En Toen Was Wiske Plots Mignonne
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
0_SW_Blauwe reeks_Integraal1_Schutvoor.indd 2 26/05/20 12:12 0_SW_Blauwe reeks_Integraal1_Schutvoor.indd 3 26/05/20 12:12 DE AVONTUREN VAN de blauwe reeks - deeL 1 door WILLY VANDERSTEEN SW_Blauwe03_SU_S&W_BLAUW_DEEL_1_PAG3_APR20_DEF.indd reeks_Integraal 1.indb 1 2 25/05/202026/05/20 08:2717:41 En toen was Wiske plots mignonne Nazomer 1948. Willy Vandersteen (toen 35) en Georges Remi (41), alias Hergé, staan zij aan zij gebogen over een net geïnkte pagina van Suske en Wiske. De geestelijke vader van Kuifje kijkt streng toe, wijst details aan, formuleert nu en dan een opmerking, keurt hier en daar iets af en geeft goede raad. De tekenaar van de plaat kijkt vanuit zijn ooghoeken op naar zijn imponerende collega, zucht eens diep, beheerst zich, blijft bij de les en luistert. Hij luistert om nooit meer te vergeten. Hier wordt stripgeschiedenis geschreven. Is de eerste persoonlijke ontmoeting tussen beide reu nadrukkelijk aanwezig was. De verkoopcijfers spreken zen van het Belgisch beeldverhaal echt zo verlopen? voor zich. Iets meer dan een jaar na de start van het Best mogelijk. Het geschetste tafereel vat hoe dan ook tijdschrift, moest een inlegblad worden gedrukt als pro perfect samen hoe Willy Vandersteen uiteindelijk werd motie voor De krab met de gulden scharen, de allereerste opgenomen in de ploeg van het weekblad Tintin/Kuifje. animatiefilm met Kuifje in de hoofdrol. De filmmaker Hij zou er van 1948 tot 1959 een reeks adembenemende bestelde bij de Brugse drukkerij Herreboudt tachtig meesterwerken creëren, waaronder de beroemde blau duizend exemplaren in het Frans en twintigduizend in we reeks. het Nederlands. Wat aan onze openingsscène voorafging, was trou wens ook een mijlpaal in de kronieken van het vader landse beeldverhaal. Op 26 september 1946 lanceerde de Een genadeloze njet Brusselse uitgeverij Les éditions du Lombard het jeugd blad Tintin en zijn Vlaamse tegenhangerKuifje . Het suc Deze gapende oplagekloof tussen beide tijdschriften was ces was onmiddellijk en overweldigend, vooral in de zonder meer onaanvaardbaar voor Raymond Leblanc. hoofdstad en in het zuiden van het land. Geen wonder, De grote baas van Lombard besefte wel dat Kuifje op dat want het personage dat zijn naam verleende aan het ogenblik niet veel meer was dan de vertaalde versie van tijdschrift was al ruim vijftien jaar een begrip in het Tintin, een zusterblad met weinig meerwaarde en zon Franstalige deel van België. Zelfs in Vlaanderen verkocht der Vlaamse insteek. Karel Van Milleghem, hoofdredac Tintin aanvankelijk beter danKuifje bij de kinderen van teurvertaler en manusjevanalles bij Kuifje, had het de Franssprekende bourgeoisie, die er destijds nog zeer probleem al eerder aangekaart bij zijn uitgever. Leblanc Foto titelpagina: Vandersteen en Hergé samen in gesprek in de Beerselse herberg Tekst: Marcel Wilmet en Niels van der Made Coverontwerp: LeukOntwerp! Opmaak dossier: Kris Demey © 2020 Standaard Uitgeverij, Franklin Rooseveltplaats 12, 2060 Antwerpen D/2020/0034/42 ISBN 978 90 02 27024 6 Standaard Uitgeverij heeft geprobeerd voor deze publicatie alle rechthebbenden van de foto’s en afbeeldingen te achterhalen. Mocht u desondanks foto’s of afbeeldingen tegenkomen, waarvan u rechthebbende bent en u heeft geen toestemming gegeven voor de publicatie ervan, gelieve dan contact op te nemen met ons. Daarnaast heeft Standaard Uitgeverij ook geprobeerd om de originele beelden zo dicht mogelijk te benaderen. Voor meer info: [email protected] Van Milleghem in de krantenversie van De knokkersburcht (1953) www.studiovandersteen.be Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing zijn uitdrukkelijk voorbehouden voor alle landen. www.fameuzefanclub.nl SW_Blauwe reeks_Integraal 1.indb 2 26/05/20 08:27 01_SU_S&W_BLAUW_DEEL_1_BW_APR20_DEF.indd 1 25/05/2020 17:34 En toen was Wiske plots mignonne Nazomer 1948. Willy Vandersteen (toen 35) en Georges Remi (41), alias Hergé, staan zij aan zij gebogen over een net geïnkte pagina van Suske en Wiske. De geestelijke vader van Kuifje kijkt streng toe, wijst details aan, formuleert nu en dan een opmerking, keurt hier en daar iets af en geeft goede raad. De tekenaar van de plaat kijkt vanuit zijn ooghoeken op naar zijn imponerende collega, zucht eens diep, beheerst zich, blijft bij de les en luistert. Hij luistert om nooit meer te vergeten. Hier wordt stripgeschiedenis geschreven. Is de eerste persoonlijke ontmoeting tussen beide reu nadrukkelijk aanwezig was. De verkoopcijfers spreken zen van het Belgisch beeldverhaal echt zo verlopen? voor zich. Iets meer dan een jaar na de start van het Best mogelijk. Het geschetste tafereel vat hoe dan ook tijdschrift, moest een inlegblad worden gedrukt als pro perfect samen hoe Willy Vandersteen uiteindelijk werd motie voor De krab met de gulden scharen, de allereerste opgenomen in de ploeg van het weekblad Tintin/Kuifje. animatiefilm met Kuifje in de hoofdrol. De filmmaker Hij zou er van 1948 tot 1959 een reeks adembenemende bestelde bij de Brugse drukkerij Herreboudt tachtig meesterwerken creëren, waaronder de beroemde blau duizend exemplaren in het Frans en twintigduizend in we reeks. het Nederlands. Wat aan onze openingsscène voorafging, was trou wens ook een mijlpaal in de kronieken van het vader landse beeldverhaal. Op 26 september 1946 lanceerde de Een genadeloze njet Brusselse uitgeverij Les éditions du Lombard het jeugd blad Tintin en zijn Vlaamse tegenhangerKuifje . Het suc Deze gapende oplagekloof tussen beide tijdschriften was ces was onmiddellijk en overweldigend, vooral in de zonder meer onaanvaardbaar voor Raymond Leblanc. hoofdstad en in het zuiden van het land. Geen wonder, De grote baas van Lombard besefte wel dat Kuifje op dat want het personage dat zijn naam verleende aan het ogenblik niet veel meer was dan de vertaalde versie van tijdschrift was al ruim vijftien jaar een begrip in het Tintin, een zusterblad met weinig meerwaarde en zon Franstalige deel van België. Zelfs in Vlaanderen verkocht der Vlaamse insteek. Karel Van Milleghem, hoofdredac Tintin aanvankelijk beter danKuifje bij de kinderen van teurvertaler en manusjevanalles bij Kuifje, had het de Franssprekende bourgeoisie, die er destijds nog zeer probleem al eerder aangekaart bij zijn uitgever. Leblanc Van Milleghem in de krantenversie van De knokkersburcht (1953) 3 SW_Blauwe01_SU_S&W_BLAUW_DEEL_1_BW_APR20_DEF.indd reeks_Integraal 1.indb 3 1 25/05/202026/05/20 08:2717:34 vertrouwde zijn jonge en dynamische medewerker vol het weekblad. Hij had zich in het recente verleden een komen en samen gingen ze op zoek naar Vlaams talent eerste keer zeer laatdunkend uitgelaten over Jacques om hun blad inhoudelijk te verrijken. Zo belandde het Martin, een andere poulain van Leblanc. Deze Franse tweetal bij – onder meer – Willy Vandersteen, die boven te kenaar, de geestelijke vader van Alex, zou enkele ja aan hun verlanglijstje prijkte. In Vlaanderen was de kete ren later nota bene zijn rechterhand worden binnen de naar op dat ogenblik al beroemd dankzij Suske en Wiske Studios Hergé. De uitgever voelde een nieuwe onweers klassiekers als Op het eiland Amoras, De vliegende aap bui al hangen. Hoe zou Hergé reageren op Vandersteens en De Zwarte Madam. ongeremde tekenstijl en tomeloze verbeelding? En zou Toen de drie mannen elkaar in Brussel ontmoetten, Vandersteen zich kunnen verzoenen met Hergés strik had Vandersteen net Prinses Zagemeel en De bokkerijder te narratieve en stilistische regels? gepubliceerd in de kranten van de Standaardgroep en “Onmogelijk! Hebt u zijn tekeningen al gezien?” Zo liep De witte uil als dagstrip. Leblanc bewonderde het herinnerde Raymond Leblanc zich in 2005 Hergés eerste succes en vooral de werkkracht van deze “charmante reactie op de aankondiging dat de tekenaar van Suske jongeman”. Het klikte meteen tussen de uitgever en de en Wiske bijTintin zou komen werken. Een genadeloze tekenaar, die al van vroeger bevriend was met hoofdre njet dus. Vandersteen kreeg dit natuurlijk te horen en dacteur Van Milleghem. Een akkoord werd snel bereikt, moest toch even slikken. Vele jaren later vertelde hij het want elk van de drie partijen had goede redenen om zelf als volgt: “Het eerste verhaal waarmee ik bij Hergé enthousiast te zijn. Raymond Leblanc won er een grote aankwam, heeft hij botweg geweigerd. Mijn humor en ster bij, Karel Van Milleghem haalde een grote Vlaamse mijn fantasie noemde hij‘se moquer du public’. En ‘typi- kompaan in huis en Willy Vandersteen zag Tintin als een quement flamand’: slecht getekend, boers en volks.” te grote hoofden en hun veel te korte beentjes. Vooral eerste stap naar een internationale carrière. Zelfs zijn Leblanc en Van Milleghem wisten de artistiek directeur het uiterlijk van Wiske, met haar peervormige hoofdje, Vlaamse uitgever, de N.V. StandaardBoekhandel, vond echter te paaien. Zij beloofden dat de Vlaamse nieuwko bolle wangen en door een strikje bijeengehouden steile het een prachtkans om Suske en Wiske een ruimere be moest worden... Want wat zou Hergé ervan vinden? De mer zich zou aanpassen aan de stijl van het weekblad. haar, moet Hergés maag hebben doen keren. kendheid te geven. schepper van Kuifje was in 1946 aangesteld als artistiek En als bij wonder gebeurde dat ook, omdat Vandersteen In het Nederlandstalige Kuifje waren deze nieuwe Iedereen blij dus, maar de grote baas van Lombard directeur van Tintin/Kuifje en waakte in die hoedanig een immense bewondering had voor Hergé en diens helden een week eerder al verschenen. Op twee stro wist dat er nog een vervaarlijke hindernis genomen heid over de grafische en redactionele integriteit van personage Kuifje. En omdat hij koste wat het kost wou ken, met daarboven een artikel over ‘de vader van Suske doorbreken aan de overzijde van de taalgrens. en Wiske’. Om die andere vader, die van Kuifje, enigszins te sparen, was de eerste verschijning van Bob et Bobette met een week uitgesteld. Op 16 september moest eerst Met God als tekenleraar Tintin au pays de l’or noir, het nieuwe verhaal van Hergé zelf, alle aandacht krijgen. In de weken die volgden, ont Als een nederige en leergierige pupil aanhoorde hij de ving echter ook Georges Remi zijn exemplaar vanTintin , kritiek van de meester en paste hij zijn strips aan.