Deepsea Challenge 2015 Slechts één In juni is op Bonaire de Deep- ademteug sea Challenge gehouden, een internationaal evenement voor freedivers. Onderwater- sport was er bij.

Het wordt stil. De enige geluiden zijn de adem- haling van Carlos Coste, de golven die tegen het platform en de boten slaan en de stem van Gaby die aftelt. Alle ogen zijn gericht op de man die, gekleed in het grijze gladde pak, aan zijn slede hangt. Opperste concentratie op zijn gezicht, zijn energie naar binnen gericht. Zijn uitstraling reikt ver. Iedereen in de nabije om- geving voelt de rust en de kracht die vanuit zijn kern naar buiten straalt. De veiligheids- duikers staan gereed. Hij is bijna zover om zijn duik naar 150 meter te maken.

De rem gaat van de slede en Carlos verdwijnt de diepte in. Met een snelheid van 1.6 meter per seconde gaat hij de duistere diepte tege- moet. Mijn hartslag is hoog. Het is bizar om getuige te zijn van een man die zich vrijwillig naar zo’n diepte laat afzakken. Ik krijg bijna geen adem van de spanning en vind het on- voorstelbaar hoe deze atleet zijn spanning kan loslaten en zich volledig kan focussen op zijn taak. Aan boord wordt de afdaling op de gevolgd en hardop roept Gaby de diepte en tijd. Het is zenuwslopend. Carlos zal zo’n vier minuten onder water zijn, alleen, op zichzelf aangewezen.

Passievol Ik ontmoet een charismatische man als ik Carlos mag interviewen, een week voor zijn eerste recordpoging. Hij is vriendelijk, extravert en spreekt vol passie over het freediven. Deze man ademt de sport. Zijn uitdaging is het op- Bonaire zoeken van de grenzen van het menselijk li- chaam onder water. Tegelijkertijd geniet hij enorm van het element water.

20 Reportage | Tekst: Cora Knopper. Foto’s: Casper Douma. ONDERWATERSPORT | JULI / AUGUSTUS 2015 » 21 Carlos kan op een halve long naar vijftig meter duiken.

Carlos maakt optimaal gebruik van de duikreflex Naar 150 meter.

Carlos start al jong met verschillende sporten slede de diepte ingaat en op eigen kracht om- den. Als hulpmiddel gebruikt Carlos meerdere maar ontdekt dat de watersporten hem het hoog zwemt of je omhoog trekt via een lijn. duikcomputers die ieder op een vooraf inge- meest aantrekken. Hij beoefent body boarden No Limit houdt in dat je met een slede naar stelde diepte een akoestisch signaal afgeven. en speervissen. Van speervissen is de overstap beneden gaat en met een ballon weer om- naar het freediven snel gemaakt. Samen met hoog komt. Daarnaast maakt hij optimaal gebruik van zijn vrouw Gaby Contreras, die hem begeleidt de duikreflex. Ieder zoogdier in water onder- aan de oppervlakte, bereikt hij al gauw de top. Op mijn vraag hoe hij zich voorbereidt merk vindt een duikreflex. De hartslag daalt, de Hij is 11 keer wereldrecord houder en de eerste ik al snel dat zijn hele leven is ingericht op het zuurstofopname daalt en de bloedvoorziening mens die door de 100 meter diepte heen freediven. De voorbereiding voor een record- wordt gecentreerd in de rompZuurstofstop en het hoofd breekt. Met regelmaat zet Carlos nieuwe re- poging als deze begint zo’n zes maanden van zodat de organen en hersenen van voldoende cords maar bij een poging in Egypte om in de tevoren. Drie tot vier keer per week wordt er zuurstof worden voorzien. Bij de freediver klasse ‘No Limit’ door de 180 meter diepte te in het water getraind. Niet iedere keer wordt gaat deze stap nog iets verder. Op grote diepte gaan, gaat het fout. Hij komt boven met een er naar een grote diepte gedoken. Door te zal de bloedvoorziening zich gaan verzamelen luchtembolie en heeft veel neurologische uit- spelen met zijn longinhoud simuleert Carlos rondom hersenen en longen, zodat de capil- valsverschijnselen. Na een flinke revalidatie een duik naar een grote diepte. Zo kan hij op lairen - het fijne netwerk van bloedvaten dat periode stopt Carlos met No Limit. een halve long naar vijftig meter duiken of de longblaasjes omsluit - van zuurstofrijk zonder lucht een duik naar twintig meter ma- bloed zijn voorzien. Zo voorkomt het lichaam Wereldrecord ken. Naast de watertrainingen zijn conditie-, ook dat de bloedvaatjes worden dichtgedrukt Het huidige record staat op naam van de Ca- en krachttraining van belang maar ook adem- door de hoge waterdruk. nadees William Winram. De wereld record- halingstechnieken, yoga en een uitgebalan- poging van Carlos – hij wil het record verbre- ceerde voeding. Verzuren ken in de klasse ‘Variable ’, dieper dan Zodra Carlos het diepste punt heeft bereikt, stopt 145 meter – valt net als No Limit Mouthfill de slede en zwemt hij met zijn monovin zo snel buiten de gewone disciplines van het freedi- Carlos vertelt dat een onderdeel van de trai- mogelijk omhoog. Hij doet dit in een hoog tempo ven. Ze zijn te risicovol en mogen daarom niet ning het visualiseren van de duik is. Stap voor totdat hij zijn benen voelt verzuren dan ver- in wedstrijden worden beoefend. De kans dat stap neemt hij de duik door. Het klaren moet traagt hij en gaat over op zijn armen om zich de freediver zich overschat is aanwezig en dat vlot gaan en op een grote diepte moet hij op omhoog te trekken via het touw. Zo rond de is één van de redenen waarom AIDA (Asso- tijd lucht uit zijn longen naar zijn wangen dertig meter diepte komen de freedivers naast Bonaire biedt kalm en helder water ciation Internationale pour le Développement brengen om zijn oren te kunnen klaren, een Carlos ter beveiliging. Ze raken hem niet aan met grote diepte vlak onder de kust. de l’Apnée) dit verboden heeft. Variable zogenaamde ‘mouthfill’. Het zijn belangrijke maar grijpen in mocht er een black out optreden. weight houdt in dat je met een verzwaarde stappen die niet overgeslagen kunnen wor- Naast de twee freedivers zijn er twee technische

22 Reportage | Tekst: Cora Knopper. Foto’s: Casper Douma. ONDERWATERSPORT | JULI / AUGUSTUS 2015 » 23 Yoga is een belangrijk onderdeel van het freediven

Bonaire wil zich bij freedivers duikers uit Curaçao die op zeventig meter diepte op de kaart zetten de veiligheid voor Carlos waarborgen. Er is een contra gewicht aan de slede en de boot beves- tigd zodat Carlos in geval van nood omhoog getrokken kan worden en Carlos draagt aan Sportief en spannend binnen gericht. De spanning is voelbaar. Op- zijn pols een ‘safety lanyard’ die verbonden is In vier categorieën wordt er door de negen at- nieuw verdwijnt de slede in de donkerblauwe met de lijn. Carlos is sterk betrokken bij het leten gestreden. Statisch betekent zo lang mo- diepte. Gestaag verder 90, 100 en dan rond hele logistieke proces voordat de recordpoging gelijk de adem inhouden. Dynamisch is zover 120 meter houdt Carlos in. Wat een enorme wordt ondernomen. Naarmate de dag van zijn mogelijk onderwater zwemmen met gebruik diepte en wat een gigantische waterdruk. Zijn recordpoging dichterbij komt richt hij zich meer van vinnen. Constant zonder gebruik van vin- lichaam staat bloot aan bijna 14 bar druk. op de prestatie en keert zijn focus naar binnen. nen en constant met gebruik van vinnen. In Ook nu lukt het niet om verder af te zakken. deze discipline wordt er zo diep mogelijk langs Als hij door het wateroppervlak breekt, staat Op Bonaire is dit jaar voor het eerst de Deepsea een lijn gedoken. Er zijn atleten uit Brazilië, de duikcomputer op 126 meter. Een formida- Challenge georganiseerd. Plaza Beach Resort is Chili, Venezuela, Colombia, Honduras, de Ver- bele prestatie maar niet voldoende om het hoofdsponsor en biedt de atleten onderdak voor enigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Ne- record te verbreken. Hij is teleurgesteld, dat het uitvoeren van de wedstrijden. Tijdens de ce- derland. Naast de wedstrijd worden er tal van is begrijpelijk maar wat een topsporter is deze remoniële opening loopt iedere atleet met zijn workshops verzorgd voor iedereen die inte- man. Als ik hem later in de middag spreek, vlag naar het strand. Gezagvoerder Edison Rijna resse heeft in alles wat met freediven te ma- reageert hij optimistisch. Het event is meer opent het event met het doorknippen van het ken heeft. Zo zijn er yoga en nutrition works- dan geslaagd en hij is dankbaar dat Bonaire lint en in zijn toespraak vat hij kort samen waar hops en kan er superfood geproefd worden. nu op de kaart staat voor de freedivers. Vol- Bonaire en het team van Carlos voor staat. Het Er zijn wedstrijden voor kinderen. Het is een gend jaar komt er opnieuw een Deepsea op de kaart zetten van Bonaire in de freedive aantrekkelijk event en met wat meer media Challenge. gemeenschap. De laatste jaren groeit de freedive aandacht verwachten Plaza en Carlos met zijn markt aanzienlijk en er worden wereldwijd team een groter publiek naar Bonaire te trek- Voor iedereen meerdere grote wedstrijden georganiseerd. ken, maar ook de inwoners van Bonaire en- Na deze twee enerverende weken is mijn Rijna vertelt hoe mooi de combinatie kan zijn thousiast te maken voor de sport en te laten interesse gewekt en ik vraag hem of freedi- van Bonaire en freediven. Bonaire met haar genieten van een jaarlijks terugkerend sportief ven voor iedereen geschikt is. Carlos ant- prachtige beschermde onderwaterwereld wil en spannend event. woordt: ’Absoluut. Ieder mens heeft zijn ei- graag sporters uit alle landen aantrekken. Free- gen grens en kan daarmee werken. Al duik diven is populair gezegd ‘eco verantwoord’. Bo- Zaterdag 27 juni is de afsluiting van het event je met je maar een meter onder wa- naire biedt kalm, warm en kristalhelder water. en tevens de tweede en laatste poging van ter dan ben je al een freediver.’ Zijn wens is Met op korte afstand van de kust voldoende Carlos om het record te verbreken. Zijn eerste de sport laagdrempelig te maken en binnen diepte. Daarnaast zijn alle benodigde voorzie- poging mislukte door het niet kunnen klaren handbereik voor iedereen. Na dit leuke ningen dichtbij. Een decompressietank in geval van zijn linkeroor. Een team van 25 man is event en het ontmoeten van zo een gepas- van nood. Een supermarkt waar je gezond voed- bezig met de voorbereiding. Het is druk op sioneerd freediver weet ik het zeker: ik meld sel kan kopen. Met een wijds gebaar en breeduit de twee boten en het platform. Weer lig ik in me aan. Voor meer info zie: www.deepse- lachend zegt Carlos: ‘Bonaire is perfect.’ het water en deze keer is Carlos meer naar abonaire.com

ONDERWATERSPORT | JULI / AUGUSTUS 2015 « 25