INUT
INUK
Indian and Affaires indiennes .+ Northern Affairs et du Nord
• Ca... )CF7t>~C Cr'LJuddBuchanan.PC.MP. Issued under authority of the Publie avec I'autorisation de 4r- fL~~ • 5 Recognition - Better Late than Never , .• ...... 5 lIitarijaunik - Upalugaluadlune Piuluak Tussajaunginimit ...... 5 Reconnaissance - Mieux vaut tard que jamais...... 5 4.J>4< --..L - .J>CLo....n... d < ~< - C~.../¢ - 4.J>4c --..L ~ LLIo4\ • 28 The First Arctic Newspaper...... 28 Inuit Nunangine Atuagait Kaujisiutit Neniktausimajut Sivorlipat 29 Le premier journal de I'Arctique...... 29 .... ~~ L 'L H.C.Petersen (AC ·) 'PP'·C~.Jc 36 Greenland sends Official Visitor to visit Inuit in the Territories...... 36 H. C. Petersen Niugguninga Baffinimu!. 36 c - - Io~CLoJr~.J>c ACLor'4\....·...... 54 Opportunity for Native People...... 54 Canadab Nunaligijipkungit Pijaksaungituktalingnik Kaujitiksivut Imak . 55 c c CLo~."dCCIo~Lc ....4\....d Cc...4\....d ...... 56 New Symbol for The Canadian Broadcasting Corporation. ... .• ..•. .. 56 Nutak Nalunaikutaksanga CBC-Kut 56 6.oc-rLr-d C I 968 - J n -=:> J 6 a. CI 0-;::> 2 ~r~~L~~ ~L~ b~C~ P~~7c~~r~C t\>~~ I973-Jn~J C>~c~~c bn bnL~~bC~~L~~. L~r~c ~L~bc~Jr~ ~~~C~c~l~b. L~ I974-Jcn~J, L~ b~C~< b< ~)I\~ I970-~n~J b~C~< b ~7c~~C ~L~bL~c nnC;nr7~~r~ ~bnr7~~~I~b. JUDD BUCHANAN -M.P. Judd Buchanan was born in Edmonton, July 25th, re-elected in 1972. He has been a member of the 1929. Graduated from the University of Alberta and External Affairs and Defence Committee, the Indian then came east to the University of Western Ontario, Affairs & Northern Development Committee and in London, where he received a master's degree in the Finance, Trade & Economic Affairs Committee. Business Administration. In October, 1970, he was appointed parliamentary In 1952, he married Kay Balfour. They have three secretary to the Minister of Indian & Northern Af sons: Grant 21, Gregg 18 and James 10. fairs. In January, 1972 he became parliamentary In 1957, he joined the London Life Insurance secretary to the Minister of Finance. Company as an agent. He is a past President of the In February, 1973 he was appointed Chairman of Life Underwriter's Association of London and a the Standing Committee on Indian Affairs & former member of the London Board of Education. Northern Development. In March 1974 - elected He has also been active at the executive level with Chairman of the Ontario Liberal Caucus by his London's United Community Services and the colleagues. Board of Stewards of his church. The federal elections of 1968 sent Judd to the House of Commons, as member for London West, in his first attempt at a federal political office. He was 3 JUDD BUCHANAN -M.P. Judd Buchanan inOlisimalaukpok Edmontonime Canadab nunangita sillatanut aijunik sillatanillo JOliutillugo 25,1929. lIingniagesimalaukpok innu pijunik. Adlanik Inungnillo kamajiusimagivok, kama maret ilingniaviksoangane Alortamektome nOnia jiusimadlune Canadab sillatanut tauksevigiKanaja midlune London, Ontariob ilingniaviksoanganut. ptingnik. Taipkonane ilingniasimalaukpok angejoKKangogia Annerijaulaukpok Oktobreme, 1972, ikajuktisau mik sulliaKaktune. lidlune inuligijipkut angejoKKasoanganut Januarau Arnatalaukpok 1952-ngutillugo attiKasimajomik lingma! kingorlimik ikajuktiunialimidlune kenaujali Kay Balfour. ErniKav6k pingasunik: Grant, jarelik gijipkut angejoKKasoanganut. 21 -anik, Gregg, jarelik 18-anik, 10-Kattillugullo Februarame, 1973, annerijaulaukpok angejoKKan James. gotitaulidlune Inungnillo Adlangnillo pivalliaga 1968-ime Londonimiunut annerijausimalaukpok suaktisijinginut. Oktutaugasualidlune kivgatuktigilugo Canadab Marsiulingmat. 1974, angejoKKangoktitauniali governmentingane. Annerijauniamidlune 1972 dlune Ontariob Liberalinginut annerijaudlune ngulimat. KamajiuKataulauksimagivok unataktisap su Ilia KaKatigijaminut. tingnut illingajunik ammalo kamajiuKattaumidlune JUDD BUCHANAN - London-Ouest Judd Buchanan est ne a Edmonton Ie 25 juillet la Defence nationale, du Comite des Affaires indien 1929. Gradue de I'Universite de l'Alberta et de I'Uni nes et du Nord et du Comite des Finances, Commer versite de «Western Ontario», London, 00 il obtint ce et Questions economiques. sa maitrise en Administration. En octobre 1970, nomme Secretaire parlemen Marie en 1952 a Kay Balfour. Trois fils: Grant 20, taire au Minislre des Affaires indiennes et du Nord Gregg 16 et James 8. et en janvier 1972, Secretaire parlementaire au En 1957, Agent de la Compagnie d'Assurance M inistre des Finances. «London Life». Ancien President de I'Association En fevrier 1973, elu President du Comite perma des Assureurs-vie de London; ancien membre de la nent des Affaires indiennes et du Nord. Commission scolaire de London. II etait aussi mem bre de I'Executif des Services Communautaires unis de London, ainsi que de la Commission des Regis seurs de sa paroisse. Eolu depute de London-ouest pour la premiere fois ala Chambre des communes a I'election generale de • 1968. Parti politique des Affaires exterieures et de 4 Recognition Better Late Than Never c> .<-n-"J IIitarijaunik Reconnaissance Upalugaluadlune Mieux vaut tard que Piuluak jamais Tussajaunginimit Le 16 octobre au soir, aVancouver (C.-B.), Letia, veuve de feu Joe Panipakuttuk de Pond Inlet, qui Unnuangotillugo October 16-ame, Vancouver, fut membre de I'equipage du celebre St. Roch, a British Columbiametome, aittutaulaukpok nallunai recu la Medaille du merite polaire (Polar Medal) de kuttamik angutivininganut illingatitautillugo, ce·rnee atitre posthume ason mari. Cette medaille, tussaumataumaringmat uiganiub angutivininga intitulee au debut Medaille du merite arctique Mitsimatalingme pujulingmillo attiKaktitaujome SI. (Arctic Medal) et creee par Sa Majeste la Reine Roch. Atanivinivut Victoria inOdlune 1857-iutillugo Victoria en 1857 etait decernee atoutes les person- tunijautiKattalaukpauk nalunaikuttak nunaksiugia- the other the famous Polar vessel "Discovery" with the words "For Arctic Discoveries" The name of 1818 np~J I855~c ~pr~(~ the individual and the appropriate expedition is also 6~)~~C ~~J ~~J~Lc,n~J engraved on the Medal. It is suspended from a white ribbon. I954,c (r'L dlrrc(( 6 c "l\< The occasion of the presentation on October 16 Lo.- (6'7~r' Jc) b (0.- "~~'7b ~ recalled that in 1944, 30 years ago to the day, the ~o.-~~~ 8 -~b -O>c b "o.-~L~ L 6 St. Roch commanded by the late Superintendent. Henry Larsen, sailed into Vancouver having been ~~ ~c6)~ ~L 6b~~ ~6~L~b the first vessel to complete the stormy ice-filled o.-~~~b ~L~ (r'L I\'7L ( ~nL~c Northwest Passage in both directions. The previous voyage from Vancouver to Halifax in 1940-42 took r'~n,~L~~ 6d(,C 6~0.-('C ~~ 27 months. L ~b On the historic voyage of 1944 from east to west, enroute north, the vessel called at Pond Inlet, Baffin Island and took on board an Inuk guide and hunter ( d ~ I\~n r ~ r C ~><: I6,c (6r'L with his family and some seventeen dogs. This was ~ I944,c 30 c ~~Jc ~~J~Lc)C (0.- ~,~,~Lc ),~b 60.-(~< 6r'~~c .Do.-~< 1940 -4 2~c 6L (P 6) ,~b junut Inuit nunanginetunik jarene 1818-amit nes qui avaient participe Ii des expeditions de 1855-imut. Mana atanigiliktavut Elizabeth, atuktau recherches ou d'exploration dans rArctique entre tisongogiallatililaukpa 1954 tikidlugo mana Inuit 1818 et 1855. Elle fut souvent modifiee au cours nunanginut aiKattaliktunut. lIitariKattalikpavut mana des ans, jusqu'li ce que Sa Majeste la Reine Elisa nalunaikuttak silberiksajak teriKKulik 8-inik, beth, deuxieme du nom, radaptat aux circonstances adjinguaKaktillugo ataniptingnik, mumiallo pujulin actuelles, en 1954. Elle est maintenant connue et guaKattilugo tussaumajaujomik attilingmik designee sous Ie nom de Medaille du merite polaire. "Discovery", neniktausimatillugillo oKauset "For Cette medaille octogonale en argent presente d'un Arctic Discoveries" (Inuit nunanginut nagvataujun cote I'effigie de la Souveraine et, de I'autre, Ie fa gnut ilingaktitaujut.) Attingallo pitajob iliktauKat meux bateau polaire «Discovery» ainsi que les mots: tausimatillugo, KilagutiKadlune saitingmik «Pour I'exploration de l'Arctique». Le nom du reci KaKuktamik. piendaire et de I'expedition sont aussi graves sur la Taipsomane October 16-ame erKaumautiKalauk medaille, qui est enfilee sur un ruban blanc. put 1944-autillugo pujulik attilik St. Rochimik, La remise de cette medaille s'est faite Ii I'occasion angejoKKaKadlune Henry Larsen-imik ingiKalauninga du 30e anniversaire du 16 octobre 1944, date Ii sivorlipaudlune imakpikut Inuit nunangitigut, laquelle Ie St. Roch, commande par Ie feu Ie surin sikoKaksuatillugo pitusuaKattatillugollu. Sivorlimik tendant Henry Larsen, entrait dans Ie port de umiaktogamik 1940-mit 1942-mut ingiKasimalauk Vancouver apres avoir effectue Ie premillvoyage put taKKine 27-ine Halifaximit Inuit nunangitigO aller retour par Ie passage du Nord-Ouest, Ii travers dlutik, tikidlutik Vancouverimut. les glaces et les tempetes. Le voyage precedent, qui Kingorlime ingiKaningit 1944-autillugo Halifaximit avait mene Ie bateau de Vancouver Ii Halifax en Vancouverimut pujulik nuKKalaukpok Mitsimataling 1940-1942, avait dure 27 mois. me, Kikittamektome Baffinime, ikajuktitaniadlutik Lors du voyage historique de 1944, Ie bateau inOngnik aipagengnik sorusingit ilautillugit, Kemmi partit de rest et navigua vers Ie nord; il fit escale Ii Kadlutillo 17-anik. Taimna attiKalaukpok Joe Pond Inlet, dans rile Baffin, pour embarquer un Panipakuttuk-mik, umiaktotunullo atuktaumarilauk- guide et chasseur Inuit avec sa famille et quelque 6 CL'>L I\r Cd pok ingiKaningine nangianatupkut, taipsomanillo dix-sept chiens. C'etait Joe Panipakuttuk, qui a uiganinga aittutaungmat nalunaikuttamik, angu grandement contribue au succes du voyage; Ie tivininga ilitarijaumarilaukpok, aittuitillugo polise, commissaire M. J. Nadon de la GRC a rendu hom R.C.M.P.-kunimiuk M. J. Nadon. mage acet homme et asa famille en offrant asa llitarijautillugo kattingmata tagvanitsainak veuve la Medaille du merite polaire. matuiktaulaugivok Kammamiutaliuktaujovinik Lors de la ceremonie, on a inaugure une plaque oKausiktaKatillugo, pujuliub inungita piksiaguti commemorant les exploits du St. Roch et de son vininganik. Vancouveriullo taekogaksaKavingane equipage, tandis que Ie bateau restaure et abrite pujulik taimna nutaguktitaugiaKKadlune mana dans un batiment en forme de A construit speciale taekkogaksaulikpok iglusoab iliuane taekkogaksau ment au Musee de la mer de Vancouver, a ete decla Kataunialikpullo Canadab i1itarijaugutinginut re lieu historique national. Ce petit bateau, qui se i1auKataulilune. trouve maintenant en lieu sur, est ala disposition IngiKamata 1944-autillugo Joe Panipakuttokok des visiteurs des generations futures et sart de i1autillugik imakpikGsimalaukput itijupkut. Joe temoin d'une autre epoque de la riche histoire du Panipakuttokut Kemaktauniatillugit Herschel Canada et de I'exploration de I'Arctique. C'est un Islandime Yukoniub imakpiane aujauliktillugo hommage tangible atous ceux qui ont navigue sur pikalungnatupkosimadlutik sikoKagaluamut, taKKi- ce bateau au cours des voyages dangeureux qui ont fait I'histoire. Le voyage de 1944 a conduit Joe Panipakulluk et sa famille atravers les eaux profondes de I'archipel Arctique. Celie famille Inuit quilla Ie bateau a I'ile Herchel, au large de la cote du Yukon, apres avoir traverse Ie passage du Nord-Ouest au cours d'un voyage legendaire. Affrontant la galce, Ie brouillard 7 (d A. Stevenson, suagaluamut. aKKunaksuagaluamulio. Taimaittu et les tempetes, Ie bateau qui avait quitte Halifax Ie konginakasiiniadlutik aullalaukput Halifaximit Juli 22 juillet 1944 entra dans Ie port de Vancouver Ie 24-autillugo, 1944-autillugo, tikiniadlutik Vancou 16. octobre de ta meme an nee. Ce voyage de 7,295 verimut October 16-autillugo, 1944. IngiKadlutik milles avait dure 86 jours. Le navire St. Roch de la 86-ine uvlone, niijidlugit mailet 7,295. R.C.M.P.-kut Gendarmerie royale du Canada, grace iI son noble pujulinga St. Rochiub inungit, ikajuktiKadlutik Joe equipage et ill'aide efficace de Joe Panipakuttuk Panipakuttokunik sivorlipaulaukput niijigiamik et de sa famille fut Ie premier bateau iI effectuer la tiipsominga apKutingmik aujatuiname atausingme. traversee complete en une seule saison. Commission historique consultative des T.N.-). Le president. A. Stevenson Le 28 octobre 1974. • R ARCTIC SUMMER Wall hangings are a relatively new art form for Inuit artists. The skills which the women bring to this art form, however, are an integral part of the ~p~~ ~~L~,~J~L~ ~~J~c ~~ traditional Inuit culture. A skillful sewer was a neces JbC~LC ,br~L~~c ~PrC~~~rn sity at a time when well-made clothing meant the 6~~ ,brn~ ~~J~n~. Cd~ ~~J difference between life and death. Even then, the ~c ~'~6c b~~L~, ~ ~P r6Jnr b women took pleasure and pride in making not only C C r C , 6c- ,C d~ 6-=>6L)c 6~~ the best garments but the most beautiful. A~~)br7~rnc. b~~Lc-~)c ,b r The hanging 'Arctic Summer' from Great Whale r~,b 6c-~dc ~L~~,~b~~~~brJ River in Arctic Quebec was made in the spring of LC AC ~~~L~rc ~~rn~rc AC ~~ this year by Annie Niviaxie and Mina Napartuk, who ~LJnb P~J C~~~r)c AC ~~~Lf d are here for the presentation. n d~JC~L7-=>n. C6L" ~,~b 6 Both artists are active in the sewing centre in ~d~b),~)6~Lr~rb-=>~L, ~L~~, Great Whale River. They have been pioneers in ~b r~ A~~b <,~rJ>b • developing this style of hanging. Annie Niviaxie is also a carver and was represented in the interna C~ ~~L~,~J~L~ ~~J~b '6~6c tionally accl~imed 'Sculpture Inuit: Masterworks of ~~L~ ~~7~~)C' d~~~A'~C d< the Canadian Arctic' exhibition. Mina Napartuk 6 b C~~ ~ALJn-=>J ~PrC",~b CL CL ~P~ ~~ ~~~b~~< ,brC~~L L6~ ~<)-=>, Cd~ CL~c-~)b C~ C d ~~nc~n-=>J. AUJAUTILLUGO "ETE ARCTIQUE" INUIT NUNANGINE La tapisserie est una forme d'art relativement nou velle pour les artistes Inuit. Cependant, les techni Kammamiuttait nutagalauvut sananguagaudlutik ques que les femmes Inuit utilisent sont celles de Inuit nunangine. Taimaigaluatillugo miksugusingit leur culture traditionnelle. II fallait des couturieres Kammamiutaliungniminie illagituinalikpauk in6gu hors pair I'epoque 00 la vie tenait la valeur pro singanealunagungnaidlunillo Inungmut sanaja a a tectrice des vetements. Meme alors, les femmes usimaninga. Siago atuktaumarilaukput anoraliuluat, prenaient plaisir aconfectionner des vetements au miksusiasimajunik anoralilt 6mangnisauKattalaung la beaute salliait I'excellence et elles en tiraient de mata, miksusiasimangitunik anoraliH toKus6ngo a la fierte. laumatallo. Arnait sulle taipsomane miksusiagasua Les auteurs de la tapisserie «Ete arctique», execu Kattalaukput, sanagasuaKattadlutilio piujOgasuatil tee ce printemps au Poste-de-Ia-Baleine (Nouveau lugit taekkungnagiangit. Quebec), sont Annie Niviaxie et Mina Napartuk qui Kammamiutak attiKaktilauktanga, "Aujautillugo assistant ici ala presentation de leur ceuvre. Inuit Nunangine" K6kjuagapingme sanaktausimajok Ces deux artistes travaillent au centre de couture Quebecimektome, sanajaulaukpok opingameAnnie de Poste-de-Ia-Baleine. Ce sont elles qui ont mis Nivlaxiemut, Mina Napartumullo. Tilpkoa tamane au point ce style de tapisserie. Annie Niviazie est laukp6k taekkojaksautillugo Kammamiutaliusima egalement sculpteur et quelques unes de ses oeuvres janga. 9 I. Photo NO.1 Annie Niviaxie, Left and Mina Napartuk. Right. of Great Whale River. Arctic Quebec, are assisted by Malaya Crow as they put the finishing touches on the wall hanging "Arctic Summer". Annie Nivlaxie saumiane. Mina Napartok talikpiane Kangiksuga pingmiuk Quebecimektome, ikajuktauvOk Malaya Crow·mut pijagelidlutik Kammamiutangmik aujasiunguatomik Inuit nunangine. Annie Niviaxie, agauche, et Mina Napartuk, adroite, de Poste-de-Ia Baleine (Nouveau-Quebec), mettent la derniere main a la tapisserie «Ete arctique», aidees de Malaya Crow. Photo No.2 The Minister of Indian and Northern Affairs, The Hon. Judd Buchanan unveiling "Arctic Summer" at the National Arts Center in Ottawa. Inuligijipkut Adlaligijipkullo angejoKKasuanga Judd Buchanan matuitsijok Kammamiutangmik. Le ministre des Affaires indiennes et du Nord, I'honorable Judd Buchanan, photographie alors qu'il devoilait la tapisserie «tte arctique» au Centre national des arts a Ottawa. 2 10 Cd Ca. b~-"a.bCb Tapkoa miksutek ikajuKattav6k K6kjuagapiub figuraient dans I'exposition intitulije: "Sculpture miksuvingane. Inuit akkorngane, takoa taimaitomik inuit: chefs d'ceuvre de I'Arctique canadiem>, qui Kammamiutaliugiusimav6k. Annie Nivlaxie sanan fut acclamee dans Ie monde entier. Quant a Mina guatiugivok ojagangnik Kolliksajanik, sananguasi Napartuk, elle representa sa localite ala conference majangit ilauktitaulaugivut Inuit sananguasimajangit des artisanes de I'Arctique, tenue a Toronto en juin taekkojaksautillugit sillaksoamiunut. M ina Napartok de cette annee et qui a coincide avec la reunion du kivgatulaukpok nunaminik arnait kattimatiliugit Conseil mondial de l'Artisanat. Torontome JOniutillugo, 1974, atauksikut katti Cette tapisserie est realisee avec des materiaux mangmitillugit assiane igiome kattimajingit pidlugit traditionnels et modernes: la peau de phoque, qui sillaksoamiut sanasimajangit. fut I'une des principales matieres premieres de la Kammamiutaliudlutik atulaukp6k atuktaus6ngnik culture esquimaude, et Ie feutre, element de fond, Inungnut Kablunanullo. Puijiub Kisinga ilitarijauma qui fut introduit recemment dans la communaute. II rikpok Inuit in6singanut illarijaumaringninga. semble qu'" un moment au cours de la reaiisation Miksujangata Kanga Kallunaktajaulaukpok idjuju de I'ceuvre, la possibilite de manquer de materiaux galaudlune alisagaitOdlunillo. Taimaitok atuktau soit devenue inquietante. Faisant appel " leur ima- giuvok Inungnut Kablunat nunanginit pidlune. Kam ma mi utaIi udIutig6k na man iagasugiksila ugung na i t6k miksOtigijaminik, pualuksiniadlutik niuvikvimit Kablunat Kisijanganut sanaktausimajOnik, kidjau titudlugik atunialidlugik. 11 b~6~~L~r ~~~~LJnbrn ~P~L~ The subject matter describes summer activities in r C rbrn~< ~~~bC~~L~ <~~b the traditional way of life. As such it becomes a P)L~J7)~b <~c~~~~ bC~~ ~Q visual record of a rapidly changing life style. L~ ~~~~~C~ P7~Lrrc ~)~~bc This fine piece of work is a welcome addition to the Department's permanent collection of Eskimo L r r C• Art. It will become part of the circulating exhibit rQ~~L ~b~L~b~~)b ~~7dc CrL programme of the Department. We are pleased that b~L~)6Qn~rc ~d~~Cn)c 6~6c its first public showing will be in the National Arts 6~~~ C~ ~Pr~L~~)b Qd~7~~b 6~r7 ~bC~~L 6~c~~dc 1I~)r~ bnrC ~~Lb C~r~ 6~6c ~P rC~~r ~c . CQ 6~r7~~)b 6~c~~dc CdbCb 6 c b Kammamiutaub adjinguangit miksusimajangit gination et aleur debrouillardise, les artistes ant aujasiunguavut siagotut. Taimaidlune piulimajaulik achete de la Compagnie de la Baie d'Hudson des pok erKaumautiuligame Kanak Inuit inosinga mitaines (moufles) de vinyle faites dans Ie Sud, adji ugungnailingmangat. qu'elles ant coupees et utilisees selon leurs besoins. Kammamiutak piujomut pergOgijaumarisimalikpok La vie estivale traditionnelle constitue Ie theme de illagijaulaligame kattiksutanginut sananguaganginut cette tapisserie. A cet egard, elle peut etre conside Inuit. Kattiksutangminik inungnut sananguatau ree comme Ie temoin d'un mode de vie presque simajunik inuligijipkut aullatiksiKattaput nunanut revolu. namutsuatuinak taekkojaksautilidlugit, tamnallo Le Ministere est heureux de voir cette tres belle Kammamiutak ilauktitaulalikpok taipkonunga. piece sajouter il sa collection permanente d'art PergOmarilaukpogut saKKijaktitaulingmat sivorli esquimau. Elle sera integree il son programme d'ex pamik sananguagaKavisuame Ottawamektome, positions itinerantes. II se rejouit aussi du fait qu'elle inovaksuat tamaunga taekkojaKattasongomata soit presentee au public au Centre national des arts sananguatausimajunik Canadamiunut iliOnainut. au elle sera admiree par un tres grand nombre de visiteurs. • 12 CL HLc..Jc-) camp exists on Cumberland Sound, about seventy Pangnirtung miles from the settlement. Pass Preserved The Hamlet of Pangnirtung is still mainly a hunting and carving community but now it has a population Pangnirtung was one of many small communities of over 800 people. Only about 45 people work full in the Arctic just a little more than ten years ago. It time on wage employment. The only other source had a permanent population of 300 people at the of income is the growing tourist trade and a few most and there were about ten hunting camps on construction jobs in summer. Cumberland Sound. After a serious epidemic of In May, 1972, officials from the federal govern rabies, killed nearly all the dogs, the camps were ment in Ottawa came to Pangnirtung and Brough closed and the hunters and their families were ton to talk to the people about a proposed new forced to move to Pangnirtung. Today only one national park on Baffin Island that would include git issumaiksinganimut inungit aulasimavingmejut Pangnirtob nGgiaKalilaukput Pangnirtomut. Uvlome atausing mik kissiane aulasimaviKalikpok Pangnirtomit Kinguangata Kaningitigijomik 70-mailingnik. Piulimajauninga Pangnirtomiut pinikpamik omajungniatiuvut sananguatiudlutillo Kolliksajanik ojaganik sulle, Pidlugo inungillo 800-inelikput mana. Jare nadlugo 45-itui nait sulliaksaKasongovut Inuit. Kenaujaliugusinita Pangnirtok siagogalatuinak mikijoKataulaugivok illatuagiva nunanganut niuggusGt sanaKataugala 1O-iuliktut jarit Kangigalasimalitainaliktillugit. songoningillo aujaulingmat. Nunaub inungit 300 ungatanelaungilat aulasima May, 1972-ngutillugo Ottawame governmentit vingit 1O-iuKGtuinatillugit nuname Ikiq-ngunigak angejoKKangit PangnirtomGlaukput Kikittajuamullo taujome. Kingmingit iliGnakasangit toKugaKKatillu- oKa la uti Ka KattigigiattudIugit inungitBaffinime cette baie, iI quelque soixante-dix milles de Le Col Pangnirtung I'agglomeration. sauvegarde Pangnirtung est demeure essentiellement un ha meau de chasseurs et de sculpteurs, mais il compte II y a dix ans iI peine, Pangnirtung n'etait qu'une desormais une population de plus de 800 personnes. des nombreuses agglomerations de l'Arctique. Elle Seulement 45 d'entre elles ont un emploi perma ne comptait alers qu'une population permanente de nent. Les seules autres sources de revenu sont Ie 300 ames au plus et il y avait une dizaine de camps tourisme croissant et, aun degre moindre, la cons de chasse sur la baie Cumberland. Apres une grave truction pendant la saison estivale. epidemie de rage qui fit mourir presque tous les En mai 1972, des agents du gouvernement federal chiens, les camps furent abandonnes et les chasseurs d'Ottawa sont venus iI Pangnirtung et iI Broughton se virent obliges de s'installer iI Pangnirtung, avec pour informer les gens du projet de creation dans leur famille. Aujourd'hui, il n'y a qu'un camp sur I'ile Baffin, d'un pare national qui engloberait la ce- 13 2 1 Mount Thor 21ce Berg near Broughton Island 3 Lush Tundra in Pangnirtung Pass 4Calvina Glacier into fiord 5Rugged, steep walls of a fiord 1. KaKKak taijaujok Thor 2. PiKalujak sanianejok Kikittaub Broughton-iub. 3. Piguktulikpapak napatuKangimaridlune Pangnirtob Kinguane 4. Sikoksoak augunnangitok atilik Calvina imanuttok 5. Manettut itijut innait imanOtut 14 c l,er C 1972Jil~J l, the famous Penny Ice Cap within its boundaries. At land we see today is not the same, they,say. public meetings they outlined what a national park Unfortunately, we the younger generation, never is. That was certainly something new to Pangnirtung had the opportunity to enjoy and live off our land and Broughton Inuit. They had never heard of parks the way our great-grandparents did. before. They were happy that the park was to pre The need for National Parks to preserve the serve our land from mining and oil exploration. It natural beauty of the land in Canada was recognized was going to create jobs for the Inuit. The park will for the first time in 1885. That year the government preserve the area for generations to come - our set aside ten square miles of land at Banff in the children and their children will enjoy it. It is sad Rocky Mountains to protect some hot springs. That when we hear our old people talk about the-good first step later grew into five large parks in the Rocky old-days when our land was unspoiled by man. The Mountains that remain unspoiled for the use of pijaksaungituKaviliugomadlutik nunak iliaKatillugo piutigiKattalaumangat sujuktauKagane. Nunak augungnangitomik sikomik. Pangnirtamiut Kikit taekkoKattaliktavut adjigingilauk taekkoKattalauk tajuamiullo tussagiulaukput nunak pigaksaungitu tangata atataksiagalukupta. Ajungnamat inasuk Kaviusangoninga. Tusaumagalalaungilat sunau tGjogut nunamit inagutiKagiamik Kaujimagungnai mangat pijaksaungituKavik. Kuviasutuinalaukput pogut atataksiagalukkutitut. sujuktaulagungnaimat nunak alUktaugungnagun PijaksaungituKavitagiak nunait sujuKKungimut gnaipat ojagangniatingnut uksualunillo Kiniktinut. issumagijaulaukpok sivorlipamik 1885-iutillugo. Piuksalaugivullo inungnik sulliaksatagituinagajang Taipsomane governmentivut pijaksaungituKavita mat. Ammalo nunanga pijaksaungitGgune piuli laukput Banff-ime KaKKalungmejome attilingme maktautuinagajangmat jarene unuktune Kaijune Rocky Mountains piulimaksigomadlutik taipso sorusivut ingutavullo taekkolalingmata nunak mane kGkulungnik kGsangnik Gnaktunik. Taimna sujuktausimangimaritillugo. KiksanaktGsangovok nunak 10 mailingnik takiniKalaukpok, silingniKadlu ittuvut ningiuvullo oKalalingmata Kanok nunak nillo 1O-mailiksainanik. Taimna Banff sivorlipauKKa- lebre calotte glaciaire Penny. Lors de reunions pu soumises iI I'action devastatrice de I'homme. Les bliques, ils leur expliquerent en gros ce qu'etait un terres que nous voyons aujourd'hui ne sont plus les pare national. Les Inuit de Pangnirtung et de Brough memes, disent-ils. Malheureusement, les jeunes de ignoraienttout iI ce sujet. lis n'avaient jamais enten cette epoque-ci n'ont jamais eu I'occasion de jouir du parler de pares. lis furent done heureux d'appren de ces terras et d'en vivre comme leurs aieux rant dre que la creation du pare aurait pour effet de pro fait. teger leurs terres de la prospection petroliere et C'est en 1885, que, pour la premiere fois, on se minisre at de procurer des emplois. Grace ace pare, rend it compte qu'il fallait sauvegarder la beaute na cetts region sera sauvegardee pour les generations turelle des terres canadiennes en amenageant des futures; les enfants etles petits enfants des Inuit pares nationaux. Cette annee-Ia, Ie gouvernement d'aujourd'hui, pourront en jouir. II esttriste d'enten mit de cote une superficie de 10 milles carres iI dre les gens ages parler du bon vieux temps et de Banff, dans les Rocheuses, pour proteger certaines l'epoque au leurs terras n'avaient pas encore et13 sources d'eau chaude. Ce n'etaitlil qu'une premiere 15 b ~CL C .DCL L 0- • [> future generations to re-create themselves in. Today through the park can use the shacks for shelter. there are parks from coast to coast. Some places are against tourism. They say that Park wardens have an important role in the de it is not good for their communities - but for velopment and enjoyment of the park. In summer Pangnirtung and Broughton the local people de they are very busy patrolling the vast area. In the pend on it for part of their income now and in the Pangnirtung Pass they are equipped with portable future. Over 400 tourists came to Pangnirtung to radios so they can communicate with the communi visit the park In 1974. About 100 of them came just ties of Pangnirtung and Broughton Island. They to do some fishing in Clearwater Fiord on Cumber have constructed three shacks at intervals in the land Sound. Some tourists came Just to enjoy the park. These shacks are equipped with radios, first local scenery and the campground operated by the aid kits and emergency food. People travelling hamlet on the top of the hill. tillugo siagolingmat angijoguktltaulaukpok oKalauti KaktitauKattaput tussaktausongmik nunanut tallimaulidlutik pijaksaungituKavet talpkonane Pangnirtomut Kikittajuamullo. Pingasungnik Kimak KaKKalungne nuKKatitaudlutik sujuktauningit tulliviKavok iglukulungnik, pitaKaktitautlllugit atuktaulaligamik niugguviulilutik jarene Kaijune oKalautingnik, aniasiutigalangnik annituKagajakpat, sujusimangitomik nunamik taekkogomajoKakpat. attuinaKadlutilio nerringnik. Kimatullivet atuktau Uvlome Canadab iliOnangane imakpitingnit British songovut nunaub iluane ingiKajungnut. Columbiakut imakpinganut pijaksaungituKaviKalik Nunait illangit piuksasongongilat niuggujungnik pok. oKaKattadlutik piujOnglninga nunanganut - Pan Kamajingit pijaksaungituKavet sulliaKamariKatta gnirtOmilie Kikittajuamillo kenaujaliugutigijauvut put pivalliatiksigasuadlutik piusitiksigasuadlutillo mana jarenillo Kaijune. 1974-ame niuggujut 400 nunanik. Aujaulingmat agvitaKattaput illOnangane inelaukput Pangnirtome. Aulsagialaukput 100 nuname kamagidlugo. Pangnirtob Kinguaneligamik igalait imangme Isuitonigaktaujome Ikiqme. etape car, par la suite, cinq autres pares ant ete crees de premiers soins et des aliments de seCQurs. lis dans les Rocheuses. Ces territoires sont demeures sont ala disposition de tout visiteur du pare qui peut inviolijs par I'homme et lis Ie resteront pour Ie plus avoir besoin d'aide. grand bien des generations futures. Aujourd'hui, il En certains endroits, les gens s'opposent au tau existe des pares d'un ocean arautre. risme, pretendant qu'il ne leur apporte rien de bon. Les gardes ant un role important il jouer dans Mais, pour les gens de Pangnirtung et dl't8rough I'amenagement et I'utilisation des pares. Pendant ton, il est et continuera d'etre un gagne-pain, En I'ete, ils sont m,s occupes il patrouiller ces grandes 1974, plus de 400 touristes se sont rendus a Pan superficies, Ceux du col Pangnirtung sont equipes gnirtung pour visiter Ie pare. Environ 100 d'entre eux de radios portatifs qui leur permettent de communi ne sont venus que pour pecher dans Ie Fiord Clear quer avec les gens de Pangnirtung et de l'i1e Brough water, sur la baie Cumberland. D'autres sont venus ton. lis ant construit trois abris atrois endroits du simplement pour admirer Ie paysage et se detendre pare. On y trouve des pastes de radio, des trousses dans Ie camp exploite sur la colline par des gens de 16 Cdf'L ~o-..:>, C 6 d One of mountains in the park was used for train ing the members of an expedition that went to Nepal to climb Mount Everest the highest mountain in the world. They could not have found a more natural training place. Students of geology, plants, bird and animal life, glaciology etc., will find Park the last unspoiled area in the world. Niuggutut illangit taekkogiattutuinalaukput nuna mik, aulasimavingmillo KaKKaub Kanganejomik. KaKKangata illanga atuktaulaukpok Kablunanut ilingniadlutik KaKKalungmik majuagiamik, Majua gomalagamik KaKKalungmik Nepal-imejomik, Mount Everest-iunigaktaujomik. Taimna KaKKak Mount Everest puttunikpauvok sillaksoame. Pangnirt6b KaKKanga ilingniavigilauktanga piuj6marilaukpok majuagiamik ilingniagutigigianga. lIingniagomajun gnut nunait Kanuilingamangata, ilingniagomajun gnull6net tingmianik, piguktunik, 6majungnillo, Kaujigajakput sujunginikpauninga nunak tamna sillaksoame. Mount Asgaard (6,600 ft.) I'agglomeration. Une des montagnes du pare a servi de terrain d'entrainement aux membre de I'expedition qui s'est rendue au Nepal pour executer I'ascension du mont Everest Ie plus haut sommet du monde. Ces alpinis tes n'auraient pu trouver mieux comme terrain d'en trainement. Le parc permet aussi de faire du ski de fond et des excursions. Ceux qui etudient la geolo gie, les plantes, les oiseaux, la faune et la glaciologie notamment, decouvriront que Ie pare est Ie seul endroit au monde qui soit encore vierge. 17 t»P CJ~ 6.-'<:,,' CJ 2 2CJ Last summer 1973 we built a community dark TALUKJUAMIUT PHOTOS DE ADJINGUANGIT SPENCE BAY KATTIMAJUN PRESENTEES ELAUKTUT A LA CONFERENCE Pamela Harris SUR L'ARTISANAT Aujautillugo 1973-me adjingualiukvisamik Pamela Harris sanalaukpogut Talukjuame Nunaksianetome. Taluk juamiut illangit ilingnialaukput adjiliugutiub iman L',Ole dernier, soit en 1973, nous avons construit ganik adjinguanguguktisigiamik. Sunaksuatuinanik une chambre noire communautaire a Spence Bay, adjiliugilaukput. dans les Territoires du Nord-Ouest, de sorte que Therese Qauqjuaq, Selena Tucktoo, Ootookie plusieurs personnes ont appris adevelopper des Takolik-Io adjiliugilaukput unuktusuanik tauttuta films et atirer leurs propres epreuves. Elles ont aussi gutiliuvingane Talukjuab, arnait pigoktutanguatil photographie beaucoup de choses. lugit niKaktanguatillugillo pitadlutik tauttutaguti Au cours de I'ete, Therese Quaqjuaq, Selena liugutiksaminik tajaliugaksajanut. Tucktoo et Ootookee Takolik ont pris comme sujet 1974-auliktillugo aujame, Ootookie Takolik, ratelier de teinture de Spence Bay. Elles y ont pho Selena Tucktoo-Io taekkotiksilaukp6k adjingualiuk tographie des femmes en train de cueillir des fleurs tausimajunik, arnait kattimatillugit Torontome ou de gratter les lichens utilises dans la preparation saKKijaktitauktusautillugit. Ootookiemut naksatau des teintures de 1a laine. laukput Torontomut. Natingme atanenipame arnanut A I'tte de 1974, Ootookee Takolik et Selena kattiviuKattalauktome Glendonime Kammamektitau Tucktoo ont presente leurs photos a la conference laukput. Adjinguat 40-nelaukput KammameKatauk- seminaire des femmes de rArctique, tenue aToronto, 19 r.I><)p Cdc:- I>')P Cdc:- b '-, ------<~------ titautillugo alakasajak oKalaktok adjinguat sunan Les photos furent installees dans Ie sous-sol de la guangumangata oKaladlutik Kablunaktitut inuktitullo. salle de reunion a Glendon ou toutes les femmes se Pigoktutanguatut niKaktanguatullo adjinguat illangit rassemblaient dans la soiree. II y avait une quaran teatungualaugivut silame, illangit okpigaktanguatil taine de photos accompagnees de I'histoire de lugit, illangillo atungualiktillugit tauttutasimajang I'atelier de teinture en caracti"es syllabiques et en minik tajaliugaksajanik aglanguagutigilidlugit anglais. II sagissait d'illustrations de femmes de attigingme. Spence Bay cueillant des fleurs et des lichens, pre Kattimagengmata nOjaulaukput adjinguat nant Ie the en plein air, coupant des racines de saule taekkojaksauKata uktiIidIugit sa KKijaktltauIi ktiII ugit et brodant des etoffes de molleton avec les iaines sanaktausimajut inungnut. Auja nadlugo saKKijakti qu'elles avaient teintes. taulaukput tagvane taekkojaudlutik inuvaksoanut. Apras la conference, nous avons demenage les Mana taekkojaksaugungnaiput. Taimaigaluang photos au centre-vilie, ala grande exposition con mat imaKKa aggane saKKijaktitaulaligivut assiane sacree al'artisanat de I'Arctique canadien. Elles sont sa KKijaktu Kalingmipat. restees lil tout I'ete et beaucoup de gens les ant ad Ootookie Takolik kattimaKataunimine adjiliugi mjrE~es. Maintenant, I'exposition est terminee, mais laukpok unuktunik, angeKagame adjiliusimajang il se peut que I'annee prochaine, ces photos soient minlk aKKisuiniadlune. Mana atuktauligivut presentees de nouveau dans Ie cadre d'une autre Inuttituume. exposition. Ootookee Takolik a fait beaucoup de P"tos pen dant la conference sur I'artisanat. Ason retour il Spence Bay, elle les a developpees et elles sont maintenant reproduites dans ie magazine Inuttituut. 20 d <1< 6' Po.J>7C-C>" r' <1r';::>r'Lc-L C <1b r<1~ Cd<1 6no...r' 1\<:),,,' <1r'- Lr'I C 1963,' 6.De-n.?>d C <1Pe-C>LC ;::>"nr-"r' C6rL" 6.D6c l\"n)<1n.- r'~e-<'C 6ne-C>LC d <1<6' 66 ~cr-c <:c-c>cr' Pc-~p<1)66Cn~J 6.D6' 6- 6nL~nc Cd<1 66",cr' 18 d<1<6C 60...67 6L 60...C,C>c 6.D6C d<1 C>r'o...C>f).J' 66"CC>6crcrl"c 66"n- Cd<1 C>6CC>r'L"c ),>;::>n c 1\71cr- c C) 6\cr' Mr. Aleksandrs Sprudz d <1< -,,' dl\<1lC>c d<1 71 I>bd»b I 974ic The Co-operative Movement The economic scene has changed violently for the Northern Affairs organized the first conference of the Inuit on several occasions in the present century. co-operatives at Frobisher Bay. To this conference Apart from natural calamity which can be sudden were invited representatives of the 18 co-ops then and deadly in the north, the fragile economy can be in existence. For the first time in history, Inuit from disturbed by international events. The whaling in all parts of the North met to discuss their common dustry that many Inuit communities came to depend problems and to exchange views. A second con on in the last century, disappeared about 1910. It ference followed at Povungnituk in Nouveau Quebec was replaced by the white fox. The white fox trade in 1966, completely run by the Inuit themselves. was effected by the natural life cycle of the animals They decided to band together as a federation. As themselves, world style trends and the depression in "Canadian Arctic Co-operatives Limited"' they the nineteen thirties. During the Second World War intended to take over all aspects of marketing, mass the North became a strategic zone. Canadian and purchasing, education of members and co-ordina American forces put a considerable amount of tion of all their common activities - replacing direct money into the economies of some settlements, government involvement. usually in payment for maintenance and other such The Co-ops are in most cases, multi-purpose services. organizations. They are engaged in commercial When the Canadian Government embarked on a fishing, boat building, stone and bone carvings, program of health improvement, housing, education handicarfts, clothing, trapping, sealing, whaling, fur and other people improvement programs in 1953, a trading, tourist outfitting and guiding, construction way had to be found to give a viable economic base contracting, municipal service contracting, retail to the new or growing settlements. stores, etc. Most of the businesses are new crea In 1953 the Eskimo Loan Fund was set up with a tions. The financial impact of profits staying in the fund of $50,000. By the end of 1975 the Fund is communities and being recycled is illustrated by the expe~ted to reach $3,600,000. The purpose of the following figures: Fund is to make low-cost loans to individuallnuk "According to the information (actual and esti or to groups for starting small businesses and ex mated) received from La Federation des co-opera ploiting local resources. Additional assistance tives du Nouveau Quebec and the Canadian Arctic in the form of training, the loan of technical and Co-operative Federation, the total volume of busi financial officers was offered from the very beginning ness was over $7 million in 1972. Total assets of the Fund. handled by the member co-ops was $6 million. The Mr. P. Godt and Mr. Aleksandrs Sprudz (hired in shareholders equity was approximately $2,250,000 1959) worked to foster a co-operative movement by 1972. Employment reached 300 full time and that would be both retailer and wholesaler in the twice as many part time during the same year. settlements. Co-ops seemed a natural way for people Mr. Tagak Curley, the first national president of in small communities to supply their own needs in Inuit Tapirisat of Canada stated in 1974: imports and to market their products to the best "There have been few projects sponsored by the financial advantage. Canadian Government affecting Inuit peoie so In the summer of 1959 the first two incorporated important and to a great extent so successful. as co-operatives in the Canadian North began opera the co-operative movement in the North. tions. In their first fiscal year they did $31,000.00 The significance of this development has been worth of business with $16,000 they had borrowed the opportunity which it has presented for Inuit to from the Eskimo Loan Fund. In 1974 there were 31 participate in the management and decision-making incorporated co-ops. at the community level, in their own affairs, and I In March 1963 the Department of Indian & might add, "'future". 22 Co Opikut Pivallianingit Inuit kenaujaliugusigiKattalauktangit assiagusi Mars, 1953-ngutillugo inuligijipkut kattimagiuk malikput unuktuitudlutik 1900 kingornganit. tisilaukput co-opiligijikunik nuname IKalume. Kappianaktu Kagegaluatillugit pikaluktuKagiamik 18-anit nunanit pijut kivgatuktit kattimaKattiKagiu sillanut, ammatauk kenaujaliugusingit sangutitau laukput inungnik nunaKaKatigingitaminik oKalauti songugaluamut sillaksoab nunangine sujuKatuang Kadlutik nunangita ajungnagijanginik. Povungni mat sangetOvut. Jarene 1800-galangnetune tGme kingorlimik kattimaligamik 1966-iutillugo kenaujaliuKattasongolaukput Inuit Kilalugangniadlu Quebecmektome, ingminik aulaksililaukput, kattiu tik. Kilalugangnianik assiuniatillugo 191 O-galame. tilutik ikajuktigegomanialidlutik. Kattigamik kama Kingorlimik kenaujaliugutiKanialimidlutik tigigang jiuliaKinialidlutik aullaitauninginik niuviaksaliu nianik KaKuktanik. Amma suvallutitauniamitillugit jangita, tikisaijiulidlutillo niuviaksanginik niuvik tigigangniat kissiane miKKungit piujGlingmata vingita ilingniatitautillidlugit co-opine ikajuktut, pijausongomata, Kablunallo pigomasongoningit sulliangillo co-opikut iliGnatik kattiksugasuadlugit, miKKulijanik assiangoliaKisongomata Kangatuinak governmentikunut sulliagijauKattalauktut sullia anoraktGsingit pititsitillugit, assiagullo nuKKauma gingalidlugit. titaugaladlutik kaktuKavaksoatillugo sillaksoame Co-opikut sunaksuatuinanik aulaksiKattavut, 1930-galangne. UnataktuKatillugo magguane Inuit kammagijangita illangit ukuanguvut: ogangniatit, nunangit ivlerija'uliaKililaukput utaKKiuvigigiangit umialiuktit, inuit sananguagangit, sanaktausimajut iniksiangomut tikigaviudlalikpata. Unataktingit atuktausGt, anorat sanaktaujut, mikigiangniaKattatut, Canadab Amerikaublo Inuit nunanginut kenaujanik puijingniatit, miKKulijait aullaitauningit, niuKutit iliuKKaimarilaukput taipsomane piluaktomik akkile Kablunat ikajudlugit, iglugalait sanaktauningit Kattalaugamik sulliuKaktiKadlutik inungnik. nunaillo sulliaKaktingit, niuvikvello. Canadab governmentingit aKKisuigiasigamik SulliaKakvitagijausimajut iliGnaksangit nutango aniasiuvingnik, iglunginik Inuit, ilingniavinginik, vut pigiasiktisimajangit. Kenaujaliuktangit Inuit nuna assinginillo nunanut atuktaujunik, 1953-me Kini minit aullatuinaKattanginingit taekkoksauvut giaKalilaukput kenaujaliugutiksanginik nuKKakal aglatausimajune oKausingne malliktune; laniaKKGngitunik nunait pigovallialingmata "Quebecikut co-opingitigut assingitigullo kenau assiangojGjalia Ki lidlutik. jaliuktangit mana kenaujaliulagasugijangillo aggago 1953-ngutillugo inungnut kenaujanik attatuviusok Kaujisiutingne aglatausimavut. Kattidlutik co-opikut kenaujaKaktitaulilaukpok $50,000-imik. 1975-ame kenaujaliusimalaukput 1972-me Kangiksidlutik $7 angitiginialidlune $3,600,000. Akiliksataviusongo million tapkoa kenaujaliuktait illanginik $6 millioni vok inungnut akitujualGngituakpat, ammalo akilik tGjunik ingminik aulaksidlutik. Co-opikut sillatanit sataviusongomidlune Inuit kattiutilutik pigiasiktisi ikajuktut kenaujapkut akiliksaiviulaukput 1972 gomagunik sulliaKakvisaliulutik kenaujalliulutik, autillugo $2,250,000-itut. Jare nadlugo sulliaKak ubvalolonat kamajiugomagune aullaitauningit tingit 300-inelilaukput, illangane sulliaKaktingit 600 imangmit pisimajut nunamilonet. Ikajuktaulaugivut ungatanemitilugit. assiagut ilingniatitaunimigut, ingiKasonilio suna Tagak Curley, Inuit Tapirisakune angejoKKango tuinanik ingiKautilingnik Kaujimajomik aktatungni simajok sivorlipaudlune 1974-autillugo migut ikajuktisaminik, aktatunimillo Kaujimajomik oKasimalaukpok imak: kenaujaligigiamik. Latvia-miunguKattasimajok mana "Canadab governmentinganut pigiasiktausima Canadamiunguliktok, Aleksandrs Sprudz ikajukti junnit iliGnainit ikajungnipanguKKGtok inungnik, sasiagilaukpauk co-opikut pivalliagasuanimine co-opikut. Atuktaunikpagiva pigungnanik sunamik 1959-autillugo, ilingniatidlugit niuviaksaKagiamik pigiasiktisigomagame ikajugasuadlune nunanga tikisangosimajunik ammalo niuviaksaKalutilio aulaktauningagut, ammalo jaret issumagilugit akkikittGjunik nunamine sanajausimagamik. Ajun Kaijut." ginikpauKGngmat co-opikutigut Inuit nunalet miki junik namasaKattalilaukput niuviaksanik idluak sadlutillo aullaivigigianga. Aujautillugo 1959-ame maggGk co-opek pigiasik titaulaukpok Canada me. Jaringa sivorlipilnga namat $31 ,OOO-iliusimalaukput akkiliksatasimaKKadlutik $16,000-imik. 1974-auliktillugo co-opit 31-aunialik tillugit. 23 Le Mouvement Cooperatif La scene economique a change de fa90n tres $31,000 grace au pret de $16,000 qu'elles avaient brutale pour les Inuit a plusieurs reprises ces cent botenu de la Caisse de pret aux Esquimaux. En dernieres annees. Mises apart les catastrophes 1974, on comptait 31 cooperatives legalement naturelles qui sont parfois soudaines et meurtrieres, constituees. il arrive que I'economie fragile du Nord soit boule En mars 1963, Ie ministere des Affaires indiennes versee par les evenements internationaux. L'indus et Nord canadien organisait ta premiere conference trie baleiniere dont vivaient de nombreuses collec des cooperatives a Frobisher Bay. Des representants tivites inuit au siecle dernier a disparu aux alentours des 18 cooperatives existantes furant invites acetts de 1910. Elle a ete remplacee par la traite du renard conference. Pour la premiere fois dans I'histoire, arctique. Cependant, ce commerce a subit I'influen des Inuit de toutes les regions du Nord se sont ce du cycle naturel des animaux eux-memes, des rencontres pour parler de leurs propres problemes courants de la mode et de la depression des annees et pour echanger des idees. Une seconde conferen 30. Pendant la Seconde guerre mondiale, Ie nord ce, entierement organisee par les Inuit, But lieu a devint une zone strategique. Les armees canadien Povungnituk (Nouveau Quebec) en 1966. Les nes et americaines investirent des sommes consi interesses decidersnt de se regrouper en una fede derables dans I'economie de certaines localites, ration. Ainsi naquirent les «Cooperatives de generalement pour fins d'entretien et d'autres I'Arctique canadien limitee», qui prirent en charge services semblables. toutes les questions de vente, d'achat en gros, Lorsque Ie gouvernement canadien a cree, en d'education des membres et de coordination des 1953, les programmes d'amelioration de la sante, du diverses activites communautaires, rempla9ant ainsi logement, de I'education et autres programmes I'action directs du gouvernement. analogues, il etait necessaire de trouver une base Dans la plupart des cas, les cooperatives sont des economique viable pour les localites nouvelles et organisations a but multiple. Elles s'interessent ala en pleine expansion. peche commercials, aux constructions navales, ala En 1953, la Caisse de prets aux Esquimaux fut sculpture dans la pierre et I'os, a I'artisanat, a I'habil fondee grace a une subvention de $50,000. En lIement, au piegeage, a la chasse au phoque, a la 1975, cette caisse disposait de $3,600,000. Son traite des fourrures, a I'equipement et au guidage objectif est de permettre aux particuliers ou aux des touristes, it la construction, aux services muni groupes d'inuit d'obtenir des prets a faible interet cipaux, aux magasins de detail, etc. La plupart des pour fonder des petits commerces et exploiter les entreprises sont nouvelles. Les chiffres suivants ressources locales. On a aussi generalise I'assistance montrent les repercussions financieres des bene supplementaire sous forme de cours de formation rficas reinvestis dans les collectivites: et de prestation d'agents financiers et techniques. «Selon les renseignements reels at les estimations En 1959, on a engage un Canadien originaire de fournis par la Federation des cooperatives du Nou Lettonie, M. Aleksandrs Sprudz, comme agent de veau Quebec et la Federation des cooperatives de developpement cooperatif, pour creer une coopera I'Arctique canadien, Ie chiffre d'affaires total depas tive qui fasse ala fois Ie commerce de details et de sait 7 millions en 1972. Le total de I'actif gere par gros dans les 10caHtes. Les cooperatives semblaient les cooperatives membres etait de 6 millions. La etre un moyen naturel de fournir aux gens des valeur nette de la participation des actionnaires petites collectivites les marchandises importees et de s'etablissait a quelque $2,250,000 en 1972. La distribuer leurs produits au meilleur prix. meme annee, 300 postes a temps plein et Ie double A I'ete 1959, les deux premieres cooperatives de postes atemps partiel ont ete crees. legalement constituees du Nord canadien sont en trees en fonction. Au cours de leur premier exercice financier, elles ont atteint un chiffre d'affaires de • 24 ~~c- Scenes from first Inuit Music Festival Held at Cape Dorset July 1974 2. ~bLO") 3. '-,' n 'b b~' '-,.,rc>c 5, )0"7C>~' Ungak Rasmus 2 Baker Lake Band Mystic Trio 3 Sandy Kakayuk - Suglak Band from Suglak. P.O. 4 Ungak and Jim Kilabuk at Pangnirtung 5 Recieving a gift from the Community of Cape Dorset 5 1. Ungak Rasmaus 2. Kamaniktuab pinguatingit "Mystic Trio" 3. Sandy Kakajuk - pinguatet Suglumiut, P.O. 4. Ungak, Jim Kilabullo PangnirtOme. 5. AittOsiatHijok Kingaimit 25 7. l:11\ 9. Cd~O-)c 0"'7t>O"n..:lr c PL .. 10. rco CdC;<>-) II. t> l. L." rco 66.:,,:r)0'" 12 • t>6co )C;r 6.D"rt> C' 13. o..t>c.." t>r6)' 6 Ungak in Frobisher Bay 7 Arctic Bay Ice Bergs 8 Drum Dance in Cape Dorset 9 Young Fans from Cape Dorset 10 More Fans 11 Ungak in Inpiration 12 Willie Thrasher from Inuvik 13 Nowdla Ooshoweetok and his brother from Cape Dorset 6. Ungak IKalume 7.lkpiajOme piKalujait 8. Kingaimiut dansijut Kellausijadlutik 9. Tussanijaktut in6suktut Kingaimiut 10. Tussanijajugiallait 11. Ungak pinguadlune ikullagunnaitok 12. Willie Thrasher fnOvimmiuk 13. Nowdla Ooshoweetok anialo Kingaimiuk 26 The First Arctic Newspaper The first newspaper ever printed in our language is now 125 years old. It was started in Greenland in Ca. C>bc-LLc-<1bi\er- b <1P CC>c- C6a.)- 1861 and is still called by it's original name i\er- b C>bC>r'rL7:>er- La. 125-er- b I\r Neniktausimajut Le premier journal imprime dans notre langue a Sivorlipat maintenant 125 ans. Fonde a Godthab en 1861, il a toujours garde Ie meme nom: ATUAGAGDLlUTIT. Atuagait Kaujisiutit ovagut oKalausiktitOjut nenik Vers Ie milieu du siecle dernier, Hinrich Rink entra tausimajut sivorlipaudlutik mana jareKalikput au service de I'administration du Groenland. II etait 125-inik. Pigiasiktaulaukput Godthabime Karalit instruit, possedait un doctorat en chimie, connaissait nunangine 1861-autillugo, sullillo attiKaktitauvut la geologie et la geographie; il avait ecrit de nom taimaksainak attigilauktamitut taipsomane imak breux ouvrages remarquables au Groenland. II devint "Atuagagdliutit". 1850-galautillugo Hinrich Rink inspecteur royal au bureau central de Godthab. sulliaKagiasiKattaulaukpok Karalit nunangita aulak Entre autres chases, il data Ie Groenland d'une im sijinginut. lIingniasimalaukpok sunajaumangiita primerie, la premiere dans Ie pays. La South pijut nunamit, sillamit, imangmillo, Kanorlo assian Greenland Printing Works lut donc installee pour goliaKisongomangiita sunajauningit kattiutijauga seulement 500 couronnes. II imprima d'interessants mik adjigingitaminut; ammalo ilingniadlune nunajait livres d'education en groenlandais eis'assura, pour Kanuituit KanganeKattigesongomangata atuksia les illustratiC?ns, la collaboration d'artistes du pays. mangatallo, Kanorlo assiangoliaKisongomangata Ceci donna aux chasseurs de phoques et de rennes, ikajuktaudlutik anuginut, sillanut, imanut, omajung ainsi qu'aux pecheurs, I'envie de lire. nullo; ammalo i1ingniadlune nunait ilusigisonginik Depuis Ie debut, Rink voulait publier un journal Kanorlo aviuKKatausimamangata konut KaKKanullo, pour les Groenlandais. Le 1er janvier 1861 eut lieu aviuKKatausimaningilio governmentinut, silaillo un evenement important et memorable: la publica Kanuiliusongomangata, nunaillo sunaktaKasongo tion du premier numero. Le titre du journal etait: mangata inungnnut atuktausOnik, silaksoablo "ATUAGAG DLI UTIT» et Ie sous-titre declarait: inungit KanuitOsongomangata Katsiusongomanga PEUT ETRE UTILlS~ COMME "RECUEIL DE LEC tallo nunamine. Rinkiub aglasimajangit unuktOlikput TURE». mana ivlerijaudlutik akkitujualOligamik pigomajau Au depart;l'editeurfut Rasmus Berthelson, Ie likpullo kattiksuisongnut siagoksuanitanik. Godtha cathechiste en chel de Godthab. Berthelson, assis bime Kaujigasuaktiulaukpok. Unuktunik tunidjisi tant lidele de Rink, partait a la recherche de legendes magame, illanga tunisimajangita neniksiutik groenlandaises et d'autres elements interessants. 1/ sivorlipausimagivok taikane taimaitOdlune akkikik etait connu comme editeur, sculpteur et poete, et tOdlune 500 kroner (ovagut kenaujaptigut $75.00 comme compositeur de I'hymne de Noel: "Our God galak). Tamane neniksiKattalaukpok tussannijanak On High» que taus les Groenlandais aimaient. tunik ilivallinaktunillo Karalit oKalausingititut, aglan Lars M011er etait son adjoint; ce jeune Groenlan guaktausiatidlugit inungnut. TilpkotigOna atuaksi dais tranquille etait passe du kayak de chasseur ala giugomaliaKilaukput puijingniatit, tuktuniatit, salle de composition de I'imprimerie. M011er devint ogangniatillo. bientot editeur et assuma ces lonctions pendant 50 Pigiangninganit Rink atuagaliugomalaukpok ans avant de les passer aun autre Groenlandais, Kaujisiutingnik tukisijausongnik Karalinut. Januar Kristoffer Lynge. I-autillugo, 1861, sivorlipak atuagak saKKititaung Comme I'indiquait son titre, Atuagagdliutit etait mat taekkovallataungmarilaukpok. un journal du type courant. M011er en etait ala lois Jaringine sivorlingine Rasmus Berthelson imger l'imprimeur, I'editeur et Ie dessinateur; sauvent sas tiujok atuagaliuktiuliaKilaukpok, Rinkimut ikajuk illustrations etaient meme colorees a la main. 1/ la tiudlune unipkausingnik kattiksuijiudlune. Tamane briquait Ie journal et Ie distribuait lui-meme; c'etait sulliaKaktiudlunilio saviganguatiulaukpok Kejuksa sa la90n de se laire entendre. Avant taus les autres, jangnik, imgerusiliuktiudlunillo. Imgerusiliusima il introduisit des illustrations dans son journal. lauktanga attilik "Gudivut Kilangmetutit", ivleri Au Iii des ans, Lars M011er publia de nombreux jaungmariktok Karalinut. articles ecrits par des Groenlandais au pour eux, au Lars M011er Karalik inosuktokamma ikajuktigilau sujet de la chasse, des laits personnels, de la vie givauk. Tilmna omajungniatiutillugo nOktausimalauk publique, des evenements domestiques et etrangers pok sulliaKaktiutiliidlugo iglumingak. Lars M011er importants; il publiait aussi des romans traduits, des atuagaliuktiulaukpok 50-it jarit nadlugit. Kingorli histoires et des articles d'ordre general. M011er apprit gilaukpa Kristoffer Lynge. aconnaitre les possibilites et les limites humaines. /:;C " i\o-b 0- !\a-r I>bc-LLc-l>b n c I>bc-LLl>o..l» b La 30 "Atuagagdliutit" uvlome aKKisosigiKattaliktan Sas realisations reposent sur sas diverses contribu gitut taipsomaniutillugo aKKisimaKattalaukput. tions personnelles et sur son aptitude ajuger et M011eriub ingminik aglaKadlugit tauttutaktiKadlugil eliminer ce qui etait impartait pour la publication. II 10. AullatiKattalaukpait ingminik. M011er TiipsomOna n'etait pas fanfaron mais plutot realiste. II veillait a aglaKattatangatut tussaumataungmarililaukpok. ce que son journal soit raliment quotidien de ses Atuagangillo adjinguaktaKa KKanikpaulaukput. compatriotes au lieu d'etre rapanage de I'elite. Jaret unuktut Kangidlugit Lars M011er neniksi Le journal est maintenant un temoin du temps Kattalilaukpok aglatausimajunik Karalinut taipkoa passe. Pour les nouvelles generations de Groenlan unipkagutiKatillugit omajungnianingmik, unipkan dais, c'est une source imperissable de richesse, de guatuinajunillo, unipkajunillo inOsiusongnik sillak plaisir et d'inspiration denuee de toutes nouvelles a soab nunanginut, unipkatillugillo sujuKamangat caractere sensationnel. A-t-il inspire un changement angeKame nunanillo assingine, Kablunallo Kemer soudain, des courants religieux profonds ou une vie Koanginit inuktitOliguktitausimajunik. M011er intellectuelle intense parmi les Groenlandais? Non Kaujimaso ngoliaKililaukpok inungnut pijauso ngnik. pas. Ceux-ci vivaient simplement et ne s'interes Ili0nainik Oktutaminik pisongolaukpok inungnut saient pas aux bouleversements du monde. pijausongnik, inungnullo ajungnagijausongnik Comme un fruit qui mOrit lentement, Ie journal ilitaksisongolidlune. Ili0nainik Oktutaminik piso ngo Atuagagdliutit a probablement permis aux Groen laukpok ingminik aglaKattalaugamigit, ilitaksison landais de s'affirmer et de forger lentement leur golaugamillo inosuktunut mattugusimangitunut unite nationale. La population de nle apprit peu aglatausimajunik, peniadlugillo. Piunikpaugasugi a peu a briser la routine quotidienne et adepasser laungilak, sullijunille aglaKattadlune. M011er ikajula ses Iimites geographiques. Apres de longues annees ukpok inoKattiminik illOnainik, ikitutuinaungitunille. de cheminement, la collectivite esquimaude donna Atuagait taipkoa erKaumautiulikput Kanok inOgu naissance auna nation. siKaKattalaumangiita Inuit siago. Mana Karalit Lorsque Lars M011er se retira arage de 80 ans, inosuktugiKattaliktanginut atukta uma ri Katta Ii kput. un journaliste fran~ais enthousiaste declarait: «Ce Tagga tapkoa Kaujisiutit atuagait Karalinik assia missionnaire de I'education n'a-t-i1 pas consacre sa guktisilaukpiit? Okpertugumaritiksilaukpat? Issuma vie a une tache admirable, celie d'elever resprit de jaliaKingmaritiksilaukpiit? Aukak. Inuit inOsiKaKat son peuple dans I'univers et rocean hostile, de I'ar talaukput idluattumik, tatamingnatomillo pijoKaKat racher a!'ignorance et de lui donner Ie goOt de la talaungilak Koaksanaktomik aglautigigajaktanginik. civilisation ?». - .- " -, -~ ( .. L"~Ld' 6~rcrLc The domed Government House at Godthab about 1861. The first printing press was set up here. Aumaluamik Kalik iglunga governmentiub Godthab-ime 1861-autillugo. Sivorlipak neniksiutik KemerKoasanik tamane pigiasiktausimalaukpok. ~1 0- QL)rL.-'c'o-. CQ I>bc-LLc-~io-b 6-,, In January, 1952, the two newspapers amalga mated. With the ancient name Atugagdliutit high 6 c Qr.Ddi'"bCe-I»b .DQC- 6e- Qr-"r on the masthead, it is subtitled - Gr0nlandsposten. Printed in Greenlandic and Danish the paper goes CQ .-'d"7b <6b out every two weeks to readers all over Greenland Cc-)b 6-O.-'I><::)t\o-i b ~dcr-. ~d P)il> and Denmark. It is edited by professional journalists and in addition to news, stories and general informa .-'::>c-rLcr-~C cl>cr-~r) r -OC >6J J b , c'Cb-" L6c 1\~ ..oa..c-a-. e-e:;" .Jce- I> Pl>b )t\o-b 80 -cr- b .LbLi 1>6J6d c I>bc-LLc-l>nr c I>b.-' Le-I»C C c- Lcr-) 0-, b I>i'"L r 0- r 0- -" b I>i'"nc' r c 1> )nLe-c'r-" 6-"Q 6.L.-'Lcr-?". 32 One of the many illustrations used in the paper. Note the initials of the editor in the corner. Atausituinak adjinguak unuktunit atuktauKattasimajok Kaujisiutingane. Takkosiuk KemerKoaliuktingata attingata pigiannegik tigiKKungane. Sorlo paungait sukkaitomik pigosongomata, Au debut du siecle, Ie journal etait de petite di Atuagagdliutit Karalinik pigoktisilaukpok Inuit mension et tirait seulement aquelques centaines kattitidlugit iliktidlugillo sivomuagiamik uvlob d'exemplaires. A cette epoque, il y avait seulement atausituinaub sillatanutuinaungitok taekkogiamik, 10,000 habitants au Groenland. Au debut, on n'im ammalo Kikittangata sillatanut taekkogiamik i1iti primait pas un nombre fixe d'exemplaires, mais on dlugit. Jarit unuktut nadlugit toravigijangatallo produisait autant que Ie pouvait la petite imprimerie. tikivisangit issumagenadlugit Inuit atausiguktitau Ce n'etait pas un quotidien, mais plutot un men laukput. suel par sa forme. En rea lite, iI paraissait tous les ans Lars M011er sulliaKagungnaigame nuKKadlune sous raspect d'un petit livre. II n'etait pas distribue 80-Kaligame, imak oKautigijaulaukpok Frenchimut aux particuliers mais aux conseils autochtones 10 amma atuagaliuktiumijomut Kaujisiutingnik, "Tam caux crees recemment par Rink. On faisait circuler na pilluangongila 7 ilingniatiksisimagame inosinga parmi les lecteurs un certain nombre d'exemplaires nadlugo 7 Inuit imaub kiglinganimiut issumangit jusqu'iI ce que les numeros les plus populaires tuppatidlugit, Oktutigaladlugillo Kabluniit soient reduits en lambeaux. lis etaient Ius et relus inogusinganik 7" jusqu'iI ce qu'ils fussent uniquement «bons iI faire 1900 pigiangningane atuagangita alakasajangit des cartouches». Le nombre d'exemplaires imprimes mikijOlaukput aullatitauKattadlutik hOndanetuinad augmenta regulierement et, lorsque M011er se retira, lutik. Taipsomane Inuit 10,000-inetuinalaukput il y en avait 2,000 en circulation. La serie complete, atuagaillo aullatitaujut unungniKatuinaKattalaukput du premier exemplaire au dernier, avec les supple aKKigungnatangata neniksiutikullob. Uvlok tamat ments iIIustres en noir et blanc ou colores ala main, aullatitauKattalaungilat, ilusiKalaukpulio atuagak qui revet maintenant une grande valeur, est gardee titut taKKe tamat aullatitausoktitut. Jare tamangale precieusement par ses possesseurs et convoitee par aullatitauKattalaukput. Matungit KigitaKattalaukput les collectionneurs. KemerKoaktitut. Inungmut atausituinamut aullati Pendant la derniere guerre mondiale, Atuagagdliu tauKattalaungilat, kattimajinginulle pigiasiktisima tit continua de paraitre comme dans Ie passe. De janginut aullatingaKattadlugit.. IkiktOtillugit attatuk plus, les autorites danoises au Groenland jugerent tausongoKattalaukput aglat piugijaunikpat aliktu bon, iI cause de risolement et de la coupure totale nialidlutik uksuinaulidlutik. Unuktuitudlutik atuak entre Ie Groenland et Ie Danemark, de publier un taugaluamut atuktaugajalilaukput kissiane Kukiutinut journal en danois intitule: «GROLANDSPOSTEN». pitaksaudlutik. Aullatitaujut unuksivallialilaukput, 33 I>bCc.l>r)' 6c. Pr'<1o- <1,rc-I>JCI>J Cl>bCc-)C, l\o..r<1~r'b L~b o..r<1bLC o..).J' I>bc-LL6' <1?-c-I>CI>Jo..bCc.I». PJ c-< L.D' 1\ r '71> J L",<~c-) C .D<1r'?-.D c l>o..C)bn~J r'C."'<1' C6rLo- <1)<1 Lc-I>n c .Dbc.l>r)c. Cd<1 <1dP),l>c b~QJ-'l bnJo..6c-LC I>QJn~rc C6L b ~o.. r C <1 P b Cc- ) 6\ 0- C "GrI61andsposten" C6L 6c- L'" I b I> b c- Lib. <1 Pr 6?- b r n b <1 d P) II>' b ~o.. L0- b Christian Vibe -I. Cd<1 )"~Cl>bCc-)6\o-' bnL"'o..rLC J)o..c- c • P r'<10- nnC;r'L",nJ' ) ,,~n b- b Cc-)6\o-c • C 34 nuKKamallo M011er 2000-iunialidlutik. Neniktausi Ce journal edite par un Danois, Christian Vibe, majut iliOnatik sivorlipanganit kingorlipanganut devait servir de lien entre les Danois residant dans ivlerijaulikpok akitongmut. l'ile et apporter des nouvelles d'assez bonne source UnataktuKatillugo kingorlipamik Atuagagdliutit destinees adementir les nombreuses rumeurs sans nuKKatita ula ungilat. Ti kiviugungnagungna imata fondement qui circulaient inevitablement a cette Denmarkimit, Denmarkimiut Karalit aulatsijingit epoque. atuagaliugiaKalilaukput oKalausingmitut attiktadlu Le vieux journal Atuagagdliutit atteignit son git "Gr0nlandsposteh". Aulaktaulilaukpok attiling apogee, Ie 1er janvier 1952, lorsqu'il fusionna avec mut Christien Vibe. Ie journal danois Gr0landsposten. Le journal ainsi Kaujisiutiulaukpok Denmarkimiunut Karalit nunan cree et qui continue toujours de paraitre, s'appelle ginejunut. sujuKamangiit oKalatillugit sulliksiajunik, Atuagagdliutit-Gr0Iandsposten. Au Danemark et au tussa umajoKa Kattal ila ungmat ta imangoksiangitu nik Groenland, lorsque la glace et les obstacles naturels unataktuKatillugo Januar 1, 1952-me kattiutitau Ie permettent. les abonnes re90ivent toutes les deux laukpok attiKaktilidlugik atausingmik "Atuagag semaines ce journal a grand tirage et avant I'allure dliutit-Gr0nlandsposten", uvlome taekkoKattalik d'un quotidien. Edite par un journaliste danois pro taptitut. UnuktOKattalikput aullatitaujut maggOk fessionnel et des assistants groenlandais, ce journal wogek namanik tamiit Denmarkime nuKKatiksigung est ala pointe de I'actualite. II jouit partout d'une naimata sikuit sillaillo. AngejoKKaKavut Denmar haute consideration et I'on peut dire;en elfet, qu'il kimiumik ikajuktingit Karaliutillugit. Atuksitinginut atteint pleinement ses objectifs, car il constitue un iliOnainut issumagijauvok piujOninga atungmari bon service a'informations et sert de porte-parole a pullo Kaujisiutiudlune atuktaudlune iliOnanginut. tous les interets, tout en restant Iibre et independant. Hinrich J. Rink Q..O"'r"b )I\cr I>bc-LLrcrc Hinrich J. Rink, the founder Hinrich J. Rink, pigiasiktisisimajok. 2 Lars Mpller (~ ~Pr6~rcrb I>bc-LLrcrc 4nb)' '4)4L~c>n' 50-ncr( <3c;Jcrc Lars M0l1er. He was editor of Atauagagdliutit for fifty years. Lars M¢lIer • KemerKoaliuktiulaukpok Kaujisiutinik "Atuagagdliutit" jaret 50-t nadlugit. 2 35 crl>?.-'Lcr"L Greenland sends H.C.Petersen (AC'''') Official Visitor to visit c;ppc; ~C...,).Jc Inuit in the Territories Hans Christian Petersen, who is the headmaster of Knud Rasmussen's Folk High School in Hoi H .C. Petersen Niugguninga Baffinimut Hans Christian Petersen angejoKKak ilingniavin gme Holsteinsborgime Karalit nunangine utilaukpok taguflga S6nabendime, November 2 Baffinime KikittameKKadlune w6gene maggOne. Karalit nunanganik kivgatulaukpok Canadablo nunanganut niuggutitaudlune Nunaksianut Canadaublo iliOnanganul. Mr. Petersen Ottawame ilingniavingmiunik taek· kogiattutitaulaukpok. Niuggulaukpok nunanut: IKalok, Kausuitok, Ikpiajok, Mitsimatalik, Igloolik, Kingait, Pangnirt6k. Iliangine nunane akunelaungilak akuneniksaudlune IKalome, Mitsimatalingme, Igloolimillo. Inungnut tujungmitailititaulaukpok • iliOnakasangine nunane. OKalaugame, "Karalimiun gugama taekkogomavunga inungnik in6Kataugoma vungallo ovak inOKatingnut." 36 be.-t>~ b >~ b LlLb, " Inuit nunanginut oKiilaKataulaukpok Inuit i1ing niagusingit pidlugit, inOgusingilio pidlugit, inuitllo inOniviningata siagoksuanit unipkausinginik, in6Katiuninginilio Canadab inungita assinginut, ilingniatauKattatunilio Holsteinsborgime, ammalo taekkojaKattatiksidlune aulangitunik Kiiralit nu nangininguanik. Igloolimik taekkogomanikpaulauk pok tamaunga niugguKattasimalaungmat Rasmus sen, illagengolaungmattallo Igloolik, M Itsimatalik, Thulelo. IssumaKalaugivok imaKKii Kiiralit iling niagajaningit aulataugusinginik Co-opit Baffinimut atuktausiamata. OKiilausingata adjiungininga agviapiilaungilak, adjigeksialaungikaluaktillugit. Mr,. Petersen taek kotitaugomalaugivok Inuit siago atus6giKattalauk tanginik pinikpiimik Kaujigomadlune Kanok Kayak pigiasisimamangiit alUktaunginadlunilio Kanok pigosimamangiit, ammalo "Innumarit" kattimajingi nik Kaujigomadlune, Co-opinginillo Kingait taekkogomadlune. 37 C d.oll- t.. 6~ b-"er bnLr-.o' bLr7[> Plans are being discussed for an exchange of ~[>~b>~b I'C AC~~ er~' bC[>-"er students between the Knud Rasmussen Folk High Cc-' b I[>~[>' b )1. C d.oll- t.. b <:Ld.o School and the Gordon Roberston Educational .o~~41 )er~7[>~[>'b>'b .o~'~4< Centre during 1975. In addition it is anticipated that ~-,,~6dCll-t..erb ~P~lb 4L-" b~C[>< that two or three adults from the Eastern Arctic will be selected to spend four months at the school in ~6Lnll-t..erb .4~ll-r°-" .o~c-' ~ dt\4 Holsteinsburg. An exchange program has been erler b C~ er[>~L' ACbn~<:~[>~~' going on for two years now. Manasee Akpalialuk, C' r'1ll- t.. 6~ b[>L[>nr er<1' b Cll- r er b • Joata Kachuk, Carmen Kayak and Charlie Peter have all been guests at the school. L~c- <1' P' r'6t..r'<1c-~~' C[>' b ~~ Ler<1' b LC 6c-er<1' b ner b [>'- 'U~ >' b <1L-" 6c-er<1' bt\-"b 6' b-"er 1975 Jc-~ b <' . r'c-C[>~ b 6r'Lt..-,,<1~~' L~ All-t..r'°-"er' 6~6' CLll-t..'b~L~' 'P P' b C-,,< I' ~erb er~<1' b C[>er<1LC .oll-Jt..~ll-t..er 7.o<1~[>< c>t..nc[>-"n' C' Per b n~Lerb <1dP).J' 6c-er<1t\.J' [>'-'U~>~bl.C6Lc- L~b <1~Jb ~c-~ b n° -"r b L~~ <1 b IKalab nunangata kattimajingit tujungmitailitiksi laukput nerridlutik Fraitagime. Nunaksiat govern mentinganit aittutaulaukpok governmentingata nalunaikutanganik Kammamesomik Canadaublo saimatinganik. Nunait illangit aittuilaumijut erKau mautiksanganik niuggusimanimine. Kattimautauligivok ilingniavik Holsteinborg, ilingniaviublo attiKaktitaujab "Gordon Robinson", ilingniatingminik tautsegutiktusaulalingmigamik 1975-ime. Ammatauk maggak, pingasulanet inung marit Holsteinborgime ilingniavinganelakpalaijut Januarame Baffinimit pivlutik. Jarene KangiktOne maggane ilingniavingmevut mana ukua: Manasee Akpalialuk, Joata Kachuk, Carmen Kyak, Charlie Peterillo. • 38 L ..:>~b r>,c-r" CL ~,Jr~) ~r' ~..:>c-n..:>J b~"'LI d~LI~b L'>n;::>~..:>- C.J,Jd"b )/\n"bnbc-rC L'>..:>C,rC c-)~". UQ..:> d~~ Q,J,J~~..:>~r" Q,J ~>n, rc- bnLrr c ~Jn, Q,J,J~~ ;::>a.r~Lr" ~d,,~..:> CdQ" )'~C~1 P,J~" a.,Jc-Ua.d,,~1 ~,,~- ~~~Lc ~c-"L Cd~~LI ~c-",b ~C c-~C"db C<"..:> .LQ~"n" ~~~I ~ dL'>,rJQ~ ~br~..:> P)~~b<~~Lc L'>~..:>" ~L,J c-"~I ~L..:> ~~JI C<,,~L'>Q Q,J,J~ )r" L;::>~ days because he could not catch a seal, and finally Only Yesterday left when he got one. By Simeonie Amagoalik Mosquitoes were so numerous that a person seen This is the third part of the life story of Amagoalik from a distance looked like two people. Even mos written for Inuttituut. As mentioned before we have quitoes would kill newly born pups just by sucking tried to leave it just as it was written. Amagoalik their blood. I used to let the mosquitoes suck my was born near Inoucdjouac in 1933 and moved to blood then cut their body in the rear but they kept Resolute Bay in 1953. on sucking without realizing that they are missing a Thornasie's family moved to our tent, and were part of their body. still with us when we moved to an igloo. Then a In the spring we were camping near the sea/ hunter who was on the way to hunt seal carne to hunting area. I saw a snowgoose while I was walk our camp, He stayed over night with us and was ing so I went to our tent to get my rifle. They asked gone the next morning. In that same year there was me what the thing was that I was going to shoot. I another hunter who came to our camp. His name told them that it was just a seagull since I knew that was Kuarak. He stayed in Noah's igloo for several sainak omajungniate assia tikilaukpok aulasimavip Ippasanituinak tingnut attiKadlune Kuaramik. Noahkune tujung Simeone Amagoalik miugalalaukpok puijigungnagane, Kissiane pigame aullaniadlune, Tamna unipkausik pigiasiktausimaligektok. Taipsomane kiktugiat unugaluamut inuk taekko Pingajuagiva illanga Amagoaliub unipkagutiKatil jaugame KaningitOtillugo maggOngujasongolilauk lugo inosiminik aglasimajanga saKKitoksautillugo pok. Aglat Kingmiagulanik toKuksiKattalilaukput KernerKoaptingne Inuttituume, Aglagasuaktavut aungit miluksukatuinadlugit. Ovak aungnik kiktu assiaguktigasuangnago aglausivininga unipkadlune. gianut imiktisiKattalaukpunga, timinga nakagapko Amagoalik inOlisimalaukpok Inoucjoab saniane kajusituinaniadlune ikpigiKKOngimaridlune timinga 1933-ngutillugo, nOniamidlune Kausuitomut illaingasimalingninga, 1953-me. Opingamat aullasimalaukpogut puijingniaviub Thomasikut nOlaukput ovagut tupiktingnut, saniane taekkoniadlunga niklimik pisudlunga, igluvigaptingnut nOgapta sulle ovaptingneniadlutik. taimaidlunga tupiktingnit aitsinialidlunga Kukiuting Tikitauniadluta puijingniagiadlune apKusaktomut mik. Aperijaugama sunamik Kukinigiattumangama angutingmut. Ovaptingne unnuasiuKKadlune uvla oKautiniadlugit naujatuinauninga Kaujimagama gaksokut aullasimalaukpok, Jareme taipsomaik- 39 n~<~~I~1 ~~~Lc ~~~ I would not have a chance if I told them the truth. Some birds can't fly when their old wings are being I went out again quietly and shot the snowgoose. replaced by new ones. This is common to most I went back to the tent again. When I got back with waterfowls each summer. the snowgoose they told me that I had said that it We used to swim, in the summer when the water was seagull in the first place. So, I told them that I was warm enough. I would sink when I first started thought it was a seagull and that it was standing on but after a while I could float. We even used to swim the top of a huge rock. In the spring, snowgeese in the salt water. In that place one would die if he could be seen all around that area when they are got tired while swimming. Even the dogs used to migrating. Geese settle there when they can't fly. swim to the island if they smelled anything down The only bird that can't fly is a seagull in the summer, there. My grandfather used to have a huge net for but I have heard that they don't fly for one day. Some fish and whales. He used to put that net between birds can't fly when their old wings in the summer, the island and the land. At one time a dog was but I have heard that they don't fly for one day. caught in that net and they never found out until the dog was dead. pingnigungnasiniangitunga oKagoma sullilunga. mata tingmiat imangmiutait auja tamat i110naka Pikvalatailidlunga aniniangmidlunga Kukiniadlugo sangit. niklik. Tupingnut utiniamidlunga. Utigama oKauti PuidjugaKattalaukpogut aujame imak nigomik jauniadlunga oKaKKauningnik sivorlingmik nauja tOlingmat. KiviKattalaukpunga pigiasitainagama tuinauKauninga. Taimaingmat oKautiniadlugit kissiane siagogiangolingmat puktasongonialidlunga. naujaugasugiksiKauningnik Kanganillo ojagaub Aglat puidjusongoKattalaukpogut tagiume toKoviu nikovingalaungninga. Opingame niklet taekkok gajalauktome puidjugasuatuakpat inuk mingutulune. sauKattalaukput nakiksuatuinak tikigalidlutik. Kingmet pudjusongolaugivut Kikittamut naigamik Niklet tamaunga nuKKasongomata tingigungna sunatuinamik taikane. Atataksiaga nuluaKaKattalau gungnaigamik. Aujaulingmat kissime naujak ting kpok tikijunik Kikittamit nunamut. Atausi 40 o...-'crc>ncrb pc...:>Lcrc>ncrb p"b .o.:>