Kulon 23 (2018) 201 REPORT ON WINTER BIRD MONITORING ON WATER BODIES OF THE MAZOVIAN LOWLAND IN JANUARY 2018

! e observations were carried out on 17 rivers of di" erent size classes on 13-14 January; possible shift of dates was 13-21 January. ! e countings were conducted in towns – , Radom and Skierniewice, on dam reservoirs – Zegrze and Domaniów and single water bodies and river transects shorter than the primary unit (<5 km). In total, 1,085 km of the river courses were controlled. A total of 109.5 thousands of individuals were recorded in two groups representing 111 species (Table 1 - 2), including 72,923 individuals of 41 waterbird species. ! e most abundant was the Mallard Anas platyrhynchos – 74.7%, then the Common Goldeneye Bucephala clangula (4.1%), Great Cormorant Phalacrocorax carbo (3.2%), Black-headed Gull Chroicocephalus ridibundus (2.9%), Mute Swan Cygnus olor (2.6%) and the Goosander Mergus merganser (2.1%). ! e average density of wetland and waterbird species was equal to 370.3 indiv./10 km on the rivers in the western part of the region, in the eastern part it was 472.3 indiv./10 km, while the highest density reaching 854.7 indiv./10 km was recorded on the Vistula River. In the group of “terrestrial” birds 70 species were noted and their number reached 36 577 individuals (Table 2). Dominant species included the Eurasian Siskin Spinus spinus (16.5%), Western Jackdaw Corvus monedula (13.2%), Rook Corvus frugilegus (10.8%), Fieldfare Turdus pilaris (9.3%), Great Tit Parus major (6.7%) and the Hooded Crow Corvus cornix (5.6%). ! e average density of all birds was equal to 337.1 indiv./10 km; on the rivers in the eastern part of the region and in the Vistula Valley it was similar: 258-294 indiv./10 km, while considerably higher density was recorded on the rivers in the western part – 468.8 indiv./10 km. Over 100 volunteers took part in this winter bird monitoring.

Key words : Mazovian Lowland, wintering birds, abundance.

Received – December 2018, accepted – December 2018

JAKI BYŁ ORNITOLOGICZNY ROK 2017 NA NIZINIE MAZOWIECKIEJ?

Pierwsze dni roku 2017 to słaba zima, temperatury zarówno w dzień jak i w nocy oscylowały w granicach 0 OC. Pojawiały się opady śniegu a temperatura sprawiała, że utrzymywała się niewielka warstwa śniegu – do 5cm. Wiele zbiorni- ków wodnych było jeszcze nie zamarzniętych. Zmiana pogody nastąpiła 5 stycz- nia, kiedy przyszło ochłodzenie połączone ze słoneczną wyżową aurą, które trwa- ło do 11 stycznia. Temperatury nocami spadały nawet poniżej -20 OC, w dzień zaś wzrastały maksymalnie do -4 OC. Od 12 do 25 stycznia ponownie się ociepli- ło, było pochmurnie i pojawiały się drobne opady śniegu i deszczu ze śniegiem. Temperatura się wahała się od +3 OC w dzień do maksymalnie -8 O C w nocy. Ko- lejna zmiana pogody nastąpiła 26 stycznia i trwała do pierwszego lutego. Dni 202 Kulon 23 (2018) te były słoneczne, ale nocami temperatura spadała do -10 OC. Stosunkowo ciepły początek roku i brak większego ochłodzenia sprawił, że odnotowano wiele ob- serwacji nieczęsto zimujących u nas gatunków prócz skowronków, żurawi, wod- ników, które zimą można spotkać coraz częściej. W dwóch miejscach odnotowa- no zimujące kapturki. W Warszewie stwierdzono jarzębatkę, odnotowano rów- nież kilka stwierdzeń śpiewaków, pokrzywnic czy kopciuszków. Z rzadkości warto odnotować wyraźny nalot poświerek – w styczniu stwierdzono ją w 8 miejscach. Początek lutego przyniósł zmiany w pogodzie – ponownie zrobiło się po- chmurnie, a noce były cieplejsze. Ochłodzenie pojawiło się 7 lutego i trwało do połowy drugiej dekady. Temperatury w nocy spadały poniżej -10 O C, a w dzień maksymalnie dochodziły do -3 OC. Nadal utrzymywała się drobna pokrywa śnie- gu nie przekraczająca 5 cm. 15 lutego wyraźnie się ociepliło - temperatura w dzień wzrosła do +5 OC. Dni były pochmurne z częstymi, lecz niewielkimi opadami deszczu i deszczu ze śniegiem. Taka aura utrzymała się do końca lutego. Dopiero na przełomie lutego i marca się rozpogodziło i temperatury przekroczyły +10 OC w dzień. Utrzymujące się dodatnie temperatury sprawiły, że pojawiły się pierw- sze wiosenne zwiastuny. Zaczęły lecieć gęsi i kaczki czy też pierwsze siewki. Luty obQ tował też w wyjątkowo dużo stwierdzeń uszatki błotnej, którą obserwowano aż w 7 miejscach. Dodatkowo warto wymienić nieczęsto u nas zimującego plusz- cza stwierdzonego pod Wyszkowem. Ocieplenie które pojawiło się pod koniec lutego zwiastowało rychłe przyj- ście wiosny, jednak aż do 26 marca panowała pochmurna i dość chłodna aura. W dzień temperatura rzadko przekraczała +10 O, a nocami często oscylowała w gra- nicach 0O. Pojawiały się przelotne opady deszczu a nawet śniegu, odnotowano też pierwsze wiosenne burze. Taka pogoda sprzyjała powstawaniu i utrzymywaniu się wiosennych rozlewisk. Ocieplenie przyszło dopiero w ostatnich dniach marca kiedy się rozpogodziło i temperatura 31 marca wzrosła nawet do +21 OC. Kolejny rok z licznymi stwierdzeniami bernikli białolicych – odnotowano dwa stada po- wyżej 50 osobników! Wśród tysięcy gęsi odnotowano kilka rzadszych gatunków. Warto wspomnieć też o dużym stadzie czeczotek – 2000 osobników pod Mławą. Pierwsza dekada kwietnia to huśtawka pogodowa, temperatura w dzień wa- hała się od +3 do +23 OC! Ponownie odnotowano burze, ale również opady śniegu. Wydawało się, że powinno być coraz cieplej, tymczasem w drugiej i trzeciej deka- dzie pogoda się unormowała i temperatura rzadko w dzień przekraczała +10 OC, a nocami spadała nawet poniżej 0 OC. Dominowały dni pochmurne z wszystkimi rodzajami opadów. Pogoda taka sprzyjała utrzymywaniu się wiosennych rozlewisk jak i rozciąganiu w czasie wiosennego przelotu ptaków. W kwietniu odnotowano kilka stwierdzeń rybitw wielkodziobych oraz rzadką wiosenną obserwację siwer- niaka. Na zb. Zegrzyńskim odnotowano stado 500 mew małych. Pierwsza dekada maja to ponownie bardzo zmienna pogoda z dużymi wa- haniami temperatury od +7 O do +24 OC w dzień oraz od -2 O do +9 OC w nocy. Po- jawiły się burze a jeszcze 9 maja odnotowano opady śniegu. Z początkiem dru- giej dekady maja nastąpiło ocieplenie oraz się rozpogodziło, opadów było niewiele Kulon 23 (2018) 203 i dominowały słoneczne dni. Temperatura przekroczyła +20 OC. Słoneczna i cie- pła pogoda utrzymała się do końca miesiąca. Chłodna, ale mokra wiosna sprawi- ła, że rozlewiska wiosenne utrzymywały się dość długo, co skutkowało stwierdze- niem lęgów rybitw białowąsych i białoskrzydłych w kilku miejscach. Odnotowa- no też niewielki nalot warzęch, które pojawiły się w czterech miejscach. Początek czerwca to kontynuacja ciepłej i słonecznej pogody z temperatu- rami dochodzącymi do +28OC. W drugiej dekadzie maja pojawiły się niewielkie opady, a temperatura ustabilizowała się w granicach +20 OC. Ponownie ociepli- ło się 18 czerwca a 20 czerwca termometry wskazywały nawet +33 OC. Końców- ka miesiąca to dominacja ciepłej, ale i burzowej pogody. W czerwcu odnotowa- no kilka stwierdzeń wójcików w Warszawie, ale jeszcze myszołowa włochatego. Pierwsze dni lipca to niewielkie ochłodzenie, ale od 6 lipca do 13 lipca na- płynęły cieplejsze masy powietrza z temperaturami nawet do +32 O. W drugiej po- łowie miesiąca były znaczne wahania temperatury i przelotne opady deszczu. Pod koniec miesiąca zrobiło się upalnie z temperaturami w cieniu do +36 OC!. Niski stan wody w Wiśle sprawił, że pojawiło się sporo siewek, które zaczęły już wracać. Początek sierpnia to nadal utrzymujące się bardzo wysokie temperatury z maksymalną + 38 OC. Ulga w upałach przyszła 6 sierpnia kiedy temperatura spa- dła do +23OC w dzień, jednak już 9 sierpnia było +33 OC. Druga dekada sierpnia przyniosła niestabilną pogodę: dni upalne przeplatały się z chłodniejszymi i desz- czowymi. Ostatnia dekada miesiąca to stabilizacja pogody, a temperatury w dzień wahały się od +20O do +27 OC, opadów było niewiele, zachmurzenie umiarkowa- ne. W sierpniu odnotowano kilka stwierdzeń kamuszników oraz żwirowca ste- powego przebywającego kilka dni przy stawach w Walewicach, w dolinie Bzury. Kolejny miesiąc przywitał nas załamaniem pogody, temperatura w dzień spadły poniżej +20OC, dni były pochmurne i deszczowe. Krótka poprawa pogody nastąpiła na przełomie pierwszej i drugiej dekady września, kiedy zrobiło się cie- plej do +25OC w dzień i zrobiło się słonecznie. Następnie aż do 25 września mie- liśmy powrót chłodnej i deszczowej pogody. Pod koniec miesiąca deszcze ustały, rozpogodziło się, w dzień do +20 OC . Noce stawały się coraz chłodniejsze i po- jawiły się pierwsze przymrozki. We wrześniu nadal obserwowano dużo siewek nad Wisłą, ale również na polach jak i stawach hodowlanych. Kolejny rok obQ - tujący w obserwacje błotniaków stepowych, tylko we wrześniu były obserwowa- ne w pięciu miejscach. W pierwszych dniach października ponownie się zachmurzyło i pojawiło się więcej opadów, ale noce zrobiły się cieplejsze. Taka pogoda utrzymała się do połowy miesiąca, kiedy to przyszło chwilowe rozpogodzenie a temperatura osią- gnęła nawet +21OC w dzień. Jednak już 19 października ponownie się zachmu- rzyło, pojawiły się mgły oraz opady deszczu. Taka pogoda utrzymała się do koń- ca miesiąca i była połączona ze stopniowym spadkiem temperatury. 31 paździer- nika termometry pokazywały o poranku +1 O a w dzień +5 OC. W październiku odnotowano sporo wietrznych dni, nad Polską przeszedł orkan, co skutkowa- ło kilkoma obserwacjami wydrzyków wielkich, głównie nad morzem, ale jeden 204 Kulon 23 (2018) z ptaków był obserwowany również na Mazowszu przez kilka dni na stawach w Ru- dzie pod Mińskiem Mazowieckim. Wśród wróblowych należy wymienić krzyżo- dzioba sosnowego oraz świergotka szponiastego. Na początku listopada nastąpiło małe ocieplenie - temperatura w dzień wa- hała się w granicach +10 OC, pochmurne i deszczowe dni przeplatały się z rozpo- godzeniami. Druga dekada listopada była już chłodniejsza, ale temperatury na- dal zarówno w dzień jak i w nocy powyżej 0 OC. Dopiero pod koniec miesią- ca zanotowano pierwsze ujemne temperatury nocami, a nawet pojawiły się opa- dy śniegu. Mimo to, zbiorniki wodne pozostawały niezamarznięte. Pochmurna i deszczowo jesień sprawiła, że na łąkach pojawiło się sporo rozlewisk. Brak wy- raźnego załamania pogody oraz utrzymujące się dodatnie temperatury sprawiały, że na stawach nadal przebywało sporo jak na tę porę roku siewek oraz kaczek. Największą niespodzianką był niespotykany dotychczas nalot czeczotek tundro- wych w kraju, w tym na Mazowszu. Grudzień przywitał nas warstwą 10 cm śniegu i temperaturami w grani- cach 0OC. Jednak ochłodzenie to nie trwało długo i śnieg szybko znikał i nastą- piły opady deszczu. Temperatura utrzymywała się powyżej 0 OC, ale na północy regionu w połowie miesiąca ponownie pojawiła się pokrywa śniegu dochodząca do 15 cm. Na przełomie pierwszej i drugiej dekady ponownie temperatura spa- dła poniżej 0OC również w dzień. 22 grudnia ponownie się ociepliło i do końca roku utrzymywały się w dzień dodatnie temperatury dochodzące do +9 OC. Utrzy- mujące się przez większą cześć miesiąca dodatnie temperatury sprawiły, że nadal wiele zbiorników wodnych pozostawała niezamarznięta, co skutkowało wieloma nietypowymi obserwacjami dla tego miesiąca. Odnotowano obserwacje brodź- ców śniadych, biegusa zmiennego czy perkozów rdzawoszyich. Skróty i oznaczenia zastosowane w tekście: gm. – ; pow. – ; woj. – województwo; obs. – obserwator/rzy; os. – osobnik; > – powyżej; cn. – co najmniej; ∑ – koncentracja (tylko w Fenologii); jez. – jezioro; rez. – rezerwat; zb. – zbiornik; P – pierwszy pojaw w roku; O – ostatni pojaw w roku; OW – ostatni pojaw wiosenny; PJ – pierw- szy pojaw jesienny. Przykładowy zapis: P i XII 2 – III oznacza pierwsze pojawy w roku oraz wszystkie obserwacje, począwszy od drugiej dekady grudnia do końca marca, tj. od 11 XII do 31 III. Szczegółowy opis kryteriów na podstawie których zaprezentowano poniż- sze obserwacje, znajduje się w Kulonie nr. 17 (2012). Poniższe obserwacje mogą być wykorzystane wyłącznie z podaniem nazwisk obserwatorów. W przypadku miast nie podano nazw gmin i woje- wództw, a nazwę województwa – tylko w przypadku innego, niż mazowiec- kie. Również w przypadku miejscowości będących siedzibami gmin, nie po- dano dodatkowo nazwy gminy. Kulon 23 (2018) 205 W przypadku obserwacji wymagających zgłoszenia do Komisji Fauni- stycznej Sekcji Ornitologicznej PTZool. zaprezentowano wyłącznie posiada- jące pozytywne orzeczenie Komisji. Dziękujemy wszystkim obserwatorom, którzy przesłali swoje obserwacje do kar- toteki MŚTO. Zaprezentowane poniżej obserwacje lub zestawienia zbiorcze wykonano na podstawie 13 967 rekordów za rok 2017, zgromadzonych w kartotece MŚTO. W przypadku obserwacji gatunku, przez kilka dni i przez kilku lub kilkunastu obserwatorów, podano tylko nazwisko pierwszego i ostatniego w skrajnym prze- dziale czasowym. Obserwacje fenologiczne ograniczono do podania pierwszej i ostatniej daty przelotu gatunku. W poprzednich raportach prezentowano po trzy daty skrajne.

Obserwacje fenologiczne

Łabędź czarnodzioby Cygnus columbianus (OW, PJ; XII-II) 12.04 – 9, Kocerany, gm. Pniewy (Matyjasiak Ł.) 08.10 – 2, Rydwan, gm. Domaniewice, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.) – 4, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 01.01, 24 i 28.02 – od 6 do 37 os., Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 08 i 14.01 – 6, Smardzewice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Kielan Sz.; Tabor J., Wężyk M.) 26.02 – 4, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Rejmer M. oraz Kozłowski D.) 27.02 – 4, Kępa Barcicka, gm. Somianka (Twardowski M.) 16.12 – 32, Borów, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 19.12 – 16, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Bernikla białolica Branta leucopsis W okresie od 4 III do 9 IV obserwowana 36 razy w 22 miejscach, odnotowa- no łącznie 362 os., od 1 do 53 os. w trakcie spotkania. Jesienią, od 27 IX do 26 XI w 4 miejscach i 7 spotkaniach odnotowano łącznie 12 os.

Gęś zbożowa Anser fabalis (V-VIII) 01.05 – 13, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 04.05 – 1, Brzuza, gm. Łochów (Twardowski M.) 09.05 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Gęś białoczelna Anser albifrons (V-VIII) 01.05 – 21, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 04.05 – 4, Brzuza, gm. Łochów (Twardowski M.) 08.05 – 1, Puszcza Kampinoska (Matuszewski S.) 09.05 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 206 Kulon 23 (2018) 10.05 – 1, Puszcza Kampinoska (Matyjasiak Ł.) 11.05 – 1, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 12.05 – 1, Jaktorów (Gawroński J.)

Uhla Melanitta fusca (I - IX) 14.01 – 1, Smardzewice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Kielan Sz.) 15.01 – 1, Dębe, gm. Serock (Kozłowski D.) 28.01 – 2, Warszawa (Kopik J.) 26.03 – 4, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Bielaczek Mergellus albellus (OW, PJ) 26.03 – 2, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Iwańczuk C.) – 1, Słopsk, gm. Zabrodzie (Szczepankiewicz E.) – 1, W alewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Kozłowski D., Mortka K., Długosiewicz M.) 28.10 – 1, Stawinoga, gm. Zatory (Rejmer M.)

Głowienka Aythya ferina (XII-II) 08 i 14.01 – 1, Smardzewice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Tabor J., Kielan Sz., Wężyk M.) Ponadto w II gatunek odnotowano 10 razy (134 os.) oraz w XII – 6 razy (25 os.).

Czernica Aythya fuligula (XII-II) Gatunek odnotowano 30 razy w 15 miejscach w łącznej liczbie 739 os.: w I obserwowany 13 razy (120 os.), w II – 6 (110 os.) i XII – 11 (509 os.).

Ogorzałka Aythya marila (IV-IX) 02.04 – 2, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 05.04 – 3, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K.) 13.09 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 24. 09 – 1, R umoka, gm. Lipowiec Kościelny (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 27 i 28.09 – od 1 do 2 os., zb. Domaniów (Kielan Sz.)

Cyranka Spatula querquedula (P, O) 07.03 – 2, Orońsko (Tęcza R.) 01.11 – 1, Puszcza Kampinoska (Matuszewski S.)

Płaskonos Spatula clypeata (XII-II) 03.12 – 2, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Rejmer M. oraz Kozłowski D.) 16.12 – 3, Borów, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 6, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 1, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) Kulon 23 (2018) 207 19 i 22.12 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 25.12 – 2, zb. Domaniów (Sieczak K.)

Krakwa Mareca strepera (XII-II) 07.01 – 1, Warszawa (Rejmer M.) 28.01 – 1, Dębe, gm. Serock (Rejmer M.) 22.02 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Kielan Sz.) Ponadto w XII gatunek odnotowano 20 razy w 7 miejscach w łącznej liczbie 309 os.

Świstun Mareca penelope (XII 2-II; VI-VII) 05-06.06 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 13.06 – 1, Stawinoga, gm. Zatory (Twardowski M.) 18.06 – 3, Jaktorów (Gawroński J.) 30.07 – 1, Kocerany, gm. Pniewy (Matyjasiak Ł.) W okresie XII 2-II odnotowano łącznie 210 os. w 17 miejscach, od 1 do 51 os. w trakcie spotkania.

Rożeniec Anas acuta (XII-II) 08.01 – 1, Smardzewice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Tabor J., Kielan Sz., Wężyk M.) 22.01 – 1, Błonie (Gawrońscy D. i J.) – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 05 i 12.02 – 1, Warszawa (Rejmer M.) 26.02 – 1, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Rejmer M. oraz Kozłowski D.) 27 i 28.02 – 2, Wyszków i Skuszew, gm. Wyszków (Twardowski M.) Ponadto w XII odnotowany 9 razy w 8 miejscach w łącznej liczbie 35 os.

Cyraneczka Anas crecca (XII-II) W okresie zimowym odnotowano łącznie 2 163 os. w 29 miejscach, od 1 os. do 390 os. w trakcie spotkania.

Przepiórka Coturnix coturnix (P, X-III) 01.05 – 1, Lipniki Stare, gm. Pułtusk (Twardowski M.) – 1, Turobin-Brzozowa, gm. Stary Lubotyń (Dmoch A.)

Perkozek Tachybaptus ru% collis (XII-II) Gatunek odnotowano w 16 razy w łącznej liczbie 81 os. W I obserwowano 65 os., w II – 13 os. i w XII – 3 os.

Perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena (X-III 2) 01.10 – 1, Raszyn (Rejmer M.) 08.10 – 1, Walewice, gm. B ielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.) 03.11 – 1, Siedlce (Goławski A.) 208 Kulon 23 (2018) 04.11 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Mydlak J., www.ornitho.pl.)

Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus (XII-II) 03.12 – 6, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.) – 8 i 18, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.) 09.12 – 5, zb. Zegrzyński (Rejmer M.) 23.12 – 1, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.) 30.12 – 1, zb. Zegrzyński (Rejmer M.)

Zausznik Podiceps nigricollis (X-III) 31.03 – 2, Kośmin, gm. Grójec (Matyjasiak Ł.) 08.10 – 4, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 09.10 – 1, Orońsko (Tęcza R.) 13.10 – 2, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 29.10 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.) 04.11 – 16, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 12.11 – 6, Warszawa (Dmoch A.) 28.12 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Traciłowska M., Ligęza S., www.ornitho.pl.)

Siniak Columba oenas (XII-II) W wybranym okresie gatunek odnotowany w cn. 17 miejscach, obserwowano od 1 do 76 os. w trakcie spotkania.

Grzywacz Columba palumbus (XII-II2) 05.02 – 1, Żuków, gm. Grodzisk Mazowiecki (Gawroński J.) 10.02 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 16.02 – 1, Koczargi Stare, gm. Stare Babice (Matuszewski S.)

Turkawka Streptopelia turtur (P, O) 29.04 – 1, Rogoźnica, gm. Międzyrzec Podlaski, woj. lubelskie (Mydlak J., www. ornitho.pl.) 17.09 – 20, Błonie, gm. Janów Podlaski, woj. lubelskie (Tarasiuk A., www.ornitho.pl.)

Lelek Caprimulgus europaeus (P, O) 17.05 – 1, Niedźwiedź, gm. Myszyniec (Antczak K.) 18.10 – 1, Mławka, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.)

Jerzyk Apus apus (P, O) 26.04 – 1, Warszawa (Maniakowski M., www.ornitho.pl.) 24.09 – 1, Jaktorów (Gawrońscy D. i J.)

Kukułka Cuculus canorus (P, O) 24.04 – 1 , Nowy Dwór Maz. (Dmoch A.) Kulon 23 (2018) 209 Wodnik Rallus aquaticus (XII-II) Gatunek odnotowano w 13 miejscach łącznej liczbie 19 os. W I obserwowany 12 razy (12 os.), w II – 3 (4 os.) i w XII – 3 (3 os.).

Derkacz Crex crex (P, O po 1 IX) 03.05 – 1, Warszawa (Stolarz P.)

Kropiatka Porzana porzana (P, O) 08.04 – 5, Dręszew, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) – 1, Marianów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.)

Zielonka Zapornia parva (P, O) 12.04 – 2, Kośmin, gm. Grójec (Matyjasiak Ł.)

Kokoszka Gallinula chloropus (XII-II) Gatunek odnotowano w 14 razy w łącznej liczbie 17 os. W I obserwowany w 6 miejscach (10 os.), w II – 2 (3 os.) i w XII – 2 (4 os.).

Żuraw Grus grus (XII-II) W okresie zimowym odnotowano łącznie 1634 os., od 1 do 360 os. w trakcie spotkania. W I obserwowany w 4 miejscach (32 os.), w II – w 28 (137 os.) i w XII – 1465 os. w cn. 25 miejscach.

Siewnica Pluvialis squatarola (P, O; V-VII) 10.11 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Piechota D., Traciłowska M., Ligęza S., www. ornitho.pl.)

Siewka złota Pluvialis apricaria (V-VII i XII 2-II2) 01.05 – 30, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 02.05 – 26, Bogurzyn, gm. Wiśniewo (Szczypiński P.) 03.05 – 50, Jaktorów (Gawroński J.) 05.05 – 45, Niedźwiedź, gm. Myszyniec (Antczak K., Murawski M.) 06.07 – 1, Bagno Pulwy (Matyjasiak Ł.) 30.12 – 1, W ólka Somiankowska, gm. Somianka (Twardowski M., Miciałkiewicz R. , Szczepankiewicz E., Wacławik P.)

Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula (P, O) 14.03 – 1, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Kopik J., Matyjasiak Ł., Długosiewicz M., Mortka K.) 13.10 – 22, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 3, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 210 Kulon 23 (2018) Sieweczka rzeczna Charadrius dubius (P, O) 02.04 – 1, Lipniki Stare, gm. Pułtusk (Twardowski M.) – 6, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 2, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 26.09 – 8, Ryki, woj. lubelskie (Wacławik P.)

Czajka Vanellus vanellus (10 XII-15 II) Od 12 do 31 XII odnotowano łącznie cn. 3729 os., od 1 do 800 os. w trak- cie spotkania.

Kulik wielki Numenius arquata (P, O; XII-II) 04.03 – 1, Kopaczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 13.10 – 1, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Rycyk Limosa limosa (P, O) 15.03 – 1, Słopsk, gm. Zabrodzie (Twardowski M.) 11.11 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Kleszcz A. i inni)

Batalion Calidris pugnax (P, O) 05.03 – 5, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Ślusarski K.) 29.10 – 3, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Murawski M., Antczak K.)

Biegus krzywodzioby Calidris ferruginea (P, O) 26.09 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Wacławik P.)

Biegus mały Calidris temminckii (P, O) 27.04 – 9, Kuligów, gm. Dąbrówka (Ślusarski K.) 17.09 – 3, Ryki, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.)

Biegus zmienny Calidris alpina (P, O) 24.03 – 1, Zimolza, gm. Lutocin (Antczak K.) 08.12 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Traciłowska M., Ligęza S., www.ornitho.pl.)

Biegus malutki Calidris minuta (P, O) 29.04 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 13.10 – 2, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Słonka Scolopax rusticola (P, O; XII-II) 28.02 – 1, Puszcza Bolimowska (Maniakowski M.) 01.03 – 1, Żdżary, gm. Pionki (Szafrański A.) 20.10 – 1, Warszawa (Stolarz P.) 13.12 – 2, Brzozowo-Utraty, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.) 26.12 – 1, Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) Kulon 23 (2018) 211 Kszyk Gallinago gallinago (P, O; XII-II) 08.03 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 30.11 – 3, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 28.12 – 1, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 31.12 – 1, Długokąty, gm. Puszcza Mariańska (Maniakowski M.)

Bekasik Lymnocryptus minimus (XII-III) 01,12.01 i 09.02 – od 1 do 3 os., Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 12.02 – 1, Warszawa (Sikora D.) 26.02 – 1, Obory, gm. Konstancin-Jeziorna (Ślusarski K., Kopik J.) 29.03 – 1, Brzuza, gm. Łochów (Twardowski M., Kurowski Ł.) 07.12 – 2, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos (P, O) 09.04 – 1, Warszawa (Sieczak K.) – 2, Warszawa (Dmoch A.) 29.09 – 2, zb. Domaniów (Kielan Sz.)

Samotnik Tringa ochropus (XII-II) 14.01 – 1, Mława (Antczak K.) 05.02 – 1, Pęcice, gm. Michałowice (Górska I., www.ornitho.pl.) 11.02 – 1, Gostomia, gm. Nowe Miasto n. Pilicą (Kielan Sz., Tabor J., Tęcza R.) 02.12 – 1, Dzierżenin, gm. Pokrzywnica (Trętowska U., www.ornitho.pl.) 15.12 – 1, Józefów, gm. Józefów (Wardecki Ł., www.ornitho.pl.)

Brodziec śniady Tringa erythropus (P, O) 15.04 – 1, Turza Wielka, gm. Lipowiec Kościelny (Antczak K.) 16.12 – 2, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Kwokacz Tringa nebularia (P, O) 01.04 – 2, Stare Budy, gm. Brańszczyk (Twardowski M.) 05.11 – 3, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Malik P.)

Krwawodziób Tringa totanus (P, O) 12.03 – 1, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Łukaszewicz M., Kuropieska R.) 26.09 – 1, Kępeczki, gm. (Łukaszewicz M.)

Łęczak Tringa glareola (P, O) 11.04 – 1, Brzuza, gm. Łochów (Rzępała M., www.ornitho.pl.) 11.11 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Kleszcz A. i inni)

Śmieszka Chroicocephalus ridibundus (XII-II: >50 os. ale poza Wisłą i Warszawą) 18.02 – 50, Pruszków (Matyjasiak Ł.) 212 Kulon 23 (2018) 02.12 – 139, Pruszków (Rejmer M.) 03.12 – 400, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.)

Mewa mała Hydrocoloeus minutus (P, O) 22.04 – 2, Ossów, gm. Wołomin (Kobyłecki P.) 13.10 – 1, Orońsko (Tęcza R.) – 1, Rydwan, gm. Domaniewice, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Mewa żółtonoga Larus fuscus (XII-II – region oraz V-VII – poza Wisłą) 22.01 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 28.01 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 06.05 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 07.05 – 5, Węgrów (Michałowski D.)

Rybitwa rzeczna Sterna hirundo (P, O) 04.04 – 1, Świerże Górne, gm. Kozienice (Molęda M.) 29.09 – 1, Jaktorów (Gawroński J.)

Rybitwa białoczelna Sternula albifrons (P, O) 23.04 – 1, Stasiopole, gm. Dąbrówka (Twardowski M.) 14.09 – 1, Prażmów, gm. Stężyca, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.)

Rybitwa białowąsa Chlidonias hybrida (P, O) 19.04 – 1, Długie, gm. Czarnia (Murawski M.) 27.09 – 1, staw Okręt, woj. łódzkie (Długosiewicz M., Suchożebrska E., Mortka K., Ślusarski K.)

Rybitwa czarna Chlidonias niger (P, O) 25.04 – 8, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) – 1, Doziny, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) – 13, Skuszew, gm. Wyszków (Twardowski M.) 23.09 – 3, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus (P, O) 30.04 – 1, Wilga (Olejnik P.)

Nur czarnoszyi Gavia arctica (I-II i V-IX) 18.09 – 1, staw Okręt, woj. łódzkie (Ślusarski K., Długosiewicz M., Suchożebrska E.)

Bocian czarny Ciconia nigra (P, O; X-II) 04.03 – 2, Belsk Duży (Iwańczuk C.) 08.10 – 2, Chruślin, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) Kulon 23 (2018) 213 – 5, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.)

Bocian biały Cicinia ciconia (X-II) 08.12 – 1 (ranny), Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Bąk Botaurus stellaris (XI-II) 01.01 – 1, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M.) 04.02 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 16.02 – 1, Chałupki Łaziskie, gm. Orońsko (Tęcza R.) – 1, Orońsko (Tęcza R.) 09.11 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 02.12 – 1, Biała Rawska, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Bączek Ixobrychus minutus (P, O) 26.04 – 1, Warszawa (Chodkiewicz T., www.ornitho.pl.) 29.09 – 1, Jaktorów (Gawroński J.)

Czapla biała Ardea alba (XII-II) Gatunek odnotowano w 42 miejscach w łącznej liczbie 199 os.: w I obserwowany 18 razy (40 os.), w II – 15 (23 os.) i XII – 39 (136 os.).

Rybołów Pandion haliaetus (P, O) 28.03 – 1, Mołożew, gm. Jabłonna Lacka (Goławski A., Mróz E.) 05.11 – 1, Ruda, gm. Dębe Wielkie (Głowacki P.)

Trzmielojad Pernis apivorus (P, O) 05.05 – 2, Wyszków (Twardowski M.) 29.09 – 1, Brzozowo-Czary, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.)

Orlik krzykliwy Clanga pomarina (P, O) 31.03 – 1, Wyszków (Twardowski M.) 01.10 – 2, Siedlce (Rzępała M., www.ornitho.pl.)

Błotniak stawowy Circus aeruginosus (P, O; XI-II) 12.03 – 1, Nowy Dwór Mazowiecki (Kraska R.) 29.10 – 1, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Murawski M., Antczak K.) 04.11 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Błotniak zbożowy Circus cyaneus (V-VIII) 03.05 – 1, Oborczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 214 Kulon 23 (2018) Błotniak łąkowy Circus pygargus (P, O) 28.03 – 1, Antoniówka, gm. Policzna (Szafrański A.) 26.10 – 1, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Myszołów włochaty Buteo lagopus (OW, PJ) 04.06 – 1, Zawidz Kościelny (Stolarz P.) 17.09 – 1, Kurki, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.)

Dudek Upupa epops (P, O) 01.04 – 1, Puszcza Kampinoska (Gawrońscy D. i J.) – 1, Stare Budy, gm. Brańszczyk (Twardowski M.) 26.09 – 1, Kępeczki, gm. Kozienice (Łukaszewicz M.)

Krętogłów Jynx torquilla (P, O) 28.03 – 1, Antoniówka, gm. Policzna (Szafrański A.)

Drzemlik Falco columbarius (III-IX) 12.03 – 1, Michałowo, gm. Wiśniewo (Pagórski P.) 14.03 – 1, Kadź, gm. Klwów (Dukała J.) 13.04 – 1, Bogurzyn, gm. Wiśniewo (Szczypiński P.) 16.04 – 1, Przystałowice Duże, gm. Klwów (Sieczak K.) 03.05 – 1, Pęcice, gm. Michałowice (Kraska R.) 10.09 – 1, Zakrzewo, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 16.09 – 1, Bursz, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 17.09 – 1, Bagno Pulwy (Twardowski M., Szczepankiewicz E., Wyszyński R.) 25.09 – 1, Bagno Pulwy (Twardowski M.)

Kobuz Falco subbuteo (P, O) 16.04 – 1, Kłoczew, gm. Kłoczew, woj. lubelskie (Karczewski K., www.ornitho.pl.) 08.10 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.)

Wilga Oriolus oriolus (P, O) 01.05 – 1, Jaktorów (Gawroński J.)

Gąsiorek Lanius collurio (P, O) 04.05 – 1, Rycza, gm. Nowodwór, woj. lubelskie (Molęda M.) 15.10 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Remiz Remiz pendulinus (P, O) 19.03 – 2, Jaktorów (Gawrońscy D. i J.) 25.11 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) Kulon 23 (2018) 215 Górniczek Eremophila alpestris (OW, PJ) 12.02 – 12, Grabowo Wielkie, gm. Krasne (Murawski M.) 05.11 – 4, Gleba, gm. Kadzidło (Murawski M.)

Lerka Lullula arborea (P, O) 27.02 – 1, Brudzewice, gm. Poświętne, woj. łódzkie (Tabor J.) – 1, Mławka, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) – 3, Stary Świętochów, gm. Korytnica (Szafrański A.) 07.12 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 13.12 – 1, Pokrzywna, gm. Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Skowronek Alauda arvensis (XII-I) Obserwowano łącznie 67 os. w 16 miejscach regionu: w I – 11 krotnie i w XII-8.

Brzęczka Locustella luscinioides (P, O) 07.04 – 1, Kocerany, gm. Pniewy (Matyjasiak Ł.) – 1, Kośmin, gm. Grójec (Matyjasiak Ł.)

Strumieniówka Locustella & uviatilis (P, O) 01.05 – 1, Szumin, gm. Łochów (Wyszyński R., www.ornitho.pl.)

Świerszczak Locustella naevia (P, O) 01.05 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Zaganiacz Hippolais icterina (P, O) 06.05 – 1, Ulów, gm. Klwów (Sieczak K.)

Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus (P, O) 12.04 – 1, Kośmin, gm. Grójec (Matyjasiak Ł.) 23.09 – 1, Ossowice, gm. Cielądz, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Łozówka Acrocephalus palustris (P, O) 04.05 – 1, Grabowce Dolne, gm. Nowodwór, woj. lubelskie (Molęda M.) 26.08 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus (P, O) 30.04 – 1, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Łukaszewicz M., Kuropieska R.) 19.09 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 03.12 – 1, Kraśnicza Wola, gm. Grodzisk Mazowiecki (Wołowik M.)

Trzciniak Acrocephalus arundinaceus (P, O) 21.04 – 1, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.) 14.10 – 1, Jaktorów (Gawrońscy D. i J.) 216 Kulon 23 (2018) Oknówka Delichon urbicum (P, O) 08.04 – 3, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Szafrański A., Iwańczuk C.) 05.10 – 1, Orońsko (Tęcza R.)

Dymówka Hirundo rustica (P, O) 25.03 – 1, Puszcza Kampinoska (Gawrońscy D. i J.) 20.10 – 1, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Brzegówka Riparia riparia (P, O) 30.04 – 1, Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 10.10 – 1, Wyszków (Twardowski M.)

Świstunka leśna Phylloscopus sybilatrix (P, O) 17.04 – 1, Kostrzyn, gm. Wyśmierzyce (Sieczak K.) – 1, Przyjmy, gm. Brańszczyk (Dmoch A.)

Piecuszek Phylloscopus trochilus (P, O) 16.03 – 2, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.) 13.09 – 1, Laszczki, gm. Raszyn (Matyjasiak Ł.)

Pierwiosnek Phylloscopus collybita (P, O; XII-II) 22.03 – 1, Borów, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 07.11 – 1, Jelitów, gm. Biała Rawska, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Kapturka Sylvia atricapilla (P, O) 06.01 – 1, Mińsk Mazowiecki (Chróścik W., www.ornitho.pl) 08.01 – 1, Łomianki (Matuszczyk H.) 31.03 – 1, Puszcza Kampinoska (Olszewski A.) 24.10 – 1, Mława (Szczypiński P.) 24.12 – 2, Warszawa (Kopik J., www.clanga.com.)

Gajówka Sylvia borin (P, O) 26.04 – 1, Gołębiówka, gm. Kałuszyn (Parapura A.) 23.09 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Jarzębatka Sylvia nisoria (P, O) 02.01 – 1, Warszawa (Koper K., www.clanga.com.) 06.05 – 1, Dąbrowa, gm. Odrzywół (Kielan Sz.) 17.10 – 1, Warszawa (Dmoch A.)

Piegża Sylvia curruca (P, O) 04.04 – 1, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) – 1, Piaseczno (Matyjasiak Ł.) Kulon 23 (2018) 217 14.10 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Cierniówka Sylvia communis (P, O) 04.04 – 1, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) 12.11 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Zniczek Regulus ignicapilla (P, O) 08.03 – 5 (łącznie), Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.) 20.10 – 1, Warszawa (Głowacki P.)

Jemiołuszka Bombycilla garrulus (OW, PJ) 05.05 – 9, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) 08.11 – 4, Piaseczno (Matyjasiak Ł.)

Szpak Sturnus vulgaris (XII-II1 tylko na północ od Wisły i Bugu) 01.01 – 25, Kopaczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 05.01 – 4, Wyszków (Twardowski M.) 05.02 – 1, Bieżuń (Antczak K., Adamiak R.) – 4, Bogurzynek, gm. Wiśniewo (Antczak K., Adamiak R.) – 1, Rudowo, gm. Strzegowo (Antczak K., Adamiak R.) 02.12 – 6, Bagno Pulwy (Twardowski M.) 16.12 – 700, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M.)

Muchołówka szara Muscicapa striata (P, O) 02.05 – 1, Radom (Tęcza R.) 28.09 – 1, Piaseczno (Matyjasiak Ł.)

Słowik rdzawy Luscinia megarhynchos (P, O) 30.04 – 1, Warszawa (Stolarz P.) – 1, Wilczynek, gm. Góra Kalwaria (Matyjasiak Ł.)

Słowik szary Luscinia luscinia (P, O) 19.04 – 1, Siedliska, gm. Piaseczno (Matyjasiak Ł.) 01.10 – 1, Warszawa (Gryz P.)

Podróżniczek Luscinia svecica (P, O) 04.04 – 1, Wincentowo, gm. Rząśnik (Szczepankiewicz E.)

Muchołówka mała Ficedula parva (P, O) 20.04 – 2 i 1, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.)

Muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca (P, O) 15.04 – 1, Puszcza Kampinoska (Matuszewski S.) 218 Kulon 23 (2018) 23.09 – 1, Stasiopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.)

Pleszka Phoenicurus phoenicurus (P, O) 04.04 – 1, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) 06.10 – 1, Błonie (Gawroński J.)

Kopciuszek Phoenicurus phoenicurus (XII-II) 04.01 – 1, Radom (Tęcza R.) 16.01 – 1, Warszawa (Stolarz P.) 18.01 – 1, Wysocin, gm. Przyłęk (Szafrański A.) 18.02 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 10.12 – 1, Garbatka-Zbyczyn, gm. Garbatka-Letnisko (Molęda M.) 18.12 – 1, Świerże Górne, gm. Kozienice (Tabor J.)

Pokląskwa Saxicola rubetra (P, O) 17.04 – 1, Puszcza Kampinoska (Gawrońscy D. i J.) 15.10 – 1, Bagno Pulwy (Szczepankiewicz E.)

Kląskawka Saxicola rubicola (P, O) 05.03 – 2, Warszawa (Charymski M., www.ornitho.pl.) 19.10 – 1, Jaktorów (Gawroński J.)

Białorzytka Oenanthe oenanthe (P, O) 01.04 – 1, Szczepankowo, gm. Śniadowo, woj. podlaskie (A. Dmoch) 07.10 – 1, Bagno Pulwy (Matyjasiak Ł.)

Paszkot Turdus viscivorus (XII-II: >10 os.) 01.01 – 12, Karaska, gm. Baranowo (Murawski M.) 02.02 – 60, Przejazd, gm. Pionki (Iwańczuk C.) 18.12 – 40, Świerże Górne, gm. Kozienice (Tabor J.)

Śpiewak Turdus philomelos (P, O; XII-II) 06.01 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 07.01 – 1, Skierniewice, woj. łódzkie (Nowicki M., www.ornitho.pl.) 08.01 – 1, Ulów, gm. Klwów (Sieczak K.) 20.01 – 1, Długie, gm. Czarnia (Murawski M.) 22.01 – 1, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Antczak K., Adamiak R.) 01 i 05.02 – 1, Żuków, gm. Grodzisk Mazowiecki (Gawroński J.) 11.02 – 1, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Iwańczuk C., Szafrański A.) 05.03 – 1, Garbatka Nowa, gm. Garbatka-Letnisko (Molęda M.) – 1, Wyszków (Twardowski M.) 28.10 – 3, Brzozowo-Maje, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.) Kulon 23 (2018) 219 Droździk Turdus iliacus (XII-II) 05.01 – 1, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.) 06.01 – 1, Ciechanów (Murawski M.) 09.01 – 2, Jabłonna, gm. Jabłonna (Gryz P.) 15.01 – 2, Kępa Kiełpińska, gm. Łomianki (Wardecki Ł., www.ornitho.pl.) 15.01 – 2, Łomianki, gm. Łomianki (Wardecki Ł., www.ornitho.pl.) 03.12 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Tabor J.) 10.12 – 2, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Tabor J.) 16.12 – 4, Mogielnica (Chmielewski S.)

Pokrzywnica Prunella modularis (XII-II) 08.01 – 1, Warszawa (Kraska R.) 11.01 – 1, Warszawa (Sikora D.) 15.01 – 1, Mińsk Mazowiecki (Chróścik W., www.ornitho.pl.) – 1, Nowe Miasto n. Pilicą (Tabor J.) 20.01 – 1, Nowy Dwór, gm. Nowy Kawęczyn, woj. łódzkie (Tabor J.) – 1, Suliszew, gm. Nowy Kawęczyn, woj. łódzkie (Tabor J.) 27.01 – 2, Rzeczyca, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 29.01 – 1, Łaziska, gm. Orońsko (Tęcza R.) 16.02 – 1, Radom (Tęcza R.) 09 i 16.12 – 1, Mogielnica (Chmielewski S.)

Świergotek drzewny Anthus trivialis (P, O) 02.04 – 1, Borowina (leśnictwo), gm. Wyśmierzyce (Sieczak K.) 01.10 – 1, Kurki, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.)

Świergotek łąkowy Anthus pratensis (XII-II) 28.02 – 1, Bogurzyn, gm. Wiśniewo (Antczak K.) 02.12 – 1, Ossowice, gm. Cielądz, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 03.12 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Tabor J.) 05.12 – 2, Garbatka Długa, gm. Garbatka-Letnisko (Molęda M.) 08.12 – 1, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 10.12 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Tabor J.) 16.12 – 8, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Świergotek polny Anthus campestris (P, O) 27.04 – 1, Wólka Rytelska, gm. Ceranów (Rzępała M., www.ornitho.pl.) 03.09 – 1, Gostomia, gm. Nowe Miasto n. Pilicą (Sieczak K.)

Pliszka żółta Motacilla & ava (P, O) 01.04 – 1, Stare Budy, gm. Brańszczyk (Twardowski M.) 23.09 – 2, Ossowice, gm. Cielądz, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 220 Kulon 23 (2018) Pliszka siwa Motacilla alba (XII-II) 26.02 – 1, Brzóza, gm. Głowaczów (Iwańczuk C.) 27.02 – 1, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) – 1, Pniewnik, gm. Korytnica (Szafrański A.) 28.02 – 1, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.) 16.12 – 6, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 24.12 – 1, Kłudno, gm. Wieniawa (Łukaszewicz M., Kuropieska R.)

Jer Fringilla montifringilla (OW, PJ) 30.04 – 1, Suski Młynek, gm. Białobrzegi (Sieczak K.) 24.09 – 1, Turza Wielka, gm. Lipowiec Kościelny (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.)

Dziwonia Erythrina erythrina (P, O) 04.05 – 2, Antoniówka Świerżowska, gm. Maciejowice (Chmielewski S.) – 2, Podstolice, gm. Maciejowice (Chmielewski S.)

Rzepołuch Linaria & avirostris (OW, PJ) 04.03 – 5, Przychód, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) – 1, Stępów, gm. Kiernozia, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 19.10 – 4, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.)

Czeczotka Acanthis & ammea (OW, PJ) 18.04 – 1, Bojary, gm. Kosów Lacki (Rzępała M., www.ornitho.pl.) 14.10 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Kulczyk Serinus serinus (P, O) 24.03 – 1, Warszawa (Dmoch A.) 04.11 – 2, Mogielnica (Chmielewski S.)

Śnieguła Plectrophenax nivalis (OW, PJ) 22.02 – 1, Małopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 03.11 – 4, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.)

Ortolan Emberiza hortulana (P, O) 25.04 – 1, Roguszyn, gm. Korytnica (Szafrański A.)

Potrzos Emberiza schoeniclus (XII-II tylko na północ od Wisły i Bugu) 20.01 – 2, Długie, gm. Czarnia (Murawski M.) 05.02 – 3, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Antczak K., Adamiak R.) 09.12 – 2, Turza Wielka, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.) Kulon 23 (2018) 221 Obserwacje dużych stad

Łabędź niemy Cygnus olor 27.06 – 250, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Łabędź czarnodzioby Cygnus columbianus 26.03 – 120, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Kozłowski D., Ślusarski K., Mortka K., Długosiewicz M.)

Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus 30.12 – 31, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M., Miciałkiewicz R., Szczepankiewicz E., Wacławik P.)

Bernikla białolica Branta leucopsis 18.03 – 53, Wierzchowizna, gm. Chorzele (Murawski M.) 26.03 – 52, Złaków Kościelny, g m. Zduny, woj. łód zkie (Ślusarski K., Kozłowski D., Mortka K., Długosiewicz M.)

Gęgawa Anser anser 26.11 – 1 000, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Kozłowski D., Ślusarki K.)

Gęś zbożowa Anser fabalis 12.03 – 4 150, Wierzbowo, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Pagórski P.)

Gęś białoczelna Anser albifrons 17.03 – 11 000, Czerwińskie, gm. Baranowo (Murawski M.) 19.03 – 10 000, Kierzek, gm. Kadzidło (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 24.03 – 10 000, Bieżuń (Antczak K.)

Uhla Melanitta fusca 23.12 – 26, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.) 26.12 – 26 i 18, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Gągoł Bucephala clangula 26.02 – 1 528 i 979, zb. Zegrzyński (Rejmer M.)

Bielaczek Mergellus albellus 10.02 – 12, Smardzewice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Tabor J.)

Nurogęś Mergus merganser 07.01 – 131, Dębe, gm. Serock (Rejmer M.) 222 Kulon 23 (2018) Głowienka Aythya ferina 22.07 – 600, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Czernica Aythya fuligula 26.03 – 423, zb. Zegrzyński (Rejmer M.)

Ogorzałka Aythya marila 24.11 – 29, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Cyranka Spatula querquedula 01.04 – 31, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Rejmer M.)

Płaskonos Spatula clypeata 23.04 – 180, Długie, gm. Czarnia (Matyjasiak Ł.) 26.04 – 150, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.)

Krakwa Mareca strepera 24.09 – 93, Dobrzyków, gm. Gąbin (Rejmer M.) 16.12 – 136, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Świstun Mareca penelope 17.03 – 4 500, Brodowe Łąki, gm. Baranowo (Murawski M.)

Krzyżówka Anas platyrhynchos 14.12 – 3 400, Długie, gm. Czarnia (Murawski M.) 16.12 – 3 500, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 22.12 – 3 500, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Rożeniec Anas acuta 24.03 – 300, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.)

Cyraneczka Anas crecca 26.11 – 1 050, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Kozłowski D., Ślusarki K.)

Bażant Phasianus colchicus 22.03 – 17, Borów, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Perkozek Tachybaptus ru% collis 13.09 – 40, Raszyn (Matyjasiak Ł.) 27 .09 – 38, Wale wice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Długosiewicz M., Suchożebrska E., Mortka K., Ślusarski K.) Kulon 23 (2018) 223 Perkoz dwuczuby Podiceps cristatus 02.04 – 60, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 05.04 – 56, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K.)

Zausznik Podiceps nigricollis 05.05 – 19, staw Okręt, woj. łódzkie (Ślusarski K.) 04.11 – 16, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Siniak Columba oenas 02.11 – 280, Grzebsk, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.)

Grzywacz Columba palumbus 22.09 – 700, Radom (Tęcza R.)

Turkawka Streptopelia turtur 20.08 – 20, Babsk, gm. Biała Rawska, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Sierpówka Streptopelia decaocto 29.12 – 120, Koczargi Stare, gm. Stare Babice (Matuszewski S.)

Jerzyk Apus apus 20.07 – 700, Obory, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.)

Łyska Fulica atra 22.07 – 1 250, staw Okręt, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Żuraw Grus grus 03.11 – 1 400, Łęg, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.)

Ostrygojad Haematopus ostralegus 30.07 – 6, Tarnów, gm. Wilga (Olejnik P.)

Siewnica Pluvialis squatarola 13.10 – 12, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Siewka złota Pluvialis apricaria 14.03 – 10 000, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 24.03 – 10 000, Zimolza, gm. Lutocin (Antczak K.) 29.03 – 12 000, Przychód, gm. Szreńsk (Szczypiński P.)

Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula 13.10 – 22, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 224 Kulon 23 (2018) Sieweczka rzeczna Charadrius dubius 24.04 – 20, Orońsko (Matyjasiak Ł.)

Czajka Vanellus vanellus 02.11 – 5 500, Grzebsk, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.)

Batalion Calidris pugnax 01.05 – 2 000, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Biegus zmienny Calidris alpina 13.10 – 109, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Biegus malutki Calidris minuta 08.10 – 12, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.)

Kszyk Gallinago gallinago 29.09 – 400, Brzozowo-Czary, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.)

Bekasik Lymnocryptes minimus 19.10 – 6, Gapinin, gm. Poświętne, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos 05.05 – 45, Ruda, gm. Lipowiec Kościelny (Adamiak R.) 29.07 – 56, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 29.07 – 52, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Brodziec śniady Tringa erythropus 08. 10 – 54, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Malik P., Ślusarski K.)

Kwokacz Tringa nebularia 07.08 – 62, Skierdy, gm. Jabłonna (Kozłowski D.)

Łęczak Tringa glareola 01.05 – 250, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Mewa mała Hydrocoloeus minutus 30.04 – 500, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Mewa siwa Larus canus 01.01 – 750, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Mewa białogłowa Larus cachinnans 19.09 – 2 000, Warszawa (Matyjasiak Ł.) Kulon 23 (2018) 225 Rybitwa rzeczna Sterna hirundo 03.05 – 100, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Rybitwa białoczelna Sternula albifrons 29.07 – 25, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.)

Rybitwa białowąsa Chlidonias hybrida 03.05 – 30, Kuligów, gm. Dąbrówka (Kozłowski D.)

Rybitwa czarna Chlidonias niger 02.05 – 440, Wilga (Matyjasiak Ł.) 03.05 – 2 500, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł. oraz Kozłowski D.)

Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus 10.05 – 50 (noclegowisko), Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.)

Nur rdzawoszyi Gavia stellata 02.12 – 7, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Nur czarnoszyi Gavia arctica 03.11 – 5, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Bocian czarny Ciconia nigra 22.05 – 6, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E., Twardowski M., Wyszyński R.)

Bocian biały Cicinia ciconia 14.05 – 200, Oborczyska, gm. Baranowo (Antczak K., Adamiak R.)

Czapla siwa Ardea cinerea 11.11 – 101, Krzemienica, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Czapla biała Ardea alba 04.11 – 90, Siedlce (Goławski A.)

Kormoran Phalacrocorax carbo 24.09 – 830, Dobrzyków, gm. Gąbin (Rejmer M.)

Orlik krzykliwy Clanga pomarina 17.09 – 10 „komin”, Bagno Pulwy (Twardowski M., Szczepankiewicz E., Wyszyński R.)

Bielik Haliaeetus albicilla 07.01 – 9, Dębe, gm. Serock (Rejmer M.) 226 Kulon 23 (2018) Myszołów Buteo buteo 19.10 – 57 (przelot stada), Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.)

Uszatka Asio otus 11.02 – 14 (noclegowisko), Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Dudek Upupa epops 02.05 – 11, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Kobuz Falco subbuteo 01.05 – 15, Kopaczyska, gm. Baranowo (Murawski M i T., Karbowiak J.) 01.05 – 15, Siedlce (Goławski A.)

Sroka Pica pica 02.03 – 170 (noclegowisko), Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Kawka Corvus monedula 08.01 – 2 750, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Gawron Corvus frugilegus 08.01 – 4 000, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Kruk Corvus corax 01.02 – 150, Małopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E., Twardowski M. )

Wrona siwa Corvus cornix 28.01 – 270, Warszawa (Tabor J.)

Sosnówka Periparus ater 31.01 – 40, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Modraszka Cyanistes caeruleus 25.02 – 80, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Bogatka Parus major 04.10 – 150, Magnuszew (Szafrański A.)

Remiz Remiz pendulinus 05.04 – 40, Jaktorów (Gawroński J.)

Górniczek Eremophila alpestris 08 i 15.01 – 49, Błonie (Gawrońscy D. i J.) Kulon 23 (2018) 227 30.01 – 74, Hrud, gm. Biała Podlaska, woj. lubelskie (Mydlak J., www.ornitho.pl)

Lerka Lullula arborea 22.09 – 15, Franciszków, gm. Wolanów (Tęcza R.) 23.09 – 15, Zawady, gm. Radzymin (Szczepankiewicz E.)

Skowronek Alauda arvensis 25.02 – 400, Dąbrówka (Kozłowski D. i M.)

Wąsatka Panurus biarmicus 15.11 – 27, Jaktorów (Gawroński J.)

Dymówka Hirundo rustica 15.09 – 2 000, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Brzegówka Riparia riparia 15.09 – 800, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.)

Raniuszek Aegithalos caudatus 30.01 – 40, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Jemiołuszka Bombycilla garrulus 28.01 – 200, Warszawa (Rejmer M.)

Szpak Sturnus vulgaris 23.09 – 20 000, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.)

Pokląskwa Saxicola rubetra 04.05 – 12, Brzuza, gm. Łochów (Twardowski M.)

Paszkot Turdus viscivorus 02.02 – 60, Przejazd, gm. Pionki (Iwańczuk C.)

Droździk Turdus iliacus 31.03 – 300, Cegielnia Lewicka, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Kos Turdus merula 19.10 – 16, Mława (Szczypiński P.)

Kwiczoł Turdus pilaris 04.03 – 2 800, Przychód, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) 228 Kulon 23 (2018) Mazurek Passer montanus 02.02 – 800, Nowa Wieś Wielka, gm. Janowiec Kościelny, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 27.12 – 400, Długokąty, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.) 30.1 2 – 400, Wólka S omiankowska, gm. Somianka (Twardowski M., Miciałkiewicz R., Szczepankiewicz E., Wacławik P.)

Świergotek łąkowy Anthus pratensis 24.09 – 150, Grzebsk, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.)

Pliszka siwa Motacilla alba 20.09 – 120, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Zięba Fringilla coelebs 07.10 – 1 200, Bagno Pulwy (Matyjasiak Ł.)

Jer Fringilla montifringilla 08.04 – 300, Lipa, gm. Jednorożec (Szczypiński P.)

Grubodziób Coccothraustes coccothraustes 12.09 – 80, Zakrzewo, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.)

Dzwoniec Chloris chloris 19.11 – 800, Policzna (Molęda M.)

Makolągwa Linaria cannabina 01.10 – 400, Policzna (Molęda M.)

Rzepołuch Linaria & avirostris 10.02 – 240, Sadykierz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Czeczotka Acanthis & ammea 23.03 – 2 000, Cegielnia Lewicka, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Krzyżodziób świerkowy Loxia curvirostra 23.01 – 60, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.) 16.06 – 52, Julianów, gm. Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Szczygieł Carduelis carduelis 14.01 – 200, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 17.09 – 200, Bagno Pulwy (Twardowski M., Szczepankiewicz E., Wyszyński R.) 04.10 – 196, Babsk, gm. Biała Rawska, woj. łódzkie (Boguszewski P.) Kulon 23 (2018) 229 Kulczyk Serinus serinus 01.10 – 60, Mogielnica (Chmielewski S.)

Czyż Spinus spinus 09.03 – 4 000, Mławka, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 24.03 – 3 500, Cegielnia Lewicka, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.)

Śnieguła Plectrophenax nivalis 29.01 – 105, Ciechanów (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.)

Potrzeszcz Emberiza calandra 02.12 – 600, Małopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.)

Trznadel Emberiza citrinella 02.02 – 300, Nowa Wieś Wielka, gm. Janowiec Kościelny, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 02.11 – 300, Grzebsk, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.) 21.12 – 300, Wólka Somiankowska, gm. Somianka (Twardowski M.)

Potrzos Emberiza schoeniclus 01.02 – 28, Dręszew, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E., Twardowski M.)

Obserwacje gatunków rzadkich

Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus (tylko stanowiska lęgowe i prawdopodobnie lęgowe) 1 para bez gniazda, Czarnów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 1 para, rez. Stawinoga (Matyjasiak Ł.) 1 para bez gniazda, Oborczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 1 para, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 1 para, Knurowiec, gm. Brańszczyk (Stolarz P.) 1 para, Siedlce (Goławski A.) 1 para, Czernie, gm. Goworowo (Dmoch A.)

Bernikla obrożna Branta bernicla 07.04 – 1, Doziny, gm. Szreńsk (Antczak K.) 17.04 – 1, Warszawa. (Kobyłecki P.)

Bernikla rdzawoszyja Branta ru% collis 24 i 26.03 – 1, Zimolza, gm. Lutocin (Antczak K. i inni)

Bernikla kanadyjska Branta canadensis 06.05-15.07 – 1, Raszyn (Rejmer M.) 230 Kulon 23 (2018) 26-28.09 – 1, zb. Domaniów (Kielan Sz., Stojek G., www.ornitho.pl.) 30.09 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Staneccy M i M., www.sosknbul. ptaki.org.pl.) 05.11 – 1, Złaków Borowy, gm. Zduny, woj. łódzkie (Malik P., Ślusarski K.)

Gęś krótkodzioba Anser brachyrhynchus 04.03 – 1, Niedźwiedź, gm. Myszyniec (Murawski M.) – 1, Zagroby, gm. Żychlin, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 05.03 – 1, Zł aków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Ślusarski K., Kopik J., Długosiewicz M.) 15.03 – 1, Bronisławka, gm. Pomiechówek (Matyjasiak Ł.) 19.03 – 1, Długie, gm. Czarnia (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 09.04 – 1, Kopaczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 23.04 – 1, Zimolza, gm. Lutocin (Antczak K., Adamiak R.)

Gęś mała Anser erythropus 19.02 – 1, S tężyca, gm. Stężyca, woj. lubelskie (Piechota D., Traciłowska M., Ligęza S., www.ornitho.pl.) 16.03 – 2, Guzowatka, gm. Baranowo (Murawski M.) 17.03 – 1, Czerwińskie, gm. Baranowo (Murawski M.) 19.03 – 1, Długie, gm. Czarnia (Antczak K., Murawski M., Adamiak R.) 22.03 – 1, Gajew, gm. Żychlin, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 05 i 09.05 – 1, Orońsko (Tęcza R.) 04-10.05 – 1, Orońsko, gm. Orońsko (Stelamch H. i inni) 23-25.11 – Ryki, woj. lubelskie (Aftyka S. i inni, www.ornitho.pl.)

Markaczka Melanitta nigra 21.02 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 07.04 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.) 08.04 – 1, Arciechów, gm. Radzymin (Kozłowski D.) 09.04 – 1, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.) Jesienią obserwowany 8 razy na zb. Zegrzyńskim, od 3 XI do 30 XII, od 1 do 8 os. w trakcie spotkania.

Szlachar Mergus serrator 15.01 – 1, Drwały, gm. Wyszogród (Chodkiwicz T., www.ornitho.pl.) 29.10 – 2, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.) 03.11 – 1, zb. Zegrzyński (Kozłowski D.) 04.11 – 3, Skuszew, gm. Wyszków (Twardowski M.) 03.12 – 4, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.) – 5, zb. Zegrzyński (Matyjasiak Ł.) Kulon 23 (2018) 231 Gęsiówka egipska Alopochen aegyptiaca 01.05 – 1, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Pagórski P.) 29.05 i 01.06 – 1, Stasiopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 10.12 – 1, zb. Zegrzyński (Piątkowski M., www.ornitho.pl.)

Ohar Tadorna tadorna (poza doliną Wisły) 01.01 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 06.01 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 14.03 – 1, Długie, gm. Kiernozia, woj. łódzkie (Ślusarski K., Kopik J., Matyjasiak Ł., Długosiewicz M., Mortka K.) – 2, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Kopik J., Matyjasiak Ł., Długosiewicz M., Mortka K.) 19.03 – 1, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Rejmer M.) 20.03 – 1, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Kozłowski D.) 22.03 – 2, Gajew, gm. Żychlin, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) – 2, Zagroby, gm. Żychlin, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 23.04 – 2, Słopsk, gm. Zabrodzie (Twardowski M.) 11.0 5 – 1, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Długosiewicz M., Mortka K.) – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K., Długosiewicz M., Mortka K.) 26.09 – 1, zb. Domaniów (Kielan Sz.) 24.11 – 1, Or łów, gm. Bedlno, woj. łódzkie (Przybyliński T., www.sosknbul.ptaki. org.pl.) 26.11 – 1, Złaków Koś cielny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Kozłowsk i D., Ślusarki K.)

Hełmiatka Netta ru% na 15.01 – 1, Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 23.03-14.04 – 1, Orońsko (Tęcza R.) 15 i 18.06 – od 1 do 2 os., Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Adamiak R., Antczak K.)

Podgorzałka Aythya nyroca 12.03 – 1, Nowy Dwór Mazowiecki (Kraska R.) 18.08 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.) 27.08 – 1, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 31.08-04.09 – 1, Warszawa (Sikora D. i inni, www.ornitho.pl.) 14.10 – 2, zb. Zegrzyński (Rejmer M.)

Świstun amerykański Mareca americana 16.0 3 – 1, Ktery, gm. Krzyżanów, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł., Piasecki M., Budyta A.) 232 Kulon 23 (2018) Cyraneczka karolińska Anas carolinensis 02-21.04 – 1, Oborczyska, gm. Baranowo (Murawski M., Antczak K.)

Mandarynka Aix galericulata (obserwacje tylko poza W-wą) 15.01 – 8, Pruszków (Dmoch A.) 21.01-13.02 – 1, Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 18.02 – 2, Pruszków (Matyjasiak Ł.) 26.03 – 2, zb. Zegrzyński (Rejmer M.) 21.04 – 1, Białobrzegi (Tabor J.) 10-18.11 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E. i inni) 10-15.12 – 1, Popow o Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M., Mic iałkiewicz R.)

Kazarka rdzawa Tadorna ferruginea 14-15.10 – 1, Warszawa (Kobyłecki P.)

Perkoz rogaty Podiceps auritus 01.10 – 1, Kock, gm. Kock, woj. lubelskie (Stawarko-Petka J., Petka K., www. lto.org.pl) 12.11 – 1, zb. Zegrzyński (Rejmer M.) 10.12 – 1, zb. Zegrzyński (Gogołek T., Gałązka A., www.ornitho.pl.)

Ostrygojad Haematopus ostralegus (poza doliną Wisły) 28.08 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Szczudłak Himantopus himantopus 15.04 – 3, Bąkowiec, gm. Garbatka-Letnisko (Łukaszewicz M., Kuropieska R.) – 1, Sobienie Szlacheckie, gm. Sobienie-Jeziory (Hubik R.) 20.05 – 2, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Fuss J., www.sosknbul.ptaki. org.pl.) 07.06 – 2, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K.) 15.07 – 1, Orońsko, gm. Orońsko (Woźniak K., Tomaszewska A., Synowiecki J. www.ornitho.pl.)

Szablodziób Recurvirostra avosetta 05-07.05 – 1, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Kałębasiak Ł. i inni)

Czajka towarzyska Vanellus gregarius 10.09 – 1, Drachalica, gm. Stężyca, woj. lubelskie (Piechota D., Traciłowska M. www.ornitho.pl.) 23.09-16.10 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Stalenga J. i inni, www.ornitho.pl.) Kulon 23 (2018) 233 Mornel Charadrius morinellus 27.08 – 22, Sławka Mała, gm. Kozłowo, woj. warm.-mazurskie (Antczak K., Adamiak R., Murawski M.) 03.09 – 3, Gostomia, gm. Nowe Miasto n. Pilicą (Sieczak K.) 16.09 – 1, Rembowo, gm. Opinogóra Górna (Murawski M.) 17.09 – 2, Bursz, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) – 2, Stare Kosiny, gm. Wiśniewo (Wierzbicki M., www.ornitho.pl.) 01.10 – 3, Wierzbowo, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 08.10 – 1, Skorki, gm. Somianka (Jobda M., Rzepkowski R., www.clanga.com.)

Kulik mniejszy Numenius phaeopus 13.03 – 1, Józefów, gm. Józefów (Piasecki M.) 07.04 – 27, Kośmin, gm. Grójec (Matyjasiak Ł.) 08.04 – 6, Drążdżewo, gm. Krasnosielc (Szczypiński P.) 14.04 – 4, Rażny, gm. Sadowne (Rzępała M., www.ornitho.pl.) 25.04 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Sidelnik M.) 26.04, 05.05, 14.05 – od 1 do 3, Doziny, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) 29.04 – 2, Brzuza, gm. Łochów (Rzępała M., www.ornitho.pl.) 02.05 – 2, Bogurzyn, gm. Wiśniewo (Szczypiński P.) 03.05 – 2, Pęcice, gm. Michałowice (Kraska R.) 03-05.05 – 1, Marianowo, gm. Długosiodło (Obłoza P., www.ornitho.pl.) 05 i 13.05 – od 1 do 2, Proszkowo, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) 20.08 – 3, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Synowiecki J., www.ornitho.pl.) 03.09 – 3, Wierzbowo, gm. Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 23.09 – 1, Ossowice, gm. Cielądz, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Szlamnik Limosa lapponica 11.05 – 1, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Długosiewicz M., Mortka K., Ślusarski K. ) 03.09 – 1, Dęblin, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.) 07.09 – 1, Ostrówek, gm. Karczew (Matyjasiak Ł.) 14.09 – 1, Prażmów, gm. Stężyca, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.) 15.09 – 1, Borów, g m. Bielawy, woj. łódzkie (Przybyliński T., www.sosknbul.p taki. org.pl.)

Kamusznik Arenaria interpres 01.06 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 13.08 – 1, Prażmów, gm. Stężyca, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.) 18.08 – 1, Dziecinów, gm. Sobienie-Jeziory (Maniakowski M., www.ornitho.pl.) 29.08 – 1, Nowa Mała Wieś, gm. Leoncin (Dmoch A.) 15.09 – 1, Zbyczyn, gm. Sieciechów (Łukaszewicz M.) 24.09 – 1, Bagno Pulwy (Szczepankiewicz E.) 234 Kulon 23 (2018) Biegus rdzawy Calidris canutus 03.09 – 1, B iałobrzegi, gm. Bodzanów (Długosiewicz M., Suchożebrska E., Ślusarski K.) 09.09 – 1, Rajszew, gm. Jabłonna (Kozłowski D.) 29.09 – 1, Brzozowo-Czary, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.)

Biegus płaskodzioby Calidris falcinellus 25.07 – 1, Ostrówek, gm. Karczew (Matyjasiak Ł.) 27.07 – 2, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł. i inni) 31.08 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Piaskowiec Calidris alba 25.07 – 3, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 30.08 – 1, Czesie, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 13.09 – 2, Józefów (Piasecki M.) 14.09 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 16.09 – 1, Dobrzyków, gm. Gąbin (Rejmer M.)

Dubelt Gallinago media 27.04 – 1, gm. Szreńsk (Antczak K., Adamiak R.) 05.05 – 1, gm. Myszyniec (Antczak K., Murawski M.) 12.05 – 2, gm. Czarnia (Antczak K., Murawski M., Adamiak R.) 12.05 – 1, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 17.05 – 1, gm. Myszyniec (Antczak K.) 18.05 – 1, gm. Ciepielów (Szafrański A., Osojca G.) 24.05 – 2, gm. Nowy Dwór Mazowiecki (Górny T., www.ornitho.pl.) 13,14 i 24.08 – od 1 do 2, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 11.09 – 1, gm. Wyszków (Twardowski M.)

Brodziec pławny Tringa stagnatilis 22.0 4 – 1, Or ońsko, gm . Oroń sko (Dobrzyński J., Wielik M. i inni, www.orni tho.pl.) 03.05 – 1, Oborczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 25.07 – 08.08 – 1, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł. i inni) 30.07 – 2, Ryczywół, gm. Kozienice (Iwańczuk C.) 31.07 – 03.08 – 1, Kosumce, gm. Karczew (Ślusarski K. i inni, www.ornitho.pl.) 06.08 – 1, Górki, gm. Wyśmierzyce (Sieczak K.) 17.08 – 1, Nadbrzeż, gm. Karczew (Gogołek T., www.ornitho.pl.) 24.08 – 1, Warszawa (Charymski M., www.ornitho.pl.) 12.09 – 1, Ossowice, gm. Cielądz, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Żwirowiec stepowy Glareola nordmanni 22-29.08 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Górny T. i inni, www.ornitho.pl.) Kulon 23 (2018) 235 Mewa czarnogłowa Ichthyaetus melanocephalus (poza doliną Wisły i W-wą) sezon – 1 para, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Kielan Sz., Matyjasiak Ł.) 02.04 – 2, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Wasiak S., www.sosknbul.ptaki.org.pl.) 05.04 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 14.08 – 1, Czarnów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 17.09 – 1, Leszno (Kraska R.)

Mewa delawarska Larus delawarensis 06.01 – 1, Pruszków (Mortka K.)

Mewa romańska Larus michahellis 29.06 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Matyjasiak Ł.) 29.07 – 1, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 30.07 – 1, Orońsko (Matyjasiak Ł.) 03.08 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Matyjasiak Ł.) 03.08 – 4, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 17.08 – 2, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 19.09 – 2, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 27.12 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.)

Mewa trójpalczasta Rissa tridactyla 26.10-06.11 – 1, Ryki, woj. lubelskie (Piechota D. i inni, www.ornitho.pl.)

Wydrzyk ostrosterny Stercorarius parasiticus 29.04 – 1, Rogoźnica-Kolonia, gm. Międzyrzec Podlaski, woj. lubelskie (Mydlak J., www.ornitho.pl.)

Wydrzyk wielki Stercorarius skua 24.10-07.11 – 1, Ruda, gm. Dębe Wielkie (Kuchta P., Chróścik W. i inni www. komisjafaunistyczna.pl.)

Rybitwa wielkodzioba Hydroprogne caspia 26.03 – 1, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Twardowski M.) 01.04 – 1, Jednaczewo, gm. Łomża, woj. podlaskie (Dmoch A.) – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Musiał T., Matuszczyk H.) 08.04 – 2, Arciechów, gm. Radzymin (Kozłowski D.) 09.04 – 1, Bakuła, gm. Baranowo (Myka O., Wierzbicki M.) 20.04 – 1, Nowy Secymin, gm. Leoncin (Olszewski A.) 25.04 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Sidelnik M., www.ornitho.pl.) 30.04 – 1, Rumoka, gm. Lipowiec Kościelny (Murawski M., Antczak K.) 21.07 – 1, Białobrzegi (Sieczak K.) 12.08 – 1, Kępa Kiełpińska, gm. Łomianki (Synowiecki J., www.ornitho.pl.) 17.08 – 2, Kosumce, gm. Karczew (Maniakowski M., www.ornitho.pl.) 236 Kulon 23 (2018) 20.08 – 2, Warszawa (Szypulski R., Kosicka A., www.ornitho.pl.) – 1, Józefów (Synowiecki J., www.ornitho.pl.) 29.08 – 6, Czerwińsk nad Wisłą (Dmoch A.) – 1, 1, Miączynek, gm. Czerwińsk n. Wisłą (Dmoch A.) – 1, Wilkówiec, gm. Czerwińsk n. Wisłą (Dmoch A.) 08.09 – 2, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 10.09 – 2, Warszawa (Charymski M.) 11.09 – 2, Warszawa (Stolarz P.) 12.09 – 2, Józefów (Piasecki M.)

Rybitwa popielata Sterna paradisaea 27.04 – 1, Gassy, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 22.10 – 1, Michałowice (Dmoch A., Domińczak M.)

Rybitwa białowąsa Chlidonias hybrida ( tylko lęgowe ) 06.05 – 1 para, Stasiopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 20.05 – 6 par, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 21.05 – 2 pary, Słopsk, gm. Zabrodzie (Szczepankiewicz E.) 30.05 – 14 par, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 04.06 – 1 para, Morzyczyn Włosciański, g m. Sadowne (Twardowski M., Miciałkiewicz R.) 30.07 – 20 par, Jedlińsk (Matyjasiak Ł.)

Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus ( tylko lęgowe ) 06.05 – 5 par, Stasiopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 15.05 – 14 par, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 21.05 – 3 pary, Ślężany, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 26.05 – 20 par, Słopsk, gm. Zabrodzie (Szczepankiewicz E.)

Ślepowron Nycticorax nycticorax 20.05 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 05.06 – 1, Warszawa (Kamilewicz-Wicik A., Żabicka J.) 04.07 – 1, Brzeźce, gm. Białobrzegi (Stolarz P.) 11.08 – 1, zb. Zegrzyński (Szczepankiewicz E.)

Warzęcha Platalea leucorodia 16.05 – 1, Warszawa (Łukasik D., Kaczmarczyk P., www.komisjafaunistyczna.pl.) 18.05 – 3, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Stanny D., www.komisjafaunistyczna.pl.) 21.05 – 3, Kuligów, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 25.05 – 1, Podolszyn Nowy, gm. Raszyn (Długosz G.,www.clanga.com.)

Ibis kasztanowaty Plegadis falcinellus 25.04 – 1, Kuligów, gm. Dąbrówka (Bożycki Ł., www.ornitho.pl.) Kulon 23 (2018) 237 Kormoran mały Microcarbo pygmeus 30.08 – 1, Orońsko (Stankiewicz N.)

Gadożer Circaetus gallicus 07.05 – 1, Bagno Całowanie (Głodowski R., www.komisjafaunistyczna.pl.) 11.05 – 1, Walewice, gm. B ielawy, woj. łódzkie (Mortka K., Ślusarski K., Długosiewicz M.)

Orlik grubodzioby Clanga clanga 22.05 – 1, Koczargi Stare, gm. Stare Babice (Matuszewski S.) sezon – 1 para mi eszana: orlika grubodzio bego i orlika krzykliwego, Puszcza Kampinoska (Olszewski A.)

Orzeł cesarski Aquila heliaca 02.04 – 1, Lipniki Stare, gm. Pułtusk (Twardowski M.)

Orzeł przedni Aquila chrysaetos 15.01 – 1, Bagno Całowanie (Olejnik P., Habib P.) 29.01 – 1, Hrud, gm. Biała Podlaska, woj. lubelskie (Mydlak J., Chwał a A., Gustyn T., Gustyn R., www.ornitho.pl.) 28.03 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 30.04 – 1, Kownaciska, gm. Suchożebry (Rzępała M., www.ornitho.pl.)

Błotniak stepowy Circus macrourus 02.04 – 1, Lipniki Stare, gm. Pułtusk (Twardowski M.) 15.04 – 1, Cecylówka-Brzózka, gm. Głowaczów (Iwańczuk C.) 29.04 – 1, Klimonty, gm. Mordy (Goławski A.) 03.05 – 1, Pęcice, gm. Michałowice (Kraska R.) 05.05 – 1, Wyszków (Twardowski M.) 17.05 – 1, Wyszków (Twardowski M., Mortka K.) 24.08 – 1, Jaktorów (Gawroński J.) 26.08 – 1, Grabowo Wielkie, gm. Krasne (Murawski M., Antczak K.) 02.09 – 1, Kurki, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Twardowski M. i inni.) 09.09 – 1, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M.) 10.09 – 1, Bagno Pulwy (Twardowski M.) 10.09 – 1, Bzów, gm. Zbuczyn (Dombrowski A.) 24.09 – 1, Sadykierz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Kania ruda Milvus milvus W okresie od 6 III do 2 XI odnotowano łącznie 29 os. w 21 miejscach.

Kania czarna Milvus migrans W okresie od 30 III do 24 IX odnotowano łącznie 15 os. w 13 miejscach. 238 Kulon 23 (2018) Kurhannik Buteo ru% nus 29.09 i 01.10 – 1, Wólka Somiankowska, gm. Somianka (Twardowski M.) 30.09 – 1, Wola Mystkowska, gm. Somianka (Szczepankiewicz E., Mortka K. )

Sóweczka Glaucidium passerinum 01.01 – 1, Puszcza Kampinoska (Rycak M.) 07.03 i 12.04 – 1, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.)

Włochatka Aegolius funereus 18.03 – 1, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.)

Uszatka błotna Asio & ammeus 20. 01 – 1, Orłów, gm. Bedlno, woj. łódzkie (Przybyliński T., www.sosknbul.ptaki. org.pl.) 01.02 – Radom (Stępień Ł., www.ornitho.pl) 04-15.02 – 1-2 os., Obory, gm. Konstancin-Jeziorna (Jagiełło J. i inni,www. ornitho.pl.) 04-19.02 – 1, Błonie (Gawrońscy D. i J.) 05.02 – 1, Nowe Nadratowo, gm. Żuromin (Adamiak R.) – 1, Łu kowisko, gm. Międzyrzec Podlaski, woj. lubelskie (M ydlak J., Chwała A., Gustyn T., Gustyn R., www.ornitho.pl.) 16.02 – 1, Rosk osz, gm. Biała Podlaska, woj. lubelskie (Myd lak J.,Łukijańczuk A., www.ornitho.pl) 14.03 – 1, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.) 10.04 – 1, Warszawa (Łubieński S., www.ornitho.pl) 27.05 – 1, Ktery, gm. Krzyżanów, woj. łódzkie (Pasikowski P., www.sosknbul.pta- ki.org.pl.) 24 i 25.09 – 1, Bagno Pulwy (Szczepankiewicz E. i Twardowski M.) 27.09 – 1, Warszawa (Łubieński S., www.ornitho.pl.) 15.10 – 1, Podbiel, gm. Celestynów (Kamilewicz-Wicik A.)

Dzięcioł zielonosiwy Picus canus 14.03 – 1, Puszcza Kampinoska (Olszewski A.) 30.03 – 1, Lubocz, gm. Rzeczyca, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 04.04 – 1, Spała, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Dzierżanowski T.) 08.04 – 1, Konewka, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Dzierżanowski T.) 10.04 – 1, Sługocice, gm. Tomaszów Maz., woj. łódzkie (Dzierżanowski T.) 21.04 – 2, Spała, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 09.05 – 1, Spała, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Żołna Merops apiaster 28.05 – 7 par, gm. Nowe Miasto n. Pilicą (Matyjasiak Ł.) 10.06 – 3 pary, gm. Przesmyki (Dombrowski A., Wiewiórko T., Pietrasik Ł.) Kulon 23 (2018) 239 08.07 – kilka (głosy), gm. Sarnaki (Michałowski D.) 14.07 – 2 pary, gm. Węgrów (Michałowski D., Sewerynik P.) 03.08 – 2, Brudnów, gm. Wieniawa (Łukaszewicz M.) 06.08 – 9 (noclegowisko), Świdno, gm. Mogielnica (Sieczak K.) 15.08 – 2, Kostrzyn, gm. Wyśmierzyce (Sieczak K.) 09.09 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 13.09 – głosy, Dęblin, woj. lubelskie (Piechota D., www.ornitho.pl.) lipiec – 6 par, pow. rawski, woj. łódzkie (Boguszewski P.)

Kobczyk Falco vespertinus W okresie od 30 IV do 26 IX, odnotowano łącznie 113 os. w 32 miejscach i 52 spotkaniach: od 1 os. do 13 os. na danym stanowisku.

Raróg Falco cherrug 17-18.03 – 1, Płock (www.peregrinus.pl) 26.10 – 1, Warszawa (Żelichowska H., www.komisjafaunistyczna.pl.)

Sokół wędrowny Falco peregrinus Odnotowano obserwacje głównie pojedynczych osobników w cn. 27 miejscach regionu, w łącznej liczbie 36 os.

Srokosz stepowy Lanius excubitor homeyeri 01.01-05.03 – 1, Okuniew, gm. Halinów (Kobyłecki P.)

Dzierzba rudogłowa Lanius senator 24.05 – 1, Warszawa (Maniakowski M.)

Orzechówka Nucifraga caryocatactes 01.01 – 1, Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 08.03 – 1, Puszcza Kampinoska (Pepłowska-Marczak D.) 03.09 – 1, Warszawa (Rapczyński J.) 23.09 – 1, Leszczydół-Podwielątki, gm. Wyszków (Matyjasiak Ł.)

Dzierlatka Galerida cristata 26.05 – 1, Radom (Tęcza R.)

Wąsatka Panurus biarmicus (tylko z okresu lęgowego i tylko maksymalna liczebność na danym stanowisku) 02.04 – 2, Borów, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 02.04 – 30, Gutocha, gm. Baranowo (Murawski M., Antczak K., Adamiak R.) 09.04 – 1, Jaktorów (Gawrońscy D. i J.) 07.06 – 12, Psary, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Ślusarski K.) 18.07 – 2, Walendów, gm. Nadarzyn (Matyjasiak Ł.) 240 Kulon 23 (2018) 20.07 – 7,4,2, rez. Stawinoga (Matyjasiak Ł.) 22.07 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 31.07 – 13, Orońsko (Tęcza R.)

Zaroślówka Acrocephalus dumetorum 28-31.05 – 1, Kurki, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 05.06 – 1, Grale, gm. Kadzidło (Murawski M.) 16.06 – 1, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.)

Świstunka żółtawa Phylloscopus inornatus 03.10 – 1, Mława (Szczypiński P.)

Wójcik Phylloscopus trochiloides 23.05 – 1, Warszawa (Wardecki Ł., www.ornitho.pl.) 04.06 – 1, Warszawa (Sidelnik M.) 12-23.06 – 1-2 os., Warszawa (Wierzbicki M. i inni, www.ornitho.pl.) 22.06 – 1, Warszawa (Gogołek T., www.ornitho.pl.) 23.06 – 1, Warszawa (Charymski M., www.ornitho.pl.)

Raniuszek czarnobrewy Aegithalos caudatus europaeus 27.04 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Matyjasiak Ł.) 21.10 – 1, Mogielnica (Chmielewski S.)

Pluszcz Cinclus cinclus 04.02 – 1, Kamieńczyk, gm. Wyszków (Pepłowska-Marczak D.)

Słowik rdzawy Luscinia megarhynchos (stwierdzenia tylko na płn. od doliny Wi- sły i Bugu) 07.05 – 1, Łomia, gm. Lipowiec Kościelny (Szczypiński P.) 14.05 – 1, Głużek, gm. Wiśniewo (Pagórski P.) 18.05 – 1, Bogurzyn, gm. Wiśniewo (Szczypiński P.) 18.05 – 1, Przychód, gm. Szreńsk (Antczak K.) 24.05 – 1, Mława (Szczypiński P.) 26.05 – 1, Proszkowo, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) 28.05 – 1, Gnojno, gm. Działdowo, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.) 16.06 – 1, Lipniki Stare, gm. Pułtusk (Twardowski M.)

Kląskawka Saxicola rubicola (stwierdzenia tylko na płn. od doliny Wisły i Bugu) sezon – 1 para, Bagno Pulwy (Twardowski M.)

Drozd obrożny Turdus torquatus 12.04 – 1, Kosów, gm. Kowala (Seweryn I.) Kulon 23 (2018) 241 Świergotek rdzawogardły Anthus cervinus 29.04 – 1, Piaski, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 03.05 – 1, Wyśmierzyce (Sieczak K.) 22.08 – 1, Wrzos, gm. Przytyk (Tabor J.) 02.09 – 1, Goryń, gm. Jastrzębia (Łukaszewicz M.) 13.09 – 1, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 17.09-15.10 – od 1 do 2 os., łącznie 10 os. w 6 spotkaniach, Bagno Pulwy (Twardowski M., Szczepankiewicz E., Wyszyński R., Mortka K.) 24.09 – 2, Grzebsk, gm. Wieczfnia Kościelna (Szczypiński P.) 27.09 – 1, Obory, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 30.09 – 1, Brzozowo-Czary, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.) 03.10 – 1, Królowa Wola, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Tabor J.)

Siwerniak Anthus spinoletta 07,14 i 29.01 – 1, Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Tabor J. oraz Kielan Sz.) 14.01 – 2, Glinnik, gm. Lubochnia, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 25.04 – 1, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Sidelnik M., Górny T.) 25.10 – 2, Chociw, gm. Czerniewice, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 13.10, 12.11-29.12 – od 1 do 3 os., Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie (Kielan Sz. oraz Tabor J.)

Świergotek szponiasty Anthus richardi 15.10 – 1, zb. Zegrzyński (Miciałkiewicz R., Świtała A., Drzazga A.)

Pliszka tundrowa Motacilla & ava thunbergi 27.04 – 4, Podłęcze, gm. Góra Kalwaria (Matyjasiak Ł.) 02.05 – 1, Puszcza Kampinoska (Matuszewski S.) 03.05 – 2, Oborczyska, gm. Baranowo (Murawski M.) 03.05 – 1, Wyśmierzyce (Sieczak K.) 05.05 – 11, Doziny, gm. Szreńsk (Szczypiński P.) 05.05 – 1, Orońsko (Tęcza R.) 05.05 – 1, Puszcza Kampinoska (Matuszewski S.) 09.05 – 22, Warszawa (Matyjasiak Ł.) 13.05 – 1, Dręszew, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.)

Pliszka górska Motacilla cinerea 02.04 – 1, Jedlnia-Letnisko (Łukaszewicz M.) sezon – 1 para, Spała, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Kielan Sz., Tabor J.) sezon – 1 pa ra, Konewka, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Dzierżanowski T., Kielan Sz.) sezon – 1 para, Inowłódz, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 07.06 – 1 para, Nieznamierowice, gm. Rusinów (Dukała J.) 18.06 – 1 para, Koryciska, gm. Wieniawa (Tęcza R.) 01.07 – 1, Borkowice (Kielan Sz.) 242 Kulon 23 (2018) 08.09 – 1, Przewodowice, gm. Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie (Boguszewski P.) 05.10 – 1, Orońsko (Tęcza R.)

Pliszka cytrynowa Motacilla citreola 21.05 – 1, Słopsk, gm. Zabrodzie (Szczepankiewicz E.) 30.05 – 1, Inowłódz, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 17.08 – 1, Dziecinów, gm. Sobienie-Jeziory (Rapczyński J., www.ornitho.pl)

Czeczotka tundrowa Acanthis hornemanni 05.11 – 2, Piasecznia, gm. Kadzidło (Murawski M.) – 1, Husinka, gm. Biała Podlaska, woj. lubelskie (Gustyn T., Gustyn R., Mydlak J., www.ornitho.pl) 06.11 – 1, Warszawa (Dobrzyński J.) 09.11 – 1, Skuszew, gm. Wyszków (Twardowski M.) 12.11 – 1, Laszczki, gm. Raszyn (Kozłowski D., Ślusarski K., Długosiewicz M.) – 1, Wyszków (Twardowski M.) 17.11 – 1, Słomin, gm. Raszyn (Matyjasiak Ł.) 19.11 – 1, Bagno Pulwy (Twardowski M.) 23.11 – 1, Laszczki, gm. Raszyn (Merski K.) 02.12 – 1, Ciechanów (Murawski M.) 03.12 – 3, Stryjewo Wielkie, gm. Grudusk (Murawski M., Antczak K.) 04.12 – 1, Wyszków (Twardowski M.) 22.12 – 5, Sosnowo, gm. Opinogóra Górna (Murawski M.) – 1, Now y Pawł ów, gm. Janów Podlaski, woj. lubelskie (Mydlak J., Zalew ski K., www.ornitho.pl.)

Krzyżodziób sosnowy Loxia pytyopsittacus 16.10 – 1, Brzozowo-Maje, gm. Dzierzgowo (Szczypiński P.)

Poświerka Calcarius lapponicus 10.01 – 1, Warszawa (Kawecki M.) 14-15.01 – od 2 do 3 os., Obory, gm. Konstancin-Jeziorna (Celej M. i inni) 15.01 – 1, Dręszew, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E.) 21.01 – 2, Ciszyca, gm. Konstancin-Jeziorna (Matyjasiak Ł.) 23.01-12.02 – od 2 do 7 os., Małopole, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E., Twardowski M. i inni) 28.01- 29.01 – 3, Borzęcin Duży, gm. Stare Babice (Górny T., Kraska R.) 29.01 – 2, Zaborówek, gm. Leszno (Kraska R.) 31.01 – 1, Wiskitki, gm. Wiskitki (Matysiak M.) 09 i 12.02 – 3, Chajęty, gm. Dąbrówka (Szczepankiewicz E. oraz Twardowski M. ) 23.02 – 1, Błota Brudzewickie, gm. Poświętne, woj. łódzkie (Kielan Sz.) 26.02 – 1, Popowo Kościelne, gm. Somianka (Kozłowski D.) 04.11 – 1, Klimonty, gm. Mordy (Goławski A.) Kulon 23 (2018) 243 Uciekinierzy z niewoli – pojawy nienaturalne oraz hybrydy

Świstun chilijski Anas sibilatrix 24.01 – 1, Błonie (Kamilewicz-Wicik A.)

Kiściec srebrzysty Lophura nycthemera 14.11 – 1, Warszawa (Stolarz P. i E., Sekal K.)

Bernikla białolica x gęś sp. Branta leucopsis x Anser sp 22.03 – 1, Gajew, gm. Żychlin, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 13.10 – 1, Walewice, gm. Bielawy, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.) 28.10 – 1, Pilaszków, gm. Łowicz, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Gęgawa x bernikla sp. Anser anser x branta sp. 04 i 26.11 oraz 16.12 – 1, Złaków Kościelny, gm. Zduny, woj. łódzkie (Matyjasiak Ł.)

Aneks – obserwacje archiwalne

Srokosz stepowy Lanius e. homeyeri 11.11.2006 – 1, Górki Kampinoskie, gm. Leoncin (Olszewski A.)

Pelikan kędzierzawy Pelecanus crispus 11.03.2015 - 1, Kołodziąż, gm. Wodynie (Jasiński P., www.komisjafaunistycza.pl.)

Kurhannik Buteo ru% nus 27.09.2015 – 1, Ktery, gm. Krzyżanów, woj. łódzkie (Sawicki G., www. komisjafaunistyczna.pl.)

Świstunka żółtawa Phylloscopus inornatus 28.09.2016 – 1, Królowa Wola, gm. Inowłódz, woj. łódzkie (Tabor J.)

Krzyżodziób sosnowy Loxia pytyopsittacus 16.12.2016 – 1, Iłowo-Osada, woj. warm.-mazurskie (Szczypiński P.)

Obserwacje zwery% kowali i zestawili: Piotr Pagórski, Sławomir Chmielewski, Andrzej Dombrowski, Artur Goławski, Szymon Kielan.

Received – December 2018, accepted – December 2018