Ocena zasobów pomocy społecznej w Gminie za rok 2019

Autorzy: Mazur Ewa

Marcin Nowicki

SPIS TREŚCI STRONA

1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 12 3.1 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR wypełniana wyłącznie przez gminy 39 i miasta na prawach powiatu 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 46 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 59 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 69 6.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 74 6.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 74 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu 74 terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 78 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 78 10 Wnioski końcowe 80

2 1. Wprowadzenie Zgodnie z art. 16 a ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej gmina i powiat oraz samorząd województwa zobowiązani są do sporządzenia corocznie oceny zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społeczno-demograficznej. Zasoby obejmują w szczególności infrastrukturę, kadrę, organizacje pozarządowe i nakłady finansowe na zadania pomocy społecznej bez względu na podmiot je finansujący i realizujący. Ocena obejmuje osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej, rodzaje ich problemów oraz ich rozkład ilościowy. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego przedstawia co roku do dnia 30 kwietnia odpowiednio radzie gminy, radzie powiatu, a do dnia 30 czerwca sejmikowi województwa właściwej jednostki samorządu terytorialnego ocenę, która wraz z rekomendacjami jest podstawą do planowania budżetu na rok następny Niniejsza analiza opisuje ww. sytuację w gminie Orneta. Jest to gmina miejsko - wiejska, leżąca w powiecie lidzbarskim. Gmina Orneta graniczy z gminami:

• od wschodu , Gmina Lidzbark Warmiński, od północy Gmina Pieniężno, Płoskinia, od zachodu Gmina Wilczęta, od południa i Miłakowo.

Gmina leży w niedalekiej odległości od miasta wojewódzkiego oraz granicy z Federacją Rosyjską. Gmina zajmuje obszar 244 km2, z czego 10 km2 to powierzchnia miasta Orneta, a 234 km2 to obszar wiejski. Gmina stanowi 26,4% powierzchni powiatu lidzbarskiego. Gęstość zaludnienia wynosi 50 osób na km2.

• W skład Gminy wchodzi 28 miejscowości, z których 20 to sołectwa, 1 miasto – Orneta, która jest jednocześnie siedzibą Gminy.

Gmina ma charakter rolniczy ze znacznym udziałem gospodarki leśnej (ze względu na dużą powierzchnię kompleksów leśnych, również związanych z obszarem Natura 2000): użytki rolne: 54%, lasy: 37%, wody: 1%. Gmina współpracuje z innymi Miastami Partnerskimi: Herzlake, Bleicherode (Niemcy), Landwarów (Litwa), Strelcha (Bułgaria), Primorje (Rosja). Poniżej prezentujemy szczegółowe dane o: sytuacji demograficznej, rynku pracy, infrastrukturze społecznej, korzystających z pomocy i wsparcia, świadczeniach pomocy społecznej, zasobach instytucjonalnych pomocy i wsparcia, kadrze pomocy społecznej, środkach finansowych na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, aktywności projektowo-konkursowej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, współpracy z organizacjami pozarządowymi w obszarze pomocy i wsparcia gminy Orneta.

2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej Według danych Ewidencji ludności Urzędu Miejskiego w Ornecie, na dzień 31.12.2019 r. w Gminie Orneta zameldowanych było 11 255 osób, z czego:

• miasto Orneta – 8 541 osób, • gmina Orneta – 2 714 osób.

W stosunku do 2018 r. na terenie miasta i gminy Orneta zameldowanych było 697 osób mniej. Powyższe dane nie odzwierciedlają w pełni faktycznej sytuacji demograficznej na terenie miasta i gminy Orneta, z uwagi na migracje ludności i mobilność przestrzenną. Część osób zameldowanych w naszej Gminie fizycznie w niej nie przebywa, a jest spora grupa mieszkańców napływowych z okolicznych Gmin, które nie dokonały meldunku .

3 • Według stanu na 31 grudnia 2019 roku stopa bezrobocia dla powiatu lidzbarskiego wynosi 12,8 % dla województwa warmińsko - mazurskiego wynosi 9%, kraju - 5,2%. • Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w gminie Orneta (stan na koniec 2019 roku) wynosiła 663, w tym 64,9% stanowiły kobiety, 35,1% mężczyźni. Udział długotrwale bezrobotnych wynosi 404 osoby.

Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące demografii (liczbę ludności w podziale na płeć i grupy wiekowe), rynku pracy (liczbę osób bezrobotnych, liczbę bezrobotnych długotrwale, liczbę osób bezrobotnych z prawem do zasiłku, wskaźnik bezrobocia wśród beneficjentów pomocy społecznej) i infrastruktury społecznej (liczba żłobków, liczba opiekunów dziennych, liczba miejsc w żłobkach, liczba dzieci którym nie przyznano miejsca) oraz w formie tabelarycznej informacje o infrastrukturze społecznej zawierające dane własne jednostki dotyczące: liczby mieszkań komunalnych, socjalnych, liczby osób oczekujących na mieszkania komunalne i socjalne, liczby wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu socjalnego, liczby klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów oraz liczby hospicjów na terenie gminy Orneta.

4 Liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci Grupa wiekowa mężczyzna kobieta 0-3 212 198 4-6 181 161 7-18 755 690 19 63 62 wiek produkcyjny 3 869 3 340 60-64 457 65-74 527 679 75-79 108 202 80+ 160 391

Liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci

0-3

4-6

7-18

19 wiek produkcyjny

60-64

65-74

75-79

80+ (5 000) (3 000) (1 000) 1 000 3 000

kobieta mężczyzna

5 Liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci Grupa wiekowa mężczyzna kobieta 10-19 564 546 wiek produkcyjny 3 647 3 118 60-64 348 65-74 869 896 75-79 339 445 80+ 456 827

Prognozowana liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci

10-19

wiek produkcyjny

60-64

65-74 Grupa wiekowa 75-79

80+

(4 000) (2 000) 0 2 000 4 000

kobieta mężczyzna

6 Liczba osób bezrobotnych, liczba długotrwale bezrobotnych oraz liczba osób bezrobotnych z prawem do zasiłku w 2019 r.

Status Ogółem Mężczyźni Kobiety Bezrobotni ogółem 1 709 662 1 047 Bezrobotni z prawem do 330 142 188 zasiłku Długotrwale bezrobotni 942 280 662

1 800

1 500

1 200

900

600

300

0 Bezrobotni ogółem Długotrwale bezrobotni Bezrobotni z prawem do zasiłku

Kobiety Mężczyźni

7 Wykres prezentuje liczbę osób bezrobotnych, liczbę bezrobotnych długotrwale oraz liczbę osób bezrobotnych z prawem do zasiłku, ogółem i w podziale na płeć. Wizualizacja prezentuje powiat na tle województwa, powiat na tle kraju.

Powiat Województwo Polska Status Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Osoby bezrobotne ogółem 1 047 662 26 508 19 221 481 023 388 129 Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku 188 142 5 216 3 801 82 434 60 520 Osoby długotrwale bezrobotne 662 280 14 440 7 998 259 183 174 459

1 050 000 900 000 750 000 600 000 450 000 300 000 150 000

0 bezrobotne ogółem Powiat Osoby prawem do zasiłku bezrobotne z Powiat Osoby bezrobotne długotrwale Powiat Osoby ogółem Osoby bezrobotne Województwo prawem do zasiłku Osoby bezrobotne z Województwo bezrobotne Osoby długotrwale Województwo bezrobotne ogółem Polska Osoby prawem do zasiłku bezrobotne z Polska Osoby bezrobotne długotrwale Polska Osoby

Kobiety Mężczyźni

8 Wskaźnik bezrobocia wśród beneficjentów pomocy społecznej. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej z powodu bezrobocia do liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy ogółem.

Rok Wskaźnik 2014 76% 2015 77% 2016 74% 2017 74% 2018 70% 2019 69%

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0% 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Wskaźnik

9 Liczba placówek i miejsc dla dzieci w roku w 2019 r.

Jednostka terytorialna Miara Wartość liczbowa Gmina Liczba dzieci w żłobkach 10,00 Liczba osób zatrudnionych 2,00 na stanowisku opiekuna Liczba żłobków 1,00 Powiat (średnia) Liczba dzieci w żłobkach 11,60 Liczba osób zatrudnionych 1,60 na stanowisku opiekuna Liczba żłobków 0,60 Województwo (średnia) Liczba dzieci w żłobkach 30,48 Liczba osób zatrudnionych 4,16 na stanowisku opiekuna Liczba żłobków 0,78

Infrastruktura opieki nad dziećmi

35

30

25

20

15

10

5

0 Gmina Powiat (średnia) Województwo (średnia)

Liczba dzieci w żłobkach Liczba osób zatrudnionych na stanowisku opiekuna Liczba żłobków

10 Liczba placówek i miejsc dla dzieci w roku w 2019 r.

Jednostka terytorialna Miara Wartość liczbowa Gmina Brakujące miejsca dla dzieci 0,00 w żłobkach Powiat (średnia) Brakujące miejsca dla dzieci 4,00 w żłobkach Województwo (średnia) Brakujące miejsca dla dzieci 11,24 w żłobkach

Infrastruktura opieki nad dziećmi

12

10

8

6

4

2

0 Gmina Powiat (średnia) Województwo (średnia)

Brakujące miejsca dla dzieci w żłobkach

11 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA (stan na 31.XII)

Prognoza* WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

Liczba mieszkań komunalnych w zasobie gminy 1 528 436 436

Liczba wniosków złożonych na mieszkanie komunalne 2 0 5 5 z zasobów gminy w tym z wiersza 1: 3 130 62 62 Liczba mieszkań socjalnych (lokali)

Liczba oczekujących na mieszkanie socjalne 4 31 9 9

Liczba wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu 5 0 1 1 socjalnego

Liczba klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów 6 1 1 1

Liczba hospicjów 7 0 0 0

Liczba ośrodków dla cudzoziemców 8 X X X

* Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrostu lub spadku. W przypadku braku możliwości oszacowania wielkości liczbowych dla prognozy należy wpisać liczby odpowiadające danym z kolumny "Rok oceny 2019". Niniejsza instrukcja dotyczy wypełniania wszystkich tabel OZPS.

3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia W 2019 roku z terenu miasta i gminy Orneta pomocą społeczną objęto łącznie 868 osób (671 rodzin), 11 rodzin objęto wyłącznie pracą socjalną (bez świadczeń). W stosunku do liczby mieszkańców gminy Orneta (11 255 osób zameldowanych), 7,71% ogółu mieszkańców korzysta z pomocy społecznej w formie świadczeń. W 2019 r. dominującym powodem przyznawania świadczeń pomocy społecznej, podobnie jak w latach poprzednich, pozostawało:

• bezrobocie, 372 rodziny zostały objęte wsparciem z tej właśnie przyczyny, • ubóstwo - 312 rodzin, • długotrwała lub ciężka choroba - 254 rodziny, • niepełnosprawność - 200 rodzin • alkoholizm - 81 rodzin

Wskaźnik bezrobocia wśród beneficjentów pomocy społecznej w 2019 roku wyniósł 69% (rok 2018 - 70%). Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej z powodu bezrobocia do liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy ogółem. W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano spadek liczby świadczeniobiorców w grupie ryzyka socjalnego, a mianowicie było to: ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, przemoc w rodzinie i alkoholizm. Niewielki wzrost w grupie ryzyka: długotrwała i ciężka choroba, trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego, zdarzenie losowe. Bardzo zbliżony poziom w grupie ryzyka bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego w rodzinach w rodzinach wielodzietnych i niepełnych. 2019 r. ogólną liczbę klientów Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej stanowiły rodziny otrzymujące wsparcie przyznane decyzją administracyjną – 660 rodzin, o 41 rodzin mniej niż w roku 2018, oraz pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej dla 312 rodzin, ilość rodzin objętych tą formą pomocy znacznie zwiększyła się porównaniu do roku 2018 (97 rodzin więcej). Klientom Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wydano łącznie 868 decyzji administracyjnych, o 71 mniej niż w 2018 roku.

12 Wśród korzystających z pomocy społecznej najwięcej jest rodzin prowadzących gospodarstwo jednoosobowe - osoby samotne. Wśród rodzin z dziećmi dominują rodziny z 1 lub 2 dzieci, nie ma rodzin z 6,7 i więcej dzieci. W stosunku do ubiegłego roku zmniejszyła się liczba rodzin z dziećmi (ogółem) - w 2018 roku było 225 rodzin z dziećmi, w 2019 roku - 193 rodziny z dziećmi (32 rodziny z dziećmi mniej niż w 2018 roku). Zwiększyła się o 2 liczba rodzin emerytów i rencistów.

Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: liczby rodzin i osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej w podziale na wiek i płeć, wskaźnika deprywacji lokalnej, liczby długotrwale korzystających z pomocy społecznej w podziale na płeć i grupy wiekowe, liczby osób i rodzin korzystających ze świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, liczby osób korzystających z usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, liczby rodzin korzystających z poradnictwa specjalistycznego, wskaźnika pracy socjalnej, liczby rodzin korzystających z interwencji kryzysowej, wskaźnika kontraktu socjalnego w podziale na typy, wskaźnika projektów socjalnych.

13 Liczba osób korzystających ze świadczeń na podstawie wydanych decyzji.

Liczba świadczeniobiorców 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Gmina 1 088 1 036 1 017 940 939 868 Powiat (średnia) 572 553 534 498 471 441 Województwo (średnia) 1 034 964 876 779 710 661

Liczba świadczeniobiorców

1 200

1 000

800

600

400

200

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Gmina Powiat (średnia) Województwo (średnia)

14 Liczba osób korzystających z pomocy społecznej w podziale na wiek i płeć wg liczby wypłaconych świadczeń w 2019 r.

Grupa Ogółem Kobiety Mężczyźni 0-17 221 100 121 Produkcyjny 511 272 239 Poprodukcyjny 167 114 53

0-17

Kobiety Produkcyjny

Wiek Mężczyźni

Poprodukcyjny

0 100 200 300 400 500 600 Liczba osób pobierających świadczenia

15 Wskaźnik deprywacji lokalnej

Rok Wskaźnik deprywacji lokalnej 2016 8,34% 2017 7,72% 2018 7,74% 2019 7,20%

8,94%

7,45%

5,96%

4,47%

2,98%

1,49%

0,00% 2016 2017 2018 2019

Wskaźnik deprywacji lokalnej

16 Liczba rodzin i liczba osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej

Rok Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 2013 827 2 022 2014 811 1 959 2015 776 1 799 2016 791 1 737 2017 725 1 529 2018 706 1 453 2019 671 1 314

Korzystający z pomocy społecznej

2 400

2 000

1 600

1 200

800

400

0 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach

17 Liczba kobiet korzystających z pomocy społecznej.

Liczba kobiet korzystających z pomocy Poziom Wiek 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Orneta 0-17 177 177 129 119 139 100 Produkcyjny 426 385 352 313 315 272 Poprodukcyjny 79 94 111 113 117 114 Powiat (średnia) 0-17 133 129 123 107 105 93 Produkcyjny 248 231 218 196 183 166 Poprodukcyjny 36 38 43 48 45 48 Województwo (średnia) 0-17 206 198 173 147 136 125 Produkcyjny 364 331 289 245 219 196 Poprodukcyjny 56 58 62 68 71 71

Liczba kobiet korzystających z pomocy

450 400 350 300

250 200 150 100 50 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

0-17 Produkcyjny Poprodukcyjny

18 Liczba mężczyzn korzystających z pomocy społecznej.

Liczba mężczyzn korzystających z pomocy Poziom Wiek 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Orneta 0-17 213 207 159 137 157 121 Produkcyjny 376 320 289 272 272 239 Poprodukcyjny 26 37 42 32 38 53 Powiat (średnia) 0-17 148 141 130 116 114 101 Produkcyjny 226 210 205 189 178 162 Poprodukcyjny 17 18 22 22 15 24 Województwo (średnia) 0-17 219 209 184 156 144 130 Produkcyjny 321 306 282 257 230 211 Poprodukcyjny 17 18 20 22 22 23

Liczba mężczyzn korzystających z pomocy

400

350

300

250

200

150

100

50

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

0-17 Produkcyjny Poprodukcyjny

19 Liczba świadczeń pieniężnych i niepieniężnych z pomocy społecznej w roku.

Rodzaj świadczenia Liczba świadczeń świadczenia niepieniężne 95 964 świadczenia pieniężne 4 607

4,58%

świadczenia niepieniężne świadczenia pieniężne

95,42% Liczba świadczeń

20 Liczba osób korzystających z świadczeń pieniężnych i niepieniężnych

Liczba osób Rodzaj świadczenia 2014 2015 2016 2017 2018 2019 świadczenia niepieniężne 529 527 505 463 471 439 świadczenia pieniężne 657 603 620 580 558 517

Liczba osób korzystających z świadczeń pieniężnych i niepieniężnych

700 700

600 600

500 500

400 400

300 300

200 200

100 100

0 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

świadczenia niepieniężne, Liczba osób świadczenia niepieniężne, Linia trendu świadczenia pieniężne, Liczba osób świadczenia pieniężne, Linia trendu

21 Liczba rodzin korzystających z świadczeń pieniężnych i niepieniężnych.

Liczba rodzin Rodzaj świadczenia 2014 2015 2016 2017 2018 2019 świadczenia niepieniężne 374 386 388 353 349 343 świadczenia pieniężne 645 589 605 566 547 508

świadczenia niepieniężne

Liczba rodzin

450 450

400 400 350 350 300 300 250 250 200 200 150 150 100 100

50 50

0 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Liczba rodzin Trend

świadczenia pieniężne

Liczba rodzin

700 700

600 600

500 500

400 400

300 300

200 200

100 100

0 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Liczba rodzin Trend

22 Rodzaje świadczeń, z których korzystają poszczególne typy rodzin w 2019 roku.

Liczba rodzin pobierających świadczenia Typy rodzin Ogółem Świadczenia pieniężne Świadczenia niepieniężne jednoosobowe 391 292 177 wieloosobowe 278 224 168

Liczba rodzin pobierających świadczenia

500

400

300

200

100

0 jednoosobowe wieloosobowe Typy rodzin

świadczenia niepieniężne świadczenia pieniężne

23 Rodzaje świadczeń, z których korzystają poszczególne typy rodzin ze względu na liczbę dzieci w 2019 roku.

Liczba świadczeń Typ rodziny Ogółem Świadczenia pieniężne Świadczenia niepieniężne bez dzieci 69581 3033 66548 jedno dziecko 3765 530 3235 dwoje dzieci 10163 542 9621 troje dzieci 8027 262 7765 czworo i więcej dzieci 5545 143 5402 inne 3400 97 3303

Liczba świadczeń

80 000

70 000

60 000

50 000

40 000

30 000

20 000

10 000

0 bez dzieci dwoje dzieci czworo i więcej dzieci jedno dziecko troje dzieci inne

świadczenia niepieniężne świadczenia pieniężne

24 Powody udzielania pomocy rodzinom w 2019 roku.

Powody udzielenia pomocy i wsparcia - ranking LICZBA RODZIN - OGÓŁEM BEZROBOCIE 372 UBÓSTWO 312 DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA 254 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ 200 ALKOHOLIZM 81 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEK.-WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA 65 GOSPODARSTWA DOMOWEGO - OGÓŁEM BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEK.-WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA 41 GOSPODARSTWA DOMOWEGO - OGÓŁEM - W TYM: RODZINY NIEPEŁNE POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA 37 PRZEMOC W RODZINIE 23 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEK.-WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA 19 GOSPODARSTWA DOMOWEGO - OGÓŁEM - W TYM: RODZINY WIELODZIETNE POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA - W TYM: WIELODZIETNOŚĆ 14 BEZDOMNOŚĆ 7 TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU 6 KARNEGO NARKOMANIA 2 SYTUACJA KRYZYSOWA 2 ZDARZENIE LOSOWE 1

Powody udzielenia pomocy i wsparcia

400

350

300

250

200

150

100

50

0 372 BEZROBOCIE 81 ALKOHOLIZM 23 PRZEMOC W 6 TRUDNOŚCI W 2019 2019 RODZINIE 2019 PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO 2019

25 Główne powody przyznania świadczeń w roku.

Liczba świadczeń Powód przyznania Ogółem świadczenia niepieniężne świadczenia pieniężne Długotrwała lub ciężka choroba 58 622 57 378 1 244 Niepełnosprawność 36 404 34 598 1 806 Bezrobocie 31 906 29 055 2 851 Ubóstwo 28 436 25 654 2 782 Alkoholizm 8 090 7 591 499

Liczba świadczeń

Alkoholizm

Bezrobocie

Długotrwała lub ciężka choroba

Niepełnosprawność

Ubóstwo

0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000

świadczenia niepieniężne świadczenia pieniężne

26 Główne powody przyznawania pomocy dla rodzin jednoosobowych i wieloosobowych

Typ rodziny Powód przyznania Ogółem 1-osobowa 2-osobowa 3-osobowa 4 i więcej osób Bezrobocie 385 159 73 56 97 Ubóstwo 318 174 57 33 54 Długotrwała lub ciężka choroba 256 183 48 8 17 Niepełnosprawność 209 148 29 13 19 Alkoholizm 58 48 2 2 6

Liczba rodzin pobierających świadczenia wg powodów

1 Bezrobocie Typ rodziny

2 Ubóstwo Typ rodziny

3 Długotrwała lub ciężka choroba Typ rodziny

4 Niepełnosprawność Typ rodziny

5 Alkoholizm Typ rodziny

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450

1-osobowa 2-osobowa 3-osobowa 4 i więcej osób

27 Liczba osób korzystających ze usług opiekuńczych.

Liczba Rok osób 2014 89 2015 111 2016 127 2017 126 2018 130 2019 136

Liczba osób

160

140

120

100

80

60

40

20

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Usługi opiekuńcze - ogółem, Liczba osób Usługi opiekuńcze - ogółem, Linia trendu

28 Liczba osób korzystających z specjalistycznych usług opiekuńczych.

Liczba Rok osób 2014 0 2015 0 2016 0 2017 0 2018 0 2019 0

Liczba osób

1

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Specjalistyczne usługi opiekuńcze, Liczba osób Specjalistyczne usługi opiekuńcze, Linia trendu

29 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Liczba Rok osób 2014 5 2015 6 2016 6 2017 6 2018 7 2019 6

Liczba osób

8 7 6 5 4 3 2 1 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla os. z zab. psychicznymi., Liczba osób Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla os. z zab. psychicznymi., Linia trendu

30 Liczba rodzin korzystających z poradnictwa specjalistycznego.

Liczba rodzin w latach Rodzaj 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Poradnictwo specjalistyczne 392 348 247 135 153 118

Liczba rodzin

450

400

350

300

250

200

150

100

50

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Poradnictwo specjalistyczne, Liczba rodzin Poradnictwo specjalistyczne, Linia trendu

31 Wskaźnik pracy socjalnej - wskaźnik obliczany jako stosunek liczby rodzin objętych pracą socjalną do rodzin osób, którym przyznano świadczenie pomnożony przez 100%.

2014 2015 2016 2017 2018 2019 Wskaźnik pracy socjalnej 39,43% 78,93% 53,33% 56,01% 30,67% 47,27% Liczba rodzin, którym przyznano świadczenia 776 745 765 716 701 660 Praca socjalna ogółem 306 588 408 401 215 312

Wskaźnik pracy socjalnej

900 89,94% Wartość wskaźnika pracy socjalnej 750 74,95%

600 59,96%

450 44,97%

300 29,98% Wskaźnik pracy socjalnej

150 14,99%

0 0,00% 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Liczba rodzin, którym przyznano świadczenia Praca socjalna ogółem Wartość wskaźnika pracy socjalnej

32 Liczba rodzin korzystających z interwencji kryzysowej.

Liczba rodzin Udzielone świadczenia 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Interwencja kryzysowa 46 54 35 4 4 2

Liczba rodzin korzystających z interwencji kryzysowej

60

50

40

30

20

10

Liczba rodzin, Linia trendu 0

-10 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Interwencja kryzysowa, Liczba rodzin Interwencja kryzysowa, Linia trendu

33 Kontrakt socjalny. Wskaźnik obliczany jako udział osób objętych kontraktem socjalnym typu A i typu B w ogólnej liczbie osób nim objętych.

2017 2018 2019 LICZBA OSÓB LICZBA OSÓB LICZBA OSÓB Praca LICZBA LICZBA LICZBA OBJĘTA OBJĘTA OBJĘTA socjalna KONTRAKTÓW KONTRAKTÓW KONTRAKTÓW KONTRAKTAMI KONTRAKTAMI KONTRAKTAMI SOCJALNYCH SOCJALNYCH SOCJALNYCH SOCJALNYMI SOCJALNYMI SOCJALNYMI KONTRAKT SOCJALNY 28 28 0 0 0 0 część A KONTRAKT SOCJALNY 28 28 46 46 50 66 część B

LICZBA KONTRAKTÓW SOCJALNYCH

60

50

40

30

20

10

0 2017 2018 2019 Rok KONTRAKT SOCJALNY część A KONTRAKT SOCJALNY część B

LICZBA OSÓB OBJĘTA KONTRAKTAMI SOCJALNYMI

70

60

50

40

30

20

10

0 2017 2018 2019 Rok KONTRAKT SOCJALNY część A KONTRAKT SOCJALNY część B

34 Liczba projektów socjalnych w odniesieniu do liczby osób nimi objętych.

2017 2018 2019 Liczba osób objęta projektami socjalnymi 0 0 66 Liczba projektów socjalnych 0 0 2

70 66

60

50

40

30

20 Wskaźnik pracy socjalnej

10

2 0 2017 2018 2019 Rok

Liczba osób objęta projektami socjalnymi Liczba projektów socjalnych

35 Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej

Rok Kwota świadczeń pieniężnych 2014 2 105 449,95 zł 2015 2 085 928,77 zł 2016 2 163 457,80 zł 2017 2 036 495,84 zł 2018 1 873 165,31 zł 2019 1 863 042,26 zł

Kwota świadczeń pieniężnych

2 399 999,94 zł

1 999 999,95 zł

1 599 999,96 zł

1 199 999,97 zł

799 999,98 zł

399 999,99 zł

0,00 zł 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

świadczenia piężne, Kwota świadczeń pieniężnych świadczenia piężne, Linia trendu

36 Podstawowe statystyki dla świadczeń pieniężnych

Poziom Wiersz Liczba świadczeń Gmina RAZEM - ZASIŁKI OKRESOWE - OGÓŁEM 2 382 RAZEM - ZASIŁKI STAŁE - OGÓŁEM 1 322 Powiat (średnia) RAZEM - ZASIŁKI OKRESOWE - OGÓŁEM 1 147 RAZEM - ZASIŁKI STAŁE - OGÓŁEM 732 Województwo (średnia) RAZEM - ZASIŁKI OKRESOWE - OGÓŁEM 1 149 RAZEM - ZASIŁKI STAŁE - OGÓŁEM 880 Kraj (średnia) RAZEM - ZASIŁKI OKRESOWE - OGÓŁEM 653 RAZEM - ZASIŁKI STAŁE - OGÓŁEM 775

Liczba świadczeń

3 000

2 500

2 000

1 500

1 000

500

0 RAZEM - ZASIŁKI OKRESOWE - OGÓŁEM RAZEM - ZASIŁKI STAŁE - OGÓŁEM Wiersz

Gmina Kraj (średnia) Powiat (średnia) Województwo (średnia)

37 DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym)

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA

Liczba osób 1 1 187 1 293 1 293

OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE

Liczba osób 2 939 868 868

W tym: osoby długotrwale korzystające 3 542 506 506

Wiek 0-17 4 252 215 215

Wiek produkcyjny * 5 530 485 485

Wiek poprodukcyjny ** 6 158 168 168

Liczba rodzin 7 701 660 660

Liczba osób w rodzinach 8 1 425 1 293 1 293

w tym: KOBIETY (z wierszy 2-6)

Ogółem 9 532 475 475

W tym: osoby długotrwale korzystające 10 312 284 284

Wiek 0-17 11 113 99 99

Wiek 18-59 12 300 263 263

Wiek 60 lat i więcej 13 119 113 113

OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY

Liczba osób ogółem 14 692 649 649

Liczba rodzin 15 692 649 649

Liczba osób w rodzinach 16 1 402 1 280 1 280

KONTRAKT SOCJALNY

Liczba zawartych kontraktów socjalnych - ogółem 17 46 66 66

Liczba osób objętych kontraktem socjalnym - ogółem 18 46 66 66

* wiek produkcyjny: kobiety w wieku 18-59 lat, mężczyźni 18-64 lat ** wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej

38 3.1. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR wypełniana wyłącznie przez gminy i miasta na prawach powiatu Świadczenia pieniężne W 2019 r. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizował następujące świadczenia pieniężne:

• zasiłek okresowy

Spośród świadczeń pieniężnych największe wydatki ponoszone są na zasiłki okresowe, które przyznawane są w podstawowej, gwarantowanej wysokości 50% różnicy między kryterium dochodowym, a dochodem. Wypłacane przede wszystkim z powodu bezrobocia oraz długotrwałej choroby i niepełnosprawności. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20,00 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. Wypłata zasiłku jest obligatoryjnym zadaniem własnym gminy, dotowanym z budżetu państwa. W 2019 roku wypłacono 343 zasiłki okresowe na kwotę 917 613 zł, to jest o 25 mniej zasiłków okresowych niż w 2018, ale o wydatkowano na ten cel o 5 493,00 zł więcej. Jest to spowodowane tym, że od 1 października 2018 kryterium dla osoby samotnie gospodarującej zwiększyło się o 67,00 zł, a dla osoby w rodzinie – o 14,00 zł.

• zasiłek celowy i pomoc w naturze ogółem:

W 2019 r. z tej formy pomocy skorzystało 311 rodzin, łącznie dla 316 osób przyznano decyzją świadczenia, a wysokość przyznanych świadczeń wyniosła ogółem 207 685,00 zł . W tym: Specjalne zasiłki celowe przyznano dla 76 osób, liczba świadczeń łącznie 181 na kwotę 46 043,00 zł. Były to zasiłki celowe na leki, leczenie, żywność, opłaty mieszkaniowe, opał, dojazdy dzieci do szkół, dopłaty do kursów dokształcających. Na powyższą kwotę składają się także: zasiłki celowe przyznane dla 22 osób w ramach projektu Aktywna rodzina na kwotę 11 900 zł, oraz zasiłki celowe przyznane dla 25 osób w ramach projektu Zmieniamy siebie na kwotę 22 400 zł. W 2019 roku przyznano zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego dla 1 osoby (3 osoby w rodzinie) na kwotę 800 zł. Schronienie 6 115 zł. Razem zasiłki celowe 214 600 zł . Zasiłków celowych na sprawienie pogrzebu nie przyznano. Nie było potrzeb w tym zakresie. Z zasiłków celowych i w naturze skorzystało w 2019 roku 8 rodzin mniej niż w roku 2018 roku lecz przeznaczono więcej środków o 8 727 zł. Z zasiłków celowych specjalnych skorzystało w 2019 roku 14 rodzin mniej, lecz przeznaczono o 7 314 zł więcej, były to głównie zasiłki na leki i leczenie. Wśród korzystających z zasiłków celowych specjalnych przeważają osoby samotne.

• zasiłek stały

W 2019 roku dla 130 osób na łączną kwotę 736 128 zł przyznano decyzją zasiłek stały, wypłacono o 10 zasiłków stałych mniej niż w 2018 roku i wydatkowano na ten cel o 8742 zł. mniej. Przyczyną takiej sytuacji jest między innymi: kilka osób pobierających zasiłek stały nabyło uprawnienia do świadczeń emerytalnych, część osób nie otrzymało kontynuacji orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Wśród osób pobierających zasiłek stały przeważają osoby samotne tj. 83,85 % ogółu. Maksymalna kwota zasiłku stałego to 645 zł, nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Omawiany zasiłek przysługuje pełnoletniej osobie albo samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej albo osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Świadczenia niepieniężne

39 • praca socjalna

Świadczenie pomocy w postaci pracy socjalnej jest zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym i nie jest uzależnione od posiadanego przez osobę, rodzinę dochodu. W 2019 r. pomocą w formie pracy socjalnej objętych zostało 312 rodzin, liczba osób w rodzinach – 635. Ilość rodzin objętych tą formą pomocy znacznie zwiększyła się porównaniu do roku 2018 (97 rodzin więcej). Zawartych było 66 kontraktów z rodzinami w celu aktywizacji społeczno - zawodowej. 1. Z osobami i rodzinami w celu rozwiązania lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej pracownicy socjalni prowadzą między innymi takie działania: - pisma interwencyjne w sprawach zatrudnienia: pomoc w pisaniu CV, informowanie klientów o możliwość ubiegania się o prace interwencyjne i roboty publiczne w Urzędzie Miejskim w Ornecie, pisanie opinii popierających podania o roboty publiczne. Kontrakt socjalny z osobami zakwalifikowanymi do projektu Aktywna Rodzina oraz Zmieniamy siebie w ramach RPOWM realizowanego przez KIS w celu aktywizacji społeczno zawodowej klientów pomocy społecznej. - pisma interwencyjne w sprawie mieszkania: pomoc w wyszukiwaniu mieszkania na wynajem, pomoc w wypełnianiu wniosków przydział lokalu socjalnego, kierowanie i pomoc w wypełnieniu wniosku o dodatek mieszkaniowy, informowanie i pisanie wniosków o możliwość odrobienia zadłużenia za czynsz mieszkaniowy w TBS i zimną wodę w PWiK, pozyskiwanie odzieży, sprzętu AGD, mebli, materiałów budowlanych, opału, współorganizowanie Dni Rodziny, pisma do Nadleśnictwa o drewno opałowe, pomoc w załatwianiu doprowadzenia wody do budynku, - pomoc dla niepełnosprawnych: mobilizowanie i pomoc w pisaniu wniosków o stopień niepełnosprawności, reprezentowanie osób niepełnosprawnych w różnych instytucjach, dowóz do lekarzy, szpitali i na komisje lekarskie, pomoc w odnowieniu mieszkania, wstawieniu okna, zakupie łóżka, pokierowanie w uzyskaniu ulg, uprawnień i innych należnych im świadczeń, kierowanie do uczestnictwa w zajęciach ŚDS i WTZ, - rozwiązywania problemów alkoholowych: kierowanie i pisanie wniosków do GKRPA dot. leczenia uzależnionych i współuzależnionych, pomoc w prawidłowym wydatkowaniu środków finansowych (zakupy, opłaty mieszkaniowe i energia, opał, odzież, środki czystości), - w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (sąd rodzinny, kurator sądowy, szkoła itp.): kierowanie wniosków do sądu o wgląd w sytuację rodziny małoletnich, wymiana informacji i ustalanie wspólnego działania z kuratorami sądowymi, współpraca z asystentem rodziny, pedagogami w szkołach, policją, kierowanie i współpraca z wychowawcami w świetlicy socjoterapeutycznej, wyszukiwanie i kierowanie dzieci na kolonie, kierowanie do specjalistów (prawnik, psycholog, pedagog), pozyskiwanie nowej i używanej odzieży, artykułów szkolnych, współpraca z sołtysami na wsiach w celu wypracowania wspólnej pomocy potrzebującym rodzinom, - w sprawach zdrowotnych (współpraca z lekarzami rodzinnymi, lekarzami poradni specjalistycznych – umawianie wizyt, poszukiwanie specjalistów) współpraca z pielęgniarką środowiskową, współpraca ze stacją Johannitów w celu w celu zaopatrzenia w leki, środki opatrunkowe, sprzęt rehabilitacyjny, 2. Współpraca ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokojenia potrzeb członków społeczności: praca w zespole interdyscyplinarnym – współpraca z przedstawicielami różnych grup zawodowych pracujących w Ornecie w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, współpraca z przedsiębiorcami w celu pozyskiwania miejsc pracy.

• poradnictwo specjalistyczne

Obejmuje w szczególności poradnictwo prawne (udzielanie informacji z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego i ochrony praw lokatorów), psychologiczne (realizowane przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii) oraz rodzinne (obejmuje problemy funkcjonowania rodzin, opieki nad osobą niepełnosprawną). Poradnictwo jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód. Realizacją tego typu wsparcia zajmują się głównie pracownicy tut. Ośrodka przy współpracy z pedagogami szkolnymi, terapeutami oraz Pełnomocnik ds. Profilaktyki Uzależnień. W 2019 r. prowadzona była działalność konsultacyjno – doradcza w zakresie: przekazywania informacji o istniejących możliwościach uzyskania pomocy lub wsparcia;

40 - wspierania rodzin w prawidłowym realizowaniu funkcji opiekuńczo-wychowawczej; - wsparcia psychologicznego w sytuacjach kryzysowych; - udzielania porad z zakresu prawa; - poradnictwa i pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie oraz uzależnionym.

• Zapewnienie posiłku – realizacja programu wieloletniego Posiłek w szkole i w domu

Zadaniem pomocy społecznej o charakterze obligatoryjnym jest zapewnienie jednego gorącego posiłku dziennie osobom tego pozbawionym. Realizacja zadania dla osób dorosłych odbywa się w stołówce MGOPS, która znajduje się w budynku Ośrodka oraz dla osób starszych obiady noszone są do domu, a dla dzieci poprzez prowadzenie dożywiania w szkołach. Obiady do stołówki w MGOPS dostarczane są w formie cateringu. Pomoc w formie posiłku jest przyznana bezpłatnie, jeżeli dochód osoby nie przekracza 150% kryterium dochodowego, czyli podwyższonego w stosunku do ogólnych zapisów ustawy o pomocy społecznej. Pomoc w formie posiłku jest udzielana ze szczególnym uwzględnieniem posiłku gorącego w celu zapewnienia zdrowego żywienia. Na terenie Gminy Orneta dożywianie było prowadzone w szkołach podstawowych, 2 przedszkolach. Jedna szkoła - SP nr 1 prowadziła dożywianie w formie pełnego obiadu, szkoła w Bażynach w formie posiłku jednodaniowego, pozostałe szkoły w formie jednodaniowego cateringu. Na realizację zadania w roku 2019 wydatkowano kwotę 243 345,99 zł. („Posiłek w szkole i w domu” 241 591 zł, pomoc w formie posiłku nie wymagająca przeprowadzenia wywiadu środowiskowego 1 755 zł) Wkład własny gminy wyniósł 108 000,00 zł, a 135 345,99 zł pochodziło z dotacji celowej z budżetu państwa. Liczba osób korzystająca z posiłku ogółem 316 w tym dzieci 228.

• Usługi opiekuńcze

Ważne pod względem sytuacji społecznej jest zjawisko starzejącego się społeczeństwa i singularyzacja starości (samotne zamieszkiwanie osób starszych). Osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze świadczone w środowisku. Obejmują one pomoc w zaspakajaniu codziennych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Usługi opiekuńcze są zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym. Usługi opiekuńcze w Gminie Orneta świadczy Ornecka Spółdzielnia Socjalna „Arka”, wyłoniona w drodze otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej pod nazwą „Świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osób uprawnionych do świadczeń, na terenie Gminy Orneta w okresie od dnia 01.01.2016 do dnia 31.12.2020”. Takie rozwiązanie realizacji zadania dało nam możliwość świadczenia usług opiekuńczych w godzinach popołudniowych, wieczornych, w dni wolne od pracy i święta. Objęcie podopiecznych zwiększoną liczbą godzin pozwala na utrzymanie ich w środowisku i nie umieszczanie w DPS. W minionym roku usługi były świadczone również przez zatrudnioną w ośrodku na 1/2 etatu opiekunkę domową. W 2019 roku pomocy w formie usług opiekuńczych udzielono 136 osobom (rok 2018 – 130 osób objętych usługami opiekuńczymi, rok 2017 - 127 osób, rok 2016 - 127 osób). W ramach usług opiekuńczych w porównaniu do 2018 roku 6 osób więcej objętych było tą formą pomocy. Średnio w miesiącu zlecamy wykonanie usług na poziomie 103 osób. Koszt świadczenia usług w 2019 roku wyniósł 1 071 545 zł, w tym liczba świadczeń 54 194. Na w/w kwotę składa się 1 045 477 zł Spółdzielnia Socjalna „Arka”, 26 068 zł opiekunka MGOPS. Koszt świadczenia usług w 2018 roku wyniósł 1 031 765 zł , w tym liczba świadczeń 55 785. Na w/w kwotę składało się 1 010 854 zł Spółdzielnia Socjalna „Arka”, 20 911 zł opiekunka MGOPS. Odpłatność za usługi w roku 2018 wyniosła 194 459,50 zł, średnio 16 204 zł miesięcznie; w roku 2019 wyniosła 204 204,56 zł, średnio 17 017 zł miesięcznie. Wysokość odpłatności za 1 godzinę usługi wynika z wydanej decyzji. Miesięczna kwota odpłatności jest naliczana po rozliczeniu przez OSS Arka wypracowanych godzin. Karty pracy opiekunek muszą być skontrolowane przez pracownika socjalnego i pod tym kątem zostaje zatwierdzone rozliczenie przepracowanych godzin. Na podstawie rozliczenia zostają naliczone

41 indywidualne koszty dla wszystkich klientów. Comiesięczne informacje o wysokości odpłatności sporządza pracownik socjalny, a opiekunki roznoszą je do swoich klientów. Wpłata dokonywana jest na konto MGOPS. Pogarszający się stan zdrowia osób objętych usługami, wymaga zwiększonej liczby godzin usług, są to w większości osoby samotne w wieku 70 – 90 lat. Na 136 rodzin objętych pomocą usług, ponad 80 % to osoby samotne. W Ośrodku usługi opiekuńcze prowadzi 1 pracownik socjalny.

• Usługi opiekuńcze w formie Teleopieki

Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje od 2018 roku usługi opiekuńcze w formie Teleopieki. 19.12.2017 r Gmina Orneta podpisała umowę z Operatorem: Polskie Centrum Opieki w Gdyni na świadczenie usługi na okres 01.01.2018 do 31.12.2019 r. Umowa została przedłużona również na 2020 rok. Teleopieka nie zastępuje tradycyjnych metod opieki nad osobami starszymi, natomiast może skutecznie i efektywnie je uzupełnić, zwiększa poczucie bezpieczeństwa psychicznego i bezpieczeństwo fizyczne podopiecznego, co sprzyja wydłużeniu okresu jego samodzielności we własnym domu oraz ułatwia sprawowanie opieki opiekunom. Teleopieka jest skierowana głównie dla osób samotnych, starszych (wiek poprodukcyjny), niepełnosprawnych, schorowanych. W ramach działań promocyjnych usług teleopiekuńczych, MGOPS w Ornecie rozwiesił plakaty informacyjne na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Miejskim, MGOPS, Przychodniach Zdrowia na ul. Wodnej i ul.1 Maja, Bibliotece Publicznej i Parafiach. Ponadto zamieściliśmy informację w biuletynie UM, stronie internetowej UM i MGOPS. Informacja o programie Teleopieki została ogłoszona podczas mszy św. w każdej parafii oraz nagłaśniana przez pracowników socjalnych, opiekunki domowe i pielęgniarki środowiskowe. Teleopieka w wersji podstawowej to system przywoławczy działający w domu podopiecznego przez 24 h/dobę, 365 dni w roku. Osoba potrzebująca wyposażona zostaje w telefon oraz do wyboru brelok, wisiorek, lub bransoletkę z przyciskiem SOS, który w razie jakiegokolwiek zagrożenia po naciśnięciu powoduje automatyczne uruchomienie połączenia z operatorem, który zadecyduje o stosownym rodzaju interwencji. Łącznie przez okres 2018 i 2019 z urządzenia Teleopieki skorzystały 22 osoby tj. 21 osób samotnie zamieszkałych i 1 osoba w rodzinie. W chwili obecnej posiadamy 6 chętnych osób oczekujących na liście do założenia urządzenia teleopieki. Koszt Programu w 2018 roku to 12 622 zł koszt Gminy 50% - 6 311 zł w tym abonament 3 840 zł (640 zł x 12 m-cy x 50%) zakup 8 aparatów stacjonarnych (696 zł) i 12 aparatów komórkowych (2 139 zł.). W 2019 roku koszt programu wyniósł 8 934,56 zł. Na kwotę wydatków składają się: opłata abonamentowa (640 zł x 12 miesięcy tj. 7680 zł) oraz dodatki dla pracowników zaangażowanych w realizację programu (wypełnianie zgłoszeń, monitorowanie sprawności sprzętu, kontakt z osobami objętymi usługa teleopieki itp.).

• Domy Pomocy Społecznej

W roku 2019 w domach pomocy społecznej przebywało 26 mieszkańców z Gminy Orneta (2018 rok - 23 osoby, 2017 rok - 17 osób). Łączny koszt poniesiony przez Gminę wyniósł w 2019 roku 717 706 zł (w roku 2018 koszt gminy wyniósł 585 186 zł). W 2019 roku zwiększyła się o 3 liczba osób przebywających w DPS, były to osoby skierowane z wyrokami sądowymi o przymuszonym umieszczeniu w DPS ze względu na stan zdrowia. O takie wyroki wystąpiły rodziny osób umieszczonych. Kwota wydatkowana na ten cel wzrosła o 132 520,00 zł. W każdym roku wzrasta koszt utrzymania jednej osoby w domach pomocy, w 2019 roku koszt utrzymania w domach pomocy, w których przebywają mieszkańcy z Gminy Orneta kształtował się od 2 700,00 zł miesięcznie do 4 495,00 zł, natomiast średni miesięczny koszt wyniósł w 2019 roku- 3 573,77 zł (2018 - 3 413,23 zł).

• Zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa

W 2019 r. roku pracowały 2 asystentki rodziny, jedna na 1/2 etatu. Wsparciem asystenta rodziny zostało objętych 13 rodzin, z czego 6 rodzin przydzielił Ośrodek, a 7 rodzin kontynuowało współpracę zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim. Łącznie

42 objęto wsparciem 13 rodzin, 61 osoby w rodzinach w tym 37 dzieci. Są to rodziny z problemem wykonywania funkcji opiekuńczo wychowawczych których dzieci zagrożone są umieszczeniem w pieczy zastępczej. W ciągu roku w rodzinach zakończono współpracę: ze względu na częściowe osiągnięcie celów (1), w 12 rodzinach poddanych okresowej ocenie sytuacji postanowiono kontynuować pracę asystenta z uwagi na potrzebę dalszych oddziaływań i realizacji zadań założonych w planie pracy z rodziną. Kwota wydatkowana 72 028,81 zł . Na kwotę składają się wynagrodzenia dla 2 asystentów rodziny zatrudnionych łącznie na 1 i 1/2 etatu wraz z pochodnymi, wydatki osobowe pracowników niezaliczone do wynagrodzeń, zakupy BHP, naliczenie ZFŚS, delegacje, szkolenia itp.

• Organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi

Jest to jedno z nielicznych zadań realizowanych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających ze schorzenia lub niepełnosprawności. Usługi specjalistyczne stanowią odpowiednik usług opiekuńczych, przy czym świadczone są przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem. Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi są zadaniem zleconym gminie, w naszym Ośrodku wykonuje je pielęgniarka neuropsychiatryczna pracująca na umowę zlecenie. W roku 2019 na realizację specjalistycznych usług wydatkowano 12 467 zł i skorzystało z nich 6 osób tj. 356 świadczeń na kwotę 12 104 zł oraz 363 zł wydatkowano na obsługę biurową świadczeń i zakupy art. medycznych na potrzeby pielęgniarki. W 2018 roku ze specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi skorzystało 7 osób, 448 świadczeń na kwotę 15 703 zł. Jak widać w 2019 roku z tego rodzaju wsparcia skorzystała jedna osoba mniej niż w 2018 roku i wydano na ten cel o 3 236 zł mniej niż w roku ubiegłym. Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej w podziale na zasiłki stałe, okresowe oraz celowe, liczby asystentów rodziny, liczby rodzin wspieranych i liczby osób objętych pracą asystenta rodziny.

43 Liczba asystentów rodziny oraz liczba rodzin objętych pracą asystenta rodziny.

2014 2015 2016 2017 2018 2019 Liczba asystentów rodziny w gminie 3 3 2 2 2 2 Liczba rodzin, które korzystały z usług asystentów rodziny 17 19 16 19 24 13

Liczba asystenów rodziny oraz liczba rodzin

30

25

20

15

10

5

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Liczba asystentów rodziny w gminie Liczba rodzin, które korzystały z usług asystentów rodziny

44 GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR (w całym okresie sprawozdawczym)

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ

ZASIŁEK STAŁY

Liczba osób 1 140 130 130

Kwota świadczeń w złotych 2 727 386 736 128 736 128

W tym: (wiersze 3-6)

Zasiłek stały dla osób samotnie gospodarujących

Liczba osób 3 114 109 109

Kwota świadczeń w złotych 4 636 398 682 011 682 011

Zasiłek stały dla osoby w rodzinie

Liczba osób 5 28 22 22

Kwota świadczeń w złotych 6 90 988 54 117 54 117

ZASIŁEK OKRESOWY

Liczba osób 7 368 343 343

Kwota świadczeń w złotych 8 912 120 917 613 917 613

W tym: (wiersze 9-16)

Zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia

Liczba osób 9 326 324 324

Kwota świadczeń w złotych 10 829 906 845 828 845 828

Zasiłek okresowy z tytułu długotrwałej choroby

Liczba osób 11 24 31 31

Kwota świadczeń w złotych 12 28 156 31 877 31 877

Zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności

Liczba osób 13 27 24 24

Kwota świadczeń w złotych 14 54 058 39 908 39 908

Zasiłek okresowy z tytułu możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego

Liczba osób 15 0 0 0

Kwota świadczeń w złotych 16 0 0 0

Zasiłek okresowy kontynuowany niezależnie od dochodu na podstawie art. 38 ust. 4a i 4b

Liczba osób 17 0 0 0

Kwota świadczeń w złotych 18 0 0 0

ZASIŁEK CELOWY OGÓŁEM

Liczba osób 19 308 316 316

Kwota świadczeń w złotych 20 198 958 207 685 207 685

W tym: (wiersze 21 - 22)

ZASIŁEK CELOWY PRZYZNANY W RAMACH PROGRAMU WIELOLETNIEGO "POSIŁEK W SZKOLE I W DOMU"

Liczba osób 21 116 0 0

Kwota świadczeń w złotych 22 35 077 0 0

ZASIŁEK CELOWY PRZYZNANY NIEZALEŻNIE OD DOCHODU na podstawie art. 39a ust. 1 i 2

Liczba osób 23 0 0 0

45 Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

Kwota świadczeń w złotych 24 0 0 0

ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ

POSIŁEK OGÓŁEM

Liczba osób 25 355 316 316

Kwota świadczeń w złotych 26 241 499 241 591 241 591

W tym: (z wierszy 25 - 26)

DLA DZIECI

Liczba osób 27 254 221 221

Kwota świadczeń w złotych 28 143 757 141 779 141 779

W tym (z wierszy 25-26):

POSIŁEK świadczenie przyznane w ramach programu wieloletniego "Posiłek w szkole i w domu"

Liczba osób 29 355 316 316

Kwota świadczeń w złotych 30 241 499 241 591 241 591

W tym (z wierszy 29-30):

DLA DZIECI

Liczba osób 31 254 221 221

Kwota świadczeń w złotych 32 143 757 141 779 141 779

SCHRONIENIE

Liczba osób 33 0 2 2

Kwota świadczeń w złotych 34 0 6 115 6 115

UBRANIE

Liczba osób 35 0 0 0

Kwota świadczeń w złotych 36 0 0 0

SPRAWIENIE POGRZEBU

Liczba rodzin 37 0 0 0

Kwota świadczeń w złotych 38 0 0 0

ODPŁATNOŚĆ GMINY ZA POBYT W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ

Liczba osób 39 23 26 26

Kwota świadczeń w złotych 40 585 186 717 706 717 706

WSPIERANIE RODZINY I PIECZA ZASTĘPCZA

Liczba rodzin objęta pracą asystenta rodziny 41 24 13 13

Liczba rodzin wspierających 42 0 0 0

Liczba asystentów rodziny 43 2 2 2

Odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w 44 103 678 102 871 102 871 złotych

4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń

• Świadczenia rodzinne

46 Świadczenia rodzinne w 2019 r. pobierało 940 rodzin. Wydanych zostało 939 decyzji, w tym odmownych – 66. Na podstawie analizy danych należy stwierdzić, że w 2019 r. w porównaniu z rokiem 2018 ogólna kwota wypłaconych zasiłków rodzinnych jest większa, ponieważ kwota zasiłku pielęgnacyjnego uległa waloryzacji z 183,42 zł na 215,84 zł. W 2019 r. w stosunku do 2018 r. nastąpił wzrost kwoty świadczeń pielęgnacyjnych o 429 zł, kwota świadczenia pielęgnacyjnego uległa waloryzacji z 1583,00 zł na 1830,00 zł.

W 2019 roku wypłacono 997 świadczeń pielęgnacyjnych (w roku 2018 - 565)

W drugiej połowie roku nastąpił znaczny wzrost osób składających wnioski o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przez osoby pobierające do tej pory zasiłek dla opiekuna lub specjalny zasiłek opiekuńczy w związku z opieką nad rodzicami posiadającymi znaczny stopień niepełnosprawności. Za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne oraz za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne oraz specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są także składki na ubezpieczenie zdrowotne . Wydatki na wypłatę zasiłku dla opiekuna znacząco spadły w 2019 r. w stosunku do 2018 r. Wypłaty zasiłków dla opiekuna będą miały tendencję spadkową ponieważ ustawa nie przewiduje nowych świadczeniobiorców tego zasiłku.

Tutejszy Ośrodek realizuje Ustawę z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem (Dz. U z 2016 r., poz.1860).

Od 1 stycznia 2017 r., z tytułu urodzenia się żywego dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, przysługuje prawo do jednorazowego świadczenia w wysokości 4000 zł, przyznawanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2016, poz. 1860 z późn. zm.).

• Realizacja świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie w 2019 r. wydał 142 decyzje dla 129 rodzin, w tym odmawiających wypłaty świadczenia – 4. Nie odnotowano żadnych odwołań do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Wydatki na wypłatę świadczeń alimentacyjnych zmalały o 59 041 zł w roku 2019 w porównaniu z rokiem 2018. Powodem tego jest wzrost najniższego wynagrodzenia, mimo że zmieniono kryterium dochodowe z 725,00 zł na osobę w rodzinie do kwoty 800,00 zł.

Zmniejszyła się o 10 liczba podjętych działań wobec dłużników alimentacyjnych. W 2019 r. podjęto 623 działania wobec dłużników alimentacyjnych.

• Realizacja świadczenia wychowawczego

Od 01.07.2019 r. świadczenie wychowawcze przysługuje bez względu na kryterium dochodowe zarówno na pierwsze jak i kolejne dziecko w rodzinie.

Świadczenie wychowawcze w 2019 r. pobierało 1137 rodzin (w 2018 r. 888 rodzin). Liczba dzieci w 2019 r. wynosiła 1860 (w 2018 r. 1397).

Liczba świadczeń wypłaconych w formie pieniężnej wynosiła 17971 (w 2018 r. 14530 ) w tym w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego - 712 (w 2018 r. 337).

Zostało przyjętych 1308 (w 2018 r. 1017) wniosków o przyznanie prawa do świadczenia wychowawczego, w tym 773 (w 2018 r. 204) wniosków przysłanych drogą elektroniczną. Wydanych zostało 1223 (w 2018 r. 1078) decyzji, w tym odmownych - 6 (w 2018 r. 70).

47 • Realizacja świadczenia Dobry Start

Świadczenie Dobry Start w 2019 r. pobierało 871 (w 2018 r. 868) rodzin. Liczba dzieci wynosiła 1242 (w 2018 r. 1233). Liczba świadczeń wypłaconych w formie pieniężnej wynosiła 1243 (w 2018 r. 1233). Zostało przyjętych 911 (w 2018 r. 899) wniosków o przyznanie prawa do świadczenia Dobry Start, w tym 580 (w 2018 r. 460) wniosków przysłanych drogą elektroniczną 6 wniosków pozostawionych bez rozpatrzenia oraz zostały wydane 4 decyzje odmowne.

Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: liczby rodzin, które otrzymały świadczenie wychowawcze w ciągu roku, kwoty świadczenia wychowawczego w ciągu roku, liczby rodzin i kwoty świadczeń w zakresie zasiłków rodzinnych, dodatków do zasiłków rodzinnych, jednorazowych dodatków z tytułu urodzenia się dziecka, jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, liczby i kwot świadczeń pielęgnacyjnych, zasiłku pielęgnacyjnego, zasiłku pielęgnacyjnego dla niepełnosprawnego dziecka, dla osoby niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat o różnych stopniach niepełnosprawności, zasiłku pielęgnacyjnego dla osób, które ukończyły 75 lat, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna, świadczeń alimentacyjnych.

48 Średnia liczba rodzin korzystających ze świadczenia wychowawczego. Dane za rok 2019 dotyczą okresu od stycznia do czerwca.

Rok Liczba rodzin 2017 803 2018 763 2019 757

Średnia liczba rodzin korzystających ze świadczeń wychowawczych

900 803 763 757 750

600

450

300

150

0 2017 2018 2019 Rok

Liczba rodzin

49 Świadczenie wychowawcze - kwota świadczeń.

Rok Wydatki 2017 7 544 855,00 zł 2018 7 241 426,00 zł 2019 8 921 178,00 zł

Świadczenie wychowawcze - kwota świadczeń

10 499 999,93 zł

8 999 999,94 zł

7 499 999,95 zł

5 999 999,96 zł

4 499 999,97 zł

2 999 999,98 zł

1 499 999,99 zł

0,00 zł 2017 2018 2019 Rok

Wydatki

50 Średniomiesięczna liczba rodzin korzystających z zasiłków rodzinnych wraz dodatkami oraz korzystających z jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka.

Liczba rodzin 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Liczba rodzin 518 497 512 508 513 475 korzystających z zasiłków rodzinnych wraz dodatkami

Średniomiesięczna liczba rodzin korzystających z zasiłków rodzinnych wraz dodatkami

600

500

400

300

200

100

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Średnia liczba rodzin w roku

51 Kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami ogółem wypłaconych w ciągu roku.

Rok Kwota 2014 1 717 443,00 zł 2015 1 709 153,00 zł 2016 1 936 841,85 zł 2017 1 962 701,90 zł 2018 1 893 593,79 zł 2019 1 761 884,25 zł

Kwota zasiłków rodzinnych wraz dodatkami oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka

2 399 999,94 zł

1 999 999,95 zł

1 599 999,96 zł

1 199 999,97 zł

799 999,98 zł

399 999,99 zł

0,00 zł 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

52 Liczba świadczeń: świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek pielęgnacyjny dla niepełnosprawnego dziecka, dla osoby niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat o różnych stopniach niepełnosprawności, zasiłek pielegnacyjny dla osób, które ukończyły 75 lat, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna.

Liczba świadczeń Świadczenia opiekuńcze 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Zasiłek pielęgnacyjny - ogółem 4 176 4 264 4 283 4 027 3 821 3 628 Zasiłek pielęgnacyjny - dla niepełnosprawnego dziecka 927 976 1 038 899 822 755 Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia o znacznym stopniu 1 214 1 152 1 095 1 092 1 096 1 093 niepełnosprawności Zasiłek pielęgnacyjny - osobie, która ukończyła 75 lat 61 74 77 56 60 53 Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu 1 974 2 062 2 073 1 980 1 843 1 727 niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia Świadczenie pielęgnacyjne 472 460 504 518 569 997 Specjalny zasiłek opiekuńczy 152 286 346 506 436 122 Świadczenia opiekuńcze ogółem - Zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia pielęgnacyne, specjalny 4 800 5 010 5 133 5 051 4 826 4 747 zasiłek opiekuńczy

Liczba świadczeń

6 000

5 000

4 000

3 000

2 000

1 000

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Zasiłek pielęgnacyjny - ogółem Zasiłek pielęgnacyjny - dla niepełnos... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepeł... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie, która u... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepełn... Świadczenie pielęgnacyjne Specjalny zasiłek opiekuńczy Świadczenia opiekuńcze ogółem - Zasiłe...

53 Kwota świadczeń: świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny, zasiłek pielęgnacyjny dla niepełnosprawnego dziecka, dla osoby niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat o różnych stopniach niepełnosprawności, zasiłek pielęgnacyjny dla osób które ukończyły 75 lat, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna.

Kwota świadczeń Świadczenia opiekuńcze 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Zasiłek pielęgnacyjny - 638 928,00 652 392,00 655 299,00 616 131,00 603 874,00 687 079,00 ogółem Zasiłek pielęgnacyjny - dla 141 831,00 149 328,00 158 814,00 137 547,00 129 882,00 142 630,00 niepełnosprawnego dziecka Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia 185 742,00 176 256,00 167 535,00 167 076,00 173 187,00 206 975,00 o znacznym stopniu niepełnosprawności Zasiłek pielęgnacyjny - osobie, która ukończyła 75 9 333,00 11 322,00 11 781,00 8 568,00 9 494,00 10 026,00 lat Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o 302 022,00 315 486,00 317 169,00 302 940,00 291 311,00 327 448,00 umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia Świadczenie pielęgnacyjne 349 173,00 551 280,00 653 541,00 727 219,00 838 992,00 1 565 930,00 Specjalny zasiłek 77 220,00 147 368,00 178 163,00 260 476,00 227 395,00 75 247,00 opiekuńczy Świadczenia opiekuńcze ogółem - Zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia 1 065 321,00 1 351 040,00 1 487 003,00 1 603 826,00 1 670 261,00 2 328 256,00 pielęgnacyne, specjalny zasiłek opiekuńczy

Kwota świadczeń

2 799 999,93 2 399 999,94 1 999 999,95 1 599 999,96 1 199 999,97 799 999,98 399 999,99 0,00 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Zasiłek pielęgnacyjny - ogółem Zasiłek pielęgnacyjny - dla niepełno... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepe... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie, która ... Zasiłek pielęgnacyjny - osobie niepeł... Świadczenie pielęgnacyjne Specjalny zasiłek opiekuńczy Świadczenia opiekuńcze ogółem - Zasi...

54 Liczba osób korzystających ze świadczenia alimentacyjnego w poszczególnych latach.

Liczba osób 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Liczba osób 179 178 171 174 159 144 korzystających ze świadczenia alimentacyjnego

Liczba osób korzystających ze świadczenia alimentacyjnego

210

180

150

120

90

60

30

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

55 Liczba rodzin korzystających ze świadczenia alimentacyjnego w poszczególnych latach.

Liczba rodzin 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Liczba rodzin 124 125 121 125 117 110 korzystających ze świadczenia alimentacyjnego

Liczba rodzin korzystających ze świadczenia alimentacyjnego

140

120

100

80

60

40

20

0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

56 Kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego w poszczególnych latach.

Kwota 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Ogólna kwota 798 160,00 zł 825 531,00 zł 823 896,00 zł 820 934,00 zł 750 682,00 zł 691 641,00 zł świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego

899 999,94 zł

749 999,95 zł

599 999,96 zł

449 999,97 zł

299 999,98 zł

149 999,99 zł

0,00 zł 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

57 Świadczenia 500+ przyznane na pierwsze dziecko Udział rodzin otrzymujących świadczenie na pierwsze dziecko w relacji do ogółu rodzin otrzymujących świadczenie. Raport przygotowany w oparciu o dane z okresu od stycznia do czerwca.

Liczba rodzin pobierające Wskaźnik Liczba pozostałych rodzin świadczenia na pierwsze dziecko 642 250 72%

28%

Liczba rodzin pobierające świadczenia na pierwsze dziecko

Liczba pozostałych rodzin

72%

58 INNE RODZAJE POMOCY I ŚWIADCZEŃ

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

DODATKI MIESZKANIOWE

Liczba gospodarstw domowych 1 176 173 173

Kwota świadczeń w złotych 2 155 292 172 419 172 419

DODATKI ENERGETYCZNE

Liczba gospodarstw domowych 3 34 26 26

Kwota świadczeń w złotych 4 1 739 1 503 1 503

5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia Pomoc społeczna to nie tylko wsparcie finansowe osób i rodzin potrzebujących pomocy, ale także pomoc instytucjonalna, świadczona przez placówki pomocy społecznej.

• Ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi - Środowiskowy Dom Samopomocy

Gmina Orneta zleciła Caritas Archidiecezji Przemysko Warszawskiej umową Nr 31/OP/2018 zawartą w dniu 21 grudnia 2018 r. zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizację zadania publicznego pod tytułem: „Prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Henrykowie”. Umowa została zawarta na 5 lat. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie z upoważnienia Burmistrza Ornety sprawuje nadzór merytoryczny i finansowy. Środowiskowy Dom Samopomocy jest profesjonalną placówką dziennego pobytu typu A i B, dla 45 osób dorosłych, przeznaczoną dla osób przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie. W roku 2019 Środowiskowy Dom Samopomocy otrzymywał środki na bieżące funkcjonowanie w wysokości 931 453,75 zł. W Środowiskowym Domu Samopomocy zatrudnionych jest 13 osób. Na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy 11 osób - kierownik; 8 instruktorów terapii zajęciowej; rehabilitant, kierowca, na 1/2 etatu księgowa, na umowę zlecenie psycholog. Dom przeznaczony jest dla 45 dorosłych osób. Uczestnicy podzieleni są na 8 grup zajęciowych, które uczestniczą w zajęciach w różnych pracowniach. Uczestników do ŚDS kieruje MGOPS decyzją administracyjną, w roku 2019, 4 uczestników ponosiło odpłatność za świadczenie.

• Noclegownia

Noclegownia funkcjonuje od grudnia 2014 r. w lokalu nr 11 w budynku 62 we wsi . Jest to lokal składający się z dwóch sypialni razem na 5 osób, świetlica z aneksem kuchennym, łazienka z kabiną WC i miejscem na pralkę automatyczną oraz pomieszczenie gospodarcze. Nieduża noclegownia w zupełności zaspokaja potrzeby naszej gminy. W 2019 z noclegowni skorzystało 10 osób bezdomnych.

• Mieszkanie chronione

Prowadzenie mieszkań chronionych jest zadaniem obowiązkowym gminy. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej od października 2010 r. prowadzi mieszkanie chronione na ul. Kopernika. Od stycznia 2018 działa drugie mieszkanie chronione wspomagane dla osób starszych na ul. Braniewskiej. Umożliwienie osobom starszym pozostanie w miejscu zamieszkania zwiększa im poczucie bezpieczeństwa psychicznego i bezpieczeństwo fizyczne a po stronie Gminy obniżamy koszty związane z kierowaniem osób do DPS- ów. Mieszkańcy ponoszą odpłatność za pobyt w mieszkaniu zgodnie z przyjętą uchwałą Rady Miejskiej w Ornecie z dnia 26 października 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniach chronionych.

59 Wydatki poniesione na utrzymanie mieszkań chronionych w 2019 wyniosły 47 128, 13 zł na koszt składają się: czynsz w lokalach, opłata za wodę, energię, usługi, zakup wyposażenia itp. Wpłaty mieszkańców były na kwotę 34 775,02 zł. Koszt gminy 12 353,11 zł związany jest z zwolnieniem poszczególnych mieszkańców z opłaty za czynsz z powodu niskiego dochodu, zakupem wyposażenia do mieszkań chronionych.

• Prowadzenie Świetlicy socjoterapeutycznej

Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie prowadzi Świetlicę Socjoterapeutyczną w Ornecie od 1999 roku. Jest to placówka wsparcia dziennego prowadzona w formie specjalistycznej. W 2019 roku wsparciem w postaci udziału w zajęciach w świetlicy socjoterapeutycznej objęto 13 dzieci w wieku od 7 do 14 lat. W okresie sprawozdawczym pracownicy zatrudnieni w Świetlicy zapewniali pomoc i opiekę dzieciom po zajęciach szkolnych, pomoc w odrabianiu zadań domowych, kompensację braków edukacyjnych. Placówka wsparcia dziennego współpracuje z rodzicami lub opiekunami dziecka, a także z placówkami oświatowymi i podmiotami leczniczymi. Pobyt dziecka w placówce wsparcia dziennego jest nieodpłatny. Pobyt dziecka w placówce wsparcia dziennego jest dobrowolny, chyba że do placówki skieruje sąd. W 2019 roku nie odnotowano przypadku skierowania dziecka do świetlicy przez sąd. Warunkiem przyjęcia dziecka do Świetlicy jest zgoda dziecka i rodzica. Zajęcia realizowane są w oparciu o plan wychowawczo dydaktyczny zgodny z oczekiwaniami i potrzebami wychowanków. W 2019 roku w Świetlicy pracowały 4 osoby: - jeden wychowawca zatrudniony na 1/2 etatu, - wychowawca - umowa zlecenie - socjoterapeuta - umowa zlecenie - psycholog 22 godziny rocznie Koszt w/w zadania w 2019 roku finansowany był w ramach dotacji z Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wyniósł łącznie 33 337,32 zł, z czego 11 881,90 zł wydatkowano na działalność statutową świetlicy, środki czystości, media, organizację zajęć, wycieczki, pozostała kwota to koszty zatrudnienia specjalistów. Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: liczby placówek w podziale na typ i instytucje prowadzącą, liczby miejsc i liczby osób korzystających z placówek, wskaźnik nasycenia usługami w postaci środowiskowych domów samopomocy, mieszkań chronionych.

60 Liczba jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym w podziale na instytucję prowadząc w 2019 roku

Jednostka INNY PODMIOT PODMIOT PODMIOT PROWADZĄCY PROWADZĄCY PROWADZĄCY - liczba - GMINA - liczba - POWIAT - jednostek jednostek liczba jednostek DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ 0 0 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA 0 0 0 KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 0 1 MIESZKANIA CHRONIONE 0 2 0 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 0 0 0 OŚRODKI WSPARCIA 1 1 0 RODZINNE DOMY POMOCY 0 0

Liczba jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej

3

2

1

0 DOMY POMOCY KLUBY INTEGRACJI OŚRODKI RODZINNE DOMY SPOŁECZNEJ SPOŁECZNEJ INTERWENCJI POMOCY KRYZYSOWEJ

INNY PODMIOT PROWADZĄCY - liczba jednostek PODMIOT PROWADZĄCY - GMINA - liczba jednostek PODMIOT PROWADZĄCY - POWIAT - liczba jednostek

61 Liczba miejsc w jednostkach organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym w 2019 roku.

Rodzaj placówki liczba liczba osób miejsc korzystających DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ 0 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO 0 PORADNICTWA KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 66 MIESZKANIA CHRONIONE 18 18 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 0 0 OŚRODKI WSPARCIA 50 55 RODZINNE DOMY POMOCY 0 0

Liczba miejsc w jednostkach organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym

70 60 50 40 30 20 10

0 SPOŁECZNEJ POMOCY DOMY PORADNICTWA SPECJALISTYCZNEGO JEDNOSTKI SPOŁECZNEJ INTEGRACJI KLUBY CHRONIONE MIESZKANIA KRYZYSOWEJ INTERWENCJI OŚRODKI WSPARCIA OŚRODKI POMOCY DOMY RODZINNE

62 Nasycenie usługami w DPS. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób umieszczonych w DPS pomnożony przez 100 do sumy liczby osób umieszczonych w DPS i liczby oczekujących.

Wskaźnik nasycenia usługami w DPS-ach wyrażony w % Grupa osób 2017 2018 2019 ogółem osóby w podeszłym wieku osoby przewlekle somatycznie chore osoby przewlekle psychicznie chore osoby dorosłe niepełnosprawne intelektualnie dzieci i młodzież niepełnosprawna intelektualnie osoby niepełnosprawne fizycznie osoby uzależnione od alkoholu

Nasycenie usługami w DPS-ach

2017 2018 2019

dzieci i młodzież niepełnosprawna intele... ogółem osoby dorosłe niepełnosprawne intelekt... osoby niepełnosprawne fizycznie osoby przewlekle psychicznie chore osoby przewlekle somatycznie chore osoby uzależnione od alkoholu osóby w podeszłym wieku

63 Rozmieszczenie jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym w 2019 roku .

Powiat DOMY JEDN. KLUBY OŚRODKI RODZINNE MIESZKANIA OŚRODKI Ogółem POMOCY SPEC. INTEGRACJI INTERWENCJI DOMY CHRONIONE WSPARCIA SPOŁ. PORAD. SPOŁECZNEJ KRYZYSOWEJ POMOCY Powiat 6 1 0 0 1 0 4 0 bartoszycki Powiat 6 0 0 1 2 0 3 0 braniewski Powiat 17 0 2 2 3 0 10 0 działdowski Powiat 6 0 0 2 0 0 4 0 elbląski Powiat ełcki 12 0 1 0 3 0 8 0 Powiat 2 0 0 1 1 0 0 0 giżycki Powiat 1 0 0 0 0 0 1 0 gołdapski Powiat 16 0 0 5 3 0 8 0 iławski Powiat 10 0 0 5 2 0 3 0 kętrzyński Powiat 13 0 0 3 3 0 7 0 lidzbarski Powiat m. 9 0 0 0 1 0 8 0 Elbląg Powiat m. 22 0 0 0 2 0 15 5 Powiat 10 0 2 1 2 0 5 0 mrągowski Powiat 12 0 0 2 6 0 4 0 nidzicki Powiat 6 0 0 2 2 0 2 0 nowomiejski Powiat olecki 10 0 0 2 0 0 8 0 Powiat 18 0 0 7 3 0 8 0 olsztyński Powiat 8 0 0 0 0 0 8 0 ostródzki Powiat piski 3 0 0 1 0 0 2 0 Powiat 9 0 0 1 4 0 4 0 szczycieński Powiat 1 0 0 1 0 0 0 0 węgorzewski

Powiat DOMY JEDN. KLUBY OŚRODKI RODZINNE MIESZKANIA OŚRODKI Ogółem POMOCY SPEC. INTEGRACJI INTERWENCJI DOMY CHRONIONE WSPARCIA SPOŁ. PORAD. SPOŁECZNEJ KRYZYSOWEJ POMOCY Powiat 6 4 0 2 0 0 bartoszycki Powiat 3 1 1 0 0 1 braniewski Powiat 4 1 1 0 1 1 działdowski Powiat 5 3 0 1 0 1 elbląski 64 Powiat DOMY JEDN. KLUBY OŚRODKI RODZINNE MIESZKANIA OŚRODKI Ogółem POMOCY SPEC. INTEGRACJI INTERWENCJI DOMY CHRONIONE WSPARCIA SPOŁ. PORAD. SPOŁECZNEJ KRYZYSOWEJ POMOCY Powiat ełcki 6 2 0 1 1 2 Powiat 3 1 0 0 0 2 giżycki Powiat 0 0 0 0 0 0 gołdapski Powiat 3 2 0 0 0 1 iławski Powiat 2 1 0 1 0 0 kętrzyński Powiat 1 0 0 0 0 1 lidzbarski Powiat m. 8 4 0 2 0 2 Elbląg Powiat m. 31 6 1 15 0 9 Olsztyn Powiat 3 2 0 0 1 0 mrągowski Powiat 2 1 0 0 0 1 nidzicki Powiat 2 1 0 0 0 1 nowomiejski Powiat olecki 10 1 0 7 1 1 Powiat 14 6 1 6 1 0 olsztyński Powiat 4 2 0 0 0 2 ostródzki Powiat piski 6 1 1 1 1 2 Powiat 5 1 0 1 1 2 szczycieński Powiat 3 1 1 0 0 1 węgorzewski

65 T.POWIATY Liczba placówek

66 ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM

Liczba miejsc w placówkach ogółem 1 50 50 50

Liczba osób korzystających 2 51 55 55

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 3 0 0 0 danego roku)

Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia 4 0 0 0 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 5 15 15 15 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w 6 831 392 964 769 964 769 złotych)

W TYM (z wierszy 1-6):

ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY

Liczba miejsc w placówkach ogółem 7 45 45 45

Liczba osób korzystających 8 49 45 45

Liczba osób umieszczonych 9 4 0 0

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 10 0 0 0 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 11 13 13 13 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 12 797 132 931 454 931 454 i utrzymania placówek (w złotych)

DZIENNE DOMY POMOCY

Liczba miejsc w placówkach ogółem 13 0 0 0

Liczba osób korzystających 14 0 0 0

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 15 0 0 0 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 16 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 17 0 0 0 i utrzymania placówek (w złotych)

KLUBY SAMOPOMOCY

Liczba miejsc w placówkach ogółem 18 0 0 0

Liczba osób korzystających 19 0 0 0

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 20 0 0 0 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 21 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w 22 0 0 0 złotych)

NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA DLA OSÓB BEZDOMNYCH i SCHRONISKA DLA OSÓB BEZDOMNYCH Z USŁUGAMI OPIEKUŃCZYMI

Liczba miejsc w placówkach ogółem 23 5 5 5

Liczba osób korzystających 24 2 10 10

Liczba osób skierowanych w wyniku eksmisji 25 0 0 0

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 26 2 2 2 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 27 34 260 33 315 33 315 i utrzymania placówek (w złotych)

OGRZEWALNIE

67 Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

Liczba miejsc w placówkach ogółem 28 0 0 0

Liczba osób korzystających 29 0 0 0

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 30 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 31 0 0 0 i utrzymania placówek (w złotych)

ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA (c.d.)

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ

Liczba miejsc w placówkach ogółem 1 0 0 0

Liczba osób korzystających 2 0 0 0

Liczba osób umieszczonych 3 0 0 0

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 4 0 0 0 danego roku)

Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia 5 0 0 0 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 6 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 7 0 0 0 i utrzymania placówek (w złotych)

MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM

Liczba miejsc w placówkach ogółem 8 19 18 18

Liczba osób korzystających 9 20 18 18

Liczba osób umieszczonych 10 11 1 1

Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia 11 1 3 3 danego roku)

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 12 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 13 3 458 12 353 12 353 i utrzymania placówek (w złotych)

OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM

Liczba miejsc w placówkach ogółem 14 0 0 0

Liczba osób korzystających 15 0 0 0

JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA

Liczba osób korzystających 16 0 0 0

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 17 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 18 0 0 0 i utrzymania placówek (w złotych)

PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO OGÓŁEM

Liczba miejsc w placówkach ogółem 19 15 15 15

Liczba osób korzystających 20 8 13 13

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 21 3 4 4 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 22 54 233 87 760 87 760 i utrzymania placówek (w złotych)

68 Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM

Liczba miejsc w placówkach ogółem 23 X X X

Liczba osób korzystających 24 X X X

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 25 X X X (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 26 X X X i utrzymania placówek (w złotych)

W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO

Liczba miejsc w placówkach ogółem 27 X X X

Liczba osób korzystających 28 X X X

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 29 X X X (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 30 X X X i utrzymania placówek (w złotych)

CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

Liczba uczestników zajęć 31 0 0 0

KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ

Liczba uczestników zajęć 32 44 66 66

WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ

Liczba uczestników zajęć 33 0 0 0

Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem 34 0 0 0 (wg stanu na 31 grudnia danego roku)

Roczny koszt prowadzenia 35 0 0 0 i utrzymania placówek (w złotych)

ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ

Liczba uczestników zajęć 36 0 0 0

INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA

Prognoza Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

6. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej W roku oceny, kadra ośrodka pomocy społecznej liczyła 27 osób w tym: kadra kierownicza 2 osoby, pracownicy socjalni 9 osób. Spośród zatrudnionych w ośrodku pomocy społecznej 15 pracowników posiada wykształcenie wyższe, 4 wykształcenie średnie, 8 policealne. Wśród pracowników 3 osoby posiadają specjalizację z organizacji pomocy społecznej Na dzień 31 grudnia 2019 r. stan zatrudnienia pracowników wynosił 27 osób - 27 etatów. Ponadto 9 osób w Dziale pomocy środowiskowej pracowało na umowę cywilno prawną: 1) Pielęgniarka neuropsychiatryczna – umowa zlecenie 2) Konsultant ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie – umowa zlecenie 3) Psycholog Punkt Interwencji Kryzysowej- umowa zlecenie 4) Psycholog (Niebieska karta) – umowa zlecenie 5) Prawnik w MGOPS – umowa zlecenie 6) Wychowawca w świetlicy socjoterapeutycznej – umowa zlecenie 7) Koordynator projektu – umowa zlecenie 8) Dwóch opiekunów noclegowni w sezonie zimowym.

69 Niezbędnym warunkiem prawidłowej realizacji zadań pomocy społecznej jest posiadanie dobrego zespołu pracowników wyposażonego w specjalistyczną wiedzę i doświadczenie. W ostatnich latach można obserwować stały wzrost liczby realizowanych przez pomoc społeczną zadań, co wiąże się z koniecznością stałego doskonalenia zawodowego, poszerzania posiadanej wiedzy i umiejętności. Rosnące wymagania w stosunku zarówno do pracowników socjalnych, jak i pracowników obsługi administracyjno - finansowej Ośrodka, zaowocowały wzrostem poziomu wykształcenia kadry w ostatnich latach. Wszyscy pracownicy socjalni z policealnym wykształceniem posiadają I stopień specjalizacji, jeden pracownik socjalny ukończył studia podyplomowe z zakresu socjoterapii oraz specjalizację II stopnia. Dwie pracownice socjalne ukończyły studia podyplomowe o kierunkach: pierwsza mediacje i negocjacje, druga zarządzanie i administracja. Asystentka rodziny posiada studia podyplomowe z zakresu oligofrenopedagogiki. Pracownicy Ośrodka w 2019 r. uczestniczyli w różnego rodzaju kursach, szkoleniach, konferencjach oraz seminariach organizowanych przez firmy zewnętrzne. Ogółem w ubiegłym pracownicy wzięli udział w 17 szkoleniach zewnętrznych. Poniżej prezentujemy w formie graficznej szczegółowe dane dotyczące liczby pracowników jednostki w tym: kadry kierowniczej, pracowników socjalnych, wskaźnika specjalizacji pracowników socjalnych.

70 Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej - osoby zatrudnione.

Liczba osób Zatrudnieni 2016 2017 2018 2019 Ogółem we wszystkich rodzajach placówek 39 39 37 38 Kierownicy, dyrektorzy, zastępcy 2 2 2 2

Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej - osoby zatrudnione

45

40

35

30

25

20

15

10

5

0 2016 2017 2018 2019

Liczba pracowników ogółem Kadra kierownicza

71 Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby pracowników socjalnych posiadających specjalizację I lub II stopnia w zawodzie pracownik socjalny do liczby wszystkich pracowników socjalnych.

Rok Wskaźnik 2014 87,50% 2015 87,50% 2016 77,78% 2017 77,78% 2018 77,78% 2019 88,89%

Stosunek liczby pracowników socjalnych posiadających specjalizację I lub II stopnia w zawodzie pracownik socjalny do liczby wszystkich...

104,93%

89,94%

74,95%

59,96%

44,97%

29,98%

14,99%

0,00% 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

72 Czy ośrodek spełnia ustawowy warunek 1 pracownik socjalny na 2000 osób lub 1 pracownik socjalny na 50 rodzin korzystających z pracy socjalnej i czy zatrudnia co najmniej 3 pracowników socjalnych.

Rok Czy spełniony Liczba rodzin warunek ustawowy Liczba w gminie Liczba dot. pracowników mieszkańców korzystająca z pracowników socjalnych wg GUS pracy socjalnych socjalnej 2016 Tak 12 201 408 9 2017 Tak 12 178 401 9 2018 Tak 12 131 215 9 2019 Tak 12 055 312 9

73 6.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej Zatrudnienie pomocnicze w Miejsko - Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ornecie w roku oceny staże odbywały 2 osoby.

6.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej

7. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego Łączne wydatki na zadania własne i zlecone realizowane przez Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w 2019 r. wyniosły 22 496 640,05 zł. Jest to o 2 713 760,25 zł więcej niż w 2018 roku.

Wydatki na zadania własne gminy zwiększyły się o 375 408,13 zł głównie ze względu na wzrost liczby osób umieszczonych w DPS, a także kosztów utrzymania mieszkańców w w/w placówkach wsparcia całodobowego. Kwota wydatkowana na ten cel wzrosła o 132 520,00 zł. Zwiększyło się również utrzymanie Ośrodka o 126 978,15. Na koniec 2018 roku wprowadzono dyżury nocne w mieszkaniu chronionym na ul. Braniewskiej, a od sierpnia 2019 roku również w mieszkaniu chronionym na ul. Kopernika. Było to konieczne ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa dla podopiecznych, których stan zdrowia pogarsza się z roku na rok. Dyżury nocne w 2019 roku wyniosły 75 334 zł.

W ramach zadań zleconych budżet w 2018 roku wynosił 13 924 736,37 zł, w 2019 roku wynosi 16 272 465,74 zł. Zwiększenie w stosunku do roku ubiegłego o kwotę 2 347 729,37zł Jest to spowodowane głównie tym, że od 01.07.2019 r. świadczenie wychowawcze przysługuje bez względu na kryterium dochodowe zarówno na pierwsze jak i kolejne dziecko w rodzinie. Świadczenie wychowawcze w 2019 r. pobierało 1137 rodzin (w 2018 r. 888 rodzin). Liczba dzieci wynosiła 1860 w 2019 roku (w 2018 r. 1397). W 2019 roku wzrosła też ogólna kwota zasiłków rodzinnych, ponieważ kwota zasiłku pielęgnacyjnego uległa waloryzacji z kwoty 183,42 zł na kwotę 215,84 zł. W 2019 r. w stosunku do 2018 r. nastąpił wzrost liczby świadczeń pielęgnacyjnych o 429, uległa też waloryzacji kwota świadczenia pielęgnacyjnego z kwoty 1583,00 zł na kwotę 1830,00 zł .W drugiej połowie roku nastąpił znaczny wzrost osób składających wnioski o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przez osoby pobierające do tej pory zasiłek dla opiekuna lub specjalny zasiłek opiekuńczy w związku z opieką nad rodzicami posiadającymi znaczny stopień niepełnosprawności.

74 ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ I INNYCH OBSZARACH POLITYKI SPOŁECZNEJ W BUDŻECIE JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO (zadania własne i zadania zlecone)

75 W złotych

Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

OGÓŁEM

OGÓŁEM ( działy) 1 X 23 123 580 25 173 098

W tym: w budżecie OPS/PCPR 2 X 22 496 640 24 504 311

851 - OCHRONA ZDROWIA

85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 3 22 795 18 197 21 720

w tym: w budżecie OPS / PCPR 4 0 0 0

85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 5 184 767 180 336 194 280

w tym: w budżecie OPS / PCPR 6 51 782 52 097 52 450

852 - POMOC SPOŁECZNA

85202 - Domy pomocy społecznej 7 585 186 717 706 807 150

w tym: w budżecie OPS / PCPR 8 585 186 717 706 807 150

85203 - Ośrodki Wsparcia 9 1 807 986 1 980 436 2 165 277

w tym: w budżecie OPS / PCPR 10 1 807 986 1 980 436 2 165 277

85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 11 0 0 0

w tym: w budżecie OPS / PCPR 12 0 0 0

85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy 13 X 65 923 82 365 społecznej oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej

w tym: w budżecie OPS / PCPR 14 X 65 923 82 365

85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze 15 1 073 100 1 109 813 1 239 300 oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

w tym: w budżecie OPS / PCPR 16 1 073 100 1 109 813 1 239 300

85215 - Dodatki mieszkaniowe 17 157 066 173 952 190 627

w tym: w budżecie OPS / PCPR 18 0 0 0

85216 - Zasiłki stałe 19 727 386 736 128 645 569

w tym: w budżecie OPS / PCPR 20 727 386 736 128 645 569

85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 21 X X X

w tym: w budżecie OPS/PCPR 22 X X X

85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 23 1 238 091 1 366 299 1 371 137

w tym: w budżecie OPS/PCPR 24 1 238 091 1 366 299 1 371 137

85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania 25 0 0 0 chronione i ośrodki interwencji kryzysowej

w tym: w budżecie OPS / PCPR 26 0 0 0

85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi 27 36 614 38 535 38 308 opiekuńcze

w tym: w budżecie OPS / PCPR 28 36 614 38 535 38 308

85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 29 278 158 243 346 310 000

w tym: w budżecie OPS / PCPR 30 278 158 243 346 310 000

85231 - Pomoc dla cudzoziemców 31 0 0 0

w tym: w budżecie OPS / PCPR 32 0 0 0

W tym (z wiersza 31): Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem 33 0 0 0 (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą)

w tym: w budżecie OPS / PCPR 34 0 0 0

76 Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020

85232 - Centra Integracji Społecznej 35 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 36 0 0 0

85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 37 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 38 0 0 0

85295 - Pozostała działalność 39 136 324 196 496 329 146 w tym: w budżecie OPS / PCPR 40 136 324 196 496 329 146

853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ

85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób 41 0 0 0 niepełnosprawnych w tym: w budżecie OPS / PCPR 42 0 0 0

85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 43 0 0 0 w tym: w budżecie dyspozycji OPS / PCPR 44 0 0 0

85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób 45 0 0 0 Niepełnosprawnych w tym: w budżecie OPS / PCPR 46 0 0 0

85395 - Pozostała działalność 47 468 753 451 576 354 978 w zakresie polityki społecznej w tym: w budżecie OPS / PCPR 48 468 753 451 576 354 978

854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA

85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze 49 276 362 246 090 246 090 socjalnym w tym: w budżecie OPS / PCPR 50 0 0 0

85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze 51 34 896 36 075 33 000 motywacyjnym w tym: w budżecie OPS / PCPR 52 0 0 0

855 - RODZINA

85501 - Świadczenie wychowawcze 53 7 337 124 9 042 828 10 775 604 w tym: w budżecie OPS / PCPR 54 7 337 124 9 042 828 10 775 604

85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia 55 5 355 032 5 854 072 5 679 288 emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego w tym: w budżecie OPS / PCPR 56 5 355 032 5 854 072 5 679 288

85504 - Wspieranie rodziny 57 454 314 457 359 454 304 w tym: w budżecie OPS / PCPR 58 454 314 457 359 454 304

85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 59 0 8 960 9 600 w tym: w budżecie OPS / PCPR 60 0 0 0

85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów 61 10 480 15 427 25 920 dziecięcych w tym: w budżecie OPS / PCPR 62 0 0 0

85507 - Dzienni opiekunowie 63 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 64 0 0 0

85508 - Rodziny zastępcze 65 40 107 37 946 42 246 w tym: w budżecie OPS / PCPR 66 40 107 37 946 42 246

85510 - Działalność placówek 67 63 571 64 925 79 322 opiekuńczo-wychowawczych w tym: w budżecie OPS / PCPR 68 63 571 64 925 79 322

85513 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane 69 X 81 155 77 867 za osoby pobierające niektóre świadczenia rodzinne,

77 Prognoza WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2018 Rok oceny 2019 2020 zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz za osoby pobierające zasiłki dla opiekunów, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów w tym: w budżecie OPS / PCPR 70 X 81 155 77 867

85514 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby przebywające na urlopach wychowawczych, 71 X 0 0 za osoby zatrudnione jako nianie oraz za osoby sprawujące osobistą opiekę nad dzieckiem w tym: w budżecie OPS / PCPR 72 X 0 0

8. Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej polega na realizacji projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, udziału w konkursach ogłaszanych przez Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. W ramach RPOWM od 01.10.2016r. realizujemy projekt Zmieniamy siebie . Celem projektu jest zaktywizowanie społeczne i zawodowe 56 osób w przedziale wiekowym 15-30 lat, bezrobotnych, zagrożonych ubóstwem i/lub wykluczonych społecznie z terenu miasta i gminy Orneta. Okres realizacji projektu to 4 edycje w okresie od 01.10.2016 r. do 31.12.2020 r. Każda edycja projektu liczy 14 uczestników. W roku 2019 koszt projektu wyniósł 236 197,95 zł. Realizacja projektu odbywa się poprzez: Reintegrację społeczną: wsparcie psychologiczne, edukację prozdrowotną, poradnictwo prawne Reintegrację zawodową: poradnictwo zawodowe, warsztaty z zakresu spółdzielni socjalnych, kursy zawodowe, staże zawodowe. Pracę socjalna; Zasiłki i pomoc w naturze.Poprzez udział w projektach uczestnicy nabyli, podwyższyli lub zmienili swoje kwalifikacje zawodowe, podnieśli kompetencje społeczne, zdobyli umiejętności poruszania się po rynku pracy, nabyli doświadczenie zawodowe. Od 01.04.2019 r. realizujemy projekt: Aktywna Rodzina . Celem projektu jest podniesienie aktywności społecznej i poprawa sytuacji rodzinnej 37 osób (21 kobiet i 16 mężczyzn) z terenu rewitalizacyjnego Miasta Orneta. Okres realizacji projektu od 01.04.2019 r. do 30.06.2020 r. W roku 2019 koszt projektu wyniósł 218 331,25 zł. Uczestnicy zostali poddani wieloproblemowej diagnozie zasobów i deficytów przez zespół specjalistów. Na podstawie diagnozy dla każdego Uczestnika została przygotowana indywidualna ścieżka reintegracji, obejmująca przynajmniej trzy wsparcia określone w projekcie. Są to m.in.: poradnictwo specjalistyczne (psychologiczne, prawne, pedagogiczne), wsparcie asystenta rodziny oraz pracowników socjalnych, warsztaty Szkoła dla Rodziców, warsztaty racjonalnego gospodarowania budżetem domowym, warsztaty podnoszące umiejętności pielęgnacyjne i opiekuńcze, warsztaty dotyczące uzależnień behawioralnych, Samopomocowa Grupa Wsparcia, usługi opiekuńcze, Animacja Lokalna. Projekt podniesie stopień postaw prospołecznych oraz aktywny udział w życiu społecznym i poprawi sytuacje rodzinne. Ponadto w grudniu 2019 roku została podpisana umowa z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko - Mazurskiego na dofinansowanie i realizację projektu Działajmy Razem , który rozpocznie się 01.07.2020 roku i potrwa do 30.06.2022 roku. Projekt skierowany będzie do Mieszkańców Miasta Orneta mieszkających na obszarze objętym rewitalizacją. Skorzysta z niego 36 rodzin co stanowi 57osób oraz 72 dzieci. Projekt zakłada szereg działań, które są istotne dla rodzin borykających się z problemami opiekuńczo – wychowawczymi.

9. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia

78 • Gmina Orneta zleciła Caritas Archidiecezji Przemysko Warszawskiej umową Nr 31/OP/2018 zawartą w dniu 21 grudnia 2018 r. zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r., poz. 1118 ze zm.), realizację zadania publicznego pod tytułem: Prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy w Henrykowie . Umowa została zawarta na 5 lat. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ornecie z upoważnienia Burmistrza Ornety sprawuje nadzór merytoryczny i finansowy.

Środowiskowy Dom Samopomocy jest profesjonalną placówką dziennego pobytu typu A i B, dla 45 osób dorosłych, przeznaczoną dla osób przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie. 1. Formy prowadzonej działalności Celem działalności Domu jest utrzymanie w/w osób w ich naturalnym środowisku oraz rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia. Cel główny Domu realizowany był poprzez: zapewnienie uczestnikom dziennego pobytu i opieki oraz zaspokojenie ich niezbędnych potrzeb bytowych i zdrowotnych oraz terapię ruchową; zapewnienie oparcia społecznego; prowadzenie zajęć wspierająco - aktywizujących, a w szczególności treningów funkcjonowania w codziennym życiu oraz treningów umiejętności interpersonalnych; rozwijanie zainteresowań, umożliwienie rozwoju kulturalnego uczestników; prowadzenie poradnictwa specjalistycznego; zabezpieczenie posiłków uczestnikom w ramach treningu kulinarnego; działania służące integracji ze społeczeństwem; korzystanie z treningów samoobsługi i umiejętności społecznych i pomoc w załatwianiu spraw urzędowych; terapię zajęciową dostosowaną do indywidualnych możliwości, potrzeb oraz zainteresowań, poradnictwo psychologiczne. 2. Zasoby Domu W roku 2019 Środowiskowy Dom Samopomocy otrzymywał środki na bieżące funkcjonowanie w wysokości 931 453,75 zł. W Środowiskowym Domu Samopomocy zatrudnionych jest 13 osób. Na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy 11 osób - kierownik; 8 instruktorów terapii zajęciowej; rehabilitant, kierowca, na ? etatu księgowa, na umowę zlecenie psycholog. 3. Uczestnicy Dom przeznaczony jest dla 45 dorosłych osób. Uczestnicy podzieleni są na 8 grup zajęciowych, które uczestniczą w zajęciach w różnych pracowniach. Uczestników do ŚDS kieruje MGOPS decyzją administracyjną, w roku 2019, 4 uczestników ponosiło odpłatność za świadczenie.

• Usługi opiekuńcze w Gminie Orneta świadczy Ornecka Spółdzielnia Socjalna „Arka”, wyłoniona w drodze otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego z zakresu pomocy społecznej pod nazwą Świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osób uprawnionych do świadczeń, na terenie Gminy Orneta w okresie od dnia 01.01.2016 do dnia 31.12.2020 .

Takie rozwiązanie realizacji zadania dało nam możliwość świadczenia usług opiekuńczych w godzinach popołudniowych, wieczornych, w dni wolne od pracy i święta. Objęcie podopiecznych zwiększoną liczbą godzin pozwala na utrzymanie ich w środowisku i nie umieszczanie w DPS. W 2019 roku pomocy w formie usług opiekuńczych udzielono 136 osobom (rok 2018 – 130 osób objętych usługami opiekuńczymi, rok 2017 - 127 osób, rok 2016 - 127 osób). W ramach usług opiekuńczych w porównaniu do 2018 roku 6 osób więcej objętych było tą formą pomocy. Średnio w miesiącu zlecamy wykonanie usług na poziomie 103 osób. Koszt świadczenia usług w 2019 roku wyniósł 1 071 545 zł , w tym liczba świadczeń 54 194. Na w/w kwotę składa się 1 045 477 zł Spółdzielnia Socjalna Arka, 26 068 zł opiekunka MGOPS. Koszt świadczenia usług w 2018 roku wyniósł 1 031 765 zł, w tym liczba świadczeń 55 785. Na w/w kwotę składało się 1 010 854 zł Spółdzielnia Socjalna Arka, 20 911 zł opiekunka MGOPS. Odpłatność za usługi w roku 2018 wyniosła 194 459,50 zł, średnio 16 204 zł miesięcznie; w roku 2019 wyniosła 204 204,56 zł, średnio 17 017 zł miesięcznie. Wysokość odpłatności za 1 godzinę usługi wynika z wydanej decyzji. Miesięczna kwota odpłatności jest naliczana po rozliczeniu przez OSS Arka wypracowanych godzin. Karty pracy opiekunek muszą być skontrolowane przez pracownika socjalnego i pod tym kątem zostaje zatwierdzone rozliczenie przepracowanych godzin. Na podstawie rozliczenia zostają naliczone indywidualne koszty dla wszystkich klientów. Comiesięczne informacje o wysokości odpłatności

79 sporządza pracownik socjalny, a opiekunki roznoszą je do swoich klientów. Wpłata dokonywana jest na konto MGOPS. Pogarszający się stan zdrowia osób objętych usługami, wymaga zwiększonej liczby godzin usług, są to w większości osoby samotne w wieku 70 – 90 lat. Na 136 rodzin objętych pomocą usług, ponad 80 % to osoby samotne. W Ośrodku usługi opiekuńcze prowadzi 1 pracownik socjalny.

10. Wnioski końcowe Ocena zasobów pomocy społecznej dla gminy Orneta za 2019 rok została przygotowana na podstawie danych zebranych przez Ośrodek Pomocy Społecznej za pośrednictwem systemu Centralnej Aplikacji Statystycznej MRPiPS. Dane z Oceny umożliwiają analizowanie i monitorowanie występowania problemów społecznych oraz planowanie działań aktywizujących jednostki samorządu terytorialnego w obszarze usług społecznych. Zawarte w niej informacje są materiałem poglądowym mającym ułatwić władzom gminy podejmowanie decyzji związanych z planowaniem budżetu w zakresie polityki społecznej w kolejnym roku i stały się podstawą do sformułowania poniższych wniosków i rekomendacji: Wnioski i rekomendacje:

Analiza zmian liczby ludności faktycznie zamieszkałej na terenie Gminy Orneta wskazuje na tendencję malejącą. Istotny wpływ na tempo i kierunek zmian liczby ludności ma ruch naturalny oraz migracje. Do systematycznego zmniejszania się liczby ludności w Gminie Orneta przyczynia się także stały odpływ mieszkańców w ramach migracji wewnętrznych (do innych gmin) oraz za granicę.

Stopa bezrobocia w powiecie lidzbarskim jest dużo wyższa niż w województwie warmińsko mazurskim i w Polsce. Według stanu na 31 grudnia 2019 roku stopa bezrobocia dla powiatu lidzbarskiego wynosi 12,8 % dla województwa warmińsko - mazurskiego wynosi 9%, kraju – 5,2%.

Z danych udostępnionych przez PUP w Lidzbarku Warmińskim, filia w Ornecie wynika, iż w Gminie Orneta problem ze znalezieniem zatrudnienia mają przede wszystkim kobiety 64,9% (35,1% mężczyźni), przy czym ponad 60% tej grupy to osoby długotrwale bezrobotne. Wskazuje to na konieczność tworzenia programów kładących nacisk na aktywizację zawodową kobiet.

W roku oceny pomocą społeczną objęto łącznie 868 osób. W stosunku do liczby mieszkańców gminy Orneta 7,71% ogółu mieszkańców korzysta z pomocy społecznej w formie świadczeń. Dominującym powodem przyznawania świadczeń pomocy społecznej pozostawało: bezrobocie, ubóstwo, długotrwała lub ciężka choroba, niepełnosprawność, alkoholizm.

Struktura wiekowa mieszkańców wskazuje typowe cechy społeczeństwa starzejącego się, można zauważyć też zjawisko singularyzacji starości (samotne zamieszkiwanie osób starszych).

Proces starzenia się społeczeństwa, wydłużanie się okresu życia, pogarszający się stan zdrowia, a co za tym idzie wzrastająca liczba osób z niepełnosprawnościami, często opiekuńcza niewydolność rodzin wobec dorosłych osób niesamodzielnych, wymaga wysokich nakładów finansowych na zapewnienie im opieki całodobowego lub dziennego wsparcia.

Zwiększa się liczba osób korzystających z usług opiekuńczych oraz wydatki związane z realizacją tego zadania przez gminę. Usługi opiekuńcze świadczone w miejscu zamieszkania są nadal tańszą formą wsparcia osób wymagających opieki niż usługi świadczone w domach pomocy społecznej.

Wzrasta liczba osób kierowanych do Domów Pomocy Społecznej, a tym samym zwiększeniu ulegają środki samorządowe przeznaczone na koszty utrzymania tych osób. Na wzrost liczby osób przebywających w DPS wpływają następujące czynniki: starzenie się społeczeństwa; emigracja zarobkowa młodego pokolenia, co powoduje, że rodzice lub inne osoby z rodziny zostają osobami samotnymi, niezdolnymi do samodzielnej egzystencji; wzrost liczby osób z zaburzeniami psychicznymi, uniemożliwiającymi zapewnienie im usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.

W zakresie placówek dla osób bezdomnych istnieje potrzeba standaryzacji w/w zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

80 Istnieje potrzeba rozwoju budownictwa komunalnego w celu zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych osób o niskich dochodach, a tym samym ograniczenia powstawania bezdomności na terenie gminy.

Kadra zatrudniona w ośrodku posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe, w miarę potrzeb pracownicy systematycznie uzupełniają wiedzę i umiejętności na kursach i szkoleniach. Poziom zatrudnienia w Miejsko Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej na tym samym poziomie co w roku ubiegłym.

Nowe zadania i zmieniające się regulacje prawne, ciągłe nowelizacje ustaw nie stanowią stabilnej podstawy prawnej, utrudniając należyte wykonywanie zadań. Istnieje potrzeba zatrudnienia dodatkowego pracownika socjalnego do obsługi realizacji usług opiekuńczych.

Podniesienie płacy minimalnej spowodowało spłaszczanie wynagrodzeń. Wykwalifikowani pracownicy z długim stażem i doświadczeniem zawodowym zarabiają niewiele więcej od pensji minimalnej. Istnieje ryzyko odpływu wykwalifikowanej kadry pomocy społecznej. Należy podjąć odpowiednie działania, aby zapobiec temu zjawisku.

Stałe podnoszenie poziomu aktywności mieszkańców poprzez prowadzenie działań aktywizujących zawodowo, społecznie, edukacyjnie i zdrowotnie osoby marginalizowane oraz zagrożone wykluczeniem społecznym.

Potrzeba dalszej realizacji projektów współfinansowanych ze środków EFS w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych ze źródeł zewnętrznych.

Dalszy rozwój działań interdyscyplinarnych na rzecz profesjonalnej pomocy rodzinom, wzmacnianie środowiskowego systemu wsparcia dzieci i rodzin zagrożonych dysfunkcjami, edukacja rodziców w zakresie praw i obowiązków wobec dzieci. Zabezpieczenie odpowiedniej liczby pracowników socjalnych oraz asystentów rodziny do pracy z rodzinami wieloproblemowymi.

Prowadzenie i rozwój współpracy partnerskiej instytucji pomocy i integracji społecznej i instytucji rynku pracy na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w środowisku lokalnym.

Podnoszenie jakości usług kierowanych do różnych grup społecznych, rozszerzenie i dostosowanie oferty usług do zmieniających się potrzeb indywidualnych i lokalnych z zastosowaniem innowacyjnych metod, technik i narzędzi pracy.

Istnieje potrzeba rozwoju instytucji całodobowego wsparcia dla osób starszych, przewlekle chorych na terenie gminy, powiatu. Rekomenduje się podjęcie działań i propagowanie tworzenia rodzinnych domów pomocy i placówek całodobowej opieki.

Nadal do zrealizowania pozostaje utworzenie Dziennego Domu Pomocy dla Osób Starszych lub Klubu Seniora.

81 Wskaźniki Ubóstwa i Wykluczenia Społecznego w podziale na:

1. WYMIAR FINANSOWY • Wskaźnik 1: Dochód w gminie przypadający na 1 mieszkańca. Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych GUS - Finanse Publiczne > Dochody budżetów gmin i miast na prawach powiatu > Dochody na jednego mieszkańca • Wskaźnik 2: Liczba osób, którym przyznano świadczenie (pieniężne/niepieniężne) przypadająca na każde 1000 mieszkańców gminy. Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane ze sprawozdania MRPiPS-03 Dział 3 w.1 k.1 (Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych OGÓŁEM (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) - Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie) • Wskaźnik 3: Odsetek osób długotrwale korzystających z pomocy % Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane: - z systemów dziedzinowych Zabezpieczenia Społecznego - Liczba osób długotrwale korzystających z pomocy społecznej w roku poprzedzającym badanie - ze sprawozdania MRPiPS-03 Dział 3 w.1 k.1 (Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych OGÓŁEM (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) - Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenie)

2. WYMIAR WARUNKÓW ŻYCIA • Wskaźnik 1: Odsetek mieszkań wyposażonych w instalacje w % Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych GUS - Gospodarka mieszkaniowa i komunalna > Zasoby mieszkaniowe > Mieszkania wyposażone w instalacje – w % ogółu mieszkań • Wskaźnik 2: Powierzchnia użytkowa mieszkania w przeliczeniu na 1 mieszkańca w gminie Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych GUS - Gospodarka mieszkaniowa i komunalna> Zasoby mieszkaniowe > Zasoby mieszkaniowe - wskaźniki • Wskaźnik 3: Odsetek mieszkań w zasobach gminnych, w których występują zaległości w opłatach Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych GUS - Gospodarka mieszkaniowa i komunalna > Zasoby mieszkaniowe > Zaległości w opłatach za mieszkania w zasobach gminnych

3. WYMIAR SYTUACJI NA RYNKU PRACY • Wskaźnik 1: Wskaźnik bezrobocia Wskaźnik został obliczony w oparciu o dane z Banku Danych Lokalnych GUS - Rynek Pracy > Bezrobocie rejestrowane > Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wg płci

Wskaźnik Wartość wskaźnika Barometr ubóstwa – wymiar finansowy Wskaźnik nr 1 - Dochody gminy/powiatu na 1 mieszkańca 4387 Barometr ubóstwa – wymiar finansowy Wskaźnik nr 2 - % osób korzyst. z pomoc społ. - liczba mieszkańców 7 Barometr ubóstwa – wymiar finansowy Wskaźnik nr 3 - % długotrwale korzyst. z pomocy społ. 58 Barometr ubóstwa – warunki życia Wskaźnik nr 1 - Odsetek mieszkań wyposażonych w instalacje w % 82 Barometr ubóstwa – warunki życia Wskaźnik nr 2 - Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na osobę 63 Barometr ubóstwa – warunki życia Wskaźnik nr 3 - % mieszkań z zaległościami w opłatach 78 Barometr ubóstwa – sytuacja na rynku Wskaźnik nr 1 - Wskaźnik bezrobocia (% udział bezr. w ludn. og.) 11 pracy

82 Wartość wskaźnika ubóstwa w wymiarze finansowym. Wskaźnik finansowy pokazuje kondycję finansową gminy w odniesieniu do innych gmin w województwie. Im wyższa wartość wskaźnika, tym sytuacja gminy jest korzystniejsza. Ze względu na skalę zjawiska na poszczególnych poziomach administracyjnych wskaźniki zostały ujednolicone w celu ich wzajemnego porównywania. Oznacza to, że wartością bazową jest „zero" dla województwa, co pozwala porównać wszystkie przedstawione poziomy administracyjne względem siebie. W ramach obliczania wskaźnika ubóstwa standaryzacji poddano: Wskaźnik 1: Dochód w gminie przypadający na 1 mieszkańca Wskaźnik 2: Liczba osób, którym przyznano świadczenie (pieniężne/niepieniężne) przypadająca na każde 1000 mieszkańców gminy Wskaźnik 3: Odsetek osób długotrwale korzystających z pomocy %

Gmina Wskaźnik finansowy Orneta -0,44 Powiat (średnia) 0,02 Województwo (średnia) -0,00

83 Wartość wskaźnika ubóstwa w wymiarze warunków życia. Wskaźnik warunków życiu pokazuje poziom jakości życia w gminie w odniesieniu do innych gmin w województwie. Im wyższa wartość wskaźnika, tym sytuacja jest korzystniejsza i oznacza, że w gminie warunki życia są dobre dla większości mieszkańców. Dodatnia wartość "Wskaźnika w wymiarze warunków życia" oznacza, że w gminie pod względem jakości życia, pod względem lokalowym i wyposażenia lokali sytuacja jest lepsza niż w przeciętnej gminie w województwie. Ze względu na skalę zjawiska na poszczególnych poziomach administracyjnych wskaźniki zostały ujednolicone w celu umożliwienia ich wzajemnego porównywania. Oznacza to, że wartością bazową jest „zero" dla województwa, co pozwala porównać wszystkie przedstawione poziomy terytorialne względem siebie. W ramach obliczenia wskaźnika ubóstwa standaryzacji poddano: Wskaźnik 1: Odsetek mieszkań wyposażonych w instalacje w % Wskaźnik 2: Powierzchnia użytkowa mieszkania w przeliczeniu na 1 mieszkańca w gminie Wskaźnik 3: Odsetek mieszkań w zasobach gminnych, w których występują zaległości w opłatach Następnie wyznaczono średnią arytmetyczną powyższych trzech wskaźników cząstkowych, a tym samym obliczono zagregowany wskaźnik.

Gmina Wskaźnik warunków życia Orneta -1,05 Powiat (średnia) -0,20 Województwo (średnia) 0,00

84 Wartość wskaźnika ubóstwa w wymiarze rynku pracy. Zerowa wartość wskaźnika dla województwa jest wartością odniesienia i została potraktowana jako przeciętna wartość w gminach danego województwa. Dodatnia wartość wskaźnika w wymiarze rynku pracy oznacza, że pod tym względem gmina jest w lepszej kondycji niż przeciętna gmina w całym województwie.

Gmina Wskaźnik rynku pracy Orneta -0,48 Powiat (średnia) -0,19 Województwo (średnia) 0,00

85 Wartość wskaźnika ubóstwa została wyznaczona na podstawie wskaźników zagregowanych z całego województwa. Im wyższa wartość wskaźnika, tym sytuacja jest korzystniejsza dla regionu.

Wskaźnik Wartość wskaźnika Wskaźnik finansowy -0,44 Wskaźnik warunków życia -1,05 Wymiar sytuacji na rynku pracy -0,48 Barometr ubóstwa -0,66

86 87