Jaarverslag 2014 I
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
JAARVERSLAG 2014 I. De collectie is uitgebreid met nieuwe domeinen en is vervolledigd op de terreinen waarop Amsab-ISG al langer actief is. 1.1. Archieven en collecties van actoren in de domeinen met betrekking tot de missie van Amsab-ISG, zijn uitgebreid, aangevuld en vervolledigd. Amsab-ISG heeft hiertoe nauw contacten onderhouden met archiefvormers. Medewerkers van Amsab-ISG onderhouden contacten met vertegenwoordigers van de belangrijkste archiefvormers. Voor sp.a, Groen, ABVV, NVSM, de milieubeweging en verschillende humanitaire organisaties werden contactpersonen aangeduid. In het kader van 50 jaar Turkse en Marokkaanse migratie werd intensief aan netwerking gedaan binnen verschillende migrantengemeenschappen en organisaties. Erfgoed dat voor diverse projecten in het kader van deze herdenking werd verzameld, werd in Amsab-ISG ondergebracht en geregistreerd. Zie bijlage 1 Overzicht prospectie Zie bijlage 2 Overzicht aanwinsten Zie bijlage 3 Collectie: bestand, aangroei, afvoer en herbestemming 1.2. Amsab-ISG heeft een scherp collectieprofiel en heeft een duidelijke plaats ingenomen bij de uitbouw van een ‘collectieplan Vlaanderen’. Amsab-ISG heeft hiervoor afgestemd met de Vlaams ingedeelde culturele archiefinstellingen. Hendrik Ollivier, hoofd Collectie, maakt deel uit van de werkgroep Collectieplan Vlaanderen, gecoördineerd door Archiefbank Vlaanderen. 2 II. Amsab-ISG heeft de zichtbaarheid van de collectie verhoogd. 2.1. Het overzicht van de collectie is online consulteerbaar en doorzoekbaar gemaakt. Vanaf begin 2014 is het collectieoverzicht online raadpleegbaar en doorzoekbaar. Het biedt een overzicht van alle archieffondsen en collecties die op Amsab-ISG worden bewaard, ook de fondsen die nog niet ontsloten zijn en niet doorzoekbaar via de catalogus. Dit kadert in onze politiek van een zo open mogelijk collectiebeleid. Het collectieoverzicht biedt een alfabetisch overzicht (afzonderlijk voor organisaties en personen) van alle archieffondsen en collecties, met aanduiding van de periode, de aard van het materiaal (archief, bibliotheek, beeld en geluid), een beperkt aantal inhoudelijke trefwoorden en de raadpleegbaarheid. Voorlopig is dit overzicht een document in pdf, in de nieuwe OPAC (*) (in voorbereiding, zie verder) worden catalogus en collectieoverzicht geïntegreerd. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van het Cometa-model. Behalve het bieden van een overzicht van alle archieffondsen en collecties, laat dit model ook toe collectieonderdelen die verspreid zitten in verschillende fondsen, als een virtuele entiteit te presenteren. Ook stukken uit de museumcollectie of boeken uit de bibliotheek, die in de catalogus als losse stukken worden beschreven, kunnen als collectie worden gepresenteerd en op die manier nadrukkelijker in de kijker geplaatst. Het collectieoverzicht wordt opgemaakt en up-to-date gehouden aan de hand van de aanwinstenregistratie. In vorige jaarverslagen werd hier uitgebreid ingegaan, voor meer uitleg verwijzen we er graag naar terug. (*) Online Public Access Catalog 2.2. De onlinecatalogus is aangegroeid met 10.000 records per jaar. In 2014 werd een belangrijke stap gezet in het automatiseren van de archieftoegangen. Het rechtstreeks invoeren van archiefbeschrijvingen in de databank (geautomatiseerde catalogus) stootte tot nog toe op enkele praktische en technische bezwaren van de archivarissen. Daardoor werd nog steeds met klassieke inventarissen of plaatsingslijsten gewerkt, die achteraf omgezet werden in databankrecords. Een tijdrovende bezigheid, met een relatief geringe aanwezigheid van archiefbeschrijvingen in de onlinecatalogus tot gevolg. Archivaris Maarten Savels werkte een procedure uit waarbij archiefbeschrijvingen in Word gemakkelijk omgezet kunnen worden in databankrecords. Verwerkte archieven kunnen daardoor meteen integraal (alle beschrijvingsniveaus) opgenomen worden in de onlinecatalogus. Een vergelijkbare procedure wordt gebruikt om oude inventarissen semi-geautomatiseerd om te zetten in catalogusfiches. Op die manier werden 98 oude en nieuwe inventarissen of plaatsingslijsten ingevoerd, in totaal 22.946 records. Het aantal archiefbeschrijvingen in de onlinecatalogus steeg bijgevolg spectaculair. Eind 2014 waren in totaal 580 archieven ingevoerd, waarvan 279 tot op stukniveau (48 %). De catalogus telt in totaal 61.898 archiefbeschrijvingen. 258 archieven zijn ingevoerd op bestandsniveau. Deze fiches zijn gelinkt aan een klassieke inventaris of plaatsingslijst, digitaal te raadplegen, maar niet doorzoekbaar via de catalogus. Het is de bedoeling alle inventarissen of plaatsingslijsten geleidelijk aan om te zetten. De mate waarin ze beantwoorden aan de standaardiseringsvereisten, maakt dit moelijker of 3 makkelijker. Oude inventarissen, die daaraan dikwijls niet beantwoorden, worden daarom eerst gecorrigeerd. Zie bijlage 4: Aangroei onlinecatalogus Zie bijlage 5: Verwerking bibliotheekmaterialen Zie bijlage 6: Inventarissen, plaatsingslijsten en aanwinstenbeschrijvingen 2.3. De onlinecatalogus is verrijkt met diepgaande, gecontextualiseerde informatie. Het verrijken van de catalogus met gecontextualiseerde informatie zal pas mogelijk zijn na de installatie van een nieuwe OPAC. De realisatie van de OPAC, gepland voor 2014, liep echter vertraging op. De nieuwe streefdatum is zomer 2015. 2.4. De catalogus is doorzoekbaar geworden via Google en andere zoekmachines. Ook voor het Google-doorzoekbaar maken wachten we op de nieuwe OPAC. 2.5. De online beschikbare digitale bronnen zijn aangegroeid. In 2014 werden een paar belangrijke digitaliseringsprojecten opgezet. In samenwerking met de KB werd het Dagblad Vooruit gedigitaliseerd (periode 1884-1950). In het kader van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog nam VIAA het initiatief om alle pers uit de oorlogsperiode te digitaliseren. Ca. 50 periodieken uit de collectie van Amsab-ISG werden gedigitaliseerd, in het voorjaar van 2015 zullen ze online raadpleegbaar zijn. Het grootste digitaliseringsproject is echter ongetwijfeld het project van VIAA om alle audiovisueel materiaal in Vlaanderen te digitaliseren. De eerste gedigitaliseerde bestanden van Amsab-ISG werden in 2014 opgeleverd. Meer details over deze projecten in volgend overzicht. Overzicht digitalisering in 2014: Archief Alliance Universelle des Ouvriers du Diamant (1890-1962) (Samen 304 archiefbescheiden; 114 GB) Periodieken Dagblad Vooruit (1884-1950), 22.412 edities, 3,28 TB, extern De Koninklijke Bibliotheek digitaliseerde het Dagblad Vooruit voor de periode 1884 tot 1950. Haar collectie vertoont echter een belangrijk hiaat tussen 1890 tot 1910. Bovendien beschikt de KB niet langer over fondsen om verder te digitaliseren. Met Amsab-ISG werd een overeenkomst gesloten, waarbij het de periode 1890-1910 digitaliseert en waarbij vervolgens de gedigitaliseerde jaargangen worden uitgewisseld. Op die manier beschikken beide instellingen over een gedigitaliseerde kopie voor de volledige periode 1884-1950. 4 De digitalisering werd in de loop van 2014 uitgevoerd, de digitale krant wordt in het voorjaar van 2015 ter beschikking gesteld. Bareel, 56 edities, 3.94 GiB, intern Variétés, 25 edities, 4.62 GiB, intern ‘Nieuws van de Groote Oorlog’ Amsab-ISG is een van de partners in dit project van het Vlaams Instituut voor Archivering (VIAA) om alle pers uit de Eerste Wereldoorlog te digitaliseren. Een medewerker van het VIAA selecteerde in 2013 ongeveer 50 kranten- en periodiekentitels uit de collectie van Amsab-ISG. Ter voorbereiding van de digitalisering registreerde Amsab-ISG in de zomer van 2014 meer dan 500 nummers in de databank AMS. Van elk nummer werden technische gegevens en informatie over de kwaliteit geregistreerd. In het najaar vond de eigenlijke digitalisering plaats. De oorlogskranten, tijdschriften en blaadjes zullen in het voorjaar van 2015 online raadpleegbaar zijn. Zie bijlage 7 Gedigitaliseerde pers in het kader van ‘Nieuws van de grote oorlog’ (VIAA) Audiovisueel materiaal In 2014 werd verder gewerkt aan de voorbereiding van de grote digitaliseringsoperatie van alle audiovisueel materiaal in Vlaanderen door het VIAA. De voorbereiding houdt onder meer in dat alle te digitaliseren dragers met een barcode worden gelabeld en zorgvuldig verpakt. Van alle dragers worden stuk per stuk titel, speelduur en een aantal andere technische gegevens ingevoerd in de digitaliseringsdatabank (AMS) van het VIAA. In 2014 gebeurde dit onder meer voor een eerste pakket van audiocassettes, audiobanden en U-matic-videocassettes. De audiocassettes en audiobanden zijn intussen gedigitaliseerd. Ze kunnen voorlopig alleen door ons beluisterd worden in de databank van VIAA. Momenteel gebeuren kwaliteitscontroles. In een latere fase kunnen inhoudelijke metadata worden toegekend. Voorlopig is over de inhoud van al deze audiobestanden, behalve een opschrift op de doosjes, zeer weinig geweten. Het inhoudelijk ontsluiten zal een gigantisch werk zijn. Hiervoor hopen we op de medewerking van vrijwilligers. Zie bijlage 8 Digitalisering van audiovisueel materiaal in het kader van VIAA Statisch beeldmateriaal Er werden 2579 digitale scans of foto’s gemaakt van stukken uit de collectie Beeld & Geluid In het kader van verschillende publieksprojecten werden foto’s en andere stukken tijdelijk geleend en gedigitaliseerd. Stukken die passen in ons collectieprofiel werden in hun digitale vorm opgenomen in de collectie, de originelen gingen terug naar de eigenaars. In totaal werden 3262 stukken (197,82 GB) gedigitaliseerd. 2.6. De collectie is zichtbaar geworden op verschillende sociale media en digitale platforms.