GMINA GORLICE

Kwartalnik Samorządowy Numer I Wydanie pierwsze – specjalne Egzemplarz bezpłatny

W numerze:

 Od Redakcji - słowo na początek

 Jak rodziła się samorządność – Rada Gminy Gorlice w latach 1990-2010

 Ku nowoczesności w zgodzie ze środowiskiem inwestycje gminne w latach 1991- 2010

 Inwestujemy w młodych oświata samorządowa w latach 1996 –2010

 Działalność kulturalna na przestrzeni dwudziestu lat

 Sport w gminie – przegląd najważniejszych wydarzeń minionych dwóch dekad

 Co warto zobaczyć – czyli turystyka w gminie OD REDAKCJI Słowo na początek

est nam bardzo miło od- zakresu ich działalności i odpo- Szanowni Państwo, z pew- dać w Państwa ręce pierw- wiedzialności. Niezwykle waż- ną nieśmiałością pozwoliliśmy Jszy, specjalny numer Kwar- ną i dobrą zmianą była ustawa sobie zatytułować niniejsze wy- talnika Samorządowego „Gmina o bezpośrednim wyborze wój- dawnictwo „Kwartalnikiem...”. Gorlice”. Chcemy w ten spo- tów, burmistrzów i prezydentów Nie wiemy dziś, czy pomysł na sób zwrócić Państwa uwagę na miast, którą w 2002 roku przyjął dostarczanie Państwu raz na trzy ważną rocznicę, którą wspólnie Sejm RP. miesiące wieści z Gminy Gorlice, w tym roku obchodzimy. Dwa- W Gminie Gorlice, jak znajdzie odbiorców. Będziemy – dzieścia lat temu, 27 maja 1990 w zwierciadle odbija się ewo- jeśli zechcą Państwo nas czytać. roku, Polacy po raz pierwszy po lucja władzy samorządowej Mamy nadzieję, że sięgną Pań- wojnie wybrali wolny i niezawi- w ostatnich dwudziestu latach. stwo po prasę nieco inną, wolną sły samorząd. Była to kontynu- Intensywny rozwój naszej gmi- od sensacji, skandali, celebrytów acja wielkich przemian w Polsce ny nastąpił w drugiej połowie i tragicznych wieści. Chcemy po- zapoczątkowanych w 1989 roku. lat dziewięćdziesiątych, a szcze- kazać, co dzięki wspólnemu wy- Jednak aktywność samorządowa gólnie w ostatnim dziesięciole- siłkowi udaje się osiągnąć. Chce- mieszkańców nie obudziła się od ciu. Ważne jest, że potrafiliśmy my, abyście Państwo na stronach razu, to kolejne lata działań sa- pozyskiwać coraz większe środki tego wydawnictwa odnaleźli morządów pokazały społeczno- finansowe na rozwój i inwesty- siebie, swoje rodziny, ulubione ści jak można współdecydować cje. Ważne jest, że Gmina Gorlice przez Was miejsca w Gminie Gor- o losie swojej Małej Ojczyzny. ma dobrego Gospodarza, który lice, oraz garść informacji o tym, Mieszkańcy gmin poczuli się potrafi każdą złotówkę rozsąd- co najbliżej Was. Liczymy na Pań- bliżej władzy, sprawujący wła- nie i skutecznie wydać dla dobra stwa, jednocześnie zapraszamy dzę w gminach zaś wiedzieli, że wszystkich mieszkańców. Takim do współpracy. wyborcy rozliczą ich z obietnic gospodarzem jest od 2002 roku Drodzy czytelnicy, jesteśmy złożonych podczas kampanii. Sa- Pan Ryszard Guzik – Wójt Gminy jako Polacy w trudnym momen- morządy gminne i wojewódzkie Gorlice. O skuteczności działań cie dziejów. Polska to kraj, który otrzymywały coraz więcej upraw- Wójta wspieranego przez Radę ponosił dotkliwe straty, był cie- nień i zadań od władz central- Gminy świadczy fakt, że nasza miężony i zniewalany. Niestety, nych. Przejęcie takich instytucji Gmina od lat plasuje się w czo- także lata dobrobytu i wolno- jak oświata, kultura, czy podsta- łówce samorządów pozyskują- ści nie są wolne od tragicznych wowa służba zdrowia, w efekcie cych środki zewnętrzne, oraz ofiar, jakie nasz Naród musi skła- okazało się sukcesem. Ponadto, szereg wyróżnień i tytułów. Praca dać. Wszyscy mamy w pamięci przed Polską otwierała się coraz samorządowa to praca zespoło- tragiczną sobotę 10 kwietnia, szerzej możliwość pozyskiwania wa. Nie byłoby sukcesów Gminy, kiedy to, w katastrofie pod Smo- środków finansowych na inwe- gdyby nie rozważni, oddani swo- leńskiem, zginęli najlepsi Syno- stycje w infrastrukturę, oświatę, im środowiskom, Radni. Na suk- wie i Córy Narodu, jak kiedyś, ekologię. To od ludzi sprawują- ces pracują również pracownicy przed siedemdziesięciu laty. Dziś cych powierzoną im przez miesz- Urzędu Gminy. Dwudziestolecie z perspektywy miesiąca od tego kańców władzę zależało jak czę- samorządności jest świętem ich narodowego dramatu możemy sto i jak skutecznie sięgać będą wszystkich. powiedzieć: Wasza śmierć nie po te środki. Dzięki gospodar- Szanowni Państwo, mamy była ofiarą daremną, dzięki Wa- skiemu podejściu wójtów, burmi- świadomość, że numer specjalny szej tragedii świat już wie co to strzów czy prezydentów miast, naszego wydawnictwa jest pew- Katyń, a my Polacy chyba mniej Polska prowincjonalna zmieniała nego rodzaju zbiorem sukcesów wstydzimy się okazywać nasz pa- swoje oblicze – piękniała. Moż- i dokonań minionych dwóch triotyzm. liwość pozyskiwania środków fi- dekad. Można nas nawet posą- Szanowni Państwo sięgnij- nansowych otworzyła się szerzej dzić o brak obiektywizmu. Wy- cie po „Gminę Gorlice”, zobacz- po wstąpieniu Polski do Unii Eu- daje nam się jednak, że jest się cie jak wiele wspólnie udało się ropejskiej. czym pochwalić, a najlepszą rolę osiągnąć i wypracować. To nasz Niezwykle ważnymi zmiana- w tym zakresie wypełnia prasa sukces. Samorząd bowiem, to my mi w funkcjonowaniu samorzą- samorządowa. Mamy również wszyscy. dów lokalnych było utworzenie nadzieję, że każdy z Państwa Czy- w 1999 roku powiatów i zmniej- telników znajdzie w opublikowa- szenie liczby województw do 16, nych materiałach cząstkę swojej Z wyrazami szacunku z jednoczesnym rozszerzeniem pracy, cząstkę siebie. Mariusz Tarsa

2 GMINA GORLICE Jak rodziła się samorządność

– Rada Gminy Gorlice w ostatnim dwudziestoleciu.

amorząd terytorialny działania samorządu gminne- Zdzisław Barszcz – Zagórzany w Polsce to oczywi- go obejmował wtedy także so- Adam Maniak – Zagórzany Sście nie tylko ostatnie łectwo Ropa. Rada składała się dwadzieścia lat. Jego tradycje z 24 radnych, w większości ludzi W roku 1991, gdy sołectwo sięgają średniowiecznych praw „nowych”, z jednej strony ak- Ropa przekształciło się w samo- miejskich, szlacheckich sejmików tywnych, z drugiej nie mających dzielną gminę, cztery osoby re- ziemskich, a nowoczesne formy jeszcze doświadczenia. Dla nas prezentujące tę wieś opuściły samorządności lokalnej zaczęły radnych z początku lat 90-tych radę. W związku z tym w maju się kształtować na ziemiach pol- wszystko było nowe – wspomi- 1991r. odbyły się wybory uzupeł- skich jeszcze pod zaborami, przed na Stanisław Szymczyk z Bystrej, niające. W skład rady w miejsce końcem XIX stulecia. Wiek XX nie radny I kadencji. Pierwsze lata radnych z Ropy weszli: sprzyjał rozwojowi samorządno- w radzie upłynęły nam w dużej ści w Polsce. Dwie wojny świato- mierze na uczeniu się demokracji Aleksandra Wojnarska – Kobylanka we, okupacje, system totalitar- i samorządności. Przechodziliśmy Grażyna Galiszewska – Kwiatonowice ny zdominowały historię Polski wiele szkoleń m.in. z panią Zofią Zygmunt Stafin – Ropica Polska poprzedniego stulecia. Dopiero Pieczkowską, która prezentowa- Edward Smołkowicz – Szymbark demokratyczne przemiany 1989 ła nam zadania i możliwości sa- r. przywróciły możliwość kształ- morządu. Przewodniczącym rady Przewodniczącym rady w no- towania samorządności lokalnej, wybrany został w dniu 6 czerwca wym składzie wybrany został decentralizacji państwa oraz wy- 1990 r. Tadeusz Trybus, który peł- Maciej Kazanowski. korzystania aktywności obywa- nił tę funkcję do listopada 1990 r. telskiej. Na te wartości postawił Jego następcą w kierowaniu radą w 1990 r. rząd Tadeusza Mazo- został Adam Maniak, radny z Za- Inwentaryzacja wieckiego i spójny jeszcze wtedy górzan. W skład „historycznej”, Obywatelski Klub Parlamentarny pierwszej Rady Gminy Gorlice problemów zrodzony z dawnej solidarno- w 1990 r. weszli: i możliwości ściowej opozycji. Przywrócenie samorządności gmin stanowiło Karol Górski – Ropa znaczący krok w przełamywa- Jan Morańda – Ropa W czerwcu 1994 r. odbyły się niu monopolu władzy centralnej Tadeusz Cyganik – Ropa kolejne wybory samorządowe na w obszarze politycznym (wolne Kazimierz Piechowicz – Ropa lata 1994 – 1998. Do rady II ka- wybory do rad gmin), admini- Andrzej Welc – Szymbark dencji weszli następujący radni: stracji publicznej (a nie jedynie Stanisława Wójcik – Szymbark rządowej), własności (komunali- Stanisław Strzelec – Szymbark Czupik Józef – Bielanka zacja mienia) jak i większej samo- Stefan Hładyk – Bielanka Karpiński Jan – Bystra dzielności finansowej społecz- Wacław Gubała – Ropica Dolna Szymczyk Stanisław – Bystra ności lokalnych (choć ten obszar Tadeusz Trybus – Ropica Dolna Ostrowski Józef – Dominikowice pozostawiał wiele do życzenia). Mieczysław Wójcik – Bystra Przybyłowicz Roman – Dominikowice Stanisław Szymczyk – Bystra Szymczyk Wiesław – Dominikowice Jan Surmanek – Stróżówka Hycnar Józef – Klęczany Lekcje Kazimierz Fabis – Stróżówka Cetnarowski Bolesław – Kobylanka Wiesław Szymczyk – Dominikowice Hałgas Adolf – Kobylanka samorządności Janina Dulęba – Dominikowice Litwa Janusz – Kobylanka Maciej Kazanowski – Kobylanka Galiszewska Grażyna – Kwiatonowice Adolf Hałgas – Kobylanka Gubała Wacław – Ropica Polska Wybory do Rady Gminy Gor- Jerzy Pabis – Kobylanka Jasiński Eugeniusz – Ropica Polska lice zgodnie z nową Ustawą Aleksander Horowicz – Klęczany Jedlecki Józef – Ropica Polska o Samorządzie Gminnym odbyły Antoni Bajorek – Kwiatonowice Roman Julian – Stróżówka się 27 maja 1990 roku. Obszar Andrzej Biernacki – Zagórzany Zych Roman – Stróżówka

GMINA GORLICE 3 Rada Gminy Gorlice w ostatnim dwudziestoleciu

Guzik Ryszard – Szymbark Kukuła Marek – Szymbark Przewodniczącym Rady zo- Kawecki Tadeusz – Szymbark Przybylski Wojciech – Szymbark stał wybrany Julian Roman. Po Korzec Adam – Szymbark Szczepanik Antoni – Szymbark raz pierwszy odbyły się także po- Wójcik Stanisława – Szymbark Tomasik Marian – Szymbark wszechne wybory Wójta Gminy, Kozień Anna – Zagórzany Barszcz Zdzisław – Zagórzany którym został wybrany Ryszard Nowak Stanisław - Zagórzany Kalisz Aleksander – Zagórzany Guzik. Mniejsza rada współ- Pyrcioch Teresa – Zagórzany Lewiński Józef - Zagórzany działająca z wójtem o silniejszej, Wojnar Józef – Zagrzany Kozień Anna – Zagrzany wspartej mandatem z wyborów powszechnych, pozycji, działa Przewodniczącym Rady zo- Przewodniczącym nowej rady sprawnie. Tego wymagały nowe stał wybrany Adolf Hałgas. Nowa został wybrany Zdzisław Barszcz czasy, uwarunkowane członko- rada gminy skorygowała i roz- Trzecia kadencja upłynęła w spo- stwem Polski w Unii Europej- wijała kierunki działania wyzna- rej części na dyskusjach nad skiej i koniecznością sięgania po czone przez radnych pierwszej strukturą sieci szkolnej w gmi- środki finansowe z różnorodnych kadencji. Zaczęto budować wie- nie. Przyczynkiem do tego była funduszy pomocowych. loletnią strategię rozwoju Gminy reforma oświaty i powołanie do Gorlice inwentaryzując jej pro- życia gimnazjów, które najpierw blemy i zasoby. Sesje w tamtych w Gminie Gorlice miały samo- Zdany „egzamin latach były pełne emocji, często dzielny status, później połączo- gwałtownych sporów i trwały no je ze szkołami podstawowy- dojrzałości” wiele godzin. Udało się nam wte- mi w zespoły szkół. Zwiększone dy ustalić, że budżet dzielony bę- zainteresowanie problematyką dzie na sołectwa proporcjonalnie oświatową przyczyniło się także W listopadzie 2006 r. odbyły do liczby mieszkańców. Ten nie- do pierwszych inwestycji w tym się następne wybory samorządo- pisany kompromis trwa do dziś zakresie: budowy sal gimnastycz- we Na kadencję 2006 – 2010 wy- – przypomina Wiesław Szymczyk nych i rozbudowy obiektów dy- brano wówczas w Gminie Gorlice z Dominikowic, który wspólnie daktycznych. następujących radnych: z Wacławem Gubałą z Ropicy Polskiej jest w Radzie Gminy Gor- Szymczyk Stanisław – Bystra lice nieprzerwanie od 20 lat. Szymczyk Wiesław – Dominikowice „Odchudzona” rada Osikowicz Zdzisław – Dominikowice Skowron Mieczysław – Klęczany Szydłowski Kazimierz – Kobylanka Kolejne wybory samorządowe Zmiany w sieci Kosiba-Szkiluk Agnieszka – Kobylanka odbyły się jesienią 2002 r. Po no- szkolnej Miller Magdalena – Kwiatonowice welizacji ustawy o samorządzie Gubała Wacław – Ropica Polska terytorialnym znacząco ogra- Łasak Bogumił – Ropica Polska niczono liczbę radnych gminy. W październiku 1998 roku Roman Julian – Stróżówka W 15-osobowej radzie w latach odbyły się wybory samorządowe, Ryzner Józef – Szymbark 2002 – 2006 zasiadali: które wyłoniły radę na kadencję Górski Tadeusz – Szymbark 1998 – 2002. W jej skład weszli: Labut Zbigniew – Szymbark Karpiński Jan – Bystra Gubała Andrzej - Zagórzany Szymczyk Wiesław – Dominikowice Karpiński Jan – Bystra Kalisz Aleksander – Zagrzany Osikowicz Zdzisław – Dominikowice Szymczyk Stanisław – Bystra Skowron Mieczysław – Klęczany Ostrowski Józef – Dominikowice Przewodniczącym Rady został Skowronek Andrzej – Kobylanka Machowicz Jan – Dominikowice Aleksander Kalisz. W wyborach Agnieszka Kosiba – Kobylanka Szymczyk Wiesław – Dominikowice tych wybrany został również na Miller Magdalena – Kwiatonowice Skowron Mieczysław – Klęczany kolejną kadencję Wójt Gminy – Gubała Wacław – Ropica Polska Krupczak Marta – Kobylanka Ryszard Guzik. Radni kończącej Łasak Bogumił – Ropica Polska Litwa Janusz – Kobylanka się V kadencji to grupa różnorod- Roman Julian – Stróżówka Skowronek Andrzej – Kobylanka na. Są wśród nich nauczyciele, Kawecki Tadeusz – Szymbark Ciulisz Jan- Kwiatonowice pracownicy kultury, urzędnicy, Górski Tadeusz – Szymbark Gubała Wacław – Ropica Polska przedsiębiorcy, wieloletni sołty- Ryzner Józef – Szymbark Szczepanik Janina – Ropica Polska si, przedstawiciele OSP i innych Gubała Andrzej – Zagórzany Tumidajska Anna – Ropica Polska instytucji życia wiejskiego. Więk- Kalisz Aleksander – Zagórzany Roman Julian – Stróżówka szość posiada spore doświad- Zych Roman – Stróżówka czenie samorządowe, pozostali Kawecki Tadeusz – Szymbark szybko się uczą zasad lokalnej

4 GMINA GORLICE Rada Gminy Gorlice w ostatnim dwudziestoleciu

Rada Gminy kadencja 2006 - 2010

demokracji. Podsumowując pra- na zasadach demokracji i wy- kadencji staną kolejne, niełatwe cę dwóch ostatnich kadencji nika z ustaleń przyjętych przez zadania do realizacji dla dobra – stwierdził kierujący radą Alek- ogół mieszkańców na zebraniach mieszkańców Gminy Gorlice. sander Kalisz z Zagórzan - należy wiejskich. Dziś można z satysfak- podkreślić dużą sprawność orga- cją stwierdzić, że nasz dwudzie- Opracowali: nizacyjną rady i zaangażowanie stoletni samorząd gminny w peł- Marek Dziedziak – w celu pozyskiwania środków ni zdał „egzamin dojrzałości” lo- Dyrektor Zespołu Szkół pozabudżetowych, szczególnie kalnego, społecznego działania. w Szymbarku Aleksander Kalisz – na zadania inwestycyjne. Działal- Nikt nie ma jednak wątpliwości, Przewodniczący Rady Gminy Gorlice ność rady opiera się niezmiennie że przed radnymi następnych

Patronat: Ryszard Guzik Aleksander Kalisz Redakcja: Mariusz Tarsa, Współpraca redaktorska: Marek Dziedziak Grzegorz Skowronek GMINA GORLICE Grafikę strony tytułowej opracowała: Alina Zachariasz - Kuciakowska

Nakład: 1.000 szt.

Skład i druk: Poligrafia Redemptorystów w Tuchowie

GMINA GORLICE 5 Inwestycje w Gminie Gorlice KU NOWOCZESNOŚCI, W ZGODZIE ZE ŚRODOWISKIEM Inwestycje w Gminie Gorlice

orlice to gmina nowo- Dla przykładu w 2006 roku czesna, przedsiębior- zrealizowano inwestycje z udzia- Gcza, sięgająca po środ- łem środków z funduszy unijnych ki zewnętrzne. W latach 1991 oraz krajowych w kwocie 8 milio- – 2010 zrealizowała szereg in- nów złotych, w 2007 roku było westycji w zakresie infrastruktury to 7,6 miliona złotych, w 2008 na łączną kwotę ponad 76 milio- – 10,3 miliona złotych, a w 2009 nów złotych. Pozyskano środki roku rekordowo, aż 13 milionów finansowe zewnętrzne, głównie złotych. z Unii Europejskiej /program SA- W związku z realizacją inwe- PARD, PHARE, CBC, Sektorowy stycji mających na celu ochronę Program Operacyjny: „Restruk- środowiska Gmina została wy- turyzacja i modernizacja obsza- różniona w Narodowym Kon- rów wiejskich”, Zintegrowany kursie Ekologicznym „Przyjaźni Program Operacyjny Rozwoju Środowisku” pod honorowym Regionalnego, Program Rozwoju patronatem Prezydenta RP, trzy Obszarów Wiejskich, Małopolski razy tytułem „Gmina Przyjazna Program Operacyjny/, a także Środowisku”, oraz tytułem „Me- krajowe /Kontrakt Wojewódzki, cenas Polskiej Ekologii”. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, Program Aktywiza- cji Obszarów Wiejskich, Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, Naro- dowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych 2008 – 2011, Minister- stwo Sportu i Turystyki/. Przykład Gminy Gorlice po- kazuje, że środki zewnętrzne, w tym unijne, chociaż trudne do zdobycia są w zasięgu samorzą- dów lokalnych. Dynamika zachodzących zmian w ciągu ostatnich lat spo- wodowała, że Gmina Gorlice znalazła się w czołówce gmin, które w latach 2002 – 2006 do- brze zarządzały swoimi finansa- mi. W rankingu „Rzeczpospoli- tej” wśród gmin wiejskich zajęli- śmy szóste miejsce w kraju. W latach 1991 – 2010 wy- oraz wyremontowano osiem in- Sięgaliśmy po wszystkie moż- konano nowe nawierzchnie, nych. W okresie ostatniego dwu- liwe do zdobycia środki na inwe- oraz remonty dróg asfaltowych dziestolecia na inwestycje drogo- stycje kanalizacyjne, termomo- o łącznej długości 83 kilome- we wydano ponad 25 milionów dernizacyjne, drogowe i sporto- trów /około 350 odcinków dróg/. złotych. we. Wybudowano jeden nowy most,

6 GMINA GORLICE Inwestycje w Gminie Gorlice

Gmina Gorlice podejmuje stałą scenę się również realizacji wspólnych na zewnątrz przedsięwzięć o charakterze in- obiektu, westycyjnym. Razem z samo- —— opraco- rządami Województwa Mało- wano audyt polskiego, Powiatu Gorlickiego energetycz- i Miasta Gorlice realizowane były ny budynku inwestycje związane z moderni- przedszkola zacją dróg, budową chodników i remizy OSP, i oświetlenia przy drogach woje- —— w y b u - wódzkich i powiatowych. dowano salę Sukcesywnie rozbudowuje się s p o r t o w ą sieć wodociągową i kanalizacyj- i wykonano ną. Do maja bieżącego roku wy- termomoder- budowano ogółem 129,2 kilo- nizację bu- metrów sieci kanalizacyjnej i 31 dynku szkoły, kilometrów sieci wodociągowej. Przebudowana droga gminna —— w y b u - w Bystrej dowano wodociąg wiejski BIELANKA o długości 22 kilometrów. Środki na ten cel pozyskano —— zakończono budowę remizy —— wybudowano drogę w przy- z programu SAPARD i Zinte- OSP, siółku Bucze, łączącą dwie growanego Programu Opera- —— wykonano ogrodzenie cmen- drogi powiatowe, oraz most cyjnego Rozwoju Regionalne- tarza parafialnego, na potoku Bystrzanka, pozy- go,

Dom Pracy Twórczej w Bielance Chodnik przy drodze wojewódzkiej w Dominikowicach —— wybudowano ka- —— przeprowadzono remont bu- skując na ten cel środki z pro- nalizację sanitarną o długości dynku starej szkoły i utworzo- gramu PHARE CBC, 5.9 kilometrów, no w nim Dom Pracy Twór- —— wykonano termomoderniza- —— dofinansowano przebudowę czej, pozyskując na ten cel cję budynku szkoły, drogi wojewódzkiej Gorlice – środki z Programu Rozwoju —— przebudowano drogę gminną Dukla, wykonano oświetlenie, Obszarów Wiejskich, w ramach Narodowego Pro- —— wybudowano chodnik o dłu- —— wybudowano oświetlenie gramu Przebudowy Dróg Lo- gości ponad 1 kilometra pozy- uliczne, kalnych 2008 – 2011, —— pozyskano środki na budowę skując na ten cel środki z Wo- sali gimnastycznej wraz z za- jewództwa Małopolskiego we BYSTRA pleczem przy Zespole Szkół współpracy z Zarządem Dróg —— wybudowano wielofunkcyjny Wojewódzkich w Krakowie budynek wiejski, —— pozyskano środki finanso- —— wybudowano wodociąg DOMINIKOWICE we na wykonanie kanaliza- o długości ponad pięciu kilo- —— dokonano modernizacji bu- cji o długości 21,6 kilometra metrów, dynku wiejskiego i sali wi- z Programu Rozwoju Obsza- dowiskowej, dobudowano rów Wiejskich,

GMINA GORLICE 7 Inwestycje w Gminie Gorlice

KLĘCZANY —— dokonano modernizacji bu- dowę punktu widokowego —— wybudowano kanalizację sa- dynku wiejskiego, i urządzenie parku wiejskiego nitarną o długości ponad 18 —— wykonano termomoderniza- przy zabytkowym ogrodzie kilometrów z dotacji Zintegro- cję budynku Zespołu Szkół, dworskim, wanego Programu Operacyj- —— wybudowano chodnik przy —— w trakcie opracowania jest nego Rozwoju Regionalnego drodze gminnej, projekt budowlano – wyko- oraz pożyczki preferencyjnej —— opracowano dokumentację nawczy kanalizacji sanitarnej, z Wojewódzkiego Funduszu techniczną na budowę wo- Ochrony Środowiska i Gospo- dociągu wiejskiego i złożono darki Wodnej, wniosek o dofinansowanie, ROPICA POLSKA —— wybudowano salę sportową —— zmodernizowano drogę —— wybudowano kanalizację sani- i dokonano termomoderniza- gminną – przez Rozbój tarną o długości 17,6 kilometrów cji budynku Zespołu Szkół, z dotacji z programu SAPARD, —— wybudowano oświetlenie ulicz- PHARE RAPID, oraz pożyczki KWIATONOWICE preferencyjnej z Wojewódzkiego ne wzdłuż drogi krajowej nr 28, —— zakupiono budynek wiejski od Funduszu Ochrony Środowiska Rolniczej Spółdzielni Produkcyj- i Gospodarki Wodnej,

Sala sportowa w Klęczanach Boisko sportowe i sala sportowa w Ropicy Polskiej

KOBYLANKA nej i przeprowadzono remont —— wybudowano salę sportową, —— wybudowano kanalizację sa- obiektu, oraz przeprowadzono termo- nitarną o długości ponad 43 —— wybudowano segment dy- modernizację budynku szkoły, kilometrów, daktyczny, salę gimnastyczną, —— wybudowano chodnik wzdłuż oraz wykonano termomoder- drogi krajowej, nizację budynku szkoły, —— wybudowano wielofunkcyjne —— wybudowano boisko sporto- boisko sportowe dofinanso- we, wane ze środków Minister- —— pozyskano dofinansowanie stwa Sportu i Turystyki, z programu LEADER na bu- —— wykonano oświetlenie ulicz- ne wzdłuż drogi gmin- nej w pobli- żu Gorlickiej Golgoty, —— w y - w i e r c o n o trzy studnie głębinowe, w przygoto- waniu jest dokumenta- cja technicz- na sieci wo- dociągowej,

Chodnik w Kobylance Sala sportowa w Kwiatonowicach

8 GMINA GORLICE Inwestycje w Gminie Gorlice

STRÓŻÓWKA —— wybudowano kanalizacje sanitarną o długości 18 kilo- metrów z dotacji z programu PHARE – INRED oraz pożyczki preferencyjnej z Wojewódz- kiego Funduszu Ochrony Śro- dowiska i Gospodarki Wod- nej, —— wykonano oświetlenie oraz wykonano chodnik wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 977 —— przeprowadzono remont bu- dynku wiejskiego —— wykonano termomoderniza- cję budynku szkoły —— zaawansowane są prace przy budowie sali gimnastycznej wraz z zapleczem przy budyn- ku Zespołu Szkół,

Kasztel w Szymbarku

—— w y b u - ny Środowiska i Gospodarki dowano par- Wodnej, king w cen- —— wykonano termomoderniza- trum wsi, cję budynku zespołu szkół, —— d z i ę k i —— wybudowano chodnik przy s t a r a n i o m drodze wojewódzkiej nr 979, Wójta gminy —— wyremontowano pomiesz- oraz wspól- czenia w budynku wiejskim, nemu wy- —— zmodernizowano budynek siłkowi Sta- ośrodka zdrowia i przedszko- rostwa Po- la, w i a t o w e g o —— wybudowano cmentarz ko- w Gorlicach, munalny wraz z kaplicą, Budowa sali sportowej przy szkole w Stróżówce Gminy Gor- —— wybudowano parking w cen- lice, Urzędu trum wsi Marszałkowskiego i Galerii SZYMBARK Dwory Karwacjanów i Głady- —— wybudowano kanalizację sa- szów rozpoczęła się rewitali- nitarną o długości 13 kilome- zacja dworu obronnego Gła- trów i wodociąg o długości dyszów w Szym- 1,7 kilometrów, barku —— wybudowano budynek wiej- ski, ZAGÓRZANY —— wybudowano szatnię przy —— w y b u d o w a n o stadionie kanalizację sani- —— wyremontowano budynek tarną o długości ośrodka zdrowia i przystoso- 19,3 kilometrów, wano część pomieszczeń dla z dotacji z pro- osób niepełnosprawnych, gramu SAPARD, —— wykonano oświetlenie drogi zintegrowanego krajowej, Programu Roz- —— wybudowano gimnazjum woju Regionalne- i salę sportową, przeprowa- go oraz pożyczki dzono termomodernizację p r e f e r e n c y j n e j budynku szkoły podstawowej z Wojewódzkiego —— zakupiono estradę z zadasze- Funduszu Ochro- niem, budowa kanalizacji w Zagórzanach

GMINA GORLICE 9 Inwestycje w Gminie Gorlice Inwestujemy w młodych Oświata w Gminie Gorlice w latach 1996 – 2010

stawa o systemie otwarcie oświaty z 1991 roku n o w y c h Uotworzyła możliwość w y z w a ń przejęcia przez samorządy szkół i nowej znajdujące się na terenie gmin. przestrze- Od pierwszego stycznia 1996 ni dzia- roku Gmina Gorlice stała się or- łalności. ganem prowadzącym dla Szkół G m i n a Podstawowych w Bystrej, Domi- p r z e j ę ł a nikowicach, Klęczanach, Koby- realizację lance, Kwiatonowicach, Ropicy inwestycji Polskiej, Stróżówce, Szymbarku, przy Szko- Zagórzanach oraz dla Szkoły Fi- le Pod- lialnej w Bielance. W dniu 22 stawowej kwietnia 1996 roku podpisany w Kwiato- został protokół zdawczo-odbior- nowicach czy przekazujący szkoły wraz – rozbu- Zespół Szkół w Kobylance z majątkiem Zarządowi Gminy dowę ist- Gorlice. Samorząd reprezento- niejącego budynku szkolnego, miejscowości. Postawa społe- wała Pani Zofia Masztafiak –Wójt oraz podjęła się przeprowadzenia czeństwa otwartego na potrzeby Gminy Gorlice, jednocześnie koniecznych remontów w szko- edukacji najmłodszych i rozu- przewodnicząca Zarządu Gminy, łach. W 1996 roku zatrudnionych miejącego rolę szkół w swoich przewodniczący Rady Gminy Pan było w szkołach na terenie gminy środowiskach ma bardzo bogate Adolf Hałgas, oraz Przewodniczą- 166 nauczycieli. Zajęcia lekcyjne i mocno zakorzenione tradycje. cy Komisji Oświaty – Pan Ryszard finansowane były z subwencji Stworzenie warunków do po- Guzik. Stronę Kuratorium repre- oświatowej, a pozalekcyjne ze czucia się gospodarzami swoich zentował Pan Jerzy Nalepka – Ku- środków własnych gminy i dota- szkół obudziło i zachęciło wielu rator Oświaty w Nowym Sączu. cji Kuratorium Oświaty w Nowym ludzi do działania na rzecz oświa- Sączu. Dla ty. Przy wszystkich szkołach po- porównania – wstawały oddolne inicjatywy Rad obecnie w na- Rodziców i Komitetów, wpiera- szych szkołach jące funkcjonowanie placówek pracuje 208 oświatowych. n a u c z y c i e l i . Dyrektorzy Szkół Gminy Gor- Tylko 67 osób lice byli inicjatorami wielu waż- pracuje nadal, nych przedsięwzięć, inwestycji od 1996 roku. i remontów przeprowadzonych Liczba uczniów w tamtym czasie. Funkcję dy- w roku rektorów w Szkołach Podstawo- s z k o l n y m wych pełnili wówczas: w Bystrej 1996/1997 wy- – Pan Marek Balicki,w Domini- nosiła 2.200 kowicach – Pani Janina Dulęba, osób, nato- w Klęczanach – Pani Maria Kukla, miast dziś w Kobylance – Pan Jan Wojna, jest to 1.849 Piękny obiekt szkolny wraz z salą gimnastyczną w Kwiatonowicach – Pani Rena- w Szymbarku uczniów szkół ta Filipowicz, w Ropicy Polskiej podstawowych – Pan Zbigniew Labut, w Stró- i gimnazjów. żówce – Pani Halina Tumidajska, Przejęcie dziesięciu obiek- Starania samorządu: Rady w Szymbarku – Pan Jan Spólnik, tów szkolnych różnej wielkości Gminy oraz Zarządu Gminy w Zagórzanach – Pan Ryszard oraz w różnych stanie technicz- były wspierane przez inicjatywy Guzik. Przejęcie sieci szkół przez nym oznaczało dla samorządu mieszkańców poszczególnych Gminę Gorlice zacieśniło współ-

10 GMINA GORLICE Inwestujemy w młodych pracę pomiędzy dyrektorami. Jerzego Buzka. Głównym zało- żówce i Klęczanach. W tym też Inicjatorką wspólnych działań, żeniem tej wielkiej zmiany było roku zdecydowano o powołaniu podejmowania doskonalenia powołanie do życia nowego typu Zespołów Szkół w Bystrej, Domi- kadry kierowniczej, oraz realiza- szkoły w polskim systemie edu- nikowicach, Kobylance, Klęcza- cji spójnej polityki oświatowej kacji – gimnazjum, z trzyletnim nach, Ropicy Polskiej, Stróżówce, na terenie Gminy Gorlice, była cyklem nauczania, oraz skrócenie Szymbarku i Zagórzanach. Wcze- wówczas i jest nadal, Pani Barba- czasu edukacji w szkołach po- śniej. Stowarzyszenie Oświato- ra Wiatr – dyrektor ZEAS, Pełno- nadgimnazjalnych o jeden rok. we Wsi Kwiatonowice, posta- mocnik Wójta Gminy Gorlice do Przed samorządem Gminy nowiło przejąć tutejszy oddział Spraw Oświaty. Wspólne narady Gorlice pojawiło się szczególnie zamiejscowy Gimnazjum w Za- i konsultacje dyrektorów stały trudne zadanie - określenie liczby górzanach i utworzyć Publiczne się dobrą praktyką realizowaną i miejsca lokalizacji gimnazjów Gimnazjum w Kwiatonowicach, do chwili obecnej, znaczenie uła- oraz wyznaczenie ich obwodów. stając się jego organem prowa- twiającą wypełnianie obowiąz- Trudno było pogodzić założenia dzącym. Tak ukształtowana sieć ków przez kadrę kierowniczą reformy z położeniem poszcze- szkół w Gminie Gorlice pozostaje szkół. Dzięki staraniom Pani Dy- gólnych miejscowości gminy oraz do dnia dzisiejszego. rektor wytworzony został wyso- z aspira- ki poziom kultury pracy i wspie- cjami lo- rania się szkół, który może być k a l n y c h wzorem dla innych samorządów. społeczno- Koniec lat dziewięćdziesiątych ści. Zdecy- był okresem dobrym dla oświaty d o w a n o gminnej. Nasze szkoły doczekały ostatecz- się szeregu remontów. Ponadto nie, że na udało się pozyskiwać pierwsze t e r e n i e środki pozabudżetowe np. na re- gminy po- alizację programu sieci pracowni w s t a n i e komputerowych na terenie szkół. pięć gim- Do użytku oddany został budy- n a z j ó w : nek sali sportowej, a następnie w Domini- segmentu dydaktycznego w Do- kowicach, minikowicach. Ko b y l a n -

Budynek szkolny w Zagórzanach

ce, Ropicy Rok 2002 przyniósł dla spo- P o l s k i e j , łeczności szkolnej w Gminie Gor- Szymbar- lice jeszcze jedną, dobrą wiado- ku i Zagó- mość. Wybory na Wójta Gminy r z a n a c h Gorlice wygrał Pan Ryszard Guzik z tymcza- – długoletni Dyrektor Szkoły Pod- s o w y m i stawowej, a następnie Zespołu oddziała- Szkół w Zagórzanach. Na uwa- mi zamiej- gę zasługuje fakt, iż wybór zo- scowymi. stał dokonany w sposób bezpo- B y s t r a średni, przez ogół mieszkańców i Bielanka gminy. Reforma samorządowa podlegała zlikwidowała instytucję Zarządu o b w o d o - Gminy, powierzając dotychczaso- Budynek Zespołu Szkół w Dominikowicach wi Gim- we obowiązki w ręce Wójta wraz n a z j u m z jednoczesnym rozszerzeniem Jednak rewolucyjne zmiany w Ropicy Polskiej, Klęczany – zakresu odpowiedzialności. Na w oświacie w skali całego kraju Dominikowicom, Kwiatonowice czele władzy wykonawczej sta- przyniósł rok szkolny 1999/2000. i Stróżówka – Zagórzanom. nął człowiek, pełniący długie lata Z dniem 1 września 1999 roku Następne lata pokazały jed- funkcję radnego, który wywo- weszła w życie reforma szkol- nak, że system ten w praktycz- dził się z nauczycielskiego stanu nictwa, przygotowana przez nym działaniu sprawia wiele i przez długie lata poznawał pro- prof. Mirosława Handke – Mini- organizacyjnych trudności. Osta- blemy szkoły jako dyrektor, znał stra Edukacji Narodowej – jedna tecznie w 2002 roku powołano potrzeby i oczekiwania palcówek z czterech wielkich reform rządu nowe gimnazja w Bystrej, Stró- oświatowych z terenu gminy.

GMINA GORLICE 11 Inwestycje w Gminie Gorlice

Baza szkolna została jeszcze dynków szkolnych, sukcesywnie fachowców, potrafiących współ- rozbudowana i unowocześnio- doposaża się sale dydaktyczne pracować ze sobą i podejmo- na przez nowego gospodarza. i specjalistyczne w najnowsze wać wiele przedsięwzięć, które Dziś szkoły posiadają nowocze- pomoce dydaktyczne. Proces ten wpływają na sukcesy wszystkich sne sale gimnastyczne /Ropica realizowany jest nadal i uzależ- szkół w gminie. Na czele zespołu Polska, Klęczany, Szymbark, Do- niony jest od wysokości środków stoi Pani Barbara Wiatr – Pełno- minikowice, Kwiatonowice/, bez- własnych i pozyskanych z innych mocnik Wójta Gminy Gorlice do pieczne boiska sportowe /Ropica źródeł. Wysiłek wójta, dyrekto- Spraw Oświaty, która jest dosko- Polska/. Niektóre zostały rozbu- rów szkół, radnych, społeczności nałym organizatorem i inicjato- dowane o nowe segmenty dy- lokalnej dostrzegany jest przez rem wielu wspólnych działań i daktyczne /Szymbark, Dominiko- odwiedzających nasze strony. w doskonały sposób kieruje pra- wice/. Obecnie trwa budowa sali Każdy, kto pozna Gminę Gorlice cami Oświatowego Zespołu Eko- gimnastycznej przy Zespole Szkół lepiej, od razu widzi, że oświata nomiczno – Administracyjnego w Stróżówce, planowane jest i inwestycja w edukację młodzie- Szkół. również rozpoczęcie podobnej ży są tutaj priorytetem. Ziemia Gorlicka, w tym i Gmi- inwestycji w Bystrej. Dostrzega- Sukces oświaty w Gminie na Gorlice to obszar bogaty jąc znaczenie ochrony środowi- Gorlice to także zasługa do- w wydarzenia historyczne, pełen ska, oraz potrzebę oszczędzania skonale pracującego zespołu folkloru, zwyczajów i tradycji. energii, przeprowadzono termo- dyrektorów szkół. Dziś funkcje Społeczność lokalna stara się kul- modernizację wszystkich budyn- te pełnią w Zespołach Szkół: tywować i chronić wszelkie ślady ków szkolnych. Dziś są to nowo- w Bystrej – Pani Ewa Magiera, przeszłości. Także ludzie związa- czesne, zmodernizowane obiek- w Dominikowicach – Pani Alicja ni z oświatą realizują swoje po- ty, które pełnią rolę wizytówki Górska, w Kobylance – Pan Bogu- wołanie poprzez przekazywanie miejscowości. Przeprowadzono sław Wacek, w Klęczanach – Pani tych wartości. Szkoły w Gminie również remonty wewnątrz bu- Jadwiga Kalisz, w Ropicy Polskiej mają swoich Patronów. Szkoła – Pani Beata Kraus, w Stróżówce Podstawowa w Bystrej nosi imię – Pan Mariusz Juliusza Słowackiego, Szkoła Tarsa, w Szym- Podstawowa w Dominikowicach barku – Pan Ma- – Adama Mickiewicza, Szko- rek Dziedziak, ła Podstawowa w Kobylance – w Zagórzanach Ignacego Łukasiewicza, Szkoła – Pani Iwona Podstawowa w Kwiatonowicach Jamro, w Szko- – Marii Konopnickiej, Szkoła Pod- le Podstawo- stawowa w Ropicy Polskiej – gen. wej w Kwia- Władysława Sikorskiego. W 2004 t o n o w i c a c h roku Szkoła Podstawowa i Gim- – Pani Renata nazjum w Zespole Szkół w Stró- Filipowicz. To żówce otrzymały imię Jana Pawła zespół bardzo II, zaś w 2007 roku przywrócono dobrze przy- imię Św. Jadwigi Królowej, Szkole g o t o w a n y c h Podstawowej i nadano to samo merytorycznie imię, Gimnazjum w Klęczanach. Nowoczesna hala sportowa w Kwiatonowicach i praktycznie Praca wokół sylwetki Patrona

Boisko sportowe w Ropicy Polskiej

12 GMINA GORLICE Inwestujemy w młodych

Nadanie imienia Jana Pawła II Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Stróżówce w 2004 r. wzbogaca proces wychowania zjalnych, włączają się w ich życie, listy laureatów i finalistów kon- młodych mieszkańców gminy. pełnią ważne funkcje w samo- kursów przedmiotowych i tema- Nadanie imienia szkołom stało rządach szkół, odnoszą sukcesy tycznych, plastycznych, muzycz- się między innymi możliwe dzięki w nauce. Świadczą o tym coraz nych i innych. Mamy również akceptacji i podjęciu stosownych wyższe wyniki z egzaminów ze- sukcesy w sporcie. uchwał przez Radę Gminy. Szkoły wnętrznych. Nasi uczniowie od- Samorząd gminny dba o swo- w Kobylance, Stróżówce i Klęcza- noszą także sukcesy w konkur- ich najlepszych uczniów. Rok- nach posiadają sztandary szkol- sach na szczeblach gminnych, rocznie organizowana jest pod ne. Obecność pocztów sztanda- powiatowych i wojewódzkich. koniec roku szkolnego gminna rowych uświetnia wszystkie pa- Każdy rok szkolny przynosi nowe uroczystość pod tytułem „Wyjść triotyczne uroczystości gminne. n a p r z e - Tworzy się ceremoniał szkolny, ciw”, pod- który stanowi element wycho- czas której wawczy. n a j l e p s i Każda szkoła prowadzi kro- uczniowie, nikę, co stanowi doskonałe źró- o znaczą- dło wiedzy o jej działalności, cych osią- jest elementem wychowawczym gnięciach, w duchu szacunku do dokonań otrzymu- przodków. Bardzo często odna- ją cenne leźć można w nich zapisy z za- n a g r o d y, mierzchłych czasów zaborów i II mogą spo- Rzeczypospolitej. tkać się we Szkoły Gminy Gorlice to pla- wspólnym cówki dobrze przygotowujące g r o n i e , swoich absolwentów do dalszej z a b a w i ć nauki. Uczniowie z terenu gminy Uroczystość wręczenia nagród laureatom konkursów się i zo- potrafią z sukcesem podejmować przedmiotowych w gimnazjum, zorganizowana przez Urząd b a c z y ć naukę w szkołach ponadgimna- Marszałkowski Województwa Małopolskiego w Krakowie, w y s t ę p czerwiec 2009 r.

GMINA GORLICE 13 Inwestycje w Gminie Gorlice

znanej gwiazdy estrady młodzie- oraz centra informacji. Szkoły oświata samorządowa to także żowej w Polsce. Gminy Gorlice realizują obecnie edukacja najmłodszych w przed- duży projekt edukacyjny „Szan- szkolach. W naszej gminie funk- sa na równy start” w ramach cjonuje osiem przedszkoli i jeden Programu Operacyjnego Kapitał oddział przedszkolny przy Szko- Ludzki. W ramach tego projektu le Podstawowej w Klęczanach. młodzież może skorzystać z do- Samorząd naszej gminy nie na- datkowych zajęć z języka angiel- śladował innych w likwidacji skiego, przedmiotowych, pro- przedszkoli, co miało miejsce filaktycznych oraz wziąć udział w ościennych gminach kilka lat w ciekawych formach wypoczyn- temu. Dzięki roztropnemu zarzą- ku w okresie wakacji. Pozyskane dzaniu przedszkolami udało się z tego źródła fundusze pozwoliły utrzymać wszystkie z nich, a dzi- Wręczenie nagród najlepszym uczniom w Gminie Gorlice zakupić wiele cennych, nowocze- siaj placówki z naszej gminy stoją podczas finału kampanii „Wyjść snych pomocy do prowadzenia otworem przed przedszkolakami naprzeciw”. zajęć specjalistycznych i dydak- z sąsiednich gmin. tycznych oraz mebli szkolnych. W czterech przedszkolach Ponadto Gmina Gorlice, Ponadto szkoły przystąpiły uruchomiono nowe oddziały wspólnie z Nowosądecką Funda- do realizacji projektów rozsze- przedszkolne a liczba przedszko- cją im. Braci Potoczków, począw- rzających współpracę pomiędzy laków jest obecnie rekordowo szy od roku szkolnego 2003/2004 szkołami w Unii Europejskiej. wysoka. Należy zaznaczyć, że funduje stypendium dla uzdol- Program o nazwie „Socrates Co- 80 % dzieci pięcioletnich z tere- nionej młodzieży ze wszystkich menius” realizowały Gimnazja nu gminy uczęszcza obecnie do szkół. Wsparcie finansowe po- w Zagórzanach i Ropicy Polskiej. przedszkoli. To wskaźnik trudny zwala rozwijać talenty i pasje Obecnie szkoła z Ropicy realizuje do osiągnięcia dla innych samo- młodych ludzi. Samorząd reali- projekt Instytutu Goethego i Am- rządów. W przedszkolach pra- zuje również inne formy wspar- basady Niemieckiej o nazwie: cuje w pełni wykwalifikowana cia i opieki dla uczniów i ich ro- „Szkoły Partnerzy Przyszłości”. kadra pedagogiczna, na której dzin. Każdego roku realizuje się Dzięki środkom z Minister- czele stoi zespół dyrektorek, Pań programy: wyprawka szkolna, stwa Edukacji Narodowej oraz pełnych pasji i zaangażowania, stypendia gminne, zasiłki loso- Urzędu Marszałkowskiego Woje- chętnie podejmujących się reali- we, przygotowanie posiłków na wództwa Małopolskiego ucznio- zacji wspólnych projektów. Obo- terenie szkół. wie naszych szkół mają możli- wiązki Dyrektorek wypełniają: Akces Polski do Unii Euro- wość zwiedzania ważnych dla w Bystrej – Pani Barbara Wielgos, pejskiej w 2004 roku otworzył dziejów Małopolski miejsc, po- w Dominikowicach – Pani Małgo- również szanse na szybszy roz- głębiania swoich zainteresowań rzata Karp, w Kobylance Pani Ha- wój oświaty. Samorząd gminny naukowych, sportowych i arty- lina Oleszkowicz, w Kwiatonowi- aplikuje o środki unijne na różne stycznych /astronomia, przed- cach – Pani Barbara Bugno, w Ro- cele. W ramach środków Euro- siębiorczość, taniec, szachy/ oraz picy Polskiej – Pani Marta Gutter, pejskiego Funduszu Społecznego korzystać z nauki pływania. w Stróżówce – Pani Wiesława wyposażono szkoły w nowocze- Dzięki staraniom Wójta Gmi- Dobek, w Szymbarku – Pani Wie- sne pracownie multimedialne ny Gorlice udało się również sława Malinowska, w Zagórza- pozyskać fundusze na zakup au- nach – Pani Lidia Klimek. Na prze- tobusu szkol- strzeni ostatnich dwudziestu lat nego. Dowozi zdecydowanie zmienił się wygląd on uczniów ze naszych przedszkoli. Wykonuje zlikwidowanej się szereg prac remontowych, w 2008 roku dzięki którym przedszkola stają szkoły filialnej się coraz bardziej nowoczesne w Bielance do i przyjazne dla najmłodszych Ropicy Polskiej, mieszkańców gminy. Dzięki oraz uczniów funduszom pozabudżetowym, z pozostałych o które aplikują przedszkola, szkół na zajęcia urządza się wspaniałe place za- pozalekcyjne, baw, oraz organizuje różnorodne na krytą pły- dodatkowe zajęcia rozwijające walnię i szkolne zainteresowania i wpływające wycieczki. na poprawę poziomu zdrowia M u s i m y przedszkolaków. Zajęcia dydaktyczne w ramach projektu „Szansa na pamiętać, że równy start”

14 GMINA GORLICE Inwestujemy w młodych

Nowoczesne place zabaw w przedszkolach

Gmina Gorlice stawia na edu- zarządzane, nowoczesne pla- oświaty gminnej nadal utrzyma- kację młodych ludzi – to najlep- cówki oświatowe, w których pra- my, a gminy, wyposażone w od- sza inwestycja. Dobre przedszko- cuje kompetentna i pełna pasji powiednie środki oraz zarządza- la i szkoły to lepszy poziom wy- nauczycielskiej kadra to sukces ne przez otwartych na potrzeby kształcenia, to dobre wychowa- całej gminy. Świadczą o tym wy- szkół włodarzy, będą godnie wy- nie, to „szansa na równy start”. kazy uczniów, w których często pełniać misję gospodarza oświa- Dobrze wyposażone, sprawnie znaleźć możemy uczniów spo- ty samorządowej. za gminy. Z n a c z y Materiał opracował Mariusz to, że ich Tarsa. r o d z i c e p o t r a f i ą o c e n i ć , Pragnę porównać serdecznie podziękować i podjąć Pani Barbarze Wiatr właściwą Pełnomocnikowi d e c y z j ę Wójta Gminy Gorlice dotyczącą do Spraw Oświaty s z k o l n e j za użyczenie i przekazanie drogi swo- wszystkich ich dzieci. cennych informacji M a m y o oświacie gminnej nadzieję, oraz wszelką pomoc że wyso- w opracowaniu materiału. ki poziom Przedszkolaki z Zagórzan

GMINA GORLICE 15 Inwestycje w Gminie Gorlice Działalność kulturalna w Gminie Gorlice na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat

ziałalność kulturalna Gminy Gorlice posia- Dda bardzo bogate ko- rzenie i tradycje. Ośrodek Kul- tury Gminy Gorlice, utworzony na mocy uchwały Rady Gminy z dnia 2 grudnia 1991 roku, na- daje tej działalności odpowiednie ramy i wystrój. W skład ośrodka wchodzi dziesięć filii: w Bielance, Bystrej, Dominikowicach, Klęcza- nach, Kobylance, Kwiatonowi- cach, Ropicy Polskiej, Stróżówce, Szymbarku i Zagórzanach. Dzia- łalność każdej z nich nosi swoisty, oryginalny charakter. Ponadto w skład Ośrodku Kultury wcho- dzą cztery biblioteki publiczne: w Dominikowicach, Kobylance, Szymbarku i Zagórzanach. Konkurs Literacki dla najmłodszych uczniów przygotowywany przez Głównym zadaniem instytucji Szkołę Podstawową i Filię Ośrodka Kultury w Stróżówce cieszy się dużym kultury na terenie Gminy Gorli- zainteresowaniem ce jest kultywowanie niezwykle bogatych i różnorodnych trady- historii Małej Gorlickiej Ojczyzny. cji i obrzędów ludowych. Praca Od wielu lat Ośrodek Kultury ośrodka to także ochrona śladów Gminy Gorlice organizuje uro- czystości o cha- rakterze folk- l o r y s t y c z n y m i obrzędowym, takie jak Prze- gląd Kolędniczy Ziemi Gorlickiej oraz Przegląd Palm i Pisanek Wielkanocnych. Imprezy te stoją na bardzo wy- sokim poziomie oraz cieszą się stale wzrastają- cym zaintereso- waniem publicz- ności. Przedstawienie „Objawienie w La Salette” Przedstawienie „Balladyna” przygotowane przez Filię Ośrodka Kultury w Kobylance przygotowane przez Gimnazjum i Filię OKGG w Stróżówce

16 GMINA GORLICE Działalność kulturalna w Gminie Gorlice

Coroczny konkurs palm i pisanek Wielkanocnych Miss Polonia – Pani Ewa Wachowicz była go- w Kobylance ściem honorowym Panoramy Kultur w 2007 roku

Wśród imprez plenerowych organizowanych przez Ośrodek Kultury, na szczególna uwagę zasługuje Panorama Kultur. Uro- czystość ta odbywa się rokrocz- nie w Dominikowicach i Szym- barku w miesiącu lipcu. Sceneria szymbarskiego skansenu, boga- ta oprawa artystyczna, wystę- py zespołów folklorystycznych, młodzieżowych, dziecięcych i tanecznych, przegląd ginących zawodów, oraz prezentacja wy- tworów artystów ludowych to elementy, które co roku przycią- gają na tę uroczystość tysiące widzów z terenu Gminy Gorlice, miasta Gorlice, oraz coraz więk- szą rzeszę turystów odwiedzają- cych nasze okolice. Panorama Kultur w Szymbarku – zespół Dobroń

Ważnym elementem działal- ności kultywującej tradycje lo- kalne jest organizacja dożynek gminnych, które każdego roku odbywają się w innym sołectwie. Pełna powagi, szacunku dla chle- ba i ciężkiej pracy rolników, uro- czystość jest jednocześnie okazją do zaprezentowania się poszcze- gólnych sołectw, oraz zespołów ludowych, muzycznych i tanecz- nych. Nieodzownym elementem dożynek jest ocena pięknych wieńców dożynkowych, przygo- towywanych przez społeczności poszczególnych wiosek /np. koła gospodyń wiejskich, filie ośrodka kultury, stowarzyszenia, szkoły Panorama Kultur w Szymbarku i przedszkola/.

GMINA GORLICE 17 Działalność kulturalna w Gminie Gorlice

Dożynki Gminne

Oryginalną formą działalno- W działalność Ośrodka Kultury do roku 2003 funkcję tę pełniła ści OKGG przybliżającą miesz- wpisują się również wspomniane Pani Beata Weron – Białas. Dy- kańcom piękno poezji jest orga- wyżej cztery biblioteki publiczne. rekcję w realizacji zadań kultural- nizowana już dwunasta edycja Są one miejscem gdzie można nych placówki wspiera obecnie Konkursu Recytatorskiego pod wypożyczyć dobrą książkę, bądź siedemnastu pracowników. tytułem „Poetyckie Majówki”. na miejscu przeczytać prasę, Ośrodek prowadzi również żywą skorzystać z wydawnictw ency- współpracę z podobnymi pla- klopedycznych, a od niedawna Zespół cówkami z zagranicy. Jej owo- również, skorzystać z Internetu cem jest Międzynarodowa Jesień i programów multimedialnych Folklorystyczny Literacka Pogórza, podczas któ- w internetowych centrach infor- BESKIDY rej do Gorlic przyjeżdżają twórcy macji. Ośrodek Kultury Gminy Gorli- z kraju i zagranicy. Ośrodek Kultury pozyskuje na ce patronuje Zespołowi Folklory- Ośrodek Kultury Gminy Gor- swoją działalność sporo środków stycznemu „Beskidy” z Domini- lice wspiera również placówki z różnorodnych instytucji wspar- kowic. Zespól liczy około 20 śpie- oświatowe /szkoły i przedszkola/ cia. Aplikuje o fundusze z pro- waków i tancerzy oraz członków z terenu gminy w organizowaniu gramów unijnych oraz Urzędu kapeli, został powołany w 1985 uroczystości lokalnych i szkol- Marszałkowskiego Wojewódz- r. z inicjatywy miejscowych li- nych o charakterze kulturalnym. twa Małopolskiego. derów. Podstawowy repertuar Twórcy kultury, lokalni artyści Na czele Ośrodka Kultury zespołu to piosenki i przyśpiew- i zespoły, związani są z ośrod- Gminy Gorlice stoi Dyrektor Pan ki ludowe oraz tańce Pogórza kiem i otrzymują szereg wy- Franciszek Rzeszutek /nagrodzo- i Ziemi Rzeszowskiej. „Beskidy” różnień i nagród w konkursach ny w bieżącym roku wyróżnie- mają również na swoich kon- i przeglądach na szczeblu regio- niem Starosty Powiatu Gorlickie- cie artystycznym przygotowanie nalnym i ogólnopolskim. go – Mosty Starosty/, wcześniej, inscenizacji opartych o folklor

18 GMINA GORLICE Działalność kulturalna w Gminie Gorlice

Mażoretki ubarwiają niemal Zespół „Beskidy” z Dominikowic każdy występ orkiestry

Pogórza. Zespół przedstawił już „Zrękowiny”, „Oczepiny”, „Sta- ropolską Majówkę”, „Zapusty” i „Karczmę”. Duże sukcesy odnosi zespół na Ogólnopolskim Przeglądzie Grup Kolędniczych w Bukowinie Tatrzańskiej. W 2000 rok zespół występował w Kałuszu na Ukra- inie, przybliżając Polakom tam zamieszkałym polskie obrzędy i folklor. W 2004 roku „Beskidy” wzięły udział w koncercie „Kolę- dy pod Hejnałem”, odpowiada- jąc tym samym na zaproszenie Proboszcza Bazyliki Mariackiej, oraz Dyrektora Teatru Ludowego. W 2005 roku zespół odwiedził bratnią Słowację. W ostatnim czasie zespół z Dominikowic czy- ni starania w celu odmłodzenia składu osobowego. U boku do- Orkiestra dęta OSP z Dominikowic świadczonych artystów występu- je obecnie grupa dziecięca i mło- dzieżowa „Małe Beskidy”. Orkiestra liczy obecnie oko- ne w barwne pompony tańczą ło 40 osób. W skład wchodzą w rytm muzyki. Trudno dziś zli- Orkiestra dęta muzycy z terenu całej gminy czyć liczbę koncertów orkiestry W 1999 roku, dzięki stara- m. in. Dominikowic, Kobylanki, z Dominikowic. Muzycy grają niom strażaków z Dominikowic Stróżówki oraz z terenu Gorlic na wszystkich uroczystościach powołana została orkiestra dęta i gmin ościennych. Orkiestrę pro- gminnych, często wyruszają na przy Ochotniczej Straży Pożar- wadzi Roman Korbicz, instruktor koncerty ogólnopolskie – np. nej w Dominikowicach. Pierwszy Ośrodka Kultury. Od niedawna do Wadowic, gdzie trzykrotnie koncert orkiestry uświetnił uro- orkiestrze towarzyszą roześmia- uświetnili uroczystości poświęco- czystość Bożego Ciała w Koby- ne i urocze mażoretki, które ne Ojcu Świętemu Janowi Pawło- lance w 2001 roku. kolorowo ubrane i wyposażo- wi II.

GMINA GORLICE 19 Inwestycje w Gminie Gorlice Sport w gminie

– przegląd najważniejszych wydarzeń minionych dwóch dekad

ydarzenia sporto- i 1998 dwukrotnie, we w Gminie Gorli- z powodzeniem Wce stanowią ważny organizujemy Mię- i ciekawy element społecznej dzynarodowe Mi- aktywności. Nie sposób jest wy- strzostwa Polski mienić wszystkie, dlatego po- w zapasach stylu stanowiliśmy opracować swego klasycznego w ka- rodzaju kalendarium najdonio- tegorii juniorów. ślejszych wydarzeń o charakterze W 1995 roku sportowym wzbogacone cieka- rozpoczynamy or- wymi ilustracjami. ganizację Igrzysk W 1990 roku po kilku, dłu- Młodzieży Szkol- Wręczenie nagród najlepszym szkolnym gich latach budowy następuje nej Gminy Gorlice. sportowcom otwarcie stadionu sportowego Jest to coroczne w Kobylance. W emocjonującym współzawodnic- meczu piłki nożnej księża – na- two młodzieży uczyciele pada sprawiedliwy re- szkolnej odbywa- mis 2 : 2. jące się w ramach W roku 1992 piłkarze LKS Za- organizowanych górzany awansują po raz pierw- kilkunastu zawo- szy do rozgrywek nowosądeckiej dów sportowych. klasy okręgowej, na szczeblu tym Pierwszą klasyfika- występują jeszcze z powodze- cję generalną wy- niem w latach 2002 – 2009. grywa Szkoła Pod- W 1995 roku jesteśmy organi- stawowa z Domi- zatorami Mistrzostw Polski w za- nikowic. W latach pasach stylu klasycznego, w ka- następnych domi- tegorii kadetów, podczas których nują młodzi spor- Otwarcie boiska sportowego w Szymbarku Adrian Szurek, reprezentujący towcy z Kobylanki, klub sportowy z Kobylanki, zdo- w roku ubiegłym prymat odebra- W roku 2000 do użytku odda- bywa złoty medal. W latach 1997 li im reprezentanci Zespołu Szkół ne zostaje boisko piłkarskie w By- w Szymbarku. Pod- strej. czas piętnastu edycji tych zmagań mło- dzież ry- walizowa- ła w po- nad 300 imprezach s p o r t o - wych. W roku 1999 do u ż y t k u o d d a n e z o s t a j e b o i s k o piłkarskie Złoty medalista w zapasach z 1992 - Adrian w Szym- Szurek z Kobylanki barku. Otwarcie boiska sportowego w Bystrej

20 GMINA GORLICE Sport

W 2002 roku rozpoczynamy W 2005 roku w Zagórzanach organizację Gorlickiej Amator- odbywa się, po raz pierwszy skiej Ligi Piłki Siatkowej. Kampania Profilaktyczna Gmi- Liga, odbywająca się począt- ny Gorlice pod tytułem ”Wyjść kowo z udziałem 8 zespołów, naprzeciw”. Impreza mająca za w następnych latach staje się zadanie ukazywać młodzieży za- ogromnie popularną rywalizacją grożenia związane z uzależnie- 28 zespołów z całego powiatu niami i pokazywać sport, rekre- gorlickiego. W ostatniej, ósmej ację i muzykę jako alternatywną edycji rozgrywek, w trwających formę spędzania wolnego czasu. pięć miesięcy zmaganiach, bierze Kolejne spotkania młodzieży od- Siatkarka Dorota Pykosz udział ponad 300 zawodniczek bywają się w Szymbarku, Stró- i Ryszard Guzik wręczają młodzieży pamiątkowe puchary i zawodników. żówce, Klęczanach i Kwiatonowi- cach. Gośćmi młodzieży są znane postacie sportu: Gerard Cieślik, W 2008 roku otwieramy ko- Dorota Pykosz, Tomasz Kozłow- lejne boisko piłkarskie. Malow- ski i Tomasz Kowal. Na estradzie niczo położony obiekt sportowy prezentowali się: Gosia Andrzeje- powstaje w Kwiatonowicach. wicz, Łukasz Zagrobelny, zespoły Sumptuastic, Vir i Skangur.

Finał ligi siatkowej w Gorlicach – Pan Ryszard Guzik, Wójt Gminy Gorlice, wręcza pamiątkowe puchary

Pan Gerard Cieślik i Pan Ryszard Otwarcie boiska sportowego W roku 2003 piłkarze klubu Guzik podczas Finału Kampanii w Kwiatonowicach Malinex Kobylanka odnoszą naj- Profilaktycznej większy sukces w swojej historii, awansując do rozgrywek IV ligi. W tym doborowym towarzystwie występują z powodzeniem przez 3 sezony. Stadion w Kobylance jest świadkiem wielu emocjo- nujących meczów, miejscowi ki- bice mają też możliwość gościć piłkarzy pierwszoligowego Gór- nika Łęczna, oraz znane piłkar- skie osobistości: Grzegorza Latę i Franciszka Smudę. Występy artystyczne młodzieży podczas finału kampanii „Wyjść naprzeciw”

Otwarcie boiska sportowego w Kwiatonowicach

Przygotował – Malinex Kobylanka w pełnym składzie Krzysztof Lewek

GMINA GORLICE 21 Inwestycje w Gminie Gorlice Co warto zobaczyć – czyli turystka w Gminie Gorlice

Szlak Architektury prawie 400 c m e n t a r z y. Drewnianej W k o m p o - Blisko 250 najcenniejszych nowane są i najciekawszych zabytkowych w naturalny obiektów drewnianych tworzy pejzaż z wy- Szlak Architektury Drewnianej korzystaniem w Małopolsce. Na Szlaku znala- kulturowych zły się malownicze kościoły, pięk- walorów kra- ne cerkwie, smukłe dzwonnice, jobrazu Gali- staropolskie dwory, drewniane cji. Pochowa- wille i skanseny, należące do naj- ni są na nich cenniejszych zabytków ludowej ż o ł n i e r z e kultury materialnej. różnych na- Szlak prowadzi również tury- rodowości: stów do malowniczej Gminy Gor- Polacy, Au- lice. Tu znajdziemy striacy, Niem- Cerkiew pod wezwaniem Kościółek pw. św. Wojciecha w Szymbarku cy, Rosjanie, Narodzenia Bogurodzicy, mo- Węgrzy, Bo- drzewiowy kościółek Świętego śniacy, Czesi, Słowacy, Włosi, Ży- Wojciecha i Skansen Budownic- Milczący świadkowie dzi. Twórcami cmentarzy byli wy- twa Ludowego w Szymbarku, dziejów – cmentarze bitni artyści, rzeźbiarze, architek- oraz cerkiew greckokatolicką pod ci, malarze. Do najwybitniejszych wezwaniem Opieki Bogurodzi- z czasów bitwy pod należą: słowacki architekt Dusan cy w Bielance. Wszystkie obiekty Jurkovic; kierownik gorlickiego na szlaku są oznakowane i udo- Gorlicami 1915 roku Teren Gminy Gorlice to miej- okręgu cmentarnego, austriacki stępnione zwiedzającym. Wizyta sce w którym burzliwa historia porucznik Hans Mayr, polski rzeź- w tych miejscach to prawdziwa XX wieku odcisnęła swoje nie- biarz Jan Szczepkowski, niemiec- podróż do starej, galicyjskiej wsi, zatarte piętno. Drugiego maja ki budowniczy Anton Müller. bogatej w zwyczaje ludowe, wie- 1915 r. rozegrała się pod Gor- Na terenie Gminy Gorlice lokulturowej i wielowyznaniowej. licami jedna z największych bi- cmentarze z tego okresu można tew I wojny światowej, określa- odnaleźć w Stróżówce, Szymbar- na mianem „operacji gorlickiej” ku, Ropicy Polskiej, Zagórzanach lub „małym Verdun”. Tu i Kobylance. miały miejsce najdłuższe i najbardziej zacięte wal- ki na froncie wschodnim. Przez Gorlice przechodziła linia frontu, od Ciężkowic, poprzez Łużną, Stróżów- kę, Magurę Małastowska do Koniecznej. W 1915 r. przy austriackim Minister- stwie Wojny powstał Wy- dział Grobów Wojennych. Chciano godnie i trwale upamiętnić poległych, także przeciwników, bez różnicy narodowości, przynależności wojskowej Cmentarz wojskowy przy kaplicy Cerkiew w Bielance i wyznania. Wybudowano dworskiej w Kobylance

22 GMINA GORLICE Turystka w Gminie Gorlice

Cmentarz wojskowy w Stróżówce Kasztel w Szymbarku

Szlak Naftowy Szymbarski Kasztel dy rozpoczął się skomplikowany Region Gorlicki jest kolebką Na wysokiej i stromej skarpie proces rewitalizacji dworu. Pla- polskiego i światowego prze- nad rzeką Ropą, w 1540 roku nuje się, że wkrótce szymbarski mysłu naftowego. To tutaj po- osiadł ród Gładyszów. Wybudo- kasztel stanie się centrum konfe- wstały pierwsze szyby naftowe wali oni okazały dwór obronny, rencyjno – turystycznym. i destylarnie, będące zaczątkiem w stylu renesansowym. Urokli- polskiego przemysłu naftowego. wy budynek, dumnie górujący Gorlickie dziedzictwo przemysłu nad urwiskiem rzeki Ropy, pełnił Karpacki Szlak naftowego wpisało się na trwa- funkcję stolicy ziem Gładyszów le w piękno krajobrazu Pogórza. określanych w źródłach jako Do- Rowerowy Szyby, otwory, kopalniane trój- minium Ropae. Dwór zbudowany Przez Gminę Gorlice przebie- nogi, kiwony – dumnie świadczą jest na rzucie prostokąta z czte- ga Karpacki Szlak Rowerowy. o bogactwie tej ziemi, wydoby- rema basztami na narożach, Trasa Szlaku Królewskiego bie- wanym przed laty. Z kopalnic- ozdobiony attyką, należy do naj- gnie od Biecza przez Zagórzany, twem naftowym utożsamia się piękniejszych budowli renesansu Gorlice, Bystrą, do Starego Sącza. wiele osób, jeszcze więcej chce, w Małopolsce. Z trzech stron był Trasa Szlaku Winnego zaś zaczy- aby pamiątki tej działalności po- broniony przez fosę i strzelnice. na się w Koniecznej i biegnie po- zostały jako wyraz szacunku dla Siedziba Gładyszów uległa znisz- przez Gorlice, Kobylankę, Biecz, dokonań naszych przodków. Dziś czeniu podczas potopu szwedz- Bobową i Rożnów i Tropie. Cza- można zwiedzać i podziwiać po- kiego w połowie XVII wieku i już sem warto przesiąść się na nieco zostałości przemysłu naftowego nigdy nie odzyskała swojej świet- wolniejszy pojazd, by w ten spo- podążając Szlakiem Naftowym. ności. Obecnie, dzięki staraniom sób dostrzec urzekające piękno Turyści z pewnością odwiedzą Wójta Gminy Gorlice, oraz po- naszej gminy Dominikowice, Szymbark i Ko- mocy Marszałków Województwa bylankę, które leżą na szlaku Małopolskie- i szczycą się największą liczbą go Pana Ja- reliktów przemysłu naftowego nusza Sepioła w Gorlickiej Gminie. i Leszka Zegz-

Wycieczki rowerowe

Kiwon naftowy Tekst i zdjęcia: Grzegorz Skowronek

GMINA GORLICE 23 NOWY HERB I FLAGA GMINY

ada Gminy Gorlice przyjęła w dniu 5 marca 2010 roku stosowną uchwałę, w sprawie nadania Gminie Gorlice nowego herbu i flagi. Na koniec chcemy Państwu przybliżyć dokładny, heraldyczny opis sym- Rboli gminnych oraz ich autorów i kontekst historyczny.

Herb Gminy Gorlice przed- stawia w polu błękitnym pół srebrnego wspiętego lwa zio- nącego złotym ogniem, o zło- Flaga Gminy Gorlice ma postać płata składającego się z pio- tych pazurach, trzymającego nowych, równoległych pasów: błękitnego, białego i błękitnego, w prawej łapie uniesiony miecz o zróżnicowanej szerokości, wyrażającej się stosunkiem ¼, 2/4, ¼. Na o srebrnej głowni i złotej ręko- środkowym pasie umieszczony jest herb gminy. Stosunek szeroko- jeści. ści do długości płata flagi wynosi 5:8.

Koncepcję herbu, flagi i pieczęci opracowali dr Wojciech Drelicharz i dr hab. Zenon Piech z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, zaś projekt graficzny artysta plastyk dr Barbara Widłak z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Ikonografia herbu nawiązuje do tradycji historycznej gminy oraz tradycji heraldycznej. Dominujacym ele- mentem tradycji historycznej całej Gminy Gorlice, wspólnym dla wszystkich tworzących ją sołectw, jest niewąt- pliwie bitwa pod Gorlicami, która rozegrała się 2 maja 1915 roku. Bezpośrednim nawiązaniem do tego wyda- rzenia w herbie gminy jest miecz, pośrednim zaś motyw lwa – króla zwierząt, ukazanego w bojowej postawie.

Drugim ważnym elementem tradycji historycznej gminy jest tradycja górnictwa naftowego, czego odbi- ciem w herbie są złote płomienie, którymi zionie lew.

Dominująca barwa niebieska nawiązuje do kolorów herbowych pobliskiego miasta Gorlice.

Dzięki połączeniu różnych motywów powstał całkowicie nowy herb samorządowy, zgodny z zasadami heraldyki, wyjątkowo silnie związany z lokalną historią i tradycją heraldyczną a równocześnie na wskroś ory- ginalny.

24 GMINA GORLICE