Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 1 Batorak Przewodnik po szkole Numer Specjalny ISSN 2081-6863 2011

Przejdźmy się Po Batorym Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 2

spis treści drodzy Czytelnicy! Kiedy pięć lat temu, jako trzynastoletni chłopak, przekroczyłem mury Batorego, z wrażenia złapałem tatę za rękę. szkoła zafascynowała mnie już samym swoim budynkiem. jak się szybko okazało również tętniącym w nim przez cały dzień życiem. U nas zupełnie naturalne jest to, że po lekcjach wciąż jest głośno. a dlaczego? Właśnie o tym dowiecie się w numerze. Poznacie najważniejsze miejsca Batorego i jego bogatą historię. O początkach szkoły opowie najstarszy żyjący absolwent, pamiętający jeszcze czasy pierwszego dyrektora (strona 9). Miłośnikom „Kamieni na szaniec” polecam strony 12-15, na których przeczytają o Rudym, Alku i Zośce. Od strony 16 aktualności. Najważniejsze inicjatywy uczniowskie i nasze znane na całą Warszawę festiwale. Także dlaczego to właśnie Batory najlepiej przygotowuje na studia. Miłej lektury, Bartłomiej Pograniczny Redaktor Naczelny sPis treŚCi Przejdźmy się Po Batorym 3 WFKU 18 wycieczka po szkole Warszawski Festiwal Kabaretów Uczniowskich 90 lat historii 5 WaWmUn 19 dzieje szkoły najbardziej międzynarodowe wydarzenie roku Przy myŚliWieCKiej szCzeP Był zUPełnie inny ŚWiat 9 PomarańCzarnia 20 wywiad z najstarszym żyjącym absolwentem harcerstwo Wojenne Brylanty 12 stoWarzyszenie Rudy, Alek, Zośka, Baczyński WyChoWanKóW 22 aKCja Pod arsenałem 14 więzi koleżeńskie Warszawa, 26 marca 1943 roku najWięKsza BiBlioteKa zaangażoWani 16 szKolna W WarszaWie 24 inicjatywy uczniowskie 36668 woluminów z nami na stUdia 17 tylKo tam nasze wyniki Były lUstra 26 UniKatoWy goście w Batorym FestiWal oFFoWy 17 słaWy Batorego 28 największa impreza Batorego znani absolwenci Wieża BaBel 18 PrzeWodniKiem Być 30 festiwal kultur Muzeum

2 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 3

Wycieczka Przejdźmy się Po Batorym F o t . :

T o m a s z

P o g r a n i c z n y

szkoła nocą „aktem niniejszym ustanawiam z dniem S. Batorego. Co roku odwiedza go kilkadziesiąt grup, 1 września 1918 roku nową państwową szkołę zazwyczaj podróżujących po Warszawie szlakiem średnią i pragnąc, aby kształcąca się w niej „Kamieni na szaniec”. Uwagę zwiedzających przykuwa młodzież miała zawsze przed oczyma naj - już sam gmach, przypominający późnorenesansowy pałac czy też wczesnobarokowy zamek. Cztero - wyższy wzór głębokiej myśli państwowej, skrzydłowy budynek, rozplanowany na osi północ- władnego czynu oraz majestat Państwa Pol - południe, uważnemu obserwatorowi może wydać skiego, nadaję szkole nazwę: Królewsko-Pol - się podobny do Zamku Ujazdowskiego. skie gimnazjum imienia stefana Batorego” Uczestnicy wycieczek wchodzą do szkoły głównym – tymi słowami rozpoczyna się akt organi - wejściem, następnie przechodzą przez szatnię. Podobną zacyjny autorstwa antoniego Ponikowskiego drogę mają codziennie do przebycia sami uczniowie. ministra oświecenia Publicznego i Wyznań W tzw. „podziemiach” znajduje się tylko przebie - religijnych. on to wraz ze zdzisławem rudz - ralnia... W zachodnim skrzydle mieści się siłownia, kim, wybitnym pedagogiem, przyrodnikiem, która po wojnie zastąpiła drogi i trudny w utrzymaniu basen (potwierdza to niezwykłość i nowoczesność pierwszym dyrektorem Batorego, wpadł na przedwojennego Batorego). W dalszej części znajdziemy pomysł stworzenia szkoły idealnej. Wysoko sale lekcyjne, w tym pracownię przysposobienia wykwalifikowane ciało pedagogiczne kształcić obronnego ze strzelnicą, a tuż za nią magazyn biblioteki. miało przyszłe elity społeczeństwa. Skarbiec skrywa ponad 33 tysiące woluminów i jest prawdopodobnie największym tego typu w Warszawie. Siedzibą szkoły jest budynek przy ul. Myśliwieckiej Na końcu korytarza, za pomieszczeniami gospodar - 6, obecnie mieści się tu 33 Gimnazjum z Oddziałami czymi, znajduje się harcówka szczepu 23 WDHiGZ , Dwujęzycznymi im. S. Batorego oraz II Liceum zwanego „Pomarańczarnią”. Na tym samym poziomie, Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. za to w skrzydle wschodnim, mieści się zaplecze ga -

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 3 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 4

Wycieczka stronomiczne – stołówka oraz „Cafe Pauza”, jedno Stefana Batorego z 1991 roku. Od 2004 po jego z ulubionych miejsc spędzania wolnego czasu przez dwóch stronach ustawione są granitowe cokoły z kot - Batoraków. W tym samym korytarzu ulokowane jest wicami Polski Walczącej, namalowanymi przez Alka pomieszczenie szczególnie ważne dla zwiedzających (wówczas cokoły znajdowały się na skrzyżowaniu – Muzeum Szkoły. To tam przewodnicy korzystając ulic Polnej i Mokotowskiej przed cukiernią Lardellego, z prezentacji multimedialnej przedstawiają gościom cieszącą się dużą popularnością wśród Niemców). szczegóły Akcji pod Arsenałem, a także prezentują Na parterze mieszczą się też sale lekcyjne, mediateka przechowywane w gablotach pamiątki związane z his - (biblioteka ze stanowiskami komputerowymi) wraz torią szkoły. Na szczególną uwagę zasługuje bogata z czytelnią oraz sekretariat i gabinety dyrektorów. kolekcja zdjęć, przedstawiających nie tylko bohaterów Na piętrze, w pobliżu pokoju nauczycielskiego, książki Aleksandra Kamińskiego, ale również doku - możemy podziwiać tablicę poświeconą najwybit - mentujących działalność nauczycieli, pokazujących niejszemu z poetów pokolenia Kolumbów – Krzysz - wygląd szkoły, przedwojenne pracownie z nowo - tofowi Kamilowi Baczyńskiemu, maturzyście z 1939 czesnym, jak na ówczesne czasy, wyposażeniem (mi - roku. Na tym samym poziomie znajduje się najbardziej kroskopy w sali biologicznej, duży asortyment narzędzi reprezentacyjne pomieszczenie w szkole – aula. w pracowniach technicznych). Obok świadectw, ar - Scena, wykorzystywana podczas szkolnych uro - chiwalnych numerów gazetek szkolnych m. in. „Ku czystości, świetnie spełnia swoją rolę również w czasie słońcu”, w gablotach znajdują się zeszyty E. Kujaw - UFO – Unikatowego Festiwalu Offowego – otwartego skiego z tajnych kompletów oraz kroniki harcerskie, dla wszystkich, promującego młodych twórców zaj - w tym z obozu w Kolanie z niezwykle precyzyjnymi mujących się różnymi dziedzinami sztuki (więcej mapami topograficznymi, wykonanymi w terenie, strona 17). Przy auli uwagę gości zwraca „korytarz odręcznie, w kilka do kilkunastu minut. Obok wisi pamięci” – zestaw tablic, prezentujących zdjęcia harcerska bluza mundurowa z 1945 roku, dar kolegi oraz szczegółowe informacje na temat historii szkoły. Lesława Sochaniewicza, guziki oraz niektóre sprawności W pobliżu znajduje się również zbiór tablic upa - pochodzą jeszcze sprzed wojny. W muzeum nie miętniających historię „Pomarańczarni”. zabrakło też miejsca na eksponaty związane z powo - Wschodnie i zachodnie skrzydła mieszczą róż - jennymi losami szkoły: ulotkę z 1982 r. zachęcającą nego rodzaju pracownie, w tym liczne sale multi - do upamiętnienia tragicznych wydarzeń w kopalni medialne oraz nowoczesne laboratoria biologiczne „Wujek” z 1981 roku, pamiątkowy podpis brytyjskiej i chemiczne, przeznaczone przede wszystkim dla królowej Elżbiety II z 26 marca 1996 roku oraz uczniów klas z maturą międzynarodową (IB). zdjęcia znanych absolwentów, np. Grażyny Torbickiej. Zdawałoby się, że wszystkie ważne pomiesz - Poziom wyżej na parterze, trasa zwiedzania ma czenia w budynku przy Myśliwieckiej zostały tu swój początek w holu głównym, gdzie nad kolumnadą opisane, ale jest jeszcze jedno, szczególne miejsce, złotymi literami wypisane zostało motto Batoraków, nad którym warto się pochylić. Niedostępne dla fragment „Psalmu nadziei”, z cyklu „Psalmów przy - uczniów, do którego prowadzą tylko trzy wejścia szłości” Zygmunta Krasińskiego. Za kolumnami znaj - o strategicznym położeniu (przy pokoju nauczy - duje się tablica pamięci, wyryto na niej 315 nazwisk cielskim, przez pracownię chemiczną lub salę mul - „Nauczycieli i wychowanków poległych i zmarłych timedialną). Wszystkie prowadzą na... strych! Stamtąd w latach 1939- 1945”. Dziś już wiemy, że wielu śmiałkowie mogą dostać się na wieżyczkę, z której nazwisk brakuje, a dwa znalazły się na tablicy przez dawniej codziennie grano hejnał szkoły, dziś słyszany pomyłkę. Po przeciwnej stronie ścianę zdobią portrety tylko przy okazji większych uroczystości. Może dyrektorów oraz sztandary – szkolny i harcerski. Za kiedyś będzie to obowiązkowy punkt programu dla popiersiem patrona jest jedno z trzech wyjść na wszystkich zwiedzających Batorego? szkolny dziedziniec. Patio jest nie mniej urokliwe od samego budynku. Na środku znajduje się pomnik Karina Balcer

4 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 5

trochę historii 90 lat historii f F i o r m t . : ę

K

„ a D t a r z l o e g w

i i e n c w k e i

s i t

y J e c z j i i

o w r y a ń k s o k n i a ” n ;

y 1 c 9 h 1

4 p

r r z o e k z

Pierwszy budynek szkoły, przy ulicy Kapucyńskiej 21

skąd wziął się pomysł, aby szkole nadać okresie bardzo ważnymi postaciami. Zadanie otwarcia imię właśnie stefana Batorego? Placówka szkoły postanowili przekazać wybitnemu działaczowi powstała, gdy Polski nie było na mapie oświatowemu – Zdzisławowi Rudzkiemu. W sierpniu europy. gimnazjum imienia stefana Ba - 1918, na dwa tygodnie przed rozpoczęciem roku torego miało nawiązywać do najlepszych szkolnego, dostał on polecenie znalezienia kadry nauczycielskiej, która będzie odpowiednia dla po - tradycji szkolnictwa zachodniego. dlatego wstającej szkoły. Wywiązał się z tego zadania zna - stworzono szkołę na bardzo wysokim po - komicie, bo nie dość, że skompletował ludzi, którzy ziomie, a na jej patrona wybrano króla byli autorytetami w swoich dziedzinach (Wuttke, Polski. Warto dodać, że w czasach Prl-u Radwański), to jeszcze znalazł odpowiedni budynek zamierzano zmienić patrona, Batorego – dawne IV Żeńskie Gimnazjum rosyjskie, które chciano zastąpić dzierżyńskim. na szczęście mieściło się przy ulicy Kapucyńskiej 21 (znajdowało ta próba zakończyła się fiaskiem. się w granicach Starego Miasta; obecnie nie ma tego budynku). Batory otrzymał pierwsze piętro. Dzięki 1 iX 1918 wysiłkowi Rudzkiego 1.09.1918 roku 131 chłopców mogło rozpocząć naukę. Szkoła została oficjalnie Królewsko-Polskie Gimnazjum Męskie im. Ste - poświęcona i otwarta 28 września 1918 roku. fana Batorego powstało na mocy aktu organizacyjnego ówczesnego Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Pierwszy dyrektor Publicznego (dzisiejsze Ministerstwo Edukacji Na - rodowej) – Antoniego Ponikowskiego. Minister oraz Należy poświęcić chwilę samemu Zdzisławowi jego zastępca Tadeusz Łopuszański byli w tamtym Rudzkiemu. Był on człowiekiem charyzmatycznym,

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 5 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 6

trochę historii surowym i stanowczym, a ponadto bardzo praco - tacyjności dodają: boniowanie na narożnikach bu - witym. Zależało mu na tym, żeby szkoła jak naj - dynku, rustyka, sklepienia kolebkowo-krzyżowe, szybciej spełniła założenia: „elitarna, wyjątkowa, poprzeczne belkowanie oraz drzwi, balustrady i wy - reprezentacyjna”. Zapoczątkował podział klas na kończenia stylizowane na te z epoki. „A” i „B”. Klasa „A” była klasą lepszą, zaś klasa Lata 1925-1928 to przede wszystkim okres „B” składała się z uczniów słabszych. Przy każdym porządków na terenie nowej placówki. Wraz naborze, po dwóch latach nauki klasę „B” roz - z upływem czasu do szkoły napływały nowe po - wiązywano i sugerowano jej wychowankom zna - moce naukowe, przyrządy, wyposażenie klas. Po - lezienie innych szkół. W ten sposób mury Batorego nadto urządzono ogród botaniczny. W tym wszyst - opuścił Jan Nowak-Jeziorański. kim pomagał naczelny inżynier Warszawy Jan Chmieleński. Dzięki temu szkoła była doskonale organizacje szkolne przygotowana do kształcenia młodych ludzi. Nowa siedziba Batorego zapewniała młodzieży W 1919 roku powstało Koło Matek. Było to sto - również możliwość rozwoju fizycznego. Zbudo - warzyszenie matek uczniów, które brały aktywny wano boisko szkolne z bieżnią, korty tenisowe, udział w życiu szkoły. Pomagały, radziły, gotowały ale największą atrakcją był kryty basen (do lat obiady dla wychowanków. Ich działalność dalece wy - 80. nie było drugiego takiego w Polsce). kraczała poza dzisiejsze rozumienie Rady Rodziców. 20 października 1920 roku powstała 36. War - Wolne czwartki szawska Drużyna Harcerska im. Bolesława Chrob - rego (kilkadziesiąt lat później zmieniona na 23. 28 lutego 1930 roku dyrektor Rudzki został WDH im. K.K. Baczyńskiego, tzw. „Pomarań - zwolniony ze stanowiska. Powodem były jego czarnię”). W jej rozwoju duży udział mieli trzej przekonania polityczne (był endekiem). Wizytator „wielcy Leszkowie”: Zieliński, Górski, Domański z MWRiOP spostrzegł, że w szkole brakuje portretów (Zeus). „Pomarańczarnia towarzyszy szkole do dziś. Piłsudskiego, a Rudzki skwitował to żartem obra - W jej szeregach dalej działa wielu uczniów i ab - żającym marszałka. Zastąpił go Wiktor Ambrozie - solwentów (więcej strona 20). wicz, piłsudczyk. Dostał posadę z nadania Minis - terstwa. Odznaczał się dużą kulturą, a jednocześnie nowy budynek stanowczością. W 1932 roku wprowadził system nauki wzorowany na szkołach francuskich. Były Po czterech latach istnienia szkoły przy Kapu - to tzw. „wolne czwartki”. Nie było lekcji w czwartki, cyńskiej zaczęto odczuwać niedogodności wynikające za to pracowano w soboty. W czwartki odbywały z braku własnej siedziby. Dzięki wsparciu Minis - się zajęcia wyrównawcze, artystyczne bądź sportowe. terstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicz - nego (MWRiOP) rozpoczęto budowę nowego bu - Wielkie zmiany dynku. Do tego zadania zatrudniono Tadeusza Toł - wińskiego – projektanta Muzeum Narodowego W 1931 roku powstał hymn szkoły, który w Warszawie. Przez dwa lata nadzorował budowę obowiązuje do dziś. Muzykę skomponował budynku o nieprzeciętnym wyglądzie. 15.09.1924 ówczesny uczeń VIII klasy – Witold Lutosławski, rok szkolny rozpoczęto już w nowej siedzibie – a słowa napisał polonista Stanisław Młodożeniec przy ulicy Myśliwieckiej 6. Budynek, który tam (znany poeta futurysta). To właśnie on jest zbudowano, stylem nawiązuje do najlepszych autorem słów „Pochodem idziemy uczniowska tradycji sztuki późnego renesansu i wczesnego ba - gromada…”. W 1933 roku miały miejsce dwa roku. Przypomina pałac wpisany w plan czworoboku, ważne wydarzenia. Pierwszym była reforma posiada dziedziniec naśladujący Wawel. Reprezen - szkolnictwa w Polsce, tzw. reforma jędrzejewi -

6 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 7

trochę historii F

o – okupant nakazał przerwanie zajęć w szkołach t . :

K w całej Warszawie. Od tamtej pory zaczęto orga - o

n nizować tajne komplety. Spotykano się w miesz - c e

r kaniach profesorów i uczniów. n

I

l 27 listopada 1939 roku w gmachu Batorego u s t

r otworzono Deutsche Schule in Warschau, które o w potem przekształcono w Oberschule. W 1943 młodzi a n

y uczniowie i absolwenci Batorego zostali członkami

K

u Szarych Szeregów, rozpoczęli również działalność r i e

r w akcjach Małego Sabotażu.

C o d z

i szare szeregi e n n y 23 marca 1943 roku wpadło nad ranem do mieszkania przy Alei Niepodległości 159 i aresztowało Jana Bytnara ps. Rudy oraz jego ojca. 26 marca 1943 miała miejsce „Akcja pod Arsenałem”. Znana także jako Akcja Meksyk II. Rudy był hufcowym Szarych Szeregów. W ulicz - nej walce jego koledzy zdołali uwolnić cały trans - Uroczystość odsłonięcia port na Pawiak. Niestety cztery dni później, w wy - popiersia stefana Batorego, 1933 rok niku odniesionych ran, Rudy i Alek zmarli. Kilka miesięcy później pojawiło się pierwsze czowska (od nazwiska premiera Janusza Jędrze - konspiracyjne wydanie „Kamieni na Szaniec” jewicza). Zmieniała ona system nauki z 8-letniego Aleksandra Kamińskiego (zmienione były na - gimnazjum na 4-letnie gimnazjum i 2-letnie li - zwiska ludzi i nazwy miejsc). 20.08. w akcji ceum. Do zreformowanej szkoły chodzili m.in. pod Sieczychami zginął ps. Krzysztof Kamil Baczyński, Zośka, Rudy i Alek. Zośka. Bohaterowie „Kamieni…” na stałe wpisali Drugim wydarzeniem było odsłonięcie pierwszego się do historii Armii Krajowej. i jedynego do dziś pomnika Stefana Batorego 1.08.1944 wybuchło Powstanie Warszawskie. w kraju. 27 IX w 400-tną rocznicę urodzin króla W związku z tym dziesiątki uczniów Batorego odsłonięto jego popiersie na dziedzińcu szkolnym. stanęło do walki. Zginęło około 120 z nich. Poległ W uroczystości brał udział Janusz Jędrzejewicz. także Mieczysław Radwański. Po zakończeniu wojny Trzy lata później, w 1936 roku nastąpiła rok szkolny rozpoczął się w zniszczonej szkole przy kolejna zmiana dyrektora. Ambroziewicz odszedł Myśliwieckiej 6. Gmach był zrujnowany, brakowało do kuratorium, a na jego miejsce został powołany okien, drzwi i dachu. Dzięki wspólnej ciężkiej pracy Mieczysław Radwański, wieloletni biolog po paru latach szkoła została odbudowana. W 1945 w szkole Batorego. toku zmieniono typ szkoły z męskiej na koedukacyjną.

ii Wojna Światowa X tPd

Rozpoczęcie roku szkolnego w 1939 roku Od początku lat 50. zaczęto przeprowadzać zostało przesunięte o kilka dni w związku z wy - likwidację szkoły, którą prowadziła Irena Pacior - buchem wojny i najazdem hitlerowskich Niemiec kiewicz – ówczesna dyrektor. W 1952 powstała na Polskę. Dwa miesiące później – 15 listopada X Szkoła Ogólnokształcąca Towarzystwa Przyjaciół

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 7 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 8

trochę historii Dzieci (X TPD). W 1956 roku postanowiono odwiedziny „reaktywować Batorego”. Dzięki połączonej pracy „Pomarańczarni” i profesorów odzyskano gmach 26 marca 1996 roku, w kolejną rocznicę Akcji szkoły i wznowiono działalność Liceum. pod Arse nałem, w progi szkoły zawitała królowa brytyjska Elżbieta II. Z tej okazji przygotowano z wiary waszej wola wasza... różnorodne wystawy, a także spektakl „Pan Ta - deusz” (po angielsku). Rok później szkołę od - W 1958 roku odsłonięto „Tablicę Pamięci” wiedził były prezydent RP Lech Wałęsa. Miesiąc poświęconą wychowankom oraz nauczycielom później zawitał do nad Michael Jackson. Szkoła szkoły Batorego poległym w okresie 1939-1945. gościła wiele znamienitych osób, każda z nich Jednak nie obeszło się bez pomyłek, których wpisała się w naszej Księdze Pamiątkowej. nigdy nie poprawiono (brakuje 11 osób, dwie odnalazły się). 26 marca 2010 roku, przy okazji muzeum szkolne kolejnej rocznicy Akcji pod Arsenałem, na Tablicy wykuto nazwisko Stefana Ankiewicza, W 2002 roku otwarto muzeum szkolne. pracownika administracyjnego szkoły. Odtąd wszyscy zainteresowani mogą oglądać Oprócz hymnu, hejnału i sztandaru szkoła ma eksponaty, jakie szkoła zgromadziła w ciągu także motto. Pochodzi ono z Psalmów Nadziei lat. Od 2004 oprowadzane są wycieczki, na Zygmunta Krasińskiego, brzmi zaś tak: „Niech których uczniowie prezentują gościom najcie - was darmo nie przestrasza, że dziś podłość górą kawsze miejsca w Batorym. wszędzie – z wiary waszej wola wasza, z woli waszej czyn wasz będzie…”. Dewiza znajduje się iB i UFo naprzeciw wejścia w głównym hollu. Od 1963 roku szkołą kierował Henryk Orski. Od 2005 roku w Batorym realizowany jest Pięć lat później obchodzono jubileusz pięćdzie - dwuletni program Matury Międzynarodowej. sięciolecia Batorego. Odbył się bardzo wystawny W 2006 zainicjowano UFO, czyli Unikatowy zjazd absolwentów, który uświetnił koncert Mie - Festiwal Offowy – batoracki otwarty przegląd czysława Fogga (zachowało się nagranie z tej sztuki młodzieżowej . uroczystości). Rok później przyznano pierwszą nagrodę im. Ryszarda Pomirowskiego dla naj - stowarzyszenie Wychowanków lepszego ucznia. W 1970 roku swą 22-letnią ka - dencje (najdłużej urzędujący dyrektor w historii) Przy szkole działa również Stowarzyszenie rozpoczęła pani dyrektor Teresa Garncarzyk. Wychowanków zrzeszające absolwentów naszego W 1974 odsłonięto tablicę poświęconą pamięci Gimnazjum i Liceum. Stowarzyszenie bierze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Liceum pod udział w życiu szkoły, a także, w miarę możliwości, kierownictwem dyrektor Garncarzyk systema - wspiera dyrekcję oraz uczniów. tycznie starało się wracać do przedwojennej formy, choć czasy PRL-u bardzo to utrudniały. Gimnazjum i Liceum Batorego to szkoła W 1991 roku odsłonięto drugi pomnik Batorego z wielkimi tradycjami i wspaniałą historią. (pierwszy został zniszczony podczas bombardo - Każdy uczeń jest dumny, że może należeć wania na Powiślu w 1944). W postumencie no - do grona Batoraków i być na per kolega (tak wego popiersia wmurowano akt erekcyjny z 1933 zwracają się do siebie absolwenci) z wieloma roku. Nadal nasz pomnik Batorego jest jedyny wspaniałymi ludźmi. w Polsce. W 1999 roku przy Liceum, w tym sa - mym budynku zostało otwarte Gimnazjum. michał grajek

8 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 9

Wywiady Przy myŚliWieCKiej Był zUPełnie inny ŚWiat F o t . :

J a c e k

Ł a g o w s k i

Prof. dr hab. janusz załuska – najstarszy żyjący absolwent Batorego

najlepiej o historii szkoły mogą opo - B. P.: jak wyglądały pierwsze lata szkoły? wiedzieć jej absolwenci, świadkowie waż - j. z.: Od razu utworzono w niej klasy wyższe nych, często przełomowych wydarzeń. Po - niż pierwsza. Po egzaminie wstępnym, rozpo - czątki Batorego, pierwszego dyrektora, cząłem naukę w 1924 roku. Należało wybrać budynek przy Kapucyńskiej i przepro - jeden język obcy jako obowiązkowy. Od dziec - wadzkę na myśliwiecką najlepiej pamięta ka znałem biegle francuski, dlatego wybrałem janusz załuska, najstarszy żyjący absolwent angielski, a jako dodatkowy łacinę. Za czasów naszej szkoły (urodzony w 1913 roku). dyrektora Rudzkiego były równoległe klasy „A” i „B”. Z biegiem lat słabsi lub zaintere - Bartłomiej Pograniczny: jak pan trafił do sowani studiami humanistycznymi uczniowie, Batorego? byli przenoszeni do innych szkół. W klasie janusz załuska: Mój ojciec przyjaźnił się z po - maturalnej zostało nas chyba trzydziestu czte - mysłodawcą gimnazjum, ministrem profesorem rech. Część osób odeszła, pod koniec naszej Antonim Ponikowskim. Ten poradził rodzicom, nauki mieliśmy także „spadochroniarzy”. Zda - abym rozpoczął naukę właśnie w tej szkole. łem maturę w roku szkolnym 31/32.

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 9 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 10

Wywiady B. P.: Utrzymywał pan częste kontakty z samym wszystkich pomieszczeń gmachu szkolnego i zajęć antonim Ponikowskim? lekcyjnych. „Moją klasę” zastał w dużej sali podziemia j. z.: Tak, nawet bardzo częste. Jeden z synów budynku przy drugim śniadaniu, które codziennie profesora – Adam, był w moim wieku. Chodziłem dla wszystkich klas przygotowywały panie z „Koła z nim do klasy. Nasze rodziny były blisko za - Matek”. Od kolegów dowiedziałem się, że pułkownik przyjaźnione. Mój ojciec razem z Antonim Poni - Jędrzejewicz podczas parominutowego pobytu w ko - kowskim zajmowali się organizowaniem nabo - lejnych salach lekcyjnych, przyglądał się ich wnętrzu żeństw dla unitów na Podlasiu, w okresie prze - i nie podejmując rozmowy z nauczycielem i uczniami śladowań religijnych za caratu. – szedł dalej. Na chwilę zatrzymał się w holu gmachu i odczytał znajdującą się tam inskrypcję z „Psalmów” B. P.: Proszę opisać pierwszego dyrektora – Zygmunta Krasińskiego. Okazało się później, że spra - zdzisława rudzkiego. wozdanie z inspekcji było bardzo krytyczne. Jego j. z.: Z powodu dużej brody, wąsów i okazałej autor podobno uważał, że „przerwa na drugie śniadanie sylwetki, nazywaliśmy Zdzisława Rudzkiego „Ty - narusza płynność nauczania”, brak portretów Marszałka grysem”. Wśród uczniów jego postać budziła Piłsudskiego w salach lekcyjnych świadczy o „lek - szacunek, zaufanie i sympatię. Dlatego usunięcie ceważeniu wychowania państwowego”, a „pomysł go ze stanowiska po przewrocie majowym było umieszczenia w holu wersetów z psalmów Krasiń - dla nas dużym wstrząsem. skiego jest niezrozumiały” i zapis ten należałoby usunąć. Myślę, że pułkownikowi wcześniej był znany B. P.: Czemu musiał odejść? majowy incydent zatrzymania szwoleżerów przed j. z.: Za swoje poglądy polityczne. Wtedy, w maju gmachem szkoły i to także mogło wpłynąć na uczucie 1926 roku, miałem 13 lat i dobrze rozumiałem niechęci do Rudzkiego. Kiedy Jędrzejewicz objął wszystko, co się działo. Kiedy szedłem z kolegami tekę ministra oświaty, nagle w połowie roku szkolnego do szkoły weszliśmy w Aleje Ujazdowskie. Wtedy 1928/29 zwolnił z pracy dyrektora Rudzkiego. zostało podjęte decydujące natarcie wojsk Marszałka Dyrektor miał potem wiele trudności ze zna - Piłsudskiego na oddziały wierne konstytucji i przy - lezieniem nowego miejsca pracy. Odmawiano siędze, broniące Belwederu i obecnego tam pre - mu zatrudnienia z powodów politycznych. Po zydenta RP Wojciechowskiego. Na lewo od nas wojnie pracował w Cieszynie. Tam zmarł i został nacierała piechota dowodzona przez oficerów za - pochowany. Bardzo go ceniłem i lubiłem. machu i cywilne bojówki PPS-u. Inne natarcie szło dołem z Rozbratu. Rotmistrz szwoleżerów B. P.: Potem władzę przejął Wiktor am - z częścią oddziału zbliżał się do szkoły. Widząc broziewicz. to dyrektor wyszedł na zewnątrz i groźnym głosem j. z.: Przeniesiono go służbowo z Chełma Lubelskiego, powiedział do rotmistrza, że nie wpuści żołnierzy gdzie był dyrektorem gimnazjum humanistycznego. do gmachu, bo „gimnazjum nie jest miejscem Nazywaliśmy go „Foką”. Za jego „dyrektorstwa” rozgrywek politycznych”. Zaskoczony rotmistrz uczyłem się przez ostatnie dwa lata pobytu w szkole. zasalutował i odszedł. Nie zajął budynku. Po przewrocie został powołany nowy rząd, w któ - B. P.: jaką prowadzono w szkole działalność rym Ministrem Oświaty był początkowo Sławomir pozalekcyjną? Czerwiński. Miał on przeprowadzić gruntowną j. z.: Dyrektor Rudzki kładł duży nacisk na orga - reformę szkolnictwa, jednak autorem planów tej re - nizowanie kółek zainteresowań. Należałem do kółka formy i jej realizatorem był pułkownik Janusz Ję - radiowego. Na zajęciach konstruowaliśmy radia drzejewicz. Jako przedstawiciel ministra, pewnego kryształkowe. To nie było coś nadzwyczajnego, dnia zgłosił się do dyrektora Rudzkiego informując każdy z nas zrobił takie radio. Jednak bardzo zaim - go, że otrzymał polecenie przeprowadzenia inspekcji ponowałem rodzicom, jak je uruchomiłem w domu.

10 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 11

Wywiady F o t . :

A r c h i w u m

J a n u s z a

Z a ł u s k i

grupa języka angielskiego z profesor Wandą Peszkową (janusz załuska pierwszy z lewej z tyłu)

Było również kółko przyrodnicze, prowadzone rego, który miał być nowoczesny i kształcić licz - przez profesora Radwańskiego. Także inne: ję - nych uczniów. Moja klasa była ostatnią, która zyków obcych, historyczne czy kółko, które opie - uczyła się przy Kapucyńskiej. kowało się szkolnym ogródkiem botanicznym. Należałem też do zespołu prowadzącego B. P.: a czym się różnił stary budynek od tego sklepik uczniowski. Jeżeli uczeń zapomniał przy - przy myśliwieckiej? nieść czegoś z domu, np. zapasowych stalówek j. z.: Przy Myśliwieckiej był zupełnie inny świat. albo skończył mu się zeszyt, mógł we wszystko Do gmachu weszliśmy, kiedy jeszcze nie był wykoń - zaopatrzyć się w sklepiku. Na początku zajmo - czony, ale szybko wszystko doprowadzono do stanu wałem się dopilnowaniem zaopatrzenia. Później pełnej gotowości. Wokół nowego budynku było inne zostałem kierownikiem. otoczenie. Dwa korty tenisowe (od strony ulicy Rozbrat), z tyłu duże boisko do koszykówki, mogliśmy B. P.: W Batorym zawsze ważny był patriotyzm? też grać w futbol. Powstał również ogród botaniczny. j. z.: Całe moje pokolenie było nastawione na służenie ojczyźnie. Nasz patriotyzm kształtował B. P.: jakich miał pan wychowawców? się i w domach, i w gimnazjum. Kiedy było nie - j. z.: Pierwszym naszym wychowawcą był Stanisław obowiązkowe przysposobienie wojskowe, to Seroczyński, polonista. Był przez nas lubiany. Wie - niemal wszyscy uczniowie na nie uczęszczali. dzieliśmy, że chorował na serce. W 1927 roku zmarł Były II stopnie zajęć, chyba żaden z moich nagle w trakcie kąpieli w wannie. Wtedy naszym wy - kolegów nie zatrzymał się na pierwszym. chowawcą został, także polonista, Mieczysław Rybarski. Bardzo uroczyście obchodziliśmy wszystkie Był bardzo surowy. Doskonały nauczyciel. Wielki rocznice powstańcze, a także uchwalenie konsty - miłośnik literatury staropolskiej. Miał taki zwyczaj, tucji 3 maja. że dla danego tematu lekcji polecał nam w domu wybrać przykładowy utwór poetycki i nauczyć się go. B. P.: jak pan wspomina pierwszy budynek Później deklamowaliśmy je na lekcji. Recytowali szkoły, przy ulicy Kapucyńskiej? tylko ochotnicy, bo wszyscy by nie zdążyli. Do dziś j. z.: Uczyłem się tam tylko niepełne pół roku. znam na pamięć jakiś utwór z każdej epoki literackiej. Był bardzo skromny, po dawnym gimnazjum ro - syjskim. Dawał małe możliwości rozwoju Bato - Bartłomiej Pograniczny

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 11 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 12

Kamienie na szaniec Wojenne Brylanty jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec istniała w Warszawie szkoła, dobra Lotnika. W 1942 roku ukończył kurs podharc - szkoła. W stolicy nie brak było doskonałych mistrzowski i został dowódcą hufca „Południe”. szkół. i ta była właśnie jedną z nich. W szkole Na początku 1943 roku uzyskał stopień kaprala tej pracował właściwy zespół nauczycielski. podchorążego. Równocześnie, do 1942 roku, uczył gdy piszemy «właściwy» nauczyciel, mamy się w Państwowej Szkole Budowy Maszyn. Janek został aresztowany wraz z ojcem 23 marca na myśli człowieka, który posiada umie - 1943 roku. Był przetrzymywany na Pawiaku, a prze - jętność zachęcania i wdrażania uczniów słuchiwany i brutalnie torturowany w alei Szucha. do samokształcenia. tę właśnie właściwość Nie wydał nikogo. Uwolniony w Akcji pod Arsenałem miała większość nauczycieli gimnazjum 26 marca, zmarł cztery dni później. Został pochowany imienia króla stefana Batorego – pisze Ale - 2 kwietnia na Powązkach Wojskowych pod fałszywym ksander Kamiński w swojej książce, szczególnie nazwiskiem Domański. drogiej wszystkim Batorakom. Wysoki poziom został pośmiertnie odznaczony nauczania w szkole imienia Stefana Batorego Krzyżem Walecznych i mianowany podporuczni - łączył się również z wychowaniem patriotycznym. kiem oraz harcmistrzem. Jego pseudonimem na - Oprócz aktywności powojennej, wielu Batoraków, zwano później 2. kompanię batalionu „Zośka”. absolwentów i nauczycieli oddało za Polskę życie w okresie wojennym. Większość z Was zna co „Alek” od początku nauki w Batorym należał najmniej trzech z nich. Są to bohaterowie „Kamieni do „Pomarańczarni”. Uzyskał stopień Harcerza na szaniec” pióra Aleksandra Kamińskiego: Jan Orlego. Z Rudym i Zośką chodził do klasy mate - Bytnar (Rudy), (Alek) matyczno-fizycznej. i Tadeusz Zawadzki (Zośka). Oddajemy im hołd Od 1941 roku był dowódcą drużyny w hufcu w corocznych, uroczystych obchodach rocznicy „Mokotów Górny”. Brał udział w akcji Małego Akcji pod Arsenałem, a ich postaci są przybliżane Sabotażu „Wawer”. Zdjął niemiecką tablicę z po - wszystkim pierwszym rocznikom naszej szkoły. mnika Mikołaja Kopernika, a gdy Niemcy zde - Co roku wspominamy również wielu innych bo - montowali pomnik Jana Kilińskiego, dowiedział haterów, jednak tych trzech stało się symbolem się, że ukryli go w Muzeum Narodowym i napisał Polski walczącej o niepodległość. na jego murach: „ Ludu Warszawy jam tu – Kiliński Wybaczcie, ale względu na ogrom ich dokonań Jan” . To właśnie „Alek” namalował kotwice Polski przybliżę ich życiorysy tylko pokrótce. Walczącej na kamiennych cokołach, które obecnie możemy oglądać na dziedzińcu szkoły. Zagrożony „Rudy” był uzdolnionym matematykiem. Od aresztowaniem po „wojnie pomników” musiał wy - 1934 roku należał do „Pomarańczarni”, zdobywając jechać na wieś, skąd do swojej dziewczyny – Basi w 1939 roku stopień Harcerza Rzeczypospolitej. – pisał aktualne do dziś słowa: „(…) chodzi o to, Założył drużynę harcerską w swojej szkole po - aby swe zdolności i zainteresowania rozwijać wszechnej przy ulicy Zagórnej. i kształcić, a nie czasami tylko je do lotu i na pokaz Od 1941 roku był komendantem hufca „Ochota” rozwijać. To nie tylko potrzeba, ale i obowiązek.” w Szarych Szeregach, organizatorem akcji Małego W 1942 roku został zastępcą Janka w plutonie Sabotażu („Wawer”). Zerwał niemiecką flagę „Południe” i dowódcą 1. drużyny. Ukończył kurs z gmachu Zachęty i namalował kotwicę na Pomniku podharcmistrzowski i konspiracyjną podchorążówkę.

12 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 13

Kamienie na szaniec Uczył się też w Państwowej Szkole Budowy Maszyn, 1 września 1943 roku batalion harcerski, złożony której nie ukończył z powodu wyjazdu z Warszawy. z członków Grup Szturmowych. WAkcji pod Arsenałem dowodził sekcją „Granaty”. Ranny w czasie odwrotu, zmarł tego samego dnia Wszyscy trzej przyjaciele we wrześniu 1939 roku, co „Rudy”, w Szpitalu Dzieciątka Jezus. kilka miesięcy po maturze, wraz z innymi harcerzami Pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Batalionu Harcerskiego maszerowali na wschód, pod Militari V klasy i awansowany do stopnia sierżanta dowództwem ówczesnego nauczyciela geografii i ko - podchorążego. Jego pseudonimem nazwano mendanta „Pomarańczarni” hm. Lechosława Domań - II pluton 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”. skiego „Zeusa”. Po powrocie w październiku do War - W 2011 roku otrzymał pośmiertnie Krzyż Ko - szawy, jak wielu Batoraków, natychmiast rozpoczęli mandorski Orderu Odrodzenia Polski. działalność konspiracyjną w Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej (PLAN). W latach 1939-40 byli Tadeusz pseudonim „Zośka”, nawiązujący łącznikami komórki więziennej na Pawiaku Związku do jego dziewczęcej urody, zyskał właśnie w gim - Walki Zbrojnej (ZWZ), roznosili grypsy. nazjum Batorego. Tak jak jego koledzy należał do „Pomarańczarni” i uczył się w klasie matema - O dwóch z bohaterów tak pisze autor w „Ka - tyczno-fizycznej. mieniach na szaniec”: „(…) właściwa i pełna Od 1941 roku dowodził hufcem „Mokotów zasługa, że Alek i Rudy stali się tym, czym się stali, Górny”. Zaangażowany był w akcję Małego Sa - przypada w udziale samym tym chłopcom i ich botażu „Wawer”, podczas której malowaniem woli, z jaką chwycili w dłonie ster swego życia. Iluż kotwic Polski Walczącej na murach zapracował młodych ludzi marnuje się i zatraca wśród tych sa - na pseudonim „Kotwicki”. Stał na czele Wojennej mych, jakie mieli ci dwaj, warunków młodości.” Pomarańczarni jako „Lech Pomarańczowy”. W 1942 Trzeba również wspomnieć o wybitnym poecie, roku ukończył kurs podharcmistrzowski i naukę któremu nie dane było długo tworzyć. Krzysztof w Państwowej Szkole Budowy Maszyn. W styczniu Kamil Baczyński uczył się w klasie humanistycznej 1943 roku uzyskał stopień podchorążego. W ramach Liceum im. Stefana Batorego. Nie był wybitnym Grup Szturmowych Szarych Szeregów dowodził uczniem, ale za to wspaniałym artystą. Planował studia hufcem „Centrum”. Jednocześnie był zastępcą do - na ASP w Warszawie. Tworzył pod pseudonimem Jan wódcy GS-ów Chorągwi Warszawskiej. Po aresz - Bugaj. Nie był konspiratorem, w czerwcu 1942 roku towaniu i śmierci „Rudego” przejął dowództwo ożenił się z Basią Drapczyńską. Chciał jednak walczyć. nad jego hufcem „Ochota”. W sierpniu 1943 roku W 1943 roku trafił do batalionu „Zośka”. Ukończył uzyskał stopień harcmistrza. Szkołę Podchorążych Rezerwy i uzyskał stopień pod - Brał udział w wielu akcjach dywersyjnych: chorążego. Przed Powstaniem przeszedł do batalionu „Wieniec II”, „Bracka”, „Celestynów”, „Czarno - harcerskiego „Parasol”. Gdy wybuchło Powstanie cin”. Uczestniczył w Akcji pod Arsenałem. Bardzo Warszawskie odcięty od swojej macierzystej jednostki przeżył śmierć Rudego. Aleksander Kamiński trafił do obrońców Ratusza przy placu Teatralnym. poradził mu wówczas napisać pamiętnik, który Zginął 4 sierpnia 1944 roku. Kilka dni później zginęła stał się potem bardzo ważnym źródłem dla „Ka - także Barbara, która była sanitariuszką. Oboje zostali mieni na szaniec”. pochowani na Powązkach Wojskowych. Zginął 20 sierpnia 1943 roku w czasie ataku na strażnicę Grenschutzu w Sieczychach za Śmierć młodego poety profesor Stanisław Pi - Wyszkowem. goń podsumował słowami: Należymy do narodu, Zośka został odznaczony Orderem Virtuti którego losem jest strzelać do wroga brylantami. Militari V klasy oraz dwukrotnie Krzyżem Wa - lecznych. Jego pseudonimem nazwano powstały ewa rżysko

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 13 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 14

Kamienie na szaniec aKCja Pod arsenałem Warszawa, 26 marca 1943 roku F

Ulice muranowa tętnią życiem okupo - o t . :

wanego miasta. zza olbrzymiej, wypalonej A r w środku, kamienicy Pasażu simonsa, wy - c h i łania się mężczyzna w długim płaszczu. roz - w u m

gląda się nerwowo, sięga do kieszeni i wyj - s z

muje mały, błyszczący przedmiot. zwyczajny k o ł szmer jadących samochodów, ludzi śpieszą - y cych do swych domów w obawie przed go - dziną policyjną, przerywa nagły i wysoki dźwięk gwizdka. Pada pierwszy strzał.

Jak doszło do tego, że skrzyżowanie Bielańskiej i Długiej wypełnił dym i huk wystrzałów? Cofnijmy się o trzy dni.

23 marca

O godzinie 4:30 do mieszkania Jana Bytnara „Rudego” przy Alei Niepodległości wkracza ges - tapo. Kilka dni wcześniej z notatek Henryka Ostrowskiego Niemcy dowiadują się o podziemnej działalności Janka. „Rudy” zostaje wywleczony jan Bytnar „rudy” z kamienicy i zabrany na Szucha, do siedziby gestapo. Członkowie Szarych Szeregów: Alek Przez kolejne trzy doby prowadzona jest akcja Dawidowski i Tadeusz Zawadzki „Zośka”, po - wywiadowcza – jeden z członków Szarych Sze - dejmują natychmiastową decyzję odbicia przyja - regów wchodzi do siedziby gestapo pod przykrywką ciela z rąk niemieckich. Już o godzinie 17 tego sprzedaży wyrobów cukierniczych fabryki Wedla samego dnia mają przygotowany plan akcji pod i, dowiedziawszy się wszystkiego, o godzinie kryptonimem „Meksyk I”. 13:45 telefonuje z jednego z biur do swych przy - Dlaczego akcja nie odbywa się tego samego jaciół ukrytych w restauracji, podając umówione dnia, gdy są szanse na to, że Rudy nie został wcześniej hasło, które nie wzbudziło niczyich po - jeszcze skatowany przez niemieckie służby? dejrzeń: „Towar zapakowany, gotowy do odbioru”. Powód jest prozaiczny – wyższych dowództw O godzinie 17:00 przychodzi upragniona zgoda Armii Krajowej i Szarych Szeregów, bez których na przeprowadzenie akcji o kryptonimie „Meksyk zgody nie można niczego zorganizować w oku - II”. Pół godziny później sekcje, uzbrojone w karabiny powanym mieście, nie ma wtedy w stolicy. Szanse maszynowe Sten, rewolwery produkcji belgijskiej na odbicie przyjaciela jeszcze pierwszego dnia Lebel, koktajle Mołotowa i granaty, wraz ze swymi przepadają bezpowrotnie. dowódcami stawiają się na miejscu – przed gmachem

14 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 15

Kamienie na szaniec F

o przebieg akcji zostaje przerwany. Kierowca więź - t . :

niarki, widząc zaistniałą sytuację, nie skręca w drugi A r

c z ostrych zakrętów, a jedzie prosto – niwecząc h i

w tym samym ustawienie wszystkich grup wzdłuż u

m planowanego przejazdu. Gdy ostrzelany samochód

s

z zostaje pozbawiony prowadzącego, sam toczy się k o powoli w dół ulicy pochylonej pod pewnym kątem ł y – zatrzymuje się dopiero obrzucony granatami. Do ciężarówki natychmiast podjeżdża samochód marki DKW i zabiera Rudego w stronę Starego Miasta. Warto pamiętać, iż w samej więźniarce jest jeszcze ponad 20 innych więźniów – są tak przerażeni zaistniałą sytuacją, że odmawiają opusz - czenia pojazdu. Dopiero groźby bronią zmuszają ich do ukrycia się w okolicznych kamienicach. Konwój przewożący ocalonego napotyka na niespodziewany opór przy Pałacu Pod Czterema Wiatrami (w czasie wojny siedzibie Arbeitsamtu, niemieckiego Urzędu Pracy), gdzie zostaje ostrzelany przez siły okupanta – w wyniku strzelaniny poważnie ranny zostaje Alek Dawidowski, uczestnik akcji, tadeusz zawadzki „zośka” najwierniejszy przyjaciel „Rudego”. Następnego warszawskiego Arsenału. Akcją dowodzi Maciek dnia, w odwecie za akcję, hitlerowcy dokonują roz - Bittner, zaś szefem grupy „Atak” jest sam „Zośka”. strzelania 140 więźniów na dziedzińcu Pawiaka. Dlaczego nie pozwolono mu na przewodzenie Trzy dni później, o tej samej godzinie dwaj przy - całemu przedsięwzięciu? Jest on emocjonalnie zwią - jaciele, Alek Dawidowski i Jan Bytnar „Rudy”, z po - zany z „Rudym”, kolegą ze szkolnej ławy, bano się wodu odniesionych ran umierają w swoich domach. więc, że to właśnie uczucia wezmą górę w trudnej Odbity w czasie akcji Janek pochowany zostaje na sytuacji, a nie wojskowy zdrowy rozsądek. warszawskich Powązkach pod fałszywym imieniem Ustawienie sekcji trwa krótko, każda ma inne i nazwiskiem Jana Domańskiego. Celem tego zabiegu zadania. Od strony getta i Starego Miasta rozłożono jest zmylenie gestapo – Szare Szeregi pragną, by dwa ubezpieczenia, mające chronić uczestników Niemcy nie dowiedzieli się o ostatecznym niepowo - akcji przed ewentualnymi posiłkami niemieckimi dzeniu akcji. Powiernikiem tajemnicy pochówku, oraz później osłaniać odwrót ocalonego „Rudego”. prawdziwych nazwisk i powodu śmierci jest Jan Ro - dowicz „Anoda”, jeden z uczestników wydarzeń ar - akcja senałowych. Za przechowywanie tych cennych in - formacji, a także za inną działalność podziemną Wróćmy teraz do początku tej historii – gdy ponosi najwyższą karę – zostaje skatowany na śmierć o 17:30 rozlega się przeciągły gwizd, a więźniarka 7 stycznia 1949 roku przez PRL-owskich oprawców powoli wtacza się na zakręt, ku zaskoczeniu wszyst - wMinisterstwie Bezpieczeństwa Publicznego. Jednakże kich, na rogu Bielańskiej pojawia się granatowy ofiara ta godna była poświęcenia – to właśnie dzięki policjant – Polak w służbie niemieckiej. Gdy od - „Anodzie” wiemy dziś, gdzie można oddać cześć mawia złożenia broni i wycofania się, zostaje na - poległym bohaterom Warszawy. tychmiast zastrzelony. Huk, zwłoki w kałuży krwi na środku skrzyżowania – prosty i harmonijny szymon jelonek

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 15 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 16

szkoła dzisiaj zaangażoWani

spośród liczącej prawie 800 osób spo - niczącej w kierowaniu rzeszą uczniowską pomaga łeczności Batoraków wyróżnia się grupa tych, mianowane przez nią Prezydium – sekretarz, rzecz - którzy są szczególnie zaangażowani w życie nik praw ucznia i dwóch wiceprzewodniczących – szkoły. obok organizatorów słynnych już li - po jednym z Gimnazjum i Liceum. W roku szkolnym 2008/2009 powołana została do życia cealnych imprez, takich jak UFo czy Waw - także instytucja Senatu. W każdej z 24 klas, co mUn, należą do nich członkowie samorządu, roku wybrani zostają dwaj senatorzy, którzy uczest - wolontariatu i redakcja gazetki szkolnej. niczą w odbywających się mniej więcej raz w mie - siącu posiedzeniach. Na każdym takim spotkaniu Wolontariat omawiane są nowe projekty samorządu i rozwią - Pod opieką pani pedagog Krystyny Narusze - zywane codzienne szkolne problemy. wicz uczniowie Batorego biorą udział w licznych działaniach wolontariatu. Zajmujemy się zarówno gazeta szKolna akcjami ogólnokrajowymi jak i lokalnymi, ale to W skład redakcji „Batoraka” wchodzi prawie tym drugim poświęcane jest więcej uwagi. Przez 30 osób, w tym Redaktor Naczelny Bartłomiej Po - cały rok szkolny wolontariusze współpracują graniczny. To właśnie z inicjatywy Bartka i jego z Ośrodkiem Wychowawczym, działającym na dwóch kolegów 5 lat temu powstał pierwszy numer Powiślu, gdzie pomagają w lekcjach dzieciom szkolnej gazetki. Trzeba przyznać, że wydania są z okolicznych szkół podstawowych. Co roku przed coraz lepsze – redakcja jest coraz bardziej zaanga - świętami dodatkowo organizowane są świąteczne żowana w prace nad nowymi numerami, ma możli - zbiórki zabawek. Także w tym okresie członkowie wość doskonalenia swoich umiejętności na warsz - wolontariatu biorą udział w „Świątecznej zbiórce tatach dziennikarskich. Oprócz stałych redaktorów żywności” podczas której szykują paczki dla naj - w „Batoraku” swoje artykuły może zaprezentować biedniejszych rodzin z Mazowsza, a wcześniej każdy uczeń. Strony gazety są również miejscem zbierają produkty w wybranych supermarketach debat „politycznych” – w końcu funkcją mediów na terenie Warszawy. Każdej zimy organizowany jest kontrola i ocena władzy. Swoje opinie na łamach jest też szkolny sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej gazety przedstawia i samorząd, i opozycja. A ponieważ Pomocy – akcji, do której zawsze jest najwięcej nie tylko polityką uczeń żyje, co miesiąc można chętnych. Wolontariat zajmuje się także pomocą przeczytać o muzyce, sporcie, ważnych wydarzeniach zwierzętom – wolontariuszki organizują zbiórkę miesiąca, a także zagłębić się w wywiadach prze - karmy i koców dla Schroniska Św. Franciszka prowadzanych zarówno z nauczycielami, uczniami, z Asyżu, a także festiwal ciast z, którego dochód jak i znanymi osobistościami. O tym, jaką pozycję zasila schronisko dla zwierząt „Ocalenie”. (Więcej ma „Batorak” w szkole, może świadczyć choćby o wolontariacie w specjalnym dodatku, który znaj - to, że redakcja otrzymała własną salę oraz gablotę dziecie w naszym internetowym archiwum.) w głównym holu, w której regularnie pojawiają się najważniejsze informacje dotyczące szkolnej prasy. samorzĄd Redakcja od 2009 roku bierze udział w Ogólnopol - W Batorym samorząd reaktywowany został skim Konkursie Gazetek Szkolnych „Forum Pis - w 2005 roku. Od tamtego czasu stanowisko Prze - maków”. Już dwa lata po rozpoczęciu zmagań „Ba - wodniczącego należało do czterech osób, a obecnie torak” stał się drugą gazetą w kraju. funkcję tę sprawuje Magdalena Rajpert. Przewod - marta gasik

16 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 17

szkoła dzisiaj z nami na stUdia UniKatoWy rankingi to dosyć dziwna sprawa. Bo kiedy wzrastamy w Polsce, spadamy FestiWal oFFoWy w Warszawie. a potem i tak okazuje się, że jesteśmy najlepsi.

iV miejsce Po noworocznym spadku w Ogólnopolskim Rankingu Szkół Ponadgimnazjalnych, organizo - wanym przez miesięcznik „Perspektywy” można się było spodziewać gorszego wyniku w Warsza - wie. W styczniu byliśmy na 27. miejscu w Polsce (wzrost o siedem pozycji) i 8. w stolicy (spadek o trzy pola). Ranking Liceów Warszawskich ma nieco inne zasady. I tak kapituła jego XX edycji UFo – Unikatowy Festiwal offowy – uplasowała nas na czwartym miejscu. to największa coroczna impreza Batorego. jest okazją dla młodych artystów z całej a jednak najlepsi Warszawy do zaprezentowania swoich Jednak to Batoracy są najlepiej przygotowani umiejętności na profesjonalnej scenie. na studia, co pokazuje podranking „Skuteczność w rekrutacji na studia” – pierwsze miejsce. Pobiliśmy Dozwolone jest praktycznie wszystko – całą czołówkę tegorocznego zestawienia: LO im. od tańca, poprzez teatr i kabaret, aż po występy Władysława IV – I pozycja na podium, LO im. muzyczne, prezentowanie prac plastycznych i fo - Stanisława Staszica – II, LO im. Jana Nowaka-Je - tografii. W przerwie między pokazami można od - ziorańskiego (notabene ucznia naszej szkoły) – III. wiedzić festiwalową kawiarenkę i spróbować pysznych batorackich wypieków. szkoła XX-lecia Po raz pierwszy festiwal odbył się 24 lutego Nasza delegacja oprócz dyplomu za tegoroczny 2004 roku i od tamtej pory można było uczestni - ranking przywiozła z gali w PKiN-ie coś jeszcze. czyć w jego sześciu edycjach. Dotychczasowi ar - Na dwudziesty ranking, „Perspektywy” przygoto - tyści spotkali się z bardzo gorącym przyjęciem wały jeszcze jedno zestawienie –XX-lecia. Jak się ze strony gości, a liczba fanów imprezy stale się okazuje średnia naszych wyników z dwóch ostatnich powiększa (w 2011 roku odwiedziło nas prawie dekad jest na tyle duża, że uplasowaliśmy się na 4000 osób). To właśnie ta niepowtarzalna atmo - drugim miejscu, tuż za LO im. Stanisława Staszica. sfera sprawia, że każdy, kto przybywa na Unika - W końcu w całej historii rankingów gazety byliśmy towy Festiwal Offowy, opuszcza go zadowolony, przecież 10 razy na podium (dwa razy na pierwszym z chęcią powrotu w kolejnym roku. miejscu, cztery na drugim, cztery na trzecim). Więcej o piątej i szóstej edycji festiwalu mo - żecie przeczytać w internetowym archiwum „Ba - Batory ma od wielu lat stabilną pozycję w czo - toraka” (na stronie www.batorak.pl) w numerach łówce warszawskich szkół. A właśnie to jest naj - 39 i 40. Relacje i zdjęcia znajdziecie też na stronie ważniejsze przy wyborze liceum. www.ufo-openstage.pl.

Bartłomiej Pograniczny ania Białas

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 17 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:27 Page 18

szkoła dzisiaj Wieża BaBel WFKU F o t . :

B a r t ł o m i e j

P o g r a n i c z n y

Prezentacja klasy iC podczas Wieży 2011 Wieża Babel jest kolejna impreza od - bywająca się co roku w naszej szkole, jednak, w przeciwieństwie do UFo czy WawmUn-u, jest to nasze wewnętrzne W grudniu 2010 roku w kalendarzu wydarzenie. zasady są proste: każda klasa młodzieżowych imprez stolicy pojawiło wybiera jedno państwo z całego świata się kolejne wydarzenie organizowane i przygotowuje o nim prezentację. przez Batoraków. Warszawski Festiwal Kabaretów Uczniowskich przyciągnął Nie musi to być klasyczne przedstawienie. kilka grup z liceów, które na naszej sce - Coraz częściej przybliżanie kultury danego miejs - ca przybiera bardzo niekonwencjonalną formę. nie pokazały swoje skecze, a potem im - Z roku na rok coraz bardziej popularne stają się prowizowały. oceniał je znany artysta pełne humoru amatorskie filmy, podczas których kabaretowy jan Pietrzak. często wychodzą na scenę uczniowie uzupeł - niający spektakl. Wiele z nich możecie znaleźć Przedstawić można u nas wszystko. Niektóre na YouTube’ie – wystarczy wstukać „Wieża kabarety wystawiały autorskie pomysły, inne na - Babel – Batory”. Całe widowisko ocenia jury wiązywały do profesjonalistów. Ważne, żeby się złożone z nauczycieli, których zadaniem jest dobrze bawić. Relację z pierwszej edycji możecie wybrać klasę, która najlepiej wykonała swoje zobaczyć na YouTube’ie. Wystarczy wpisać: zadanie. Nie jest to łatwe, gdyż rywalizacja jest „Warszawski Festiwal Kabaretów Uczniowskich”. potwornie zacięta, a wszyscy, prześcigając się A już w grudniu kolejna odsłona WFKU. w intrygujących koncepcjach, prezentują wysoki Tym razem zgłosić mogą się też studenci. Czekamy poziom. Wieża Babel jest to jedno z najciekaw - na skecze i występy stand up. Jeśli chcesz się po - szych wydarzeń mających miejsce w trakcie kazać, już od początku września śledź naszą roku szkolnego – nie można go przegapić. stronę internetową www.wfku.pl.

ania Białas Bartłomiej Pograniczny

18 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 19

szkoła dzisiaj WaWmUn są takie trzy dni w roku, gdy szkolne Trzeba przyznać, że jest to nie lada wy - korytarze Batorego wypełniają się ubra - zwanie. Przede wszystkim, na konferencji za - nymi w czarne garnitury osobistościami. wsze trzeba pamiętać, że nie reprezentuje się Wtedy króluje język angielski w swoim swoich opinii, lecz przydzielonego kraju, przez co na sprawy należy patrzeć przez pryzmat najpiękniejszym i najbardziej formalnym jego polityki. Sam udział w debacie wymaga wydaniu. garstka młodych ludzi debatuje gruntownego przygotowania tematów przy - o losach całego świata. to właśnie dzielonych poszczególnym komisjom. Jest to model United nations (symulacja obrad z pewnością doświadczenie w pewnym stopniu organizacji narodów zjednoczonych). stresujące, jak i wyczerpujące (komisje pracują przez całe dwa dni). Z drugiej strony konfe - WawMUN to z rozmachem i skutecznością rencja jest okazją do rozwoju pod wieloma prowadzona inicjatywa, której celem jest jak naj - względami: od zdobycia szerokiej wiedzy na wierniejsze odtworzenie rzeczywistych obrad temat funkcjonowania ONZ i poszczególnych ONZ. Jest jednym z wielu MUN-ów odbywających tematów globalnych, przez zawieranie mię - się na świecie, kilku w Polsce. W naszej szkole dzynarodowych znajomości, po szlifowanie odbył się już cztery razy, a organizatorzy za swych umiejętności w języku angielskim. każdym razem dokładają wszelkich starań, by delegaci z Polski i Europy poczuli atmosferę pro - MUN to tylko trzy dni – przed tym krótkim fesjonalizmu i powagi wydarzenia. okresem istnieje jednak wiele dni przygotowań Podstawową formą udziału w MUN-ie jest – znajdowania sponsorów, organizowania re - bycie delegatem. Poprzez losowanie, każdej jestracji uczestników, wybierania tematów ko - delegacji (np. grupie osób z tej samej szkoły) misji, wyłaniania tzw. chairs (przewodniczą - przydzielany jest kraj, który będzie reprezen - cych) dla każdej komisji, sprawdzania uwa - towała, przy czym nie można reprezentować runkowań technicznych, rekrutowania ekipy swojego rzeczywistego kraju pochodzenia. obsługującej wydarzenie… lista się nie kończy. Każdy delegat przydzielany jest do jednej Osoby za kulisami podczas trwania konferencji z pięciu komisji: bezpieczeństwa, praw czło - również nie siedzą bezczynnie – potrzeba ob - wieka, środowiskowej, ekonomiczno-społecznej sługi kawiarenki, techników, tzw. page’ów , i ds. rozbrojenia. Główne prace odbywają się czyli gońców noszących wiadomości delegatów. właśnie w komisjach. Każdy delegat przed W końcu, trzeba postarać się o wynajęcie sali konferencją zobowiązany jest przygotować w Zamku Królewskim, gdzie w wielkim stylu oświadczenia o polityce swojego kraju wzglę - rozpoczyna się konferencja. Organizacją eventu dem omawianych tematów, jak również pro - zajmują się klasy 3IB i trzeba przyznać, co pozycje ustawy (rezolucji), mającej sugerować potwierdzają delegaci z poprzednich konfe - rozwiązanie problemu. Komisja odnosi sukces, rencji, że ich praca nie idzie na marne i każdy gdy któraś z rezolucji zostanie przegłosowana WawMUN to organizacyjny sukces. i przedstawiona na Zgromadzeniu Ogólnym, na zakończeniu konferencji. Piotr Wieczorek

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 19 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 20

harcerstwo szCzeP PomarańCzarnia

nawet najkrócej trwające zwiedzanie Jej oficjalna nazwa to: „ Szczep 23 Warsza - gimnazjum i liceum im. stefana Batorego wskich Drużyn Harcerskich i Zuchowych bez usłyszenia choćby raz słowa „Poma - «Pomarańczarnia» imienia Krzysztofa Kamila rańczarnia” jest absolutnie niemożliwe. Baczyńskiego”. Powstała w 1920 roku jako Pomarańczarnia to nie tylko przeszłość, drużyna, a w roku 1974 przekształciła się nie tylko tragiczne losy jej wspaniałych w szczep (formację skupiającą w sobie kilka drużyn). Dziś należy do niej siedem drużyn harcerzy z pokolenia Kolumbów, członków i trzy gromady zuchowe (co dość nietypowe) szarych szeregów: choćby „rudego”, zarówno ze Związku Harcerstwa Polskiego „alka” czy „zośki” (który nawet dwu - jak i ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. krotnie pełnił funkcję jej drużynowego), Jako szczep z długimi tradycjami należy też ale także teraźniejszość, część sprawnie do Unii Najstarszych Drużyn Harcerskich działającego ruchu harcerskiego. Rzeczypospolitej.

20 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 21

harcerstwo Pomarańczarnia od samego początku swego istnienia była nierozerwalnie złączona z Batorym. Pod tym względem przez ponad dziewięćdziesiąt lat niewiele się właściwie zmieniło. To przy ulicy Myśliwieckiej mieści się siedziba szczepu i, z mniejszą lub większą częstotliwością, odbywają się zbiórki należących do niej drużyn. Wielu jej członków to nasi absolwenci lub aktualni uczniowie. Harcerstwo jest w Bato - rym stale obecne, do czego nikogo, kto zna re - alia szkoły, nie trzeba przekonywać. Jedna z sal w podziemiach, o przemalowanych na (jakżeby inaczej) pomarańczowo ścianach, przeznaczona jest do wyłącznego użytku har- cerzy. Odbywa się w niej część zbiórek. W innym miejscu podziemi mieści się wy- pchany po brzegi harcerski magazyn. Członkowie Pomarańczarni od lat biorą udział i naukowej. W 2005 roku została zarejestrowana we wszystkich ważnych szkolnych uroczystościach jako organizacja pożytku publicznego. – na każdej z nich oprócz sztandaru Batorego jest też obecny sztandar szczepu. W auli odbywają się Harcerstwo nie bez powodu każdemu kojarzy ważne harcerskie spotkania (w ostatnim czasie się ze wspólnym spędzaniem czasu przy płonącym hucznie świętowane dziewięćdziesięciolecie ognisku czy ze śpiewem przy akompaniamencie Pomarańczarni), bal karnawałowy czy urodziny gitary – po prostu wyjazdami na łono natury. jednej z drużyn – Bindugi. Dzięki harcerstwu życie W czasie wolnym od szkoły, także harcerze w naszej szkole kwitnie także w weekendy – to Pomarańczarni udają się w takie podróże. Szczep wtedy odbywają się w niej zbiórki harcerskie. od dawna, bo już od 1982 roku, ma wspominaną W dniach 25-27 marca 2011 roku (od piątku do już chatę w górach na Sokołówce, gdzie co roku niedzieli) udekorowany na modłę wojenno- odbywają się zabawy sylwestrowe i zimowiska. powstańczą Batory, przemianowany na Bazę W1, Harcerze Pomarańczarni, czujący w sobie pełnił funkcję bazy noclegowej dla części uczest - zamiłowanie do żeglugi, korzystali nieraz z ZHP- ników 41. Rajdu Arsenał, organizowanego przez owskiego jachtu – Warszawskiej Nike, która zawinęła Hufiec ZHP Warszawa-Mokotów, mającego upamię- już do niejednego portu i to nie tylko u polskich, ale tnić 68. rocznicę Akcji pod Arsenałem. także duńskich czy norweskich wybrzeży. W tym Wielu ludzi harcerstwo absorbuje przez roku, w lipcu, cały szczep pojedzie na blisko długie lata. Jako dowód można podać chociażby miesięczny obóz nad jeziora. Jego zaplanowaną fakt założenia w 1992 roku przez byłych harcerzy częścią, prócz choćby tygodniowego rejsu morskiego, szczepu, Harcerskiej Fundacji Turystycznej jest parodniowy spływ kajakowy w obszarze będącym „Pomarańczarnia”, jednej z najstarszych tego rezerwatem przyrody – nie każdy ma szansę przeżyć typu organizacji w Polsce. Jej pierwotnym tak bliskie spotkanie z naturą. A po wakacjach: zadaniem była opieka nad położoną w górach kolejne zbiórki, kolejny Rajd Arsenał, kolejne chatą należącą do szczepu i wspieranie harcer - urodziny Bindugi, kolejne szkolne uroczystości, skiego środowiska Pomarańczarni. W przeciągu kolejne zimowe i wiosenne wyjazdy. Czuwaj! prawie dwudziestu lat istnienia zaczęła działać także na polu edukacji, działalności społecznej martyna engeset

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 21 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 22

Wychowankowie stoWarzyszenie WyChoWanKóW F o t . :

A r c h i w u m

s z k o ł y

zjazd Wychowanków, 1958 rok Uczeń opuszczający szkołę wychodzi Narodowych Siłach Zbrojnych, stworzyło szcze - zadowolony z otrzymania matury i ra - gólnie silne relacje. dosny z powodu uzyskanej wolności. Po Toteż zaraz po wojnie, w 1947 roku zorgani - jakimś czasie powracają wspomnienia. zowano zjazd na 30-lecie szkoły, którą następnie w 1951 roku ze względów politycznych ówczesne zaczyna odczuwać brak koleżanek, ko - władze zlikwidowały. Placówkę się reaktywować legów, nauczycieli. Co żywsi organizują w 1958 roku i zaraz odbył się zjazd z okazji 40- spotkania klasowe i zjazdy z okazji ko - lecia Batorego. Nawiązano kontakty, których jednak lejnych rocznic powstania szkoły. nie ośmielono się połączyć organizacyjnie. Dopiero w 1984 roku grono przedwojennych Już w latach 1928, 1938 zorganizowano zjazdy z kolegów postanowiło utworzyć komisję historyczną okazji rocznicy założenia Gimnazjum im. Stefana Ba - dla opracowania dziejów szkoły. Powstała książka torego. Powstały wtedy pierwsze koła koleżeńskie. „Pochodem idziemy…” obejmująca w tomie I lata Wojna 1939-1945 wzmocniła więzi. Tajne 1918-1944, a w tomie II – 1945-1993. nauczanie skupiło wiele osób w malutkich 6-8- Jednocześnie Komisja Historyczna utworzyła osobowych zespołach klasowych. Konspirowanie przy Towarzystwie Przyjaciół Warszawy (oddział w militarnych organizacjach: Armii Krajowej czy Mokotów) Koło Wychowanków Szkoły Batorego

22 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 23

Wychowankowie z wyznaczonym mu zadaniem kontynuowania i ukoń - rektorów i przykłady bohaterstwa uzasadniającymi czenia prac nad redakcją „Pochodem idziemy…”. wystąpienie o order , ufundowało Koło przygotowało statut i uzyskało w 1989 tablicę pamięci poległych i pomordowanych pod - prawne zarejestrowanie Stowarzyszenia Wycho - czas drugiej wojny światowej ponad trzystu wanków Gimnazjum i Liceum im. Stefana Bato - uczniów i profesorów. rego w Warszawie. Prowadzenie ewidencji i statystyki absolwentów szkoły Statut Stowarzyszenia wymienia sześć form i celów jego działalności. Omówmy je pokrótce: Organizacja wydała biogramy ponad tysiąca osób, z omówieniem ich osiągnięć wojennych, Współdziałanie ze szkołą, wkładu do polskiej i światowej nauki, osiągnięć kształtowanie patriotyzmu, zawodowych, odznaczeń i awansów. szacunku dla wiedzy, pracy i prawdy Utrzymywanie więzi koleżeńskiej W tym zakresie zadaniem Stowarzyszenia jest pomoc przy organizacji dorocznego święta Poprzez organizowanie spotkań na Boże Na - szkoły, zapoznawanie uczniów klas pierwszych rodzenie („Opłatek”) i Wielkanoc („Jajeczko”). z historią Batorego, podawanie przykładów Wydawanie co najmniej raz w roku pisemka pt. postaw bohaterskich, osiągnięć naukowych, awan - „Głos Batoraków” (dostępnego na stronie szkoły: sów zawodowych absolwentów, dawniej również www.batory.edu.pl). organizacja chóru uczniowskiego i orkiestry. Sto - warzyszenie ufundowało piękny grobowiec dla organizowanie zjazdów dyrektora Rudzkiego, założyciela szkoły, a także wychowanków szkoły portrety dyrektorów i ich galerię w hollu głównym. Ponadto ofiarowało nowy sztandar. Co roku or - W dziesięcioletnie rocznice powołania szkoły ganizuje także święto maturzystów sprzed pięć - 1928, 1938, 1947, 1958, 1969, 1971, 1993, 1998, dziesięciu lat, połączone ze świętem szkoły. 1993, 2008.

gromadzenie materiałów historycznych Wszystkie te prace i działania są rezultatem związanych z działalnością szkoły bezinteresownej, zaangażowanej pracy spo - łecznej wiernych szkole i serdecznie z nią związanych absolwentów wszystkich roczników. W tej kwestii Stowarzyszenie może się po - Cieszy zwłaszcza to, że niemal co roku do pracy szczycić dwukrotnym wydaniem historii Batorego i współdziałania włączają się najmłodsi abi - pt. „Pochodem idziemy…”, a także zachowaniem turienci. To pozwala „z żywymi naprzód iść, nagrody im. Pomirowskiego dla najlepszego ma - po życie sięgać nowe, a nie w uwiędłych turzysty w danym roku szkolnym. laurów liść z uporem stroić głowę” (Adam As - nyk „Daremne żale”, 1 kwietnia 1877). zachowanie pamięci o wkładzie profesorów i wychowanków w walkę o wyzwolenie narodowe i społeczne prof. dr Czesław Uhma Stowarzyszenie wydało tzw. suplement do „Po - Honorowy Prezes Stowarzyszenia chodem idziemy…”, zawierający biogramy dy - (rocznik matury 1942)

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 23 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 24

Biblioteka najWięKsza BiBlioteKa szKolna W WarszaWie 36668 woluminów F o t . :

E w a

R ż y s k o

Czytelnia, księgozbiór podręczny

Patronka Róży Wykowskiej mamy uporządkowane zbio - ry biblioteczne, utworzone kartoteki tema - Batoracka biblioteka szkolna od 1 września tyczne oraz pierwszy w szkołach warszawskich 2008 roku nosi imię niezwykle dla niej zasłużonej dział informacyjny dla uczniów. Za „rządów” Władysławy Wasilewskiej. Władysławy Wasilewskiej i dzięki jej wysił - kowi włożonemu w osiągnięcie przez bibliotekę Była ona Honorowym Członkiem Stowa - jak najwyższego poziomu, w 1976 roku pla - rzyszenia Bibliotekarzy Polskich, zajmowała cówka zdobyła pierwsze miejsce w stołecznym się badaniem dzieł Stefana Żeromskiego, konkursie bibliotek szkolnych. awlatach 1959-1983 pracowała jako biblio - Zanim Władysława Wasilewska zajęła się tekarka w naszej szkole. To dzięki niej oraz bibliotekarstwem, od 1945 roku, już w czasie

24 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 25

Biblioteka studiów, była nauczycielką. A w latach 1976- książki», leżały już olbrzymie sterty” – wspomina 1998 pracowała jako redaktor naczelna w redakcji Alicja Strojnowska, ówczesna sekretarka Batorego, miesięcznika „Poradnik Bibliotekarza”. Miała na w „Pochodem idziemy…”. swoim koncie takie odznaczenia jak: Złoty Krzyż Zasługi, Zasłużony Działacz Kultury, czy Medal Biblioteka dziś Komisji Edukacji Narodowej. Obecnie biblioteka mieści się na parterze, historia w głębi lewego skrzydła budynku. Składa się z dwóch obszernych sal – mediateki i czytelni, Biblioteka szkolna i czytelnia powstały już w której można również wypożyczać książki w 1919 roku w ówczesnym I Państwowym i filmy. Ułożone tematycznie zbiory biblioteczne Gimnazjum im. Stefana Batorego. Od jej po - znajdują się w podziemnym magazynie. Mamy czątków do późnych lat trzydziestych kierow - w nim 36668 książek wraz z podręcznikami, niczką biblioteki była Felicja Potyńska. W tym 310 kaset video, 517 płyt CD i DVD, i kilka czasie księgozbiór rozrastał się dynamicznie: tysięcy egzemplarzy czasopism. W mediatece od kilku tysięcy pozycji w początkach istnienia jest 15 komputerów z dostępem do Internetu, biblioteki do prawie 37 tysięcy w 2008 roku. skaner i drukarka. W podziemiach znajdują Wciąż jest uzupełniany o nowości literackie się nie tylko lektury. Można tam znaleźć także i naukowe. „ Część polska biblioteki (Gimnazjum książki specjalistyczne z zakresu filozofii, po - Państwowego im. Stefana Batorego) składała litologii, etyki i religioznawstwa, czy prawa się z wydawnictw nowszych, starannie opra - (np. Państwo Platona, O duchu praw Monte - wionych i dobrze utrzymanych” – pisze w Lo - skiusza, czy Współczesne doktryny polityczne , sach księgozbiorów warszawskich zabezpie - Wyznania św. Augustyna, Moralia II Plutarcha, czonych w Bibliotece Narodowej w latach omówienia konstytucji, Zarys teorii państwa 1940-1944 Edward Assbury. i prawa , Historia prawa ). Są też pozycje współ - W 1931 roku Elżbieta Brochwicz-Rogó - czesne, jak np. Nie tylko fakty Tomasza Lisa. yska, anglistka, wprowadziła zwyczaj zaopat - W naszej bibliotece znajdują się również bardzo rywania biblioteki w książki, czasopisma i ga - stare wydania książek. Jedno z najstarszych to zety angielskie. Tradycja ta trwa do dziś. Jak Pisma Adama Mickiewicza z poł. XIX wieku. pisze Edward Assbury w swojej książce, w la - Ostatnio biblioteka została wzbogacona o księ - tach 1940-44 „(…) obficie zaopatrzone działy gozbiór prof. Wandy Olszewskiej, nauczycielki obce (…) biblioteki zatrzymało kierownictwo języka francuskiego. Wśród darów znajdują szkoły niemieckiej.” się również pozycje z XIX wieku. W skład księgozbiorów wchodziła literatura W wypożyczalni zawsze obecna jest pani Halina Stompierz. Doskonale doradza matu - patriotyczna, m.in. romantyczna i pozytywis - rzystom i młodszym uczniom w doborze lektur tyczna. To głównie one uległy konfiskacie i podręczników. Zna spis książek prawie na w latach represji wojennych. W tym czasie ra - pamięć. Codziennie uśmiechnięta, radzi nie towano zbiory biblioteczne umieszczając je tylko w sprawach naukowych. W czytelni dy - w Bibliotece Narodowej, która zbierała książki żuruje pani Bogna Dziedziniewicz. W każdym ze wszystkich szkół warszawskich. Część po - calu profesjonalna, dba o wzorowe warunki zycji przechowywały także osoby prywatne: do nauki. Z pomocy pań bibliotekarek możemy nauczyciele i uczniowie Batorego. korzystać od poniedziałku do piątku, od ósmej Konfiskaty powtórzyły się w latach powo - rano do szesnastej. jennych. „W Kuratorium przy Al. Jerozolimskich, (…) do którego musieliśmy zanieść «zakazane ewa rżysko

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 25 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 26

odwiedziny tylKo tam Były lUstra goście w Batorym F o t . :

A r c h i w u m

s z k o ł y

odwiedziny królowej elżbiety ii, 26 marca 1996 r. 19 marca 2003 r. w gmachu szkoły go - się niezwykle starannie, na długo przed terminem. ściliśmy jana nowaka-jeziorańskiego, któ - Spośród uczniów najlepiej znających angielski ry wrócił do Polski w lipcu poprzedniego wybrano delegacje reprezentujące klasy. Odma - roku, po 58 latach emigracji. on również lowano salę 24 i przygotowano tron dla królowej. Wreszcie nadszedł oczekiwany dzień i rolls royce był uczniem Batorego, choć maturę zdawał naszego gościa wjechał na teren szkoły. Nad bez - w gimnazjum im. a. mickiewicza. do dziś pieczeństwem królowej przez cały czas czuwały można oglądać u nas jego pamiątkowy dwie damy dworu, które nie odstępowały jej na wpis: „na pamiątkę odwiedzin «mojej krok oraz Biuro Ochrony Rządu. Pierwsza część starej budy» po 76 latach!”. wizyty odbyła się w auli, gdzie ówczesna klasa maturalna wystawiła „Pana Tadeusza” po angielsku, Ale największe emocje wzbudziła chyba reżyserowanego przez nauczyciela z zaprzyjaź - wizyta królowej Elżbiety II, która odwiedziła nionej szkoły w Anglii. Władczyni otrzymała naszą szkołę 26 marca 1996 r. Według relacji piękne wydanie tej książki, a potem przeszła do przyjazdu Jej Królewskiej Mości przygotowano do sali 24 na spotkanie z grupą uczniów i nau -

26 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 27

odwiedziny F o t . :

A r c h i w u m

s z k o ł y

odwiedziny michaela jacksona, 26 maja 1997 r. czycieli. Etykieta nie pozwalała zadawać pytań, nawet na chwilę nie zdjął. Pierwsze, co zrobił a jedynie odpowiadać na słowa królowej. Według Król Popu po przybyciu do Batorego, było uczestniczących w tej rozmowie osób, okazała pójście do... damskiej toalety. Tylko tam były się ona bardzo miłą i ciepłą osobą. lustra... Spędził tam większość czasu wizyty. Rok później, 27 maja 1997 roku, naszą Gdy wreszcie wyszedł, zamiast udać się do auli, szkołę odwiedził Michael Jackson. Była to jego gdzie go oczekiwano, wyszedł na balkon i po - druga wizyta w Polsce. Przyjechał z zamiarem machał do uczniów. Ci podobno ryczeli z en - wybudowania w Warszawie największego ro - tuzjazmem, wymachując transparentem w języku dzinnego parku rozrywki w Europie (w wyniku angielskim (z kompromitującym błędem orto - nieudolnych działań Michaela i władz miasta, graficznym, jak wspominała pani profesor Joanna przedsięwzięcie skończyło się na podpisaniu Jeziorska-Haładyj). Szał osiągnął taką skalę, listu intencyjnego). Podczas swej wizyty Michael że, jak wspominał w wywiadzie Marek Kwiat - odwiedził m.in. Wilanów, Park Łazienkowski kowski, wieloletni prezes Łazienek i honorowy oraz właśnie naszą szkołę. Jak wspominają mieszkaniec Warszawy, „ledwo z tego wyszedł”. uczestnicy tego wydarzenia, Batorego kilka - Tak... jest co wspominać. I, jak mamy nadzieję, krotnie okrążyły cztery samochody terenowe. jeszcze wiele się wydarzy. Kto wie, może za Później z każdego wyskoczyła grupa osób. Nie 20 lat ktoś z Was, jako sławna osobistość, będzie można było dostrzec, gdzie jest gwiazda. Pojawiła ze wzruszeniem przechadzać się korytarzami się dopiero w samym budynku. Michael był „swojej starej budy”? ubrany w czarny kapelusz, czarne okulary i przesłonięty czarną maseczką na ustach, której a.Ch.

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 27 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 28

znani absolwenci słaWy Batorego F

o Kamil Baczyński, poeta-żołnierz. Od najmłod - t . :

szych lat pisał wspaniałe wiersze, które do dziś A r

c wykonują: Grzegorz Turnau, Michał Bajor czy h i

w Ewa Demarczyk. Jego talent, godny podziwu, u

m musiał zaczekać na lepsze czasy.

s Idąc szkolnym korytarzem czy przesiadując z k

o na dziedzińcu mamy świadomość, że to właśnie ł y tu, 70 lat temu, bohaterowie „Kamieni na sza - niec”, Rudy, Alek, Zośka czy Anoda uczyli się do zbliżającego się sprawdzianu bądź biegli tędy na lekcje. Wspominając absolwentów sprzed wojny, nie można zapomnieć o jednej z największych sław, które opuściły podwoje naszej szkoły. Światowej sławy kompozytor Witold Lutosławski zdał maturę w Batorym w 1931 roku. Honorowany najwyższymi od - znaczeniami państwowymi i licznymi nagro - dami zagranicznymi, jest postacią, która włożyła ogromny wkład w rozwój polskiej muzyki po - ważnej. Jednym z jego dzieł jest melodia skomponowana do słów Stanisława Młodożeńca – hymn naszej szkoły. Krzysztof Kamil Baczyński Batory pochwalić się może również ab - solwentami słynącymi z osiągnięć naukowych, Przez kilkadziesiąt lat działalności szko - takimi jak prof. Piotr Słonimski – twórca ge - ły mury gimnazjum i liceum stefana netyki mitochondrialnej, prof. Jerzy Kroh – Batorego opuściły szeregi ludzi znamieni - rektor Politechniki Łódzkiej, prof. Grzegorz tych, którzy najpierw stawiali dzielnie Białkowski – rektor Uniwersytetu Warszaw -

opór okupantom, następnie odbudowywali F o t . :

rzeczpospolitą podnoszącą się z gruzów W i

po ii Wojnie Światowej, a także wiele k i p e

wnieśli do rozwoju nauki i kultury współ - d i czesnych nam czasów. a

Czytając lub oglądając dokumenty o Po - wstaniu Warszawskim, widzimy dramatyzm i tragizm tych przerażających czasów bólu i walki. Wśród szeregów walczących o wolność stolicy, Paryża Północy, jak nazywano przed - wojenną Warszawę, na śmierć poszedł Krzysztof Witold lutosławski

28 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 29

znani absolwenci F

skiego, czy prof. Marek Dietrich – rektor Po - o t . :

litechniki Warszawskiej. S l a

Postaci takich jak Daniel Olbrychski, Jan w e

Klata, Andrzej Łapicki czy Agnieszka Holland k ' przedstawiać nie trzeba. Ich wkład w kinemato - s grafię polską jak i zagraniczną jest naprawdę ogromny. Czym byłaby dzisiejsza telewizja, za - równo informacyjna jak i rozrywkowa, bez Ba - toraków takich jak Justyna Pochanke, Dorota Wellman, Grażyna Torbicka, Hanna Lis, Anna Mucha czy Michał Figurski? Każdy, kto lubi jazz, musi znać Ewę Bem, wybitną polską wokalistkę, wykonawczynię takich przebojów jak „Podaruj mi trochę słoń - ca”, „Miłość jest jak niedziela” czy „Moje serce to jest muzyk”. Każdy odwiedzający najmodniejszy dziś warszawski klub Fabryka Trzciny, mieszczący się na Starej Pradze, niech wie, że jego twórca i pomysłodawca, ewa Bem Wojciech Trzciński, napisał maturę w auli by dorównać, a może i przewyższyć wymienione naszej szkoły w 1967 roku. sławy kina, rozrywki, mediów, nauki i muzyki. Wobec takich nazwisk, każdy Batorak ma na swych barkach ciężar odpowiedzialności i ambicji, szymon jelonek F o t . :

B a r t ł o m i e j

P o g r a n i c z n y

grażyna torbicka

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 29 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 30

muzeum PrzeWodniKiem Być F o t . :

A r c h i w u m

s z k o ł y

muzeum szkolne

Kilka lat temu postanowiono wyko - W 2003 roku naszą szkołę zaczęły, poza ucznia - rzystać atut szkoły Batorego, jakim jest mi Batorego, zwiedzać także różne wycieczki pro - jej niezwykle bogata historia, i zaprezen - wadzone przez warszawskich przewodników głów - tować ją szerszej społeczności. z inicjatywą nie śladami bohaterów „Kamieni na szaniec”. To właśnie Rudy, Zośka i Alek są „magnesami”, które wyszli prof. Krzysztof Białkowski i prof. przyciągają chętnych do obejrzenia naszej ekspo - marcin miros, także absolwent Batorego. zycji. Rzadziej zdarzają się wycieczki zainteresowane np. historią Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Każ - Dzięki wsparciu dyrekcji, pomocy finansowej dego roku odwiedzin jest kilkadziesiąt. Ku naszej Rady Rodziców oraz niezwykłemu wkładowi Sto - uciesze zainteresowanie nie maleje, a nasza szkoła warzyszenia Wychowanków Gimnazjum i Liceum staje się obowiązkowym przystankiem dla wielu im. Stefana Batorego w roku szkolnym 2001/2002 grup zwiedzających Warszawę. Ruch wycieczkowy, na potrzeby Muzeum Szkolnego została oddana, jeśli można tak to nazwać, przypada przede wszyst - uprzednio wyremontowana sala znajdująca się kim na miesiące wrzesień-listopad i marzec-czer - obok wejścia do Cafe Pauzy. Dzieli się ona obecnie wiec. W czasie zimy liczba wycieczek znacznie na dwie części. Pierwszą z nich jest część archi - maleje. Jest to jednak zrozumiała sytuacja. Od - walna, gdzie przechowuje się zbiory przekazane wiedzają nas najczęściej grupy gimnazjalne, które Muzeum. Druga zaś, to część muzealna, przezna - akurat są w trakcie omawiania lektury „Kamienie czona dla naszych gości. Tu eksponujemy najcie - na szaniec”. Nasi przewodnicy oferują fachowy kawsze pamiątki, dokumenty oraz ciekawostki komentarz oraz rzetelne informacje, które stanowią związane z historią Batorego i jej absolwentami. uzupełnienie wiedzy naszych gości.

30 Batorak batorak.pl Numer Specjalny 2011 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 31

muzeum Każda wycieczka trwa około 45 minut, lecz nią wystawa przedstawiająca zdjęcia i informacje nie jest to regułą. Czasami zdarza się krótsze na temat szkoły, pokolenia Kolumbów oraz bo - bądź dłuższe zwiedzanie szkoły, gdy grupa haterów „Kamieni na szaniec”. wyrazi takie życzenie. Mamy przygotowaną Po zwiedzaniu piętra przychodzi czas na przejście stałą trasę wycieczki rozszerzaną wedle potrzeb. do szkolnego muzeum. W gablotach przygotowane Trzeba wiedzieć, że każdy przewodnik oprócz są różne ciekawostki i pamiątki związane z Batorym. stałego zakresu informacji, może rozszerzać Do najcenniejszych należą: wpis Królowej Elżbiety swój wykład o tematy, które jego zdaniem są II, dziennik z obozu harcerskiego w Kolanie, interesujące dla grupy lub takie, o których sam mundur harcerski z 1945, niemiecki plakat znaleziony lubi opowiadać. Zazwyczaj wycieczki zaczynają na gruzach szkoły, oryginalne zeszyty z 1939 roku, się „pod zegarem” lub przy Tablicy Pamięci. album zdjęć prof. Jana Olszewskiego ze zdjęciami W tej części szkoły przewodnicy opowiadają z pierwszego roku istnienia szkoły. Oprócz ekspo - o historii szkoły, o architekturze czy o motcie natów w muzeum czeka na zwiedzających prezen - placówki. Przy Tablicy Pamięci, którą odsłonięto tacja multimedialna poświęcona Akcji pod Arse - w 1958 roku, dowiadujemy się o losach niektórych nałem. Jest to szczegółowe opracowanie akcji nauczycieli czy wychowanków poległych w latach odbicia Rudego. Znajduje się tam wiele ciekawych 1939-1945. Jest to bardzo ważne miejsce na informacji. Po prezentacji wycieczka ma już się ku trasie całej wycieczki. Następnie przewodnicy końcowi. Pozostają jeszcze ostatnie pytania i można opowiadają krótko o pierwszych dyrektorach się pożegnać, dziękując sobie nawzajem. Batorego, mówią o sztandarach czy harcerstwie. Po tym, gdy pozwala na to pogoda, grupa wraz Muzeum nie byłoby tak atrakcyjne, gdyby z przewodnikiem przechodzi na patio. Tu usły - nie współpraca ze Stowarzyszeniem Wychowanków szymy m.in. historię o pomniku Batorego (bodaj i życzliwość wielu absolwentów, którzy decydują jedynym w Polsce!). Na szkolnym dziedzińcu się na przekazanie swoich pamiątek osobistych zobaczymy także dwa cokoły, na których znajdują związanych z pobytem w murach Batorego. Dzięki się symbole Polski Walczącej, które namalował nim zbiory muzealne powoli, ale systematycznie Alek Dawidowski. Cokoły, które znalazły się się powiększają, a wiele osób ma możliwość do - w szkole w latach siedemdziesiątych, zostały głębnego poznania historii naszej szkoły. kilka lat temu odrestaurowane i w 2004 ustawione Praca przewodnika to wspaniały pomysł dla w miejscu, w którym stoją do dziś. tych, którzy interesują się historią i chcą rozszerzyć Z patio przechodzimy na piętro szkoły. Tam swoją wiedzę o znajomość faktów na temat Bato - czeka na nas tablica poświęcona pamięci Krzysztofa rego. Wymaga to trochę przygotowań (warto prze - Kamila Baczyńskiego, absolwenta naszej szkoły, czytać monografię szkoły – „Pochodem idzie - wybitnego poety pokolenia Kolumbów. Obok my…”), ale przyjemność, jaka płynie z oprowa - tablicy Baczyńskiego znajduje się pierwsza his - dzania, wszystko wynagrodzi. Przewodnikiem toryczna tablica Państwowego Męskiego Gim - może zostać każdy uczeń Gimnazjum i Liceum nazjum im. Stefana Batorego. Jest to bardzo im. Stefana Batorego, oczywiście po uprzednim ważny eksponat, pochodzący z 1918 r. Tablica zdobyciu odpowiedniej wiedzy. Wystarczy zgłosić przetrwała zamknięcie szkoły, przeniesienie jej się o pomoc do opiekuna muzeum szkolnego pana z Kapucyńskiej 21 na Myśliwiecką, zburzenie profesora Marcina Mirosa, bądź starać się zdobywać szkoły, czasy PRL-u. Odnaleziono ją kilka lat kwalifikacje przez innych przewodników. Jeśli temu, a 28 września 2008, na 90-lecie istnienia tylko ktoś wyrazi życzenie, to na pewno któryś Batorego dokonano oficjalnego odsłonięcia. Na - z nich chętnie oprowadzi Was po szkole. stępnie przewodnicy opowiadają o auli, a potem przechodzą z grupą na korytarz, gdzie czekają na michał grajek

Numer Specjalny 2011 batorak.pl Batorak 31 Gazetka dla wycieczek_Layout 1 2011-04-12 00:28 Page 32

rekrutacja ProFile Klas

na rok szkolny 2011/2012 proponujemy kandydatom oddziały o następujących kierunkach kształcenia:

• z rozszerzonym programem nauczania matematyki i fizyki (mF) ; • z rozszerzonym programem nauczania biologii i chemii (BC) ; • z rozszerzonym programem nauczania geografii, historii i matematyki (ghm) ; • z rozszerzonym programem nauczania języka polskiego, historii i wos-u (PhW) ; • dwujęzyczny z rozszerzonym programem nauczania matematyki i geografii (dj) ; • dwujęzyczny oddział przygotowujący do dwuletniego programu Matury Międzynarodowej (iB) .

szczegóły na stronie szkoły www.batory.edu.pl w zakładce „rekrutacja”.

„Batorak” Gazetka Szkolna Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie ul. Myśliwiecka 6 00-459 Warszawa

Prosimy o komentarze, listy i opinie. [email protected]

Adres naszej strony internetowej: www.batorak.pl

REDAKCJA BATORAKA: Redaktor Naczelny: Bartłomiej Pograniczny Zastępcy Naczelnego: Melisa Gül, Maja Leszek Sekretarz Redakcji: Oliwia Tęcza Redaktorzy numeru: Karina Balcer, Michał Grajek, Ewa Rżysko, Szymon Jelonek, Marta Gasik, Ania Białas, Piotr Wieczorek, Martyna Engeset, Skład: Bartłomiej Pograniczny Webmaster: Kacper Kowalczyk

Sponsorem Gazetki jest Rada Rodziców. Dziękujemy!