RAPORT AUDITIMI “MENAXHIMI I PARQEVE KOMBËTARE” Dhjetor 2016
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
RAPORT AUDITIMI “MENAXHIMI I PARQEVE KOMBËTARE” Dhjetor 2016 Auditimi është kryer në bazë të Shkresave informuese nr. 739, datë 30.06.2016 dhe nr. 739/1, datë 06.07.2016 si dhe programit të auditimit miratuar nga Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit, nr. 739/2, datë 30.09.2016. Projekt-raporti është draftuar nga grupi auditues në datë 25.11.2016, dhe nisur subjektit Agjencisë Kombëtare të Zonave të mbrojtura me shkresën nr. 739/6, datë 30.11.2016 në përputhje me standardet dhe udhëzimet për auditimin e performancës e konkretisht; Standardet Audituese INTOSAI dhe eksperiencën në terren, Udhëzuesin e Auditimit të Performancës ISSAI 3000 – 3100, Manualin e Departamentit të Auditimit të Performancës, Indikatorët e Performancës si edhe Rregulloren e Brendshme institucionale. Auditimi është shtrirë në një zinxhir subjektesh e konkretisht projekt-raporti i është përcjellë Agjencisë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura me detyrimin që t’ia dërguar të gjitha institucioneve në vartësi të saj, të përfshira në këtë auditim, për të përthithur sa më shumë opinione dhe observacione në drejtim të përmirësimit të mëtejshëm të administrimit të parqeve natyrore kombëtare, me fokus kryesor “Menaxhimi i Parqeve Kombëtare”. Këto institucione ishin: Ministria e Mjedisit; Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura; Administrata Rajonale e Zonave të Mbrojtura në 12 qarqet; Programi i auditimit do tu dërgohet të gjitha AdZM Administratat Rajonale të Zonave të Mbrojtura në të 12 qarqet e vendit ( Berat, Dibër, Durrës, Elbasan, Fier, Gjirokastër, Korçë Kukës, Lezhë, Shkodër, Tiranë, Vlorë) si pjesë të këtij auditimi nëpërmjet Agjencisë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura. Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura së bashku me AdZM në 12 qarqet të përfshira, në këtë auditim me shkresën nr. 1605/1, datë 15.12.2016 të zotit Zamir Dedej Drejtor i Përgjithshëm i AKZM, kanë shprehur dakordsinë dhe mirëkuptimin e tyre për shtjellimin e hollësishëm të dokumentit lidhur me performancën që kanë sot parqet natyrore kombëtare, gjetjet, konkluzionet dhe rekomandimet e adresuara nëpërmjet projekt-raportit të auditimit që jepni për zhvillimin e mëtejshëm në funksion të ruajtjes dhe përmirësimit të natyrës dhe biodiversitetit në këto parqe. Gjithashtu edhe nëpërmjet disa sugjerimeve të bëra për gjetjet e konstatuara është dakordësuar në përgjithësi se për të gjitha ato do të merren masa për realizimin në vijimësi. Auditimi është kryer nga grupi i auditimit: 1. Rinald Muça, Drejtor i Departamentit/përgjegjës grupi 2. Alfred Zylfi, anëtar 3. Elfrida Agolli, anëtare KONTROLLI I LARTË I SHTETIT DEPARTAMENTI I AUDITIMIT TË PERFORMANCËS RAPORT “Menaxhimi i Parqeve Kombëtare” PËRMBAJTJA 1. RËNDËSIA E AUDITIMIT ............................................................................................................ 5 1.1 KONTEKSTI I PROBLEMIT SOCIAL ............................................................................................... 7 1.2 STRATEGJIA E KLSH‐SË NË AUDITIMET E PERFORMANCËS ................................................. 7 1.3 AUDITIME TË MËPARSHME NË KËTË FUSHË ............................................................................ 8 1.4 SUBJEKTI NËN AUDITIM ............................................................................................................... 9 1.4.1 Hyrje ....................................................................................................................................... 12 1.4.2 Politikat e institucionit ......................................................................................................... 14 1.4.3 Pesha në buxhet dhe PBB ................................................................................................... 16 1.4.4 Risqet e aktivitetit të subjektit ............................................................................................. 18 1.4.5 Rëndësia e produkteve të subjektit .................................................................................... 18 1.4.6 Feedback‐u i subjektit përgjatë auditimit .......................................................................... 19 2. QASJA DHE DETAJET E AUDITIMIT ................................................................................... 20 2.1 OBJEKTIVI DHE PROBLEMI I PERFORMANCËS ........................................................................ 20 2.1.1 Fokusimi dhe përkufizimi i problemit ............................................................................... 20 2.1.2 Objektivi i auditimit ............................................................................................................. 20 2.2 PËRKUFIZIMET DHE TERMINOLOGJIA .................................................................................... 21 2.3 KRITERET ..................................................................................................................................... 21 2.3.1 Kriteret e politikës ................................................................................................................ 23 2.3.2 Kriteret e monitorimit dhe raportimit ............................................................................... 26 2.3.3 Kriteret teknike ..................................................................................................................... 27 2.3.4 Kriteret e tjera/ Praktikat më të mira ................................................................................ 27 2.4 PIRAMIDA PYETJEVE AUDITUESE ............................................................................................. 28 2.5 SKEMA E AUDITIMIT ................................................................................................................... 28 2.5.1 Qasja/metodologjia audituese ............................................................................................ 28 2.5.2 Metodat & teknikat audituese ............................................................................................. 28 2.6 REZULTATET E PARASHIKUARA ............................................................................................... 29 2.6.1 Impakti i mesazhit auditues për Kuvendin dhe Qeverinë .............................................. 29 2.6.2 Impakti i mesazhit auditues për publikun dhe palët e interesit ...................................... 29 2.6.3 Forma e publikimit ............................................................................................................... 29 3. SHTJELLIMI I PYETJEVE DHE NËN PYETJEVE .............................................................. 29 3.1. A E KA REALIZUAR MENAXHIMI I PARQEVE NATYRORE KOMBETARE, RUAJTJEN DHE ZHVILLIMIN E TYRE SI VLERE E MJEDISIT NATYROR E PERCJELLE BREZ PAS BREZI ?............ 30 3.1.1. A ka studime për vlerësimin, përditësimin, ri klasifikimin e parqeve natyrore si trashëgimi natyrore kombëtare? ................................................................................................... 43 3.1.2. A ka ka bërë të mundur sistemi i menaxhimit të parqeve natyrore kombëtare saktësimin e kufijve natyror, verifikimin e gjendjes së florës dhe faunës, ruajtjen nga dëmtimet e e faktoråve natyrorë dhe ndërhyrjet joligjore si zona të mbrojtura? .................. 58 3.1.3. A ka kritere, për përcaktimin e numrit të rojtarëve, përzgjedhjes së tyre dhe vendodhjes së administratës të zonave të mbrojtura? ............................................................... 83 3.1.4. A garanton efektivitet sistemi i menaxhimit përdorimin e parqeve natyrore kombëtare në shërbim të njeriut, turizmit natyror, kryerjes biznes, përfitimit të ardhurave, etj., si tashigimi natyrore që i përket brezave? ............................................................................ 91 4. PËRMBLEDHJE, REFERENCA DHE ANEKSE ................................................................... 91 2 KONTROLLI I LARTË I SHTETIT DEPARTAMENTI I AUDITIMIT TË PERFORMANCËS RAPORT “Menaxhimi i Parqeve Kombëtare” 4.1. REFERENCA .............................................................................................................................. 118 4.2. ANEKS ........................................................................................................................................ 123 5. GRUPI I AUDITIMIT .................................................................................................................. 140 3 KONTROLLI I LARTË I SHTETIT DEPARTAMENTI I AUDITIMIT TË PERFORMANCËS RAPORT “Menaxhimi i Parqeve Kombëtare” LISTA E SHKURTIMEVE KLSH Kontrolli i Lartë i Shtetit INTOSAI Organizata Ndërkombëtare e Institucioneve të Larta të Auditimit EUROSAI Institucionet e Larta të Auditimit Evropian ISSAI Standardet Ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit MM Ministria e Mjedisit MMPU Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave MBZHRAU Ministria e Bujqësisë Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave AKZM Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura AdZM Administrata Rajonale e Zonave të Mbrojtura ZM Zonë e Mbrojtur INSTAT Instituti i Statistikave MSA Marrëveshja e Stabilizim-Asocim AKM Agjencia Kombëtare e Mjedisit ISHMP Inspektorati Shtetëror i Mjedisit dhe Pyjeve DRSHP Drejtoria rajonale e Shëndetit Publik AKPT Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit STKKU Sekretariati Teknik i Këshillit Kombëtar të Ujit AKBN Agjencia kombëtare e Burimeve Natyrore OKB Organizata e Kombeve të Bashkuara BB Banka Botërore UNESCO United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization USAID United States Agency for International Development UNDP United Nations Development