PALESTINA VIVE ‘É Absurdo Que Me Sitúen Como Líder Dunha Corrente O Sonido Milladoiro Autonomista No BNG’ Volve Ás Tendas (Páx

Pepe Carreiro Nº 1.028. Do 4 ao 10 A Consellería de abril de 2002. Ano XXV IV Xeira. expedienta a unha médica por denunciar as listas de espera FUNDADO EN 1907

(Páx. 12) 1,75 Euros

Camilo Cando o PCE Nogueira: era un mito (Páx. 17) PALESTINA VIVE ‘É absurdo que me sitúen como líder dunha corrente O sonido Milladoiro autonomista no BNG’ volve ás tendas (Páx. 9) (Páx. 25)

Cascos Os ingleses non di nada venden o tesouro novo sobre roubado o tren en Corme

(Páx. 10) (Páx. 31)

O BNG SEMPRE CULPOU OS MEDIOS DE COMUNICACIÓN de que as súas propostas e mensaxes non chegasen axeitadamen- te á sociedade. Agora semella comezar a darse conta de que as ei- vas internas teñen tamén moita culpa desta incapacidade para facerse escoitar: moitas veces non emiten, fano a destempo ou non se poden sintonizar. A nova Executiva Nacional é o remedio co que os nacionalistas pretenden comezar unha nova etapa de maior sintonía social. Unha Executiva que terá que representar a toda a organización, sen exclusións. Se non queren debilitarse e manter os obxetivos de medre, os nacionalistas están abocados o consenso, esquecendo apetencias personais comprensíbeis, lexi- timidades históricas e diferencias ideolóxicas na procura dun de- nominador común. Pero esa suma leva tamén implícito que os novos membros da dirección do BNG non só dean unha imaxe de renovación, senón tamén de ilusión, cohesión e, sobre todo, de eficacia. Algo do que careceu nos últimos tempos a dirección nacionalista. Así pois, esa unidade no proxecto frontista ten que estar cimentada na maior idoneidade dos membros que integren a nova dirección. Sen cuotas, sen imposicións e sen apriorismos.♦

Ramón Chao A paixón de Carolina Otero Desde o 11 de setembro non Desde Niza, xa na ruina da súa vellez, se vivía unha alarma Carolina Otero, La Belle Otero, mundial tan grave. O conflito bota unha ollada atrás e lembra a de Palestina mostra que a súa infancia galega e os azarosos episodios do itinerario que realidade internacional é precederon a súa chegada a París, máis complexa do que Bush sempre perseguindo a súa auténtica pretendía. O sitio militar do paixón: converterse nunha afamada cuartel de Arafat e dunha cantante de ópera. basílica cristiá relanzan a imaxe da resistencia palestina ante o mundo. XXV Nº 1.010 Ano ● 2002 de En todo o mundo xorden protestas contra a agresión hebrea abril de 10 ao 4 Os palestinos resisten pese ao poderío Do ● 1.028 Nº militar israelita

CÉSAR LORENZO GIL Entrementres o Exército israelita expulsa de Belén e Nablús os xornalistas, cidadáns de todo o mundo láianse ao ver as atrocidades cometidas en Palestina. A diplomacia parece atada no xogo de intereses entre Tel Aviv e Washington pero as protestas esténdense desde Malaisia ata o Canadá. O primeiro ministro israelita, elita, a dereita sionista, moi in- Ariel Sharon, reaccionou tarde trincada co pensamento relixio- ao expulsar os xornalistas de so ultraortodoxo xudeu, sempre Belén e Ramala. Xa as cámaras abominou dos pasos dados no das principais televisións e os proceso de paz culminado nos testemuños dos enviados espe- Acordos de Oslo de 1993. Esta ciais de xornais de todo o mun- ofensiva militar ponlle punto fi- do difundiron o horror israelita nal a aquela fase de distensión e da última semana. Palestina tin- obrigará as novas xeracións a xiuse de sangue nesta Pascua e volver empezar de cero en cal- nin tan sequera a doutrina pro- quera negociación, coas postu- sionista que difunden os máis ras obrigadamente máis estre- grandes emporios da comunica- madas ca nunca. ción foron quen de obviar a gran masacre que desenvolve o Beirut, papel mollado goberno hebreo nos territorios ocupados. O dato máis importante para A chamada ás filas de calibrar ata que punto a idea de 20.000 reservis- Sharon é alongar tas e a carreira de no tempo o esta- centos de carros do de confronta- de combate cara Esta ofensiva ción é o trata- ás máis impor- mento do Plano tantes cidades militar ponlle punto de paz saudita. palestinas estaba e final á fase de O ofrecemento preparada desde da Liga Árabe hai tempo. O go- distensión que de recoñecer a berno de Sharon Israel como es- aproveitou os culminara nos tado se permití- atentados suici- Acordos de Oslo an a creación das para apertar, dun estado pa- primeiro, o cerco lestino non só sobre Ramala, supuña unha capital adminis- aceptación dos trativa da Autori- tradicionais ini- dade Nacional migos israelitas, Palestina (ANP), e despois, ini- senón que representaba unha ciar a reocupación total dos aposta común por un futuro no seus territorios no nome da “se- que calen as armas e falen os guridade interior”. diplomáticos. A base ideolóxica e estraté- Mais Sharon non está niso. xica da ocupación israelita nada Abrigado no medo que teñen os ten a ver, paradoxalmente, con hebreos a sentaren en calquera esa doutrina antiterrorista. En café e voaren polos aires, impón realidade, o ataque confirma as un longo percorrido de violencia expectativas da asa máis ultra- contra os palestinos. O seu plano dereitista do pensamento políti- é factíbel mercé ao silencio cóm- co de Israel: os palestinos de- plice dos EE UU, necesariamen- ben ser considerados cidadáns te impulsores da ofensiva e á ti- de segunda clase, sometidos ao bia atitude da Unión Europea e a arbitrio dos hebreos, que teñen ONU, incapaz aínda hoxe de de- dereitos históricos e divinos so- cretar o envío de cascos azuis a bre as terras que conquistaron Palestina para protexer a poboa- na Guerra dos Seis Días (1967). ción árabe. Sharon tripa, co mes- Tal e como explican moitos mo afán ca os seus tanques Mer- analistas do conflito árabe-isra- Continúa na páxina seguinte A loita nacional palestina non perdeu forza pese ás décadas de ocupación.

Director: Colaboradores: DEPORTES: Moncho Viñas. Ilustración: Redacción e Administración: Afonso Eiré López. GALIZA: Marcos Valcárcel, Xoán Vila, CULTURA: Ramiro Fonte, Vítor Vaqueiro, Xosé Lois, Pepe Carreiro, Calros Silvar, Príncipe 22, baixo. 36202 Vigo. Santiago Jaureguizar, Manuel Monge, Pilar Pallarés, Lois Diéguez, Celso López Gonzalo Vilas, Suso Sanmartín, Ana Apartado 1371. 36200 Vigo Redacción: X.L. Muñoz Portabales, Martina F. Pazos, X.M. Eiré Val, Xesus Piñeiro, Pillado Vega, Hermo, Garrincha, Edición Electrónica: www.anosaterra.com Edita: Gustavo Luca de Tena, Xan Carballa, Bañobre, Francisco Carballo, X.M. Manuel Vilar, Lupe Gómez, Xavier Posonejro. Promocións Culturais Galegas S.A. Manuel Veiga, Horácio Vixande, Seoane, Adolfo Boado, Xosé Freire, Sarille, Miguel Barros, Xesús Veiga, Teléfonos: Arantxa Estévez, Carme Vidal, Paula Rodolfo Dacuña, X. González Gómez. Xefe de Publicidade: Mª Pilar Garcia Negro, Antonio Gato Carlos Martínez Muñoz REDACCIÓN: Consello de Administración: Bergantiños, César Lorenzo Gil, Paco FIN DE SEMANA: Borobó, Bieito Iglesias, Soengas. [email protected] 986 433 886 - 222 405. PRESIDENTE: Vilabarros (Fotografía). SOCIEDADE: Perfecto Conde, X. Vázquez Marga Romero, Xurxo F. Ledo, Luisa Fax 986 223 101. Cesáreo Sánchez Iglesias. Pintor, Henrique Harguindey. Villalta, Francisco A. Vidal. Xefa de Administración: CORREO ELECTRÓNICO: CONSELLEIRO DELEGADO: Edicións Especiais: ECONOMÍA: Manuel Cao, Ramón Maceiras, LECER: Eva Montenegro Piñeiro. Blanca Costas [email protected] Xosé Fernández Puga. Xosé Enrique Acuña. Xavier Queipo, Carme Vences, X.F. ÚLTIMA PÁXINA: X.R. Pousa, X.A. ADMINISTRACIÓN, SUBSCRICIÓNS E PUBLICIDADE: Subscricións: VOGAIS: Pérez Oia. Gaciño, Fran Alonso, Manuel Cidrás. 986 433 830* Lola Fernández Puga Xosé Mª Dobarro, Antolín Fernández, Deseño de Maqueta: PENÍNSULA: Gonçalo Nuno de Faria, Xoselo Taboada. Fotografía: [email protected] Imprenta: E.C. C-3 1958. Manuel Veiga, Xan Carballa, Miguel Manuel Lombao, Tino Cabanas, Daniel Andrés Panaro, Xosé Marra, Barros e Bieito Alonso. Álvarez. Voz Notícias. Vendas: Depósito Legal: C-963-1977 . SECRETARIO: Coordenación Humor Gráfico: MUNDO: Xulio Ríos, Moncho F. Leal, Xosé M. Fdez. Abraldes Xan Piñeiro. Picho Suárez. César Varela. ISSN: 0213-3105. Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

Vén da páxina anterior contra o silencio institucional. kava, as resolucións interna- Nos países muslimes, as mani- Bush perde cionais que demandan o fin da festacións son multitudinarias e agresión. en moitas delas esíxese o envío credibilidade Ademais das dimensións da de continxentes de voluntarios propia ofensiva militar, o exérci- que axuden a defender as ruínas to israelita pretende deixar pro- de Palestina. Parece claro que unha fundas pegadas na mentalidade En Ocidente, a presión na das bases da ofensiva de colectiva palesti- rúa é maior na- Sharon é a ollada cara a na a base de bru- queles países de outro lado da talidade. Coma forte implanta- Administración aves preeiras, n Galicia, ción de minorías E norteamericana. O pairaron sobre a árabes, como presidente dos EE UU, ribeira do Medi- son moitas Francia, Alema- George Bush, mantivo no terráneo palabras ña ou os EE UU, as organizacións asunto de Palestina un de recordo infa- onde os manifes- comportamento me para a huma- tantes desfilan que esixiron semellante ao do nidade: nazismo, vestidos coa cua- namorado debullando na Auschwitz, gueto publicamente dricolor palesti- margarida. Por unha de Varsovia. Nin- na cosida cabo o fin da violencia banda, seguindo a súa gunha das conno- das barras e es- maniquea doutrina do bo tacións históricas trelas. Incluso en e o malo, apoiou as de cada unha de- países que sofren palabras do primeiro las é gratuíta, se xa problemas ministro israelita cando se atende ao rela- propios ben gra- chamaba a Arafat de Ben to das testemuñas ves, como Ar- Laden ou defendía o seu alí desprazadas. xentina, a solida- dereito á defensa de Os soldados israelitas teñen riedade popular achou tempo Israel. Incluso el orde de deteren todos os varóns para concentrarse en repulsa acusouno de traizoar o palestinos de entre 15 e 50 anos dos ataques israelitas. seu pobo por non facer de cada cidade que ocupan. Re- En Galicia, son moitas as or- “todo o posíbel” por teñen os detidos cos ollos ven- ganizacións que esixiron publi- rematar co terrorismo. dados e alxemas de plástico. camente o fin da violencia. Con- Pola contra, abafado polo Destrúen estradas, cercan hos- cellos como o de Vigo, Compos- grao enorme de violencia pitais, tirotean ambulancias, tela e Ferrol, entre outros, esixi- e as consecuencias que axustizan con tiros na caluga ron a marcha atrás na agresión pode ter o esgazamento grupos de supostos “terroris- israelita. O BNG emitiu unha no- da esperanza de paz na tas”. Din respectar os moitos ta pública e convocou, a través zona para próximas símbolos relixiosos dunha terra da súa organización xuvenil Ga- aventuras militares dos que aínda se chama santa para liza Nova, concentracións en EE UU, Bush tivo que tres culturas pero non dubidan Compostela. O mesmo fixeron apoiar as resolucións das en matar sacerdotes e dinamitar outros partidos de esquerda, co- Nacións Unidas para entradas de igrexas tan impor- mo Izquierda Unida ou Nós-UP. defender un futuro tantes como a Basílica da Nati- Os sindicatos tamén asumiron un estado palestino. Decidiu vidade, en Belén. Logo de ocu- papel protagonista, con manifes- que será o propio Colin paren a televisión de Ramala, tacións e comunicados públicos Powel, o seu secretario de humillaron os vencidos cunha que chaman á solidariedade e á Os soldados israelitas teñen orde de deteren todos os varóns palestinos de entre 15 e 50 anos de cada cidade que ocupan. Estado, o que viaxe á sesión continua de cinema por- presión sobre os gobernos gale- zona a vindeira semana e nográfico. go e español. das outras cidades ocupadas, que se negaron a atacar os terri- obrigue a retirarse a A protesta cívica tamén aca- árabes e activistas a prol dos torios autónomos, maniféstanse Israel dos territorios Bágoas que fan homes dou a Palestina e a Israel. Xun- dereitos humanos berraron, en- todos os días un cento de perso- autónomos. to a Iasir Arafat, en Ramala, tre zunidos de balas, contra a as que condena publicamente a Os xornais En proporción co aumento da permanecen vinte membros de invasión hebrea. E no mesmo tolemia criminal de Sharon e a estadounidenses xa dor dos palestinos e coa difusión organizacións palestinas, deci- Israel, ao pé da cadea na que complicidade xorda das organi- criticaron a asunción por das imaxes da agresión hebrea, didas a correr o mesmo destino permanecen 18 obxectores de zacións progresistas que com- parte da maior potencia xorden cada día máis protestas ca o líder palestino. Nas rúas conciencia do exército israelita, parten con el gabinete.♦ do mundo da política local de Israel. Os argumentos que Bush usou para conquistar Afganistán e ameazar a Arafat medra dentro do puño de Sharon Irak esfarélanse ao comprobar que fica Hai seis meses, a figura de Ia- deixou só. Primeiro escritores calado cando un goberno sir Arafat andaba ensombreci- de todo o mundo arroupárono amigo seu decreta o da pola dor da situación do co seu apoio. Máis tarde recibiu asasinato de máis de 30 seu país e as cicatrices mal cu- un nutrido grupo de pacifistas, persoas por día e o radas do 11 de setembro. Ho- moitos dos cales aínda perma- confinamento de todo un xendía, Arafat volveu conver- necen xunta del, ao igual ca un pobo. Hai que lembrar terse nun mito, admirado por indeterminado número de gar- que o famoso mediador todo o mundo árabe e recoñe- das persoais, cada vez menos, Anthony Zinni foi cido como un dos líderes máis vítimas dos constantes avisos durante moito tempo importantes do século XXI dos tanques que arrodean o edi- comandante en xefe das acabado de comezar (algo moi ficio desde hai xa tres semanas. forzas norteamericanas importante se consideramos É unha incógnita coñecer o no Golfo Pérsico, un mal que el xa era un mito no sécu- futuro de Arafat. Pode ser que precedente para lo pasado). en breve acaben por matalo ou lexitimar diante dos Canto máis odio medra no detelo. Sharon porfía con Was- árabes a súa tarefa. peito de Sharon contra Arafat, hington para que, alomenos, Coa armadura o rais toma máis azos. O pri- lle permitan deportalo de por estadounidense, Israel meiro ministro hebreo decre- vida. Hai quen di que detrás da pode tratar con soberbia tou o seu asedio, sen agua nin rabia do xeneral israelita sub- a UE. O xoves, 4 de abril, luz, no cuartel xeral da ANP, sisten vellos rancores dos tem- Simon Peres, ministro de en Ramala. Ao tempo que o en- pos nos que el dirixía o exérci- Sharon, impediulles ao claustraba nos tabiques furados to que ocupaba o Líbano e responsábel de Exteriores polos obuses, acusábao de in- O futuro de Arafat é unha incógnita que ten o mundo en vilo. Arafat lidaba diariamente cos da Comisión Europea, fundir nos palestinos a vontade Pero o plano israelita para no pano palestino e en calquera múltiples atentados contra a Javier Solana e ao de escachifarse cun cinto de afastalo do poder palestino fra- entrevista, o cámara non resiste súa vida. O rais confía na súa ministro de quenda da bombas. “Debín matalo antes casou. O pobo árabe cinxiuno e a tentación de enfocar a súa pis- baraka (boa fortuna, para os Unión, Josep Piqué, unha de prometerlle a Bush a salva- fortaleceu a súa posición ao tola. “Denantes de deixarme co- árabes) e, recordando a súa in- entrevista con Arafat. garda da súa vida”, afirmou. consideralo única voz represen- ller, levántome unha tempa dun tensa vida, seguro que atopa Incapaz de ter autonomía “Só vai saír de Ramala para tativa dos seus intereses. Volve- disparo e paso á historia como momentos nos que vivir aínda diplomática, os dous non volver endexamais”, subli- ron pintarse cartaces enormes mártir”, advertiu. foi máis difícil e saíu sorrindo, políticos quedaron libres ñou en repetidas veces. co seu rostro cuberto polo eter- O mundo civilizado non o malia todo.♦ de teren que pelexar polo fin das hostilidades.♦ XXV Nº 1.010 ● Do 26 de Ano ●

2002 Vivimos no mellor aramago ten voz. E papel. Sobre todo, é de un escritor, e coñecémolo porque é un dos mundos posíbeis” escritor. Coñéceno incluso os que non abril S leron nin lerán xamais a Saramago e incluso de Felipe González os que non len nunca libros. E supoño que xa 10 saben por que me refiro agora a el: Sarama- ao

4 go chega a Oriente Medio formando parte

Do dunha delegación de escritores (xente do pa- ● Na Ferrolterra pel, xente, suponse, con voz) e compara aos israelitas cos nazis, e móntanse unha boa. 1.028 unha panadería Déronlle aquí e alá. Xa el o sabía e ben pou- Nº vende ovos de co –supoño– lle preocupaba. O que importa é que Saramago alzou a súa pascua de chocolate, voz para dicir o seu pensamento. Non vou en- cun agasallo no trar agora en si estamos ou non de acordo co que dixo. A milagre para min é outra e é esta: interior: un boneco no medio da sobrecarga de imaxes, de supos- viquingo coa cara de tas informacións televisivas do conflito, no Fraga e un medio do balbordo, do ruído, da confusión me- diática, Saramago abre a boca, dispara... e anagrama do PP. acerta no máis profundo de todos nós, obri- ¿Será que aos gándonos a ler, e a reler, o que din os xornais que dixo e a reflexionar sobre o que dixo. O populares lles noso cerebro, ateigado ata a extenuación por comez an a fallar os esas imaxes que viaxan voando en estética de videoclip dunhas canles a outras, duns idiomas métodos clásicos de a outros, xa non era capaces de facer ningunha propaganda? clase de reflexión intelixente sobre nada. ¿Quen pode de verdade a día de hoxe informarse cun mínimo de equilibrio, de serenida- de, de quietude, sobre calquera cousa, sen to- lear no medio de toda esta desorde mediática? R, xa saben: Por iso falo de milagre. As reflexións de teléfono, internet, Saramago, así como o que escribe, lémbran- nos, ou deberían, algo que decote aprendemos televisión, vén sendo a esquecer “marabillados” pola tecnoloxía de unha compañía última hora: a superioridade do papel sobre a imaxe. A nosa cultura creou a imprenta, dán- galega. Entre os seus dolle así soporte tecnolóxico á grafía, sen dú- directivos, que non bida, a verdadeira ou a máis verdadeira das no- A N A PILLAD O sas esencias. Pero no pasado século, e no que pecan precisamente vai deste, a prepotencia dos soportes relacio- de esquerdistas ou nados coa imaxe, a intertextualidade, o códi- Saramago ten voz (e papel) go-máquina fixéronnos perder o que de pouco bloqueiros, antes ben nos quedaba de racionalidade activa. Se vexo algúns respiran dez mil millóns de veces a mesma imaxe repe- FRANCISCO CASTRO debaixo do saión de tida en todas as canles, despois dun tempo, por moi crítico que pretenda ser, por moi atento e Saramago falou alto sobre o que sucede en Palestina. A súa voz Escrivá, escoitáronse vixiante que queira estar para que non me ma- traspasou o ruído mediático e fainos reflexionar sobre a importan- nos últimos tempos nipulen, vai ser difícil que poida escapar do pensamento único, ou obrigatorio no que os cia de reflexionar no marasmo das noticias e as imaxes repetidas. palabras duras donos das imaxes e dos medios que as emitan, contra a Xunta e pretendan que eu penetre. Por iso digo que o van deixarnos nunca. Ante un texto escrito aín- finais de Marzo, en Madrid, cando na clausu- papel, o libro impreso, a revista ou o xornal da somos ceibos. Diante da imaxe, nunca. Hai ra do primeiro congreso sobre Blas de Otero, tacos de gran (que recollen as declaracións de Saramago ou alguén que decide a imaxe por min, hai alguén recomendou aos políticos ler aos poetas por- calibre. Q ueixanse artigos coma este) é infinitamente superior ao que fai a montaxe para min, hai alguén que re- que emanan mensaxes de paz. Díxoo referín- bombardeo das imaxes, á repetición, coma es- pite en todas partes iguais esas imaxes para dose ao País Vasco. E falou de paz e reco- os de R de que nos pacios publicitarios, das mesmas consignas min. Hai alguén que, despois de poñerme as mendou a lectura dos libros. Para min, todo is- corredores da unha e outra vez cuspidas polos medios de co- imaxes, mete vintecinco anuncios seguidos e to é unha milagre de papel e de voces ceibes. municación visuais. O libro permítenos, ao fa- detrás outras informacións sen deixarme aínda Por iso seguirei preferindo a lectura pausada, Consellería campa a cernos ler de vagar, indo ao noso ritmo, ao dei- tempo a dixerir as primeiras. por exemplo, dun artigo de Saramago sobre o Telefónica e que xarnos volver atrás e así reflexionar sobre o li- Por iso celebro a Saramago. Que di cou- conflicto en Oriente Próximo, que as reporta- do, chegar a cumios moito máis elevados de sas. Porque ten voz e ten papel de escritor. E xes ruidosas e confusas da CNN e de todos os mesmo as realidade e de verdade –e ata escribiría que de escribe. E di. Non só o de Palestina-Israel, se- que as repiten sen cambiar, con perdón, que na condicións dalgúns liberdade– dos que a televisión ou a internet nón cousas moito máis interesantes como, a tele non hai, nin un punto nin unha coma.♦ contratos parecen redactadas por Cartas directivos desta O terrorismo costa das prestacións públicas. bados, Portonovo, Portosín, Sa- deste peculiar furtivismo ecoló- empresa e non por O mar é unha fonte de rique- da e outras loitaron por acabar xico. Serviu para que as autori- pesqueiro e za limitada –non se pode esque- con estas practicas para preser- dades tomasen definitivamente administradores cer. A pesares diso, moitos mari- var a saúde futura do mar. É difí- cartas no asunto. A merma consi- públicos. o futuro do mar ñeiros e armadores irresponsá- cil, pois foron moitos anos de derábel do volumen de peixe, a beis, continúan masacrando o uso do terrorismo pesqueiro, lan- morte dalgúns mariñeiros a cau- Hoxendía non é negocio traba- presente pesqueiro, hiopotecan- zando cargas de profundidade e sa da manipulación e posterior llar na pesca de baixura ou lito- do o futuro coa práctica irres- aniquilando todo tipo de espe- explosión da dinamita, así como ral. Nalgúns pósitos manteñen ponsábel do furtivismo. A princi- cies a centos de metros arredor a perda de mans ou dedos, dos Aparece na uns ingresos respetabeis gracias pios do século pasado tivo un au- de donde se deixaban caer os mariñeiros e patróns que se en- portada de varios ás épocas do marisqueo, princi- xe importante a pesca con explo- cartuchos de dinamita. cargaban de lanzar ao mar as car- palmente as embarcacións que se sivos, principalmente para a co- O terrorismo pesqueiro é as gas de profundidade deberían periódicos a adican á colleita de ameixa, per- lleita do xurel, sardiña ou bocar- practicas furtivas perxudican o servirnos de exemplo do que non fotografía dun cebe, nécoras ou centolos, por te. En Galicia moitos portos das futuro do mar. Os mariñeiros de se debe facer.♦ exemplo. Hai artes e oficios na provincias de Pontevedra e A Aguiño é Riveira son conscentes XOSE MANUEL PENA palestino colgado pesca de baixura a piques de de- Coruña foron pioneiros. Na dé- e foron quen de paralizar a flota (RIBEIRA) polos pés. saparecer coma o cerco, arrastre cada dos sesenta voltou a coller artesanal, nos anos setenta, para ou o palangue de litoral nos por- importancia este tipo de pesca instar máis control por parte da Sempre galego Axustiz ado por tos pesqueiros. En Euskadi e Ca- ilegal, a pesar de que estaba ca- administración pesqueira. Os outros palestinos que talunya, dende hai moitos anos, talogado como delito para os mariñeiros de Portosín foron Eu, galego, teño a certeira e tris- hai auténticos pobos mariñeiros mariñeiros e armadores das em- máis alá e denuncian as embar- te impresión de que teño os días o acusaron de pantasmas a causa da crise pes- barcacións. Parece que aínda ho- cacións que continúan empre- contados. Eu, galego, amante de traidor. É a imaxe queira. Hoxendía tratan de sub- xe continúa esta pesca peculiar, gando “goma dous”. Os respon- pobos e culturas. Eu, galego, máis cruel das sistir do turismo aínda que os ha- por parte dalgunhas embarca- sábeis pesqueiros de Sada estive- crente e convencido de que as bitan maioritarimaente xente de cións de portos galegos. As con- ron en todos os foros achegando fronteiras (para os que me quei- publicadas. A penas edade e xubilados que viven a frarías de Aguiño, Riveira, Cam- a sensibilización dos perxuicios ran entender) son sanas e necesa- Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

ende a Mahía rosaliana nestes días clase ven en cambio as ros sen brétema no Sar, óllanse, sobre Da liña do horizonte, as torres compos- ¿Ata cando Matamouros? imaxes dos teláns. Destacan sin competencia na lonxanía, matachíns israelitas nunha pequena milagre sobre o “feismo” cló- A. NOGUEIRA nico e xemeo que escomenza a molestar. Po- en plena faena. las mañáns o nídio disco solar nas lombas cara o Pico Sagro fai lembrar a cerimonia que ti- Aínda cos ecos da nena que non se podia escolrizar por levar ña (¿ten?) lugar á porta da Mezquita Imperial o ano na cabeza, ¿alguén pode pensar nunha educación multi- de Isfahán, descrita por Loti en 1900, na que Ao ministro Pio unha orquestra de monstruosos tambores e cultural cos tópicos antiárabes que permanecen nos programas? trombetas saudaba, zoroástricamente, ao sol C abanillas gústalle o de Persia no orto e ocaso, cerimonia varias ve- cristas, bufandas, aneis varios e variadamente rock inglés dos ces milenaria, obviamente anterior ao Islam. colocados con perforacións mesmo perigosas “Pero na paisaxe –Castelao– hai máis”. Hai para a súa integridade e, en xeral, todo aquelo setenta. Milagros persoas e acontecementos, próximos ou lonxa- que impón e manda a nosa santa nai publicida- C alvo, primeira nos, reais ou virtuais. En febreiro de 2002 oco- de. ¿Acaso ningún profesor e profesora ata o rren cousas e acontece en Compostela. Ocorre día detectou outros problemas á hora de prepa- muller maxistrada do que andaron os medios alporizados polo feito de rar e impartir temas como, a reconquista, a ex- Tribunal Supremo e que unha rapaciña da ESO, filla dun (pobre) pulsión dos mouriscos, a conquista de América, emigrante magrebí, poidera asistir a clase cuber- a escravitude, o colonialismo, a guerra do Rif, máis conservadora ta cun pano. Aconteceu, ao mesmo tempo, que etc, etc, contando na aula con alumnado de pais que a pedra pómez, os donos dos establecementos do casco vello de africanos, americanos ou asiáticos? Ogallá este Compostela andaron tamén un tanto alporizados caso axude a facer caer o pano que mantemos confésase porque varios miles de policías abstemios (léase diante dos ollos, que nos impide ollar a realida- admiradora de de servicio) pecharon esa parte da cidade a cal e de, o interese e a curiosidade. canto varios días, debido á reunión dos ministros Quede para outro día a pedagoxía que im- David Bowie. É o de xusticia e interior da CEE, que falan e deciden parten a plena luz da cotidianidade todas esas momento de pasarse de seguridade e immigración. estatuas do ecuestre cabaleiro coa espada na á música latina, á Sobre o vello esceario compostelán seme- man que presiden prazas, fontes e fachadas. llou reproducirse o pasado e o presente, o Se un día se lograra convencer a un non cris- música afro ou ao próximo e o lonxano: onte os inventores do tián e entrara nalgunha das nosas igrexas fu- folclore das illas foráneo matamouros, símbolo da intransixen- xiría arrepiada diante do sangue recén res- cia relixiosa dos gobernantes da medieval taurado que pinga das gorxas dos mahometa- Tuamotu. Marca Hispánica, creado lonxe da Galicia pado pano e non polos moitos outros que agro- nos. ¿Quén, por exemplo, podería levar ao cífica e traballadora; hoxe os novos ministros man nas clases ás que asisten hoxe alumnos e alumnado de orixe magrebí a unha edición citados no mesmo solar. Fora do círculo de ti- alumnas de relixión non católica ou culturas di- similar á de “Galicia no tempo”? za policial a xente normal, cristianos e mou- ferentes da nosa. Porque se de prendas fora o Non se trata da renuncia imposíbel da ros de sempre, asunto, qué non podería escribirse, radiarse e historia, senón da superación. Porque o pro- Carlos Príncipe, inseguros e des- televisarse sobre o tamaño e forma da vesti- blema vaise presentar xa e a seriedade obriga concelleiro vigués, protexidos, xun- ‘¿Quén menta do alumnado, viseras, pinturas, tatuaxes, a tratalo a tempo.♦ sae nos papeis tos só na escola pública. Final- podería levar o Garrincha abra z ando o mente, o 18 de alumnado de conselleiro Pérez febreiro, logo de ...E... OUTRA SUXERENCIA PARA QUE LLE PUBLIQUEMOS O SEU varias reválidas orixe magrebí a LIBRO... NA PARTE NA QUE O GATO VIOLA Á IMPEDIDA ENTANTO Varela. N on é retransmitidas e O MONSTRO DESCUARTIZA AO MAORDOMO... fortuíto. televisadas da su- unha edición de ¡PÓÑALLE SANGUE, RODRÍGUEZ! pina ignorancia “Galicia no Transparentan xeral e ministral ¡MÁIS SANGUE! intimidade, sobre a vestimen- tempo”? ta e costumes dos intercámbianse o “ t r a d i c i o n a i s recendo do sobaco. amigos árabes”, a alumna de ori- Príncipe é amigo de xe magrebí de tan ilustre apelido (será posíbel abra z ar os votantes que ninguén se fixara?), asistirá por decreto ás clases nun centro público cubrindo a cabe- coma se fosen fillos za co pano, pechando deste xeito espectacular ou unha amante de de ordeno e mando un debate de máis calado, o de certos contidos polémicos que permane- fin de semana da cen inamovíbeis na maioría dos libros de tex- que se garda bo to de historia de España actuais. Porque sorprende, que o único conflito que recordo. N o seu suscitou interese nos medios, veña polo tema partido hai militantes que levan panos de Correo electrónico: [email protected] papel no bolso só rias. Eu, galego, síntome mal, in- en declararme nacionalista do millóns para axudas de empre- na Verde. Digo eu que en Ponte- por se se cómodo, un estraño no meu pro- mundo, porque así me sinto.♦ sas, deste diñeiro un bo feixe a vedra debe ser onde máis maris- encontran con el. pio pobo, alguén totalmente MANUEL IGLESIAS NANÍN fondo perdido, e todo este mon- co se come, de aí que non che- alleo da miña xente. E o raro son (O CARBALLIÑO) tante para crear 1.744 empregos, guemos a fin de mes en condi- eu (galego) por crer que a diver- dos cales resultou que en Galiza cións. Non sei si estes informes sidade non é pecado, e por crer Os informes no pasado ano de cada cen em- son creibles ou si lle falta letra que a miña cultura tamén serve e pregos só foron fixos oito. Isto pequena, pois aqui escoitamos os Xa hai 78.190 porque desexo que todos os que Cando calquera cidadán lee un non o digo eu é a realidade do nosos gobernantes e certos pro- aspirantes a veñan poidan ver algo distinto e dos moitos informes que a miú- país. Gustaríame saber cantos blemas en Galiza non existen, ou de aí aprender, como a min me do saen publicados na prensa, millóns vale un posto de traballo se camuflan de tal maneira, que a participar na gusta facer, saír e enchouparme entralle polo corpo algo dificil fixo en Galiza. realidade semella outra. Peor vindeira edición de doutras historias. de explicar, e non é estraño, pois Recentemente coñecemos un aínda a TVG xa que esta canle É fermoso chegar a calquera para asimilar algúns destes cum- informe bastante máis preocu- do único que nos informa é das O peración Triunfo, lugar e atoparte con que un sim- pre ter como se acostuma a dicir, pante para os que vivimos en moitas festas gastronómicas que un 0,2% escaso do ple saúdo é diferente, un ola e un un estómago coma o de un caba- Pontevedra. Di que as familias hai en Galiza, e moito fútbol pa- adeus tamén, e un que che vaia lo. Nun destes informes di que desta provincia son as que máis ra destruir as cheas.♦ censo. En G aliz a son ben tamén. Galiza seguiu rexistrando a can- problemas teñen economicamen- LUÍS CHAPELA BERMÚDEZ máis de 3.000 as Pero non vai ser así. Dentro tidade máis alta de parados, o te para chegar a final de mes, de- (MOAÑA) de pouco todos iguais. E para os que non é moi estraño pois xa no ducindo que vivimos gracias as solicitudes dirixentes ilustrados isto é me- transcurso do ano nos mantemos tarxetas de crédito, ou sexa, em- presentadas, é dicir llorar. Todos no mesmo rabaño, nos postos altos da táboa. Pero peñados dun mes para outro. O algo máis do 0,1% todos en ringleira. non hai problema xa que aquí último sitúa os galegos como os Por esta miña maneira de sen- está todo controlado, e así o en- primeiros en que nas súas casas da poboación. E iso tir “acúsaseme” de nacionalista e tende o instituto Galego de Pro- se come máis marisco ca no res- que non se apuntou se ser nacionalista é ser así, eu moción Económica (IGAPE), to do estado, segundo os datos son o primeiro en levantar a man que destinou un total de 74.000 aportados pola Fundación Sema- C armiña Burana.♦ XXV Nº 1.010 ● Do 26 de Novembro ao Ano ● 2002 de abril de 10 ao 4 Do ● 1.028 Nº

Arnaldo Otegi, líder de Batasuna. Arafat, presidente da ANP, e o rei Juan Carlos I. ¿Caben os de Israel Unha francesa Batasuna nos apoia os que di ser filla cárceres islamistas do Rei pide existentes? palestinos exame de ADN Imaxe dunha anterior asambleado BNG. Carlos Carnicero opina, Ignacio Ramonet lembra A axencia France Presse, nun nun comentario de axencia (La Voz de Galicia, 3 de despacho datado en Borde- (3 de abril) sobre a ilegali- abril) unha conversa que aux, informa de que a france- zación de HB. “Coincido mantivo con Arafat hai sa Marie-José de La Ruelle, A participación nas co PNV –recoñece–, aínda poucos meses. O líder pa- de 47 anos, que di ser filla le- que me chamen ´obsceno`, lestino fala dos atentados xítima de María Gabriela de asembleas do BNG menos en que a ilegalización vai terroristas contra civís en Saboya e do rei Juan Carlos dar osíxeno a Batasuna ou Israel: de España, pediu hoxe [polo ao nacionalismo radical. “Condenei mil veces 2 de abril] ao tribunal de Bor- numerosa do agardado Toda a súa ideoloxía ten un eses atentados. Todos sa- deaux (oeste de Francia) que compoñente emocional no ben, e as autoridades israe- faga un exame xenético para A.E. que a ensoñación de estar litas mellor que ninguén, comprobar a súa afirmación. A Permanente do BNG puxo sobre da mesa, o pasado día 1, perseguidos é un móbil útil que eses atentados son co- Despois de media hora de case medio cento de nomes para formar a Executiva Nacional. que alimenta a súa dinámi- metidos por grupos islamis- audiencia a porta pechada, o Será o próximo día 8 cando, nunha nova reunión, se elabore ca política e xustifica as sú- tas que son os meus adver- tribunal entrou en deliberación a proposta de 13 membros que deberá ser elexida na Asem- as accións. Agora ímolos sarios e que as autoridades e pronunciará o día 28 de maio blea a celebrar o 28 deste mes na Coruña. Fontes nacionalis- perseguir. Ímoslle dar pola israelitas protexeron e alen- a súa decisión sobre a realiza- tas afirman que “existe boa disposición para acadar o consenso”. vea do gusto. E iso, a corto, taron contra min durante ción do exame para verificar págase, non sendo que exis- moito tempo. se a requerente é filla de María O próximo Consello Nacional do Funciona o acordo ideolóxico ta unha formulación políti- Observen que o exército Gabriela de Saboya, que vive BNG servirá para medir o clima ca que lle dea unha respos- de Israel atacou e destruíu actualmente en Suíza. da organización. Nel discutiran- Todo indica que a UPG está dis- ta directa e exemplar. O case todas as nosas instala- “Quero que prevaleza a se as máis de 300 emendas ás po- posta a ceder nas persoas se vai mellor que nos pode pasar a cións, ministerios, radio e verdade e non quero conti- nencias oficiais realizadas polas adiante a súa aposta de facer da todos é que a forza electo- televisión, cuarteis, comi- nuar vivindo cunha identida- asembleas de comarca. Estas Executiva Nacional un organismo ral que Batasuna non poda sarías, cárceres, etc. Men- de falsa”, declarou durante a asembleas, surprendentemente operativo, “no que se perciba o desenvolver a partir da súa tres que deixou intactos os audiencia Marié-José, divor- dado o clima de confrontación cambio que demanda a socieda- ilegalización se pase ao edificios e centros de reu- ciada e nai de cinco fillos. que se agoiraba, foron menos nu- de”. “Aínda que –recoñecen– non PNV. Pero dame a impre- nións da maioría dos gru- Dominique Rémy, o seu merosas e con menos debate que poda ser máis que unha Executiva sión de que José María Az- pos islamistas que reivindi- avogado, afirmou que quere as celebradas despois das elec- de transición cara cambios de mé- nar non está nesa opción. can os atentados suicidas “unha comprobación de man- cións autonómicas, segundo pu- todos de traballo máis profundos”. O que sería unha catástrofe que máis vítimas causan en ternidade”, que pode ser reali- do saber A Nosa Terra. Aínda que o acordo para a é que os douscentos mil vo- Israel. zada atá 30 anos despois da Distintas persoas da direc- elección da Executiva sexa posí- tantes de Batasuna se pasa- A min pídenme que maioría de idade da requeren- ción nacionalista resaltan a exis- bel, semella que os distintos colec- ran directamente a ETA. combata eses grupos pero te, en canto a comprobación da tencia dun “novo clima de diálo- tivos manterán a tensión no debate Non temos cárceres para retíranme todos os medios paternidade límitase a dous go” que permitiría unha lista de ata a asemblea que se celebrará os tanta xente.♦ para facelo”.♦ anos despois desta maioría.♦ consenso. días 27 e 28. Tanto é así que EN e O “cese de hostilidades”, co- UG da Mariña luguesa teñen pre- mo califica algún voceiro a si- visto fletar autobuses conxuntos tuación vivida nas últimas se- para acudir á Coruña. Estas dúas manas, viría propiciado por al- organizacións realizaron tamén ac- gúns acordos previos. O princi- tos conxuntos en Muros-Noia a fin pal sería o de que na Asemblea de tomar unha postura común an- Nacional se aprobe unha resolu- tes do cónclave nacionalista. A ción na que se recolla que, a UPG, pola súa parte, tratará non só metade da próxima lexislatura, de conseguir a presencia de todos o BNG convocará unha nova os seus afiliados na Coruña, senón Asemblea ou Conferencia Na- tamén da maioría dos non adscritos cional para designar o candidato a ningunha corrente. ás próximas autonómicas. Deste O que si parece ter funcionado xeito, non se cuestiona a figura é o acordo sobre a ponencia políti- de Xosé M. Beiras como candi- ca. Así, entre as máis de trescentas dato (como defenden EN, UG e emendas aprobadas nas distintas CS) pero o relevo queda aberto comarcas moi poucas son as que Carolina e deixa de ser tabú (posición de- tocan aspectos de relevancia. Entre fendida por UPG e grupos inde- as de maior calado político, as máis pendentes). repetidas son as que cuestionan as N O V I D A D E Aínda así, continúa aberta a referencias ao papel do Estatuto de posibilidade de que se apresen- Autonomía ou a Galiza como “na- ten dúas listas para a executiva. cionalidade histórica”. Tanto nas Fontes da UPG afirman que comarcas do Condado como nas Otero apostan por “unha lista de inte- de Muros-Noia foron aprobadas gración”. Esta opción, segundo a emendas nas que se demanda a su- UPG, pasaría por un “proxecto presión da figura do Coordenador Marga do Val de mínimos e porque todos os da Executiva ou se avoga porque o A NOSA TERRA demáis sectores mostren o mes- BNG deixe de ser unha fronte e se mo talante unitario”. convirta nun partido.♦ A pascua de Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Prisciliano FRANCISCO CARBALLO Barro e Docampo favoritos como rectores asceta Prisciliano foi condenado á pena Ocapital por Máximo, en Santiago e Vigo pretendente a Emperador, en Trier, 385. A sentencia botou man das leis contra o P. BERGANTIÑOS / H. VIXANDE maleficio ou maxia negra, Mentres na Coruña non están pero detrás estaba o impul- definidas as datas, nas universi- so dos bispos Hidacio de dades de Vigo e de Compostela Mérida e Itacio de Ossuno- comezou o proceso electoral pa- ba. Houbo “martiroloxios” ra designar novos rectores e eli- nos que aparece como már- xir uns claustros que elaboren tir á beira de Latroniano novos estatutos. A continuidade compañeiro seu na marca esta etapa de transición. decapitación. É posíbel que as cinzas destes dous O catedrático Senén Barro repre- ascetas e intelectuais sentará nas próximas eleccións a estexan na catedral de San- rector na Universidade de San- tiago e é segura a tiago a continuidade a Darío Vi- veneración que recibiron llanueva, que abandona o cargo. na Igrexa da Gallaecia nos Pola súa candidatura fará campa- séculos IV-VI. Mais os ña o profesorado afín ao PSOE e historiadores do S. XIX fo- ao PP, que se agrupa na Platafor- ron crueis con Prisciliano e ma Universitaria Progresista este aínda non recuperou o (PUP) e na Converxencia Demo- posto merecido pola súa ac- crática, respectivamente. Como tuación. alternativa preséntase, Xosé Ma- A persecucción de nuel Sabucedo, candidato “inde- O rector de Santiago, Darío Villanueva, non se presenta á reelección, mentres que o de Vigo, Domingos Docampo, si. Prisciliano comezou no con- pendente” que aspira a aglutinar cilio de Zaragoza, 380. Un- a oposición á actual equipa pero rado, nos últimos meses a PCU- ma hora. Así, ao PCUVI só lle para elixir rector o 28 de maio. ha das acusacións das que que non dispón da confianza VI lanzara a candidatura a rector quedaría a opción de botar man Na Coruña, sen embargo, os eran vítima estes ascetas unánime dos nacionalistas. do socialista Abel Caballero, pe- do único candidato con posibi- prazos aínda non están fixados. consistiu na forma de Os apoios máis significados ro este decidiu non concorrer lidades; trátase do secretario Os novos claustros redacta- celebrar as festividades do- cos que conta Sabucedo atópan- porque hai só un ano que ten de- xeral da Universidade co ante- rán uns novos estatutos no prazo minicais do Advento, que se no profesorado afín ao PSOE dicación exclusiva e non se sinte rior equipo de Goberno, Xosé de nove meses, aínda que a LOU daquela terminaba o 6 de pero descontento coa PUP, a asentado na institución. Legido, un home con prestixio, rebaixa considerabelmente as xaneiro. Os domingos eles plataforma de Senén Barro. A candidatura de Caballero pero que non quere concorrer. competencias dos claustros e es- xexuaban. A pascua era a Con Sabucedo tamén están o constituía unha opción pouco tablece un réxime de goberno de Condicionamentos da LOU máxima celebración en ex-rector Ramón Villares e pro- clara. Mesmo o anuncio colleu carácter máis presidencialista na recollemento e loubanza de fesorado de Unidade Galega e sorprendida a parte da oposi- universidade. Serán o rector e a Cristo. Mais nas igrexas do independentes que se organizan ción, polo que detrás da candi- A Lei de Ordenación Universi- Xunta de Goberno quen dirixan a Imperio comezaban xa en Universidade Aberta. Pero datura do socialista podería ha- taria marca e condiciona todo o institución a partir de agora. estas celebracións a munda- Sabucedo, que foi decano en ber un intento de descabezar á proceso de eleccións que antes O novo modelo presidencia- nizarse. Psicoloxía, non conseguiu o PCUVI. En todo caso, Abel Ca- de xuño vai vivir a Universida- lista tamén podería quedar con- Prisciliano é un dos apoio do BNG e non contará co ballero renunciou pero conse- de galega. A constitución de no- dicionado por un proxecto de ascetas que se instalaban na respaldo doutro profesorado guiu poñerse en primeiro plano vos claustros e elección directa Lei do Consello Social da Xun- corrente cristiá de orixe si- que pulaba pola presentación da actualidade política nun mo- dos novos rectores ten data nos ta de Galiza, que pretende que ríaco: por rigor moral, crí- dun candidato nacionalista. mento no que no seu partido, o casos vigués e compostelán. E sexa esta institución, cos repre- tica da mundanización, Sabucedo non ten asegurado PSOE, andan á procura de can- Vigo as votacións tanto para sentantes políticos designados oposición ao poder. Á vez o apoio das organizacións estu- didato á alcaldía de Vigo. rector como para o Claustro te- polo Parlamento, quen goberne intentaba inculturarse na diantís críticas co anterior recto- Tras o paso atrás de Caba- rán lugar o cinco de maio –a se- a universidade. Aínda que o Gallaecia de fonda rado. O dos CAF, por exemplo, llero, nin Renovación Universi- gunda volta para a elección de proxecto da Xunta xa levou al- tradición cultural céltica e importante máis desde un punto taria nin o PCUVI contan cun rector será o quince de maio en gúns paos, atribúe amplas com- dunha latinización propia, de vista simbólico que electoral, candidato solvente. Corvacho a caso de non alcanzar a maioría petencias ao Consello, entre as diferente da central do Im- semella que non o vai a ter doa- penas ten apoios e Xosé Tojo suficiente. En Santiago, a vota- que estarían ata cuestións pura- perio Romano. A liña incul- do. “O único que podo dicir po- tería difícil a súa elección por- ción de Claustro e rector será o mente académicas como esta- turadora de Prisciliano lo momento é que non vemos que sería un substituto de últi- 21 de maio e a segunda volta blecer o calendario.♦ contradecía á pastoral de unha alternativa clara, naciona- alianza co poder dos lista e acorde coas nosas posi- centros cristiáns da Bética e cións”, adianta o seu responsá- Lusitania, era paralela á do bel de campus, Xosé Emilio Vi- As horas baixas de Meilán concilio de Nicea, 325. O es- cente. Desde a candidatura na- piscopado da Lusitania cionalista dos PAS, A Trabe O rector da Universidade da coa elección do novo rector. contorno de Meilán desde onde estaba dividido en relación anúncianse tamén “decisión tar- Coruña indicou que con toda Para Meilán, a LOU xoga se destaparon os escándalos, o á actividade de Prisciliano; días”. Aseguran que van a nego- probabilidade o proceso de en contra súa porque establece que indicaría que se acelera o o da Gallaecia éralle en xe- ciar o seu programa cos dous ca- elección de claustro consti- un límite de representación que proceso de descomposición. ral favorábel. A influencia tedráticos, apuntan que Sabuce- tuínte abrirase tras a reunión non lle convén. Aínda que é a Tanto o vicerrector de do priscilianismo na Galla- do ten máis posibilidades, pero da Xunta de Goberno da Uni- actual Xunta de Goberno quen Asuntos Económicos, Xoán ecia foi grande até o s. VI. aclaran que nin sequera está cla- versidade que se celebrará ao debe decidir as porcentaxes de Xesús Fernández Caínzos, co- Logo os concilios de Braga ro que pidan o voto por algún. longo do mes de abril. Xosé representación no claustro e a mo o de Organización Docen- baixo a dirección de San Luís Meilán Gil está a esgotar ponderación do voto na elec- te, Alexandre Pazos, enfrón- Martiño de Dume varreron Docampo en Vigo os prazos co fin de pilotar un ción directa de rector, a lei re- tanse a críticas por irregulari- o priscilianismo. proceso que pretende concluír serva un 51% dos representan- dades na súa xestión. Segundo Boa falta nos fai hoxe As eleccións na Universidade en xuño de 2003 coa elección tes e dos votos ponderados ao informacións oficiosas o pri- Prisciliano: rigor, sentido de Vigo están aínda máis mar- dun novo rector, xa que se xu- profesorado funcionario doutor, meiro deles tería presentado a da trascendencia, crítica do cadas pola continuidade porque bila nese momento. precisamente onde Meilán con- súa dimisión despois de coñe- poder, intento de a oposición non foi quen de or- A Lei de Ordenación Uni- ta con menos apoio por ser o cerse as incompatibilidades na formulación do ganizar unha alternativa ao ac- versitaria aprobada en xaneiro sector menos dependente do subministración de material cristianismo nos moldes do tual equipo de goberno encabe- daba un prazo de seis meses rectorado, ao estar composto que a súa empresa “El Roble” saber actual. Nesta pascua, zado por Domingos Docampo. para constituír uns claustros por docentes con praza fixa. fixo á Universidade, circuns- 2002, lembremos a A oposición na Universidade nos que se aprobarían uns no- Na Universidade coruñesa, tancia que tamén afectou ao lí- Prisciliano: tiña saudade de de Vigo está composta funda- vos estatutos en nove meses. como no resto, o próximo ano der do PP no concello coruñés, Deus e camiñaba entre mentalmente por dous grupos: A Neses estatutos débese indicar constitúe unha etapa de transi- Antonio Erias, que se desven- “doutrinarios” intolerantes. Plataforma do Colexio Universi- se o rector pode continuar no ción, aínda que neste caso unha cellou da empresa. No segun- Son correctas as biografías tario de Vigo (PCUVI) e Reno- cargo ou se hai que proceder á sucesión de escándalos internos do caso, o de Alexandre Pazos, que lle dedicaron H. Chad- vación Universitaria, de Xosé súa elección. Como Meilán podería marcar o fin dunha eta- o Consello de Contas denun- wick e Chao Rego, aptas Tojo e Eusebio Corvacho respec- cumpre setenta anos en xuño, pa, non só porque o novo repar- ciou a manipulación de docu- para reivindicar a súa tivamente. Nunha tentativa para se apura os prazos, non ten que to de representacións establece mentación por parte deste últi- memoria.♦ desaloxar a Docampo do Recto- presentarse á renovación e po- unha correlación de forzas dis- mo para permitir a contrata- de facer coincidir a súa marcha tinta, senón porque foi desde o ción da súa muller.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Un debate Estan situadas nun edificio de Telefónica a seis metros do colexio público sen voo

XOSÉ MANUEL SARILLE

A veciñanza de Foz consigue máis asombroso na polémica do BNG é Oese culto á persona- a clausura de 17 antenas de telefonía móbil lidade que apareceu nestes meses entre os dirixentes P.B. cercanos a Xosé Manuel Despois de tres anos de protestas, o alcalde de Foz, Xosé Gar- Beiras. Unha fidelidade sen cía Rivera (PSOE) comprometeuse a clausurar un parque con condicións, unha cuestión 17 antenas de telefonía móbil que están situadas nun edificio de fe, que como fe que é de Telefónica a seis metros do colexio público. Anunciouno non admite condicións. Se nun pleno no que se enfrentaba a varias protestas veciñais e os alguén di que hai que cam- afectados permanecen á espera de que cumpra a súa promesa. biar a Beiras, contéstanlle que é intocábel, ¿e que sa- A solicitude da retirada do par- locadas a unha altura máis bai- be vosté, simples mortal, se que de antenas de Movistar e xa, unha solución que os pais non coñece os designios? ¿É Moviline partiu da Asociación non aceitaron. “Conseguían vosté áugure, prognostica o de Nais e Pais (ANPA) do cole- que non se viran, pero acercá- destino? xio público de Foz que temía banas máis aos rapaces”, expli- Beiras está cuestionado pola saude dos escolares. O ca Marisé Rouco membro da como futuro líder, e os que apoio da viciñanza a esta de- ANPA, que narra tamén como abriron esa polémica deron manda aumentou a raiz dos ca- comeza a oposición a estas an- argumentos; censuraron as sos de leucemia que apareceron tenas no ano 1998. “Daquela xa posicións erráticas do no 2001, nun colexio de Valla- enviamos escritos ao concello portavoz, a equivocada tác- dolid cercado tamén por varias e ao Goberno central no que tica institucional, a antenas de telefonía móbil. Pe- pediamos a súa retirada. Sem- improvisación que se cobre ro o respaldo definitivo chegou pre nos dixeron que non eran con grandes doses de intui- no mes de febreiro cun ditame perigosas e que as súas emi- ción, as ausencias do parla- no que Valedor do Pobo insta sións estaban por debaixo dos mento; tamén valoraron a ao alcalde a que con urxencia límites permitidos. O alcalde necesidade de buscar un proceda a revisar a situación defendía a súa legalidade e até novo líder para os novos irregular das antenas. Sinala o hai uns días mantivo que el non tempos que represente una- Valedor, que estas carecen de podía facer nada”. Na actuali- nimemente e dun xeito máis licencia de actividade, ao tem- dade a Mesa de Traballo contra homologado á po que chama a extremar as as antenas tamén dispón dun

S organización, etc. medidas de protección cos po- informe xurídico no que se lle O R Expuxeron estes criterios R tenciais afectados. aclara ao goberno municipal A B dando pasos para reformar A L Antes do Nadal, Telefónica que ten todas as competencias I

V a fronte: Bautista Álvarez

tratou de negociar coa alcaldía para determinar cal debe ser a O

C anunciou a súa retirada e A a posibilidade de levantar 14 ubicación e elaborar unha nor- P apelaron a unha ampliación antenas e deixar tres, pero co- mativa.♦ As antenas de telefonía móbil están en cuestión desde que se temen os seus efectos nocivos da representación democrá- tica. No entanto foi a única demisión. A Coruña Contestar con que Beiras é imprescindíbel como se fixo ao comezo, ou con que Beiras e o Bloque O comité de empresa de Altadis denuncia xuntos son indisolúbeis (!?) como afirmou a portavoz municipal de Compostela, rebaixa o debate ás á Xunta e ao concello mínimas cotas e introdúce- MANUEL MONGE nos no túnel do tempo, nun ideario cruzado de dogmas. E non parece moi acertado A fábrica de tabacos está ser desmantelada crúzase de brazos e o concello podería a estas alturas atribuírlle a a pasos forzaedos. Para Xullo de 2003 po- romper a promesa de non recalificar os te- cerrazón política ao mundo da UPG. Desde outros par- de estar consumado o proceso. A Xunta rreos valorados en 240,4 millóns de euros. tidos faise un canto ao xefe, e até o aprezado alcalde de Os problemas actuais de Fábrica de 2003. A xunta nin siquera in- vira Alfonso, despois dunha reu- cello de A Coruña e da Xunta e Ferrol afirma que debe ser de Tabacos coruñesa veñen de formou sobre este expedinte, co- nión co conselleiro de Industria lembraba que sempre se falou de Beiras o que decida se é el atrás e teñen a súa orixe no promo era a súa obriga, e podía im- da Xunta e o concello de A Co- restituír os postos industriais que se mesmo o portavoz no 2005. ceso de privatización que acaba pedir o peche se apreciaba indi- ruña, denuncia a actuación des- perdían (máis de 1.000, entre os di- Manuel Mera deu argu- coa empresa nas mans da multi- cios de fraude, coacción ou abu- tas institucións por pactar con rectos e indirectos): “A oferta que mentos para pedir a nacional francesa Altadis. O PP so de dereito. Altadis: “Ríronse de nós... min- fan non compensa a perda de teci- demisión do portavoz, espe- saiu un alumno aventaxado e, Isto era o que se ofrecía ao ten cando din que Altadis cum- do industrial na cidade e coamrca”. sos pero argumentos; Fran- aplicando a liña privatizadora persoal de A Coruña: Mobilidade priu os compromisos fixados”. Para UGT o que se ofrece non é a cisco Rodríguez debuxou de empresas públicas que ini- xeográfica ou extinción de con- Lembra o comité de empresa creación de novas empresas, senón unha posíbel transición pa- ciara o Goberno Central do trato cunha indemnización de 45 que a Xunta e o concello prome- a empliación de postos de traballo ra os dous próximos anos; PSOE, ingresou nos últimos días por ano de antigüedade, pa- teran presionar á empresa taba- en fábricas que xa existen, cuns sa- outros buscaron máis cinco anos máis de 30.000 mi- ra os menores de 53 anos. Prexu- queira para crear, polo menos, larios e condicións de traballo moi razóns. Pensar libremente é llóns de euros (5 billóns de pe- bilacións voluntarias para os de 300 postos de traballo, pero ago- inferiores ao que temos actualmen- unha conquista dos setas) pola venda de 43 empre- 53-54 anos. Xubilación para os ra só ofrecen 55 ou 60 empregos te e, ademais, as persoas interesa- cidadáns adultos e un orgu- sas públicas; pero isto aínda non de 55 ou máis anos. Baixas vo- en Sumtec (montaxe de alumi- das teñen que aportar dous millóns llo para calquer militante rematou e outras 20 están en luntarias incentivadas e, por últi- nio, en Cerceda) e Cristalglass e medio de pestas. leal, por iso non é posíbel proceso de venda ata o 2003. mo, esperar pola creación de Vidrio Aislante. Estamos ante un Os sindicatos teñen agora se- meterse agora a A factoría coruñesa dispón postos alternativos. autentico timo e burla continua- rias dúbidas de que o Goberno carboneiros e aceptar a de maquinaria de alta tecnoloxía Mentras chega o día do peche, da dos traballadores; en xullo do Municipal do PSOE manteña o predestinación. e é unha das que ten maior pro- continúa o desmantelamento da ano pasado Altadis adiantaba seu compromiso de non recali- Nesta columna díxose dutividade do grupo. O expe- empresa e xa se levaron maquina- que estudiaba a creación dunha ficar os terreos de Fábrica de Ta- por primeira vez que diente de regulación de emprego ria coa axuda das forzas antidis- empresa textil para recolocar a bacos, valorados en 240,4 millóns Beiras é a principal figura que firmaron a nivel estatal turbios. En maio outras máquinas 250 persoas, outras de papel de de euros (40.000 millóns de pese- galega da segunda metade CCOO e UGT, aprobado pola serán trasladadas a Canarias e se- 25 empregos, unha industria tas). Dúbidas que comparto, co- do século XX; como é Dirección Xeral do Traballo do gue o chorreo continuado de tra- meioambiental de 30 e outra de ñecendo outras experiencias nas verdade, agrada escoitalo Ministerio o 30 de decembro de balladores, que teñen que emigrar componentes metálicos que cre- que o alcalde Vázquez cedeu ante noutras voces, pero esa 2000, nunca debeu ser aprobado a outras factorías da empresa. An- aría 60 postos de traballo... Todo a presión da especulación. ¿Quen constatación non garante o porque era o seu certificado de tes do verán marcharán 20 mecá- quedou en nada. lembrará que na Fábrica de Taba- funcionamento actual nin defunción. Contemplaba o pe- nicos por falta de alternativas. Manuel Villares, responsábel cos, vinculada durante 200 anos á futuro. O portavoz debe che para decembro de 2002, que Ante esa situación, a presi- comarcal de CCOO considerou historia da cidade, chegaron a tra- cambiar.♦ podería prorrogarse ata o verán denta do comité de empresa El- “impresentábel” a actitude do con- ballar 6.000 mulleres?♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

Vostede ten estado consecuti- Arafat e propiciar camiños de paz vamente en Porto Alegre e en e se se fai procurarei estar nela. Barcelona, dúas citas senlleiras Camilo Nogueira do movimento antiglobaliza- Asamblea do BNG ción. ¿Cal é o clima e que perspectivas lle ve? ‘O BNG ten que buscar unha nova maioría Despois de varias semanas de Este movemento considera que tensións, semella que se aca- outro mundo é posíbel e ten como dou un certo consenso interno factor moi positivo que é un movi- social para convertirse en alternativa’ no BNG cara á asamblea que mento político e intelectual con van celebrar este mes. ¿É así? participación dunha manchea de XAN CARBALLA Coido que hai que facer algo movimentos sociais que conseguiu de historia. As eleccións foron de- difundir que non estamos someti- Camilo Nogueira analiza a situación do movemento antiglobalizador, fala do final cepcionantes para nós pero xa non dos á idea de que nada é posíbel fó- do ciclo ultraliberal e do papel das nacións sen estado na futura constitución de Eu- foran bós os resultados das xerais e ra da ideoloxía ultraliberal, unha ropa que comeza nestes meses os seus debates. En clave interna do BNG pronún- das municipais, pese ao resultado idea que mesmo foi asumida por nas cidades, porque esperabamos certa esquerda europea. Participei ciase por iniciar un novo ciclo que busque para o nacionalismo unha nova maioría social. máis, de feito acadamos máis votos nos dous encontros de Porto Alegre nas europeas que se facían simulta- e hai que dicir tamén que sendo un neamente. Nós queriamos acadar éxito aínda non son movementos unha alternativa e non foi posíbel consolidados, pero vanse concre- por diversas causas, desde identifi- tando idea sobre a necesidade dos cacións perversas co terrorismo á servicios públicos, sobre o propio deslealdade do PSOE nos conce- estado, sobre os efectos da presión llos e durante a campaña. Ante os do mercado ultraliberal sobre paí- resultados houbo dúas reaccións: ses que non resisten a competencia, quen lamentaron perder 50.000 vo- a imposibilidade de que ese merca- tos e os que sentiron non conseguir do rixa aspectos fundamentais da 200.000 votos máis para ser alter- vida... Un exemplo: estadísticas re- nativa a Fraga. Abatalla ideolóxica centes situaban o gasto en sanidade é sobre o que temos que facer, ben por habitante nos EE UU no doble pensando en recuperar eses 50.000 que nos países europeos, pero a es- votos ou tendo o horizonte de lo- peranza de vida nos EE UU está no grar 200.000 máis. Eu dixen que posto 37 e a calidade da súa sanida- había que preparar o BNG, interna de no 24. Iso é debido a que predo- e externamente, para lograr a hexe- minan os intereses privados frente a monía por un proxecto de Galicia un modelo de sanidade na que esta como nación, e para iso temos que se considera un ben fundamental buscar apoios na cidadanía para un non mercantilizábel. O movemento proxecto nacional e histórico. Ese do “outro mundo é posíbel” frea debate resolveuse aparentemente esas ideas en certo sentido, tamén nas ponencias, que recolleu as respecto á educación ou ás pen- aportacións de todos. Pero a conti- sións. E tamén responde a unha re- nuación o debate deixou de ser po- alidade deste tempo: as forzas de lítico e centrouse en persoas, e ade- esquerda no século XX situaban a mais sobre escollas a facer dentro transformación social na dialéctica de catro anos. Creouse unha situa- clases traballadoras fronte á bur- ción absurda e inxusta co noso Por- guesía capitalista e o suxeito trans- tavoz, porque todo o que sexa po- formador estaba identificado coa ñer en causa a quen encabeza a ac- clase obreira. O mundo cambiou, e ción do BNG no Parlamento gale- iso aparece en Porto Alegre. Agora go sería provocar o debilitamento. os motores transformadores son as As cousas volveron ao seu rego e aspirtacións nacionais, as reivindi- estase intentando que haxa unha cacións das mulleres, as necesida- candidatura unitaria, renovada e des mediomabientais, a liberdade plural. Nunca falei de ningunha cultural fronte a formas imperialis- persoa, máis alá de defender ao nota, son por suposto as necesidades so Portavoz porque o necesita o das clases traballadoras e a loita BNG e el mesmo o merece. contra a probeza e iso conforma un ¿Que cambios ten que facer suxeito colectivo, non contraditorio o BNG para ser unha alterna- co anterior, pero que é novo e se tiva de poder? proxecta nas sociedades. Se alguén Acabouse un ciclo político de quere transformar a realidade ten agrupar os agredidos, que se fixo a que contar con todos eses agrupa- través dunha confrontación directa mentos sociais. co PP, que ten que seguir, e perso- ¿O Intergrupo das Nacións nalizada no enfrontamento entre sen Estado que vostede preside Beiras e Fraga. Acumulamos unha no parlamento europeo ten un- forza preciosa do 25% do electora- ha posición común sobre a Con- do que é a base que temos que aga- vención, sobre a elaboración PA C O VILABARR OS rimar e exaltar para avanzar. Agora dunha Constitución Europea? temos que dirixirnos ao conxunto Nós presentamos unhas teses eramos só cincuenta os deputados gamento interno, polo que as na- tir soberanía con Europa pero son da sociedade para levantar un pro- constitucionais como Intergrupo partidarios desa idea pero agora to- cións políticas (Galiza, Cataluña, usureiros coas nacións internas. xecto nacional e iso require outra e a través da Alianza Libre Euro- do o mundo asume que ten que ha- Escocia, Flandes,....) sexan recoñe- ¿A situación de Palestina forma de falarlle a esa sociedade. O pea que xunto cos Verdes forma- ber unha Constitución Europea, cidas como tales e nos interrogare- non deixa á vista unha enorme BNG é hoxe propiedade e patrimo- mos grupo parlamentario en Bru- que ademais de asgurar institu- mos porque Luxemburgo pode es- debilidade da política exterior nio da sociedade galega non dunha xelas. Na Convención correspón- cións centrais democráticas res- tar alí como estado con certos pri- de Europa? vangarda interna do Bloque, e ten dennos dous deputados, a titular é pecte a diversidade nacional, reco- vilexios e Galiza non, por que Mal- Europa aínda non ten unha que ser transparente. Iso significa austríaca e o suplente o naciona- ñeza competencias nosas hoxe cota vai ter máis peso que Escocia ou postura internacional común nin acentuar o seu carácter unitario. lista escocés Neil McCormick. mo comunidade autónoma e como Chipre que Cataluña. medios para poñela en marcha. O Hai quen di que o que se produce é Agora eu integreime na Comisión nación no futuro. Aquí chocamos ¿Promoverá modificacións 11 de Setembro todos condena- un enfrontamento entre autonomis- Constitucional do parlamento eu- coa posición cerril do goberno es- nas Constitucións dos estados mos o ataque e no parlamento eu- tas e non autonomistas, e iso é un ropeo e tiven ocasión de plantear- pañol que espero sexan superadas. integrantes? ropeo dixemos que había que per- absurdo, porque a autonomía é un lle varias cuestións ao presidente Nas emendas que vou presentar ao De facto si, pero non. Segun- seguir aos culpábeis sen provocar momento político que hai que apro- da Convención, Giscard D’Es- informe Lamassoure sobre a repar- do o autogoberno que academos guerras e buscando solucións aos veitalo para superalo cara á sobera- taing, sobre o papel mundial da to de competencias da UE aos es- en Galiza así se deberá recoller na graves problemas do mundo. Pero nía nacional galega. Insensatamen- Unión Europea, a necesidade tados defendo que as nacións sen Constitución europea, pero cada a Gran Bretaña despegouse, como te mesmo se pretende porme a min dunha reflexión política sobre o estado, e en xeral as entidades con vez que dá un paso adiante a UE aliado fundamental dos EE UU, e como representante dese “autono- alargamento da UE e sobre a pre- competencias lexislativas (estados pon en cuestión os límites da so- xa todos actuaron pola súa conta. mismo”, cando eu presido o Inter- sencia das nacións sen estado na federados, laenders,...) teñan derei- beranía dos estados. Temos o Mesmo así Europa ten máis voz grupo de Nacións sen Estado que Europa da diversidade nacional. to a estar presentes en Europa. É exemplo imediato do Euro, ou a política que hai dez anos. Esta defende en todos os foros europeos ¿Vai finalmente haber un- unha batalla longa pero esta lexis- mobilidade entre países ou a ho- mesma semana fixemos unha pro- os dereitos nacionais. O debate é se ha Constitución Europea? latura demos un paso extraordina- mologación de estudos. Todo iso posta para que se enviase una mi- facemos un proxecto para conquis- Despois do fracaso do Tratado rio, e nas teses constitucionais que afecta de facto ás constitucións sión imediata do propio Parla- tar a maioría da sociedade ou quede Niza, no Parlamento Europeo nós propomos defendemos un alar- dos estados, que aceptan compar- mento a Palestina para protexer a remos quedar só na resistencia.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Pasado e futuro

Álvarez Cascos non aporta novidades na súa visita XESUS VEIGA BUXÁN

eterminadas cifras redondas suscitan O AVE entrará na Galiza a 120 Km/h Dinevitabeis lembranzas que permiten H. VIXANDE aproveitar o distanciamen- Non hai proxectos nin presu- to temporal para algunha postos reais para a rede de al- reflexión vinculada aos ta velocidade entre Galiza e a eventos do presente. Meseta e, en canto á velocida- Pasaron 25 anos daquela de á que irán os trens, no trei- Semana Santa de 1977 na to máis longo, o que vai entre que o PCE foi legalizado Ourense en Sanabria, esta por un Adolfo Suárez que non alcanzará os 140 quiló- teimaba na sua complicada metros por hora e discorrerá obra de inxeniería reformis- por vía única. ma dun franquismo que se resistía á inevitábel Que o treito máis longo (Ouren- xubilación. Carrillo pagaba se-Sanabria) sexa por vía única un contundente prezo e a un máximo de 140 quilóme- simbólico –Monarquía e tros por hora aboca ao tren de bandeira– para evitar a alta velocidade galego a entrar reacción militar nun funil que fará imposíbel un- involucionista que, catro ha densidade de tránsito dese- anos máis tarde, protagoni- xábel, xa que ou hai menos zaría un dos episodios mais trens en cada dirección, ou os emblemáticos da transición convois teñen que agardar en posfranquista. Ourense a que chegue o de Sa- A historia posterior nabria e viceversa. ACTUACIÓNS NA REDE FERROVIARIA demostrou que o visceral DE ALTA VELOCIDADE O deseño que sobre o papel SITUACIÓN A 31-12-01 anticomunismo do cumio realizou o Ministerio de Fomento EN SERVICIO militar español era OBRAS PROXECTO consecuencia dun universo para o treito de saída do AVE de ESTUDIO INFORMATIVO PENDENTE Galiza pon de manifesto que o ESTUDIO INFORMATIVO mental instalado no rexime departamento que dirixe Francis- do 18 de Xullo de 1936 que co Álvarez Cascos renuncia a que Mapa oficial do AVE. Ministerio de Fomento non estaba en condicións de sexa competitivo. Tan só unha captar algúns dos sintomas comparación dos obxectivos que galego descubre que o tren non entre Madrid e Sevilla; inaugu- des europeas. En realidade, é que, presentes na realidade o Ministerio ten marcados oficial- só irá lento entre Ourense e Sana- rouno cinco anos e medio des- máis a maquillaxe da moderni- social, anunciaban un futu- mente para cubrir as distintas dis- bria, senón tamén nos treitos no pois, o 14 de abril de 1992. Sen zación xeral do ferrocarril e a ro incerto para a organiza- tancias do AVE descubre a discri- interior de Galiza e mesmo entre embargo, os prazos para Galiza súa electrificación, ao que se ción que presidían Carrillo minación á que se somete á Gali- Compostela e Ourense, o único non están fixados. O conselleiro engaden as liñas de alta veloci- e Dolores Ibarruri. O deba- za. Por exemplo, para localidades tramo cunha velocidade declara- Xosé Cuíña falou dun “horizon- dade. A auténtica rede do AVE é lo do PCE foi o resultado periféricas separadas de Madrid da de 300 quilómetros por hora. te” do 2008 ou o 2010, cons- a andaluza (Sevilla e Málaga), a dun conxunto de factores por distancias parecidas ás ga- Así, para ir desde Ourense á Co- ciente de que ademais podería de Barcelona, a valencia, a co- (evolución do corpo social, legas, os obxectivos son os se- ruña empregaranse, segundo Fo- prolongarse. O portavoz do PS- nexión de Valencia e Barcelona, actuación do grupo dirixen- guintes: Málaga, 2h. 25 min.; mento, 53 minutos, a unha media deG-PSOE, Emilio Pérez Tou- a liña ata Badaxoz e Portugal e te e do seu esquelete de Barcelona 2h. 25 min.; Murcia, de menos de 190 quilómetros por riño, reclamou que se asine un o Y vasco. Nese panorama, todo cadros, cambios no panora- 1h. 55 min.; Donosti, 2h. 15 min.; hora, cando para unha distancia documento entre a Xunta e Fo- o occidente peninsular queda ma internacional...) que Oviedo, 3h. e Pamplona, 2h. 15 similar no AVE catalán, entre mento como o que rexeu para a relegado, é máis, no caso portu- non estaban previstos nos min. Sen embargo, o AVE tardará Lleida e Barcelona, o tempo pre- construcción das autovías que gués, o deseño español obriga a cálculos dos seus inimigos 2h. 47 min. en chegar a Ourense; visto é de 30 minutos. el mesmo impulsou, aínda que Lisboa a conectarse con Madrid mais belixerantes e 3h. 40min. en chegar á Coruña e Outra cuestión son os pra- foi el o primeiro en incumprilo. vía Badaxoz en lugar de facelo tampouco formaban parte 4h. en chegar a Vigo. Desta for- zos de construcción. O 11 de Ademais, o mapa da alta ve- máis ao norte e facilitar a es- das prediccións dos seus ma, un coruñés que vaia a Madrid outubro de 1986 o Goberno locidade no Estado español é tructuración de todo o Eixo militantes máis acreditados. empregará o mesmo tempo que central decidiu construír o AVE confuso e non coincide coas re- Atlántico, incluída Galiza.♦ A observación deste precise un cordobés en chegar a fenómeno revaloriza a situa- Barcelona, vía Madrid, aínda que ción acadada polo a distancia sexa case o dobre. nacionalismo político galego. Un AVE tan lento como o As comparacións non deben galego non detraerá pasaxeiros Fraga garante a alta velocidade fundamentar conclusións ao avión. Está estipulado que simplistas pero permiten esta circunstancia só se produce contrastar experiencias de cando o tempo empregado é entre Vigo e Ourense grupos humanos menor ás tres horas, algo que só relativamente próximos no acontece, sobre o papel, no caso Nos proxectos iniciais do ferro- trillo como os empresarios, de unha reunión o xoves catro de tempo e no espazo. A coincide Ourense. carril de alta velocidade para modo que un e outros déronse abril para redactar un documen- dencia dos 20 anos de vida Galiza non figuraba ningún es- por satisfeitos. Aínda así, o al- to no que se recolle o compromi- do BNG coa celebración da Cálculo falaz tudio informativo sobre o traza- calde vigués asegurou que perso de Manuel Fraga ao tempo sua X Asamblea Nacional é do do AVE entre Vigo e Ouren- manecerá vixilante para esixir o que se manifesta a intención de unha ilustración práctica Tanto o BNG como o PSOE dese –si había unha reforma das cumprimento do compromiso. reclamar o seu cumprimento. dos efeitos benéficos que po- nunciaron que “Álvarez Cascos vías, pero con ancho español– e Se a redacción dos estudios Á marxe desta postura co- de xerar un grupo organiza- inventa velocidades cando fala a discriminación da cidade informativos, os proxectos da li- locouse o portavoz socialista no do que sexa quen de combi- do AVE galego”, sobre todo por- atlántica mobilizou a amplos ña Santiago-Osebe e a coloca- concello, Carlos Príncipe. O nar adecuadamente unha que aínda non hai proxectos ou sectores sociais vigueses. ción de travesas produciuse con edil vigués non acredita nas pa- aposta decidida por un pro- non están expostos. Porén, Cas- Ante as críticas formuladas excepcional celeridade, Castrillo labras de Fraga e reclama unha grama de construción cos asegura que o tren investirá tanto desde a alcaldía como entende que os mesmos prazos mobilización de inmediato. A nacional co sentido da reali- 3h. 40 min. en cubrir a distancia desde sectores empresariais, o tamén serven para o caso de Vi- posición de Príncipe é de forza dade necesario para facer da Coruña e Madrid, pero para presidente Manuel Fraga deulle go, de modo que en seis meses, –aínda que careza do apoio dos socialmente atractivo tal iso atribúe unha capacidade da garantías a estes últimos de que se non hai avances significati- empresarios e doutros sectores, proxecto de cambio. vía entre Ourense e Compostela se realizará un estudio informa- vos, o rexedor vigués dará un ul- que deron unha tregua a Fraga á Se o corpo organizado de 300 quilómetros por hora, tivo do tren de alta velocidade timatum. Outra cuestión para espera de resultados– pero ao do BNG é quen de facer aínda que nun percorrido tan desde Vigo a Ourense, que este Castrillo é a calidade do tren tempo representa unha renuncia unha lectura creativa do curto o convoi a penas alcance figurará nos plans do Ministerio proxectado para Galiza, xa que á interlocución coas autorida- seu propio e recente pasado esas cotas. Deste xeito, a estima- de Fomento e que tamén se in- considera que non está á altura des e en consecuencia significa vivirá, seguramente, outras ción de velocidades altas en trei- cluirá a conexión do Eixo da verdadeira alta velocidade. unha automarxinación no pro- vinte primaveras tan tos curtos permite elevar a me- Atlántico con Portugal. O Consello Económico e So- ceso de diálogo que necesaria- interesantes como as dia total da vía, aínda que sexa a O compromiso de Fraga é cial vigués sitúase na mesma li- mente ten que abrirse para per- últimas. E tan necesárias través dun cálculo falaz. institucional e así o entendeu ña que os empresarios e o alcal- filar cómo quedará o tren de al- para abrir unha nova Aanálise dos datos de tempos tanto o alcalde Lois Pérez Cas- de da cidade e por iso mantivo ta velocidade.♦ andaina na traxectoria que ten como obxectivo o AVE colectiva do noso País.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

As actividades que figuran neste avance poden sofrir modificacións. *Entidade organizadora ou colaboradora XXV Nº 1.010 ● Do 26 de Ano

● Palestina,

2002 mon amour de Sanidade considera que unha médica

abril PERFECTO CONDE

de puido actuar ‘contra os intereses da Seguridade Social’

10 in o lugar santo no que ao a tradición cristiá sitúa o 4 Nnacemento de Cristo, Do Expedientada por denunciar onde agora está a basílica da ● Natividade, en Belén, foi

1.028 respectado pola rabia belicosa

Nº as listas de espera en xinecoloxía de Ariel Sharon. A Yasir Arafat, presidente teórico dunha teórica Autoridade Nacional Palestina, A. ESTÉVEZ sometérono á insoportable María Xesús Cruces, médica de situación de asediado dentro do familia no ambulatorio Concep- reducido espacio de dous cuar- ción Arenal de Compostela, en- tos de Ramala, mentres que viou unha carta a varios medios tanques e soldados israelís de comunicación o pasado mes foron ocupando, unha a unha, de decembro. Nela explicaba que tódalas cidades palestinas. A ti- as pacientes tiñan que facer unha ro limpo, o persoal sanitario ve- espera de ata doce meses para se- se impedido para atender aos ren atendidas en xinecoloxía. feridos que caen nas rúas e nin Despois de que un xornal local sequera lles é permitido aos fa- elaborara unha información coa miliares dos mortos recoller os súa carta, a consellaría ábrelle cadáveres para enterralos. Se expediente por considerar que todo isto non é semellante ao pode haber “pugna contra os in- exterminio nazi do campo de tereses da Seguridade Social”. concentración de Auschwitz, como se cadra algo A dirección de inspección sanitaria imprudentemente dixo o escri- apela a un artigo do Estatuto Xurí- tor portugués José Saramago, dico de Persoal Médico da Seguri- ¿como haberá que cualificar a dade Social para abrir un expedien- actitude agresivamente invaso- te que, de resolverse contrariamente ra dos tanques de Sharon? á facultativa, pode custarlle seis me- Na Galicia sabemos algo do ses de suspensión de emprego e sol- que falamos cando nos do. Cruces explicaba no seu escrito referimos a Palestina ou cando que no ambulatorio no que exerce o lembramos a influencia xudía seu traballo só unha das dez consul- que recibimos dos antepasados tas posuía unha cadeira e material dos que hoxe representan a xinecolóxico e específico para cito- máis inxusta de tódalas guerras loxías de cervix, cuio cancro é dos recentes, deixando ben sentado que máis afecta ás mulleres. que non houbo, hai, nin haberá “O único que quería coa carta nunca unha guerra xusta. Entre era sensibilizar sobre a situación nós andan moitos palestinos dos servizos públicos. Falar da que gañaron as simpatías dos falta de material e do mareo que galegos e galegas co seu causamos ás embarazadas man- comportamento civilizado e de- dándoas dun lugar para outro. Hai mocrático e co simbolismo de tres anos exercín unha tempada en pobo asoballado que arrastran Noia e tiven que pedir o material con eles. Se lera estas liñas o necesario para traballar. En Aten- meu amigo Ghaleb Jaber ción Primaria poderíamos atender Ibrahim, que veu a Santiago es- ás mulleres, facer revisións e se- tudiar Medicina e rematou sen- guimentos do embarazo”, comen- do un importante empresario ta a médica que, ao recibir á noti- galego, estou seguro que me ficación de apertura de expediente daría a razón. Pero tamén anda tomou uns días de descanso “po- algún que outro xudeu polo que los nervios que tiña enriba, pero sentimos irmandade e xa me reincorporei porque me admiración de vez en cando. gusta moito o traballo que fago”. No meu caso particular, podo Na consellaría aseguraron que María Xesús afirma que co seu escrito quería sensibilizar á sociedade dos insuficientes medios para atender as mulleres. A. N .T. dicir que non sempre me caen polo de agora actúase de oficio ben nin a persoa de Arafat nin nunha instrución por unha presun- sores da sanidade pública. “Igual o a súa política, criticable en ta “falta grave”. A Xunta de Perso- que molestou é que dixera que o POSONEJRO moitos aspectos e ás veces al da Área Sanitaria solidarizouse SERGAS está máis perto de Kanda- afastada dos canos con esta médica e demandou que har que de Bruxelas”, sinala. Non democráticos que nos gusta dese arquive o expediente. Os repre- ten claro que o expediente sexa ar- fender para nós. sentantes sindicais reuníronse con quivado “porque a maquinaria do Todo isto non abonda para organizacións sociais e políticas SERGAS cando se pon en marcha que non nos sintamos concerni- no mes de febreiro para tratar pre- non ten parada”. De calquera xei- dos polo atropelo bélico do cri- cisamente das deficiencias que es- to, está disposta a recurrir á xusti- minal que ten licencia para ma- ta médica denunciara na súa carta. za ordinaria “ou a onde faga falla” tar que representa Ariel Sharon, As listas de espera, o peche de se Sanidade a castiga. vello coñecido figurante do consultas durante o verán e a des- María Xesús Cruces comezou escaparate da guerra. A teimosía viación de mulleres aos centros traballar como médico de familia estúpida de Sharon, fronte a in- concertados foron algúns dos te- en 1985 no Hospital Juan Canalejo capacidade asediada de Arafat, mas que se puxeron sobre a mesa. da Coruña. No ano seguinte conse- fainos doada a elección. Palesti- Manuel Portas, concelleiro de Sa- guiu unha praza de Atención Pri- na, sempre. E isto é outra das nidade en Compostela, tamén se maria en Andalucía onde permane- consecuencias nefastas da uniu a petición de arquivar o expe- ceu doce anos, colaborando nos horrorosa situación que está a diente por consideralo un “castigo programas de embarazo e planifi- vivir Oriente Medio. Nin todos para unha profesional”, mentres cación familiar en Sevilla. Os pro- os palestinos son heroes xenero- que Xosé Francisco Ferreiro, par- gramas de prevención de cancro e sos e desprendidos, nin tódolos lamentario nacionalista, rexistrou de saúde da muller están xa conso- israelís son dignos émulos do unha pregunta o 27 de marzo ao lidados na comunidade andaluza. seu antigo exterminador, Adolf respecto no Pazo do Hórreo. Pa- Retornou a Galicia en 1998 aínda Hitler. Sería bo que os dous cientes e compañeiros amosan a que solicitou unha excedencia vo- bandos gañaran a paz. Serviría- diario o seu apoio a María Xesús, luntaria no Reino Unido exercendo nos, entre outras cousas, para segundo sinala ela mesma. como medico de familia no sur de recuperar algo do moito A doctora compostelá conside- Londres. Desde xuño do ano pasa- sentido común que perdeu o ra que non afirmou nada que non do atende no ambulatorio Concep- mundo enteiro.♦ tiveran denunciado outros defen- ción Arenal de Compostela.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

A palabra galega raio é o resultado da as formadas a partir da emisión de radia- evolución patrimonial da latina radius e cións (radioactividade, radiografía, ra- conserva ou amplía algúns dos significa- dioterapia, etc). E, a máis do oso e do ele- dos da súa predecesora. Falamos así dos mento químico, a palabra radio denomina raios do sol, dos raios que caíron a conse- Raios o aparato receptor de radiodifusión. cuencia dunha tormenta, dos raios X, etc. De todos xeitos, non son raio e radio os HENRIQUE HARGUINDEY Con todo, a forma máis antiga e tradi- únicos derivados galegos de radius. Outro cional, de empregarmos o singular, non é o sol, do que abre o día, o nacente. cer os cultismos como radiar, radiante, resultado da evolución patrimonial é raxo. o raio do sol senón a raia do sol. Así apa- A normativa léxica galega estableceu radio (oso do antebrazo), irradiar, etc. Raxo é a denominación nunha ampla rece nas cantigas medievais e máis nas tamén a forma raio para o uso xeométri- que continuaron ata a época moderna: ra- zona de Galiza do tentáculo do polbo, que cantigas populares que chegaron aos no- co de “liña recta que vai dende o centro dial ‘disposto en forma dos raios dun cír- sae radiado do seu pequeno corpo. Raxo é a sos días. Moitas persoas coñecerán -e dunha circunferencia a calquera punto culo’ e radiador ‘aparato para difundir a carne do lombo do porco e dalgúns outros moitas se cadra teñen cantado- unha nosa dela ou desde o centro dunha esfera a cal- calor’ son de finais do século XIX). animais, seguramente chamada así por estar canción folklórica que di: “Paxariños que quera punto da súa superficie”. Restablé- O cultismo radio é un elemento que situada na zona da que irradian as costelas. alegres cantades/ nas folliñas dos lourei- cese niso a unidade co portugués e a prác- entra principalmente en tres grupos de pa- Raxo é o eufemismo usado para evitar a du- ros/ e subides polo ameneiros/ a buscar a tica corrente na maioría das linguas ro- labras compostas: as formadas a partir do reza dun xuramento e a evocación directa raíña do sol”. A raíña é o mesmo que a mánicas pois o español é unha das poucas nome do oso (p.e. radiocarpiano), as for- dun perigo do ceo (¡Un raxo te parta!) raiola, e o verbo que indica ‘saír o sol’ que utiliza nese caso o cultismo (radio). madas a partir dos procedementos de di- E –proba definitiva– non esquezamos a ou simplemente ‘abrir o día’é raiar/arraiar, Foi fundamentalmente a partir dos sé- fusión de ondas hertzianas (radioelectri- raxeira, a raioliña que agarima coa súa calor. igual que o raiante é o lado do que sae culos XV-XVI cando comezaron a apare- cidad, radiofonía, radiotelegrafía, etc.), e ¡Que o sol arraie para todos!♦ XXV Nº 1.010 ● Do 26 de Ano

● Aceiro: 2002 de eleccións e reaccións abril MANUEL CAO de 10

ao Para sorpresa de moitos neoliberais de libro, o Presidente G. 4 Bush, ven de aprobar a imposición de aranceis ás importa-

Do cións de aceiro perxudicando ás empresas europeas e ningu- ● neando os acordos asinados na Organización Mundial de Co- mercio sobre a liberalización do comercio internacional. So- 1.028 bre as consecuencias a tirar desta decisión caben varias lectu- Nº ras que resumiremos axiña. Por unha banda, parecería que a Presidencia dos EE UU abandonou os postulados do libre comercio nas relacións econó- micas internacionais deixando sen contido real todos os acordos impulsados e asinados nos últimos tempos entre os principais pa- íses que conforman o sistema capitalista do noso tempo. De ser isto así, perdería valor o proceso de globalización e interna- cionalización neoliberal da economía, pregoado como pear bási- co e inevitábel na estratexia de desenvolvemento a escala mundial, esvaíndose todo un proceso de facer proxectos e programas de política económica en case todos os países. A recuperación por parte do Estado norteamericano da función protectora das industrias nacionais representa unha mensaxe clara en sentido ne- gativo do nivel de intervencionismo que latexa na Administra- ción Bush, tanto máis que se prioriza a defensa dunha industria que non é de esencial importancia para o progreso da economía dos EE UU arriscando, por unha banda, conflitos cunha potencia como a Unión Europea e, por outra banda, minando a credibilidade dos acordos asinados por Washington en calquera dos foros e organismos que tratan de estabilizar e organizar a economía do Restaurante da McDonalds en Polonia. planeta. A toma de partido polos intereses de certos produtores de aceiro en contra dos principios e intereses globais só podería obedecer á consideración de que para os EE UU estos últimos IV Encontro Internacional de Economistas na Habana non requiren especial protección, nin están en perigo. Por outra banda, tamén podería verse como un simple problema doméstico dos grupos de intereses que operan nos EE UU e que nun período preelectoral resultan esenciais para com- ‘O neoliberalismo prender moitas das decisións dos políticos estadounidenses. Neste sentido, os lobbies do aceiro detectaron a súa posición clave en determinados Estados (Virginia Occidental, Pensilva- entrou na mente da esquerda’ nia, Ohio) que son fundamentais para que Bush poida manter o apoio electoral nas eleccións parciais intermedias que renovan a metade das cámaras e outras institucións. A súa capacidade de R. MACEIRAS verxente das tres grandes poten- influencia no entorno presidencial fixo que foran aceptadas as Os días da mundialización autocompracente están a rematar e en- cias: EE UU, Xapón e Alemania. súas propostas e velaí as medidas implementadas e as conse- tramos nun momento de incontrolabilidade, agora signado polo Está por ver, ademais, se a eleva- cuencias na relación cos socios internacionais. unilateralismo bélico de Bush. Esta sentencia do investigador mexi- ción dos gastos militares podería Parece, razonabelmente, que esta segunda opción é a máis cano John Saxe-Fernández, ao intervir na mesa redonda denomi- reactivar a economía norteameri- axustada á realidade e, en todo caso, a máis fácil de combatir no nada “Crise económica globalizada e gasto militar”, resumía unha cana e a dos outros centros de curto prazo. Nos EE UU, o ciclo electoral condiciona en gran me- apreciación común nos participantes do IV Encontro Internacional poder mundial. didas as decisións de política económica en materia orzamentaria de Economistas, celebrado na Habana o pasado mes de febreiro. Pero este non é o único pro- e comercial –unha vez que a política monetaria esta confiada á veito que a Casa Blanca pensa ti- Reserva Federal– e a influencia dos lobbies forma parte das re- Todos os días, o sistema dá sinais sindicatos, da esquerda, mes- rar dos atentados do 11 de setem- gras de xogo do sistema de organización e decisión política. da súa inviabilidade para conti- mo”, comentou Caputo ao insis- bro. En poucos meses, sinalou Pois ben, nunha sabia e intelixente decisión os responsá- nuar afrontando os graves proble- tir na necesidade da crítica á ide- John Saxe Fernández, o presi- beis da Comisión Europea están a artellar unha serie de con- mas económicos, financeiros e oloxía neoliberal. dente George Bush –despois dun tramedidas que pasan por castigar coa imposición de aranceis sociais que enfronta hoxe a hu- Ollando en perspectiva, Jor- proceso electoral difícil e baixo a a produtos e produtores de Estados especialmente sensíbeis manidade. “A incapacidade dos ge Beinstein non considera que sombra do fraude de Miami–, para o mantemento da maioría republicana (Florida, Wiscon- gobernos, o roubo, a corrupción, a alternativa posíbel hoxe sexa converteuse no mandatario norte- sin). Esta reacción demostra que a penas existen xa diferen- son dificuldades que poden incre- un troco de modelo se non de americano con maior apoio do cias entre política interior e exterior en materia política e eco- mentar o número de afectados, sistema, e descartou que, por seu país no primeiro ano de fun- nómica sendo case obrigado deseñar estratexias e mecanis- pero a causa principal é o esgota- exemplo, unha revolución so- cións na historia da nación. mos para participar nas decisións político-electorais de cida- mento do modelo e se non muda, cial en Arxentina dese como re- Desde a perspectiva do com- dáns e institucións dos EE UU do mesmo xeito que os norte- os problemas continuarán”, dixo sultado unha simple reforma do plexo militar industrial de EE americanos tenden a participar na política interna de case to- Orlando Caputo, profesor da Uni- capitalismo. UU os atentados non puderon ser dos os países do mundo. Na capacidade real de facer efecti- versidade ARCIS, de Chile. máis oportunos: foron un cheque vas estas medidas é onde se demostrará o poder da UE.♦ Esa batalla polos cambios Tirar proveito en branco para os millonarios non sería con todo un camiño ex- do 11 de setembro gastos bélicos, que chegaron a pedito, porque “o neoliberalismo desbordar nun 15 por cento aos entrou na mente da xente, dos O mundo asiste a unha crise con- da guerra fría.♦ O proteccionismo dos EE UU sobre o aceiro podería estenderse á agricultura e semicondutores

R.M. As medidas estarían funda- polo diario británico Financial A Unión Europea traballa para pe- mentalmente destinadas a prote- Times, o subsecretario estadou- char o seu mercado a exportacións xer o mercado europeo de im- nidense de Comercio Interna- adicionais de aceiro, como contra- portacións que en principio esta- cional, Grant Aldonas, mencio- medida ao aumento do 8 ao 30% ban destinadas a Estados Unidos. nou á agricultura e a industria de dos aranceis ás importacións de As diferencias comerciais semicondutores como os próxi- produtos siderúrxicos polos EE UU. xurdidas a raíz da decisión de mos obxectivos de conflitos. Por exemplo, as láminas finas, Washington de aplicar aranceis O funcionario, vinculado ás afectadas polas medidas ditadas ás importacións de aceiro, pode- medidas contra o aceiro, engadiu polo goberno de George W. Bush rían ampliarse a outros sectores que o seu país está disposto a en Washington, poderían ser gra- da economía mundial, dixeron manter tal política, a pesar do “Parecería que a Presidencia dos Estado Unidos abandonou os postulados do vadas na UE con aranceis mais alen Londres fontes oficiais. crecente rexeitamento que xerou libre comercio”. tos que nos EE UU. En declaracións difundidas ese paso a nível internacional.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Ao fío da reunión de Monterrei contra a probreza ¿Serven para algo os cumios mundiais?

RAMÓN MACEIRAS Entre o 18 e 22 de marzo tivo lugar en Monterrei (México), a Conferencia Internacional sobre a Financiación para o De- senvolvimento. A cativeza dos seus resultados trae á actualidade o sentido deste e doutros moitos cumios internacionais previstos. ¿Serven para algo?, pregúntanse os observadores. No cumio de Monterrei, organiza- dados da Organización de Coo- do pola ONU, participaron máis peración e Desenvolvimento de 200 representantes de países, Económico (OCDE), somente o comunidades e organizacións in- 8,0% da Asistencia Oficial ao ternacionais. Unha grande difu- Desenvolvimento se destina a sión tiveron as intervencións de mellorar os meios de vida das Annan (ONU), Wolfensohn (BM), tres cuartas partes da poboación Koehler (FMI), Moore (OMC), pobre, e iso dun monto total de Prodi (CE), Aznar (España-UE), só 25.000 millóns de dolares. Chirac (Francia) e Bush (EE UU), Ante esta situación son moitos entre outros, que sen embargo na- os observadores que se preguntan da engadiron aos documentos pre- pola utilidade do consenso de parados con an- Monterrei, como terioridade ao cu- onte polo da mio, agás no con- Asamblea e De- cerninte á negati- EE UU e a UE negan claración do Mile- va de Washington nio (setembro- de garantir un mí- axuda ao terceiro 2000) ou a Confe- nimo do 0,7% mundo, ao tempo rencia Interna- (200.000 millóns cional de Qatar de dólares) da rique os seus líderes (novembro-2001), queza dos países así como sobre o As mulleres son as que máis padecen as situación de pobreza. industrializados se doen ante futuro Cumio 2015. Pero a declaración non pa- condonación da débeda externa cala máis avanzada. como asignación as cámaras Mundial sobre a sou do aspecto teórico, por iso aos países máis pobres ou a me- Tampouco o predominio, a ao desenvolvi- Alimentación (xu- agora se fala, sen ningún tipo de llora do financiamento a países nivel internacional, das opera- mento dos pobres de televisión ñou-2002) e sobre convencemento, de lograr ese de ingresos intermedios, tamén cións financeiras, sobre as pro- e o “perefecciona- o Cumio Mundial mesmo obxetivo para o ano 2025 foron obviadas. Os EEUU non dutivas, ten visos de modificar- mento” do modelo da pobreza mundial. para o Desenvol- e sen fixar unha porcentaxe parecen querer renunciar a capa- se, entre outras razóns porque a de libre mercado. vimento Sostíbel exacta de axuda. cidade de presión que lle outorga situación actual permite o con- A UE aporta de Johannesburgo O Fondo Humanitario Interna- esa dependencia financieira so- trol dos fluxos monetarios por só o 0,4% e os EE (agosto/setembro- cional proposto en cumios anterio- bre terceiros paises. parte das grandes bolsas e a ve- UU o 0,2% dos 2002), se non se res non foi criado. Polo contrario, Os proxectos de desenvolve- locidade instantánea, o que coar- seus respectivos logran respostas aumentaron as presións do BM, mento tampouco contemplan o ta as posibilidades de interven- productos brutos internos. Sen afirmativas en forma urxente. FMI e OMC sobre os países pobres. aumento da capacidade de pro- ción económica dos gobernos embargo, ambas potencias rachan Tampouco os gastos militares ducción no terceiro mundo ou nacionais ou rexionais. as vestiduras ante os meios de co- Promesas repetidas e disminuiron. George Bush, co ar- nos paises en vías de desenvol- Polo demais, as taxas de municación para mostrar a súa incumpridas gumento do terrorismo e o narco- vemento, senón en todo caso o analfabetismo, enfermidades, preocupación polo subdesenvol- tráfico está a espandir a presencia incremento da súa exportación desnutrición e a destrucción do vimento e a pobreza mundial que Nos Cumios Mundiais sobre a militar fora das fronteiras dos EE de materias primas, a prezos pre- ecosistema son tanto ou máis al- atinxe a 1.200 millóns de seres Alimentación e do Milenio dos UU, o principal país, por certo, viamente marcados, a cambio da tas que as denunciadas nos anos humanos, os cales subsisten con anos 1996 e 2000 xa fora asumi- consumidor de drogas do mundo. adquisición de produtos manu- sesenta ou que denota unha si- menos dun dólar diario. do o compromiso de reducir á Outras medidas comentadas facturados, segundo o vello ca- tuación moi grave en case a me- Por se fose pouco, segundo metade a pobreza para o ano en cumios anteriores, caso da non neocolonial, aínda que a es- tade do planeta.♦

OUTRA ENTREGA DE Fascículos 22, 23 e 24 xa en quiosques e librerías A NOSA TERRA

Unha Historia da Arte Galega feita desde Galicia propio país. Existe unha arte galega na que está como centro desde o que interrogar, ollar cómo depositada a nosa memoria histórica e social, a realizamos na arte o que somos e cómo os períodos nosa identidade, a nosa interpretación do devir, a históricos dependen das dinámicas internas do nosa concepción do sagrado, etc. Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV A revista cumpre 75 anos Industrias Pesqueras, unha adiantada da conxelación, as empresas mixtas e a subvención do combustíbel

GUSTAVO LUCA portados por Suláfrica. Esta cir- Boa parte dos argumentos editoriais adiantados por Industrias cunstancia e o interese por estudar Pesqueras son realidade ao cumprir esta revista especializada, o impresionante pulo pesqueiro de unha das primeiras no seu xénero, setenta e cinco anos de exis- aquel país decidírono a visitar Ca- tencia. Así acontece co sistema de conxelación para a pesca de al- petón na viaxe de regreso. A reve- tura, proposto en 1927, a exención de impostos nos combustíbeis, lación da riqueza dos bancos de a defensa das empresas mixtas, a representación do sector nos pescada daquelas costas foi deci- foros internacionais ou o patrocinio da Feira Mundial da Pesca. siva. En Setembro dese ano, o Le- mos fai a unha marea na beira do O sector da pesca ten nos anos redacción da revista Francisco Cabo e dous meses despois o An- 20 unha importancia económica Fernández del Riego. drade inicia a primeira campaña e política que supera con moito a O autor de La Marginación para a pescada”. súa presencia nos medios e así o de Galicia e editorialista da pu- A revista aporta información entende Valentín Paz Andrade blicación dende o seu primeiro a outras publicación pesqueiras cando resolve animar a funda- número lembra a loita pola caída da época como La Peche Mariti- ción de Industrias Pesqueras dos aranceis do carbón e o derei- me, Fishing News ou, posterior- dende unha comisión, formada to a importalo libremente que mente, World Fishing e ao mes- por empresarios da pesca, os es- contaba coa inimiga das empre- mo tempo establece un servicio taleiros e a conserva, que presi- sas carboeiras de Asturies; a crí- de traducción que da conta ao de Xosé Barreras Massó. Hai tica do imposto por recoñece- leitor da pesca global e da activi- que ter conta de que a revista na- mento sanitario esixido aos pro- dade das flotas galegas en todo o ce meses despois de desaparecer ductos de mar polo concello de mundo. Esta fluída comunica- o xornal Galicia (1922-1926), Madrid; o transporte ferroviario ción internacional abre as portas editado en Vigo, no que Paz An- e as tarifas; a construcción e do- de Industrias Pesqueras a unha drade ensaia unha información tación de atraques en portos que información económica ine- crítica e non dependente do po- a planificación central preferiría xistente nos diarios galegos do der central, con atención parti- amortizar nunha política de con- franquismo que na altura de cular aos grave problemas de centración que reaparece nos go- 1963 censuran artigos de Paz desenvolvemento típicos dunha bernos de González e Aznar; a Andrade. Unha situación que economía administrada por de- publicidade para dirixir a de- non se avén co feito de o director legación. A acumulación de ca- manda cara a especies abundan- da revista ser reclamado a partir pital da industria do mar despois tes ou descoñecidas; a pesca con dos anos 50 polas Nacións Uni- da Guerra do 14 esixe autono- dinamita ou a necesidade de ins- das como experto de pesca para mía funcional e atención a pro- talar cámaras de frío nos portos. participar en misión interna- blemas particulares que parecen cionais en todo o mundo. O ignorar os diarios familiares. Innovacións técnicas mesmo intelectual que represen- Personalidades convocadas por ta ao Estado en foros interna- Paz Andrade no xornal Galicia Outra reclamación repetida dende Portada do primeiro número de Industrias Pesqueras, editado en Vigo. A revista nace- cionais de pesca, por pura deser- acoden tamén á invitación da os comezos de Industrias Pesque- ra como voceiro dos armadores, a construción naval e os conserveiros. ción do centralismo, non podía nova revista: Castelao, Maside, ras é o das escolas profesionais de opinar na prensa do seu país so- Manuel Torres, Federico Ribas, pesca e a necesidade de eliminar foron os medios para a localiza- vista realizada no ano 1967 conta bre os problemas do sector. Por Ignacio Senra, Manuel Lustres tonelaxe vello mediante axudas ción de almeiros, a conservación así o que seria a xénese da indus- sorte, Valentín Paz Andrade ti- Rivas, Carlos Sobrino, Roberto públicas. A revista preocupouse en frío abordo, os sistemas de si- tria do conxelado: “na primavera vera o talento de pór en pé unha Blanco Torres, Federico de An- por importar innovacións técnicas tuación. No número 8 da revista de 1961, o noso director Valentín revista pesqueira, hoxe ben esta- gulo, Santiago Montegro e Fer- e funcionais ou por difundir os (agosto de 1927) tratouse pola pri- Paz Andrade , fixera unha viaxe á blecida, que fora fundamental nando de Miguel, entre outros. melloramentos da construcción meira vez da conxelación do pes- África oriental onde reparara en para a modernización e desen- Despois de 1939 incorpórase á naval das rías para a pesca, como cado. Unha recapitulación da re- bloques de pescada conxelada ex- volvemento da pesca.♦ Pesca

Non é a primeira vez que escoito a outra máis equilibrada. O tempo algúns compañeiros de profesión dirá o que vai acontecer,pero as (con certo arroubo, hei dicilo) e a Xestión de recursos ou xestión primeiras impresións son malas. O algúns xornalistas (con arroubo Consello de Ministros de Pesca menor) referirse á xentión das pes- previsto pola Presidencia española querías como “xestión dos recur- de pesquerías para o mes de abril foi suprimido sos”. Eu mesmo, probabelmente e, polo que parece, as propostas de (xurde de novo o arroubo, con rei- XAVIER QUEIPO cambio anunciadas logo da publi- teración excesiva, se cadra, pero é cación do “Libro Verde”, non que estou pasando unha xeira de O manexo razonábel dos recursos que podemos obter do mar serviuse de diversos instrumentos, desde avanzan, baixo o liderado español, hipersensibilidade) de seguro que os TACS ás cotas de pesca. Este ano vaise modificar a Politica Pesqueira Común e as impresións de á velocidade desexada. ¿Será que o dixen, ou mesmo o escribín, en que se logra unha política máis equilibrada son pesimistas. non hai ideas? ¿Será que hai medo máis dunha ocasión. Hoxe teño á liberdade? ¿Ou será, como case que me correxir e corrixilos, nun- impredecíbeis cando non desco- se limitada, pois, as actividades ción das capturas accesorias(5)...) sempre acontece cando goberna a ha duplicidade terapéutica de críti- ñecidos na súa intensidade de ac- humanas medíbeis, e en particu- e, só nalgúns casos o control do dereita conservadora, que hai me- ca logo da autocrítica. Os recursos ción, como os niveis de interven- lar á actividade pesqueira. Da- esforzo de pesca, que sería un do ao cambio? Esperar e ver.♦ mariños non se poden xestionar. ción humana dificilmente contro- quela, mellor falar de xestión control dos inputs (das entradas). Vou intentar explicalo. lábeis como é a contaminación das pesquerías que de xestión Estes mecanismos, ben que (1) Entendida como evolución temporal En primeiro lugar convén sa- por metais pesados ou outros dos recursos. teoricamente impecábeis, non da súa estrutura en clases de idade, na súa bio- (1) axentes teratoxénicos (que van A xestión das pesquerías le- resultaron efectivos para deter masa de reprodutores, no reclutamento (apari- lientar que a dinámica das espe- ción de novas xeneracións), na fecundidade, cies no medio mariño depende de inducir taras xenéticas nos recén vada adiante nas augas comuni- ou minguar o deterioro dos re- estrutura por sexos, comportamento alimenti- moitos factores, algúns deles es- nados); xa logo, en terceiro lugar, tarias dende a instauración da cursos mariños, e isto, basica- cio, duración da vida das especies, relacións (2) tróficas con outras especies, etc. tocásticos como a climatoloxía outros máis, se cadra determinis- Política Común da Pesca foi a de mente, polo desequilibrio que (2) Disculpen a palabra, pero para o con- en xeral e o chamado cambio cli- tas, como todos aqueles que de- control dos outputs, é dicir a de existe entre posibilidades de pes- cepto de suceso aleatorio ou daquel que sufre mático en particular (que van dependen da idiosincrasia biolóxica control das cantidades de pei- ca e capacidade de pesca da flo- dunha posibilidade de aparición non sometida (3) a ningunha regra fixa, nin temporal nin levada terminar, por exemplo, a disper- de cada unha das especies (dura- xes , por medio da instauración ta comunitaria. O resultado é o por ningunha lóxica medíbel, escollín a palabra sión dos ovos peláxicos, a diná- ción da vida, senestrencia, tipo de de posibilidades anuais de pesca, xa coñecido, unha política que que me pareceu máis axeitada, aínda que inco- (4) mún na linguaxe coloquial. micas das correntes, a concentra- reprodución, fertilidade media, as chamadas TACs e cotas de non foi quen de impedir unha di- (3) Entendendo por peixe “peixes, crustá- ción local de nutrintes...), o pre- idade de primeira reprodución, pesca. Outros mecanismos de minución das capturas e das po- ceos e moluscos” como se refire regularmente oxiva de maturidade...), nos que a xestión, que funcionaron e aínda sibilidades de pesca no futuro. na lexislación comunitaria” ou “organismos ma- domininio de certas correntes ma- riños vivos” como debería referirse en puridade. riñas sobre outras (que vai modi- nosa posibilidade de intervención funcionan en paralelo, son as Este ano que vivimos, o 2002, (4) TAC das iniciais inglesas Total Allo- ficar localmente a produtividade comos xestores é totalmente nula. medidas técnicas aplicadas á é ano escollido para a modifica- wable Catch, que en bo galego se debería tra- ducir como Captura Total Permitida (CPT). primaria da masa de auga onde se A nosa intervención posíbel pesca (mallas mínimas, tamaños ción da Política Común de Pesca (5) o que se expresa habitualmente co desenvolven as larvas), outros a prol dos recursos mariños ve- mínimos de desembarco regula- actual e para a súa substitución por by-catches. XXV Nº 1.010 ● Ano ● 2002

A legalización do PCE en 1977 marcou o inicio da súa decadencia de abril de

Vintecinco anos de acoso, desgaste e división dos comunistas 10 ao 4

G. LUCA Do

O sábado santo vermello de 1977, o goberno de Adolfo Suárez legali- ● zara o Partido Comunista de España, a organización máis activa e articulada do antifranquismo, a única que nesa altura reivindicaba 1.028 plenamente a legalidade republicana suspendida polo golpe do 36 e Nº o grupo que con máis confianza aspiraba a liderar a esquerda despois de manter unha sólida estructura clandestina contra Franco con presencia en todo o Estado. Dende aquel sábado de gloria, o PCE viviu vintecinco anos de acoso, desgaste e división que o relegan hoxe a un papel menor dentro da oposición ao goberno da dereita.

Até o momento da legalización, ao PCE de proclamar en 1966 a toda a organización e instancias súa hexemonía dentro da oposi- delegadas do Partido Comunista ción coa consolidación de Co- eran alvo de vixiancia e persecu- misiones Obreras e do Sindica- ción o que mal se podía afirmar to Democrático de Estudiantes, dos socialistas que antes e des- así como o asalto derradeiro ca- pois da escisión de 1972 conser- ra aos Altos do Golán do Fran- vaban a penas gabinetes de opo- quismo representada pola fu- sición en México e Francia. Xa- sión da Junta Democrática coa bier Alfaia e Nicolás Sartorius, Plataforma de Convergéncia ex-militantes do PCE, contan Democrática, seguida da pre- nun recente traballo sobre as ac- sentación do novo Partido Eu- tuacións do Tribunal de Orden rocomunista en Roma, apadri- Público como as condenas do ñado por un Enrico Berlinguer tribunal especial do franquismo en ascenso. A partir dos primei- se centraban de preferencia so- ros 70, a dirección proclama a bre os comunistas de Carrillo e súa vontade de adaptar o paso Sánchez Montero e as organizado partido ao sistema do sufra- cións nacionalistas. xio dacordo co que Carrillo an- Carrillo afirmaba pouco antes ticipa coma movimiento labo- da legalización que o PCE era o rista revolucionario coa aspira- Antoni Gutiérrez, xunto a Santiago Carrillo no Congreso dos comunistas cataláns en marzo de 1982. Arquivo A. N .T. / Jordi G arcía partido por antonomasia e o ins- ción de integrar a socialistas, Na segunda metade de 1976 ción como os medios públicos escarnecera dende o 74 ao 76. trumento máis eficaz de loita anti- social-democratas, cristianos o PCE observou como o PSOE revelaban un claro trato de fa- Estes derradeiros banzos da re- franquista, pero é certo que a di- progresistas e demócratas radi- reconstituído en Suresnes por vor para os de González e para forma política baixábanse a fu- rección non conseguía atopar unha cais. A partir do 74 aliñáronse Felipe González e Alfonso UGT fronte a CC.OO. Un im- me de carozo con visíbel des- estratexia de recambio para a folga xunto a Carrillo os socialistas Guerra non só replicaba a pre- portante inquérito realizado oi- gaste e desconcerto para mi- xeral revolucionaria que lle dera de Tierno Galván e Rojas Mar- sencia pública dos carrillistas to meses antes da primeiras lleiros de militantes que com- adhesións e militantes, sobre todo cos así como o Partido del Tra- senón que vivía unha marea de eleccións indicaba que as inten- bateran con enorme sacrificio entre a mocidade, a pesar do cerco bajo ou grupos como Bandera afiliacións que previsibelmente cións de voto para o PSOE do- persoal a Dictadura. O Partido da policía de Franco. A discusión Roja no que militaba o actual superaría ao PCE en pouco braban ás do PCE, como de fei- Comunista Italiano, outro sím- no Comité Central sobre a forma o ministro de Exteriores do Go- tempo, como de feito sucedeu. to sucedeu. bolo principal da resistencia obxectivo da oposición dera lugar berno Aznar, Josep Piqué. De No debate entre os dous parti- Carrillo resistira con moita anti-fascista, viveu no mesmo á unha división de importancia no par deste camiñar firme cara a dos, o PCE, empeñado en la- enerxía todos as presións do tempo do debalo do PCE un 62 ao tempo que na esquerda hexemonía da esquerda que brarse unha imaxe de conviven- partido por renunciar a teoría encarnizado debate sobre a uti- obreira un grupo importante, con permitía a Carrillo retratarse de cia co capital e de respeito á gradualista que preconizaba lidade de resistir á coalición presencia en Vigo, Cádiz e Madrid amigo co dirixente do Opus Dei monarquía reinstaurada, probou atinxir primeiro a democracia dos bancos e do resto do arco acusa a Carrillo de dereitismo e re- Rafael Calvo Serer, o membro unha crecente dificuldade para para avanzar despois cara ao parlamentario para evitar que funda o PC. Na mesma altura en do Consejo Privado de Juan de definir en que consistía real- socialismo, como defendía en os comunistas formasen gober- que organizacións nacionalistas Borbón, Antonio Garcia Trevi- mente a súa confrontación ideo- Eurocomunismo y Estado. no. O PCI desaparece de feito recuperan independientemente a jano ou mesmo o sobriño de lóxica e estratéxica co PSOE. Neste abrazo da reforma políti- como opción de goberno e es- tradición da Terceira Interna- Franco, Nicolás Franco Pascual De certo o PSOE contaba xa ca sen ruptura perdeu a metade pecializase hoxe na xestión de cional, ante a negativa do PCE a de Pobil, o partido socialista nesta altura co apoio decisivo da dirección que marchou dun- importantes concellos mentres discutir a forma do Estado. perdía en 1975 unha parte im- do PSD alemán, como despois ha parte con Henrique Lister parece regresar, como o PCE, a portante dos seus afiliados o revelaría o escándalo dos cartos ao PCR e doutra ao PSOE pou- posicións de ruptura. No en- Laborismo revolucionario que o levaba ao número máis do Grupo Flick no parlamento co antes de perder a secretaria tanto, o Goberno da dereita en- baixo de afiliados que coñecera de Bonn, e tanto os grandes xeral e ingresar el mesmo no saia estratexias de ilegaliza- Nengún destes atrancos libran durante a Dictadura. grupos privados de comunica- partido de González que tanto ción de Batasuna.♦ Madrid

Xa sei que resulta un fácil xogo car. Desa actitude fan leña tanto de palabras pero o certo é que es- o partido no goberno como os tar na oposición política, agar- Balance de dous anos do opositor columnistas ao seu servicio e, dando acadar o poder semella es- por outra parte, os “actores “ que tar preparando unha oposición. encarnan o papel de malos están Hai que saber todos os temas, Zapatero ainda moi verdes e consiguen deseñar unha estratexia axeitada que se bote de menos a Alfonso para superar ao contrario, ter as Guerra. Os temas, ata hai pouco, MANUEL LOMBAO ideas moi claras, saber presenta- non os tiñan moi estudiados, es- las con soltura e unha miga de tes días están a presentar algun- descaro que sempre transmite se- Zapatero leva dous anos á frente do PSOE. Os erros comtidos nos cen has alternativas que parecen des- guridade e confianza nun mes- dias primeiros non se perdoan agora, e apesar do estilo tranquilo bó- pertar interese. Haberá que apli- mo, e tratar de gañar a confianza car a máxima dos ingleses “agra- e a complicidade do tribunal xa tanse de menos a capacidade de esgrima do “método Alfonso Guerra”. dar e ver”. Zapatero fala de que o que case nunca é posíbel impre- seu secreto e “medir os tempos”. sionalo. Normalmente están de vou a renovación no grupo parla- moi ben parado nas enquisas, tamén é certo que na política as Claro que o tempo pode pasárse- volta. E diranme que botan en mentario. A sorpresa do resulta- non así o seu partido o que lle inxenuidades páganse moi caras lle, como se pasa o arroz ou bo- falta algo esencial: o enchufe, o do congresual tivo continuación debe dar que pensar. Certo é que e os erros propios de principian- társelle enriba sen darse de con- padriño. E teñen razón. Con es- no xeito de facer oposición. saír adiante despois dun terremo- tes perdóanse nos famosos cen ta. De momento el contaba nun tas premisas entremos no prome- Afeitos ao estilo agresivo e duro to que se levou por diante enor- días, non máis adiante. Falta sa- programa de televisión –no que tido balance de dous anos de que tan ben lle resultou ao PP, a mes doses de credibilidade e a ber se ao tribunal/electorado vai- por certo estivo solto e ocorren- oposición do PSOE tal e como estratexia branda de Zapatero dous candidatos sucesivos non é lle a marcha, afeito como está te– que a xente non facía máis fixemos balance de dous anos de sorprende a uns e desacouga a doado; recoller e artellar os res- nos últimos tempos, ou saberá que dicirlle: “¡dalles cana!”. Pe- goberno do PP. moitos. As súas ofertas de pactos tos da batalla e facer agromar a valorar ese “savoir faire” e “poli- ro el nin por esas. Vai necesitar A renovación da Executiva a cotío xa son obxecto de chistes terra queimada non é cousa de tesse” que o sorrinte xefe da moito enchufe. Ou presentarse –necesaria a todas luces– conle- e caricaturas. E o caso é que sae dous días nin de dous anos. Pero oposición se empeña en practi- varias veces.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

Barcelona Nervios en CiU

AGNÈS MARQUÉS Catalunya vive un intenso clima preelectoral. Algo insólito cando aínda quedan máis de 12 meses para os próximos comicios autonó- micos pero propio dunha situación inédita para a Generalitat catalana. Despois de más de 20 anos cam- polos dous partidos para abando- sió queda baleira. O seu director biará o rostro do retrato do presi- nar a coalición e constituírense co- xeral dimite ao sentir cuestionada a dent. Un rostro 30 anos máis no- mo unha federación, estreitando súa xestión por parte do grupo par- vo, máis inexperto e tamén menos así os seus lazos e avistando no ho- lamentario maioritario, CiU. coñecido (velaquí a chave) polos rizonte unha posíbel fusión dos Segundo as malas linguas, un- que deben ser os seus votantes. dous partidos. Federados, con Mas ha xestión demasiado neutral. Pujol hai meses que empezou a presidenciábel e Duran i LLeida de Verdadeiro ou falso non importa remendar a súa xogada entronando segundo deste, Pujol tiña a primei- xa porque o Conseller en Cap, Ar- Artur Mas o seu herdeiro Artur Mas como su- ra parte da súa estratexia ligada. O tur Mas, xa anunciou o novo di- elegancia do poder quedou arrin- caso pero tampouco era necesa- cesor. Despois viñeron as crises paso seguinte era dar a coñecer as rector. O escritor, xornalista e de- conada esta vez, o anteface es- rio saltar todos os pasos. Villato- dentro de CIU motivadas, en parte, novas caras de CiU (eila a mesma putado de CiU, Vicenç Villatoro, quecido no armario. ro tería igual o si do consenso e por esta decisión. O líder de Unió chave). Tamén volver a transmitir- de impecábel traxectoria e ben Pero sempre hai quen lle res- democracia se se lles tivese dado Democrática, o partido de segunda lle á sociedade a imaxe de irman- coñecido pola sociedade catalana. ta a todo importancia. Esta vez é a posibilidade de opinar ás ou- da coalición nacionalista, Josep dade entre as dúas formacións, so- Case nin unha voz discordante o PP que apoia as formas adopta- tras formacións políticas. Non Antoni Duran i LLeida, sempre se- bretodo para non ser eles mesmos cara a súa persoa. Si, en cambio, das polo Govern co nomeamento foi así e é unha lástima. Unha ducido pola erótica do poder, ceos seus propios inimigos ante a en contra do proceso da súa elec- do novo director xeral da oportunidade perdida de demos- louse da preferencia do president sombra permanentemente amea- ción, o sen proceso ou máis ben o CCRTV porque, segundo din trar elegancia e bo saber facer. por Mas e chegou a ameazar con zante do presidenciábel socialista sen consenso político. Que Villa- eles mesmos, cabía reaccionar Os nervios precoces de CiU serias palabras con romper con Pasqual Maragall. toro exclúe o rexeitamento abso- con rapidez para ocupar o balei- polas próximas eleccións fixeron Convergència Democrática. O cre- Chegado este momento, ca- luto de todas as formacións políti- ro de poder no cruceiro da televi- tremer demasiado o seu pulso. bacabezas acabou encaixando de sualmente ou non, o cumio da Cor- cas é o que xustifica esta decisión sión e a radio catalanas. E así é, Fixo un movemento brusco e o novo gracias a un acordo asinado poració Catalana de Ràdio i Televi- unilateral tomada polo Govern. A era importante a axilidade neste descaro quedou ao descuberto.♦ Subscríbase a Nome ...... Apelidos ...... Cod. Postal ...... Teléfono ...... Enderezo ...... Poboación ...... N.I.F...... Provincia ...... País ......

Correo electrónico: [email protected] a) Subscricións para o Estado español ■ Talón bancario adxunto. Suscríbome a A Nosa Terra por un ano/semestre ao prezo de: b) Para o resto do mundo: ■ Galiza-Estado-Portugal: 82 euros/ano - 41 euros/semestre. ■ Xiro internacional a nome de A Nosa Terra. Apdo. 1.371, 36200 Vigo. ■ Europa: 99 euros/ano. ■ Cheque bancario adxunto. ■ América: 115 euros/ano. ■ Visa.

PAGAMENTO DOMICILIADO

Banco/Caixa de Aforros ...... Conta ou Libreta ■■■■ ■■■■ ■■ ■■■■■■■■■■ Titular ...... Poboación ...... Provincia ......

Sírvanse tomar nota de atender ata novo aviso, e con cargo á miña conta, os recibos que ao meu nome lle sexan apresentados por Promocións Culturais Galegas S.A. (A Nosa Terra). Data Atentamente (Sinatura) PAGAMENTO CON CARGO AO MEU CARTÓN DE CRÉDITO

Visa Nº ■■■■ ■■■■ ■■■■ ■■■■ Data de caducidade do cartón (imprescindíbel) ...... Nome do titular...... Sinatura do titular (imprescindíbel) XXV Ano ● 2002

Dezasete candidatos concorren aos comicios presidenciais de abril de

Jospin sae como favorito da campaña electoral francesa 10 ao 4

CÉSAR LORENZO GIL Campaña polarizada Do As primeiras enquisas electo- ● rais publicadas en Francia pa- Mais tamén é certo que hai un ra as próximas eleccións presi- 19 por cento de consultados que 1.028 denciais danlle vantaxe ao so- afirman non saber o signo do Nº cialista Lionel Jospin. Para a seu voto. Esta cifra aumenta se cita do 21 de abril, inscribíron- se consideran os que encaran os se 17 candidatos, dos que só comicios con pouco ou ningún dous pasarán á segunda volta. interese (o 46 por cento dos preguntados). Estes datos, así A disputa electoral en Francia xi- como o crecemento de posturas ra ao redor dos dous persoeiros alleas aos grandes partidos, co- máis importantes da actual polí- mo Le Pen ou Chevenement, tica gala. Na cabeza de todas as explican o descontento dunha sondaxes sitúase o actual primei- gran parte da poboación coa súa ro ministro, o socialista Lionel clase política. Jospin. Moi perto figura o presi- A inseguridade cidadá será a dente da República e líder do estrela dunha campaña moi pola- centro-dereita gaullista, Jacques rizada na que todos os candida- Chirac, que pretende renovar o tos intentan formalizar iniciati- seu mandato á conta de criticar o vas para deter a tendencia de au- labor de Jospin no goberno. mento de criminalidade. A sensa- As eleccións do 21 de abril ción de falta de seguranza foi ex- convocaron o interese de 17 candi- plotada moi ben polos medios datos, toda unha marca de opcións sensacionalistas e o discurso políticas, xa que a cifra máxima de gaullista, que se fixeron un gran- presidenciábeis fora de 12, en Jospin, esquerda, e Chirac, dereita, pasaron da “cohabitación” administrativa á disputa electoral. de eco de feitos como o intento 1974. Ademais de Jospin e Chirac, de asasinato dunha adolescente os máis importantes candidatos ment, o comunista Robert Hue, o sas, na primeira volta gañaría por cento e Chevenement, co por dúas compañeiras ou a ma- son os liberais François Bayrou e ecoloxista Noel Mamere e o ultra- Chirac, co 21 por cento dos vo- 8,5. As posicións invirtiríanse na tanza de concelleiros a mans dun Alain Madelin, o “republicano” e dereitista Jean-Marie Le Pen. tos, seguido por Jospin, co 20. segunda volta, ao obter Jospin, o desequilibrado, na localidade de xacobino Jean-Pierre Chevene- Segundo as primeiras enqui- Máis atrás estarían Le Pen, co 11 52 por cento dos votos. Nanterre.♦ Aquí fóra A xulgar polo desenvolvemento dos fei- cifistas dentro de Israel. O laborista tos en Oriente Próximo, a visita de Dick Abrahan Burg, presidente da Knesset, Cheney á rexión tiña unha única misión: habitual crítico coa política de ocupa- dar o visto e prace a Ariel Sharon para Macabro tempo de desconto ción dos Territorios que con Sharon re- extremar a súa presión sobre a comuni- cibiu un considerable impulso, semella XULIO RÍOS dade palestina e Yaser Arafat. O agrava- a única voz disonante. Acusado polo Li- mento da situación prodúcese escasas se- kud de proporcionar balóns de osíxeno manas despois de que as propias Nacións táballes terminantemente prohibido facer de ecuanimidade, inclinando a balanza a a Arafat e de sabotear a política exterior Unidas, a proposta de Washington, insi- o mesmo. A falacia desa premisa que hi- favor de Sharon, impoñendo un silencio israelí conducida polo seu propio com- nuaran o recoñecemento da condición poteticamente debería vergonzoso en Bruxe- pañeiro de filas, a radicalización de estatal de Palestina e de que o propio se- servir para proporcio- las e moderando un Sharon semella destinada tamén a eclip- cretario xeral, Kofi Annan, falase de nar a Tel-Aviv a pouco máis a reitera- sar esta tentativa pacifista. Ás iniciati- “ocupación ilegal, uso innecesario da maior das segurida- ‘Bush rachou calquer damente tépeda con- vas de Burg, cómpre engadir o aumento forza letal e humillacións diarias aos pa- des posíbeis queda en dena árabe. Os gober- de insumisos (máis de 300), aclamados lestinos”. En Tel-Aviv, Sharon, deu por evidencia coa apari- atisbo de ecuanimidade, nos de Estados Uni- como a “conciencia da nación” por Ro- entrado nun macabro tempo de desconto. ción dos homes-bom- inclinando a balanza dos e de Israel de- man Bronfman, un inmigrante ruso e Co desplante á ANP, Cheney revali- ba, outra forma de defenden os mesmos in- deputado de Opción democrática, ao re- dou a afirmación de Sharon respecto á sesperación levada ao a favor de Sharon, tereses. Hoxe máis ca mate dunha manifestación que reuniu a autoridade de Arafat, segundo dixo, fóra extremo. nunca, sen complexos máis de quince mil persoas en Tel-Aviv de xogo, tan irrelevante que podía pres- Bush e o seu gabi- impoñendo un silencio nin medias tintas. a prol da paz e do diálogo. Ás poucas cindir del coa axuda de media ducia de nete, a diferencia de vergoñento en Bruxelas” O fracaso da po- horas xa estaba ameazado de morte. A tanques. Pero a intensificación dos méto- Clinton, liquidou en lítica de Sharon é ob- intolerancia de Sharon e dos seus partidos de forza non evitarán as accións vio- poucos meses aquela via a estas alturas e darios non remata en Palestina senón lentas contra a súa poboación civil. Vio- imaxe de aparente ar- non se comprende, que pretende extenuar aos seus detrac- lencia e represalias forman parte da mes- bitraxe que todas as paradoxalmente, que tores e extender os seus tentáculos cun ma espiral sen fin, do mesmo suicidio. partes coidaban de apadriñar e agarimar, a escalada de tensión propiciada nos úl- verniz totalitario sobre o conxunto da A política tradicional de Washington a sabendas das súas poderosas fendas. A timos días non provoque nin a ruptura sociedade israelí.♦ baseouse na premisa de que Israel podía fin de contas, soamente a Casa Branca tido gabinete (¿que fai Simon Peres de XULIO RÍOS é director do Instituto Galego de armarse ata os dentes por razóns de se- ña e ten capacidade real para presionar a cómplice da súa estratexia belicista?), Análise e Documentación Internacional guridade, mentres que aos palestinos es- Israel. Pero Bush rachou calquer atisbo nin a multiplicación das iniciativas pa- (IGADI), www.igadi.org

A DEZ ANOS DA MORTE DE AVILÉS DE TARAMANCOS Especial A NOSA CULTURA

Á venda en quiosques e librerías.

A NOSA TERRA Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Fernando de la Rúa declara polas mortes do período final do seu mandato O ex ministro arxentino Domingo Cavallo, Voces detido por tráfico de armas silenciadas MONCHO LEAL

A.N.T. ando isto escribo, O que fora superministro de Economía dos gobernos de Carlos Me- Arafat defende nem e Fernando de la Rúa, Domingo Cavallo, ingresou en prisión Cdúas habitacións da acusado de tráfico de armas. Ao tempo, noutro xulgado bonaeren- residencia da Autoridade se, o ex presidente De la Rúa declaraba no xuízo que se segue polas Palestina. Tal como van 26 mortes producidas nos incidentes do final do seu mandato. os acontecimentos, algúns comentarios O xuíz Julio Speroni decretou dos últimos anos sentaba diante perden actualidade en prisión para Domingo Cavallo dunha maxistrada. O ex presi- horas. Estas liñas queren logo de detelo e facelo declarar dente Fernando de la Rúa foi ser unha reflexión sobre pola súa suposta implicación chamado a declarar pola xuíza diversos feitos nunha rede de tráfico de armas. María Servini sobre os inciden- acontecidos nas semanas Pola mesma causa xa estivera de- tes dos últimos días do seu man- precedentes. tido o ex presidente Carlos Me- dato, concretamente a detención En Monterrey nem o pasado ano. A xustiza ar- ilegal de 29 dos 200 arrestados xuntáronse un feixe de xentina investiga se Cavallo par- pola policía o pasado 20 de de- dirixentes para falar de ticipou activamente nunha rede cembro de 2001. axuda ao que lles vendeu armas a Croacia Servini rexeitou preguntarlle desenvolvimento. Hugo e a Ecuador entre 1991 e 1995. ao ex presidente polos cinco mor- Chávez foi interrompido Cavallo e os seus avogados tos desa xornada nin pola súa im- no seu discurso pola prevían este encarceramento des- plicación nas ordes de tortura e presidencia, aducindo de hai tempo, xa que nas primei- detención á policía. Tampouco problemas de horario. O ras investigacións atribuíaselle permitiu que os fiscais interroga- FMI falou canto quixo. ao tándem que el facía con Me- sen a De la Rúa por estes feitos. Os delegados dos EE UU nem a responsabilidade final nos En realidade, o que fora líder do ausentáronse cando Fidel envíos. O ex ministro defendeu centro-esquerda arxentino limi- Castro deu lectura á súa sempre a súa inocencia e recoñe- touse a afirmar que soubo dos gra- comunicación. O ceu publicamente que esperaba ves altercados polos medios de discurso, do que “saír rapidamente” da cadea. comunicación e esixiu da xustiza falaremos noutra Segundo as investigacións de que investigue as mortes, botán- ocasión, foi calificado de Speroni, Menem e Cavallo arte- dose fóra de calquera implicación. duro, porque falaba de llaron un sistema de desvío de En realidade, a declaración de que a fame era un material bélico cara aos Balcáns De la Rúa foi unha xogada mes- xenocidio. Fidel marchou (naqueles tempos en guerra) e tra para libralo do lume da res- antes de tempo polas cara a Ecuador, tamén afectada ponsabilidade política e criminal presións dos EE UU. por un embargo internacional de sobre a represión brutal daqueles O ex presidente arxentino Fernando de la Rúa. Xa antes, no Cumio armas. Cavallo foi o ministro en- días de decembro. A xuíza Servi- Alternativo de Porto cargado de asinar os convenios ni convocouno de maneira extra- Para outro deles, a atitude de Durante os incidentes do mes Alegre, sectores de envío de produtos militares a ordinaria, nun prazo moi curto de Servini foi contraria aos máis de decembro en Arxentina, du- eurocentristas impediron Panamá e a Venezuela naquela tempo e sen informar ao xeito os elementais graos de ecuanimida- rante o estado de sitio decretado a presencia de Fidel e non época, unha coincidencia que a fiscais. “No fondo”, explicou un de. “Non nos deixou preguntar polo goberno De la Rúa, morre- lle deron tratamento xustiza tenta converter en proba dos fiscais, “entre os avogados polas mortes”, afirmou, “e a in- ron 26 persoas, a maioría a mans oficial ás FARC de da súa participación. do ex presidente e a maxistrada dagación só serviu para cubrir as- da policía ou en escuras circuns- Colombia, nin ás Nais da asinouse un pacto tácito para que pectos formais. De la Rúa viña tancias. Ademais, a represión foi Praza de Maio, entre De la Rúa, indemne o seu papel no tribunal fose o de preparado para responder as pre- moi dura e incluso se viviron es- outras organizacións. testemuña e cumprise co manda- guntas que lle fixeron. Outra se- cenas de tortura e detencións En Beirut xuntábase a Poucas horas antes, outro gran do da xustiza sen a máis mínima ría a historia se puidesemos reali- irregulares, que xa naqueles días Liga Árabe e Israel personaxe da política arxentina complicación”. zar correctamente o noso labor”. denunciara a xuíza Servini.♦ prohibíalle a Arafat acudir. Fai unha mensaxe televisada para contrarrestar a ausencia e Claras irregularidades nas eleccións de Ucraína non a emiten, porque se saltou a quenda de A.N.T. O suposto gran vencedor dos sufraxios e o populista país. Ao tempo, denunciou pre- palabra, dixeron. Varias organizacións interna- das eleccións lexislativas de Kuchma obtivo o 12 por cento. sións de Rusia para manter no Saramago di en alto o cionais e todos os partidos da Ucraína do pasado 31 de marzo, As protestas tamén proviñe- poder a Kuchma, malia que fo- que pensamos moita oposición ucraína denunciaron o liberal Viktor Iushchenko, deron do goberno estadounidense ron os propios EE UU os que xente. Que alguén estea claras irregularidades no proceso nunciou que os comicios estive- e da Organización para a Segu- favoreceron o seu réxime co- confinado nunha zona, electoral no que se escolleu o ron dominados pola fraude e ridade e a Cooperación en Eu- rrupto ao concederlle enormes que teña que pasar parlamento desta república ex so- que os resultados, que lle con- ropa (OSCE). Para Washington sumas de diñeiro para que fe- barreiras todos os días, viética. Cos resultados aínda non ceden ao seu partido o 23 por –que apoiaba a Iushchenko–, chase a central nuclear de Cher- que poida ser detido só publicados oficialmente, o actual cento dos votos, son escasos. Kuchma tivo unha conduta im- nobil e permitise o seu asesora- por ser dunha presidente, Leonid Kuchma, po- Os comunistas acabaron en se- presentábel e pediu un segui- mento na vixilancia das súas ar- nacionalidade, que poida derá renovar o seu mandato. gundo lugar, co 20 por cento mento puntual da situación no mas atómicas.♦ ser legalmente torturado, que sexa marcado no corpo, que se bloqueen hospitais é Os EE UU, implicados no inicio da guerra de Angola algo similar ao que fixeron os nazis. En A.N.T. ta). Así se desprende do estudo En realidade, todo aquilo foi O daquela responsábel da Israel reaccionaron Xusto no momento no que se asi- do historiador Piero Gleijeses so- unha estratexia do secretario de CIA en Angola, Robert Hults- sacando os libros de nou o primeiro alto ao fogo en bre os documentos da CIA rela- Estado do presidente Gerald lander, recoñeceu a culpabilida- Saramago das librerías. Angola en 10 anos, coñécense cionados con este país africano. Ford, Henry Kissinger, para de do seu goberno no conflito. Palabras silenciadas. novos relatos da súa historia re- Ata o momento, críase que ocultar o real papel dos EE UU “Foi a nosa política a que cau- Voces que repugnan ao cente. O goberno estadounidense eran verdadeiros os documentos no inicio da guerra. En realida- sou a desestabilización de An- mundo unipolar. Nesta interviu en Angola antes de que o da CIA que consideraban que de, o goberno racista de África gola”, explicou para o estudo de película do todo vai ben, a marxista Movimento Popular pe- Cuba tiña pensado mandar tro- do Sur recibiu ordes de intervir Gleijeses. Segundo o seu teste- contestación non pode ser la Libertação de Angola (MPLA) pas á zona e informaban con sor- en Angola ao tempo que a CIA muño, a CIA sabía que a fac- dada a coñecer. A dúbida contase co apoio cubano para presa sobre os movementos de comeza a adestrar a Unita no ción comunista contaba co está prohibida. Pero a manterse no poder e defenderse tropas de África do Sur en apoio sur do que entón era Zaire. Po- apoio maioritario da poboación realidade existe. Non da presión militar da guerrilla da da Unita, xusto no momento no lo tanto, a intervención nortea- e só se mantivo a guerra, que estamos no fin da União Nacional para a Inde- que Portugal lle concedeu a mericana foi anterior á chegada aínda perdura, gracias ao apoio historia.♦ pendência Total de Angola (Uni- independencia á súa ex colonia. dos militares cubanos. surafricano e estadounidense.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV XXV Ano ● 2002

de Vostede cuestiona a constitu- mentos sen planificación. In- cionalidade da lei Xeral do De- vestiuse en instalacións sen que abril Eduardo Blanco porte de Galicia. existisen uns criterios previos. de Hai uns artigos da lei e ta- ¿Existe entón un nivel 10 ao mén unha práctica da Secretaría ‘O PP exerce un control aceptábel de instalacións de 4 que se materializan nunha for- uso público?

Do ma de politizar o deporte e ten- Nos últimos vinte anos Ga- ● tar exercer un control excesivo licia transformouse, se falamos sobre o asociacionismo. Nos ar- sobre o deporte propio dos réximes de instalacións deportivas 1.028 tigos 18 e 19 da Lei subxace construídas. Fixéronse moitas, Nº unha filosofía de intervencio- aínda que sen programa, cando nismo que é unha barbaridade. totalitarios’ as instalacións non poden ir á A Secretaria Xeral para o De- marxe da política urbanística. porte ademais de carecer dunha Estamos moi mediatizados po- política deportiva seria exerce CARME VIDAL lo espectáculo e moitas das ins- un control que mesmo podemos talacións son construídas baixo comparalo co que pasou en paí- Profesor do INEF-Galicia, Eduardo Blanco ten unha longa traxectoria de xestión e política deportiva os canons do deporte federado. ses totalitarios nos que o depor- en cargos como director do Servicio Municipal de Deportes da Coruña –concello do que foi tenente Fanse investimentos para con- te foi utilizado desde o poder de alcalde de 1987 a 1993–, director do gabinete do Secretario de Estado para o Deporte e Director seguir deportistas de alto nivel para controlar a mocidade, as Xeral de Infraestruturas e Servicios do Consello Superior de Deportes nos gobernos do PSOE. Eduar- e se a isto se engade que a asig- asociacións..... do Blanco participou na XIX Semana Galega de Filosofía que xira arredor do deporte, onde cualifi- natura de Educación Física é ¿Podería dar algún exem- cou a actuación da Xunta en materia deportiva de clientelar e intervencionista no tecido asociativo. un mero elemento decorativo plo dese control político do do currículo escolar, é fácil deporte? clientelista, baseada na subven- darse conta de que a política Normalmente quen xestiona ción e no control do asociacio- deportiva é de trinque. O que as instalacións deportivas co- nismo, particularmente das fe- interesa é utilizar a Educación munitarias son os municípios deracións, e das instalacións Física na escola para que o día xa que están concebidas como deportivas. de mañá os cidadáns teñan in- servicios locais. Desde hai un ¿Cal é o interese político do teriorizado o hábito físico-de- tempo a Secretaria Xeral para o deporte? portivo, e iso non se fai. Deporte meteuse na xestión pú- Que vende e é mediático, en ¿Promocionanse desde a blica das instalacións e isto xe- especial, o deporte de alto ni- Xunta os deportes tradicio- nerou un centralismo, no seu vel. A min sorprendéronme hai nais? momento utilizando a Aso- pouco unhas declaracións do Carece completamente dun- ciación de Federacións Deporti- director xeral que alardeaba do ha política de respaldo e apoio a vas Galegas que é un ente que nivel deportivo de Galicia e pu- este tipo de prácticas contra o non se sabe ben a que obedece ña como exemplo os éxitos do que pode pasar en casos como e do que non forman parte to- Celta e do Deportivo. Dicir iso Castilla y León, Canarias ou ou- das as federacións, senón só ca- é querer enganar a sociedade tras comunidades con arraigo en tro ou cinco. A Asociación de porque o nivel deportivo míde- deportes autóctonos e tradicio- Federacións foi encargada de se polo número de cidadáns que nais. Unha política seria tiña xestionar instalacións deporti- fan deporte. que contemplar tamén a promo- vas de barrio. Na Coruña había ¿En que posición estamos a ción destes deportes. dúas políticas deportivas para- respecto dese uso comunitario ¿Que urxencias existen en lelas, a do concello e a da Xun- do deporte? Galicia en política deportiva? ta, nalgún momento enfronta- É difícil dicilo porque non En primeiro lugar, que o go- das. Como esta situación podía hai estudos e esa é outra cues- berno galego tivera un programa estoupar, non hai moito creouse tión que se lle podía achacar á de actuación. Ten moito presu- a Fundación Deporte Galego administración deportiva por- posto en materia de investimen- que ofrece a xestión de instala- que serían necesarios para facer tos pero non se apoia nos muni- S O

cións en moitos municipios. R realmente unha política neste cipios. Non é que teña que dicir- R A

Vostede é un especialista en B campo. A lei contempla a elabo- lles o que teñen que facer, pero A L I

xestión deportiva ¿como ve o V ración dun Plan Xeral de Insta- sería convinte a existencia dun-

modelo do PP? O lacións Deportivas que non ha plataforma de encontro, de C A Non ten. É unha política P existe e estanse a facer investi- coordinación, de achega de recursos e de ideas. Falaba vostede do apoio económico da Xunta ao Celta e Deportivo, que son sociedades anónimas. Coido que se poden establecer marcos de colaboración, pero con contraprestacións. O que non comparto é un apoio que vaia en detrimento doutras necesidades ás que a Xunta tiña que responder. Estase a dar un respaldo a sociedades anónimas deportivas cando o fútbol, en xeral, ten moitas carencias, entre outras, de campos. O deporte cada vez é máis consumo, no fútbol vemos como iso se manifesta pola vía do espectáculo con moitos millóns de euros en xogo pero tamén están os casos dos que se aboan aos ximna- sios. Un exceso do sector privado vai tamén en detrimento do tecido asociativo. ¿Está debilitado o asociacionismo deportivo? Claro. Na medida en que hai un intervencionismo excesivo do poder político ou unha actividade privada moi forte, as asociacións languidecen. Hai que apostar por un tecido asociativo maduro e independiente. A sociedade civil organizada debía ser a encargada da xestión de instalacións e da organiza- ción de actividades e iso garan- tiría a participación directa da cidadanía no deporte.♦ o . l l y a e s r b r r a e a ñ d C u l

C a o

s c s a s e i l C c

e n a x a n n r i F F Á Lingua e literatura Un día para Sarabela triunfa Ana Pillado en Compostela os lectores novos nos María Casares na galería Citania

Comezan o 12 de abril as XII Xor- O aniversario de Hans Christian Sarabela Teatro acaparou os ga- Desde o cinco de abril e ata o nadas de Lingua e Literatura da CIG Andersen celebrouse un ano máis lardóns do María Casares deste quince do vindeiro mes de maio e AS-PG en Compostela. Tres días en Galicia con actos de promo- ano xa que recibiu seis dos sete permanecerá aberta a exposición de seminarios, debates e presenta- ción da lectura. A asociación Ga- premios aos que estaba nominada de Ana Pillado na galería Citania, cións de materiais útiles para os do- lix fixo que os nenos hospitaliza- pola montaxe Sexismunda. Mellor na que amosará as súas últimas centes, que acostuman ser maioría dos en Santiago e Vigo recibiran a espectáculo; actriz protagonista creacións de pintura sobre madei- neste encontro. A conferencia inau- visita de escritores no día do Li- para Elena Seijo; actor secundario ra. Para a artista da Coruña o cor- gural, impartida por Francisco Car- bro Infantil e Xuvenil, o 2 de abril. para Josito Porto; adaptación; ma- po, especialmente o da muller, é a ballo, titúlase A alfabetización na Asimesmo a Xunta e a Federación quillaxe e iluminación foron as súa materia prima fundamental, lingua propia: unha proposta de de Libreiros editaron o libro Tres categorías nas que foi premiada a como elemento co que se pode ex- Sarmiento. O programa complemén- pegadas, de Fina Casalderrey, Pa- compañía dirixida por Ánxeles perimentar. Nos últimos tempos, tase coa actuación de Carlos Blanco zo Martín e Magdalena de Rojas, Cuña. Roberto Vidal Bolaño foi ademais de con madeira, a pintora e a proxección de Castelao e os ir- con 40.000 exemplares para re- recoñecido como mellor actor po- traballa con novos materiais como máns da liberdade, de Xan Leira.♦ partir entre os pequenos lectores.♦ lo seu papel en Os papalagui.♦ cemento e escaiola.♦

MILLADOIRO, abril de 10 ao XXV 4 2002 1.028 e van dezaseis Nº Do de Ano

Voz N oticias

A Semana de Filosofía pontevedre- bre, esta vez tócalle a Milladoiro e a antolo- sa situou a Galiza na vangarda do xía, xa á venda, de Carlos Núñez. Por último pensamento ao tomar o deporte co- hai que lembrar que, xa próximo o Día das Amo motivo de reflexión. Tamén vol- Letras, intensifícanse os actos sobre Sarmien- vemos a ser vangarda na música. Se no pasa- to e as edicións preparadas ao efecto copan os do número era o novo disco de Luar na Lu- andeis de novidades galegas das librarías.♦ Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Ano XXV

Os intelectuais no campo de fútbol A XIX Semana Galega de Filosofía reflexiona sobre o deporte

A.N.T. “O deporte parécese á reli- xión, pola confianza que nel teñen os crentes e pola desconfianza dos intelectuais”. A ce- lebración da XIX Semana Ga- lega de Filosofía bota en certa medida abaixo a frase pro- nunciada por un dos seus po- nentes. Co tema “Filosofía e deporte” máis de vinte intelectuais están a abordar en Pon- tevedra entre os días 1 e 5 de abril o fenómeno deportivo.

A coordinadora da Aula Castelao de Filosofía, organizadora do congreso, sinalou na apertura que foron moitos os que se extraña- ron dese achegamento da filoso- fía ao mundo do deporte. Carme Adán afirmou que a filosofía non podía quedar á marxe dun fenó- meno de tales dimensións –“que dunha maneira ou outra nos im- plica a todos”– e remontouse á relación que na época clásica tiña co mito e o rito, fundado polos deuses para formular unha ristra de preguntas que ian suscitar o debate durante cinco días: “¿a servicio de que divinidade está o deporte? ¿produce novos mitos, novos herois?, ¿que función social teñen eses novos herois? As preguntas tiveron no so- ciólogo francés Jean Marie Brohm algunhas das respostas Os intelectuais achegáronse ao deporte cunha grande espectación do público. PA C O VILABARR OS máis contundentes. Director da to é cada vez máis importante e sa retransmitida”. Espectáculo e política aspecto nacional e social”, afir- revista Prétentaine –que conta o problema está agora en atopar Preguntouse tamén Jean mou o autor de O fútbol, espe- no seu consello de redacción con substancias estimulantes que Marie Brohm: ¿como non se vai Camiñou o deporte, para o pro- llo da sociedade. Ademáis de nomes como Edgar Morin, Igna- non se detecten” sinalou e cha- a preocupar a filosofía deste de- fesor do INEF-Galicia, José sociólogos, xornalistas ou filó- cio Ramonet, Jacques Derrida mou a atención sobre o feito que bate cando todo o planeta se Luís Salvador, cara o espectácu- sofos, o debate de Pontevedra ou Paul Ricoeur– Brohm non cando se detectan nas competi- ocupa?. Un dato deitouno sobre lo e, na sociedade actual, pasou foi especialmente interdiscipli- dubidou en falar da “relixión cións é en deportistas de países a mesa o antropólogo da Uni- a ocupar o lugar da participación nar con intervencións como a atlética do século XX” como menos desenvolvidos, que non versidade do Porto, Rui Garcia: política dos cidadáns. “Estamos do arquitecto Xosé Lois Martí- “opio do pobo por excelencia”. teñen as fórmulas para burlar os un 70% da poboación non ten bloqueados, sen posibilidade de nez que reclamou un crece- O deporte, ao seu ver, non está á controis nas competicións. teléfono pero un 75% da huma- responder e é no fútbol onde po- mento equilibrado das cidades marxe do trunfo do mercado e o O capital é tamén o que rixe nidade viu simultaneamente a fi- demos facer crítica e opinar. O nos que os equipamentos de- pensamento único e a súa ocupa- a “colonización” dos deportes nal do mundial entre Brasil e fútbol converteuse na política do portivos xoguen “o papel de ción do espacio público “impul- nos medios de comunicación. O Francia. Rui Garcia dixo que no noso tempo”, apuntou. ámbitos simbóicos nucleadores sado polas grandes multina- escritor e xornalista Manuel deporte persiste a violencia sim- Contra o deporte espectá- e vertebradores da coesión so- cionais deportivas, xeraliza unha Vázquez Montalbán explicou bólica que ven das ceremonias culo que responde á economía cial e forxadores da sempre ne- falsa conciencia e banaliza ideo- así, por exemplo, a saturación de relixiosas pero non unha violen- de mercado, o xornalista Afon- cesaria identidade á escala in- loxicamente a centos de miles de golf dunha cadea televisiva, a cia real que é, en todo caso, “ex- so Eiré presentou un plano pa- termedia entre o individuo e a telespectadores”. O capital é, pa- decantación cara uns ou outros cepción, non a norma”. En cam- ra a recuperación dos deportes cidade” ou a do profesor Ricar- ra Brohm, o motor do deporte do deportes que se acaban conver- bio, para Brohm, a competición tradicionais galegos. “Os de- do Gurriarán fixo un repaso so- que descubriu funcións ideolóxi- tindo “de masas”. Montalbán relaciónase directamente co portes sempre foron usados bre a historia da incorporación cas como o efecto propagandista comparou o ritual deportivo co mundo da guerra. “O deporte é tanto como feito diferencial- do deporte ao ensino e a súa do prestixio, a creación dun telón relixioso. Define así o fútbol co- unha cultura depredadora, cada cultural como factor identifi- utilización en determinadas que oculta a realidade sociopolí- mo unha relixión laica, con deu- vez son máis extrema e neste cativo e de cohesión social-na- épocas como transmisor de va- tica (o mundial na Arxentina de ses venerados, ritos e disfraces e momento seméllase ao circo e cional. Como fenómeno de ma- lores militaristas. Do debate Videla), a ideolatría coa identifi- mesmo falou da posibilidade aos touros. É, neste sentido, anti- sas é usado tanto para reforzar participan tamen deportistas cación colectiva, por exemplo, dun partido de fútbol sen espec- democrático. Non é cultura se- os prexuicios reaccionarios co- como o xogador de baloncesto con Zidane, a función narcótica tadores nas bancadas e con mi- nón anticultura da que non que- mo para por a súa forza de uni- Juan Antonio Corbalán, Chus que o convirte na lenda contem- lleiros diante das cámaras de te- dan productos, só sucesos efíme- versalizar hábitos e linguaxes a Lago, María Jesús Sanguos ou poránea ou o disfrute que esque- levisión, “coma se fose unha mi- ros, soños e pesadelos” afirmou. prol das ánsias liberadoras no Sebastián Rodríguez (Chano).♦ ce a frustración diaria. Da mercantilización do deporte despréndese, segundo o ‘As mulleres xogan na casa do rival’ sociólogo da Universidade de Hamburgo, Klaus Heinemann, “As discriminacións existen “senón masculino e quen accede parte, a directora do seminario mén tema que abordou Jean que os responsabeis “o son tanto porque o mundo do deporte –tal ao mesmo debe medirse a partir permanente “Muller e deporte” Marie Brohm para quen a clasi- da estrutura do deporte como do como a ideoloxía hexemónica o destes. De aí que teñan moitas da Universidade Politécnica de ficación xerárquica entre ho- éxito económico da organiza- concibe, non tal como é– segue máis dificultades para ser reco- Madrid, Benilde Vázquez cen- mes e mulleres, vellos e novos, ción que teñen ao seu cargo” e, a ser un mundo que favorece aos ñecidas e valoradas. Ademáis, trou a súa intervención na sa- válidos ou non achégase ao ra- neste sentido, o doping, é un homes en detrimento das mulle- xunto a estas condicións xa de cralización do corpo “manifes- cismo, creando corpos con mo- exemplo que pon luz sobre cores” dixo a socióloga do deporte por sii desfavorábeis, hai claras tada a través dos ritos e lugares delos cibernéticos. “Por todo mo as condicións de mercado da Universidade de Barcelona, manifestacións por parte de sec- etemplos onde se ensalza que iso o deporte é unha ideoloxía trunfan sobre os principios éti- Nuria Puig para quen as mulle- tores de homes para que nada fixo pasar do cultivo ao culto ao reacionaria na que non hai lugar cos. “Necesítase un deporte lim- res xogan “en campo contrario”. cambie; resístense activa e cons- corpo, do banco dos acusados para as mulleres. É un mundo po, sen dopaxe, pero é imposíbel O mundo da esfera pública non cientemente a dar entrada ás ao pedestal dos deuses”. A dis- terribelmente machista”, con- nun deporte de alto nivel. O éxi- é neutral en valores e normas mulleres no deporte”. Pola súa criminación no deporte foi ta- cluíu o sociólogo.♦ Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Dúbidas Ano XXV

VÍTOR VAQUEIRO

s veces, escreber unha coluna, converte-se Ánun esforzo ecuménico, unánime –por Milladoiro presenta O Niño do Sol imitar a Borges. Entón un du- bida, fai que a sua memoria percorra diferentes andeis, O grupo rescata a voz de Faustino Santalices mais ningún satisfai os miolos do escrebedor metido a xornalista. Un remexe en A.N.T. recantos afastados e lembra Nos últimos retoques do dis- algún libro do que pagase a co O Niño do Sol andan estes pena facer unha alusión, un días os integrantes do grupo breve comentario. Os Milladoiro. Fai o número de- recordos leva-no a textos que zaseis da súa discografía e o o fixeron renacer e lembra, mes de maio é o escollido pa- inexorabelmente, a Hermann ra apresentalo. Un dos as- Broch e A morte de Verxilio, pectos chamativos do disco é A pel do lobo, e Hans Lebert, a resurreción dixital da voz a Corrección e Bernhard, a de Faustino Santalices, mes- Kafka e O castelo, a tre da gaita e da zanfona fale- Confucio e Os catro libros cido en 1960. Pepe Ferreirós, clásicos, a Xulio César e Sha- gaiteiro do grupo, asegura kespeare. Mais un non que o son Milladoiro esta ase- acouga, loita consigo mesmo, gurado pero “con sorpresas”. e pensa en Gea Escolano, o que nunca defrauda e que po- As novas tecnoloxías permiten súe un catálogo tan amplo de milagres como o dúo de Milla- gags, de necidades, de doiro e Faustino Santalices no achados surrealistas –un hesi- Alalá das Mariñas. “Para nós o ta como cualifica-lo– que de rescatar a voz xa viña de resulta ser un ente imbatíbel atrás. Santalices sempre foi un en todos os terreos da personaxe de referencia para o insensatez e –por pormos só grupo, polo cal sentimos unha un exemplo– hai poucos días, grande admiración. Agora que Voz N oticias agasallou á sua fiel clientela a técnica o permite pensamos coa magnífica pérola de que o ¿por que non facelo?”, explica. traballos anteriores”, sinala. racter xeral do disco, é unha peza voz que amosara como nos ven Espírito Santo non admite de- O disco afonda na liña do A cantante galega Laura moi distinta”, explica o gaiteiro. desde unha cultura tan alonxada misións, cousa que, verdadei- grupo: relectura de temas tradi- Amado é a voz femenina nunha Estes días andan por cinco non só xeograficamente senón ramente, resulta unha verdade cionais combinados con com- das cancións. Sorpresa é tamén a das sete Illas Canarias dando nos seus costumes”. como un templo, por posicións propias. Milladoiro inclusión dun bonus track, ese re- concertos e avanzando xa algúns Non esquecen os Milladoiro empregar unha metáfora, ad procura sempre un novo aporte galo que algunhas veces os artis- temas do disco. Despois come- o empaque do seu producto. Dis- hoc. Sen embargo, por obvia, instrumental para a música ga- tas ofrecen ao seu público, no zarán as actuacións na península tínguense por mimar a súa paxi- a ninguén se lle ocorre formu- lega. Non é doado para Ferrei- que acompañan a cantante folk que culminan coas presentacións na web milladoiro.com. na que la-la, da mesma maneira que rós describir o decimosexto dis- americana Kathy Mattea. Mill- en Italia, Holanda e os estados se pode coñecer a biografía e úl- ninguén postula, igualmente co do grupo e reitera que a eti- worker é un tema de James Tay- Unidos. E, de novo, o Xapón o timas novas do grupo e na que por obvio, que Xesús Cristo queta segue sendo inconfundí- lor que Milladoiro e a cantante vindeiro ano. “Temos unha rela- está dispoñíbel o disco o oito de non protagonizará a vindeira bel. “Pero eu que levo moitos tocaron xuntos por vez primeira ción extraordinaria con este país. maio, sete días antes de que che- fita de Almodovar, que Deus anos traballando coa música tra- hai dous no Café Milano de Estivemos alí catro ou cinco ve- gue ás tendas. O novo compacto non pensa candidatar-se para dicional, chamoume a atención Nashville. Mattea pediulles que o ces, pero o público acéptanos envólveno en colaboracións co- deputado autonómico, nin a ao escoitalo. Non me gusta o grabaran de novo para o seu de- moi ben. Por esta razón decidi- mo a do fotógrafo Xurxo Lobato Virxe Maria proxectar-se á fa- adxectivo, pero este disco ten rradeiro disco e Milladoiro pre- mos incluir no disco un texto de e o escultor Francisco Leiro que ma como modelo na pasarela algo de raro. Sorprenderá. Qui- guntouse por que non sumalo ta- Tetsuo Uchida, un critico dunha realiza os debuxos. O que ven Pontus Veteris, nen sequer na zais puxamos máis pola corda e mén ao seu O Niño do Sol. “Ob- prestixiosa revista nipona de dentro do envoltorio poderase Cibeles. E un segue a menos polos teclados respecto a viamente non entra dentro do ca- world music. Queriamos unha escoitar en poucas semanas.♦ remexer no seu cerebro e pensa en Arafat, acusado de terrorista, paradoxalmente, por quen asasinou a lume e ferro e sangue e arrepío a xentes indefensas en campos de exterminio, que diga refu- xiados, e que, arestora, se acha reclamado pola xustiza belga como o criminoso que é. E, de súpeto, o escrebedor metido, como un intruso, a cronista, a furtivo da escrita, alanca o corredor do seu fogar, follea unha revista e le algunhas opinións de Mario Muchnik sobre literatura nas que afirma que, canto máis se rebaixa o nível, a máis xente se chega e que os premios –e sinala exemplos– se amañan e que existen autores incorrup- tíbeis e salienta, entre eles, a Cortázar, Calvino ou Canetti e afirma, magnífico, que non existe literatura infantil, parén- tese persoal: ¿quen ousará dicer que Gulliver é literatura infantil?, fecha-se a paréntese. E o escrebedor furtivo entende que xa ten esa idea que precisaba mais entende, tamén, que lle chegou moi tarde e que xura –ou promete, que é laico– abalroar o tema en data próxima.♦ Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Ano XXV A filosofía de Harry Potter

O neno mago máis famoso do mundo xa fala en galego tras o acordo da editorial Galaxia con Salamandra, responsábel traste fai máis contundentes. das edicións en castelán. Desde estes dous parámetros, Marilar as personaxes e conflictos que Aleixandre poboan a novela, rematan por é a traduto- sernos moi próximos, por in- ra de troducirse nos nosos sentimen- Harry Pot- tos, o que eleva o interese con ter e a que lemos, por que todos sabe- pedra mos que a vida é unha oportu- filosofal, o nidade para amar e ser ama- primeiro do/a nun mundo ao que lle im- libro da saga porta moi pouco o que nós sin- asinada pola tamos ou deixemos de sentir. autora O mesmo autor, nunhas pa- británica J.K. labras a modo de introducción Rowling. Ne- que preceden á novela, declara nos e adultos poden a débeda que Helena e o solpor mergullarse nas peripecias ten con Yamila (Chinguitz Ait- deste pequeno orfo que ingre- matov). “O narrador, unha par- sa na escola de maxia te de Helena (a outra é tomada Hogwarts. O protagonista ato- da Ilíada) e mais Daniel base- J.A. Xesteira e Juan Kruz Igerabide. pará unha familia neste anse nos tres persoanxes prota- particular colexio xunto aos gonistas de Yamila. Por supos- seus amigos Hermione e Ron Do escepticismo ao amor to, o ambiente, o tempo, os pro- Weasley.♦ blemas son distintos dabondo”. A visión da vida en dúas novelas para a mocidade Helena, o centro da novela, resulta ser unha personaxe ab- Para achegarse solutamente ideal, definida po- Títulos: Blues da ría / Helena e o solpor. co hai a salientar. Basicamente, Juan Kruz Igerabide, é ben dis- la relación que as demais per- ao Courel Autores: J.A. Xesteira / Juan Kruz Igerabi- a novela é o conflicto a resol- tinta da anterior. En seis capí- sonaxes manteñen con ela, mo- de (versión galega de Mario Unamuno). ver, as personaxes teñen ben tulos cóntasenos os primeiros Editan: Xerais / Galaxia. za loira fermosísima que vive a O Courel. A serra das aldeas pouco peso no conxunto da tra- contactos do protagonista co vida como pode pero sempre de lousa é título dunha nova ma, son simples instrumentos amor, ese tema tan tópico, pe- Viaxaremos hoxe ao mundo da enchendo de naturguía de Edicións do nas súas mans. Quizá se deba ro que nunca perde interese. alegría todo Dunha Cumio. O seu autor, Manoel narrativa para mozos e mozas, a ao formato folletinesco para o Como é lóxico, esta é unha no- través de dúas propostas edita- aquelo que es- banda Santos, convídanos a un per- que está escrita a novela, pois vela que reborda sensualidade tea ao seu ca- corrido “polas das en coleccións emblemáticas: foi unha das finalistas no certa- e tenrura, pero evitando sem- Helena, a “Fóra de xogo” (Xerais) e “Cos- rón. De Hele- abas, bicos, me convocado en La Voz o ano pre a sensiblería fácil e inútil. na namorarase moza ideal ribeiras e ta Oeste” (Galaxia). Dúas ma- pasado, de ai os 31 capítulos e a En seis capítulos, en seis sol- neiras de ver e entender a vida. o protagonista da que aldeas dunha súa brevidade. pores, pois é frecuente que o inconfesable- todos se das xoias da Blues da ría presenta un Do resto, abóndalle con capítulo remate nun solpor, ca- asunto detectivesco, con fondo mente aínda namoran, natureza de manter o suspense de maneira be todo o amor do protagonis- que ela sexa da outra a Galicia, pero negro, que debe resolver un efectiva á vez que ofrece unha ta por Helena, pero tamén cabe protagonista (ex-policía) en maior que el. rapaza téñase en conta lectura desenfadada e rápida. O toda a vida que o rodea, a difí- De Helena toque xamais po- proceso de recompoñer unhas que si é curioso, ou non tanto, é cil vida nun arrabalde obreiro morena facultades mentais que están un dos se namo- de servir como que rematara nunha colección que depende case en exclusiva ran: é a filla que o substituta nin tanto alteradas e que, precisa- para mozos, porque non son do traballo que proporciona mente por iso, lle permiten pre- que toda nai e protagonis- tan sequera dun precisamente discursos deste unha vetusta fábrica de parafu- pai quixeran, é ta ve só minuto de es- sentarnos Vigo como se dunha talante os preferidos polos mo- sos. O protagonista, que tamén cidade estadounidense se trata- a muller que no parque tancia real nas zos e mozas de hoxe e agora, é o narrador, dá conta de todo todo home terras de se (San Francisco ou Los Ange- nin serían, case con toda seguri- aquelo que afecta á súa vida e les, sobre todo). E se Praia quixera. Hele- Novoneyra”. dade, eles o lectorado maiorita- como lle afecta, e refireo con na, un convite Preparou varias América se volve Malibú ou a rio que tería, de ser a gañadora, delicadeza unhas veces (todo o Ponte de Rande é o Golden Ga- ao amor. Da outra banda, a mo- roteiros por Qui- nas páxinas do mentado diario. relativo a Helena, ou á moza za morena que o narrador- roga, Pedrafita e te, aínda que só sexa nominal- morena do parque) e outras mente, nada nos estrañará que á protagonista ve no parque, na Folgoso do Cou- Entre o amor ideal e con clareza e naturalidade actualidade da lembranza, res, que chegan ate O Courel Caixa de Aforros lle chame a realidade cega (aquelo que ten que ver coa fá- Chase Manhattan Bank, e que mentres está narrando. A moza en León, é dicir, a Veiga de brica, co sustento que hai que morena que tamén é capaz de Valcarce, Barxas e Oencia. A pida o Chronicle en lugar do Helena e o solpor, a novela de buscar), dous tons que o con- xornal local: ou que fale de Al- espertar unha ollada amorosa, guía inclúe un mapa catraz, Sunset Boulevard, Saint cla, que é cega. Péchase así o detallado.♦ Martin Mision, Marin Country, simbolismo: por un lado Hele- Sausalito, Chinatown... Unha Tabela das letras na (o amor puro, inocente, a visión fondamente irónica, que porta á vida, pasado) por outro Intres poéticos debe interpretarse desde a gran- FICCIÓN NON FICCIÓN lado a moza morena (cega, a de penetración que os EE UU e realidade, o futuro). Para Rosa Martínez Méndez, 1. O LADRÓN DE ESPERMA. 1. A VIDA DO PADRE SARMIENTO o seu modo de vida teñen no Cómpre salientar que o ide- veciña de Vigo, Intres é a súa Xavier Queipo. Carlos Casares. alismo de Helena non fai per- decorrer dos nosos días, que se Xerais. Galaxia. primeira obra materializa empregando como der nunca o norte realista, e poética pu- instrumentos todo tipo de mani- 2. HARRY POTTER E A PEDRA 2. A CARREIRA DO SALMÓN. ambos combínanse de maneira blica. Esta festacións (culturais, paracul- FILOSOFAL. Suso de Toro. moi coidada e efectiva, nunha escritora, turais, políticas, económicas...) J.K. Rowling. Xerais. simbiose salientábel cando, co- que perten- deica integrar a súa realidade Galaxia. mo aquí, é lograda. ce ao colec- (por allea e diferente que sexa) 3. CAROLINA OTERO. Nin sequera o remate de tivo no noso mundo cognoscitivo. 3. MEMORIA PARA XOANA. Marga do Val. Helena, propio dunha traxedia Brétema de Un procedemento que lembra o Marica Campo. A Nosa Terra. e cun algo de deus ex machi- poesía, con- Espiral Maior. na, descompón o conxunto. empregado, con máis intensida- 4. MARTÍN SARMIENTO NA densa no Existe a posibilidade de dedu- de e decisión, por Isy New (Isi- 4. GANGA. ILUSTRACIÓN voume dro Novo) en Por unha presa Antón Lopo. Xosé Luís Barreiro. cir unha visión pesimista da publicado de machacantes e que presta, se Xerais. Bahía Edicións. vida, pero iso sería unha gran- por Ediciones se quere, un ton paródico (Gali- de inxustiza porque esta é un- Cardeñoso za como parodia dos EE UU 5. SANTOS E DEFUNTOS. 5. MANUAL DE GRAMÁTICA ha novela fondamente vitalista cincocentos cincuenta poemas por extensión) que fai nacer o Gonzalo Navaza. GALEGA. que reivindica eses mometnos ao redor da marxinación, do se- sorriso aínda que haxa aconte- Xerais. Xosé Ramón Freixeiro Mato. dourados do existir, pero que, xo, das mulleres, da música, do cementos ben graves na trama, A Nosa Terra. coma calquera outro instante, galego e, tamén, dos xeitos de e tamén fai pensar... tamén rematan e por iso mes- ser da xente. Son poemas mo son tan preciosos.♦ Polo demais, nesta novela Librarias consultadas: sinxelos sobre todo aqueles as- que segue ao pé da letra os con- Cartabón (Vigo). Couceiro (A Coruña). Michelena (Pontevedra). pectos, moitos, que a esta auto- vencionalismos xenéricos, pou- Pedreira (Santiago). Souto (Lugo). Torga (Ourense). XOSÉ M. EYRÉ ra preocupan.♦ Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Ano XXV

Poemas en formato dixital A revista Poetas de Orpheu busca lectores por internet

Título: Poetas de Orpheu. sete Seixos de Donizete Galvao, Autores: Varios. poeta cunha obra sólida que arrin- Enderezo electrónico: www.orpheu.com ca dende finais dos oitenta (Azul Navalha; As Faces de Rio; Do Poetas do Orpheu é a aposta por Silêncio da Pedra; A Carne e o unha maneira diferente de editar Tempo e Ruminaçoes ) sin conce- poesía fóra das que podemos sións á métrica ou á rima considerar canles habituais na venda e distribución e polo tanto Quem nao percebe na pedra, no seu coñecemento por parte fragmento do cordao umbilical, dos lectores potenciais que pode o despojo deixado pelos deuses ter a colección xa que non a ato- na luta que inaugura a geografía? Calor, pamos nas librerías, só temos ac- ceso a ela por medio da revista O itinerario de Poetas do Orp- Orpheu e do seu enderezo elec- heu vai dende Lisboa con He- cinco anos despois trónico. Este feito contradí un Júlia de Oliveira, dende a cidade lena Faria Monteiro con Des- dos obxectivos principais da co- do Porto co poemario Desabafos, folhando Lugares pasando pola Actualidade do primeiro poemario lección, o achegamento ao maior lévanos de viaxe polo feminino, fermosa Donosti de Julia Ot- número de lectores, de aí que se- dende ela ata a muller en xeral. xoa, ata a Barcelona de Montse de Manuel Darriba ña bilingüe (español-portugués). O volume tres, Extravío de Fornós con Íntimo pechando O veterano Kepa Murua Noites, é da autoría de Floriano ata o momento a colección coa Título: Calor. Como todo o que remata, despois de catro libros publica- Martíns, de Fortaleza co erotismo súa lene e suave voz. Autor: Manuel Darriba. ponse triste o verán en setembro, dos, é o encargado de abrir es- Edita: Espiral Maior. na súa poesía chega aos sentidos “ese mes con resonancia a tempo ta austera colección co libro ti- converténdose case en prosa Te encontrei na tarde, gastado” en verso de Helena de tulado Poemas onde o poeta entre azaléa e terebintina. De cando en vez sorprende a me- Carlos. Quen, por certo, podería deixa espido ao home: Te viras para mim em dois tempos. Recurvas No labirinto de meu desejo, moria e chouta ao incerto lugar ensarillar con Darriba nas súas o corpo de tal forma que ânus e olhos me en- forte azul vermelho vivo, das palabras un libro afastado. maneiras de enxergar a poesía. Ter un poema de ruas estreitas carnan como se eu fose um petisco de tua co- desenhas o rastro de teu sonho. Libros que naceron silandeiros Atristura interior, pechada, in- De gelo, de água, mesmo que nao chova. biça. Um riso derramado sobre o rosto e a se- hai tempo, sen darse á cousa pú- vade o escritor, invade tamén un Ter um poema escondido atrás do muro da mínima que te cobre manuscreve fibras A directora da colección ao blica en aparatosas presenta- planeta volto alleo en palabras que E percorrendo a silhueta de um corpo de encanto. Te ris. A mao sobre o teu ombro mesmo tempo traductora An- cións, libros que naceron das ho- describen a contradición entre in- Caminhando pelo asfalto. desnudo. Fiz varias fotos e me pregunto: por gela Pieruccini Boff é en certa ras porque non existen poetas, dividuo e mundo. Entre o mundo Um poema sem dono, um nome sem assinatura. onde começo a corresponder a teu olhar?... medida a responsable de tentar senón poemas. Libros que nos en derrubamento e as sensacións E esquecer que amanha combaterá o homen que na cultura en xeral e na po- collen en longo percorrido, no enfrontadas que iso provoca “por- Com a paz de suas oraçoes, e que despois facendo que a colección abrangue esía en particular non existan fondo de razadas lenes de poesía. que o mundo occidental se ven Aparecerá um nome no lugar de onde fugiste. tamén aos países lusófonos enxu- fronteiras, aínda que con cali- Velaí o caso do pequeno mais abaixo / e eu vólvome amargo po- Poeta lançado ao abismo. Derrota banhada gando fronteiras e achegando a ridade desigual estes oito libros intenso poemario que Manuel lo mundo occidental”. Que ben em verso. ca poesía brasileira como o poe- tentan derrubalas.♦ Darriba (Sarria, 1973) xornalista acaen estas palabras aos xornais Jamais soletrado em língua nenhuma. mario de Marilene Caon Pierucci- e narrador recoñecido, alumou en de agora mesmo. Non chora can- ni, Retalhos, ou mesmo o número XOSÉ FREIRE 1997, Calor. Poemario que trans- do cae a face vencedora da guerra correu desapercibido no seu día e fría. Fica agre quizais porque esta- que, xa con cinco anos, retén en- mos no cerne da explosión. Desa- gado crepuscular e sabedoría de parece en Calor aquela raia im- lume mollado onde houbo fogo. postora que ten- Neste libriño, apenas trinta e tou arredar poe- seis poemas, míranse de frente o sía de poesía so- Desaparece peso do ar en verán, nunhas tar- cial. Non resul- en Calor des lentas, lentas, acaso asexan- ta o poema de aquela raia tes “tamén a luz / e o aire pasa Darriba unha impostora languidamente”. Míranse pala- arma que guin- que tentou bras sobre o discorrer do tempo. dar, porén si a arredar Entón, coma noutros sitios de impotencia de poesía Calor, descubrimos as lecturas resolverse nun- do Jaime Gil de Biedma, “só es- ha terra sen rede poesía cribo arredor do paso do tempo”. solver. E se ca- social. Nunha escrita, a de Darriba, que dra a súa profe- abala no cotián, no coloquial (os sión empécelle americanos: Roque Dalton, certo non dicir o que Nicanor Parra, Benedetti...) no sucede ao noso redor. que se atopa a rara forza, incon- Ningún exceso formal lastra tíbel, da vida, recollendo amais o os poemas. É un libro exacto, de pouso daquela afirmación do po- ton preoutonal. Presaxia a substi- eta inglés T.S. Eliot: “ninguén tución da calor ambiental, inevi- debería escribir nun poema pala- tábel, do verán, pola estancia bras que non fose quen de em- maina, mellor en brazos, que gar- pregar nunha conversa”. dan as casas o resto das estacións. Así estes poemas falan (o po- Apágase a luz coa néboa da choi- ema debe falar, non ser escrito, va. Quérese acubillo sinxelo para eis a poesía) coa moleza que ou- lembrar illas e praias húmidas, torga esa calor do título, sobre os para lembrar a xeografía que en- amores que sentan no fondo de volve a existencia (Sarria, La Ha- nós. Falan de mulleres e de reali- bana, Mondoñedo, San Cosme zarmos o paraíso na terra, en ca- de Barreiros, Chipre). Os amigos da un dos sentidos “e verei /Lilí / van chegando ou xa se foron e, a través do teu martini xeado / o finalmente, o patio traseiro da cansazo de tódolos soldados do memoria, o esquecemento, acolle mundo”. Esas mulleres adquiren todo o que pode “e sucedeu entón nomes cinematográficos, Glen- que se agrandou o esquezo / fíxo- da, Bárbara, mesmo ninguén se se grande, desmesurado / e nin estrañaría de que Lauren Bacall así collía todo”.♦ se chamase Paula, esta sae nos poemas, nalgún filme. DANIEL SALGADO Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Ano XXV Imagen & Comunicación

Nº 26. Marzo de 2002. Prezo 1,75 euros. Dirixe: Uxío Fernández. Edita: Imaco I/Co. Dáse noticia neste número da presentación en sociedade do filme Trece badaladas, de Xa- bier Villaverde. Na sección de noticias re- cóllense os éxitos nos Goya de O bosque ani- mado, o na- cemento da TV de Casti- lla y León e os inicios dos traballos de Pinocchio 3001, que se realizará nos estudos composteláns de Filmax. A entrevista está adicada a Rocío Ardura, directora xeral da axencia de comu- nicación Astur Leader’s.♦

Esparavel

Nº 5. Marzo de 2002. Dirixe: Xurxo Alonso. Edita: Asociación de Empresarios da Cons- trución de Pontevedra. Amais de moitas informacións sobre a actualidade do sector empresarial da construción, hai un repaso fotográfico á Casa dos Cóengos, sede da Fun- Cinco terapias combinábeis, 1998-2002. DM lacado, plastico, vinilo y folleto. CGAC dación Cela, en Padrón. Susana Váz- A vangarda desde a maqueta en Monica Alonso quez entrevista a A cama foi o seu primeiro ar- dio para conseguir a felicidade, chados, facendo máis referen- nica Alonso alónxase da es- Juan Chozas, gumento. Despois o habitáculo a ilusión, o relax, un mellor tra- cia a habitacións de illamento cultura expresionista de Paco secretario xe- que acolle a cama é dicir o ballo, sandar as enfermidades, que a habitáculos nos que des- Leiro ou da primitivista de ral de Empre- cuarto. Sobre estes dous argu- é dicir vénde- cansar. Manolo Paz ou, por poñer un go do goberno mentos Mónica Alonso (A senos a metá- Mónica Si acaso o concepto de exemplo máis da vangarda, do español. A reportaxe está Fonsagrada 1970), vai tecendo fora que signi- Alonso, conseguir ir da maqueta, a surrealismo de Pestaña. Móni- adicada a Fadesa, a empresa un discurso na súa exposición fica a cama, maqueta plana, e desta a pin- ca Alonso asume unha estética inmobiliaria coruñesa conside- do CGAC, no que combina un- véndesenos a lonxe de tura é algo que pon en xogo onde as obras fanse a escala grandes rada líder no mercado indepen- ha serie de elementos, como nosa propia in- Mónica Alonso no traballo polo que se representan en dente estatal.♦ son a cor e o espacio. Esta ex- timidade. intervencións, que amosa no CGAC. É o maqueta. Lonxe de grandes posición recolle o traballo que Pero a ca- utiliza unha concepto pictórico da cor, que intervencións, utiliza unha esta fonsagradina ven realizan- ma, símbolo linguaxe non só lle da a cada cuarto, se- linguaxe que deriva do mini- Círculo do dende 1993. do que nos é que deriva nón a cor coa que envolve al- malismo. Se deste recolle a Esta evolución permite ver máis propio, do gunha obra, e que influe no utilización de poucos elemen- de Dirigentes como a partires do concepto da aparece dentro minimalismo espírito do espectador. Un tos, pola contra utilizará a cor cama, elemento habitual e co- duns cuartos azul tranquilizador ou un ver- como elemento diferenciador Nº 45. Febreiro de 2002. tián, a artista chega a composi- que aparecen mello que excita. daquela linguaxe. Colorido Dirixe: Susana Pérez. cións complexas nas que mes- en relación co Pero as obras que se expo- que, por outra parte, conside- Edita: Grupo Vertebral. mo utiliza a técnica do marke- espacio, ou ben suspendidos ñen son maquetas que gardan ramos un aporte do sentimen- ting para vender o que a em- ou ben reflectidos, no que a as proporcións e afástanse do to estético galego.♦ A entrevista deste número ten presa ConfortWorld, propieda- autora chama maqueta plana. concepto que temos de escul- como protagonista a Xosé Ma- nuel Beiras, que reflexiona de da autora, pon como reme- Os cuartos están como acol- tura. Na escultura galega, Mó- XESÚS PIÑEIRO sobre o novo ámbito de diálogo entre o BNG e o PP. Dáse conta do congreso do Partido Popular. P R E S E N T A C I Ó N Na sección de “Españois con EN vitola”, aparece Xosé Cuíña. Ade- P O N T E V E D R A mais, relátase o transcurso DE da Gala do “CAROLINA OTERO” Deporte de DE EDICIÓNS A NOSA TERRA Ferrol, a Semana Santa nesta cidade e MÉRCORES 10 DE ABRIL ÁS 20:30 HORAS NA GALERÍA a exposición SARGADELOS COA INTERVENCIÓN DE no porto ferro- lán de Xulio LOLA VARELA, Argüelles. Ade- mais, inclúese información MARÍA CAMPOS, sobre cine –con apartados MARGA DO VAL, adicados a Marlene Dietrich e autora do volume. Orson Welles–, literatura e gas- tronomía. Tamén se manteñen as seccións habituais sobre dereito, análise económica e historia, entre outras.♦ Nº 1.028 Do 4 ao 10 de abril de 2002 Ano XXV

A sinatura de Xesús González Rúa. Escríbeo Xesús González Gómez coñécese asociada a Gómez, como di na adicatoria, críticas, ensaios literarios e tra- Xesús González Gómez para o seu propio fillo Daniel, ducións. Agora estámpase na por tantas veces que lle pide capa de A lingua secreta, un li- que fale do avó, pero tamén pa- bro que o autor define como ‘A lingua secreta é unha débeda persoal ra recuperar dalgunha maneira autoficción, que parte duns fei- a memoria dos vencidos. tos próximos e conta unha his- Non disimula o autor a ale- toria en boa parte real. coa memoria de meu pai’ gría que lle produce ver A lingua Son dous os relatos de A lin- secreta publicada. Pero en mo- CARME VIDAL gua secreta. Por unha parte ná- mento algún mostra o que, dal- rrase o proceso de aprendizaxe Xesús González Gómez escribiu A lingua secreta (Colec. Froita do Tempo, A Nosa Terra) como un acto gún xeito, se podería definir co- dun neno e pola outra a historia de xustiza coa memoria de seu pai, militar republicano, e de todos os antifascistas que loitaron pola li- mo satisfacción literaria. Mesmo, do pai e, en especial, da súa es- berdade. Debíallo desde que un día de neno na Rúa tremou ao saber o frío que se pasa nun campo de apurando o discurso, o escritor tancia nun campo de concentra- concentración. Cando el descubría que había unha lingua distinta da que falaba, a dos maiores, a proi- chega a dicir que nin sequer lle ción nazi. O libro nace como un bida. Para o autor a literatura precisa de vida. Non é esa condición que lle falte a este seu novo libro. preocupa se o que recolle o seu acto de xustiza. Hai catro anos novo libro é ou non literatura. A caiu nas mans de Xesús Gonzá- alegría venlle de ter cumprido lez Gómez un artigo de Annie coa memoria de seus pais mortos Kriege, unha comunista france- e, tamén, por convertirse no autor sa, no que se dicía que os anti- do libro que lle debía tanto a eles fascistas españois eran fillos na- como aos seus, aos que compar- turais do stalinismo. “Indignou- ten canda el a mesma historia. me e quería contestar. Foi entón Xesús González Gómez na- cando decidín escribir a historia ceu na Rua (1950) pero mar- do meu pai nun libro no que in- chou moi novo para Barcelona cluín a memoria da infancia. Por (1966), cidade na que continua unha parte era unha débeda per- vivindo. Regresa tamén nesta soal e, por outra, serviu tamén obra de “autoficción” ao espacio de autoanálise que explicase por que marca a súa nenez, a memo- que cheguei a falar galego” ex- ria persoal da infancia e de en- plica González Gómez. Os rela- contro cunha lingua que, ao tos camiñan parellos, sen se cru- igual que a biografía do pai, zar, o neno atópase coa lingua “pertencía á tradición dos derro- mentras o pai desvela a súa me- tados”, seguindo a terminoloxía moria. “A min, como a moitos, de Walter Benjamin, un dos seus roubáronme a lingua. A outros autores preferidos. “O que mar- negáronlle a memoria. A min cha non pode explicar a emigra- déronma meus pais. É un dobre ción, como di Berger. Serán os proceso que quixen unir” sinala. seus fillos os que a expliquen Son relatos parellos e, como pero xa nunha lingua que non é tal, nunca se cruzan. Pódense a nosa. É imposíbel narrar a mesmo ler de forma independen- emigración en galego. Son os te. A separación está tamén no mortos os que pesan” explica o estilo da narración. Entre outras autor, de condición emigrante. cousas, na historia do pai desa- O autor de A lingua secreta parecen as maiúsculas o que lle é un recoñecido crítico literario. dá un toque de distinción xa a Despois de ter escrito sobre un golpe de vista. E comeza sempre sen fin de obras non lle preocu- coa mesma frase, escrita case a pa agora que o seu libro poda forma de ladaiña: “... máis o sol ser mirado cun maior coidado. facíalle ben ao darlle no seu ros- A. PA N AR O “Quero simplesmente oferecer tro consumido”. A imaxe veulle Desde que comeza a falar, grandes esquecidos. Foron loitas lugar de nacimento. Tiña trece uns recordos. Nada máis. Hai un día ao autor e decidiu mante- sábese que o autor de A língua a vida ou morte e roubáronlles a anos e ata alí chegaran uns téc- grandes escritores dos que son la ao longo do libro. “Matinei en secreta non quixo só recuperar historia. Moitos morreron case nicos franceses que traballaban un lector marabillado pero non que un día estaría pegándolle o no libro a memoria de seu pai na miseria. En España negaron nas obras dos Saltos do Sil. Seu podo en ningún momento pen- sol no campo de concentración, senón a de todos os antifascistas que existisen homes e mulleres pai botouse a falar francés, des- sar na posibilidade de ser o seu que tería frío e viríalle ben e esa que loitaron pola liberdade. que loitaron contra o fascismo”. treza que o cativo non coñecía e discípulo” afirma. Considera sería a maneira de que puidese “Como dicía León Felipe, o nen sequer intuía como o seu que a literatura necesita viven- recordar. A ausencia de maiúscu- exército republicano español era Tráxico francés pai podía ter alcanzado. Quedou cias e desbota a escrita experi- las significa, en certa medida, o único exército do mundo que abraiado e foi cando lle conta- mental en si mesma. “A boa li- que o home no campo non é na- non tiña Deus. Foron e continú- Por iso, a historia de seu pai ron a tráxica maneira que seu teratura nace do interior de cada da, é animal e non pode haber an a ser maltratados pola histo- quere ser, en certa medida, a de pai tivo de aprender francés. quen”, di. Confésase incapacita- nada superior, nada que chame a ria. Os exilados que marcharon todos eles. A Xesús González Tempo despois sería o fillo do para a ficción e, ao mellor ta- atención do leitor. Trátase dun a Francia, que cairon en mans Gómez chegoulle en carne pro- o que se vería na obriga de mén desa imposibilidade, agro- tempo distinto a todo” explica dos nazis e pasaron polos cam- pia. Soubo dela por vez primei- transmitir aquel relato que a el ma a vida toda recollida en A Xesús González. pos de concentración son os ra un remoto día na Rúa, o seu lle chegou con dor un día na lingua secreta.♦

OBRA POÉTICA COMPLETA Manuel María

PREMIO MELLOR LIBRO DO ANO 2001 FEDERACIÓN DE LIBREIROS DE GALICIA XI Edición Premios Irmandade do Libro

ler é ser Á venda en todas as librerías Nº 1.010 ● Do 26 de

A Xoani a O ÚNICO PERIÓDICO INFANTIL CUN SUPLEMENTO PA R A A D U LTO S Q U E S E C H A M A A N O S A T E R R A andeira Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

Sobre o lombo do regueiro navega unha xoaniña o fume dos automobeis nunha folla de salgueiro. est a po er Vaise do eido nativo. Quere ter diante dos ollos paisaxes que nunca tivo. en perigo a vida

Dende o intre que embarcou do planeta sente unha fonda morriña do prado onde se criou.

Mentres deixa atrás o val vai dicindo polo baixo: “volverei ó salgueiral”.

E unha mañá raioleira, por entre vimbios e fentas PEPE C ARREIR O voltou a xoaniña andeira. O número de automobeis son os causantes da choiva público. Hai familias que teñen Xosé Neira Vilas multiplícase cada ano, sobre ácida que converte os campos dous, tres e ata catro coches e (Do libro Cantarolas). todo nos países ricos. Cada en desertos. úsanos mesmo para coche solta a atmósfera gases desprazamentos moi curtos perxudiciais para a saúde Usar máis que podían realizar a pé. humana. Algunhas cidades o transporte público Outras persoas que traballan están cubertas no mesmo lugar podían permanentemente dunha capa Os defensores da natureza din compartir un veículo, LIBROS NOVOS de fume que provén dos tubos que é posíbel vivir ben sen aforrando así gasolina e de escape dos automobeis. Os contaminar tanto. Por contaminando menos. O fume ecoloxistas están preocupados exemplo, no caso dos dos automobeis é tan porque estes gases, xunto cos automobeis, deberiamos perxudicial para a saúde como que soltan algunhas industrias, utilizar máis o transporte o fume do tabaco.♦

P A R A E N T E N D E R M E L L O R O S G A T O S

CANDO SE ACHEGA C O A ERGUE O RABO DE GOLPE E O CABEZA LADEADA INDICA AXITA INDICA AMEAZA DE CONFIANZA. SE DOBRA AS ATAQUE. O RON-RON INDICA PATAS TRASEIRAS É SINAL DE QUE ESTÁ A GUSTO. CANDO QUE ESTÁ TRANQUILO. CANDO MIAÑA PODE DICIR CALQUERA ABRE OS BIGOTES EN ABANO É COUSA, DEPENDE DO TO N E Valdamor QUE ESTÁ EN TENSIÓN. CANDO DA INTENSIDADE.♦

A ciencia xa venceu á morte, pero aos humanos estalle proibido ter fillos. Un importante político encóntrase no cárcere por ter desobedecido esta norma fundamental. Velaí o argumento de Valdamor, unha novela de ciencia-ficción da autoría de Beatriz Loli bota a maragota García Turnes, editada ao mar para que siga vivindo. ¡A pesca da moita pena! O

por Galaxia. R

♦ I E È mellor mercar R R A C

o peixe na praza. E P E P VAN DE PESCA 9 Nº 1.010 ● Do 26 de

De esquerda a direita: Unha draga xigantesca ergueu a caixa forte do Douro. O barco británico de vela e vapor abordou en 1885 un cargueiro vasco fronte a Corme e afundiuse. Sverker Hallstrom, o aventureiro sueco que roubou o tesouro publica a súa foto para dar confianza aos compradores. Moedas roubadas a 718 euros Unha compañía de cazatesouros vende o botín de Douro asaltado na costa de Corme en 1996

GUSTAVO LUCA Vintecinco mil moedas de ouro, roubadas hai seis anos na costa de Corme polo aventureiro sueco Sverker Yngvesson Hallstrom, véndense a 718 euros a peza en internet. Para mellorar o prezo dos soberanos de ouro dos tempos da raíña Victoria, Hallstrom ofréceos nun cofre de madeira co relato en pergameo do tesouro afundido. O botín foi arrancado do barco de pasaxe Douro, afundido en 1885 a menos de catorce millas do con do Roncudo, en Corme.

Pola súa situación na beiramar, gación mariña , segundo permi- entre as Sisargas e a entrada de so da Capitanía do Porto da Co- Corme, o Douro pertence ao ruña. Esta autorización estaba patrimonio marítimo galego o extendida a nome da sociedade que non impediu que a capita- norteamericana International nía do porto da Coruña autori- Marine Salvage; a compañía zara ao aventureiro Hallstrom, Hallstrom Holdings ten a súa de 57 anos, un permiso para ra- sede en Singapur. palo cunha draga ciclópea que “Convértase en propietario estragou sen remedio o valioso dunha peza histórica”, invita a pécio (ver ANT número 924, publicidade de Hallstrom. “A pe- páxina 40) . sar das pegadas do tempo e das “¡Compre a traveso de inter- mareas, as moedas de ouro bri- net as moedas do vapor da RMS llaron cando viron a luz do sol. (Royal Mail Steam) Douro!”, in- Son pezas raras do Brasil e Por- vita a propaganda no enderezo tugal, algunhas delas de 1700 ou www. Shipwreckexplorer.com da soberanos dos tempos da raíña empresa Hallstrom Holdings Victoria, que causaron sensación que conta que a localización na Un mapa dos depredadores localiza o Douro na costa galega. A empresa de Halllstrom ofrece as moedas nunha ucha de madeira ao seren identificados”. beiramar galega do barco foi po- con certificado e unha historia de como foron roubadas. Os compradores de moedas, síbel mercé a consulta “do xor- louza ou pedras preciosas reci- nal coruñés La Boz (sic) de Gali- pas feitos por eles mesmos para situación exacta do casco inter- trazos definitivos ao mapa do ben da casa Hallstrom un libro cia, fundado meses antes da trá- preveren os accidentes nos que viron a seguir técnicos do Ifre- tesouro de Corme. coa Historia do Douro, un certi- xica abordaxe (de feito, La Voz hai risco de enganchar os apare- mer (Instituto Francés de Inves- A propaganda explica que a ficado de garantía e un vídeo so- aparecera no 82) porque precisa llos. Coa axuda deles situei to- tigación para a Explotación do draga Deep Sea Worker levan- bre a caza do tesouro na costa a hora na que o Irurac Bat cru- dos os naufraxios daqueles fon- Mar). O Ifremer, primeira insti- tou lingotes de ouro e moedas galega rodado por Karel Prokop zou as illas Sisargas”. O Irurac dos. Sobre todo, cos dados que tución pública francesa de in- que foron transportados dese- para a produtora francesa Le era o barco de carga vasco que nos dera o mariñeiro Francisco, vestigación mariña, é armadora guida á illa de Jersey, no canal Sept Arte Constance Film. Na abordou o vapor Inglés, á vista que nos permitiran confrontar do barco Thalassa xunto co Ins- da Manga. Non dá conta das Xunta indican que o botín do da costa de Corme. nomes, tamaños e as datas dos tituto Español de cargas de dinamita coas que re- Douro estaba nunha zona de Hallstrom conta que a pri- pécios que aparecían no sonar”. Oceanografía, que investira mil mexeron a lama na beiramar de costa administrada polo Estado. meira información sobre o millóns de pesetas neste labora- Corme co obxecto de identifi- Na realidade, os sucesivos go- Douro chegáralle a traveso do Oceanógrafos torio flotante. No tempo que car os restos do Douro nin rela- bernos autonómicos do PP recu- aventureiro británico Nigel á procura de tesouros lles quedou libre despois dunha ta que as enormes mandíbulas saron lexislar sobre o patrimo- Pickford en 1991. Afondando campaña con técnicos españois da draga estragaron completa- nio subacuático para non estor- na documentación de Pickford, Un submarino teledirixido de para sondar almeiros de parro- mente un pécio que segundo a bar os negocios dos aterros so- que recibira información do te- última xeración identificou res- cha e sardiña, os especialistas Lei non lles pertencía. Só esta- bre a beiramar. Na práctica, isto souro do seu pai, o sueco deli- tos do Douro e para establecer a franceses do Ifremer aportaron ban autorizados para a Investi- significa que a consellería de mitou o lugar no que afundira o Pesca pode sancionar a un mari- Irurac en singradura da Coruña ñeiro da baixura por un chincho para Habana, a partir da infor- que non dá a medida pero nunca mación de La Voz, pero sobre vai molestar a un pirata coma o todo polas indicacións que lle tal Hallstrom. Veciños de Laxe facilitaran os mariñeiros de La- propuxeron ao goberno de Fraga xe sobre a natureza do fondo na a adquisición a conta dos orza- costa. “Os patróns do arrastre mentos autonómicos dunha pre- coñecen a costa na que pescan sada de moedas do Douro. Se- coma a palma da man –explica gundo contan, a resposta da Hallstrom– e sérvense de ma- Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Xunta non se pode reproducir.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

emos moi claro o que queremos. Ao ‘Tprincipio, coido que lle pasa a todos os grupos, copiamos as bandas que nos gustaban. Daquela es- tabamos moi influídos polos músicos europeos de death metal. Agora busca- mos a nosa identidade aín- da que non me sexa posí- bel catalogar o disco neste ou noutro estilo concreto. En El tristezas cabe rock, metal, punk e ata electróni- ca”, explica Xosé Barros, compositor, cantante e bai- xista. Non teñen medo de utilizar samplers e progra- macións. “Nós só temos medo de Facenda e como non temos diñeiro, non hai problema”, sinala. Os Dismal son un caso de constancia. Pasaron case seis anos desde que comezaron a tocar, en 1993, ata que saíu The new bomb, o primeiro disco, en 1999. Editaron o seu segundo Makes your mind up coa casa portuguesa División House, asi que o compacto estivo antes en tendas por- tuguesas, belgas e alema- nas que nas galegas. “Da DISMAL, SEN MEDO edición epañola encargou- se Zero Records, preferi- mos esperar e ter unha me- A. ESTÉVEZ llor distribución”, conta Xo- sé. Da edición en Portugal derivou unha xira atípica El tristezas é o terceiro disco de Dismal, o grupo de Cotobade que os levou ata Eslovenia. “É que os portugueses (Pontevedra) que ensaia enriba da adega familiar desde 1993. Dei- sempre saen de xira por Europa e chegan a unha xan atrás o metal máis estereotipado para atopar o seu propio ca- morea de sitios”, di o can- isto. “Por un lado reflexa o podan sentir así”, explica co fiel. “A nosa música non ro a nós non nos obsesiona tante de Dismal. que sentimos cando pasou, Xosé. é a de Operación Triunfo, ser profesionais da música. Esperan que a súa pró- cando nos formulamos Di que son moi seus, para vender. Nunca se sa- Sabemos que o directo é o xima saída os leve por mandalo todo á merda ou que non queren imitar a be, Dover era un pequeno noso forte e, iso si, cando Austria, Italia e a República seguir co grupo. Por outro, ninguén e que non se cren grupo dunha compañía subimos ao escenario cré- Checa. Xa tiñan apalabra- é un titulo que tamén serve nada especial por ter un independente que se con- monos a hostia, compará- dos quince concertos en para outras persoas que se grupo que goza dun públi- verteu en multivendas. Pe- monos con calquera”.♦ novembro pero coincidiu coa gravación do terceiro traballo, tamén con Zero Breakfast in Tif fany’s Gar rincha Records. “Xa sei que todo o mundo acostuma a dicir H O X E E R G U I N M E C O N G A Ñ A S que o último disco é o me- DE AMAR... DE ENTREGARME... Vena llor, pero é que nos temos moita confianza neste en BIEITO IGLESIAS relación ao mercado espa- ñol”, comenta Xosé. O gru- bviamente, o éxito é unha cuestión de oportunidade. po de Cotobade, que no Ben di a rancia sabedoría agropecuaria: a pereira é momento da entrevista, Opró que está á beira. Así, o Bicho, célebre futbolista no prepara o ensaio na adega Campo da Loña auriense, non pudo fichar polo Real Madrid, de Viascón na que só mo- como Míchel Salgado, e tivo que contentarse coas lisonxas lestan “a algúns domin- dunha torcida afervoada: ¡Ala, Bicho, chulo, valente! gueiros aos que non lles Tampouco o María Santísima de Barra de Miño, xenial artis- gusta o ruído”, xa ten un ta da madeira, foi contratado por galería novaiorquina como oco feito entre os amantes algús escultores nosos contemporáneos, lanzados ao estrelato do metal. O vindeiro dous do business plástico. Onte admirábase meu pai das meiguices de maio presentan disco desas mulleres indianas, envoltas en preciosos tecidos e cunha na Nasa, en Compostela, pinta pillabana na testa, que non compiten coa beldade de aínda que estes días xa o Hollywood a lucir na alfombra vermella dos óscars unhas ca- presentaron na Coruña, en rísimas sandalias de pérolas, sen dúbida por falta de Bueu e en varias citas por- publicidade (e de imperio, quer dicirse, de poder). Por certo tuguesas. que tal exhibición orxiástica de luxo escandaliza ás poucas al- Daqueles rapaces que mas sinxelas que aínda non foron abducidas polo Becerro de empezaran en Dismal en Ouro de obscena colloada. Esa damisela con pés pexados de 1993 só quedan Xosé Ba- millós quizais non poda dicir, co labrego preindustrial, “Non rros e Iván Lorenzo. Com- debo nada a ninguén, unha pataca botei, unha pataca naceu”. pletan o grupo actual Xavi, Parece ser que o título de guapa tamén é venal. O público Lino e Carlos. Os cambios O Q U E N O N S E I oféndese coa fraude das misses destapada eses días por unha foron forzosos, como nos É A QUEN... xornalista intrépida. Isto lémbrame certa cantiga das festas explica o cantante, xa que no piso de estudiantes: qué tontería, pensaba que tú eras mía. os seus irmáns, Marcos, Eu non me fago de novas porque, no meu barrio, saíu elixida que compuxo algúns poe- unha miss co diñeiro de papá negociante. Este heroi moderno mas para o grupo, e des- derreteu a fortuna en empoleirar a filla nun certame de bele- pois Xavi, que tocou a bate- za e en casala nunha voda de rumbo, con asistencia de autori- ría, morreron nos dous últi- dades comellonas e reseña na crónica de sociedade. Despois, mos anos. O nome de El vendo aos ollos o espectro da ruína, enforcouse.♦ tristezas para este terceiro disco ten moito que ver con Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV ¿Que ten que ver que o alcalde de Pontevedra plante un carballo coa celebración do Día das Letras ao redor do Padre Sarmiento? No concello de Pontevedra fan unha aposta orixinal para achegarnos ao Padre Sarmiento. PA C O VILABARR OS Os carballos do Padre Sarmiento

A. ESTÉVEZ

O carballo que plantou o Miguel quedar moitos recordos. “Na nio cultural”, sinala o concelleiro Fernández Lores o 22 de marzo Boa Vila ocupamos unha casa de Cultura. no monte da Fracha, en Marcón, asoportalada na rúa da Palma. simboliza a un dos personaxes Algún tempo despois pasamos a Unha visita distinta do Coloquio dos vintecatro gale- residir en Mourente no pazo de gos rústicos escrito polo home- Santa Margarida construído po- Se vostede visita a rúa da Palma naxeado o 17 de maio. O tío lo meu pai á sombra do famoso atopara sinalizada a primeira ca- Marcos da Portela, os campesi- carballo que diante da ermida sa do pequeno Sarmiento na ci- ños, os mozos e as mozos, os ra- había e hai hoxe gracias á oposi- dade de Pontevedra. Desde o paces e raparigas que aparecen ción do Padre Rábago a que fo- concello propoñen un xeito dife- nestas coplas quedan simboliza- se cortado... e xoguei moitas ve- rente de coñecer rúas e prazas, dos con outros tantos carballos ces cos meus amigos”. seguindo as pegadas biográficas plantados por estudiantes, repre- do cura ilustrado, defensor e es- sentantes políticos e veciñais. O tudioso do galego. O historiador monte da Fracha queda moi per- Francisco Carballo guiará aos to do Chan da Parafita, onde se primeiros visitantes o seis de desevolvían estas escenas das abril pola Boa Vila. A partida, na coplas do Padre Samriento. praza da Verdura, para seguir po- Plantaranse máis carballos en la rúa que leva o nome Padre Pontevedra, que semella matar Sarmiento e polo colexio dos xe- dous paxaros dun tiro coa cam- suítas onde estudiou o frei. Os paña “Mil primaveras”: por un visitantes poderán achegarse á lado, divulgación cultural e por exposición sobre a súa figura no outro, repoboación de especies Pazo Mugártegui e subir pola en- autóctonas. Será nos centros es- festa de San Telmo ate Santa colares o vindeiro 22 de abril María, basílica sobre a que Sar- que se celebra o Día do Libro. miento deixou algún escrito. “Queriamos a marxe das cele- Cando se chegue ao espacio bracións institucionais, outras de central da cidade, A Ferrería, un caracter dinamizador que impli- poderá saber que Sarmiento tiña quen á xente máis nova nun mo- Frei Martín Sarmiento nun gravado de ideas propias e propostas sobre a mento no que algúns informes Muntaner. Feira Franca, hoxendía recupera- poñen en cuestión o futuro do da polo concello, e sobre o cami- noso idioma”, explícanos o con- Desta centenaria árbore do ño real de Castela. Última parada celleiro de Cultura, Luís Bará. que xa disfrutaba o futuro ilus- no museo, onde se poden ver os Libros e natureza xúntanse trado, o concello pontevedrés fi- manuscritos alí depositados e no concello pontevedrés como xo símbolo do Ano Sarmiento. A lembrar as avanzadas ideas de

se xunguiron na vida de Sar- arbore como parte da cultura. Sarmiento sobre as bibliotecas. S O miento, naturista, amante das “Queremos plantar outro carba- Como recoñece o concelleiro de R R A plantas, arbores e animais. Dos llo novo ao lado deste centenario cultura, é un xeito de turismo B A L I

quince anos que pasou en Ponte- para simbolizar a continuidade cultural ao que todo o que queira V

vedra, desde que era un recen do compromiso co idioma e para está convidado durante tres sába- C A nacido, en 1695, haberíanlle inculcar o respecto polo patrimo- dos consecutivos.♦ P Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV

Sitios Paula Bergantiños O fracaso

XURXO LEDO Quince anos da Casa das Crechas

nha das claves para Dan a entrada as cores de dúas entender o que nos vidrieiras que debuxan gaiteiros. Uesta a acontecer os ci- A madeira e a pedra falan dun dadáns e falar con galegos dos primeiros locais que quixo que ven con normalidade primar a música do país e darlle como compañeiros de publicidade a diferentes xeitos traballo cobran 32.000 de expresar a língua e cultura. euros o ano namentres Cos seus sinais de identidade, a outros cobran pouco máis Casa das Crechas é un dos pubs de 10.000. máis emblemáticos de Santiago Estes mesmos galegos e visita obrigada na cidade. No xustifican que uns quince aniversario, segue a ofre- compañeiros teñan móvil cerse como espacio alternativo de empresa, que os gastos para o contacto e a comunicación de desprazamento estén cu- entre xentes, para a creación e o bertos e que as comidas es- pensamento en liberdade. Varias tén pagas. ampliacións, unha chea fotos e Incluso entenden que no obxectos e detalles que forman momento do reparto de be- parte da vida dun lugar que se foi neficios só algúns facendo co paso da xente. participen sin importar os “Frente a globalización e un demáis, que parecen non poder mediático asfixiante e nun ter direito nin a existir. momento no que nen sequer os Moitos galegos pensan dereitos básicos están garantidos, A. PA N AR O que cando unha empresa a Casa das Crechas retoma a fi- serie de actividades que se van Buscar puntos de encontro que mana e as máis de 200 actua- vai mal o que se debe facer losofía coa que naceu e que sem- desenvolver durante todo o ano e poñan en común os nosos interes cións programadas na súa histo- eé despedir os traballadores pre mantivo. Non é que os bares que comezaron con xuntanzas de e inquedanzas”, explica Belho. ria, na Casa das Crechas o me- que están todo o día nunha poidan facer nada espectacular músicos, sesións de dj´s e de no- Outro dos proxectos que llor dos costumes é o de acoller máquina deixando a súa vi- para mudar o mundo, pero si po- vidades discográficas, da música nasce co aniversario é o de fa- concertos espontáneos. Esa mada, nembargantes os execu- den converterse nun punto de ende raíz. O repertorio de sons cos cer unha relectura do que ten neira de entender a taberna co- tivos permanecen na contro no que relacionarse e co- que atoparse no local foise enri- pasado nos últimos quince mo lugar de encontro non é ex- empresa como salvadores ñecer outras cousas. Nós, por quecendo co tempo e a descuber- anos, con conversas abertas que clusivo da etapa actual deste do desastre que eles exemplo, estamos centrados na ta do mundo celta que caracteri- xiren ao redor de temas como a pub. Quen o leva conta que mesmos provocaron. música, a nosa oferta é máis vo- zou ás Crechas nos primeiros língua, o movimento estudian- existe documentación que acre- Aínda hai galegos que cacional que comercial”, di un anos sumouse tamén a aposta por til, o feminismo... Debates so- dita que a finais do século XIX, pensan coma os fascistas dos seus proprietarios, Vítor Bel- dar a coñecer ritmos de todo o bre un tempo no que a música no mesmo inmóbel, existía ta- italianos e xustifican fundir ho. Conta que o detonante para mundo (África, Asia, Europa do galega pasou de ser un fenóme- mén un local ligado a hostelería barcos de emigrantes. Gale- súa apertura, nos oitenta, xurdía Leste, Sudamérica...) as novas no emerxente a unha realidade no que se xuntaban os músicos. gos que emigraron, que fo- unha noite na que a el e a un gru- tendencias e a mestizaxe. O seu consolidada. Encontros con Pero alén do antecente históri- ron noutros barcos cara Ve- po de amigos os botaron dun bar tesouro musical tradúcese en perspectiva histórica nos que se co, a actual Casa das Crechas, nezuela, Arxentina, por estar tocando. “A rabieta do máis de 4.000 volumes a disposi- quer buscar o contraste con pro- situada ao carón da Praza da Uruguai, etc, sen estudos, primeiro momento deu logo paso ción de quen queira escoitalos. tagonistas de diferentes mo- Quintana, serviu de inspiración sen cualificación, a unha idea máis madurada”. “É importante non ter unha pers- mentos e que poderían tomar para outros, e hoxe non son escapando da pobreza no A programación que acolleu pectiva endogámica e sí poder forma nunha publicación. poucos os negocios que parten seu país namentres outros no mes de Marzo a Casa das falar da música galega con Ademais da música que se do recoñecimento e a posta en permanecían loitando na Crechas quer ser o inicio dunha maiúsculas dentro do mundo. pode escoitar calquer día da se- valor da propia identidade. ♦ súa terra. Hai galegos que ven con bos ollos que rapaces do terceiro mundo traballen Meu Santo, Miña Santiña f rancisco a. Vidal escravizados por un can porque polo menos teñen traballo. Claro que os seus fillos merecen mellor sorte. San Vicente Ferrer, un frade con moita labia O fracaso dun pobo aparece cando as súas xen- Era Vicente un simple diácono, O milagre veu cando, esa mes- ministro, cando sente na cadeira do de Antequera, no coñecido tes creen que son cando os seus superiores o manda- ma noite, tal e como pronosticara, papal aviñonesa. como compromiso de Caspe, intelixentes por comer ron desde Valencia para predicar atracou a porto un barco de víve- ero aló polo 1399, canso quen logo non tomará unha deci- todos os días. Aínda que se- en Barcelona, onde a poboación res, e o pobo barcelonés achegouse da burocracia, Vicente de- sión sen contar antes co consello xa pouco, cando as persoas estaba pasando por unha das moi- en masa ao convento para manifes- Pcide deixar as intrigas pado dominico. xustifican que uns gañen tas fames negras da época, e os go- tar o seu agradecemento a Vicente; lacianas e volver a predicar en ero como o del era predi- máis de tres veces cos bernantes da cidade, por moito que e os superiores houberon de trasla- distintos lugares de Europa, ser- car diante das masas, sen- outros, cando se considera pedían axuda eran incapaces de dalo a outra cidade para evitar as móns político-relixiosos que atra- Ptía un pracer inexplicábel lóxico que extranxeiros con calmar aos alporizados cidadáns. desordes provocadas pola euforia. ían ás masas e arrastraba detrás de cando era capaz de facerse enten- fame sexan expulsados e se xente non estaba para a ordenado, e dada a súa si a un grupo de siareiros alcuma- der en todas partes e diante de fan contratos millonarios a contos cando chegou fluída oratoria e sólida dos a “Compañía” organizaban calquera oído por moi estraño xogadores de fútbol. A Vicente, iso de predi- Xpreparación, percorreu actos relixiosos e procesións noc- que este fora aos seus nativos O fracaso dun país pro- car sen dar pan non soluciona varias universidades europeas co- turnas durante as que se flaxela- acentos valencianos. Desde a dúcese cando nos nada; pero el, para distraer a mo lector de Teoloxía e profesor ban ao grito de “Misericordia”. Lombardía ata Andalucía, desde manifestamos por un equi- atención dos fregueses, permi- de Filosofía, ata que un día, coa Aseguraban algúns autores que o Piamonte ata o Rosellón, Gali- po deportivo e permitimos tiuse a liberdade de deixar os desculpa de ter soñado con Xesús, esta “Compañía” estaba formada cia ou o País Basco, sempre era que os traballadores das evanxeos a un lado e falarlles da quen na compaña de santo Fran- por preto de dez mil seguidores escoitado con atención e aclama- empresas sexan votados sen fame, das crises económicas e cisco e santo Domingo de Guz- entre homes, mulleres e nenos. do como grande orador. Incluso, escrúpulos, cando das gracias de Deus para cos mán o visitaban e lle recomenda- Todo un espectáculo de moi- como un milagre máis da súa ma- esquencemos que a materia seus fillos, quen aperta pero non ban deixar a cátedra para predicar nantes penitentes. rabillosa oratoria, cóntase que en prima da que gozamos no aforca e “esta mesma noite per- polos pobos, marchou a percorrer Era tal o seu milagroso poder discusións directas con xudeus e país, en Occidente, procede mitirá que atraque un barco de a Europa das distintas sensibilida- de convocatoria que, nunha oca- musulmáns, estes acababan dán- de Serra Leona, de Bolivia, mercadorías”, concluiu; e o frei- des políticas, e así, en 1380, dian- sión, en Barcelona, que daquela dolle a razón e pedindo o bautis- de Ecuador, de Nixeria, de re puido ver desde o púlpito co- te da división existente na Igrexa tiña un censo de algo máis de mo inmediato diante de todos os Kenia, de Angola e doutros mo os famélicos rostros amosa- con Clemente VII en Aviñón e Ur- trinta mil persoas, acudiron ao siareiros da súa “Compañía”. tantos países colonizados ban o ledo aceno da esperanza. bano VI en Roma, el ponse a favor seu sermón vintecinco mil. E como non podía ser doutra por franceses, alemáns, ho- “Un bo predicador tamén de- do primeiro escribindo un atrevido E esa capcidade para atraer maneira, desde o día da súa mor- landeses, españois, etc, pero be transmitir optimismo”- pen- libro dedicado ao rei verdadeiro polo don da palabra, non lle pa- te, un cinco de abril de 1419, ata non queremos os seus sou para si todo fachendoso-, sen herdeiro da cadeira de san Pedro. saba desapercibida aos políticos que o seu paisano, o papa Calix- noxentos habitantes porque embargo, cando chegou ao con- A toma de partido converte da época, que o chamaban como to III o canonizou, só pasaron aquí non hai sitio.♦ vento, o seu superior recibiuno ao dominico en asesor directo do mediador en casos sucesorios, trinta e seis anos, cando aínda vi- cunha tremenda rifa por facer príncipe e futuro rei Xoán I, ase- como foi á morte de Martín I, vían moitos daqueles seus siarei- profecías sen fundamento. made en conselleiro de Pedro cando apoiou ao infante Fernan- ros, de a pé e de solio.♦ Nº 1.028 ● Do 4 ao 10 de abril de 2002 ● Ano XXV Anacos de Borobó O exemplo de D. Alejandro R. Cadarso

Nos exemplos precedentes dos Xa que Novóa Santos e Ro- diputados da República, Antonio dríguez Cadarso poderían formar Rodríguez Pérez e Ramón Suá- unha disas míticas parellas médi- rez Picallo, singularmente no úl- cas, que en clásicas ocasións se timo, aludín á personalidade do elevan ata o Olimpo; coma no A. N .T. seu compañeiro da candidatura caso de Podalirio e Macaón, fi- da Conxunción Republicano-so- llos de Esculapio, na Iliada. Ou cialista pola circunscripción pro- subindo os altares cristiáns, co- Carlos Núñez vincial coruñesa, para as Cortes ma os santos Cosme e Damián. Constituintes daquil réximen, D. Así armonizaba a personalidade ‘Bretaña Alejandro Rodríguez Cadarso, o xenial de D. Roberto, hierofante magnífico Rector entón da Uni- da Patoloxía, preclaro mestre da é a miña Galicia versidade de Santiago. Candida- Medicina interna, coa espléndida tura triunfante na que participou humanidade de D. Alejandro; idílica’ tamén o seu xenial colega e com- cuio maxisterio no seu anfiteatro padre, D. Roberto Novoa Santos. de Anatomía, alcanzaba cumes A.N.T. ando, medio século que sen deixar de pertenecer a ¿Por que recapitula no dis- despois, o inesquencí- ciencia, lindaban cas cimas da co Todos os mundos? bel Antonio Cadarso arte. Tanto que moitos universi- Marca un cambio de eta- C quixo que colaborase eu na mo- tarios, alleos á súa Facultade, pa. Na industria é xa un cos- nografía adicada a seu pai, den- acudían a cátedra de Cadarso pa- tume facer antoloxías, así que tro da extraordinaria serie de su- ra escoitar as súas leccións res- preferín collelo da miña man plementos sobre as Figuras de la plandecentes, pola súa diafani- e aproveitalo para dar a coñe- Universidad ciompostelana, que dade e fermosura, de prístina cer colaboracións con artistas coordinaba no diario local, entre- elocuencia. de fora que aínda non se ou- gueille o capítulo inédito do meu uido ser chamado Rodrí- viran. Levo dous anos vivin- Memorial de Trevonzos, titulado guez Cadarso “o orador do entre Galicia e Bretaña e o El Rectorado de Cadarso. Pero o da Anatomía”, dun xeito próximo disco vai conter mú- P meu máximo amigo santiagués, semellante a aqueloutro paisano sica bretona. Gustaríame que en vez de incluílo naquil suple- e homónimo seu –santiagués por tivera repercusión en Francia. mento, reservouno para que ser- máis señas– Rodríguez Carraci- ¿Que aporta vivir en vira de fundamento a extensa do, D. José, sempiterno Rector Bretaña? biografía que preparaba do seu da Universidade Central ata o A primeira vez que fun ti- ínxel proxenitor. Aínda que o seu pasamento, proclamado a co- ña trece anos e sentinme un temperán pasamento, en plena tío “orador da Química”. Posto artista. Descubrín como Cas- maturidade intelectual, de Anto- que a elocuencia de Cadarso na telao e Cunqueiro beberan dos nio Cadarso, impediu que a cul- cátedra non era menor que a de autores decimonónicos bre- minara; proseguindo inédita por Carracido nas academias, e coi- tóns que codificaron a identi- ende, a miña lembranza do máis do que somentes foi superada, se dade como pobo. Para min magnífico Rector da Minerva ben en disciplinas coma Xeogra- Bretaña é unha Galicia idílica. santiaguesa. Demasiado longa fía e a Historia, máis propicias Acaba de tocar na Noi- para que colla nista páxina, polo ao lucimento oratorio, por D. te Celta de París ante cen que procurei evitar as digresións, Ramón Otero Pedrayo; o seu ex- mil persoas. e así coido que cabera poñer aquí celente compañeiro de escaño Foi abraiante. Se os irlan- o seu exemplar exemplo. comprometido trance do tránsito cia. Curados polas prodixiosas nas Cortes Constituintes da II deses son os mestres da mú- da Monarquía República. mans de Romero Molezún, de República Española. sica ao redor dunha mesa, os ■ A MAN ESQUERDA DE CA- Vilar Iglesias, de D. Miguel Gil bretóns sono da música ma- DARSO. Aquela Universidade da ■ A FLORACIÓN DA UNIVER- Casares, ou ben, no Hospital Re- ■ A HISTORIA QUE NUNCA cro. Nunca estiven na lúa pe- República, na que entrei o em- SIDADE. Por iso e polas súas ini- al, polas de D. Angel Baltar ou FOI. Naquelas Cortes, compostas ro o de París coido que se pezar o curso 1931/32, viña sen- ciativas culturais, especialmente de Puente Castro. en boa parte por egrexios intelec- achegou bastante; o público do rexida, dende os augurais dí- a creación da Residencia de Es- tuais, a palabra de D. Alejandro tardaba dous segundos en esas da Ditablanda de Berenguer, tudantes, o prestixio de don Ale- ■ CADARSO E NOVÓA SAN- se escoitaba, nos pasillos e nas coitar o que eu dicía. Atópo- por D. Alejandro R. Cadarso. xandro foi extraordinario e ex- TOS. Pois ben, a cima entre todas dimisións, cada día con maior in- me moi a gusto cos músicos Acedera ao Rectorado, dende o tendeuse a toda Galicia; verda- aquelas eminencias médicas e ci- terés. Así, denantes de partir de bretóns, cos que vou traballar posto de vicerrector, a raíz dos deiramente impar na historia da rúrxicas, estaba ocupada pola Santiago o Rector Cadarso, atri- para o próximo disco, pero disturbios escolares ocurridos Universidade galega. Penso que personalidade xenial, un tanto bulado pola recente morte do seu aínda queda moito por facer en Santiago co pretexto da pin- vivía ista no momento do seu enigmática, máxica de Novoa xenial compadre, para asistir ás no interceltismo. O outro día toresca actuación rectoral de D. máximo esplendor; que se inicia- Santos. Nin remontándose a Va- novas sesións das Constituintes, no festival de cine e tv dos Luis Blanco Ribero. ra nos últimos meses da Ditadu- rela de Montes podería atoparse se extendera o rumor en Com- países celtas en Quimber, os Tivera que desprazarse, den- ra de Primo de Rivera, cando un fenómeno semellante de postela de que na próxima situa- escoceses eran reacios á par- de a vila e corte, o Ministro de arribou á Facultade de Dereito grande bruxo das tribus galegas. ción ministerial levaría a carteira ticipación galega por non Instrucción Pública de Bellas unha promoción de catedráticos Habería que retroceder moito de Instrucción Pública. Iste Mi- considerala celta. Ao final, o Artes, D. Elías Tormo, para contan mozos coma ilustres; aínda máis atrás, pois don Roberto, po- nisterio semellaba feito a man- noso concerto convenceunos. vencer ao popular ciruxano Ca- que fatalmente a un diles, García la sua tez morena e a súa lumi- tenta para o talento e a experien- O de Bretaña, ¿unha llitos de que dimitira do Recto- Labella, a furia facha enloque- nosa mirada, parecía descender cia de Cadarso. No seu cometido etapa vital ou algo máis? rado; calmando así os ímpetus cidada sacrificaríao axiña na súa dos mouros; a extraña raza medi- terá ocasión de mostrar a súa ca- Agora estou alí traba- revolucionarios do estudiantado Granada. Mais Recasens Siches, terránea que vela o arcano dos pacidade negociadora e a forza llando, pero sempre vou per- santiagués, encauzados polos Arias Ramos, Ruíz del Castillo, nosos castros. da súa elocuencia. Se as circuns- manecer vencellado con esa dirixentes da FUE. O histórico e algún outro poideron aínda dar en embargantes, a tancias o favorecían, acaso fose a terra. En Bretaña hai sete ae- sindicato estudiantil que enton- na compostelán e noutras univer- Universidade de San- catapulta que lanzara ao magnífi- roportos, AVE e ferris con ces contaba a seu frente con xó- sidades alleas, durante longos N tiago perdera, polo co Rector de Santiago a máis ele- Gran Bretaña e a ninguén se venes turcos da categoría de anos, a varia lección do seu notá- seu traslado á Central, tras dispu- vadas responsabilidades na go- lle ocurre talar un carballo Carballo Calero, García Sabell, bel saber xurídico. Tal eclosión tadísima oposición, a iluminada bernación da República. de douscentos anos. José Mª Castroviejo, etc; quen da Facultade de Dereito, de orixe mente de Nóvoa Santos, quedan- Pero, desafortunadamente, só ¿Gustaralle ao seu pú- comenzaron a facerse notar en foránea, coincidiu no tempo coa do xa para sempre o vacío na cá- cabe facer agora exercicios da blico un disco de música tales querellas. floración da Escola Médica com- tedra que axiña procurará cubrir “Historia que nunca foi”. Xa que bretona? O Ministro, e célebre arqueó- postelá, cuias raices bebían natu- a sabiduría médica do Dr. Pena; non todos siqueran sabrán que Seguro que si, vai ache- logo, designou a Cadarso Rector ralmente na Fonte Limpa de pero que no clima intelectual de un accidente mortal, na estrada gar máis Bretaña a Galicia. da nosa universidade tendo en Fonseca. Os nomes de varios dos Galicia e na súa mitoloxía rural de Galicia a Madrid, truncou o Publico e colaboradores son conta a autoridade natural que seus mestres ingresaban xa na quedou vacante. Ninguén sentiu destino científico e político de D. xa a miña familia, que vive emanaba da súa figura prócer, Mitoloxía popular galega, a pi- tanto, sen dúbida, a ausencia de Alejandro. ¿A onde chegaría se il nun mundo moi complicado. corpulenta, maxistral; dotada ques de constituír unha pleiade don Roberto, coma o seu compa- e a República seguiran existin- Sentín moito ter que suspen- ademais dunha man esquerda de esculapios enxebres: dado ñeiro de aula e de alma, D. Ale- do? ¿Por qué non imaxinar, que der as xiras por Arxentina, doadamente negociadora. Era e que de homes pasaban a ser se- jandro. Ligado a il en bautismal co seu talento negociador, sería Venezuela e Israel porque a foi preciosa para o trato cos es- mideuses no culto dos labregos alianza, que chegóu a ser o com- capaz de evitar a Guerra de Es- xente está pasándoo mal. ♦ colares revolucionarios e o manda Terra de Iria, ou dos mariñei- padrazgo de máis alto valor na paña? Ou cando menos, o holo- timento da orde universitaria no ros da Ría de Arousa, verbigra- ciencia médica española. causto de Galicia.♦ O Trinque Cámaras na historia

Despois de tantas exposicións mantén todos estes meses un

● de fotografías, quizais sexa bo percorrido por 2.000 cámaras,

2002 coñecer as cámaras responsá- algunhas rarísimas, como a XXV

de beis deses intres tan importan- Escopeta de Darier (1888). To-

Ano tes na historia. O Centro Por- das pertencen á colección de abril

● Coordinación: Eva Montenegro Piñeiro tugués de Fotografía, do Porto, Antonio Pedro Vicente.♦ de G U I E I R O D E C U L T U R A E E S P E C T Á C U L O S 10 1.028 ao Nº 4 Do

Cambre ■ CONFERENCIAS UÍS EOANE La vaca azul ■ EXPOSICIÓNS L S Á Fundación Luís Seoane gustaríalle compartir conti- O grupo chega ao noso país, onde vai dar DEBÚXAME UN CONTO go a lectura de textos de concertos en distintos locais: o venres 5 A Biblioteca Municipal é o Luís Seoane e tamén unha no Iguana Club de VIGO, ás 0:30; o sába- lugar onde vai estar esta pequena mostra dos seus do 6 ás 22:30 no Mardi Gras da CORUÑA; mostra ata o 16 de abril. mundos, nun día de lem- e o domingo 7 no Baranda do BARCO, ás branza e ilusións, o venres 22 h. O prezo da entrada é de 6 euros.♦ Cangas 5 de 9 a 21 h. na Casa da Cultura Salvador de Mada- ■ MÚSICA riaga (Durán Loriga 10, 2º) Fernández Flórez acolle esta exposición na súa sede. CORMORANT PRECONCEITOS NA VIDA O sábado 6 a banda galega, COTIÁ E NO DEPORTE FOLGUEIRA DE POL clasificada no que se coñe- Este xoves 4 ás 20:30 na sa- AAsociación de Artistas aco- ce como neometal, perso- la de conferencias da Fun- lle esta mostra na súa sede. Lectura de nalizado cun toque de góti- dación Caixa Galicia vai textos e visionado co e outro de psicodelia, ac- ter lugar esta charla. PATRICIA SALCHI tuará o sábado 6 na sala da obra de O café-bar Versión Origi- Luís Seoane Portobelo. DESTINOS TRUNCADOS nal acolle ata o 5 de abril a o venres 5 Os problemas da infancia e da súa mostra de fotografía. na CORUÑA CUARTETO xuventude son tratados neste PABLO CASTAÑO ciclo de conferencias organi- A formación de jazz vai dar zado por Caixa Galicia. O un concerto no Auditorio martes 9 ás 20 h. na Aula de A banda Municipal o venres 5. Cultura de Caixa Galicia fa- galega de larase sobre as drogas. neometal, Cariño Cormorarnt, ■ EXPOSICIÓNS toca en CANGAS o ■ TEATRO sábado 6. A Coruña MANUEL VIOLA BINOMIO DE NEWTON As súas pinturas poden ser Teatro do Adro será que ■ CINEMA olladas, ata o 30 de abril, na Allariz Burela poña en escena esta obra o galería Atlántica. domingo 7 no Auditorio ■ EXPOSICIÓNS ■ EXPOSICIÓNS CICLO DE JAZZ Municipal. Previo ao VII festival de jazz MARÍA JOSÉ que organiza a Fundación A que é coñecida como La AS IMAXES DE CASTELAO GALERÍA BURELA Chica, expón as súas pintu- Ata o 28 deste mes A Fá- Mostra das obras da sépti- Cedeira Barrié, tamén se celebra este ciclo adicado a grandes clási- ras, ata o 14 deste mes, no brica vai acoller a mostra ma edición deste certame, Pazo Municipal. adicada á súa figura. que podemos ollar, ata o ■ EXPOSICIÓNS cos do cinema con esta músi- ca como protagonista. O xo- venres 12, na Sala de Expo- XENEROS E sicións do Concello. AXUDASNOS ves 11 temos O trompetis- Baiona ta/Young man with a horn, TENDENCIAS NO S. XXI A SALVAR O PLANETA? Mostra fotográfica que aco- A sala Áncora acolle, ata o de Michael Curtiz (1950); o ■ EXPOSICIÓNS Cambados venres 12 ¡Quero vivir!/I lle a sala de exposicións da 14 de abril, esta mostra di- Fundación Caixa Galicia dáctica que pretende incul- want to live, de Robert Wise MINGOS TEIXEIRA ■ EXPOSICIÓNS (1958); o sábado 13, A histo- ata o 25 de maio. A Casa Consistorial acolle car aos máis pequenos a preocupación polo medio ria de Glenn Miller/The a súa mostra de pintura. X.M. TOMÉ PEPA SESTAYO ambiente. Glenn Miller Story, de Ant- Mostra de pintura na gale- hony Mann (1954); o venres Ata o 18 de abril ten aberta SANTIAGO JORGE & ría Borrón 4, ata o 23 des- 19, Nace unha canción/A unha mostra na sala Bomob. MARGARITA LACARTE te mes de abril. Cervo song is born, de Howard Mostra de pintura no centro Hawks (1948); e o sábado ASIA cultural Torrente Ballester. ■ MÚSICA ■ EXPOSICIÓNS 20, Ascensor para o cada- Nas coleccións do Museo de falso/Ascenseur por l´echa- Artes Decorativas de Ma- A Baña KARBON 14 + PALABRAS PARA UN PAÍS faud, de Louis Malle (1957). drid, mostra que poderemos EMBRACE ME OCEAN A Casa da Administración Todas as proxeccións na coñecer, ata o 5 de maio, no Museo de Belas Artes. ■ EXPOSICIÓNS A sala A Pera vai ser o lu- de Sargadelos acolle esta Fundación Barrié ás 20:30 F.J. VILAS DURÁN gar onde estas dúas bandas mostra, ata o 15 de maio, so- h. con entrada libre. Non O Colexio Oficial de Axen- sendo a adicada a Glenn Mi- ARMIENTO E A tes Comerciais acollerá a RAZOS tocarán os seus respecti- bre a historia da editorial S T súa mostra de fotografía e Obras de Laxeiro, Isaac Dí- vos repertorios o vindeiro Galaxia, desde a súa cria- ller, doblada ao castelán, as GALIZA DO SEU TEMPO pintura ata o 5 de abril. az Pardo, Seoane,... entre venres 12. ción en 1950 ata o ano 2000. fitas son en versión orixinal. A Fundación Wenceslao outros que poderemos coñe- cer na Casa da Cultura. Carteleira O Barco

■ EXPOSICIÓNS FALE CON ELA. Pe- trata de lembrar quen é. Pelícu- menaxe a Agatha Christie. Di- sentación dun musical no OCEAN´S ELEVEN. ☞dro Almodóvar presenta la na que nada é o que parece. rixe Robert Altman que participan, dous atraca- ☞Un ladrón organiza, esta vez unha historia de dous dores de telderete, un estafa- xunto con dez compinches LEIRA CHA A sala de exposicións de homes namorados de mulleres LANTANA.Aprecarie- ATANDO CABOS. dor e un pirómano organizan máis, un atraco aos tres casi- Caixanova ofrecerá esta en coma. Drama, aínda que ☞dade na relación interna ☞Na compaña da súa filla unha fuga da prisión na que nos máis rendíbeis de Las Ve- mostra ata o 12 de abril. con escasa emoción. de varias parellas atopa como e a súa tía, un home recén viú- están internados. Comedia gas. Comédia de ladróns. nexo de unión a desaparición, vo vai a Terranova, fogar dos de evasión. A MÁQUINA DO en estrañas circunstancias, dun- seus devanceiros, e descobre INTIMIDADE. Unha Boiro ☞TEMPO. Tras a morte ha muller. Todo indica que o que a súa familia non era moi ANTIGUA VIDA ☞parella reúnese unica- da súa noiva, un científico in- seu home a matou. Película aus- civilizada, aínda que na vila ☞MIÑA. Historia de dú- mente para manter relacións ■ TEATRO venta unha máquina do tempo traliana sobre as relacións entre todos teñen algo que ocultar. as amigas, unha delas obsesio- sexuais ata que el decide se- para cambiar o que aconteceu, as persoas e os seus prexuízos. nada con ter fillos e atopar á guila para saber algo máis de- SUPERMÁIS!!! pero cando o fai a moza morre DESDE O INFER- súa nai e a outra artista en ho- la. O que atopa non lle gusta e Talía Teatro vai poñela en por outra causa, por iso el em- SEXY BEAST. Un sá- ☞NO. Un inspector da ras baixas. Drama. síntese frustrado. escena o venres 5 na Casa prende unha viaxe cara o futu- ☞dico paranoico é envia- policía investiga os brutais da Cultura. ro á procura de respostas, pero do desde Londres a Almería na asasinatos que realiza Jack o PEDRAS. Catro mu- A CUADRILLA (The só atopa destrución. procura dun ladrón retirado pa- Destripador e sospeita que hai ☞lleres de todo tipo de ☞Navigators). Kem Lo- Bueu ra que faga un último traballo unha trama para ocultar un ámbitos pero relacionadas ach volve con outro filme de Bueu MOTHMAN. A últi- en Gran Bretaña. O ladrón non asunto amoroso do príncipe por un nexo circunstancial, alto nivel, adicado ao periodo ■ CINEMA ☞ma profecía. Despois da quere, pero teme ao matón. herdeiro. Intriga anti británica. enfróntanse con distinta sorte de privatización dos ferrocar- morte da súa esposa, sen saber a frustracións na súa vida fa- rís británicos. Boa labor dos cómo un xornalista aparece GOSFORD PARK. UNHA MENTE MA- miliar e afectiva. Boa pelícu- actores e óptimo ritmo narrati- BRIL A unha vila na que unhas miste- Con motivo dunha ca- RABILLOSA. A histo- la aínda que un chisco triste. vo nun tema difícil. A fita de Nanni Moretti vai ☞ ☞ riosas aparicións anuncian fu- cería de faisán, Sir e Lady Mc- ria dun matemático xenial pe- ser proxectada polo cineclu- turas catástrofes. Cordle (Michael Gambon e ro esquizofrénico que pensa VIDOCQ. Nos días Á MIÑA NAI GÚS- be da vila o venres 12 ás 23 Kristin Scott Thomas) reúnen que é un espía e que recibe o previos á Revolución de TANLLE AS MULLE- h. na Casa da Cultura. ☞ ☞ MULHOLLAND na súa mansión os seus paren- premio Nobel. Película para 1830, un detective trata de RES. Tres mozas quedan ató- DRIVE. Unha inxenua tes cos seus respectivos cria- lucimento de Russell Crowe. aclarar a morte de tres perso- nitas ao saber que a súa nai ten ■ EXPOSICIÓNS ☞ aspirante a actriz chega a dos. Retrato coral costumista nalidades, aparentemente asa- unha noiva. Como non lles gos- Hollywood e atopa a unha muda Inglaterra profunda dos LUCKY BREAK. sinadas por un complot políti- ta a idea, amañan un plan para LITA FREIRE ller amnésica que, temerosa, anos 30, con trasfondo de ho- Aproveitando a repre- co. Intriga. desfacer a parella. Comedia.♦ Pintura na sala Amalia Do- ☞ mínguez Búa ata o xoves 4. Nº 1.010 ● Do 26 de ●

llos deprimidos da provin- 2002

Oleiros XXV

cia de Sud Yungas, departa- de Animaliños mento occidental de La Paz.

■ CONFERENCIAS Ano abril ●

Teatro do Aquí ven de efectuar a á contemplación de dererminados ROBERTO RUIZ ORTEGA de estrea en Narón, deste, o último aspectos da nosa conduta social, EMIGRACIÓN GALEGA O pintor de Sestao mostra os 10 dos seus espectáculos, do que é económica e política. O venres 5 NA ARXENTINA seus últimos traballos, titula- 1.028 ao

Mesa redonda o venres 5 ás Nº

autor Roberto Vidal Bolaño, e será posta en escena en VILAGAR- dos Pinturas, na galeria Ma- 4 20:30 h. na Casa Charry, coa que xunto con Anxeliños e Cria- CÍA, no Auditorio Municipal, o risa Marimón. A súa lingua- participación de Álvaro So- Do turas completa a triloxía dedicada martes 9 en SANTIAGO.♦ xe, expresionista que xoga a meso Salvadores (ex sena- construir unha realidade con dor do PP), Chema Ferreiro vixencia e en constante mu- Avelleira (parlamentario do tación, ten afinidades claras Para a FELIPE IGÚÑIZ ■ EXPOSICIÓNS BNG), Guillermo Rguez. coa pintura alemana da pos- inclusión Mostra de pintura na galería García (presidente dunha guerra. Ata o 30 de abril. de Arte Imagen ata o 17 de abril. ANTONIO FRANCO asociación de emigrantes e informació Roberto Ruíz Ortega mostra a súa pintura na galería Marisa retornado), e Guillermo Sán- Ata o 30 de abril o Ateneu Marimón de OURENSE. ■ MÚSICA n nestas CARTOGRAFÍA vai ser o lugar onde ser chez Oroza (arquitecto exi- páxinas expoña a súa mostra de tro modelos de pratos desta liado) do Lecer DE GALIZA J. TORRES PORRETAS pregámos- Ata o 7 de abril o Quiosque pintura. Baixo o título Debuxos do experiencia de elaboración A sala Rock Club vai aco- vos nolas Afonso. universalismo construtivo manual na que se funde a Ourense ller este xoves 4 o seu con- fagades SUSO FANDIÑO a Deputación Provincial oleiría de Buño, de Lola, certo, ás 21 h. por un prezo chegar criadora de forte personali- PHOTOGRAPHER Dentro do ciclo Miradas presenta esta mostra ata o ■ ACTOS de 7’50 euros por adiantado antes dos OF THE YEAR Virxes atopamos esta mos- 30 de abril. dade e orixinalidade, e a e 9 na billeteira. Luns. tra de fotografías, infografí- pintura de Xusto, do que ca- Pódese Mostra fotográfica do pres- FESTA DA REPÚBLICA as e instalacións, que van ERESA ÁÑEZ be salientar o uso da cor e a facer tixioso premio sobre natu- T Y Acto en homenaxe dos sin- MAGÍN BLANCO estar no C.C. Torrente Ba- presenza feminina. a través reza, ata maio no Aquarium Mostra de infografías na sa- dicalistas republicanos o 13 Dá un concerto o vernres 5 llester ata o 28 de abril. do correo, Finisterrae e Casa das la Augatinta. de abril ás 19:30 h. no Ate- ás 21:30 h. no café-cultural Aptdo. Ciencias. Marín neo: Homenaxe a Xosé Bó- Auriense cun suplemento 1.371, ARTE CONTEMPORÁNEA CON/FIGURAS veda Formigo coa partici- de 1,20 euros. 36200 ■ MÚSICA GALEGA Mostra colectiva que pode- ■ EXPOSICIÓNS Vigo; por pación de representantes de A colección Caixanova vai mos ollar na Capela de San- CC OO, CIG, CGT e UGT. ORQUESTRA Telf., 986 ser exposta no C.C. Torren- 222 405, MARDI GRAS ta María. JUAN ZUÑIGA Conferencia de Dionisio Pe- SINFÓNICA DE GALIZA por Fax A sala acollerá varios con- te Ballester. O hotel Libertad acolle un- reira titulada O movemento Baixo a dirección de Josep 986 223 certos esta fin de semana: o OLLADAS E CONVERSAS ha mostra das súas pinturas obreiro na Galiza (1929- Caballé vai dar un concer- 101ou co- xoves 4 The Maggots, o ■ TEATRO Pinturas de Tay Rodríguez ata o 31 de marzo. 36). Ás dez da noite, no Ba- to o mércores 10 na Cate- rreo venres 5 Señor No. ata o 12 de abril no pub Go- mio, cea-festa na que falará dral ás 20:30. electrónico BINOMIO DE NEWTON leta. Xesús Alonso Montero, pa- info@ano- Teatro do Adro vai poñela A Merca saterra.com NOVOS INTERPRETES ra a que se poden retirar os ■ TEATRO en escena este xoves 4 no ONFRARÍA DA Este ciclo promovido pola C ■ EXPOSICIÓNS convites (20 euros) no Ate- Fundación Barrié cerrara- Auditorio Municipal To- VIRXE DA ESPERANZA neo, Auriense, e nas librarías VII MOSTRA se este xoves 4 ás 20:30 e rrente Ballester. Mostra fotográfica dos seus ARTÍN ARMIENTO Eixo, Tanco e Torga. INTERNACIONAL nel van participar os fina- 50 anos que podemos ollar no M S A Aula de Cultura acolle UNIVERSITARIA listas do mesmo, entre os Centro Social U. Novoneyra. Fisterra unha mostra sobre a súa fi- ■ CINEMA O MITEU celebrarase, do que sairá seleccionado o gura que podemos visitar a 12 ao 19 de abril, no teatro interprete de maior poten- SIDORO ROCOS E ■ EXPOSICIÓNS I B partir das catro da tarde. EL BOLA Principal ás 20:30 h. cial desta VI edición. FAMILIA Esta fita de Achero Mañas FISTERRA ONTE A Fundación Caixa Galicia vai ser proxectada o martes ■ TEATRO Mostra fotográfica que po- acolle esta mostra. Monforte 9 ás 19 h. na aula sociocul- deremos coñecer estes días tural Xoán XXIII. O mérco- A viúva alegre NACIDOS CULPABLES no Faro. ■ LEITURAS ■ EXPOSICIÓNS res 10 proxectarase El club Tanttaka Teatroa vai pode los poetas muertos de Esta creación de Franz Lehar vai ser ñela en escena o venres 5 e Gondomar PREMIO IMAXES MAIORES Peter Weir, á mesma hora. posta en escena polo Ballet e Orquestra sábado 6 ás 20:30 no teatro ÁNXEL FOLE 2001 Ata o 26 deste mes, o cen- O xoves 11 poderemos ver do Teatro Nacional de Brno, o venres 5 Rosalía de Castro. tro de maiores de Caixa no C.C. Caixanova de VIGO ás 20:30; o ■ TEATRO O xoves 11 ás 20 h. na sala a fita El pequeño salvaje de de conferencias da Funda- Galicia acollerá esta mos- Francoiçe Triffaut. sábado 6 no Auditorio de Galiza de SAN- ción Caixa Galicia, vai ter tra fotográfica. TIAGO ás 21:30; e o domingo 7 no Pazo Culleredo O CIRCO ENMEIGADO lugar o acto de presentación da Ópera da CORUÑA ás 20:30.♦ Da man de Llu Llu Teatro PADRE FEIJÓO da obra premiada neste con- NACHO GÓMEZ ■ TEATRO o sábado 6 no Auditorio Este cine clube vai ofrecer curso, Ángel Johan, retrato Ten unha mostra fotográfica a proxección da fita As mil Municipal. baixo o título de Traballo Sa- OS VELLOS NON dun artista (1901-1965), de e unha noites, de Pier Pa- Poio Nuria López Presedo. cro, que vai estar ata o 10 de olo Pasolini este xoves 4 ás Poio DEBEN DE NAMORARSE Lalín maio no C.C. Expo Lemos. Adaptación da obra de Cas- 20:30 e ás 23 h., no salón ■ EXPOSICIÓNS telao de Teatro do Morce- ■ MÚSICA de actos da Casa da Cultu- ■ TEATRO ra; e o xoves 11 M, o vam- go, que van escenificar o Muros XABIER COSTA venres 5 no Edificio de Ser- ORQUESTRA piro de Düsseldorf, de MUNDO O Casal de Ferreirós aco- vizos Múltiples. O SINFÓNICA DE GALIZA ■ TEATRO Fritz Lang. COÑECE OS NENOS lle, ata o 18 deste mes, a Baixo a dirección de Josep súa mostra de escultura. Escenificación da man do Caballé vai dar un concer- ESPANTOSO ■ EXPOSICIÓNS Fene grupo San Miguel Arcán- to no Círculo das Artes o Mohicania poráa en escena gel o venres 5 ás 11 h. no venres 12 ás 20:30. o venres 5 no C.C. e Xuvenil. MAR DE LISES Ponteareas ■ EXPOSICIÓNS O U Auditorio Municipal. Mostra en torno ao Medite- Malpica Noia rraneo que vai estar no par- ■ EXPOSICIÓNS AXUDASNOS Lugo que Barbaña ata o 1 de maio. A SALVAR O PLANETA? DEZASEIS OLLADAS ■ EXPOSICIÓNS ■ EXPOSICIÓNS A Casa da Cultura acolle, ■ CONFERENCIAS EUGENIO GRANELL AO SOBROSO ata o 14 de abril, esta mos- A partir do mércores 10 a au- Mostra organizada polo XUSTO MOREDA & ÁLVARO DE LAS CASAS tra didáctica, que pretende O AMOR E CÓMO la de cultura Caixanova vai Museo Municipal e a Esco- inculcar aos máis pequenos LOLA FAIA O IES Virxe do Mar vai aco- la de Imaxe e Son de Vigo, CONSEGUILO NA Na taberna de Tano temos a ller a mostra bibliográfica que acoller unha mostra das obras a preocupación polo medio do, non hai moito, finado arque podemos ollar no Cas- ambiente. GALIZA MÁXICA oportunidade de ollar os case lle adica ata o 8 de abril. Este xoves 4 ás 20 h. na sa- tista surrealista galego. telo do Sobroso. la de conferencias da Fun- Podemos Ferrol dación Caixa Galicia polo ANSELMO IGLESIAS GALIZA EN FOCO aproveitar director xeral de El Progre- Baixo o título de Proposta Fotografías do certame de fo- para ■ CONFERENCIAS so, Xosé de Cora. mostra unha selección de toxornalismo, que baixo este achegarnos óleos, que poderemos coñe- nome organiza o Clube de ás distintas mostras DESTINOS TRUNCADOS ■ EXPOSICIÓNS cer ata o 7 de abril no C.C. Prensa de Ferrol, e que se en- contra no Museo Municipal. que sobre Os problemas da infancia e da Deputación. E no mesmo Sarmiento da xuventude son tratados ROBERTO GLEZ. FDEZ. lugar e ata a mesma data, po- hai polo neste ciclo de conferencias Baixo o título de Encontros demos coñecer tamén os óle- Pontedeume país organizado por Caixa Gali- presenta unha mostra de os de J. Vicente Romero. adiante, cia. O luns 8 ás 20 h. no ho- pintura na galería Clérigos ■ CINEMA como por tel Almirante falarase sobre que estará aberta ata o 23 MIGUEL GLEZ. FRANCO exemplo as drogas. de abril. O Liceo é o lugar onde po- a de O HOME MOSCA PONTEVEDRA demos ollar os óleos deste Dentro do ciclo de Clásicos A ENFERMIDADE CARLOS MONTERO artista. do cinema mudo proxecta- DO PARKINSON O Círculo das Artes é o es- rase esta fita, dirixida por Vaise celebrar o xoves 11 cenario onde poderemos EMILIO LAVANDEIRA Harold Lloyd, o venres 5 no salón de actos da ON- coñecer unha mostra da súa Ata o 12 de abril a galería Sar- ás 20 h. na aula sociocultu- CE, a partir das 18 h. pintura. gadelos acolle unha mostra ral de Caixa Galicia. E o dos seus debuxos de cregos. venres 12 será a fita de Buster Keaton, El maqui- Tío Vania SUD YUNGAS nista de la General. Tío Vania Exposición fotográfica soli- daria sobre o Proxecto de Todos os personaxes desta obra de luns 8 no teatro Principal de OU- Desenvolvemento Integral As Pontes Chejov levan unha vida que os fai RENSE; o martes 9 no C.C. Caixano- desta rexión de Bolivia, que fondamente infelices, moi alonxada va de VIGO; o mércores 10 no Pazo será acollida polos locais da ■ MÚSICA daqueloutra para a que, acaso, creron da Cultura de PONTEVEDRA; o xo- Casa da Xuventude. Cin- estar destinados cando eran mozos. ves 11 no auditorio municipal Gus- cuenta intres que amosan a RONDALLA Nesta ocasión, baixo a dirección de tavo Freire de LUGO; e o luns 15 no vida de dúas comunidades A Vila das Pontes vai dar Miguel Narros vai ser cenificada o teatro Principal de SANTIAGO.♦ en transformación: Chulu- un concerto, adicado aos mani e Irupana, dous conce- maiores, este sábado 6 ás Nº 1.010 ● Do 26 de

● 19:30 na Casa Dopeso. 2002 XXV

de ■ TEATRO Convocatorias Ano abril ● TITIRICIRCUS BECAS CAIXA GALICIA XENÉTICA E HISTORIA NO luencias históricas na conformación CICLO DE CONFERENCIAS de Tanxarina títeres levará esta A Fundación Caixa Galicia-Claudio NOROESTE PENINSULAR da lingua galega, por Antón Santama- DE WILLIAM J.R. CURTIS

10 Xornadas organizadas polo Consello rina, U. Santiago. As xornadas terán Ciclo organizado polo Centro Galego 1.028 actuación ao Auditorio Muni- San Martín convoca estas becas para lugar na sede do Consello, no Pazo de ao cipal Alovi, o domingo 7. o curso academico 2002-03, destinada Cultura Galega, entre o 11 e o 13 de Arte Contemporánea de Santiago, Nº 4 das ao nivel de posgraduado: máster e de abril, e coordenadas por Anxo Ca- Raxoi de Santiago, rematando o prazo entre o luns 8 e o xoves 11, baixo o tí- de inscrición o 11 de abril. A cota de Do Pontevedra doctorado. Sen embargo, en función rracedo Álvarez e Xerardo Pereira Me- tulo de Apuntamentos sobre a inven- Pontevedra do currículo ou do tema que se pre- naut. O programa contempla ¿Por que inscrición é de 30 euros (18 para estu- ción. Catro arquitectos ibéricos: De la os xenes poden axudar a explicar a dantes e licenciados en paro) e hase fa- Sota, Moneo, Siza e Baldeweg e no ■ ACTOS sente poden ser destinadas a proxectos de investigación científica e técni- historia? O caso da Península Ibérica, cer efectiva na conta de Caixa Galicia que se explorarán os procesos de iin- por Jaume Bertranpetit, da U. Pompeu 2091 0300 47 3110063172. O número venciión transformacións, os procesos BRIL DOS IBROS ca en áreas de especial relevancia. A III A L Fabra; Linhagens masculinas no Norte de prazas é de un cento e cubriranse creativos a través do exame duha se- Con motivo do Día Interna- duración máxima das becas é a dun de Portugal, por Leonor Gusmão, do por orde de inscrición. Solicitáronse os lección dos traballos destes arquitec- cional do Libro Infantil e Xu- curso académico. Os requisitos bási- IPATIMUP do Porto; Perspectivas de créditos de libre configuración ás tres tos. As conferencias terán lugar no au- venil o Concello convoca o cos que se exixen son: ser galego/a, aplicação histórica dos marcadores universidades galegas. Máis informa- ditorio do CGAC ás 20 h. e para ins- premio Abril dos Libros para fillo/a de galegos, ou ter a súa resi- genéticos uni e biparentais, por Antó- ción no telf. 981 586 985, nos fax 981 cribirse no curso, con plaza limitadas, centros non universitarios do dencia en calqueira dos municipios de nio Amorim, do IPATIMUP; Historia das 557351 / 588 699 ou no enderezo elec- poden informarse nos telf. 981 546 concello e programa numero- Galiza a data do 31 de decembro de liñaxes femininas no noroeste peninsu- trónico [email protected]. 619 / 602. O venres 12 de abril inau- sos actos para este mes. María 2001; non ter cumplidos os 30 anos o lar, por Antonio Salas, da U. de San- gurarase unha mostra neste centro de Campos realizará sesións de 1 de setembro de 2002; non ser bene- tiago; Liñaxes masculinas en Galicia EMANA DA ISTORIA Juan Navarro Baldeweg. animación á lectura nas esco- ficiario doutra beca no mesmo perio- X S H desde o punto de vista xenético e im- Do 8 ao 14 de abril van ter lugar na Ca- las; os sábados pola mañá, no do e aceitar o compromiso de rematar plicacións históricas e culturais, por sa da Cultura do Barco de Valdeorras es- teatro Principal, o grupo Pavis o programa de estudos para o que se CURSO DE TEATRO Anxo Carracedo, da U. de Santiago; tas xornadas baixo o lema As fontes da Pavós coordenará A hora do lle conceda a beca. Deben tamén ter Organizado pola AS-PG e a CIG-En- Culturas e poboación na Prehistoria riqueza en Valdeorras. Ao longo da se- conto; o programa denomina- finalizados os estudos de licenciatura sino en Vigo, na escola de teatro e do Noroeste peninsular, por X.M. Váz- mana haberá unha serie de conferencias do O Arco da Vella procurará antes do 31 de xullo de 2002, ter un danza A Artística, cunha duraciión de que Varela, da U. de Santiago; Lectura nas que se falará dos aspectos máis sa- desenvolver a creatividade das bo expediente académico, coñecimen- 20 h. os mércores e xoves de abril de historia do rexistro xenético na Idade lientábeis da zona. Para se inscribiren, os crianzas de entre 4 e 11 anos; to suficiente do idioma do país ao que 17 a 19:30 h. dirixido preferentemen- Antiga, por Xerardo Pereira Menaut, participantes deben facerse cun cupón os sábado 6, 13 e 20 faranse pretende viaxar, e ter confirmada a te a profesorado que desexe adquirir U. Santiago; As grandes viragens na que se enviará á secretaría do congreso visitas guiadas polo Roteiro admisión á universidade de destino. O coñecementos para poder deseñar e História Medieval da Península Ibéri- (X Semana da historia, Instituto de Estu- Sarmiento, percorrido polos prazo de presentación de solicitudes rixir unha activiade de xogo dramáti- ca, por Cláudio Torres, do Campo Ar- dos Valdeorrenses, Casa Grande de Vilo- edificios e espacios do Centro remata o 15 de abril de 2002, na Uni- co, sensibilizar da importancia do xo- queológico de Mértola (Portugal); ria - Pza. de Otero Pedrayo, 32315 Vilo- histórico máis vinculados á vidade Departamental de Becas e Pre- go dramático no desenvolvemento Achegas externas á poboación de Ga- ria, O Barco de Valdeorras, Ourense), da de Sarmiento; o sábado 6, mios da Fundación Caixa Galicia- madurativo, a expresión e a creativi- licia na Idade Media, por Mª do Car- con telefono 988 325 195, e correo elec- ás 18:30, na Praza da Verdura Claudio San Martín: Montero Ríos 7 dade. O curso estará impartido polo me Pallares, da U. de Santiago; A idea trónico: [email protected], co xustifi- haberá unha sesión de contos - 2º, Santiago de Compostela, ou en pedagogo, especialista en Expresión da raza na historia, por Fernando Pe- cante bancario de ter realizado a inscrip- coa Bruxa Maruxa; o domin- calqueira das oficinas de Caixa Gali- dramática, Alfredo Rguez. Fdez. e pó- reira, U. de Santiago; Xenes e linguas: ción, de 30 euros para non socios do IEV go 7, tamén ás 18:30 e por 1,5 cia. Máis información nas oficinas de dese facer a inscrición no local da novas perspectivas, por Francisco Vi- e 12 para os que o sexan, na conta 2046 euros, no teatro Principal ac- Caixa Galicia ou na páxina electróni- CIG na rúa Gregorio Espiño 47. Telf. llar Liébana, U. de Salamanca; e In- 0150 09 3040046617 de Caixanova. tuará o grupo musical Mamá ca www.caixagalicia.es. 986 371 700, fax 986 262 844.♦ Cabra e Pavís Pavós enreda- rannos cos seus contos. Segui- Podemos remos informando. ■ CINEMA que se poden observar obras ño de Santiago. A súa pintura contemplar onde o artista se retratou a si pode definirse como medieval as ■ EXPOSICIÓNS instalacións CASTELAO E OS mesmo e a outros persona- renacentista, pois trabállaa de César IRMÁNS DA LIBERDADE xes, moitos deles amigos, desde o soporte, con aspecto Lombera no ANTONIO CRESPO O auditorio da aula socio- entre eles Serrano Poncela, de madeira labrada, para en- Pazo de Brumario, titula a mostra cultural de Caixa Galicia Vela Zanetti, Federico Gar- chelo despois cun simbolismo Fonseca en das súas esculturas que po- vai acoller a súa proxección cía Lorca, Duchamp, Juan no que predomina a cor parda SANTIAGO. demos ollar no Espacio para o domingo 14 ás 20 h. Ramón Jiménez ou a mesma española. A ta o 14 de abril. a Arte e a Cultura de Caja- muller do autor, Amparo. madrid do venres 5 ao 28 de O MANANCIAL COLECCIÓN CGAC. abril. As súas obras móvense DA DONCELA CATALUNYA, DOAZÓNS E RESCATES no campo do etéreo, da fu- O cine-clube Compostela TERRA DE ACOLLIDA Ata o 12 de Abril exporan- maraxe, do inmaterial ou da organiza unha doble sesión, Percorrido temporal e físico se as obras dos seus fondos, levedade do ingrávido. para o martes 9, na que po- pola Catalunya actual a tra- que están formados por deremos ollar esta fita de vés da súa historia, socieda- obras de artistas como VÍCTOR REY Ingmar Bergman, (Sue- de, características física e Hans Hemmert, Florence As súa pintura ao óleo pode cia, 1960) ás 19 h, e A pro- humanas e de todo aquelo Paradeis, Francisco Lei- ser ollada en La Petite Gale- posito de Niza, de Jean Vi- que a conforma tan singular- ro, Vari Caramés, Alber- rie de Teo ata o 20 de abril. go (Franza, 1929), ás 22 h. mente. Divida en catro par- to Carneiro, Chema Ma- No auditorio da F. de Xor- tes, nela esta representada os doz, George Rousse, CASANDRE STAPFER nalismo por 3 euros (1,5 so- aspectos que fomaron e for- Adolfo Schlosser, Frank A súa mostra fotográfica 37 cios e universitarios). man o carácter da sociedade Thiel, Dario Villalba, Al- días no laboratorio do Ca- actual, a integración dos ele- berto Datas, Rafael Bai- miño vai estar no Pazo de ■ EXPOSICIÓNS mentos externos, a vida ho- xeras, Manuel Moldes, … Mugartegui ata o sábado 6. xe, oferta cultural e turística, ANA PILLADO etc. Tamén existe unha páxi- MÓNICA ALONSO AS CORES DO MAR A nosa compañeira inaugura na electronica www.cat- As obras desta galega, crea- DE GALIZA unha exposición de pintura hoy.com. No Museo do Po- dora dun mundo inquietante, Ata o 6 de abril a sala Cai- na galería Citania este ven- bo Galego ata o 14 de abril. de espacios delimitados pola xanova vai acoller esta mos- res 5 de abril e poderémola súa cor e función, por unha tra fotográfica submariña, contemplar ata o 15 de maio. YOLANDA TABANERA férrea lóxica interna que nos sobre o ecosistema mariño Baixo o título Náufragos, fala de terapias, sono, des- do noso país, que a través MIGUEL PEREIRA peregrinos e outros humil- canso, vixilia. Ata o 12 de das suas 50 fotografías pre- Mostra a súa obra pictórica des arquitectos a creadora Abril no CGAC, tende amosar a beleza e a di- zo da Cultura baixo a di- ■ TEATRO na galería José Lorenzo do 5 surrealista presenta unha versidade zoolóxica que en- rección de William Mi- ao 25 de abril. Segundo A. mostra da súa obra na sede ■ MÚSICA cerra o noso mar. O resulta- chael Costello e acompa- O MENCIÑEIRO Á FORZA Castro “sitúase nun expre- da Fundación Granell, Pazo do de 25 anos de experien- ñada da soprano Brenda Teatro Os viaductos vai sionismo remozado, ligado á de Bendaña (pza. do Toural). PLAYMOTHER & cia mergullándose e fotogra- Jackson. por en escena esta obra o herencia dos modelos euro- FUCKERBACK fando o mundo submariño. sábado 6 ás 22 h. no mul- peos máis xestuais e, tamén, CÉSAR LOMBERA No Insomnia Club (Ruela Porriño tiusos da Xunqueira. ao muralismo expansivo e O escultor ten as súas Ins- da Oliveira 3) o sábado 6 a MARTÍN SARMIENTO narrativo de imaxes escuetas talacións expostas no Cole- partir das 22:30 h. con en- O Pazo Mugartegui acolle- ■ EXPOSICIÓNS San Sadurniño e infraleves e secuencias me- xio Fonseca. trada gratuita. rá, ata o 12 de maio, unha tafóricas, en medio dun espa- AQUÍN ARPINTERO mostra en torno á figura á GALIZA ■ TEATRO cio abstracto e simbólico”. X C REAL FILHARMONÍA que este ano se lle adica o NO ARXÍU MAS Presenta unha mostra, bai- DE GALIZA día das Letras Galegas. xo o título Explorador soli- O C.C. Municipal acolle es- UPERMÁIS GESTUAL O xoves 4 actuará no Audito- S !!! tario, na sala NASA durante ta mostra de fotografías ata Talía teatro poraa en esce- Fotografías de J.M. Cue- rio de Galiza baixo a direc- JULIO ANTONIO o martes 9. llar Bermejo, ata o 15 de abril. Nela bota man dunha ción de William Michael na o domingo 7 no Centro serie de elementos da cultu- Asala de exposicións de Cai- Sociocultural. abril no pub Modus Vivendi. Costello e acompañada da xanova da Pza. S. José acolle Póvoa de T. ra de masas alienada e fun- soprano Brenda Jackson. E a mostra ata este sábado 6. Póvoa de T. NATALIA DÍAZ-MELLA damentalmente televisiva, o venres 5 os Alumnos do tratando de facer unha pin- Conservatorio Superior de ■ EXPOSICIÓNS Santiago La ropa tendida é o título ■ LEITURAS da mostra que presenta a ar- tura con referencias eviden- Música do Liceo de Barce- ■ ACTOS tista na galería Paloma Pin- tes a mestres clásicos como lona, baixo a dirección artís- CAROLINA OTERO COMARCA TABEIRÓS tos, ata o venres 5. Picasso, Soutine, De Koo- tica de Carmen Butamante, ERRA DE ONTES Presentación deste libro de T M A MIÑA PEZA FAVORITA ming ou Philippe Guston. a dirección escénica de Joan Mostra de fotografías desta Marga do Val, edicións A A Fundación Granell come- SAHARA LIBRE Anton Sánchez e o deseño e Nosa Terra, o mércores 10 zona, no centro comarcal za un ciclo, baixo este título, Mostra composta por 20 fo- PADRE SARMIENTO realización do vestiario a car- na galería Sargadelos ás Expotrives. que é unha actividade-home- tografías de Manuel Val- O Instituto de Estudios Gale- go de Manuel Peña, van in- 20:30 h. coa participación naxe que consiste en elexir cárcel, un vídeo e sete pa- gos P. Sarmiento organiza es- terpretar O Empresario Tea- de Lola Varela, María Redondela unha obra de E. Granell para neis explicativos, que pode- ta mostra sobre a súa vida e tral, de W.A. Mozart, ás 10 h. Campos e a propia autora. o seu comentario. Este xoves remos ollar na aula socio- obra no Pazo de San Roque. e ás 12 h. no mesmo lugar. ■ EXPOSICIÓNS 4 ás 20 h. no Pazo de Benda- cultural de Caixa Galicia ■ MÚSICA ña, a concelleira de Cultura, ata o 30 de abril. MARIANO DE SOUZA HASTA QUE AGRUPADAS VISIÓNS Teresa García Sabell, fará o A galería José Lorenzo orga- LAS NUBES PASEN REAL FILHARMONÍA Obras do colectivo Tamt, seu comentario sobre a obra EUGENIO GRANELL niza no hotel Puerta del Ca- Música en imaxes este xo- DE GALIZA que van ser expostas na Ca- Crónica dos fiscais dos anos Mostra na Fundación Gra- mino (M. Ferro Caaveiro s/n) ves 4 na Fonoteca da Uni- O venres 5 tocará no Pa- sa da Torre. horrendos (1986). nell, ata o 27 de maio, na esta mostra inspirada no cami- versidade, ás 18 h. Nº 1.010 ● Do 26 de

QMF 6 que se celebrará o sábado 20, ● a Plataforma Cies realiza un- 2002

Este xoves 4 terá lugar no au- XXV ditorio do Campus Sur o Sex- ha serie de charlas coloquio Anuncios de balde de

to Festival de Música Cuán- que de seguida reseñamos: Ano abril tica, a partires das 21:30. este xoves 4, na A.V. de Can- ■ Véndese finca no lugar de Bexo, Se queres participar ou saber de que GTS ano 86 54000 CC, 8 CL, full ● deán ás 19 h. e na A.V. de en Dodro (A Coruña), na estrada de vai, adire manifesto15d@yahoogru- equip. Telf. 605 301 378. de Padrón a Riveira. Telf. 605 368 339. pos.com.br. Na página web www.mdl- Castrelos ás 20; o venres 5, na 10 LITERATURA VERSUS gz.org podes encontrar informaçom. ■ Ofrécese deseñador gráfico 1.028

A.V. de Navia e na A.V. de ao LITERATURA PIANÍSTICA ■ A Mesa pola Normalización Lin- con ganas de traballar para aquela Nº Antonio Queija Uz inter- Zamáns, ambas ás 20 h; o sá- güística da comarca de Vigo busca ■ O governo ten multado a Armando xente interesada nunha imaxe novi- 4

pretará ao piano pezas de bado 6, na A.V. de Coruxo ás colectivos ou asociacións que queran Rivadulha, militante de Nós-UP, con dosa en distintos soportes e todo ti- Do Beethoven, Liszt, Marcial 20 h; o luns 8 na A.V. do Val compartir local. Telf. 986 437 234 / 6.551 euros ou prisóm de um ano e po de publicacións (libros, trípticos, de Adalid, entre outros, o do Fragoso ás 18:30; o martes 412 834. meio pola participaçom na luita contra a imaxe corparativa, logos, cds...). 9 na A.V. San Xoán Poulo ás empacotadora de lixo em Vila Boa em Barato, barato. As persoas interesa- mércores 10 no Auditorio ■ Gañe diñeiro facendo ensobrado 1998. Fazemos un apelo á solidarie- das poden escribir a alf mem@hot- da Universidade, ás 21 h. 19 e na Cova dos Ratos ás 20; o mércores 10 no Instituto do profisional. Telf. 654 132 427. dade económica de todas as pessoas mail.com e organizaçons compromeidas com os ■ TEATRO Meixoeiro ás 16 h. e no Cen- ■ Vende-se piso en Ribeira con vis- direitos e liberdades fundamentais, à ■ Se queredes colaborar ou adquirir tro Cultural San Paio ás 20 h. tas ao mar, 98 m2, 3 cuartos, salón, vez que denunciamos este novo pro- Morituri, revista da facultade de Hu- FEIRA DE GALIZA cociña, 2 aseos, terraza, praza de ga- cesso repressivo contra o independen- manidades da U. da Coruña, escribide Entre o martes 9 e o sábado ESCRAVITUDE raxe e trasteiro, novo por un prezo de tismo. Conta de solidariedade em Cai- a Morituri-Po.Box9 15500 Fene (A Co- 15.600.000 pta. Telefonos: 981 873 xagalicia 2091-0395-21-3040001337. ruña) ou a [email protected] 13 vaise desenvolver esta O xoves 11 o reporteiro de televisión Vicente Romero 683 e 607 711 016. actividade con actuacións 2 falará sobre este tema na ■ Véndense dúas camas xemel- ■ Vendo solar de 2.200 m en Meirás en distintos locais da cidade. ■ Busco interesados en dar clases de gas co agasallo dos colchóns e (Sada), con licencia municipal e proxec- aula sociocultural de Caixa tecido manual, en Santiago de Com- máis os cobertores. Telf. 630 400 to básico para vivenda de 195 m2, por VARIETES Galicia a partir das 20 h. postela ou arredores. Telefono 654 925. 10.000.000 de pta. Telf. 981 614 348. A sala Sant-Yago ofrece se- 698 307 e-mail sión de títeres, e o domingo EIXO ATLÁNTICO [email protected]. ■ Oferécese persoa para coidar ■ Véndese zanfona case nova. Per- Peculiaridades urbanísti- persoas maiores en Santiago. Ta- guntar por Marcos no telf. 986 548 746 7 será a compañía Seis De- ■ Busco traballo relacionado coa mén con experienciea na atención a dos quen poña en escena cas de Ferrol a Porto é o tí- tulo da charla que se vai de- agricultura para adquirir coñecemen- enfermos de Alzheimer. Telf. 646 736 ■ Traballador con estudos universi- esta obra. O luns 15 Títeres tos. Xabier, telf. 605 142 326 595. tarios busca emprego. Manuel, telf. Cachirulo levará a escena senvolver o venres 12 ás 20 616 354 911. a obra A bela e a besta. h. na aula sociocultural de ■ Vendo gaita marca Seivane nova. ■ Coñeza a nosa literatura a través Caixa Galicia. Teléfono 600 717 628. da Biblioteca Virtual Galega en ■ Alúgase taberna pub (Taberna de www.bvg.udc.es. Pancho) no Morrazo. Con casa amo- O Saviñao AUTOCONTROL, ■ Vendo Vespa 125 cc, por un prezo blada, calefacción e terreo. Prezo a ANGUSTIA E DEPRESIÓN de 60.000 pta. Teléfono 654 831 114. ■ Véndese Ford Mondeo 1.8, 16 vál- convir. Tlf. 600 717 628. ■ EXPOSICIÓNS vulas CLX, gasolina. LU-4802-O (ano Conferencia impartida por ■ Vendo finca de aproximadamente 93). Con ar acondicionado, 4 portas e ■ Olá vizinh@ de Compostela, se Carmen Novoa Pérez este 2 ATUREZA VIVA 3.000 m con casa para restaurar en 165.000 Km, coa ITV pasada. Prezo: vas desfacerte de unha lavadora N xoves 4 ás 20 h. no C.C. Moalde (Silleda), aproximadamente 2.200 euros (366.000 pta.). Chamar ou de un frigorífico que aínda este- Ata o sábado 6 o Círculo Re- Caixanova. a 30 km. de Santiago. Os interesados ao telf. 982 176 589 ou 609 175 816. xan en bon uso… non o deites ao li- creativo de Escairón vai aco- poden contactar con Xosé Manoel no xo!!. Nós precisamos un. Encargá- ller esta mostra fotográfica. ■ EXPOSICIÓNS 657 667 498. ■ Búscase urxentemente piso ou monos de transportalo ata a nosa casa amoblada en aluguer en Vigo. casa. Chama ao telf. 686 128 435 e ■ Alúgase casa de campo en Meira Máximo 210,35 euros (35.000 pta.). pergunta por Miguel. Sober JUAN CARLOS MEANA (Lugo). Recentemente restaurada, Telf. 651 146 537. Baixo o nome de Ense- tres cuartos dobres con baño e cale- ■ Busco cuarto nun piso comparti- ■ MÚSICA res/Estares, terá unha mos- facción, 10.000 m2 de terreo. Fines de ■ Libroteca 21, catálogo de libros do no centro da Coruña. Perguntar tra da súa obra na galería semana ou temporada. Telf. 982 331 de ocasión, especialidade en lingua e por Ana no telf. 652 145 969. PRIMAVERA MUSICAL Bacelos do 5 ao 30 de abril. 700 / 686 753 105 ás noites. literatura galegas, filoxoxía e historia. Este concerto vaise celebrar Inclúe tamén revistas e discos. Con- ■ Na Ribeira Sacra, Penalba-Noguei- ■ Véndes finca de 15.000 m2 planta- súltanos en http://es.geocities.com/li- ra de Ramuín, vendo ou alugo (fins de o sábado 13 na Casa da Cul- ALBERTO DATAS da con piñeiros en Lugo. Telf. 630 390 broteca21/index.html semana ou tempada) casa amoblada tura a partir das 20:30. Mostra antolóxica deste artis- 283 / 686 753 105. de dous andares, 5 cuartos, 2 baños, ta galego, que pertence ao ■ Vendo artesanía por peche de ne- salón, cociña, garaxe. Telf. 986 376 022. equipo dos que saben que to- ■ Vendo piso novo en Sigüeiro (a 15 gocio. Telf. 605 142 326. do se pode situar entre os lí- min. de Santiago), 3 cuartos, baño, ■ Para todos os mestres interesa- A Rede mites da tea, do lenzo; conti- aseo, salón, cociña con mobles, garaxe ■ Alugase apartamento en Carnota, dos en achegar o ensino en gale- nuador das leccións dos gran- e trasteiro. Boa calidade. Telf. 639 575 temporada verán e Semana Santa. A go á informática “lapisdecores” ten 296. carón da praia, completamente equi- unha nova páxina web: des romanticos, dos que mi- pado para 4 persoas. Prezo Semana http://www.galego21.org/ldc/ con raron a pintura desde dentro, ■ Constituiu-se em Compostela, a Santa (8 días) 330 euros. Telf. 981 máis de120 actividades clic, “caderno daqueles que vocexaron unha Assembleia da Língua, um processo 761 144, mediodía e noite. de mates” un programa para levar se- linguaxe expresionista e dos nascido do manifesto 15D; um lugar guimento individualizado do alumna- que manifestaron a súa dita- de encontro para rentabilizar os es- ■ Vendese Honda Civic 125 CV Full do na área matemática, e moitos ou- dura ao longo do século XX. forços em favor da língua da Galiza. equip. como novo. E Porsche 928 tros programas de grande utilidade. Desde o xoves 11 e ata o 12 de maio na sala de exposi- cións do C.C. Caixanova. tre galega, título baixo o O trío que se presenta esta mos- Barcelona londinense ANTÓN FAUSTO GARCÍA tra, composta por diaposi- Bronco Mostra de pintura na gale- tivas e fotografías, repro- ■ EXPOSICIÓNS Bullfrog toca LOFP NON no Iguana http://lofpnon.tripod.com ría Bomob ata o luns 8. ducións de libros e arquivo AS MIRADAS CELTAS de VIGO o de Alén do Val, e texto de sábado 6. Publicación electrónica contra a reforma da ASSEMBLEIA M.A. Sartal Lorenzo. Na Mostra fotográfica do Fes- tival do Mundo Celta de formación profesional que leva adiante o DA DE ORTUGAL Casa dos Druidas (Acu- R. P Ortigueira, realizada por Partido Popular. Inclúe información sobre A Casa das Artes acolle un- ña), ata o 8 de abril. Xurxo Lobato, e que vai o calendario e as últimas novidades tanto ha exposición sobre este te- poder ser ollada, ata o 22 de de lexislación como de mobilizacións, así ma con motivo do 75 aniver- Vilalba abril, na galería Sargadelos como documentos e formas de contacto. A sario da fundación do Centro (Provenza 274). páxina está aberta á participación.♦ Portugués da cidade. É a pri- ■ TEATRO meira vez que sae do Museu da Assembleia da República O COELLIÑO Braga e amosa pezas da historia BRANCO REBRANCO Tui - ■ EXPOSICIÓNS desa institución política. Da man de Danthea teatro ■ EXPOSICIÓNS o venres 5 no Auditorio RAMÓN CAAMAÑO Municipal Cármen Estévez. ALEX KATZ Ata o 7 de abril, a sala de A galería Mario Sequeira é INDIA exposicións do C.C. Caixa- o escenario no que vai estar Exposición fotográfica so- nova acollerá estas fotogra- Vilagarcía presente esta mostra das sú- bre este país, que podere- fías tomadas nos anos 20 e as pinturas máis recentes mos coñecer ata o 27 de 30 que presentan unha com- ■ EXPOSICIÓNS ata o 2 de maio. abril na Casa da Xuventude. pleta descripción da vida do pobo mariñeiro nesa época, volverá este concerto a partir lling, e co violonchelo so- ENCARNA GONZÁLEZ Madrid Vigo con todo tipo de actividades, das 0:30. Este trío londinen- lista Plamen Velev, inter- A galería Arcana acolle, ata desde o traballo manual, o se, cheo de forza e grandes pretará obras de Mandels- o 15 de abril, unha mostra ■ MÚSICA ■ CINEMA comercio, a banco ou na no- melodías apoiadas nos sons sohn e Saint Saëns, no au- da pintora composta por taría. Desde os nenos na es- de pasadas épocas, é unha ditorio do C.C. Caixanova. doce óleos sobre tea. AMESUGAS O Gruta 77 cola ata as mulleres nas má- S THX 1132 das bandas máis efectivas do A banda galega, que fai da de MADRID quinas de coser Singer... acolle a Fita dirixida por George pop en tecniclolor e andan a ■ TEATRO súa música un remexido de gaiteiros, festas, bandas, Viveiro actuación Lucas, que vai ser proxec- presentar o seu álbum The punk, hardcore e rock, vai tada este xoves 4 no café Uf comparsas, teatro, equipos sidelong glances of a pigeon BABY BOOM NO PARAÍSO dos EXPOSICIÓNS tocar, xunto cos madrileños Samesugas de futbol... ata os velorios e kicker. Entrada antecipada Rara Avis Teatro porá en ■ (Rua do Pracer 19), organi- Motel Bates, este venres 5 este rituais mortuorios. escena esta obra de Ana Is- zado polo colectivo Nemo 10 euros, na billeteira 12. no Gruta 77.♦ venres 5. de fantasía e ciencia ficción. tarú, unha comedia áxil e GREMIOS E ■ LEITURAS ORQUESTRA divertida, que a autora es- CONFRARÍAS A sala municipal do Claus- ■ CONFERENCIAS SINFÓNICA DE GALIZA cribiu para unha muller que tro de San Francisco acolle EL CIELO RASO ARÍA AYO se desdobra en varios per- & M B esta mostra. A CRISE INTERNACIONAL Apresentación deste libro O sábado 6 no C.C. Caixano- sonaxes, a modo de monó- DESPOIS DO 11 S de Álvaro Pombo o sábado va van ofrecer unha actuación logo. O sábado 6 ás 22:30 A aula sociocultural de Cai- 6 ás 18 h. na aula sociocul- baixo a dirección de Víctor no auditorio de Caixanova. Xinzo da L.. xa Galicia será o escenario tural Caixa Galicia. Pablo, ás 20:30 interpretando desta charla de Carlos Tai- obras de Strauss e Bruckner. Vilaboa ■ EXPOSICIÓNS bo este xoves 4 ás 20:30. ■ MÚSICA REAL FILHARMONÍA ■ EXPOSICIÓNS ANTONIO PESSOA CONTRA OS RECHEOS BRONCO BULLFROG DE GALIZA Mostra que poderemos co- En preparación da manifesta- O sábado 6 a Iguana será o O venres 12 ás 20:30 baixo POZO VENTURA ñecer este venres 5 de abril ción contra os recheos da ría, escenario no que se desen- a dirección de Helmut Ri- Unha visión da arte rupes- na Casa da Cultura. Nº 1.028 8 Do 4 ao 10 2 0 de abril Nº 1

de 2002 a non se fala do Mos- de non ter eliminado antes a Bush que divide o mundo 0 sad. Os servizos se- Arafat. Por iso tamén a di- entre bos e maos. Hitler ne- 4

cretos israelitas dei- plomacia está de máis. A po- gaba a existencia de cáma- 0 Auschwitz

X 1

xaron de ser necesarios: as lítica, como un Gran Her- ras de gas, quizá se vivise 3 0 XOSÉ A. GACIÑO matanzas son públicas, non mano sen guión previo. Po- hoxe ofrecería roldas de 3 1

hai que encubrilas. O propio de verse todo: o Berlusconi prensa en Auschwitz. A polí- 2 0 oa moi duro Sharon di que se arrepinte que insulta os inmigrantes, o tica volveuse obscena.♦ 0 0 afirmar que o 4 ¿ Ano XXV 8 Sestado confe- IV Xeira DIRECTOR: Afonso Eiré López. EMPRESA XORNALÍSTICA EDITORA: Promocións Culturais Galegas S.A. PRESIDENTE: Cesáreo Sánchez Iglesias. 1,75 Euros Príncipe, 22, planta baixa (36202) Vigo. Telf.: Administración, Subscricións e Publicidade 986 433 830*. Redacción 986 433 886 - 22 24 05. Fax 986 223 101. sional xudeu de Israel está [email protected] Impreso en papel reciclado Greenrecy 100 de 60 gr./m2 gobernado por un fascista que practica o “apartheid” e/ou a limpeza étnica para manter a usurpación dunhas terras condenada re- Dúas marchas lograron evitar unha central atómica na Mariña petidamente pola ONU, sen que en ningún momento ningunha potencia defensora da xustiza inter- Xove antinuclear, vintecinco anos despois nacional pensara en apli- carlle a mesma medicina X.C. o acto acabou cunha manifesta- que a Irak, aos países bal- O domingo 10 de Abril de ción contra a central”. cánicos ou a Afganistán? 1977 Viveiro recibía a centos En novembro de 1974 o xa ¿Soa moi duro recor- de coches e ducias de autobu- falecido catedrático composte- dar que Israel naceu da ses que chegaban de toda Ga- lán Francisco Bermejo, xunto a violencia terrorista dos liza e tamén de Madrid, aten- Pedro Costa Morata e López comandos sionistas, que, dendo á convocatoria dunha Suevos participaron nunha con- por certo, comenzaron xa marcha antinuclear. A mani- ferencia na Sala de Festa Os a practicala contra os ára- festación estaba prohibida Verxeles que xuntou a 2.000 bes palestinos nos memos polo gobernador da época pe- persoas e daquela foi cando a anos nos que os xudeus ro igualmente foi adiante. desconfianza comezou a trocar de Alemania e dos demáis Aquela mesma noite fora le- en oposición aberta. países ocupados polos na- galizado o Partido Comunista. zis sufrían persecución, Marchar a Xove tortura e exterminio? Ramón Muñiz de las Cuevas ¿Soa moi duro insi- ten contado polo miúdo a xesta- A dinamización continuou baixo nuar que os fascistas xu- ción da oposición antinuclear esas condicións de semi-clandes- deus fanlles pagar aos en Xove. A marcha da que ago- tinidade. En Agosto de 1976 Fe- máis débiles, os musul- ra lembramos os seus vintecin- nosa conseguiu autorización pre- máns palestinos, os sécu- co anos hai que situala no perí- via para a instalación o que ace- los de pogromos aos que odo da transición política, á sa- lerou a oposición e a primeiros foron sometidos os seus ída da Ditadura. Foi no medio de 1977 considerouse que era o antepasados por podero- da clandestinidade imposta co- momento de facer unha grande sos cristiáns, que agora, mo se foran movendo as organi- mobilización. A idea foi realizar por certo, ainda que nin- zacións políticas e as Comi- unha marcha e os organizadores, guén o recoñeza oficial- sións Labregas, a organización ante a probición do gobernador mente, se aproveitan dos que fixo formalmente a convo- montaron un severo servicio de israelís como punta de catoria da marcha que remataría orde para que non houbese lugar lanza contra o Islam, por xuntar a 8.000 persoas a a provocacións. Percorréronse convertido no novo ini- percorrer a distancia que me- doce quilómetros até o adro de migo universal? diaba entre Viveiro e o adro da Xove. Falaron ali un viciño das ¿Soa moi duro refle- igrexa de Xove. A ameaza do Encrobas, que mantiñan un sona- xionar sobre os estragos gobernador non disuadiu os do pulso con Fenosa, Antonio das intransixencias reli- asistentes, e ao final a propia López Pernas, labrego de Xove, xiosas que, desde a Bi- garda civil ordenou o tránsito. Emilio López Pérez e rematou o blia e o Alcorán, á ofen- A marcha a Xove quedou tamén acto o crego Moncho Valcarcel. siva ou á defensiva, te- como un fito mobilizador cando En 1979 houbo outra mobili- ñen abortado, parece Dúas marchas antinucleares converxeron en Xove. Arriba a de abril de 1977, abaixo, zación da mesma caste, que fi- aínda ningunha das organiza- a celebrada na primavera de 1979. Arquivo A. N .T. que case definitivamen- cións nacionalistas estaban le- nalizou en Regodela, nas prada- te, o vello soño dunha galizadas nin se celebraran as Muñiz, responsábel agrario na grar unha moratoria e as caracte- rías ao pé do Cantábrico onde Palestina laica, demo- primeiras eleccións libres após dirección da Unión do Povo Ga- rísticas da época obrigaron a fa- terían de construírse os reac- crática e multiétnica, a morte de Franco. lego, foi o encargado de dinami- cer actos a través das asociacións tores. Ao pouco Fenosa renun- que estaba na orixe da- En 1973 Fenosa, Hidroeléc- zar a contestación á central nu- culturais que Fenosa tentaba ciou ao proxecto, quizais por- quela resistencia dos pa- trica do Cantábrico e Eléctrica clear, “para iso contabamos xa contrarrestar, “convocaron unha que a oposición á enerxía nucle- lestinos que non acepta- del Viesgo anunciaran que en con grupos achegados tanto en conferencia no cinema Orfeo de ar comezaba a crecer por toda ban o xogo das imposi- Regodela, concello de Xove, Viveiro e Ribadeo no ámbito do Viveiro para expor as bondades Europa, quizais polo grave acci- cións imperialistas nin pretendíase instalar unha central ensino e a extensión agraria. da central. Organizamos a con- dente de Harrisburg –o oculto as liortas domésticas atómica con catro xeneradores Penchas Santasmarinas, que testación desde o público, e xen- Chernobil dos Estados Unidos– dunha nación árabe perde novecentos megawatios cada traballaba neste servicio, foi o te como o economista Ramom pero tamén porque na opinión manentemente frustrada un. A nova apresentouse na pren- enlace directo cos labregos de López-Suevos puña en dificulda- pública galega medraba a oposi- pola inmobilidade im- sa da época como a salvación Xove”. des aos oradores coas súas pre- ción a ese tipo de industrializa- posta desde a oligarquía dos males económicos do rural. O obxectivo proposto era lo- guntas e contrarréplicas. Ao final ción perigosa e de enclave.♦ petroleira, que compaxi- na a manipulación fun- damentalista coa cola- boración co Imperio? ¿Soa moi duro preguntarlle á Internacional Socialista se son capa- Martín ces de explicar que fai o seu mebro Simon Peres nese goberno israelíen- N O V I D A D E louquecido, dirixido por persoas que teñen ideas moi similares ás do asa- sino do seu compañeiro Isaac Rabin? Sarmiento Non me estraña nada que a Saramago se lle quentase a boca e rematara por mentar a bicha de Francisco Carballo Auschwitz no medio deste novo inferno de repre- sión no que teñen conver- A NOSA TERRA tida a Cisxordania.♦