K Urier Piechoty Oraz Sprzymierzoną Ukraiń- Ską Dywizję Kawalerii
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Niezależne pismo Polaków na Ukrainie Dytiatyn 99 lat po bitwie 16 września 1920 roku było już po bitwie warszawskiej, bitwie pod Komarowem, ale oddziały Armii Czerwonej dalej stanowiły niezmiernie groźnego przeciwnika. Dopiero za trzy dni marszałek Józef Piłsudski miał wydać rozkaz do rozpoczęcia operacji, która przeszła do historii jako bitwa niemeń- ska, i która ostatecznie przesądziła losy wojny, dając Polakom zwycięstwo. MIROSŁAW ROWICKI Kilka lat temu, dzięki pomocy pol- stawiając analogię do roku 1920. nizatorami tegorocznych uroczystości skiego MKIDN udało się zbudować Gościem specjalnym obchodów była byli m.in.: Wiesława Holik, o. Andrzej 99 lat temu, na wzgórzu ozna- przepiękny w swej prostocie memo- wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Wanat, obecny kustosz sanktuarium czonym na mapach sztabowych nu- riał. Wielka w tym zasługa pani Wie- Gosiewska, od dawna zaangażowa- w Bołszowcach i Szymon Hatłas. merem 385, leżącym opodal wsi Dy- sławy Holik z Gliwic, ojca Grzegorza na w sprawy Polaków na Wschodzie Pani Wiesława i o. Andrzej zostali wy- tiatyn, około 40 km od ówczesnego Cymbały, ówczesnego kustosza boł- i sprawę poprawy stosunków polsko- różnieni honorową odznaką Brygady Stanisławowa, oddział Wojska Pol- szowieckiego sanktuarium i Szymo- ukraińskich. Była też obecna Katarzy- Kawalerii Pancernej za zaangażowa- skiego zastąpił drogę dywizji „Czer- na Hatłasa z Warszawy. Pisaliśmy na Sołek, p.o. konsula generalnego nie i opiekę nad miejscem spoczynku wonych Kozaków”, wspieranej przez o nich w Kurierze niejednokrotnie. RP we Lwowie. Przyjechali, jak za- żołnierzy polskich. brygadę bolszewickiej piechoty. Pol- scy żołnierze cały dzień stawiali opór przeważającym siłom wroga. Gdy skończyła się amunicja walczyli bro- alicyjski nią białą. Większość poniosła śmierć. urier Rannych bolszewicy dobijali siekąc szablami Jednak polskim żołnierzom udało się zatrzymać nieprzyjaciela, ratując przed rozbiciem VIII Dywizję G K Piechoty oraz sprzymierzoną ukraiń- ską dywizję kawalerii. www.kuriergalicyjski.com W okresie II Rzeczpospolitej pa- 30 września– mięć o tamtych wydarzeniach była żywa, a bitwa zyskała miano „Polskich 14 października 2019 Termopil”. Polska bateria artylerii gór- nr 18 (334) skiej, której żołnierze do końca wypeł- nili swój żołnierski obowiązek została uhonorowana mianem „baterii śmier- ci”. Na miejscu bitwy, przy zbiorowej mogile poległych, postawiono kaplicę. Wszystko to zostało zniszczo- ne przez Sowietów. Po 1991 roku, mieszkańcy Dytiatyna postawili w miejscu dawnego mauzoleum meta- Tyszczenko Leon lowy krzyż. Ten krzyż i krzak czerwo- W tym roku, w sobotę 14 wrze- wsze Polacy ze Stanisławowa, w tym Uroczystościom, już nie pierwszy nego głogu, wśród pól, pod wzgórzem śnia, w 99. rocznicę bitwy po raz ko- z Centrum Kultury Polskiej i Dialogu raz towarzyszył chwytający za serce 385, przez wiele lat był symbolem lejny, pod wzgórzem 385 w Dytiatynie, Europejskiego i Towarzystwa Kultury koncert zespołu młodzieżowego z Zamów książki i płyty tego miejsca. Od lat w rocznicę bi- odbyły się uroczystości rocznicowe. Polskiej im. Franciszka Karpińskie- Polskiej Szkoły im. Karoliny Lancko- Biblioteki Kuriera twy ojcowie franciszkanie odprawiali Odprawiono mszę św. z ceremonia- go. Ba, byli też goście ze Lwowa, w rońskiej w Nowym Rozdole, pod kie- mszę św. Na te uroczyste msze przy- łem wojskowym, co zapewnił udział tym młodzież i organizacja strzelecka runkiem Mirosławy Tomeckiej. Galicyjskiego jeżdżało coraz więcej ludzi. Zarówno pocztu sztandarowego 10 Brygady działająca przy polskiej szkole im. św. Na koniec dowódca delegacji 10 s. 12 miejscowi ukraińscy mieszkańcy, Kawalerii Pancernej w Świętoszowie, Marii Magdaleny. Widać było flagi Klu- Brygady Kawalerii Pancernej w Świę- jak też Polacy z dzisiejszego Iwano- będącej spadkobierczynią tradycji bów Gazety Polskiej z Gliwic, przyby- toszowie wydał zebranym rozkaz, by Frankiwska, dawnego Stanisławowa, dytiatynskiej baterii śmierci. Homilię ła też spora grupa ze Stowarzyszenia w roku następnym, będącym rokiem a także goście z Polski, przedstawi- wygłosił bp Marian Buczek, nawiązu- Pamięci Polskich Termopil z Przemy- 100. rocznicy bitwy pod Dytiatynem ciele konsulatu RP we Lwowie i coraz jąc w niej także i do dzisiejszej sytu- śla pod przewodnictwem Stanisława stawili się wszyscy na dawnym polu liczniejszych polskich organizacji. acji wojennej na wschodzie Ukrainy, Szarzyńskiego. Gospodarzami i orga- boju. Rozkaz to rozkaz. nie najważniejsza jest przyszłość. nych tematów. Tym wszystkim, Dialog w działaniu Jednak, co chyba oczywiste, nie jeszcze w czasie trwania „Spotkań”, sposób o niej myśleć i rozmawiać zajmowali się profesjonaliści, w tym 8. Przegląd Najnowszych Spotkania, Spotkania i... już po Spotkaniach. Niedziel- bez zdiagnozowania teraźniejszo- dziennikarze przezacnego Kuriera Filmów Polskich nym rankiem, 22 września w Jaremczu, zakończyły się ści, a ta z kolei w przeszłości ma Galicyjskiego i robią to nadal. W „Pod Wysokim Zamkiem” trzydniowe „XII Polsko-Ukraińskie Spotkania Przyszłość, swoje korzenie. Dlatego chociaż na sieciach społecznościowych, na in- s. 15–18 „Spotkaniach” była obecna i ważna ternetowym portalu Kuriera i w wie- Współczesność, Przeszłość”. W tym roku ich tradycyjną historia, to nie ona determinowała lu innych „internetowych miejscach” już nazwę sprecyzowano podtytułem „Nowe Wyzwania – ich tematykę i przebieg. Mimo iż można przeczytać, obejrzeć, wy- Prognozy rozwoju stosunków polsko-ukraińskich”. część „Spotkań” zajęły oceny dnia słuchać ich relacji. Z każdym dniem dzisiejszego, to chociaż dla biegu pojawiają się nowe filmy ze „Spo- ARTUR DESKA Tak też i było – ponad 140 osób, Rozmowa naukowców, dziennikarzy, przedsta- z Mariuszem Olbromskim wicieli fundacji i organizacji poza- s. 20 rządowych, działaczy społecznych, twórców i wielu innych dziedzin po- Kod prenumeraty wiązanych, mających wpływ, diagno- zujących współczesność i przewidu- УКРПОШТА 98780 jących przyszłość polsko-ukraińskich stosunków spotkało się, głosiło swoje tezy, dyskutowało, wymieniało poglą- Tyszczenko Leon dy, uwagi i idee. Studium Europy Wschodniej Uni- „spotkań” były one istotne, nie były tkań”, nowe relacje, wywiady, nowe Organizatorzy (Gazeta Kurier wersytetu Warszawskiego) kolejno- jednak najważniejsze. Przyszłość, oceny. Serdecznie zapraszam, by Galicyjski, Przykarpacki Narodowy ścią wymienionych w nazwie „Spo- przyszłość, przyszłość... się z nimi zapoznać i z pełnym prze- Uniwersytet im. Wasyla Stefanyka, tkań” elementów – „Przyszłość, Te- Nie chcę opisywać kolejnych pa- konaniem zapewniam, że warto to Instytut Politycznych i Etniczno-Na- raźniejszość, Przeszłość” – niejako neli dyskusyjnych, wystąpień uczest- uczynić! rodowych Badań im. I. F. Kurasa, zdefiniowali ich wagę. Bezsprzecz- ników, dyskusji, spotkań i porusza- (cd. na s. 4) www.kuriergalicyjski.com – internetowa gazeta codzienna Kupując nasze pismo, wspomagasz słowo polskie na Wschodzie 2 Przegląd wydarzeń 30 września–14 października 2019 nr 18 (334) * Kurier Galicyjski * www.kuriergalicyjski.com Ukraina zgodziła się na wznowienie W 80. rocznicę sowieckiej agresji ekshumacji polskich ofiar – Ukraina pozytywnie odpowiedziała na wniosek Pol- na Polskę. Obchody w Kutach ski o pozwolenie na wznowienie poszukiwań Wieczorem 17 września w Kutach nad Czeremoszem, gdzie 80 lat temu odbyło i ekshumacji polskich ofiar konfliktów, którzy pocho- się ostatnie posiedzenie rządu II RP, w kościele parafialnym odprawiono mszę wani są na ukraińskim terytorium – oświadczył w pią- św. oraz odsłonięto pamiątkową tablicę. To w tej świątyni 17 września 1939 roku, tek wiceminister spraw zagranicznych Ukrainy Wasyl przed wyjazdem do Rumunii, była sprawowana msza św. za Ojczyznę, w której Bodnar. – Mamy konkretne ustalenia i zaczęliśmy je uczestniczyli przedstawiciele ówczesnych władz polskich: prezydent Ignacy Mo- realizować. Od słów przechodzimy do działań; ścicki, marszałek Edward Rydz-Śmigły i premier Felicjan Sławoj Składkowski. w ubiegłym tygodniu pan ambasador (Polski na Ukra- inie Bartosz Cichocki) przekazał wniosek na prace KONSTANTY CZAWAGA Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do – Spotykamy się z gośćmi z EUGENIUSZ SAŁO Spraw Kombatantów i Osób Repre- Polski i rodakami z Ziemi Stanisła- ekshumacyjne, w tym tygodniu przekazaliśmy naszą tekst sjonowanych. Minister przypomniał, wowskiej w kościele w Kutach, kie- pozytywną odpowiedź stronie polskiej, więc idziemy KONSTANTY CZAWAGA że na mszy świętej 80 lat temu „po dy to 80 lat temu w godzinach wie- zdjęcia raz pierwszy po ponad 20 latach wy- czornych odbyła się msza święta z dalej dobrą drogą – powiedział Bodnar w rozmowie brzmiały słowa: „Ojczyznę wolną racz udziałem najwyższych przedstawi- z polskimi dziennikarzami w Kijowie. W obchodach uczestniczyli: nam wrócić, Panie”. Dzięki decyzji o cieli państwa polskiego: prezyden- szef Urzędu do Spraw Kombatan- przeniesieniu siedziby prezydenta, ta, premiera, naczelnego wodza Dyplomata wyjaśnił, że w ra- poza granicami kraju, m.in. na Litwie tów i Osób Represjonowanych mini- rządu i naczelnego wodza poza gra- i ministra spraw zagranicznych. mach kolejnych kroków strona i na Białorusi, poszukują tajnych ster Jan Józef Kasprzyk, przewodni- nice Polski myśmy w 1939 roku nie Chcemy wspomnieć ofiary agresji polska powinna teraz wybrać ukra- miejsc pochówków ofiar zbrodni czący Rady do Spraw Kombatantów skapitulowali. Nikt z przedstawicieli sowieckiej w czasie całej wojny ińskiego wykonawcę prac poszuki- totalitarnych reżimów – nie tylko so- i Osób Represjonowanych sędzia władz Rzeczypospolitej nie dostał się i przypomnieć, że Kuty stały