Strategia Rozwoju Gminy Gorlice-Ostat1
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zał ącznik do Uchwały Nr XX/200/13 Rady Gminy Gorlice z dnia 30 stycznia 2013 STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE NA LATA 2013 - 2020+ GORLICE Pracownia Projektowa MAGNUS MEDIA grudzie ń 2012 STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE NA LATA 2013-2020 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE ..................................................................................................................... 3 POZYCJA WYJŚCIOWA ............................................................................................................ 8 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY .............................................................................. 8 POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY ................................................................ 8 POŁOŻENIE FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE .................................................................... 11 LUDNOŚĆ ............................................................................................................................. 18 WARUNKI ŻYCIA ................................................................................................................. 24 ZASOBY MIESZKANIOWE .............................................................................................. 24 OŚWIATA ......................................................................................................................... 25 OCHRONA ZDROWIA ..................................................................................................... 25 POMOC SPOŁECZNA ....................................................................................................... 26 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .................................................................................... 26 ZAOPATRZENIE W WODĘ ............................................................................................. 26 ODBIÓR ŚCIEKÓW ......................................................................................................... 29 DOSTĘP DO SIECI TELEKOMUNIKACYJNEJ ............................................................... 36 DOSTĘP DO SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ .......................................................... 36 ZAOPATRZENIE W GAZ ................................................................................................. 37 ZAOPATRZENIE W CIEPŁO ........................................................................................... 37 DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA ..................................................................................... 38 GOSPODARKA ..................................................................................................................... 41 ROLNICTWO .................................................................................................................... 41 PRZEMYSŁ I USŁUGI ...................................................................................................... 46 BEZROBOCIE ................................................................................................................... 48 MODEL DŁUGOFALOWEGO ROZWOJU GMINY ................................................................. 51 ANALIZA SWOT ...................................................................................................................... 55 STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE 2020+ .............................................................. 62 MISJA GMINY GORLICE ..................................................................................................... 63 WIZJA GMINY GORLICE .................................................................................................... 63 PLAN STRATEGICZNY DLA GMINY GORLICE ................................................................. 63 NA LATA 2013-2020+ ........................................................................................................ 63 2 | Strona STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE NA LATA 2013-2020 WPROWADZENIE Zarządzanie strategiczne w samorządzie to kierowanie rozwojem podległego mu obszaru, z uwzględnieniem długofalowych prognoz, opartych na analizie potencjału miejsca, jego szans i występujących zagrożeń, przy założeniu wieloletniej perspektywy działania. Jest to więc długofalowy proces, u źródeł którego leży dogłębna weryfikacja stanu posiadania, potrzeb i oczekiwań społecznych i która jest skorelowana z zasadami planowania przestrzennego oraz troską o jakość środowiska naturalnego. Podmiotem planowania przestrzennego w samorządzie jest człowiek, funkcjonujący w społeczeństwie oraz we wspólnym otoczeniu przyrodniczym. Dla uzyskania układu symbiotycznego wprowadzono zasadę zrównoważonego rozwoju , która będzie podstawą dla określania kierunków rozwojowych GMINY GORLICE, zawartych w niniejszym dokumencie. Zrównoważony rozwój definiuje się jako rozwój społeczno - gospodarczy, w którym następuje integrowanie działań logistycznych i inwestycyjnych, mających na celu wzrost gospodarczy, a także działań prospołecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej i trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Celem jest zagwarantowanie możliwości zaspokajania potrzeb obywateli, zarówno obecnie, jak i w wieloletniej perspektywie. Uznając iż działania lokalne muszą mieć kontekst ogólnokrajowy oraz, z uwagi na swobodny przepływ ludzi, idei, technologii i towarów w ramach Unii Europejskiej, również odniesienie do strategii europejskich, niniejszy dokument został powiązany z krajowymi i europejskimi strategiami rozwojowymi, w szczególności ze Strategią rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa (SZRWRiR) do 2020 r., która jest skorelowana ze strategią gospodarczą UE 2020 – Europa 2020. Jej podstawowym postulatem jest osiągnięcie wzrostu gospodarczego obszarów wiejskich, który będzie: • inteligentny − dzięki bardziej efektywnym inwestycjom w edukację, badania naukowe i innowacje; • zrównoważony − dzięki zdecydowanemu przesunięciu w kierunku gospodarki niskoemisyjnej i konkurencyjnego przemysłu; • sprzyjający włączeniu społecznemu, ze szczególnym naciskiem na tworzenie nowych miejsc pracy i ograniczanie ubóstwa. 3 | Strona STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE NA LATA 2013-2020 Strategia koncentruje się na pięciu dalekosiężnych celach w dziedzinie: zatrudnienia, badań naukowych, edukacji, ograniczenia ubóstwa oraz w zakresie klimatu i energii. Strategia rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa (SZRWRiR) do 2020 r., w której jako cel główny określono poprawę jakości życia na obszarach wiejskich oraz efektywne wykorzystanie ich zasobów i potencjałów, w tym rolnictwa i rybactwa dla zrównoważonego rozwoju obszaru winna być realizowana w oparciu o pięć następujących celów szczegółowych: • Wzrost jakości kapitału ludzkiego, społecznego, zatrudnienia i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich; • Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich dostępności przestrzennej; • Bezpieczeństwo żywnościowe; • Wzrost produktywności i konkurencyjności sektora rolno-spożywczego; • Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu na obszarach wiejskich. Uznając powyższe cele jako kierunkowe, mieszkańcy GMINY GORLICE na spotkaniach konsultacyjnych dokonali, wraz z autorami niniejszej Strategii, analizy potrzeb społecznych i obszarowych oraz możliwości implementacji celów SZRWRiR do warunków lokalnych. Jednocześnie wskazano, iż wolność decydowania o sobie, jaką gminy uzyskały w 1990 roku, należy rozumieć jako umiejętność decydowania o kierunkach rozwoju, w tym o inwestycjach, z uwzględnieniem i poszanowaniem interesów całej społeczności gminnej oraz wspólnego środowiska życia. Decydowanie o sobie to w pierwszej kolejności umiejętność tworzenia źródeł przychodu, w drugiej zaś dopiero decydowania o jego redystrybucji. Dlatego też Strategia Rozwoju Gminy Gorlice ma w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytanie: jak w długiej perspektywie zbudować źródła przychodów, by stworzyć stabilny układ społeczno-gospodarczy, pozwalający na dobre i przyjazne funkcjonowanie społeczeństwa GMINY GORLICE we własnej „małej ojczyźnie”. Zmiany makro- i mikro- ekonomiczne w Polsce i w Europie oraz prognozowane obniżenie dochodów samorządów powinny wzmocnić potrzebę traktowania gminy jako organizmu Quasi gospodarczego, gdzie przychody stać się winny celem dla realizacji wszystkich innych zadań własnych. Wzmacnianie potencjału własnego GMINY GORLICE jest związane również z jej charakterem jako gminy satelickiej, zlokalizowanej wokół miasta powiatowego. GMINA GORLICE, z uwagi na jej podmiejski charakter, nie tylko od strony zabudowy, ale również mentalności jej mieszkańców, upodabnia się do miejskich standardów rozwojowych. Główny rynek pracy dla mieszkańców GMINY to miasto Gorlice. Jest to spowodowane faktem, iż atrofii ulega rolnictwo w GMINIE GORLICE. Liczba gospodarstw rolnych od 2002 r. skurczyła się o ponad 15%. Daleko bardziej uległa zmniejszeniu liczba osób utrzymujących się z rolnictwa. Równolegle nie powstał 4 | Strona STRATEGIA ROZWOJU GMINY GORLICE NA LATA 2013-2020 własny, tj. gminny potencjał gospodarczy w zakresie przemysłu i usług. Jego rozwój, choć dynamiczny w statystyce liczbowej, nie ma większego wpływu na rynek pracy w GMINIE GORLICE. Sytuacja ta wskazuje, iż należy zmodyfikować cele rozwojowe w zakresie potencjału gospodarczego GMINY. Myślenie perspektywiczne w tym zakresie powinno obejmować wytworzenie własnego zaplecza gospodarczego, którego celem będzie utworzenie nowych miejsc pracy, ale równocześnie dostarczenie dochodów podatkowych dla GMINY. Budowa na terenie GMINY lokalnego potencjału gospodarczego powinna spowodować, częściowe przynajmniej, uniezależnienie się od gorlickiego rynku pracy. Jest to