DOCSLIB.ORG

Niemieckie Wysiedlenia Z Zamojszczyzny

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Niemieckie Wysiedlenia Z Zamojszczyzny BIULETYN IPN nr 5 (14)/2013 Szkoły czerwonej elity Pierwszy bunt – maj 1946 roku Erich Koch – ostatni król Prus Niemieckie wysiedlenia z Zamojszczyzny Cena 6 zł (5%VAT) ISSN 2084-7319 Dodatek specjalny: fragmenty albumu Agnieszki Jaczyńskiej SONDERLABORATORIUM SS. 9 772084 73100231 ZAMOJSZCZYZNA numer indeksu 284521 nakład 9500 egz. BIBLIOTEKAKALENDARIUM XX WIEKUIPN 7373 Aparat represji wo- „Kontynuowali dzia- Paweł Sasanka, Sła- bec Kościoła w latach łalność związkową…”. womir Stępień, Zimna 1944–1956. Teryto- Sądzeni z powodów wojna. Krótka historia rium obecnej diecezji politycznych w woje- podzielonego świata DRUGA EDYCJA PROJEKTU sandomierskiej, red. wództwie gdańskim (album), IPN, Warsza- NA TO CZEKA Mariusz Krzysztofi ń- w latach 1981–1983, wa 2012, ss. 364. ski, ks. Józef Marecki, wstęp i oprac. Arka- BIBLIOTEKA ks. Bogdan Stanaszek, diusz Kazański, biogra- IPN, Wydawnictwo my Arkadiusz Kazański, WYSYŁKA PUBLIKACJI HISTORYCZNYCH DO BIBLIOTEK WAM, Kraków 2012, Marcin Węgliński, IPN, Gdańsk 2012, Studia nad wywia- ss. 490. ss. 240. dem i kontrwywiadem Bytom w cieniu Krzysztof Osiński, Polski w XX wieku, oferuje bibliotekom publicznym dwóch totalitaryz- Piotr Rybarczyk, t. 1, red. Wojciech Instytut Pamięci Narodowej mów. Szkice z dziejów Kryzys bydgoski 1981. Skóra i Paweł Skubisz, bezpłatne pakiety 20 publikacji historycznych dotyczących XX- miasta 1933–1989, Przyczyny, przebieg, IPN, Szczecin 2012, -wiecznych dziejów Polski. Szczegółowe informacje znajdują się red. Sebastian Rosen- konsekwencje. t. 1: ss. 774. baum, IPN, Monografi a, IPN, na stronie www.dlabibliotek.ipn.gov.pl Katowice 2012, Bydgoszcz–Gdańsk– ss. 432. Warszawa 2013, ss. 392 + ss. 32 wkł. zdj. Tadeusz Westfal Projekt realizowany jest przez Karaś (1915–1944). Biuro Edukacji Publicznej IPN Encyklopedia So- Kryzys bydgoski 1981. Żołnierz podlaskie- Rekomenduje go lidarności. Opozycja Przyczyny, przebieg, go Kedywu, red. Piotr w PRL 1976–1989, konsekwencje. t. 2: Łapiński, IPN, Białystok Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich t. 2, IPN, Warszawa Dokumenty, wstęp 2012, ss. 90 + DVD. 2012, ss. 536. K rzysztof Osiński, Piotr Rybarczyk, wy- Wokół procesu bór i oprac. Robert biskupa kieleckie- Gajos, Krzysztof Osiń- go Czesława Kacz- ski, Piotr Rybarczyk, marka. Wspomnienia IPN, Bydgoszcz–Gdańsk–Warszawa Dorota Gałaszew- nazaretanki s. Izabelli 2013, ss. 1006. PATRONAT MEDIALNY ska-Chilczuk, Jacek Machowskiej, oprac. Witold Wołoszyn, Od Kryzys bydgoski Tomasz Domański, przedszkolaka do stu- 1981 w relacjach świad- s. Danuta Kozieł CSFN, denta. Kryteria selekcji ków, t. 3, red. Agnieszka IPN, Jedność, Kielce społecznej i politycznej Dębska, Maciej Kowal- 2013, ss. 237 + ss. 8 w edukacji lat 1947– czyk, Ośrodek KARTA, wkł. zdj. –1956, IPN, Narodowe Centrum Z dziejów Mikołowa Lublin 2012, Kultury, Warszawa w XX wieku. Wybrane ss. 269. 2013, ss. 139 + ss. 16 zagadnienia, red. Grze- wkł. zdj. Komunistyczne gorz Bębnik, IPN, Ka- amnestie lat 1945– Artur Kubaj, Paweł towice 2012, ss. 222. –1947. Drogi do „le- Miedziński, Stan wo- galizacji” czy zagłady?, jenny w Szczecinie, red. Wojciech J. Mu- IPN, Szczecin 2012, szyński, IPN, Warsza- ss. 280. wa 2012, ss. 496 + ss. 16 wkł. zdj. Żołnierzowi Niepod- ległej. Księga dedyko- wana śp. gen. Mie- Komunistyczny apa- czysławowi Huchli, rat represji i życie spo- red. Tomasz Balbus, łeczne Opolszczyzny Tomasz Kurpierz, Zbuntowani. Niezależ- Mariusz Krzysztofi ński, w latach 1945–1989, Ewa Leniart, Zbigniew red. Ksawery Jasiak, ne Zrzeszenie Studen- tów w województwie Nawrocki, IPN, IPN, Opole 2012, Rzeszów 2012, ss. 599 ss. 542. katowickim 1980– –1989, IPN, + ss. 16 wkł. zdj. Katowice 2012, ss. 408. Zamówienie można złożyć telefonicznie lub wysłać Instytut Pamięci Narodowej w Centrum Edukacyjnym IPN wypełniony formularz zwykłą pocztą na adres IPN Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu im. Janusza Kurtyki PRZYSTANEK HISTORIA albo pocztą elektroniczną na adresy podane poniżej 00-207 Warszawa, pl. Krasińskich 2/4/6 ul. Marszałkowska 21/25, 00-625 Warszawa Sprzedaż wysyłkowa publikacji Publikacje IPN można nabyć: poniedziałek – piątek w godz. 10:00–18:00, zamówienia można składać telefonicznie: tel. (22) 431 82 92, w siedzibie IPN sobota w godz. 9:00–14:00, tel. (22) 576 30 06 (22) 431 82 88; (22) 431 82 89; fax (22) 431 82 91 ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa Prenumerata „Pamięci.pl” pocztą zwykłą na adres Instytutu poniedziałek – piątek w godz. 8:30–16:00 Szczegółowe informacje na temat prenumeraty wraz pocztą elektroniczną: [email protected]; tel. (22) 581 88 72 z cennikiem i formularzem zamówienia znajdują się [email protected]; [email protected] na stronie www.pamięć.pl/miesiecznik. lub w księgarni internetowej: www.ipn.poczytaj.pl nr 5 (14)/2013 TREŚCISPIS BIULETYN IPN 1 3 AKTUALNOŚCI IPN 4 KALENDARIUM 6 Z PIERWSZEJ STRONY FELIETON 8 Maciej Rosalak, Tekściarz Wałęsy PAP Fot. 10 Krzysztof Gottesman, Czyste idee, brudne czyny STOPKLATKA 12 Radosław Poboży, Kryptonim „Podróżnik” Z ARCHIWUM IPN 16 Grzegorz Majchrzak, Oświadczenie Sokołowskiego WYWIAD 18 Zamość: próba generalna rozmowa z Agnieszką Jaczyńską, autorką albumu Sonderlaboratorium SS. Zamojszczyzna Fot. PAP 22 Jestem dzieckiem szczęścia rozmowa z Jerzym Skrzypkiem, więźniem Auschwitz, Flossenbürga i Dachau WYDARZYŁO SIĘ W XX WIEKU 26 Mirosław Szumiło, Akademie czerwonej elity 30 Marek Hańderek, Ku „Międzymorzu” 34 Dominik Krysiak, Ostatni król Prus 38 Iwona Demczyszak, Umierając z głodu, planowała życie 42 Joanna Hytrek-Hryciuk, Wolność ponad teatr. Halina Mikołajska (1925–1989) Z DZIEJÓW OPOZYCJI I OPORU SPOŁECZNEGO 44 Kamil Dworaczek, Pierwszy bunt – maj 1946 roku 48 Jan Olaszek, Profesor drukarzem? Adam Kersten (1930–1983) ze zbiorów autora Fot. PAMIĘTAM JAK DZIŚ 52 Relacja „króla” – Stanisława Śledziejowska-Osiczko o Ravensbrück PRAWDA CZASÓW, PRAWDA EKRANU 55 Jerzy Eisler, Barwy walki PRZEMINĘŁO Z PEERELEM 58 Jerzy Kochanowski, Bar mleczny Z BRONIĄ W RĘKU 60 Michał Mackiewicz, Z detektorem na militaria Fot. AIPN ORZEŁ BIAŁY 63 Tomasz Zawistowski, Orły na hełmach załogi pociągu pancernego „Śmiały” EDUKACJA HISTORYCZNA 67 Andrzej Zawistowski, Książki na właściwej półce 69 Tomasz Ceran, Kto wygrał, a kto przegrał II wojnę światową? 70 Monika Mikuczewska, „tuHistoria” co miesiąc we Wrocławiu 71 RECENZJE Fot. AIPN 73 BIBLIOTEKA IPN 2 aj nie należy do kanonu tzw. polskich miesięcy, czyli tam wprawdzie przede wszystkim, jak „rewolucyjnymi meto- tych okresów kalendarza historii Polski po 1945 dami” organizować demonstracje i bunty, ale wiedzę i umie- roku, w których dokonywały się przełomowe bądź jętności nabyte w „leninówce” wykorzystywali także podczas Mszczególnie tragiczne wydarzenia o ogromnym dla budowy aparatu władzy i represji. O akademiach czerwonych Polaków znaczeniu. Gdyby tym „polskim kalendarzem” objąć elit pisze Mirosław Szumiło. całość dziejów naszego kraju, z pewnością maj znalazłby się tu W numerze sporo miejsca poświęcamy obozowi Ravensbrück nieraz – od uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji zaczyna- i kwestii eksperymentów na więźniach. O makabrycznych do- jąc. Właśnie rocznica tego wydarzenia stała się punktem zapal- świadczeniach przeprowadzanych na żywych ludziach przez nym w relacjach między władzą a ludem na samym początku niemieckich „lekarzy” w dziale „Pamiętam jak dziś…” opowiada „ludowego” państwa. Kamil Dworaczek w swoim artykule przy- Stanisława Śledziejowska-Osiczko, jedna z ofi ar. Z kolei Iwona wołuje wydarzenia z 1946 roku, które śmiało mogą aspirować Demczyszak przybliża sylwetkę innej byłej więźniarki Ravens- do kanonu polskich miesięcy zebranego swego czasu przez brück, Wandy Półtawskiej. Mimo cierpienia, ciągłego zagrożenia prof. Jerzego Eislera. Zamieszki sprowokowane wówczas przez i nieludzkiego traktowania nie tylko zachowała ona godność, władze podczas święta 3 Maja w Krakowie rozlały się na inne wolę przetrwania i nadzieję, lecz także obdzielała nimi współ- miasta, a związane z nimi protesty trwały jeszcze przez wiele więźniarki. O eksperymentach pseudomedycznych opowiada dni. Milicja strzelała do ludzi, byli ranni i zabici, a represje – szy- także w rozmowie z Maciejem Foksem Jerzy Skrzypek – były kany, relegacje z uczelni, wcielanie do karnych jednostek – do- więzień Pawiaka, Flossenbürga, Auschwitz i Dachau. tknęły setek osób. Były to ostatnie w Polsce Ludowej obchody Do numeru dołączyliśmy fragmenty albumu Agnieszki Jaczyń- święta 3 Maja, które miały być skiej Sonderlaboratorium SS. Zamojszczyzna (nominowanego tolerowane przez władze. do Nagrody Historycznej tygodnika „Polityka”). Ta obszerna Tłumieniem majowego buntu publikacja to zbiór różnego rodzaju źródeł historycznych – zajmowali się dzierżący władzę zdjęć, listów, dokumentów, wspomnień – które składają się na Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej w Polsce komuniści, z których opowieść o tragicznych losach Zamojszczyzny, mającej stać – Komisja Ścigania Zbrodni znaczna część odebrała wy- się terytorium zamieszkanym wyłącznie przez Niemców. O „Ak- przeciwko Narodowi Polskiemu kształcenie w Międzynaro- tion Zamosc”, wysiedleniach i albumie opowiada sama autorka Rada Programowa: dowej Szkole Leninowskiej w rozmowie, którą publikujemy w niniejszym numerze. w Moskwie. Bierut, Zam- dr hab. Grzegorz Berendt, Redaktor naczelny dr hab. Robert Klementowski, browski i inni działacze KPP dr Adam Dziurok, dr Krzysztof Kaczmarski, (i późniejszej PZPR) uczyli się Andrzej Brzozowski dr Maciej Korkuć, dr Tomasz Łabuszewski, dr Agnieszka Łuczak, dr Sławomir Poleszak, dr Paweł Skubisz, dr Waldemar Wilczewski, dr Andrzej Zawistowski
Load more

Recommended publications
  • Translator's Introductory Note
    Report ‘W’ KL Auschwitz 1940 – 1943 by Captain Witold Pilecki Copyright © by Andrzej Nowak and Hubert Blaszczyk, President of the Association of Polish Political Prisoners in Australia, 2013([email protected], [email protected]) Copyright © translations Report W (IPN BU 0259/168 t 6) by Dr. Adam J. Koch Acknowledgements: Hubert Blaszczyk, President of the Association of Polish Political Prisoners in Australia The Editorial Board gratefully acknowledges the support and financial generosity of Isis Pacific Pty Ltd in publishing of this book. The Editorial Board wishes to thank Mr. Jacek Glinka for his dedication to design and graphic setting of our book. Foreword: Dr.George Luk-Kozik, Honorary Consul-General for Republic of Poland Admission (A Yesteryear's hero?) and afterword (Instead of an Epilogue): Dr. Adam J. Koch My Tribute to Pilecki: Andrzej Nowak Biography: Publishers, translated by Krzysztof Derwinski Project coordinators: Andrzej Nowak, Jacek Glinka, Andrzej Balcerzak, Hubert Blaszczyk Project Contributors: Jerzy Wieslaw Fiedler, Zbigniew Leman, Zofia Kwiatkowska-Dublaszewski, Bogdan Platek, Dr. Zdzislaw Derwinski Editors: Dr. Adam Koch, Jacek Glinka, Andrzej Nowak; Graphic Design: Daniel Brewinski Computer processing of text: Jacek Glinka Publishers: Andrzej Nowak with the Polish Association of Political Prisoners in Australia All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, without the prior permission of publishers. Picture Sources: The publishers wish to express their thanks to the following sources of illustrative material and/or permission to reproduce it. They will make the proper acknowledgements in future editions in the event that any omissions have occurred. IPN (Institute of National Remembrance) in Poland, Institute’s Bureau of Access and Documents Archivization, copies of original documents from IPN and Album ‘Rotmistrz Witold Pilecki 1901- 1948’ by Jacek Pawłowicz of IPN.
    [Show full text]
  • Scenario of the Exhibition: Tomasz Łabuszewski, Phd, in Cooperation with Anna Maria Adamus, Phd, Ewa Dyngosz, Edyta Gula and Michał Zarychta
    STOLEN CHILDHOOD Scenario of the exhibition: Tomasz Łabuszewski, PhD, in cooperation with Anna Maria Adamus, PhD, Ewa Dyngosz, Edyta Gula and Michał Zarychta Graphic design: Katarzyna Dinwebel Reviewers: Bartosz Kuświk, PhD Waldemar Brenda, PhD Producer: Pracownia Plastyczna Andrzej Dąbrowski Photographs from the following archives: AKG images, Archive of the Institute of National Remembrance, Municipal Archive in Dzerzhinsk, State Archive in Warsaw, Archive of Polish Armenians, BE&W Foto, National Library, Bundesarchiv, Centre for Documentation of Deportations, Exile and Resettlements in Cracow, Foundation for Polish-German Reconciliation, Getty Images, Museum of the Second World War, United States Holocaust Memorial Museum, Polish Army Museum in Kołobrzeg, Warsaw Rising Museum, Regional Museum in Jarocin, Museum of the Castle of Górka Family in Szamotuły, National Digital Archive, Ośrodek Karta, Polish Photographers’ Agency Forum, Polish Press Agency, Underground Poland Studio, Documentary and Feature Film Studio, Association of Crimean Karaites in Poland. With special thanks to: Bogdan Bednarczyk, Janusz Bogdanowicz, Alina Głowacka-Szłapowa, Tomasz Karasiński, Kazimierz Krajewski, PhD, Ewa Siemaszko and Leszek Żebrowski, as well as the Institute of National Remembrance branch offices in Łódź and Poznań. Photograph on the front panel: Archives of the Institute of National Remembrance Despite their efforts, the authors of the exhibition did not manage to reach all authors of photographs used in the exhibition or holders of proprietary
    [Show full text]
  • 1 | Strona Robert Baden-Powell, (Bi- Pi) Ur. 22 .02.1857R Zmarł 8.01.1941
    Krzyż harcerski wszedł do Robert Baden-Powell, (Bi- użytku w 1913. Nadawany Pi) ur. 22 .02.1857r zmarł był harcerzom 8.01.1941 w Kenii - twórca warszawskim. Ostateczny i założyciel skautingu, kształt Krzyża Harcerskiego żołnierz, pisarz. Naczelny został ustalony w 1918 r. Skaut Świata. jako odznaka polskiego Autor: "Scouting for Boys" harcerstwa Andrzej Małkowski, założyciel W roku 2003 powstaje harcerstwa na Ziemiach nowy podział na piony Polskich. Przetłumaczył na wiekowe w ZHP: język polski "Scouting for 7-10 zuchy, Boys" W 1913r zorganizował wyjazd na III Zlot Skautów w 11-14 harcerze, Anglii, gdzie nad polskim 15-17 harcerze starsi, obozem powiewała flaga z 16-25 wędrownicy. białym orłem i używano nazwy kraju wymazanego z mapy świata. Olga Drahonowska - Małkowska (1888 - 1979) W roku 1907 Robert Baden-Powell organizuje Wybitna instruktorka, na wyspie Brownsea harcmistrzyni (Anglia) pierwszy obóz Rzeczypospolitej, twórczyni skautowy. harcerstwa żeńskiego. Żona Andrzeja Małkowskiego. Batalion Zośka – harcerski batalion AK składający się W roku 1935 przede wszystkim z w Spale koło Tomaszowa członków Szarych odbył się Zlot 25-lecia Szeregów harcerstwa, w którym W powstaniu warszawskim wzięło udział ok. 25 tys. batalion "Zośka" walczył w uczestników Zgrupowaniu AK "Radosław" Aleksander Kamiński Szare Szeregi podczas wojny Komendant powstały 27 września główny Organizacji Małego 1939r. Sabotażu "Wawer" Było to Organizacja Męska Twórca metodyki ZHP działająca w Zuchowej. Autor „Antka konspiracji. Cwaniaka” i „Kamieni na Szaniec” 1 | S t r o n a Grupa instruktorów Batalion "Parasol" – związanych ze harcerski batalion AK Stronnictwem Narodowym biorący udział w powstaniu powołała mniejsze od warszawskim, ale również Szarych Szeregów "Hufce znany z akcj dywersyjnych Polskie".
    [Show full text]
  • „Alka”, „Rudego” I „Zośki” Katarzyna Dzierzbicka
    MIEJSCAKALENDARIUM Z HISTorią XX WIEKU 6363 Śladami „Alka”, „Rudego” i „Zośki” Katarzyna Dzierzbicka Zbliża się 71. rocznica akcji pod Arsenałem. Jak ani sposobów likwidacji więźniów. Alek stał w rogu pokoju co roku do Warszawy tłumnie przyjadą harcerze oszołomiony nieoczekiwanym wydarzeniem, zaskoczony tym, co się dzieje. Gdy zbliżył się doń ów gestapowiec w cywilu z całej Polski, aby upamiętnić bohaterów, którzy i czystą polszczyzną zaczął zadawać jakieś pytania dotyczące 26 marca 1943 roku z narażeniem życia odbili ojca, Alek przez chwilę wahał się, co i jak odpowiedzieć. Dopie­ grupę więźniów Pawiaka. Wspominając bohate- ro gdy cywil, natarczywie żądając wiadomości, gdzie są ukryte pieniądze, przyłożył do brzucha chłopca lufę pistoletu i zagroził rów, odwiedzimy miejsca nierozerwalnie z nimi strzałem, dopiero wówczas Alek zdecydował się na odpowiedź. związane, które odnaleźć można na kartach – Strzelaj pan – powiedział wolno, patrząc w oczy szpicla. – Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego. Strzelaj pan – powtórzył. Dlaczego nie aresztowano wówczas Alka, dlaczego wyprowa­ dzono tylko ojca? Bóg to raczy wiedzieć! Być może w pierwszych listach i wspomnieniach dniach okupacji gestapo nie miało jeszcze usta­ pisanych przez bohate­ lonej metody postępowania w podobnych sy­ rów Kamieni na szaniec tuacjach. Hardą odpowiedź chłopca pozosta­ zachował się obraz peł­ wiono bez następstw”. Aleksy Dawidowski Wnych miłości rodzinnych domów „Zośki”, senior został rozstrzelany najprawdopodobniej „Alka” i „Rudego”. Tadeusz Zawadzki w Ogrodach Sejmowych, choć niektóre źródła urodził się w Warszawie. Aleksy Dawi­ podają jako miejsce egzekucji Palmiry. „Ojciec dowski pochodził z Drohobycza, dziś zginął w listopadzie 1939 roku. Wmiasta na Ukrainie, a Jan Bytnar z Kol­ Po tym, jak Niemcy przejęli fa­ buszowej na Rzeszowszczyźnie.
    [Show full text]
  • Sprawuj Się (Do Good): Using the Experience of Holocaust Rescuers to Teach Public Service Values
    SPRAWUJ SIĘ (DO GOOD): USING THE EXPERIENCE OF HOLOCAUST RESCUERS TO TEACH PUBLIC SERVICE VALUES ARTICLE * CHRISTINA A. ZAWISZA Introduction ........................................................................................................... 1051 I. Krakow Conference Theme: Lawlessness and the Holocaust ......................... 1056 II. The Therapeutic Jurisprudence Framework ................................................... 1059 A. TJ Principles ............................................................................................... 1060 B. TJ Techniques and Methodologies ........................................................... 1061 III. Attributes of the Altruists in the Holocaust .................................................. 1064 A. Individual Rescuers.................................................................................... 1065 B. Group Rescuers .......................................................................................... 1067 C. Why Would the Altruists Do What They Did? ........................................ 1068 IV. Rewinding and Reframing the Krakow Conference Through a Therapeutic Jurisprudence Lens ..................................................................... 1072 V. Teaching Professional Service Values from this Rewound and Reframed Lens .................................................................................................. 1075 A. Attributes of the Millennial Generation ................................................... 1075 Conclusion ............................................................................................................
    [Show full text]
  • G Ł O S Batoraków
    G Ł OS BATORAKÓW „Z wiary waszej - wola wasza Z woli waszej - czyn wasz będzie!” (Zygmunt Krasiński: 97 Psalm Nadziei) 2010 STOWARZYSZENIE WYCHOWANKÓW GIMNAZJUM I LICEUM im. STEFANA BATOREGO WARSZAWA GŁOS BATORAKÓW 2010 Wydawca: Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, ul. Myśliwiecka 6 ISNN 1429-95-77 Wszystkim Członkom i Sympatykom najlepsze życzenia spokojnych Świąt Bożego Narodzenia i wszelkiej pomyślności w Nowym Roku 2011 składa Zarząd Stowarzyszenia Wychowanków SIEDZIBA LICEUM BATOREGO W REJESTRZE ZABYTKÓW 06:30 06.07.2010 / TVN WARSZAWA.PL Budynek szkoły jest już pod ochroną konserwatora fot. TVN Warszawa Gmach słynnego liceum imienia Stefana Batorego jest zabytkiem – taką decyzję pod- jęła Barbara Jezierska, mazowiecka konserwator. Budynek szkoły oraz dwa sąsiadujące z nim pawilony przy ul. Myśliwieckiej 6 są przykładem modelowego zespołu szkolnego lat 20-tych. - Zastosowane wówczas rozwiązania architektoniczne były zgodne z najnowszymi trendami w Europie - czytamy w uzasadnieniu decyzji konserwatora. SZKOŁA JAK PAŁAC Budynek powstał z inicjatywy profesora Antoniego Ponikowskiego, prace rozpoczę- ły się w 1922 roku. Z pomocą naczelnego inżyniera m.st. Warszawy – Jana Chmieleńskiego prowadzo- no prace przy zagospodarowaniu przestrzeni wokół obiektu. Urządzono boisko, korty tenisowe, boisko do krykieta, założono trawniki i kwietniki oraz stworzono szkolny ogród botaniczny. Autorem projektu kompleksu Liceum Batorego był wybitny polski architekt Tadeusz Tołwiński, który nadał zespołowi formy wczesnobarokowego pałacu magnackiego. WYBITNI W MURACH BATOREGO Gmach liceum od 90 lat nieprzerwanie pełni funkcję związaną z edukacją młodzieży, w jego murach kształciły się wybitne postacie. Przed wojną w szkole działała 23 War- szawska Drużyna Harcerska im. Bolesława Chrobrego, zwana “Pomarańczarnią”. Na- leżał do niej m.in.
    [Show full text]
  • Jan Rodowicz „Anoda” (1923 –1949) Jan Rodowicz „Anoda” to Legenda Szarych Szeregów
    Jan Rodowicz „Anoda” (1923 –1949) Jan Rodowicz „Anoda” to legenda Szarych Szeregów. Nazywano go uła- nem batalionu „Zośka”. Był uczestnikiem słynnej akcji pod Arsenałem i wielu innych działań dywersyjnych. Należał do pierwszego pokolenia, które przyszło na świat w wolnej II Rzeczypospolitej i które musiało stoczyć walkę z dwo- ma okupantami. Był jednym z ludzi, o których przez długie lata mówiło się Jtylko szeptem… Jan Rodowicz „Anoda”, 1947 lub 1948 r. Fot. AIPN Dzieciństwo Jan Rodowicz urodził się 7 marca 1923 r. w Warszawie. Był drugim dzieckiem Kazimierza Rodowicza i Zofiiz Bortnowskich. Dorastał w domu, w którym były pielęgnowane rodzinne tradycje patriotyczne oraz pamięć o walkach o niepodległość. Rodowiczowie wywodzili się ze starego żmudzińskiego rodu. Pierwsze wzmianki o przodkach Jana Rodowicza pochodzą z XVI w. Po rozbiorach Rodowiczowie brali udział w zrywach Jnarodowo­wyzwoleńczych. Teodor Rodowicz, dziad Jana, wraz ze starszym bratem Julianem walczył w powstaniu styczniowym w oddziale ks. Antoniego Mackiewicza na Żmudzi. W 1864 r. jako niespełna dwudziestolatek został aresztowany, jego brata zaś zesłano na Syberię. Szczęśliwie, po dwóch latach spędzonych w więzieniu, w 1867 r. Teodor Rodowicz odzyskał wolność i wrócił do domu. Nie mniej dramatyczne były losy rodziny babki Jana – Stanisławy z Rymkiewiczów. Jej ojciec – Onufry Rymkiewicz – za udział w powstaniu styczniowym został zesłany na Syberię, wraz z nim pojechała żona z pięciorgiem dzieci. Po śmierci Onufrego reszcie rodziny udało się wrócić na ziemie polskie. Zofia Rodowiczowa również wychowała się w domu, który był ostoją polskości. Jej matka, Zofia z Kałużyńskich Bortnow­ ska, organizowała w Żytomierzu chór polski i tajne towarzystwo „Oświata”. Bratem matki Janka był gen.
    [Show full text]
  • Piotr Sobolczyk* QUEERING the WARSAW UPRISING (WITH A
    STUDIA HUMANISTYCZNE AGH Tom 14/2 • 2015 http://dx.doi.org/10.7494/human.2015.14.2.193 Piotr Sobolczyk* Polish Academy of Sciences QUEERING THE WARSAW UPRISING (WITH A LITTLE HELP FROM MIRON BIALOSZEWSKI) The essay calls for flling a gap in the studies on Warsaw Uprising concerning the place of queer people. A recent play, Snakepit by Joanna Oparek is considered, and the “scandal” surrounding Elżbieta Janicka’s academic work Festung Warschau is analysed, but the main source of understanding non-normative masculinities and sexualities is Miron Białoszewski’s Memoir of the Warsaw Uprising. The author offers a “paranoid” reading of traces, suggestions, allusions, and “illogical” fragments to build a working metaphor of queer acquaintances as an alternative “map” without the map. Finally he invokes the role of the picaresque narrative convention in representing such paranoid queer relationships. Keywords: Warsaw Uprising, queer, Polish history, Miron Białoszewski, Memoir of the Warsaw Uprising A QUEER HISTORY OF A WORLD WAR II AND A QUEER HISTORY OF THE WARSAW UPRISING A queer history of the Warsaw Uprising is yet to be written. In her recent monograph Płeć powstania warszawskiego [Warsaw Uprising’s Gender] (Grzebalska 2013), written from a feminist viewpoint, Weronika Grzebalska calls for the recognition of the role women played in the Uprising, and includes analysis of interviews with living female participants. Yet in terms of love or sexual relationships this analysis subscribes to a heteromatrix narrative: it suggests that all the relations women engaged in were heterosexual, and there is no mention of dissident sexualities among men which would oppose the dominant military model of masculinity.
    [Show full text]
  • Gazetka-Nr-9.Pdf
    ZESPÓŁ SZKÓŁ GASTRONOMICZNYCH im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie Częstochowa, 6 grudnia 2017 Głos Gastronomika Wydanie 9 JEDYNA TAKA GAZETKA SZKOLNA W CZĘSTOCHOWie 1 Zespół redakcyjny: Karolina Burdziak Wiktoria Dłubak Michał Flak Adam Gawron Karolina Hubka Weronika Karmańska Magdalena Kleszcz Mateusz Łuczak Iwona Potrawka Natalia Stala Renata Wieczorek Mateusz Zatorski Sonia Ziętarek Martyna Zolińska Redaktor techniczny: mgr Bożena Górska Opiekun: mgr Katarzyna Stanek Nauczyciele współpracujący z zespołem redakcyjnym: mgr Monika Maślanka mgr Iwona Ostrowska 2 Przypominamy… gazetkę szkolną tworzą uczniowie, dlatego zapraszamy do współredagowania kolejnego numeru wszystkich, którzy mają coś ważnego do przekazania, chcą zaznaczyć i utrwalić swoją obecność w szkole. Do współpracy zapraszamy także osoby, które zajmują się działaniami twórczymi w różnej formie. Jeżeli piszesz, rysujesz, zajmujesz się fotografią… i chcesz podzielić się efektami swoich działań z innymi - zapraszamy. Znajdziesz tutaj także miejsce na prezentację indywidualnych zainteresowań. Warto podjąć wyzwanie. Nie musisz decydować się na stałą współpracę. Zapraszamy! 3 Od redakcji Witamy w nowym roku szkolnym. Wszystko co dobre, szybko się kończy. Musimy pożegnać wakacje i lato na cały rok. Mamy nadzieję, że Wasz odpoczynek były udany i zgromadziliście zapas pozytywnej energii, która będzie niezbędna do nauki w nowym roku szkolnym. Za nami dopiero kilka tygodni spędzonych w szkole, a już mogliśmy uczestniczyć w wielu ciekawych wydarzeniach. Do najważniejszych zaliczamy oczywiście obchody 50. rocznicy śmierci naszej wybitnej częstochowskiej poetki – Haliny Poświatowskiej. W aktualnościach przeczytacie o wszystkich działaniach uczniów, które zostały podjęte w związku z tym wydarzeniem. Ciekawie zapowiada się także Kącik Historyczny – autorzy artykułów powrócą do tematu powstania warszawskiego, przedstawią historię „Ochotnika do Auschwitz”. Zgodnie z obietnicą przedstawimy kolejnego wybitnego artystę naszego miasta – Jerzego Dudę – Gracza.
    [Show full text]
  • Harcerski Słownik Biograficzny Tom IV
    Słownik prezentuje sylwetki wybitnych instruktorek i instruktorów zaangażowanych w pracę harcerską na ziemiach polskich, a także poza granicami kraju. Wiele z tych postaci odegrało znaczącą rolę w ogólnonarodowym życiu politycznym, gospodarczym, społecznym, IV naukowym lub kulturalnym, inne były znane i cenione w środowisku lokalnym. W wydawnictwie został przyjęty system holenderski, który zakłada, że w każdym kolejnym tomie biogramy umieszczone są w układzie alfabetycznym – od A do Z. Autorami zamieszczonych haseł biografi cznych są naukowcy, historycy, członkowie komisji historycznych chorągwi i hufców ZHP, a także członkowie rodzin opisywanych postaci. biograficzny ISBN 978-83-946784-0-1 HarcerskiHarcerski 9 788394 678401 harcerski słownik słowniksłownik WYDAWNICTWO MARRON biograficznytomtom IVIV HARCERSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY Rada Redakcyjna prof. dr hab. Adam Massalski – przewodniczący dr Wanda Czarnota prof. dr hab. Adam Cz. Dobroński prof. dr hab. Andrzej Janowski dr hab. Janina Kamińska dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert prof. dr hab. Roman Loth prof. dr hab. Maria Straszewska prof. dr hab. Ryszard Szwed prof. dr hab. Bogusław Śliwerski dr Julia Tazbir mgr Katarzyna Traczyk dr hab. Janusz Wojtycza HARCERSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY TOM IV pod redakcją Janusza Wojtyczy Warszawa 2016 Autorzy: Maria Baster-Grząślewicz, Jerzy Bernasik, Wojciech Biedrzycki, Marcin Binasiak, Andrzej Borodzik, Jacek Czajka, Wanda Czarnota, Jacek Krzysztof Danel, Stanisław Jan Dąbrowski, Magdalena Długoszewska-Kłyś, Adam Cz. Dobroński, Agnieszka Fietkiewicz-Zapalska,
    [Show full text]
  • In the Labyrinth of Memory. Images of the Warsaw Uprising of 1944
    Journal of Urban Ethnology, 2013, 11, s. 85-103 Elżbieta Wiącek Instytut Studiów Regionalnych Uniwersytet Jagielloński IN THE LABYrintH OF MEMORY. IMAGes OF THE WArsAW UprisinG OF 1944 Abstract The Warsaw Uprising is one of the key events for understanding not only the history of Warsaw and Poland but also Central Europe. Memory is a phenomenon that is directly related to the present; our perception of the past is always influenced by the present. The aim of the presentation is to examine how the images of Warsaw in the time of Uprising of 1944 have been changing. Key words: The Warsaw Uprising, Warsaw, city-text, inhabitants, cultural memory, museum, memorialism, narration * * * Powstanie warszawskie jest jednym z kluczowych wydarzeń pozwalających zrozumieć nie tylko historię Warszawy czy Polski, ale również Europy Środkowej. Pamięć jest fenomenem bezpośrednio związanym z teraźniejszością; na naszą percepcję przeszłości zawsze wpływają obecne okoliczności. Celem artykułu jest zbadanie, jak zmieniały się obrazy Warszawy w czasie Powstania. Słowa kluczowe: powstanie warszawskie, Warszawa, miasto‒tekst, mieszkańcy, muzeum, memorializm, narracja. From the repressed memory to the cult of the Warsaw Rising The Warsaw Uprising was a dramatic effort to reclaim national sovereignty. It always stirs a lot of controversy among historians. Firstly, the decision of armed struggle is questioned. In the unequal struggle against the German occupier, close to 200 000 people died on the Polish side, mostly civilians. What about collective memory about The Warsaw Rising? Opinion poll conducted in 2003 among the Polish people1 on their knowledge and feelings about the Warsaw Uprising shows that their connotations are generally positive (even having in mind the fact that this revolt failed).
    [Show full text]
  • 100Postaci.Pdf
    OBCHODZIMY 100 ROCZNICĘ ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI. Z TEJ O KAZJI WYKONUJEMY PROJEKT: ➢ DO WYBORU JEST 100 POSTACI Z HISTORII POLSKI Z LAT 1918 – 2018 ➢ POSTACIE PODZIELONE ZOSTANĄ NA RÓŻNE KATEGORIE ➢ KAŻDY Z WAS BĘDZIE MIAŁ DO OPRACOWANIA CO NAJMNIEJ JEDNĄ OSOBĘ ➢ PRACA MUSI W SPOSÓB CIEKAWY I WYCZERPUJĄCY PRZEDSTAWIĆ WYBRANĄ POSTAĆ / POSTACIE ➢ PROJEKT WYKONANY J EST W FORMIE : ✓ ALBUMU ✓ GAZETKI ŚCIENNEJ ✓ PRACY PLASTYCZNEJ ✓ PREZENTACJI MULTIMEDIALNEJ ➢ TERMIN: 30 PAŹDZIERNIKA 2018R. ➢ PRACE ZAPREZENTOWANE ZOSTANĄ RODZICOM I BĘDĄ FORMĄ WYSTROJU NASZEJ SZKOŁY POSTACIE L.P. POSTAĆ DZIEDZINA DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE politycy 1. Gabriel Narutowicz Prezydent 2. Stanisław Wojciechowski Prezydent 3. Ignacy Mościcki Prezydent 4. Władysław Raczkiewicz Prezydent 5. Józef Piłsudski Naczelnik 6. Roman Dmowski POLITYK 7. Ignacy Jan Paderewski ARTYSTA/POLITYK 8. Wojciech Korfanty POLITYK 9. Władysław Grabski POLITYK 10. Wincenty Witos POLITYK 11. Józef Beck POLITYK 12. gen. Józef Haller WOJSKO 13. gen. Józef Dowbór-Muśnicki WOJSKO Kultura, sztuka 14. Maria Skłodowska-Curie NAUKA 15. Pola Negri (Apolonia Chałupiec) AKTORKA 16. Jadwiga Smosarska AKTORKA 17. Aleksander Żabczyński AKTOR 18. Eugeniusz Bodo AKTOR 19. Mira Zimińska-Sygietyńska AKTORKA 20. Hanka Ordonówna AKTORKA 21. Jan Kiepura OPERA/OPERETKA 22. Henryk Sienkiewicz PISARZ 23. Władysław Stanisław Reymont PISARZ 24. Stefan Żeromski PISARZ 25. Janusz Kusociński SPORTOWIEC II WOJNA ŚWIATOWA WOJNA OBRONNA 1939 r. 26. gen. Tadeusz Kutrzeba WOJSKO 27. Stefan Starzyński PREZYDENT WARSZAWY 28. mjr Henryk Dobrzański „Hubal” PARTYZANTKA 29./ mjr Henryk Sucharski i WESTERPLATTE 30. kapitan Franciszek Dąbrowski 31. kapitan Władysław Raginis WOJSKO 32. gen. Franciszek Kleeberg WOJSKO Czasy okupacji: na ziemiach polskich i na zachodzie 33. gen. Tadeusz Bór-Komorowski PODZIEMIE 34./35.
    [Show full text]