Catalogue 24X24cm V37.Pdf
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ΔΗΜΟΤΙΚΗ MUNICIPAL ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ART GALLERY ΧΑΝΙΩΝ OF CHANIA ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΙΣ YANNIS STEFANAKIS ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ A JOURNEY TO UTOPIA ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ CURATOR Πέγκυ Κουνενάκη Peggy Kounenaki 21/1 - 08/4 2019 21/1 - 08/4 2019 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΧΑΝΙΩΝ ΜUNICIPAL ART GALLERY OF CHANIA Συντελεστές Contributors EΚΘΕΣΗ / ΕXHIBITION ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ / CATALOGUE Παραγωγή - Oργάνωση Εκδότης - Πνευματικά Δικαιώματα Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων - Δήμος Χανίων Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων Production - Organization Publisher - Copyright Municipal Art Gallery of Chania - Municipality of Chania Municipal Art Gallery of Chania Επιμέλεια Κείμενα Πέγκυ Κουνενάκη Πέγκυ Κουνενάκη Curator Texts Peggy Kounenaki Peggy Kounenaki Συντονισμός - Διαχείριση Μεταφράσεις Αθηνά Γιαννουλάκη Ρούλα Οικονομάκη Coordination - Administration Translations Athina Giannoulaki Roula Ikonomaki Γραμματειακή υποστήριξη Φωτογραφίες Μαρία Ντουντουλάκη Αρχείο Γιάννη Στεφανάκι Αλεξία Χατζηδάκη Κώστας Καρακαλάς Secretarial support Photographs Maria Ntountoulaki Yannis Stefanakis’ archive Alexia Chatzidaki Kostas Karakalas Ασφάλιση έργων Γραφιστική επιμέλεια έκθεσης & καταλόγου DAES London Market Insurance Brokers Βασίλης Πιτσώνης - Scripta Insurance of artworks Exhibition & catalogue graphic design DAES London Market Insurance Brokers Vassilis Pitsonis - Scripta Μεταφορές έργων Εκτύπωση Swift Art Services Red Pear Artwork transportation Printing Swift Art Services Red Pear Ψηφιακές εκτυπώσεις Επιγραφές «Ιδέα» Digital printing “Idea” signs © Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων 2019 © Municipal Art Gallery of Chania 2019 ISBN: 978-618-5057-07-7 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΙΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΧΑΝΙΩΝ 6 7 ΜUNICIPAL ART GALLERY OF CHANIA YANNIS STEFANAKIS A JOURNEY TO UTOPIA Αναστάσιος Anastasios Γιώργος Giorgos Βάμβουκας Δήμαρχος Χανίων Vamvoukas Mayor of Chania Βαρουδάκης Πρόεδρος Δ.Π.Χ. Varoudakis President, M.A.G.o.Ch. Με χαρά φιλοξενούμε στη Δημοτική μας Πινακοθήκη έργα του σπου- Η τέχνη της χαρακτικής εντάσσεται στις πρώιμες γραφικές μεθόδους δαίου εκπροσώπου της χαρακτικής τέχνης στη χώρα μας και ζωγρά- που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος ως ένα μέσο καλλιτεχνικής εκφράσεις φου, Γιάννη Στεφανάκι. εδώ και αιώνες. Το έργο του σημαντικού αυτού καλλιτέχνη παρουσιάζει έναν ιδιαίτερο Η καταγωγή της χαρακτικής πρέπει να αναζητηθεί στην Κίνα του 7ου εκρηκτικό χαρακτήρα, αποτελώντας μια διαφορετική όψη της πραγμα- μ.χ αιώνα και συγκεκριμένα στην τεχνική που χρησιμοποιούσαν οι χα- τικότητας. Μάλιστα, μέσα από τις φόρμες του ο μεγάλος δάσκαλος της ράκτες και οι χρυσοχόοι η αργυροχόοι για να διακοσμούν τα έργα τους. χαρακτικής τέχνης εντοπίζει τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης, κα- Στην Ευρώπη η μεταφορά του χαρακτικού από την πλάκα στο χαρτί, θώς και τις έννοιες της ζωής, του έρωτα και του θανάτου. έγινε πιθανότατα με την εμφάνιση της τυπογραφίας καθώς από αυτήν Έργα του, άλλωστε, βρίσκονται σε Μουσεία, Πινακοθήκες καθώς και σε την εποχή χρονολογούνται τα παιγνιόχαρτα χαραγμένα αρχικά από σημαντικές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. γερμανούς τεχνίτες. Με τη βεβαιότητα ότι και αυτή η έκθεση θα δώσει άφθονη τροφή για Την ιδία χρονική περίοδο η ομογραφία του Ρέμπραντ και η «ακουντί- σκέψη, καλώ το κοινό των Χανίων, που έχει πια αγκαλιάσει τη Δημοτι- ντα» του Ζέγκερς, γίνονται κυρίαρχα εκφραστικά μέσα στις χώρες της κή μας Πινακοθήκη, να την απολαύσει. Βόρειας Ευρώπης, ενώ στο νότο η ίδια μέθοδος αποκτά κυρίαρχη θέση αρκετά αργότερα και κυρίως μέσω του Φρανθίσκο Γκόγια. Έκτοτε οι καλλιτέχνες χαρακτικής πειραματίζονται, επεξεργάζοντας την ιδία πλάκα με διάφορες μεθόδους επιτυγχάνοντας εκπληκτικά αποτε- λέσματα, εξασφαλίζοντας έτσι μια δεσπόζουσα θέση στις εικαστικές τέ- χνες του πλανήτη. Ανάλογα αποτελέσματα της χαρακτικής ξεπροβάλουν και στη χώρα μας με πρωτεργάτες τους περισσότερους ζωγράφους και γλύπτες να έχουν ασχοληθεί με τη χαρακτική στις προεκτάσεις της τέχνης τους και τον αναζητήσεων τους . Ένα από τα βασικά κίνητρα αυτής την ενασχόλησης με τη χαρακτική είναι η μεταφορά ζωγραφικών πρωτότυπων έργων και προσπαθειών που θα τους δίνει τη δυνατότητα επικοινωνίας με ένα ευρύτερο κοινό. Ένας από τους κύριους εκπροσώπους της χαρακτικής τέχνης σήμερα στη χώρα μας , φιλοξενείται με το έργο του στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανιών. Ο Γιάννης Στεφανάκις δημιουργός και δάσκαλος της χαρακτικής τέχνης στην ανώτατη σχολή Καλών Τεχνών, του οποίου το έργο -εδώ και χρό- νια- εκφράζει και εκπροσωπεί την πρωτοπορία της τέχνης αυτής στη χώρα μας και όχι μόνο. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΙΣ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΟΥΤΟΠΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΧΑΝΙΩΝ 8 9 ΜUNICIPAL ART GALLERY OF CHANIA YANNIS STEFANAKIS A JOURNEY TO UTOPIA Ταξίδι στην Ουτοπία της Πέγκυ Κουνενάκη Χαράκτης και ζωγράφος, ποιητής και δά- από έναν χρόνο ένας πρώτος του ξάδερφος τον σμένο με την εμπειρία ενός μοναχικού ανθρώ- χωρίς θεματικούς περιορισμούς, αλλά με πολ- είναι είτε γυναίκα, την περιπέτεια στις σχέσεις ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ: σκαλος, βίντεο-άρτιστ, τυπογράφος συλλεκτι- περίμενε στον Πειραιά για να εργαστεί μαζί του που-δημιουργού στην πολύπαθη πορεία του λούς καλλιτεχνικούς πειραματισμούς. Κι αυ- των δύο φύλων, την εικόνα των σύγχρονων ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΕ ΕΝΝΟΙΕΣ κών εκδόσεων και πολιτισμικών περιοδικών, ο σε ένα υπόγειο τυπογραφείο στο κέντρο της στη ζωή και την τέχνη. τοί οι πειραματισμοί έχουν να κάνουν κυρίως πόλεων ως ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό στοιχείο ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Γιάννης Στεφανάκις, ακολουθώντας το παρά- Αθήνας. Ο ερασιτέχνης χαράκτης ανακαλύπτει Ανατέμνοντας συνολικά τη μέχρι σήμερα με το χρώμα που ξεπερνά τα όρια του μαύρου αλλά και ως στοιχείο απομόνωσης του ανθρώ- δειγμα του αναγεννησιακού ανθρώπου, επιλέ- την ξυλογραφία, την οποία συνδυάζει με την δουλειά του Στεφανάκι, διαπιστώνουμε να λει- και του λευκού, ό, τι δηλαδή κυριαρχεί στη χα- που, την έννοια της ουτοπίας με μια υπερβατι- Ως αρχή στη ζωγραφική του Γιάννη Στεφα- γει να παράγει καλλιτεχνικά με ποικίλους τρό- τυπογραφία. Ένας καινούργιος κόσμος ανοίγε- τουργεί, σε μεγάλο βαθμό, ως αφηγητής μι- ρακτική, κι απλώνονται με τόλμη στο μπλε και κή πορεία προς τους αιθέρες ή τη χρήση σκά- νάκι ας δεχτούμε την πρώτη του έκθεση με τίτλο πους έκφρασης, να εμπλέκει συνολικά στο έργο ται μπροστά του. Η συνάντησή του με τον ελευ- κρών, αποσπασματικών, ποιητικών ιστοριών. το κόκκινο. Η ποιητική ματιά του δημιουργού λας που οδηγεί στον ουρανό, θα μπορούσε να Μια αφηρημένη οικολογία. Θεματικά ασχολείται του το επίκαιρο με την Ιστορία, την τέχνη με τη θεριακό ποιητή Μιχάλη Κατσαρό το 1978 – στο Μόνο που τις αφηγείται έμμεσα, με γραμμές, επιλέγει εικόνες μνήμης ή καθημερινότητας και πει κανείς στο επέκεινα. Η μεταφυσική διάστα- με την εξέλιξη της ζωής, τη φύση, την υποτιθέ- ζωή, την ουτοπία με την πραγματικότητα, τη πλαίσιο πάντα της αναζήτησης νέων πνευμα- χρώματα, ορθογώνια και παραλληλόγραμμα τις μεταφέρει στο πρωτογενές υλικό του. Κτί- ση στη χαρακτική και τη ζωγραφική του απο- μενη επερχόμενη καταστροφή της. Η δεκαετία σύγχρονη τεχνολογία με την προσωπική δη- τικών αξιών και μορφών έκφρασης – θα φέρει σχήματα, μικρά γλυπτά. Το εικαστικό του λεξι- ρια, νυχτερινά τοπία, νεοκλασικές προσόψεις, τελεί ίσως για τον δημιουργό μια ακόμη μορ- του ’80 καταγράφεται όχι μόνο ως η αρχή μιας μιουργία. Στοχαστικός, συνεπής και επίμονος, ως αποτέλεσμα την έκδοση της βραχύβιας ποι- λόγιο αποτελείται από ένα παλίμψηστο εννοι- κυκλικές εσωτερικές σκάλες, τοπία και παράθυ- φή αναζήτησης πέρα από τα φθαρτά όρια της οικονομικής ευμάρειας, αλλά και ως μια εποχή κοινωνικά ανήσυχος, μοιράζει τη ζωή του ανά- ητικής εφημερίδας Επίπεδο. Αργότερα εκδίδει ών και τεχνικών. Το φανταστικό στοιχείο που ρα, σπείρες, εικόνες από τη Λίθινη εποχή. Όλα καθημερινότητας. γένεσης των οικολογικών κινημάτων, που εκ- μεσα σε εικόνες, λέξεις και πολλαπλές μορφές το Νέο Επίπεδο, που αποτελεί καθαρά δικό του αναπτύσσεται σ’ όλο το έργο του έχει άμεση τούτα μεταπλάθονται σε ξυλογραφίες, χαλκο- Αν δει κανείς το σύνολο της μέχρι σήμερα φράζουν συνειδητά τις ανησυχίες για το μέλλον καλλιτεχνικών αναζητήσεων, με αιτούμενο πά- δημιούργημα και με τη συνδρομή της συζύγου σχέση με το παράλογο και ξεκάθαρα παραπέ- γραφίες, λιθογραφίες, σε έργα με μικτές τεχνι- χαρακτικής δουλειάς του, διαπιστώνει ότι όλη η του πλανήτη. Ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί, ανά- ντα την επικοινωνία, όχι στο επίπεδο της καθη- του ζωγράφου Μαργαρίτας Βασιλάκου, κυκλο- μπει στον διχασμό της πραγματικότητας. Αυτό κές. Με μαεστρία ρίχνει το μελάνι είτε το μαύρο ιστορία της τέχνης του ανθρώπου φαίνεται να μεσα σε άλλα, ευτελή καθημερινά υλικά όπως μερινής φθαρμένης έννοιας της, αλλά σε εκεί- φορεί έως σήμερα, αναφέρεται στον χώρο της άλλωστε φαίνεται να τον απασχολεί περισσότε- είτε το χρωματιστό. Αλλού το πυκνώνει αλλού είναι παρούσα. Από την προϊστορία ως τη μο- οι πέτρες, το ξύλο, ο ασβέστης, η άμμος, για να νο της μνήμης, της γνώσης, της σύνδεσης του σύγχρονης λογοτεχνίας, της ποίησης, και καλύ- ρο. Μοιάζει να αναζητά τα όρια ανάμεσα στην το αραιώνει. Δημιουργεί αποχρώσεις, παντρεύ- ντέρνα και τη σύγχρονη τέχνη. Η πλούσια θε- δημιουργήσει στις ζωγραφικές του επιφάνειες παλαιού με το σύγχρονο, της αντιδιαστολής της πτει θεωρητικές αναζητήσεις πάνω σε εικαστι- πραγματική ζωή και την πνευματικότητα, τη ει τα χρώματα. Δεν φοβάται το λευκό, το χρη- ματολογία του, περιεκτική σε νοήματα και λιτή μια αδρή ματιέρα, όπου συνυπάρχουν και αλ- ψευδαίσθησης με την αλήθεια. κά θέματα. γνώση σε αντιπαράθεση με τη χύδην πληροφο- σιμοποιεί όπου το χρειάζεται, συχνά αρέσκεται στην πραγμάτωσή της, αποδεικνύουν ότι ο χα- ληλοκαθορίζονται η ύλη και το χρώμα. Αν και Η ζωή του περιπετειώδης, με συνεχείς εσω- Η φιλοδοξία όπως και η ανάγκη του για ρία που κατακλύζει την περιρρέουσα καθημε- να το περικλείει με μαύρο χρώμα. Τετράγωνο ράκτης