Walraven Van Hall Gratis Epub, Ebook
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
WALRAVEN VAN HALL GRATIS Auteur: Erik Schaap Aantal pagina's: 176 pagina's Verschijningsdatum: 2006-06-28 Uitgever: Stichting Uitgeverij Noord-Holland EAN: 9789071123955 Taal: nl Link: Download hier Walraven VAN HALL Onthouden Inloggen. Wachtwoord vergeten? Daarmee komt er eindelijk aandacht voor deze relatief onbekende held van het verzet. Hij zamelde tijdens de Tweede Wereldoorlog miljoenen guldens in om onderduikers en stakers te ondersteunen. In juli treedt hij toe tot de populaire Nederlandsche Unie, die vooral gezien wordt als een legale beweging tegen de gehate NSB, maar die ook omstreden is omdat ze zich neerlegt bij de Duitse bezetting. Van Hall brengt het enkele maanden later zelfs tot voorzitter van de lokale afdeling in zijn woonplaats. Wat hem vooral aanspreekt is dat de Unie af wil van de vooroorlogse verzuilde politieke partijen en naar consensus streeft. De Duitsers leggen de Nederlandsche Unie echter steeds verder aan banden en verbieden de partij eind Van Hall heeft zich dan al buitengewoon gestoord aan de anti- Joodse maatregelen van de bezetter, en besluit de illegaliteit in te gaan. Zijn eerste daad is het inzamelen van geld voor de deelnemers aan de Februaristaking in Zij steunen gezinnen van zeevaarders die na de Duitse inval in het buitenland zijn gebleven en van wie de gage is verlaagd als straf voor hun weigering naar het bezette Nederland terug te keren. En ook hun gezinnen en de gezinnen bij wie ze verblijven. Het groeit uit tot dé bank van het verzet. Het NSF krijgt een aparte afdeling voor hulp aan Joden die onderduiken om aan deportatie te ontkomen. In september , als de regering in Londen een landelijke spoorwegstaking uitroept, krijgt het NSF ook de financiële zorg voor In totaal zal het fonds de huishoudens van Walraven van Hall is de spil van de inzameling en de uitbetaling van de gelden. Hij praat bij talloze mensen geld los: bij privépersonen, bankiers en ondernemers. Van belastinginspecteurs krijgt hij gegevens over de belastingopgaven van vermogende Nederlanders. Van Hall krijgt giften, maar ook leningen, die hij en zijn broer Gijs, zijn steun en toeverlaat, tot twee cijfers achter de komma bijhouden. Ze ontwikkelen een boekhouding die niet of nauwelijks na te trekken is voor de Duitsers, mochten zij er beslag op leggen, maar die nodig is om na de oorlog alles keurig aan de rechthebbenden te kunnen terugbetalen. Ze willen alles kunnen verantwoorden. Medestrijders in het verzet hebben er grote moeite mee omdat zij het te risicovol vinden, maar Walraven en Gijs zetten door. Het duo weet onverwachte tegenslagen in hun voordeel om te zetten. Zo worden in maart de briefjes van en gulden plotseling ongeldig verklaard. De Duitsers vermoeden dat er een zwart geldcircuit is en proberen dat met deze maatregel een slag toe te brengen. Vooral voor het NSF is het bedreigend, want het werkt louter met contant geld. Al is er meestal niet erg veel geld in kas, want de binnenkomende middelen worden steeds zo snel mogelijk uitbetaald. Walraven en Gijs weten met hulp van betrouwbare bankiers en belastinginspecteurs in uiterst korte tijd de vijfhonderdjes en duizendjes om te wisselen in kleine coupures en zien en passant kans extra geld los te peuteren. Tot vijftien keer toe gaat hij de kelder in met de vervalste promessen, komt boven met de originele en geeft die aan Gijs van Hall. De opbrengst is in totaal 51 miljoen gulden. Eind bedenkt Gijs van Hall de grootste bankfraude uit de geschiedenis. In de kelders van De Nederlandsche Bank aan het Rokin in Amsterdam liggen schatkistpromessen, door de staat uitgegeven schuldbekentenissen. Eén promesse is goed voor een ton. Het plan is de promessen om te ruilen voor vervalste exemplaren. Voor die vervalsing wordt de hulp van de Persoonsbewijzencentrale ingeroepen, die op dit gebied grote ervaring heeft. Het lukt. De kassier-generaal van De Nederlandsche Bank, Cornelis Ritter, zorgt hoogstpersoonlijk voor de omwisseling. Het moet Walraven veel deugd hebben gedaan dat de vervalsing plaatsvindt onder de ogen van de tweede man van de NSB, de rabiate Rost van Tonningen, door de Duitsers geparachuteerd als president van De Nederlandsche Bank. Zijn personeel heeft niets in de gaten. Ontdekking is ook vrij moeilijk, want er is in deze maanden gebrek aan elektriciteit; de kelders van de bank moeten het met kaarslicht stellen. Walraven en de zijnen moeten grote moeite doen de regering in ballingschap in Londen te laten garanderen dat na de oorlog alle geleende gelden netjes worden terugbetaald. Het is een teken dat premier Gerbrandy en zijn ministers geen benul hebben van de noden van de illegaliteit en de onderduikers. Geld inzamelen en garanties verkrijgen is één ding, het uitbetalen aan onderduikers en stakers een ander. Van de medewerkers van het NSF houdt de meerderheid zich vooral daarmee bezig. Koeriersters fietsen door het hele land met in de buizen van hun frame en de pinnen van hun zadel onwaarschijnlijk grote hoeveelheden geld. Het gaat allemaal wonderbaarlijk goed. Tijdens de hele oorlog is er niet één die met het vele geld wegfietst en nooit meer terugkomt. Eén keer stuit een koerierster op een wegversperring door Duitse militairen. Ze verbergt haar fiets in de bosjes, zoekt onderdak bij een boerderij en kan de volgende dag haar fiets niet meer terugvinden. Op deze manier worden de Duitsers misleid, want zo lijkt het alsof het om een verzekeringsmaatschappij gaat. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van onder meer de gezinssituatie en van het laatst verdiende loon. De illegaliteit is opgedeeld langs de oude verzuilde lijnen. Bij de verzetskranten is dat helemaal duidelijk: naast het linkse Vrij Nederland is er het rechtse, confessionele blad Trouw , een afsplitsing van VN. Daartussen zit Het Parool. Mede op zijn initiatief komen er overlegorganen. Hij is ook betrokken bij de oprichting van de Binnenlandse Strijdkrachten. Van Hall regelt kantoor- en vergaderruimtes via zijn immense netwerk. Als bankier heeft Walraven vrij toegang tot de Beurs in Amsterdam. Het is een perfecte dekmantel voor zijn verzetswerk. Elke dag is hij daar op de beursvloer, praat er onopvallend met Jan en alleman over legale, maar vooral illegale zaken. Uit hoofde van zijn functie kent hij alle banken en bankiers in Amsterdam. Wat ook meewerkt, is zijn grote overredingskracht. Zijn vriendelijke, maar tegelijkertijd doordringende ogen zijn zijn handelsmerk. Maar hij heeft meer gaven. Dag en nacht is hij met het verzet bezig. Naarmate de oorlog vordert, wordt dat werk zwaarder en gevaarlijker. Als de Beurs wordt gesloten en zijn dekmantel wegvalt, krijgt Van Hall het moeilijker. Hij ziet zijn vrouw en drie kinderen steeds minder, slaapt op onderduikadressen in en om Amsterdam, en begint er met de dag slechter en vermoeider uit te zien. Maar hij gaat door, en wordt volgens sommigen overmoedig. Dat de Duitsers hem weten te pakken, is uiteindelijk niet zozeer het gevolg van overmoed als wel van verraad in eigen kring. Een jonge jurist in het verzet, de jarige Johan van Lom, valt in handen van de Duitsers en slaat door. Op zaterdag 27 januari vallen de Duitsers een vergadering van de top van het verzet aan de Leidsegracht in Amsterdam binnen. Walraven en enkele anderen lopen in de val. De verslagenheid in het verzet over de arrestatie van Van Hall is groot. Voor de Duitsers is het een enorme vangst, al duurt het even voor tot hen doordringt wie ze te pakken hebben. Ze zullen ongetwijfeld geprobeerd hebben Van Hall aan het praten te krijgen, maar het staat vast dat ze daar niet in geslaagd zijn. Zijn 39ste verjaardag, op 10 februari , brengt Walraven van Hall door in zijn cel in het huis van bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Op die dag wordt op de Jan Gijzenkade in Haarlem een Duitse militair doodgeschoten. Twee dagen later worden, vrijwel op dezelfde plek, als represaille acht mensen terechtgesteld, onder wie Van Hall. In totaal moeten 84 medewerkers van het Nationaal Steun Fonds hun verzetswerk met de dood bekopen. Broer Gijs zet met anderen het werk van Walraven voort. Als na het einde van de oorlog de kas wordt opgemaakt, blijkt dat het NSF in totaal Er is nog 22,5 miljoen gulden over. Na de oorlog verschijnt er een boekje van vrienden en oud-verzetsmensen met herinneringen aan Walraven. Ze prijzen zijn tomeloze inzet en onbaatzuchtigheid. Postuum krijgt Van Hall het Verzetskruis toegekend. Kennelijk had De Nederlandsche Bank er na de oorlog weinig behoefte aan de grootste bankfraude uit de geschiedenis uit de doeken te doen. Voor de parlementaire-enquêtecommissie die het beleid van de Nederlandse regering tijdens de oorlog onderzoekt, getuigt Gijs van Hall van het werk van het NSF, zonder ook maar een seconde te pochen. Hij wordt in burgemeester van Amsterdam, maar moet tien jaar later aftreden omdat hij niet goed weet om te gaan met de provorellen en de bezetting van het Maagdenhuis. Hij had een ongelofelijke slag om met mensen om te gaan. Hij was enorm in het improviseren en ook zeer eerlijk en oprecht. Toch blijft de verzetsbankier bij het grote publiek tamelijk onbekend. Dat komt waarschijnlijk door de bescheidenheid van de Van Halls — Walraven opereerde liever op de achter- dan op de voorgrond. En kennelijk had De Nederlandsche Bank er na de oorlog weinig behoefte aan de grootste bankfraude uit de geschiedenis uit de doeken te doen. Boeken Dit artikel stoelt vooral op de biografie van Walraven van Hall van de hand van Erik Schaap, Walraven van Hall, premier van het verzet uit Meld u aan en ontvang wekelijks de gratis nieuwsbrief, vol historische artikelen, nieuws en aanbiedingen. Mijn account Shop Winkelmand. Na de middelbare school kiest hij via de zeevaartschool op Terschelling voor een carrière in de koopvaardij. Hall, Walraven van (1906-1945) Walraven Wally van Hall Amsterdam , 10 februari — Haarlem , 12 februari was een Nederlands bankier en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.