›»rÄ®¤n ¨³Á¤ºÉ°¡·‹µ¦–µ‹¶œªœž¦³µ„¦Â¨³ (Eria lasiopetala) Á°°Š­ºÊ ˜°Š¸ (Habenaria chlorina) „µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»r Ÿ¼oª·‹´¥‹´—Ä®o„¨oª¥Å¤oœ·—œ¸Ê°¥¼n ž{——Š (H. rhodocheila) ¨³Á®¨º°Š¡·«¤¦ Ĝ­™µœ£µ¡¡º®µ¥µ„ (Spathoglottis affinis) „˜· Á¬“· r «¦—¸ ¬“· (2532) «„¬µ¡¦¦–Ť¹ —°„o ­¦»žŸ¨„µ¦«¹„¬µ ¦·Áª–¨µœ®·œ Ĝ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·£¼®·œ¦n°Š„¨oµ ‹µ„„µ¦­¶¦ª‹Â¨³«„¬µ„¨¹ ª¥Å¤o Ĝ°o š¥µœ» ¡„¨oª¥Å¤o 23 œ·— „µ¦«¹„¬µ‡¦´ÊŠœ¸Ê¡ªnµ ®Šµ˜n š· ŠÂ­¨Š®¨ªŠn» ‡¦°‡¨¤­» Š‡¤¡´ º 5 œ—· ¤¸‹¶œªœœ·—„¨oª¥Å¤o¤µ„„ªnµŸ¨„µ¦«¹„¬µ °Š ŗ„o n šŠ®n» µo žµÁ˜i Š¦È Š´ žµ—i Â¨· Šo žµÁ˜i Š¦È ŠŸ­¤´ „˜· Á¬“· r 67 œ—· Áœ°Š‹µ„„ɺ ˜· Á¬“· „¶®œ—¡r œšÊº ɸ Ťo­œ ¨³žiµ—·Á µ˜É¶ ¡„¨oª¥Å¤o 3 ªŠ«r¥n°¥ «¹„¬µÁŒ¡µ³¦·Áª–¨µœ®·œ Ž¹ÉŠÁž}œ™·Éœš¸É°¥¼nš¸É¤¸ 43 ­„¨» 79 œ—· ªŠ«¥r °¥šn ¤É¸ ‹¶œªœœ¸ —„¨· ª¥Å¤o o ¨„¬–³Â˜„˜´ µŠ„n œ°¥´ µŠn —Á‹œ„´ Á­´ œšµŠ­¶¦ª‹o ¤µ„š­¸É —‡» °º Epidendroideae (70 œ—· ) ¦°Š¨Š¤µ Ĝ¡ºÊœš¸É«¹„¬µ œ°„‹µ„œ¸Ê¥´Š¤¸‹¶œªœÁ­oœšµŠ ‡°º Orchidoideae (8 œ—· ) ¨³ Apostasioideae ­¶¦ª‹Â¨³œ—­· Š‡¤¡´ œº °¥„ªo µn ¨³¤ ¸ 12 œ—· (1 œ·—) ­„»¨š¸É¤¸‹¶œªœœ·—¤µ„š¸É­»—‡º° š¸É¡ÁnœÁ—¸¥ª„´„µ¦«¹„¬µ‡¦´ÊŠœ¸Ê ŗo„n ­·ŠÃ˜ Dendrobium (16 œ—· ) ¨„¬–³ª´ ­· ¥ °Š„¨´ ª¥Å¤o o ǤŢ (Bulbophyllum odoratissimum) Á°°Š®¤µ„ºÊ š¸É¡¤µ„š¸É­»—‡º° „¨oª¥Å¤o°·Š°µ«´¥ (53 œ·—) (Coelogyne trinervis) Á°°Š¥°—­¦ºÊ °¥o (Dendrobium ¦°Š¨Š¤µ‡º° „¨oª¥Å¤o—·œ (21 œ·—) „¨oª¥Å¤o acinaciforme) Á°°Š³œÊº ¸ (D. senile) ¤µªo ŠÉ· (Doritis šÁž¸É œš} Š„¨´Ê ª¥Å¤o °o Š°µ«· ¥Â¨³ ´ œœ®¹Ê œ· (3 œ—· ) 156 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

„¨oª¥Å¤o ¹Êœœ®·œ (1 œ·—) ¨³„¨oª¥Å¤o­¦oµŠ œµ¥¦·œš¦r Á„¬˜¦¨´„¬¤¸ Ž¹ÉŠnª¥Á„ȝ o°¤¼¨ °µ®µ¦Á°ŠÅ¤nŗo (1 œ·—) £µ‡­œµ¤ ¨³ °‡»–Á‹oµ®œoµš¸É¡·¡·›£´–”r¡º ˜¦ª‹­™µœ£µ¡¡ºÃ—¥°oµŠ°·Š˜µ¤„µ¦ BCU, BK, BKF, QBG ¨³¡·¡·›£´–”r¡º ž¦³Á¤·œ­™µœ£µ¡ °Š Thailand Red Data: £µ‡ªµ· ªª¸ š¥µ· ‡–³ªš¥µ«µ­˜¦· r ¤®µªš¥µ¨· ¥´ Plants (Santisuk et al., 2006) ¡„¨oª¥Å¤o Á¸¥ŠÄ®¤ n š¸É°¶œª¥‡ªµ¤­³—ª„Äœ„µ¦Äo®° ®µ¥µ„ 2 œ·— ŗo„n Á°ºÊ°ŠœÊ¶˜oœ (Calanthe ¡¦¦–Ťo®¦º°¡·¡·›£´–”r¡º ¨³®o°Š­¤»—š¸É¤¸ cardioglossa) ¨³œµŠ°´Êª (Pecteilis susannae) ‡»–‡nµ°¥nµŠ¥·ÉŠ ‹µ„„µ¦ž¦³Á¤œ­™µœ£µ¡„¨· ª¥Å¤o Ĝ¡o œšÊº «É¸ „¬µ¹ ×¥Ÿªo¼ ‹· ¥´ °µŠ°o Š˜µ¤Á„–”· „µ¦ž¦³Á¤r œ­™µœ£µ¡· Á°„­µ¦°oµŠ°·Š °Š IUCN Red List ¡„¨oª¥Å¤o®µ¥µ„ 1 œ·— „·˜·Á¬“r «¦¸—·¬“. 2532. ¡´œ›»rŤo—°„¦·Áª–¨µœ®·œ ‡º° Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š (Pennilabium struthio) °»š¥µœÂ®nŠµ˜·£¼®·œ¦n°Š„¨oµ. ª·š¥µœ·¡œ›r Ÿ¨„µ¦«„¬µ‡¦¹ ŠœÊ´ š¶Ä®Ê¸ š¦µœo —· ¨„¬–³´ ž¦·µÃš, ‹»¯µ¨Š„¦–r¤®µª·š¥µ¨´¥. šµŠ­´–“µœª·š¥µ ‹¶œªœœ·— ‹¶œªœž¦³µ„¦ ª­´œ˜r £¼¡··˜. 2549. „µ¦­¶¦ª‹¡¦¦–Ťoš¸Éœnµ­œÄ‹ „µ¦„¦³‹µ¥¡´œ›»r ¨³œ·Áª«ª·š¥µµŠž¦³„µ¦ š¸Éš»nŠÃœœ­œ (Á°„­µ¦). ¡·¬–»Ã¨„: ­¶œ´„¦·®µ¦ °Š„¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ¡ºÊœš¸É«¹„¬µ œ°„‹µ„œ¸Ê ¡ºÊœš¸É°œ»¦´„¬r 11. „µ¦­¶¦ª‹Â¨³Á„ȝ¦ª¦ª¤˜´ª°¥nµŠ„¨oª¥Å¤o °¤¦¦´˜œr ´ª‡¨oµ¥. 2548. ‡ªµ¤®¨µ„®¨µ¥ °Š Ĝ£µ‡­œµ¤š„Á—» °œº Á—°œ¨³º 1 ‡¦ŠÊ´ š¶Ä®š¦µo „¨oª¥Å¤o¦·Áª–Á µÁ ¸¥ª °»š¥µœÂ®nŠµ˜· nªŠÁª¨µ°°„—°„¨³˜·—Ÿ¨ °Š„¨oª¥Å¤o Áž}œ Á µÄ®n. ª·š¥µœ·¡œ›rž¦·µÃš, ‹»¯µ¨Š„¦–r o°¤¼¨¡ºÊœ“µœš¸ÉčoĜ„µ¦ž¦³Á¤·œ­™µœ£µ¡¡º ¤®µª·š¥µ¨´¥. ¨³Áž}œ o°¤¼¨Á¡·É¤Á˜·¤„µ¦«¹„¬µ¡ºªŠ«r„¨oª¥Å¤o Santisuk, T., Chayamarit, K., Pooma, R. & Suddee, Ä®„o Ã‡¦Š„µ¦¡¦¦–¡§„¬µ˜´ °Šž¦³Áš«Åš¥· S. 2006. Thailand red data: plants. Office of Natural Resources and Environmental Policy „·˜˜·„¦¦¤ž¦³„µ« and Planning (ONEP), Thailand. Seidenfaden, G. 1971. Notes on the genus Luisia. Ÿ¨Šµœª‹· ¥œ´ ŗʸ ¦o š´ œ­œ» ­œ´ œ‹µ„ǦŠ„µ¦» Dansk Botanisk Arkiv 27(4): 1-101. ¡´•œµ°Š‡r‡ªµ¤¦¼o¨³«¹„¬µœÃ¥µ¥„µ¦‹´—„µ¦ . 1973a. Contributions to the orchid flora of š¦´¡¥µ„¦¸ª£µ¡Äœž¦³Áš«Åš¥ Ž¹ÉŠ¦nª¤‹´—˜´ÊŠ Thailand V. Botanisk Tidsskrift 68(1): 64. ×¥­¶œ´„Šµœ„°Šš»œ­œ´­œ»œ„µ¦ª·‹´¥Â¨³«¼œ¥r . 1973b. Notes on Cirrhopetalum Lindl. ¡´œ›»ª·«ª„¦¦¤Â¨³Áš‡ÃœÃ¨¥¸Â®nŠµ˜· ¦®´­ Dansk Botanisk Arkiv 29(1): 1-260. ǦŠ„µ¦ T_151004 Šµœª·‹´¥œ¸Ê­¶Á¦È‹¨»¨nªŠÅ—o . 1975a. Contributions to the orchid flora —ª¥‡ªµ¤o ª¥Á®¨n ° °Šº ‡‡¨®¨µ¥ » µ¥i °‡–» of Thailand VI. Botanisk Tidsskrift 70(1): 85. . 1975b. Orchid genera in Thailand I-III. ‡»–­ª´­ °´ÊœÁ˜oŠ ®´ª®œoµ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š Dansk Botanisk Arkiv 29(2-4): 1-92. ®¨ªŠ ‡»–ª­´œ˜r £¼¡··˜ Ÿ¼onª¥®´ª®œoµ°»š¥µœ² . 1976. Orchid genera in Thailand IV. Liparis šÉ°¶œª¥‡ªµ¤­³—ª„Äœ„µ¦Á„¸ ȝ o°¤¼¨£µ‡­œµ¤ L.C. Rich. Dansk Botanisk Arkiv 31(1): 1-105. œµ¥ž„¦– r š¡¥«¦· ¸ œµŠ­µªœŠœ» °œ¦» „¬´ ˜¦³„r ¨¼ ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 157

. 1977. Orchid genera in Thailand V. . 1983. Orchid genera in Thailand XI. Orchidoideae. Dansk Botanisk Arkiv 31(3): Pfitz. Opera Botanica 72: 1-124. 1-149. . 1985. Orchid genera in Thailand XII. . 1978a. Orchid genera in Thailand VI. Dendrobium Sw. Opera Botanica 83: 1-295. Neottioideae Lindl. Dansk Botanisk Arkiv . 1986. Orchid genera in Thailand XIII. 32(2): 1-195. Thirty-three epidendroid genera. Opera . 1978b. Orchid genera in Thailand VII. Botanica 89: 1-216 Oberonia Lindl. & Malaxis Sol. ex Sw. Dansk . 1988. Orchid genera in Thailand XIV. Botanisk Arkiv 33(1): 1-94. Fifty-nine vandoid genera. Opera Botanica . 1979. Orchid genera in Thailand VIII. 95: 1-397. Bulbophyllum Thou. Dansk Botanisk Arkiv . 1992. The Orchid of Indochina. Opera 33(3): 1-228. Botanica 114, 206-252. . 1981. Contributions to the orchid flora Thaithong, O. 1999. Orchids of Thailand. Bangkok: of Thailand IX. Nordic Journal of Botany Office of Environmental Policy and Planning. 1: 196-198. . 1982. Orchid genera in Thailand X. Trichotosia Bl. and Eria Lindl. Opera Botanica 62: 1-157. 158 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

˜µ¦µŠš¸É 1 „¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ ºÉ°ª·š¥µ«µ­˜¦r ºÉ°Åš¥ ¨´„¬–³ œ·—žiµ ‹¶œªœ nªŠÁª¨µ ª·­´¥ ž¦³µ„¦ °°„—°„ ªŠ«r¥n°¥ Apostasioideae 1. Apostasia wallichii R. Br. ˜µœ ä¥ TerO DEF, LMRF ***** ¡.‡.-¤·.¥. ªŠ«r¥n°¥ Orchidoideae 2. Disperis neilgherrensis Wight Á°ºÊ°Š‡´œ«¦** TerO DEF ** ¤·.¥.-„.‡. 3. Habenaria chlorina C.S.P. Parish Á°ºÊ°Š­¸˜°Š TerO S **** „.¥. & Rchb.f. 4. H. dentata (Sw.) Schltr. œµŠ°´Êªœo°¥ TerO DEF **** „.¥.-˜.‡. 5. H. rhodocheila Hance ž{——Š TerO DEF, LMRF *** „.‡. 6. H. rostellifera Rchb.f. ®oµ¤´œž¼ TerO PDDF ** ­.‡.-„.¥. 7. Pecteilis susannae (L.) Raf.* œµŠ°´Êª TerO DDF, DEF *** „.‡. 8. Peristylus lacertiferus (Lindl.) œµŠ˜µ¥žµ„­o°¤** TerO DEF * „.¥. J.J. Sm. 9. Zeuxine nervosa (Wall. ex Lindl.) Á°ºÊ°Š—·œžµ„®´ªÄ‹** TerO DEF ** „.¡. Benth. ex Trimen ªŠ«r¥n°¥ Epidendroideae 10. Acampe rigida Á°ºÊ°Š­µ¦£¸ EO DEF * Á¤.¥.-¡.‡. (Buch.-Ham. ex Sm.) P.F. Hunt 11. Acriopsis indica Wight ‹»„¡¦µ®¤–r EO DDF, DEF ** Á¤.¥. 12. Aerides falcata Lindl. & Paxton Á°ºÊ°Š„»®¨µ¡ªŠ EO DEF **** ¡.‡.-¤·.¥. 13. Agrostophyllum planicaule Á°ºÊ°Šže„Å„nÄ®n EO DEF * „.‡.-­.‡. (Wall. ex Lindl.) Rchb.f. 14. Arundina graminifolia (D. Don) ®oµ‹·Ê¤¢{œ‡ªµ¥ TerO S **** „.¥.-›.‡. Hochr. 15. Biermannia ciliata (Ridl.) Garay* Á°ºÊ°Š œ µª** EO DEF *** ¡.‡. 16. Bulbophyllum affine Wall. ­·ŠÃ˜ž¦³®¨µ— EO DEF ** ¤¸.‡.-Á¤.¥. ex Lindl. 17. B. blepharistes Rchb.f.* ­·ŠÃ˜„¨°„˜µ LO PDDF ** „.¥.-›.‡. 18. B. clandestinum Lindl.* ­·ŠÃ˜žµ„œ„** EO DEF *** „.‡.-­.‡. 19. B. haniffii Carr* ­·ŠÃ˜­¦o°¥¦³¥oµ** EO DEF ** ¤·.¥. 20. B. odoratissimum (Sm.) Lindl. ­·ŠÃ˜Ã‡¤Å¢ EO DEF *** Á¤.¥.-¡.‡. ex Hook.f. 21. B. orientale Seidenf.* ­·ŠÃ˜¦ªŠš°Š EO, LO DEF, LMRF **** ˜.‡.-›.‡. 22. Calanthe cardioglossa Schltr. Á°ºÊ°ŠœÊ¶˜oœ TerO LMRF ** „.¥.-›.‡ 23. Cleisostoma fuerstenbergianum „oµŠž¨µ EO DEF *** ­.‡. Kraenzl. ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 159

˜µ¦µŠš¸É 1 „¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ (˜n°) ºÉ°ª·š¥µ«µ­˜¦r ºÉ°Åš¥ ¨´„¬–³ œ·—žiµ ‹¶œªœ nªŠÁª¨µ ª·­´¥ ž¦³µ„¦ °°„—°„ 24. C. subulatum Blume* Á°ºÊ°ŠÄ„·Éª EO DEF * Á¤.¥.-¡.‡. 25. Coelogyne cumingii Lindl. Á°ºÊ°Š¤´œ EO DEF **** ¡.‡. 26. C. trinervis Lindl. Á°ºÊ°Š®¤µ„ EO, LO DEF, PDDF **** ˜.‡. 27. Cymbidium bicolor Lindl. „³Á¦„³¦n°œ—oµ¤ oµª EO DEF ** ¤¸.‡. 28. C. ensifolium (L.) Sw. œµŠ‡¶ TerO DEF *** ¤¸.‡. 29. Dendrobium acinaciforme Roxb.* Á°ºÊ°Š¥°—­¦o°¥ EO DEF **** Á¤.¥.-­.‡. 30. D. christyanum Rchb.f. Á°ºÊ°ŠÂŽ³£¼„¦³—¹Š EO DEF ** ¤·.¥. 31. D. chrysotoxum Lindl. Á°ºÊ°Š‡¶ EO DEF *** „.¡. 32. D. crystallinum Rchb.f.* Á°ºÊ°ŠœµŠ¢i°œ EO DEF **** Á¤.¥.-¡.‡. 33. D. ellipsophyllum Tang & F.T. Á°ºÊ°Šš°Š EO DEF **** Á¤.¥.-­.‡. Wang* 34. D. exile Schltr. Á°ºÊ°ŠÁ­¸Ê¥œ EO DEF *** ¡.¥.-›.‡. 35. D. hercoglossum Rchb.f. Á°ºÊ°Š—°„¤³Á º° EO DEF * ¤·.¥. 36. D. indivisum (Blume) Miq. Á°ºÊ°Š¨·Êœ EO DEF ** ¡.‡.-¤·.¥. 37. D. lindleyi Steud.* Á°ºÊ°ŠŸ¹ÊŠ EO S, DEF ***** „.‡. 38. D. pachyglossum C.S.P. Parish Á°ºÊ°Š œ®¤¼ EO LMRF ** „.‡.-„.¥. & Rchb.f. 39. D. parciflorum Rchb.f. ex Lindl.* Á°ºÊ°Š—°„ µªÄÂœ** EO DEF *** „.¡.-¤¸.‡. 40. D. polyanthum Wall. ex Lindl. Á°ºÊ°Š­µ¥ž¦³­µš EO DEF *** ¤.‡. 41. D. pulchellum Roxb. ex Lindl.* Á°ºÊ°Š‡¶˜µ‡ªµ¥ EO DEF ** ¤.‡. 42. D. secundum (Blume) Lindl. Á°ºÊ°ŠÂž¦Š­¸¢{œ EO DDF ** ¤¸.‡. 43. D. senile C.S.P. Parish & Rchb.f. Á°ºÊ°Š³œ¸ EO DEF, PDDF **** Á¤.¥. 44. D. signatum Rchb.f.* Á°ºÊ°ŠÁ‡oµ„·Éª EO DEF *** Á¤.¥. 45. Doritis pulcherrima Lindl. ¤oµª·ÉŠ TerO PDDF **** „.¥.-›.‡. 46. Eria amica Rchb.f. Á°ºÊ°ŠŸ¸¡¦µ¥ EO DEF *** „.¡.-¤¸.‡. 47. E. discolor Lindl. Á°ºÊ°Š˜µ¨®·œ EO DEF *** ¤¸.‡. 48. E. lasiopetala (Willd.) Ormerod Á°ºÊ°Šµ¥«¦¸ EO, LO DEF, PDDF ***** ˜.‡.-›.‡. 49. E. pannea Lindl. ¡¦¦–¸ EO DEF **** Á¤.¥.-¤·.¥. 50. Eulophia spectabilis (Dennst.) ªnµœ®´ª‡¦¼ TerO DEF ** Á¤.¥. Suresh 51. Gastrodia exilis Hook.f. Á°ºÊ°Š„¨¸˜·— HetO DEF *** „.¥. 52. Kingidium deliciosum (Rchb.f.) „µ˜µŒn° EO DEF, LMRF ** „.¥.-˜.‡. H.R. Sweet 53. Liparis cespitosa (Lam.) Lindl. Á°ºÊ°Š oµªœ„ EO DEF ** ¡.‡. 160 üśüíò ċëĆüÐÓôśāñ ČôÿÓâÿ

˜µ¦µŠš¸É 1 „¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ (˜n°) ºÉ°ª·š¥µ«µ­˜¦r ºÉ°Åš¥ ¨´„¬–³ œ·—žiµ ‹¶œªœ nªŠÁª¨µ ª·­´¥ ž¦³µ„¦ °°„—°„ 54. Luisia brachystachys (Lindl.) Á°ºÊ°Š¨·Êœ—¶—°„Á¨È„** EO DEF *** ¡.‡. Blume 55. L. psyche Rchb.f. Á°ºÊ°Š¨·Êœ—¶ EO DEF ** ¤¸.‡. 56. Micropera pallida (Roxb.) Lindl. Á°ºÊ°ŠÂ¤¨Šž°š°Š EO DEF **** Á¤.¥.-¡.‡. 57. Nervilia crociformis Á°ºÊ°Š—·œÄ´ª** TerO DEF *** ¤·.¥. (Zoll. & Moritzi) Seidenf. 58. Oberonia falconeri Hook.f. „nœ˜´ªŸ¼o EO DEF ** ­.‡. 59. O. gammiei King & Pantl. „nœ˜´ªŸ¼o¨¼n¨¤** EO DEF * „.¥. 60. Pennilabium struthio Carr Á°ºÊ°ŠŸ¸Á­ºÊ°š°Š** EO DEF * „.‡. 61. Phaius tankervilleae Á°ºÊ°Š¡¦oµª TerO DEF ** ¤¸.‡. (Banks ex L'Hér.) Blume* 62. Phalaenopsis cornu-cervi Á°ºÊ°Š¤oµ¨µ¥Á­º° EO DEF *** ¡.‡.-„.¥. (Breda) Blume & Rchb.f. 63. Pholidota articulata Lindl. Á°ºÊ°Š¨¶˜n° EO DEF **** Á¤.¥.-¡.‡. 64. P. imbricata Lindl. Á°ºÊ°Š„µ—°„ EO DEF ***** ­.‡. 65. Polystachya concreta (Jacq.) Á°ºÊ°Š‡µŠ°o¤ EO DDF, DEF *** „.‡. Garay & H.R. Sweet 66. Pomatocalpa maculosum (Lindl.) Á°ºÊ°ŠÁ­º°ÂŸoª EO DEF * Á¤.¥.-¡.‡. J.J. Sm. 67. Rhynchostylis retusa (L.) Blume Á°ºÊ°ŠÅ°¥Á¦« EO DEF ** Á¤.¥.-¡.‡. 68. Sarcoglyphis mirabilis (Rchb.f.) Á°ºÊ°Š¡ªŠ¡¨°¥ EO DEF ** Á¤.¥.-­.‡. Garay 69. Spathoglottis affinis de Vriese Á®¨º°Š¡·«¤¦ TerO PDDF **** „.¥.-˜.‡. 70. S. plicata Blume ªnµœ‹»„ TerO DEF *** „.¥.-›.‡. 71. Staurochilus fasciatus (Rchb.f.) Á°ºÊ°ŠÁ­º°Ã‡¦nŠ EO DEF ** ¡.‡. Ridl. 72. Taeniophyllum pahangense Carr* Á°ºÊ°ŠÅ¦oĝ—°„‹·Ìª** EO DEF ** ¡.‡. 73. Tainia angustifolia (Lindl.) Benth. Á°ºÊ°Š­¸¨µ TerO DEF *** „.¥.-˜.‡. & Hook.f. 74. T. penangiana Hook.f. Á°ºÊ°Š­¸¨µÁ®¨º°Š TerO DEF ** ¤.‡.-„.¡. 75. Thrixspermum acuminatissimum ˜³ µÂ—Š EO DEF * ¤·.¥. (Blume) Rchb.f.* 76. T. centipeda Lour. ˜³ µÁ®¨º°Š EO DEF ** ¡.‡.-¤·.¥. ÓöāðúôāÐúôāñÑüÖÐôśöñďðśĎèüćæñāèČúŚÖÙāäăæćŚÖČùôÖúôöÖ 161

˜µ¦µŠš¸É 1 „¨oª¥Å¤oš¸É¡Äœ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠ (˜n°) ºÉ°ª·š¥µ«µ­˜¦r ºÉ°Åš¥ ¨´„¬–³ œ·—žiµ ‹¶œªœ nªŠÁª¨µ ª·­´¥ ž¦³µ„¦ °°„—°„ 77. Trichotosia dasyphylla (C.S.P. ­µ¤„o°¤ EO DEF, LMRF *** „.‡. Parish & Rchb.f.) Kraenzl. 78. T. pulvinata (Lindl.) Kraenzl.* ˜¦¸¥¶žªµ¥ EO DEF *** ¤·.¥.-„.‡. 79. Tropidia pedunculata Blume Á°ºÊ°Š—·œ—°„ µª** TerO DDF, DEF ** ¡.‡.-¤·.¥.

®¤µ¥Á®˜» * œ·—„¨oª¥Å¤oš¸É¤¸¦µ¥Šµœªnµ¡Äœ°»š¥µœÂ®nŠµ˜·š»nŠÂ­¨Š®¨ªŠÃ—¥ Thaithong (1999), ** ºÉ°Åš¥: ˜´ÊŠºÉ°Ã—¥Ÿ¼oª·‹´¥; ¨„¬–³ª´ ­· ¥´ : EO (epiphytic orchid) = „¨ª¥Å¤o °o Š°µ«· ¥´ , TerO (terrestrial orchid) = „¨ª¥Å¤o —o œ· , LO (lithophytic orchid) = „¨oª¥Å¤o ¹Êœœ®·œ, HetO (heterophytic orchid) = „¨oª¥Å¤o­¦oµŠ °µ®µ¦Á°ŠÅ¤nŗo; œ·—žiµ: S (savanna) = š»nŠ®oµ, DDF (deciduous dipterocarp forest) = žiµÁ˜ÈŠ¦´Š, DEF (dry evergreen forest) = žiµ—Â¨· oŠ, PDDF (pine-deciduous dipterocarp forest) = žiµÁ˜ÈŠ¦´Š Ÿ­¤Å¤o­œ, LMRF (lower montane rain forest) = žiµ—·Á µ˜É¶; ‹¶œªœž¦³µ„¦: * œ°¥¤µ„o (¡ 1-5 „°) ** œ°¥o (¡ 6-10 „°) *** žµœ„¨µŠ (¡ 11-20 „°) **** ¤µ„ (¡ 21-30 „°) ***** ¤µ„š¸É­»— (¡ 31-55 „° ®¦º°„¦³‹µ¥š´ÉªÅžÄœ¡ºÊœš¸É«¹„¬µ)