Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dali

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dali ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ COĞRAFYA ANABİLİM DALI Salih BİRİNCİ EYNESİL İLÇE MERKEZİ’NİN COĞRAFYASI YÜKSEK LİSANS TEZİ TEZ DANIŞMANI Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZAMAN ERZURUM–2007 II TEZ KABUL TUTANAĞI SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜNE Bu çalışma, Coğrafya Anabilim Dalının Beşeri ve İktisadi Coğrafya Bilim Dalında jürimiz tarafından Yüksek Lisans Tezi olarak kabul edilmiştir. Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZAMAN Danışman/Jüri Üyesi Prof. Dr. Saliha KODAY Yrd. Doç. Dr. İ.Fevzi ŞAHİN Jüri Üyesi Jüri Üyesi Yukarıdaki imzalar, adı geçen öğretim üyelerine aittir. 15.08.2007. Prof. Dr. Vahdettin BAŞÇI Enstitü Müdürü I İÇİNDEKİLER Sayfa No ÖZET ...................................................................................................................................... IV ABSTRACT .............................................................................................................................V ÖNSÖZ ................................................................................................................................... VI TABLOLAR LİSTESİ .........................................................................................................VII ŞEKİLLER LİSTESİ ............................................................................................................ IX FOTOĞRAFLAR LİSTESİ ................................................................................................. XI GİRİŞ.........................................................................................................................................1 1.1. Araştırma Sahasının Yeri ve Sınırları.........................................................................1 1.2. Araştırmanın Amacı ve Metodu .................................................................................3 BİRİNCİ BÖLÜM ....................................................................................................................5 1. DOĞAL ÇEVRE ÖZELLİKLERİ .....................................................................................5 1.1. Jeomorfolojik Özellikler.............................................................................................5 1.1.1. Aşınım yüzeyleri ve tepelik alanlar................................................................7 1.1.2. Vadiler ............................................................................................................9 1.1.3. Heyelan ve toprak akmaları..........................................................................10 1.1.4 Kıyılar............................................................................................................12 1.2 İklim ..........................................................................................................................15 1.2.1 Giriş ...............................................................................................................15 1.2.2 İklim elemanları.............................................................................................17 1.2.2.1 Sıcaklık ..............................................................................................17 1.2.2.2 Atmosfer basıncı ve rüzgârlar............................................................22 1.2.2.3 Nem ve bulutluluk .............................................................................26 1.2.2.4 Yağış..................................................................................................30 1.2.3 Yağış etkinliği ...............................................................................................36 1.3. Hidrografya Özellikleri.............................................................................................39 1.3.1. Akarsular ......................................................................................................39 1.3.2. Kaynaklar .....................................................................................................42 1.3.3. Karadeniz......................................................................................................42 1.4. Toprak Özellikleri ....................................................................................................43 1.5. Bitki Örtüsü ..............................................................................................................45 II İKİNCİ BÖLÜM ....................................................................................................................49 2. BEŞERİ COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ ..........................................................................49 2.1 Nüfus .........................................................................................................................49 2.1.1 Nüfusun başlıca özellikleri ............................................................................49 2.1.2 Nüfusun tarihi gelişimi ..................................................................................50 2.1.3 Nüfus miktarları ve artış-azalışları ................................................................51 2.1.4 Nüfus hareketleri ...........................................................................................55 2.1.4.1 Doğumlar ve ölümler.........................................................................55 2.1.4.2 Göçler ................................................................................................56 2.1.4.2.1 İç göçler ..............................................................................57 2.1.4.2.2Dış göçler.............................................................................60 2.1.5 Nüfusun sosyo-kültürel özellikleri ................................................................62 2.1.5.1 Nüfusun yaş ve cinsiyet durumu .......................................................62 2.1.5.2 Eğitim ve kültür durumu ...................................................................68 2.1.5.3 Ortalama aile büyüklükleri ................................................................71 2.1.5.4 Nüfusun dağılışı ve yoğunlukları ......................................................72 2.2 Yerleşme....................................................................................................................75 2.2.1 Yerleşmenin başlıca özellikleri .....................................................................75 2.2.2 Yerleşmenin tarihi gelişimi ...........................................................................75 2.2.3 Yerleşme şekilleri..........................................................................................78 2.2.4 Eynesil’in ekonomik fonksiyonları ve fonksiyonlara göre arazi kullanım durumu....................................................................................................................80 2.2.4.1 Hizmetler fonksiyonu ........................................................................81 2.2.4.1.1 Yönetim fonksiyonu ...........................................................82 2.2.4.1.2 Ticaret fonksiyonu..............................................................83 2.2.4.1.3 Ulaşım ve haberleşme fonksiyonu......................................84 2.2.4.1.4 Eğitim fonksiyonu ..............................................................85 2.2.4.2 Tarım fonksiyonu ..............................................................................86 2.2.4.3 Sanayi fonksiyonu .............................................................................87 2.2.5 Eynesil’in fonksiyonel sınıflandırmadaki yeri ..............................................88 2.2.6 Konutlar.........................................................................................................91 2.2.6.1 Doğal çevre şartları ve konutlar.........................................................92 2.2.6.2 Sosyo-ekonomik şartlar ve konutlar..................................................93 III ÜÇÜNCÜ BÖLÜM.................................................................................................................96 3. EKONOMİK COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ .................................................................96 3.1 Tarım .........................................................................................................................96 3.1.1 Tarımın başlıca özellikleri.............................................................................96 3.1.2 Topraktan yararlanma durumu ve bölünüşü..................................................97 3.1.3 Parsel büyüklüğü ve mülkiyet durumu..........................................................98 3.1.4 Tarım ürünlerinin ekiliş sahaları ve üretim durumu......................................99 3.1.4.1 Çay tarımı ........................................................................................101 3.1.4.2 Fındık tarımı ....................................................................................104 3.1.4.3 Mısır tarımı......................................................................................107 3.1.4.4 Sebze tarımı .....................................................................................109 3.1.4.5 Diğer meyveler ................................................................................110 3.2 Hayvancılık..............................................................................................................110 3.2.1 Hayvancılık faaliyetlerinin başlıca özellikleri.............................................110 3.2.2 Hayvan türleri..............................................................................................111 3.2.2.1 Büyükbaş hayvancılık......................................................................111
Recommended publications
  • Giresun Ili Maden Ve Enerji Kaynaklari
    GİRESUN İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Karadeniz Bölgesinin Doğu Karadeniz Bölümünde yer alan Giresun ili, doğusunda Trabzon ve Gümüşhane, batısında Ordu, güneyinde Sivas ve Erzincan, güneybatısında yine Sivas illeriyle komşu olup, kuzeyi Karadeniz ile kuşatılmıştır. Giresun ili kabaca Karagöl Dağı ile Tohumluk Beldesi arasında uzanan büyük tektonik hattın kuzeyi ve güneyinde birbirinden farklı istiflenme özelliklerine sahip iki tektonik ünite üzerinde bulunur. İlin kuzey kesimindeki en yaşlı kayalar Paleozoyik yaşlı metamorfik şistler ve Permiyen yaşlı mermerlerdir. Kuzey istifindeki intrüzif kayalarsa başlıca Kampaniyen-Eosen yaşlı granit ve diyoritlerden oluşur. Güney istifinin tabanını Permo-Triyas yaşlı metamorfik şistler oluşturur. Güney istifinde Üst Paleozoyik granitoyidleri ile Kampaniyen-Eosen yaşlı granit ve diyoritler yer alır. Bölge yoğun bir şekilde volkanizmanın etkisi altında kalmıştır. Bu volkanizmaya bağlı olarak VMS (Volkanik Masif Sülfid) olarak adlandırılan metalik maden yatakları oluşmuştur. İl ve çevresinde önemli metalik maden yatakları bulunmaktadır. Özellikle bakır-kurşun- çinko yatakları açısından oldukça zengin potansiyele sahip bir ilimizdir. İlin tüm ilçelerinde bakır- kurşun-çinko yatak ve zuhurlarına rastlamak mümkündür. Bunlardan en önemlileri Espiye, Tirebolu ve Şebinkarahisar ilçelerinde yer almaktadır. Espiye-Lahanos piritli bakır yatağında % 3.5 Cu ve % 2.38 Zn tenörlü bakır için 2.408.380 ton; çinko için de 2.312.000 ton görünür rezerv belirlenmiştir. Yatak özel sektör tarafından işletilmektedir. Ayrıca Espiye ilçesinin güneyinde eski işletme izleri olan çok sayıda zuhur bilinmektedir. Tirebolu ilçesindeki önemli bakır-kurşun-çinko yatakları ise Harkköy ve Köprübaşı piritli yataklarıdır. Harkköy bakır kurşun-çinko pirit sahasında % 0.96 Cu, % 0.94 Zn ve % 0.27 Pb tenörlü 6.213.958 ton rezerv belirlenmiş olup, yatakta özel sektör tarafından işletme hazırlıkları yapılmaktadır.
    [Show full text]
  • Stable Lead Isotope Studies of Black Sea Anatolian Ore Sources and Related Bronze Age and Phrygian Artefacts from Nearby Archaeological Sites
    Archaeometry 43, 1 (2001) 77±115. Printed in Great Britain STABLE LEAD ISOTOPE STUDIES OF BLACK SEA ANATOLIAN ORE SOURCES AND RELATED BRONZE AGE AND PHRYGIAN ARTEFACTS FROM NEARBY ARCHAEOLOGICAL SITES. APPENDIX: NEW CENTRAL TAURUS ORE DATA E. V. SAYRE, E. C. JOEL, M. J. BLACKMAN, Smithsonian Center for Materials Research and Education, Smithsonian Institution, Washington, DC 20560, USA K. A. YENER Oriental Institute, University of Chicago, 1155 East 58th Street, Chicago, IL 60637, USA and H. OÈ ZBAL Faculty of Arts and Sciences, BogÆazicËi University, Istanbul, Turkey The accumulated published database of stable lead isotope analyses of ore and slag specimens taken from Anatolian mining sites that parallel the Black Sea coast has been augmented with 22 additional analyses of such specimens carried out at the National Institute of Standards and Technology. Multivariate statistical analysis has been used to divide this composite database into ®ve separate ore source groups. Evidence that most of these ore sources were exploited for the production of metal artefacts during the Bronze Age and Phrygian Period has been obtained by statistically comparing to them the isotope ratios of 184 analysed artefacts from nine archaeological sites situated within a few hundred kilometres of these mining sites. Also, Appendix B contains 36 new isotope analyses of ore specimens from Central Taurus mining sites that are compatible with and augment the four Central Taurus Ore Source Groups de®ned in Yener et al. (1991). KEYWORDS: BLACK SEA, CENTRAL TAURUS, ANATOLIA, METAL, ORES, ARTEFACTS, BRONZE AGE, MULTIVARIATE, STATISTICS, PROBABILITIES INTRODUCTION This is the third in a series of papers in which we have endeavoured to evaluate the present state of the application of stable lead isotope analyses of specimens from metallic ore sources and of ancient artefacts from Near Eastern sites to the inference of the probable origins of such artefacts.
    [Show full text]
  • Traditional Honey Production and Bee Flora of Espiye, Turkey Mustafa
    Bangladesh J. Plant Taxon. 25(1): 79-91, 2018 (June) © 2018 Bangladesh Association of Plant Taxonomists TRADITIONAL HONEY PRODUCTION AND BEE FLORA OF ESPIYE, TURKEY 1 2 3 MUSTAFA KARAKÖSE, RIDVAN POLAT , M. OLIUR RAHMAN AND UĞUR ÇAKILCIOĞLU Giresun University, Espiye Vocational School, Giresun, Turkey Keywords: Bee flora; Honeybee; Espiye; Turkey. Abstract This paper presents potential honey bee plants in Espiye (Giresun) which can be considered as a guide for beekeepers and researchers. A total of 149 taxa belonging to 125 genara and 48 families were recorded as pollen and nectary sources for honey bee colonies at Espiye (Giresun) region. Among the recorded taxa 58 were Phanerophytes, 57 taxa Hemicryptophytes, 19 taxa Therophytes, 13 taxa Cryptophytes and 2 taxa Chamaephytes. Updated nomenclature along with the families, local names, life form, flowering period and ecological status have been furnished under 94 herbs, 28 shrubs and 27 trees. Introduction Turkey is one of the countries where the honey production is at the highest level in the World (Özturk and Erkan, 2010). In the recent past, the forest area in Turkey has increased from 20.2 million/ ha to 22.3 million/ha between 1973 and 2015 (OGM, 2013-2015). Very recently, the Forest General Directorate has started to implementing the honey action plan to promote honey production and contribute to rural development (OGM, 2013-2015). As part of the action plan, up to 356 honey forests have been established and now, Turkey is in the second row in the world’s honey production and beekeeping.Turkey produces 92% of the world’s pine honey, specifically in its West Mediterranean and South Aegean regions.
    [Show full text]
  • Turkomans Between Two Empires
    TURKOMANS BETWEEN TWO EMPIRES: THE ORIGINS OF THE QIZILBASH IDENTITY IN ANATOLIA (1447-1514) A Ph.D. Dissertation by RIZA YILDIRIM Department of History Bilkent University Ankara February 2008 To Sufis of Lāhijan TURKOMANS BETWEEN TWO EMPIRES: THE ORIGINS OF THE QIZILBASH IDENTITY IN ANATOLIA (1447-1514) The Institute of Economics and Social Sciences of Bilkent University by RIZA YILDIRIM In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY in THE DEPARTMENT OF HISTORY BILKENT UNIVERSITY ANKARA February 2008 I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in History. …………………….. Assist. Prof. Oktay Özel Supervisor I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in History. …………………….. Prof. Dr. Halil Đnalcık Examining Committee Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in History. …………………….. Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak Examining Committee Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in History. …………………….. Assist. Prof. Evgeni Radushev Examining Committee Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy in History.
    [Show full text]
  • Giresun Ili 2017 Yili Çevre Durum Raporu
    T.C. GİRESUN VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ GİRESUN İLİ 2017 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN GİRESUN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ GİRESUN - 2018 i BU VATAN, ÇOCUKLARIMIZ VE TORUNLARIMIZ İÇİN CENNET YAPILMAYA DEĞER. ii Tüm canlılar yeryüzüne geldiği andan itibaren önce çevresini tanır zamanla çevre ile etkileşime geçer. İnsanoğlu yüzyıllar boyunca doğayı sınırsız bir kaynak olarak görmüş, onu hor kullanmış, kirletmiş ve çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bir tarafta hızla artan nüfus olgusu diğer tarafta ise tükenmekte olan doğal kaynakların varlığı insanlık için yeni çözüm arayışlarını zorunlu kılmıştır. Bu çerçevede ortaya koyulan çözüm, doğal kaynakların tamamen tüketilmeden, gelecek nesillere de aktarılmasının sağlanması olarak özetlenebilecek olan sürdürülebilir kalkınma anlayışıdır. Bu anlayış, özünde insana önem veren, mevcut nüfusun ekonomik ve toplumsal ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli çaba sırasında gelecek kuşakların da ihtiyaçlarını gözeterek doğal ve kültürel kaynakların özenli bir biçimde tüketilmesini öngören sürdürülebilir kalkınma kavramını ortaya çıkarmıştır. Doğal kaynakların sınırlı olduğu ve tükenebileceği gerçeği karşısında çevrenin korunması ve bu durumun süreklilik arz etmesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu veriler ışığında çevrenin korunması için geleceğe ilişkin planlar oluşturulmalı ve bu planlar çerçevesinde gerekli önlemler alınmalıdır. İlimizin çevresel durumu ve çevre sorunlarını belirlemeye yönelik olarak, yenilenen formatta hazırlanan Giresun Çevre Durum Raporu ile ilimizin
    [Show full text]
  • State Imposed Place Name Change in Turkey and the Response of Giresun Residents
    STATE IMPOSED PLACE NAME CHANGE IN TURKEY AND THE RESPONSE OF GIRESUN RESIDENTS by Daniel Fields Submitted to the Graduate School of Arts and Social Sciences in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts Sabancı University June 2013 STATE IMPOSED PLACE NAME CHANGE IN TURKEY AND THE RESPONSE OF GIRESUN RESIDENTS APPROVED BY: Cemil Koçak ......................................... (Thesis Supervisor) Leyla Neyzi ......................................... Akşin Somel ......................................... DATE OF APPROVAL................................ ii © Daniel Fields 2013 All Rights Reserved iii STATE IMPOSED PLACE NAME CHANGE IN TURKEY AND THE RESPONSE OF GIRESUN RESIDENTS Daniel Fields Turkish Studies M.A. Thesis, 2013 Prof. Dr. Cemil Koçak Keyword: Place Names, Toponymical Change, Giresun, Turkey Abstract: In 1913, the Ottoman state began attempting to systematically impose new place names across the territory under its control. Although the intensity of the efforts varied greatly, place name change would continue through the end of the Ottoman Empire and on into the Republic of Turkey. By 1968, when a volume containing all the changes was published by the Interior Ministry, roughly thirty percent of settlement names in Turkey had been changed. Renaming continued sporadically until the 1990s. This thesis inquires into these attempts at name change in Turkey with a focus on how people responded to the changes in their everyday lives. The value of place names as formulated in human and cultural geography is explored in order to determine why people may have rejected or accepted the state imposed names. Place name change, rather than being approached solely as a nation-building project motivated by Turkification, is also considered as being a technique of governmentality.
    [Show full text]
  • It Won't Always Be Like This
    IT WON’T ALWAYS BE LIKE THIS: How to Prepare Turkey’s Journalists for a Freer Era Emre Kızılkaya, IPI Turkey National Committee @globalfreemedia Funded by the European Union It Won’t Always Be Like This: How to Prepare Turkey’s Journalists for a Freer Era July 2019 International Press Institute (IPI) BY EMRE KIZILKAYA, IPI TURKEY NATIONAL COMMITTEE _____________________________________ About the Author: Emre Kızılkaya is the vice chair of IPI’s Turkey National Committee. After working for more than 15 years in various roles at Turkey’s largest media group, including as the managing editor and digital coordinator at the daily Hürriyet, he resigned in March 2019 to continue his work on sustainable journalism as a Knight Visiting Nieman Fellow at Harvard University. About IPI: Founded in 1950, the International Press Institute (IPI) is a global network of editors, journalists and media executives dedicated to furthering and safeguarding press freedom, promoting the free flow of news and information, and improving the practices of journalism. _____________________________________ Funded by the European Union 1 IT WON’T ALWAYS BE LIKE THIS: HOW TO PREPARE TURKEY’S JOURNALISTS FOR A FREER ERA Table of Contents INTRODUCTION _______________________________________________________________________________________ 3 GENERAL OUTLOOK OF TURKEY’S MEDIA _____________________________________________________________ 4 OBJECTIVES, METHODOLOGY AND CONTEXT OF THE STUDY _________________________________________ 7 FINDINGS AND OBSERVATIONS ABOUT JOURNALISM
    [Show full text]
  • This Is Not a Festival. Transhumance-Based Economies on Turkey’S Upland Pastures Nicolas Elias
    This is not a Festival. Transhumance-Based Economies on Turkey’s Upland Pastures Nicolas Elias To cite this version: Nicolas Elias. This is not a Festival. Transhumance-Based Economies on Turkey’s Upland Pastures. Nomadic Peoples, Berghahn Journals, 2016, 20 (2), pp.265-286. 10.3197/np.2016.200206. hal- 03177162 HAL Id: hal-03177162 https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-03177162 Submitted on 14 Jun 2021 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. THIS IS NOT A FESTIVAL. TRANSHUMANCE-BASED ECONOMIES ON TURKEY'S UPLAND PASTURES Nicolas Elias (Translated by Saskia Brown) ABSTRACT This article sets out to study how an instituted practice of pastoral societies has evolved under the industrialised, capitalist Turkey of the last decade. In the Pontic Mountains, in north-eastern Turkey, the celebrations that take place every summer on the upland pastures are some of the most eagerly-awaited events. Until recently they were related to pastoralism and transhumance. But, although pastoralism has collapsed, the number and popularity of these events is growing yearly. When the ethnographic study of the most famous of them (Kadirga) is related to recent social transformations in Turkey (migration, development of the culture industry, urbanisation, etc.), it becomes clear how such celebrations are instrumentalised by the new political economy.
    [Show full text]
  • The Herpetofauna of the Ordu-Giresun Region
    Tr. J. of Zoology 22 (1998) 199-201 © TÜBİTAK The Herpetofauna of the Ordu-Giresun Region Yusuf KUMLUTAŞ, Varol TOK Department of Biology, Buca Education Faculty, Dokuz Eylül University, Buca, İzmir-TURKEY Oğuz TÜRKOZAN Department of Biology, Zoology Section, Faculty of Science, Ege University, Bornova, İzmir-TURKEY Received: 24.02.1997 Abstract: In this study, 17 reptile and amphibian species were recorded from 19 different localities in the Ordu-Giresun region. Of these, 3 belong to the urodelans species group, 6 belong to anurans, 4 belong to lizards and 4 belong to snakes. Key Words: Ordu, Giresun, Herpetofauna, zoogeography Ordu-Giresun Bölgesinin Herpetofaunası Özet: Ordu-Giresun bölgesinde yapılan bu çalışmada 19 farklı lokaliteden amfibi ve reptillere ait 17 tür tespit edilmiştir. Bunlardan üçü kuyruklu kurbağa, altısı kuyruksuz kurbağa, dördü kertenkele ve dördü yılanlar grubuna dahildir. Anahtar Sözcükler: Ordu, Giresun, Herpetofauna, zoocoğrafya Introduction Recent papers by foreign or Turkish researchers on The material of this survey consists of a total of 314 the reptiles and amphibians of Turkey have been on a previously and newly collected specimens and is deposited specific species or a group of species. However, in order in ZDEU (Zoology Department, Ege University) collection. to give the distribution of amphibian and reptilian fauna The specimens were collected using different methods of Turkey in detail, research results on specific regions during field studies in the region. Frog species living in have also been published (1). the water were caught using a dip net, whereas the toads Our research area, the Ordu-Giresun region, is were caught by hand. Lizards were caught under stones, isolated from the southern regions by the Canik and among bushes near streams, in stony habitats and Giresun mountains extending parallel to the Black Sea generally in open fields.
    [Show full text]
  • Trabzon Ahkam Defterleri'ne Göre 19. Yüzyilda Giresun
    T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI İKTİSAT TARİHİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ TRABZON AHKAM DEFTERLERİ’NE GÖRE 19. YÜZYILDA GİRESUN KAZASI’NIN İKTİSADİ VE SOSYAL DURUMU İlker GÜNDOĞDU 2501180358 TEZ DANIŞMANI Prof.Dr. Mehtap ÖZDEĞER İSTANBUL – 2020 ÖZ TRABZON AHKAM DEFTERLERİ’NE GÖRE 19. YÜZYILDA GİRESUN KAZASI’NIN İKTİSADİ VE SOSYAL DURUMU İlker Gündoğdu Osmanlı devlet geleneği içerisinde köylü, şehirli, asker, Müslüman, gayrimüslim, kadın, erkek herkesin dilekçe vasıtasıyla şikayetini hükümdara iletme hakkı vardır. Bu şikayetlerin kaydedildiği en önemli arşiv belgelerinden biri eyaletlere göre tasnif edilmiş olan ahkam defterleridir. Ahkam defterlerinde, halkın bireysel veya toplu halde padişaha ilettiği şikayetlerden, ilgili bölgenin sosyal ve ekonomik ilişkileri ve devletin bu ilişkilere bakış açısı ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada 19.yüzyılda Trabzon eyaletinin bir kazası konumunda olan Giresun araştırma konusu olarak seçilmiştir. Ahkam defterleri ile birlikte salnameler, şer’iyye sicilleri, seyyahların notları ve konsolos raporlarından derlenen bilgiler bir araya getirilerek, 19.yüzyılda Giresun’unun genel sosyo-ekonomik tablosu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucu, 19.yüzyılda Giresun halkının en önemli şikayetlerinin toprak mülkiyeti alanında olduğu görülmüştür. Toprak mülkiyeti konusu, miri toprak rejimi nedeniyle devletin iaşe kaynaklarını ve hazinesini direkt olarak ilgilendirmektedir. Miri toprakların yanında mülk toprakların bu dönemde gösterdiği gelişim dikkat çekicidir.
    [Show full text]
  • Giresun Il Bilgi Notu
    GİRESUN İL BİLGİ NOTU DOĞU KARADENİZ KALKINMA AJANSI GİRESUN YATIRIM DESTEK OFİSİ İçindekiler SOSYO EKONOMİK GÖRÜNÜM .............................................................................................................. 2 1. DEMOGRAFİ ve GÖÇ 2 2. SEGE 7 3. MİLLİ GELİR 9 1 4. DIŞ TİCARET 11 5. KAMU YATIRIMLARI GENEL BİLGİLER 15 6. TEŞVİKLER 16 SEKTÖREL GÖRÜNÜM ........................................................................................................................... 17 1. TARIM 17 2. İMALAT SANAYİ 22 3. KÜLTÜR-TURİZM 29 4. ULAŞTIRMA 32 5. EĞİTİM 37 6. SAĞLIK 38 7. SOSYAL İÇERME 40 8. ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE KENTSEL ALTYAPI 42 9. MADENCİLİK 43 10. ENERJİ 44 SOSYO EKONOMİK GÖRÜNÜM 1. DEMOGRAFİ ve GÖÇ 2 • 16 ilçesi, 24 belediyesi ve 551 köyü bulunan Giresun ilinin nüfusu, 2019 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 448.400 kişidir ve 81 il arasında 44.sırada yer almaktadır. • Nüfusun 223.422’sini erkekler, 224.978’ini ise kadınlar oluşturmaktadır. • 2018 nüfusuna göre 2019 nüfusu %1,21’lik bir azalış göstermiştir. • 2007-2019 dönemi boyunca Giresun ili nüfusu % 7,39’luk artış göstermiştir. • Giresun’un 2019 nüfus yoğunluğu 66/km² dir. Tablo 1: Giresun Yıllık Nüfus NÜFUS 453.912 448.400 444 467 437 393 437 429 984 426 686 425 007 421 860 421 766 421 419 555 419 498 419 256 417 505 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Kaynak: TÜİK • İle ait nüfus artışı dalgalı bir seyir izlemektedir. 2018-2019 döneminde nüfus artış hızında % 1,21’lik bir azalış gerçekleşmiştir. Şekil 1: Giresun Yıllık Nüfus Artış Hızı Giresun Nüfus Artış Hızı (2007-2019) 100% 50% 0% -50% -100% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Artış Hızı 1,02 0,02 -0,62 0,06 0,01 1,3 1,17 -0,77 4,17 -1,59 3,78 -1,21 Kaynak: TÜİK • 2019 yılında Giresun ilinin ilçeler bazında nüfus bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
    [Show full text]
  • 483 19. YÜZYIL'da TİREBOLU LİMANI* Yunus Emre AYDIN Özet
    SOBİAD Temmuz 2015 Yunus Emre AYDIN 19. YÜZYIL’DA TİREBOLU LİMANI Yunus Emre AYDIN Özet Doğu Karadeniz kıyısında küçük bir kale liman şehri olan Tirebolu, bölgenin ticari hareketliliğinin canlanmasıyla bir gelişim içine girmiştir. Özellikle XVIII. yüzyılın sonları ve XIX. yüzyılda Ruslar ve diğer Avrupa devletlerinin Karadeniz’de ticarete başlaması bölge kentlerinin gelişimini hızlandırmıştır. İşte bu kentlerden birisi de Tirebolu’dur. Ayrıca Tirebolu limanı iç kesimlere bağlanan ulaşım ağı ile özellikle Gümüşhane yöresinden çıkarılan madenlerin taşınmasında da önemli rol oynamıştır. Anahtar Kelimeler: Tirebolu, liman, Rusya, ticaret, maden Abstract Tirebolu, which is a castle-port city at the edge of Black Sea, has proceeded to a development progress along with revival of trading in the region. The development of regional cities was fastened especially by the fact that Russians and other European countries started trading in Black Sea at the end of 18th century and 19th century, and Tirebolu is one of these cities. Additionally, Tirebolu has an important role in transportation of mines which were unearthed from Gumushane region thanks to internal transportation network. Key words: Tırebolu, port, Russia, trade, mine Tirebolu Tarihi Doğu Karadeniz’de eğimli bir arazide bulunan Tirebolu’nun ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemekle beraber, çevresindeki Trabzon ve Giresun gibi koloniler çağında kurulduğu muhtemeldir.1 Ancak bu bilgi bölgede kolonilerden önce yerleşim olmadığı anlamına gelmez. Bilindiği üzere Doğu Karadeniz Bölgesinin en Bu çalışma, 29.Nisan-01 Mayıs 2015 tarihinde Fatsa/Ordu’da gerçekleştirilen Türk Deniz Ticareti Sempozyumu VII.Karadeniz Limanları, sempozyumunda tebliğ edilmiştir. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı (Yakınçağ) ‘nda Yüksek Lisans Öğrencisi (Tez Aşamasında), Mail: [email protected],Tel: 0531 688 50 61, Adres: Kirazlıtepe Mahallesi Kazdal Caddesi No:120/3 Üsküdar- İSTANBUL, 1 Faruk Sümer, Tirebolu Tarihi, Tirebolu Kültür ve Yardımlaşma Derneği, İstanbul, 1992, s.
    [Show full text]