DOCSLIB.ORG

Lingua, Sociedade E Medios De Comunicación En Galicia LORENZO SUÁREZ, Anxo M

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Lingua, Sociedade E Medios De Comunicación En Galicia LORENZO SUÁREZ, Anxo M lingua, sociedade e medios de comunicación en galicia LORENZO SUÁREZ, Anxo M. Lingua, sociedade e medios de comunicación en Galicia / Anxo M. Lorenzo Suárez, Fernando Ramallo, Håkan Casares Berg. — Santiago de Compostela : Consello da Cultura Galega, 2008. — 300 p. ; 23 cm. — (Colección Base) D.L. C 4734-2008. — ISBN 978-84-96530-52-2 1. Medios de comunicación social-Galicia. 2. Sociolingüística- Galicia. I. Ramallo Fernández, Fernando. II. Casares Berg, Håkan. III. Consello da Cultura Galega © CONSELLO DA CULTURA GALEGA Pazo de Raxoi, 2º andar Praza do Obradoiro, s/n 15705 Santiago de Compostela Tel. 981 957202 Fax 981 957205 [email protected] Proxecto gráfico e deseño de cubertas MANUEL JANEIRO ISBN 978-84-96530-52-2 Depósito legal C 4734-2008 Realización Lúdica 7 lingua, sociedade e medios de comunicación en galicia Anxo M. Lorenzo Suárez Fernando Ramallo Håkan Casares Berg CONSELLO DA CULTURA GALEGA ÍNDICE PRESENTACIÓN . 9 I. INTRODUCIÓN . 11 II. MEDIOS DE COMUNICACIÓN E LINGUA GALEGA . 13 1 Percorrido histórico . 13 2 Os medios e a lingua galega na diáspora . 36 3 Medios de comunicación, política, sociolingüística e política lingüística en Galicia . 39 III. ESCENARIOS DA COMUNICACIÓN EN GALICIA . 55 1 Escenario legal e lexislativo . 55 2 Escenario institucional . 68 3 Outras iniciativas institucionais: universidades e Consello da Cultura Galega . 75 4 Actores sociais e grupos profesionais . 77 IV. A SOCIOLINGÜÍSTICA DOS MEDIOS DE COMUNICACIÓN . 85 1 Radio . 85 2 Televisión . 103 3 Prensa . 119 4 Medios electrónicos . 152 V. OPINIÓNS E VALORACIÓNS SOBRE A PRESENZA DA LINGUA NOS MEDIOS DE COMUNICACIÓN . 157 VI. ANÁLISE LINGÜÍSTICA . 173 1 Introdución . 173 2 A lingua galega nos medios impresos . 174 3 O galego nos medios audiovisuais . 177 VII. LINGUA, MEDIOS E CIDADANÍA . 185 1 Metodoloxía . 185 2 Descrición da mostra . 187 3 Consumo de medios . 190 4 Actitudes perante o uso do galego nos medios . 211 5 Conclusión . 230 VIII. CONCLUSIÓNS . 231 IX. BIBLIOGRAFÍA . 245 X. ANEXOS . 255 1 Cuestionario Delphi . 257 2 Cuestionario da enquisa . 261 3 Táboas . 269 PRESENTACIÓN No ano 2000, o Consello da Cultura Galega decidiu abordar, por iniciativa da súa Sección de Lingua, un proxecto de avaliación das políticas lingüísticas galegas durante o período autonómico. Como é sabido, o Consello da Cultura Galega é unha institución oficial de rango estatutario. A súa creación vén contemplada no Estatuto de autonomía de Galicia (Lei orgánica 1/1981; art. 32) e foi creado por Lei do Parlamento galego (Lei 8/1983). Esta lei outórgalle un carácter de orga- nismo consultivo e asesor, plenamente autónomo respecto dos poderes políticos e representativo dos diferentes sectores e institucións da cultura de Galicia. Entre as funcións do Consello atópanse as de «analizar cantas cuestións se refiran ó patrimonio cultural e fomentar a lingua e a cultura galegas», «investigar e valorar as necesidades culturais do pobo galego», «asesorar e consultar os poderes da Comunidade Autónoma» e mais «ele- var ós poderes da Comunidade Autónoma informes e propostas a favor da defensa e promoción dos valores culturais do pobo galego» (Lei 8/1983, tít. II, art. 6). Nesta liña enmárcase o presente traballo. O proxecto en que se enmarca o estudo que presentamos recibiu, nunha primeira fase, financiamento da Comisión Europea e estivo dirixido conxuntamente por Henrique Monteagudo, que subscribe estas liñas limia- res, e o soidoso Xan Bouzada, recentemente finado. Aquela frutífera cola- boración produciu, ademais dunha gran cantidade de información deposi- tada hoxe no Centro de Documentación Sociolingüística de Galicia e dos esbozos dunha serie de liñas de investigación para o futuro, tres volumes que foron editados co título xenérico de O proceso de normalización do idio- ma galego (1980-2000). O primeiro destes volumes, titulado Política lingüís- tica: análise e perspectivas, versa sobre as cuestións estruturais da glotopolí- tica galega, incluíndo unha análise da evolución orzamentaria e administrativa da Dirección Xeral de Política Lingüística, así como das prin- cipais políticas impulsadas pola Xunta de Galicia. O segundo volume está centrado na planificación lingüística no sistema educativo galego. O tercei- ro, Elaboración e difusión da lingua, analiza dende a perspectiva do corpus as cuestións relativas ao proceso de estandarización do idioma galego. 10 Lingua, sociedade e medios de comunicación en Galicia O volume que agora temos nas mans completa as publicacións daquel proxecto. Cando este foi concibido, os medios de comunicación foron concibidos como un obxecto de estudo central para a avaliación do proceso de extensión de usos do galego. Os directores do proxecto deci- diron abordar unha investigación específica do sector, tendo en conta tanto o esforzo que a Xunta de Galicia leva investido no sector como o efecto evidente que os medios teñen na conciencia lingüística do público, no cultivo da lingua e na fixación e difusión dunha modalidade lingüísti- ca de referencia. Os resultados pretenden introducir claridade e racionalidade nun espazo que foi tradicionalmente considerado da maior importancia e notablemente controvertido para a promoción do galego, e así foi enten- dido tanto polos sectores máis comprometidos coa lingua e os responsa- bles políticos como polos editores e os profesionais dos medios. No deba- te arredor deste asunto adoitan manexarse argumentos legais, pragmáticos, económicos e identitarios, orientados a lexitimar ou denun- ciar unha situación analizada, en moitas ocasións dende perspectivas moi prexuizosas e escasamente fundamentadas. O presente volume, que non ten por que constituír unha avaliación definitiva, pero que en todo caso foi concibido e realizado con pretensións de rigor e de obxectividade (compatibles, naturalmente, cun circio compro- miso coa lingua do país), segue a estratexia xeral do proxecto de presentar fontes secundarias conxuntamente con investigacións orixinais. Dende a perspectiva dos que o concibimos e do quipo que o realizou, quíxose subli- ñar a importancia dos desexos, expectativas e opinións do público galego, destinatario e consumidor dos medios de comunicación de masas. Estamos convencidos de que o presente contributo se tornará nunha referencia obrigada para os estudosos da problemática da lingua galega nos medios de comunicación. Pero, sobre todo, o que aspiramos é a que ofreza elementos de reflexión sólidos e argumentos sensatos, ben fundamentados, a prol dun incremento da presenza do idioma galego nos medios de comunicación en Galicia, na convicción de que esta é moito menor do que a cidadanía desexa, require e está disposta a aceptar. Henrique Monteagudo I. INTRODUCIÓN Este traballo ten como obxecto de estudo a presenza da lin- gua galega nos medios de comunicación de Galicia e da diáspora galega nunha dobre aproximación diacrónica e sincrónica. Desde a perspectiva diacrónica analizamos a evolución do uso do galego nos medios no período temporal 1975-2007, etapa na cal asistimos ao asentamento e consolidación plena da autonomía en Galicia. E desde a perspectiva sincrónica, o relevante é coñecer cales son as opinións dos grupos mediáticos e da cidadanía ante o eventual aumento ou diminución da presenza da lingua galega nas transmi- sións dos medios de comunicación galegos. A realización desta investigación parte dunha serie de con- sideracións básicas. A chegada da etapa autonómica supuxo, por primeira vez na historia de Galicia, o inicio dunha oportunidade para avanzar nos procesos de recoñecemento institucional e social da lingua galega, logo dun período especialmente adverso no cal coincidiron un réxime político franquista pouco proclive ás linguas e culturas propias, e a aceleración do proceso de abandono do gale- go polo castelán que xa comezara a xestarse no primeiro terzo do século XIX. A recuperación da democracia a partir de 1975 e o desen- volvemento do marco autonómico en Galicia desde 1980 modifi- caron substancialmente o nivel de información e de formación da cidadanía. De feito, as resistencias sociais a un avance dos procesos de normalización da lingua galega fóronse diluíndo de forma cre- cente na poboación e na sociedade civil galega a medida que avan- zou o seu prestixio e o nivel de coñecemento e competencia dos cidadáns de Galicia na lingua galega. Os medios de comunicación foron considerados unha das pezas clave deste proceso de recuperación, dado o impacto social e a crecente influencia dos contidos vehiculados polos media. En concreto, a creación en 1985 da Compañía da Radio e Televisión de Galicia (CRTVG) supuxo un punto de inflexión na imaxe pública e 12 Lingua, sociedade e medios de comunicación en Galicia na difusión social da lingua galega que, a partir dese momento, con- taba cunha plataforma audiovisual coa que chegar aos fogares gale- gos. En cambio, constátase que o avance do uso da lingua galega nos medios de comunicación escritos segue sendo máis lento por mor de factores lingüísticos, sociais e ideolóxicos diversos que cóm- pre facer explícitos e analizar en profundidade a súa natureza. Outro dos aspectos centrais á hora de dispoñer de todos os elementos de análise é a historia, evolución e posicionamento dos grupos empresariais que estiveron e están detrás dos diferentes medios. A súa posición poucas veces se acomodou aos obxectivos de recuperación do idioma galego e, moitas veces, esta orientouse máis ben cara a un obxectivo de maximización de rendementos mediante o recurso a figuras e produtos mediáticos do mercado comunicacional en castelán. Ao
Load more

Recommended publications
  • Liña Do Tempo
    Documento distribuído por Álbum de mulleres Liña do tempo http://culturagalega.org/album/linhadotempo.php 11ª versión (13/02/2017) Comisión de Igualdade Pazo de Raxoi, 2º andar. 15705 Santiago de Compostela (Galicia) Tfno.: 981957202 / Fax: 981957205 / [email protected] GALICIA MEDIEVO - No mundo medieval, as posibilidades que se ofrecen ás mulleres de escoller o marco en que han de desenvolver o seu proxecto de vida persoal son fundamentalmente tres: matrimonio, convento ou marxinalidade. - O matrimonio é a base das relacións de parentesco e a clave das relacións sociais. Os ritos do matrimonio son instituídos para asegurar un sistema ordenado de repartimento de mulleres entre os homes e para socializar a procreación. Designando quen son os pais engádese outra filiación á única e evidente filiación materna. Distinguindo as unións lícitas das demais, as crianzas nacidas delas obteñen o estatuto de herdeiras. - Século IV: Exeria percorre Occidente, á par de recoller datos e escribir libros de viaxes. - Ata o século X danse casos de comunidades monásticas mixtas rexidas por abade ou abadesa. - Entre os séculos IX e X destacan as actividades de catro mulleres da nobreza galega (Ilduara Eriz, Paterna, Guntroda e Aragonta), que fan delas as principais e máis cualificadas aristócratas galegas destes séculos. - Entre os séculos IX e XII chégase á alianza matrimonial en igualdade de condicións, posto que o sistema de herdanza non distingue entre homes e mulleres; o matrimonio funciona máis como instrumento asociativo capaz de crear relacións amplas entre grupos familiares coexistentes que como medio que permite relacións de control ou protección de carácter vertical. - Século X: Desde mediados de século, as mulleres non poden testificar nos xuízos e nos documentos déixase de facer referencia a elas.
    [Show full text]
  • Overview of Organizational Developments in Spanish Anti-Revisionism
    Encyclopedia of Anti-Revisionism On-Line * Spain Overview of Page | 1 organisational developments First Published: May 2019 Transcription, Editing and Markup: Sam Richards and Paul Saba Copyright: This work is in the Public Domain under the Creative Commons Common Deed. You can freely copy, distribute and display this work; as well as make derivative and commercial works. Please credit the Encyclopedia of Anti-Revisionism On-Line as your source, include the url to this work, and note any of the transcribers, editors & proofreaders above. In 1963 the first anti-revisionists Marxist-Leninist organisations arose, and after that, various others developed either through subsequent splits or by indirect or direct routes, not least the student movement and catholic circles influenced by Marxism. Like elsewhere in Europe, inspired by the Sino-Soviet Polemic and later the Cultural Revolution, there was an organisational rupture, a separation from the revisionist party, but how much of a political, ideological and organisational rupture was there? The proliferation of small militants groups1, and an inability to rally a stable recognised leadership that could command allegiance amongst the various trends saw unresolved ideological concerns engendered criticism and splits that were never resolved in any organisation that could act as, rather than proclaim itself, the successor of the PCE. Spanish anti-revisionists operated under a repressive authoritarian regime headed by Franco whose military coup had overthrown the Spanish republic. It was a heroic struggle in a regime noted for its anti-communist repression and police killing demonstrating workers in the streets, generating an armed response of differing intensity and effectiveness.
    [Show full text]
  • Lugar Y Política: El Apoyo Electoral Al Bloque Nacionalista Galego (1977-2002): Los Casos De Allariz Y Fene
    UNIVERSIDAD COMPLUTENSE DE MADRID FACULTAD DE CIENCIAS POLÍTICAS Y SOCIOLOGÍA Departamento de Ciencia Política y de la Administración III (Teorías y Formas Políticas y Geografía Humana) LUGAR Y POLÍTICA: EL APOYO ELECTORAL AL BLOQUE NACIONALISTA GALEGO (1977-2002): LOS CASOS DE ALLARIZ Y FENE MEMORIA PARA OPTAR AL GRADO DE DOCTOR PRESENTADA POR María Dolores Lois Barrio Bajo la dirección del doctor Heriberto Cairo Carou Madrid, 2007 • ISBN: 978-84-692-1019-2 TESIS DOCTORAL: Lugar y Política: el apoyo electoral al Bloque Nacionalista Galego (1977- 2002). Los casos de Allariz y Fene. DEPARTAMENTO DE CIENCIA POLÍTICA III (TEORÍAS Y FORMAS POLÍTICAS Y GEOGRAFÍA HUMANA) Facultad de Ciencias Políticas y Sociología. Universidad Complutense de Madrid. DIRECTOR: Dr. Heriberto Cairo Carou PRESENTADA POR: María D. Lois Barrio AGRADECIMIENTOS Hay múltiples adjetivos con los que será calificado este trabajo; pero, sin embargo, si hay una palabra que abarca toda su amplitud es el sustantivo proceso. La tesis doctoral se convirtió en un camino que partió de la curiosidad, que se acabó revelando como el mejor remedio para combatir los demonios con los que me enfrenté a la hora de formalizar la investigación. En ese camino, han estado conmigo, en tiempo y forma, los compañeros del departamento de Ciencia Política III (Teorías y Formas Políticas y Geografía Humana) de la facultad de Ciencias Políticas y Sociología de la Universidad Complutense de Madrid; en especial, deseo expresar mi agradecimiento a Heriberto Cairo, director de esta investigación, y que va más allá de lo que pueda materializarse en esta tesis. También quiero expresar mi gratitud a los miembros anónimos de la fundación Segundo Gil Dávila quienes me concedieron, durante dos años consecutivos, una Ayuda a la Investigación, así como a la propia Universidad Complutense, a través de la que conseguí una beca para realizar una Estancia de Investigación en el departamento de Geografía de la Universidad de California en Los Ángeles (UCLA), bajo la supervisión de John Agnew.
    [Show full text]
  • 1. a Reorganización Do Galeguismo Baixo a Ditadura Franquista
    Fortalezas E DEBILIDADES DOS DISCURSOS IDEOLóxICOS: O NACIONALISMO GALEGO BAIxO A ditadura FRANquista strengtH and WeaKness of tHe ideological discourses: tHe galician nationalism in tHe franco dictatorsHip Judith Carbajo* Resumo: Neste artigo analízanse, a través do método histórico e partindo do contexto e dinámica sociopolítica en que se desenvolve o nacionalismo galego no franquismo, as motivacións da importante evolución ideolóxica que sofre o seu discurso ao final da ditadura, os seus compoñentes e as súas consecuencias. A partir de estes feitos, trázanse as principais liñas políticas que nos axudarán a comprender a posterior evolución do nacionalismo galego dentro do marco democrático. Palabras crave: ideoloxía, nacionalismo, Galicia, franquismo, transición a la democracia. Abstract: This article analyses through the historical method and starting from the socio ‑political context and dynamic of galician nationalism during franco’s regime, the motivations, components and consequences of the momentous ideological evolution undergone by nationalistic discourse towards the end of the dictatorship. in the light of these factors, we will be able to draw the main political lines that make it possible to understand the subsequent evolution of galician nationalism within the democratic context. Keywords: ideology, nationalism, galicia, francoism, transition to democracy 1. A reorganización do galeguismo baixo a ditadura franquista: principais forzas nacio- nalistas (UPG e PSG) á metade de século XX xa non era posible un entendemento táctico entre o nacionalismo do exilio e do interior, a conxuntura de guerra fría e máis a morte de Castelao (que afonda no esmorecemento do nacionalismo do exilio) sitúan, a comezos dos anos 50, o campo de labor en Galicia.
    [Show full text]
  • Os Orzamentos De 'Feijoy'
    Prezo 3,50€ Número 18 Ano 0 Sexta feira, 5 de outubro de 2012 Setembro do 72, a folga que mudou o país. do 72, a folga Setembro tradición para vender viño de calidade. coa Vendimar Pemex. As mentiras sobre a Bieito Lobeira. Entrevista PÁx. 10-11 PÁx. PÁX. 7 PÁX. PÁx. 18-19 PÁx. PÁx. 12-13 PÁx. Os orzamentos de 'Feijoy' O papel utilizado para a impresión deste semanario conta co selo FSC e foi fabricado e partir de fragas e plantacións xestionadas cos máis altos estándares ambientais, garantindo un tratamento dos recursos sustentábel para o medio ambiente e beneficioso para as persoas. Sermos Galiza asegura, asemade, a reutilización do papel excedente e convida, após a lectura, á reciclaxe das páxinas ou exemplares que non se arquivaren. 2 EDITORIAL 5 de outubro de 2012 EDITORIAL Ricos para pagar, pobres para merecer Comeza a campaña electoral. Por A dereita logrou tirar por obxectivos, dos gobernos de Rajoy toda a sociedade se considere clase diante, 360 horas de exposición pú- e o de Feijóo. media. Un éxito ideolóxico. blica ás mensaxes con que as for- terra toda a terminoloxía Galiza non pode nin debe renun- Mais ese mundo que debuxan, on- macións políticas concorrentes ten- da esquerda e fixo que ciar ao que lle pertence, porque -e de non hai nin pobres nin ricos, se- tarán atraer a vontade cidadá para retornamos a Castelao- “ se o pagou, nón solidariedade compartida en slo- que o 21-O os votos corran ao seu toda a sociedade se se axuda a enxugar unha anualida- gan da Consellaría de Educación, nin rego.
    [Show full text]
  • Telefónica Móviles
    ~· 3 Pepe Carreira 1 Fraga e Ana B9tell-a animan ás .mulleres a levar a Bieito Ferná-ndez: b PP fai un ha purga. na asamblea de votar aos vellos e aos enfe~mos "Na miña vida asociacións veciñais para lograr o seu control -------5------- ouvin moitas veces -------11------- Educación reduce o horário e pon videos pa'ra isa de Denúncian a participación das grandes · ocultar as deficiéncias no comezo de curso . gallego de mierda 11 poténcias nas matanzas de Alxéria -------10~------ ---9--- -------17------- 25DESETEMBR0•1997•ANOXX•IVXEIRA FUNDADO EN 1907 N2 797•200PTA De_ixou pendentes as ~utovias, os resíduos, a cuota láctea, 'Oferrocarril. .. Un alto cargo do .pp faise pasar por O PP suspende neto de Castelao ~ Xosé Manuel Castelao Braga­ Despois do folleto "Galicia en feitos'', o PP, através das Consellerias e todos os organismos públicos, tenta amartelar no elei­ ña, actual vicepresidente do PP torado unha idea de xestión brilante que choca coa evidéncia dunha manchea de incumprimentos e fracasos políticos: inca­ na Arxentina, e reprepentante da Xunta no Patronato da Fun­ pacidade de deter o desmantelamento do agro, autovias sen rematar e con case unha década de retraso , plan de resíduos dación Galicia América, ade­ paralisado, política industrial inexistente, nulo peso en Europa, ... As eleicións do 19 de Outubro examinarán estas caréncias. mais doutros innúmeros car­ gos, faise pasar por neto de Castelao nunha reseña biográfi­ ca laudatória publicada na luxo­ sa revista Ibero News que vei­ culiza a publicidade da FEGA­ EX (Federación- de Aso­ ciacións de Empresarios Ga­ legas no Exterior). (Páx. 7) Telefónica suprime a devolución de cartos no contrato galego dos mancontros O contrato de prestación de ser­ vizo da telefonia móbil analóxica da Telefónica é discriminatória coa clientela galega, toda vez que o contrato en galega non in­ clue a devolución das cotas ante­ cipadas cando se resolva o con­ trato, algo que si contempla o contrato en castellano que asi­ nan o resto dos clientes do Esta­ do.
    [Show full text]
  • Grial (Oí Coordinado Por XUSTO G
    CRIAL 138 ABRIL MAIO, XUNO TOMO XXXVI /1998 O NACIONALISMO HOXE RAMÓN MÁIZ; A reconstrucción teórica do nacionalismo e as demandas políticas da democracia. KLAUS-JÜRGEN NAGEL A unificación europea. ¿Unha nova escena posible para os nacionalismos non estatais? XUSTOG.BERAMENDI: Identidade. etnicidade e Estado na España contemporánea. JOSÉÁLVAREZjL'N'CO O proceso de construcción nacional na España do século XIX. PEREANGUEHA: 0 nacionalismo catalán. JOSÉ LUIS DE LA GRANJA SAINZ: O nacionalismo vasco heterodoxo no século XX. XOSÉM.NÚÑEZSEKAS: Radicáis e pragmáticos: do nacionalismo galego a fináis do século XX. XUSTO G. BERAMENDI / XAVIER CASTRO: Entrevista con Borja de Riquer. REVISTA GALEGA DE CULTURA 138 ABRIL, MAIO, XUNO TOMO XXXVI /1998 O presente número de Grial (oí coordinado por XUSTO G. BERAMENDI e XAVIER CASTRO. Director: CAEOS CASARES Subdirector: XAVIER CASTRO Secretario de Redacción: XOSÉ MANUEL SOUTULLO Consello de Redacción: XAN BOUZADA, CARLOS X. FERNÁNDEZ, GUSTAVO ADOLFO GARRIDO, MODESTO LÓPEZ BOUZAS, HENRIQUE MONTEAGIJDO ROMERO, MANUEL RODRÍGUEZ ÁLVAREZ, DAMIÁN VIHALAÍN Deseño: ! M.JANEIRO ; Ilustracións: Signos notaríais do Inventario de Protocolos Notaríais. Noia, 1531-1895 EDITORIAL GALAXIA, S. A. Redacción, subscrición e distribución: Reconquista, 1.36201 VIGO. Telfs.: 43 2100 - 43 32 38. Fax: 22 32 05 E-mail: [email protected] Páxina web: http://www.arrakis.es/~galaxia/grial/grial_gl.htra Imprime: OBRADOIRO GRÁFICO, S. L, Avda. Rebullón, 49 - Mos poj Esta revista é membro de í SM ARCE (Asociación de Revistas ISSN: 0017-4181 / DEPÓSITO LEGAL: VG-99-1963 EH culturales de España). O NACIONALISMO HOXE 181 XUSTO G. BERAMENDI / XAVIER CASTRO: Presentación. ENSAIOS 185 RAMÓN MÁiZ: A reconstrucción teórica do nacionalismo e as demandas políticas da democracia.
    [Show full text]
  • Radicais E Pragmáticos
    Radicáis e pragmáticos: do nacionalismo galego a fináis do século XX Xosé M. Núñez Seixas O éxito electoral do Bloque Nacionalista Galego (BNG) ñas eleccións autonómicas de outubro de 1997, obtendo o 24,8 por cento dos sufraxios válidos (395-556) e relegando á terceira posición á coalición entre o PSOE, Esquerda Unida-Esquerda Galega e Os Verdes, semella ter collido a con- trapé, cando non ter abraiado completamente, ós comentaristas políticos e ata académicos españois e estranxeiros. Para algúns deles, tratábase dun "novo nacionalismo" creado por efecto imitación dos máis asentados do País Vasco ou Cataluña. Xa que logo, na óptica daqueles sería preciso poner un definitivo freo á evolución do sistema autonómico e mesmo, segundo expresaron diversos dirixentes do PSOE e do PP, reformar a Lei Electoral para empecer o crecemento dos nacionalismos periféricos. A maiores de desenfocadas, e de dubidosamente democráticas nal- gúns casos, tales reaccións traducen a endémica ignorancia coa que a Historia e mais a dinámica política de Galicia son xulgadas no exterior. Xa que nin o nacionalismo galego é un fenómeno novo, pois conta con 150 anos de historia, tendo coñecido un intre de apoxeo relativo durante os anos 30 deste século e mantendo unha presencia constante na vida política e social do país (aínda que máis feble que os seus homólogos vasco e catalán); nin o seu crecemento espectacular o é tanto de enxer- garmos a progresión continuada nos últimos dez anos e mais o pesa- relativo dos nacionalistas noutros eidos, por exemplo no sindical, e non digamos no cultural. Doutra banda, a tradición ideolóxica do galeguismo é claramente nacionalista desde 1916-1918 coa fundación das Irmandades da Faja, e o seu perfil político-ideolóxico actual non é en absoluto com- parable ós confusos autonomismos rexionalistas de Coalición Canaria, Unió Valenciana, Partido Aragonés Regionalista ou outras forzas de centro-dereita que xurdiron en diversas comunidades autónomas ó abeiro da xeneralización do sistema autonómico e da conversión oportu- 314 Xosé M.
    [Show full text]
  • Nacionalismo Galego
    Nacionalismo galego Desarticulación, resistencia e rearticulación (1936-1975) Uxío-Breogán Diéguez Cequiel ADVERTIMENT. La consulta d’aquesta tesi queda condicionada a l’acceptació de les següents condicions d'ús: La difusió d’aquesta tesi per mitjà del servei TDX (www.tdx.cat) i a través del Dipòsit Digital de la UB (diposit.ub.edu) ha estat autoritzada pels titulars dels drets de propietat intel·lectual únicament per a usos privats emmarcats en activitats d’investigació i docència. No s’autoritza la seva reproducció amb finalitats de lucre ni la seva difusió i posada a disposició des d’un lloc aliè al servei TDX ni al Dipòsit Digital de la UB. No s’autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX o al Dipòsit Digital de la UB (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant al resum de presentació de la tesi com als seus continguts. En la utilització o cita de parts de la tesi és obligat indicar el nom de la persona autora. ADVERTENCIA. La consulta de esta tesis queda condicionada a la aceptación de las siguientes condiciones de uso: La difusión de esta tesis por medio del servicio TDR (www.tdx.cat) y a través del Repositorio Digital de la UB (diposit.ub.edu) ha sido autorizada por los titulares de los derechos de propiedad intelectual únicamente para usos privados enmarcados en actividades de investigación y docencia. No se autoriza su reproducción con finalidades de lucro ni su difusión y puesta a disposición desde un sitio ajeno al servicio TDR o al Repositorio Digital de la UB.
    [Show full text]
  • Oposición Política Al Franquismo Y Exilio En Galicia: Estado De La Cuestión
    Espacio, Tiempo y Forma, S. V, Hf Contemporánea, t. IV, 1991, págs. 117-138 Oposición política al franquismo y exilio en Galicia: Estado de la cuestión FERNANDO PRIETO VALDÉS ALBERTO ROMASANTA ARMESTO /. INTRODUCCIÓN El rápido triunfo de las fuerzas sublevadas en el mes de Julio de 1936 supone para Galicia el paso, casi sin solución de continuidad, de la etapa republicana al período franquista. Dicho triunfo implica para mu­ chos potenciales enemigos del nuevo régimen, el inicio de un largo exilio o, en su lugar, el comienzo de las primeras formas espontáneas de gue­ rrilla. El posterior desarrollo de los hechos a lo largo del período franquista llevaría consigo una alteración de la composición, perspectivas estratégi­ cas y tácticas mantenidas por la oposición gallega al franquismo, tanto en el exilio como en el interior. Entre los citados hechos habría que tener en cuenta un complejo conglomerado de factores que van desde la evo­ lución de la coyuntura internacional hasta las propias transformaciones internas del franquismo, lógicas si tenemos en cuenta lo dilatado de su período de vigencia y que obligan a huir de cualquier intento simplificador a la hora de categorizarlo, pasando por las propias transformaciones de base de la sociedad gallega y, evidentemente, por la misma dialéctica interna de las fuerzas opositoras. No de otro modo se puede seguir la evolución particular de la opo­ sición gallega al franquismo, desde los intentos de reorganización de las fuerzas republicanas y las actividades guerrilleras de los años cuarenta 117 FERNANDO PRIETO VALDÉS Y ALBERTO ROMASANTA ARMESTO hasta la emergencia de nuevas fuerzas, renovadas no sólo en lo ideoló­ gico sino también en sus bases sociales de apoyo, en los años sesenta, pasando por el diseño galleguista de una lucha centrada en las activida­ des culturales durante la década anterior.
    [Show full text]
  • Xosé González Martínez Mestre De Vontade Enerxética X G M Publica Introdución
    Xosé González Martínez Mestre de vontade enerxética X G M Publica Introdución PARA MIRARMOS O FUTURO DA LINGUA Colaboran Dirección Carme Vaquero Coordinación Carme Vaquero Xurxo Martínez González Corrección lingüística Xurxo Martínez González Corrección de edición Alba Pernas Deseño e maquetación Pio García Edita © dos textos, os autores Depósito Legal VG 164-2017 Imprime Artes Gráficas Jadfel X G M A xubilación expresa un berro de ledicia e relaciónase co Toda esta entrega e dedicación continuada de Xosé Gonzá- peche dun ciclo de traballo feito. Así nolo confesa a súa lez, sempre co pensamento na patria, merece o recoñece- etimoloxía. A fin dunha etapa pero non o derradeiro paso. mento colectivo do pobo de Galicia. Por este motivo quixe- Botar o ferrollo a un período laboral pero non languidecer mos expresar o noso agradecemento con esta obra que nos compromisos adquiridos. recolle máis de medio cento de colaboracións que repasan a súa intensa vida, comezando pola infancia en Teis e a loita A data do 7 de abril de 2017 será unha xornada significativa antifranquista chegando até as iniciativas máis recentes de para Xosé González Martínez. Tras case trinta e oito anos normalización lingüística: Administración, etiquetaxe, em- ao servizo do Concello de Redondela, chegoulle o intre en presa, festas... que deberá deixar o espazo físico profesional dende o que desenvolveu tantas iniciativas a prol da cultura de noso. O libro que ten vostede na man, concibido dende o agari- mo e o respecto que nos merece a súa figura, é unha peza A implicación intensa de Xosé González coa vila que o aco- de homenaxe a Xosé González Martínez.
    [Show full text]
  • Galiga ¿Ogalftia VOCEIRO DO PARTIDO SOCIALISTA GALEGO W*W
    tf&írt^ GALiGA ¿OGALftiA VOCEIRO DO PARTIDO SOCIALISTA GALEGO W*W a 2 Xeira Setembro 78 TABOA • Editorial • Día da Patria Galega • Criterios xeráis de política táctica • Razón de ser. • 15 anos de loita • ¿Renovación dos Pactos da Moncloa? • Política E VIOLENCIA • A poesía Palestina CONSTITUCIÓN E 15 anos de loita por unha Galicia ceibe e socialista. Mitin na Cruña. ABSTENCIÓN Co próximo Referendum Constitucional culmina o que se deu en chamar a Reforma Política, a travesó de cal as institucións franquistas debian ser sustituidas por un réxime democrático, homologábel eos europeus, e sobre todo estabel. Este proceso controlado e programado desde os centros EDITORIAL de decisión económica do mundo capitalista de xeito que o cámbeo político non comprometerá a continuidade do sistema socio-económico existente e permitirá seguir detentando o poder, requería certas garantías. A O 25 de Xulio, día tradicional de loita por unha Encadeados polas palabras astutamente potenciación do bipartidismo UCD —PSOE e a política de Galicia ceibe e dona do seu destino político, non introducidas por estes abelenciosos políticos, o ampio consenso con AP e PCE son as claves dunha puido ser este ano, polo sectarismo e as tentacións susursalismo ofrece nos seus escaparates electoráis transición da que a Constitución é un fidel reflexo. hexemónicas de uns e polo posibilismo oportunista unha nova mercancía: Os dereitos nacionáis de Tres son desde a nosa perspectiva os aspeitos dos outros, unha data de unidade nacionalista, pero Galicia. Pero os tendeiros, os métodos de venta, os fundamentáis do texto constitucional: serviu para descalificar como tales a certas forzas e obxetivos e as casas matrices son as mesmas.
    [Show full text]