Interview Door Peter Kee (Met Medewerking Van Joey Huisman] Beeld Elmer Van Der Marel Nagel & Klaver
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
INTERVIEW DOOR PETER KEE (MET MEDEWERKING VAN JOEY HUISMAN] BEELD ELMER VAN DER MAREL NAGEL & KLAVER IN 1966 KWAM NIEUW LINKS OPZETTEN, EEN JEUGDIGE LINKERFLANK IN DE PVDA DIE DE KLOOF TUSSEN BURGER EN POLITIEK WILDE DICHTEN. EEN VAN HEN, 50PLUS-SENATOR JAN NAGEL, GAAT IN GESPREK MET GROENLINKS-VOORMAN JESSE KLAVER DIE NU, 50 JAAR LATER, HET GEZICHT VAN ANDERE TIJDEN ZATERDAG, NPO 2, 21:20 UUR Jong, dwars, Nieuw Links! Over de linkerflank ‘MODERN LINKS’ WIL ZIJN. van de PvdA in 1966: Nieuw Links. 8 VARAGIDS - 41 - 2016 VARAGIDS - 41 - 2016 9 INTERVIEW Vijftig jaar geleden begon u binnen de Uw opa bracht u dat bewustzijn bij? onrechtvaardig worden behandeld. In die partij werkten. Je moest je tegen het belastingontduiking doet-ie niks. Inko- aftreden. Getekend, Jan Nagel. Kwam PvdA met Nieuw Links. Heimwee naar JK Jazeker. Mijn opa heeft mij geleerd tijd kenden we nog de dienstplichtigen establishment afzetten, en ook rebelleren. mensverschillen verkleinen is-ie helemaal natuurlijk in de krant, waarschijnlijk uw revolutionaire periode? om op te staan voor rechtvaardigheid. die een fooi kregen terwijl ze twee jaar Terwijl Jesse op een natuurlijke manier niet zo’n groot voorstander van. via u zelf. JN Ik heb het aan diverse Jan Nagel Achteraf gezien was het een Hij was een milieuactivist en een vredes- lang van hun vrijheid werden beroofd. de leiding van zijn gereduceerde partij kranten gegeven, maar de correspondent krankzinnige tijd. Een aantal jongeren activist. ‘Politiek is niet alles, maar alles Daar kwam ik tegen in opstand. Nu leven heeft veroverd. Ik denk dat hij erin slaagt Maar moet links dan niet net zo’n grote van het ANP vond het zo rebels dat hij begon in een verkalkte partij iets op te is wel politiek,’ zei hij altijd. En ‘je moet we in een heel andere situatie. Maar ik bij de volgende verkiezingen de Klavertje scheur opentrekken als hij doet? Popu- weigerde om het op te nemen. bouwen. Het ging om wezenlijke zaken. keuzes maken, je moet strijden. Je bent kom nog steeds op voor mensen die min- vierfractie te laten uitgroeien tot een veel- listisch links, dan bereik je die mensen JK Dat is heel dienstverlenend, dat u het Verkleining van inkomensverschillen, bevoorrecht, doe d’r wat mee.’ der krijgen dan de rest. vingerige plant. tenminste. JK Je moet je nooit verlagen aan verschillende media hebt gegeven. de Vietnamoorlog, de medezeggenschap tot het niveau van je tegenstander, maar in de partij. Radicalisering van het pro- Wanneer bent u actief geworden? Die groeien met u mee? JN Dat heeft En u herkent zich ook wel in de dingen duidelijk zijn waar je voor staat. Maar dat is wel waar u bekend om gramma. Dat ging niet altijd even zacht- JK Rond m’n zestiende, rond de opkomst het lot toevallig zo bepaald, dat heb ik die Nagel in het verleden deed? JK JN Ik vind van wel. Wij laten ons wijs- staat. Altijd het spel met de media spe- zinnig. We vonden dat de partij met een van Fortuyn, raakte ik echt geïnteresseerd niet bevorderd. Zeker. Ik zie overeenkomsten. De wil om maken via de media, gevoed door de len. Wat is de truc? JN Ik denk dat er rotgang naar de dokter moest, want die in politiek. Ik vrat alles wat voorbijkwam, te veranderen en het vastgeroeste systeem regeringspartijen, door Rutte, dat ieder- geen geheim is. Op de eerste plaats moet moest weer beter worden. ben lid geworden van GroenLinks en van Is Nagel een opportunist? JK Ik vind los te krijgen. Nieuw Links, of modern een er volgend jaar op vooruitgaat en een je duidelijke taal spreken. En op de twee- Dwars. In 2006 ging ik stagelopen bij de dat je iemand niet te snel van opportunis- links zoals ik het zelf noem, betekent een week later blijkt alleen al de zorgpremie de plaats komt feeling. Ik heb 38 jaar bij U was een jaar of 18 toen u actief lid Tweede Kamerfractie. Ik beantwoordde me moet betichten. Waar ik voor pleit is soort van afrekenen met het sorrylinks. tien euro omhoog te gaan. Nou, hoeveel de VARA gewerkt. Ik maakte het radio- werd van PvdA. Had u zo’n rotjeugd de mailtjes. Dat was mijn begin. Vier jaar dat je een pact sluit tussen generaties, je Het links dat zich de underdog voelt van krijgen de mensen aan AOW erbij? Geen café In De Rooie Haan, waar de minis- dat u niets leukers kon bedenken dan later werd ik gekozen als Kamerlid. moet de generaties verenigen. Ik voel me rechts en alles maar een klein beetje min- tien euro. Dus die mensen voelen zich ters voor in de rij stonden en de gewone politiek? JN Nee, ik ben geboren op als 30-jarige verantwoordelijk voor een der erg wil maken. Tegen dat sorrylinks bedonderd en belazerd. Dat moet ook Kamerleden bijna niet aan bod kwamen. het Mercatorplein in Amsterdam. Dat Dat is u niet gelukt hè, zo snel in de goed pensioen voor oude mensen. Maar verzet ik me. vierkant zo hard gezegd worden. En wat Dan redeneerde je ook altijd van: wat kan was een volkswijk. Je kan het je nu niet Kamer komen. U zat in het PvdA- dat kan niet ten koste gaan van jongere dat betreft zou Jesse er een tikkeltje har- nieuws zijn? Wat moeten we brengen? voorstellen maar uit de lagere milieus bestuur toen u 25 was. JN Ik kwam in generaties. In uw tijd was het cool (hip) om links der in kunnen gaan. ging toen maar zeven procent naar het het bestuur, maar dat was in die tijd geen JN Ik ben het met je eens, maar als je én te zijn. Dat gevoel heb ik nu niet. Hoe JK Er hard ingaan, zeker. En altijd op En iemand kwam niet binnen als-ie voortgezet onderwijs. De PvdA wilde geringe opgave. De gemiddelde leeftijd groen én links bent, ben je ook een min- is dat gekomen? JN Dat is begonnen is inhoud. Een fatsoenlijk politiek debat is geen nieuws meebracht. JN Exact. Dat gelijke kansen voor iedereen. Dat sprak lag toen ongeveer op wat ik nu ben, 77 derheid. Houd je dan rekening met dege- toen de PvdA z’n ideologische veren via heel belangrijk. Daar mag je scherp zijn, kon nog in die tijd. Er was een bekend me geweldig aan. Thuis hadden we de jaar. Ik heb nog met Willem Drees senior nen die het wel prettig vinden om veel Wim Kok afschudde. Daarna heeft de daar mag je bikkelhard zijn, daar mag je VVD-Kamerlid, Theo Joekes. Die zei: AVRObode. Ik heb er als jochie van twaalf in het partijbestuur gezeten. auto te rijden en wel veel asfalt willen? PVDA te veel leiders gehad die onher- duidelijke taal gebruiken, maar groepen ‘Ik wil zaterdag bij In De Rooie Haan hoogstpersoonlijk voor gezorgd dat die kenbare linkse politiek hebben gevoerd. weleens vertellen dat de belastingen met werd opgezegd en dat we de VARAgids Een collega zei over u: ‘Het verschil Vertegenwoordigt u nog steeds een Als links weer met elan goede thema’s zoveel procent omlaag kunnen. Dus hij namen. tussen koning Herodes en Jan Nagel is linkse partij? JN Ik denk dat wij met bestrijkt, geloof ik dat herstel niet kan kwam die zaterdag en kreeg van Willem dat Herodes iedereen jonger dan twee name op sociaaleconomisch terrein uitblijven. Bosboom de vraag: ‘Met hoeveel kunnen U heeft eigenlijk dezelfde afwij- jaar van het leven wilde beroven en behoorlijk links zijn, met het asiel- en JK Absoluut eens. Het gaat over het zelf- ‘ Je moet die belastingen omlaag?’ Hij antwoordde: king, dat u bizar vroeg de politiek Nagel iedereen boven de vijftig. vreemdelingenbeleid zijn we wat terug- vertrouwen dat links moet hebben. Nadat ‘Ik weet nog niet of die omlaag kunnen, in bent gekomen. Wel een rotjeugd JN Ja, een aardig tijdsbeeld. houdender. Mijn hart tikt altijd aan de de Muur was gevallen, dacht iedereen dat moeten we nog eens bekijken.’ Dat gehad? Jesse Klaver Nee, ik heb een linkerkant. Ik denk dat ik in de loop der in de wereld: er is nog één recept om je zeggen wat ging eindeloos door, maar hij weigerde fantastische jeugd gehad. Ik ben niet in Maar iedereen boven de 50 van het jaren niet zo veel veranderd ben. samenleving te organiseren, dat is de ook maar iets in die richting te zeggen. een rijk gezin opgegroeid, maar ik ben leven beroven… Nu bent u verdediger liberale vrijemarkteconomie. En daar is je vindt. Dan Na afloop zeiden we: ‘Dit hadden we toch nooit iets tekortgekomen. Ik besefte wel van mensen boven de 50, wat is er Vindt u dat ook van Nagel? JK Als het heel links in gaan geloven. Blair, Clinton, anders afgesproken?’ Toen zei hij: ‘Ik steeds meer dat alleen maar werken voor gebeurd? JN Je moet niet vergeten dat gaat over Jan als persoon, is hij de enige Kok. En daarmee is het sorrylinks ont- moest wel, want anders kwam ik niet in jezelf, steeds jezelf verrijken, een leeg in het midden van de jaren 60 de Tweede die dat kan beoordelen. Maar als ik kijk staan. Waarin we zeggen: ‘Het kan niet komen kiezers De Rooie Haan.’ bestaan is. Ik wilde graag een bijdrage Kamer bestond uit leden die er allemaal naar zijn partij, vind ik het lastig om het anders, we moeten die markt maar voor JK Als je van politiek houdt, zijn dit leveren aan de wereld waarin ik leef. Die na de oorlog ingekomen waren en die er linkse te zien. Bij linkse politiek hoort lief nemen.