Zbornik Radova Proceedings
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
0 VII međunaroni naučno-stručni skup Informacione Tehnologije za e-Obrazovanje ITeO ZBORNIK RADOVA PROCEEDINGS UREDNICI: GORDANA Radić ZORAN Ž. Avramović POKROVITELJI KONFERENCIJE: AKADEMIJA NAUKA I UMJETNOSTI REPUBLIKE SRPSKE, MINISTARSTVO PROSVJETE I KULTURE REPUBLIKE SRPSKE I MINISTARSTVO NAUKE I TEHNOLOGIJE REPUBLIKE SRPSKE 25 – 26. septembar 2015. Banja Luka 1 VII međunarodni naučno-stručni skup Informacione Tehnologije za e-Obrazovanje ZBORNIK RADOVA Urednici: Prof. dr GORDANA Radić Prof. dr ZORAN Ž. Avramović Izdavač: Panevropski univerzitet "APEIRON", Banja Luka, godina 2015. Odgovorno lice izdavača: DARKO Uremović Glavni i odgovorni urednik izdavača: Dr ALEKSANDRA Vidović Tehnički urednik: SRETKO Bojić Štampa: CD izdanje Tiraž: 200 primjeraka EDICIJA: Informacione tehnologije - Information technologies Knjiga br. 18 ISBN 978-99955-91-73-1 Radove ili dijelove radova objavljene u štampanom izdanju nije dozvoljeno preštampavati, bez izričite saglasnosti Uredništva. Ocjene iznesene u radovima i dijelovima radova lični su stavovi autora i ne izražavaju stavove Uredništva ili Izdavača. 2 POČASNI ODBOR: Akademik prof. dr Rajko Kuzmanović Doc. dr Goran Mutabdžija, ministar prosvjete i kulture RS Prof. dr Jasmin Komić, ministar nauke i tehnologije RS Prof. dr Esad Jakupović, rektor Panevropskog univerziteta APEIRON Mr Siniša Aleksić, direktor Panevropskog univerziteta APEIRON Darko Uremović, predsjednik Upravnog odbora Panevropskog univerziteta APEIRON NAUČNI ODBOR: Prof. dr Dušan Starčević, redovni član Akademije inženjerskih nauka Srbije, predsjednik Prof. dr Zoran Ž. Avramović, potpredsjednik, Akademik Ruske akademije transportnih nauka, Akademik Ruske akademije prirodnih nauka, Akademik Ruske akademije elektrotehničkih nau- ka, Redovni član Inženjerske akademije Srbije Prof. dr Emil Jovanov, University of Alabama in Huntsville, USA Prof. dr Leonid Avramovič Baranov, MGU – MIIT, Moskva, Rusija Prof. dr Dragica Radosav, Tečhnički fakultet, Zrenjanin, Srbija Prof. dr Gordana Radić, Paneuropean University Banja Luka, BiH Prof. dr Branko Latinović, Paneuropean University Banja Luka, BiH Prof. dr Zdenka Babić, University of Banja Luka, BiH Prof. dr Vojislav Mišić, Ryerson University, Toronto, Canada Prof. dr Patricio Bulić, Univerzitet u Ljubljani, Slovenija Prof. dr Valery Timofeevič Domansky, Harkov, Ukrajina Prof. dr Lazo Roljić, Paneuropean University Banja Luka, BiH RECEZENTSKI ODBOR: Prof. dr Dušan Starčević, predsjednik Prof. dr Zoran Ž. Avramović Prof. dr Dragica Radosav Prof. dr Gordana Radić ORGANIZACIONI ODBOR: Gordana Radić, predsjednik Lana Vukčević, Siniša Kljajić, Momčilo Đukić, Dražen Marinković, Marijana Petković, Sretko Bojić, Siniša Tomić, Radovan Vučenović 3 SADRŽAJ: POSLOVNA ANALITIKA, OPTIMIZACIJA I VELIKI PODACI ............................................ 6 Mirko Vujošević INVESTIGATION OF THE EFFECT OF TEXT FILES PREPROCESSING ON EFFICIENCY OF THE SPAM CONTENT FILTERING ............................................................ 7 Malysh V.N., Kurbatov A. L. SIMULATION OF MOVEMENT AND NAVIGATION OF LEGO NXT 2.0 MOBILE ROBOT IN UNKNOWN ENVIRONMENT INCLUDING INVERSE PENDULUM MODELING AND CONTROL ................................................................................................. 12 Tihomir Latinovic, Christian Barz, Sorin Deaconu, Milan Latinovic, Pop Vadean Adina, Pop Paul Petrica HARVESTING ENERGY – ULTRA LOW POWER DEVICE. RECENT TECHNOLOGY DEVELOPMENTS AND EXISTING BARRIERS. ...................................... 21 Pop Vadean Adina, Pop Paul Petrica, Tihomir Latinovic, Cristian Barz AMBIENT RF ENERGY HARVESTING: GSM POWER DENSITY MEASUREMENTS. ARE MEASURED VALUES DANGEROUS TO HEALTH? ................................................. 30 Pop Vadean Adina, Pop Paul Petrica, Tihomir Latinovic, Cristian Barz POREĐENJE REŠENJA OTVORENOG KODA ZA PREPOZNAVANJE LICA ................... 40 Ivan Milenković, Miloš Živadinović, Dušan Starčević A COMPARASION OF OPEN SOURCE SOLUTIONS FOR FACE RECOGNITION ERGONOMIJA U ŠKOLSKOM OKRUŽENJU ....................................................................... 45 Željko M. Papić, Željko Stanković BUDUĆNOST BEŽIČNIH SENZORSKIH MREŽA I MOGUĆNOST PRIMJENE TEORIJE IGARA ................................................................................................... 52 Goran Đukanović, Goran Popović KLASIFIKACIJA I KORIŠĆENJE MOBILNIH UREĐAJA ZA POTREBE BIOMETRIJE ... 65 Miloš Živadinović, Ivan Milenković, Dejan Simić CLASSIFICATION AND USAGE OF MOBILE DEVICES IN BIOMETRICS KONCEPT OBNOVLJIVIH BIOMETRIJSKIH REFERENCI (RBR) KAO MERA BEZBEDNOSTI BIOMETRIJSKIH INFORMACIJA .............................................................. 72 Milorad Milinković THE CONCEPT OF RENEWABLE BIOMETRIC REFERENCES (RBR) AS A MEASURE OF BIOMETRIC INFORMATION SECURITY „SCRUM” RADNI OKVIR U AGILNOJ METODOLOGIJI RAZVOJA SOFTVERA ........... 77 Igor Lastrić, Gordana Radić, Zoran Ž. Avramović SOFTVER ZA KLASIFIKACIJU KLJUČNIH TAČAKA LJUDSKOG UHA ......................... 84 Milan Đorić, Uroš Šošević, Dušan Starčević SOFTWARE FOT HUMAN EAR KEY POINTS CLASSIFICATION JEDNA OD MOGUĆIH PRIMJENA SENZORA PAMETNE NARUKVICE U PREVENCIJI STRESA .......................................................................................................... 90 Igor Lastrić, Minja Kolunžija, Mišo Bundalo, Gordana Radić ANALIZA SISTEMA ZA IZRADU ELEKTRONSKOG PORTFOLIA I PREDLOG NADOGRADNJE ZA POTREBE NASTAVNOG PROCESA ................................................. 96 Marija Lekić, Zoran Ž. Avramović ANALYSIS OF THE SYSTEM FOR THE MAKING AN ELECTRONIC PORTFOLIO AND THE PROPOSED UPGRADES FOR THE NEEDS OF THE TEACHING PROCESS 4 TREND UNAPREĐENJA VEB PREZENTACIJA LOKALNE SAMOUPRAVE U REPUBLICI SRPSKOJ ............................................................................................................ 103 Dalibor Drljača, Branko Latinović IMPROVEMENT TREND IN WEB PRESENTATIONS OF MUNICIPALITIES IN REPUBLIC OF SRPSKA ZDRAVSTVO U OBLAKU KAO ODGOVOR NA ZAHTJEVE BH ZDRAVSTVENOG SISTEMA ......................................................................................... 109 Mario Šikić, Adnan Bajramović HEALTHCARE IN CLOUD AS RESPONSE TO THE BH HEALTH SYSTEM REQUESTS PRIMENA REPLIKACIJE U INTEGRACIJI HETEROGENIH IZVORA PODATAKA ...... 115 Joksović Maja, Nenad Aničić, Slađan Babarogić USING DATABASE REPLICATION IN INTEGRATION OF HETEROGENEOUS DATA SOURCES TIMSKI RAD U UREĐIVANJU TEKST DOKUMENTA SA BILO KOJEG MJESTA KORISTEĆI OFFICE 365 ONLINE ZA ŠKOLE .................................................................... 121 Adin Begić, Zoran Ž. Avramović UČENJE NA DALJINU - META KURS ................................................................................ 127 Nikolina Vidović, Petra Pajkanović, Ranka Đurić, Željko Stanković, Ljiljana Tešmanović PRIMENA NASTAVNOG MODELA “5 KORAKA” NA E-KURS PROGRAMIRANJA ... 134 Petrović Marina, Herceg Đorđe, Željko Stanković WINDOWS 10 FOR EDUCATION ........................................................................................ 140 Admir Tuzović 5 POSLOVNA ANALITIKA, OPTIMIZACIJA I VELIKI PODACI Mirko Vujošević redovni član Akademije inženjerskih nauka Srbije Fakultet organizacionih nauka Univerziteta u Beogradu, Beograd, Ul. Jove Ilića 154 [email protected] U izlaganju će se dati pregled osnovnih pojmova, rezultata i izazova u vezi sa primje- nom savremenih informacionih tehnologija u podršci rješavanja poslovnih problema. Poslovna analitika (Business Analytics) je relativno nova sintagma, krilatica koju je prije nekoliko godina lansirao INFORMS - američki Instititut za operaciona istraživa- nja i nauku o menadžmentu. Poslovna analitika je zajednički termin za vještine, tehno- logije, aplikacije i praksu neprekidnog sistematizovanog i iterativnog razmatranja, proučavanja i preispitivanja ranijih poslovnih postignuća (performansi) da bi se unap- rijedilo poslovanje pomoću naprednih metoda planiranja i informacionih tehnologija. Ovaj termin i skraćenica BA brzo su prihvaćeni od strane proizvođača softverskih proizvoda namijenjenih podršci racionalnom donošenju odluka, ali i od menadžmenta velikih kompanija koje su prepoznale potencijale savremenih menadžmentskih infor- macionih sistema. Kao posledica toga, nastala su relativno nova i veoma tražena zani- manja – analitičar poslovanja i analitičar odluke. Za primjenu koncepata poslovne analitike u praksi neophodna su znanja iz oblasti poslovanja, menadžmenta i informacionih sistema. Na početku treba udtvrditi da li među problemima, kojih u poslovanju uvijek ima puno, postoje problemi koji se adek- vatno mogu tretirati metodama poslovne analitike. Zatim treba razviti pogodne mate- matičke modele i metode kojima se zadovoljava eksplicitno ili implicitno izražena namjera da predloženo rješenje bude za razmatrani problem najbolje moguće. Ovdje ključnu ulogu imaju operaciona istraživanja, odnosno nauka o menadžment zasnovana na primjeni egzaktnih formalnih modela i metoda u rješavanju zadataka optimizacije. Sve to se radi uz intenzivno korišćenje računarskih sistema, odnosno najsavremenijih rezultata informacionih tehnologija. Tu se sreće ključni fenomen koji karakteriše sav- remene informacione sisteme: veliki podaci (big data). Radi se o obilju podataka koje se generišu velikom brzinom, po prirodi su različiti, manje ili više vjerodostojni, a mogu biti vrijedni, beskorisni ili štetni. Termin veliki podaci se koristi pretežno kao naziv savremene tehnologije koja omogućava obradu masivnih količina strukturiranih i nestrukturiranih podataka. Njen uticaj na poslovnu analitiku je takav da se i u