Raport O Stanie Gminy Rychtal

2018

RAPORT O STANIE GMINY RYCHTAL

2018 OPRACOWANIE: URZĄD GMINY W RYCHTALU

GMINA RYCHTAL ul. Rynek 1; 63-630 Rychtal

57 1 Spis treści

I. Wstęp ...... 3 II. Informacje ogólne ...... 3 A. Ogólna charakterystyka ...... 3 1. Położenie ...... 3 2. Historia ...... 4 3. Demografia ...... 5 4. Oświata ...... 10 5. Kultura ...... 22 6. Sport i rekreacja ...... 23 7. Rynek pracy ...... 23 8. Działalność gospodarcza ...... 25 9. Pomoc społeczna ...... 25 10. Rolnictwo ...... 41 III. Informacje finansowe ...... 43 A. Stan finansów gminy/miasta ...... 43 B. Wykonanie budżetu gminy/miasta ...... 48 C. Wykonanie wydatków inwestycyjnych/majątkowych ...... 51 D. Wieloletnia prognoza finansowa ...... 55 E. Realizacja budżetu obywatelskiego ...... 57 F. INFORMACJE PODATKOWE I OPŁATY LOKALNE ...... 60 1. Zobowiązania podatkowe ...... 60 2. Środki transportowe ...... 61 3. Gospodarka wodno-ściekowa ...... 65 4. Odpady komunalne ...... 69 IV. Informacja o stanie mienia komunalnego ...... 72 V. Informacja o realizacji polityk, programów i strategii ...... 73 A. Strategia rozwoju...... 73 B. Studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy ...... 75 C. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ...... 77 D. Informacja o stanie gospodarki mieszkaniowej Gminy Rychtal w latach 2014-2018 ...... 78 E. Plan wykorzystania zasobu nieruchomości gminnych ...... 95 F. Program opieki nad zabytkami ...... 101 G. Programy społeczne ...... 105 1. Gminny program wspierania rodziny ...... 105 2. Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych ...... 106 1

3. Program przeciwdziałania narkomanii ...... 110 4. Inne programy realizowane przez GOPS ...... 111 H. Roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi ...... 129 I. Sołeckie strategie rozwoju ...... 139 J. Plan gospodarki niskoemisyjne ...... 142 K. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi ...... 143 III. Realizacja uchwał rady gminy ...... 144 A. Omówienie ogólne ...... 144 B. Zestawienie szczegółowe ...... 145 VI. Współpraca z innymi społecznościami samorządowymi...... 147 A. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski ...... 147 B. WOKISS – Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych ...... 147 C. Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej ...... 148 D. Oświetlenie Uliczne i Drogowe w Kaliszu ...... 148 E. Stowarzyszenie Wrota Wielkopolskie ...... 148 F. Zakład Zagospodarowania Odpadów Olszowa ...... 149 G. Współpraca zagraniczna ...... 149 VII. Inne istotne działania wójta ...... 149

I. Wstęp

Raport sporządzono na podstawie Art. 28aa. Ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U.2019.506 t.j. z dnia 2019.03.15). Według przepisu Wójt co roku do dnia 31 maja przedstawia radzie gminy raport o stanie gminy, który obejmuje podsumowanie działalności wójta w roku poprzednim, w szczególności realizację polityk, programów i strategii, uchwał rady gminy i budżetu obywatelskiego.

II. Informacje ogólne

A. Ogólna charakterystyka

1. Położenie

Gmina Rychtal usytuowana jest w zachodnio-południowej części powiatu kępińskiego. Siedzibą gminy jest wieś Rychtal posiadająca zabudowę miejską. Gmina ma charakter rolniczy i dzieli się na 10 sołectw: Rychtal, Darnowiec, Drożki, Krzyżowniki, Proszów, Sadogóra, Skoroszów, Stogniewice, Wielki Buczek i Zgorzelec. Swą powierzchnią zajmuje 9.675 ha i liczy 3 896 mieszkańców. Gmina stwarza warunki dla przedsiębiorstw inwestycyjnych w przetwórstwo rolno-spożywcze oraz rozwój bazy turystyczno- wypoczynkowej, oferuje możliwość inwestycji i dobre warunki do wypoczynku.

Rys. 1. Gmina Rychtal na tle województwa wielkopolskiego

Źródło: www.polskawliczbach.pl

Rys. 2. Gmina Rychtal na tle Powiatu Kępińskiego

Źródło: www.polskawliczbach.pl

Z uwagi na dogodne położenie gminy i dużą powierzchnie lasów bogatych w runo leśne i zwierzynę, panuje tu nieskażone środowisko, które stwarza doskonałe warunki do wypoczynku. Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody „Studnica”, który położony jest w głębokiej dolinie rzeki Studnica. Jest to bór mieszany z udziałem potężnych świerków rosnących na północnej granicy naturalnego zasięgu, w runie rośliny rzadkie i chronione.

2. Historia

Pierwsza wzmianka o budowie osady pochodzi z roku 1233. Komtur namysłowski w roku 1233 przekazuje za zezwoleniem księcia Głuszyny Rychtal kapłanowi Idziemu z Namysłowa z przeznaczeniem osady na osiedlanie kolonistów, a także na parcelację. W owym czasie osada była lokowana na prawie polskim. Miasteczko jednak założone zostało na prawie niemieckim dopiero w roku 1294 i posiadało już wówczas Ratusz. W tym czasie miasteczko musiało przeżyć jakiś gwałtowny kryzys i opustoszało. Ponownie zostało lokowane na prawie miasta Nysa 23 stycznia 1386 r. przez ówczesnego biskupa wrocławskiego Wacława II i do sekularyzacji dóbr kościelnych, która miała miejsce w roku 1810 było własnością biskupów wrocławskich. Po roku 1336 na nowo odbudowany jako miejsce targowe. Materiałów do budowy dostarczał sąsiedni Skoroszów, który był również własnością biskupów wrocławskich. Rychtal został zbudowany na nieistniejącej już dziś miejscowości Będłowice (Bandlovici lub Bandlouici) lokacji Niemców i Romanów. Książę wrocławski Henryk I aktem z dnia 19 czerwca 1233 roku darował Rychtal i okolice Zakonowi Maltańskiemu w celu osiedlania kolonistami. Kapłan Idzi, zwany niekiedy Hrabią rozpoczął kolonizację w roku 1233. Były to początki napływu Niemców i osiedlania się na Śląsku ludności romańskiej (Francuzów i Walonów). Niemcy zjawiają się tutaj nieco później. Ośrodkiem miasta jest czworokątny Rynek z Ratuszem i ośmioma ulicami wybiegającymi z Rynku. Zabudowa miasta zachowała się z okresu XVIII wieku i jest świadectwem miejskości Rychtala. W okresie dwudziestolecia międzywojennego miasteczko Rychtal chyli się ku upadkowi. Traci prawa miejskie na mocy ustawy z dnia 23 marca 1934 roku i z tą

4 chwilą jest siedzibą gminy wiejskiej na czele z wójtem. W skład gminy weszły następujące miejscowości: Bandlów, Dalanów, Darnowiec, Dworzyszcze, Krzyżowniki, Proszów, Wesoła i Zgorzelec. Na upadek miasteczka złożyło się przede wszystkim brak jakiegokolwiek zakładu przemysłowego, zaś niewielkie gospodarstwa rolne oraz handel nie były w stanie zapewnić ludności pracy i jakiegokolwiek bytu. Rychtal do roku 1920 należał do powiatu namysłowskiego. Wcielenie Rychtala w dniu 19 stycznia 1920 roku do Polski odbyło się bardzo uroczyście. Przyjęcie Rychtala przez władze polskie zbojkotował niemiecki burmistrz wraz z niemieckimi urzędnikami. Wcielony został bez plebiscytu na mocy Traktatu Wersalskiego. Stan prawny naszej miejscowości pozostał bez zmian do dnia dzisiejszego i nie zmieniali go nawet Niemcy podczas okupacji 1939-1945. Były czynione próby włączenia Rychtala na powrót do powiatu namysłowskiego, ale bez skutku. W okresie dwudziestolecia międzywojennego na terenie Rychtala było wiele prywatnych sklepów różnych branż. Napad Niemców hitlerowskich na Polskę zapoczątkował drugi okres zmagania się w walce o zachowanie polskości na terenie Rychtala. Armia niemiecka wkracza do Rychtala z dwóch stron, w wyniku czego włączają Rychtal wraz z okolicą do podległego mu powiatu. Niemcy mieszkający w Rychtalu byli zadowoleni z obrotu sprawy. Rozpoczynają się szykany wobec Polaków mieszkających w Rychtalu i okolicach Rychtala. Wielu Polaków poddano przesłuchaniom przez Gestapo. Rychtal został wyzwolony przez żołnierzy I Frontu Ukraińskiego pod dowództwem marszałka Koniewa, w dniu 21 stycznia 1945roku. /"Kronika Rychtala" Dobrosławy Małeckiej/

3. Demografia

Gmina Rychtal to gmina wiejska. Należy do województwa wielkopolskiego, powiatu kępińskiego. Gmina Rychtal miała na koniec 2018 roku 3 896 mieszkańców, w tym kobiet 1947, a mężczyzn 1949, co stanowi, nieznaczną przewagę mężczyzn.

Rys. 3. Podstawowe dane statystyczne GUS (20117 rok).

Źródło: Samorządowe Vademecum Samorządowca (GUS)

Tabela 1. Dane demograficzne w latach 2014 – 2018. Lp. Nazwa zdarzenia 2014 2015 2016 2017 rok 2018 rok 1 Urodzenia 33 48 37 42 41 2 Małżeństwa 27 21 13 19 19 zarejestrowane w USC Rychtal 3 Zgony 36 41 35 40 36 4 Najczęściej nadawane Nadia, Hanna, Zuzanna, Hanna Julia imiona żeńskie Zuzanna Zofia, Nadia Hanna, Lena, Michalina 5 Najczęściej nadawane Oliwier, Nikodem, Antoni, Mikołaj, Szymon, Igor, imiona męskie Jakub Tomasz, Wojciech Miłosz Nikodem, Wiktor Aleksander 6 Wzmianki Brak 6 7 6 3 o rozwodzie dołączone danych do aktów małżeństwa sporządzonych w USC Rychtal Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu

Wykres 1. Liczba ludności Gminy Rychtal w latach 2014-2018

Liczba ludności Gminy Rychtal w latach 2014-2018 2000

1990

1980

1970

1960

1950

1940

1930

1920 2014 2015 2016 2017 2018

kobiety mężczyźni

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu

W latach 2014-2018 liczba mieszkańców Gminy Rychtal zmalała o 88 osób. Średni wiek mieszkańców wynosi 39,3 lat i jest porównywalny do średniego wieku mieszkańców województwa wielkopolskiego oraz nieznacznie mniejszy od średniego wieku mieszkańców całej Polski. Średni wiek mieszkańców /Źródło: GUS, 31.XII.2017/ gm. Rychtal 39,3 lat; woj. wielkopolskie 40,3 lat; kraj 41,4 lat; kobiety 40,6 lat; mężczyźni 38,1 lat

Wykres 2. Urodzenia i zgony w latach 2014-2018

Urodzenia i zgony w latach 2014 - 2018 60

0 2014 2015 2016 2017 2018

Urodzenia Zgony

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu 7

Wykres 3. Małżeństwa zarejestrowane w USC Rychtal

Małżeństwa zarejestrowanych w USC Rychtal 30

0 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu

Gmina Rychtal ma dodatni przyrost naturalny wynoszący 4. Odpowiada to przyrostowi naturalnemu 1,03 na 1000 mieszkańców gminy Rychtal. W 2017 roku urodziło się 42 dzieci, w tym 47,6% dziewczynek i 52,4% chłopców. Średnia waga noworodków to 3 370 gramów. Współczynnik dynamiki demograficznej, czyli stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów wynosi 1,13 i jest mniejszy od średniej dla województwa oraz znacznie większy od współczynnika dynamiki demograficznej dla całego kraju.

Wykres 4. Przyrost naturalny w latach 2014-2018

Przyrost naturalny 120

100

0 2014 2015 2016 2017 2018 -20

przyrost naturalny urodzenia zgony zgony niemowląt

Źródło: Dane Urzędu Stanu Cywilnego w Rychtalu

W 2016 roku 41,8% zgonów w gminie Rychtal spowodowanych było chorobami układu krążenia, przyczyną 26,1% zgonów w gminie Rychtal były nowotwory, a 8,1% zgonów spowodowanych było chorobami układu oddechowego. Na 1000 ludności gminy Rychtal przypada 8.47 zgonów. Jest to mniej od wartości średniej dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie mniej od wartości średniej dla kraju.

Wykres 5. Przyczyny zgonów w powiecie kępińskim w latach 2001-2016

Źródło: www.polskawliczbach.pl

Poniższy wykres wskazuje na wysoką tendencję mieszkańców gminy do migracji. Spowodowane jest to brakiem miejsc zatrudnienia i zamieszkania, co przekłada się na spadek liczby ludności, w szczególności ludzi młodych, którzy wyjeżdżając zabierają również możliwości rozwoju rynku pracy.

Wykres 6. Ruch migracyjny w latach 2015-2018

Ruch migracyjny 200

150

100

0 1

2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych USC

4. Oświata

W roku 2018 Gmina Rychtal była organem prowadzącym dla 3 ośmioklasowych szkół podstawowych tj. Szkoły Podstawowej w Drożkach, Szkoły Podstawowej w Rychtalu i Szkoły Podstawowej w Wielkim Buczku. Dostęp do wychowania przedszkolnego zapewniały Przedszkole Samorządowe w Rychtalu oraz oddziały przedszkolne zorganizowane przy szkołach podstawowych w Drożkach i Wielkim Buczku. Sieć szkół podstawowych w Gminie zabezpieczała w pełni aktualne potrzeby mieszkańców gminy, a sieć publicznych przedszkoli stwarzała możliwość korzystania z usług przedszkoli dla wszystkich dzieci w wieku przedszkolnym i odpowiadała obserwowanemu popytowi.

a. DZIECI I KLASY Tabela 2. Ilość klas / oddziałów oraz dzieci / uczniów w placówkach oświatowych, dla którym organem prowadzącym jest Gmina Rychtal Rok Szkoła Ilość klas / oddziałów Ilość dzieci / uczniów 2015 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 10 164 Szkoła Podstawowa w Drożkach 7 54 Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku 7 65 Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 6 111 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu 3 66 2016 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 10 151 Szkoła Podstawowa w Drożkach 7 55 Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku 7 62 Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 6 97 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu 4 98 2017 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 11 171 Szkoła Podstawowa w Drożkach 8 54 Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku 8 68 Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 4 68 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu 4 96 2018 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 190 Szkoła Podstawowa w Drożkach 9 61 Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku 9 74 Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 2 24 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w Rychtalu 4 94 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 7. Zmiany ilości klas/oddziałów w latach 2015-2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 8. Zmiany ilości dzieci/wychowanków w latach 2015-2018

Zmiany ilości dzieci / wychowanków w latach 2015 - 2018 200 180 160 140 120 SP Rychtal

wychowanków 100 SP Drożki / / 80 SP Wielki Buczek 60 dzieci Gimnazjum 40 Przedszkole Ilość Ilość 20 0 2015 2016 2017 2018 Rok

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Analizując powyższą tabelę i wykresy zauważyć można, iż w roku 2016 zwiększyła się ilość wychowanków w Przedszkolu Samorządowym w Rychtalu. Fakt ten spowodowany był otwarciem dodatkowego, czwartego oddziału w Przedszkolu. Zaobserwować można również wzrost liczby uczniów uczęszczających do szkół podstawowych i zmniejszenie ilości uczniów gimnazjum. Zmiany te 11 są wynikiem wprowadzanej reformy oświaty. Poczynając od roku szkolnego 2017/2018 w strukturach szkół podstawowych pojawiły się kolejno klasy VII i klasy VIII. Wynikiem wprowadzanej reformy oświaty jest również likwidacja gimnazjów. Rada Gminy Rychtal Uchwałą Nr XXIV/154/17 z dnia 30 marca 2017 r. w sprawie dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego podjęła decyzję o włączeniu dotychczas funkcjonującego Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

b. NAUCZYCIELE Tabela 3. Nauczycie według stopnia awansu zawodowego zatrudnieni w placówkach oświatowych prowadzonych przez Gminę Rychtal w latach 2015 - 2018 L. p. Szkoła Nauczyciele wg stopnia awansu zawodowego stażysta kontraktowy mianowany dyplomowany 2015 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 1 2 5 12 Szkoła Podstawowa w Drożkach 0 2 3 6 Szkoła Podstawowa w Wielkim 1 2 4 5 Buczku Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 0 1 6 11 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w 0 1 2 4 Rychtalu 2016 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 1 3 5 12 Szkoła Podstawowa w Drożkach 2 2 4 5 Szkoła Podstawowa w Wielkim 0 2 2 5 Buczku Gimnazjum im. Karola Wojtyły w 1 2 6 11 Rychtalu Przedszkole Samorządowe w 0 1 3 4 Rychtalu 2017 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 1 5 6 19 Szkoła Podstawowa w Drożkach 1 6 4 8 Szkoła Podstawowa w Wielkim 0 3 3 9 Buczku Przedszkole Samorządowe w 1 1 3 4 Rychtalu

2018 Szkoła Podstawowa w Rychtalu 0 6 8 17 Szkoła Podstawowa w Drożkach 1 5 3 3 Szkoła Podstawowa w Wielkim 0 3 4 9 Buczku Przedszkole Samorządowe w 1 1 3 4 Rychtalu

Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 9. Nauczyciele według stopnia awansu zawodowego

Nauczyciele wg stopnia awansu zawodowego 20 18 16 14 12 10 8 Nauczyciele 6 4 2 0 stażysta kontraktowy mianowany

dyplomowany

Szkoła Podstawowa w Podstawowa Rychtalu Szkoła w Podstawowa Rychtalu Szkoła w Podstawowa Rychtalu Szkoła w Podstawowa Rychtalu Szkoła

Szkoła Podstawowa w Podstawowa Drożkach Szkoła w Podstawowa Drożkach Szkoła w Podstawowa Drożkach Szkoła w Podstawowa Drożkach Szkoła

Przedszkole Samorządowe w Rychtalu Samorządowe w Przedszkole Rychtalu Samorządowe w Przedszkole Rychtalu Samorządowe w Przedszkole Rychtalu Samorządowe w Przedszkole

Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku w Podstawowa Wielkim Szkoła Buczku w Podstawowa Wielkim Szkoła Buczku w Podstawowa Wielkim Szkoła Buczku w Podstawowa Wielkim Szkoła

Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu GimnazjumKarola im. Wojtyły w Rychtalu GimnazjumKarola im. 2015 2016 2017 2018 Rok

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu Przedstawione w tabeli i na wykresie dane wskazują na zauważalny wzrost zatrudnienia w Szkole Podstawowej w Rychtalu od roku 2017. Wzrost ten spowodowany jest włączeniem dotychczasowego Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Rychtalu w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

c. BUDŻETY Tabela 4. Budżety placówek oświatowych w latach 2015 – 2018 Szkoła 2015 2016 2017 2018 Szkoła Podstawowa w 1 781 174,42 1 732 811,54 2 123 730,83 2 962 885,48 Rychtalu Szkoła Podstawowa w 680 441,60 659 921,41 787 546,23 1 250 066,96 Drożkach Szkoła Podstawowa w 896 058,58 907 775,57 954 578,98 1 010 574,94 Wielkim Buczku Przedszkole Samorządowe 667 387,39 625 108,70 703 069,49 774 357,62 w Rychtalu Gimnazjum 1 128 019,27 1 182 626,83 828 053,98 0,00 Razem 5 153 081,26 5 108 244,05 5 396 979,51 5 997 885,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 10. Budżety placów oświatowych w latach 2015-2018

Budżety placówek oświatowych w latach 2015 - 2018 3 500 000,00

3 000 000,00

2 500 000,00 SP Rychtal 2 000 000,00 SP Drożki 1 500 000,00

SP Wielki Buczek Wartość [zł] 1 000 000,00 Przedszkole 500 000,00 Gimnazjum

0,00 2015 2016 2017 2018 Rok

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Z prezentowanych powyżej danych wynika, iż koszt utrzymania placówek oświatowych, których organem prowadzącym jest Gmina Rychtal, co roku ulega zwiększeniu. Gwałtowne zwiększenie budżetu Szkoły Podstawowej w Rychtalu i zmniejszenie budżetu Gimnazjum wynikają z rozpoczętej w roku 2017 reformy systemu oświaty, polegającej na wygaszeniu Gimnazjum poprzez włączenie go w struktury Szkoły Podstawowej w Rychtalu.

d. POMOC MATERIALNA DLA UCZNIÓW Zadania związane z udzielaniem pomocy materialnej uczniom zamieszkałym na terenie gminy wynikają z rozdziału 8a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1457 ze zm.). Uszczegółowieniem zapisów ustawy jest regulamin przyjęty uchwałą nr XXV/168/2017 Rady Gminy Rychtal z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy Rychtal. Pomoc materialna może być udzielona uczniom w formie stypendium szkolnego na podstawie wniosku złożonego przez rodzica, prawnego opiekuna lub pełnoletniego ucznia do Wójta, który wydaje w tej sprawie decyzję administracyjną. Środki finansowe na ten cel pochodziły z dwóch źródeł: dotacji celowej z budżetu państwa oraz środków własnych wyodrębnionych w budżecie gminy.

Tabela 5. Stypendia szkolne o charakterze socjalnym udzielone w latach 2015 - 2018 Rok Ilość przyznanych Całkowity koszt Dotacja Środki własne stypendiów realizacji [zł] [zł] [zł] 2015 50 21 407,57 17 126,05 4 281,52 2016 32 17 514,78 14 011,82 3 502,96 2017 41 17 940,57 11 732,00 6 208,57 2018 31 12 640,18 11 376,16 1 264,02 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 11. Środki wydatkowane na stypendia szkolne o charakterze socjalnym.

Środki wydatkowane na stypendia szkolne o charakterze socjalnym 25 000,00

20 000,00

15 000,00 Całkowity koszt realizacji 10 000,00

Kwota [zł] Kwota Dotacja Środki własne 5 000,00

0,00 2015 2016 2017 2018 Rok

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

e. DOFINANSOWANIE KOSZTÓW KSZTAŁCENIA PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH Na podstawie art. 122 ustawy Prawo oświatowe pracodawcom, którzy zawarli umowę z młodocianymi pracownikami w celu przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia. Przedmiotowa refundacja przyznawana jest przez Wójta na wniosek pracodawcy złożony w terminie trzech miesięcy od dnia ukończenia przez młodocianego nauki zawodu. Na powyższy cel gmina otrzymuje środki finansowe w postaci dotacji celowej z Funduszu Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Dofinansowanie pracodawcom kosztów kształcenia pracowników młodocianych stanowi pomoc de minimis, udzielaną zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Przygotowanie zawodowe pracowników młodocianych może być realizowane w dwojaki sposób: 15

- nauka zawodu, - przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

Tabela 6. Struktura dofinansowania kosztów kształcenia pracowników młodocianych w latach 2105 - 2018 Rok Nauka zawodu Przyuczenie do Koszt realizacji wykonywania [zł] określonej pracy 2015 19 0 136 703,50 2016 13 1 106 000,70 2017 12 0 82 605,78 2018 9 1 76 013,22 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Utrzymująca się tendencja spadkowa ilości udzielonych pracodawcom dofinansowań jest odzwierciedleniem ogólnokrajowego trendu zmniejszenia ilości uczniów uczęszczających do szkół zawodowych.

f. DOTACJA PRZEDSZKOLNA Przepisy prawne określające zasady naliczania i rozliczania dotacji na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego (tzw. dotacja przedszkolna) zostały zawarte w rozdziale 6 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203, ze zm.). Wysokość dotacji dla danej jednostki samorządu terytorialnego jest obliczana jako iloczyn kwoty rocznej dotacji oraz liczby uczniów, którzy w roku bazowym kończą 5 lat lub mniej, w placówkach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez tę jednostkę samorządu terytorialnego. Kwota roczna dotacji przysługuje na każdego ucznia bez względu na czas przebywania ucznia w placówce wychowania przedszkolnego, tj. niezależnie od tego czy dziecko będzie pozostawało w placówce wychowania przedszkolnego ponad czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki. W tabeli poniżej zestawiono roczne kwoty dotacji na dziecko objęte wychowaniem przedszkolnym, ilość dzieci, na które udzielono dotacji oraz całkowitą wysokość dotacji otrzymaną przez Gminę Rychtal w latach 2015 – 2018.

Tabela 7. Dotacja na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego w latach 2015 – 2018 Dotacja 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r. Roczna kwota dotacji 1 273,00 1 370,00 1 338,00 1 370,00 Ilość dzieci, na które udzielono dotacji 111 93 97 87 Całkowita kwota dotacji 141 303,00 127 410,00 129 786,00 119 190,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

g. DOTACJA CELOWA NA WYPOSAŻENIE SZKÓŁ W PODRĘCZNIKI, MATERIAŁY EDUKACYJNE I MATERIAŁY ĆWICZENIOWE Zapisy rozdziału 7 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203, ze zm.) gwarantują uczniom publicznych szkół podstawowych prawo do bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego. Szkoły podstawowe nieodpłatnie wypożyczają uczniom podręczniki oraz przekazują materiały ćwiczeniowe bez obowiązku ich zwrotu.

Tabela 8. Dotacja celowa otrzymana w latach 2015 - 2018 Dotacja 2015 2016 2017 2018 Wysokość dotacji [zł] 27 033,55 29 655,39 49 710,89 38 354,97 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

h. NPRC W roku 2018 Gmina Rychtal podpisała umowę z Wojewodą Wielkopolskim, w imieniu którego działał Wicekurator Oświaty na realizację zadań z zakresu Priorytetu 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa” dotyczącego wspierania w latach 2016 – 2020 organów prowadzących szkoły oraz biblioteki pedagogiczne w zakresie rozwijania zainteresowań uczniów przez promocję i wspieranie czytelnictwa dzieci i młodzieży, w tym zakup nowości wydawniczych. Program miał na celu uatrakcyjnienie księgozbiorów bibliotek szkolnych oraz wzmocnienie ich potencjału i roli poprzez zwiększenie udziału nowości wydawniczych w zbiorach bibliotek. Łączna kwota pozyskanego dofinansowania wyniosła 16 960,00 zł, w tym:  Szkoła Podstawowa w Rychtalu – 12 000,00 zł;  Szkoła Podstawowa w Drożkach – 2 480,00 zł;  Szkoła Podstawowa w Wielkim Buczku – 2 480,00 zł. Dotacja stanowiła do 80% kosztów realizacji przedsięwzięcia, odrębnie dla każdej ze szkół. Realizacja programu zaowocowała wzbogaceniem księgozbiorów bibliotek szkolnych o 1408 pozycji, w tym 676 lektur szkolnych.

i. PROGRAM „UMIEM PŁYWAĆ” W roku 2018 Szkoła Podstawowa w Drożkach przystąpiła do projektu powszechnej nauki pływania „Umiem pływać”. Projekt ten adresowany był do uczniów klas I – III szkół podstawowych w całej Polsce. Zakładał systematyczny i powszechny udział dzieci w pozalekcyjnych i pozaszkolnych zajęciach sportowych z zakresu „nauki pływania”. W okresie od 01 lutego 2018 r. do 15 czerwca 2018 r. 11 dzieci ze Szkoły Podstawowej w Drożkach 10 razy wyjechało na basen „Delfin” w Namysłowie. 17

Wkład finansowy Gminy w realizację tego zadania wyniósł 1 650,00 zł. Wszelkie koszty związane z wynajmem pływalni, transportem dzieci, opłaceniem instruktora nauki pływania oraz ubezpieczeniem pokryte zostały przez realizatora programu – tj. Wielkopolskie Zrzeszenie LZS – operatora programu w województwie wielkopolskim – ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki.

j. SKS Szkoła Podstawowa w Rychtalu w styczniu 2018 r. przystąpiła do realizacji programu pn. „Szkolny Klub Sportowy” realizowanego w ramach rozwijania sportu poprzez wspieranie przedsięwzięć z zakresu upowszechniania sportu dzieci i młodzieży ogłoszonego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki. Ideą Programu jest organizacja i prowadzenie systematycznych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży 2 razy w tygodniu po 60 minut dla każdego uczestnika, w grupach 15-20 osobowych. Do udziału w programie zgłoszono 2 grupy. W czasie trwania programu każdy nauczyciel obowiązany jest przeprowadzić i rozliczyć łącznie 70 jednostek ćwiczebnych. Podczas realizacji programu operator wojewódzki, którym jest Szkolny Związek Sportowy „WIELKOPOLSKA”, zobowiązany jest m.in. do zakupu i przekazania na rzecz szkoły sprzętu sportowego o wartości do 200,00 zł na grupę, pokrycia kosztów wynagrodzenia nauczyciela tj. 70 jednostek ćwiczebnych x 40,00 zł (płatne ze środków MSiT) oraz zapewnienia ubezpieczenia uczestników NNW.

k. DOFINANSOWANIE WYPOSAŻENIA W POMOCE DYDAKTYCZNE NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH W SZKOLE PODSTAWOWEJ O przedmiotowe środki aplikowano w ramach podziału 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Dofinansowanie obejmuje wyposażenie w pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych (biologia, geografia, chemia i fizyka). Dofinansowanie dotyczyło szkół podstawowych publicznych prowadzonych przez jst, które mają lub będą mieć od 01.09.2018 r. w ramach struktury klasę V (dotyczy przedmiotów geografia i biologia) lub klasę VII lub VIII (dotyczy przedmiotów fizyka i chemia), które nie mają i nie będą mieć w strukturze od 01.09.2018 r. klas dotychczasowego gimnazjum (po przekształceniu gimnazjum w szkołę podstawową lub włączeniu gimnazjum w struktury szkoły podstawowej). Kryteria podziału wprowadzały roczny limit aplikowania z tego kryterium do ¼ szkół prowadzonych przez jst. W związku z powyższym Gmina Rychtal mogła aplikować o środki tylko dla jednej szkoły podstawowej. W maju 2018 r. złożono więc wniosek o przyznanie środków na w/w zadanie dla Szkoły Podstawowej w Drożkach. Wysokość przyznanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej środków na wyposażenie w pomoce dydaktyczne to 27 814,00 zł.

l. DOCHODY I WYDATKI JEDNOSTEK OŚWIATOWYCH Tabela 9. Dochody jednostek oświatowych w Gminie Rychtal w latach 2015-2018 Jednostka Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Szkoła Podstawowa w 4 463,53 zł 39 941,44 zł 51 914,09 zł 60 892,69 zł Rychtalu Gimnazjum w Rychtalu 331,96 zł 3 526,82 zł 236,90 zł - zł Szkoła Podstawowa w 1 212,36 zł 194,92 zł 192,96 zł 180,00 zł Wielkim Buczku Szkoła Podstawowa w 154,80 zł 1 540,44 zł 2 664,76 zł 16 942,12 zł Drożkach Przedszkole Samorządowe w 56 193,34 zł 54 362,16 zł 69 376,97 zł 68 236,64 zł Rychtalu RAZEM: 102 355,99 zł 100 565,78 zł 124 385,68 zł 146 251,45 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 12. Budżet jednostek oświatowych w Gminie Rychtal w latach 2015-2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Tabela 10. Wydatki ogółem jednostek oświatowych w latach 2015-2018 Rok Subwencja Wydatki Dopłata Gminy 2015 3 318 753,00 zł 5 153 081,26 zł 1 834 328,26 zł 2016 3 346 836,00 zł 5 108 244,05 zł 1 761 408,05 zł 2017 3 076 273,00 zł 5 396 979,51 zł 2 320 706,51 zł 2018 3 245 819,00 zł 5 997 885,00 zł 2 752 066,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 13. Wydatki ogółem jednostek oświatowych w latach 2015-2018

zł7 000 000,00

zł6 000 000,00

zł5 000 000,00

zł4 000 000,00 Subwencja zł3 000 000,00 Wydatki zł2 000 000,00

zł1 000 000,00

zł- 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Rychtalu

Tabela 11. Analiza wydatków poniesionych na remonty oraz utrzymanie budynków jednostek oświatowych w latach 2015-2018 Gimnazjum im. Karola Koszty utrzymania Wydatki remontowe Wojtyły w Rychtalu budynku 2015 12 657,00 zł 68 854,00 zł 2016 1 200,00 zł 77 825,00 zł 2017 3 479,00 zł 72 034,00 zł

Szkoła Podstawowa w Wydatki remontowe Koszty utrzymania Inwestycje Drożkach bieżące budynku 2015 4 074,00 zł 0,00 zł 38 521,00 zł 2016 3 786,00 zł 0,00 zł 39 659,00 zł 2017 1 813,00 zł 17 451,00 zł 40 962,00 zł

Szkoła Podstawowa w Wydatki remontowe Koszty utrzymania Inwestycje Wielkim Buczku bieżące budynku 2015 33 400,00 zł 0,00 zł 81 980,00 zł 2016 11 667,00 zł 22 000,00 zł 85 868,00 zł 2017 2 524,00 zł 22 140,00 zł 105 038,00 zł

Przedszkole Wydatki remontowe Koszty utrzymania Samorządowe w Inwestycje bieżące budynku Rychtalu 2015 6 250,00 zł 0,00 zł 68 289,00 zł 2016 1 100,00 zł 19 065,00 zł 75 997,00 zł 2017 1 448,00 zł 0,00 zł 75 350,00 zł

Szkoła Podstawowa w Wydatki remontowe Koszty utrzymania Inwestycje Rychtalu bieżące budynku

2015 37 950,00 zł 0,00 zł 102 782,00 zł 2016 8 460,00 zł 0,00 zł 115 083,00 zł 2017 17 813,00 zł 0,00 zł 117 803,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Tabela 12. Szczegółowa analiza wydatków poniesionych na remonty oraz utrzymanie jednostek oświatowych w roku 2018 Szkoła Szkoła Szkoła Szkoła Przedszkole Szkoła Podstawowa w Podstawowa w Podstawowa w Podstawowa w Koszty Samorządowe Podstawowa Rychtalu ul. Wielkim Rychtalu ul. Rychtalu ul. w Rychtalu w Drożkach Kępińska 29 Buczku Kępińska 13 Kępińska 12 Klasztor Koszty utrzymania budynku: opał 13 412,00 zł 12 848,00 zł 24 441,00 zł 10 395,00 zł 16 224,00 zł 8 271,00 zł środki czystości 2 280,00 zł 1 631,00 zł 900,00 zł 3 450,00 zł 3 450,00 zł 3 450,00 zł woda, ścieki 1 874,00 zł 1 025,00 zł 7 285,00 zł 4 905,00 zł 884,00 zł 450,00 zł

odpady komunalne 1 260,00 zł 1 260,00 zł 960,00 zł 3 780,00 zł 1 890,00 zł 1 890,00 zł telefon, internet 1 276,00 zł 1 234,00 zł 536,00 zł 2 000,00 zł 1 430,00 zł 1 460,00 zł ubezpieczenie budynku 582,00 zł 763,00 zł 216,00 zł 1 053,00 zł 1 084,00 zł 0,00 zł energia 7 385,00 zł 4 945,00 zł 8 040,00 zł 4 824,00 zł 5 066,00 zł 4 320,00 zł Obsługa 30 000,00 zł 14 000,00 zł 68 600,00 zł 45 000,00 zł 44 000,00 zł 43 000,00 zł usługi kominiarskie 284,00 zł 152,00 zł 225,00 zł 185,00 zł 185,00 zł 185,00 zł opłata środowiskowa 0,00 zł 0,00 zł 1 940,00 zł 538,00 zł 538,00 zł 538,00 zł Remonty 19 605,00 zł 222 588,00 zł 4 200,00 zł 2 470,00 zł 30 556,00 zł 1 250,00 zł RAZEM : 77 958,00 zł 260 446,00 zł 117 343,00 zł 78 600,00 zł 105 307,00 zł 64 14,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

5. Kultura

a. Wydarzenia kulturalne Głównymi wydarzeniami kulturalnymi o zasięgu gminnym w roku 2018 były Dożynki Powiatowo – Gminne (08.09.2018 r.) i Dni Rychtala (09.09.2018 r.). Święto Plonów rozpoczął uroczysty przejazd korowodu dożynkowego z rychtalskiego rynku na tereny przy hali sportowej w Rychtalu, gdzie miała miejsce dziękczynna Msza św. Uroczystość uświetniła część artystyczna przygotowana przez uczniów Szkoły Podstawowej w Drożkach i Szkoły Podstawowej w Rychtalu. Główną atrakcją tegorocznych dożynek był występ zespołu Power Play, który na wieczornym koncercie zgromadził sporą publiczność. Dożynki zakończyła zabawa taneczna. Obchody Dni Rychtala rozpoczęły się odsłonięciem i poświęceniem tablicy upamiętniającej Rychtalskich Pograniczników. Wydarzeniem, które zgromadziło sporą liczbę zarówno uczestników jak i kibiców był III Bieg Rychtalaka z okazji 100-lecia odzyskania Niepodległości. Biegowi głównemu towarzyszyły biegi przedszkolaków oraz dzieci i młodzieży. Wieczór uświetnił swoim występem zespół SOLEO. Uroczystości zakończyły się zabawą taneczną dla mieszkańców.

b. Instytucja kultury – Gminna Biblioteka Publiczna w Rychtalu Jedyną funkcjonująca na terenie gminy instytucją kultury jest Gminna Biblioteka Publiczna w Rychtalu. Głównym celem biblioteki, jako instytucji wprowadzającej do uczestnictwa w kulturze, jest rozwijanie i zaspokajanie potrzeb czytelniczych społeczeństwa oraz upowszechnianie wiedzy i kultury. W bibliotece znajdują się 3 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, z którego nieodpłatnie mogą korzystać mieszkańcy. Biblioteka systematycznie współpracuje ze szkołami, przedszkolami i organizacjami z terenu gminy. Biblioteka posiada księgozbiór liczący ponad 13 tys. woluminów. Około 22

60% zbiorów opracowanych jest komputerowo i udostępnionych w katalogu online o wartości 132 136, 10 zł. W roku 2018 zakupiono 431 woluminy za łączną kwotę 9 980,00 zł. Zakup nowości wydawniczych do biblioteki współfinansowany był ze środków pozyskanych z Biblioteki Narodowej w wysokości 5 980 zł. Wartość środkówc. wyposażenia: 37 004,80 z ł Wartości niematerialne i prawne: 1 608,84 zł Rok 2018 obfitował w liczne wydarzenia kulturalne, skierowane głównie do młodszych mieszkańców gminy. Przeprowadzono różne konkursy i zajęcia, w tym: recytatorskie, plastyczne, czytelnicze. Jak co roku Biblioteka włączyła się w akcje ogólnopolskie – Narodowe Czytanie i Noc bibliotek. Zorganizowano również wystawy nowości książkowych.

6. Sport i rekreacja

Rok 2018 był kolejnym rokiem obfitującym w liczne wydarzenia zorganizowane na rychtalskich obiektach sportowych – boisku orlik i hali sportowej – przez animatorów sportu. Realizacja szerokiego wachlarza zajęć i imprez sportowych możliwa była dzięki pozyskaniu dofinansowania ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach projektu „Lokalny Animator Sportu”. Otrzymane środki, tj. 9.000,00 zł, zapewniły współfinansowanie regularnych i atrakcyjnych zajęć sportowych dla różnych grup wiekowych w okresie od 01 marca do 30 listopada 2018 r.

7. Rynek pracy

W gminie Rychtal na 1000 mieszkańców pracuje 94 osób. 47,5% wszystkich pracujących ogółem stanowią kobiety, a 52,5% mężczyźni. Bezrobocie rejestrowane w gminie Rychtal wynosiło w 2017 roku 1,8% (1,9% wśród kobiet i 1,7% wśród mężczyzn). W 2017 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gminie Rychtal wynosiło 2 960,24 PLN, co odpowiada 65.40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w Polsce. Wśród aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Rychtal 439 osób wyjeżdża do pracy do innych gmin, a 121 pracujących przyjeżdża do pracy spoza gminy - tak więc saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy wynosi -318. 18,9% aktywnych zawodowo mieszkańców gminy Rychtal pracuje w sektorze rolniczym (rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), 60,8% w przemyśle i budownictwie, a 7,5% w sektorze usługowym (handel, naprawa pojazdów, transport, zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja) oraz 0,8% pracuje w sektorze finansowym (działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości). /wwwpolskawliczbach.pl/

Wykres 14. Bezrobocie w latach 1990 - 2018

Źródło: PUP w Kępnie Wykres 15. Osoby bezrobotne według grup ryzyka na koniec czerwca 2018 r.

Źródło: PUP w Kępnie Bezrobocie rejestrowane bywa definiowane w różny sposób. Najczęściej definiuje się stopę bezrobocia rejestrowanego jako stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludności aktywnej ekonomicznie (zasobu siły roboczej danej populacji). Tak zdefiniowaną stopę bezrobocia rejestrowanego prezentujemy na taj stronie. Dane o bezrobociu na poziomie gmin są szacowane w oparciu o stopę bezrobocia rejestrowanego dla powiatu oraz porównanie stosunku liczby bezrobotnych do ogółu ludności w wieku produkcyjnym w powiecie i gminie. /polskawliczbach.pl/

8. Działalność gospodarcza

W Gminie Rychtal na rok 2018 w rejestrze CEIDG zarejestrowanych było 209 podmiotów gospodarczych, w tym także roku zarejestrowano 35 nowych podmiotów oraz 17 zostało wyrejestrowanych. Według danych działalność prowadzona wyłącznie na zasadach spółki cywilnej prowadzona była przez 5 podmiotów oraz 35 przedsiębiorców posiada status zawieszonej działalności. Analizując rejestr pod kątem rodzaju prowadzonej działalności w danym roku na terenie Gminy 32 przedsiębiorców zajmowało się szeroko pojętą produkcją, 45 handlem oraz 132 usługami. W roku 2017 zarejestrowana 21 działalności, zlikwidowano 6 oraz ogólny stan wynosił 197. Porównując dane z tych dwóch lat można zauważyć trend rosnący jeśli chodzi o powstawanie nowych działalności jednak co za tym idzie niektórzy z przedsiębiorców nie są w stanie się przebić lub są wyparci z rynku co skutkuje większą ilością wyrejestrowań.

9. Pomoc społeczna

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu, który głównie zajmuje się pomocą społeczną na terenie gminy, powołany został Uchwałą Nr XI/45/90 z dnia 28 lutego 1990 roku. Obszarem działania GOPS jest Gmina Rychtal obejmująca 10 sołectw. Gmina położona jest na powierzchni 96,75 km². Pracownicy zatrudnieni w Ośrodku spełniają wymagania ustawowe w zakresie posiadania kwalifikacji. Wykonują swoje obowiązki stosownie do potrzeb mieszkańców gminy - zarówno indywidualnych jak i zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej – w oparciu o obowiązujące w Ośrodku procedury a także przepisy prawa. Według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r. w GOPS zatrudnionych było 6 osób: Kierownik GOPS -1 osoba Główna Księgowa – 1 osoba Pracownicy socjalni – 2 osoby Specjalista ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego – 1 osoba Referent ds. świadczeń wychowawczych – 1 osoba. Pomoc społeczna jest określana jako „instytucja polityki społecznej Państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, które nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia”. Celem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienia im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomocy udziela się osobom i rodzinom na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy

25 w rodzinie, potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, alkoholizmu lub narkomanii, trudności w przystosowaniu się do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej, trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy.

Z zestawienia prezentowanego poniżej wynika, że w latach 2015-2018 liczba osób korzystających z pomocy społecznej utrzymywała się na stałym poziomie.

Wykres 16. Liczba osób, którym przyznano decyzją świadczenia z pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 160 146 139 136 141 140 120 100 80 60 40 20 0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z wykresu 2 liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu również utrzymuje się na stałym poziomie.

Wykres 17. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 120 109 101 101 96 100

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu 26

Wyniki niżej prezentowanych danych wyraźnie wskazują, że na przestrzeni lat 2015-2018 to głównie kobiety korzystają z pomocy społecznej z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu. Od 2015 r. zauważalny jest trend malejący liczby kobiet. Natomiast liczba mężczyzn, którzy otrzymali pomoc społeczną oscylowała między 27 w 2015 r. a 43 w 2018 r.

Wykres 18. Podział świadczeniobiorców według płci

90 81 80 80 70 70 66 60 50 43 40 36 35 27 30 20 10 0 2015 2016 2017 2018

Kobiety Mężczyźni

Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

Z wykresu 4 wynika, iż na przestrzeni lat 2015 – 2018 osoby pozostające w rodzinie częściej korzystały z pomocy społecznej z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu niż osoby samotnie gospodarujące. Jednakże różnica między tymi grupami osób zaczęła się zmniejszać. W 2015 r. różnica między nimi wynosiła 46 osób, a w 2018 r. już tylko 13 osób. Można również zauważyć, iż liczba osób pozostających w rodzinie zaczęła się zmniejszać, a liczba osób samotnie gospodarujących zwiększać.

Wykres 19. Podział świadczeniobiorców na osoby samotnie gospodarujące i osoby w rodzinie

100 77 80 71 59 61 60 45 46 48 40 31

0 2015 2016 2017 2018

Osoby samotnie gospodarujące Osoby w rodzinie

Źródło: Opracowane na podstawie Programu Pomost

Z danych prezentowanych poniżej wynika, iż w latach 2015 - 2018 głównymi świadczeniobiorcami Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu są osoby korzystające krótkotrwale z pomocy społecznej.

Wykres 20. Podział osób ze względu na częstotliwość korzystania z pomocy społecznej

100 90 86 78 80 71 72 70 60 50 34 37 40 30 30 30 20 10 0 2015 2016 2017 2018

Osoby korzystające długotrwale Oosby korzystające krótkotrwale

Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

Poniższe dane wskazują, iż na przestrzeni lat 2015 – 2018 przeciętny wiek osoby korzystającej ze wsparcia z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu waha się od 56 lat do 65 lat. Najmniejszą grupę wiekową osób korzystających ze wsparcia są podopieczni w wieku od 18 do 25 lat.

Tabela 13. Podział świadczeniobiorców według kategorii wiekowych Rok Kategoria wiekowa

18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat 66 lat i więcej 2015 6 23 18 18 27 16 2016 4 24 16 20 29 23 2017 2 18 17 16 26 26 2018 4 23 17 17 26 21 Źródło: opracowane na podstawie Programu Pomost

Tabela 14. Powody przyznania pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

POWÓD TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ 2015 2016 2017 2018 Razem

Ubóstwo 49 53 42 49 193 Sieroctwo 0 0 0 0 0 Bezdomność 3 2 2 4 11 Potrzeba ochrony macierzyństwa 19 17 17 20 73 Wielodzietność 12 13 15 15 55 Bezrobocie 31 30 17 14 92 Niepełnosprawność 62 58 52 44 216 Długotrwała lub ciężka choroba 64 65 58 49 236 Bezradność w sprawach opiekuńczo- 3 2 3 9 17 wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego Przemoc w rodzinie 1 1 2 0 4 Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi 0 0 0 0 0 Alkoholizm 8 7 0 7 22 Narkomania 0 0 0 0 0 Trudności w przystosowaniu do życia po 1 2 5 3 11 zwolnieniu z zakładu karnego Trudności w integracji osób, które otrzymały 0 0 0 0 0 status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą Zdarzenie losowe 1 2 3 0 6 Sytuacja kryzysowa 1 0 2 1 4 Klęska żywiołowa lub ekologiczna 0 0 0 0 0

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z poniższej tabeli na przestrzeni lat 2015-2018 najwięcej osób otrzymało pomoc z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby tj. 236 osób. Na drugim miejscu z przyczyn niepełnosprawności tj. 216 osób, a na trzecim miejscu z powodu ekonomicznych czyli z ubóstwa tj. 193 osoby. Natomiast z powodu bezrobocia skorzystało z pomocy społecznej 92 osoby. Posiadanie dzieci również było jednym z czynników trudnej sytuacji życiowej rodzin korzystających z pomocy społecznej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu: 73 osoby podało jako powód potrzebę ochronę macierzyństwa, a 55 osób wielodzietność. Sporadycznie jako powód trudnej sytuacji życiowe osoby podawały zdarzenie losowe, sytuację kryzysową czy przemoc w rodzinie. Na przestrzeni lat 2015-2018 żadna osoba nie skorzystała z pomocy społecznej z powodu trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, z potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi oraz z powodu klęski żywiołowej lub ekologicznej. W przypadku udzielenia pomocy z powodu wystąpienia klęski żywiołowej lub ekologicznej musi najpierw wojewoda ogłosić w/w klęskę na większą skalę. W latach 2015-2018 na terenie gminy Rychtal nie miała miejsca klęska żywiołowa czy ekologiczna.

Należy podkreślić, iż osoby korzystające z pomocy mogą znajdować się w trudnej sytuacji życiowej z jednego lub kilku powodów oraz mogą z niej korzystać kilkukrotnie w ciągu roku. Analizując dane z poniższego wykresu dotyczące wysokości poniesionych kosztów na wypłatę świadczeń z pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu można stwierdzić, że wydatki w ciągu w/w lat wzrosły: od 147 900 zł w 2015 r. do 171 168 zł w 2017 r.

Wykres 21. Wysokość poniesionych kosztów na wypłatę świadczeń z pomocy społecznej w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 180 000 zł 171 168 160 193 164 969 160 000 zł 147 900 140 000 zł 120 000 zł 100 000 zł 80 000 zł 60 000 zł 40 000 zł 20 000 zł 0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z poniższego zestawienia w ciągu lat 2015-2018 zauważalny jest trend wzrostowy liczby osób korzystających z zasiłku stałego.

Wykres 22. Liczba osób, którym przyznano zasiłek stały w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 14 13 13

10 8 8 7

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Zestawienie prezentowane poniżej ukazuje, że wydatki na wypłatę zasiłków stałych dla podopiecznych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu w latach 2015-2018 znacznie wzrosły. Wiąże się to ze zwiększeniem liczby osób kwalifikujących się do przyznania im zasiłku stałego, jak również wzrostem maksymalnej kwoty w/w świadczenia, które podlega weryfikacji średnio co 3 lata.

Wykres 23. Wysokość poniesionych kosztów na wypłatę zasiłków stałych w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu z podziałem na środki własne i dotacje. 60 000 zł 52 016 53 504 50 000 zł 39 548 40 000 zł 32 543 30 000 zł Dotacja Własne 20 000 zł 13 170 13 376 9 887 10 000 zł 8 136

0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Z przytoczonych poniżej danych wynika, że najwięcej osób skorzystało z pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego w 2015 r. tj. 10 osób, a najmniej w 2017 r. tj. tylko 5 osób. W pozostałych latach liczba osób, którym przyznano w/w świadczenie różniła się nieznacznie.

Wykres 24. Liczba osób, którym przyznano zasiłek okresowy w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtal

12 10 10 9

8 7

6 5

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Na podstawie poniższych danych można zauważyć, że wydatki poniesione na wypłatę zasiłków okresowych podopiecznym Gminnego Ośrodka Pomocy społecznej w Rychtalu były największe w 2018 r. tj. 17 975 zł. W pozostałych latach różnica kosztów na wypłatę zasiłków okresowych nie była znacząca.

Wykres 25. Wysokość poniesionych kosztów na wypłatę zasiłków okresowych w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu z podziałem na środki własne i dotacje

16 000 zł 13 494 14 000 zł 12 000 zł 10 000 zł 8 982 8 929 8 833 8 000 zł Dotacja Własne 6 000 zł 4 481 3 833 4 059 4 000 zł 3 175 2 000 zł 0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z danych pomoc w postaci schronienia została przyznana jednej osobie w 2018 roku. W pozostałych latach żadna osoba nie skorzystała z tej formy pomocy społecznej.

Wykres 26. Liczba osób, którym przyznano schronienie w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

1 1

0 0 0 0 2015 2016 2017 2018 Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z zestawienia prezentowanego poniżej środki finansowe na pomoc w formie schronienia wykorzystano w 2018 r. tj. 6 210 zł. W pozostałych latach nie przeznaczono na ten cel żadnych środków finansowych. Wiąże się to z brakiem osób, które wymagałyby przyznania im takiej formy pomocy społecznej.

Wykres 27. Wysokość poniesionych kosztów na schronienie w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 7 000,00 zł 6 210 6 000,00 zł

5 000,00 zł

4 000,00 zł

3 000,00 zł

2 000,00 zł

1 000,00 zł 0 0 0 0,00 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Analizując poniższe dane można zauważyć, że z pomocy w formie posiłku przyznanego przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu najwięcej potrzebujących skorzystało w 2018 r. tj. 68 osób, a najmniej w 2016 r. tj. 47 osób. W pozostałych latach liczba osób korzystających z pomocy w formie posiłku różniła się nieznacznie.

Wykres 28. Liczba osób, którym przyznano posiłek w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

60 58 52 50 48 47

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Z przeprowadzonej poniżej analizy danych wynika, że koszty poniesione na sfinansowanie pomocy w formie posiłków w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu znacznie wzrosły.

Wykres 29. Wysokość poniesionych kosztów na posiłki w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu z podziałem na środki własne i dotacje

12 000 zł

10 000 zł

8 000 zł

6 000 zł Dotacja 4 000 zł Własne 2 000 zł

0 zł 2015 2016 2017 2018 Dotacja 5 868 8 558 9 460 10 971 Własne 7 117 5 488 9 110 11 028

Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z poniższej analizy, trzem osobom przyznano usługi opiekuńcze w latach 2015-2017 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. W 2018 r. nie realizowano usług opiekuńczych z powodu braku zapotrzebowania.

Wykres 30. Liczba osób, którym przyznano usługi opiekuńcze w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 4

3 3 3 3

0 0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika ze zestawienia prezentowanego poniżej wydatki poniesione na usługi opiekuńcze w latach 2015-2017 wahały się między 20 201 zł w 2017 r. a 25 352 zł w 2016 r. W 2018 r. nie poniesiono żadnych kosztów na usługi opiekuńcze, ponieważ nikt nie skorzystał z tej formy pomocy.

Wykres 31. Wysokość poniesionych kosztów na usługi opiekuńcze w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 30 000 zł 25 352 25 000 zł 23 780 20 201 20 000 zł

15 000 zł

10 000 zł

5 000 zł 0 0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Analizując poniższe dane z wykresu można stwierdzić, że liczba osób, którym przyznano zasiłek celowy w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu różniła się nieznacznie.

Wykres 32. Liczba osób, którym przyznano zasiłek celowy w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 45 39 40

35 32 29 30 26 25

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Poniższe dane wskazują, iż w ciągu ostatnich czterech lat zauważalny jest trend malejący kosztów poniesionych na wypłaty zasiłków celowych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

Wykres 33. Wysokość poniesionych kosztów na wypłaty zasiłków celowych w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 35 000 zł

30 000 zł 27 876 28 610

25 000 zł

20 000 zł 16 432 15 799 15 000 zł

10 000 zł

5 000 zł

0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Z przeprowadzonej analizy wynika, że od 2015 r. do 2017 r. liczba osób, którym przyznano pomoc w formie specjalnego zasiłku celowego przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu różniła się nieznacznie. Natomiast w 2018 r. tylko 44 podopiecznych skorzystało z tej formy pomocy.

Wykres 34. Liczba osób, którym przyznano specjalny zasiłek celowy w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 52 51 51 50 50

44 44

40 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Poniższe zestawienie pokazuje, iż wydatki na wypłaty specjalnych zasiłków celowych były najmniejsze w 2015 r. kiedy to wyniosły 29 765 zł, a największe w 2017 r. czyli 38 771 zł.

Wykres 35. Wysokość poniesionych kosztów na wypłaty specjalnych zasiłków celowych w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu. 45 000 zł 38 771 40 000 zł 36 106 35 000 zł 29 765 29 762 30 000 zł 25 000 zł 20 000 zł 15 000 zł 10 000 zł 5 000 zł 0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z danych prezentowanych poniżej liczba osób, którym gmina Rychtal dopłaca za pobyt w domu pomocy społecznej w latach 2015-2018 wzrosła o kilku podopiecznych. W zależności od danego roku waha się pomiędzy pięcioma a dziewięcioma podopiecznymi.

Wykres 36. Liczba osób, którym gmina Rychtal dopłaciła za pobyt w domu pomocy społecznej w latach 2015- 2018. 10 9 9 8 7 7 6 6 5 5 4 3 2 1 0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Z przeprowadzonej poniżej analizy wynika, że wysokość poniesionych kosztów przez gminę Rychtal na dopłatę za pobyt osób w domach pomocy społecznej znacznie wzrosła. Wysokość kosztów, które gmina

37 ponosi na w/w świadczenie zależy od liczby osób umieszczonych w domach pomocy społecznej, kosztów średniego miesięcznego utrzymania mieszkańca w w/w domu oraz od możliwości finansowych danego podopiecznego i jego najbliższej rodziny.

Wykres 37. Wysokość poniesionych kosztów przez gminę Rychtal na dopłatę za pobyt osób w domach pomocy społecznej w latach 2015-2018.

250 000 zł 227 942

200 000 zł 155 981 150 000 zł 116 457 106 349 100 000 zł

50 000 zł

0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Poniższe dane wskazują, iż liczba osób korzystających z zasiłków celowych w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w latach 2015-2018 była zróżnicowana. Najmniej osób skorzystało z tej formy pomocy w 2017 r. tj. 5 osób, a najwięcej w 2016 r. tj. 18 osób.

Wykres 38. Liczba osób, którym przyznano zasiłek celowy w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu.

20 18 18 16 14 12 12 10 10 8 6 5 4 2 0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika ze zestawienia prezentowanego poniżej wysokość kosztów poniesionych na wypłaty zasiłków celowych w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” była zależna od liczby osób, które skorzystały z tej formy pomocy.

Wykres 39. Wysokość poniesionych kosztów na wypłaty zasiłków celowych w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w latach 2015-2018 przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu z podziałem na środki własne i dotacje 5 000 zł 4 512 4 500 zł 4 000 zł 3 632 3 489 3 500 zł 2 902 3 000 zł 2 500 zł Dotacja 1 988 2 000 2 000 zł Własne 1 500 zł

1 000 zł 600 500 zł 180 0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Na przestrzeni lat 2015-2018 zauważalny jest trend wzrostowy liczby osób, którym Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne od siedmiu osób w 2015 r. do 11 osób w 2017 r., co pokazuje poniższy wykres.

Wykres 40. Liczba osób, którym opłacano składki na ubezpieczenie zdrowotne w latach 2015-2018.

12 11 10 10

8 8 7

0 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

Jak wynika z poniższej analizy wydatki przeznaczone na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne podopiecznych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu w latach 2015-2018 wzrosły. W 2015 r. przeznaczono na ten cel 3 661 zł, a w 2017 r. potrzebne już było 5 769 zł. Wzrost kosztów jest związany ze zwiększeniem liczby osób pobierających zasiłek stały oraz wzrostem maksymalnej kwoty w/w świadczenia, które podlega weryfikacji średnio co 3 lata. Składki na ubezpieczenie zdrowotne są przyznawane osobom pobierającym zasiłek stały.

Wykres 41. Wysokość poniesionych kosztów na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne podopiecznych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rychtalu w latach 2015-2018 7 000 zł

6 000 zł 5 769 5 353 5 000 zł 4 449

4 000 zł 3 661

3 000 zł

2 000 zł

1 000 zł

0 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowane na podstawie sprawozdań GOPS w Rychtalu

10. Rolnictwo

Tabela 15. Liczba gospodarstw według powierzchni ha liczba gospodarstw wg ha liczba gospodarstw wg ha fizycznych przeliczeniowych

1,05-1,5 ha 58 62 1,5-2,0 ha 44 48 2,0-3,0 ha 59 46 3,0-5,0 ha 66 77 5,0-7,0 ha 47 42 7,0-10,0 ha 54 39 10,0-15,0 ha 54 32 15,0-20,0 ha 32 20 20,0-30,0 ha 27 12 30,0-50,0 ha 21 13 50,0-100,00 ha 9 12 100 ha < 6 1 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Wykres 27. Liczba gospodarstw rolnych wg posiadanych hektarów.

90 80 70 60 50 40 liczba gospodarstw wg ha fizycznych 30 liczba gospodarstw wg ha 20 przeliczeniowych 10 0

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Analizując powyższe dane można stwierdzić, iż największa liczba gospodarstw rolnych na terenie naszej gminy to gospodarstwa mieszczące się w przedziale 3,00-5,00 ha (66 gospodarstw). Na terenie Gminy Rychtal jest 6 gospodarstw powyżej 100 ha fizycznych. Powyższe dane uwzględniają zarówno grunty własne jak i te dzierżawione w myśl przepisów ustawy o podatku rolnym. 41

Rodzaj klas kl. kl. I kl. III kl. IIIa kl. IIIb kl. IV kl. IVa kl. IVb kl. V kl. VI kl. VIz (ha) II bez kl. Razem B-Ł 0 0 0,07 0 0 0 0 0 0,1345 0 0 0 0,2045 B-Ps 0 0 0 0 0 0,3258 0 0 0,1 0 0 0 0,4258 B-R 0 0 0 4,0027 3,2621 6,9217 16,9363 11,9126 6,9756 0 0 50,011 Br-Ł 0 0 0,27 0 0 0,02 0 0 0,0881 0 0 0 0,3781 Br-Ps 0 0 0,11 0 0 0,9129 0 0 0,26 0 0 0 1,2829 Br-R 0 0 0 2,1301 1,025 7,1142 16,312 18,0968 3,1522 0 0 47,8303 Lz-Ł 0 0 0 0 0 3,8202 1,2305 0,6312 0 0 5,6819 Lz-R 0 0 0 0 0 0 0,06 0,14 0,5451 0,14 0 0 0,8851 Lzr-Ł 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,24 0 0 0,24 Lzr-R 0 0 0 0 0 0 0,0615 0 0 0 0,8294 0 0,8909 Ł 0 0 11,5749 0 0 233,4257 0 0 124,3052 12,1093 0 0 381,4151 Ps 0 0 9,78 0 0 25,5552 0 0 16,1874 3,5463 0 0 55,0689 R 0 0 0 267,2868 257,5437 0 886,9005 1166,752 1685,161 819,288 0 0 5082,932 S-Ps 0 0 0 0 0 0 0 0 0,1 0 0 0 0,1 S-R 0 0 0 1,14 1,24 2,36 1,312 3,5876 2,2397 0 0 11,8793 W 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4,568 4,568 W-Ł 0 0 0,0561 0 0 0,19 0 0 0,0694 0 0 0 0,3155 W-R 0 0 0 0 0,02 0 0,03 0,08 0,07 0 0 0 0,2 Wsr 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1,03 1,03 Wsr-Ł 0 0 0 0 0 0,9597 0 0 0,1092 0 0 0 1,0689 Razem: 0 0 21,861 274,5596 263,0908 265,2095 903,4479 1201,532 1861,957 848,3223 0,8294 5,598 Tabela 16. Zestawienie gruntów na terenie Gminy Rychtal według klasoużytków. Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Z powyższej analizy wynika, iż Gmina Rychtal pomimo rolniczej tradycji posiada najwięcej gruntów w V klasie użytków. Na terenie Gminy Rychtal nie występują grunty sklasyfikowane w I i II klasie. Tych w klasie III jest zaledwie 21,861 ha. Przeważają natomiast rodzaje gruntów skalsyfikowanych jako R (czyli rola) – ponad 5 tysięcy ha.

III. Informacje finansowe

A. Stan finansów gminy/miasta

Wykres 28. Kondycja finansowa Gminy Rychtal w latach 2016 - 2035.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Powyższy wykres pokazuje, że Gmina w celu realizacji inwestycji musiała korzystać z kredytów. Należy również zwrócić uwagę na malejącą od 2016 roku ilość wolnych środków operacyjnych, co jest związane ze wzrostem wydatków bieżących. W 2019 roku gmina praktycznie nie posiada w budżecie wolnych środków, które może przeznaczyć na inwestycje. Według powyższej prognozy przygotowanej po zakończeniu 2018 roku większość wolnych środków operacyjnych w latach 2019-2023 będzie musiała być przeznaczona na spłatę zaciągniętych kredytów i pożyczek.

Wykres 29. Udział dochodów własnych w dochodach ogółem na przestrzeni lat 2014-2018.

zł20 000 000,00 zł18 000 000,00 zł16 000 000,00 zł14 000 000,00 zł12 000 000,00 zł10 000 000,00 zł8 000 000,00 zł6 000 000,00 zł4 000 000,00 zł2 000 000,00 zł- 2014 2015 2016 2017 2018 dochody ogółem zł12 292 434,82 zł12 711 421,67 zł14 935 245,58 zł16 245 735,12 zł17 597 276,58 dochody własne zł4 670 265,97 zł4 546 124,11 zł4 641 791,42 zł4 877 387,66 zł5 074 855,51

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 30. Udział dochodów własnych w dochodach ogółem na przestrzeni lat 2014-2018.

100%

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0% 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Z powyższego wykresu wynika, że udział dochodów własnych w dochodach ogółem stopniowo się zmniejsza i w 2018 roku wyniósł 29%.

Wykres 31. Udział dochodów własnych w dochodach ogółem w roku 2018.

Udział dochodów własnych w 2018

29%

71%

dochody pozostałe dochody własne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 32. Udział i wysokość wydatków majątkowych w wydatkach na przestrzeni lat 2014-2018.

zł20 000 000,00

zł18 000 000,00

zł16 000 000,00

zł14 000 000,00

zł12 000 000,00

zł10 000 000,00

zł8 000 000,00

zł6 000 000,00

zł4 000 000,00

zł2 000 000,00

zł- 2014 2015 2016 2017 2018 wydatki ogółem zł12 038 824,54 zł12 147 709,71 zł14 393 300,71 zł17 899 630,22 zł16 322 029,16 wydatki majątkowe zł933 591,71 zł563 711,96 zł721 438,72 zł3 066 880,90 zł744 149,81

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 33. Procentowy udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem:

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 34. Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem w 2018 roku.

Udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem w 2018

95%

wydatki pozostałe wydatki majątkowe

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtala

Wykres 35. Ogólne zadłużenie na przestrzeni ostatnich lat obrazuje wykres poniżej:

zł4 000 000,00 zł3 500 000,00 zł3 440 638,37 zł3 273 674,37 zł3 000 000,00 zł2 500 000,00 zł2 664 062,37 zł2 532 373,30 zł2 000 000,00 zł2 170 450,37 zł1 500 000,00 zł1 000 000,00 zł500 000,00 zł- 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Można wnioskować, że zadłużenie gminy od 4 lat jest mniej więcej na stałym bezpiecznym poziomie, bezpieczeństwo zadłużenia gminy obrazuje wykres poniżej, ukazujący wartość wskaźnika zadłużenia na tle wskaźnika maksymalnego.

Wykres 36. Wskaźniki spłaty zobowiązań - dopuszczalny wskaźnik spłaty.

8 Wkazniki spłaty zobowiązań-dopuszczalny wskaznik spłaty

0 2014 2015 2016 2017 2018 wkażnik planowanej łacznej kwoty spłaty zobowiazań art.243 ust.1 ustawy do dochodów po uwzględnieniu wyłączeń .

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Poziom wolnych środków po odliczeniu obsługi spłaty zadłużenia na przestrzeni ostatnich lat prezentuje poniższy wykres.

Wykres 37. Poziom wolnych środków

poziom wolnych środków

zł329 919,95 zł350 000,00 zł276 857,81 zł279 290,64 zł300 000,00 zł230 957,77 zł250 000,00

zł200 000,00

zł150 000,00

zł100 000,00

zł50 000,00 zł- zł- 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

B. Wykonanie budżetu gminy/miasta

Wykres 38. Udział w podatku PIT

Udział w podatku PIT zł2 000 000,00 zł1 800 000,00 zł1 600 000,00 zł1 400 000,00 zł1 200 000,00 zł1 000 000,00 zł800 000,00 zł600 000,00 zł400 000,00 zł200 000,00 zł- 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 39. Podatek od nieruchomości, podatek rolny i podatek leśny.

Podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek leśny zł1 850 000,00

zł1 800 000,00

zł1 750 000,00

zł1 700 000,00

zł1 650 000,00

zł1 600 000,00

zł1 550 000,00

zł1 500 000,00 2015 2016 2017 2018 - Wykonanie

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 40. Podatek od nieruchomości, podatek rolny i podatek leśny – wykonanie 2018 rok

Podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek leśny - wykonanie 2018 zł1 800 000,00 zł1 700 000,00 zł1 600 000,00 zł1 500 000,00 zł1 400 000,00 zł1 300 000,00 zł1 200 000,00 zł1 100 000,00 zł1 000 000,00 2018 - Wykonanie 2018 - Należność

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 41. Dochody z majątku

Dochody z majatku zł1 600 000,00 zł1 400 000,00 zł1 200 000,00 zł1 000 000,00 zł800 000,00 zł600 000,00 zł400 000,00 zł200 000,00 zł- 2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Tabela 17. Wykonanie budżetu gminy w latach 2014-2018 nazwa 2014 2015 2016 2017 2018 wykonanie 12 292 434,82 127 11 421,67 14 935 245,58 16 245 735,12 17 597 276,58 dochodów wykonanie wydatków 12 035 824,54 12 147 709,71 14 393 300,71 17 899 630,22 16 322 029,16 wykonanie PIT 1 067 089 1 312 690 1 342 108 1 513 280 1 797 735 wykonanie dotacji 7 622 168,85 8 165 297,56 10 293 454,16 1 136 347,46 12 522 421,07 nadwyżka/deficyt 253 610,28 563 711,96 541 944,87 -1 653 895,1 1 275 247,42 dochody z majątku 253 219,13 494 003,45 192 291,41 629 715,4 1 336 237,41

Wykres 42. Wykonanie budżetu gminy w latach 2014-2018

Wykonanie budżetu gminy w latach 2014-2018 20000000

15000000

10000000

5000000

-5000000

2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Poza wpływami z podatków w roku 2018, Gmina pozyskała środki na oświatę i sport, które zostały omówione w części II raportu oraz:

- zakup sadzonek drzew miododajnych, dofinansowanie: 15 300,00 (całość inwestycji 17 000,00 zł;

- budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych Dalanów, dofinansowanie 194 600,00 zł (całość inwestycji: 285 155,21).

C. Wykonanie wydatków inwestycyjnych/majątkowych

Tabela 18. Wysokość wydatków majątkowych Nazwa 2014 2015 2016 2017 2018 wydatki majątkowe plan 953 276,00 633 617,52 738 616,50 3 218 200,87 752 297,57 wydatki majątkowe wykonanie 933 591,71 563 711,96 721 438,72 3 066 880,90 744 149,81 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 43. Wykonanie wydatków inwestycyjnych/majątkowych 2014-2018

Wykonanie wydatków inwestyycjnych/majątkowych 2014-2018 7 000 000,00

6 000 000,00

5 000 000,00

4 000 000,00

3 000 000,00

2 000 000,00

1 000 000,00

0,00 2014 2015 2016 2017 2018

wydatki majatkowe plan wydatki majatkowe wykonanie

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Tabela 19. Harmonogram spłat kredytu

Nazwa zadania 028

2028 2029

2030 2031 2031 2032 2032 2033

inwestycyjnego 2033

BO 2018BO 2019BO 2020BO 2021BO 2022BO 2023BO 2024BO 2025BO 2026BO 2027BO 2 BO 2029BO 2030BO

spłata 2022 spłata 2023 spłata 2024 spłata 2025 spłata 2026 spłata 2027

Spłata rat 2018 Spłata rat 2019 Spłata rat 2020 Spłata rat 2021

Kanalizacja I etap - kredyt

19 000,00 74 750,00 19 000,00 55 750,00 19 000,00 36 750,00 19 000,00 17 750,00 17 750,00

93 750,00

Kanalizacja I etap-

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 pożyczka WFOŚR i GW

78 489,48

Kanalizacja II etap-

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 pożyczka WFOŚR i GW

57 300,00 57 300,00 57 300,00

114 600,00

Hala Sportowa

Rychtal -kredyt 55 000,00

220 000,00 814 547,89 275 000,00 539 547,89 275 000,00 264 547,89 264 547,89

1 034 547,89

1 089 547,89

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Kino Rychtal-kredyt 16,00

28 4 56 835,00 56 835,00

85 251,00

0,00 0,00 0,00 Orlik 2012-kredyt

16 600,00 49 800,00 33 200,00 16 600,00 16 600,00 16 600,00

66 400,00

Budowa dróg

gminnych: Skoroszów,

Rychtal 11 800,00 ul. Polna Sadogóra 11 800,00

-kredyt

Budowa (przebudowa) drogi

0,00

dojazdowej do 400,00

gruntów rolnych 15 200,00 45 600,00 30 30 400,00 15 200,00 15 200,00

w m. Rychtal 60 800,00

-kredyt

Droga Zgorzelec -kredyt

1 020 000,00

Droga Zgorzelec 0,00

000,00 000,00 - kredyt

68 000,00 68 68 000,00 68 000,00 68 000,00 68 000,00 68 000,00 68 000,00 68 68 000,00 68 000,00

612 00 544 000,00 476 000,00 408 000,00 340 000,00 272 000,00 204 000,00 136 000,00

680 000,00

Skatepark 0,00

540,41

-pożyczka 0,00

92 540,41 92

600

Skatepark 0,00

-kredyt 0,00

53 000,00 42 400,00 10 600,00 31 800,00 10 600,00 21 200,00 10 600,00 10 600,00 10 600,00

Droga Drożki -kredyt 14000

14 000,00 14 000,00 98 000,00 14 000,00 84 000,00 14 000,00 70 000,00 14 000,00 56 000,00 14 000,00 42 000,00 14 000,00 28 000,00 14 000,00

14000,00

14 000,00

126 000,00 112 000,00

140 000,00

000

Droga obręb

Proszów 000,00

-kredyt 18 000,00 18 000,00 18 000,00 18 000,00 90 000,00 18 000,00 72 000,00 18 000,00 54 000,00 36 000,00 18 000,00 18 000,00

18 18 000,00

180 000,00 162 000,00 144 000,00 126 000,00 108 000,00

750

50,00

Remont PS Drożki

18 750,00 18 750,00 93 750,00 18 750,00 75 000,00 18 750,00 56 250,00 18 750,00 37 500,00 18 750,00 18 750,00 18 750,00

150 000,00 131 2 112 500,00

,00

000

000,00

160000

Deficyt budżetu

160

2019 rok 50 000,00 50 000

160 000,00 160 000,00 160 000,00 160 000,00 960 000,00 160 000,00 800 000,00 160 000,00 640 000,00 160 000,00 480 000,00 320 000,00 160 000,00 160

1 700 000,00 1 700 000,00 1 650 000,00 1 600 000,00 1 440 000,00 1 280 000,00 1 120 000,00

05,48 Razem

60 000,00

638 625,41 423 350,00 505 150,00 461 647,89 289 350,00 278 750,00 278 750,00 278 750,00 260 000,00 818 000,00 178 000,00 640 000,00 1 480 000,00 160 000,00 320 000,00 160 000,00 160 000,00 160 000,00

1 383 8 2 532 373,30 3 593 747,89 3 170 397,89 2 665 247,89 2 203 600,00 1 914 250,00 1 635 500,00 1 356 750,00 1 078 000,00

3 440 638,37

D. Wieloletnia prognoza finansowa

Tabela 20. Wieloletnia Prognoza finansowa 2014 - 2032 nazwa 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032

16245735 17242856 17570713 17615330 17936837 18295300 18295300 18285300 18285300 18285300 18285300 18285300 18285300 18285300

12292434,82 12711421,67 14935245, 17597276,58 15763953,91

wykonanie wykonanie

dochodów/plan

,89

818000 640000 480000 320000 160000

2203600 1914250 1635500 1356750 1078000

długu)

3440638,4

3273674,37 2664062,37 2170450,37 2532373,30 3593747,89 3170397 2665247,89

zadłużenie zadłużenie

gminy(kwota gminy(kwota

528350 615150 361350 341250 333750 324550 297300 2080 184800 180700 176500 172400

obsługi obsługi

575970,12 701910,11 643335,67 641396,24 748625,41 556647,89

am spłat i am spłat i

zadłużenia

1490180,48

harmonogr

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

329919,95 276857,81 230957,77 279290,64

prognoza prognoza

nadwyżki nadwyżki

operacyjnej

6000

186000 186000 186000 18 186000 186000 186000 186000

plan 233511,6 211525,1

691095,27 250828,25

2559850,83 1248120,84

cia gminy na gminy na cia

przedsięwzię

kwoty

4,69 5,55 4,31 3,95 8,47 4,74 3,06 3,50 3,16 2,01 1,87 1,82 1,77 1,63 1,14 1,01 0,99 0,97 0,97

odów bez bez odów

spłaty

wskaźnik

planowanej planowanej

zobowiązań

wyłączeń

ustawy do do ustawy

łącznej

art.243 ust.1 ust.1 art.243

uwzględnienia uwzględnienia

doch

owanej owanej 3,5

3,98 4,43 4,31 3,79 2,21 4,15 3,06 3,16 2,01 1,87 1,82 1,77 1,63 1,14 1,01 0,99 0,97 0,97

łącznej

wyłączeni

wskaźnik

ustawy do ustawy do

dochodów dochodów

plan

zobowiązań

art.243 ust.1 art.243 ust.1 uwzględnien

kwoty spłaty

iu iu

bieżące

7,85 6,24 7,31 4,85 3,95 2,49 6,98 5,06 6,82 6,76 6,76 7,27 7,22 7,22 7,22 7,22 7,22 7,22 7,22

oraz oraz

(wsk. (wsk.

aży majątku

wskaźnik

bieżących

dochodów dochodów

dochody ze dochody

Jednoroczny)

do dochodów dochodów do

wydatki wydatki

dla danego roku danego dla

powiększonych o o powiększonych

budżetu, ustalony budżetu,

pomniejszonych o o pomniejszonych

sprzed

lony w lony

nia nia

rok rok

6,63 6,36 6,07 6,14 6,94 5,37 3,76 4,47 4,84 6,29 6,2 6,78 6,93 7,08 7,24 7,22 7,22 7,22 7,22

roku roku

cego cego

ust.1 ust.1

h lat) h

ną z 3 ną

wskaźnik spłaty

art.243

srednią srednią

pierwszy

wyłączeń

prognozy prognozy

oparciu o oparciu o oparciu

(wskażnik (wskażnik

ustawy po ustawy po

ustalony w ustalony

wykonanie wykonanie

Dopuszczal

poprzednic

artymetycz

uwzględnie

zobowiązań w obliczony

okreś poprzedzają

spłaty

TAK TAK T TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK

oparciu o oparciu

spełnieniu spełnieniu

wyłaczeń ,

zobowiązań zobowiazań

informacja o o informacja

ustawowych ustawowych

obliczonego w obliczonego

uwzglednieniu uwzglednieniu

rok budżetowy. rok

243 ustawy , po po 243 ustawy ,

wykonanie roku roku wykonanie

poprzedzającego poprzedzającego

wskaźnika

określonego w art. określonego

Wykres 44. Wslaźniki spłaty zobowiązań-dopuszczalmny wskaźnik spłaty

8 Wkazniki spłaty zobowiązań-dopuszczalny wskaznik spłaty

0 2014 2015 2016 2017 2018 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 wkażnik planowanej łacznej kwoty spłaty zobowiazań art.243 ust.1 ustawy do dochodów po uwzględnieniu wyłączeń .

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

E. Realizacja budżetu obywatelskiego

W roku 2018 Gmina Rychtal wspierała kluby sportowe. 07 lutego 2018 r. Wójt Gminy Rychtal ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację w roku 2018 zadań z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu. W zakreślonym w ogłoszeniu terminie tj. do dnia 28 lutego 2018 r. wpłynęła tylko jedna oferta. Powołana Zarządzeniem Nr 9/2018 Komisja Konkursowa rekomendowała w/w ofertę do realizacji. W ramach przeprowadzonej procedury konkursowej wsparto realizację zadania publicznego polegającego na upowszechnianiu kultury fizycznej i sportu poprzez realizowanie zajęć szkoleniowych i udział w zawodach sportowych w piłce nożnej przez Gminny Klub Sportowy Rychtal. Wyłoniony oferent – Gminny Klub Sportowy Rychtal – otrzymał środki finansowe w wysokości 50.000,00 zł.

57 Dodatkowo w ramach budżetu wyodrębniono fundusze sołeckie, które przeznaczone są na realizacje oddolnych inicjatyw mieszkańców Gminy Rychtal Tabela 21. Fundusz sołecki w latach 2015-2019 w poszczególnych sołectwach Gminy Rychtal. fundusz sołecki 2015 2016 2017 2019 lp. sołectwo 2 015,00 2 016,00 2 017,00 2 018,00 1 Darnowiec 9 823,81 10 938,98 10 006,00 11 897,32 2 Drożki 21 609,88 23 229,90 23 364,05 28 229,49 3 Krzyżowniki 12 731,11 14 883,64 13 815,87 18 271,13 4 Proszów 11 716,56 14 347,32 14 561,73 17 419,50 5 Sadogóra 11 273,75 12 121,11 12 000,00 14 360,00 6 Skoroszów 12 736,63 14 700,00 14 546,04 16 345,95 7 Stogniewice 9 183,48 9 863,00 10 105,00 10 307,53 8 Wielki Buczek 21 896,88 23 814,00 22 819,00 28 336,35 9 Rychtal 0,00 30 212,51 31 383,04 37 948,40 10 Zgorzelec 9 600,00 10 483,93 10 086,00 10 359,56 Razem 120 572,10 164 594,39 356 161,96 193 475,23 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 45. Fundusz sołecki w latach 2015 – 2018 w poszczególnych sołectwach Gminy Rychtal

Fundusz sołecki w latach 2015 - 2018 40000,00 35000,00 30000,00 25000,00 20000,00 15000,00 10000,00 5000,00 0,00

2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Zauważalny jest wzrost funduszu sołeckiego w poszczególnych miejscowościach na przestrzeni ostatnich lat.

Tabela 22. Fundusz sołecki realizacja 2018 w złotych Lp. Sołectwo Przedsięwzięcia Realizacja 1. Darnowiec Remont sufitu na sali 11 897,32 zł 2. Drożki • Doposażenie kuchni – 3 490,24 zł 28 229,49 zł • Remont Domu Ludowego w Drożkach – 14 200 zł • Zorganizowanie wiejskiego spotkania integracyjnego - 948,32 • Prace remontowe w domu ludowym-4909,15 • Renowacja modernizacja, naprawa boiska dla dzieci-984 • Zakup sprzętu sportowego oraz pomocy dydaktycznych dla szkoły Podstawowej w Drożkach-997,78 • Wykonanie chodnika i wykończenie schodów przy Szkole Podstawowej w Drożkach-1000 • Zakup kosy spalinowej-1700 3. Krzyżowniki zakup placu zabaw do wsi Dworzyszcze-7980 18 271,13 zł • wyposażenie kuchni świetlicy wiejskiej w Krzyżownikach- 6332,73 • zakup nowych drzwi wejściowych na salę świetlicy wiejskiej w Krzyżownikach -1958,40 •wyposażenie wiaty przy świetlicy wiejskiej-2000 4. Proszów • remont korytarza w świetlicy wiejskiej w Proszowie-13833,96 17 419,50 zł • Zakup termosów do kawy i herbaty-1500 • Zakup kuchni gazowej-1468,13 • Zakup reduktora, węża i butli gazowej-120 • Zakup podgrzewacza do wody-497,41

5. Sadogóra • ułożenie kostki brukowej 14 360,00 zł 6. Skoroszów • Remont szatni zagospodarowanie terenu wokół niej -3030,97 16 345,95 zł • Zakup krzeseł -6000 • Wykaszarka (spalinowa)-520 • Zakup krzewów ozdobnych i trawy oraz środków ochrony roślin -1495,98 • Usługa położenia kostki pod wiatą-5299 7. Stogniewice Rozbudowa świetlicy wiejskiej w m. Stogniewice 10 307,53 zł 8. Wielki Buczek • Grzejniki elektryczne do pomieszczeń Domu Ludowego-648 28 336,35 zł • Impreza integracyjna dla mieszkańców-1423,35 • Utwardzenie terenu przy sali-5000 • Wyposażenie wiat (prąd, ławy stoły )-6000 • Patelnia elektryczna do kuchni Domu Ludowego -2865 • Remont pomieszczenia przy kuchni -5000 • Prace związane z wykonaniem utwardzenia terenu przy Sali domu Ludowego -5000 • Wyposażenie świetlicy wiejskiej w Wielkim Buczku -2400

9. Rychtal • budowa wiaty na placu zabaw przy ulicy Lipowej -5000 37 948,40 zł • budowa placu w m. Rychtal-31948,40 • rozbudowa placu zabaw przy ulicy lipowej -1000

10. Zgorzelec • Urządzenie mechaniczne kosa spalinowa i kosiarka -4.868,05 10 359,56 zł • Toaleta drewniana -1599 • Stojaki na rowery-494 • Siatki ochronne-2000 • Wyposażenie gastronomiczne placu zabaw-1398,51

Razem 193 475,23 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

F. INFORMACJE PODATKOWE I OPŁATY LOKALNE

1. Zobowiązania podatkowe Tabela 23. Stawki podatkowe obowiązujące na terenie Gminy Rychtal w latach 2015-2018. STAWKA W GMINIE RYCHTAL W DANYM ROKU Podatek

Lp. PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI 2015 2016 2017 2018 stawka w stawka w stawka w stawka w od gruntów zł. zł. zł. zł. związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób 1 zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków 0,88 0,89 0,89 0,89 pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i 2 zbiorników sztucznych 4,58 4,58 4,54 4,63

pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego 3 przez organizacje pożytku publicznego 0,45 0,46 0,47 0,48 niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1023, 1529 i 1566 oraz z 2018 r. poz. 756), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z

4 przepisami prawa budowlanego 0 3 2,98 3,04 od budynków lub ich części 2015 2016 2017 2018 5 mieszkalnych 0,73 0,75 0,75 0,77 związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności 6 gospodarczej 20 20 21 21,5

zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w 7 zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym 10,8 10,68 10,59 10,8

związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, 8 zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń 4,7 4,65 4,61 4,7 60

pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego 9 przez organizacje pożytku publicznego 6,7 7 7,2 7,4 od budowli 2% 2% 2% 2% PODATEK ROLNY 2015 2016 2017 2018 od gruntów gospodarstw rolnych 140 134,38 131,1 131,225

od gruntów podatników niebędących rolnikami 280 268,76 262,2 262,45 PODATEK LEŚNY 41,55 42,19 42,02 43,3532 Źródło: Dane Urzędu Gminy w Rychtalu

Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie górnych stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych ustalanych przez Ministra Finansów na dany rok podatkowy. Z powyższej tabeli wynik, iż stawki te na terenie Gminy niewiele wzrastały na przestrzeni w/w okresu. Niektóre ze składników podatku od nieruchomości, zachowane były na poziomie ministerialnym (czyli opodatkowane zgodnie z stawkami wskazanymi w obwieszczeniu właściwego ministra). Natomiast podatek rolny ustalany jest na podstawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów, podatek leśny na podstawie średniej ceny sprzedaży drewna.

2. Środki transportowe 1. od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej pojazdu powyżej 3,5 t i poniżej 12 t

Tabela 24. Stawki podatku według dopuszczalnej masy całkowitej Lp. Dopuszczalna masa całkowita Stawka podatku (w złotych) LATA 2015 2016 2017 2018 1. powyżej 3,5 t do 5,5 t włącznie 437,00 568,00 568,00 700,00 2. powyżej 5,5 t do 9 t włącznie 764,00 993,00 1100,00 1200,00 3. powyżej 9 ton i poniżej 12 t 764,00 993,00 1200,00 1500,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

2. od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 t

Tabela 25. Stawki podatku według liczby osi i dopuszczalnej masy całkowitej Liczba osi i Stawka podatku Stawka podatku Stawka podatku Stawka podatku 2018 dopuszczalna 2015 2016 2017 masa całkowita ( w tonach ) ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych )

oś jezdna (osie oś jezdna (osie oś jezdna (osie oś jezdna (osie jezdne) z jezdne) z jezdne) z jezdne) z zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem inne inne inne inne pneumatycznym pneumatycznym pneumatycznym pneumatycznym systemy systemy systemy systemy lub lub lub lub zawieszenia zawieszenia zawieszenia zawieszenia nie zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem mniej mniej uznanym za uznanym za uznanym za uznanym za niż niż równoważne równoważne równoważne równoważne

Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) złotych) (w złotych)

1 2 3 4 3 4 3 4 3 4

Dwie osie

12 13 873,00 982,00 1135,00 1277,00 1135,00 1277,00 2500,00 2500,00 13 14 982,00 1091,00 1277,00 1418,00 1277,00 1418,00 2500,00 2500,00 14 15 1202,00 1311,00 1563,00 1704,00 1563,00 1704,00 2500,00 2500,00 15 1420,00 1529,00 1846,00 1988,00 2000,00 2000,00 2500,00 2500,00

Trzy osie

12 17 1529,00 1638,00 1988,00 2129,00 1988,00 2129,00 3000,00 3000,00 17 19 1638,00 1747,00 2129,00 2271,00 2129,00 2271,00 3000,00 3000,00 19 21 1857,00 1966,00 2414,00 2556,00 2414,00 2556,00 3000,00 3000,00 21 23 1966,00 2075,00 2556,00 2698,00 2556,00 2698,00 3000,00 3000,00 23 25 2075,00 2184,00 2698,00 2839,00 2698,00 2839,00 3000,00 3000,00 25 2184,00 2293,00 2839,00 2981,00 2839,00 2981,00 3000,00 3000,00

Cztery osie i więcej

12 25 1638,00 1747,00 2129,00 2271,00 2129,00 2271,00 3100,00 3100,00 25 27 1857,00 1966,00 2414,00 2556,00 2414,00 2556,00 3100,00 3100,00 27 29 1966,00 2075,00 2556,00 2698,00 2556,00 2698,00 3100,00 3100,00 29 31 2240,00 2652,00 2912,00 3100,00 2912,00 3072,00 3100,00 3100,00 31 2392,00 2652,00 3100,00 3100,00 3072,00 3072,00 3100,00 3100,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

3. od ciągników siodłowych i balastowych przystosowanych do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów powyżej 3,5 t i poniżej 12 t

Tabela 24. Stawka podatku według dopuszczalnej masy całkowitej

Lp. Dopuszczalna masa całkowita Stawka podatku ( w złotych) LATA 2015 2016 2017 2018 1. od 3,5 t i poniżej 12 t 764,00 993,00 993,00 1500,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal 4. od ciągników siodłowych i balastowych przystosowanych do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 t

Tabela 26. Stawki podatku według liczby osi i dopuszczalnej masy całkowitej

Liczba osi i dopuszczalna

masa Stawka podatku 2015 Stawka podatku 2016 Stawka podatku 2017 Stawka podatku 2018 całkowita zespołu pojazdów: ciągnik ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych ) siodłowy + naczepa ciągnik balastowy + przyczepa (w tonach) oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych pneumatyczny pneumatyczny pneumatyczny pneumatyczny m lub m lub m lub m lub zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem zawieszeniem uznanym za uznanym za uznanym za uznanym za równoważne równoważne równoważne równoważne

nie mniej Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka mniej niż podatkowa podatkowa podatkowa podatkowa podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa niż (w złotych) (w złotych) (w złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) 1 2 3 4 3 4 3 4 3 4

Dwie osie

12 18 1420,00 1529,00 1846,00 1988,00 1846,00 1988,00 1846,00 1988,00 18 25 1638,00 1747,00 2129,00 2271,00 2129,00 2271,00 2129,00 2271,00 25 31 1747,00 1857,00 2271,00 2396,00 2271,00 2374,00 2271,00 2374,00 31 1857,00 2096,00 2396,00 2396,00 2374,00 2374,00 2374,00 2374,00

Trzy osie i więcej

12 40 1857,00 1933,00 2396,00 2396,00 2374,00 2374,00 2374,00 2374,00 40 2392,00 2756,00 3100,00 3100,00 3072,00 3072,00 3072,00 3072,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal 63

5. od przyczep i naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 t, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego

Tabela 27. Stawka podatku według dopuszczalnej masy całkowitej Lp. Dopuszczalna masa całkowita Stawka podatku ( w złotych) LATA 2015 2016 2017 2018 1. od 7 t i poniżej 12 t 275,00 358,00 358,00 1500,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

6. od przyczep i naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 t z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego

Tabela 28. Stawki podatku według liczby osi i dopuszczalnej masy całkowitej

Liczba osi i Stawka podatku 2015 Stawka podatku 2016 Stawka podatku 2017 Stawka podatku 2018 dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów: naczepa / ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych ) ( w złotych ) przyczepa + pojazd silnikowy ( w tonach )

oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy oś jezdna (osie inne systemy jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia jezdne) z zawieszenia zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych zawieszeniem osi jezdnych pneumatycznym pneumatycznym pneumatycznym pneumatycznym lub zawieszeniem lub zawieszeniem lub zawieszeniem lub zawieszeniem uznanym za uznanym za uznanym za uznanym za równoważne równoważne równoważne równoważne

nie mniej Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka Stawka mniej niż podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa podatkowa (w podatkowa niż złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) złotych) (w złotych) złotych) (w złotych)

1 2 3 4 3 4 3 4 3 4

Jedna oś

12 18 545,00 655,00 709,00 852,00 709,00 852,00 1500,00 1500,00 18 25 655,00 764,00 852,00 993,00 852,00 993,00 1500,00 1500,00

25 873,00 873,00 1135,00 1135,00 1135,00 1135,00 1500,00 1500,00 Dwie osie

12 28 710,00 819,00 923,00 1065,00 923,00 1065,00 1500,00 1700,00 28 33 1202,00 1311,00 1563,00 1704,00 1563,00 1704,00 1600,00 1800,00 33 38 1420,00 1529,00 1846,00 1895,00 1846,00 1878,00 1700,00 1900,00 38 1824,00 1933,00 2371,00 2396,00 2371,00 2374,00 2400,00 2400,00

Trzy osie i więcej

12 38 1420,00 1529,00 1846,00 1895,00 1846,00 1878,00 1900,00 1900,00 38 1857,00 1933,00 2396,00 2396,00 2374,00 2374,00 2400,00 2400,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

7. od autobusów w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy

Tabela 29. Stawki podatku według miejsc w autobusie

Lp. Autobus o liczbie miejsc do siedzenia Stawka podatku ( w złotych) LATA 2015 2016 2017 2018 1. mniejszej niż 22 miejsca 1703,00 1918,00 1901,00 1930,00 2. równej lub większej niż 22 miejsca 1703,00 2214,00 2214,00 2440,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Rada Gminy Rychtal uchwala stawki podatkowe biorąc pod uwagę Obwieszczenie Ministra Finansów górnych stawek podatku. Na podstawie załączonych stawek tabeli wynika, iż najwyższy wzrost jest w roku 2018. Na przestrzeni lat 2015 - 2017 stawki podatku nie wzrastały znacząco.

3. Gospodarka wodno-ściekowa

Głównym aktem prawnym związanym z działalnością wodnościekową jest Ustawa z dnia 07 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Ustawa określa zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków jako zadanie własne gminy. Gmina Rychtal prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzanie ścieków na administrowanym terenie. Działalność prowadzona jest na obiektach i urządzeniach będących własnością gminy i polega na ujmowaniu i uzdatnianiu wody, dostarczaniu jej do poszczególnych odbiorców, odbiorze ścieków poprzez kanalizację sanitarną i ich oczyszczanie w gminnej oczyszczalni ścieków. W zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków występuje jedna grupa taryfa odbiorców, która obejmuje gospodarstwa domowe i pozostałe małe działalności gospodarcze do których stosuje się jednolitą dla wszystkich odbiorców kwotę w zł za 1m3 dostarczonej wody i odprowadzonych ścieków oraz opłatę stałą od

65 posiadanego wodomierza. Taryfa ta obejmuje również cenę za wodę zużytą na cele p.poż. i publicznych terenów zielonych. Od dnia 01 czerwca 2018 roku taryfę zatwierdza Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Prezentowany poniżej wykres obrazuje, jak kształtowały się stawki (netto) za dostarczaną wodę i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018. Do cen i stawek opłat (netto) dolicza się podatek od towarów i usług (VAT) w wysokości 8%. Z danych zaprezentowanych w poniższym wykresie wynika, iż występowała tendencja wzrostowa tych stawek. Wzrost ten powodowały podwyżki kosztów eksploatacyjnych.

Wykres 47. Stawki za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018

Stawki za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018 w złotych

24,00 23,00 22,20 22,00 21,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 19,00 18,00 18,00 18,00 WODA (netto) 17,00 16,00 15,00 15,00 OPŁATA ABONAMENTOWA (netto) 14,00 13,00 12,00 ŚCIEKI WPROWADZANE DO URZĄDZEŃ 11,00 KANALIZACYJNYCH (netto) 10,00 10,00 10,00 9,00 ZRZUT ŚCIEKÓW DO PUNKTU ZLEWOWEGO Z 8,00 TERENU GMINY RYCHTAL (netto) 7,00 ZRZUT ŚCIEKÓW DO PUNKTU ZLEWOWEGO 6,00 4,86 4,50 SPOZA TERENU GMINY RYCHTAL 5,00 4,00 4,20 4,00 3,60 3,30 2,81 3,00 2,20 2,30 2,40 2,50 2,60 2,00 0,80 0,80 0,80 1,00 0,00 0,00 0,000,00 0,00 2015 (I-III) 2015 (IV-XII) 2016 2017 2018 (I-V) 2018(VI-XII)

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Na kolejnym wykresie zaprezentowano wpłaty za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018. Z wykresu wynika, że w przypadku wpłat również występuje wzrost, czego konsekwencją jest zwiększanie stawek za dostarczane usługi.

Wykres 48. Wpłaty za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018

Wpłaty za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków w latach 2015-2018 w złotych

390 000,00

360 000,00 296,05350

330 000,00

308 156,91308

304 827,43304

298 741,09298 298 221,95298 300 000,00

270 000,00 682,05260 250 011,80250

240 000,00

WODA 219 111,68219 OPŁATA ABONAMENTOWA 210 000,00 ŚCIEKI 180 000,00 VAT ODSETKI 150 000,00 KOSZTY WEZWANIA

120 000,00

90 000,00

60 000,00 356,7353

46 966,9946

45 939,7545

42 273,2142

28 187,1228 24 985,9624

30 000,00 813,1119

13 521,4813

4 351,044

2 810,232

2 463,552

1 679,921

1 633,401

1 114,291

855,33 726,09 0,00 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Na poniższym wykresie przedstawiono ilość poboru wody oraz sprzedaż w m3 jaka kształtowała się w latach 2015-2018. Prezentowane dane obrazują, iż pobór wody jest większy od sprzedaży. Wynika to m.in. ze strat wody w sieci (awarie), zużycie wody na potrzeby własne oraz zużycie wody do celów przeciwpożarowych.

Wykres 49. Pobór wody oraz sprzedaż wody w latach 2015-2018

Pobór wody oraz sprzedaż wody w latach 2015-2018 180000,00 159656,00 166829,00 154486,00 160000,00 150752,00

140000,00

120000,00 131322,10 127469,60 125533,70 128003,90 100000,00 pobór wody w m3 80000,00 sprzedaż wody w m3 60000,00

40000,00

20000,00

0,00 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Na kolejnym wykresie ujęto natomiast wyniki pomiarów wprowadzonych ścieków do oczyszczalni ścieków w Skoroszowie w m3 w porównaniu ze ściekami doprowadzanymi od mieszkańców gminy systemem kanalizacyjnym. Poniższe wyniki pokazują spadek dostarczanych ścieków bytowych od 2016 roku. Wiąże się to ze zwolnieniem mieszkańców z uiszczania opłat za ścieki dowożone.

Wykres 50. Wyniki pomiarów ilości ścieków doprowadzanych do oczyszczalni ścieków od mieszkańców systemem kanalizacyjnym oraz odpływu z oczyszczalni w m3. Wyniki pomiarów ilości ścieków doprowadzanych do oczyszczalni ścieków od mieszkańców systemem kanalizacyjnym oraz odpływu z oczyszczalni w m3 72000,00

70000,00 69559,90 69494,10 68000,00

66000,00 ścieki doprowadzane do oczyszczalni ścieków od 64000,00 mieszkańców systemem 64486,60 kanalizacyjnym 62000,00 62567,70

60000,00

58000,00 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

4. Odpady komunalne

System gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie Gminy Rychtal obejmuje nieruchomości zamieszkałe, jak i nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Podmiotem odbierającym odpady komunalne z terenu Gminy Rychtal jest Przedsiębiorstwo Komunalno – Transportowe „WENCEL”, ul. Poznańska 9, 63-600 Kępno. Odebrane odpady komunalne przekazywane są celem ich zagospodarowania do Zakładu Zagospodarowania Odpadów Olszowa, ul. Bursztynowa 55, 63-600 Kępno. Ponadto mieszkańcy mogą przez cały rok przekazywać odpady do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK) zlokalizowanego przy Zakładzie Zagospodarowania Odpadów Olszowa. W ramach uiszczanej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właściciele zamieszkałych nieruchomości mogą oddać dowolną ilość odpadów. Właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne uiszczają opłatę zależną od zadeklarowanej ilości i objętości pojemników na odpady. Stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pochodzącymi z terenu nieruchomości zamieszkałych na koniec roku 2018 kształtowały się następująco:

Tabela 30. Stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi Stawki opłat za gospodarowanie odpadami odpady odbierane odpady odbierane komunalnymi selektywnie nieselektywnie mikrogospodarstwo domowe (1 osoba) 12,00 zł 25,00 zł minigospodarstwo domowe (2 osoby) 23,00 zł 35,00 zł małe gospodarstwo domowe (3-4 osoby) 27,00 zł 40,00 zł średnie gospodarstwo domowe (5-6 osób) 32,00 zł 45,00 zł duże gospodarstwo domowe (7 osób i więcej) 37,00 zł 55,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Tabela 31. Stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi z terenu nieruchomości niezamieszkałych na koniec roku 2018. Stawki opłat za gospodarowanie odpadami odpady odbierane odpady odbierane komunalnymi: selektywnie nieselektywnie pojemnik 120 l 25,00 zł 50,00 zł pojemnik 240 l 45,00 zł 90,00 zł pojemnik 1100 l 60,00 zł 120,00 zł pojemnik 7000 l 400,00 zł 800,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Tabela 32. Koszt funkcjonowania systemu gospodarki odpadami w Gminie Rychtal m/ce 2014 2015 2016 2017 2018 Styczeń 23 003,98 zł 22 671,16 zł 22 957,10 zł 28 414,09 zł 23 682,94 zł

Luty 20 603,56 zł 23 024,93 zł 23 137,68 zł 23 966,82 zł 25 515,67 zł Marzec 21 481,33 zł 22 063,47 zł 22 930,57 zł 28 903,89 zł 21 924,99 zł Kwiecień 19 723,91 zł 22 646,47 zł 27 105,93 zł 27 661,98 zł 24 085,90 zł Maj 21 735,31 zł 24 870,34 zł 22 304,54 zł 24 718,58 zł 33 297,09 zł Czerwiec 19 151,16 zł 22 274,12 zł 24 019,65 zł 22 103,50 zł 24 287,75 zł Lipiec 18 218,51 zł 20 831,12 zł 21 852,36 zł 22 024,04 zł 25 548,76 zł Sierpień 19 640,36 zł 22 531,04 zł 21 725,77 zł 25 154,56 zł 23 208,98 zł Wrzesień 18 922,75 zł 20 761,38 zł 24 005,27 zł 21 173,23 zł 26 878,74 zł Październik 18 313,69 zł 22 821,27 zł 25 481,51 zł 27 481,91 zł 25 777,82 zł Listopad 23 858,25 zł 23 391,15 zł 22 795,68 zł 26 145,24 zł 37 480,77 zł Grudzień 20 162,34 zł 24 119,34 zł 27 600,66 zł 23 682,94 zł 28 355,25 zł Razem 244 815,15 zł 272 005,79 zł 285 916,72 zł 301 430,78 zł 320 044,66 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal Wykres 51. Koszt funkcjonowania systemu gospodarki odpadami

Koszt funkcjonowania systemu gospodarki odpadami

zł350 000,00

zł300 000,00

zł250 000,00

zł200 000,00

zł150 000,00

zł100 000,00

zł50 000,00

zł0,00 2014 2015 2016 2017 2018

Koszt funkcjonowania systemu gospodarki odpadami

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Widoczny w tabeli i na wykresie coroczny wzrost kosztów ponoszonych z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi wynika przede wszystkim ze zmiany na rynkach surowców, wzrostu kosztów transportu oraz wzrostu kosztów zagospodarowania odpadów komunalnych.

Tabela 33. Ilość odpadów odebranych od mieszkańców [Mg] Lp. rodzaj odpadu kod odpadu 2014 2015 2016 2017 2018 1 Zmieszane odpady opakowaniowe 15 01 06 28,000 42,700 70,860 78,890 88,500 2 Opakowania ze szkła 15 01 07 39,300 35,600 34,020 35,980 33,060

3 Zużyte opony 16 01 03 0,000 1,210 2,360 1,460 3,780 4 Odpady wielkogabarytowe 20 03 07 5,300 5,815 16,460 44,400 53,900 5 Niesegregowane (zmieszane) 20 03 01 587,600 648,440 675,320 757,720 773,990 odpady komunalne Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal Wykres 52. Zmiany ilości zebranych odpadów segregowanych w latach 2014-2018

Zmiany ilości zebranych odpadów segregowanych w Gminie Rychtal w latach 2014 - 2018 100,000 90,000 80,000 70,000 Zmieszane odpady opakowaniowe 60,000

50,000 Opakowania ze szkła [Mg] Masa Masa 40,000 30,000 Zużyte opony 20,000 10,000 Odpady wielkogabarytowe 0,000 2014 2015 2016 2017 2018 Rok

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 53. Zmiany ilości zmieszanych odpadów komunalnych odebranych w latach 2014-2018

Zmiany ilości zmieszanych odpadów komunalnych odebranych z terenu Gminy Rychtal w latach 2014 - 2018 774 800 758 750 675

700 648 [Mg]

Masa 650 588 600 550 2014 2015 2016 2017 2018 Rok

Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Jak wynika z przedstawionych powyżej danych obserwujemy tendencję wzrostową ilości odpadów komunalnych zebranych na terenie Gminy Rychtal, zarówno odpadów segregowanych jak i odpadów

zmieszanych. Podkreślenia wymaga fakt, iż ilość zebranych segregowanych odpadów komunalnych rośnie znacznie szybciej niż ilość zebranych zmieszanych odpadów komunalnych.

IV. Informacja o stanie mienia komunalnego

Tabela 34. Mienie komunalne gminy w latach 2014-2018 Nazwa 2014 2015 2016 2017 2018 inwestycje w toku 18 440,12 139 599,25 274 039,95 69 042,84 0,00 środki trwałe 46 073 101,78 49 067 257,03 49 522 126,68 52 525 943,45 53 122 999,04 wyposażenie 1 257 935,63 1 379 842,39 1 446 360,23 1 571 791,69 1 757 338,01 udziały 325 359,27 325 359,27 325 359,27 325 359,27 335 359,27 księgozbiór 161 501,37 203 132,69 237 315,11 287 755,97 348 674,19 wartości 149 141,43 151 409,74 158 395,26 160 957,00 163 451,71 niematerialno- prawne majątek obrotowy 501 087,14 444 172,17 487 273,18 127 811,50 471 761,77 środki pieniężne na rachunku Razem 48 488 580,74 51 712 787,54 52 452 885,68 55 068 661,72 56 199 583,99 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Wykres 54. Mienie komunalne gminy w latach 2014-2018

60 000 000,00 50 000 000,00 40 000 000,00 30 000 000,00 20 000 000,00 10 000 000,00 0,00

2014 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowano na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal HYDROFORNIE Na terenie Gminy Rychtal znajdują się dwie funkcjonujące stacje uzdatniania wody – w Rychtalu i w Wielkim Buczku. Każda ze stacji ujmuje wodę z dwóch studni.

Stacja uzdatniania wody w Rychtalu zaopatruje w wodę mieszkańców wsi Rychtal, Skoroszów i Krzyżowniki. Stacja uzdatniania wody w Wielkim Buczku zaopatruje w wodę mieszkańców wsi Wielki Buczek, Mały Buczek, Okrzyce, Szarlota, Stogniewice, Sadogóra, Proszów, Dalanów, Zgorzelec, Darnowiec, Drożki, Remiszówka, Gierczyce i Ryniec. Obie stacje uzdatniania wody oparte są na takim samym procesie technologicznym: ujmowana woda podziemna poddawana jest procesom napowietrzenia, odżelaziania i odmanganiania, a następnie kierowana do systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę.

OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW Ścieki pochodzące z terenów skanalizowanych – Rychtal, Skoroszów, Krzyżowniki, Proszów, Dalanów, Dworzyszcze, Stogniewice – kierowane są do oczyszczalni ścieków w Skoroszowie. Oczyszczalnia ścieków jest oczyszczalnią mechaniczno – biologiczną. Po wstępnym mechanicznym usunięciu zgrubnych zanieczyszczeń stałych ścieki kierowane są do komór oczyszczania biologicznego, gdzie usuwane są zanieczyszczenia rozpuszczone. Z uwagi na wysoką zawartość związków azotu i fosforu do komór osadu czynnego dawkowany jest koagulant, umożliwiający ich strącanie. Oczyszczone ścieki odprowadzane są do rzeki Studnica. Osad nadmierny powstający w biologicznej fazie oczyszczania ścieków kierowany jest do lagun osadowych, a następnie okresowo usuwany z oczyszczalni i zagospodarowywany w sposób rolniczy.

V. Informacja o realizacji polityk, programów i strategii

A. Strategia rozwoju.

Strategia Rozwoju Gminy Rychtal na lata 2015-2020 została przyjęta Uchwałą nr X/48/15 Rady Gminy Rychtal z dnia 16 września 2015 r.

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA STRATEGII RYCHTAL

Strategia Gminy Rychtal opiera się na szeregu konkretnych celach, których osiągnięcie będzie prowadzić do wymaganego efektu. Cele te łącznie będą składać się na uzupełniający się plan rozwoju Gminy. Na przyszłość niebagatelny wpływ ma szczegółowe planowanie oraz przestrzeganie i realizowanie wytycznych zaprezentowanych w niniejszym dokumencie. Jasne cele, które są efektem pracy wielu zaangażowanych ludzi pozwalają na jak najdoskonalszą realizację założeń. Tworzenie strategii, wdrażanie z dokładnym określeniem warunków, na jakich mają się odbywać poszczególne

73 zadania oraz zaangażowanie ludzi do tworzenia wspólnego dobra sprawi, że gmina stanie się lepszym środowiskiem dla jej mieszkańców.

CELE STRATEGICZNE I PROGRAMY OPERACYJNE GMINY RYCHTAL

Szczególna rola samorządu terytorialnego została zarysowana przez Konstytucje Rzeczypospolitej Polskiej w artykule 163, który stanowi, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Podstawowym celem działania samorządu jest osiągniecie zrównoważonego rozwoju regionu, który prowadzi do poprawy jakości życia lokalnej społeczności. Na podstawie analiz określono kierunki rozwoju, a następnie wyłoniono główne programy strategiczne. W skład programów wchodzą zarówno działania inwestycyjne jak i nie będące inwestycjami. W obszarach inwestycyjnych planowanie operacyjne zostanie zaprezentowane w kolejnych dokumentach Gminy o charakterze operacyjnym (przede wszystkim w Wieloletniej Prognozie Finansowej). Poniżej przedstawiono programy strategiczne Gminy Rychtal:  Wspieranie innowacyjnych technologii  Budowa, przebudowa i rozbudowa dróg gminnych  Propagowanie ekologicznych upraw rolnych z możliwością wystawiania płodów rolnych na imprezach okolicznościowych  Propagowanie możliwości rozwoju agroturystyki wśród rolników Gminy  Promocja walorów turystycznych Gminy  Uzbrojenie terenów inwestycyjnych  Promocja terenów inwestycyjnych  Tworzenie i rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego  Działania propagujące rozwój przedsiębiorczości  Stworzenie pakietu preferencyjnego dla przedsiębiorców i inwestorów  Dalsza rozbudowa systemu kanalizacyjnego gminy  Aktywne instytucje kultury  Kultywowanie i promocja tradycji  Zapewnienie nowoczesnego sprzętu dla OSP  Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom  Stworzenie punktu dziennej opieki dla osób starszych i niepełnosprawnych  Kształtowanie i promocja aktywnych postaw na rzecz zdrowego i aktywnego stylu życia  Profilaktyka zdrowotna  Stworzenie programów doszkalających w zakresie obsługi nowoczesnych urządzeń, internetu, walka z wykluczeniem społecznym 74

 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego  Kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej  Promocja postaw ekologicznych  Budowa i przebudowa boisk sportowych  Wybudowanie i doposażenie placów zabaw i siłowni na powietrzu  Rewitalizacja zabytkowych parków w Gminie

Warto dodać, że wymienione powyżej zadania nie są wartościowane ze względu na skutki dla jak największej części mieszkańców. Takie hierarchizowanie należy zrealizować każdorazowo decydując o przyznaniu środków na realizację w ramach kolejnego budżetu i kolejnego WPF-u. Niemniej w praktyce należy się spodziewać, że podstawowym czynnikiem priorytetyzującym zadania będzie możliwość pozyskania dofinansowania bezzwrotnego. To bowiem pozwoli na swoiste lewarowanie możliwości budżetowych i maksymalizacji wartościowej zrealizowanych na rzecz mieszkańców działań. Strategia jest dokumentem planowania długookresowego, który stanowi podstawę do precyzowania rozwojowych przedsięwzięć społecznych i gospodarczych. Realizacja zadań odbywa się poprzez uchwalanie i realizacje kolejnych budżetów. W pozostałych obszarach cele opisane w Strategii winny stać się podstawą projektów realizowanych przez samorząd. Władze Gminy wypełniając strategię podejmują decyzje określające: rodzaj zadań i ich hierarchię, zakres finansowania, okres i kolejność realizacji zadań. Zarządzanie finansowe polega na wdrażaniu przyjętych przez Radę Gminy kolejnych budżetów i WPF-ów, analizujących aktualne możliwości inwestycyjne. Aktualne dokumenty (budżet i WPF) są dostępne każdorazowo na stronie BIP Gminy Rychtal. Strategia Rozwoju Gminy Rychtal została opracowana przy założeniu, że jej sporządzenie przyczyni się do planowego zarządzania wymagającego okresowych weryfikacji luki pomiędzy stanem faktycznym i stanem pożądanym w Gminie.

B. Studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy

Studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy zostało przyjęte Uchwałą nr XVIII/103/2012 Rady Gminy Rychtal z dnia 22 czerwca 2012 roku, natomiast zaktualizowane Uchwałą nr XXXIV/215/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 12 lutego 2018 r. Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1073) studium nie stanowi aktu prawa miejscowego, jest jednak podstawowym dokumentem planistycznym kształtującym politykę przestrzenną oraz wyznaczającym kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy. Niniejsze Studium stanowi więc dokument kierunkowy, 75 określający wytyczne przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, programów inwestycyjnych i operacyjnych oraz innych przedsięwzięć związanych z zarządzaniem przestrzenią. Dzięki temu pozwala na prowadzenie gospodarki przestrzennej w sposób przemyślany, świadomy i przede wszystkim jednolity oraz rozważne planowanie inwestycji o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym.

Przyjęte w studium kierunki zagospodarowania przestrzennego zostały oparte na analizie istniejącego zagospodarowania, ocenie zapisów obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz na prognozie potrzeb i celów rozwojowych gminy Rychtal. Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w ramach uwarunkowań określonych w Studium przeanalizowano dane dotyczące potrzeb i możliwości rozwoju gminy, uwzględniające w szczególności analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne - prognozy demograficzne (w tym migracje) oraz możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a także infrastruktury społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy i bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę. Przyjęte w Studium rozwiązania mają na celu umożliwienie rozwoju gminy Rychtal i poprawę jakości życia mieszkańców z jednoczesnym zachowaniem zasad ochrony środowiska przyrodniczego oraz poszanowania dziedzictwa kulturowego. W strukturze przestrzennej gminy wskazano nowe obszary produkcyjno-usługowe PU (obiekty produkcyjne, składy i magazyny, obiekty transportu samochodowego oraz zabudowa usługowa), a także obszary komunikacji samochodowej z usługami KSU (stacje paliw, hotele, motele, usługi handlu i gastronomii). Niniejsze obszary wyznaczone zostały kosztem terenów przeznaczonych już w obowiązującym Studium pod zainwestowanie, tj. obszary zainwestowania wiejskiego ZW (zabudowa zagrodowa, mieszkaniowa jednorodzinna, mieszkaniowo-usługowa, letniskowa, usługowa oraz produkcyjno-usługowa o uciążliwości zamykającej się w granicach własnego terenu, do którego inwestor posiada tytuł prawny) oraz obszary zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN (zabudowa wolnostojąca i bliźniacza). W związku z brakiem zmiany uwarunkowań geologicznych, górniczych, a także przyrodniczych i kulturowych w stosunku do obowiązującego dokumentu planistycznego, w niniejszym projekcie zmiany Studium nie było potrzeby wprowadzać zmian w wymienionym zakresie.

Ostatnia ocena aktualności (art. 32 upzp) została przyjęta Uchwałą Nr XVIII/115/16 Rady Gminy Rychtal z dnia 27 lipca 2016 r.

W wyniku dokonanej analizy „Zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rychtal”, uchwalonej Uchwałą Nr XVIII/103/2012 Rady Gminy Rychtal z dnia 22 czerwca 2012 r., pod kątem oceny zgodności z przepisami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisami odrębnymi, zgodności z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233) oraz zmian w zagospodarowaniu przestrzennym należy uznać, że analizowana zmiana studium pomimo pewnych braków wynikających ze zmiany przepisów prawa, 9 - krotnie zmienianych w okresie ostatnich 4 lat (dotyczy zakresu ustaleń studium) jest aktualna. Główne kierunki rozwoju gminy określone w zmianie studium oraz zasady ekorozwoju określone dla elementów zasobów środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego pozostają aktualne. Dopuszczalne jest sporządzenie jednostkowych zmian w studium w zakresie inwestycji służących realizacji celu publicznego lokalnego i ponadlokalnego oraz potrzeb mieszkańców gminy.

C. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego

W wyniku dokonanej oceny obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i ich zmian pod kątem oceny zgodności z przepisami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisami odrębnymi, zgodności z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) należy uznać, że 3 miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego wsi: Rychtal (cały obręb), Buczek Wielki (cały obręb), Zgorzelec (większa część obrębu) sporządzone w oparciu o ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późniejszymi zmianami) są częściowo aktualne. Pomimo ważności wyżej wymienionych planów wskazana jest ich zmiana, w zależności od potrzeb inwestycyjnych oraz możliwości finansowych Gminy Rychtal, w szczególności dotyczy to zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Rychtal. Natomiast 13 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego opracowanych dla części wsi (tereny zainwestowane i tereny przyległe) : Darnowiec, Drożki, Krzyżowniki, Proszów, Sadogóra, Skoroszów, Stogniewice, terenów wskazanych w Studium Gminy pod lokalizację elektrowni wiatrowych oraz jednostkowe zmiany miejscowych planów wsi Rychtal, Buczek Wielki, Zgorzelec, Proszów, sporządzone zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, mimo że posiadają w stosunku do obowiązujących przepisów prawa pewne braki można je uznać za aktualne i zaspakajające obecne potrzeby w zakresie planowania przestrzennego.

Jednostkowe wnioski o zmianę miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego bądź ich sporządzenia powinny być uwzględnione przy sporządzeniu miejscowych planów dla większych kompleksów np. całych obrębów lub ich części.

D. Informacja o stanie gospodarki mieszkaniowej Gminy Rychtal w latach 2014- 2018

1. ZASÓB MIESZKANIOWY GMINY RYCHTAL W ROKU 2014 RYCHTAL I – ilość mieszkań – 22, w tym: - 6 socjalne, - 3 pustostan (1 lokal socjalny, 2 lokale komunalne)

II - powierzchnia ogólna lokali – 908,13 m2, w tym: - lokali mieszkalnych 739,99 m2; - lokali socjalnych 168,14 m2; - pustostan - 2 komunalne – 74,74 m2 – 1 socjalne – 22,95 m2; ogółem pustostany – 129,06 m2. Stawka czynszu za 1 m2 – 7,93 zł

a. lokal mieszkalny nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 42,68 m2, znajdującego się przy ulicy Ogrodowej 12 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, budynek stary, pokryty papą. a. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 1 pomieszczenia, o pow. użytkowej 27,00 m2, znajdującego się przy ulicy Namysłowskiej 16 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy, składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, instalację elektryczną, budynek stary, dach kryty eternitem. b. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 3 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 59,03 m2 znajdujących się przy ulica Okólna 3 w Rychtalu

budynek piętrowy, stary, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, kryty dachówką; c. lokal nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 1 pokoju + kuchni o pow. użytkowej 16,00 m2, znajdujący się przy ulica Strumykowa 10 w Rychtalu budynek piętrowy, wyposażony w wodę, instalację elektryczną, kanalizację sanitarną, kryty eternitem, składający się z pięciu lokali d. lokal nr 3 – położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni , łazienki o pow. użytkowej 38,02 m2, znajdującego się przy ulicy Strumykowej 7 w Rychtalu budynek piętrowy, kryty dachówką, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną składający się z czterech lokali mieszkalnych. e. lokal nr 12- położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni o pow. użytkowej 24,80 m2, znajdujący się przy ulicy Zawada 1 w Rychtalu budynek wolnostojący, piętrowy, pokryty papą wyposażony w instalację elektryczną, instalację wodno – kanalizacyjną, składającą się z 12 lokali mieszkalnych f. lokal nr 2 – położony na parterze , składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 19,80 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu g. lokal nr 9 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 20,50 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z dziesięciu lokali mieszkalnych i dwóch lokali, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. h. lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z 2 pokoi oraz pomieszczenia przynależnego, o pow. użytkowej 38,85 m2, znajdujący się przy ul. Namysłowskiej 6 w Rychtalu, budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z czterech lokali mieszkalnych, i. lokal nr 1/2 – położony na I piętrze, składający się z 4 pokoi, łazienki, kuchni, korytarza, o pow. użytkowej 94,37 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, j. lokal nr 1/3 – położony na I piętrze, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza, o pow. użytkowej 46,93 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, k. lokal nr 1/4 – położony na I piętrze, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza, o pow. użytkowej 46,92 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu,

l. lokal nr 1/5 – położony na parterze, składający się z pokoju i kuchni, łazienki, o pow. użytkowej 25,69 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, m. lokal nr 1/6 – położony na parterze, składający się z pokoju z kuchnią, pokoju, łazienki, o pow. użytkowej 38,90 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, n. lokal nr 1/7 – położony na parterze, składający się z pokoju, kuchni, łazienki, o pow. użytkowej 22,95 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, o. lokal nr 1/8 – położony na parterze, składający się z pokoju, kuchni, łazienka o pow. Użytkowej 31,70 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, p. lokal nr 1/9 – położony na parterze, składający się z 2 pokoi, aneksu kuchennego, łazienki, o pow. użytkowej 55,12 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z dziewięciu lokali mieszkalnych

PROSZÓW lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 66,60 m2 znajdującego się w Proszowie 12 – budynek wolnostojący , była szkoła podstawowa Proszów, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

SKOROSZÓW a. lokal nr 1- położony na parterze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 29,40 m2, Skoroszów 12, budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką. b. lokal nr 2- położony na parterze, składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 33,23 m2, Skoroszów 12, budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

WIELKI BUCZEK lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 57,40 m2, znajdującego się w Wielkim Buczku 23B/4, budynek wolnostojący, Blok Spółdzielczy Laski, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty papą.

Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela wyżej wymienione lokale z przeznaczeniem na lokale socjalne w Rychtal: - Skoroszów 12 – lokal nr 1 - ulica Strumykowa 10 – lokal nr 5 - ulica Kolejowa 1 – lokal nr 1/5; 1/6; 1/7; 1/8

Wykres 55. Zasób mieszkalny gminy w roku 2014.

16 14 12 mieszkania 10 komunalne 8 mieszkania socjalne 6 4 pustostany 2 0 Kategoria 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

2. ZASÓB MIESZKANIOWY GMINY RYCHTAL W ROKU 2015 I – ilość mieszkań – 22, w tym: - 6 socjalne, - pustostan - 3 (1 lokal socjalny, 2 lokale komunalne)

II - powierzchnia ogólna lokali – 908,13 m2, w tym; - lokali mieszkalnych 739,99 m2; - lokali socjalnych 168,14 m2;

- pustostan - 2 komunalne – 74,74 m2 oraz 1 socjalne – 22,95 m2 , ogółem pustostany – 129,06 m2 Stawka czynszu za 1 m2 – 8,12 zł

RYCHTAL a. lokal mieszkalny nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, o pow. użytkowej 42,68 m2, znajdującego się przy ulicy Ogrodowej 12 w Rychtalu, budynek mieszkalny piętrowy składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, budynek stary, pokryty papą. a. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 1 pomieszczenia, o pow. użytkowej 27,00 m2, znajdującego się przy ulicy Namysłowskiej 16 w Rychtalu, budynek mieszkalny piętrowy, składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, instalację elektryczną, budynek stary, dach kryty eternitem, b. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 3 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 59,03 m2, znajdujących się przy ulica Okólna 3 w Rychtalu, budynek piętrowy, stary, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, kryty dachówką; c. lokal nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 1 pokoju i kuchni, o pow. użytkowej 16,00 m2, znajdujący się przy ulica Strumykowa 10 w Rychtalu, budynek piętrowy, wyposażony w wodę, instalację elektryczną, kanalizację sanitarną, kryty eternitem, składający się z pięciu lokali d. lokal nr 3 – położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 38,02 m2, znajdującego się przy ulicy Strumykowej 7 w Rychtalu, budynek piętrowy, kryty dachówką, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną składający się z czterech lokali mieszkalnych. e. lokal nr 12 - położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni, o pow. użytkowej 24,80 m2, znajdujący się przy ulicy Zawada 1 w Rychtalu, budynek wolnostojący, piętrowy, pokryty papą wyposażony w instalację elektryczną, instalację wodno – kanalizacyjną, składającą się z 12 lokali mieszkalnych,

f. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia, o pow. użytkowej 19,80 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu, g. lokal nr 9 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia, o pow. użytkowej 20,50 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu, budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z dziesięciu lokali mieszkalnych i dwóch lokali w których prowadzona jest działalność gospodarcza, h. lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z 2 pokoi i pomieszczenia przynależnego, o pow. użytkowej 38,85 m2, znajdujący się przy ul. Namysłowskiej 6 w Rychtalu, budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną, składającą się z czterech lokali mieszkalnych. i. lokal nr 1/2 – położony na I piętrze, składający się z 4 pokoi, łazienki, kuchni, korytarza o pow. użytkowej 94,37 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, j. lokal nr 1/3 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza o pow. użytkowej 46,93 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu k. lokal nr 1/4 – położony na I piętrze, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza, o pow. użytkowej 46,92 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, l. lokal nr 1/5 – położony na parterze, składający się z pokoju z kuchnią, łazienki, o pow. użytkowej 25,69 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, m. lokal nr 1/6 – położony na parterze, składający się z pokoju z kuchnią, pokoju, łazienki, o pow. użytkowej 38,90 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, n. lokal nr 1/7 – położony na parterze, składający się z pokoju, kuchni, łazienki, o pow. użytkowej 22,95 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, o. lokal nr 1/8 – położony na parterze, składający się z pokoju, kuchni, łazienki, o pow. użytkowej 31,70 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, p. lokal nr 1/9 – położony na parterze, składający się z 2 pokoi, aneksu kuchennego, łazienki, o pow. użytkowej 55,12 m2 , znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu, budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną, składającą się z dziewięciu lokali mieszkalnych.

PROSZÓW

83 lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 66,60 m2, znajdującego się w Proszowie 12, budynek wolnostojący, była szkoła podstawowa Proszów, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

DROŻKI lokal nr 2 – składający się z 1 pokoju, kuchni i korytarza, o pow. użytkowej 42,80 m2, znajdującego się w Drożkach 56 C, budynek mieszkalny 4 rodzinny, wyposażony w instalację wodociągową, elektryczną i kanalizacyjną.

SKOROSZÓW a) lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 33,23 m2, znajdujący się w Skoroszowie 12, budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką, b) lokal nr 2 - położony na parterze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 29,40 m2, znajdujący się w Skoroszowie 12, budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

WIELKI BUCZEK lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z trzech izb, o powierzchni użytkowej 57,40 m2, znajdującego się w Wielkim Buczku 23B/4, budynek wolnostojący, blok Spółdzielczy Laski, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty papą.

Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela wyżej wymienione lokale z przeznaczeniem na lokale socjalne. Rychtal - Skoroszów 12 – lokal nr 1 - ulica Strumykowa 10 – lokal nr 5 - ulica Kolejowa 1 – lokal nr 1/5; 1/6; 1/7; 1/8

Wykres 56. Zasób mieszkalny gminy w roku 2015.

15 mieszkania komunalne 10 mieszkania socjalne

5 pustostany

0 Kategoria 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

3. ZASÓB MIESZKANIOWY GMINY W ROKU 2016 I – ilość mieszkań – 20, w tym: - 5 socjalne, - 1 pustostan (1 lokal komunalny)

II - powierzchnia ogólna lokali – 802,93 m2, w tym: - lokali mieszkalnych 582,72 m2; - lokali socjalnych 135,24 m2 ; - pustostan (2 komunalne – 84,97 m2), ogółem pustostany – 129,06 m2 Stawka czynszu za 1 m2 – 8,28 zł

budynek mieszkalny piętrowy, składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, instalację elektryczną, budynek stary, dach kryty eternitem. c. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 3 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 59,03 m2 znajdujących się przy ulica Okólna 3 w Rychtalu budynek piętrowy, stary, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, kryty dachówką; d. lokal nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 1 pokoju + kuchni o pow. użytkowej 16,00 m2, znajdujący się przy ulica Strumykowa 10 w Rychtalu budynek piętrowy, wyposażony w wodę, instalację elektryczną, kanalizację sanitarną, kryty eternitem, składający się z pięciu lokali e. lokal nr 3 – położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni , łazienki o pow. użytkowej 38,02 m2 znajdującego się przy ulicy Strumykowej 7 w Rychtalu budynek piętrowy, kryty dachówką, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną składający się z czterech lokali mieszkalnych. f. lokal nr 12- położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni o pow. użytkowej 24,80 m2znajdujący się przy ulicy Zawada 1 w Rychtalu budynek wolnostojący, piętrowy, pokryty papą wyposażony w instalację elektryczną, instalację wodno – kanalizacyjną, składającą się z 12 lokali mieszkalnych g. lokal nr 2 – położony na parterze , składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 19,80 m2 znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu h. lokal nr 9 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 20,50 m2 znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z dziesięciu lokali mieszkalnych i dwóch lokali w których prowadzona jest działalność gospodarcza. i. lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z 2 pokoi + pomieszczenie przynależne o pow. użytkowej 38,85 m2 znajdujący się przy ul. Namysłowskiej 6 w Rychtalu

budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z czterech lokali mieszkalnych. j. lokal nr 1/2 – położony na I piętrze składający się z 4 pokoi, łazienki, kuchni, korytarza o pow. użytkowej 94,37 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu k. lokal nr 1/3 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza o pow. użytkowej 46,93 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu l. lokal nr 1/4 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoje, kuchnia, łazienka, korytarz o pow. użytkowej 46,92 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu m. lokal nr 1/5 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 25,69 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu n. lokal nr 1/6 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, pokój, łazienka o pow. użytkowej 38,90 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu o. lokal nr1/7 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 22,95 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu p. lokal nr 1/8 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 31,70 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu q. lokal nr 1/9 – położony na parterze składający się z 2 pokoi, aneksu kuchennego. Łazienki o pow. użytkowej 55,12 m2 Znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną , składającą się z dziewięciu lokali mieszkalnych

DROŻKI

87 lokal nr 2 – składający się z 1 pokoju , kuchni i korytarza o pow. użytkowej 42,80 m2 znajdującego się w Drożkach 56 C – budynek mieszkalny 4 rodzinny, wyposażony w instalację wodociągową , elektryczną i kanalizacyjną.

SKOROSZÓW lokal nr 1- położony na parterze , składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 33,23 m2 znajdujący się w Skoroszowie 12 – budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela wyżej wymienione lokale z przeznaczeniem na lokale socjalne w Rychtalu: - ulica Strumykowa 10 – lokal nr 5 - ulica Kolejowa 1 – lokal nr 1/5; 1/6; 1/7; 1/8

Wykres 57. Zasób mieszkalny gminy w roku 2016.

15 mieszkania komunalne 10 mieszkania socjalne

5 pustostan

0 Kategoria 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

4. ZASÓB MIESZKANIOWY GMINY RYCHTALW ROKU 2017 I – ilość mieszkań – 20, w tym: - 5 socjalne, - 2 pustostany (2 lokale komunalne)

II - powierzchnia ogólna lokali – 802,93 m2, w tym: lokali mieszkalnych 667,69 m2; lokali socjalnych 135,24 m2; pustostan - 2 komunalne – 84,97 m2 Stawka czynszu za 1 m2 – 7,87 zł

Na początku 2017r. zasób mieszkaniowy Gminy obejmował następujące mieszkania

RYCHTAL a. lokal mieszkalny nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 42,68 m2, znajdującego się przy ulicy Ogrodowej 12 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, budynek stary, pokryty papą. b. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 1 pomieszczenia, o pow. użytkowej 27,00 m2, znajdującego się przy ulicy Namysłowskiej 16 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy, składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, instalację elektryczną, budynek stary, dach kryty eternitem. c. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 3 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 59,03 m2, znajdujących się przy ulica Okólna 3 w Rychtalu budynek piętrowy, stary, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, kryty dachówką; d. lokal nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 1 pokoju + kuchni o pow. użytkowej 16,00 m2, znajdujący się przy ulica Strumykowa 10 w Rychtalu budynek piętrowy, wyposażony w wodę, instalację elektryczną, kanalizację sanitarną, kryty eternitem, składający się z pięciu lokali e. lokal nr 3 – położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 38,02 m2, znajdującego się przy ulicy Strumykowej 7 w Rychtalu budynek piętrowy, kryty dachówką, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną składający się z czterech lokali mieszkalnych. f. lokal nr 12- położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni o pow. użytkowej 24,80 m2, znajdujący się przy ulicy Zawada 1 w Rychtalu budynek wolnostojący, piętrowy, pokryty papą wyposażony w instalację elektryczną, instalację wodno – kanalizacyjną, składającą się z 12 lokali mieszkalnych g. lokal nr 2 – położony na parterze , składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 19,80 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu

h. lokal nr 9 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 20,50 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną, składającą się z dziesięciu lokali mieszkalnych i dwóch lokali w których prowadzona jest działalność gospodarcza. i. lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z 2 pokoi + pomieszczenie przynależne o pow. użytkowej 38,85 m2, znajdujący się przy ul. Namysłowskiej 6 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną, składającą się z czterech lokali mieszkalnych. j. lokal nr 1/2 – położony na I piętrze składający się z 4 pokoi, łazienki, kuchni, korytarza o pow. użytkowej 94,37 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu k. lokal nr 1/3 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza o pow. użytkowej 46,93 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu l. lokal nr 1/4 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoje, kuchnia, łazienka, korytarz o pow. użytkowej 46,92 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu m. lokal nr 1/5 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 25,69 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu n. lokal nr 1/6 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, pokój, łazienka o pow. użytkowej 38,90 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu o. lokal nr1/7 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 22,95 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu p. lokal nr 1/8 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 31,70 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu q. lokal nr 1/9 – położony na parterze składający się z 2 pokoi, aneksu kuchennego. Łazienki o pow. użytkowej 55,12 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną, składającą się z dziewięciu lokali mieszkalnych PROSZÓW a) lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 66,60 m2, znajdującego się w Proszowie 12 – budynek wolnostojący , była

szkoła podstawowa Proszów, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty dachówką. DROŻKI a) lokal nr 2 – składający się z 1 pokoju, kuchni i korytarza o pow. użytkowej 42,80 m2, znajdującego się w Drożkach 56 C – budynek mieszkalny 4 rodzinny, wyposażony w instalację wodociągową, elektryczną i kanalizacyjną. SKOROSZÓW a) lokal nr 1- położony na parterze, składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 33,23 m2, znajdujący się w Skoroszowie 12 – budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela wyżej wymienione lokale z przeznaczeniem na lokale socjalne. 1. Rychtal - ulica Strumykowa 10 – lokal nr 5 - ulica Kolejowa 1 – lokal nr 1/5; 1/6; 1/7; 1/8

Wykres 58. Zasób mieszkalny gminy w roku 2017

15 mieszkania komunalne 10 mieszkania socjalne 5 pustostany 0 Kategoria 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

5. ZASÓB MIESZKANIOWY GMINY W ROKU 2018 I – ilość mieszkań – 20 w tym: - 5 socjalne, - 1 pustostan (1 lokal komunalny) II - powierzchnia ogólna lokali – 802,93 m2, w tym;

- lokali mieszkalnych 667,69 m2; - lokali socjalnych 135,24 m2; - pustostan - 1 komunalne – 27,00 m2 Stawka czynszu za 1 m2 – 7,91 zł Na początku 2018r. zasób mieszkaniowy Gminy obejmował następujące mieszkania RYCHTAL a. lokal mieszkalny nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 42,68 m2, znajdującego się przy ulicy Ogrodowej 12 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, budynek stary, pokryty papą. b. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 1 pomieszczenia, o pow. użytkowej 27,00 m2, znajdującego się przy ulicy Namysłowskiej 16 w Rychtalu budynek mieszkalny piętrowy, składający się z pięciu lokali mieszkalnych, wyposażonych w wodę, instalację elektryczną, budynek stary, dach kryty eternitem. c. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z 3 pokoi, kuchni, łazienki o pow. użytkowej 59,03 m2, znajdujących się przy ulica Okólna 3 w Rychtalu budynek piętrowy, stary, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, kryty dachówką; d. lokal nr 5 – położony na poddaszu, składający się z 1 pokoju + kuchni o pow. użytkowej 16,00 m2, znajdujący się przy ulica Strumykowa 10 w Rychtalu budynek piętrowy, wyposażony w wodę, instalację elektryczną, kanalizację sanitarną, kryty eternitem, składający się z pięciu lokali e. lokal nr 3 – położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni , łazienki o pow. użytkowej 38,02 m2, znajdującego się przy ulicy Strumykowej 7 w Rychtalu budynek piętrowy, kryty dachówką, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną składający się z czterech lokali mieszkalnych. f. lokal nr 12- położony na pierwszym piętrze, składający się z 1 pokoju, kuchni o pow. użytkowej 24,80 m2, znajdujący się przy ulicy Zawada 1 w Rychtalu budynek wolnostojący, piętrowy, pokryty papą wyposażony w instalację elektryczną, instalację wodno – kanalizacyjną, składającą się z 12 lokali mieszkalnych

92 g. lokal nr 2 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 19,80 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu h. lokal nr 9 – położony na parterze, składający się z jednego pomieszczenia o pow. użytkowej 20,50 m2, znajdujący się przy ulicy Rynek 6 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną, instalację elektryczną, składającą się z dziesięciu lokali mieszkalnych i dwóch lokali w których prowadzona jest działalność gospodarcza. i. lokal nr 1 - położony na parterze, składający się z 2 pokoi + pomieszczenie przynależne o pow. użytkowej 38,85 m2 znajdujący się przy ul. Namysłowskiej 6 j. w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną , składającą się z czterech lokali mieszkalnych. k. lokal nr 1/2 – położony na I piętrze składający się z 4 pokoi, łazienki, kuchni, korytarza o pow. użytkowej 94,37 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu l. lokal nr 1/3 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoi, kuchni, łazienki, korytarza o pow. użytkowej 46,93 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu m. lokal nr 1/4 – położony na I piętrze składający się z 2 pokoje, kuchnia, łazienka, korytarz o pow. użytkowej 46,92 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu n. lokal nr 1/5 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 25,69 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu o. lokal nr 1/6 – położony na parterze składający się z pokój + kuchnia, pokój, łazienka o pow. użytkowej 38,90 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu p. lokal nr1/7 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 22,95 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu q. lokal nr 1/8 – położony na parterze składający się z pokój, kuchnia, łazienka o pow. Użytkowej 31,70 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu r. lokal nr 1/9 – położony na parterze składający się z 2 pokoi, aneksu kuchennego. Łazienki o pow. użytkowej 55,12 m2, znajdujący się przy ul. Kolejowej 1 w Rychtalu budynek piętrowy kryty papą, wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną , instalację elektryczną , składającą się z dziewięciu lokali mieszkalnych

PROSZÓW lokal nr 1 – położony na pierwszym piętrze, składający się z dwóch izb o powierzchni użytkowej 66,60 m2, znajdującego się w Proszowie 12 – budynek wolnostojący, była szkoła podstawowa Proszów, składający się z trzech lokali mieszkalnych wyposażony w wodę, kanalizację sanitarną i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

DROŻKI lokal nr 2 – składający się z 1 pokoju, kuchni i korytarza o pow. użytkowej 42,80 m2 znajdującego się w Drożkach 56 C – budynek mieszkalny 4 rodzinny, wyposażony w instalację wodociągową, elektryczną i kanalizacyjną. SKOROSZÓW lokal nr 1 – położony na parterze, składający się z trzech izb o powierzchni użytkowej 33,23 m2, znajdujący się w Skoroszowie 12 – budynek wolnostojący, piętrowy, wyposażony w wodę, kanalizację i instalację elektryczną, pokryty dachówką.

Z zasobu mieszkaniowego gmina wydziela wyżej wymienione lokale z przeznaczeniem na lokale socjalne. Rychtal: - ulica Strumykowa 10 – lokal nr 5 - ulica Kolejowa 1 – lokal nr 1/5; 1/6; 1/7; 1/8

Wykres 59. Zasób mieszkalny gminy w roku 2018.

15 mieszkania komunalne 10 mieszkania socjalne

5 pustostany

0 Kategoria 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Wykres 60. Zestawienie zasobu mieszkalnego w latach 2014-2018.

0 2004 2015 2016 2017 2018

mieszkania komunalne mieszkania socjalne postostany

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

E. Plan wykorzystania zasobu nieruchomości gminnych Plan wykorzystania zasobu nieruchomości gminnych na lata 2016 – 2020 został przyjęty Zarządzeniem Nr 32/2016 Wójta Gminy Rychtal z dnia 12 sierpnia 2016 roku. Cele opracowania planu wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości: - poprawa wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości, - utrzymanie nieruchomości gminnych w zasobie oraz pozyskanie nowych gruntów dla realizacji celów publicznych.

Zestawienie powierzchni nieruchomości Gminy Rychtal będących własnością gminy w latach 2015 – 2018. W latach 2015 – 2018 przeważały grunty będące drogami, później tereny zabudowane, następnie boiska, grunty orne, nieużytki, łąki i tereny niezabudowana, natomiast wartość tych nieruchomości oscylowała wokół 2 mln zł, jednak z tendencją spadkową. Przedmiotową sytuację przedstawiają poniższe wykresy.

Wykres 61. Własność Gminy Rychtal w latach 2015-2018

Własność Gminy Rychtal w latach 2015-2018 140 120 100 80 60 40 20 0

2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Wykres. 62. Wartość gruntów w latach 2015-2018

Wartość gruntów w latach 2015-2018 20050000

20000000

19950000

19900000

19850000

19800000

19750000 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Na dzień 30 grudnia 2018 r. Gmina Rychtal była właścicielem gruntów o ogólnej powierzchni 153,7913 ha i wartości 19 845 735,35 zł.

Tabela 35. Grunty będące własnością Gminy Rychtal w roku 2018. Określenie Grunty łąki Pastwisko Boiska Drogi Tereny Tereny Nieużytki powierzchni orne zabudowane niezabudowane Powierzchnia 6,3634 1,6787 0,1227 9,6699 119,3370 10,3946 1,1450 5,0800 % ogółem 4,14 1,09 0,08 6,29 77,60 6,76 0,74 3,30 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal. 96

Największą powierzchnię gruntów stanowią grunty pod drogami (ponad 77%) wszystkich gruntów. Kolejną pozycję w strukturze zajmują grunty zabudowane (około 6,76%). Grunty pod boiskami stanowią (około 6,29%), grunty orne (około 4,14%), nieużytki (około 3,30%), łąki (około 1%) i tereny niezabudowane (około 0,74%).

Wykres 63. Powierzchnia w ha w roku 2018.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal. Wykres 64. Powierzchnia ogólna na tle sołectw w roku 2018.

Powierzchnia ogólna na tle sołectw w roku 2018

Zgorzelec

Stogniewice

Skoroszów

Sadogóra

Rychtal

Proszów

Krzyżowniki

Drożki

Darnowiec

Buczek

0,0000 5,0000 10,0000 15,0000 20,0000 25,0000 30,0000

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Tabela 36. Zestawienie powierzchni nieruchomości Gminy Rychtal oddanych w użytkowanie wieczyste w roku 2018 Określenie Ogólna Grunty Łąki Torowisko Tereny tereny Wartość położenia powierzchnia orne zabudowane niezabudowane Rychtal 4,4413 0,0000 0,0000 3,5113 0,9300 0,0000 156 980,00 Skoroszów 3,4100 0,0000 0,0000 3,4100 0,0000 0,0000 22 803,00 Krzyżowniki 1,6600 0,0000 0,0000 1,6600 0,0000 0,0000 11 100,00 Zgorzelec 10,3600 0,0000 0,0000 10,3600 0,0000 0,0000 69 278,00 Buczek 4,1039 0,0000 0,0000 4,1039 0,0000 0,0000 27 443,00 R a z e m : 23,9752 0,0000 0,0000 23,0452 0,9300 0,0000 287 604,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal. Wykres 65. Grunty w użytkowaniu wieczystym w roku 2018

Grunty w użytkowaniu wieczystym w roku 2018

17% 19%

Rychtal Skoroszów

14% Krzyżowniki Zgorzelec Buczek 43% 7%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Najwięcej gruntów w użytkowaniu wieczystym znajduje się w Zgorzelcu (43%), Rychtalu (19%), Wielkim Buczku (17%) i Skoroszowie (14%), najmniej w Krzyżownikach (7%), w pozostałych sołectwa brak jest tego typu nieruchomości.

Wykres 66. Wartość gruntów w użytkowaniu wieczystym w roku 2018

Wartość gruntów w użytkowaniu wieczystym w roku 2018 180 000,00

160 000,00

140 000,00

120 000,00

100 000,00

80 000,00

60 000,00

40 000,00

20 000,00

0,00 Rychtal Skoroszów Krzyżowniki Zgorzelec Buczek

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Tabel.37. Zestawienie gruntów w trwałym zarządzie w roku 2018 Określenie Ogólna Tereny Boiska Tereny zabudowane Wartość położenia powierzchnia niezabudowane SP Buczek 1,2528 0,0000 1,2528 0,0000 820 030,00 SP Drożki 0,688 0,2900 0,398 0,0000 515 600,00 Przedszkole 0,4281 0,0000 0,4281 0,0000 423 600,00 Rychtal SP Rychtal 0,5798 0,0000 0,5798 0,0000 1 157 050,00 Razem: 2,9487 0,2900 2,6587 0,00 2 916 280,00 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal.

Wykres 67. Powierzchnia gruntów w trwałym zarządzie w roku 2018

Powierzchnia gruntów w trwałym zarządzie w roku 2018

20% SP Buczek 42% SP Drożki 15% Przedszkole Rychtal SP Rychtal

23%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Powierzchnia gruntów w trwałym zarządzie w roku 2018 wskazuje na znaczącą przewagę Szkoły Podstawowej w Rychtalu, ma to związek z ilością budynków, które wchodzą w skład jednostki oświatowej (42%). Na drugim miejscu znajdują się szkoły w Drożkach i Wielkim Buczku, natomiast najmniejszą powierzchnię posiada przedszkole w Rychtalu.

Wykres 68. Wartość gruntów w trwałym zarządzie w roku 2018

Wartość gruntów w trwałych zarządzie w roku 2018

SP Rychtal

Przedszkole Rychtal

SP Drożki

SP Buczek

0,00 200 000,00400 000,00600 000,00800 000,001 000 000,001 200 000,001 400 000,00

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal.

Tabela 38. Zestawienie powierzchni nieruchomości Gminy Rychtal oddanych w użytkowanie wieczyste w latach 2016 – 2020

Stan na Planowany stan Planowany stan Planowany stan Lp. Nazwa obrębu 31.12.2015 na 31.12.2016 na 31.12.2018 na 31.12.2020 w ha w ha w ha w ha 1 Krzyżowniki 1,2808 1,2808 0,6400 0,6400

2 Sadogóra 0,1834 0,1834 0, 1834 0,1834 3 Stogniewice 0,1200 0,1200 0,1200 0,1200 4 Proszów 0,2700 0,2700 0,2700 0,2700 5 Rychtal 2,5381 2,5381 1,3917 1,0000 Razem 4,3923 4,3923 2,6051 2,2134 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal.

Gmina Rychtal gospodaruje gminnym zasobem nieruchomości zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, a przede wszystkim:  ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 2015 poz.1774 z późniejszymi zmianami) oraz w oparciu o przepisy miejscowe stanowione przez Radę Gminy Rychtal. Wśród najważniejszych przepisów wymieniamy: Uchwałę nr XIII/77/08 Rady Gminy

100

Rychtal z dnia 29 kwietnia 2008 r. w sprawie określenia zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub najmowania.  Zarządzenia nr 8/2009 Wójta Gminy Rychtal z dnia 6 lutego 2009 r. w sprawie czynszu dzierżawnego gruntów oraz Zarządzenia nr 1/2011 Wójta Gminy Rychtal z dnia 26 stycznia 2011 r. w sprawie ustalenia minimalnych stawek miesięcznych czynszu najmu lokali użytkowych usytuowanych w nieruchomościach zbudowanych stanowiących własność gminy Rychtal.

Do roku 2020 nie planuje się aktualizacji opłat rocznych za użytkowanie wieczyste nieruchomości. Wpływ na kształtowanie mienia komunalnego ma także proces przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Przewiduje się dalszy proces przekształceń, w wyniku którego zmniejszy się wskaźnik gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste. Przewiduje się również dalszą komunalizację majątku, nabywanie nieruchomości do zasobu gminy. Przy komunalizacji majątku stronami postępowania o nabycie mienia komunalnego jest Skarb Państwa i gmina, a przedmiotem tego postępowania jest fakt przeniesienia własności ze Skarbu Państwa na gminę. Proces komunalizacji na terenie gminy jest nadal w toku. Przedmiotem komunalizacji w większości są nieruchomości będące w administrowaniu gminy a stanowiące drogi lokalne. Przewiduje się również nabywanie nieruchomości gruntowych zajętych pod budowę przepompowni ścieków w miejscowościach: Proszów, Stogniewice, Dworzyszcze oraz gruntów przeznaczonych w MPZP pod drogi gminne.

F. Program opieki nad zabytkami

Program opieki nad zabytkami został zatwierdzony Uchwałą Nr XVII/114/16 Rady Gminy Rychtal z dnia 27 lipca 2016 r. i opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego dnia 3 sierpnia 2016 r. pod poz. 4936.

Celem opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami jest poprawa stanu zachowania środowiska kulturowego oraz uświadamianie potrzeb i zasad ochrony tegoż środowiska wśród społeczeństwa gminy. Podstawowym, ogólnie pojętym założeniem niniejszego „Programu opieki nad zabytkami dla Gminy Rychtal na lata 2016 – 2019” jest ukierunkowanie działań Samorządu Gminnego służącym podejmowaniu planowanych działań dotyczących finansowania, inicjowania, wspierania oraz koordynowania prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego oraz upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego. Jest to uzupełniający dokument w stosunku do innych aktów planowania gminnego. Zadaniem programu jest także organizacja działań edukacyjnych 101 i wychowawczych wobec miejscowej społeczności. Dla realizacji powyższego założenia niezbędna jest realizacja szczegółowych celów określonych m.in. w art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r, poz. 1446 z późn. zmianami), do których należą: - włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; - uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; - zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; - wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; - podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; - określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami; - zapoznanie z zasobami dziedzictwa kulturowego, historią i zabytkami Gminy Rychtal, w tym także rozróżnienie obiektów wpisanych do rejestru zabytków województwa wielkopolskiego i figurujących w ewidencji Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków; - wspieranie działań zmierzających do pozyskania środków finansowych na opiekę nad zabytkami. - uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków przy sporządzaniu i zmianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Tabela 39. Obiekty nieruchome wpisane do rejestru zabytków Lp. Adres obiektu Obiekt Nr. rejestru Data wpisu Uwagi

1. Wielki Buczek Kościół p.w. św. Jana Kl.III-885/22/61 27.12.1961 r. Nepomucena Zespół Dworski 264/Wlkp/A 6.12.2005r. 2. Drożki Kościół p.w. Jana 676/A 14.07.1969 r. Nepomucena Dzwonnica drewniana 677/A 14.07.1969 r. Dwór 1043/A 23.03.1970 r. 3. Krzyżowniki Kościół par. p.w.

102

Nawiedzenia NMP 603/A 31.12.1990 r. 4. Proszów Kościół p.w. św. Rocha 602/A 31.12.1990 r. 5. Kościół par. p. w. Ścięcia Rychtal św. Jana Chrzciciela 601/A 31.12.1990 r. Układ urbanistyczny 673/A 27.05.1993r. 6. Ryniec Dwór 182/A 21.08.1968r. 7. Zespół pałacowy 887/Wlkp/A 27.12.1961r. 1 szt. Skoroszów i z 6.03.2013r. Spichrz 1045/A 25.03.1970r. Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Tabela 40. Wykaz zabytków ruchomych na terenie gminy Rychtal wpisanych do rejestru zabytków Lp. Adres obiektu Obiekt Nr rejestru Data wpisu Uwagi 1. Wielki Buczek Kościół p.w. 208/B 18.05.1972 św. Jana Nepomucena Kl-III-860/38/72 7 szt. 2. Drożki Kościół p.w. Jana Nepomucena 210/B 18.05.1972 KL-III-860/40/72 11 szt. 3. Krzyżowniki Kościół par. p.w. Nawiedzenia 47/B 08.12.1970 NMP KL-III-860/27/70 25 szt. 4. Proszów Kościół p.w. św. 222/B 24.05.1972 Rocha Kl-III-860/52/72 25 szt. 113/B 3.06.1950/ 1 szt. PSOZ-KAL- 20.12.1993 5330/15/93 114/B 3.06.1950/ 1 szt. PSOZ-KAL- 20.12.1993 5330/16/93 5. Rychtal Kościół par. p. w. Męczeństwa 223/B 24.05.1972 św. Jana Chrzciciela KL-III-860/53/72 17 szt. 6. Skoroszów Zespół pałacowy 224 24.05.1972 1 szt. KL-III-860/54/72 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Wykaz stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków Zabytek archeologiczny, to zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów lub zabytek ruchomy, będący tym wytworem (art. 3 pkt. 4 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami). Zabytki archeologiczne są częścią dziedzictwa kulturowego. Na zasób zabytków archeologicznych składają się zarówno tzw. stanowiska archeologiczne (zawierające m.in. warstwy kulturowo-osadnicze, obiekty archeologiczne) i zabytki ruchome z nich pochodzące oraz skarby monet i ozdób. Na terenie gminy Rychtal występują nie tylko zabytki kubaturowe, ale także stanowiska archeologiczne potwierdzające liczne fakty historyczne. Ze wstępnego rozpoznania ustalono, że na terenie gminy znajduje się ponad 241 stanowisk wpisanych do ewidencji gminnej (osady, cmentarzyska, punkty osadnicze).

103

Tabela 41. Zestawienie liczbowe stanowisk archeologicznych w gminie Rychtal W tym Kategorie danych Liczba ogólna w rejestrze zabytków 1. Stanowiska archeologiczne 241 – 1.1. Grodziska 1 1 1.2. Osady/punkty osadnicze 237 –

1.3. cmentarzyska 2 – 1.5. inne (układ urbanistyczny i w-wy kulturowo-osadnicze) 1 1 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal.

Tabela 42. Zabytki wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków: Lp Obiekty Nr rejestru Administrator, użytkownik, właściciel

1. Kościół p.w. św. Jana Ruchome 208/B 18.05.1972 Własność kościelna Nepomucena w Nieruchome Wielkim Buczku Kl.III-885/22/61 z 27.12.1961 r. 2. Kościół p.w. św. Jana Ruchome 210/B 8.05.1972 Własność kościelna Nepomucena w Nieruchome 676/A z 14.07.1969r. Drożkach wraz z 677/A z 14.07.1969r. dzwonnicą

3. Kościół par. p.w. Ruchome 47/B 8.12.1970 Nieruchome Własność kościelna Nawiedzenia NMP 603/A z 31.12.1990 r. w Krzyżownikach 4. Kościół par. p.w. św. Ruchome 41/B 24.05.1972 Własność kościelna Rocha w Proszowie 113/B 3.06.1950 114/B 3.06.1950 Nieruchome 602/A z 31.12.1990r. 5. Kościół par. p.w. Ruchome 223/B 24.05.1972 Własność kościelna Męczeństwa Nieruchome 601/A 31.12.1990 r. św. Jana Chrzciciela w Rychtalu 6. Dwór w Drożkach Nieruchome 1043/A 23.03.1970 r. Skarb Państwa, Agencja nieruchomości rolnych w Poznaniu

7. Dwór Ryniec Nieruchome 182/A 21.08.1968 r. Skarb Państwa, Agencja nieruchomości rolnych w Poznaniu 8. Zespół Pałacowy w Ruchome 224 24.05.1972 Użyt. : Fundacja „ARS BONITAS” Skoroszowie Nieruchome w Poznaniu, Gabriela Tobola, 887/Wlkp/A 27.12.1961 Oś Zwycięstwa 8/102, 61-645 Poznań 9. Spichlerz w Nieruchome 1045/A 25.03.1970 Własność prywatna Skoroszowie 10. Zespół dworski w Nieruchome 264/Wlkp/A 6.12.2005 Skarb Państwa, Agencja Wielkim Buczku nieruchomości rolnych w Poznaniu

11. Układ urbanistyczny Nieruchome 673/A 27.05.1993 Gmina Rychtal oraz warstwy ul. Rynek 1 63-630 Rychtal archeologiczne) i własność prywatna Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

104

Rys. 3. Gminna ewidencja zabytków archeologicznych Gminy Rychtal

G. Programy społeczne

1. Gminny program wspierania rodziny

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na gminę obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-

105 wychowawczych oraz planowanie działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniana tych funkcji. Do zadań własnych gminy należy m.in. opracowanie i realizacja trzyletniego programu wspierania rodziny. Gminny Program Wspierania Rodziny zakłada stworzenie optymalnych warunków dla poprawy jakości życia rodzin, w szczególności dzieci. Wsparcie rodziny ma charakter profilaktyczny, ochronny, a rodzinie w pierwszej kolejności zostają stworzone możliwości samodzielnego zmierzenia się ze swoimi problemami. Pracownicy socjalni w ramach wykonywania swojej pracy monitorują sytuację rodzin zagrożonych dysfunkcją oraz analizują zjawiska rodzące potrzebę ubiegania się o pomoc. Aby pomóc przezwyciężyć trudną sytuację w rodzinie w latach 2015-2017 w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Rychtalu został zatrudniony asystent rodziny (umowę zlecenie). W 2018 roku pracownicy socjalni nie zgłaszali zapotrzebowania na asystenta rodziny.

Tabela 43. Koszty związane z zatrudnieniem asystenta rodziny

Forma finansowania 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 rok Dotacje 3.719,00 zł. 4.860,00 zł. 198,00 zł. 0 Koszty własne 2.231,00 zł. 7.240,32 zł. 1.200,32 zł. 0 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Gmina zobowiązana jest również do współfinansowania ze środków własnych pobytu dziecka w rodzinach zastępczych, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym (10% kosztów w I roku, 30% w II roku, 50% w III roku i następnych latach pobytu dziecka).

Tabela 44. Koszty związane z pobytem dzieci w rodzinie zastępczej

2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 rok Ilość dzieci 1 1 1 2 Koszt własny 2.031,10 zł. 4.653,02 zł. 2.580,00 zł. 2.185,28 zł. Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

2. Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych

Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2018 określa gminną strategię w zakresie profilaktyki i minimalizowania szkód społecznych i zdrowotnych w zakresie nadużywania alkoholu. 106

Gminny Program stanowi część strategi rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy, uwzględniającego cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Cel strategiczny- ograniczenie szkód zdrowotnych i zaburzeń życia rodzinnego, wynikających z nadużywania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, oraz zjawiska picia alkoholu, używania substancji psychoaktywnych oraz leków i podejmowania zachowań ryzykownych przez dzieci i młodzież

Działania w zakresie realizacji programu 1) Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu oraz udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie odbywać się będzie poprzez: 1. Dyżury członków Gminnej Komisji ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w punkcie konsultacyjnym udzielającym pomocy osobom uzależnionym i członkom rodzin z problemem alkoholowym w formie konsultacji, pomocy i wsparcia psychologicznego osób uzależnionych po ukończonych programach terapii podstawowej i pogłębionej, 2x w miesiącu w godzinach popołudniowych.  realizacja - naprzemienne dyżury członków komisji  ilość dyżurów: 24  koszt: 0 zł 2. Kierowanie osób uzależnionych i finansowanie konsultacji lekarza biegłego i psychologa orzekających w przedmiocie uzależnienia od alkoholu.  realizacja - skierowanie jednej osoby do lekarza biegłego  koszt - 115,00 zł 3. Organizacja i finansowanie szkoleń i kursów dla członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie pracy z osobami uzależnionymi oraz ofiarami przemocy w rodzinie alkoholowej.  realizacja-przeszkolenie 2 osób , kandydatów na członków komisji  koszt- 2926,61 zł 4. Zakup i dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych dla klientów Punktu Konsultacyjnego i Gminnej Komisji, szkół, przedszkoli i innych instytucji działających w obszarze profilaktyki uzależnień.  realizacja - zakup książek, gier, regałów do świetlicy i biblioteki  koszt - 2573,69 zł 107

5. Współpraca Gminnej Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z Policją, Prokuraturą, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Służbą Zdrowia, Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Zespołem Interdyscyplinarnym funkcjonującym na terenie Naszej Gminy oraz organizacjami pozarządowymi.  realizacja - spotkania robocze i cykliczne w zależności od potrzeb członków komisji z pracownikami GOPS, dzielnicowym. Przewodniczący komisji jest również członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego.

2) Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 1. Organizowanie i finansowanie działalności świetlic z programem opiekuńczo-wychowawczym w miejscowościach sołeckich mających warunki lokalowe do prowadzenia zajęć. - realizacja - zajęcia w czasie ferii zimowych w świetlicy w Skoroszowie, Krzyżownikach, Rychtalu, w całym roku kalendarzowym zajęcia muzyczne. - koszt – 24 138,00 zł 2. Organizowanie młodzieżowych happeningów oraz pikników rodzinnych promujących zdrowy, trzeźwy styl życia (wycieczki, zabawy, elementy programów profilaktycznych) na terenie gminy Rychtal  realizacja - piknik rodzinny z okazji Świąt Bożego Narodzenia  koszt – 3 522,56 zł 3. Dofinansowanie imprez sportowych  koszt – 5 172,00 zł 4. Dofinansowanie szkoleń i kursów specjalistycznych w zakresie pracy z dziećmi z rodzin z problemem alkoholowym oraz w zakresie prowadzenia zajęć socjoterapeutycznych.  realizacja- przeszkolono 1 osobę  koszt - 500,00 zł 5. Organizowanie i finansowanie zajęć dla rodziców dzieci uczęszczających na zajęcia, które mają na celu podniesienie ich kompetencji wychowawczych. - Realizacja - program ,,Bezpiecznie chce się żyć”, realizowany przez Komendę Główną Policji  koszt – 3 690,00 zł

6. Propagowanie pozytywnych wzorów zachowań zdrowego stylu życia bez alkoholu poprzez wspieranie imprez rekreacyjnych, sportowych i rodzinnych. Zakup materiałów, nagród, wydawnictw, prasy do realizacji działań z zakresu problematyki uzależnień. 108

 realizacja - przedstawienie ,,Słodka” koszt - 300,00 zł  realizacja - nauka pływania dla dzieci z SP Drożki koszt – 1 650,00 zł . 3) Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych. 1. Realizacja programu „Nie pal przy mnie proszę”.  Zrealizowano w SP Rychtal koszt - 0zł - Realizacja pozalekcyjnych zajęć sportowych, które są integralnym elementem programu profilaktycznego, uwzględniającego szeroki zakres zagadnień związanych ze zdrowym stylem życia. Finansowanie projektów które są ściśle związane z szerszym programem profilaktycznym i spełniają określone kryteria pozwalające na stwierdzenie iż mogą konstruktywnie wpływać na postawy młodych ludzi wobec używek. Projekt powinien się odwoływać do strategii profilaktycznych oraz wzmacniać czynniki chroniące i rozwijać zainteresowania, z wyraźnym określeniem norm zachowania w różnych sytuacjach np. postawa wobec używek, rozwiązywanie konfliktów, eliminowanie przemocy. - Zrealizowano w ciągu całego roku kalendarzowego koszt - 6084,25 zł - zakup medali, dyplomów - 4869,43 zł

4) Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13¹ i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.

Zadania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: a) Inicjowanie działań dotyczących realizacji Programu. b) Współpraca z podmiotami realizującymi zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. c) Prowadzenie działalności informacyjnej, służącej rozwiązaniu problemów alkoholowych.

109

d) Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowanie w stosunku do osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego, w tym:  motywowanie osób do podjęcia lecznictwa odwykowego,  udzielanie informacji o sposobach i miejscach uzyskania pomocy w rozwiązywaniu problemów alkoholowych,  kierowanie osób zgłoszonych do GKRPA na specjalistyczne badania diagnostyczne (diagnoza choroby),  kierowanie do sądu wniosków w sprawie orzeczenia o zastosowanie wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,  udział w postępowaniu sądowym. e) Wydawanie opinii o zgodności z uchwałami Rady Gminy w Rychtalu lokalizacji i limicie punktów sprzedaży alkoholu, zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. f) Współudział w kontrolowaniu przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń zgodnie z zapisami ustawy. Gminna Komisja liczy 4 członków, spotyka się 1x w miesiącu z wyjątkiem miesięcy wakacyjnych. Koszt- 8475,00 zł

3. Program przeciwdziałania narkomanii

Do zadań własnych gminy należy przeciwdziałanie narkomanii, które realizowane jest między innymi przez działalność informacyjną, edukacyjną i zapobiegawczą, a także w zakresie ograniczania szkód zdrowotnych i społecznych. Gmina ma obowiązek uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii co roku. Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Rocznie planowane są wydatki związane z realizacją programu w kwocie 1 000,00 złotych. W ramach tego programu w roku 2018 sfinansowano działania mające na celu podniesienie świadomości wśród uczniów starszych klas podstawowych oraz uczniów gimnazjum w zakresie zapobiegania i konsekwencji używania narkotyków. Działania te miały formę prelekcji, spektakli edukacyjnych i zakupu ulotek informacyjnych.

110

4. Inne programy realizowane przez GOPS

a. PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wskazuje, że do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Gminny system przeciwdziałania przemocy w rodzinie tworzy sześć filarów: 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej; 2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie; 3. Zespół Interdyscyplinarny; 4. Procedura Niebieskiej Karty; 5. Wymiar Sprawiedliwości; 6. inne instytucje świadczące interdyscyplinarną pomoc. System ten zapewnia sprawną komunikację i wzajemne wspieranie się podmiotów w działaniach zmierzających w kierunku przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Czynności na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie podejmowane są w szczególności w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym. Zespół interdyscyplinarny tworzy grupa specjalistów z różnych instytucji, łącząca swoją wiedzę i umiejętności oraz możliwości wynikające z działalności instytucji, którą reprezentują, podejmują współpracę i skoordynowane działania mające na celu niesienie pomocy pokrzywdzonym i przeciwdziałania zjawisku przemocy. Zespół Interdyscyplinarny działa w oparciu o procedurę „Niebieskiej Karty”. Jest to procedura polegająca na rozpoznaniu zaburzeń życia rodzinnego, wywołanych nadużywaniem alkoholu i stosowaniem przemocy, ułożenie planu pomocy oraz podjęcie działań interwencyjnych.

Tabela nr 45. Działania Zespołu Interdyscyplinarnego w latach 2015-2018 Działania Zespołu 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 rok Liczba posiedzeń Zespołu 4 5 5 9 Interdyscyplinarnego Liczba pism skierowanych do 0 2 1 3 prokuratury Liczba pism skierowanych do sądu 2 0 0 0 Liczba pism skierowanych do GKPiRPA 2 3 1 3 Liczba Niebieskich Kart wpływających 5 5 2 8 do Zespołu Liczba prowadzonych procedur 10 11 8 12 Niebieskiej Karty Liczba zamkniętych procedur 4 4 3 7 Niebieskiej Karty Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

111

b. ŚWIADCZENIA RODZINNE System świadczeń rodzinnych skierowany jest do rodzin, które nie są w stanie zabezpieczyć potrzeb związanych z ponoszeniem wydatków na utrzymanie dzieci. Świadczenia te zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, obejmują: 1. zasiłki rodzinne oraz dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: a) urodzenia dziecka, b) opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, c) samotnego wychowywania dziecka, d) wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, e) kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, f) rozpoczęcia roku szkolnego, g) podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania. 2. świadczenia opiekuńcze tj. zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz świadczenie pielęgnacyjne; 3. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka; 4. świadczenie rodzicielskie. Ponadto, od 2014 roku zostało wprowadzone świadczenie, którym jest zasiłek dla opiekuna. Zasiłek dla opiekuna przysługuje na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Ustawa weszła w życie w dniu 15 maja 2014 r. Zasiłek dla opiekunów przysługuje osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw z dniem 1 lipca 2013 r. Prawo do tego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Zasiłki rodzinne oraz dodatki do zasiłku wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych uzależnione są zarówno od ilości złożonych wniosków jak i progu dochodowego określonego w wyżej wymienionej ustawie. Zwiększenie wysokości płacy minimalnej z połączeniem braku weryfikacji kryterium dochodowego powoduje spadek pobieranych świadczeń. Szczegółowe wydatki poniesione przez Ośrodek w zakresie wypłacanych świadczeń rodzinnych oraz ilość świadczeń przedstawiają poniższe wykresy.

Wykres 69. Struktura wydatków na zasiłki rodzinne wraz z dodatkami w latach 2015-2018

112

Zasiłki rodzinne wraz dodatkami

700 000,00 zł

600 000,00 zł

500 000,00 zł

400 000,00 zł

300 000,00 zł

200 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych 100 000,00 zł

0,00 zł rok 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 kwota 559 518,00 zł 669 820,00 zł 687 126,00 zł 624 885,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 70. Ilość rodzin które pobierały zasiłki rodzinne wraz z dodatkami w latach 2015-2018 Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami

250

200

150

100 liczba rodzin

0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Liczba 174 187 180 212

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres nr 71. Struktura wydatków na jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia się dziecka (dodatek przy zasiłku rodzinnym) w latach 2015-2018

113

Jednorazoway dodatek z tytułu uroodzenia się dziecka (dodatek prz zasiłku rodzinnym)

18 000,00 zł 16 000,00 zł 14 000,00 zł 12 000,00 zł 10 000,00 zł 8 000,00 zł 6 000,00 zł

4 000,00 zł kwotaświadczeń w złotych 2 000,00 zł 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 18 000,00 zł 17 326,00 zł 13 317,00 zł 14 000,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 72. Ilość rodzin które pobierały jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia się dziecka (dodatek przy zasiłku rodzinnym) w latach 2015-2018 Jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia się dziecka (dodatek przy zasiłku rodzinnym)

Liczba rodzin 10

0 rok 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 Liczba 18 32 21 14

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

114

Wykres 73. Liczba świadczeń przyznanych w latach 2015 - 2018. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

40 35 30 25 20 15

Liczba świadczeń 10 5 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 34 37 34 30

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 74. Struktura wydatków poniesionych na jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia się dziecka w latach 2015-2018 Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

40 000,00 zł 35 000,00 zł 30 000,00 zł 25 000,00 zł 20 000,00 zł 15 000,00 zł 10 000,00 zł 5 000,00 zł

Kwotaświadczeńw złotych 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 34 000,00 zł 37 000,00 zł 34 000,00 zł 30 000,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Zasiłki pielęgnacyjne oraz świadczenia pielęgnacyjne uzależnione są od ilości wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności przez Powiatowy zespól ds. Orzekania o niepełnosprawności, działający przy Powiatowym Centrum Pomocy w Kępnie. Szczegółowe wydatki poniesione przez Ośrodek w zakresie wypłacanych świadczeń pielęgnacyjnych i zasiłków pielęgnacyjnych oraz ilość świadczeń i zasiłków przedstawiają poniższe wykresy.

115

Wykres 75. Liczba świadczeń pielęgnacyjnych przyznanych w latach 2015 - 2018. Świadczenia pielegnacyjne

200 180 160 140 120 100 80

60 Liczba świadczeń 40 20 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 rok 2018 liczba 190 158 158 191

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 76. Struktura wydatków na świadczenie pielęgnacyjne w latach 2015-2018 Świadczenie pielęgnacyjne

300 000,00 zł

250 000,00 zł

200 000,00 zł

150 000,00 zł

100 000,00 zł

50 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 224 760,00 zł 205 400,00 zł 221 362,00 zł 282 036,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

116

Wykres 77. Liczba świadczeń przyznanych w latach 2015 - 2018. Zasiłek pielęgnacyjny

1100 1080 1060 1040 1020 1000

Liczba świadczeń 980 960 940 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 1089 994 1023 1045

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 78. Struktura wydatków na zasiłek pielęgnacyjny w latach 2015-2018 Zasiłki pielęgnacyjne

170 000,00 zł

165 000,00 zł

160 000,00 zł

155 000,00 zł

150 000,00 zł

145 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych

140 000,00 zł Rok 2015 rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 166 617,00 zł 152 082,00 zł 156 519,00 zł 165 101,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Specjalny zasiłek opiekuńczy wynika z ustawy oświadczeniach rodzinnych i jest odpowiednikiem zasiłku dla opiekuna a jego przyznanie uwarunkowane jest od sytuacji materialno-bytowej wnioskujących osób oraz stopień orzeczonej niepełnosprawności wobec osoby której wniosek dotyczy.

117

Wykres 79. Liczba świadczeń przyznanych w latach 2015 - 2018. Specjalny zasiłek opiekuńczy

40 35 30 25 20 15

Liczba świadczeń 10 5 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 25 32 37 25

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 80. Struktura wydatków na specjalny zasiłek opiekuńczy w latach 2015-2018. Specjalny zasiłek opiekuńczy

20 000,00 zł 18 000,00 zł 16 000,00 zł 14 000,00 zł 12 000,00 zł 10 000,00 zł 8 000,00 zł 6 000,00 zł 4 000,00 zł

Kwotaświadczeńw złotych 2 000,00 zł 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 13 000,00 zł 16 640,00 zł 19 240,00 zł 12 898,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wyraźna tendencja spadkowa zasiłku dla opiekuna spowodowana jest wygaszaniem świadczeń z tego tytułu. Nie ma możliwości składania nowych wniosków.

118

Wykres 81. Liczba świadczeń przyznanych w latach 2015 - 2018. Zasiłek dla opiekuna

80 70 60 50 40 30

Liczba świadczeń 20 10 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 73 52 45 24

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu Wykres 82. Struktura wydatków na specjalny zasiłek opiekuńczy w latach 2015-2018

Zasiłek dla opiekuna

40 000,00 zł 35 000,00 zł 30 000,00 zł 25 000,00 zł 20 000,00 zł 15 000,00 zł 10 000,00 zł

5 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 37 960,00 zł 27 040,00 zł 22 981,00 zł 12 880,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Świadczenie rodzicielskie uzależnione jest od ilości osób pozostających bez możliwości pobierania zasiłku macierzyńskiego z ZUS lub KRUS.

119

Wykres 83. Liczba świadczeń przyznanych w latach 2015 - 2018. Świadczenie rodzicielskie

120

100

40 Liczba świadczeń 20

0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 0 120 86 75

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 84. Struktura wydatków poniesionych na świadczenie rodzicielskie w latach 2015-2018. Świadczenie rodzicielskie

120000

100000

80000

60000

40000

20000 Kwotaświadczeńw złotych 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 Kwota 0 112 450,00 zł 78 032,00 zł 69 163,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

120

c. FUNDUSZ ALIMENTACYJNY Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są na warunkach określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500,00 zł miesięcznie. Przyznanie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego. Świadczenia te przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725,00 zł. Do świadczenia z funduszu alimentacyjnego ma prawo osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo. Szczegółowe wydatki poniesione przez Ośrodek w zakresie wypłacanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz ilość świadczeń przedstawiają poniższe wykresy.

Wykres 85. Ilość osób które pobierały świadczenia z funduszu alimentacyjnego w latach 2015-2018 Świadczenia z funduszu alimentacyjnego

Liczba osób 5

0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 17 16 17 13

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

121

Wykres 86. Ilość rodzin które pobierały świadczeni z funduszu alimentacyjnego w latach 2015-2018 Świadczenia z funduszu alimentacyjnego

14 12 10 8 6

Liczba rodzin 4 2 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 13 13 13 9

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu Wykres 87. Struktura wydatków poniesionych na świadczenia z funduszu alimentacyjnego w latach 2015- 2018 Świadczenie z funduszu alimentacyjnego

100 000,00 zł 90 000,00 zł 80 000,00 zł 70 000,00 zł 60 000,00 zł 50 000,00 zł 40 000,00 zł 30 000,00 zł 20 000,00 zł 10 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych 0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 97 690,00 zł 97 100,00 zł 94 100,00 zł 79 950,00 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Liczba osób korzystających z tych świadczeń od kilku lat utrzymuje się na stałym poziomie.

d. KARTA DUŻEJ RODZINY Również od miesiąca maja 2014 roku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu realizuje Kartę Dużej Rodziny. Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny oferuje system zniżek i dodatkowych uprawnień dla rodzin 3+ zarówno w instytucjach publicznych, jak i w firmach prywatnych. Jej posiadacze mają 122 możliwość tańszego korzystania z ofert instytucji kultury, ośrodków rekreacyjnych czy księgarni na terenie całego kraju. Posiadanie karty ułatwia dużym rodzinom dostęp do rekreacji oraz obniża koszty codziennego życia. W praktyce Karta Dużej Rodziny zapewnia zniżki przy zakupie jedzenia i kosmetyków, odzieży i obuwia, książek, zabawek oraz paliwa. Obniża także koszty rachunku za usługi telekomunikacyjne czy bankowe. Pozwala na tańsze przejazdy pociągami i komunikacją publiczną w wybranych miejscowościach. Poniższy wykres przedstawia ilość wydanych kart w latach 2015-2018.

Wykres 88. Ilość wydanych kart Karta Dużej Rodziny

70 60 50 40 30 20

Liczba wydanychkart 10 0 rok 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018 Liczba 65 33 40 37

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

e. USTAWA „ZA ŻYCIEM” W miesiącu marcu 2017 roku do działu świadczeń rodzinnych przekazano część zadań wynikających z ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”. Dotyczy wypłaty jednorazowego świadczenia w kwocie 4 000,00 zł. O jednorazowe świadczenie mogą się starać osoby w ciągu jednego roku od dnia narodzin które przedłożą odpowiednie zaświadczenie lekarskie dokumentujące ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Jednorazowe świadczenia przysługuje bez względu na dochód. W ramach realizacji części zadań ustawy „Za życiem” w roku 2017 przyznano i wypłacono jedno świadczenie na łączną kwotę 4 000,00 zł.

123

f. ŚWIADCZENIE WYCHOWAWCZE (Program Rodzina 500+) Od 1 kwietnia 2016 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu realizuje nowe zadania wynikające z ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Program Rodzina 500+. W ramach Programu wypłacane jest świadczenie wychowawcze, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Wysokość świadczenia wychowawczego wynosi 500 zł m-nie na dziecko w rodzinie. Świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł, a w przypadku, w którym członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, jeżeli dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1.200 zł. Świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci nie jest uzależnione od wysokości dochodu uzyskanego przez rodzinę. Szczegółowe wydatki poniesione w zakresie wypłacanych świadczeń wychowawczych przedstawiają poniższe wykresy.

Wykres 89. Liczba rodzin korzystających ze świadczeń wychowawczych w latach 2015-2018 Świadczenia wychowawcze

300

250

200

150

100 Liczba rodzin 50

0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 0 288 295 253

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

124

Wykres 90. przedstawia kwoty wypłaconych świadczeń wychowawczych w latach 2015-2018 Świadczenia wychowawcze

3 000 000,00 zł

2 500 000,00 zł

2 000 000,00 zł

1 500 000,00 zł

1 000 000,00 zł

500 000,00 zł Kwotaświadczeńw złotych

0,00 zł Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 kwota 0,00 zł 2 456 000,00 2 766 447,00 2 606 783,00

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Spadek świadczeń wychowawczych w roku 2018 spowodowany jest wzrostem minimalnej płacy krajowej, co w konsekwencji doprowadzenie do przekroczenia kryterium dochodowego na pierwsze dziecko przez część rodzin, które wcześniej pobierały te świadczenia.

g. PROGRAM „DOBRY START” (300 DLA UCZNIA) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rychtalu od 1 lipca 2018 r. jest także realizatorem zadania związanego z przyznaniem i wypłacaniem 300 zł z tytułu jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny. Świadczenie „Dobry start” przysługuje raz w roku na rozpoczynające rok szkolny dzieci do ukończenia 20 roku życia. Dzieci niepełnosprawne uczące się w szkole otrzymają je do ukończenia przez nie 24 roku życia. Świadczenie „dobry start” przysługuje wyłącznie dzieciom uczącym się w szkole, a szkoła w rozumieniu przepisów rozporządzenia oznacza szkołę podstawową, dotychczasowe gimnazjum, szkołę ponadpodstawową i dotychczasową szkołę ponadgimnazjalną, z wyjątkiem szkoły policealnej i szkoły dla dorosłych, szkołę artystyczną, w której jest realizowany obowiązek szkolny lub nauki, a także młodzieżowy ośrodek socjoterapii, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy. Program nie obejmuje dzieci realizujących przygotowanie przedszkolne ani w przedszkolu, ani w tzw. "zerówce" prowadzonej w szkole. Nie obejmuje także studentów, uczniów szkół policealnych i uczniów szkół dla dorosłych.

125

Wykres 91. Liczba wypłaconych świadczeń z programu „Dobry start” w latach 2015-2018. Program "Dobry Start"

500 450 400 350 300 250 200

150 Liczba świadczeń 100 50 0 Rok 2015 Rok 2016 Rok 2017 Rok 2018 liczba 0 0 0 462

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 92. Kwota wypłaconych świadczeń z programu „Dobry start” w latach 2015-2018. Program "Dobry Start"

140 000,00 zł 120 000,00 zł 100 000,00 zł 80 000,00 zł

60 000,00 zł wiadczeńw złotych

40 000,00 zł a ś a 20 000,00 zł

Kwot 0,00 zł Rok Rok Rok Rok 2015 2016 2017 2018 kwota 0,00 zł 0,00 zł 0,00 zł 138 600,00

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

126

STRUKTURA WYDATKÓW GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W RYCHTALU

Tabela 46. Struktura wydatków GOPS lata 2015-2018 wg źródeł finansowania Rok Zlecone Udział w dofinansowani Udział w Środki własne Udział w wydatki ogółem wydatka e do zadań wydatka wydatkac ch własnych ch h ogółem ogółem ogółem 2015 1 232 049,38 zł 68 % 74 646,12 zł 4 % 501 635,17 zł 28 % 1 808 330,67 zł 2016 3 477 659,97 zł 85 % 85 568,03 zł 2 % 525 656,84 zł 13 % 4 088 884,84 zł 2017 4 221 589,19 zł 86 % 99 882,58 zł 2 % 571 963,84 zł 12 % 4 893 435,61 zł 2018 4 172 175,68 zł 84 % 110 972,08 zł 2 % 714 617,50 zł 14 % 4 997 765,26 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

W strukturze wydatków Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w latach 2015-2018 zgodnie z zamieszczoną powyżej tabelą dominowały wydatki na zadania zlecone. Wartość wydatków na zadania zlecone radykalnie wzrosła w roku 2016 kiedy rozpoczęła się realizacja programu świadczeń wychowawczych potocznie nazywana ,,programem 500+”. Wartość wypłaconych świadczeń wychowawczych, świadczeń rodzinnych, dodatków energetycznych, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od świadczeniobiorców jak również koszty obsługi związane z wydawaniem kart dużej rodziny w 2018 roku to kwota 4 172 175,68 złotych stanowiąca 84 % ogółu wydatków . Procent udziału w ogólnych wydatkach jeśli chodzi o zadania zlecone od roku 2016 ustabilizował się na poziomie 84-86 punktów procentowych. Dotacje na dofinansowanie zadań własnych obejmują dopłaty na zasiłki okresowe, zasiłki stałe, dożywianie i utrzymanie ośrodka pomocy. Choć wartość ich sukcesywnie rośnie to rosnąca wartość ogólna wydatków powoduje że nie zmienia się ich procentowy wskaźnik udziału i ukształtował się od roku 2016 na poziomie 2% . Tendencję wzrostową można zaobserwować również w ilości środków własnych wydawanych na ogólnie pojętą pomoc społeczną, i choć procentowe udziały jak w przypadku dotacji na dofinansowanie do zadań własnych stał się na pozór stabilny to kwoty te z roku na rok sukcesywnie rosną. Bardzo duży udział w wydatkach ze środków własnych mają środki na opłacenie pobytu w domach pomocy osób starszych, samotnych i chorych w tym chorych psychicznie, którym rodzina nie jest wstanie zagwarantować opieki. Wydatki tego rodzaju są zadaniami własnymi gminy wynikającymi ustawy o pomocy społecznej. Wartość tych wydatków w roku 2018 osiągnęła 35 % wartości wydanych środków własnych. Wysokość poszczególnych wydatków jak i ich udział wartościowy i udział procentowy obrazują wykresy zamieszczone poniżej.

127

Wykres 93. Wydatki Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w latach 2015-2018 Wydatki Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w latach 2015-2018 4 500 000,00 zł 4 000 000,00 zł 3 500 000,00 zł 3 000 000,00 zł zlecone 2 500 000,00 zł dofinansownie do zadań 2 000 000,00 zł własnych 1 500 000,00 zł środkiwłasne 1 000 000,00 zł 500 000,00 zł 0,00 zł 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

Wykres 94. Udział procentowy poszczególnych rodzajów wydatków według źródeł finansowania Udział procentowy poszczególnych rodzajów wydaków według żródeł finansowania 100%

90%

80%

70% środki własne 60%

50% dofinansownie do zadań własnych 40% zlecone 30%

20%

10%

0% 2015 2016 2017 2018

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Rychtalu

128

H. Roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi Celem głównym realizacji programów współpracy z organizacjami pozarządowymi jest budowanie i umacnianie partnerstwa pomiędzy Gminą a organizacjami, służącego zaspokajaniu potrzeb mieszkańców oraz wzmacnianiu roli aktywności obywatelskiej w rozwiązywaniu problemów lokalnych. Cele szczegółowe:  Zwiększenie aktywności społeczności lokalnej;  Upowszechnienie kultury fizycznej i sportu;  Integracja społeczności lokalnej poprzez organizowanie wydarzeń kulturalnych, regionalnych i edukacyjnych;  Wsparcie dla organizacji pozarządowych i innych podmiotów służące ich rozwojowi lepszemu przygotowaniu do współpracy z Gminą w zakresie realizacji zadań publicznych i dla osiągnięcia ważnych celów społecznych Corocznie na przełomie października odbywają się konsultację społeczne, w których za pomocą pisemnych formularzy składają opinię co do przedstawionego projektu na dany rok, zakładanych celów oraz sposobu realizacji programu. Urząd Gminy prowadzi bezpośrednią współpracę z organizacjami, która w szczególności polega na: a) przygotowaniu, prowadzeniu konkursów dla organizacji na realizację zadań publicznych; b) sporządzeniu sprawozdań ze współpracy z organizacjami; c) podejmowaniu i prowadzeniu bieżącej współpracy z organizacjami; d) konsultacjami z organizacjami projektów aktów prawa miejscowego w sferze dotyczących zadań statutowych organizacji pozarządowych.

129

Wykres 95. Środki przeznaczone na organizacje pozarządowe (małe projekty)

Środki przeznaczone na organizacje pozarządowe (małe projekty) zł12 000,00 10 000,00 zł10 000,00 zł10 000,00 zł10 000,00 zł10 000,00 zł10 000,00 zł10 000,00

zł8 000,00 7 600,00

zł6 000,00 5 500,00

zł4 000,00 3 200,00 3 200,00

zł2 000,00

zł0,00 2014 2015 2016 2017 2018

Plan Wykonanie

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Jak widać na podanym wykresie występuje tendencja mieszana co do rozdysponowanych środków w latach 2014-2018. W latach 2015 i 2017 mamy spadek wykorzystania środków, w pozostałych latach można zauważyć trend rosnący, w roku 2018 zostały wykorzystane wszystkie środki przeznaczone na dany cel. Aktywność obywatelska (jednostki OSP) Na terenie Gminy Rychtal działa pięć jednostek Ochotniczych straży pożarnych w tym: OSP Rychtal, OSP Wielki Buczek, OSP Drożki, OSP Proszów oraz OSP Krzyżowniki. Do głównych celów i zadań OSP należą:  prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom oraz współdziałanie w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami,  udział w akcjach ratowniczych przeprowadzanych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych związanych z ochroną środowiska, wypadków oraz innych klęsk i zdarzeń,  informowanie ludności o istniejących zagrożeniach pożarowych i ekologicznych oraz sposobach ochrony przed nimi,  upowszechnianie, w szczególności wśród członków, kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenia działalności kulturalnej i oświatowej,  wykonywanie zadań wynikających z przepisów o ochronie przeciwpożarowej, 130

 działania na rzecz ochrony środowiska,  wspomaganie rozwoju społeczności lokalnych na własnym terenie,  wykonywanie innych zadań określonych w statucie OSP,  występy na zawodach sportowo-pożarniczych.

Przy ochotniczych strażach pożarnych powoływane są również Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze (MDP), które stanowią w pewnym sensie przyszłe kadrowe zaplecze każdej jednostki. Młodzieżowa drużyna pożarnicza jest integralną częścią składową danej jednostki OSP. Osoby działające w takiej drużynie poznają zasady funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej w Polsce, zapoznają się ze sprzętem będącym na wyposażeniu danej OSP, uczą się zachowania w sytuacjach niecodziennych, od najmłodszych lat wyrabiają w sobie poczucie odpowiedzialności, uczą się opanowania, dyscypliny, a także podnoszą swoją sprawność fizyczną poprzez udział w zawodach sportowo-pożarniczych. Ochotnicze straże pożarne zajmują się również szeroko rozumianą działalnością kulturalną i wychowawczą. W wielu jednostkach powstały sekcje sportowe, izby tradycji, a także z OSP współpracuje wiele lokalnych stowarzyszeń o różnych zainteresowaniach. Niektóre jednostki OSP zajmują się szkoleniami z zakresu pierwszej pomocy, są organami prowadzącymi miejscowe szkoły, przejęte po zlikwidowanych szkołach gminnych.

Tabela 47. Dane finansowe na lata 2014-2018 Rok 2014 Plan Koszty Dotacje celowe z budżetu 13 000,00 zł 12 563,00 zł Rożne wydatki 7 400,00 zł 6 281,35 zł Ubezpieczenie społeczne 640,00 zł 210,43 zł Wynagrodzenie bezosobowe 14 500,00 zł 13 830,00 zł Zakup materiałów i wyposażenia 35 093,00 zł 35 092,84 zł Zakup energii 13 093,00 zł 9 085,03 zł Zakup usług remontowych 6 700,00 zł 6 645,66 zł Zakup usług zdrowotnych 2 100,00 zł 2 085,00 zł Zakup usług pozostałych 7 940,00 zł 7 241,33 zł Opłaty telekomunikacyjne 411,00 zł 382,59 zł Różne opłaty i składki 7 560,00 zł 7 557,83 zł Wydatki inwestycyjne 13 284,00 zł 12 215,71 zł Podatek od nieruchomości 6 884,00 zł 6 883,20 zł Razem 128 605,00 zł 120 073,97 zł

Rok 2015 Plan Koszty Dotacje celowe z budżetu 15 000,00 zł 13 808,00 zł Rożne wydatki 12 400,00 zł 11 989,00 zł 131

Ubezpieczenie społeczne 645,00 zł 561,24 zł Wynagrodzenie bezosobowe 14 840,00 zł 14 580,00 zł Zakup materiałów i wyposażenia 21 995,00 zł 21 231,48 zł Zakup energii 16 000,00 zł 11 362,67 zł Zakup usług remontowych 6 710,00 zł 5 646,65 zł Zakup usług zdrowotnych 4 000,00 zł 3 940,00 zł Zakup usług pozostałych 12 000,00 zł 10 929,72 zł Opłaty telekomunikacyjne 555,00 zł 537,90 zł Różne opłaty i składki 7 100,00 zł 7 086,89 zł Wydatki inwestycyjne 134 326,00 zł 131 958,13 zł Podatek od nieruchomości 6 884,00 zł 6 884,00 zł Razem 252 455,00 zł 240 515,68 zł

Rok 2016 Plan Koszty Dotacje celowe z budżetu 15 000,00 zł 14 652,87 zł Rożne wydatki 9 800,00 zł 9 696,00 zł Ubezpieczenie społeczne 608,00 zł 606,48 zł Wynagrodzenie bezosobowe 19 687,00 zł 19 608,00 zł Zakup materiałów i wyposażenia 16 724,00 zł 16 121,24 zł Zakup energii 12 945,00 zł 10 695,71 zł Zakup usług remontowych 4 190,00 zł 4 190,00 zł Zakup usług zdrowotnych 5 528,00 zł 5 528,00 zł Zakup usług pozostałych 8 360,00 zł 8 000,38 zł Opłaty telekomunikacyjne 770,00 zł 757,84 zł Różne opłaty i składki 7 676,00 zł 7 165,03 zł Wydatki inwestycyjne 241 630,34 zł 234 808,87 zł Wyd. na pomoc fin. JST 3 500,00 zł 150,00 zł Razem 346 418,34 zł 331 980,42 zł

Rok 2017 Plan Koszty Dotacje celowe z budżetu 16 750,00 zł 16 749,01 zł Rożne wydatki 9 346,00 zł 9 346,00 zł Ubezpieczenie społeczne 435,00 zł 476,52 zł Wynagrodzenie bezosobowe 19 350,00 zł 17 974,00 zł Zakup materiałów i wyposażenia 23 000,00 zł 22 078,22 zł Zakup energii 12 104,00 zł 12 103,69 zł Zakup usług remontowych 8 000,00 zł 6 875,20 zł Zakup usług zdrowotnych 3 820,00 zł 3 696,00 zł Zakup usług pozostałych 7 500,00 zł 6 329,89 zł Opłaty telekomunikacyjne 1 210,00 zł 1 095,00 zł Różne opłaty i składki 15 300,00 zł 7 618,64 zł Wydatki inwestycyjne 1 012 312,00 zł 885 292,41 zł 132

Razem 1 129 127,00 zł 989 634,58 zł

Rok 2018 Plan Koszty Dotacje celowe z budżetu 18 000,00 zł 9 790,00 zł Rożne wydatki 8 000,00 zł 8 162,00 zł Ubezpieczenie społeczne 600,00 zł 519,84 zł Wynagrodzenie bezosobowe 21 400,00 zł 18 348,00 zł Zakup materiałów i wyposażenia 73 800,00 zł 70 345,23 zł Zakup energii 11 000,00 zł 8 373,38 zł Zakup usług remontowych 6 000,00 zł 5 057,79 zł Zakup usług zdrowotnych 6 000,00 zł 3 322,00 zł Zakup usług pozostałych 17 000,00 zł 16 441,37 zł Opłaty telekomunikacyjne 1 000,00 zł 967,24 zł Różne opłaty i składki 10 000,00 zł 9 813,86 zł Razem 172 800,00 zł 151 140,71 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

133

Wykres 96. Środki przeznaczone na jednostki OSP w latach 2014-2018

Środki przeznaczone na jednostki OSP z terenu Gminy Rychtal w latach 2014-2018 zł1 200 000,00

zł1 000 000,00

zł800 000,00

zł600 000,00

zł400 000,00

zł200 000,00

zł0,00 2014 2015 2016 2017 2018

Plan Wydatki

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Jak widać z analizy podanych danych, środki przeznaczone na jednostki OSP mają lekką tendencję wzrostową z wyjątkiem roku 2017, w którym to Gmina zaangażowała się w projekt zakupu nowego wozu bojowego dla OSP Rychtal. Wzrost środków na jednostki OSP spowodowany jest głównie inwestycjami w formie rozbudowy strażnic OSP lub remontów na którą przeznaczone są środki inwestycyjne.

134

Wyjazdy do akcji w latach 2010-2018

Wykres 97. Ilość wyjazdów do akcji z latach 2010-2018

Ilość wyjazdów do akcji w latach 2010-2018

350 323

300

250

200

150 90 100 48 47 50 35

0 Ilość wyjazdów

Rychtal Drożki Krzyżowniki Wielki Buczek Proszów

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Rychtal

Jak widać na podanym wykresie jednostka OSP Rychtal uczestniczy w największej ilości akcji, głównie ze względów centralnego położenia jednostki oraz faktu bycia jednostki w Krajowym Systemie Ratowniczo Gaśniczym, co powoduje częstsze uczestnictwo jednostki w akcjach na terenie Gminy oraz terenach ościennych.

Tabela 48. Wyposażenie jednostek OSP z terenu Gminy Rychtal OSP Proszów Lp. Nazwa Szt. Wartość jednej Łączna szt. wartość 1 Ubranie specjalne 10 2 500,00 25 000,00 2 Piła do betonu 1 3 000,00 3 000,00 3 Piła do drewna 1 3 000,00 3 000,00 4 Agregat prądotwórczy 1 1 000,00 1 000,00 5 Pompa szlamowa 1 1 800,00 1 800,00 6 Pompa pływająca 1 4 000,00 4 000,00 7 Motopompa M800 2 2 750,00 5 500,00 8 Zestaw zabezpieczenia wypadków 1 1 000,00 1 000,00 9 Torba medyczna 2 3 500,00 7 000,00 10 Plandeka 3 500 1 500,00 11 Radiostacja(selektywna) 1 10 000,00 10 000,00 12 Drabina 1 6 000,00 6 000,00 Suma: 68 800,00 zł 135

OSP Krzyżowniki

Lp. Nazwa Szt. Wartość jednej Łączna wartość szt. 1 Radiostacja nasobna 4 2 000 zł 8 000,00 zł 2 Radiostacja stacjonarna 1 2 400 zł 2 400,00 zł 3 Selektywne wywoływanie 1 7 000 zł 7 000,00 zł 4 Piła Husqvarna 2 1 200 zł 2 400,00 zł 5 Motopompa PO5 1 3 000 zł 3 000,00 zł 6 Motopompa Koshin 1 1 100 zł 1 100,00 zł 7 Agregat prądotwórczy 1 800 zł 800,00 zł 8 Aparaty powietrzne +czujnik 2 5 200 zł 10 400,00 zł 9 Zestaw PSP R1 +deska 1 5 000 zł 5 000,00 zł 10 Maszt oświetleniowy 1 7 500 zł 7 500,00 zł 11 Zestaw ochrony osobistej 15 1 600 zł 24 000,00 zł 12 Drukarka 1 520 zł 520,00 zł 13 Butle 8 400 zł 3 200,00 zł 14 Atlas + bieżnia+ rowerek 1 4 800 zł 4 800,00 zł 15 Węże pożarnicze 15 200 zł 3 000,00 zł Suma: 83 120,00 zł

OSP Drożki

Lp. Nazwa Szt. Wartość jednej Łączna wartość szt. 1 Turbowentylator GF 164 1 8 000 zł 8 000,00 zł 2 Pompa szlamowa 1 4 800 zł 4 800,00 zł 3 Agregat prądotwórczy 1 2 500 zł 2 500,00 zł 4 Pilarka Husqvarna 346 1 1 500 zł 1 500,00 zł 5 Motopompa PO5 2 5 000 zł 10 000,00 zł 6 Motopompa NIAGARA 1 5 000 zł 5 000,00 zł 7 Pilarka Stihl 1 1 500 zł 1 500,00 zł 8 Torba medyczna 1 3 500 zł 3 500,00 zł 9 Aparat powietrzny AUER 2 4 500 zł 9 000,00 zł 136

Suma: 45 800,00 zł

OSP Wielki Buczek Lp. Nazwa Szt. Wartość jednej szt. Łączna wartość

1 Motopompa m-800 2 10 000 zł 20 000,00 zł 2 Pompa Honda 1 8 500 zł 8 500,00 zł 3 Pompa Niagara 1 4 800 zł 4 800,00 zł 4 Węże W75 9 270 zł 2 430,00 zł 5 Węże W52 8 200 zł 1 600,00 zł 6 Prądownice zestaw 1. 1 2 000 zł 2 000,00 zł 7 Pilarka Stihl 1 2 500 zł 2 500,00 zł 8 Agregat prądotwórczy 1 2 480 zł 2 480,00 zł 9 Drabina ratownicza 8m 1 4 200 zł 4 200,00 zł 10 Aparat ochrony 2 4 320 zł 8 640,00 zł 11 Torba medyczna 1 3 000 zł 3 000,00 zł 12 Radiotelefon samochodowy 3 2 000 zł 6 000,00 zł 13 Radiotelefon nasobny 2 1 000 zł 2 000,00 zł 14 Radiotelefon stały wraz z 1 7 500 zł 7 500,00 zł wywoływaniem 15 Mundur, buty, hełm, 10 2 900 zł 29 000,00 zł kominiarka 16 Rękawice strażacki 5 165 zł 825,00 zł 17 Kurtka strażacka wyjściowa 4 480 zł 1 920,00 zł Suma: 107 395,00 zł

OSP Rychtal Lp. Nazwa Szt. Wartość jednej Łączna wartość szt. 1 Węże W52 16 260 zł 4 160,00 zł 2 Węże W75 13 170 zł 2 210,00 zł 3 Prądownice 8 800 zł 6 400,00 zł 4 Piła do betonu 1 3 900 zł 3 900,00 zł 5 Piła do drzewa 2 1 750 zł 3 500,00 zł 6 Aparat Nadciśnieniowy 4 5 700 zł 22 800,00 zł 7 Agregat prądotwórczy 2 3 350 zł 6 700,00 zł 8 Motopompa szlamowa 1 3 000 zł 3 000,00 zł 9 Motopompa Posejdon 1 5 500 zł 5 500,00 zł 10 Drabina ratownicza 2 5 000 zł 10 000,00 zł 11 Torba medyczna R2 1 6 500 zł 6 500,00 zł 12 Radiostacja nasobna 9 1 000 zł 9 000,00 zł 13 Radiostacja przewozowa 2 2 100 zł 4 200,00 zł 14 Torba Medyczna R1 1 3 500 zł 3 500,00 zł

137

15 Mundur UPS 15 1 500 zł 22 500,00 zł 16 Buty specjalne 13 600 zł 7 800,00 zł 17 Motopompa PO5 1 3 000 zł 3 000,00 zł 18 Hełmy 10 700 zł 7 000,00 zł 19 Agregat oddymiający 1 4 400 zł 4 400,00 zł 20 Mundury Koszarowe 13 310 zł 4 030,00 zł 21 Nożyce hydrauliczne 1 19 000 zł 19 000,00 zł

Suma: 159 100,00 zł Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

Jak widać z danych zawartych w powyższych tabelach jednostki z terenu Gminy Rychtal posiadając niezbędny sprzęt wymagany do prowadzenie działań ratowniczych, jednak jak powszechnie wiadomo bezpieczeństwo jest najważniejszą cechą dla mieszkańców w związku z czym z roku na rok jednostki są doposażone w najpotrzebniejszy sprzęt.

Tabela 49. Samochody na wyposażeniu OSP z ternu Gminy Rychtal Jednostka OSP Numer Marka Typ/ Rok produkcji Rodzaj rejestracyjny model /data pierwszej Przeznaczenie rejestracji/

OSP Wielki Buczek KLB 528F STAR 244 1986 SAM. SPEC. POŻARNICZY OSP Rychtal PKE 06EA JELCZ 4 1987 SAM. SPEC. POŻARNICZY OSP Drożki PKE 71EA STAR 266 1986 SAM. SPEC. POŻARNICZY OSP Wielki Buczek PKE 07EA STAR 244 1981 SAM. SPEC. POŻARNICZY OSP Proszów PKE 77H6 MAN 14.232 1993 SAM. SPEC. POŻARNICZY OSP Rychtal PKE 06N2 MAN TGM 2016 SAM. SPEC. 18.340 POŻARNICZY OSP Drożki PKE 88C4 RENAULT KANGOO 1999 SAMOCHÓD CIĘŻAROWY

OSP Krzyżowniki PKE 98J2 MAGIRUS- FM170 1976 SAM. SPEC. DEUTZ POŻARNICZY Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

138

I. Sołeckie strategie rozwoju

Na terenie Gminy Rychtal 4 sołectwa – Sołectwo Zgorzelec, Sołectwo Proszów, Sołectwo Drożki i Sołectwo Wielki Buczek – posiadają Sołeckie Strategie Rozwoju sporządzone przez mieszkańców z udziałem moderatorów odnowy wsi oraz zatwierdzone Uchwałami Zebrania Wiejskiego:  Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Zgorzelec na lata 2017 - 2027 przyjęta Uchwałą Nr 3/2017 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Zgorzelec w dniu 22 września 2017 r.  Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Proszów na lata 2017 - 2027 przyjęta Uchwałą Nr 2/2017 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Proszów w dniu 26 września 2017 r.  Sołecka Strategia Rozwoju Sołectwa Drożki przyjęta Uchwałą Nr 7/2018 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Drożki w dniu 23 września 2018 r.  Sołecka Strategia Rozwoju Wsi Wielki Buczek przyjęta Uchwałą Nr 1/2019 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Wielki Buczek w dniu 28 stycznia 2019 r. Odnowa wsi to proces kształtowania warunków życia ludzi na obszarach wiejskich, którego animatorem i podmiotem jest społeczność lokalna.

Cechy odnowy wsi:  kompleksowość - rozwój jest efektem oddolnego określenia(z wykorzystaniem planowania strategicznego i przestrzennego)i realizowania całościowej wizji wsi, z myślą o zachowaniu jej tożsamości,  zaangażowanie społeczności wiejskiej jako siły napędowej przemian,  pomoc społecznościom wiejskim poprzez systemy wsparcia utworzone w tym celu przez gminę i region, zgodnie z przyjętymi priorytetami rozwoju i polityką wobec obszarów wiejskich,  specjalistyczne doradztwo instytucji działających na rzecz wsi i rolnictwa,  rozwój oparty o siły i zasoby własne,  wykorzystanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.

Strategie te określają drogę do wyznaczonego celu, jakim jest poprawa warunków życia w sołectwie. Dokumenty te mają za zadanie uporządkowanie działań podejmowanych przez różne grupy społeczności lokalnych oraz integrację działań podejmowanych przez mieszkańców, organizacje pozarządowe oraz Urząd Gminy. Opracowanie Strategii każdorazowo poprzedzone było przez przeprowadzenie wizji w terenie, dokonanie analizy zasobów oraz analizy SWOT pozwalającej określić mocne i słabe strony sołectwa oraz szanse i zagrożenia jego rozwoju. Każdorazowo dokonywano również analizy potencjału

139

rozwojowego sołectwa w kategoriach standardu życia, jakości życia, bytu oraz tożsamości wsi i wartości życia wiejskiego. Owocem wzmożonych wysiłków grupy mieszkańców oraz moderatorów jest Strategia, której kluczowymi elementami są harmonogramy działań krótko- i długoterminowych.

PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI DROŻKI na OKRES 36 miesięcy Kluczowy Odpowiedź Propozycja projektu Czy nas stać na realizację? Punktacja Hierarchia problem (tak/nie) Organizacyj Finansowo nie Co nas Aktywne 1. Modernizacja TAK NIE 5+5=10 I najbardziej spędzanie czasu boiska sportowego zintegruje? 2. Modernizacja świetlicy wiejskiej Na czy nam Remont Sali Remont sali NIE NIE 4+5=9 II najbardziej Domu Ludowego (wymiana dachu) zależy? Domu Ludowego Co nam Słabe oświetlenie Doświetlenie NIE NIE 4+3=7 IV najbardziej niektórych przystanku, przeszkadza? obiektów doświetlenie drogi do pracy w miejscowości Ryniec Co najbardziej Integracja 1. Budowa wiaty NIE NIE 4+4=8 III zmieni nasze mieszkańców grillowej dla życie? mieszkańców 2. Modernizacja boiska Co nam Organizacja Rajd rowerowy, TAK NIE 3+3=6 V przyjdzie imprez festyn rodzinny, najłatwiej? zawody strażackie, sprzątanie wsi Na realizację jakiego projektu Zadanie: Modernizacja boiska sportowego oraz sali wiejskiej planujemy pozyskać środki Źródło: Wielkopolska Odnowa Wsi; Fundusz Sołecki zewnętrzne? Z jakich źródeł?

PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI PROSZÓW Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu Czy nas stać na realizację? Punktacja Hierarchia (tak/nie) Organizacyj Finansowo nie Co nas najbardziej Imprezy i Organizacja Dnia TAK NIE 12 2 zintegruje? spotkania Matki i Dnia Dziecka wiejskie Na czym nam Poprawie stanu Remont boiska NIE NIE 9 3 najbardziej boiska sportowego zależy? Co nam Dzikie Rekultywacja TAK NIE 6 4 najbardziej wysypisko wysypiska przeszkadza? śmieci

140

Co najbardziej Poprawa jakości Montaż klimatyzacji TAK NIE 15 1 zmieni nasze życia na wsi na świetlicy wiejskiej życie? Co nam przyjdzie Prace społeczne Sprzątanie wsi i TAK TAK 3 5 najłatwiej? koszenie traw Na realizację jakiego projektu Remont boiska sportowego - Wielkopolska Odnowa Wsi planujemy pozyskać środki zewnętrzne? Z jakich źródeł?

PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI ZGORZELEC Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu Czy nas stać na realizację? Punktacja Hierarchia (tak/nie) Organizacyjni Finansowo e Co nas najbardziej Wspólne Organizacja Dnia TAK NIE 8 2 zintegruje? imprezy Dziecka. wiejskie Na czym nam Poprawie Budowa siłowni NIE NIE 10 1 najbardziej możliwości zewnętrznej zależy? spędzania czasu wolnego Co nam Brak finansów Udział przedstawicieli TAK TAK 10 1 najbardziej sołectwa w szkoleniu przeszkadza? na temat pozyskiwania środków. Co najbardziej Wsparcie Wystąpienie z TAK NIE 8 2 zmieni nasze sołeckich wnioskiem o życie? inicjatyw przez udzielenie wsparcia Samorząd na organizację Gminny wydarzeń integracyjnych dla mieszkańców. Co nam przyjdzie Wspólna praca Sprzątanie placu TAK TAK 6 3 najłatwiej? mieszkańców zabaw. Na realizację jakiego projektu Budowa siłowni zewnętrznej - Wielkopolska Odnowa Wsi planujemy pozyskać środki zewnętrzne? Z jakich źródeł?

PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI WIELKI BUCZEK Kluczowy Odpowiedź Propozycje projektu Czy na stać na realizację? Punktacja Hierarchia problem (tak/nie) Organizacyjni Finanso e wo Co nas Wspólna Festyn rodzinny Tak Tak 4+4+4+4+4 II najbardziej zabawa „Święto Latawca” = zintegruje 20 Na czym nam Zwiększenie Budowa miejsca Tak Nie 5+5+5+5+5 I najbardziej zależy integracji spotkań dla każdego = w miejscowości 25 Szarlota ”Wspólna zabawa łączy pokolenia”

141

Co nam Niewystarczając Sołecka zbiórka Tak Tak 3+3+3+3+3 III najbardziej e środki surowców wtórnych = przeszkadza? finansowe „czysto i 15 sołectwa ekologicznie” Co najbardziej Większe Rodzinny rajd Tak Tak 2+2+2+2+2 IV zmieni nasze zaangażowanie rowerowy = życie? mieszkańców „jednośladem po 10 niebieskim szlaku” Co nam przyjdzie Zacieśnianie Organizacja „Dzień Tak Tak 1+1+1+1+1 V najłatwiej? więzi babci i dziadka” = wielopokolenio 5 wych Na realizację jakiego projektu Budowa miejsca spotkań dla każdego w miejscowości Szarlota ”Wspólna zabawa planujemy pozyskać środki łączy pokolenia” –Środki z funduszu sołeckiego i programu Wielkopolska Odnowa zewnętrzne? Wsi Z jakich źródeł

Posiadanie wypracowanych przy udziale moderatorów odnowy wsi Sołeckich Strategii Rozwoju jest jednym z czynników premiowanych przy składaniu wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Wielkopolska Odnowa Wsi 2013 – 2020”, którego celem jest aktywizacja społeczności wiejskich poprzez stymulowanie i wspomaganie oddolnych inicjatyw sołeckich. Program wspiera i zachęca do zaangażowania w realizację przedsięwzięć na rzecz własnej miejscowości, w oparciu o oddolnie wypracowane koncepcje odnowy wsi.

J. Plan gospodarki niskoemisyjne

„Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Rychtal na lata 2016 – 2020” przyjęty został Uchwałą Nr XXI/136/16 Rady Gminy Rychtal z dnia 25 listopada 2016 r. Powstanie dokumentu możliwe było dzięki pozyskaniu dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opracowany dokument jest elementem realizacji strategii unijnych na poziomie lokalnym oraz składową poprawy jakości życia mieszkańców gminy. W dokumencie przedstawiono wyniki

inwentaryzacji emisji CO2 oraz zużycia energii w Gminie Rychtal. Wskazano cel strategiczny i cele szczegółowe w zakresie gospodarki niskoemisyjnej. Przedstawiono również działania, które należy podjąć, aby osiągnąć zakładane cele. Opracowanie dokumentu pozwoliło na określenie obszarów problemowych w kontekście niskiej emisji na terenie Gminy. Budynki użyteczności publicznej w Gminie Rychtal zlokalizowane są często w starych obiektach, z czym wiąże się wysokie roczne zużycie energii cieplnej oraz duża emisja szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery. Wysoka energochłonność tych budynków generuje nadmierne koszty ich utrzymania (szczególnie w sezonie grzewczym), co jest znaczącym obciążeniem budżetowym dla podmiotów prowadzących w nich swoją działalność.

142

Podjęcie niezbędnych działań termomodernizacyjnych obniży emisję szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery, pozwoli na znaczne obniżenie kosztów związanych z utrzymaniem tych obiektów oraz przyczyni się do podniesienia jakości warunków pracy. Dodatkowym problemem gminy wpływającym znacząco na zapotrzebowanie na ciepło, jest niska sprawność instalacji grzewczych. Użytkowanie przestarzałych technicznie źródeł powoduje zużywanie dużej ilość energii. Skutkiem tego są zbyt wysokie koszty, które często nie gwarantują odpowiedniego ogrzania pomieszczeń. Co roku, we współpracy z Posterunkiem Policji w Trzcinicy z siedzibą w Laskach, Urząd Gminy Rychtal przeprowadza w okresie grzewczym kontrole palenisk domowych pod względem rodzaju spalanego paliwa oraz przestrzegania zakazu spalania odpadów w paleniskach domowych. W roku 2018 przeprowadzono kontrole w losowo wybranych posesjach w miejscowościach: Rychtal, Krzyżowniki i Skoroszów. Podobny problem wynikający z braku prac termomodernizacyjnych oraz niskiej sprawności instalacji grzewczych dotyczy również gospodarstw domowych. Ponadto jakość i rodzaj spalanego paliwa w domowych instalacjach jest często nieodpowiednia. W tym celu wykorzystywany jest nierzadko węgiel o niskiej jakości lub odpady (pocięte opony, worki foliowe, butelki plastikowe itp.). Kolejnym obszarem problemowym występującym w Gminie Rychtal jest też niewielka świadomość społeczeństwa w zakresie oszczędności energii, alternatywnych źródeł energii, szkodliwości spalania w piecach i kominkach wszelkiego rodzaju materiałów, oraz wpływu emisji szkodliwych gazów i pyłów na atmosferę, a tym samym na zdrowie mieszkańców. Wraz z brakiem świadomości ww. zagadnień występują również obawy przed znaczącymi kosztami jakiejkolwiek modernizacji czy zmiany źródła ciepła. Oświetlenie ulic jest jednym z bardzo istotnych obszarów, w których możliwa jest redukcja zużycia energii. Modernizacja oświetlenia umożliwia także stopniowe wycofywanie szkodliwych dla środowiska technologii, obniżanie kosztów utrzymania oraz zwiększanie kontroli nad funkcjonowaniem systemu. W roku 2018 nie prowadzono modernizacji oświetlenia ulicznego.

K. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi

Wypełniając dyspozycję art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (tj. Dz.U. z 2019 r., poz. 122) Rada Gminy co roku w terminie do 31 marca podejmuje uchwałę w sprawie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Program ten obejmuje w szczególności: zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt; opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie; odławianie bezdomnych zwierząt; obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt; poszukiwanie

143 właścicieli dla bezdomnych zwierząt; usypianie ślepych miotów; wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich; zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. Zmiany w ilości zwierząt utrzymywanych w schronisku przez Gminę Rychtal oraz przyczynę tych zmian obrazuje poniższa tabela.

Tabela 50. Psy przekazane do schroniska przez Gminę Rychtal. Zmiany stanu zwierząt w schronisku rok psy oddane adopcje upadki eutanazje 2012 5 0 0 0 2013 1 1 1 0 2014 3 1 1 0 2015 2 0 0 0 2016 2 0 2 0 2017 4 1 0 0 2018 2 2 1 4 razem 19 5 5 4 Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal

III. Realizacja uchwał rady gminy

A. Omówienie ogólne

Sesje Rady Gminy Rychtal w roku 2018:

 kadencja VII - 8 sesji,  kadencja VIII - 4 sesje Razem 12 sesji Podczas sesji podjęto 66 uchwał, w tym 23 obecnej kadencji w zakresie: - budżetu i finansów – 26 uchwał; - oświaty, kultury, pomocy społecznej – 15 uchwał; - rolnictwa, ochrony środowiska, gospodarka odpadami – 12 uchwał; - zmiany studium i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – 4 uchwały; - inne - 9 uchwał. 17 z tych uchwał stanowiły akty normatywne i ogłoszone zostały w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego, natomiast wszystkie uchwały Rady Gminy były i są sukcesywnie realizowane. Transmisja obrad sesji na żywo została wdrożona od 28 listopada 2018 roku.

144

Uchwały podejmowane na sesji są przekazywane do Wojewody Wielkopolskiego. Ponadto uchwały stanowiące akty normatywne ogłaszane są w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego.

B. Zestawienie szczegółowe

Rok 2018 (kadencja 2019 – 2023) 1. Uchwała Nr III/19/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Rychtal na lata 2019-2021 2. Uchwała Nr III/18/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie określenia zasad zwrotu wydatków w zakresie dożywiania w formie posiłku lub świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych dla osób objętych wieloletnim programem- wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania Posiłek w szkole i w domu na lata 2019-2023 3. Uchwała Nr III/17/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego w celu udzielania wsparcia w ramach wieloletniego radowego programu - Posiłek w szkole i w domu na lata 2019-2023 4. Uchwała Nr III/16/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie w sprawie ustanowienia wieloletniego programu osłonowego w zakresie dożywiania - Posiłek w szkole i w domu na lata 2019-2023 5. Uchwała Nr III/15/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie przyjęcia gminnego programu przeciwdziałania narkomanii na 2019 rok 6. Uchwała Nr III/14/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 21 grudnia 2018 roku Aktualna w sprawie przyjęcia gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na 2019 rok 7. Uchwała Nr II/11/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie zmiany Statutu Gminy Rychtal 8. Uchwała Nr II/10/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie ustalenia wynagrodzenia dla Wójta Gminy Rychtal 9. Uchwała Nr II/9/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie uchwalenia Rocznego Programu Współpracy Gminy Rychtal z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2019 10. Uchwała Nr II/8/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie określenia wysokości rocznych stawek podatku od środków transportowych 11. Uchwała Nr II/7/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 rok w Aktualna sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości na 2019 rok 12. Uchwała Nr II/5/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie ustalenia składników osobowych Komisji Rady Gminy Rychtal 13. Uchwała Nr II/4/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie ustalenia składu osobowego Komisji Skarg, Wniosków i Petycji oraz wyboru przewodniczącego Komisji

145

14. Uchwała Nr II/3/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie składu osobowego Komisji Rewizyjnej Rady Gminy Rychtal oraz wyboru przewodniczącego komisji 15. Uchwała Nr I/2/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 19 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie wyboru Wiceprzewodniczącego Rady Gminy Rychtal 16. Uchwała Nr I/1/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 19 listopada 2018 roku Aktualna w sprawie wyboru Przewodniczącego Rady Gminy Rychtal Rok 2019 (kadencja 2014-2018) 17. Uchwała XLI/257/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 15 października 2018 Aktualna roku w sprawie nabycia na własność Gminy Rychtal od Gminnej Spółdzielni "SCh" w Rychtalu gruntu zabudowanego położonego w Proszowie 18. Uchwała XLI/256/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 15 października 2018 Aktualna roku w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Rychtal na lata 2018-2027 19. Uchwała XLI/255/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 15 października 2018 Aktualna roku w sprawie Statutu Gminy Rychtal 20. Uchwała Nr XXXIX/249/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wybranych terenów w gminie Rychtal 21. Uchwała Nr XXXIX/248/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy Rychtal 22. Uchwała Nr XXXIX/247/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie zasad usytuowania na terenie Gminy Rychtal miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych 23. Uchwała Nr XXXIX/246/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie zasad udzielania pomocy i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze w placówkach oświatowych prowadzonych przez Gminę Rychtal oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin pracy nauczycieli, dla których nie ustalono obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych 24. Uchwała Nr XXXIX/244/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Rychtal 25. Uchwała Nr XXXIX/242/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie określenia trybu i zasad postępowania o udzielenie dotacji celowej dla spółki wodnej działającej na terenie Gminy Rychtal i sposobu jej rozliczania 26. Uchwała Nr XXXIX/241/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie wyrażenia zgody na nabycie przez Gminę Rychtal dodatkowych udziałów w Spółce "Oświetlenie Uliczne i Drogowe" sp. z o. o. z siedzibą w Kaliszu 27. Uchwała Nr XXXIX/240/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 28 sierpnia 2018 Aktualna roku w sprawie zaciągnięcia kredytu długoterminowego 28. Uchwała Nr XXXVIII/234/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 22 czerwca Aktualna 2018 roku w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług

146

w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów

29. Uchwała nr XXXV/225/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 23 marca 2018 r. Aktualna w sprawie utworzenia stałych obwodów głosowania na obszarze Gminy Rychtal ustalenia ich numerów, granic oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych 30. Uchwała nr XXXV/224/2018 Rady Gminy Rychtal z dnia 23 marca 2018 r. Aktualna w sprawie podziału Gminy Rychtal na okręgi wyborcze, ustalenia ich granic i numerów oraz liczby radnych wybieranych w każdym okręgu wyborczym 31. Uchwała Nr XXXIV/218/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 12 lutego 2018 Aktualna roku w sprawie zaciągnięcia w 2018 roku kredytu długoterminowego w wysokości 150.000 zł 32. Uchwała Nr XXXIV/217/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 12 lutego 2018 Aktualna roku w sprawie: zmiany uchwały Nr XXVI/173/17 Rady Gminy Rychtal z dnia 9 czerwca 2017 roku w sprawie: zaciągnięcia w 2017 roku kredytu długoterminowego w wysokości 53.000 zł 33. Uchwała Nr XXXIV/216/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 12 lutego 2018 Aktualna roku w sprawie zmiany uchwały Nr XXVI/172/17 Rady Gminy Rychtal z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie zaciągnięcia pożyczki z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie operacji "Rozbudowa kompleksu sportowego poprzez rozbudowę skateparku w miejscowości Rychtal" 34. Uchwała Nr XXXIV/215/18 Rady Gminy Rychtal z dnia 12 lutego 2018 Aktualna roku w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Rychtal Źródło: Dane Urzędu Gminy Rychtal VI. Współpraca z innymi społecznościami samorządowymi

A. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski Stowarzyszenie działa na rzecz integracji poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego. Stanowi forum wymiany doświadczeń i inicjatyw skierowanych na rozwój Wielkopolski. Przy Stowarzyszeniu działają Punkt Informacji Europejskiej oraz Centrum Obsługi Inwestora, które współpracują z Polską Agencją Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Stowarzyszenie skupia obecnie 111 gmin i 14 powiatów z terenu Wielkopolski.

B. WOKISS – Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych Generalnym celem Stowarzyszenia jest wspieranie idei samorządu terytorialnego. Aby skutecznie go realizować podejmuje szereg działań nakierowanych na modernizację struktur jednostek samorządowych – umożliwia ciągłe podnoszenie kwalifikacji pracowników zatrudnionych w administracji samorządowej, prowadzi działalność informacyjno – doradczą, a także opracowuje i wdraża nowoczesne programy wspomagające procesy zarządzania. Ośrodek zrzesza 246 gmin z terenu 147 województw: wielkopolskiego, lubuskiego, dolnośląskiego, łódzkiego i zachodniopomorskiego oraz 31 wielkopolskich powiatów. Siedziba mieści się w Poznaniu.

C. Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej Misją Związku jest służba na rzecz społeczności gmin wiejskich, a szczególnie pomoc w wysiłkach skierowanych na: rozwój demokracji lokalnej, stworzenie warunków lokalnego rozwoju gospodarczego, integrację gmin i rozwój samorządności lokalnej. Podstawowym celem jest integracja samorządów wiejskich i rozwiązywanie typowych problemów tego środowiska. Związek zrzesza 629 gmin wiejskich i miejsko – wiejskich.

D. Oświetlenie Uliczne i Drogowe w Kaliszu Aktualnie Spółka współpracuje z 109 jednostkami samorządu terytorialnego zlokalizowanymi na terenie 3 województw: wielkopolskiego, łódzkiego i dolnośląskiego. Należy również nadmienić że wspomniane jednostki samorządu terytorialnego są jednocześnie wspólnikami Spółki i posiadają łącznie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Gmina Rychtal posiada 17 udziałów o wartości 17.159,84 złotych.

E. Stowarzyszenie Wrota Wielkopolskie Stowarzyszenie jest Lokalną Grupą działającą na obszarze gmin Baranów, Bralin, Kępno, Łęka Opatowska, Perzów, Rychtal i Trzcinica. W swojej strukturze skupia zainteresowanych rozwojem regionu przedstawicieli trzech sektorów: publicznego /samorządy gmin, instytucje/ gospodarczego /lokalni przedsiębiorcy, rolnicy/ społecznego /lokalne organizacje i aktywne grupy mieszkańców/. Celem Stowarzyszenia jest przede wszystkim: - działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, - aktywizowanie ludności wiejskiej, - opracowywanie i realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju, - wypromowanie obszarów wiejskich oraz gmin położonych na obszarze działania, - udzielenie wsparcia mieszkańców w zakresie przygotowania projektów i pozyskiwania środków na ich realizację, - podjęcie inicjatyw i działań dla rozwoju obszaru objętego działaniem mających na celu rozwój produktów regionalnych, turystyki, przedsiębiorczości, poprawę estetyki miejscowości, - współpraca międzynarodowa rozwijająca wymianę doświadczeń, dobrych praktyk, które przyczynią się do innowacyjności działań,

148

- podtrzymywanie i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej, - ochrona i promocja zdrowia, - działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, - pomoc ofiarom katastrof i klęsk żywiołowych, - działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijanie kontaktów i współpracy między społeczeństwami.

F. Zakład Zagospodarowania Odpadów Olszowa

Udziałowcami przedsiębiorstwa są wyłącznie jednostki samorządu terytorialnego z powiatów: kępińskiego, oleśnickiego i ostrzeszowskiego, w tym gmina Baranów, gmina Bralin, gmina Doruchów, gmina Dziadowa Kłoda, gmina Kępno, gmina Łęka Opatowska, gmina Międzybórz, gmina Oleśnica, miasto Oleśnica, gmina Perzów gmina Rychtal gmina Syców, gmina Trzcinica. Celem działalności Spółki jest zaspokojenie potrzeb w zakresie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego poprzez świadczenie usług publicznych w wykonywaniu obowiązków służby publicznej, dotyczących usuwania odpadów, utrzymywania wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Zakres obowiązku świadczenia usług publicznych określa przedmiot działalności Spółki, wyszczególniony jako: zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne, obróbka i usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne, działalność związana z rekultywacją i pozostała działalność usługowa związana z gospodarką odpadami. Gmina Rychtal posiada 289 udziałów o wartości 318.199,43 złote.

G. Współpraca zagraniczna

Gmina Rychtal w dniu 25 sierpnia 2004 roku podjęła Uchwałę Nr XVIII /92/2004 w sprawie nawiązania współpracy pomiędzy Gminą Rychtal i Gminą KÖMLŐ na Węgrzech w dniu 27 sierpnia 2004 roku podpisała umowę o partnerskiej współpracy. Współpraca polega na wymianie doświadczeń związanych z integracją europejską. Temu celowi służy wymiana pracowników i delegacji obu samorządów. Współpraca obejmuje różne dziedziny życia społecznego, a w szczególności oświatę, kulturę i sport.

VII. Inne istotne działania wójta

Wójt Gminy jest organem wykonawczym, głównym zadaniem jest wykonywanie uchwał Rady Gminy i innych zadań określonych przepisami prawa, mających na celu realizację spoczywających na gminie zadań własnych, zadań zleconych, zadań wykonywanych na podstawie porozumienia

149