Nisza Niskich Tonów
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Low rock 3/31/10 6:40 PM Page 92 Sylwetki Low rock nisza niskich tonów Bartosz Szurik Dziesi´ç lat temu zespó∏ Morphine wyda∏ ostatnià studyjnà p∏yt´ – „The Night”. Ten jubileusz niech b´dzie pretekstem, by przypomnieç dzia∏alnoÊç pionierów low rocka i ruchu artystycznego zwiàzanego z bostoƒskà scenà muzyki niezale˝nej. rio Morphine istnia∏o przez deka- - potwierdzi∏y klas´ zespo∏u i przynios∏y ataku serca. Âmierç, niemal˝e na scenie, d´. Nigdy nie odnios∏o spektaku- kilka przebojowych singli, jak „Buena”, stanowi∏a gorzkie podsumowanie kariery T larnego sukcesu. Nie wstàpi∏o do „Cure for Pain” czy „Honey White”. artysty, który w roli frontmana czu∏ si´ rockowego panteonu s∏aw ani nie zagoÊci- Dzi´ki nim czwarty album, „Like Swim- najlepiej i by∏ stworzony do tego, by ∏o na najwi´kszych scenach. Nie spowo- ming” z 1997 roku, zosta∏ nagrany ju˝ dla wyst´powaç i uwodziç publicznoÊç chary- dowa∏o rewolucji, choç spopularyzowa∏o du˝ej wytwórni. zmà, g∏osem i grà. nowy nurt, który sami muzycy zaetykieto- Kontrakt z DreamWorks nie zmieni∏ Sandman zawsze chroni∏ swojà pry- wali jako „low rock”. OdÊwie˝ajàc styli- jednak ani muzyków, ani ich twórczoÊci. watnoÊç, wi´c nawet po jego Êmierci styk´ bluesa i R&B spod znaku Muddy Nie przyniós∏ tak˝e oczekiwanego wzro- niewiele o nim wiadomo. Ponoç kiedyÊ, Watersa oraz czerpiàc zarówno z jazzu, stu popularnoÊci. Pomimo braku komer- gdy pracowa∏ jako taksówkarz, zosta∏ jak i rock and rolla, Morphine rozmin´∏o cyjnego sukcesu cz∏onkowie Morphine napadni´ty i dêgni´ty no˝em w klatk´ si´ z tendencjami panujàcymi w popie robili swoje: tworzyli kolejne poboczne piersiowà. Ponoç dorabia∏ jako rybak na lat 90., tworzàc oryginalny styl. projekty, brali udzia∏ w spontanicznych kutrze oraz jako budowlaniec. By∏ na tyle Rockowe „power trio” - bez gitarzysty, jam sessions w lokalnych klubach, orga- skryty, ˝e wi´kszoÊç jego znajomych za to z saksofonistà oraz basistà grajàcym nizowali niezapowiedziane koncerty. przyj´∏a ze zdziwieniem informacj´, ˝e typowà raczej dla gitarzystów technikà Sandman za∏o˝y∏ studio we w∏asnym w chwili Êmierci mia∏ 46 lat. Nigdy im slide na dwustrunowym basie - to cieka- mieszkaniu. Bardzo szybko nowo powsta- tego nie powiedzia∏; mo˝e nie chcia∏ si´ wostka sama w sobie. Ale Morphine, ∏e Hi-n-Dry zacz´∏o przyciàgaç znajo- przyznaç, ˝e by∏ o dziesi´ç czy kilkanaÊcie zgodnie z nazwà, ju˝ od debiutanckiej mych muzyków, tworzàc baz´ do dzia∏aƒ lat starszy od ludzi, z którymi gra∏? Za- p∏yty „Good”, wydanej w 1992 roku, uza- artystycznych i miejsce prób kolejnych wsze wi´cej mówi∏a o nim muzyka ni˝ le˝niali od siebie ka˝dego, kto si´ z nimi eksperymentalnych sk∏adów. s∏owa. zetknà∏. Groove sekcji rytmicznej, nie- Kràg przyjació∏-instrumentalistów si´ Ascetyczne instrumentarium powodu- sztampowe wykorzystanie barytonowego powi´ksza∏. Ros∏a te˝ liczba przedsi´- je, ˝e styl Morphine charakteryzuje for- saksofonu Dany Colleya, niski g∏os Marka wzi´ç, w które zaanga˝owany by∏ choçby malny minimalizm. Przejawia si´ on te˝ Sandmana, specyficznie pos´pna atmos- Sandman (Pale Brothers, Ray Corvair na innej p∏aszczyênie: pomimo jazzowych fera oraz hipnotyzujàce koncerty przy- Trio). Grupa wyda∏a jeszcze sk∏adank´ wp∏ywów kompozycje tria to „po prostu sporzy∏y zespo∏owi oddanych wielbicieli, niepublikowanych nagraƒ „B-Sides and piosenki”. Ani odpowiedzialny za wi´k- zw∏aszcza w rodzimych bostoƒskich stro- Otherwise”, zarejestrowa∏a na potrzeby szoÊç materia∏u Sandman, ani Colley nie nach. Zresztà, muzycy Morphine byli ju˝ p∏yty koncertowej wyst´p w Detroit oraz mieli ambicji komponowania suit czy znani na lokalnej scenie alternatywnej. nagra∏a – ostatni, jak si´ okaza∏o – studyj- epatowania improwizacjami. W standar- Sandman – g∏ównie z formacji Treat Her ny album „The Night”. Jej karier´ zakoƒ- dowà konwencj´ kilkuminutowych utwo- Right, ale i innych projektów, m.in. Hyp- czy∏a tragiczna Êmierç Marka Sandmana. rów potrafili jednak w∏o˝yç niezwyk∏oÊç, nosonics, w którym gra∏ te˝ Colley. Na- Muzyk zmar∏ w drodze do szpitala po przejawiajàcà si´ w wyjàtkowej atmos- st´pne, najbardziej do tej pory popularne tym, jak w trakcie koncertu w miejscowo- ferze i unikalnym brzmieniu. Równie˝ p∏yty Morphine - „Cure for Pain” i „Yes” Êci Palestrina nieopodal Rzymu dozna∏ teksty nie przypominajà tych z rocko- 92 Hi•Fi i Muzyka 4/10 Low rock 3/31/10 6:40 PM Page 93 Sylwetki wych szlagierów gra- ka wyst´pów, sk∏a- zanych z nim twórców pod szyldem nie- nych w stacjach radio- dajàcych si´ g∏ównie zale˝nej wytwórni Hi-n-Dry. Jej nazw´ wych. Tkwi w nich blu- z utworów z ostatniej zapo˝yczy∏ od studia zmar∏ego przyjacie- esowy smutek: jeÊli p∏yty Morphine i star- la. W 2004 roku wytwórnia wyda∏a zestaw Sandman opisuje zwià- szych kompozycji Sand- „Sandbox”, z∏o˝ony z dwóch p∏yt CD zek, to przewa˝nie nie- mana. Ale zgromadze- i jednej DVD, zawierajàcych niepubliko- spe∏niony, jeÊli sukces, nie tylu kreatywnych wane wczeÊniej nagrania lidera Mor- to taki, który obróci∏ si´ twórców nie mog∏o si´ phine. „Sandbox” nie wyczerpa∏ archi- w py∏. Naturalnym Êro- skoƒczyç inaczej ni˝ wum niegdysiejszych piosenek. Z cz´Êci dowiskiem jego lirycz- powo∏aniem do ˝ycia koncertowych i nieznanych nagraƒ uda∏o nych opowieÊci jest kolejnej formacji. Gita- si´ rok temu stworzyç album pod nieco du˝e miasto, przyciàga- rzystka i wokalistka ju˝ zakurzonà etykietà „Morphine”. jàce i odpychajàce spe- lunami, zadymionymi klubami czy ciemnymi alejkami. W nagraniach studyj- nych muzycy wzboga- grupy, Laurie Sargent (wczeÊniej wyst´- Dwup∏ytowa kompilacja pt. „At Your pujàca z Face To Face), wraz z dwójkà Service” przypomnia∏a s∏uchaczom low z Morphine utworzy∏a grup´ Twinemen, rock tym skuteczniej, ˝e Morphine – choç która poczàwszy od 2002 wyda∏a trzy p∏y- z powodów oczywistych ju˝ nie dzia∏a- cali brzmienie, dodajàc partie instru- ty studyjne i seri´ albumów koncerto- jàcy – to wcià˝ jedyny przedstawiciel tego mentów klawiszowych i strunowych czy wych. Podobnie jak w przypadku innych gatunku, wydajàcy w du˝ej wytwórni. dublujàc Êcie˝ki instrumentów d´tych. przedsi´wzi´ç rozpoczynanych przez ko- Ale bynajmniej nie jedyny wart zaintere- Na pierwszym planie pozostawa∏ jednak legów Sandmana ju˝ po jego Êmierci, sowania. niski g∏os wokalisty, saksofon barytonowy zosta∏ on patronem zespo∏u. Uk∏onem Obdarzona niskim, zmys∏owym g∏osem i gitara basowa. To eksploatowanie ni- w jego stron´ by∏a tak˝e nazwa zespo∏u, wokalistka i basistka Monique Ortiz mo˝e skich cz´stotliwoÊci i ogólny do∏ujàcy nawiàzujàca do tworzonego przez niego si´ wydawaç fonograficznà reinkarnacjà nastrój kompozycji, rodem z filmów noir, komiksu, który opowiada∏ o umuzycznio- zmar∏ego frontmana Morphine. Pierwsza spowodowa∏y ukucie nazwy „low rock”. nych k∏´bkach nici, prze˝ywajàcych wzlo- p∏yta dowodzonego przez nià zespo∏u OkreÊlano nià gatunek stworzony przez ty i upadki zwiàzane z karierà zespo∏u Bourbon Princess ukaza∏a si´ w rok po je- Sandmana i jego kolegów. Gatunek, który rockowego. Od strony czysto muzycznej go Êmierci. Na kolejnej, wydanej w 2003 nadal daje o sobie znaç w ró˝nych projek- chyba najciekawszym aspektem Twine- roku „Black Feather Wings”, towarzyszyli tach morphinopodobnych. men by∏o to, ˝e za jego sprawà saksofoni- jej dawni partnerzy Sandmana z jego naj- Jeszcze w roku Êmierci Marka Sandma- sta Morphine da∏ s∏uchaczom szans´ po- bardziej znanego trio. Monique zaÊ nie na pozosta∏a dwójka artystów powo∏a∏a znaç si´ równie˝ jako wokalista, wspoma- tylko podj´∏a oryginalny styl gry na basie, do ˝ycia zespó∏ Orchestra Morphine. Mia∏ gajàc swym g∏osem Sargent. ale i manier´ wokalnà Sandmana, konty- on uczciç pami´ç zmar∏ego przyjaciela W roku 2009 Dana Colley powróci∏ nuujàc jego ide´ low rocka, choç sama i pomóc zebraç pieniàdze na wspierajàcy zarówno do wspó∏pracy z Jeromem okreÊla jà równie˝ jako „blue wave” (czyli m∏ode talenty fundusz jego imienia. Dana Deupree, jak i do repertuaru Morphine, new wave z domieszkà bluesa) lub „gothic Colley i Billy Conway zwerbowali do wyst´pujàc w trio, które uzupe∏ni∏ Jeremy blues”. sk∏adu wielu starych znajomych, wÊród Lyons. W tym sk∏adzie, dziesi´ç lat po Kilkunastoletnia Ortiz, majàca na kon- których znaleêli si´ m.in.: pierwszy perku- feralnym koncercie, zespó∏ powróci∏ do cie wyst´py w pó∏amatorskich zespo∏ach sista Morphine Jerome Deupree, Russ Palestriny – miejsca ostatniego wyst´pu w rodzimej Pennsylvanii, po raz pierwszy Gerson z Either/Orchestra i Mike Rivard Marka Sandmana. natrafi∏a na muzyk´ Morphine za sprawà z Club d’Elf. Orkiestra koncertowa∏a Innà stronà dzia∏alnoÊci Colleya sta∏o niezale˝nego filmu „Spanking The Mon- w Ameryce i poza nià. Zarejestrowa∏a kil- si´ wydawanie muzyki Sandmana i zwià- key”, na którego Êcie˝ce dêwi´kowej po- Hi•Fi i Muzyka 4/10 93 Low rock 3/31/10 6:40 PM Page 94 Sylwetki jawi∏y si´ m.in. utwory „Sheila” oraz „In W sk∏adzie powi´kszonym o kolejnego internetowego Well-Rounded Radio z go- Spite of Me” z p∏yty „Cure for Pain”. Za- znanego ze „Êrodowisk morphinowych” ryczà wypowiada∏a si´ na temat przemy- ∏o˝ycielka Bourbone Princess do dziÊ perkusist´ Larry’ego Derscha trio przystà- s∏u muzycznego i niemo˝noÊci przebicia wspomina to wydarzenie. Trio zachwyci- pi∏o do pracy nad projektem nazwanym si´ do szerszej publicznoÊci czy chocia˝ ∏o Monique do tego stopnia, ˝e przesta∏o A.K.A.C.O.D. (co ma stanowiç akronim zapewnienia sobie godziwych warunków jà interesowaç komponowanie w jakiej- nazwy „Also Known As Colley, Ortiz, do ˝ycia i tworzenia. Du˝e wytwórnie, kolwiek innej stylistyce. Gdy w 1996 Dersch”). Nad powsta∏à w efekcie p∏ytà pomijajàc kilka wydanych p∏yt Morphine, posz∏a na swój pierwszy koncert Mor- „Happiness” ponownie unosi si´ duch sà nadzwyczaj odporne na low rock, któ- phine, po którym uda∏o jej si´ poznaç Marka Sandmana.