W DOPIEWIE Fiałkowo Palędzie Dąbrowa Glinki Więckowice Podłoziny

DniGminytużPomyśloDopiewskimBudżecieObywatelskim wnumerzem.in.:

Biuletyn Informacyjny Urzędu Gminy Dopiewo www.dopiewo.pl ISSN 2084-1086 Nr 58, maj 2018 Arturem Gadowskim Arturem wokalista z Wywiad W DOPIEWIE Fiałkowo Palędzie Dąbrowa Glinki Więckowice Podłoziny

Dąbrówka Gołuski ...... Pokrzywnica Zakrzewo Dopiewiec Joanka Zborowo Konarzewo Skórzewo Dopiewo Żarnowiec Trzcielin Drwęsa Lisówki informacje gminne

Dni Gminy Dopiewo

Mimo że do największego gminnego pleneru zostało kilka tygodni, warto już dziś zaznaczyć sobie w kalendarzu sobotę 16 czerwca 2018 r., by spę- dzić ją mile w Dopiewie. Zapowiada się interesująco. Wieczorem zaplanowano muzyczno – taneczną ucztę, podczas której wystąpią:

• DJ Adamus – to jedna z najjaśniej- szych gwiazd muzyki klubowej, znany z prowadzenia imprez w najlepszych klubach w Polsce, ale także z telewizji i radia; wraz z przy- jaciółmi z pewnością zamieni plac gminny w Dopiewie w Ibizę. Festyn wystartuje o godz. 15. Jak co roku rozpoczną go animacje dla małych i dużych, przygotowane przez Stowarzyszenia i Kluby Sportowe. Na Już wkrótce trzecia otwarciu festynu na placu pojawi się kilkadziesiąt pojazdów zabytkowych edycja! • Ewelina Lisowska – to od kilku lat w ramach parady „I Zlotu Motorowe- Szczegóły: dopiewo.pl jedna z najpopularniejszych pol- rów Zabytkowych”. Rozpocznie się też skich wokalistek pop, której przeboje turniej szachowy. Najmłodszym zostaną i dbo.dopiewo.pl słyszał niemal każdy -„Nieodporny udostępnione bezpłatnie dmuchańce. rozum”, W stronę słońca”, czy „Jutra O godz. 16. będzie można pobawić się nie będzie” uzyskały łącznie kilka- z bohaterami bajek podczas widowiska dziesiąt milionów odsłon. „Bajkowy Świat Disneya”. Nie zabraknie • IRA - to ikona polskiego rocka, wo- konkursów z nagrodami, pokazów ta- kalistą grupy jest charyzmatyczny necznych Grupy „In Canto” i występów Artur Gadowski, niedawno zespół muzyczno – wokalnych, m.in. Orkiestry obchodził 30-lecie działalności, Dętej Gminy Dopiewo z Grupą Mażoretek Biuletyn Informacyjny Urzędu Gminy Dopiewo w okresie tym wylansował mnó- i zespołu „Other Melody”. Zapraszamy. stwo przebojów – „Ona jest ze snu”, Wydawca, redakcja: „Wybacz”, „Nie daj mi odejść”, „Mój TymCzasem Urząd Gminy Dopiewo, ul. Leśna 1c Tel. 61 814 83 31 w. promocja dom”, „Londyn 8.15”, „Wiara”, „Na- Adam Mendrala [email protected] dzieja”, „Miłość” i wiele innych. Fot. Archiwa Artystów Redaktor Naczelny: Adam Mendrala Materiały redakcyjne przyjmujemy w redakcji w godzinach pracy Urzędu Gminy w Dopiewie, pocztą tradycyjną i elektroniczną: czas@dopiewo. pl. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiu- stacji nadesłanych tekstów i listów. Skład, druk i reklama: Drukarnia Projekt S.C. 63-200 Jarocin, ul. Kusocińskiego 12 tel. 62 747 14 09 [email protected] Kolportaż: Urząd Gminy Dopiewo

Za treść reklam i ogłoszeń nie odpowiadamy. Nakład: 10.000 egz. Prawa autorskie: Urząd Gminy Dopiewo Wszelkie prawa zastrzeżone. 2 maj 2018 Wójt - felieton

nauczania dla rosnącej liczby przedszko- Maj, majówka, matura… laków i uczniów. Dynamikę przyrostu dobrze widać, analizując dane statystycz- Maj to czas majówek i matur. Od licea oferują wystarczającą ilość miejsc. ne z kilku minionych lat. Dla przykładu dawna tak mi się kojarzył ten miesiąc. Szkoły poznańskie cieszą się większą w 2012 r. do przedszkoli zlokalizowanych Maturzyści z terenu Gminy Dopiewo w renomą od szkół zlokalizowanych w miej- na terenie Gminy Dopiewo uczęszczało większości uczęszczają do szkół średnich scowościach podpoznańskich. Ta uwaga 1053 dzieci (w tym do publicznych pla- w Poznaniu, gdzie przystępują do ma- dotyczy i liceów, ale i szkół branżowych, cówek - 819). Od września 2018 r. dzieci tury, będącej jednym z najważniejszych które poza stolicą regionu sprawdzają tych będzie niemal 2 razy tyle, bo około egzaminów w życiu. się jedynie tam, gdzie zlokalizowane są 1900 (w tym w publicznych placówkach Niedawno jeden z mieszkańców na- fabryki współpracujące z samorządem - 1570). Z kolei do szkół gminnych w szej Gminy zadał mi pytanie: Dlaczego przy utrzymaniu takich placówek, np. 2012 r. - do 95 klas uczęszczało 1866 na terenie Gminy Dopiewo nie ma np. jako przyszli pracodawcy. uczniów, a w 2018 r. będzie w 141 kla- liceum, lub innej szkoły ponadpodsta- Uczniowie z największych miej- sach około 2920 uczniów. Wzrost widać wowej? Odpowiedź jest prosta. Zadanie scowości Gminy, czyli Skórzewa i Dą- gołym okiem. edukacji ponadpodstawowej jest reali- brówki, dzięki m. in bliskości stolicy Tak duże zmiany powodują koniecz- zowane przede wszystkim przez władze Wielkopolski i bardzo dobrej z nią ko- ność ciągłej rozbudowy bazy oświatowej. powiatowe. Wynika to z podziału reali- munikacji, wolą korzystać z oferty szkół Dlatego też w tym roku przygotowaliśmy zacji zadań między poszczególne szcze- ponadpodstawowych zlokalizowanych w publicznych przedszkolach dodatko- ble samorządu. Zasadność lokalizacji w Poznaniu. Liczba młodzieży z Gminy wych 100 miejsc. Dla szkół w Konarzewie placówki, która nauczałaby na poziomie Dopiewo, chętnej do nauki w gminnej i Dąbrowie uzyskaliśmy pozwolenie na średnim, w Gminie Dopiewo analizo- szkole średniej, byłaby niewystarczająca. budowę sal gimnastycznych, wraz z sa- waliśmy kiedyś wspólnie z Powiatem Trudno byłoby pozyskać do takiej szkoły lami lekcyjnymi i w najbliższym czasie Poznańskim. Szkoła ponadpodstawowa uczniów z Gmin ościennych. Nie bez będziemy wybierać wykonawców tych w naszej Gminie nie powstaje z kilku znaczenia jest tu koncentryczny układ przedsięwzięć budowlanych. powodów. komunikacji w Aglomeracji Poznańskiej, Oprócz infrastruktury nie tracimy z Mimo że Gmina Dopiewo nie prowa- którą łatwiej dojechać do Poznania i wró- pola widzenia jakości edukacji, o czym dzi szkół średnich, oświata pochłania cić do domu ze szkoły zlokalizowanej pisaliśmy już wielokrotnie na łamach lwią część naszego gminnego budżetu. w stolicy Wielkopolski. „Czasu Dopiewa”. Zdajemy sobie sprawę, Zbudowanie szkoły ponadpodstawowej Nie wykluczamy, że w przyszłości, że od wyników nauczania w szkołach w naszej Gminie nie jest dziś uzasad- jeśli wraz z rozwojem naszej Gminy, po- podstawowych, zaszczepienia odpowied- nione. Brakuje u nas bazy lokalowej, jawią się potrzeby i wystąpią sprzyjające nich nawyków i postaw wśród uczniów, którą można by łatwo zaadaptować i im zmiany, taka placówka będzie miała zależy ich dalszy rozwój. Decyduje on przeznaczyć na taką szkołę, ale przede rację bytu. Póki co, staramy się w Gminie o dostaniu się do wymarzonej szkoły wszystkim brakuje chętnych. Dopiewo jak najlepiej realizować zadania średniej, ma wpływ na postępy w na- Do liceów, zgodnie z przeprowadzo- oświatowe, za które samorząd gminny uce na kolejnych poziomach edukacji, nymi w zeszłym roku badaniami uczniów jest odpowiedzialny. Zadania tego nie pośrednio więc także na wynik matury dopiewskich szkół, wybiera się 2/3 ab- ułatwiają: ciągły przyrost liczby miesz- i dostanie się na studia. solwentów gminnych placówek oświa- kańców, niedostateczne finansowanie Co roku, gdy kwitną kasztany, się- towych. Poznańskie oświaty przez rząd, a także zawirowania gamy pamięcią do wspomnień z czasów związane z reformą oświatową. matury. Egzamin dojrzałości dziś nie Ważnym zagadnieniem budzi już takich emocji. Po nim życie w Gminie Dopiewo jest przynosi kolejne egzaminy, wyzwania przygotowanie kom- i emocje. fortowych warunków W związku z długim oczekiwaniem na ogłoszenie wyników matur, życzę wszystkim maturzystom spokoju i cier- pliwości, a także satysfakcji z rezultatów i realizacji marzeń, dotyczących rozwoju naukowego i zawodowego.

Adrian Napierała, Wójt Gminy Dopiewo

Twórz z nami „Czas Dopiewa”

Zapraszamy Państwa do współtwo- rzenia czasopisma - teksty, zdjęcia, informacje o wydarzeniach, tematy któ- rymi warto się zająć można przesyłać pod adres: [email protected]

maj 2018 3 Urząd Gminy Urząd nagrodzony za jakość

Wielkopolski Instytutu Jakości uho- Uroczysta gala „VII Dni Pracy Or- norował Urząd Gminy Dopiewo Nagrodą ganicznej” odbyła się 24 kwietnia br. Główną Wielkopolskiej Nagrody Jako- w historycznych wnętrzach Bazaru Po- ści w kategorii „organizacje publiczne”. znańskiego. Laureaci „Wielkopolskiej Wyróżnienie w postaci statuetki i cer- Nagrody Jakości” zostali wyłonieni tyfikatu odebrał Wójt Gminy Dopiewo, po raz dwudziesty. Oprócz nich, wrę- Adrian Napierała. W uroczystości wzięli czono „Wawrzyny Pracy Organicznej” – też udział Przewodniczący Rady Gminy wyróżnienia dla osób i organizacji, które Przed galą, jak co roku, przedstawi- - Leszek Nowaczyk i Zastępca Wójta - inicjują rozwój gospodarczy, kulturowy ciele Unii Wielkopolan, reprezentanci Paweł Przepióra. i społeczny regionu. Galę uświetnił wy- władz i goście uczcili pamięć Karola Marcinkowskiego. Złożyli kwiaty przed jego pomnikiem w centrum Poznania. Karol Marcinkowski był organicznikiem - lekarzem, społecznikiem i inicjato- rem budowy Hotelu Bazar w Poznaniu. Tegoroczne „Dni Pracy Organicznej” wpisują się w kalendarz obchodów 100-le-

Wójt przyjął gratulacje m. in. od stęp Poznańskiego Chóru Kameralnego Prezydenta Unii Wielkopolan - Pawła Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Leszka Klepki, Marszałka Wojewódz- Wieniawskiego pod. dyr. Katarzyny Ma- twa Wielkopolskiego - Marka Woź- telskiej i mini recital utalentowanego niaka i Starosty Poznańskiego - Jana młodego artysty - Michała Zatora. Grabowskiego w uznaniu dla władz VII edycja „Dni Pracy Organicznej” Gminy Dopiewo i pracowników urzę- poświęcona jest Ignacemu Janowi Pa- du. Efektywnie działający urząd jest derewskiemu – polskiemu pianiście, cia wybuchu Powstania Wielkopolskiego, niezaprzeczalną wizytówką wielkopol- kompozytorowi, działaczowi niepodle- podczas których wspominamy zwycię- skiej solidności i gospodarności oraz głościowemu i politykowi. Prof. Halina stwo, promujemy idee bliskie sercom czynnikiem wzmacniającym wizerunek Lorkowska z Akademii Muzycznej w Po- wszystkich wielkopolan i cieszymy się Wielkopolski jako regionu nowoczesne- znaniu wygłosiła wykład na temat życia z sukcesów laureatów – współczesnych go, konkurencyjnego, podążajacego za i twórczości I. J. Paderewskiego –”Pia- organiczników. zmianami” - podkreślił w liście gratu- nista, kompozytor, polityk, mąż stanu”. BS, fot. Beata Spychała, lacyjnym Marek Woźniak, Marszałek Tomasz Siuda Województwa Wielkopolskiego.

4 maj 2018 rankingi / Rada Gminy Dopiewo wysoko w rankingu finansowym

Gmina Dopiewo znalazła się na 18 • Obciążenie wydatków bieżących miejscu wśród „gmin wiejskich” w Polsce wydatkami na wynagrodzenia • w tym samym rankingu „gmin w Rankingu Finansowym Samorządów i pochodne od wynagrodzeń wiejskich” na 29 miejscu znalazła Terytorialnych. Na wysokich pozycjach • Udział środków europejskich w wy- się Rokietnica, na 49 - Czerwonak, sklasyfikowano większość gmin Powia- datkach ogółem - bez poręczeń a na 109 - Kleszczewo. tu Poznańskiego. • Relacja zobowiązań do docho- • wśród 616 „gmin miejsko - wiej- Ranking został przygotowany na IV dów ogółem skich”: na 26 miejscu sklasyfikowano Europejki Kongres Samorządów przez Kórnik, na 70 - Swarzędz, na 106 • Udział podatku dochodowego od osób ekspertów z krakowskiej Regionalnej - Buk, na 124 - Stęszew, na 196 - fizycznych w dochodach bieżących Izby Obrachunkowej, Uniwersytetu Pobiedziska, na 272 - Kostrzyn, 288 Jagiellońskiego i Uniwersytetu Eko- - Murowana Goślina, 426 - Mosina. nomicznego w Krakowie. Opracowany W grupie 1559 „gmin wiejskich” • wśród 237 gmin miejskich: na został w podziale na 5 kategorii: gmi- najlepsze wyniki w rankingu uzyskały: 6 miejscu znalazło się Pusz- ny wiejskie, gminy miejsko-wiejskie, czykowo, a na 32 - Luboń. gminy miejskie, miasta na prawach 1. Kobierzyce (woj. dolnośląskie), powiatu i powiaty ziemskie. Przy ich 9. Komorniki (woj. wielkopolskie), ocenie wzięto pod uwagę następujące 10. Tarnowo Podgórne (woj. wielko- Spośród innych jednostek samorządu wskaźniki (według danych za 2016 r.): polskie), terytorialnego z terenu Województwa 12. Suchy Las(woj. wielkopolskie), Wielkopolskiego wysoko sklasyfikowa- • Udział dochodów własnych w do- 18. Dopiewo (woj.wielkopolskie). no: Miasto Poznań, które w grupie 66 chodach ogółem „miast na prawach powiatu” zajęło 2 miejsce, za Gliwicami, z kolei Powiat • Relacja nadwyżki operacyjnej do Miejsca pozostałych Gmin wcho- Poznański uplasował się na 3 pozy- dochodów ogółem dzących w skład Powiatu Poznańskiego: cji wśród 314 „powiatów” w Polsce. • Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem Michał Juskowiak

Relacja z XLI sesji Rady Gminy Dopiewo

Podczas XLI sesji Rady Gminy, któ- transportochłonności. Teren objęty opra- ra odbyła się 23 kwietnia 2018 r. radni cowaniem planu przylega do istniejącej Uchwały – XLI sesja podjęli 18 uchwał. sieci dróg publicznych, zaproponowany układ komunikacyjny stanowi kontynu- Wybrano ławnika Podajemy wykaz uchwał podjętych ację istniejącej sieci drogowej. Opraco- przez Radę Gminy Dopiewo podczas se- Na początku sesji radni w głosowa- wanie planu jest konieczne z uwagi na sji, jaka odbyła się 23 kwietnia 2018 r. niu tajnym wybrali, w wyborach uzu- unormowanie zasad zagospodarowania pełniających, Dariusza Przybylskiego na przestrzennego; 1. Uchwała Nr XLI/560/18 w spra- ławnika Sądu Okręgowego w Poznaniu - w Dąbrówce, w rejonie linii kole- wie wyborów uzupełniających ław- na kadencję 2016-2019. Do Rady Gminy jowej - plan w większości wprowadza ników na kadencję: 2016 - 2019. wpłynęły 2 zgłoszenia na kandydatów tereny zabudowy przemysłowej i usług na ławników, ale jedno z nich nie speł- komunalnych o stosunkowo niskiej trans- 2. Uchwała Nr XLI/561/18 w spra- niało wymogów formalnych. Zgodnie portochłonności. Obszar opracowania wie pozostawienia zgłoszenia kandy- z art. 162 § 10 ustawy z 27 lipca 2001 r. planu oddalony jest w odległości 600 m data na ławnika bez dalszego biegu. „Prawo o ustroju sądów powszechnych”, od stacji kolejowej Palędzie. Układ komu- 3. Uchwała Nr XLI/562/18 w spra- zgłoszenia, które nie spełniają wymagań nikacyjny stanowi sieć dróg publicznych wie rozpatrzenia skargi na Wójta formalnych, w formie uchwały, pozo- o szerokościach spełniających wymo- Gminy Dopiewo. stawia się bez dalszego biegu. gi dla prawidłowego funkcjonowania, 4. Uchwała Nr XLI/563/18 zmie- uwzględniając ruch pieszy i rowerowy. Plany miejscowe niająca uchwałę Nr XXXVIII/512/18 z 29 stycznia 2018 r. w sprawie usta- Rada uchwaliła 2 miejscowe plany Radni przystąpili do opracowania lenia trybu udzielania i rozliczania zagospodarowania przestrzennego (da- 4 kolejnych mpzp: oraz trybu przeprowadzania kontroli lej: mpzp): - w Dąbrowie, w rejonie ul. Piaskowej prawidłowości pobrania i wykorzy- - w Skórzewie, w rejonie ul. Bota- i Szkolnej, w zakresie działki o nr ewid. stania dotacji udzielanych z budżetu nicznej - plan w większości wprowa- 423/1 - teren wskazany do opracowa- Gminy Dopiewo dla publicznych i dza tereny zabudowy mieszkaniowej nia objęty jest obowiązującym mpzp i niepublicznych: szkół, przedszkoli, jednorodzinnej o stosunkowo niskiej przeznaczony jest w części jako tereny oddziałów przedszkolnych w szko- usług sakralnych, oznaczone symbolem łach podstawowych oraz innych Uks oraz w części jako tereny zieleni form wychowania przedszkolnego urządzonej, oznaczone symbolem 1ZP; prowadzonych przez osoby fizyczne - w Skórzewie, w rejonie ul. ks.S. i osoby prawne niebędące jednost- Kozierowskiego, dla części działki o nr kami samorządu terytorialnego. ewid. 425/176 - teren wskazany do opracowania nie jest objęty obowiązującym 5. Uchwała Nr XLI/564/18 w spra- mpzp. Przedmiotem opracowania jest wie nadania nazwy ulicy „ks. Sta- określenie zasad zagospodarowania te- nisława Hartlieba” w Konarzewie. maj 2018 5 Rada Gminy

6. Uchwała Nr XLI/565/18 w sprawie nadania nazwy ulicy „Space- rowa” w Dopiewcu. 7. Uchwała Nr XLI/566/18 w sprawie nadania nazwy „Leona Dorny” rondu w Dąbrówce. 8. Uchwała Nr XLI/567/18 w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dalej: mpzp) terenu w Dąbrowie - w rejonie Podczas sesji radnym przedstawił się nowy komendant ul. Piaskowej i Szkolnej, działka o Komisariatu w Dopiewie - podkomisarz Piotr Wiczyński nr ewid. 423/1. renu poprzez wprowadzenie terenów ww. linii komunikacyjnej. Jak wynika 9. Uchwała Nr XLI/568/18 w spra- usług sakralnych i zieleni urządzonej; ze zgłoszeń mieszkańców Gminy, uru- wie przystąpienia do sporządzenia - w Dąbrowie, w rejonie ul. Bato- chomienie dodatkowych połączeń jest mpzp terenu w Skórzewie w rejonie rowskiej, Rolnej i drogi wojewódzkiej potrzebne - ułatwi osobom korzystają- ul. ks. S. Kozierowskiego - dla części nr 307 - teren wskazany do opracowania cym z kolei między innymi codzienny działki o nr ewid. 425/176. częściowo jest objęty obowiązującym dojazd i powrót ze szkół oraz zakładów 10. Uchwała Nr XLI/569/18 w spra- mpzp i przeznaczony jest jako tereny pracy zlokalizowanych poza miejscem wie przystąpienia do sporządzenia aktywizacji gospodarczej, oznaczone zamieszkania. mpzp terenu w Dąbrowie - w rejo- symbolem AG oraz jako tereny miesz- Pomoc finansowa zostanie udzie- nie ul. Batorowskiej, Rolnej i drogi kalno-usługowe z przewagą funkcji usług, lona w formie dotacji celowej ze środ- wojewódzkiej nr 307. oznaczone symbolem U/MN. Zgodnie ków budżetu na 2018 rok, w wysokości 11. Uchwała Nr XLI/570/18 w spra- z ustaleniami „Studium” teren objęty 134.532,89 zł. wie przystąpienia do sporządzenia przystąpieniem do opracowania mpzp zmiany „Studium uwarunkowań i przeznaczony jest jako tereny obiektów Obwody głosowania kierunków zagospodarowania prze- produkcyjnych, składów i magazynów, Radni podjęli uchwałę w sprawie strzennego Gminy Dopiewo” dla czę- oznaczone symbolem P oraz jako tereny utworzenia stałych obwodów głosowania ści obszaru Gminy położonych w zabudowy mieszkaniowej z działalnością na obszarze Gminy Dopiewo, ustalenia Dopiewie, Skórzewie i Dąbrowie. gospodarczą, oznaczone symbolem M1U. ich numerów, granic i siedzib obwodo- - w Skórzewie, w rejonie ul. Poznań- wych komisji wyborczych. Przepis art. 12. Uchwała Nr XLI/571/18 w spra- skiej i Szarotkowej – zakres opracowa- 13 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 wie mpzp w Skórzewie w rejonie ul. nia obejmuje m.in. tereny ujęcia wody r. o zmianie niektórych ustaw w celu Botanicznej. w Skórzewie, gdzie zlokalizowana jest zwiększenia udziału obywateli w procesie 13. Uchwała Nr XLI/572/18 w spra- Stacja Uzdatniania Wody „Skórzewo”. wybierania, funkcjonowania i kontrolo- wie mpzp terenu w Dąbrówce - w Uchwalenie planu stworzy warunki do wania niektórych organów publicznych rejonie linii kolejowej. wybudowania nowych zbiorników re- nałożył obowiązek na Rady Gminy do 14. Uchwała Nr XLI/573/18 w spra- tencyjnych, które w okresie szczytowego dokonania podziału Gminy na obwody wie udzielenia pomocy finansowej poboru zapewnią dostawy wody. Zgodnie głosowania w wyborach do Rady Gminy Województwu Wielkopolskiemu. z obowiązującym „Studium” teren objęty w terminie 1 miesiąca od dnia podziału 15. Uchwała Nr XLI/574/18 w przystąpieniem do opracowania mpzp Gminy na okręgi wyborcze. sprawie zmiany Uchwały Nr przeznaczony jest do zabudowy miesz- XXXVII/500/17 Rady Gminy Do- kaniowej z działalnością gospodarczą, piewo z 18 grudnia 2017r. w sprawie oznaczony symbolem M1U i lokalizacji uchwały budżetowej Gminy Dopiewo ujęć wody, wraz z infrastrukturą tech- na 2018 r. niczną, oznaczony symbolem W. 16. Uchwała Nr XLI/575/18 w Dodatkowe pociągi sprawie zmiany Uchwały Nr Rada podjęła decyzję w sprawie XXXVII/499/17 Rady Gminy Do- udzielenia pomocy finansowej Woje- piewo z 18 grudnia 2017 r. w sprawie wództwu Wielkopolskiemu. W dniu uchwalenia Wieloletniej Prognozy 11.12.2017 r. Województwo Wielkopolskie, Finansowej Gminy Dopiewo na lata Stowarzyszenie Metropolia Poznań oraz Inne sprawy 2018-2026. Gminy i Powiaty Aglomeracji Poznań- Radni tradycyjnie dokonali zmian w 17. Uchwała Nr XLI/576/18 w spra- skiej, położone wzdłuż 4 linii kolejowych uchwale budżetowej i wieloletniej pro- wie utworzenia stałych obwodów Poznańskiego Węzła Kolejowego, w tym gnozie finansowej, rozpatrzyli skargę głosowania na obszarze Gminy Gmina Dopiewo, zawarły porozumienie na Wójta Gminy, uznając ją za bezza- Dopiewo, ustalenia ich numerów, w zakresie podejmowania wspólnych sadną. Ponadto Rada nadała nazwy 2 granic i siedzib obwodowych komisji działań zmierzających do uruchomie- ulicom oraz ustaliła nazwę dla ronda wyborczych. nia połączeń w ramach publicznego w Dąbrówce: imienia „Leona Dorny”. Z 18. Uchwała Nr XLI/577/18 w spra- transportu zbiorowego w transporcie wnioskiem o nadanie nazwy wystąpiła wie przystąpienia do sporządzenia kolejowym na linii komunikacyjnej Po- Rada Pedagogiczna Przedszkola „Leśne mpzp terenu w Skórzewie - w rejonie znań Główny – Nowy Tomyśl – Poznań Duszki” oraz Rada Sołecka wsi Zakrzewo. ul. Poznańskiej i Szarotkowej. Główny. Zgodnie z zawartym porozu- mieniem, które miało charakter inten- Damian Gryska, cyjny, Powiaty i Gminy zadeklarowały DG partycypację w kosztach uruchomienia Biuro Rady Gminy Dopiewo dodatkowych połączeń kolejowych na Fot. Adam Mendrala

6 maj 2018 Rada Powiatu Porozmawiajmy o Powiecie przejścia dla pieszych na ul. Poznańskiej, przy sklepie Biedronka. Będzie działało na takiej samej zasadzie jak to, które w zeszłym roku uruchomiliśmy w Kicinie. Opiera się ono na trzech filarach bezpieczeństwa pieszego. Po pierwsze, po zmroku włączają się specjalne lampy oświetlające przechodniów. Dzięki temu ich sylwetka jest doskonale widoczna dla nadjeżdżających kierowców. Drugim elementem są zainstalowane w asfalcie dostrzegalne z kilkuset metrów migające „kocie oczka”. Trzecim elementem jest system detekcji pieszego. Kiedy kamery zamontowane na słupach „zauważą” pieszego, lampy zaczną świecić z pełną znajdujące się w gminnej ewidencji. W intensywnością (kamery nie reagują na tym roku do podziału jest 1,5 mln zł! 400.605.000 zł – do takiej kwoty samochody). Ta zmiana powoduje, że zwiększyliśmy budżet Powiatu Poznań- kierowcy muszą zwrócić większą uwagę Usuwamy azbest skiego. Dodatkowe 12 mln zł tzw. wol- na przejście. Po kilkudziesięciu sekun- z dachów nych środków przeznaczyliśmy przede dach światła znów przygasają. To jest Do 10 lipca br. można składać wnioski wszystkim na drogi. Dzięki temu plan dodatkowa korzyść. Dzięki temu sys- o likwidację materiałów azbestowych finansowy Zarządu Dróg Powiatowych tem zużywa mniej energii elektrycznej, w urzędach wszystkich Gmin Powiatu. w Poznaniu jest rekordowy i wynosi 100 a instalacja jest bardziej przyjazna dla O pomoc mogą ubiegać się m.in. wła- mln zł. środowiska. ściciele nieruchomości, użytkownicy Kocie oczka w Dąbrówce W planach na ten rok mamy rów- wieczyści nieprowadzący działalności nież remont nawierzchni w Dopiewie gospodarczej, spółdzielnie i wspólnoty Jeśli mowa o drogach, to przypomina ulicach Poznańskiej i Wyzwolenia mieszkaniowe, działkowcy oraz instytuty nam, że w tym roku planujemy zbudo- oraz przebudowę skrzyżowania dro- badawcze we wszystkich 17 Gminach wać rondo na zbiegu ulic Poznańskiej, gi powiatowej z drogą wojewódzką w Powiatu Poznańskiego. Za usunięcie, Pocztowej i Malinowej w Dąbrówce. Aby Więckowicach (powstanie tam również wywóz i utylizację mieszkańcy nie za- móc rozpocząć jego budowę, zleciliśmy sygnalizacja świetlna). płacą ani złotówki, bo chcemy wspierać wykonanie aktualizacji dokumentacji właścicieli budynków, którzy chcą się projektowej (wydzielenie ronda). Gdy Dofinansujemy zabytki pozbyć tej rakotwórczej substancji. W będzie gotowa, ogłosimy przetarg na W tym roku po raz kolejny prze- ciągu minionych 12 lat udało się nam przebudowę skrzyżowania. Planujemy, prowadziliśmy nabór wniosków na zutylizować ponad 9,5 tys. ton tego szko- że stanie się to do końca czerwca. Rondo dofinansowanie prac konserwatorskich, dliwego materiału. Więcej informacji będzie czterowlotowe, z wydzielonymi restauratorskich i budowlanych zabytków można uzyskać na stronach: www.powiat. przejściami i wyspami dla pieszych, co Powiatu Poznańskiego. Głównym ich poznan.pl i www.bip.powiat.poznan.pl. zdecydowanie poprawi bezpieczeństwo w celem jest zachowanie kulturalnego i tym miejscu. Wyznaczone zostaną miej- materialnego dziedzictwa naszego re- sca przejazdu dla rowerzystów, które gionu. Fundusze powiatowe pozwoliły będzie można połączyć z planowanymi Tomasz Łubiński, w ubiegłym roku przeprowadzić prace Wicestarosta Poznański ścieżkami rowerowymi. renowacyjne m.in. w kościele parafialnym Drugą z zaplanowanych na terenie p.w. św. Marcina i Piotra w Okowach w Więcej informacji o Powiecie: Dąbrówki inwestycji jest budowa in- Konarzewie. W 2018 r. po raz pierwszy www.powiat.poznan.pl teligentnego, aktywnego oświetlenia szansę na wsparcie mają także obiekty

w swej prostocie i skuteczny. Sprawdził Podróż ze smartfonem się, działalność rozszerza się. System opiera się na nowoczesnej technologii Uber przebojem wdarł się do naj- informatycznej. Pokazuje, jak prostym większych polskich aglomeracji, wbrew zadaniem jest skojarzenie osób dyspo- protestom taksówkarzy i ostrzeżeniom nującym pojazdami, chcącymi zarabiać urzędników. Coraz większa liczba osób na wożeniu pasażerów i tych, co chcą korzysta z przewozów tańszych niż do wygodnie i taniej niż dotychczas po- tej pory, wygodnych, bezpiecznych. Nie dróżować po mieście i jego okolicach. wszystko zostało uregulowane, wciąż do Kierowcą Ubera może zostać każdy, rozwiązania pozostają urzędowe wąt- kto dysponuje autem stosunkowo nowym, pliwości, ale mieszkańcy, czyli klienci z ważnymi przeglądami rejestracyjnymi, są zadowoleni. co najmniej czterema drzwiami. Reje- Jak, nie mając ani jednego samo- stracja jest dziecinnie prosta i odbywa chodu, pobierać 25 procent od każdej się przez internet. Nie trzeba ponosić opłaty uiszczanej w miastach całego żadnych opłat (jeśli nie liczyć kosztów świata za pasażerskie przewozy? Od- uzyskania takich zaświadczeń, jak o powiedź dał Uber. Pomysł był genialny niekaralności, czy o braku punktów maj 2018 7 Rada Powiatu

karnych za wykroczenia drogowe). Po razie – oddali się nie płacąc. Nie ma też dynym krajem na świecie uciekającym wysłaniu dokumentów (oczywiście w przejazdów nierejestrowanych, a więc się do szkodzenia firmie rozwijającej się formie elektronicznej) czeka się kilka nierozliczonych. Urzędnicy skarbowi, dynamicznie. Nastąpi natomiast zli- dni na decyzję Ubera. Potem uzyskuje zamiast narzekać na to, że uberowcy beralizowanie przepisów dotyczących się dostęp do aplikacji, którą się pobiera zarabiają mimo iż ich działalności nie taksówkarzy. Charakterystyczne jest na smartfona i która jest podstawą dzia- określają żadne przepisy, powinni się w tym to, że ich to wcale nie ucieszyło. łalności przewozowej. I można czekać cieszyć. Wszystko tu jest jawne. Oszu- Bardziej im zależy na utrudnieniu życia na zgłoszenie pierwszego chętnego na stwo podatkowe nie przejdzie. Działa- uberowcom. Wniosek jest oczywisty: boją przejazd. nia urzędników nie nadążają niestety za się konkurencji. Inną aplikację pobiera pasażer. Na życiem. Każdy urząd skarbowy próbuje Dla pasażerów pojawienie się Ubera jej podstawie zamawia przejazd spraw- inaczej interpretować „uberowe” spra- to wymarzona sytuacja. Mają alternaty- dzając, jakie pojazdy znajdują się w wy podatkowe. Na szczęście rząd, który wę. Wielu z nich zdążyło polubić nową najbliższej okolicy. Uzgadnia opłatę za początkowo na Ubera patrzył krzywo, formę podróżowania po mieście. Chwalą kurs. Godzi się na potrącenie należności zreflektował się i zapowiedział, że pro- kierowców za uprzejmość, czystość w z konta bankowego . Ważne jest to, że nie blem ten ureguluje. pojeździe, życzliwość. Po każdym kursie musi mieć przy sobie gotówki. Wystarczy Każdy, kto chce współpracować z mają zresztą możliwość wystawienia im wezwać samochód, który w określonym Uberem, musi zarejestrować działalność oceny (działa to zresztą także w drugą czasie (zwykle kilku minut) podjeżdża gospodarczą i posiadać zaświadczenie stronę). Twierdzą, że taksówkarzom, któ- we wskazane miejsce. Dzięki aplikacji od fiskusa, że jest się płatnikiem VAT-u rzy popadli w rutynę, daleko do tych, co można śledzić jego trasę, natomiast UE (Unia Europejska). Przed jego nu- sobie dorabiają jeżdżąc w ramach Ube- kierowca prowadzony jest do miejsca merem NIP-u figurują literki PL. Od ra. Oczywiście nieprzyjemne sytuacje przeznaczenia –najpierw do pasażera, każego kursu odprowadza 8 procent zawsze mogą się zdarzyć. Nowoczesna potem do miejsca, do którego trzeba go VAT-u, z dochodu rozlicza się na zwy- technologia informatyczna powoduje, zawieźć – przez nawigację satelitarna kłych zasadach. że kierowca i pasażer nie muszą rozma- w aplikacji. Trudno się dziwić taksówkarzom, wiać, aplikacja załatwia za nich wszystko. Różnica między kierowcą Ubera a którzy obecność w Polsce Ubera po- Właśnie dlatego wożeniem ludzi para- taksówkarzem widoczna jest na pierwszy traktowali wrogo. Uznali taką formę ją się nawet głuchoniemi i nie znający rzut oka. Nie trzeba nigdzie dzwonić, zarobkowania jako nieuczciwą wobec miasta ani języka kierowcy z Ukrainy. sprawę załatwia się klikaniem, od tego nich konkurencję. Muszą spełnić wie- Kiedy nawigacja zawodzi, albo pasażer jest aplikacja. Nie trzeba płacić. Kierow- le surowych reguł, wozić drogie kasy woli podróż inną trasą, czy zna lepszy ca nie musi zaliczać anachronicznego fiskalne, zaliczać nikomu niepotrzebne dojazd, może dojść do nieporozumień. w dobie rozpowszechnionej nawigacji egzaminy, a tu zjawia się obca firma, Nie ma możliwości, by Uber całkowi- satelitarnej egzaminu z topografii miasta, która wozi za mniejsze pieniądze, oferuje cie wyparł taksówki „analogowe”. Zawsze nie musi spełniać innych nieżyciowych, pasażerom świetne warunki, nowoczesną część pasażerów opowie się za formami potrzebnych tylko urzędnikom przepi- technologię, proste zasady. Początkowo tradycyjnymi. Nie wszyscy dowierzają sów, takich jak oznakowanie pojazdu, nie obywało się nawet bez przemocy smartfonom. Opanowanie rynku przez uiszczanie rozmaitych opłat. Widać na wobec kierowców Ubera, mnożyły się Ubera byłoby zresztą szkodliwe – za- tym przykładzie wyraźnie, jak bardzo przypadki blokowania dojazdu na dworce biłoby konkurencję. Siłą nowej formy przeregulowanym krajem jest Polska. i lotniska. Taksówkarze zachowują się przewozów jest lepsza, sprawniejsza i Jak wiele obowiązuje tu przepisów, stop- niczym robotnicy podczas angielskiej tańsza niż u konkurencji obsługa. Zmo- niowo nakładanych i „doskonalonych”, rewolucji przemysłowej, którzy niszczyli nopolizowanie rynku nigdy nie będzie które służą tylko tym, co je wymyślają maszyny twierdząc, że odbierają im one dla mieszkańców miast korzystne. Za- i co ich przestrzeganie kontrolują – by pracę. Ostatnio trochę się uspokoiło, ale stanawiając się nad usankcjonowaniem mieli zajęcie. Polakom – wszystkim, bez do zawieszenia broni daleko. Ubera warto wziąć pod uwagę przede wyjątku – to szkodzi, utrudnia im życie. Rząd zamiera zrównać zasady stoso- wszystkim ich oczekiwania, w końcu to Zaleta Ubera polega też na bezpie- wane wobec obu form przewozów. Przed ludzie, a nie urzędnicy są najważniejsi. czeństwie. Tu nie ma anonimowości. swobodą w działalności gospodarczej nie Każdy pasażer musi pobrać aplikację ma ucieczki, wolność zawsze zwycięży. podając swe personalia, numer konta Właśnie dlatego kwestią czasu jest zli- Andrzej Strażyński bankowego. Do pospolitej taksówki może kwidowanie zakazu niedzielnego handlu. Przewodniczący wsiąść pierwszy lepszy pasażer i kazać Co ciekawe, nowe przepisy o transporcie Komisji Komunikacji się zawieźć w ustronne miejsce, gdzie nie mają polegać na zaostrzeniu reguł Budownictwa i Infrastruktury napadnie na kierowcę lub – w najlepszym wobec Ubera. Polska nie może być je- Rady Powiatu Poznańskiego

Pogodniej będzie na Pogodnej Trwa budowa na ul. Pogodnej w Ko- narzewie. Do końca czerwca wykonana zostanie nawierzchnia z kostki betonowej na odcinku 183 m, ciąg pieszo jezdny z kostki betonowej o powierzchni ok. 1050 m², wraz z odwonieniem poprzez kanalizację deszczową dł. ok. 168 m. Urząd Gminy Dopiewo przekazał w marcu plac budowy Zakładowi Usług Komu- nalnych Sp. z o.o. w Dopiewie, który jest wykonawcą inwestycji. Koszt zadania 390 589 zł. Aleksandra Rutyna, fot. Mirosław Stempniak

8 maj 2018 inwestycje / przetargi

Kanalizacja w Dąbrowie

Kanał o dł. ok. 1,1 km, wraz z przy- łączami do posesji, powstanie do końca sierpnia 2018 r. w Dąbrowie. Kanalizacja sanitarna budowana jest z rur kamion- kowych w ulicach: Wiejskiej, Krańcowej, Lazurowej i Szafirowej. Koszt budowy wyniesie 1,28 mln zł. Wykonawcą prac jest ZINSTAL-IZOL-GAZ Ferdynand Kaczor z Ruchocic. Aleksandra Rutyna, fot. Artur Roykowski, Beata Spychała Odmieniony staw

Staw zostanie wzbogacony o małą architekturę: wiatę biesiadną, ławki, kosze, miejsce ogniskowe, siłownię ze- wnętrzną oraz oświetlenie. Ciąg pieszo - jezdny z kostki umożliwi swobodną jazdę na rolkach, rowerze i bezkolizyjne przemieszczanie się z wózkami. Cieka- Skarpa zostanie wyprofilowana wostką dla użytkowników będzie ścieżka w sposób umożliwiający wędkowanie. edukacyjna z interaktywnymi tablicami Poprawie ekosystemu służyć będzie Zmieni się teren wokół stawu w Do- informacyjnymi. Nie zabraknie nowych oczyszczenie, odmulenie stawu, a także piewie. Projekt dokumentacji technicznej nasadzeń zieleni. Atrakcją i nowością jego obsadzenie roślinnością i zarybienie. „Zagospodarowania Stawu”, wartości 44 w gminie będzie postawienie drzewa W środku stawu zostanie zamontowany tys. zł, ma być gotowy na początku 2019 solarnego umożliwiającego ładowanie domek dla kaczek. r. Umowę na jego wykonanie Gmina Do- urządzeń elektronicznych za pośred- UG, graf. Archiwum UG piewo podpisała 8 marca 2018 r. z firmą nictwem USB. PPHU Piotr Porosa z Poznania. Dopiewo / PPHU P. Porosa

Przetargi ustne nieograniczone odbędą Kup działkę pod dom się 29 maja 2018 r. w sali nr 103 Urzędu Gminy w Dopiewie, ul. Leśna 1c. Gmina Dopiewo sprzedaje 12 działek o powierzchni od 650 do 1496 m². Cena Zainteresowanych prosimy o zwró- budowlanych, położonych w atrakcyjnych za 1 m² wynosi od 90 do 204 zł + VAT. cenie uwagi na godzinę przetargu dla lokalizacjach w Zakrzewie i Konarzewie Zapraszamy do udziału w przetargach. interesującej ich nieruchomości – szcze- góły podaje Biuletyn Informacji Publicz- nej Gminy Dopiewo. • 8 działek w Zakrzewie (rejon ul. Gajowej - 7 działek, rejon ul. Dłu- giej - 1 działka) • 4 działki w Konarzewie, rejon ul. Ogrodowej i ul. Spadziowej. Wadium w wysokości 10% wartości należy wpłacać do dnia 25 maja 2018 r. na konto Urzędu Gminy SBL w Pozna- niu Oddział w Dopiewie 11 9043 1012 3012 0025 9105 0102 (z zaznaczeniem na przekazie nr działki). UG maj 2018 9 bezpieczeństwo Obowiązek oznaczenia posesji numerem Łatwa identyfikacja dni od dnia otrzymania zawiadomienia będąc właścicielem, administratorem, do- o ustaleniu tego numeru. zorcą lub użytkownikiem nieruchomości, Prawidłowe oznakowanie posesji W przypadku, gdy budynek położony nie dopełnia obowiązku umieszczenia numerem porządkowym jest istotne dla jest w głębi ogrodzonej nieruchomości, w odpowiednim miejscu albo utrzy- sprawnego działania wszelkich służb, tabliczkę z numerem porządkowym mania w należytym stanie tabliczki z zwłaszcza tych, które ratują życie i zdro- umieszcza się również na ogrodzeniu”. numerem porządkowym nieruchomości, wie. Obowiązek ten został uregulowany nazwą ulicy lub placu albo miejscowości, prawnie w ustawie z dnia 17 maja 1989 Uważaj na mandat podlega karze grzywny do 250 złotych r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. albo karze nagany”. Dz.U.2017.2101, art. 47b -1,4): „Właści- Straż Gminna obecnie prowadzi kon- W związku z powyższym, Straż ciele nieruchomości zabudowanych lub trole pod kątem wyposażenia posesji w Gminna w Dopiewie apeluje do miesz- inne podmioty uwidocznione w ewidencji numery porządkowe. Osoby niestosu- kańców o prawidłowe oznakowanie gruntów i budynków, które takimi nieru- jące się do tego obowiązku mogą zostć budynków numerami porządkowymi. chomościami władają, mają obowiązek ukarane mandatem karnym. Podstawą prawną w tym przypadku jest ustawa z umieszczenia w widocznym miejscu na Jacek Olejniczak, dnia 20 maja 1971 r. Kodeks Wykroczeń ścianie frontowej budynku tabliczki z Komendant Straży Gminnej (t.j.Dz.U.2018.618 t.j., art. 64§ 1.): „ Kto, numerem porządkowym w terminie 30 w Dopiewie

nr PO-POZ-0972-725W Znasz swojego dzielnicowego? st. sierż. Jarosław Traczykowki tel: 519 064 665, (061) 841 32 30 REJON: Dopiewo, Fiałkowo, nr PO-POZ-0972-723W Policja Zborowo, Więckowice, Drwęsa st. sierż. Marta Juś nr PO-POZ-0972-720W tel: 519 064 723, (061) 841 32 30 mł. asp. Marek Sumisławski REJON: Skórzewo – część tel: 786 936 083, (061) 841 32 30 II - wytyczona ul. Kolejową (numery Ważne telefony parzyste) REJON: Dopiewiec, Konarzewo, ul. Poznańską (numery parzyste od Urząd Gminy Dopiewo Trzcielin, Lisówki, Joanka, Glinki, Szkoły Podstawowej do nr 2) 61 814 83 31 Podłoziny ul. Działkową, Wąską, Zakręt i 61 814 80 92 (fax) Wiejską (jadąc w kierunku Dąbrowy nr PO-POZ-0972-721W Straż Gminna w Dopiewie st. sierż. Mateusz Maćkowiak po lewej stronie) 61 894 19 86 tel: 786 936 080, (061) 841 32 30 - Dąbrówka - prawa strona jadąc 512 457 982 od Skórzewa, osiedle Linea 512 457 977 nr PO-POZ-0972-724W REJON: Palędzie, Gołuski, Po- Straż Pożarna 998 krzywnica, Zakrzewo sierż. Dawid Woroch Komenda Miejska Straży nr PO-POZ-0972-722W tel: 519 064 730, (061) 841 32 30 Pożarnej w Poznaniu 61 82153 00 sierż. Marcin Kąkolewski Komendant Ochotniczych REJON: Skórzewo – część Straży Pożarnych w Gmi- tel: 519 064 729, (061) 841 32 30 nie Dopiewo 606 260 004 REJON: Skórzewo – część I - III - wytyczona ul. Skórzewską i ul. wytyczona ul. Malwowa, ul. Poznańska Poznańską (numery nieparzyste od 1 Policja 997 (numery parzyste od ul. Malwowej do do ul. Skórzewskiej, z wyłączeniem ul. Komisariat Policji w Dopiewie 519 064 612 Szkoły Podstawowej i Kolejowej numery Działkowej) nieparzyste) - Dąbrówka - lewa strona ja- Gminna Biblioteka Publiczna - Dąbrowa dąc od Skórzewa, osiedle Księżnej i Centrum Kultury w Dopiewie Dąbrówki. 61 814 82 23

Gminny Ośrodek Sportu Wybrane interwencje i Rekreacji w Dopiewie Kronika Straży 61 814 82 62 • 5.04.2018 – Dąbrowa, ul. Wiejska: złe warunki przy trzymaniu psa, Ośrodek Pomocy Społecznej Gminnej sprawcę ukarano mandatem. w Dopiewie 61 814 80 20 Dopiewo • 17.04.2018 - Zakrzewo, ul. Długa: Zakład Usług Komunalnych spalanie materiałów zabronionych w Dopiewie 61 814 82 31 w piecu CO - sprawcę ukarano man- Statystyka Spółka Wodna datem. w Dopiewie 607 032 085 Straż Gminna w Dopiewie interwe- • 18.04.2018 - Dopiewo, ul. Młyńska: Pogotowie ratunkowe 999 niowała w kwietniu 295 razy. Najwięcej spalanie materiałów zabronionych było kontroli porządkowych - 113 (w tym: Pogotowie weterynaryjne 983 w piecu CO, sprawcę ukarano man- Pogotowie energetyczne 991 spalanie odpadów, numery porządko- datem. Pogotowie gazowe 992 we, kanalizacja) i kontroli bezpieczeń- stwa przy placówkach oświatowych i • 27.04.2018 - Skórzewo, ul. Poznań- Pomoc doraźna (18:00-6:00) obiektach komunalnych – 112. Mniej ska: parkowanie pojazdem na te- 61 863 87 60 Centrum Medyczne było kontroli ruchu drogowego - 38 (w renie zielonym, sprawcę ukarano mandatem. Dąbrówka: 535 404 099 tym: kontroli parkowania, zajęcia pasa Przychodnia Zespół Lekarzy Rodzinnych drogowego i interwencji związanych ze Jacek Olejniczak, z w i e r z ę t a m i – 3 2 . w Dopiewie: 61 814 83 21 Komendant Straży Gminnej Przychodnia Bonus w Dopiewie w Skórzewie: 61 814 36 25

10 maj 2018 bezpieczeństwo

Zgodnie z regulaminem konkursu, Nominuj policjanta zgłoszenia policjant do konkursu można dokonać osoba indywidualna, instytucja Konkurs „Policjant, który mi pomógł” gotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie lub organizacja. Formularze zgłoszeniowe jest kolejnym działaniem polskiej Policji, „Niebieska Linia” i Instytut Psychologii i regulamin konkursu dostępne są na która w ten sposób poddaje się spo- Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. stronie internetowej www.niebieska.linia. łecznej ocenie podejmowanych działań. Celem przedsięwzięcia jest wy- pl lub www.policja.pl. Termin nadsyłania Nominacja policjanta jest szczególnym różnienie funkcjonariuszy, który w zgłoszeń upływa 31 maja 2018 r. Formu- wyróżnieniem świadczącym o aprobacie ocenie społecznej charakteryzują się larze zgłoszeniowe można przesyłać na inicjatyw na rzecz ochrony osób dotknię- wyjątkowym profesjonalizmem w za- adres e-mail pogotowie@niebieskalinia. tych przemocą w rodzinie. kresie indywidualnej pomocy osobom pl lub pocztą na adres: „Niebieska Linia”, Jednym z patronów kolejnej edycji pokrzywdzonym przemocą w rodzinie ul. Korotyńskiego 13, 02-121 Warszawa. konkursu jest Komenda Główna Policji. i zaangażowaniem w budowę lokalnego Komisariat Policji w Dopiewie Jego inicjatorami są Ogólnopolskie Po- systemu pomocowego w tym obszarze. Zasady bezpieczeństwa na drodze

Policja przeprowadziła 23 kwietnia odblaskowy nie jest to tylko wymóg, w okolicy szkół i innych palcówek 2018 r. na terenie Gminy Dopiewo dzia- ale przede wszystkim zwiększają oświatowych zwróć szczególną łania pod kryptonimem „Trzeźwy auto- one twoją widoczność na drodze, uwagę na dzieci, które potrafią bus”. Celem akcji jest wyeliminowanie • parkuj z głową, nie jesteś jedynym niespodziewanie wbiec na drogę, nietrzeźwych kierujących. użytkownikiem drogi pamiętaj • pamiętaj o tym, aby nie wsiadać za W związku z licznymi zdarzeniami o zachowaniu ostrożności i nie kierownicę, będąc pod wpływem drogowymi, do których dochodzi na na- utrudniaj innym ruchu, alkoholu, szym terenie oraz sygnałami od zaniepo- • pamiętaj, aby nie przejeżdżać przez • pamiętaj o zapinaniu pasów bez- kojonych mieszkańców, funkcjonariusze pasy dla pieszych na rowerze - zsiądź pieczeństwa. Komisariatu Policji w Dopiewie przypo- i przeprowadź rower, a unikniesz minają mieszkańcom Gminy Dopiewo niebezpieczeństwa – kierowca sa- o bezpiecznym zachowaniu na drogach Mamy nadzieję, że przypomniane mochodu łatwiej dostrzega piesze- lokalnych - gminnych i powiatowych. zasady bezpieczeństwa pozwolą wszyst- go, który porusza się wolniej niż kim szczęśliwie i bezpiecznie dotrzeć do rowerzysta, Oto kilka podstawowych zasad bez- miejsca zamieszkania. pieczeństwa: • jadąc samochodem, stosuj się do • poza terenem zabudowanym zakła- znaków ograniczających prędkość - Komisariat Policji w Dopiewie daj na wierzchnią odzież elementy zwłaszcza na terenie zabudowanym; Dzień Strażaka z przekazaniem wozu

Strażacki star zmienił stajnię. OSP strażacy pędzący na sygnale do tych, którzy wyjeżdżają do zdarzeń, wracali w Zakrzewie przekazała dobrze utrzy- którzy potrzebują pomocy, znajdowali cali i zdrowi. Ważne jest również to, manego 12-latka kolegom z Palędzia. zrozumienie pozostałych użytkowników żeby podczas służby było jak najmniej Strażacy z Palędzia zapowiedzieli roz- ruchu. Z tą świadomością jest tak sobie. problemów, bo sytuację są różne, nie- poczęcie rozbudowy garażu już w na- Ostatnio jeden ze strażaków uległ wy- rzadko krytyczne. Życzę nam byśmy mieli stępnym tygodniu, tak żeby pomieścił padkowi - jadąc do poszkodowanych, jak najwięcej powodów do satysfakcji dodatkowy samochód. Z okazji „Dnia ktoś mu wyjechał. Uszkodził wóz, zebrał i znajdowali czas na integrację. Niech Strażaka” życzymy Druhom i Druhnom kilka punktów i dostał mandat – ktoś mu Święty Florian ma Was zawsze w opiece. naszych OSP spełnienia marzeń - stra- wyjechał, choć to nie była brawura, a wal- Zbigniew Płotkowiak, Pre- żackich, zawodowych i osobistych. ka o każdą minutę. Jestem strażakiem zes Ochotniczej Straży Pożarnej Oto co nam powiedzieli przy oka- już pół wieku. Służbę rozpocząłem jako w Palędziu: zji uroczystości… 20-latek, po wojsku. Najpierw pracowa- - Samochód, Tadeusz Łuczyk, Komendant łem w Państwowej Straży Pożarna, gdzie który dziś przeka- Ochotniczych Straży Pożarnych uzyskałem stopień starszego ogniomi- zali nam koledzy w Gminie Dopiewo: strza. Od wielu lat jestem komendantem z OSP Zakrzewo jest - Życzę wszyst- gminnym OSP w naszej Gminie. w dobrym stanie, kim strażakom, bez Edward Dorna, Prezes Ochotni- mimo 12 lat służby. względu na to, czy czej Straży Pożarnej w Zakrzewie: To lekki wóz, któ- są ochotnikami, - Strażakiem ry uzupełni nasze czy są strażakami zostałem w wieku wyposażenie. Wie- zawodowymi, jak 15 lat, choć trudno rzę, że będzie nam najlepszych wa- w to uwierzyć, było jeszcze służył przy runków pełnienia to aż 65 lat temu. niejednej akcji. Jest dobrze utrzymany, służby. Tego, żeby Najważniejsze dla więc rokowania na owocną współpracę spiesząc z pomocą nas strażaków jest są dobre. Do straży wstąpiłem w 1965 r. innym, dyspono- to, by bilans wy- Byłem listonoszem, a dodatkowo udzie- wali jak najlepszym jazdów i przyjaz- lam się w straży. Pokazy strażackie od sprzętem, bo część samochodów ma już dów się zgadzał, dziecka robiły na mnie piorunujące wra- swoje lata. Poza tym chciałbym, by tzn. żeby wszyscy, żenie. Stąd się wzięła moja pasja, która trwa już 58 lat. Cieszę się, że w moje maj 2018 11 bezpieczeństwo

ślady poszło 3 synów i dołączyły do nich Izabela Rackowiak i Magdalena atorem rodzinnej tradycji i kiedyś też wszystkie synowe. Jesteśmy dość liczną Juda, OSP Palędzie: zostanie strażakiem. Mąż należy do OSP strażacką rodziną. od 10 lat, ja od roku. Zdecydowałam się Jacek Czarnecki, OSP Palędzie: wstąpić w szeregi strażackie po ciążyi. - Będę jeździł wo- Myślałam już o tym wcześniej, ale po- zem, który dziś do przednia jednostka, do której należał nas trafił. Posiadam mąż, była formacją typowo męską, nie do tego wszelkie było w niej kobiet i byłabym ewenemen- kwalifikacje. My- tem. Na szczęście jednostka OSP Palędzie ślę, że najistotniej- jest otwarta dla kobiet, podobnie jak sze w naszej służbie OSP Zakrzewo. jest bezpieczeństwo Wojciech Dorna, Naczelnik służby, oczywiście Ochotniczej Straży Pożarnej zaraz po skutecz- - Życzymy wszystkim strażakom w Zakrzewie: nym udzieleniu po- zawsze pięknej pogody, pogody ducha. - Życzę wszyst- mocy. Warunki pełnienia służby mamy Komuś mogłoby się wydawać, że kobiety kim druhnom i dru- dobre. Gmina wspiera naszą działalność, pełnią w straży pożarnej funkcje pomoc- hom trzech naszych dzięki czemu mieszkańcy mogą czuć się nicze, ale nie do końca jest to prawdą. gminnych jednostek bezpiecznie. Poza tym ważne są relacje Jak jest taka potrzeba, to wiele spośród OSP – w Dopiewie, międzyludzkie. Podczas interwencji za- nas także uczestniczy w akcjach. Dlatego Palędziu i Zakrze- wsze możemy na siebie liczyć. Wzajemne staramy się o uprawnienia. Mamy z kole- wie, przede wszyst- zaufanie, porozumienie podczas akcji są zanką na koncie po kilkanaście wyjazdów kim jak najwięcej istotnymi elementami naszej strażackiej do wypadków i pożarów. Bierzemy chęt- satysfakcji z tego, codzienności. Może nie będę oryginalny, nie udział w zawodach strażacki, podczas co robią na co dzień. ale wśród życzeń najważniejszym dla których stanowimy nie tylko ozdobę, ale Jest nas całkiem strażaków jest to, które dotyczy tej samej i mocne ogniwo naszej jednostki. Nasi spore grono. Kilkadziesiąt strażaków liczby powrotów, co wyjazdów. Jestem mężowie są strażakami, my jesteśmy z naszych jednostek bierze udział w in- strażakiem od 15 lat, od niedawna także stara, aczkami. Oczywiście równolegle terwencjach - wyjeżdża do pożarów, wy- członkiem zarządu gminnego. Dla mnie mamy do odegrania też inne rolę - matek padków drogowych, likwidacji skutków bycie strażakiem to styl życia. i żon. Często w naszej służbie występują podtopień lub silnych wiatrów oraz bierze Wiesław Czyż, OSP Palędzie: przerwy w służbie, związane na przykład udział w innych interwencjach, czasem - Jestem pełno- z ciążami, okresem opieki nad małym nietypowych. Pomagamy potrzebującym, prawnym straża- dzieckiem, ale to mija i wracamy. Nie to nasza misja. Warto przy okazji za- kiem od 10 lat, choć wyobrażamy sobie życia bez straży choć uważyć, że społeczność strażacka naszej moja współpraca musimy zająć się domem, odebrać dzieci Gminy jest o wiele liczniejsza. Razem z OSP jest dłuższa. z przedszkola, znosić zwykłe trudy dnia. z członkami wspierającymi, w szeregach Pamiętam, jak 55 lat Karolina Ratajczak z sy- OSP mamy zrzeszonych 185 osób, do temu przewoziłem nem Kacprem, OSP Palędzie: tego można dodać rodziny. Dużo dzieci do strażnicy w Pa- - Synowi bar- ze strażackich rodzin wykazuje zainte- lędziu motopompę, dzo podobają się resowanie działalnością OSP. Patrząc na razem z obecnym zabawy z kolega- ich zabawy, widzę siebie sprzed wielu prezesem. Teraz mi w strażaków. lat. Jestem strażakiem od 1971 r., ale włączam się chętnie Z radością ubiera marzenia o byciu strażakiem towarzy- w sprawy organizacyjne naszej jednostki. się w swój strój szyły mi od najmłodszych lat. Kiedyś Nie jeżdżę do wypadków i pożarów, ale strażacki, by ra- cześć z tych chłopców będzie ratować wspieram naszą OSP tak, jak potrafię. zem z kolegami życie i mienie mieszkańców, walczyć Dziś z okazji „Dnia Strażaka” robimy organizować so- z żywiołami, nieść pomoc innym. To sobie na przykład piknik, spędzimy mile bie akcje, podczas jest piękne. czas przy grillu. Jestem hodowcą koni, których pędzą po Rozmawiał: A. Mendrala, więc przygotowuję na tę okoliczność kilka trawie z pomocą tym, którzy potrzebują konnych dorożek, bo jedziemy wspólnie ich pomocy. Pewnie z czasem Kacper fot. M. Juskowiak i A. Mendrala odpocząć na łonie natury. pójdzie w ślady ojca, będzie kontynu-

12 maj 2018 bezpieczeństwo

Kronika Ochotniczej Straży Pożarnej

Wypadki

pożaru, który miał zajmować budynek mieszkalny w Konarzewie. Ani dymu, ani ognia strażacy na miejscu nie stwierdzili (26.04, godz. 20:20). Dyspozytor odwołał Pożary traw uśmiercają wszystko, co też strażaków, którzy szykowali się do napotkają na drodze. Płonące łąki są miej- Aż 8 osób zostało poszkodowanych wyjazdu do pożaru (29.04). podczas zderzenia volkswagena turan z scem śmierci zwierząt, dla których były dewoo lanos w Dopiewie na ul. Szkolnej Znów płoną trawy domem lub żerowiskiem. W płomieniach lub na skutek podwyższonej tempera- (5.04, godz. 15:10). Strażacy zabezpieczy- Przyczyną 3 interwencji strażackich li miejsce zdarzenia i udzielili pomocy tury giną: płazy, ssaki, ptaki, owady. były w kwietniu pożary traw. Płomie- Często pożary łąk stanowią śmiertelne poszkodowanym, z których aż siedmioro nie zajęły m.in. pole i kawałek sadu w trafiło do szpitala. zagrożenie dla ludzi przebywających na Dopiewcu przy ul. Leśnej (6.04, godz. łonie natury, a także zagrażają gospo- Trzy rozbite auta osobowe zastali 15:00). Spłonęło tam ok. 2 ha suchej strażacy, którzy dojechali do wypadku darstwom i domom znajdującym się w trawy i ścierniska. Strażacy zgasili pa- ich sąsiedztwie. W 2016 r. w pożarach na drodze wojewódzkiej 307, na wyso- lącą się suchą trawę i ściernisko, a także kości Więckowic (29.04, godz.16:45). traw zginęło 6 osób, a 81 zostało rannych. przelali pogorzelisko. Pożar krzewów i Nie wypalajcie traw! Poszkodowane zostały 4 osoby, w tym trawy miał też miejsce w Lisówkach dwoje dzieci. Kierowca jednego z po- (18.04, godz. 15:50). 5 m² trawy i su- jazdów pozostawał zakleszczony pod che gałęzie spłonęły także w Dopiewie AM, współpraca TŁ, WD, KP pogiętą karoserią. Strażacy zmuszeni przy ul. Ogrodowej (21.04, godz. 12:30). byli użyć narzędzi hydraulicznych. Po Straż pożarną gasiła ponadto płonące w Fot. Arch. OSP Dopiewo wydostaniu na zewnątrz, udzielili po- szczerym polu śmieci i gałęzie, na drodze i OSP Palędzie szkodowanemu pierwszej pomocy. W Dopiewo – Zborowo(7.04). czasie prowadzonych działań droga była Ze statystyk wynika, że niemal 30 całkowicie nieprzejezdna. Skoda zaczepiła się o ciężarowy daff. na 154 km autostrady A2 – kierunek: Skanuj i czytaj Warszawa (27.04). Powód: niezachowa- Za pomocą tego kodu można przejść nie ostrożności i nadmierna prędkość. na podstronę z bieżącym i archiwalnymi W Skórzewie na os. Makowym mo- wydaniami „Czasu Dopiewa” w wersji tocyklista zderzył się z busem (4.04) – elektronicznej. Wystarczy pobrać za jak nietrudno się domyślić, bardziej pomocą swojego telefonu aplikację do poszkodowany był kierowca dwuśladu. skanowania Druhowie zabezpieczyli też porzuco- i już można ny po wypadku samochód, zaparkowany proc. pożarów w Polsce dotyczy łąk i korzystać. na pasie awaryjnym drogi ekspresowej pól. Trawy nie ulegają samozapłonom, S11 (10.04, godz. 20:15). podpala je człowiek. W większości przy- AM padków kieruje się błędnym przekona- Fałszywe alarmy niem, że wypalenie spowoduje bujny i Alarm przeciwpożarowy odezwał się szybki odrost młodej trawy i przyniesie w jednej z firm w Zakrzewie. Po przy- korzyści ekonomiczne, a nadto zlikwiduje jeździe strażaków, okazało się, że nic chwasty, zabije szkodniki, użyźni ziemię. niepokojącego wewnątrz hali fabrycz- Od pokoleń, mimo postępu cywilizacji, nej się nie dzieje (16.04). Strażacy byli wielu rolników wierzy w te niewiele ma- także wezwani do gaszenia fałszywego jące z prawdą teorie. maj 2018 13 informacje gminne / wydarzenia Bretończycy na jubileuszu

(18-22.04.2018 r.). W składzie tej delegacji nie zabrakło przedstawicieli naszej partnerskiej Gminy – Mean Roch (przed 2017 r. Saint Brice en Cogles). Weekend był czalnię ścieków w Dąbrówce, budowę okazją do spotkań w kameral- zintegrowanych węzłów przesiadkowych nym gronie. Francuzi przebywali i drogę wzdłuż torów. Goście spotkali się w swoich gminach partnerskich. z Wójtem i radnymi, złożyli także wizytę Gmina Dopiewo podejmowała 6 w Urzędzie Gminy Dopiewo. W tym roku 25-lecie poznańskiego „Domu Breta- Francuzów, w tym 3 wicemerów, któ- przypada 10-lecie Partnerstwa między nii” było powodem wizyty kilkudziesięciu rym pokazaliśmy m.in. szkołę pod- naszymi Gminami. samorządowców z Francji w Wielkopolsce stawową przy ul. Malinowej i oczysz- AM, M. Wzgarda, fot. B. Spychała Rób opryski umiejętnie!

Rolniku, sadowniku, działkowiczu! Stosuj dawki środka ochrony roślin po- dane przez producenta na opakowaniu. Zabiegi ochronne wykonuj wieczorem lub w nocy, po ustaniu lotów zapylaczy. Dzięki temu uchronisz pszczoły przed śmiertelnym dla nich zatruciem. Opryski wieczorne są bezpieczniejsze dla pszczół. W okresie kwitnienia roślin opryski na polach, w sadach i przydomo- wych ogródkach najlepiej jest wykonywać wieczorem. Temperatura powietrza jest wtedy niższa, a kwiaty nie wydzielają nektaru i nie wabiają do siebie owadów. POZWÓL PSZCZOŁOM ZWIĘKSZYĆ TWOJE PLONY! Apeluje: Gminne Koło Pszczelarzy w Dopiewie fot. Michał Bartkowiak

Palędziu. Odmówiono tam dziesiątkę Tablica wspomnień różańca i złożono kwiaty. Następnie go- ście przejechali na plac przed świetlicą Odsłonięciem pamiątkowej tablicy z podkreślił niezwykłość postaci. - Ojciec wiejską przy ul. Leśnej w Palędziu, gdzie okazji 100-lecia urodzin, złożeniem kwia- Marian Żelazek był wielkim palędziani- odbyła się polowa msza święta. Odprawił tów pod głazem, mszą świętą z udzia- nem, wielkopolaninem i Polakiem. Jego ją Proboszcz miejscowej parafii ks. Ka- łem Orkiestry Dętej Gminy Dopiewo motto brzmiało: Wystarczy chcieć być rol Górawski, któremu asystowali księża i popołudniem wspomnień uczestnicy dobrym człowiekiem – podkreślał Wójt. werbiści. Oprawę muzyczną zapewniła uroczystości rocznicowej oddali hołd Nowo powstała tablica ma przypominać Orkiestra Dęta Gminy Dopiewo. Ojcu Marianowi Żelazowi 22 kwietnia związek misjonarza z miejscowością i Na koniec organizatorzy zaprosili 2018 r. w Palędziu - rodzinnej miejsco- zachęcać do poszerzania wiedzy o życiu uczestników do świetlicy wiejskiej na wości misjonarza. i działalności Mariana Żelazka. poczęstunek, film i wspomnienia. Pod- Tablica, która stanęła u zbiegu ulic Kolejnym punktem obchodów była czas spotkania Przewodniczący Rady Ojca Mariana Żelazka i Nowej, w pobliżu wspólna modlitwa przy głazie pamiątko- Gminy - Leszek Nowaczyk poinformo- miejsca, gdzie kiedyś stał dom rodziny wym, znajdującym się na skrzyżowaniu wał, że podczas sesji XL 26 marca 2018 Żelazków. Wójt Gminy Adrian Napierała ul. Ojca Mariana Żelazka z Pocztową w r. Rada zdecydowała, że rondo łączące ulice Kolejową z Poznańską w Skórzewie otrzyma nazwę „Ojca Mariana Żelazka”. Wyjaśnił, że w ten sposób zdecydowanie większa liczba osób dowie się o dziele duchownego, bo to najbardziej uczęsz- czana trasa w Gminie Dopiewo. Podczas wspomnień głos zabrała: Anna Piertaszek, polska reporterka, która wyznała zebranym, że Ojciec Marian był pierwszym księdzem, o którym zrobiła reportaż. Podzieliła się przeżyciami z

14 maj 2018 wydarzenia

wizyty w Indiach. Kolejnym przemawiają- W uroczystościach udział wzięli: Wójt cym był werbista ks. Andrzej Danielewicz, - Adrian Napierała, Zastępca Wójta - Pa- który wspominał swoją wizytę w Purii, weł Przepióra, Wicestarosta Poznański 2 lata po śmierci misjonarza. Posługując - Tomasz Łubiński,, Przewodniczący Rady się zdjęciami, opowiedział o miejscach Gminy Dopiewo – Leszek Nowaczyk, w Purii, związanych z Polakiem: szkole, Przedstawiciele Towarzystwa Pamięci domie, miejscu śmierci i o postawionemu Ojca Żelazka z Marią Popowską na cze- na pamiątkę pomnikowi. le, przedstawiciele z seminarium ojców Dzień wspomnień zakończyła pro- werbistów z Chludowa, sołtysi i radni jekcja filmu „Otwórzmy karty historii”, Gminy Dopiewo, rodzina misjonarza i który został przygotowany przez miesz- mieszkańcy Gminy Dopiewo. kańców - specjalnie z okazji 100. rocznicy Tekst i fot. Michał Juskowiak urodzin Ojca Mariana Żelazka. Rondo Powstańców Wielkopolskich

Ignacego Jana Paderewskiego. W rolę mistrza wcielił się uczeń pobliskiej szkoły, noszącej imię wirtuoza i dyplomaty. Na miejsce przyjechał bryczką, którą zatoczył krąg na rondzie, wywołując emocje i wiwaty wśród uczniów. W symbolicznym przecięciu wstę- gi, obok przedstawicieli władz samo- rządowych: Województwa - Wicemar- zane biało – czerwone kokardy, którymi szałka Wojciecha Jankowiaka, Powiatu przykryto nazwę. Następnie rondo po- - Wicestarosty Tomasza Łubińskiego święcił proboszcz parafii skórzewskiej Nazwaniem ronda, wspomnieniem i Gminy - Wójta Adriana Napierały, - ks. Marek Niemir. tradycji organicznikowskiej i konferen- Przewodniczącego Rady Gminy Lesz- Po przemówieniach samorządow- cją „Wielkopolska droga do niepodle- ka Nowaczyka i radnych, a także dyrek- ców uczestnicy przeszli na hol szko- głości” Gmina Dopiewo nawiązała 27 tor SP nr 2 - Katarzyny Kruger Szczot, ły, gdzie wygłoszone zostały wykłady, kwietnia 2018 r. do wydarzeń sprzed wzięli udział przedstawiciele towarzystw które poprzeplatane były występami 100-lat, kiedy to o polskości naszych i organizacji, ale także organicznicy. artystycznymi i scenkami rodzajowymi. ziem zadecydowało Powstanie Wielko- Wcielili się się w nich uczniowie, przy- Migawki teatralne z życia organiczników polskie. Rondo na skrzyżowaniu ulic wdziewając stroje z epoki. Był Hipolit przygotowała młodzież szkolna, z kolei ks. S. Kozierowskiego i Poznańskiej Cegielski, Karol Marcinkowski, Emilia utwory I. J. Paderewskiego i F. Chopina zostało symbolicznie otwarte, zyskując Szczaniecka, Klaudyna Potocka, Andrzej wykonał podczas uroczystości wybitny znamienitego patrona zbiorowego Kopa, ks. Stanisław Kozierowski i Maria polski pianista - Michał Francuz, kon- „Powstańców Wielkopolskich”. Curie Skłodowska. Wstęgę przecinał też certujący w wielu krajach świata. Uroczystość wpisuje się w jubile- I. J. Paderewski Uczestników w murach szkoły uszowe obchody, w związku z którymi Marsyliankę Wielkopolską na trąbce przywitał poznański Chór Kameralny władze gminy uznały 2018 rok - „Rokiem zagrał w tym czasie absolwent szkoły Towarzystwa Muzycznego im. H. Wie- Powstania Wielkopolskiego”. Była kolej- Mateusz Koterba. niawskiego, który pojawił się na scenie nym wyrazem uznania, dla tych, dzięki Chwilę po przecięciu, nad rondem dwukrotnie – raz z wiązanką utworów którym odzyskaliśmy niepodległość. unosił się biały i czerwony dym, wy- polskich, drugi raz z repertuarem roz- Wydarzenie rozpoczęła słynna mowa strzelony na sygnał, i zostały rozwią- rywkowym ze świata.

maj 2018 15 wydarzenia

- Monika Lehman Tomaszewska. Odpo- jest wirtuoz. wiedzi na pytanie: Czy Powstanie było Swoją obecnością uroczystość uświet- wyborem czy koniecznością? - szukał, nili m.in. Prezes Zarządu Towarzystwa wraz z słuchaczami, prof. Zbigniew Pi- Pamięci Powstania Wielkopolskiego - larczyk, historyk z Uniwersytetu Adama Tadeusz Musiał, Dyrektor Towarzystwa Mickiewicza w Poznaniu. Perspektywę H. Cegielskiego - Edmund Dudziński gminną insurekcji przedstawił regio- (odtwórca roli I. J. Paderewskiego pod- nalista i mieszkaniec Dopiewa – Eli- czas grudniowych inscenizacji na Dworcu giusz Tomkowiak. Letnim w Poznaniu), Andrzej Burnus Tematem wystąpienia prof. Haliny z Zespołu Szkół Ogólnokształcących O pracy organicznej w okresie za- Lorkowskiej, rektor Akademii Muzycznej i Zawodowych im. I. J. Paderewskie- boru opowiedział historyk - dr Marek w Poznaniu były związki I. J. Paderew- go w Ciężkowicach, dyrektorzy szkół Rezler. Unię Wielkopolan przybliżył skiego z Poznaniem. Za popularyzację i przedszkoli Gminy Dopiewo. patrona otrzymała ona statuetkę „Igna- jej prezydent – Paweł Leszek Klepka, AM, fot. B. Spychała, cjana”. Nagrodę przyznała kapituła, a o współczesnych organicznikach A. Mendrala, M. Juskowiak opowiedziała sekretarz tej organizacji w skład której wchodzą przedstawiciele społeczności szkół, których patronem

nić. Mam nadzieje, że spotkamy się, by Coraz bliżej PKM razem wystartować pociągi. - W polityce, jak w biznesie, liczą się konkrety. O tej kolei słyszałem już od wielu lat. Wreszcie się udało. W tym projekcie też nie ma „wożenia na gapę”, nie ma Gminy, która będzie korzystała z infrastruktury innych. Wielu kierow- ców uważało, że nie ma alternatywy dla samochodu, aby się przemieszać po metropolii. Teraz okazuje się, że ta alterna- tywa jest. Mamy kolejne projekty, które są na zaawansowanym etapie – dodał Jacek Jaśkowiak, Prezydent Miasta Poznań i Przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Metropolia. – W życiu samorządów jest wiele bardzo ważnych momentów takich jak absolutoria, uchwalanie budżetów, decydowanie o dużych inwestycjach. Wójt Gminy Dopiewo – Adrian Na- sażerskich zwiększy komfort podróżnych, Dla mnie, z perspektywy blisko 30 lat pierała, wraz z przedstawicielami 13 in- pozwoli na odciążenie dróg dojazdowych w samorządzie, dzisiejsze podpisanie nych samorządów podpisał 7 maja 2018 i zmniejszy ruchu samochodowy - na tra- umów oznacza nie tylko ważny dzień. r. umowę na dofinansowanie Poznańskiej sach z Poznania do Jarocina, Wągrowca, To sukces, że dojrzeliśmy do partnerstwa Kolei Metropolitalnej (PKM). Nowego Tomyśla (stacje w Dopiewie i Pa- i projektów na taką skalę, jak PKM. - To projekt, którego realizacja uła- lędziu) i Grodziska Wielkopolskiego. Do Koncepcja ta łączy nas ponad granicami. twi naszym mieszkańcom przemiesz- 2021 r. będą otwierane nowe połączenia Powstała dzięki współpracy samorządów czanie się po metropolii. To jeden na 9 liniach. Obejmą one obszar o pro- w ramach Stowarzyszenia Metropolia z elementów zmian, jakie niebawem mieniu 50 km od Poznania i dotyczyć Poznań. Wiele osób 10 lat temu głośno nastąpią w komunikacji publicznej na będą: Nowego Tomyśla, terenie Gminy Dopiewo. Już niedługo Grodziska Wielkopol- łatwiej będzie można dojechać do pracy skiego, Kościana, Jaro- lub szkoły. Oprócz tego przy stacjach cina, Wrześni, Gniezna, w Palędziu i Dopiewie budujemy no- Wągrowca, Obornik oraz woczesne węzły przesiadkowe, które Szamotuł. w połączeniu PKP i wewnątrzgminną Podczas spotkania komunikacją autobusową dadzą nową Wojciech Jankowiak, jakość – powiedział Adrian Napierała, Marszałek Wojewódz- Wójt Gminy Dopiewo. twa Wielkopolskiego podkreślił znaczenie współdziałania: - Soli- darnie podpisujemy kolejne porozu- pytało: „Po co wam stowarzyszenie?”. mienia, których zwieńczeniem będzie Dziś mają odpowiedź. Ta inicjatywa rozpoczynająca działalność 10 czerwca potrzebowała czasu, by przekonać do Poznańska Kolej Metropolitarna. Póki co, siebie tak wielu partnerów i rozwiać na 4 liniach, ale przyjdzie czas na kolejne wątpliwości. Nasza obecność w Urzę- linie. Częstotliwość kursów w godzinach dzie Marszałkowskim pokazuje, że to szczytu będzie wynosić około 30 mi- początek dobrej współpracy. Przed nami nut. Dodatkowo będzie wystarczająca są już kolejne projekty – wyjaśnił Jan Na połączeniach skorzystają miesz- liczba miejsc. Chciałbym podziękować Grabkowski, Starosta Poznański. kańcy Gminy Dopiewo. Uruchomienie wszystkim samorządowcom, za to, że Tekst i fot. Michał Juskowiak częstszych i regularnych przewozów pa- zechcieli się do tej inicjatywy przyczy-

16 maj 2018 ekologia / historia

to paliwo jako alternatywę dla węgla, Akademia Pelletu oleju opalowego, a nawet gazu. Wykorzystanie pieców klasy 5 na Pellet– to granulat będący wynikiem egzotyczne mieszanki z drewna palmo- pelett może przyczynić się do poprawy sprasowania trocin, które powstają pod- wego, skorupek kokosów czy nawet kłód standardu jakości powietrza w Gminie czas prac w tartaku i obróbki drewna, i gałęzi leżących luzem. Pelletyzowana Dopiewo. Na początku przyszłego roku wykorzystywany do ogrzewania. Celem może być nawet zwykła zielona trawa. Gmina Dopiewo znów planuje przezna- spotkań z mieszkańcami Dopiewa i Skó- W zależności od surowca pellet może czyć część środków ze swojego budżetu rzewa, które odbyły się 17 i 18 kwietnia mieć odcień jasny bądź ciemny. na dofinansowanie wymiany pieców na 2018 r. w ramach ogólnopolskiej akcji Największą popularnością cieszą bardziej przyjazne środowisku, w tym te informacyjnej „Akademia Pelletu”, była się pellety, które są wytwarzane z tro- dedykowane do spalania pelletu. popularyzacja tej niedrogiej i ekologicznej cin drzew iglastych, bez dodatku kory. Warto rozważyć zmianę w tym zakre- alternatywy dla tradycyjnych paliw ko- Uzyskany z nich pellet ma najwyższe sie w swoim gospodarstwie, jeżeli nasza palnych - w gospodarstwach domowych, parametry i właściwości. instalacja jest przestarzała, zwłaszcza że zakładach przemysłowych i budynkach Podczas spotkania porównano koszty zgodnie z uchwałą sejmiku województwa użyteczności publicznej, znajdujących ogrzewania budynku mieszkalnego przy wielkopolskiego od 1 maja 2018 r. na się na terenie polskich Gmin. wykorzystaniu różnych źródeł ogrze- obszarze województwa wielkopolskie- Spotkanie rozpoczęło się od cha- wania. Koszty ogrzewania pelletem są go obowiązują ograniczenia i zakazy rakterystyki pelletu - ekologicznego podobne do kosztów ogrzewania eko- w eksploatacji instalacji służących do paliwa, którego upowszechnienie może groszkiem. Biorąc pod uwagę emisję py- spalania paliw. być kolejnym orężem w walce o czyste łów i czystość paliwa, pellet jest jednak powietrze. bezkonkurencyjny. Polski pellet od lat Remigiusz Hemmerling, Do produkcji granulatu opałowe- podbija zagraniczne rynki - nawet 60-80 Kierownik Referatu go wykorzystuje się drewno z drzew procent trafia m. in. do Niemiec, Danii Planowania Przestrzennego liściastych lub iglastych. Istnieją też czy Belgii. W Polsce zaczęto postrzegać i Ochrony Środowiska „Drodzy Bracia i Siostry, którzy jeszcze na świecie, gdy to piszę, nie egzystujecie!”

W zeszłym roku ukazał się w „Czasie Znajdujące się w tytule tekstu zdanie Po ukończeniu wojny wszechświa- Dopiewa” mój artykuł, który dotyczył skierował 93 lata temu - do nas, miesz- towej, trwającej od 2 sierpnia 1914 do Figury Najświętszego Serca Jezusowe- kańców Gminy Dopiewo - Władysław 11 listopada 1918 roku, w której kilka go w Dopiewie, ufundowanej w 1925 r. Zieliński, człowiek powszechnie sza- milionów ludzi życie utraciło, a której dla uczczenia odzyskania przez Polskę nowany, autor tekstu zamurowanego wynikiem jest zmartwychwstanie, po Niepodległości w 1918 r. Wracam do w podstawie pomnika poświęconego 125-cioletniej niewoli naszej Ojczyzny, sprawy, z kilku powodów. Sercu Jezusowemu. W jednej z części której to chwili liczne pokolenia oczeki- Po pierwsze dlatego, że w tym roku dokumentu przekazał nam krótkie wy- wały, powzięli tutejsi mieszkańcy myśl obchodzimy setną rocznicę odzyskania jaśnienie: ku trwałej pamiątce wystawić w miejsce przez Polskę niepodległości. Po drugie: „Powyższe skreślam ku wiadomości stojącego drewnianego krzyża, figurę fundatorzy figury zdecydowali się na następnych Generacji, podług sumienia „Serca Jezusowego”. Krzyż przenieść na odsłonięcie postumentu dokładnie w i najlepszej wiedzy. Zamieszkuję w tutej- miejsce – Więckowice- Pokrzywnica- z dniu obchodów rocznicy Konstytucji 3 szej gminie od roku 1905. Okoliczności północnego końca wioski. Tem droższą maja. Po trzecie: w styczniu tego roku zmusiły mnie do założenia handelku nam będzie pamiątką, bo pamiątką za- odnaleziono w jednym z ogrodów w Do- towarów spożywczych i mieszanych kończenia krwi rozlewu, wskrzeszenia piewie pozostałości wspomnianej figury najpotrzebniejszych biednej ludności, naszej ojczyzny, a że obecnie budujemy (zniszczonej przez wojska niemieckie w by wyżywić 7-ro jeszcze drobnych dzie- to i pamiątką miłościwego lata.” styczniu 1940 r.). Po czwarte: dokument ci. Dziś posiadam domek, dawniejszą W dalszej części dokumentu opisano fundacyjny figury posiada niesamowite starą szkołę, którą odrestaurowałem.” dokładnie gminę Dopiewo, wymieniając i ponadczasowe przesłanie - warto, aby Fundatorzy figury postanowili spo- szczegółowo ilość mieszkańców, urzędów, każdy mieszkaniec naszej Gminy znał rządzić dokument, w którym uzasadni- rzemieślników, rolników. Rozważania jego treść. li swoją decyzję i opisali stan na daną zostały podsumowane następującymi chwilę, czyli 1925 r.: „Rok jubileuszowy 1925, czyli miło- ściwie lato, gdzie to panującym ojcem św. jest Pius XI, który przy odrodze- niu Państwa Polskiego był nuncyuszem papieskim w Warszawie. Obecnym ar- cybiskupem jest prymas ks. Edmund Dalbor, biskup ks. Łukomski. Probosz- czem parafii konarzewskiej, do której Dopiewo należy, mamy czcigodnego ks. Jana Laskowskiego, znanego powszechnie ze swej duszpasterskiej gorliwości i sprawy wrzesińskiej. Prezydentem Szkoła katolicka w Dopiewie, Rzeczypospolitej Polskiej jest Stanisław początek XX wieku, praca Julii Wojciechowski a prezesem ministrów Feikisz na podstawie zdjęcia z Władysław Grabski. archiwum Eligiusza Tomkowiaka Władysław Zieliński maj 2018 17 historia

postąpiła. Poświęcenie chcieliśmy złą- czyć z uroczystością 3 maja, o co prosimy naszego ukochanego czcigodnego księdza Proboszcza J. Laskowskiego. Polecamy całą Ojczyznę naszą, nasze czcigodne Duchowieństwo z Ojcem świę- tym Piusem XI na czele Boskiemu Sercu Jezusowemu i Waszej, drodzy Bracia i Siostry, którzy jeszcze na świecie w tej chwili gdy to piszę nie egzystujecie, Fragmenty twarzy Pana Jezusa fot. Małgorzata Rogal-Dropińska jednakowoż z woli Bożej Wy po nas temi łany rozporządzać będziecie, pamięci, 3 maja 1925 r. po południu o godzinie prosząc za dusze nasze. Wzywamy Was 4 przez ks. Laskowskiego proboszcza Wszystkich do braterskiej zgody, do po- parafii konarzewskiej, do której wioska rzucenia partyjności, która na zgubę nasza należy. Towarzystwo „Sokół” z i zagładę każdej narodowości czyha, Dopiewa ze swem sztandarem, dzieci szanujcie się wzajemnie, a hasłem na- szkolne pod kierownictwem nauczyciela –piszącego- i licznie zebrana ludność Figura Serca Jezusowego, szem jak i Waszem niech będzie. BÓG archiwum Rodziny Guderskich I OJCZYZNA!” miejscowa oczekiwali przy torze kolejo- Osobą, która spisała dokument był wym na przybycie księdza proboszcza zdaniami: Władysław Zieliński, ale podpisy i pieczę- i towarzystw parafialnych. W procesji „Początkowo ludność tutejszej oko- cie pod nim złożyli również inni miesz- udano się do figury, na której stopniach licy była bardzo patriotycznie uspo- kańcy Dopiewa: Stanisław Poprawski ks. proboszcz wygłosił okolicznościowe sobiona i ofiarna. Dowodem: oddanie (właściciel młyna parowego), Jan Lechna kazanie i dokonał obrządku poświęcenia. złota i srebra na rzecz Skarbu, różne (prezes Towarzystwa Gimnastycznego Wzniosłą pieśnią ”Z tej biedniej ziemi” składki na bezdomnych, kaleków, sie- zakończono uroczystość poświęcenia. roty, na Wilno i Górny Śląsk w czasie Potem udali się uczestnicy do sali p. plebiscytu, jednakowoż z biegiem czasu Kandulskiego, gdzie się odbył obchód podburzana przez wrogich Ojczyźnie rocznicy Konstytucji Trzeciego Maja. naszej „agitatorów” powstała niena- Wygłoszone przemowy, deklamacje i wiść partyjna. Partie lewicowe poczę- śpiewy podniosły umysły obecnych w ły urągać naszemu Duchowieństwu, nastroju uroczystym. Potem nastąpił pozostawiając rabinów i pastorów pochód towarzystwa z sztandarami i w spokoju, lecz powoli to obecnie się Krzyż, który stał w środku wsi śpiewem przez ulice wioski i z spokojem zmniejsza. Zaś wskutek dewaluacji i do 1925 r., praca Julii Feikisz rozeszli się wszyscy z zadowoleniem z niskiego przeliczenia depozytów, pożycz- wykonana na podstawie fotografii z ki długo i krótkoterminowej, uchwałę archiwum Rodziny Blachnierków daniny, podatki majątkowe, obrotowe, procedurowe, dochodowe, przemysło- „Sokół” w Dopiewie), Józef Szymański we, powiatowe, państwowy od docho- (wieloletni kierownik szkoły w Dopiewie), dowego, gminne, szkolne, luksusowe, Franciszek Hundt, Kazimierz Sokołow- przyrostowe, od nabycia nieruchomości ski i Stanisława Jurżanka (kierowniczka i od ubikacji, zubożyły ludność i oziębiły Poczty w Dopiewie). dawniejszy patriotyzm.” Potwierdzenie fundacji i zamurowa- Niesamowite przesłanie dla Nas nia dokumentu w fundamencie pomnika Fragment korpusu figury z widocznym znajduje się w dodatku do dokumentu: znajdujemy w Kronice Szkoły Katolickiej sercem, fot. Małgorzata Rogal-Dropińska „W sam dzień św. Wojciecha piszę w Dopiewie, gdzie pod rokiem 1924/25, te ostatnie słowa i kończę gdyż za pół kierownik szkoły Józef Szymański za- godziny już będzie musiało być zamuro- notował: dokonanego dzieła do swych domów.” wane, bo praca przy budowie już daleko „Na krzyżówce dróg Dopiewiec-Buk Na koniec chciałabym nam wszyst- i dworzec Dopiewo- Zborowo w środku kim przypomnieć prośbę, przesłanie, wsi stał od niepamiętnych czasów krzyż wiadomość z przeszłości, zapisaną przez chylący się ku upadkowi. Mieszkańcy Władysława Zielińskiego: Dopiewa postanowili na jego miejscu „Drodzy Bracia i Siostry, którzy wystawić figurę Najświętszego Serca jeszcze na świecie w tej chwili gdy to Jezusowego na upamiętnienie wyzwo- piszę nie egzystujecie, jednakowoż z woli lenia Ojczyzny naszej z wiekowej nie- Bożej Wy po nas temi łany rozporządzać woli. Krzyż stary ustawiono na północ będziecie, pamięci, prosząc za dusze wioski w miejscu gdzie drogi Dopiewo- nasze. Wzywamy Was Wszystkich do Więckowice i Dopiewo- Sierosław się braterskiej zgody, do porzucenia par- rozchodzą. Cokół pomnika wykonany z tyjności, która na zgubę i zagładę każdej kamienia sztucznego, na nim wznosi się narodowości czyha, szanujcie się wza- w naturalnej wielkości figura Chrystu- jemnie, a hasłem naszem jak i Waszem sa błogosławiącego. W fundamencie w niech będzie. BÓG I OJCZYZNA!” butelkach szklanych dokument i ukazy Przesłanie zawarte w tytule artykułu obiegających obecnie pieniędzy. Koszta zostało zaczerpnięte z rękopisu, które budowy zostały częściowo zebrane z dotyczyło ufundowania figury Serca Je- dobrowolnych składek mieszkańców wsi zusowego, zniszczonej przez Niemców Figura Serca Jezusowego, praca Julii Dopiewa resztę złożył właściciel młyna w czasie II wojny światowej. Feikisz wykonana na podstawie zdjęcia parowego w Dopiewie Stanisław Po- z archiwum Rodziny Guderskich Małgorzata Rogal-Dropińska prawski. Poświęcenie pomnika nastąpiło

18 maj 2018 historia

Polegli za niepodległość w latach 1919-1921

kształt smukły, twarz normalna, włosy w Konarzewie. Szeregowiec 3. kompanii blond, oznaki żadne”. I batalionu 10. Pułku Strzelców wielko- Michał Śron, syn Michała (ur. polskich. Zginął pod Rynarzewem 19 1863) i Antoniny Barańskiej (ur. 1858). czerwca 1919 r. Urodzony w Głuchowie 27 lipca 1900 r., Tomasz Mieszała, syn Marcina zamieszkały w Dąbrówce. Strzelec I Pułku (ur. 1848) i Antoniny Napierała (ur. Strzelców Wielkopolskich (2. kompania 1872). Urodzony w Dopiewie 21 sierp- kulomiotów). Zmarł w szpitalu we Lwo- nia 1900 r., zamieszkały w Dopiewie. wie 27 kwietnia 1919 r. na wskutek po- Szeregowiec 2. kompanii zapasowej 10. strzału kręgosłupa. Pogrzeb 4 maja 1919 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Zmarł roku na cmentarzu Łyczakowskim we w Poznaniu w Lazarecie 7 grudnia 1919 Lwowie. Walczył pod Gródkiem (17.03.- r. (na zapalenie płuc). 18.04.1919) i w walkach przy okrążeniu Marcin Nowak, syn Wawrzyńca Lwowa (19-20.04.1919 r.). (kowala, ur. 1868) i Franciszki Przewoź- W tym roku przypada 100. rocznica Mieczysław Obrębowicz, syn Jó- nik (ur. 1864). Urodzony w Konarzewie odzyskania przez Polskę niepodległości zefa (ur. 1853) i Stanisławy Waligórskiej 11 listopada 1900 r., zamieszkały w Ko- i wybuchu Powstania Wielkopolskiego. (ur. 1863). Urodzony w Stęszewie 1 czerw- narzewie. Kanonier w 15. Pułku Artylerii Warto w tym miejscu przypomnieć tych, ca 1889 r., zamieszkały w Skórzewie. Ciężkiej. Zmarł w szpitalu wojskowym którzy zginęli w walce o odzyskanie nie- Sierżant pilot w Toruńskiej Eskadrze w Bydgoszczy 29 marca 1920 r. podległości i o jej utrzymanie podczas Lotniczo-Wywiadowczej. Zmarł w Hru- Czesław Kuciński, syn Tomasza wojny polsko-bolszewickiej w latach bieszowie 31 lipca 1920 r. i Wiktorii Zwierzyńskiej. Urodzony w 1919-1921. Przedstawiam sylwetki kilku Walenty Baum, syn Józefa (ur. Palędziu 7 kwietnia 1895 r., zamieszkały osób urodzonych lub zamieszkałych na 1858) i Marianny Anioła (ur. 1865). w Palędziu. Starszy szeregowiec II bata- terenie Gminy Dopiewo, którzy zginęli Urodzony w Zakrzewie 4 lutego 1900 lionu 61. Pułku Piechoty Wielkopolskiej. na polu bitwy lub wskutek odniesionych r., zamieszkały w Zakrzewie. Szerego- Poległ śmiercią bohaterską pod Nową ran. Lista jest niepełna. Być może nie- wiec 3. kompanii 10. Pułku Piechoty. Wsią, powiat babimojski 18 lutego 1919 r. którzy z Państwa odnajdą wśród tych Zmarł w Mołodecznie powiat Wilejka Michał Anioła, syn Andrzeja (ur. osób swoich bliskich. (Białoruś) 29 maja 1920 r. 1854) i Petroneli Grzybek (ur. 1867). Uro- Józef Skowroński, mąż Stanisła- Józef Kurasz, urodzony w 1898 dzony w Głuchowie 24 września 1899 r., wy z domu Lechniak (1889-1977), syn r., zamieszkały w Plewiskach. Starszy zamieszkały w Głuchowie. Szeregowiec, Michała (młynarza ur. 1868) i Marianny szeregowiec 3 kompanii 55. Pułku. Zmarł zmarł w szpitalu głównym w Poznaniu Styperek (ur. 1868). Urodzony w Do- w Sieniawce powiat Baranowicki 17 lipca 21 października 1919 r. piewie 9 marca 1895 r., zamieszkały w 1920 r. Stefan Kopaszewski, syn Wincen- Więckowicach. Służył w 2. kompanii 10. Marcin Śmiglak, syn Jana (ur. tego (ur. 1871) i Marianny Sobkowiak (ur. Pułku Strzelców Wielkopolskich. Zginął 1862) i Magdaleny Szymaniak (ur. 1863). 1877). Urodzony w Dopiewcu 8 sierpnia 28 lutego 1919 r. pod Altskassner (Toczeń Urodzony w Konarzewie 7 listopada 1896 1900 r., zamieszkały w Dopiewie. Szere- gmina Miedzichowo). r., zamieszkały w Konarzewie. Służył w 3. gowiec 3. kompanii 69. Pułku piechoty Piotr Mikołajczak, maż Agnieszki kompanii 10. Regimentu Piechoty. Zmarł (2. Pułku Strzelców Wielkopolskich). z domu Napierała, syn Piotra (ur. 1863) w lazarecie we Lwowie 13 lipca 1919 r. Poległ pod Wytreskami Biała Ruś 1 i Józefy Walewicz I. v. Sałata (ur. 1855). Wojciech Kwiatkowski, syn Woj- czerwca 1920 r. Urodzony w Więckowicach 4 czerwca ciecha (ur. 1860) i Weroniki Nowickiej Stefan Łukasik, syn Wincentego- 1896 r., zamieszkały w Wojnowicach. (ur. 1865). Urodzony Sędziny k/ Gro- (ur. 1866) i Katarzyny Będlewskiej(ur. Szeregowiec w 2. batalionie garnizo- dziska 13 kwietnia 1893 r, zamieszkały 1869). Urodzony Konarzewo 12 sierpnia nowym w Poznaniu. Zmarł w szpitalu w Dopiewcu. Kapral w 3. kompanii I 1900 r., zamieszkały w Konarzewie. Ka- wojskowym w Poznaniu 31 lipca 1920 r. batalionu 10. Pułku Strzelców Wielko- nonier w 1. baterii 15. Pułku Artylerii Julian Stróżyk, syn Franciszka polskich. Zginął pod Rynarzewem 19 Ciężkiej. Zmarł w szpitalu garnizonowym (ur. 1860) i Konstancji Zgoła (ur. 1864). czerwca 1919 r. w Modlinie 24 lipca 1920 r. Urodzony w Dąbrowie 14 grudnia 1893 r. Wojciech Stanisław Waligórski, Piotr Dybiona, syn Ludwika (ur. Szeregowiec w 10. kompanii III batalionu syn Wojciecha i Marianny Piotrowskiej. 1854) i Katarzyny Brylewskiej (ur. 1859). 10. Pułku Strzelców Wielkopolskich (od Urodzony Poznań – Górczyn 29 mar- Urodzony w Mirosławkach 20 września 21 lutego 1919 r.) – wcześniej służył w 91. ca 1900 r., zamieszkały w Gołuskach. 1899 r., zamieszkały w Trzcielinie. Bom- Pułku Piechoty. Poległ 28 czerwca 1919 Szeregowiec 3 kompanii 1. batalionu 10. bardier z 5. baterii 14. pułku artylerii r. od strzału w głowę pod miejscowo- Pułku Strzelców Wielkopolskich. Zginął polnej wielkopolskiej. Poległ pod Mi- ścią Biłka. Brał udział w potyczkach w pod Rynarzewem 19 czerwca 1919 r. chałowem 28 września 1919 r. Węglewie (7 maja do 27 maja 1919 r.), w Jan Maj, syn Wojciecha (ur. 1845) i walkach pod Janczynuk i Biłką (Galicja Michaliny Cerba (ur. 1870). Urodzony w wschodnia). Rysopis: „wysokość 170 cm, Konarzewie 9 lipca 1895 r., zamieszkały dr Piotr Dziembowski

z dróg gminnych. Nawet jak jedziemy Kolekcjoner rodzinnie na wakacje muszę wstąpić do kilku urzędu w miejscowościach, które - Moje podróże samochodem przez znajdują się po drodze – wyjaśnia Piotr Polskę trwają dłużej niż mogłyby trwać, Furtak, kolekcjoner znaczków pin. gdybym prosto jechał do celu. Rzadko Mieszka w Chojnicach na Pomorzu. przemieszczam się ekspresówkami. Urząd Gminy Dopiewo odwiedził w końcu Często zbaczam z kursu i korzystam lutego tego roku. Wracał z Dolnego Ślą- maj 2018 19 hobby / kuchnia

ska, z ferii zimowych, z żoną i z synem. tych, które można zebrać z tego terenu - Syn towarzyszył ojcu w polowaniu na 118 na 140. Ewenementem kolekcji jest kolejny pin, żona została w aucie, jak 50 znaczków zagranicznych. – Tu nie zwykle, przyzwyczaiła się. mam napięć, ale nawet zagranicą nie Znaczki pin najczęściej dostrzegamy potrafię sobie odmówić próby zdobycia w mniej licznych zestawach jako ozdoby przypinki – tłumaczy kolekcjoner. toreb obieżyświatów lub pojedynczo w - Takie hobby to doskonała lekcja klapach marynarek oficjeli. geografii i historii. Zawsze przy okazji - Moja kolekcja liczy dziś ponad wizyty staram się dowiedzieć czegoś o 1600 znaczków. Mam cztery albumy miejscowości, którą odwiedzam i której uporządkowane według województw znaczek wpinam do albumu. – mówi podzielonych na powiaty. Zdaję sobie Piotr Furtak. sprawę, że nie uzbieram w stu procentach – Utrzymuję stały kontakt z kolegami, znaczków reprezentujących samorządy, którzy podzielają moje zainteresowania. bo nie wszystkie jednostki produkują Odwiedzam wystawy poświęcone znacz- takie przypinki, ale staram się wszę- kom pin. Spotkania z innymi zbieraczami dzie, gdzie jestem, wpaść do urzędu, herbów dają możliwość powiększenia by zapytać. zbiorów. Początek kolekcji dał znaczek pin z Z pewnością zanim Piotr Furtak Lęborka, który pojawił się na redakcyj- wróci z rodziną z ferii do domu, odwie- nym biurku Piotra Furtaka kilka lat temu, dzi niejeden urząd i nie raz wystawi na wówczas dziennikarza „Dziennika Bał- próbę cierpliwość żony, ale i kolekcję tyckiego”. Najwięcej herbów hobbysta ma powiększy o kilka pin-ów. z województwa wielkopolskiego, bo 150 z 180, ale z województwa pomorskiego uzbierał procentowo najwięcej spośród Tekst i fot. Adam Mendrala

• glutation - wzmacnia układ od- Sezon na szparagi pornościowy, wspomaga wątrobę w procesie oczyszczaniu organizmu Nastał upragniony czas dla tych, któ- z toksyn, zapobiega rozwojowi korzy są smakoszami szparagów. W naszym mórek nowotworowych i choroby kraju sezon szparagowy przypada na Alzheimera; maj i czerwiec. Szparagi można kupić • błonnik - poprawia perystaltykę też poza sezonem, ale te importowane, (ruchliwość) jelit; to już nie ten zapach i smak, więc delek- • inulina - zapewnia prawidłowe tujmy się póki sezon szparagowy trawa. funkcjonowanie układu pokar- W Wielkopolsce szparagi są warzywami mowego. przyjęć komunijnych. Krem szparagowy Szparag uważany był przez róż- z groszkiem ptysiowym gości uroczyście ne cywilizacje za afrodyzjak – dzięki na stołach. fallicznemu kształtowi odgrywał rolę Szparag jest byliną o śródziemno- symboliczną. Rzymianie dedykowali go morskim rodowodzie. Podobno pochodzi bogini miłości Wenus, zaś na Bliskim z terytoriów okalających Morze Śród- Wschodzie przypisywano szczególne wła- ziemne od wschodu i z Azji Mniejszej. To ściwości miłosne szparagom w daniach, stamtąd rozprzestrzenił się po Europie. w których występowały w połączeniu z Powierzchnia krajowych upraw szpa- niskiej kaloryczności i zawartości 95 pro- żółtkiem. raga szacowana jest na około 2,5-3 tys. cent wody szparagi są skarbnicą witamin Mogłabym rozpisywać się długo o ha. Wciąż powstają duże szparagarnie i składników mineralnych, takich jak: tym warzywie, jaką miał historię w mo- z kapitałem zagranicznym, które roz- • kwas foliowy - niezbędny pierwia- jej miejscowości, ale jako ciekawostkę proszone są po całej Polsce. Dotychczas stek dla kobiet w ciąży, spowalnia podam że” warzywko” to skromnie rosło głównie Niemcy i Holendrzy zakładali proces starzenia się i pomaga w sobie w warzywniaku przy pałacowym plantacje na szparag bielony. Obecnie na regeneracji uszkodzonych komó- ogrodzie rodziny vonTempelhoff. Po woj- nasz rynek wchodzą Anglicy z produkcją rek, wspomaga też pracę układu nie kierownik szkoły podstawowej, która szparaga zielonego. Tendencja światowa krążenia; powstała w pałacu, Jan Piontek – mój zmierza w kierunku zwiększenia spo- • witaminy C i E oraz beta-karoten - dziadek, z zamiłowania biolog i ogrodnik, życia zielonych szparagów. Jednak my poprawiają kondycję skóry, włosów uratował kilka krzaczków szparagowych nadal jesteśmy smakoszami tego tra- i paznokci; i parę lat je hodował. Mam przepisy, dycyjnego szparaga białego, świeżego • asparagina - wspomaga pracę nerek które pochodzą od mojej babci - Ger- lub przetwórczego. Warto dodać, że w i odpowiada za prawidłowy poziom trudy Piontek, która zawsze mówiła że Dąbrówce jest Rolnicza Spółdzielnia nawodnienia organizmu; to ”bogate warzywo z pańskiego stołu”. Produkcyjna, która przetwarza m.in. Nasze wiadomości o tym warzywie są szparagi. Szparagi przetworzone są re- • wapń, fosfor, potas - dwa pierwsze na tyle dostateczne, że możemy przejść welacyjne do podania w galarecie lub pierwiastki odpowiadają za kondycję do konsumpcji. Najpierw jednak podam w postaci kremu szparagowego. Można kości i zębów. Z kolei wysoka ilość przepis – niewyszukany, bo teraz wszyscy otworzyć sobie słoik i bezpośrednio zjeść potasu i niska zawartość sodu, w chcą zjeść szybko i dobrze. Przepis został jako przystawkę. połączeniu z asparaginą, sprawiają, przeze mnie wielokrotnie sprawdzony. Szparagi są dietetyczne, ponieważ w że szparagi mają właściwości mo- 100 g zawierają tylko 18 kalorii. Mimo czopędne;

20 maj 2018 kuchnia / psychologia

• pęczek szparagów białych lub zielonych • posiekany koperek P r z y g o t o w a n i e 1. Przygotowanie szparagów (decyzję podejmujemy sami czy szparagi maja być białe czy zielone): białe obieramy od główek w dół cieniutko nożem, usuwając włókna i 2 cm od dołu .Zielonych nie obieramy, lecz obcinamy do momentu jak paznokciem wyczujemy miękki miąższ, sprawdzając od dołu tj. ok. 10 cm. Białe gotujemy 10-15 minut, a zielone ok. 8 minut, Tak przygotowane szparagi wyjmujemy z wody i studzimy. 2. Jajka, śmietanę, mąkę, kremówkę, 5. Odkrywamy pokrywkę i kładziemy wodę i przyprawy miksujemy. płaski talerz odpowiadający wymia- Placek ze szparagami rami patelni i odwracamy patelnię. dla 4 osób 3. Na rozgrzaną patelnię wlewamy oli- Potem ponownie zsuwamy placek na wę i masę jajeczną. Na nią kładziemy patelnię i smażymy jeszcze 5 minut. pokrojoną szynkę i szparagi (parę Składniki: kawałków zostawiamy do ozdoby 6. Na wierzchu kładziemy szparagi • 4-6 jaj na wierzch). i posypujemy koperkiem. • 0,5 szklanki śmietany- kremówki 4. Łopatką delikatnie odchylamy brze- 7. Placek możemy robić nawet poza gi masy jajecznej, aby wlewała się sezonem, kupując słoik szparagów, • 0,75 szklanki wody (może być ga- np. w RSP Dąbrówka. zowana ) płynna jej część z wierzchu pod spód ciasta. Następnie w kilku miejscach • 4 łyżki mąki Smacznego życzy robimy dziury, aby masa przesią- Barbalena, Sołtys Dąbrówki • sól i pieprz do smaku kła do dołu patelni. Przykrywamy Fot. Barbara Plewińska • 4 plastry szynki (pokrojone w paski) pokrywką na 5 minut. Bądź dla siebie ważny! Ewa Ewa jest kobietą po 30., mamą trójki dzieci. Jej dniem rządzi rutyna. datkowe, dbanie o wystrój i porządek w Codziennie wstaje rano, odwozi dzieci domu, obiad na następny dzień. do przedszkola i szkoły, następnie je- Wieczorem nie ma już sił na nic. dzie do pracy. Po pracy szykuje obiad Zmorą dzisiejszych czasów jest dąże- dla rodziny, bawi się z dziećmi, odrabia nie do perfekcji. Jednak jeżeli goni się zadania domowe, kładzie dzieci spać i … resztkami sił, wiele rzeczy robi się dla pada ze zmęczenia. Kiedy zrobi coś dla innych, nie dla siebie. Jeżeli nie potrafi siebie, ma wyrzuty sumienia, że poświęca się odpuszczać, to istnieje duże praw- czas sobie, a nie rodzinie. Ewa już nie dopodobieństwo, że kiedyś przyjdzie pamięta, kiedy ostatni raz widziała się taki moment, w którym organizm tego z koleżankami, była u kosmetyczki, lub nie wytrzyma. Przekroczymy wówczas po prostu przeczytała książkę. Kiedy cienką granicę równowagi, za którą jest inni ją o coś proszą, nie umie odpowie- załamanie, depresja, lęki, itd. dzieć: nie. Asertywność nie jest jej mocną Zdrowie mamy jedno. Nasz organizm stroną. Ewa ciągle ma poczucie, że jest działa jak wielka synchroniczna i harmo- głownie dla innych - że ona sama jakby nijna maszyna, w której jeden element nie istniała, że w tym, co robi, jakby jej zależy od działania innego. Dlatego tak nie było. istotne jest holistyczne podejście do siebie i funkcjonowania swojego organizmu. Andrzej Maszyna, na przykład samochód, Andrzej 45 lat, pracuje na wysokich ma szansę sprawnie funkcjonować obrotach. Jest w pracy już o 6 rano, jeżeli zadbamy o cykliczne przeglądy, kończy o 21.Sam nie wie, dlaczego tyle jeżeli jeździmy nim po dobrych dro- pracuje. Nie potrzebuje aż tyle zarabiać, gach i tankujemy właściwe paliwo Tak jednak to nie finanse są powodem ob- jest też z organizmem ludzkim - jeżeli ciążenia pracą. Zmęczenie daje mu się W dzisiejszych zabieganych czasach regularnie się badamy, prawidłowo się we znaki, coraz trudniej podnieść mu coraz trudniej znaleźć przestrzeń na odżywiamy, a nasze myśli i uczucia są się rano z łóżka. Boli go kręgosłup, ma zadbanie o samego siebie. Jest czas na ”dostrzeżone i przepracowane”, mamy napadowe bóle głowy. pielęgnację dzieci i wyrobienie normy szansę na życie w zdrowiu, w poczuciu w pracy, uszczęśliwianie partnerów, równowagi. rodziców, teściów, współpracowników Przedstawię to na przykładzie osób i szefów. Wożenie dzieci na zajęcia do- wymyślonych na potrzeby tego artykułu. maj 2018 21 psychologia / zwierzęta

Tomek wszystko. Nie wychodzą na randki, rozmawiają Tomek jest uzależniony od pochwał tylko o dzieciach, albo o szefa. Ważne jest dla niego, żeby być tym, co załatwić z bieżą- docenionym. Jego myślenie o sobie uza- cych, domowych spraw. leżnione jest od opinii innych. Kiedy nie Kiedy tylko zdarzy się słyszy dobrych słów o sobie z zewnątrz, moment, że mogliby po- czuje się pusty w środku. Tomek “nie być razem, mają wyrzu- słyszy” swojego ciała, które mówi mu: ty sumienia względem „Odpuść!” „To za dużo!” „Zwolnij!”. dzieci, że nie poświęcają Nie zastanawia się również nad swoją im czasu, tylko sobie. silną potrzebą bycia zauważonym i Ich bliskość w relacji docenionym. małżeńskiej pomału od- Marta chodzi w zapomnienie. nasz kolejny ruch. Cegiełka po cegiełce Takie przykłady można by mnożyć. budujemy siebie i otaczający nas świat. Marta to wysportowana smukła ko- Są one niczym innym, jak zaniedbywa- Jesteśmy tym, co myślimy. Nasza rze- bieta, około 40 lat. Bardzo dba o to, co je. niem siebie. czywistość jest tym, co tworzymy w Uprawia sport. Ma stały harmonogram Kim jesteś dla samego siebie? Kogo naszych umysłach, a potencjał umysłu dnia. Wszystkie badania w normie. Jed- widzisz w lustrze? Jak często jesteś dla tak naprawdę nie ma granic. Od myśli nak nie czuje się szczęśliwa. Ma tendencję siebie dobry i wyrozumiały? Czy bywa, że i uczuć zaczyna się nasze ja. Zatrzymaj do “zamiatania problemów pod dywan”. czujesz się nadużyty i wykorzystany przez się! Zobacz je, a następnie zdecyduj, jaki Kiedy czuje smutek, żal, złość – udaje, innych. Twoje granice wyraźnie zostały będzie twój następny krok? że ich nie ma. Upycha je w zakamarkach naruszone? Być może czas się zatrzymać swojej duszy, a one nieproszone wycho- i powiedzieć sobie jasno i wyraźnie: OD Jaki będzie twój następny krok? dzą w najmniej oczekiwanych momen- DZIŚ JESTEM DLA SIEBIE WAŻNY! tach. Uśmiech stale gości na jej twarzy. Od dziś realnie, z pełną uwagą patrzę „Negatywne“ emocje nie mają prawa się na to, co się ze mną i wokół mnie dzieje. pojawiać. Marta żyje w ciągłej dysocjacji Katarzyna Michalska, ”Pamiętaj, z pustej szklanki nie prze- od prawdziwych emocji. Psychoterapeutka lejesz niczego do cudzej. Najpierw musisz Jan i Maria wypełnić swoją szklankę”(I. Wentz), żeby Autorka prowadzi gabinet psycho- móc dzielić się sobą z innymi. terapii w Centrum Medycznym Dą Jana i Maria są małżeństwem. Mają Codziennie stajemy przed wyborem. brówka, przy ul. Herbowej 2 i stronę dwójkę cudownych dzieci. Poświęcają Każda chwila naszego życia to wybór. internetową: mpsychoterapia.pl im każdą wolną chwilę. Zrobią dla nich To czas, kiedy od nas zależy, jaki będzie Pierwotna socjalizacja kotów

ni wędrowcy”, dla których spełnieniem pewnia pożywienie, dba o bezpieczne marzeń będzie wyciągnięcie się na szafie i ciepłe schronienie, stymuluje układ i obserwowanie z wysokości codziennej wydalniczy), ale dba również o ich rozwój domowej krzątaniny. Są w końcu i tacy, psychiczny: uczy dzieci jak komunikować których cechuje nieśmiałość i płochli- się pomiędzy sobą, odczytywać sygnały wość i którzy najszczęśliwsi będą śpiąc wysyłane przez inne koty, jak polować, w kartonie za kanapą. gdzie załatwiać potrzeby fizjologiczne, Charakter to jednak nie wszystko. zachęca do eksploracji i poznawania Już w czasie życia prenatalnego kształ- otaczającego świata, stawiając przed tuje się to, jaki kot będzie po przyjściu kociakami nowe wyzwania. Bardzo na świat. Na jego siłę, tak fizyczną jak istotne jest również rozpoznanie przez i psychiczną, mają wpływ: kondycja kocięta tzw. granic bólowych, których Zwierzę obecne w domu powinno być matki, dostęp do pożywienia, wody i uczą się ich w czasie zabawy z matką i dla nas źródłem radości. W jego obec- bezpiecznego schronienia, ale również rodzeństwem, a które wytyczają wąską ności chcemy czuć się dobrze i swobod- szeroko rozumiany komfort jej funk- granicę między beztroskimi igraszkami nie. Marzymy, aby pupil obdarzał nas cjonowania i spokój, w którym może a wyrządzającym krzywdę atakiem. czułościami, przychodził na kolana, gdy przeżywać okres ciąży. Po narodzinach Zbyt wczesne odsadzenie od matki zmęczeni po pracy oglądamy telewizję rozpoczyna się najważniejszy dla kociąt jest dla kociąt poważnym zagrożeniem lub mruczał na dobranoc ułożony koło okres. W przeciągu pierwszych 12 ty- (nawet wówczas, gdy potrafią już samo- nas na łóżku. Często jednak zdarza się, godni życia (choć coraz częściej mówi dzielnie pobierać pokarm i korzystać że nasz kot zamiast domagać się i szukać się o przedziale 14-16 tygodni) muszą z kuwety). Kociaki mogą cierpieć na kontaktu z nami, nieustannie chowa się nauczyć się wszystkiego, co będzie im syndrom zjadania rzeczy niejadalnych, po kątach, śpi w najgłębszym zakamarku niezbędne w dorosłości. Muszą stać się być mniej sprawne fizycznie, przejawiać garderoby i gryzie po rękach, gdy próbu- kotami. Cała wiedza i wszystkie umie- nadmierny odruch ssania (nazywany też jemy go dotknąć. Dlaczego tak się dzieje? jętności, które posiądą w tym czasie, czasem kocią chorobą sierocą). Takie Podobnie jak u ludzi, każdy koci pozostaną wraz z nimi na całe życie. zwierzęta często nadmiernie przywią- osobnik na odmienny charakter i tem- Najlepszym, co może spotkać kocięta zują się do ludzkich opiekunów, mają perament. Są koty z natury łagodne, w okresie pierwotnej socjalizacji jest po- tendencję do wzmożonej wokalizacji, tolerancyjne i spokojne. Są „kolankowi zostawanie wraz z matką i rodzeństwem. przejawiają trudności w zabawie związa- miziacze”, którzy skorzystają z każdej To od nich kocię uczy się typowych dla ne z nierozpoznaniem granic bólowych. okazji, aby otrzymać od człowieka choć gatunku zachowań. Kocica dba nie tylko Dla uniknięcia powyższy w przypadku trochę pieszczot. Są „niezależni samot- o fizyczny dobrostan swoich dzieci (za- kocich sierot powinno się zapewnić im

22 maj 2018 zwierzęta

znane jest im poczucie strachu. Z tego względu można w pierwszych trzech miesiącach życia przyzwyczaić kotki do obcowania z różnymi, również bardziej stresującymi bodźcami. Kociaki, które we wczesnym dzieciństwie mia- ły pozytywnie nacechowany kontakt z ludźmi czy przedstawicielami innych gatunków, będą łatwiej nawiązywać z nimi pozytywne relacje w przyszłości. W tym okresie możemy również przyzwy- czaić kocięta do akceptacji dotyku, zabie- gów pielęgnacyjnych czy też po prostu przygotować je do późniejszego życia w domu, w którym zetknąć się z pewnością z pracującym odkurzaczem, pralką lub ogrodowym zraszaczem. leczki, pozostawmy ją przez pierwsze Już za parę tygodni pojawią się na trzy miesiące z osobą, która najlepiej świecie owoce wiosennych kocich go- zadba o jej potrzeby – z kocią mamą, a dów, zwanych potocznie „marcowaniem”. jej ludzkich opiekunów poprośmy, aby opiekę matki zastępczej lub przynajmniej Wiele osób będzie próbowało znaleźć zadbali o rozwój dobrych relacji nowo- umieścić je w jednym domu z dorosłym opiekunów dla kociąt, które powiją się w narodzonych kociąt z człowiekiem. Jeśli osobnikiem, od którego będą mogły na- ich ogrodach, piwnicach, na działkach, jednak nasza wrodzona niecierpliwość uczyć się bycia kotami. zapełnią się również klatki w schroni- nie pozwala nam czekać aż 3 miesięcy, Okres pierwotnej socjalizacji jest jed- skach i fundacjach. Zachęcam do otwo- rozwiązanie jest tylko jedno: przygar- nak niezwykle ważny z jeszcze jednego rzenia drzwi domów i serc na kociego nijmy całą kocią rodzinkę. powodu. W tym czasie kocięta uczą się domownika. Przestrzegam jednak, aby niezwykle szybką, są bardzo ciekawe, robić to mądrze. Nawet jeżeli marzymy Aleksandra Matylla a do pewnego wieku fizjologicznie nie o przygarnięciu maleńkiej kociej ku- Fot. Arch. Aleksandry Matylli

samicy (wadery) i młodego pokolenia Wilk w WPN jakim są tegoroczne szczenięta i ich o rok starsze rodzeństwo; czasem pojawia się W liczącej już ponad 61 lat historii brat basiora albo siostra wadery. Zda- Wielkopolskiego Parku Narodowego, rza się, że do watahy dołącza obcy wilk, nagrania wilka migrującego przejściem który zostaje zaakceptowany i staje się dla zwierząt miały miejsce trzy razy: 11 grudzień 2011 r. członkiem rodziny. W stadzie dowodzi grudnia 2011 r. (nagranie nocne), 17 maja również wymieniony w Załączniku II najsilniejsza para dorosłych wilków zwa- 2013 r. (nagranie dzienne) i 30 marca Dyrektywy Siedliskowej jako gatunek na parą alfa. Wilki samotne to najczęściej 2018 r. (nagranie dzienne). Informacje o priorytetowy. młodociane osobniki, które opuszczają prawidłowym rozpoznaniu gatunku zo- Wilk należy do rodziny psowatych watahę w poszukiwaniu nowego teryto- stały potwierdzone przez Prof. Andrzeja Canidae, której przedstawicielami są rium i partnera. Ale niektóre samotnie Bereszyńskiego. Przejście dla zwierząt, między innymi szakale, kojoty, lisy i psy wędrujące wilki to osobniki dorosłe, które o którym mowa, znajduje się na terenie domowe. Podstawową jednostką socjalną w wyniku konkurencji w watasze zmu- WPN, nad drogą krajową nr 5 Poznań w wilczej społeczności jest wataha, czyli szone są ją opuścić. W stadzie obowiązuje – Wrocław w okolicy Dębienka i od 11 grupa osobników, które wspólnie polują, hierarchia, a poszczególne osobniki ko- lat objęte jest stałym, całodobowym wędrują i odpoczywają. Wilcza rodzina munikują się między sobą mowa ciała; monitoringiem. potrzebuje obszaru od 100 do 300 km2. postawą i mimiką (specyficzne ułożenie Wilk (Canis lupus) jest chroniony Wielkość watahy liczy zazwyczaj od 4 do uszu) oraz wydając charakterystyczne w Polsce od 1998 r. Obecnie jego status 6 osobników; liczebność zależy przede dźwięki (wycie, szczekanie, warczenie, ochrony ścisłej jest regulowany przez wszystkim od dostępności odpowiedniej skomlenie, piski itd.), a także wydzielając Rozporządzenie Ministra Środowiska bazy pokarmowej (im więcej pokarmu feromony i znacząc teren odchodami. z 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony tym terytorium mniejsze) i schronień. Wilki mają doskonały węch i słuch. gatunkowej zwierząt. Możliwe jest dla Wataha składa się z samca (basiora), Wzrok wilka podobnie jak i psa nie jest niego ustanowienie strefy ochronnej do 500 m od miejsca rozrodu (najczęściej nory), w okresie od 1 kwietnia do 31 sierpnia. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (tak jak do wszystkich innych zwierząt objętych ochroną) zabronione jest zabijanie wilków, a także ich okale- czanie, chwytanie, płoszenie, przetrzy- mywanie, niszczenie nor i niepokojenie przebywających w nich zwierząt. Wilk znajduje się w załączniku Konwencji Berneńskiej wymieniającym gatun- ki ściśle chronione. Podlega on także Konwencji Waszyngtońskiej w sprawie międzynarodowego zakazu handlu wy- maj 2013 r. mierającymi gatunkami zwierząt. Jest maj 2018 23 przyroda

marzec 2018 r.

najlepszym zmysłem tego drapieżnika; jest mniejszymi gatunkami takimi jak: warmińsko-mazurskie, mazowieckie i (w dzień widzą gorzej od człowieka, w zające, bobry, ptaki, ryby, płazy, gady podlaskie. Tak ważne jest pozostawie- nocy zdecydowanie lepiej). Wilki są a nawet owoce leśne i grzyby. Młode nie niezabudowanych korytarzy migra- wędrowcami, potrafią w ciągu doby, w otrzymują częściowo przeżuty pokarm cyjnych (ekologicznych), aby zwierzęta razie potrzeby, pokonać kilkadziesiąt od wszystkich członków watahy. mogły swobodnie przemieszczać się w kilometrów, ale najczęściej przebywają Wilki odgrywają bardzo ważną rolę w celu poszukiwania partnera, pokarmu, na swoim terytorium. ekosystemie – dokonują naturalnej selek- czy miejsca rozrodu. Wiele wspólnych cech ma z wilkiem cji. Ich ofiarami najczęściej są osobniki Wielkopolski Park Narodowy ma nasz pies domowy, który od niego po- stare, chore i osłabione, a także zwierzęta powierzchnię ponad 7,5 tys. ha, w tym chodzi. Wilk w porównaniu do psa ma młode poniżej pierwszego roku życia. 4,5 tys. ha lasu czyli 45 km2 – jak wynika wyższą, choć stosunkowo wąską, klatkę Należy pamiętać, iż wilki zawsze polują z badań naukowych jest to stanowczo piersiową i dłuższy tułów. Nogi jego są z głodu, a nie z chęci zabicia ofiary. Nie za mała powierzchnia, aby wilcze wa- długie, przystosowane do szybkiego atakują ludzi, są płochliwe, wręcz boją tahy zechciały tu zostać na stałe. Wilki przemieszczania się na duże odległo- się ludzi i przed nimi uciekają. uchwycone okiem kamery w Parku to ści oraz do poruszania się w głębokim Populacja wilka w Polsce szacowana najprawdopodobniej osobniki migrujące, śniegu. Łokcie są skierowane częściowo jest na ponad 1000 osobników. Bytują one ale… czas pokaże. Może kiedyś wilki będę do wewnątrz, a stopy na zewnątrz, przez we wszystkich większych lasach północ- stałymi mieszkańcami Parku. Byłaby to co przednia i tylna noga tej samej stro- no-wschodniej i wschodniej części kraju, piękna wizytówka i świadectwo bogac- ny ciała poruszają się w tej samej linii. w Karpatach i w Sudetach oraz w Polsce twa ekosystemów tego cennego obszaru. Kończyny przednie wilka, tak samo jak zachodniej (Puszcza Notecka, Puszcza psa, są zakończone pięcioma palcami Zielonka). Wybierają do życia obszary o Kadry z sekwencji filmowych z zare- (jeden z nich nie dotyka powierzchni wysokiej lesistości, niskim zagęszczeniu jestrowanymi wilkami na przejściu dla gruntu), a tylne czterema. dróg i najczęściej z dala od aglomeracji zwierząt w Wielkopolskim Parku Naro- Długość wilczego tropu wynosi 10–13 miejskich. Długodystansowe wędrówki dowym; w 2011 r. (nagranie nocne), w cm, a szerokości 8–9 cm. Jeśli wataha wilków pokazują jak ważne jest prawi- 2013 r. (nagranie dzienne) i w 2018 r. idzie truchtem, to trudno jest policzyć dłowe rozmieszczenie korytarzy ekolo- (nagranie dzienne). ilość wilków, gdyż stąpają one „trop w gicznych, które pozwalają na swobodne trop” zostawiając tylko jeden ślad. Po- migrowanie i wymianę genów pomiędzy dr inż. Małgorzata Górna ruszają się w ten sposób, gdyż jest im populacjami. Dla przykładu, młody wilk główny specjalista ds. łatwiej, a nie dlatego - jak powszechnie o imieniu Alan w 2009 r. przemierzył ochrony przyrody się sądzi - by zmylić człowieka. przez środkową Europę ponad 1400 km. Naturalnym pokarmem wilka na Migrował z Niemiec, przez Polskę, na Wielkopolski Park Narodowy całym świecie są dzikie ssaki kopyt- Litwę i Białoruś. Odwiedził cztery kra- Jeziory, 62-050 Mosina ne, w Polsce głównie jelenie, dziki i je i sześć polskich województw: lubu- [email protected] sarny. Podstawowa dieta uzupełniana skie, zachodniopomorskie, pomorskie,

Leżąc w błotku

Na ogół chodzę na zdjęcia sam lub z kolegą Jackiem z Walerianowa. Ostat- nio dołączył do zespołu kolejny pasjonat przyrody: Jacek ze Skórzewa, którego przy okazji pozdrawiam. Jako, że naj-

24 maj 2018 przyroda - fotografika

lepiej poznawać się w boju, na pierwsze spotkanie wybraliśmy się na wspólne leżenie w błotku. Co takiego kryje się pod tą tajemniczą nazwą? Tuż za granicą naszej Gminy, przy jeziorze Strykowskim, zauważyłem jakiś czas temu spore rozlewisko na środku łąki. Był początek kwietnia, puściły lody i poziom wody na rozlewisku stopniowo opadał, odkrywając zalany dotąd teren, czyli tak zwane błotko. Takie miejsca uwielbiają żurawie, gęsi, ptaki brodzące i mewy. Z łatwością mogą wygrzebać w miękkiej glebie tłuściutką „wąsionkę” czy jakiegoś żuczka. Wzięliśmy karimaty, by nie leżeć bezpośrednio na podmokłym gruncie i siatki maskujące, by się schować przed czujnym okiem ptaków. Umówiliśmy się o 4 rano przy stacji paliw w Stęszewie. Na miejscu byliśmy na godzinę przed świtem. Pozostało przemaszerować prawie kilometr w kompletnej ciemności żeby nie płosząc ptaków zbliżyć się do rozlewiska. Swoją drogą znacie kogoś, kto bez mrugnięcia okiem poszedłby w kompletną dzicz z dwoma nieznanymi,

maj 2018 25 sport

postawnymi, ubranymi w moro typami, w środku nocy? Ja znam kilka takich osób i jeżeli chodzi o zdjęcia niektórych gatunków zwierząt sam bym szedł jak w dym. W planie mieliśmy fotografowane żurawi i dzikich gęsi które licznie się tam pojawiały. Niestety te ptaki nie dopisały tym razem. Ale nie spłoszyliśmy ich swoim przybyciem. Po prostu na noclegowi- sko wybrały akurat rozlewisko na innej łące. Pojawiły się natomiast samotniki, czajki i mewy. Dlatego tym razem dzielę się z Wami ich portretami. Tekst i fot. Michał Bartkowiak Autor od grudnia 2015 r. publikuje zdjęcia przyrodnicze na Facebo- ok’u – na profilu „Dzika Strona Gminy Dopiewo”. Prowadzi też stronę: miodybartkowiaka.pl

O tym powinniśmy pamiętać zawsze, bez 150 centymetrów ! względu na to, czy siedzimy wygodnie w fotelu auta, czy na siodełku rowerowym. Maja Włoszczowska i Bartosz Hu- go roku mnóstwo rowerzystów, a prze- Do zapamiętania: Kierowca, mi- zarski zostali ambasadorami ogólnopol- cież, zgodnie z prawem, są oni tak samo jając rowerzystę, powinien zacho- skiej kampanii „150 centymetrów”. Ci pełnoprawnymi użytkownikami ruchu wać bezpieczny odstęp, wynoszący utytułowani kolarze wspierają kampa- drogowego, jak kierowcy samochodów. nie mniej niż 1,5 metra. nię społeczną, będącą częścią projektu Akcja promuje też wzajemne zro- AM „Teraz rower”. Celem jej jest poprawa zumienie i szacunek obu grup. Kultu- bezpieczeństwa dla rowerzystów na pol- ra korzystania z drogi i przepisy ruchu Graf. Kampania 150 centymetrów skich drogach, a także relacji między drogowego obowiązują obydwie strony. kierowcami i rowerzystami. Aż 62% rowerzystów nie czuje się bezpiecznie na ulicy. 89% obawia się niebezpiecznych zachowań ze strony kierowców samocho- dów. 87% rowerzystów odczuwa strach lub niepokój, gdy samochód niedotrzy- muje odpowiedniej odległości. To wię- cej niż nadmierna prędkość (59,6%) i zajeżdżanie drogi (56,4%). O ile kierowcę „chroni” na drodze maska samochodu, o tyle rowerzysta pozostaje bez jakiejkolwiek „warstwy ochronnej”. W wypadkach drogowych ginie lub zostaje okaleczonych każde-

26 maj 2018 kultura

Wiosenny Głodomor

Przesympatyczne stwory głodomory powróciły do Konarzewa. 27 kwietnia sala widowiskowa CRK Konarzewo ponownie zamieniła się w bajkową kra- inę kudłatych, prześmiesznych lalek. Koncert muzyczno-lalkarski, specjalnie stworzony z myślą o najmłodszych, odbył się już po raz drugi, jednak tym razem w zupełnie innej odsłonie. Opolski Tercet 4-Mation, laureatów programu „Szansa na Sukces” oraz wspomniane stwory głodomory stworzone przez Kon- rada Kony Czarkowskiego – uczestnika

Nie zabieraj nas! My też mamy swoje mamy

Jeśli znajdziesz osamotnione zwierzę nie oznacza to, że zostało porzucone. Rodzice są w pobliżu gotowi pomóc w razie potrzeby. Oddalają się czasem, by odwrócić uwagę drapieżnika od młodych. Pod żadnym pozorem nie dotykaj zwierząt, narażasz się na atak rodzica lub zarażenie się chorobą odzwierzęcą, zostawiasz swój ślad zapachowy, który może spowodować odrzucenie potomstwa.

polskiej edycji „Mam Talent” zaprezen- towali publiczności największe przeboje muzyki dziecięcej: „ Puszek Okruszek”, „Co powie tata” czy „Szczotka, pasta, kubek”. Koncert, przeplatany zabawnymi monologami lalek, rozbawił nie tylko dzieci, ale także rodziców. Na koniec każdy mógł sobie zrobić zdjęcie i zdobyć autografy. Tekst i fot. GBPiCK w Dopiewie maj 2018 27 poezja

Kończąc podróż, Nareszcie coś drgnęło. Jak w gaju Król Wszechświata wyciska łezkę Kąskiem poezji głębokiej wiary. częstuję czytelników. Zanim opustoszeją kokony Przecież i dla mnie Aldona Latosik, 16 IV 2018 rozwarł ramiona. Przemarznięta nagość przyodziała Aldona Latosik, 1 V 2018 majowe szaty. Straż Pożarna – 998 Bajka edukacyjna Żywe samolociki Wietrzną nocą niskich pułapów, Krzysiu bawi się w strażaka, na rozpostartych Kiedy ucichły właśnie dostał wóz strażacki. wachlarzach skrzydeł, rozboje wiatru, Głośny sygnał ma zabawka, latając nad głowami, domy, jak każdej nocy barwne lampki i odblaski. rozpalają iskry majaczą własnym rytmem. nie tylko Tuż za szybą ptak przeleciał, pod rusztami Przebijając, chłopiec w okno spojrzał żwawo. ogrodowych schadzek. zdrętwiałym wzrokiem Nie chciał wierzyć własnym oczom, dym na Rynku zauważył. Aldona Latosik, 19 IV 2015 pociemniałe tafle szyb wyszeptała wieczorną modlitwę. Krzyś do Straży zna już numer, dwie dziewiątki i ósemka. Majowe uroki Chwała Bogu na Wysokościach, Chłopiec widział kiedyś pożar a na ziemi ludziom pokój i ten numer zapamiętał. Kobierzec ściany, Jego upodobania. Dzwoni choć się denerwuje, utkany z igieł nie wie, czy sobie poradzi. rozchwiał porywisty wiatr. Aldona Latosik, 15 IV 2018 Szybko numer wystukuje, - słucham, tu Komenda Straży. Gałęzie bzów zaglądają do okien. Poetka Dyspozytor na dyżurze, Wśród śpiewu pyta szybko, co się stało? skrzydlatych kochanków, Bez względu na aurę, - Tam się pali ogień duży, kipią majową esencją. wichrów, świstów dach zajęło prawie cały. i grzmotów raniących boleśnie Wzdycham wonią poetka pisze. - Gdzie się pali, adres znasz? rozdzwonionych - znam - to w samym środku Rynku. dzwonków konwalii. Ze strzępów myśli, - Ile chłopcze ty masz lat? spływają pojedyncze słowa. - jeszcze nie skończyłem sześciu. Znak, że miododajne owady Kropki łez - Już wysyłam wóz z ekipą, nie nadążają z robotą. rozbryzgują się - ty mi powiedz jeszcze proszę, Aldona Latosik, 3 V 2018 na pobladłym polu kartki. trudno było zapamiętać, numer dziewięć, dziewięć, osiem? Kiedy do cna ustalaną spływać - Nie !– to tylko trzy cyferki, Nareszcie ruszył, spod powiek strumyki, więc nauczyć się jest łatwo. wersy nabiorą sensu . To wysiłek niezbyt niewielki, mknie, za to bardzo jest przydatny. przedzierając, Poetka pisze, jak papier powietrze. bo taka jej rola. Na sygnale auto jedzie, kolor ma, jak piękny mak. Wlokę wzrokiem Aldona Latosik, 12 IV 2018 Straż drabinę długą wiezie, przez rozświetlone po niej wejdą ponad dach. tafle szyb. Z góry strumień wody puszczą, Kadry zapisane Jak każdej nocy albo gęstą białą pianę. pod powiekami, Groźny płomień wnet zaduszą, przechowam Moczę pióro w atramencie by nie poszedł ogień dalej. na późniejsze czasy. niczym wędkę w pobliskim stawie. Słowa łowię jak ryby. Krzyś się poczuł bardzo dumnie, Z płacht z tego, że znał numer Straży. rozrzuconych po polach, Pochowane w zwojach, Cyfry dziewięć, dziewięć osiem, żółć zalewa oczy, same wpadną do sieci. zapamiętać winien każdy. nozdrza drżą zachwytem. Nad ranem 998 – Straż Pożarna Przydrożny dywan zaczyna świtać rozchylił płatki nie tylko za oknem. Aldona Latosik,24 IV 2015 jak tym spod Monte Casino.

28 maj 2018 książki / kultura

– dziewczynki, które uzdrawiają chore Nowości w naszej Bibliotece magiczne istoty i dbają o nie. Ostatnia z nich niedawno opuściła Farmagię, Prezentujemy wybrane nowości krywa tajemnicę zniknięcia Jana ponieważ wydoroślała, a pełnoletni książkowe, jakie można wypożyczyć w i postanawia zawalczyć o siebie. nie mają wstępu na farmę. Elfy muszą Gminnej Bibliotece Publicznej i Cen- I Adam, i Maria – widzący siebie czasem szybko znaleźć nową kandydatkę. Udaje trum Kultury w Dopiewie. Zachęcamy nawzajem w oknach kamienicy podczas im się to w dość dramatycznych oko- do czytania. długich, bezsennych nocy – borykają licznościach. Dziewczynka ma na imię się z samotnością, która w nich wro- Tereska. Podejmuje się trudnej misji, choć Dla dorosłych sła, jak im się zdaje, już na zawsze. nie ma pojęcia o leczeniu czarodziejskich „W cieniu paproci” - Anika Ale czy rzeczywiście na zawsze? stworów. Ale to jest najmniejszy z jej Stelmasik problemów… O samotności i miłości, o przegra- Dla młodzieży nych bitwach i wygranych wojnach „Farmagia” - Magdalena Jasny. Dla dzieci Adam to artysta malarz, który z powodu Pełna niezwykłych przygód opowieść „Charakterki i humorki” - Anna kalectwa nie opuszcza swojego miesz- dla małych i dużych. Farmagia to miej- Potyra kania-pracowni. Jedyną wartością, sce magiczne. I jedyne takie na świecie. Jedni cieszą się dobrym humorem, jaką wyznaje, jest sztuka, nic poza nią. Przybywają do niej ranne jednorożce, innych męczą humorki. Jedni mają siłę Pewnego dnia do jego mieszkania wkra- chore pegazy, chimery, feniksy i gryfy. charakteru, charakterki drugich nie dają cza szalona nastolatka Niki, która pod Czasem pobli- spać sąsiadom. Zazdrosny Krzysio, Stef- pretekstem akcji organizowanej przez jej skim strumie- cia-złośnica, samolubny Tymek – każdy liceum zmienia żarówki, a jednocześnie niem przypływa z nas ma ich w swoim otoczeniu, a może wprowadza sporo zamieszania w życie syrena, która nawet (któż to wie?) i w sobie. Z książecz- Adama. I prowokuje zmiany, których ma problemy ką Anny Potyry on zupełnie się z łuszczącą się raz dwa poko- nie spodziewa… łuską, albo mor- namy wszyst- Maria, dojrzała skie hipokampy kie słabostki, kobieta, miesz- spragnione so- ani na chwilę kająca ze swoją czystych owoców. nie tracąc przy matką, przez Czarodziejskie tym... radosne- całe dorosłe ży- stworzenia wie- go humoru. cie pielęgnowała dzą, że tu otrzy- mają pomoc. pamięć po swo- Nina Kruczek, Bibliotekarz Farmagią opiekują się elfy. Problem w jej młodzieńczej Gminna Biblioteka Publiczna miłości do Jana. tym, że nie znają się za bardzo na lecze- i Centrum Kultury w Dopiewie Po latach od- niu – uważają, że ludzie robią to lepiej. Od wieków więc zatrudniają Opiekunki

Uwaga: Należy mieć własne węd- Wędkarskiego, ul. Konarzewska 12 Dzieci, ryby, ki i siatki rybackie. Zapisy na zawody ( z boku budynku) 14-16 maja od 10.00- wyłącznie osobiście w siedzibie Koła 11.00 i 16.00-17.00 festyn! GBPiCK Dopiewo Wszystkie dzieci i ich rodziców zapraszamy w sobotę 26 maja 2018 r. na festyn z okazji Dnia Dziecka, zorganizowany przez Gminną Bibliotekę Publicz- ną i Centrum Kultury w Dopiewie, we współpracy z Gminą Dopiewo, Sołtysem Wsi Dopiewo i Kołem Wędkarskim z Dopiewa. Festyn połączony z zawodami wędkarskimi nad stawem i podzielony jest na dwie części. Plan wydarzenia • Staw w Dopiewie, ul. Szkolna • godz. 9.00 - zbiórka dzieci 6-9 lat • godz. 9.45 - 11.15 - zawody dzieci 6-9 lat • godz. 10.30 - zbiórka dzieci 10-14 lat • godz. 11.45 - 13.15 - zawody dzieci 10-14 lat • Plac Gminny, ul. Łąkowa • godz. 14.00 - START FESTYNU • godz. 14.30 - ogłoszenie wyników zawodów wędkarskich • godz. 15.30 - Przedstawienie „Przygody Pirata Drabinki” i In- teraktywny program animacyjny „Szkoła Piratów” • godz. 19.00 – ZAKOŃCZENIE

maj 2018 29 Dni Gminy Dopiewo / kultura

- Na pewno moja przyszłość będzie Zwierzę sceniczne związana z muzyką. To się nie zmieni. Nie wyobrażam sobie, żebym robił coś Rozmowa z Arturem Gadowskim, zespół dobrze wykonał swoje zadanie, a innego, bo całe moje dorosłe życie to wokalistą zespołu IRA, który wystąpi na my staramy się im to zapewnić. Dzisiej- jest muzyka. Mam tu na myśli nie tyl- scenie „Dni Gminy Dopiewo” w sobotę sza publiczność IRY jest zróżnicowana ko zespół IRA, ale i różne inne rzeczy. 16 czerwca 2018 r. pod względem wieku. Trudno mi jest Oprócz tego, że śpiewam, pisałem też powiedzieć, czy więcej jest wśród niej muzykę, np. do programów telewizyj- osób młodych, czy fanów po 30. czy po nych. Nie wyobrażam sobie, abym się nie 40. Gramy obecnie dużo koncertów, co miał zajmować muzyką w jakiejś formie. dowodzi, że ludzie chcą nas słuchać. To Niekoniecznie to będzie w przyszłości nas cieszy i jest dla nas ważne. zespół IRA, występy i koncerty, ale na Czym tegoroczne plenery IRY pewno z muzyką się nie rozstanę. Mam będą różniły się od koncertów gra- nadzieję, że IRA ma jeszcze przed sobą nych minionej zimy i jesieni w sa- wiele lat grania. lach? Czy zagracie jakieś nowości? Zdarzyło się Panu supportować Czy planujecie czymś zaskoczyć gwiazdy ze świata podczas ich kon- publiczność? certów w Polsce, m.in. wraz z IRĄ - Oczywiście te koncerty się od występować przed Aerosmith w siebie różnią. Na koncertach, które są 1994 r. i solowo przed Joe Cocke- biletowane, gramy mocniejszy materiał. rem. Jak zapamiętał Pan te spo- Niemal całą salę wypełniają osoby, które tkania? dobrze znają twórczość zespołu, które - Możliwość grania przed gwiazda- nas znają i nasze piosenki. Na impre- mi światowego formatu w jakiś sposób zach plenerowych, część publiczności nobilituje wykonawcę, bo nie każdy do- jest mniej zorientowana w całym naszym stępuje takich zaszczytów. To są zawsze repertuarze, gramy więc piosenki, któ- miłe wspomnienia. Historie te opisuję re znają z radia. Dzięki temu nie będą w książce o zespole IRA, która nieba- się czuli dziwnie, że nagle słyszą coś, wem ukaże się na rynku. Spędziliśmy W ubiegłym roku IRA obcho- czego może niekoniecznie chcą słuchać. mnóstwo czasu z Aerosmith. Steven dziła 30-lecie. Zespół IRA ma na Koncerty plenerowe gramy delikatniej Taylor zaprosił nas nawet na wspólny koncie 14 płyt. Nagrał Pan też 3 i przebojowo. wieczór do klubu. Rozmawialiśmy o albumy solowe. Czym dzisiejsza Jakie utwory na pewno usłyszą muzyce, to było fantastyczne spotka- IRA różni się od tej sprzed trzech fani, którzy przyjdą na koncert w nie. Z Joe Cockerem bezpośrednio się dekad ? Dopiewie 16 czerwca? Więcej gra- nie spotkaliśmy. Miałem za to okazję - To zrozumiałe, że jesteśmy inni. cie podczas plenerów utworów z spotkać się z Brianem Mayem z Queen, Minęło sporo czasu, trudno więc się nie ostatnich płyt, czy z lat 80. i 90.? który poprosił mnie, żebym go zapo- zmieniać. Nabraliśmy doświadczenia jako - Nie mogę tego zdradzić, muszą być wiedział przed koncertem w Warszawie, ludzie i zmieniła się też nasza muzyka. jakieś niespodzianki. Są piosenki, które byłem więc konferansjerem. Kilka lat IRA jest na pewno różnorodna, czasem gramy od ponad 30 lat i one z pewnością temu supportowaliśmy zespół Queen i gramy ostrzej, czasem delikatniej. Nie znajdą się na liście. Zawsze układamy wtedy Brian May przypominał mi sy- mnie oceniać, czy dziś jesteśmy lepsi. program koncertu z myślą o publiczności. tuację sprzed lat. To są fajne kontakty. Ocenę pozostawiam słuchaczom. De- Dzisiaj gramy koncert zamknięty, na któ- Mile wspominam też spotkanie z Def biutowaliśmy jako 20-latkowie. Dzisiaj ry mamy przygotowany materiał zupełnie Leppard. Zagraliśmy dwa wspólne kon- jestem facetem po pięćdziesiątce, po- inny. Z początkiem maja rozpoczynamy certy, mieliśmy dobry kontakt, zrobiliśmy dobnie jak część składu. plenery, będziemy starali się nieco inaczej sobie wspólne zdjęcie. Takich chwil się Dwa lata temu ukazał się ostat- ułożyć materiał. Do czerwcowego kon- nie zapomina. ni album zatytułowany „My”. Czy certu został jeszcze kawał czasu, jeszcze Ponoć w młodości fascynowali znana jest już data premiery kolej- możemy pozmieniać naszą set-listę. Na Pana The Beatles. Czy nadal ma nego krążka? Jaka będzie ta płyta pewno się pojawią takie piosenki, jak Pan sentyment do czwórki z Li- - bardziej rockowa czy popowa? „Mój dom”, „Nadzieja”, „Szczęśliwego verpoolu? Na jakim etapie są prace? Nowego Jorku”, „Ona jest ze snu”, „Zostań - Ależ oczywiście, uważam ich za - Obecnie pracujemy nad płytą, co tu”. One mają po 20, 30 lat. Pojawi się największych geniuszy we współczesnej pochłania mnóstwo czasu między kon- trochę młodszych utworów, w tym te z muzyce rozrywkowej. Oni wymyślili certami i wyjazdami. Nie wiemy jeszcze, ostatniej płyty. tyle elementów, z których wszyscy do kiedy się ona ukaże. Nie narzucamy sobie Czy mógłby Pan funkcjonować dzisiejszego dnia korzystamy, że na to tempa. Siedzimy w studio i robimy nowe zawodowo poza muzyką, np. jako miano w pełni zasługują. Oni byli pierwsi. nagrania. Konsekwentnie robimy swoje właściciel zakładu jubilerskiego? Dla mnie to jest najważniejszy zespół w - nagrywamy takie piosenki, jakie nam - Nie bardzo. To prawda, zostałem historii muzyki rozrywkowej. się podobają i które będziemy później jubilerem i mam na to odpowiedni do- Czy muzyczne tradycje rodzinne grać na koncertach. Chcielibyśmy mieć kument. To mój wyuczony zawód. Po- miały wpływ na wybory zawodowe? tę płytę gotową, ale kiedy ona wyjdzie, stanowiłem jednak, że będę zajmował – Te tradycje pomogły mi o tyle, że w na razie nie umiem powiedzieć. się muzyką i to muzyka będzie moim domu były jakieś instrumenty i mogłem Kogo jest więcej wśród Waszej życiem i moją przyszłością. Tak się stało próbować coś grać, a to na gitarze, a to publiczności - fanów, którzy do- i tak jest i mam nadzieję, że tak będzie. na pianinie, nawet na bango. Moi rodzice rastali razem z zespołem IRA, czy Myśli Pan, że będziecie jak The nie chcieli absolutnie, żebym zajmował młodzieży? Czego oczekują od Was Rolling Stones wychodzić na scenę się muzyką, ale niestety nie udało się. fani i co im dajecie? nawet osiągnąwszy wiek emery- Postawiłem na swoim. – Fani, przychodząc na koncert, ocze- talny? Do powstania zespołu IRA z Pa- kują od nas dobrej zabawy. Chcą, żeby nem jako wokalistą doszło rok po spotkaniu z Jakubem Płuciszem.

30 maj 2018 Dni Gminy Dopiewo / kultura

Miał on Pana usłyszeć podczas nym wydawnictwie. Nie do końca wtedy wejścia do studia i nagrania płyty. Nikt Przeglądu Zespołów Rockowych wiedzieliśmy, czy to będzie zespół IRA, wcześniej nie chciał uwierzyć, że Artur w klubie „Mewa” w Radomiu w czy ukażą się one pod szyldem Artur Gadowski może śpiewać tanga. 1987 r. Trudno było Pana namówić Gadowski. To nie było wtedy dla nas Czy ten projekt będzie miał na tę współpracę? jasne. Potem przypadkowo rzuciła się swoją kontynuację? - To była naturalna kolej rzeczy. Jakub nam w oczy w internecie strona fanów - Nie wykluczam, że tak będzie. Płucisz zaprosił mnie na próbę zespo- zespołu IRA. Okazało się, że oni chętnie Może za 12 lat nagram kolejną płytę z łu IRA, który tworzył. Przestał istnieć by jeszcze kiedyś zespół IRA usłyszeli tangami, kto wie. Lista polskich tang, zespół, w którym wcześniej śpiewałem, i zobaczyli. To dało nam kopa. Podjęli- które warto wziąć na warsztat jest długa o nazwie „Landrynki dla dziewczynki”, śmy decyzję, że skoro są ludzie, którzy i się nie wyczerpała. Przed wojną zostało więc przyjąłem tę propozycję i zacząłem chcą nas usłyszeć, to zróbmy im nie- napisanych w Polsce 2,5 tysiąca tang, śpiewać w zespole IRA. spodziankę - przygotujmy nową płytę, jest więc z czego wybierać. Popularność przyszła szybko - nowy materiał i wróćmy na rynek. I tak Co niezwykłego jest w starych trasy, festiwale, płyty, fani w całej się stało. Nagraliśmy płytę „Tu i teraz” płytach? Dlaczego Pan je zbiera? Polsce. Graliście koncerty co drugi i od tamtego czasu gramy nieustannie. Jak liczna to kolekcja? Nie prze- dzień. To Was zaskoczyło? Długo byliście w Stanach? szkadzają Panu niedoskonałości - Fajnie było. Byliśmy młodzi, pełni - Zaledwie kilka miesięcy. Nasz mana- analogowego zapisu dotkniętego energii, troszkę zbuntowani, pełni nadziei ger zadzwonił do nas, że możemy wracać, zębem czasu? na przyszłość. Chcieliśmy grać rock and bo jest zainteresowanie koncertami i - Zbieram stare płyty, bo kocham roll’a i to się nam udawało. Początki z możemy je grać. Podjęliśmy decyzję o muzykę. Nie mam dużej kolekcji, bo liczy pewnością były wtedy dużo trudniejsze powrocie, mimo że ekonomicznie wy- ona około 120 polskich przedwojennych niż dziś mają debiutujące, młode zespoły. chodziło nam to gorzej niż pozostanie w płyt. Trzymając w ręku starą płytę, czuję Można powiedzieć z perspektywy czasu, Stanach. Zgodziliśmy się co do tego, że się bardziej związany z muzyką. Słucha- który minął, że w zasadzie wróciliśmy do trzeba wrócić do kraju, żeby robić to, co nie starych, oryginalnych płyt sprawia punktu wyjścia, bo w zeszłym roku IRA lubimy robić najbardziej – wieść życie mi przyjemność. Jest zupełnie innym zagrała 101 koncertów, występowaliśmy muzyków rockowych, grać koncerty i doświadczeniem niż odtwarzanie mu- średnio 2 razy w tygodniu. nagrywać płyty. Uzupełniliśmy skład zyki z plików mp3, czy nawet z płyt CD. Dlaczego IRA zawiesiła działal- i wróciliśmy. Czarne płyty dają inny dźwięk. Polecam ność w końcu lat 90.? Jakie były Czy jest szansa na wspólny to doświadczenie każdemu miłośnikowi powody? występ z Jakubem Płuciszem, muzyki. - W połowie lat 90. media w Polsce założycielem IRY? Pokażecie Ostatnią płytę „My” IRA nagrała przestały lansować muzykę rockową i się kiedyś razem na scenie? także na CD i na winylu. Czy bę- postanowiły lansować łagodniejsze od- - Kuba swoim zachowaniem zamknął dziecie nagrywać kolejne albumy miany muzyki rozrywkowej. Stanęliśmy za sobą furtkę raz na zawsze, razem już na płytach winylowych? przed dylematem, co mamy robić w życiu nie wystąpimy. - Nie wiem, jak to będzie z płytami dalej, ponieważ nikt nie zapraszał nas Odsłonił Pan 2 lata temu szer- winylowymi. Z ich produkcją jest dużo na koncerty. Wiele zespołów rockowych szej publiczności swoje nieznane trudności i ciągle u nas dużo zamiesza- się wtedy rozpadło. Do tego doszła też wcześniej oblicze. Od dawna inte- nia. Oczywiście bardzo byśmy chcieli. niepewność co do założyciela zespołu, resuje się Pan tangiem? Staje się Kiedy nasz wydawca zaproponował, żeby którego musieliśmy wyrzucić z zespołu. Pan sentymentalny. wydać płytę na winylu, bardzo nas to Nie bardzo chciał się zajmować muzyką. - Tangami interesuję się od dzie- ucieszyło, ale szybko okazało się, że nie Postanowił, że będzie handlował samo- ciństwa, w zasadzie przez babcię, która jest to takie proste. Mimo że istnieje w chodami sprowadzanymi z Holandii, w nauczyła mnie oglądania przedwojen- Polsce tłocznia płyt winylowych i sprzęt, związku z czym nie znajdował czasu na nych filmów. Tak poznałem piosenki z to brakuje ludzi, którzy mieliby wiedzę, zajmowanie się muzyką. Postanowiliśmy, tamtych czasów. Moje ulubione polskie jak to zrobić dobrze. Realizując ten po- że będziemy grać bez niego. Funkcjono- tanga znalazły się na płycie „Tangado”, mysł, mieliśmy aż 5 tłoczeń próbnych, waliśmy tak mniej więcej półtora roku. która ukazała się w 2015 r. To jest projekt, zanim udało się zrobić przyzwoitą wersję. Potem zawiesiliśmy działalność. który długo dojrzewał we mnie. Aż 12 Robiliśmy to w Niemczech. Ale nadal był Pan aktywny mu- lat minęło od pomysłu do realizacji, do zycznie. - Zająłem się realizacją swojej pierwszej solowej płyty, na której znalazły się takie utwory, jak „Szczęśliwego Nowe- go Jorku”, „Ona jest ze snu”. W 1999 r. nagrałem drugą swoją solową płytę „Gad”, która ukazała się w 2000 r. To jednak nadal była muzyka rockowa, a na rynku nie było zapotrzebowania na taką muzykę. Dlatego nie grałem zbyt wielu koncertów. Co się działo z pozostałymi członkami IRY? - Trzy piąte IRY tworzyło mój projekt solowy „Artur Gadowski”. Grali ze mną - basista Piotrek Sujka i perkusista Wojtek Owczarek. Postanowiliśmy, że musimy w jakiś sposób zarabiać na życie, a tu się nie bardzo dało, więc wyemigrowaliśmy na chwilkę do Stanów Zjednoczonych. Tam nie przestaliśmy grać. Przygoto- wywaliśmy piosenki z myślą o następ- maj 2018 31 kultura / sport

Słyszy Pan różnicę między CD - Jeżeli mam do zagrania z IRĄ 101 a winylem? koncertów w roku, na które trzeba doje- - Dźwięk na płycie kompaktowej jest chać i z których trzeba wrócić do domu, skompresowany, on nie ma naturalnej to kiedy ja mam chodzić na koncerty. dynamiki. Na płycie winylowej dźwięk Niestety, czasu mi na to notorycznie ma lepszą dynamikę, nie jest skompreso- brakuje. Rzadko zdarza mi się pójść na wany, choć mniej przenośny. Tę różnicę koncert, ale jeśli idę, to z przyjemnością. słychać. Ona jest, z natury rzeczy jest. Częściej mam okazję posłuchać innych Ważne są oczywiście warunki odsłu- zespołów, gdy gramy koncerty podczas chowe, ale w podobnych warunkach ja tego samego wydarzenia. ją słyszę. Menadżerka nazywa Pana „Ga- Do zobaczenia na koncertach zespołu W Polsce koncertuje mnóstwo dzio”. Czy jest Pan zwierzęciem IRA. Pamiętajcie, że w Dopiewie zagramy gwiazd światowego formatu. Lu- scenicznym? już 16 czerwca. dzie chętnie chodzą też na koncerty - To jest ksywa, którą mam od podsta- polskich wykonawców. Czy chodzi wówki. Jestem do niej przyzwyczajony. Rozmawiał: Adam Mendrala Pan na koncerty? Lubię scenę, jest ona częścią mojego życia. Fot. Archiwum Zespołu IRA Piłką w Raka razem z Fundacją Rak OFF

ży”. Rozgrywkom będzie towarzyszyła zbiórka pieniędzy na rzecz Fundacji „Rak OFF”, która w tym roku jest partnerem Samorządowej Drużyny Gminy Dopiewo w Piłce Nożnej, organizatora turnieju. „Piłką w Raka” to propozycja na miłe spędzenie czasu - w sportowej atmosferze i blisko natury. Zapraszamy mieszkańców Gminy Dopiewo i nie tylko do kibicowa- nia, a drużyny do udziału w turnieju. Zapraszamy do Zborowa wszyst- Podobnie jak podczas ubiegłorocznej Bądźcie 24 czerwca 2018 r. z nami! kich, którzy lubią sport i chcą wesprzeć edycji, organizatorzy przygotowali wiele Wspólnie pomóżmy Fundacji Rak OFF! działania na rzecz osób z chorobami atrakcji dla małych i dużych. Szczegóły akcji na facebook.com/pikaw- onkologicznymi na II Charytatywny Ubiegłoroczny turniej „Piłką w Raka”, raka Turniej Piłki Nożnej na Piasku „Piłką w zorganizowany we współpracy z Fundacją Do zobaczenia! Raka”. Już 24 czerwca 2018 r. drużyny „Dar Szpiku”, pozwolił zebrać 4721,70 piłkarskie będą rywalizować ze sobą na zł na pomoc osobom z chorobami no- Samorządowa Drużyna piaszczystym boisku na „Owocowej Pla- wotworowymi. Gminy Dopiewo w Piłce Nożnej

alei łez śmiechu. Skutkiem ich lotów Motobabki 2018 na miotłach było i kilka par rozdartych pończoch. Podczas slalomu Panie zatarły kilka silników, a jedno auto na dobre. Pierwsze miejsce zajęła załoga nr 18: Anna Pacanowska-Stasiak - kierowca i Magdalena Adamek - pilot, uzyskując 559 pkt. Za nimi uplasowała się załoga nr 49, składająca się z Pań: Sylwia Pyś- kierowca i Izabela Wójtowicz - pilot - z wynikiem 619 pkt. Na trzeci stopień podium wdrapały się: Weronika Kiersz- tan - kierowca oraz Lidia Bartkowiak – pilot z załogi nr 40, które zebrały 623 pkt. - Najważniejsze w rajdzie samocho- dowym są dobra zabawa i miło spędzony czas. Tegoroczne „Motobabki” się udały. Dopisała pogoda i frekwencja. Nowością był nowy namiot, z ławo-stołami, sceną i jadłodajnią - odpowiada Zbigniew Ko- pras, komandor rajdu. - Niektóre panie brały udział we wszystkich 9 edycjach, 180 uczestniczek z przyciągnęła 9. i 70. I takie były w tym roku „Motobabki”. większość ma na koncie kilka startów. edycja rajdu samochodowego „Motobab- Pokonanie tegorocznej trasy z zada- Pamiętam pierwszą edycję – zaczyna- ki”, którą 14 kwietnia 2018 r. zorganizo- niami po drodze, liczącej 73 km, podjęło liśmy od 30 załóg. Dziś mamy 56 Już wało Stowarzyszenie Miłośników Starych 56 drużyn. Trzeba było ok. 10 godzin dziś zapraszam Panie na 10 jubileuszowy Samochodów i Motocykli z Fiałkowa w w terenie, ale i nie lada zręczności i dy- wyścig z przeszkodami. Zanim to nastąpi, Gminie Dopiewo. Hasłem przewodnim stansu do samej siebie., żeby dotrzeć czeka nas kilka innych motoryzacyjnych „Kobiety Kwiaty” tegoroczny rajd nawią- do mety. Łącznie panie wypaliły 560 wydarzeń. I Zlot Zabytkowych Motoro- zywał do kultury hippisowskiej lat 60. litrów paliwa, wylały mnóstwo potu, werów z okresu PRL odbędzie się 16 - 17

32 maj 2018 kultura czerwca 2018 r. w Zborowie nad jeziorem Niepruszewskim. Miesiąc później, od 13 do 15 lipca br. w Zborowie odbędzie się II edycja Zlotu Dostawczaków z okresu PRL, a 1 września - Rodzinny Rajd Samo- chodowy „Pozegnanie Lata - odpowiada Zbigniew Kopras, komandor rajdu. Projekt współfinansowany ze środ- ków publicznych Gminy Dopiewo. Teks i fot. Beata Spychała

Powstania Wielkopolskiego. Do tej pory Korona Dąbrówki coraz bliżej bieg ukończyło 2 647 biegaczek i biegaczy, 815 amatorów nordic walking i ok 2 tys. biegi w dniu wydarzenia. dzieci. Warto pospieszyć się z decyzją Trasy wszystkich konkurencji prze- o uczestnictwie. biegają po duktach leśnych. Start i meta Strona wydarzenia: www.koronada- usytuowane są w Dąbrówce przy ul. Par- browki.pl Organizatorem tej największej kowej (w lesie).Trasa biegu oznakowana biegowej imprezy w gminie Dopiewo jest jest na stałe, a trasa marszu już wkrót- miejscowy GOSiR. ce zostanie wytyczona, co z pewnością Dopiewo.pl jest jednym z patronów ułatwi treningi przed startem. medialnych „Biegu”. Zwycięzcy co roku sadzą drzewka. Ubiegłoroczna edycja nawiązywała do Marta Smelka, 1050-lecia chrztu Polski, tegoroczna - Zostały ostatnie pakiety na ósmą ma nawiązywać do 100-lecia wybuchu fot. Archiwum GOSiR Dopiewo edycję „Biegu o Koronę Księżnej Dą- brówki”. Warto pospieszyć się z decy- zją o uczestnictwie. Zawody odbędą się w niedzielę 27 maja 2018 r. Bieg główny na 10 km wystartuje o 12:00. Trzy mi- nuty później zaplanowany jest wymarsz zawodników nordic walking na 7,5 km. Limit uczestników w biegu głównym wynosi 600 biegaczy (zostało 65 wolnych miejsc), limit w marszu nordic walking - 150 (zostało kilka wolnych pakietów). Wydarzenie rozpoczną biegi dziecięce od 10:00 do 11:40, na dystansach od 200 do 1000 m. Dzieci zapisujemy na Tropem Wilczym w naszym lesie

W ponad 300 miastach Polski odbył piewo, gdzie w tym roku zorganizowano „Orzeł” nr 79. Zawody zostały rozegrane się 4 marca Bieg Pamięci Żołnierzy Wy- drugą jego edycję. na 3 dystansach, w których wzięło udział klętych „Tropem Wilczym”. 70 tysięcy Zawody zostały przeprowadzone w blisko 130 uczestników. Dodatkowo 50 osób oddało w ten sposób hołd żołnie- kompleksie leśnym „Lasy Palędzko - Za- dzieci do 13 roku życia wzięło udział rzom podziemia antykomunistycznego. krzewskie”. Start i meta usytuowane były w nieklasyfikowanym, symbolicznym Jednym z tych miejsc była Gmina Do- na miejscu biwakowym Koła Łowieckiego biegu na dystansie 196,30 metra. W ramach inicjatywy zostało zor- ganizowane ognisko partyzanckie, na którym uczestnicy mogli upiec kiełba- ski, kawiarenka z ciastami, spotkanie z dietetykiem oraz gry i zabawy dla najmłodszych. Pomimo zimowej aury i niskiej temperatury powietrza inicjatywa spotkała się z pozytywnym odbiorem. Frekwencja względem pierwszej edycji mocno się podniosła. Już dzisiaj zapraszamy na kolejną edycję biegu w 2019 r.

Klasyfikacja:

Bieg na 10 km 1. Tomasz Zagórski (Dąbrówka) 0:41:05 2. Filip Mirek (Swarzędz) 0:41:17 3. Anna Mądrzak (Poznań) 0:45:58 maj 2018 33 kultura

Nordic Walking na 5 km 1. Jacek Wituski (Poznań) 0:30:41 2. Rafał Wasiak (Dąbrówka) 0:30:49 3. Jan Stanisławski (Poznań) 0:38:09

Bieg na 196,3 m 1. Jan Krejacic (Zakrzewo) 0:09:24 2. Adam Świerzko (Zakrzewo) 0:09:26 3. Hubert Jabłoński (Palędzie) 0:09:29

Biegi „wilcze” zorganizowano tak- że dla żołnierzy polskich i państw so- juszniczych w 7 misjach wojskowych w Bośni, Kosowie, Kuwejcie, na Łotwie, w Rumunii, w Afganistanie i Iraku. Tegorocznej edycji patronowali żołnierze zamordowani w więzieniu mokotowskim: Hieronim Dekutowski, „Na Łączce”, ale miejsca pochówku nie- Dopiewo, Gminnemu Ośrodkowi Sportu i Łukasz Ciepliński, Zbigniew Przybyszew- których – np. Witolda Pileckiego, nadal Rekreacji w Dopiewie, Piekarni-Cukierni ski, Roman Groński, Szczepan Ścibior, nie znamy. Ich podobizny znalazły się na Nowaczyk z Dopiewa i Cafe Parkova z Dionizy Sosnowski i Czesław Gałązka koszulkach, w których biegli uczestnicy Dąbrówki. oraz Witold Pilecki. Większość z nich Biegu „Tropem Wilczym”. została odnaleziona w latach 2012-2013 Łukasz Tadyszak, Organizatorzy dziękują za pomoc w przez zespół prof. Szwagrzyka w kwaterze Fot. Archiwum Organizatora Biegu realizacji wydarzenia: Urzędowi Gminy sie krótkim (3 km) – bezkonkurencyjna Żarnowiec na orientację wśród kobiet okazała się Adrianna Fili- pak, wśród mężczyzn - Marek Nogaj, a świetna zabawa połączona z aktywnością rodzinnie - Państwo Domagała. Dystans fizyczną na świeżym powietrzu. Blisko długi (7 km) -zwycięzcami zostali: wśród 80 osób rywalizowało zna specjalnie kobiet - Agnieszka Filipak, a wśród męż- przygotowanych trasach o różnym po- czyzn - Marek Galla. ziomie trudności. Każdy z uczestników Jakub Górczak, GOSiR w Dopiewie miał do wyboru trasę rekre- acyjną 2,5 km lub sportową z dwoma dystansami 3 km lub 7 km. Liczył się czas, dobra orientacja w terenie i umiejętność czytania mapy. Klasyfikację poszczegól- Na leśnych terenach Żarnowca odbył nych biegów się w sobotę 21 kwietnia 2018 r. pierwszy W kategorii REKRE- w Gminie Dopiewo bieg na orientację. ACYJNEJ (2,5 km) najlepiej Koło PTTK „Pędziwiatry” Dopiewo, przy poradziła sobie Katarzyna pomocy Gminnego Ośrodka Sportu i Ratajczak. W kategorii RO- Rekreacji w Dopiewie, przygotowało wy- DZINNEJ, na tym samym darzenie, które skłoniło mieszkańców dystansie nagrodzeni zo- naszej Gminy do rodzinnego i aktywnego stali Państwo Krok. Katego- spędzenia czasu. Bieg na orientację to ria SPORTOWA: na dystan- Tenisowy debel stołowy

Pod znakiem gier deblowych upłynęła prowadzony był w kategorii „open”, a niedziela 15 kwietnia w GOSiR Dopie- rywalizacja toczyła się w 2 grupach, by wo. Do rywalizacji w tenisa stołowego następnie wyłonić pary ćwierćfinało- przystąpiło 12 par, które przyjechały we, które walczyły o półfinał i finał. Na z różnych stron Wielkopolski. Turniej pochwałę zasługuję postawa młodych mieszkańców Gminy Dopiewo - Jędrze- ja Szymkowiaka i Jakuba Adamczaka, którzy dzielnie rywalizowali w swojej grupie z bardziej doświadczonymi za- wodnikami. Rozgrywki przyniosły wiele emocji, obfitując w niezwykłe ataki i widowi- Wykaz partnerów skowe obrony. Zawodnicy Piotr Raptis i więcej informacji: / Maciej Mroziński i Miłosz Kukawka / Michał Nowak stworzyli piękne finałowe dopiewo.pl

34 maj 2018 kultura widowisko. Zwycięzcami turnieju okazali się młodzi zawodnicy Miłosz Kukawka/ Michał Nowak trenujący na co dzień w Rogoźnie. W hali GOSiR Dopiewo w tym dniu możliwe było również sprawdzenie umie- jętności w badmintonie. Klasyfikacja końcowa turnieju 1. Miłosz Kukawka/ Michał Nowak 2.Piotr Raptis/ Maciej Mroziński 3. Dominik Krzyśka/ Adrian Giziński

Jakub Górczak, GOSiR w Dopiewie Community Cup 2018

Już w czerwcu, poza rozpoczynają- Skórzewo oraz KS „Orkan” Konarzewo cymi się Mistrzostwami Świata w Rosji, oraz drużyny z zagranicy, między innymi mieszkańcy naszej Gminy będą mogli z gminy partnerskiej Dallgow-Döberitz emocjonować się Międzynarodowym z Niemiec. Rozgrywki grupowe przewi- Turniejem Piłkarskim młodzików z rocz- dziane są na sobotę 16 czerwca 2018 r. ników 2005 i młodszych „Community natomiast finałowe mecze na niedzielę 17 Cup 2018”. Areną spotkań będą boiska czerwca 2018 r. na boisku GOSiR przy w Dopiewie i Skórzewie. W rywalizacji ul. Polnej w Dopiewie. wezmą udział gminne drużyny reprezen- towane przez kluby: GKS Dopiewo, KS Jakub Górczak, GOSiR w Dopiewie „Korona” Zakrzewo, KS „Canarinhos” Żegluj ostrożnie!

Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Dopiewie stwarza możliwości uprawia- nia różnych form rekreacji ruchowej, w tym żeglarstwa. Jezioro Niepruszewskie jest atrakcyjne dla amatorów sportów wodnych, ale korzystając z jego atutów prosimy o rozwagę i ostrożność. Sezon dopiero co się rozpoczął, a do niebezpiecznego zdarzenia doszło już w jedno majowe przedpołudnie. Regatowa łódka, pod wpływem silnego podmuchu wiatru, przewróciła się. Żeglarz wpadł do wody i mimo wielu prób podniesienia łódki, ta zatonęła. Dobrze, że wodniak miał na sobie zapiętą kamizelkę ratunkową, niemniej po około 30-minutowym pobycie w zim- nej wodzie jego organizm dość szybko się wychładzał - dopłynięcie wpław do brzegu było sporym wyzwaniem. Wypadek zakończył się szczęśliwie. Dwaj pracownicy GOSiR w Dopiewie koszący trawę na „Owocowej Plaży” w Zborowie, w odpowiednim czasie za- uważyli rozbitka i momentalnie zare- agowali. Podpłynęli łodzią motorową do żeglarza i sprowadzili go na ląd. Łódkę z dna jeziora wydobyto po kilku dniach z pomocą nurka. Żeglarz, któremu przytrafiła się wspo- mniana sytuacja od 10 lat mieszka w naszej Gminie. Chętnie slipuje łódź na Wiemy, że słońce, wiatr i woda to ide- kuracji, środkach łączności, sprawnym przystani w Zborowie. Jak sam powie- alne warunki do żeglowania, ale prosimy sprzęcie pływającym i nie przecenianiu dział, zebrał kolejne życiowe doświad- o zachowanie maksymalnej ostrożności swoich umiejętności. i przestrzeganie zasada bezpiecznego czenie i mocno nadużył limit szczęścia. GOSiR w Dopiewie przebywania na wodzie, wzajemnej ase- maj 2018 35 sport

Owocowa Plaża - kąpieliskiem

„Owocowa Plaża” w Zborowie staje która dzierżawić będzie teren pod wy- w Zborowie i jednocześnie administra- się miejscem coraz częściej odwiedzanym pożyczalnię, zaoferowała pływanie na tor całych terenów rekreacyjno-sporto- przez mieszkańców naszej gminy oraz tzw. SUP-ach. Stand Up Paddling, czyli wych dołoży starań by miejsce to było gości. Poznańska Lokalna Organizacja w skrócie SUP, to najnowszy rodzaj pły- w dalszym ciągu atrakcyjne i chętnie Turystyczna umieściła ją w swoim prze- wania na desce. Pływający przyjmują odwiedzane przez mieszkańców gminy. wodniku po Poznaniu i okolicach jako pozycję stojącą, klęczącą lub siedzącą Zaplanowane są turnieje piłki nożnej jedno z ciekawszych miejsc do odwie- - wiosłując jednym wiosłem. Planowane plażowej, piłki siatkowej plażowej, bu- dzenia w Powiecie poznańskim. są też kursy jogi na SUP-ach i nauki ble football, imprez rekreacyjnych pod Podobnie jak w latach wcześniejszych windsurfingu. nazwą „Zborowo na Sportowo” (8 lipca i sezon kąpielowy trwać będzie od 1 lica W tym roku plażowicze nie będą mo- 5 sierpnia), funkcjonować będzie letnia do 31 sierpnia. W tym czasie bezpieczeń- gli korzystać z pomostu. Ze względu na strefa GOSiR. stwa kąpiących strzec będą ratownicy, bardzo wysoki stan wody od sierpnia Zainteresowanych rezerwacją wiat do dyspozycji plażowiczów i gości pola 2017 do maja 2018, pomost cały ten piknikowych oraz miejsca ogniskowego namiotowego będą sanitariaty z bieżącą okres znajdował się pod wodą i obec- i grillowego zapraszamy do sprawdze- wodą, kabina prysznicowa, punkt ga- nie nie nadaje się do użytkowania. W nia dostępności na stronie www.gosir. stronomiczny. najbliższym możliwym terminie pomost dopiewo.pl zakładka P”Plaża w Zboro- Funkcjonować będzie również wypo- zostanie rozebrany. wie” i do kontaktu tel. 61 814 82 62 lub życzalnia sprzętu pływającego. Firma, Niemniej, GOSiR w Dopiewie - or- mailowego [email protected] . ganizator kąpieliska „Owocowa Plaża” Marcin Napierała, Dyrektor GOSiR Dopiewo Fot. Arch. GOSiR Dopiewo

36 maj 2018 praca

REKA RUBBER Polska sp. z o.o. REKA RUBBER Polska sp. z o.o. REKA RUBBER Polska sp. z o.o. jest jednym z liderów w obszarze projekto- jest jednym z liderów w obszarze jest jednym z liderów w obszarze projektowania i produkcji elementów gumowych projektowania i produkcji elementów wania i produkcji elementów gumowych dla sektora motoryzacyjnego. Przedsię- gumowych dla sektora motoryzacyjnego. biorstwo jest częścią międzynarodowej dla sektora motoryzacyjnego. organizacji z kapitałem fińskim. Zatrudnimy Przedsiębiorstwo jest częścią między- Przedsiębiorstwo jest częścią międzynarodowej organizacji z kapitałem narodowej organizacji z kapitałem fińskim. fińskim. Od momentu powstania firma chara-kteryzuje się dynamicznym pracowników produkcji Obecnie poszukujemy osoby do naszego zakładu Od momentu powstania firma chara- rozwojem i poszerzaniem obecności rynkowej. do zakładu w Dopiewie pod Poznaniem w Dopiewie (koło Poznania) na stanowisko: kteryzuje się dynamicznym rozwojem i poszerzaniem obecności rynkowej. Zgłoś się na: Szukasz PRACOWNIK PRODUKCYJNY pracy? RekaPraca.pl Miejsce pracy: Dopiewo

Firma oferuje:

• atrakcyjne wynagrodzenie, Szukasz • umowę o pracę zawartą bezpośrednio z Naszą ﬁrmą, • możliwość rozwoju zawodowego, pracy? • ciekawe szkolenia wstępne oraz specjalistyczne, • przyjazną atmosferę oraz pracę w międzynarodowym otoczeniu, • świadczenia z Funduszu Socjalnego, kartę Mulsport itp. • dodatkowy bonus 60 zł co miesiąc do wykorzystania w snackomatach na terenie ﬁrmy, • atrakcyjne imprezy integracyjne.

maj 2018 37 praca

OSOBOM ZATRUDNIONYM OFERUJEMY: • Możliwość poznania nowoczesnych technologii • Szansę rozwoju zawodowego w ramach międzynarodowej organizacji Dołącz do Mondi i rozwiń swój praw- • Szeroki pakiet szkoleń dziwy potencjał w międzynarodowej • Wysokie standardy bezpieczeństwa pracy i ochrony życia grupie z branży produkcji opakowań i papieru, zatrudniającej 25.700 osób • Stabilne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w 30 krajach na całym świecie. Kluczo- • Bogaty pakiet świadczeń dodatkowych m.in. dofinanso- we zakłady Grupy znajdują się w Euro- wanie posiłków, kart Multisport, pakiety medyczne pie Centralnej, Rosji, obu Amerykach i RPA. Jesteśmy silnie skoncentrowani na klientach. Od 1973 r. opracowujemy innowacyjne produkty. • Gotowość do pracy w systemie • Uprawnienia na obsługę suwnic zmianowym i wózków widłowych będą dodat- Pomocnik Drukarza (m/f) • Dyspozycyjność kowym atutem • Odpowiedzialność Skontaktuj się! Zadania: • Samodzielność Dział Personalny Mondi Poznań Sp. • Montaż i demontaż zespołów z o.o., 62-070 Dopiewo, drukujących Dodatkowym atutem będzie: ul. Wyzwolenia 34/36 • Doświadczenie na podobnym sta- • Pasowanie i dozór jakości druku e-mail: rekrutacja.poznan@mondi- nowisku w dziale utrzymania ruchu Kontrola lepkości farby group.com , tel. +48 61 849 50 85 • Mile widziana znajomość języka Profil: angielskiego lub niemieckiego • Wykształcenie min. zawodowe, preferowane średnie (techniczne lub poligraficzne) Pomocnik Operatora Oferty pracy na • Precyzja i dobra organizacja pracy Laminarki (m/f) dopiewo.pl • Podstawowa znajomość obsługi komputera Zadania: Zapraszamy firmy, jak i osoby szu- • Umiejętność pracy w zespole • Montaż i demontaż urządzenia do kające pracy do korzystania z podstro- nakładania kleju • Gotowość do pracy w systemie ny „Ofert pracy” na gminnym portalu zmianowym • Spasowanie laminowanych ma- dopiewo.pl. Firmy mogą tu zamieścić teriałów i dozór jakości laminacji bezpłatnie ogłoszenia, które mogą zain- • Doświadczenie zawodowe w firmie teresować naszych mieszkańców. Z ko- produkcyjnej mile widziane • Kontrola poziomu i jakości kleju oraz lepkości dla klejów rozpusz- lei osoby szukające pracy, mogą znaleźć • Uprawnienia na obsługę suwnic czalnikowych nowe miejsce zatrudnienia dla siebie. i wózków widłowych będą dodat- Podstrona „Oferty pracy” dostępna kowym atutem • Obsługa maszyny laminującej jest z kilku miejsc strony głównej: • Przygotowanie i zapewnienie cią- • z zielonego banera po prawej stronie głości dostarczania surowca na (trzeba nieco przewinąć stronę w dół) Elektromechanik (m/f) maszynę • z menu głównego – najeżdża- jąc kursorem na pole „Miesz- Twoje zadania: Profil: kańcy” rozwinie nam się w dół • Bieżące usuwanie awarii maszyn • Wykształcenie min. zawodowe, menu i mniej więcej w jego poło- produkcyjnych preferowane średnie techniczne wie będzie napis „Oferty pracy”, • Dokonywanie przeglądów okre- • Precyzja i dobra organizacja pracy w który należ kliknąć sowych • z dolnego paska strony, gdzie pod • Podstawowa znajomość obsługi napisem „Oferty pracy” podajemy • Utrzymanie infrastruktury zakładu komputera linki do ostatnio dodanych ofert w ruchu • Umiejętność pracy w zespole pracy. Klikając w którykolwiek z tych • Gotowość do pracy w systemie linków, przechodzimy do konkretnej Profil: zmianowym oferty, na górze której znajduje się link • Wykształcenie min. średnie o profilu umożliwiający przejście do pełnego • Doświadczenie na tym samym elektryk / automatyk katalogu dostępnych ogłoszeń. lub podobnym stanowisku mile • Uprawnień SEP do 1kV widziane AM

ZAMIEŚĆ KLAUZULĘ Prosimy o zamieszczenie i podpisanie klauzuli: „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w mojej ofercie pracy dla potrzeb procesu rekrutacji ( zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dn. 29.08.1997r., tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm).” Skontaktujemy się tylko z wybranymi osobami. Nadesłane aplikacje nie będą zwracane.

38 maj 2018 przedsiębiorcy

że nasz pomysł pozwoli wyprowadzić Biznes w boxach biznes z niejednego domu, przywraca- jąc pierwotną funkcję kuchni czy ga- rażu samochodowego. Takie radykalne działanie odmienia życie całej rodziny, wprowadzając do niego ład i przestrzeń. Czy wynajmujący otrzymuje klucz, kod, kartę? - Najemcy otrzymują kartę umoż- liwiającą dostęp do obiektu przez całą dobę. Magazyny oddzielone są od części biurowej. Każdy box zamykany jest na kłódkę, do której klucz posiada tylko właściciel boxu. Jakie są koszty? - Posiadamy ok. 160 boxów o metrażu od 1 do 25 m². Przez pierwsze 3 miesią- ce funkcjonowania obiektu oferujemy klientom promocyjną stawkę 55 zł netto / 1 m² za miesiąc wynajmu. W innych tego typu obiektach stawka za miesiąc Rozmowa z Tomaszem Jagiełką, - Takie magazyny rozwijają się w całej dochodzi do 130 zł. Ideą self storage jest Prezesem Zarządu firmy LOCKBOX Europie Zachodniej. Są bardzo popu- krótkoterminowość najmu, już od 7 dni. z Dąbrowy, świadczącej innowacyjne larne w Ameryce i w Wielkiej Brytanii. Taką możliwość będą mieli nasi klien- usługi. Kilku z naszych stałych najemców to ci Oferujemy im też możliwość zakupu małe firmy, które poza niewielkim me- artykułów do pakowania - kartonów i Czym zajmuje się firma LOCK- trażem biurowym pilnie potrzebowały folii, możliwość wynajmu regałów do BOX? Na czym polega innowacyj- powierzchni magazynowej, zarówno na składowania. Za pośrednictwem firm ność przedsięwzięcia? dokumenty, jak i na towary, które znaj- transportowych pomożemy w przepro- - LOCKBOX tworzy koncept obiektów dują się w ich ofercie (np. w przypadku wadzce, a naszym najemcom biurowym biurowo – magazynowych typu self sto- sklepu internetowego). Koncepcja obiektu udostępnimy możliwość skorzystania ze rage. To samoobsługowe mini magazyny. typu self storage jest w tym przypad- wspólnej recepcji, co jest nieocenione Mają one u nas powierzchnię od 1 do 25 ku rozwiązaniem idealnym. Biuro, a za w przypadku odbioru i wysyłki prze- m². Możliwy jest ich krótkoterminowy jego ścianą box – wszystko w jednym syłek kurierskich. Planujemy kolejne wynajem, dostępne są 24h. W boxach miejscu, gotowe do pracy, wykończone usługi, które pomogą w prowadzeniu utrzymywana jest stała temperatura, co z dbałością o detale. small biznesu. umożliwia bezpieczne przechowywanie Czy innowacyjność wiąże się z Znamy z telewizji program rzeczy. Najemcy mogą być spokojni o ryzykiem? „Wojny Magazynowe” pokazuje pozostawione dokumenty i przedmioty. - W biznesie zawsze występuje ryzyko, licytacje „w ciemno” zawartości Obiekt jest monitorowany i chroniony. ale bez podjęcia ryzyka żadne idee nie magazynów, którą właściciel ma- Innowacyjność polega na połączeniu miałyby szans na urzeczywistnienie. Bio- gazynów przejmuje z powodu nie- funkcji biurowej z magazynową i z self rąc pod uwagę zapotrzebowanie rynku, płacenia. Czy takie licytacje będą storage. LOCKBOX to jedyny tego typu obecny stopień wynajętej powierzchni i miały miejsce w LOCKBOX? obiekt w Polsce, oferujący tak komplek- zainteresowanie boxami, nasze obawy - Polskie prawo jest bardzo restryk- sowe rozwiązanie dla najemców. są znikome. cyjne w tym zakresie i uniemożliwia prze- Czy zapotrzebowanie na usługi Kogo mogą zainteresować Wa- prowadzanie akcji takich, jakie znamy potwierdziła analiza rynku? sze biura? Na jakich warunkach, z „Wojen Magazynowych”. Liczymy na - Rynek obiektów self storage ma zasadach można z nich korzystać? dobrą współpracę z najemcami i unik- w Polsce duży potencjał wzrostu. Pro- - Oferta skierowana jest tak napraw- nięcie sytuacji niepłacenia za przecho- ponujemy jednak coś więcej niż mini dę do każdego z przedsiębiorców, osób wywane rzeczy. magazyny. Połączyliśmy w budynku 3 prywatnych, komorników sądowych, Od kiedy będzie można w obiek- funkcje: biuro, halę magazynową i mini instytucji, itp. Jeżeli szukamy małego cie LOCKBOX wynająć magazyn? magazyny. Ofertę kierujemy do małych magazynu na czas remontu, przepro- - Wynajęcie boxu będzie możliwe już przedsiębiorców, którzy nie potrzebują wadzki, przechowania sezonowego ze- w drugiej połowie maja 2018 r. Budynek powierzchni biurowych open space, a stawu ogrodowego, sprzętu sportowego, jest już gotowy. szukają niewielkiego biura 15 – 25 m², lub ukrywamy się przed żoną ze swoim w którym w komfortowych warunkach motocyklem to nasza propozycja jest Rozmawiał: Adam Mendrala pracować mogą ich pracownicy. Taką idealna. Jestem mocno przekonany, Fot. Archiwum LOCKBOX możliwość daje LOCKBOX. Udostępnia- my najemcom nowocześnie umeblowa- ne biura ze stanowiskami pracy dla 3 osób, z możliwością dzierżawienia sieci teleinformatycznej i wynajmu sal konfe- rencyjnych. Umożliwiamy też wynajęcie mini magazynu od 1 do 25 m², np. na podręczne archiwum, dla działalności typu e–commerce czy pełniącego funkcję piwnicy, itp. Skąd czerpaliście wzory? Skąd wziął się pomysł, by na polski grunt przeszczepić ten model? maj 2018 39 Gmina Dopiewo jest na portalach społeczno- ściowych. Urząd Gminy Dopiewo Nasze profile to: ul. Leśna 1c Facebook: Gmina Dopiewo - strona oficjalna You Tube: GminaDopiewo 62-070 Dopiewo polub nas zobacz nas www.dopiewo.pl