I SŁAWOSZYNO N (1070)
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
P A Ń STWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY P A Ń STWOWY INSTYTUT BADAWCZY OPRACOWANIE ZAMÓWIONE PRZEZ MINISTRA Ś R O D O W I S K A OBJA ŚNIENIA DO MAPY GEO ŚRODOWISKOWEJ POLSKI 1:50 000 Arkusz SŁAWOSZYNO (5) i SŁAWOSZYNO N (1070) Warszawa 2009 Autorzy: ElŜbieta Gawlikowska*, Krzysztof Seifert*, Izabela Bojakowska*, Anna Pasieczna*, Paweł Kwecko*, Hanna Tomassi-Morawiec*, Anna W ąsowicz**, Jerzy Król** Główny koordynator MG śP: Małgorzata Sikorska-Maykowska* Redaktor regionalny planszy A: Olimpia Kozłowska* Redaktor regionalny planszy B: Olimpia Kozłowska* we współpracy z Joann ą Szyborsk ą-Kaszyck ą* Redaktor tekstu: Joanna Szyborska-Kaszycka* * - Pa ństwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa ** - Przedsi ębiorstwo Geologiczne PROXIMA SA, ul. Wierzbowa 15, 50 056 Wrocław ISBN ................................................ Copyright by PIG and M Ś, Warszawa 2009 Spis tre ści I. Wst ęp – K. Seifert .................................................................................................................. 3 II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza – K. Seifert .................................................... 3 III. Budowa geologiczna – E. Gawlikowska, K. Seifert ............................................................ 6 IV. Zło Ŝa kopalin – E. Gawlikowska, K. Seifert ....................................................................... 9 1. Ropa naftowa i gaz ziemny ........................................................................................ 9 2. Sól kamienna............................................................................................................ 10 3. Otoczaki i głazy........................................................................................................ 14 4. Naturalne kruszywo piaskowo-Ŝwirowe .................................................................. 14 V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin – E. Gawlikowska, K. Seifert ...................................... 17 VI. Perspektywy i prognozy wyst ępowania kopalin – E. Gawlikowska, K. Seifert ................ 20 VII. Warunki wodne – E. Gawlikowska, K. Seifert ................................................................. 23 1. Wody powierzchniowe............................................................................................. 23 2. Wody podziemne...................................................................................................... 24 VIII. Strefa wybrze Ŝa morskiego – K. Seifert ......................................................................... 27 IX. Geochemia środowiska ..................................................................................................... 27 1. Gleby – A. Pasieczna, P. Kwecko ............................................................................ 27 2. Osady – I. Bojakowska ............................................................................................. 30 3. Pierwiastki promieniotwórcze – H.Tomassi-Morawiec ........................................... 32 X. Składowanie odpadów – A. W ąsowicz, J. Król .................................................................. 34 XI Warunki podło Ŝa budowlanego – E. Gawlikowska ........................................................... 42 XII. Ochrona przyrody i krajobrazu – E. Gawlikowska .......................................................... 43 XIII. Zabytki kultury – K. Seifert ............................................................................................ 51 XIV. Podsumowanie – E. Gawlikowska ................................................................................. 52 XV. Literatura ......................................................................................................................... 53 I. Wst ęp Arkusz Sławoszyno Mapy geo środowiskowej Polski (MG śP) w skali 1:50 000 został wykonany w Oddziale Dolno śląskim Pa ństwowego Instytutu Geologicznego w 2009 roku. Przy jego opracowywaniu wykorzystano informacje zamieszczone na arkuszu Sławoszyno Mapy geologiczno-gospodarczej Polski w skali 1:50 000, wykonanego w roku 2003, w Przedsi ębiorstwie Geologicznym PROXIMA SA we Wrocławiu (Kwaśny, 2003). Niniejsze opracowanie powstało zgodnie z instrukcj ą opracowania MG śP (Instrukcja..., 2005). Mapa geo środowiskowa Polski zawiera dane zgrupowane w sze ściu warstwach infor- macyjnych: kopaliny, górnictwo i przetwórstwo kopalin, wody powierzchniowe i podziemne, składowanie odpadów i geochemia środowiska, warunki podło Ŝa budowlanego oraz ochrona przyrody, krajobrazu i zabytków kultury. Mapa adresowana jest przede wszystkim do instytucji, samorz ądów terytorialnych i administracji pa ństwowej zajmuj ących si ę racjonalnym zarz ądzaniem zasobami środowiska przyrodniczego. Analiza jej tre ści stanowi pomoc w realizacji postanowie ń ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym i prawa ochrony środowiska. Informacje przedstawione na mapie mog ą by ć wykorzystywane w pracach studialnych przy opracowywaniu strategii rozwoju województwa oraz projektów i planów zagospodarowania przestrzennego, a tak Ŝe w opracowaniach ekofizjograficznych. Zaprezentowane na mapie informacje środowiskowe stanowi ą pomoc przy wykonywaniu wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska oraz planów gospodarki odpadami. Niezb ędne materiały do opracowania tre ści mapy zbierano w archiwach: Pa ństwowego In- stytutu Geologicznego w Warszawie, Pomorskiego Urz ędu Marszałkowskiego w Gda ńsku oraz w Instytucie Upraw, Nawo Ŝenia i Gleboznawstwa w Puławach. Wykorzystano równie Ŝ informacje uzyskane w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Gda ńsku, w sta- rostwach powiatowych, urz ędach gmin i od u Ŝytkowników złó Ŝ. Zostały one zweryfikowane w czasie wizji terenowej. Dane dotycz ące poszczególnych złó Ŝ kopalin zestawiono w kartach informacyjnych do bazy danych Mapy geo środowiskowej Polski. II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza Obszar arkusza Sławoszyno wyznaczaj ą współrz ędne geograficzne 18°00’–18°15’ dłu- go ści geograficznej wschodniej oraz 54°40’–55°00’ szeroko ści geograficznej północnej (obejmuje arkusz mapy topograficznej Sławoszyno i Sławoszyno N). 3 Ponad połow ę powierzchni zajmuje gmina Krokowa, która wraz z fragmentem gminy i miasta Władysławowo (północno-wschodnia cz ęść terenu arkusza) i fragmentem gminy Puck (cz ęść południowo-wschodnia) nale Ŝy do powiatu puckiego. Powiat wejherowski reprezentuj ą gminy Gniewino i Wejherowo, zajmuj ące południowo-zachodni ą i południow ą cz ęść terenu. Według podziału regionalnego (Kondracki, 2002) obszar arkusza poło Ŝony jest w makroregionie Pobrze Ŝe Koszali ńskie. Północna cz ęść nale Ŝy do mezoregionu Wybrze Ŝe Słowi ńskie, a cz ęść centralna i południowa do mezoregionu Wysoczyzna śarnowiecka. Mez- oregion Pradolina Łeby i Redy wkracza fragmentem na teren arkusza w jego cz ęś ci połu- dniowej (fig.1). Charakteryzowany obszar obejmuje tereny wybrze Ŝa Bałtyku z charakterystycznym krajobrazem wydmowym, pas nadmorskich nizin – ł ąk torfowych oraz rozległe tereny wyso- czyzn morenowych w postaci k ęp nadmorskich: śarnowieckiej, Gniewinowskiej, Sławoszy ń- skiej i Warszkowskiej, rozdzielonych dolinami niewielkich rzek. Urozmaicony krajobraz zo- stał ukształtowany w wyniku bezpo średniej działalno ści akumulacyjnej l ądolodu zlodowace ń północnopolskich i erozyjnych procesów zwi ązanych z jego wodami roztopowymi. Wysoko- ści bezwzgl ędne na wysoczy źnie przekraczaj ą 120 m n.p.m. (na wschód od Lisewa), a deni- welacje dochodz ą do 30 m. Dalej na północ teren obni Ŝa si ę do 1–2 m n.p.m., gdzie w proce- sie sukcesywnego zamulania i zarastania zatoki odciętej od morza mierzej ą, powstał szeroki na 4–6 km pas nizin nadmorskich, b ędących fragmentem Pradoliny Kaszubskiej. Dzieli si ę on na Błota: Wierzchuci ńskie, Karwie ńskie i Bielawskie oraz Ł ąki Odargowskie. Wał wydm i piaszczystych pla Ŝ, powstały w wyniku akumulacji eolicznej i morskiej oraz abrazji, rozci ą- ga si ę w północnej cz ęś ci terenu arkusza. Wzgórza wydmowe osi ągaj ą wysoko ść od 3 do oko- ło 28 m n.p.m. Najwi ększy kompleks le śny tworzy Puszcza Dar Ŝlubska, która rozci ąga si ę na południu wzdłu Ŝ Pradoliny Łeby i Redy. W przewadze jest to bór, lokalnie wyst ępuj ą te Ŝ buczyny (na Kępie śarnowieckiej) i gr ądy. W lasach wybrze Ŝa dominuje bór suchy sosnowy z domieszk ą brzozy i d ębu. Na terenach u Ŝytkowanych rolniczo znaczny udział maj ą gleby wysokich klas bonita- cyjnych. Piaszczysto-gliniaste gleby brunatne wyst ępuj ą na wysoczyznach, a w obni Ŝeniach terenu przy ciekach, na obszarach zastoiskowych i na nizinie nadmorskiej – ł ąki na glebach pochodzenia organicznego. Pod wzgl ędem klimatycznym teren ten znajduje si ę w regionie nadmorskim, charakte- ryzuj ącym si ę du Ŝą zmienno ści ą stanów pogody oraz, w porównaniu z innymi regionami, zimniejszym latem i łagodniejsz ą zim ą. Średnia temperatura lata wynosi +13,5 oC, a zimy 4 +1,8 oC. Średnie opady roczne nie przekraczaj ą 700 mm. Przez cały rok dominuj ą wiatry po- łudniowe i południowo-zachodnie. Charakterystycznym zjawiskiem s ą bryzy, a tak Ŝe cz ęsto przemieszczaj ące si ę ni Ŝe baryczne powoduj ące silne wiatry, sztormy i obfite opady. Pokrywa śnie Ŝna zalega 40–60 dni. Długo ść okresu wegetacyjnego dochodzi do 215 dni (Wo ś, 1999). Fig. 1. Poło Ŝenie arkusza Sławoszyno na tle jednostek fizycznogeograficznych wg J. Kondrackiego (2002) 1 – granice podprowincji, 2 – granice makroregionów; 3 – granice mezoregionów 4 – wi ększe jeziora Podprowincja: Pobrze Ŝa Południowobałtyckie Makroregion: Pobrze Ŝe Koszali ńskie Mezoregion: 313.41 – Wybrze Ŝe Słowi ńskie,