Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

1. Gebiedsagenda Geuzenveld-Slotermeer-Westpoort Voor u ligt de gebiedsagenda van Geuzenveld-Slotermeer. De gebiedsagenda bevat de belangrijkste opgaven van het gebied op basis van de gebiedsanalyse, specifieke gebiedskennis en bestuurlijke ambities. Tijdens de Week van het Gebied en de daarop volgende Gebiedsbijeenkomst zijn bewoners, ondernemers en andere betrokkenen expliciet gevraagd om hun bijdrage te leveren aan deze agenda. De agenda belicht de ontwikkelopgave van het gebied voor de periode 2016-2019.

Leeswijzer In paragraaf 2 wordt een samenvatting gegeven van deze gebiedsagenda. In paragraaf 3 wordt een beschrijving gegeven van het gebied. In paragraaf 4 wordt de opgave van het gebied uiteengezet door de belangrijkste cijfers uit de gebiedsanalyse te benoemen en inzicht te geven van wat is opgehaald bij bewoners, bedrijven en professionals uit het gebied. Tot slot wordt in deze paragraaf aangeven in hoeverre de opgave gekoppeld is aan de stedelijke prioriteiten uit het coalitieakkoord. In paragraaf 5 worden de prioriteiten van het gebied gepresenteerd. En in paragraaf 6 wordt uiteengezet welke stappen in het stadsdeel ondernomen zijn rond participatie met bewoners, ondernemers en andere betrokkenen uit de gebieden.

2. Samenvatting: Geuzenveld-Slotermeer-Westpoort Het gebied Geuzenveld-Slotermeer is een aantrekkelijk gebied voor (nieuwe) Amsterdammers vanwege de groene, rustige sfeer in de nabijheid van de grootstedelijke reuring. Er zijn relatief goedkope huur- en koopwoningen met veel licht, lucht en ruimte. Groengebieden als De Bretten, het Eendrachtspark, de Tuinen van West en de Sloterplas zijn belangrijke groene onderdelen van het gebied Geuzenveld-Slotermeer. Het bedrijventerrein Westpoort (Sloterdijken), onlangs verkozen tot het beste bedrijventerrein van Nederland, heeft de potentie zich te ontwikkelen tot de motor voor dit gebied als het gaat om wonen, werk en onderwijs. Dit is heel hard nodig, want veel bewoners hebben een laag inkomen en een groot deel heeft onvoldoende kennis van de Nederlandse taal. De jongeren in Geuzenveld-Slotermeer hebben vaak een achterstand ten aanzien van de Amsterdamse jeugd als het gaat om onderwijs, psychosociale problematiek, armoede en schulden. De afgelopen jaren heeft het gebied een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt. Een aantal buurten in Geuzenveld en het westelijk deel van Slotermeer (zoals grote delen van de Confuciusbuurt, Van Tijenbuurt, Eendrachtsparkbuurt en de Geuzenbaan) is inmiddels vernieuwd, maar andere buurten (zoals delen van de Bakemabuurt, de Rousseaubuurt, de Dudokbuurt en de Wegener Sleeswijkbuurt) nog niet. In Slotermeer Oost is de vernieuwing meer kleinschalig van aard. Na jaren van stilstand is te zien dat de woningmarkt weer opleeft en er niet alleen door de gevestigde corporaties maar ook door nieuwe externe investeerders wordt geïnvesteerd in de woningen (bijv. in de Dudokhaken en het Senecagebouw aan het Confuciusplein). In het hele gebied vindt steeds minder sloop/ nieuwbouw van woningen plaats en meer renovatie en opknappen van bestaande woningen. Hierdoor blijven de huren betaalbaar, maar blijft het probleem van grote gezinnen in (te) kleine woningen bestaan. Binnen én tussen buurten zijn de spanningen en tegenstellingen soms groot. De komende jaren wordt fors ingezet op het investeren in het gebied en de bewoners. Om iedereen mee te laten doen moet de taalachterstand worden weggewerkt. Investeringen op het gebied van veiligheid en leefomgeving zijn van belang om bewoners een prettige leefomgeving te bieden. Rondom station Sloterdijk komen er veel nieuwe bewoners en nieuwe werkgelegenheid bij. Om Westpoort echt als motor voor wonen, werk en onderwijs te laten fungeren, moet geïnvesteerd worden in de verbinding met de andere gebieden van Nieuw-West, zowel fysiek als economisch. De Bretten als groengebied én verbindingszone biedt hier naast Sloterdijk Centrum kansen voor. Op deze manier blijvend investeren in het sociaaleconomisch ontwikkelperspectief van bewoners van Geuzenveld-Slotermeer is nodig om iedereen in het gebied dezelfde kansen te bieden.

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Samenvattend zijn daarom de volgende prioriteiten geformuleerd:

Gezond in Geuzenveld-Slotermeer - Effectievere aanpak psycho-sociale problemen Jong in Geuzenveld-Slotermeer jong en oud - Verbeteren onderwijsprestaties - Bestrijden overgewicht - Ouders beter informeren en betrekken - Verbeteren gezondheidsvaardigheden - Minder armoede en schulden - Verminderen eenzaamheid/ isolatie - Minder criminaliteit - Meer gesprekspartners voor de jeugd Meer bewoners doen mee in Geuzenveld- Slotermeer Een veilig Geuzenveld-Slotermeer - Verbeteren taalvaardigheid - Verminderen jeugdoverlast - Verbeteren perspectief op werk - Hogere subjectieve en objectieve veiligheid, - Verminderen van armoede en/of schulden bijvoorbeeld door aantal inbraken te - Stimuleren zelfredzaamheid/ eigen kracht verminderen

Westpoort: de motor van Nieuw-West Een prettiger leefomgeving - Betere verbinding tussen Nieuw-West en - Minder afval op straat Westpoort, zowel fysiek als economisch - Minder parkeeroverlast aan de randen van - Het stimuleren en benutten van Westpoort als blauwe zone-gebieden bedrijvenbroedplaats (accelerators & - Meer verkeersveiligheid incubators voor veelbelovende start-ups) - Betere bereikbaarheid met openbaar vervoer - Meer kansen op het gebied van - Meer betrokkenheid van bewoners bij hun werkgelegenheid en stages leefomgeving - Maken ontwikkelvisie- en strategie woonboulevard We doen het samen in Geuzenveld-Slotermeer - Meer bekendheid genereren voor Westpoort - Ondersteunen en faciliteren van wijkonder- - Stimuleren van innovatieve concepten/ nemingen, broedplaatsen, sociale culturele en duurzaamheid/ evenementen creatieve initiatieven en bewonersinitiatieven

- Benutten kracht van de wijk Prettig wonen in Geuzenveld-Slotermeer

- Stimuleren voortgang stedelijke vernieuwing

- Stimuleren corporaties verbetering woningen

- Meer differentiatie in woningbouw

- Meer ruimte voor krap wonende grote

gezinnen

- Beter contact tussen bewoners / verminderen

spanningen tussen bevolkingsgroepen (bv.

discriminatie)

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

3. Gebiedsbeschrijving

Geuzenveld en Slotermeer zijn beide gebouwd in de jaren ‘50 en ‘60 en zijn onderdeel van de Westelijke Tuinsteden. Slotermeer is als eerste van de Westelijke Tuinsteden ontwikkeld volgens de principes van het Algemeen Uitbreidingsplan in een open stedenbouwkundige verkaveling waarbij elke woning zoveel mogelijk zon en natuurlijk daglicht ontvangt. Een deel van Slotermeer is gemeentelijk beschermd stadsgezicht en grote delen van Slotermeer zijn onderdeel van het door het Rijk aangewezen “Wederopbouwgebied Westelijke Tuinsteden” . Met groengebieden zoals Landschapspark De Bretten, Gerbrandypark, Eendrachtspark en de Tuinen van West is het een van de groenste plekken van Amsterdam. Daarnaast valt een deel van Westpoort onder het gebied. Het gaat hierbij vooral om de niet havengebonden bedrijventerreinen (Sloterdijk II, III en IV ) en het gebied Sloterdijk Centrum rondom station NS-Sloterdijk, van oorsprong een gebied met veel kantorenleegstand. In sommige gebieden is de stedelijke vernieuwing afgerond, in andere gebieden is deze achtergebleven bij de verwachtingen. Vooral in deze gebieden wonen bewoners met een achterstand. Door een gebrekkig taalniveau, armoede, schulden, een laag opleidingsniveau en/ of gezondheidsproblemen kunnen zij niet altijd goed meedoen. De spanningen tussen groepen bewoners zijn soms hoog, vaak ook door verschillende (culturele) achtergronden.

Geuzenveld-Slotermeer bestaat uit tien buurten: Buurt 1 - Couperusbuurt + Hogguerbuurt + Noordzijde Buurt 2 - Dobbebuurt Buurt 3 - Burgemeesterbuurt Buurt 4 - Louterbuurt Buurt 5 - Van Deysselbuurt + Confuciuspleinbuurt Buurt 6 - Wegener Sleeswijkbuurt Buurt 7 - Architectenbuurt + Van Tijenbuurt Buurt 8 - Dudokbuurt + Lambertus Zijlpleinbuurt + Bakemabuurt Buurt 9 - Beerenbrouckbuurt Buurt 10 - Eendrachtsbuurt

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Daarnaast valt een deel van Westpoort onder het gebied: Sloterdijk Centrum (rondom het station) Sloterdijk III Sloterdijk II Sloterdijk IV (De Heining)

4. Opgave van het gebied

4.1. Gebiedsanalyse (Wat blijkt uit de cijfers?) In de gebiedsanalyse 2015 Geuzenveld-Slotermeer is een uitgebreide cijfermatige analyse van het gebied te lezen. Hieronder worden de punten die relevant zijn voor de gebiedsagenda er nogmaals uitgelicht, aangevuld met verdiepende gegevens waar nodig. Hiermee wordt een cijfermatige onderbouwing gegeven van de prioriteiten voor dit gebied.

Wonen en openbare ruimte Geuzenveld-Slotermeer heeft een woningvoorraad van bijna 19.000 woningen. Bijna drie kwart (71%) zijn sociale huurwoningen. Eén buurt heeft een afwijkende woningvoorraad: in de uitbreidingswijk De Eendracht staan bovengemiddeld veel koopwoningen (43% versus 29% in Amsterdam). De meeste andere woningen zijn corporatiebezit (54%). De bewoners zijn hier tevreden met hun woonsituatie. In Slotermeer-Noordoost zijn de woningen vaak klein (57% is kleiner dan 60m²), terwijl ze in Slotermeer-Zuidwest en Geuzenveld veelal middelgroot zijn (bijna 40% heeft een vloeroppervlak tussen de 60 en 80m²). De woningen zijn ook krap: dat wil zeggen dat er evenveel of meer mensen wonen dan dat er kamers zijn. In Slotermeer-Noordoost komt dit het meest voor (30%). Naar leeftijd bekeken blijkt dat 70% gebouwd is in de zestiger jaren van de vorige eeuw of eerder. Voor alle drie de buurten geldt dat bewoners hun woning een relatief laag cijfer geven (6,8-7,1 versus 7,6 gemiddeld in Amsterdam). Zowel het uiterlijk als de staat van onderhoud van de woningen krijgen onvoldoenden. Het aantal mensen dat wil verhuizen is groot: afgezien van buurt 10 in Geuzenveld wil meer dan een derde van de bewoners van het gebied verhuizen (versus 25% in Amsterdam).

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Op plekken waar de stedelijke vernieuwing is gestagneerd zijn ook vaak de onderhoudsactiviteiten in de openbare ruimte stilgelegd of getemporiseerd. Mede hierdoor is de kwaliteit van verharding, het groen en de bomen op veel plekken onvoldoende. Het onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte is ook vaak onvoldoende volgens de bewoners. Bewoners ervaren relatief vaak verloedering (score 26 versus 22 gemiddeld in Amsterdam), het sterkst in Geuzenveld (score 31). Alleen in de Eendracht worden weinig tekenen van verloedering gesignaleerd (score 16). Bewoners ervaren overlast van het dumpen van grofvuil door derden en/of door het aanbieden van afval op verkeerde tijdstippen. Buurt 3 spant de kroon (115 meldingen in 2014) en de buurten 5 Noord (107 meldingen) en 4 Oost (103 meldingen) blijven daar niet ver bij achter. Buurt 9 scoort het hoogst met klachten over zwerfvuil , maar ook uit de buurten in Slotermeer komen daar veel klachten over. De waarderingscijfers zijn gemiddeld over de laatste tien jaar het laagst in buurt 2 (4,9), buurt 5 Noord (5,0) en buurt 8 (5,1).Ook zijn er klachten over rattenoverlast. Buurt 4 meldt het vaakst rattenoverlast, maar ook in andere buurten wordt veel geklaagd over plaagdieren als gevolg van het weggooien van voedsel in de openbare ruimte. Bewoners geven aan door langparkeerders van buiten geen parkeerplek meer in hun woonwijk te kunnen vinden en daarom maar hun auto neer te zetten waar dat eigenlijk niet mag. Zij geven aan vaak beboet te worden, en dat blijkt ook uit de cijfers. In Buurt 3 werd door handhavers in 2014 783 keer een parkeerovertreding geconstateerd, in Slotermeer Zuid 414 keer en in en Noordoever Sloterplas 356 keer. In de andere vijf blauwe zones werden in het totaal 102 overtredingen vastgesteld.

Bedrijvigheid Geuzenveld-Slotermeer is vooral een woongebied en heeft weinig werkgelegenheid: 153 banen per 1.000 inwoners is ver onder het Amsterdamse gemiddelde van 597 banen per 1.000 inwoners. De meeste banen zijn in de sectoren zorg, onderwijs en detailhandel. Relatief veel bedrijven zijn actief in de toeristische sector (12% versus gemiddeld 8%), het gaat dan met name om de branche personenvervoer (taxi). De meeste vestigingen zijn klein, met een groot aandeel zzp’ers . Het aantal voorzieningen, zoals horeca en winkels is vooral geconcentreerd op het Lambertus Zijlplein en in mindere mate het Confuciusplein. Slotermeer-Zuidwest en Geuzenveld tellen één horecagelegenheid en 3 winkels per 1.000 inwoners. Het horeca-aanbod bestaat voor een groot deel uit snackbars en er zijn relatief weinig cafés en restaurants. Plein ‘40 -’45 wordt niet als een gezellig plein ervaren en krijgt van bezoekers een 6,5. Het Lambertus Zijlplein krijgt een onvoldoende voor het gebrek aan non-food-aanbod. Bewoners vinden het winkelaanbod op Plein ’40 -’45 beperkt en eenzijdig (het accent ligt op budgetformules). Op het Lambertus Zijlplein missen bezoekers daghoreca. Op Plein ’40 -’45 is met Meram en Ada het horeca -aanbod verrijkt. Een breder horeca- en winkelaanbod op beide pleinen biedt kansen om van de pleinen weer aantrekkelijke verblijfsplekken te maken. Westpoort is het bedrijventerrein dat gekoppeld is aan Geuzenveld-Slotermeer. In Westpoort zijn de meeste bedrijven gevestigd, in het hele gebied gaat het om z o’n 3.600 bedrijven. Echter 20% van de kantoren staat leeg en ook het bedrijventerrein Sloterdijk II is nog lang niet vol. De woonboulevard in Westpoort staat zelfs voor 40% leeg en bovendien is het gebied slecht ontsloten voor openbaar vervoergebruikers en fietsers. Op Sloterdijk Centrum (rondom het NS station) vindt transformatie plaats van een kantorenpark met leegstand naar een aantrekkelijk gemengd stedelijk woon-werkmilieu. Er zijn hier al een aantal hotels geopend en naar verwachting worden hier circa 1500 woningen gebouwd. Hiermee wordt een aantrekkelijk vestigingsklimaat geschapen wat gunstig is voor de werkgelegenheid. Station Sloterdijk heeft enorme potentie als een van de toegangspoorten van Nieuw-West.

Participatie en zelfredzaamheid Meer dan een kwart (28%) van de huishoudens heeft een laag inkomen en is laag opgeleid (versus 15% in Amsterdam). Met name Slotermeer scoort ongunstig op de cijfers voor werkloosheid, bijstand en schuldhulpverlening. Voor Geuzenveld liggen die cijfers rond het stedelijk gemiddelde. In Geuzenveld- Slotermeer is ook de jeugdwerkloosheid (30%) hoger dan in de rest van de stad (24%). Ook is de werkloosheid hoger dan gemiddeld, in 2014 zat in Amsterdam in Geuzenveld-Slotermeer 14,5% van de beroepsbevolking zonder werk (versus 11,8% in Amsterdam). In Slotermeer had in 2014 ruim 10% van de potentiële beroepsbevolking een bijstandsuitkering (versus 6,4% in Amsterdam). Er werd bijna 40% vaker een beroep gedaan op schuldhulpverlening door 18+’ers (3,2% versus 2,3% stedelijk)

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

In Geuzenveld-Slotermeer ervaart een kwart van de bevolking matige tot sterke sociale uitsluiting (24% versus 9% in Amsterdam). In Slotermeer gaat het maar liefst om 32%. Het percentage bewoners dat geen regie over eigen leven meer heeft vertoont eenzelfde beeld: 16,1% in Slotermeer en 21,4% in Geuzenveld (versus 10% in Amsterdam). In Geuzenveld maakt 18% van de huishoudens gebruik van vijf of meer regelingen, dat duidt op multiproblematiek. De laaggeletterdheid is op een aantal plekken extreem hoog. In Slotermeer Zuidwest en Geuzenveld is 37% van de bewoners laaggeletterd en in Slotermeer Noordoost zelfs 41% (versus 16% in Amsterdam). De percentages onder bewoners die buiten Nederland geboren zijn liggen tegen de 50% voor mannen en iets boven 50% voor vrouwen. Dat heeft een groot effect op de taalachterstand bij kinderen maar ook een groot verband met werkeloosheid, gevoel van sociale uitsluiting en het missen van regie op eigen leven.

Jeugd en onderwijs Er wonen veel jonge mensen in Geuzenveld-Slotermeer: ongeveer 24% van de bevolking is jonger dan 18 jaar (versus 18% in Amsterdam). Veel van deze jongeren groeien op in een minimumhuishouden. Dat geldt vooral voor Slotermeer-Noordoost waar 30% van de jongeren in relatieve armoede opgroeit. In het onderwijs presteren de leerlingen in dit gebied onder gemiddeld. In groep acht wordt 21% van de leerlingen naar VMBO of praktijkonderwijs doorverwezen (versus 15% in Amsterdam). Veel jongeren gaan vroeg van school, zonder goede startkwalificatie. Er zijn veel leerlingen met laagopgeleide ouders in dit gebied (37%) met name in Slotermeer-Zuidwest (43%). De lagere startpositie is terug te zien in de omvang van de jeugdwerkloosheid, die is 30% tegenover 24% gemiddeld in Amsterdam. Een deel van de werkloze jeugd (ongeveer 53%) volgt wel een opleiding. De werkloosheid is vooral toegenomen onder jongeren met een migratie achtergrond. Jonge vrouwen uit Nieuw-West zijn veel vaker werkloos (38%) dan jonge mannen (24%). In heel Amsterdam is er geen verschil tussen mannen en vrouwen. In Slotermeer-Zuidwest en Noordoost ligt het aandeel criminele jongeren hoger dan gemiddeld. Vijf procent van de jongeren tussen de 12 en 24 jaar wordt hier verdacht van een misdrijf, versus 4% gemiddeld in de stad. De jeugdcriminaliteitsindex laat wel zien dat de jeugdcriminaliteit in alle vier de buurtcombinaties in het gebied is gedaald tussen 2012 en 2013 (met minimaal 11 punten per buurtcombinatie). Overgewicht is een groot probleem onder de jeugdigen in Geuzenveld-Slotermeer. In het schooljaar 2012-2013 bleek ongeveer een derde te lijden aan overgewicht, met een uitschieter naar ruim 40% van 13-14 jarigen in Geuzenveld. Het lidmaatschap van een sportvereniging is onder 10-jarigen lager dan gemiddeld. Onder basisschoolleerlingen is het risico op sociaal-emotionele problemen verhoogd (26% versus 19% in Amsterdam). Dit geldt met name in Slotermeer, waar 29% van de basisschoolkinderen kans loopt op sociaal- emotionele problemen. Onder tweedeklassers in het voortgezet onderwijs ligt dat voor het hele gebied op 10%(versus 11% in Amsterdam), in Geuzenveld ligt dit iets bovengemiddeld op 13%. Ondanks een verhoogd risico op jongere leeftijd worden jongeren juist minder vaak behandeld voor psychische problemen. Het aantal behandelingen in de geestelijke gezondheidszorg (j-ggz) ligt op 68 per duizend jongeren versus 80 behandelingen gemiddeld in de stad. De Eendracht is hierop een uitzondering. Daar ligt het aantal behandelingen in de j-ggz juist wat hoger dan gemiddeld, namelijk op 90 per duizend jongeren. In Slotermeer- Zuidwest lopen beduidend meer trajecten Jeugd- en opvoedhulp (52 per 1.000 jongeren versus 41 in Amsterdam).

Gezondheid De gezondheid en leefstijl van bewoners zijn minder goed dan gemiddeld. Zij kampen aanzienlijk vaker (36%) met een slechte gezondheid dan gemiddeld (25%) in Amsterdam, en zij hebben meer lichamelijke aandoeningen of beperkingen. Bewoners van het deelgebied Slotermeer ervaren vaker beperkingen en zijn vaker belemmerd door een chronische aandoening dan gemiddeld. Ook worden vaker (ernstige) psychische klachten gediagnosticeerd (16% versus 7%), terwijl dat niet geldt voor de bewoners van Geuzenveld (9%). Eenzaamheid wordt gezien als een groot probleem. In Slotermeer bijvoorbeeld, voelt een zeer grote groep (29% versus 11% in Amsterdam) zich zeer eenzaam. De helft van de volwassenen heeft overgewicht, dat is ook vaker dan gemiddeld in Amsterdam (40%), en men beweegt ook relatief vaak onvoldoende. Er wonen naar verhouding wel weinig overmatig/zware alcoholgebruikers (9% versus 17% gemiddeld).In Geuzenveld is ook diabetes een probleem. In de periode 2008- 2012 verdubbelde het percentage bewoners met diabetes van 6,2 naar 11,8%, terwijl stedelijk er een toename was van 5,5 naar 6,2%.

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

De sportparticipatie in heel Nieuw-West is laag (55% versus 67% in Amsterdam). En het lidmaatschap van een sportvereniging het laagst van de stad. In Nieuw-West is dit bij de jeugd 51% en bij de volwassenen 14%. (In Amsterdam respectievelijk 62% en 20%). Terwijl er in en om het gebied juist een gevarieerd aanbod aan sportvoorzieningen is, zoals het Sloterparkbad, de sportparken Spieringhorn, de Eendracht en Ookmeer, tennispark Sloterplas en sportvoorzieningen bij de Laan van Spartaan. Veel mensen hebben niet voldoende financiële draagkracht om contributie te betalen.

Leefbaarheid en veiligheid In Geuzenveld-Slotermeer is het minder veilig dan gemiddeld in Amsterdam. Bewoners voelen zich ook niet veilig, zo blijkt uit de subjectieve veiligheidsindex. Deze is in de buurten Slotermeer Noordoost (123), Slotermeer Zuidwest (119) en Geuzenveld 122) bijna 30 punten hoger dan gemiddeld in Amsterdam (74). Er zijn relatief veel inbraken en er is veel overlast van jongeren. Uit politiecijfers blijkt dat het aantal woninginbraken stijgt met name in buurt 8. De Eendracht kent de meeste inbraken (index 150 versus 71 gemiddeld in Amsterdam), dit komt door inbraken op het volkstuinencomplex. In Slotermeer Zuidwest is sprake van een bovengemiddeld aantal aangiften van misdrijven en gerapporteerd slachtofferschap (samengevoegd de objectieve veiligheidsindex). In Slotermeer Zuidwest en Geuzenveld is veel overlast van jongeren (respectievelijk 32% en 27% versus 18% gemiddeld in Amsterdam). Ook het aantal meldingen van jeugdoverlast in deze buurt, rond het Lambertus Zijlplein, stijgt. In 2014 is sprake van meer dan een verdubbeling van het aantal meldingen ten opzichte van 2013. Rond het Confuciusplein is het aantal meldingen afgenomen: van 49 in 2012 naar 11 in 2013 en 16 in 2014. Ook in de gebieden van Westpoort speelt het probleem van objectieve en subjectieve sociale onveiligheid.

4.2. Prioriteiten vanuit het gebied (Wat is er opgehaald bij bewoners en professionals?) In de afgelopen periode zijn gesprekken gevoerd over de opgave van het gebied met professionals, bewoners en andere partijen. Hiervoor is onder andere de Week van het Gebied georganiseerd (van 16 tot en met 22 februari in Geuzenveld-Slotermeer). Er werden bezoeken gebracht aan bijvoorbeeld de Huizen van de Wijk, het Pluspunt en de Honingraat, en aan verschillende buurtontmoetings-ruimten zoals de Multibox, Tante Ali, de Dobbekamer en Het Honk. Daarnaast werd er een Gebiedsbijeenkomst georganiseerd op 3 maart 2015, waar bewoners, partners en ondernemers werden uitgenodigd mee te denken over de gebiedsagenda. Hier kwamen ruim 400 mensen op af. Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste bevindingen van professionals, bewoners en andere partijen.

Wonen en openbare ruimte De stedelijke vernieuwing in Geuzenveld-Slotermeer is op een aantal plekken stopgezet of gestagneerd. Er wonen veel grote gezinnen in kleine, slecht onderhouden woningen. Bewoners hebben last van geluidsoverlast en klagen over de slechte staat van de woningen. Met het stagneren van de stedelijke vernieuwing in een aantal buurten van het gebied, blijft de woonsituatie voor deze gezinnen soms schrijnend. En juist in deze gebieden is de sociale problematiek vaak het grootst. Wel is te zien dat na jaren van stilstand en onduidelijkheid over het perspectief van vernieuwingsplannen bij corporaties de markt weer aantrekt en er een opleving van de planvorming van de stedelijke vernieuwing in het gebied (Bakemabuurt, Dudokbuurt, Senecagebouw en Noorderhof) merkbaar is. De resultaten van de planvorming in deze buurten worden de komende jaren zichtbaar. Met het stopzetten of stagneren van de stedelijke vernieuwing zijn ook vaak onderhoudsactiviteiten aan de complexen in de betreffende buurten getemporiseerd of stilgelegd. Dit leidt tot klachten van bewoners over de woningen, maar ook over de openbare ruimte. Bewoners geven aan dat er grofvuil wordt gedumpt op straat, dat de portieken van flats slecht onderhouden zijn en dat er teveel zwerfafval op straat is. Men ergert zich aan het vele brood in de openbare ruimte en de overlast van ratten die dit tot gevolg heeft. Bewoners vinden dat er strenger gehandhaafd kan worden op overtredingen in de openbare ruimte. Ook op het gebied van verkeer ondervinden bewoners problemen. Men vindt dat er te hard wordt gereden, met teveel lawaai en overlast van fijnstof tot gevolg. De omgeving van scholen wordt als onveilig ervaren voor overstekende kinderen en ook de fietspaden wordt als onveilig gekenmerkt. Door de wortels van bomen wordt het fietswegdek vernield en ook de verlichting is onvoldoende.

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Bewoners ondervinden veel overlast door de hoge parkeerdruk, vooral aan de buitenranden van blauwe zone-gebieden, met name door langparkeerders van buiten de buurt (bijvoorbeeld bij station Sloterdijk). In de blauwe zones wordt door gebrek aan handhaving nog vaak in strijd met de regels geparkeerd. Bewoners constateren daarnaast dat veel auto’s worden gedumpt in Geuzenveld -Slotermeer en vinden dat het lang duurt voordat die auto’ s worden weggehaald. (Volgens de wet mogen auto’s echter pas verwijderd worden als de waarde 500 euro of minder is. Dit is vaak niet het geval.) De bereikbaarheid van het gebied met het openbaar vervoer neemt af. Door het aanpassen van de route van lijn 21, het opheffen van de lijn 64 en het inkorten van lijn 192, wordt de mobiliteit van bewoners ernstig beperkt. Voorzieningen als het Lukas Andreas ziekenhuis, Sportpark De Eendracht en de Tuinen van West zijn hierdoor slecht bereikbaar. Potentiële en bestaande ondernemers rekenen op een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer.

Bedrijvigheid Zowel voor jongeren als volwassenen is er weinig werk in het gebied. Westpoort biedt hiertoe allerlei mogelijkheden. Hier is ruimte voor ontwikkeling, er zijn nog voldoende kavels voor nieuwe ondernemingen. Met de komst van nieuwe bedrijven worden extra arbeidsplaatsen gevormd, zo levert de komst van Anker Spirit 70 tot 90 nieuwe arbeidsplaatsen op. Wel is aandacht nodig voor een goede aansluiting tussen potentiële werkgevers in het gebied, het onderwijs en de werk-/ en opleidingsbehoefte van de jeugd en volwassenen in Geuzenveld-Slotermeer. Ook de bereikbaarheid met het openbaar vervoer kan beter. Er zijn een aantal uitgaansgelegenheden in dit gebied, zoals The Sand en partycentrum Rhoneweg. Er wordt nagedacht hoe deze functie versterkt kan worden. Wel is hierbij aandacht nodig voor de parkeergelegenheid, deze is voor grote feesten/ evenementen te beperkt. Een visie op ontwikkelstrategie voor de woonboulevard en de evenementenindustrie en een goede brandingstrategie met ruimte voor innovatieve en duurzame concepten kunnen hieraan bijdragen. Op kleinere schaal bieden ook de Tuinen van West kansen, qua werkgelegenheid, leerplekken en ruimte voor maatschappelijke, innovatieve en duurzame concepten.

Participatie en zelfredzaamheid Een groot deel van de nieuwkomers heeft een niet-westerse achtergrond, of komt uit gebieden als de Balkan en Oost-Europa. Dat heeft invloed op de sociale samenstelling en samenhang in de buurten; een deel van de bewoners van het eerste uur voelt zich er niet meer thuis. Soms is er ook sprake van vervreemding en onderlinge spanning, die een negatieve invloed hebben op hoe mensen de leefbaarheid en veiligheid in de buurt ervaren. Daarnaast echter kent Geuzenveld-Slotermeer een kleine groep mensen die zeer actief en betrokken is bij de buurt en veel sociale activiteiten ontplooien en ondersteunen. In het gebied is er vanuit de buurt en bewoners behoefte aan extra welzijnsruimte. Doordat basisvoorzieningen als het Huis van de Wijk qua programmering vol zitten is dit een punt waar zeker aandacht aan besteed moet worden. De combinatie van armoede, matige huisvesting, laaggeletterdheid en verschillen in culturele achtergrond is een voedingsbodem voor spanningen tussen bevolkingsgroepen. Bewoners vinden dat het onderlinge contact beter kan. Door taalproblemen begrijpt men elkaar letterlijk niet goed, maar durft men elkaar ook niet goed aan te spreken. Het gebrek aan kennis van de Nederlandse taal hindert ook de participatie. De combinatie van verschillende problemen maakt dat bewoners vaak aan het overleven zijn. Het versterken van de zelfredzaamheid is dan ook zeer belangrijk in het gebied. Bewoners ervaren werkloosheid als een van de grootste problemen van het gebied. Er wonen veel mensen met schulden en er is, volgens bewoners, te weinig hulpverlening. Door schulden en armoede kunnen bewoners niet lid worden van bijvoorbeeld betaalde sportclubs, wat vooral voor de jeugd een probleem is. De armoede leidt ook tot problemen met betrekking tot de gezondheid.

Jeugd en onderwijs In Geuzenveld worden jongeren vooral als een overlastprobleem gezien door andere bewoners. De werkloosheid is hoog en een aantal jongeren vertoont crimineel gedrag. Daarnaast is er voor jongeren weinig aanbod aan voorzieningen en activiteiten in het gebied. Dit vinden jongeren zelf ook. Professionals zien steeds meer jongeren die kampen met schulden. Ook zien zij dat veel kinderen, óók van de tweede en derde generatie, een taalachterstand hebben. Verder zien zij dat veel jongeren buiten het zicht vallen van verschillende instanties, de zogenaamde spookjongeren. Ouders zijn vaak weinig betrokken bij de schoolsituatie van hun kinderen, zij hebben te weinig kennis van studiemogelijkheden en –financiering. Jongeren geven aan gesprekspartners te zoeken die hen kunnen informeren en steunen. Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Gezondheid In de verschillende gesprekken die zijn gevoerd met bewoners zijn gezondheidsproblemen door bewoners nagenoeg niet geuit. Uit de cijfers blijkt echter dat de problematiek hier groot is. Veel van de gezondheidsklachten (zoals overgewicht) zijn gerelateerd aan armoedeproblematiek. Professionals geven aan dat bewoners vaak ook niet goed weten hoe en waar zij hulp kunnen krijgen. Taalproblemen maken het lastig folders te begrijpen en formulieren in te vullen. Men heeft hulp nodig bij het lezen en begrijpen van informatie. In combinatie met de eenzaamheid kan dit tot gevolg hebben dat medische hulp (te) laat wordt geboden en daarmee wordt de kwaliteit van leven nog slechter. De ernstige verslechtering van de openbaar vervoerssituatie heeft gevolgen voor de bereikbaarheid van gezondheidsvoorzieningen. Bijvoorbeeld het Lucas Andreas ziekenhuis is veel moeilijker bereikbaar geworden door het opheffen van buslijn 64. Ook sportpark De Eendracht is slecht bereikbaar door het inkorten van de route van buslijn 21. Bovendien leidt het tot een verslechtering van de leefomgeving in de buurten nabij het sportpark, waar de parkeerdruk toeneemt.

Leefbaarheid en veiligheid Bewoners bepleiten het open blijven van het politiebureau aan de Lodewijk van Deysselstraat. Het stadsdeel zoekt samen met de politie naar oplossingen om het serviceniveau in de buurt op peil te houden. Ook zien bewoners graag dat de voormalige BuurtVeiligheidsTeams in de diverse buurten actief blijven. Ook vraagt men om mobiel cameratoezicht dat preventief fouilleren mogelijk wordt gemaakt en ingezet. Bewoners rond het Confuciusplein en het Lambertus Zijlplein melden ook dat de overlast door jeugd toeneemt. Slecht verlichte onderdoorgangen dragen niet bij aan het veiligheidsgevoel. Verder constateert men dat er veel wordt ingebroken, zelfs op hogere etages. Ook zijn er problemen rondom Sportpark De Eendracht. Bij (sport-)evenementen staat de wijk vol met auto’s en op de parkeerterreinen vinden ’s nachts illegale activiteiten plaats, zoals autoraces, dealen en prostitutie. Bewoners klagen over een gebrek aan verlichting en effectieve handhaving.

4.3 Stedelijke prioriteiten in/voor het gebied Het terugdringen van armoede en schuldenproblematiek staat hoog op de agenda van het college van B&W: iedereen moet de kans krijgen mee te doen in de stad. Deze stedelijke topprioriteit sluit naadloos aan op de expliciete aandacht voor armoedebestrijding in Geuzenveld-Slotermeer. In Nieuw-West als geheel staat armoede ook breed op de agenda. Gezocht wordt telkens naar slimme combinaties tussen armoede, sport, onderwijs, (arbeids)participatie, etc. Voorbeelden hiervan zijn de sportcontributieregeling en de verstrekking van winterkledingbonnen als aanvulling op het stedelijk kindpakket. Ook komt er een gebiedsgericht uitvoeringsplan in lijn met het stedelijk aanvalsplan Armoede. Uitgangspunt is dat het wegnemen van armoede- of schuldenproblematiek een belangrijke, zo niet de belangrijkste voorwaarde is om überhaupt te kunnen participeren in de samenleving. Het versterken van de dragende samenleving is in dat licht ook een belangrijk aandachtspunt. Door te stimuleren, te waarderen, te faciliteren en te verbinden. Gezien de impact van de decentralisaties is dit naar alle waarschijnlijkheid echter niet voldoende om wegvallende zorg op te vangen. We moeten op zoek naar mechanismen om de participatiesamenleving te organiseren. Ook hier is een gebiedsgericht uitvoeringsplan, opgesteld met partners en betrokken rve’s nodig. Kansrijk opgroeien is een stedelijk thema dat op diverse terreinen zijn weerslag heeft. Denk aan de stedelijke aandacht voor het verbeteren van de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt , het opstellen van een stedelijke MBO-agenda en gemeentelijke samenwerking met partners om onderwijskwaliteit te versterken. Deze aspecten vinden hun doorvertaling in de prioriteiten van Geuzenveld-Slotermeer. Stedelijke aandacht voor het terugdringen van obesitas en het stimuleren en ondersteunen van een gezonde levensstijl heeft eveneens een herkenbare plek in voorliggende gebiedsagenda. Op het gebied van veiligheid wordt er stedelijk met voorrang ingezet op het terugdringen van high impact delicten als woninginbraken . Dit vertaalt zich gebiedsgericht concreet door in de focus op het tegengaan van inbraken in en preventieve maatregelen om criminaliteit terug te dringen. De woningkwaliteit moet op orde zijn: door sloop / nieuwbouw of door opknappen van bestaande bouw. Zo wordt er stedelijk gewerkt aan een Actieplan Achterstallig onderhoud, waarbij gebiedsgerichte aansluiting vanuit de opgave noodzakelijk is.

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Verder bestaat de stedelijke ambitie om elk jaar 5000 nieuwe woningen te bouwen. Geuzenveld-Slotermeer- Westpoort kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren. De stedelijke vernieuwing komt in het bestaande woongebied namelijk weer op stoom. De focus om Westpoort als motor van Nieuw-West te ontwikkelen levert een duidelijke bijdrage aan de stedelijke ambitie om een economische top regio te zijn, een metropool die aantrekkelijk is voor vestiging van bedrijven en talent. Ook sluit dat feilloos aan op de stedelijke ambitie Amsterdam een sterke innovatieregio te laten zijn.

5. Prioritering van de opgave Uit de verschillende cijfers en analyses valt op te maken dat het gebied Geuzenveld-Slotermeer in vergelijking met Amsterdam op een groot aantal sociaal-economische en leefbaarheids thema’s slecht (of zelfs het slechts van alle gebieden) scoort. Een brede fysieke en sociaal-economische inze t op verschillende thema’s is in Geuzenveld-Slotermeer noodzakelijk én urgent om verbetering te bewerkstelligen. De combinatie van informatie die gegeven is door bewoners, ondernemers en professionals met wat er uit de cijfers blijkt, leidt tot onderstaande prioritering van de opgave voor Geuzenveld-Slotermeer voor de periode 2016-19:

Gezond in Geuzenveld-Slotermeer Het gaat slecht met een deel van de bewoners als het gaat om hun fysieke en psychische gezondheid. Veel van de gezondheidsproblemen zijn gerelateerd aan armoede. Fysieke problemen als obesitas en overgewicht moeten in een vroeg stadium worden aangepakt en een effectieve aanpak van psychosociale problemen bij jong en oud is dringend noodzakelijk. Speciale aandacht is nodig voor de grote eenzaamheid die bij relatief veel bewoners heerst. Bewoners weten zelf niet goed hun weg te vinden naar de juiste voorzieningen en omgekeerd. Er moet een manier gevonden worden om bewoners te helpen gebruik te maken van de zorg die hen toekomt. Hiertoe moet geïnvesteerd worden in de gezondheidsvaardigheden van bewoners.

Meer bewoners doen mee in Geuzenveld-Slotermeer Zelfredzaamheid en taalvaardigheid is van groot belang voor meedoen in de maatschappij. Zonder adequate communicatie ontstaan eerder misverstanden die weer tot spanningen kunnen leiden. Tegelijk bevordert taalvaardigheid de kans op werk. Werk draagt in hoge mate bij aan een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen, investeren in werkervaringsplekken en opleiding is daarom belangrijk. Ook het terugdringen van armoede en schulden is noodzakelijk. De prioriteiten taalvaardigheid, werk, armoede en schulden grijpen in elkaar en versterken elkaar.

Westpoort: de motor van Nieuw-West Westpoort moet de motor worden van Nieuw-West als het gaat om werk en opleiding . Om nieuwe bedrijven aan te trekken moet Westpoort beter op de kaart worden gezet. Door een goede branding , maar ook door betere fysieke (OV-)verbindingen . (Nieuwe) bedrijven kunnen stageplaatsen bieden die nu soms moeilijk te vinden zijn voor de scholen in Nieuw-West. Het ontwikkelen van een evenementenindustrie en het maken van een ontwikkelvisie- en strategie voor de woonboulevard kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het cre- eren van werkgelegenheid. In Westpoort liggen kansen als het gaat om innovatie/ duurzame concepten . Recy- cling is hierbij een hot item.

Prettig wonen in Geuzenveld-Slotermeer De roep om betere woningen is groot. Woningcorporaties moeten gestimuleerd worden hun verantwoordelijkheid ten aanzien van woningonderhoud en –verbetering beter waar te maken. Een nieuwe impuls aan de stedelijke vernieuwing biedt kansen op verbetering voor zowel de sociale als fysieke situatie van bewoners. Het toevoegen van meer gedifferentieerd woningaanbod vergroot de kansen op een wooncarriere in de eigen buurt of stadsdeel. Overlast moet ook worden beperkt door de contacten tussen bewoners te verbeteren. Daardoor kunnen mensen meer begrip voor elkaar krijgen en nemen de spanningen tussen bevolkingsgroepen af.

Gemeente Gebiedsagenda Geuzenveld -Slotermeer -Westpoort

Amsterdam 2016-2019

Jong in Geuzenveld-Slotermeer De onderwijsprestaties moeten beter en de rol van de ouders moet daarbij versterkt worden. Ouders moeten daarbij worden bijgestaan door professionele en objectieve , onpartijdige begeleiding . Het maken van schulden , deels door onwetendheid (telefoonkosten en verantwoordelijkheden en plichten die tieners krijgen als zij 18 jaar worden, maar waarvan zij zich niet goed bewust zijn) moet voorkomen worden door preventieve maatregelen, deels ook weer door de ouders daarin de rol te geven die zij behoren te nemen. Meer activiteiten en voorzieningen dragen bij aan het verminderen van de jeugdoverlast . Investeren in werkervaringsplekken en stages biedt de jeugd betere kansen.

Een veilig Geuzenveld-Slotermeer Op sommige plaatsen in Geuzenveld-Slotermeer is criminaliteit zoals woninginbraken een probleem net als overlast door jeugd . Voor een groot deel van het gebied geldt dat de subjectieve veiligheid achterblijft bij de objectieve veiligheid . Naast dat de criminaliteit waar die hoog is moet worden teruggedrongen, moet aandacht worden besteed aan het verbeteren van de subjectieve veiligheid.

Een prettiger leefomgeving Die prettige leefomgeving vraagt om minder afval op straat. Door sneller verwijderen, door beter handhaven, maar ook door een goede communicatie over wat wel en niet mag en het meer bewustmaken van bewoners over hun eigen verantwoordelijkheid. Onderzocht wordt hoe de parkeerdruk (bijvoorbeeld rondom de blauwe zones) kan worden aangepakt. De verkeersveiligheid moet beter, vooral ook voor scholieren rond scholen. Het gebied moet goed bereikbaar blijven met het OV.

We doen het samen in Geuzenveld-Slotermeer De inzet op bovenstaande prioriteiten doen we niet alleen. We zoeken telkens de samenwerking met bewoners, ondernemers en partners. Door het ondersteunen en faciliteren van bijvoorbeeld wijkondernemingen, broedplaatsen, culturele, creatieve en/of sociale initiatieven en bewonersinitiatieven. In de vorm van fysieke ruimte, maatschappelijk aanbesteden, regelvrije zones en kansen te bieden voor initiatief. Zo benutten wij de kracht van de wijk .

6. Participatie De gebiedsagenda is tot stand gekomen in een aantal stappen. Een goede basis was gelegd met de gebiedspro- ducten ‘light’ vorig jaar. Daarnaast bood de gebiedsanalyse 2015 een eerste zicht op de opgaven in het gebied. De cijfermatige gegevens werden geduid op basis van ervaringen en kennis in het gebied. Daarnaast werden uit de oren- en ogenfunctie van het stadsdeel opgaven toegevoegd die niet één op één uit de gebiedsanalyse te destilleren waren. Ook is het bestuur bevraagd op aanvullingen en/of aanscherpingen op de analyse. Een belangrijk onderdeel in het bepalen van de opgave in het gebied is het van ‘buiten naar binnen’ i n- formatie ophalen. Dat betekent actief naar buiten om te onderzoeken wat er speelt, waar mensen tegenaan lopen, wat voor hen belangrijk is en welke kansen zij zien. Per gebied is een Week van het Gebied georgani- seerd. In deze week is het stadsdeel naar de bewoners, professionals en andere partijen toegegaan om bij hun activiteiten te zien en te horen wat er speelt. De ambtelijke organisatie deed dit samen met bestuurs- en com- missieleden. Tijdens de afsluitende Gebiedsbijeenkomst werd aan alle betrokkenen teruggemeld wat er ge- hoord en gezien was en werd getoetst of de opgaven voldoende zijn benoemd. Aan de hand van de duiding van de analyse en opgehaalde input uit het gebied zijn de prioriteiten opgesteld. Door gesprekken met het DB, een thema-avond met het AB en interne consultatie zijn de prioriteiten aangescherpt en uiteindelijk vertaald in teksten voor de gebiedsagenda. De volgende stap is het vertalen van de prioriteiten naar concrete acties. Dit gebeurt in de gebiedsplannen die begin volgend jaar worden opgesteld.