Adviesaanvraag

Van: Gemeenten , Ermelo, , , , Aan: Gezamenlijke Adviesraden

Algemeen Datum : 22-12-2020 Onderwerp : PGB kader voor Beschermd wonen Contactpersoon : L.E. Treffers Agendapunt : n.v.t.

Doel ☐ Ter overleg/raadpleging x Ter advisering ☐ Ter voorbereiding op participeren

Fase in het beleidsproces ☐ Agendavorming ☐ Beleidsontwikkeling x Inspraak en advies ☐ Bestuurlijke besluitvorming ☐ Uitvoering ☐ Evaluatie

Onderwerp van advies(aanvraag): Regionaal advies naar aanleiding van notitie inzake PGB kaders Beschermd wonen.

Samenwerking: Gezamenlijke Adviesraden sociaal domein van de gemeenten Elburg, Ermelo, Putten, Harderwijk, Nunspeet en Oldebroek.

ASDE 04-01-2021 HM

Regionaal Advies: PGB kader voor Beschermd wonen

Vooraf: De gezamenlijke Adviesraden sociaal domein van de gemeenten Putten, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Elburg en Oldebroek hebben zich gebogen over de notitie die hen is voorgelegd inzake de PGB kaders voor beschermd wonen. Dit advies richt zich daarmee niet op het brede vlak van Beschermd Wonen maar specifiek op de PGB kader. Als uitgangspunt bij het opstellen van dit advies hebben we de definities uit de WMO genomen: • Beschermd wonen: wonen in een accommodatie van een instelling met daarbij behorende toezicht en begeleiding, gericht op het bevorderen van zelfredzaamheid en participatie, het psychisch en psychosociaal functioneren, stabilisatie van een psychiatrisch ziektebeeld, het voorkomen van verwaarlozing of maatschappelijke overlast of het afwenden van gevaar voor de cliënt of anderen, bestemd voor personen met psychische of psychosociale problemen, die niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving; • Kwaliteit: De aanbieder draagt er zorg voor dat de voorziening van goede kwaliteit is.

Een goede voorziening wordt in elk geval: - veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht verstrekt, - afgestemd op de reële behoefte van de cliënt en op andere vormen van zorg of hulp die de cliënt ontvangt, - verstrekt in overeenstemming met de op de beroepskracht rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiende uit de professionele standaard; - verstrekt met respect voor en inachtneming van de rechten van de cliënt.

Verwacht mag worden van de aanbieder van een voorziening/zorgaanbieder die bekostigd wordt met PGB, dat zij aan een aantal eisen, zoals beschreven in deze kaders voldoen.

Vragen die bij ons op komen die mogelijk kunnen leiden tot aanpassing of verheldering in het document:

1. Het doel van deze kaders onderschrijven wij: de inzet van PGB in Beschermd Wonen mogelijk maken waar dat een meerwaarde heeft. Wel vragen we ons af wat bedoeld wordt met “meerwaarde”: impliceert dit dat het gaat om mogelijkheden voor maatwerk gekoppeld aan een cliënt en zijn of haar leefsituatie? Dat er keuzemogelijkheden zijn?

2. Hoe draagt een expliciete toetsing van de PGB vaardigheid van de cliënt, bij aan dit kader? Hoe ziet dat er concreet uit? En als iemand niet vaardig genoeg is wordt de aanvraag dan afgewezen?

3. Dat er op het gebied van kwaliteit aan PGB aanbieders dezelfde eisen worden gesteld als aan ZIN aanbieders klinkt logisch. Ons is echter niet duidelijk welke eisen dat zijn en waar die te vinden zijn.

4. Als het gaat om kwaliteitsbewaking: wie bewaakt/controleert dat er aan het hulpverleningsplan gewerkt wordt (ook de omvang? Dit moet in de beleidskaders opgenomen worden.

5. In hoeverre kunnen ook professionele cliëntondersteuners voor de ondersteunende taak worden ingezet? De kaders geven niet aan of het mogelijk is. Wij adviseren om expliciet te formuleren dat het mogelijk is om onafhankelijke cliëntondersteuners in te zetten als gewaarborgde hulp of hen een rol te geven als eventuele ondersteuning in dit traject.

6. Onduidelijk is waarom voor gemeenschappelijke ruimtes van ouder en familie-initiatieven, alleen de toeslag van pgb ingezet mag worden en voor andere kleinschalige initiatieven niet. Hieraan koppelen we ons advies om met deze kaders het vooral duidelijk, maar niet te bureaucratisch te maken.

ASDE 04-01-2021 HM

7. Worden aan kleinschalige wooninitiatieven die binnen de PGB ingezet kunnen worden, dezelfde kwaliteitseisen gesteld als aan BW-voorzieningen? Ons advies is om, als dat mogelijk is binnen wet- en regelgeving, niet met twee maten te meten als het gaat om beschikbare middelen ( PGB en ZIN).

8. Zijn de kaders voor Beschermd Wonen anders dan voor Beschermd Thuis?

9. De eis die gesteld wordt aan medewerkers, om bewezen effectieve interventies, roept bij ons vragen op. Wij adviseren in de nota op te nemen dat het gaat om professioneel handelen zoals bij de professionele standaard hoort, soms buiten de gebaande paden, flexibel, creatief en empathisch, in het belang van de cliënt. De professional maakt gebruik van “evidence based” inzichten. Onderdeel van het professioneel handelen is: planmatig en doelgericht werken, goed kunnen communiceren en rekening houden met de inbreng en zeggenschap van cliënten.

Conclusies en adviezen:

1.Het kader sluit aan bij het Regio en Beleidsplan MO en BW. Het heeft expliciet tot doel om misbruik te voorkomen, met name door aanbieders van PGB zorg.

2.De vraag en behoefte van de cliënt is uitgangspunt voor zorg en daarmee staat de cliënt centraal. Ten aanzien van de aanvullende eisen (b.v. zorg- budgetplan) is ook onze oproep om het niet te bureaucratisch te maken: De indicatie is leidend, daarna is er vrijheid voor de cliënt om zijn of haar budget te gebruiken voor zorg.

3. De keuzevrijheid van de cliënt blijft behouden. De eisen waaraan een cliënt moet voldoen zijn vanuit het oogpunt van beheer logisch en in lijn met algemene richtlijnen. Als Adviesraden vinden wij het belangrijk dat er rekening mee wordt gehouden dat de cliënten, gezien de problematiek, niet altijd aan alle richtlijnen kunnen voldoen. Belangrijk is dat er “in de geest” van gehandeld wordt en niet rigide volgens richtlijnen. Er heeft discussie plaatsgevonden tussen adviesraden over het schijnbare dilemma tussen: voorkomen van fraude en ruimte voor maatwerk. Beide zijn erg belangrijk en de oplossing kan zijn: “pas toe of leg uit” principe toe te passen in de rapportages. Ook laat de toeslagenaffaire zien dat de menselijke maat essentieel is in de relatie tussen financier en zorgvrager.

4. Wees helder over de mogelijkheid om je als cliënt te laten ondersteunen. En door wie dat kan: Ouders, bewindvoerders/curatoren, Als het ouders zijn moeten ze b.v. geregistreerd staan als familievertegenwoordiger met vermelding waarin ze hun meerderjarige kind mogen vertegenwoordigen (wet Zorg en Dwang). Belangrijk is verder dat er een optie is waarbij cliënten zich kunnen laten ondersteunen door een betrouwbare ondersteuner/gewaarborgde hulp die de cliënt kan helpen in b.v. administratieve doolhof. De eisen die daaraan gesteld worden en die zijn verwoord in het bijlage 1 vinden wij reëel. Behalve als het gaat om reisafstand. In dit digitale tijdperk heeft het stellen van een limiet geen meerwaarde tenzij het gaat om het vergoeden van deze tijd/reiskosten. Verder is er geen wetgeving die verbiedt dat een zorgverlener ook niet beheerder van het budget mag zijn in geval er sprake is van familie in de eerste of tweede graad.

5. Wat wij wel een eis vinden in het kader van integriteit is de vraag hoe die gewaarborgd kan worden. Mogelijke voorwaarde kan zijn het ontbreken van een stafblad en het hebben van een VOG.

6. De notitie heeft het gevaar in zich, door de hoge (en begrijpelijke) eisen vanuit beheer en borgen van betrouwbaarheid, het haast onmogelijk te maken een PGB te verkrijgen. Deze PGB kaders moeten geen “muren” opwerpen maar zorgen dat kwaliteit en betrouwbaarheid gewaarborgd worden. Voorkomen van misbruik in PGB is een gezamenlijk belang van cliënt en gemeenten. Evaluatie en handhaving horen daarbij en moeten in het kader een plek krijgen.

7. Het uitgangspunt in hoofdstuk 3.2.1. Maatschappelijk resultaat, bij de laatste stip is als volgt geformuleerd: “Is dusdanig ingericht dat er op korte termijn (binnen een jaar) of middellange termijn (1 – 3 jaar) stappen kunnen worden gezet naar zelfstandig wonen”.

ASDE 04-01-2021 HM

Dit is wat ons betreft wat te stellig geformuleerd als een opgelegd resultaat. Goed om na te streven maar zeker in de levens van mensen die BW nodig hebben kunnen situaties ontstaan waardoor dat niet als resultaat neergezet kan worden. Dit mag niet een doel zijn. Stabilisatie ( behoud van het maximaal haalbare) kan een belangrijk doel zijn.

8. De Adviesraden kunnen instemmen met de notitie.

ASDE 04-01-2021 HM