STRATEGIA ROZWOJU INFRASTRUKTURY DROGOWEJ I MOSTOWEJ POWIATU KOSZALIŃSKIEGO

NA LATA 2016 - 2020

Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Projekt i wykonanie

Tomasz Hołowaty │ Starostwo Powiatowe w Koszalinie Mieczysław Zwoliński │ Powiatowy Zarząd Dróg w Manowie Magdalena Tucka │ Starostwo Powiatowe w Koszalinie Rozalia Tomicka │ Powiatowy Zarząd Dróg w Manowie

Koszalin 08.01.2016

str. 2 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Spis treści

1 Wstęp ...... 4 1.1 Metodologia ...... 6 1.2 Wyzwania 2016 – 2020 ...... 7 2 Diagnoza ...... 8 2.1 Powiatowy Zarząd Dróg ...... 8 2.2 Stan infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego ...... 9 2.3 Źródła finansowania ze środków bezzwrotnych ...... 13 2.3.1 Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 ...... 13

2.3.2 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014–2020 (PROW) .... 14 2.3.3 Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych ...... 14 2.3.4 Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019 ...... 15 3 Spójność ...... 16 3.1 Spójność strategii z dokumentami wyższego rzędu ...... 17 3.1.1 Krajowy Program Reform na rzecz Realizacji Strategii „Europa 2020”...... 17 3.1.2 Programowanie perspektywy finansowej 2014 -2020 Umowa Partnerstwa (UP) ...... 17 3.1.3 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie (KSRR) ... 18

3.1.4 Strategia rozwoju Polski Zachodniej 2020 i Strategia Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020 ..... 19 3.2 Inne uwarunkowania rozwoju ...... 19 3.2.1 Wieloletnia prognoza finansowa...... 19 3.2.2 Ustawa o samorządzie powiatowym ...... 20 3.2.3 Ustawa o finansach publicznych ...... 20 3.2.4 Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) ...... 20 3.2.5 Droga S6 i S11 ...... 21 4 Strategia ...... 24 4.1 Wizja ...... 24 5 Priorytety rozwoju ...... 24 5.1 Plan finansowy ...... 33

Spis ilustracji Rysunek 1 Struktura organizacyjna Powiatowego Zarządu Dróg ...... 9 Rysunek 2 Odcinek Ustronie Morskie – ...... 21 Rysunek 3 Obwodnica Koszalina i Sianowa ...... 22 Rysunek 4 S11 Koszalin - Obwodnica Szczecinka ...... 22 Rysunek 5 Grafika przedstawiająca moduły i przekrój drogi z plastiku ...... 30 Rysunek 6 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 1/3 ...... 33 Rysunek 7 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 2/3 ...... 34 Rysunek 8 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 3/3 ...... 35

str. 3 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

1 Wstęp Dobrze rozwinięta infrastruktura transportowa i techniczna jest fundamentem wzrostu społeczno-gospodarczego, wpływa na konkurencyjność samorządów na każdym szczeblu. Zgodnie z raportem „Klimat inwestycyjny w Polsce”1 z badania zrealizowanego przez TNS Pentor na zlecenie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, inwestorzy oceniając kryterium Stan infrastruktury, plasują go na piątym miejscu, przy 19 innych kryteriach łącznie. Dzięki charakterystycznej lokalizacji, na terenie województwa zachodniopomorskiego przecinają się krajowe i międzynarodowe szlaki transportowe, sieć dróg łączy ze sobą ośrodki gospodarcze oraz administracyjne, a coraz więcej odcinków dróg, zwłaszcza w pasie nadmorskim (specyficznym dla Powiatu Koszalińskiego) jest obciążonych ruchem turystycznym. Na przełomie lipca i sierpnia oraz podczas weekendów, notuje się ponad znaczny wzrost ruchu pojazdów w stosunku do pozostałych miesięcy. Jednocześnie Powiat Koszaliński staje się atrakcyjnym miejscem zamieszkania dla lokalnej społeczności, w tym osób migrujących z dużych ośrodków miejskich- głównie Koszalina, ale także osób przyjeżdzających i osiedlających się na stałe w poszukiwaniu pracy lub powracających z zagranicy. Dla osób tych niezwykle istotnym jest stan rozwoju infrastruktury drogowej, gwarantujący prawidłowe funkcjonowanie- głównie bezpieczny i bezproblemowy dojazd do obiektów użyteczności publicznej- ośrodków zdrowia, kultury, oświaty, sportu i rekreacji, urzędów. Wyżej wymienione potrzeby rozwiązuje w większości gmina. Ze względu jednak na fakt, iż struktura zaludnienia w powiecie koszalińskim oraz dostępność oferty publicznej nie jest równomierna i kompletna w skali gmin, mieszkańcy musza się przemieszczać pomiędzy ośrodkami, korzystając z infrastruktury drogowej Powiatu Koszalińskiego. Ponadto w ostatnich latach znacząco wzrosła liczba użytkowników dróg, korzystająca z transportu rowerowego. Użytkownicy korzystają z rowerów zarówno w celach rekreacyjnych, turystycznych, jak również przemieszczając się do zakładów pracy. Wzmożony ruch tych użytkowników na drodze wymusza zwieszoną dbałość o bezpieczeństwo- zarówno w kwestii edukacji, jak również trwałych rozwiązań projektowych i inwestycyjnych w pasie drogi. Biorąc pod uwagę powyższe, problem dróg wydaje się na tyle znaczący, iż należy w niego zainwestować oraz poszukiwać nowych, efektywnych rozwiązań technologicznych, organizacyjnych oraz montażu finansowego. W takim kierunku zmierzają działania Zarządu Powiatu w Koszalinie, który od 2006 roku zintensyfikował i konsekwentnie realizuje politykę inwestycyjną w infrastrukturę drogową. Łączne nakłady na przedsięwzięcia drogowe i mostowe w latach 2006 – 2010 wyniosły 32.608.818,- zł., a zmodernizowanie ponad 50 km. dróg czterokrotnie przewyższyła ilość wyremontowanych dróg od początku istnienia Powiatu2. Skuteczność ta została

1 http://www.paiz.gov.pl/files/?id_plik=21957; PAIZ; 2016.01.04 2 Na podstawie danych zawartych w opracowaniu własnym „Podsumowaniu kadencji 2006 – 2010”

str. 4 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------przeniesiona również na dalsze lata, plasując Powiat Koszaliński w czołówce samorządowych inwestorów na drogach publicznych. Wydatki realizowane przez Powiat Koszaliński w latach 2006-2015 w obszarze remontów dróg i mostów zawiera tabela poniżej.

Tabela 1: Wydatki majątkowe realizowane przez Powiat Koszaliński w dziale 600 - Transport i łączność w latach 2006-2015

Rozdział 60013 - Rozdział 60014 - Rozdział 60095 - SUMA Rok Drogi publiczne Drogi publiczne Pozostała DZIAŁU 600 wojewódzkie powiatowe działalność 2006 1 559 208,40 - 1 559 208,40 - 2007 851 813,58 - 851 813,58 - 2008 1 856 807,59 - 1 856 807,59 - 2009 6 845 906,53 150 000,00 6 456 946,29 238 960,24 2010 21 495 081,94 - 21 495 081,94 - 2011 12 254 471,25 - 12 254 471,25 - 2012 6 164 953,07 - 6 164 953,07 - 2013 6 163 749,87 - 6 163 749,87 - 2014 10 244 054,06 - 10 244 054,06 - Plan 2015 20 385 642,48 - 20 385 642,48 - Suma 87 821 688,77 150 000,00 87 432 728,53 238 960,24

Poprawa efektywności w zakresie utrzymania i poprawy jakości infrastruktury drogowej została osiągnięta dzięki znaczącym nakładom na zakup wyposażenia oraz poprawę infrastruktury technicznej Zarządu Dróg. W latach 2006 – 2010 zakupiono wyposażenie na kwotę 3.014.917,- zł., a w roku 2015- rekordowym w obszarze zakupu wyposażenia Powiat wzbogacił się o profesjonalny sprzęt m.in. zestaw do naprawy nawierzchni drogowych, układarkę nawierzchni cienkowarstwowych, koparkę, walec ogumiony, dwa samochody ciężarowe, cysternę na emulsję, frezarkę do pni, ciągnik, ciężki pług wirnikowy odśnieżny, zakupione za kwotę ponad 5.663.520,- zł. Ponadto zainicjowano i ze skutecznością kontynuowana jest współpraca w zakresie realizacji inwestycji drogowych na drogach powiatowych z gminami powiatu koszalińskiego. Skuteczne wdrożenie mechanizmów partnerstwa projektowego znacząco poprawia efektywność realizowanych inwestycji, ale również tworzy nową jakość w zakresie współpracy lokalnych samorządów w powiecie koszalińskim. W dalszym jednak ciągu Powiat Koszaliński, jak i inne samorządy w powiecie i regionie zachodniopomorskim wykazują pilną potrzebę na inwestycje w obszarze infrastruktury drogowej. Wg analizy Wydziału Zarządzania RPO Zachodniopomorskiego Urzędu Marszałkowskiego przygotowanej w związku z planowaniem programu regionalnego w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014 - 2020, pomimo wyraźnie zdefiniowanej metodologii programowania bazującej na wykorzystywania potencjałów, a nie rozwiązywania problemów, potrzeby inwestycji w infrastrukturę

str. 5 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------drogową wykazało 100% samorządów, plasując wyżej wymienioną kategorię interwencji na zdecydowanym, pierwszym miejscu, z budżetem przekraczającym 9,2 mld złotych3. O wadze i potrzebach rozwoju infrastruktury drogowej świadczą m.in. dotychczasowe nakłady finansowe samorządów i programów celowych: kwota 271.048.0084 mln euro przeznaczonych na Oś priorytetową 2. w Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013, zrealizowanych w ramach ww. RPO 119 projektów drogowych na łączną kwotę 1.232.823.043,16 zł., z czego 88 projektów na kwotę 611.307.099,16 zł zł. podjętych przez samorządy lokalne5, z czego zaledwie 23 projekty podjęte przez samorządy powiatowe na kwotę 188.646.255,58 zł. (Powiat koszaliński – 3 projekty na kwotę 21.937.421,41 zł.) W kolejnym programie - Narodowym Programie Przebudowy Dróg Lokalnych tzw. Schetynowkach całkowita wartość dotacji, o której udzielenie ubiegały się jednostki samorządu terytorialnego w Polsce w sześciu naborach wniosków przeprowadzonych przez wojewodów w ramach obu etapów, programu wieloletniego wyniosła 10.455 mln zł. Przeznaczona na dotacje celowe z budżetu państwa w latach 2009-2014 łączna suma 4,4 mld zł stanowiła 42% kwoty objętej zgłoszonymi wnioskami. Wnioski dotyczące planowanych zadań inwestycyjno-remontowych na drogach gminnych opiewały na łączną kwotę 5.761 mln zł wnioskowanej dotacji, natomiast wnioski dotyczące projektów modernizacji lub rozbudowy sieci dróg powiatowych – na kwotę 4.694 mln zł. 6 Tymczasem w nowej i aktualnej perspektywie unijnej 2014–2020 fundusze europejskie na transport będą skoncentrowane na modernizacji kolei, budowie i modernizacji kluczowych połączeń komunikacyjnych, np. autostrad, dróg ekspresowych i głównych dróg krajowych, a zmniejszą się nakłady na drogi lokalne. Potwierdzają to budżety aktualnych programów dotacyjnych. 1.1 Metodologia Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 – 2020 jest rozwinięciem metodologii, przyjętej w roku 2010 podczas budowania Strategii Rozwoju Powiatu Koszalińskiego na lata 2010 – 2015. Ze względu na fakt, iż samorząd powiatowy kieruje się podczas realizacji zadań kilkunastoma dokumentami o charakterze strategicznym i planistycznym, przyjęto iż poszczególne priorytety rozwoju, zawarte w strukturze polityki rozwoju będą

3 Na podstawie informacji przekazanych przez pracowników Wydziału Zarządzania RPO podczas konferencji poświęconej programowaniu perspektywy finansowej na lata 2014 – 2020 w Szczecinie, w dniu 09.11.2012 r. 4 Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013, stan na 04.09.2012 r. 5 Lista podpisanych umów o dofinansowanie/wydanych decyzji o dofinansowaniu w ramach RPO WZ (tryb konkursowy, indywidualny, systemowy) - stan na 30.11.2015 r. 6 INFORMACJA dla Rady Ministrów o realizacji programu wieloletniego pod nazwą „Narodowy program przebudowy dróg lokalnych – Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój” w latach 2012-2014; Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji; Warszawa, marzec 2015 r.

str. 6 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------realizowane poprzez dokumenty sektorowe. Dotyczy to głównych obszarów priorytetowych:

- społecznego (Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim na lata 2012 – 2017, Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Koszalińskim w latach 2007 – 2015, Powiatowy Program Działań Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2011 – 2015, Powiatowy Program Promocji Zatrudnienia oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na lata 2007 – 2015, Powiatowy Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego, Powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011-2015); - środowiska (Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Koszalińskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019, Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Koszalińskiego na lata 2009 – 2012 z perspektywą na lata 2013 – 2018, Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Koszalińskiego: obejmuje lata 2008 – 2011 z perspektywą na 2012 – 2015 - okres planistyczny dla lat 2009 – 2011, Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie powiatu koszalińskiego na lata 2010 – 2032)

Ponadto istnieją dokumenty sektorowe dotyczące ochrony zabytków (Program opieki nad zabytkami Powiatu Koszalińskiego na lata 2011-2015), Program współpracy Powiatu Koszalińskiego z NGO na 2016 r., Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Jednym z kluczowych priorytetów obecnej polityki rozwoju był i wciąż pozostaje poprawa dostępności drogowej i układu komunikacyjnego. Priorytet ten z roku na rok staje się wiodącym, ze względu na rosnące potrzeby i oczekiwania społeczne oraz gospodarcze- nie rzadko zgłaszane przez podmioty zagraniczne oraz turystów. Wiodąca rola tego priorytetu wynika również z rosnących nakładów finansowych przeznaczanych na działania inwestycyjne i remontowe infrastruktury drogowej i mostowej. Jednocześnie priorytet ten nie posiadał własnego planu operacyjnego, czy też strategicznego dokumentu sektorowego. Dlatego też decyzją Zarządu Powiatu w Koszalinie Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 – 2020 będzie sektorowym dokumentem strategicznym w obszarze infrastruktury drogowej i mostowej i do czasu opracowania i uchwalenia nowej Strategii Rozwoju Powiatu Koszalińskiego przejmuje roli wiodącej sektorowej strategii inwestycyjnej. Po uchwaleniu nowej Strategii Rozwoju, dokument ten zostanie zaktualizowany i włączony do systemu realizacji powiatowej polityki rozwoju. Opracowanie dokumentu bazuje na analizie obecnego stanu infrastruktury drogowej i mostowej, zasobów organizacyjnych i technicznych Powiatowego Zarządu Dróg służących realizacji zadań inwestycyjnych i remontowych, zasobów finansowych Powiatu Koszalińskiego oraz podejmowanych dotychczas projektów rozwojowych. 1.2 Wyzwania 2016 – 2020 Znaczącemu ograniczeniu nakładów na projekty drogowe w ramach obecnej perspektywy finansowej Unii Europejskiej towarzyszy kolejna przeszkoda- minimalizująca możliwości pozyskiwania środków UE niemal do zera. W związku z wątpliwościami zgłaszanymi przez Instytucje Zarządzające regionalnymi programami operacyjnymi, dotyczącymi interpretacji zapisu Umowy Partnerstwa w zakresie

str. 7 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------możliwości realizacji dróg lokalnych w ramach Celu Tematycznego 7 Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej zgodnie z wyjaśnieniami Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju z 17 czerwca 2015 r. do wsparcia ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego kwalifikują się drogi lokalne (gminne i powiatowe) wyłącznie gdy zapewniają konieczne, bezpośrednie połączenie z siecią TEN-T, przejściami granicznymi, portami lotniczymi, morskimi, terminalami towarowymi, centrami lub platformami logistycznymi. Na chwilę obecną zarówno samorządy lokalne, regionalne, jak również Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa czynią starania, aby rozszerzyć warunki finansowania dróg- w przypadku jednakże pozostawienia zapisów, Powiat Koszaliński nie zakwalifikuje żadnej z dróg do wsparcia z EFRR. W świetle powyższego istotnymi wyzwaniami Strategii rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 są: - niwelowanie wciąż istniejących opóźnień rozwojowych w obszarze infrastruktury - w szczególności drogowej, - możliwie najwyższa efektywność w wykorzystywaniu wszelkich, dostępnych źródeł finansowania bezzwrotnego projektów drogowych, - wzrost efektywności stosowanych metod remontów i inwestycji oraz usprawnienia organizacyjne Zarządu Dróg, - wdrożenie nowych technologii i organizacji remontów i inwestycji, - wdrożenie nowych mechanizmów finansowania projektów drogowych, włączając partnerstwa publiczno – społeczne oraz publiczno – prywatne,

2 Diagnoza 2.1 Powiatowy Zarząd Dróg Powiat Koszaliński wykonuje zadania własne powiatu określone w art.4 ustawy o samorządzie powiatowym7 w tym, w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska oraz zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań. Zadania te Powiat Koszaliński zgodnie z art. 33. Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, do których należy Powiatowy Zarząd Dróg w Koszalinie utworzony Uchwałą Zarządu Powiatu nr 8/99 z dnia 6 stycznia 1999 r.

7 Dz.U. 1998 Nr 91 poz. 578 USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym; tj. z 2013 r. poz. 595, 645; z 2014 r. poz. 379, 1072; z 2015 r. poz. 871.

str. 8 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Rysunek 1 Struktura organizacyjna Powiatowego Zarządu Dróg

2.2 Stan infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego Zarząd Dróg w Koszalinie posiada w trwałym zarządzie ok. 490 km dróg powiatowych, ponad 630 ha gruntów pod drogami i pasami drogowymi oraz utrzymuje 18 obiektów mostowych znajdujących się w ciągu dróg powiatowych. Poniżej znajduje się wykaz dróg, z zaznaczeniem oceny jakości dróg wg standardu opartego na Systemie Oceny Stanu Nawierzchni (asfaltowych)8. Kryteria oceny wg SOSN wyznaczają trzy poziomy decyzyjne stanu technicznego nawierzchni, dla którego wyróżnia się cztery klasy: A, B, C, D.

 Poziom pożądany –znajdują się tu nawierzchnie nowe, odnowione oraz eksploatowane, których stan techniczny nie wymaga planowania w normalnych warunkach przez okres co najmniej 4 kolejnych lat zabiegów remontowych; poziom pożądany obejmuje dwie klasy stanu nawierzchni: klasę A, która oznacza nawierzchnie w stanie dobrym, oraz klasę B, która oznacza nawierzchnie w stanie zadowalającym.  Poziom ostrzegawczy – jest to poziom określający stan nawierzchni, w którym uzasadnione jest co najmniej wykonanie szczegółowych badań stanu technicznego w celu wykonania zabiegu poprawiającego stan nawierzchni; poziom ostrzegawczy obejmuje klasę C, która oznacza nawierzchnie w stanie niezadowalającym.

8 System Oceny Stanu Nawierzchni SOSN Wytyczne Stosowania - aktualizacja związana z wykorzystaniem wyników pomiarów ugięć nawierzchni - załącznik do Zarządzenia Nr 5 z dnia 01.02.2010 roku; GDDKiA; Warszawa styczeń 2010

str. 9 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

 Poziom krytyczny – jest to poziom określający stan nawierzchni, w którym wymagane jest natychmiastowe wykonanie szczegółowych badań technicznych w celu wykonania zabiegu; poziom krytyczny obejmuje klasę D, która oznacza nawierzchnie w stanie złym. Relacje poziomów decyzyjnych i klas stanu technicznego wg SOSN pokazano w tabeli poniżej.

Tabela 2 Relacje poziomów decyzyjnych i klas stanu technicznego

Poziom Klasa Opis A – stan dobry Nawierzchnie nowe, odnowione i eksploatowane, dopuszczalne występowanie Pożądany B – stan sporadycznych uszkodzeń, nawierzchnie nie zadowalający wymagające remontów. C – stan Nawierzchnie ze znaczącymi uszkodzeniami, Ostrzegawczy niezadowalający wymagane zaplanowanie remontu. Nawierzchnie z licznymi i rozległymi Krytyczny D – stan zły uszkodzeniami, wymagany natychmiastowy remont.

Jednocześnie graficznie odpowiednim klasom odpowiadają kolory: Klasa A – kolor zielony, Klasa B – niebieski, Klasa C – żółty i Klasa D – czerwony.

Tabela 3 Wykaz dróg Powiatu Koszalińskiego

Lp. Nazwa drogi - przebieg Nr drogi długość [km] Stan wg SOSN 1 (Rusowo) granica powiatu - Strzepowo - Dobrzyca 3327Z 7,8 A 2 (Ubysławice) granica powiatu - droga powiatowa 3329Z 1,2 C 3 (Białogórzyno) granica powiatu - 3500Z 1,83 C (Tyczewo) granica powiatu - Świelino - Dargiń - 4 3501Z 11,3 C Grzybnica 5 Granica powiatu - Ujazd - Chmielno - granica powiatu 3502Z 6,93 C 6 Łasin - Łopienica - droga nr 11 3503Z 3,8 A,D Pleśnia - Kładno - Śmiechów - Gąski -Pękalin - Mielno - 7 3504Z 38,84 A,B,C,D Unieście - Łazy - Sucha Koszalińska - Skibno 8 Chłopy - Zagaje - Kazimierz Pom. 3505Z 5,1 A,C 9 Sarbinowo - Będzino 3506Z 7,36 A,C 10 Kazimierz Pom.- Strzeżenice 3507Z 2,7 C 11 Dobiesławiec - Mścice 3508Z 2,6 C 12 Osieki - Rzepkowo - droga nr 203 3511Z 3,9 C,D 13 Bielkowo - Iwęcino 3512Z 3,1 C 14 Koszalin - Skwierzynka - Kędzierzyn 3513Z 5,1 C,D 15 Strachomino - granica powiatu (Skoczów) 3341Z 1,67 C 16 Borkowice - Dobrzyca - Dobre 3514Z 13,82 A,C 17 Dobrzyca - Smolne 3515Z 4 C 18 Smolne - Wierzchomino 3516Z 3,55 D 19 Mączno - Popowo 3518Z 3,64 C 20 droga nr 6 - Warnino - Kraśnik - droga nr 6 3519Z 10,63 A,C 21 Świemino - Parsowo - droga nr 6 3520Z 3,7 C 22 Parsowo - droga nr 6 3521Z 1,6 C

str. 10 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Lp. Nazwa drogi - przebieg Nr drogi długość [km] Stan wg SOSN 23 Parnowo - Biesiekierz 3522Z 3,6 C 24 Popowo - Parnowo - Laski - 3523Z 11,54 C 25 Parnowo - Cieszyn 3524Z 4,2 C 26 Mścice - Dobre - Stare Bielice 3525Z 9,11 A,C 27 Nosowo - Nosówko 3526Z 4,4 C 28 Kotłowo - Laski Koszalińskie 3527Z 2,1 C 29 Koszalin - Niekłonice - Dunowo - Bardzlino - 3529Z 18,25 A,C 30 Niekłonice - Konikowo 3530Z 2,51 C 31 - Świeszyno - Mierzym - Cewlino - droga nr 11 3531Z 11,43 A,C 32 Dunowo -Strzekęcino 3532Z 3,76 C 33 Raduszka - Kretomino 3533Z 1 B 34 Kurozwęcz - Dargiń - 3536Z 14,53 C 35 droga nr 11 - Kopanino 3537Z 2,41 D 36 Bielkowo - granica powiatu (Dobiesław) 3538Z 1,2 C 37 Wiekowo - Grabowo - droga nr 6 3539Z 2 C 38 Dąbrowa - Grabówko 3540Z 3,67 C 39 Kawno (granica powiatu) - Sieciemin 3541Z 9,47 C 40 Karnieszewice - droga nr 6 3542Z 3,79 C 41 Wierciszewo - Skibno - Sianów (Dworcowa - Sianów) 3543Z 7,76 C 42 Gąski - Dworek - droga nr 11 3544Z 3,93 A,C droga nr 6 (Sianów) - Węgorzewo - droga nr 206 43 3545Z 8,32 A,B (Piastów, Węgorzewska - Sianów) droga nr 6 (Sianów) - ul. Łabuszan - Przytok - Ratajki - 44 3546Z 22,92 A,B - Nadbór (Łabuszan - Sianów) 45 Powidz - 3547Z 2,46 C 46 Kościernica - Sowinko - Krytno 3548Z 6,1 C 47 Kusice - Ratajki 3549Z 2,2 D 48 Domachowo - Bukowo - 3550Z 7,2 C 49 Sowno - Sierakowo - granica powiatu 3551Z 5,01 C 50 droga nr 205 - granica województwa (Dretyń) 3552Z 1,13 C Sowno - granica powiatu (Laski) - Bożenice - Komorowo 51 3553Z 8,53 C - granica powiatu (dr nr 205) 52 droga wojewódzka nr 206 - 3554Z 1,3 C 53 Bożenice - Bukowo 3556Z 5,86 C 54 Warblewo 3557Z 0,65 C (Mzdowo) granica województwa - - droga nr 55 3558Z 5 C 206 56 - granica województwa (Przytocko) 3559Z 3,13 C 57 droga nr 11 - Bonin 3561Z 1,55 C 58 Policko - Manowo 3562Z 7,98 A,D 59 Dęborogi - Wyszebórz 3563Z 2,04 D 60 Nacław - Rekowo - droga nr 168 3566Z 6,86 C 61 - Karsinka 3567Z 3 C 62 Karsina - Młyniska 3568Z 1,52 C 63 Cetuń - droga nr 168 3569Z 3,3 C Nacław - Garbno - Cetuń - Rosocha - Polanów (ul. 64 3570Z 15,3 C Zacisze - Polanów) droga nr 205 - Wietrzno - Chocimono - - droga 65 3571Z 20,37 C nr 11 (Jedności Narodowej - Bobolice) 66 Żydowo - Nowy Żelibórz - granica województwa 3572Z 7,11 C droga nr 205 - Żydowo - granica województwa 67 3573Z 5,66 C (Bobęcino)

str. 11 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Lp. Nazwa drogi - przebieg Nr drogi długość [km] Stan wg SOSN 68 Chrostowo - Gołogóra - droga nr 205 3574Z 12,05 D 69 Świelino - granica powiatu (Warnino) 3575Z 1,7 C 70 - Kurowo - Cybulino 3576Z 7,5 C 71 droga nr 11 - Ubiedrze - Gozd 3577Z 4,81 C 72 - granica powiatu (Sępólno Wielkie) 3578Z 5,1 C 73 Mieszki - - Jatynka 3579Z 4,7 D (Dzięciołowo) granica powiatu - Ujazd - Jatynka - 74 Bobolice - droga nr 11 - ul. Wiejska, Reymonta - 3580Z 12,2 C Bobolice 75 - granica powiatu (Drzonowo) 3581Z 2,33 C 76 droga nr 11 - Głodowa 3582Z 1,02 C 77 Polanów - Dworcowa 3583Z 0,3 C 78 Polanów - Kolejowa 3584Z 1,02 C 79 Polanów - Magazynowa 3585Z 0,3 A 80 Polanów - Mokra 3586Z 0,42 A 81 Polanów - Partyzancka 3587Z 1,01 C 82 Polanów - Stawna 3588Z 0,56 A 83 Polanów - Strumykowa 3589Z 0,2 A 84 Polanów - Wiejska 3590Z 0,2 A 85 Polanów - Zamkowa 3591Z 0,4 A 86 Sianów - Mickiewicza 3592Z 0,4 A 87 Sianów - Ogrodowa 3593Z 1,14 C Razem 476,69 Spośród wszystkich dróg 303,92 km. stanowią drogi poziomu ostrzegawczego oraz krytycznego.

Tabela 4 Wykaz obiektów mostowych Powiatu Koszalińskiego

Lp. Rodzaj obiektu Numer drogi Miejscowość Przeszkoda 1 Most 3500Z Wronie Gniazdo Rzeka Radew 2 Most 2504Z Unieście Kanał Jamneński 3 Most 2544Z Dworek Rzeka Czerwona 4 Wiadukt 3506Z Będzinko Rzeka Strzeżnica 5 Przepust 3505Z Kazimierz Pomorski Rzeka Strzesnica 6 Most 3523Z Dunowo Rzeka Czarna 7 Most 3526Z Nosowo Rzeka Radew 8 Most 3529Z Rzeka Czarna 9 Wiadukt 3543Z Skibno Linia kolejowa -Gdańsk 10 Most 3592Z Sianów Rzeka Polonica 11 Most 3546Z Przytok Rzeka Polonica 12 Most 3551Z Sowieński Młyn Rzeka Bielawa 13 Wiadukt 3558Z Rochowo Torowisko kolejowe 14 Wiadukt 3570Z Gilewo Nieczynne torowisko kolejowe 15 Most 3571Z Rzeka Radew 16 Most 3577Z Ubiedrze Rzeka Chociel 17 Most 3580Z Bobolice Rzeka Chociel

str. 12 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

2.3 Źródła finansowania ze środków bezzwrotnych 2.3.1 Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2014- 2020 Główne obszary wsparcia RPO to gospodarka, infrastruktura i społeczeństwo. Nieodłącznym elementem gospodarki jest infrastruktura. W tej sferze nacisk zostanie położony na ulepszenie systemu transportowego, w tym połączeń drogowych. W ramach V osi Priorytetowej istnieje możliwość pozyskania środków na inwestycje drogowe, które będą promować zrównoważony transport i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej. Oś priorytetowa nastawiona jest na poprawę wewnętrznej spójności komunikacyjnej województwa. Odbywać się to będzie głównie poprzez polepszenie połączeń komunikacyjnych pomiędzy ośrodkami wzrostu a centralną częścią województwa. W ramach osi wspierane będą inwestycje w transport drogowy, kolejowy i wodny śródlądowy. Oś piąta zawiera dwa działania, które są potencjalnym źródłem finansowania projektów drogowych:

 5.3 Budowa i przebudowa dróg lokalnych (gminnych i powiatowych) w ramach Strategii ZIT dla Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego. Działanie skupi się na dofinansowaniu zadań drogowych, na drogach gminnych i powiatowych, wskazanych w strategii ZIT Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego. Działanie służyło będzie realizacji strategii ZIT, poprzez poprawę połączeń wewnątrz obszaru ZIT KKBOF. Wspierane będą przedsięwzięcia polegające na budowie, przebudowie i rozbudowie układów drogowych i obiektów inżynierskich (wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w tym służącą obsłudze ruchu pieszego, rowerowego, komunikacji publicznej oraz zmniejszeniu oddziaływania na środowisko, oświetlenie, sieci uzbrojenia itp.), w tym na likwidacji „wąskich gardeł”, wyprowadzeniu ruchu tranzytowego z obszarów centralnych miast i miejscowości. W ramach realizowanych przedsięwzięć przewiduje się także działania dotyczące poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wspierane mogą być również przedsięwzięcia związane z organizacją ruchu, poprawiające przepustowość i sprawność dróg (w tym Inteligentne Systemy Transportowe).Zgodnie z zapisami Umowy Partnerstwa Inwestycji w drogi gminne i powiatowe ze środków EFRR są możliwe jedynie wówczas, gdy zapewnią konieczne bezpośrednie połączenia z siecią TEN-T, przejściami granicznymi, portami lotniczymi, morskimi, terminalami towarowymi, centrami lub platformami logistycznymi. Realizowane projekty nie mogą pogarszać warunków ruchu pojazdów komunikacji publicznej. Alokacja środków przewidziana w ramach powyższej Osi Priorytetowej wynosi 4.000.000 EUR. Maksymalny % poziomu dofinansowania UE wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%.

str. 13 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

 5.4 Budowa i przebudowa dróg powiatowych. Działanie to ma na celu poprawę dostępności ośrodków wzrostu gospodarczego, na obszarach, także poza głównymi centrami rozwoju jakimi są oba wyznaczone w województwie ZIT. Projekty będą realizowane w zgodzie z planem inwestycji transportowych, przygotowanym w oparciu o koncepcję rozwoju dróg powiatowych wypracowaną przez Konwent Starostów Powiatów Województwa Zachodniopomorskiego. Wspierane będą przedsięwzięcia polegające na budowie, przebudowie i rozbudowie układów drogowych i obiektów inżynierskich (wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w tym służącą obsłudze ruchu pieszego, rowerowego, komunikacji publicznej oraz zmniejszeniu oddziaływania na środowisko, oświetlenie, sieci, uzbrojenia itp.), w tym na likwidacji „wąskich gardeł”, wyprowadzeniu ruchu tranzytowego z obszarów centralnych miast i miejscowości poprzez budowę obwodnic lub obejść miejscowości. W ramach realizowanych przedsięwzięć przewiduje się także działania dotyczące poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wspierane mogą być również przedsięwzięcia związane z organizacją ruchu, poprawiające przepustowość i sprawność dróg (w tym Inteligentne Systemy Transportowe) Alokacja środków przewidziana w ramach powyższej Osi Priorytetowej wynosi 12.398.292,00 EUR Maksymalny % poziomu dofinansowania UE wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%. 2.3.2 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014–2020 (PROW) Jedną z operacji realizowanych w ramach PROW jest „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Wsparcie w ramach tego typu operacji obejmuje budowę lub modernizację dróg lokalnych i związanych z nimi urządzeń. Wysokość pomocy ze środków EFRROW nie może przekroczyć 3 000 000 zł na beneficjenta w okresie realizacji Programu. Poziom pomocy finansowej z EFRROW wynosi 63,63% kosztów kwalifikowalnych projektu. W ramach operacji wartość całkowitego kwalifikowalnego kosztu nie może przekroczyć 1.000.000 EUR. 2.3.3 Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych Środki Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych przeznaczane są na zadania określone przepisami art.20 ust.2 i art.25 ust.1 ustawy z dnia 3 lutego 1995r.- o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U . 2004 r. Nr 121, poz.1266 ze zm.) między innymi na budowę i przebudowę dróg dojazdowych do gruntów rolnych. Środkami Funduszu terenowego

str. 14 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------dysponuje Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego. Podziału środków na poszczególne cele w myśl Art.25.ust 1 cytowanej w § 1 ust. 2 dokonuje powołana przez Zarząd Województwa Komisja d/s podziału środków z FOGR. W przypadku realizacji budowy i przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych warunkiem udzielenia dofinansowania jest budowa lub przebudowa drogi nie krótszej niż 500 m. Dofinansowywanie zadań następować będzie zgodnie z przyjętą listą rankingową (w kolejności, aż do wyczerpania środków) zatwierdzoną przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego przedłożoną przez Komisję d/s podziału środków z FOGR. Szczegółowe ustalenia dotyczące wnioskowania o środki dotacji regulowane są rokrocznie. Wobec czego każdorazowo mogą wystąpić inne kryteria rodzaju finansowanych zadań. Dotychczas obowiązywały kryteria określające następujące dofinansowania z FOGR dla budowy i przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych o szerokości części jezdnej minimum 4,0 m: a) z dotychczasowej drogi gruntowej, bez jakiejkolwiek podbudowy – droga o nawierzchni bitumicznej ( lub z emulsji asfaltowej) lub z kostki brukowej - 50% wartości kosztorysowej robót nie więcej jednak niż 120.000 zł/km (rodzaj budowy A ), b) z dotychczasowej drogi o nawierzchni z kruszywa kamiennego lub brukowca kamiennego i innych materiałów stanowiących korpus drogowy wymagający uzupełnienia i profilowania – droga o nawierzchni bitumicznej ( lub z emulsji asfaltowej) lub z kostki brukowej – 60% wartości kosztorysowej robót nie więcej jednak niż 100.000 zł/km (rodzaj budowy B), c) z dotychczasowej drogi gruntowej – droga o nawierzchni z kruszywa kamiennego (tłucznia) lub brukowca kamiennego – 70% wartości kosztorysowej nie więcej jednak niż 80.000 zł/km (rodzaj budowy C), 2.3.4 Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016- 2019 W związku z ustanowieniem Programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019 planuje Dofinansowanie w ramach programu będzie wynosić łącznie 4 mld zł w latach 2016-2019 (odpowiednio 800 mln zł, 1 mld zł, 1,1 mld zł i 1,1 mld zł). Corocznie w wymiarze rzeczowym możliwa jest budowa, przebudowa i remont około 2200 km dróg powiatowych i gminnych. Wnioski będą rozpatrywane przez komisje powoływane przez wojewodów. Na podstawie ostatecznej listy rankingowej zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw transportu, wojewoda zatwierdzi listę wniosków zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach dostępnego limitu środków przyznanych na województwo. Kryteria według których oceniane będą wnioski o dofinansowanie w ramach Programu: a) znaczenie zadania dla infrastruktury drogowej w sposób gwarantujący podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego - skala ocen od 0 do 20 punktów, b) znaczenie zadania dla rozwoju spójnej sieci dróg publicznych na obszarze województwa – skala ocen od 0 do 5 punktów,

str. 15 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------c) wpływ zadania na poprawę dostępności komunikacyjnej, w szczególności do instytucji publicznych, instytucji istotnych dla sprawnej realizacji zadań państwa o kluczowym znaczeniu dla bezpieczeństwa obywateli oraz do lokalnych ośrodków gospodarczych, dostępności komunikacyjnej na obszarach wiejskich oraz poprawę infrastruktury drogowej wykorzystywanej na potrzeby transportu zbiorowego – skala ocen od 0 do 7 punktów, d) współpracę jednostki w zakresie dofinansowania realizacji zadania z innymi jednostkami lub podmiotami - skala ocen od 0 do 5 punktów, e) kontynuację zadania – skala ocen od 0 do 5 punktów.

3 Spójność Wstępując do Unii Europejskiej w maju 2004 r., Polska włączyła się w realizację wspólnotowych polityk rozwoju – polityki spójności, wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybołówstwa. Realizowane w ramach tych polityk procesy mają na celu harmonijny rozwój całego terytorium Unii Europejskiej poprzez działania prowadzące do zmniejszania dysproporcji w rozwoju jej regionów. Komplementarną politykę na poziomie lokalnym prowadzi także samorząd, którego istotną rolę w rozwoju dostrzeżono już u podstaw budowania Wspólnoty, wpisując do Traktatu ustanawiającego Unię Europejską zasadę planowania i realizacji zadań na możliwie najniższym poziomie administracyjnym. Zasada ta nazywana subsydiarnością do dzisiaj jest jedną z wiodących zasad Unii Europejskiej. Aby działania rozwojowe Wspólnoty były skuteczne, aby nie powielić błędów nieefektywnej Strategii Lizbońskiej, jak również rozwiązać współczesne długofalowe problemy, takie jak kryzysy gospodarcze, globalizacja, rosnące zapotrzebowanie na ograniczone zasoby i starzenie się społeczeństw, Unia musi działać w sposób spójny dla wszystkich krajów członkowskich, mających świadomość wspólnych i tożsamych celów.

W dokumencie strategicznym Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu określono pięć nadrzędnych, wymiernych i powiązanych ze sobą celów UE, do których należą:

 75-procentowy wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat,  nakłady na inwestycje w badania i rozwój stanowiące co najmniej 3% PKB UE,  osiągnięcie celów „20/20/20” w zakresie klimatu i energii (w tym ograniczenie emisji dwutlenku węgla nawet o 30%),  ograniczenie do 10% liczby osób przedwcześnie kończących naukę szkolną, zwiększenie wykształcenia wyższego wśród osób młodego pokolenia do co najmniej 40%,  zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem o 20 mln. Do rozwiązania największych problemów i osiągnięcia ww. celów w pełni wykorzystywane są instrumenty, jakimi dysponuje UE, przede wszystkim jednolity rynek, instrumenty finansowe i narzędzia polityki zewnętrznej.

str. 16 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

To właśnie ww. cele bardzo mocno ograniczają wsparcie infrastrukturalnych projektów inwestycyjnych, ze względu na ich mały wpływ na osiąganie założonych efektów. Dlatego też w kontekście efektywnego wykorzystywania środków bezzwrotnych zachowanie spójności dokumentów jest niezwykle ważne. 3.1 Spójność strategii z dokumentami wyższego rzędu 3.1.1 Krajowy Program Reform na rzecz Realizacji Strategii „Europa 2020”. KPR 2015/2016 jest podstawowym instrumentem realizacji na poziomie państw członkowskich przyjętej strategii Europa 2020. Zgodnie z treścią dokumentu, uwzględniając specyficzne krajowe uwarunkowania i kierunki działań wytyczone w polskich dokumentach strategicznych, należy skupić się na odrabianiu zaległości rozwojowych oraz budowie nowych przewag konkurencyjnych. W związku z opracowaniem strategii, w celu zachowania spójności przyjmuje się w całości kierunek działań polegający na odrabianiu zaległości rozwojowych. Ze względu na ograniczone środki finansowe na inwestycje drogowe i mostowe w powiecie koszalińskim przyjmuje się również kryteria wyboru projektów inwestycyjnych opartych na podejściu efektywnościowym (w tym licząc efekty społeczne) służącym zachowanie spójności i stosowanymi m.in. w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, tj. preferuje się projekty: - Zapewniające dostęp do sieci drogowej większej liczbie mieszkańców miejscowości, na obszarze których jest realizowana operacja lub których prowadzi droga. - Prowadzone na drogach istotnych dla społeczności ze względu na lokalizację ważnych obiektów i instytucji. - Upowszechniające dostęp do nowych technologii i systemów informacyjno – komunikacyjnych (poprzez m.in. powiązanie operacji z inwestycjami dotyczącymi tworzenia pasywnej infrastruktury szerokopasmowej lub lokalizacji operacji na obszarze funkcjonującej sieci szkieletowej). Wybór do realizacji operacji wg powyższych kryteriów zapewni pośrednią realizację celów UE na lata 2014 – 2020, jak również największą efektywność realizowanych zadań. 3.1.2 Programowanie perspektywy finansowej 2014 -2020 Umowa Partnerstwa (UP) Jednym z głównych narzędzi realizacji unijnej i krajowej strategii wzrostu, a zarazem źródłem finansowania inwestycji zapewniających dynamiczny, trwały i zrównoważony rozwój są fundusze europejskie. Dokumentem określającym zasady interwencji ww. funduszy w Polsce jest Umowa Partnerstwa, której instrumentami realizacji są krajowe i regionalne programy operacyjne. Ze względu na fakt, iż Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 – 2020 interweniuje w wąskim zakresie, do realizacji i uwagi przyjmuje się cele:

str. 17 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

 Cel tematyczny 1. Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji (poprzez poszukiwanie i wdrażanie nowych technologii remontów i inwestycji drogowych)  Cel tematyczny 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnych i komunikacyjnych (poprzez przyjęte kryteria wyboru operacji)  Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (poprzez wdrażanie nowych technologii remontów dróg)  Cel tematyczny 5. Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem (poprzez kontynuację działań związanych z zakupem wyposażenia bezpośrednio przeciwdziałającemu zagrożeniom m.in. atmosferycznym)  Cel tematyczny 6. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami (poprzez wdrażanie nowych technologii remontów dróg)  Cel tematyczny 7. Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej  Cel tematyczny 11. Wzmacnianie zdolności instytucjonalnych instytucji publicznych i zainteresowanych stron oraz sprawności administracji publicznej (poprzez wdrażanie nowych metod organizacyjnych, różnosektorowych partnerstw i mechanizmów finansujących projekty remontowe i inwestycyjne na drogach) 3.1.3 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie (KSRR) Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego wskazuje zakres terytorialnego wpływu interwencji realizowanych w ramach różnych polityk publicznych. Przedstawia ona kluczowe dla rozwoju regionalnego wyzwania oraz zarysowuje cele rozwojowe w odniesieniu do różnego rodzaju obszarów, uwzględniając funkcje przez nie pełnione, występujące potencjały oraz bariery. Formalnie KSRR jest jedną z 9 strategii zintegrowanych, która realizuje cele rozwoju kraju nakreślone w Strategii Rozwoju Kraju 2020. Stanowi również punkt odniesienia dla pozostałych ośmiu strategii sektorowych. KSRR zwraca uwagę na rozprzestrzenianie się procesów rozwojowych i zwiększanie spójności wewnątrzregionalnej poprzez budowanie i rozwijanie powiązań funkcjonalnych z obszarami o największych potencjałach rozwojowych (najczęściej silnie zurbanizowanymi). Związki te dotyczą nie tylko powiązań transportowych, lecz również gospodarczych, naukowych, społecznych, kulturalnych i instytucjonalnych. Zgodnie z przytoczoną rekomendacją KSRR Powiat Koszaliński w nowej polityce rozwoju, będzie stale rozwijać potencjał wynikający z: - partnerstwa z gminami - bezpośredniego sąsiedztwa z miastem Koszalin, stanowiącym centrum gospodarcze podregionu koszalińskiego w województwie zachodniopomorskim - bezpośredniego przebiegu przez powiat drogi krajowej S6 i planowanej S11.

str. 18 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

3.1.4 Strategia rozwoju Polski Zachodniej 2020 i Strategia Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020 Powiat Koszaliński zlokalizowany jest w Województwie Zachodniopomorskim. Obszar ten jest niezwykle zróżnicowany w kategorii potencjałów oraz determinantów rozwoju. Zgodnie mówią o tym obie tytułowe strategie: Strategia Rozwoju Polski Zachodniej do roku 2020, stanowiąca plan rozwoju jednego z kluczowych makroregionów w Polsce, obejmującego województwa: dolnośląskie, lubuskie, opolskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie, oraz Strategia Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020 obejmująca region zachodniopomorski. Z przeprowadzonej diagnozy i analizy trendów rozwojowych Strategii Rozwoju Polski Zachodniej, makroregion obejmujący województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się wysokim potencjałem do dynamicznego rozwoju. Wpływa na to jego położenie na szlaku łączącym Europę Środkową z Zachodnią, Południową i Skandynawią, a także atuty związane z wysokim potencjałem do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. W związku z powyższym Polska Zachodnia charakteryzuje się dużą atrakcyjnością inwestycyjną. Strategia Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020 potwierdza występowanie tych potencjałów, wskazując dodatkowo bardzo ważny zasób, jakim jest środowisko naturalne. Charakterystyczną cechą województwa zachodniopomorskiego jest obfitość wód śródlądowych, lasów, obszarów chronionych, jak również Morze Bałtyckie stanowiące od północy naturalną granicę województwa. Wskazane powyżej potencjały, pozwoliły zdefiniować wizję rozwoju regionu zachodniopomorskiego jako ważnego ośrodka wymiany gospodarczej, kulturalnej i naukowej o dobrej dostępności komunikacyjnej. Dzięki swojemu korzystnemu położeniu, województwo odgrywać będzie rolę ważnego ośrodka wymiany gospodarczej, kulturalnej i naukowej o dobrej dostępności komunikacyjnej. Strategie wskazują kierunki rozwoju poprzez wykorzystanie zespołu portowego Szczecin-Świnoujście, wzrost znaczenia nowoczesnych sektorów gospodarki, istotną rolę ośrodków akademickich Szczecina i Koszalina, rozbudowę sieci teleinformatycznych i upowszechnienie nowoczesnych technik informacyjnych. W województwie zostaną zlokalizowane inwestycje związane z dziedzinami wysokiej techniki, powodujące wzrost wydajności, mobilności siły roboczej i miejsc pracy. Obszary wiejskie staną się miejscem produktywnej pracy, atrakcyjnego zamieszkania i wypoczynku dla mieszkańców większych miast. Rozwinie się turystyka, a województwo stanie się zapleczem weekendowym dla Berlina i sąsiednich regionów. Pojezierza wykorzystają swoją szansę i staną się doskonałym miejscem uprawiania turystyki kwalifikowanej i ekoturystyki. 3.2 Inne uwarunkowania rozwoju 3.2.1 Wieloletnia prognoza finansowa. Zgodnie z Ustawą o finansach publicznych Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorządu terytorialnego określa kwoty wydatków bieżących i majątkowych

str. 19 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------na planowane i realizowane przedsięwzięcia w umowach o partnerstwie publiczno- prywatnym oraz wieloletnich programach, projektach lub zadaniach związanych z programami finansowanymi z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych i niepodlegających zwrotowi. W aspekcie strategii WPF jest dokumentem, który stanowi finansową stronę realizacji zadań rozwojowych i zajmuje istotne miejsce w systemie wdrażania strategii. Jednocześnie WPF jest dokumentem możliwym do zmiany i dostosowania do potrzeb realizacji projektów. Zmiana wymaga jednakże uchwały Rady Powiatu. 3.2.2 Ustawa o samorządzie powiatowym Powiat Koszaliński jest samorządową osobą prawną, działającą na podstawie Ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r.( Dz.U. 1998 nr 91 poz. 578 ze zm.) Zgodnie z Art. 4. 1. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym. Do zadań tych- w kontekście strategii należą m.in. sprawy z zakresu: transportu zbiorowego i dróg publicznych, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 3.2.3 Ustawa o finansach publicznych Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz.U . 2009 Nr 157 poz. 1240) jest podstawowym aktem prawnym regulującym zasady funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie gospodarki finansowej. Zgodnie z art. 44 Ustawy, wydatki publiczne mogą być ponoszone na cele i w wysokościach ustalonych w:  ustawie budżetowej,  uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego,  planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych. Wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad: uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów oraz optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów. 3.2.4 Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) W dniu 28 marca 2014 r. 19. gmin z terenu powiatu kołobrzeskiego, białogardzkiego oraz koszalińskiego i miasto Koszalin podpisało porozumienie międzygminne, którego celem było udokumentowanie chęci współpracy jednostek samorządu terytorialnego służącej realizacji ZIT. Z terenu powiatu koszalińskiego porozumienie podpisały: Gmina Będzino, Gmina Biesiekierz, , Gmina Manowo, Gmina Mielno, Gmina i Miasto Polanów, Gmina i Miasto Sianów, Gmina Świeszyno. Konsekwencją dalszych działań było utworzenie „Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego”, która powstała w listopadzie 2014 r. Strategia jest wciąż uzgadniana i nie stanowi wiążącego dokumentu.

str. 20 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Partnerstwo ZIT posiada ustalony budżet wynoszący po stronie dotacji 40 mln euro. Strategia ma również celowe działanie dotacyjne dla projektów drogowych. 3.2.5 Droga S6 i S11 W latach 2015 – 2019 Powiat Koszaliński czeka jedno z największych inwestycji drogowych, realizowanych na terenie gminy. Budowę drogi ekspresowej S6 oraz S11 Droga krajowa nr 6 jest najważniejszą trasą drogową Pomorza i należy do najważniejszych ogniw krajowego systemu komunikacyjnego. Łączy największe miasta Polski Północnej: Szczecin, Gdańsk, Gdynię, Słupsk, Koszalin. Stanowi połączenie drogowe polskich portów morskich, od Świnoujścia i Szczecina, do portów Trójmiasta. Od niej odchodzą na północ drogi obsługujące tereny turystyczne. Stanowi ona także część korytarza transportowego, łączącego obwód Kaliningradzki z Europą Zachodnią oraz połączenie na Litwę – do Kowna i Wilna. 3.2.5.1 Odcinek Ustronie Morskie – Koszalin Droga ekspresowa S6 na odcinku o długości 24,2 km od węzła Ustronie Morskie (bez węzła) do początku obwodnicy Koszalina i Sianowa wybudowana będzie w przekroju dwujezdniowym, po 2 pasy ruchu na każdej jezdni. Dostępność do drogi będzie jedynie na węzłach drogowych, natomiast ruch lokalny będzie się odbywać za pomocą dróg zbiorczych oraz bezkolizyjnych przejazdów drogowych z jednej strony drogi na drugą (bez połączenia z droga ekspresowa). Nowa droga przecina gminę Biesiekierz i prowadzi na całym odcinku w nowym śladzie, kończąc się na początku obwodnicy Koszalina i Sianowa (tzw. odcinek czwarty).

Rysunek 2 Odcinek Ustronie Morskie – Koszalin

Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad 3.2.5.2 Obwodnica Koszalina i Sianowa Obwodnica Koszalina i Sianowa na S-6 wraz z odcinkiem S-11 od węzła „Koszalin” do węzła „Bielice” przebiegać będzie w całości po nowym śladzie i bez wykorzystania istniejącego układu drogowego. Obwodnica omija Koszalin i Sianów od północy.

str. 21 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

W ramach inwestycji powstanie również odcinek drogi S11 od istniejącej DK nr 6 (węzeł Koszalin Zachód) do obwodnicy Koszalina i Sianowa (węzeł Bielice). Włączenie w istniejącą DK nr 6 będzie zlokalizowane w rejonie miejscowości Karnieszewice.

Rysunek 3 Obwodnica Koszalina i Sianowa

Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad 3.2.5.3 S11 Koszalin - Obwodnica Szczecinka Droga S-11 połączy środkowe wybrzeże Bałtyku z Górnym Śląskiem. Odcinek od Koszalina do Szczecinka będzie zaczynał się na węźle Koszalin z drogą ekspresową S6, natomiast kończyła na włączeniu w projektowaną obwodnicę Szczecinka.

Rysunek 4 S11 Koszalin - Obwodnica Szczecinka

Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Wskazane wyżej inwestycje stanowią bardzo ważne rozwiązania komunikacyjne dla kraju, regionu oraz skomunikowanych gmin. Zgodnie z raportem „Klimat inwestycyjny w Polsce” z badania zrealizowanego przez TNS Pentor na zlecenie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, potencjalni inwestorzy bardzo wysoko oceniają kryterium „Stan infrastruktury”, plasując na piątym miejscu przy 19 kryteriach łącznie. Inwestycje drogowe o tak znacznym zasięgu i budżecie mogą wywołać wpływ na lokalną gospodarkę. Zgodnie jednakże z wnioskami zawartymi w opracowaniu Wpływ budowy autostrad i dróg ekspresowych na rozwój społeczno-gospodarczy i terytorialny Polski,

str. 22 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------wykonanym przez Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, autostrady i drogi ekspresowe w skali kraju dają dużą wartość dodaną i pozytywne efekty sieciowe, jednak w skali lokalnej są jedynie warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym do szybkiego rozwoju gmin i powiatów. Na poziomie lokalnym, gdzie oczekiwania związane z rozbudową infrastruktury są szczególnie wysokie, mógł wystąpić tzw. efekt korytarza. Zdecydowanie mniejszy niż oczekiwano był również tzw. efekt popytowy związany z samym okresem przeprowadzenia inwestycji (brak większej aktywizacji lokalnych przedsiębiorców, zarówno w charakterze podwykonawców, jak i w ramach szeroko pojętej działalności usługowej), a wydłużenie prac inwestycyjnych na wielu odcinkach spowodowało znaczące utrudnienia w ruchu lokalnym. W związku z powyższym należy podjąć działania mające na celu wykorzystanie potencjału, jaki niesie za sobą zarówno proces inwestycyjny, jak i nowy układ komunikacyjny. 3.2.5.4 Efekt korytarza Negatywne aspekty inwestycji o tak znacznym zakresie potwierdza występowanie tzw. efektu korytarza. Efekt ten charakteryzuje zjawiska rozpatrywane na trzech poziomach9:

 Poziom regionalny związany z brakiem możliwości wykorzystywania przez gospodarki lokalnych pozytywnych efektów ekonomicznych wywołanych inwestycją. Istnienie takiego efektu wiąże się najczęściej z dużymi odstępami pomiędzy węzłami na autostradach i drogach ekspresowych. Problem może być także pojmowany jeszcze szerzej, gdy przyjmujemy, że samo istnienie nowoczesnej drogi między dwoma dużymi ośrodkami skutkuje wzmacnianiem tych ostatnich przy jednoczesnym wymywaniu zasobów z obszaru pomiędzy nimi.  Poziom lokalny związany z samym istnieniem drogi w terenie, w tym przede wszystkim w trudnościach w sprawnej komunikacji pomiędzy rozdzielonymi obszarami. O wystąpieniu efektu decydują w tym wypadku nie tyle węzły drogowe, co przede wszystkim liczba i rozmieszczenie infrastruktury prostopadłej (drogi, kładki dla pieszych itd.). Ewentualne problemy tego typu ujawniają się od razu wraz z powstaniem trasy, a nawet jeszcze w trakcie jej budowy.  Poziom dostępu (realnego, ale także wizualnego) do poszczególnych obiektów i nieruchomości położonych w bezpośrednim sąsiedztwie trasy. Ewentualne problemy wiążą się w tym wypadku z konkretnymi rozwiązaniami technicznymi, w tym przede wszystkim z budową ekranów akustycznych oraz dróg dojazdowych do posesji.

9 „Wpływ budowy autostrad i dróg ekspresowych na rozwój społeczno-gospodarczy i terytorialny Polski”; Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego; Warszawa; Sierpień 2013

str. 23 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

W związku z istniejącymi zagrożeniami należy dokonać wszelkich starań, by ich skutki minimalizować. Zgodnie z zaleceniami autorów opracowania, szeregu problemów można uniknąć poprzez współdziałanie na etapie projektowania (w tym przypadku nie znajduje to zastosowania) oraz sprawną komunikację z inwestorem, w tym skuteczną politykę informacyjną inwestora, kierowaną do społeczności lokalnej.

4 Strategia 4.1 Wizja Wizja rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 – 2020 stanowi opis pożądanego stanu w perspektywie 2020 roku. Określa stan docelowy, do którego dążyć będzie Powiat Koszaliński, wykorzystując przy tym dotychczasowe doświadczenie, mechanizmy finansowe oraz nowe możliwości płynące z programów dotacyjnych. Powiat Koszaliński bez zaległości rozwojowych infrastruktury drogowej i mostowej. Lider w zakresie zarządzania drogami, wyznaczający nowe standardy, w tym zarządcze, organizacyjne i technologiczne. Aktywny lider i partner innowacyjnych projektów w zakresie rozwoju metod, technologii i finansowania projektów drogowych. 5 Priorytety rozwoju Priorytet 1. Budowa, przebudowa i remont dróg Działanie 1.1. Poprawa stanu jakości dróg powiatowych. Zarząd Dróg w Koszalinie posiada w trwałym zarządzie ponad 490 km dróg powiatowych, ponad 630 ha gruntów pod drogami i pasami drogowymi oraz utrzymuje 18 obiektów mostowych znajdujących się w ciągu dróg powiatowych. Spośród wszystkich dróg 303,92 km. stanowią drogi poziomu ostrzegawczego oraz krytycznego, tzn., wymagającego natychmiastowej interwencji. Zaledwie 42,52 km. dróg posiadają kategorię stanu pożądanego. Ze względu na ograniczone środki finansowe na inwestycje drogowe i mostowe w powiecie koszalińskim przyjmuje się kryteria wyboru projektów inwestycyjnych opartych na podejściu efektywnościowym (w tym licząc efekty społeczne) służącym zachowanie spójności i stosowanymi m.in. w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, tj. preferuje się projekty: - Zapewniające dostęp do sieci drogowej większej liczbie mieszkańców miejscowości, na obszarze których jest realizowana operacja lub których prowadzi droga. - Prowadzone na drogach istotnych dla społeczności ze względu na lokalizację ważnych obiektów i instytucji. - Upowszechniające dostęp do nowych technologii i systemów informacyjno – komunikacyjnych (poprzez m.in. powiązanie operacji z inwestycjami dotyczącymi tworzenia pasywnej infrastruktury szerokopasmowej lub lokalizacji operacji na obszarze funkcjonującej sieci szkieletowej).

str. 24 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Działanie 1.2. Przebudowa co najmniej 15 km dróg powiatowych rocznie, z doprowadzeniem do kategorii A, B wg SOSN. W roku 2015 Powiat Koszaliński zrealizował projekt pn: „Doposażenie PZD w Koszalinie w maszyny i sprzęt przeznaczony do remontu dróg powiatowych”, który był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. W ramach projektu zostały zakupione urządzenia: remonter połaciowy (zestaw do naprawy nawierzchni drogowych), układarka nawierzchni cienkowarstwowych, koparka, walec ogumiony, dwa samochody ciężarowe, cysterna na emulsję, frezarka do pni, ciągnik, podnośnik, płyta dynamiczna, niwelator, rębak do gałęzi na łączną kwotę 5.131.794,76 zł. Realizatorem i operatorem projektu był Powiatowy Zarząd Dróg w Koszalinie. Dzięki zakupionemu sprzętowi i wdrożeniu nowych technologii, jako wskaźnik rezultatu Powiatowy Zarząd Dróg zobowiązał się do przebudowy co najmniej 15 km dróg powiatowych rocznie. W ten sposób wyraźnie zwiększy się długość dróg klasy A (stan bardzo dobry wg Systemu Oceny Stanu Nawierzchni) lub B (stan dobry wg klasyfikacji SOSN), zmniejszając tym samym liczbę dróg wymagających natychmiastowej naprawy. Działanie 1.3. Pozyskiwanie środków na remonty i inwestycje drogowe z programów celowych oraz programów ochrony środowiska. Ze względu na ograniczone środki finansowe własne na inwestycje drogowe i mostowe w powiecie koszalińskim należy zintensyfikować i możliwie najefektywniej wykorzystać dostępne środki w ramach Programów Operacyjnych unijnej perspektywy finansowej na lata 2014 – 2020 oraz programy krajowe, w szczególności: - Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014–2020 (PROW) - Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych - Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016-2019 W związku z komplementarnością inwestycji drogowych z działaniami na rzecz ochrony środowiska, jak również stosowaniem nowych technologii w procesach inwestycyjnych, możliwie jest także sięganie po środki celowe w tych obszarów. Priorytet 2. Współpraca na rzecz rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Działanie 2.1. Członkostwo w organizacjach i partnerstwach działających w obszarze drogownictwa. Powiat Koszaliński obecnie jest członkiem organizacji pozarządowych i konwentu, których główna tematyka dotyczy inwestycji drogowych. Należą do nich:

str. 25 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

- Stowarzyszenie na rzecz budowy drogi ekspresowej S 11 utworzone 31 sierpnia 2006r. Głównym celem powołania Stowarzyszenia było zainicjowanie, propagowanie, przygotowanie i realizacja na terenie zrzeszonych w Stowarzyszeniu gmin, powiatów i województw, wszelkich przedsięwzięć mających na celu budowę drogi ekspresowej S 11, koordynowanie współpracy pomiędzy zainteresowanymi jednostkami samorządu terytorialnego na rzecz budowy drogi ekspresowej S11 oraz reprezentowanie interesów zrzeszonych samorządów w tej sprawie na forum ogólnopaństwowym i międzynarodowym. Powiat Koszaliński należy do Stowarzyszenia od 31 sierpnia 2006r., na mocy Uchwały nr XXVI/308/06 Rady Powiatu w Koszalinie z dnia 31 sierpnia 2006 roku w sprawie utworzenia Stowarzyszenia Gmin, Powiatów i Województw „Droga S-11” i Uchwały nr 67/07 Zarządu Powiatu w Koszalinie z dnia 18 lipca 2007 roku w sprawie wyznaczenia przedstawiciela Powiatu w organach Stowarzyszenia Gmin, Powiatów i Województw „Droga S-11” - Stowarzyszenie Samorządowe S6 powstało 21 listopada 2013 r. Głównym celem jego członków jest współdziałanie w zakresie promowania idei budowy drogi ekspresowej S6, wspieranie przygotowania i realizacji związanej z budową tej drogi oraz współpraca w zakresie wykorzystania potencjału gospodarczego i społecznego terenów przyległych do drogi ekspresowej S6, jej węzłów komunikacyjnych i dróg dojazdowych, w tym także po zakończeniu budowy drogi - dla spójności strefy Korytarza Północnego , którego jest osią. Powiat Koszaliński należy do Stowarzyszenia od 31 października 2014 r., na mocy Uchwały Rady Powiatu w Koszalinie z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie wyrażenia zgody na przystąpienie Powiatu Koszalińskiego do stowarzyszenia pn. "Stowarzyszenie Samorządowe S6" i Uchwały Zarządu Stowarzyszenia S6 z dnia 31 października 2014 r. w sprawie przyjęcia Powiatu Koszalińskiego w poczet Członków Zwyczajnych Stowarzyszenia Samorządowego S6. - Powiaty Koszaliński jest również członkiem Konwentu Powiatów Województwa Zachodniopomorskiego z siedzibą w Szczecinku. Konwent w bieżącej perspektywie finansowej odgrywa istotną rolę ustalając koncepcję rozwoju dróg powiatowych stanowiąca część planu inwestycji transportowych Województwa Zachodniopomorskiego stanowiących z klei podstawę i obszar interwencji (finansowania) powiatowych projektów drogowych w ramach Działania 5.4 Budowa i przebudowa dróg powiatowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014-2020 Działanie 2.2. Współpraca z organizacjami działającymi w obszarze drogownictwa. Powiatowy Zarząd Dróg z sukcesem współpracował z wiodącą organizacją pozarządowa obszaru drogownictwa, jaką jest Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej. SITK RP jest organizacją naukowo - techniczną o celach niezarobkowych, działającą na rzecz transportu. Koszaliński Oddział Stowarzyszenia powstał w 1952 roku a jego członkami są wyłącznie drogowcy z dawnego terenu DODP Koszalin.

str. 26 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Udział i współorganizacja corocznych konferencji naukowych jest doskonałym sposobem na poznawanie technologii i nawiązywanie partnerstw projektowych.

Działanie 2.3. Budowanie partnerskich powiązań z sektorem publicznym, naukowym, społecznym oraz prywatnym. W latach 2009 – 2015 Powiat Koszaliński był stroną 28 porozumień w sprawie wspólnej realizacji zadań inwestycyjnego polegających na przebudowie i remoncie dróg powiatowych i gminnych, w tym w latach: 2009 – 4 porozumienia, 2010 - 4, 2011 - 4, 2012 - 7, 2013 - 6, 2015 - 3 oraz w podziale na gminy z Gminą Sianów – 11 porozumień, Gminą Biesiekierz – 6, Gminą Polanów – 3, Gminą Mielno – 4, Gminą Manowo – 3, Gminą Świeszyno – 1. Partnerstwa te przynosiły wymierne korzyści- zarówno w zakresie pozyskiwania środków na realizację zadań, ale również usprawnień organizacyjnych, integracji środowisk branżowych oraz poprawę wizerunku partnerskich samorządów wśród mieszkańców. Priorytet 3. Poszukiwanie i wdrażanie nowych technologii remontów i inwestycji drogowych Działanie 3.1. Rozwój technologii SLURRY SEAL W roku 2015 Powiat Koszaliński zrealizował projekt pn: „Doposażenie PZD w Koszalinie w maszyny i sprzęt przeznaczony do remontu dróg powiatowych”, który był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. W ramach projektu zostały zakupione urządzenia służące stosowaniu efektywnych metod remontów w tym w technologii Układania nawierzchni cienkowarstwowych SLURRY SEAL. Jest to technologia szybka i wydajna, a ze względu na fakt kładzenia nawierzchni niemal na zimno z błyskawicznym skróceniem czasu oddania do użytku po remoncie nazywana technologią „zielonego asfaltu”. W ramach bieżącego działania, Powiat Koszaliński planuje nawiązanie trwałej współpracy na gruncie technologicznym, badawczym i wdrożeniowym z sektorem naukowym i prywatnym. Wybrane w trybie konkursowym podmioty zobowiążą się do: - Udzielenia pisemnego patronatu Powiatowemu Zarządowi Dróg w Koszalinie (PZD), jako jednostce rozwijającej technologię Slurry Seal z zachowaniem standardów jakościowych wykonania i stosowanych materiałów, - wyrażenia zgody na posługiwanie się patronatem na każdym etapie inwestycji, począwszy od pozyskania środków na jej realizację, jak również w celach marketingowych i promocyjnych, - opracowania oraz doraźnego weryfikowanie standardów w zakresie stosowanych materiałów oraz wykonania remontów w technologii Slurry Seal przez pracowników PZD,

str. 27 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

- udostępnienia PZD materiałów i informacji w zakresie technologii Slurry Seal w szczególności jej właściwości proekologicznych i wszelkich ulepszeniach, - udostępnienia PZD materiałów i informacji o przedsiębiorstwach, w tym w wersji edytowalnej, w celach dalszego ich wykorzystania, - promowania PZD w związku z przedmiotem porozumienia o współpracy za pomocą własnych narzędzi promocyjnych, - udzielenia PZD usług doradczych w zakresie planowanej / realizowanej inwestycji lub udostępnienia własnych materiałów i wyników badań- o ile nie stanowią tajemnicy handlowej, pomocnych przy realizacji inwestycji, - podjęcia działań na rzecz prowadzenia dalszych badań proekologicznych właściwości technologii, - udziału w zorganizowanych przez PZD imprezach, poświęconych w całości technologii oraz inwestycji zrealizowanych w technologii Slurry Seal, - przekazywania PZD wszelkich informacji dotyczących unowocześniania, usprawniania lub innego rozwijania mającego wpływ na parametry końcowe nawierzchni wykonanej w technologii Slurry Seal, - przekazywania PZD informacji o targach lub konferencjach poświęconych tematyce Slurry Seal lub rozwijanych / wdrażanych przez Partnera innych innowacji i technologii drogowych. Powiatowy Zarząd Dróg zobowiąże się do: - Promowanie zastosowanej technologii oraz jej dostawcę na możliwie szerokim polu, ze stosowaniem znaków graficznych partnerów, - udostępnianie dobrych praktyk w zakresie planowania, projektowania, finansowania oraz wykonania remontów dróg w technologii Slurry Seal innym zainteresowanym podmiotom, w szczególności samorządom, - organizacji lub współorganizacji tematycznych imprez, spotkań, konferencji oraz pokazów w terenie w całości poświęconych technologii Slurry Seal, - w przypadku pozyskania na inwestycje lub remonty w technologii Slurry Seal środków celowych, przekazania kompletnego wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami, w tym opisem technologii, obliczeniami efektu ekologicznego i montażem finansowym, jako model do stosowania przez inne podmioty, w szczególności samorządy, - promowanie podmiotów, jako partnerów w realizacji krajowej i europejskiej strategii zrównoważonego rozwoju oraz firm odpowiedzialnych społecznie. Treści udostępniane wg powyższego zobowiązania ustalone będą w każdym przypadku z działem promocji / marketingu partnerów porozumienia, - przekazywania wszelkich informacji publikowanych we własnym zakresie, na zlecenie lub ukazujących się w mediach, a związanych z powiatowymi inwestycjami i remontami, realizowanymi w technologii Slurry Seal, - przekazywania partnerowi porozumienia rocznej dokumentacji sprawozdawczej polegającej na zestawieniu ilości dróg wyremontowanych w technologii Slurry Seal, - podjęcia prób pozyskania środków bezzwrotnych na projekt o tematyce proekologicznej lub proinnowacyjnej, związanej z technologią Slurry Seal lub jej wpływem na środowisko naturalne,

str. 28 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

- w przypadku podjęcia współpracy na polu badawczym, Powiat zaoferuje wszelką współpracę i dostępność terenu inwestycji / remontów, w celu jak pozyskania danych w terenie, w sposób możliwie efektywny i rzetelny. Działanie 3.2. Rozwój technologii towarzyszących inwestycjom drogowym, chroniących środowisko naturalne. Drogowe działania inwestycyjne mogą być prowadzone w sposób celowy lub komplementarny z użyciem technologii służących ochronie środowiska naturalnego. Dzięki takiemu podejściu Powiat przyczyni się do realizacji Strategii Europa 2020, jak również otworzy potencjalnie nowe źródło finansowania. Do nowych i przyjaznych środowisku technologii należą m.in.: - Nawierzchnie długowieczne. W Polsce pierwsze badania i prace nad nawierzchnią długowieczną przeprowadzono w 2008 roku w ramach unijnego programu badawczego SPENS (6. PR UE). W jego realizacji ze strony polskiej uczestniczył Instytut Badawczy Dróg i Mostów oraz współpracowała Jednostka badawczo- rozwojowa TPA koncernu STRABAG. Szacunki wskazują, że w przypadku nawierzchni długowiecznych koszt porównywany jako stosunek przejazdu miliona osi standardowych stanowi 1/3 kosztów ponoszonych na tradycyjnych nawierzchniach. Ponadto stwierdzono, że początkowo ponoszone nakłady inwestycyjne i remontowe są wyższe dla nawierzchni długowiecznych, ale z czasem spadają, sięgając 33. procent środków jakie wydatkowane są odnowy i utrzymanie dróg budowanych w tradycyjnych technologiach. - Lepiszcza gumowo-asfaltowe. W latach 2011–2013 firma Polski Asfalt, przy współpracy ze Strabag, Politechniką Warszawską – Wydział Inżynierii Lądowej, TPA – Instytutem Badań Technicznych zrealizowała projekt badawczy pt. „Opracowanie i wdrożenie innowacyjnej, przyjaznej środowisku technologii modyfikacji asfaltów drogowych gumą”. W wyniku realizacji potwierdzono efektywność lepiszczy, w tym: polepszone właściwości przeciwpoślizgowe, zwiększoną odporność warstw nawierzchni na starzenie, zwiększona trwałość (odporność na działanie czynników klimatycznych), zwiększoną odporność na spękania odbite i niskotemperaturowe, polepszoną odporność na koleinowanie, zwiększoną trwałość zmęczeniowa, mniejszą hałaśliwość nawierzchni, mniejsze koszty eksploatacji nawierzchni drogowej. - Technologia kostki brukowej z warstwą wierzchnią z aktywnego cementu fotokatalitycznego. Usuwanie szkodliwych związków z powietrza to efekt właściwości cementu TioCem®, a ściślej, zawartego w jego składzie nanokrystalicznego ditlenku

tytanu TiO2. Zastosowanie cementu TioCem® pozwala zredukować szkodliwe tlenki azotu NOx na drodze procesów fotochemicznych i utlenienia do nieszkodliwych jonów - azotanowych NO3 . Wyniki pomiarów wykonanych w laboratorium Heidelberg Technology Center w Leimen wykazały średni spadek koncentracji tlenków NOx

str. 29 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

w powietrzu do 45%. Pod wpływem fotokatalizy rozpadowi ulega dodatkowo szeroki zakres związków nieorganicznych i organicznych. Technologia ta może być stosowana do budowy ciągów pieszo jezdnych lub chodników. - Plastikowe drogi. Holenderska grupa VolkerWessels opracowuje technologię modułowych dróg plastikowych, produkowanych z materiału pozyskiwanego z recyklingu. Wg badań drogi te mogą być: trzykrotnie trwalsze, posiadać znacznie większy zakres temperatur od -40C do +80C, są bardziej odporne na pękanie pod wpływem ciężaru pojazdów i pogody, cechują się szybką technologią układania i montażu wszelkich rur czy kabli dzięki pustym przestrzeniom, są odporne na korozję chemiczną.

Rysunek 5 Grafika przedstawiająca moduły i przekrój drogi z plastiku

źródło http://en.volkerwessels.com/en/projects/detail/plasticroad Z grupą VolkerWessels trwa obecnie korespondencja w sprawie nawiązania współpracy. Działanie 3.3. Rozwój zasobów ludzkich Powiatowego Zarządu Dróg. W związku z podejmowanymi działaniami z zakresu stosowania nowych technologii i poszukiwania nowych form współpracy i finansowania inwestycyjnych projektów drogowych i mostowych, niezbędne jest stałe inwestowanie w zasoby ludzkie- zarówno na poziomie wykonawstwa, jak również na poziomie decyzyjnym, prawnym i finansowym. Priorytet 4. Działania promocyjne i informacyjne Działanie 4.1. Opracowanie systemu gromadzenia, analiz i publikacji danych z zakresu realizacji strategii. Działanie 4.2. Prowadzenie kampanii wizerunkowej Powiatu Koszalińskiego z zakresu rozwoju infrastruktury drogowej wśród społeczności lokalnej. Działanie 4.3. Prowadzenie kampanii edukacyjnej z zakresu bezpieczeństwa na drogach. W związku z planowanym podejmowanie działań mających na celu poprawę wizerunku Powiatu Koszalińskiego, jako samorządu prowadzącego intensywną i efektywną politykę inwestycyjną w obszarze dróg, jak również poszukująca nowych rozwiązań, konieczne jest gromadzenie danych z działalności Powiatowego Zarządu Dróg, w szczególności

str. 30 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------danych ilościowych i finansowych, możliwych do analizowania i prezentowani różnym podmiotom, w tym partnerom projektowym i mieszkańcom. Obecna forma gromadzenia danych nie pozwala na tworzenie statystyk i celowych materiałów informacyjno – promocyjnych.

Tabela 5 Tabelaryczne zestawienie priorytetów i działań w ramach Strategii

Priorytet Działanie Działanie 1.1. Poprawa stanu jakości dróg powiatowych. Działanie 1.2. Przebudowa co najmniej 15 km dróg Priorytet 1. Budowa, powiatowych rocznie, z doprowadzeniem do kategorii A, B przebudowa i remont wg SOSN. dróg Działanie 1.3. Pozyskiwanie środków na remonty i inwestycje drogowe z programów celowych oraz programów ochrony środowiska. Działanie 2.1. Członkostwo w organizacjach i partnerstwach Priorytet 2. Współpraca działających w obszarze drogownictwa. na rzecz rozwoju Działanie 2.2. Współpraca z organizacjami działającymi infrastruktury drogowej i w obszarze drogownictwa. mostowej Działanie 2.3. Budowanie partnerskich powiązań z sektorem publicznym, naukowym, społecznym oraz prywatnym. Działanie 3.1. Rozwój technologii SLURRY SEAL Priorytet 3.

Poszukiwanie i Działanie 3.2. Rozwój technologii towarzyszących wdrażanie nowych inwestycjom drogowym, chroniących środowisko naturalne. technologii remontów i Działanie 3.3. Rozwój zasobów ludzkich Powiatowego inwestycji drogowych. Zarządu Dróg. Działanie 4.1. Opracowanie systemu gromadzenia, analiz i publikacji danych z zakresu realizacji strategii. Priorytet 4. Działania Działanie 4.2. Prowadzenie kampanii wizerunkowej Powiatu promocyjne i Koszalińskiego z zakresu rozwoju infrastruktury drogowej informacyjne . wśród społeczności lokalnej. Działanie 4.3. Prowadzenie kampanii edukacyjnej z zakresu bezpieczeństwa na drogach.

str. 31 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

str. 32 5.1 Plan finansowy Rysunek 6 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 1/3

Załącznik nr 2

Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 układ wg przedsięwzięć/programów/projektów/zadań Okres realizacji (w Klasyfikacja wierszu Jednostka W ydatki poniesione Lata Nazwa i cel program/umowa) budżetowa Łączne nakłady finansowe Limit zobowiązań odpowiedzialna w latach poprzednich Od Do Dział Rozdz. 2016 2017 2018 2019 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Przedsięwzięcia ogółem 25 696 506,17 1 964 529,28 8 947 302,89 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 23 731 976,89 – wydatki bieżące 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 3 115 520,38 – wydatki majątkowe 22 298 169,53 1 681 713,02 5 831 782,51 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 20 616 456,51 1) programy, projekty lub zadania (razem) 25 696 506,17 1 964 529,28 8 947 302,89 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 23 731 976,89 – wydatki bieżące 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 3 115 520,38 – wydatki majątkowe 22 298 169,53 1 681 713,02 5 831 782,51 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 20 616 456,51 a) programy, projekty lub zadania związane z programami realizowanymi z udziałem środków, 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 3 115 520,38 – wydatki bieżące 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 3 115 520,38 – wydatki majątkowe 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Projekt 1 - Zwalczamy nowotwory - program Starostwo profilaktyki nowotworowej w powiecie Powiatowe 2014 2016 x 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 3 115 520,38 koszalińskim wdatki bieżące 851 85195 3 398 336,64 282 816,26 3 115 520,38 0,00 0,00 0,00 b) programy, projekty lub zadania związane z umowami partnerstwa publiczno-prywatnego 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 –(razem) wydatki bieżące 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 – wydatki majątkowe 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 program 1 ogółem x - wyszczególnienie wydatków na program wg klasyfikacji budżetowej program 2 ogółem x - wyszczególnienie wydatków na program wg klasyfikacji budżetowej

Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Rysunek 7 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 2/3

c) programy, projekty lub zadania pozostałe (inne niż wymienione w lit. a i b (razem) 22 298 169,53 1 681 713,02 5 831 782,51 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 20 616 456,51 – wydatki bieżące 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 – wydatki majątkowe 22 298 169,53 1 681 713,02 5 831 782,51 7 084 674,00 3 600 000,00 4 100 000,00 20 616 456,51 zadanie 1 - Przebudowa i remont dróg powiatowych nr 3518Z M ączno-Popowo, nr Powiatowy Zarząd 2015 2016 x 3 040 000,00 40 000,00 3 000 000,00 0,00 0,00 0,00 3 000 000,00 3523Z Popowo-Parnowo-Laski-Dunowo oraz nr Dróg w Koszalinie 3529Z na odcinku Dunowo-Niedalino wydatki majątkowe 600 60014 3 040 000,00 40 000,00 3 000 000,00 0,00 0,00 0,00 zadanie 2 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd powiatowej nr 3550Z Domachowo-Bukowo- Dróg w Koszalinie 2015 2017 x 6 015 000,00 15 000,00 2 000 000,00 4 000 000,00 0,00 0,00 6 000 000,00 Jacinki wydatki majątkowe 600 60014 6 015 000,00 15 000,00 2 000 000,00 4 000 000,00 0,00 0,00 zadanie 3 - Budowa odwodnienia wraz z Powiatowy Zarząd budową i remontem infrastruktury drogowej w Dróg w Koszalinie 2015 2017 x 801 000,00 101 000,00 350 000,00 350 000,00 0,00 0,00 700 000,00 m. Kotłowo wydatki majątkowe 600 60014 801 000,00 101 000,00 350 000,00 350 000,00 0,00 0,00 Zadanie 4 - Przebudowa, termomodernizacja i zmiana sposobu użytkowania pomieszczeń w Starostwo budynku Powiatu Koszalińskiego wraz z Powiatowe w 2013 2018 x 2 513 474,48 213 474,48 300 000,00 1 000 000,00 1 000 000,00 0,00 2 300 000,00 niezbędną infrastrukturą techniczną - ul. Koszalinie Andersa 32 wydatki majątkowe 750 75020 2 513 474,48 213 474,48 300 000,00 1 000 000,00 1 000 000,00 0,00 0,00 zadanie 5 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd powiatowej nr 3501Z Świelino-Dargiń- Dróg w Koszalinie 2016 2017 x 1 025 000,00 0,00 100 000,00 925 000,00 0,00 0,00 1 025 000,00 Grzybnica z włączeniem do DK11-etap I wydatki majątkowe 600 60014 1 025 000,00 0,00 100 000,00 925 000,00 0,00 0,00 zadanie 6 - Budowa instalacji sanitarnej Cetuń- Starostwo Powiatowe w 2016 2017 x 581 782,51 0,00 81 782,51 500 000,00 0,00 0,00 581 782,51 Rosocha-Polanów (etap "Cetuń") Koszalinie wydatki majątkowe 852 85202 581 782,51 0,00 81 782,51 500 000,00 0,00 0,00 zadanie 7 - Przebudowa drogi powiatowej nr Powiatowy Zarząd 3514Z Borkowice-Dobrzyca-Dobre, na odcinku Dróg w Koszalinie 2011 2019 x 1 529 777,00 29 777,00 0,00 0,00 0,00 1 500 000,00 1 500 000,00 od m. Popowo-Dobre wydatki majątkowe 600 60014 1 529 777,00 29 777,00 0,00 0,00 0,00 1 500 000,00 zadanie 8 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd powiatowej nr 3536Z Kurozwęcz-Dargiń- Dróg w Koszalinie 2017 2019 x 2 100 000,00 0,00 0,00 100 000,00 1 000 000,00 1 000 000,00 2 100 000,00 Dobrociechy wydatki majątkowe 600 60014 2 100 000,00 0,00 0,00 100 000,00 1 000 000,00 1 000 000,00 Powiatowy Zarząd zadanie 9 - usunięte Dróg w Koszalinie x 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 wydatki majątkowe 600 60014 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Powiatowy Zarząd zadanie 10 - usunięte Dróg w Koszalinie x 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 wydatki majątkowe 600 60014 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 zadanie 11 - Przebudowa i remont drogi powiatowej nr 3504Z na odcinku od Powiatowy Zarząd Dróg w Koszalinie/Starostwo 2012 2019 x 4 282 461,54 1 282 461,54 0,00 0,00 1 500 000,00 1 500 000,00 3 000 000,00 skrzyżowania z drogą nr 3506Z do Gąsek oraz Powiatowe w Koszalinie do m. Sarbinowo wydatki majątkowe 600 60014 4 282 461,54 1 282 461,54 0,00 0,00 1 500 000,00 1 500 000,00 zadanie 12 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd powiatowej nr 3504Z - ul. Lechitów i ul. Dróg w Koszalinie 2018 2018 x 100 000,00 0,00 0,00 0,00 100 000,00 0,00 100 000,00 Chrobrego w m. M ielno wydatki majątkowe 600 60014 100 000,00 0,00 0,00 0,00 100 000,00 0,00 zadanie 13 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd powiatowej nr 3562Z na odcinku Wyszebórz- Dróg w Koszalinie 2019 2019 x 100 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 100 000,00 100 000,00 Policko wydatki majątkowe 600 60014 100 000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 100 000,00

zadanie 14 - Przebudowa i remont drogi Powiatowy Zarząd 2016 2017 x 209 674,00 0,00 0,00 209 674,00 0,00 0,00 209 674,00 powiatowej nr 3551Z w Sierakowie Sławieńskim Dróg w Koszalinie

str. 34 Strategia rozwoju infrastruktury drogowej i mostowej Powiatu Koszalińskiego na lata 2016 - 2020 ------

Rysunek 8 Wykaz przedsięwzięć do WPF na lata 2016–2019 - część. 3/3

wydatki majątkowe 600 60014 209 674,00 0,00 0,00 209 674,00 0,00 0,00 2) umowy, których realizacja w roku budżetowym i w latach następnych jest niezbędna dla zapewnienia ciągłości 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 działania jednostki i których płatności przypadają w okresie dłuższym niż rok (razem) 1)

– wydatki bieżące 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 – wydatki majątkowe 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 umow a 1 ogółem x - w yszczególnienie w ydatków na program w g klasyfikacji budżetow ej umow a 2 ogółem x - w yszczególnienie w ydatków na program w g klasyfikacji budżetow ej 3) gwarancje i poręczenia udzielane przez jednostki samorządu terytorialnego (razem) – wydatki bieżące umow a 1 ogółem x - w yszczególnienie w ydatków na program w g klasyfikacji budżetow ej umow a 2 ogółem x - w yszczególnienie w ydatków na program w g klasyfikacji budżetow ej 1) tego rodzaju umowy zawierane są np. na dostawę energii elektrycznej i cieplnej, dostarczanie wody, odbiór ścieków itd.

str. 35