23 TGB Genel Merkezi TÜRKİYE GENÇLİK BİRLİĞİ: yaptığı açıklamada, Nisan'da “Mevcut durum mey- danlarda kutlamamı- İSTİKLÂL za engel fakat coş- MARŞIMIZI kumuza engel değil” OKUYORUZ Görevi aldık ifadelerini kullandı. Vatandaşlarımızı, bir- lik ve beraberliğimizi millî mücadele ru- huyla göstermeye da- hazırlanıyoruz vet eden gençler, “Görevimiz, bu çağ- rıya uymak ve büyüt- TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un '23 Nisan günü saat 21.00’de evlerimizden İstiklâl mektir” dedi. 10'da Marşı okuyalım' çağrısına destek veren gençler, sokakları inleteceklerini açıkladı Doktora dokunan yanar!
www.aydinlik.com.tr BEŞ siyasi partinin ortak önergesiyle Meclis'e sunulan sa l kta iddetin önlenmesine ili kin düzenleme Ge- Dün manşetimizden VATAN nel Kurul'da kabul edildi. Düzenle- risk altında çalışan ec- meye göre hakaret, tehdit, yaralama, zacıların dört madde- EMEK görevi yapt rmamak için direnme lik talebini duyurma- suçlar nda cezalar yüzde 50 art r - mız üzerine, eczacı- NAMUS lacak. Hapis cezas ertelenmeyecek, lardan gazetemize te- ba ka personel varsa ma dur çal - şekkür iletileri yağdı. KURULUŞ: 1921 16 NİSAN 2020, PERŞEMBE 2.5 TL an i ten çekilebilecek. 10'da İŞTEN çıkarana BİLİMBİLİMBİLİM KURULUKURULUKURULU ÜYELERİÜYELERİÜYELERİ UYARDI:UYARDI:UYARDI: ceza yetersiz SALGININ ekonomik ve sosyal etkile- rini azaltmak için hazırlanan yasa tek- lifi, TBMM'de. Vatan Partisi İşçi-Sendika Bürosu Başkanı Yıldırım Koç, sendikal faaliyetlerin askıya alınmasının ciddi bir müdahale olduğu söyledi. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay da işten çıkar- ma yasağını delen işverene asgari ceza- yı yetersiz bulduğunu belirtti. 5'te Özel bankalara uyarı GEVŞEMEYELİMSağlık Bakanı Fahrettin Koca, vaka artış hızının ÖZEL bankalar garantiye rağ- men kredi vermemekte ısrar- düştüğünü ve iyileşenlerin arttığını açıkladı. cı. Hatta bazıları müşterilerine, işlemlerde fahiş maliyetler çı- Havaların ısınmasıyla birlikte sokaklardaki karıyor. Bakan Berat Albayrak, “Bunun üzerine gideceğiz” di- kalabalık artmaya başladı. Bilim Kurulu yerek uyarı yaptı. 6'da üyeleri, vatandaşlara 'Dışarısı hâlâ güvenli değil, izolasyona devam' çağrısı yaptı Levent Yamanel Füsun Eyüpo lu Tevfik Özlü TahliyelerTahliyelerTahliyeler DEVAMLILIĞI SAĞLAYALIM TahliyelerTahliyeler KURALLARA uymak ve tedbirli davranmak so- başladıbaşladıbaşladı nuç vermeye başladı. Fakat pazartesi günü marketlerde sosyal mesafe kurallarının göz ardı edildiği görüldü. Bazı sokaklarda da ço- cuklar oyun oynamaya devam ediyor. Prof. Dr. Füsun Eyüpoğlu, sayılardaki azalmanın sevindirici olduğunu söyledi. 'Önemli olan düşüşün devamlılığını sağlamak' diyen Eyüpoğlu, mesafe ve hijyene dikkat etmek zorunda olduğumuzu belirtti. İKİ YA DA ÜÇ AYA İHTİYAÇ VAR
Prof. Dr. Levent Yamanel, kurallara uyumun İNFAZ Kanunu'nun Resmi Gaze- gevşetilmesi halinde salgının tekrar hız ka- te'de yayımlanarak yürürlüğe girme- zanacağını ifade etti. İki ya da üç aylık bir sü- sinin ardından tahliyeler başladı. Hü- reye ihtiyaç olduğunu vurgulayan Yamanel, kümlüler koronavirüsle ilgili bilgi- “Tedbirlere uyalım yoksa başa çıkamayız” de- lendirildikten sonra, maske ve eldiven di. Prof. Dr. Tevfik Özlü de güneşli günlere al- takarak ceza infaz kurumun- dan ayrıldı. danmamak gerektiğini bildirdi. Özlü, “Salgını azaltmak için dişimizi sıkmalıyız. Başarabi- OLCAY KABAKTEPE'nin haberi 11’de leceğimizi gördük, ancak henüz başarmış sa- yılmayız” diye konuştu. 5 MEHMET AKKAYA ÖZLEM KONUR USTA’nın haberi 8’de Yeni durum,
Sayfa fırsatlar, görevler VATAN PARTİSİ GENEL BAŞKANI DOĞU PERİNÇEK: Çiftçi: Hasadı kaçırmayalım 6 UFUK SÖYLEMEZ Özelleştirme mi, TARIMSAL faaliyetlerin sürdüğünü ha- muaf tutulmalı" dedi. Bayraktar, hasat iş- Yabancı bankalar Sayfa kamulaştırma mı? tırlatan Türkiye Ziraat Odaları Birliği lerinin zaman kaybetmeden yapılması Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "Üreticiler gerektiğine dikkat çekti, pazarlama soru- 8 DOĞU PERİNÇEK ve tarım işçileri sokağa çıkma yasağından nunun çözülmesini istedi. 7'de Yaban ördekleri
millileştirilmeli Sayfa nöbetleşe kanat vururlar Üreten mağdur Ulusal Kanal'da ekonomik sorunların 10 İSMET ÖZÇELİK olmayacak Marketlere çözümüne ilişkin konuşan Doğu turnike sistemi Koronavirüs ABD Perinçek, yabancı bankalar için Sayfa planlarını durdurmadı TARIM ve Orman gelmeli Bakanı Bekir Pak- 8’de millileştirme seçeneğini önerdi demirli, çiftçilere Maskeye erişim PERİNÇEK, Türkiye'de özel bankaların ihtiyaçtan faz- 11 GAFFAR YAKINCA la olduğunu vurguladı. Bankaları milli politikaların “ekin, biçin” çağrısı Biz gurur duyuyoruz, yaptı. Pakdemir, kolaylaşmalı yönlendirmesi ve kontrol etmesi gerektiğine dikkat çe- “Ürününüz tarlada, 9’da ken Perinçek, bankacılıkta önceliğin üreticilerin Sayfa peki ya siz? serada, etiniz, sütü- DÜNYANIN EN ESKİ Trump menfaatlerine verilmesini istedi. Perinçek, “Atatürk nüz ise elinizde kal- HALISI TÜRKLERİN döneminde olduğu gibi esnaf için Halk Bankası, ta- mayacak, gerekirse DSÖ'nün fonunu rım üreticileri için Ziraat Bankası, madencilikte Eti- devlet olarak biz alı- Prof. Dr. YAŞAR ÇORUHLU'nun yazısı 13'te kesti bank gibi sanayiye hizmet eden bankaları örgütle- rız” dedi. 7'de 14’te memiz lazım”dedi. 6'da ISSN 2146-2356
AYDINLIK 01 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
2 [email protected] Hazırlayan: Ercan Dolapçı
nu ve yandığını gördüler. Batığı incelemek için bir tekne gönderdiler fakat Rüsumat- 4’ten saçılan alevler nedeniyle gemiye yak- laşamadan geri dönmek zorunda kaldılar. Düşman Rüsumat-No:4’ün gerçekten bat- tığına kanaat getirerek oradan ayrıldı. Düşman gemilerinin ayrılmasından son- Kahraman gemi ra hemen harekete geçildi. Limanın yangın tulumbası takaya yerleştirildi. Halkın ve as- kerlerin kahramanlıklarıyla Rüsumat- No:4’ün üzerindeki yangın söndürüldü. Şimdi sırada geminin içerisindeki suyun boş- altılması vardı. Hamdi (Karadeniz) isimli Ordulu bir genç bu görevi üstlendi. Birkaç dalışla geminin valflerini kapatmayı başardı. Bir gün bir gecede geminin suları boşaltıl- dı. 20 Ağustos 1921 günü İtalyan bandıra- lı yolcu gemisi Remo’nun yardımıyla Rü- sumat-No:4 tekrar hayata döndürüldü. Rüsumat-No:4 tekrar hayata dönmüştü fakat hareket edebilmesi için yakacak ve yağ gerekiyordu. Belediye Başkanı Furtunzade Yusuf Sırrı Bey ve Ordu halkından alınan fındık kabukları ve fındık yağları kullanı- larak geminin kazanı yakıldı, makinesi yağlandı. Rüsumat-No:4 yüzmeye başladı fakat yoluna devam edemedi. Bakım ya- pılması için Batum’a geri gönderildi. Or- du’dan ayrıldıktan sonraki süreci Rüsumat- No:4’ün Süvarisi Mahmud Gökbora şöyle anlatıyor; “Yaşa! sesleri arasında kırık di- Batum limanından ayrıldı. Güneşin doğu- rek, kopuk burunla Trabzon’a yollandık. Biz Rüsumat-No: 4, Milli Mücadele için on defa şuyla Trabzon’a ulaşmayı başaran gemi bu- gittikten sonra yeniden oraya gelmiş olan rada muhtelif ikmal malzemelerini ve düş- düşman filosu, yerimizde yeller estiğini Sovyetlere seyir yapmış ve 1,070 tüfek, 7,449 sandık man hakkındaki istihbarat bilgilerini alarak görünce şaşırmış. Halk sahilde toplanarak fişek, 993 kasatura, 8 top ve 2,244 top mermisi Ordu limanına doğru harekete geçti. Rü- kahkahalarla gülmüşler.” sumat-No:4 silahsız ve yavaş olması nede- Rüsumat-No:4 Batum’dan ayrıldıktan taşımıştır. Türk milletinin vatanseverliği ve bağımsızlık niyle kıyıya yakın gidecekti ve fırsat bu- sonra Giresun’un Eynesil ilçesi açıklarında lunduğunda kıyıya çıkılıp istihbarat topla- düşman gemisinin toplarından kurtulama- arzusu onu bir 'Zümrüdüanka' kuşuna dönüştürdü nacaktı. dı ve orada battı. Rüsumat-No:4,17 Ağustos 1921 akşa- Rüsumat-No:4, İngiliz tersanelerinden BIRKAN YÜCE / TGB GYK Üyesi ra Denizi’nde asker, cephane, yiyecek ve mında Ordu limanına ulaştı. Ordu liman rei- Giresun’un Eynesil ilçesi açıklarına kadar mühimmat taşıma aynı zamanda da gemi si Dursun Reis’in verdiği bilgiye göre Yu- olan hizmet süresinde Milli Mücadele için NİSAN’ın 100. yılına özel TRT kurtarma ve posta görevlerinde bulunan nan gemileri Ordu’ya doğru yaklaşıyordu. on defa Sovyetlere seyir yapmış ve 1070 tü- 1’de yayınlanmaya başlayan ‘’Ya Rüsumat- No:4 gemisi bu görevler sırasın- Bu koşullarda limandan ayrılmak tehlike- fek,7449 sandık fişek,993 kasatura,8 top ve 23İstiklal Ya Ölüm’’ dizisiyle birlikte da bir çok kez düşman saldırısına uğrama- liydi. Rüsumat-No:4 açık denizde yakala- 2244 top mermisi taşımıştır. Kurtuluş Savaşımızın en çetin yıllarında ger- sına rağmen bu saldırılardan kurtulmayı ba- nırsa taşıdığı cephaneyi kaybedebilirdi. Rüsumat-No:4, balıkçı gemisinden boz- çekleşen büyük fedakarlıkları ve binlerce şardı. Gemi, kıyıya yakın bir yerde demirledi. ma 85 tonluk ve saatte 6 mil hız yapabilen isimsiz kahramanı tekrar hatırladık. Birinci Dünya Savaşından sonra imza- Ordu liman reisliğine gelen ikinci tel- bir gemiydi. Türk milletinin vatanseverliği Kurtuluş Savaşımızın belki de en stratejik lanan Mondros Mütarekesiyle dağıtılan grafta Rüsumat-No:4’ün yükünün Ordu’ya ve bağımsızlık arzusu onu bir ‘’Zümrüdü- alanlarından bir tanesi Anadolu’ya mü- Osmanlı ordularına ait gemiler Haliç’e boşaltılması emrediliyordu. Emir ile birlikte anka’’ kuşuna dönüştürdü. himmat sağlamaktı. Anadolu’ya mühimmat zincirlendi. Rüsumat-No:4 gemisi de diğer du. Bu tarihten sonra Sovyetlerden Ana- Ordu halkına haber salındı. Şehirde bulu- İSMİ YAŞIYOR sevkiyatının devamı için deniz yolunu kul- gemiler gibi Haliç’e demir attı. dolu’ya birçok sefer düzenledi. İnebolu’ya nan herkes limana çağrıldı. Ordu’nun bü- lanmak bir zorunluluktu. İstanbul’dan ka- İSTANBUL HÜKÜMETİ'NİN ilk giden gemilerden bir tanesi oldu. tün kayıkları yan yana dizildi. Kayıkların Ordulular, Rüsumat-No:4’ün hatırası- çırılan veya Sovyet Rusya’dan gelen silah- EMRİYLE ANADOLU’YA GEÇTİ ZÜMRÜDÜANKA KUŞU üzerine kalaslar konularak iskele oluştu- na hâlâ sahip çıkmaktalar. Belediye bina- lar deniz yoluyla İnebolu’ya getiriliyor ora- ruldu. Rüsumat-No:4, halkın olağanüstü sının karşısında yer alan sahil alanında dan da Ankara’ya ulaşıyordu. Türk De- Rüsumat-No:4 gemisi de aynı Mustafa Türkler, 16 Ağustos 1921’de Yüzbaşı Ga- gayretiyle kısa sürede boşaltıldı. Gelişme- Rüsumat-No:4’ün anısına dikilmiş bir anıt nizcileri, Karadeniz’de Yunan gemileri- Kemal Paşa gibi İstanbul Hükümetinin latalı Mahmud (Gökbora) komutasında iki lere bağlı olarak gerekirse geminin batırıl- yer alıyor. Aynı zamanda Ordu’da faaliyet nin devriyelerini aşarak Anadolu’ya silah verdiği emirle Karadeniz’e geçti. Karade- adet 8.8 mm’lik İngiliz topu ve 354 sandık ması için denizle doğrudan irtibatı olan valf- gösteren ‘’Rüsumat-4 Gençlikspor’’ kadın sevkiyatının devamını sağlıyorlardı. Rüsu- niz’e kaçakçılığa engel olmak için gönderilen top mermisini Batumlu Türklerin de yar- ler açılmaya hazır hale getirildi. Gemiyi yak- futbol takımı Rüsumat-No:4’ün ismini ya- mat-No:4 gemisi de o yıllarda Karade- Rüsumat-No:4 gemisi 10 Haziran’da Ka- dımıyla Batum limanından Rüsumat-No:4 mak için başüstüne gaz yağı ve yanıcı mad- şatıyor. niz'de görev yapıyordu. deler depolandı. radeniz Ereğlisi’nde bulunduğu sırada Mil- gemisine yüklemeyi başardılar. Aşırı yükten KAYNAKÇA: BALIKÇI GEMİSİYDİ li Hükümetin emrine girdi. dolayı Rüsumat-No:4’ün güvertesi nere- 19 Ağustos 1921 sabahı Yunan gemile- Deniz birliklerinin teşkilatlanmaya baş- deyse deniz seviyesiyle aynı hizaya gelmiş- rinin Ordu’ya yaklaştığının bilgisi alındı. Ge- https://www.dzkk.tsk.tr/icerik.php?icerik_id 1891 yılında İngiltere’de balıkçı gemisi landığı, liman reisliklerinin yeni kurulma- ti. Yunan gemilerinin bölgede gerçekleş- len bilgiyle birlikte Rüsumat-No:4’ün valf- =486&dil=1 olarak inşa edilen Rüsumat-4 gemisi, leri açıldı ve gemi ateşe verildi. Mürettebat https://www.c4defence.com/Dergi/63- ya başlandığı tarihlerde ilk görevini 20 Ey- tirdiği yoğun gözlem faaliyetleri nedeniyle sayi/75/88-89 1913’de Gümrük dairesi tarafından satın lül 1920’de Sovyetlerin Tuapse limanından Rüsumat-No:4 yola çıkmak için güneşin bat- da bu sırada gemiyi terk etti. Düşman ge- https://www.turkcenindirilisi.com/turktarihi/t alındı ve 1914’de Osmanlı Bahriyesine tes- Trabzon’a 438 tüfek,412 sandık cephane ve masını bekledi. Gece olduğunda Rüsu- mileri Vona Burnu’ndan döndüğünde Rü- ugrul-kusu-zumrudu-anka-simurg-kusu- lim edildi. 1916’dan 1918’e kadar Marma- 378 kasatura taşıyarak gerçekleştirmiş ol- mat-No:4 tam karartma yaparak sessizce sumat-No:4’ün yarı yarıya batmış olduğu- h76359.html KURULUŞUNUN 89. SENESİNDE TÜRK TARİH KURUMU-1 ELVEDA BATI, HOŞGELDİN Küçümsenen tarihi DEVRİMLER ÇAĞI araştırma görevi... İBRAHİM KASAPOĞLU KOVİD-19 virüsü, yeryüzünü kasıp ka- SELDAĞ ÖZALP vuran bir insanlık canavarına dönüştü. Ölü- mü değil yaşamı seçen insanoğlu varını yo- 1908 Jön Türk Devrimi’yle birlikte Türk ğunu bu savaşa adadı. Bu savaşta bütün ku- milliyetçiliği, Türk kimliğini ilk kez açıkça rumlar, kuruluşlar, maddi ve manevi değerler ifade ederek, halkçı, milliyetçi ve devrim- test edildi. Sosyo-ekonomik sistemler, dev- ci bir program oluşturarak örgütlenmiştir. letler, programlar, projeler, anlayışlar ve en Devrimden hemen sonra, Aralık 1908’de önemlisi de ideolojiler sınava tabi tutuldu. Yusuf Akçura’nın önderliğinde “Türk Der- Başarılı ve başarısız ülkelerin en temel neği” kurulur ve derneğin amacı şöyle farklılıkları toplumsal sistemleridir. Birin- açıklanır: “Türk diye anılan bütün kavim- cisindeki toplumsal sistemler özel çıkarlar kastlar, darbeler yaptı. Emperyalist ‘Uy- lerin geçmişini ve eserlerini, işlerini, bu- temeline otururken, ikincisinde kamuculuk garlık’ sadece insan türünün değil doğanın günkü durumu ve çevresini öğrenmeye ve yükseliyor. Artık yeniden kamuculuk, top- da canavarına dönüşmüştür. İnsanlık için öğretmeye çalışmak; yani, Türklerin eski lumculuk, dayanışma, paylaşımcılık, sosya- görev ve işlevi bitmiş yeryüzünden temiz- eserlerini, tarihini, insanlarını, avam (halk) lizm insanlığın umudu oldu. Toplumsal sis- lemesi farz olmuştur. ve havas (saray) edebiyatını… vb incelemek, temler ve toplumsal programlar böyle kriz ÜÇÜNCÜ DERS araştırmak, böylece Türklük bilincini yük- dönemlerinde berraklaşır. Tarihte insanlık seltmektir.” büyük sorunlara büyük çözümlerle, dev- Üçüncü ders: İnsanlığın zihninde devrim 1912 yılında Askeri Tıbbiyeli gençlerin 1. Türk Tarih Kongresi rimlerle yanıt vermiştir. oldu. 500 yıldır Batı; umudun, çözümün, ‘me- kurduğu Türk Ocağı Derneği, dönemin bü- üyeleri Marmara Kö kü'nde Atatürk'le birlikte. BİRİNCİ DERS deniyetin’ merkeziydi. Ama Korona salgı- tün devrimci fikir ve faaliyetlerinin merkezi nında herkes Avrupa’dan ve Amerika’dan ka- olmuştur. İstiklal Savaşı yıllarında milli ortaya çıkmasını sağlayacak gücü tarihte olarak tanıtılmak istenmişti.” Aynı kitapta: Birkaç aylık salgına karşı mücadelede her- çışmaya başladı. Avrupa ve Amerika çare- mücadeleyi destekleyen Türk Ocakları, görür ve bu konuyu ifade ettiği sözlerden “Geçmiş zamanlarda zengin ve çok gü- kes kapitalis, emperyalist sistemin gerçek yü- sizliğin ve ölümün merkezine dönüştü. Umut, toplumun sosyal, kültürel ve fikir hayatını biri de şöyledir: zel uygarlıkların yurdu olan Küçük Asya, bu- zünü gördü. Özel çıkar temelinde kurulmuş güven ve çözüm Batıdan Doğuya ve Güne- geliştirmeye yönelik faaliyetlerinde çok “Büyük devletler kuran atalarımız, bü- gün fakir ülke olup 9 milyon nüfusu vardır. olan bu sistem, insanlığı yaşatmaya değil ölü- ye kaydı. Batı ideolojik, düşünsel ve kültürel önemli rol oynamıştır. Bu gelişmenin ve ça- yük ve kapsamlı uygarlıklara da sahip ol- Bu çöküşün esas nedeni, Türklerin bu yer- me götürmektedir. Bu ülkelerin yöneticile- üstünlüğünü kaybetti. Takke düşmüş kel lışmanın getirdiği noktada 1923 yılının ye- muştur. Bunu aramak, incelemek, Türklü- leri fethetmesiyle, eski ticaret yollarının ve ri ‘Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir’ anlayı- görünmüştür. Kısacası Kovid-19 virüsü, on ri ayrıdır. Açılan bu yol asıl anlamını ğe ve dünyaya bildirmek bizler için borçtur.” sulama işlerinin terk edilmiş olmasıdır. şını açıkça savundular. Çünkü onlara insan binlerce can aldı ve almaya devam edecek, 1923’den sonra kazanmıştır. Türk Ocakla- BATI’NIN TÜRKLERE BAKIŞI Fakat tarım gelişebilir, çeşitli madenlerin iş- sağlığı için harcanacak sosyal fonlar gerek- ama diğer taraftan da insanlığın ufkunun açıl- rı, Mustafa Kemal’in önderliğinde çalış- letilmesi şimdiye kadar olduğundan daha li değil. Onlara sömürülecek işgücü ve ka- masına ve zihinlerde devrime yol açtı. 500 yıl- malarına devam etmiş, Kemalist Devrimin Batı’da yazılan kitaplarda Türk milleti- iyi değerlendirilebilir ve bu ülke Hindistan nı emilecek mazlum milletler lazım. lık kapitalist uygarlığın, 150 yıla yaklaşan em- başarısı için üzerine düşen görevleri yapa- ni küçük düşürücü ifadeler kullanılıyor, yollarını açabilir. Fakat bu, Avrupa’nın bü- Bu sistem artık doğaya da düşmandır. peryalist sistemin ve 75 yıllık ABD impara- rak çalışmalarını sürdürmüştür. Türklerin eski çağlarda Orta Asya’dan göç yük devletlerinin desteğini sağlamasıyla Suları, denizleri, ormanları, havayı kir- torluğunun sonuna gelmiş bulunuyoruz. At- Yeni kurulan Türk Devleti’nin siyasi, ettikleri bilinmesine rağmen, Batı dünya- mümkündür.” letmesinin yanında ozon tabakasını yani lantik Cephesi gerilerken Avrasya Uygarlı- sosyal ve iktisadi sıkıntıları yanında, kültür sında ve dünya medeniyetinde Türklere yer Afet İnan bu kitapları Atatürk’e göster- dünyanın damını da delmiştir. İnsanoğlu ğı doğmaktadır. Bu yeni uygarlığın öncülü- politikalarının yeniden yapılandırılması; verilmiyordu. Bu düşüncelerini de eserle- diği sıralarda, Atatürk, Wels’in “Dünya doğayla kardeş olmak, uyumlu yaşamak ğünü ekonomik planda Çin, Hindistan, silahlı Türk Milletine kendi tarihi öğretilmeli, bel- rinde ve diğer çalışmalarında dile getiri- Tarihi”ni inceliyor, bir taraftan da İstanbul zorundadır. planda Rusya, Türkiye, İran, siyasi planda Al- gelere ve bilimsel metotlara dayalı bir ta- yorlardı. TTK kurucusu Afet İnan bu ko- Üniversitesi’nde verilen tarih notlarını oku- İKİNCİ DERS manya yapmaktadır. Avrasya Uygarlığının rih anlayışı geliştirilmeli, dünya tarihi için- nuyla ilgili yaşadıklarını şöyle anlatır: yordu. Afet İnan’ın gösterdiği ders kitabı- uluslar arası ilişkileri daha eşitlikçi, daha adil, de Türk tarihinin yeri tespit edilmeliydi. “İstanbul Fransız Kız Lisesi’nde (Notre nı görünce, “Hayır, böyle olamaz. Bunların 500 yıllık kapitalizm, önceleri ileriyi ve kamucu, paylaşımcı ve daha insancıldır. Ko- Türk çocuğu kendi tarihini öğrenmeli, mil- Dame de Sion) öğrenciyken, bir kitapta, üzerinde meşgul olalım” der ve derhal ta- gelişmeyi temsil ediyordu. Serbest rekabetçi rona salgınından sonra hiçbir şey eskisi gibi li bir kültür ve terbiye ile yetiştirilmeli, her Türklerin sarı ırktan, ikinci derecede (se- rihçilerle çalışmaları başlatır. Çalışılacak ko- dönemde insanlığın özgürleşmesinde, eko- olmayacaktır. İnsanlığın sınıfsız, sömürüsüz şeyden önce çocukluktan itibaren kendi- condaire) ve barbar bir kavim olduğu ya- nu şuydu: “Türklerin dünya tarihinde en es- nominin kalkınmasında, kültür ve sanatın büyük uyum toplumuna giden yolda yepye- ne güvenerek gelişen bir nesil yetiştiril- zılıydı. Aynı zamanda resimlerde vermiş ve ki çağlardan beri gerçek yeri nedir ve uy- gelişmesinde olumlu roller oynadı. Ancak ni bir çığır açılmıştır. Atlantik çağı kapanır- meliydi. Mustafa Kemal Atatürk, bunun bizlerin tipine hiç benzemeyen kişiler Türk garlıkta hizmetleri neler olmuştur?” sonra emperyalist karakter kazanıp geri- ken Avrasya çağı başlamıştır. Hoş geldin ye- YARIN DEVAM EDECEK cileşti. Savaşlar, katliamlar, cinayetler, sui- ni uygarlık, hoş geldin devrimler çağı.
AYDINLIK 02 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
Hazırlayan: Özlem Konur Usta [email protected] 3
Astsubay ve ebe eşi denetimde UZMANLARDAN UYARI: ADANA’nın Pozantı ilçesinde araçlardaki sürücü ve yolcuların yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ateşlerini ölçüyor. Dinç çifti ayrı- İSTEMEDİĞİİSTEMEDİĞİ tedbirleri kapsamında oluşturulan ca hem sürücülere hem de yolcu- uygulama noktasında görevlen- lara Kovid-19'a karşı çeşitli bilgi- dirilen jandarma astsubay ve ebe lendirmeler yapıyor. eşi, birlikte denetim gerçekleşti- GURUR DUYUYORUZ riyor. Pozantı İlçe Jandarma Komu- Büşra Dinç, eşiyle tesadüfen KİTABIKİTABI OKUTMAYINOKUTMAYIN tanlığında görevli Karakol Ko- aynı uygulama noktasında görev- IRKLARELİ Üniversitesi Fen Edebiyat hatap oldukları dünya aynı değil. Elbette kitap baren 10 puntoluk harflerden oluşan öyküler ve kısa mutanı Jandarma Astsubay Adem lendirildiklerini söyledi. Birlikte ça- Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm okuma önemini günümüzde de hala koru- romanlar, otobiyografiler, tarih kitapları ve gezi ki- Dinç ile İlçe Toplum Sağlığı Mer- lışmaktan gurur duyduklarını be- KBaşkanı Doç. Dr. Ali Kurt, koranavirüs maktadır" dedi. taplarından bu yaşa uygun olanların tercihler kezinde ebe olarak görev yapan lirten Dinç, şunları kaydetti: "Ko- salgınıyla mücadele sürecinde dışarıya çıkmala- OKURKEN SIKILMASINLAR arasında yer aldığını kaydetti. Kurt, ortaokul ça- Büşra Dinç, Kovid-19 tedbirleri ronavirüs tedbirleri kapsamında il- rı yasaklanan 20 yaş altı çocuk ve gençlere evde ğındaki çocukların tarihi öykü ve tarihi romanla- kapsamında görevlendirildikleri çemizdeki yol kontrollerinde eşim- kaldıkları sürede ilgi alanlarına göre kitap Kitap ihtiyacının evdeki kütüphanelerden ya ra da başlayabileceğini dile getirdi. Ortaokul ve lise uygulama noktasında birlikte gö- le birlikte aynı uygulamada bulu- okumaları tavsiyesinde bulundu. da dışarıdan yeni kitaplar edinerek giderilebi- döneminde çocukların ilgilerinin şekillenmeye rev alıyor. Adana-Pozantı D-750 nup ateş ölçümü yapıyorum. Jan- Doç. Dr. Ali Kurt,ebeveynle- leceğini anlatan Kurt, "Bu çağın çocuklarının ve başladığına dikkati çeken Kurt, şunları kaydetti: "Bu kara yolunda görev alan Dinç çif- darma olan eşimle aynı görevde rin, sokağa çıkma yasağı gençlerinin bilgi iletişim teknolojileriyle ne ka- açıdan velilerin ve öğretmenlerin, çocukların ilgi ti, Kovid-19'a karşı mücadele kap- bulunmak bana gurur veriyor. Koronavirüs bulunan gençler ile ço- dar çok ilişkide olduğu göz önünde bulundu- alanlarına yönelik kitapları tavsiye etmeleri önem- samında denetim yapıyor. Adem Tüm vatandaşlarımızdan, Sağlık cukları evlerinde ilgi rularak onları sıkmayacak ve ilgi alanları içeri- lidir çünkü çocuklara kitap okutarak kişisel geli- Dinç, seyahat izin belgelesi, kim- Bakanlığımızın uyarılarına kulak tedbirleri alanlarına yönlen- sinde yer alacak kitaplar tercih etmek gerekir" şimlerine katkı sağlamak isterken ilgi alanlarına gir- lik ve ehliyet kontrolü yaparken, verip evde kalmalarını ve kendi- kapsamında, dirmesi gerektiği- diye konuştu. meyen kitapları okumak için zorladığımızda ço- ebe eşi Büşra Dinç de durdurulan lerini izole etmelerini istiyoruz." ni söyledi. Özel- YAŞA UYGUN TERCİH ÖNEMLİ cuklarımıza ters bir etki yaratarak, kitap okuma ey- dışarı çıkması likle 20 yaş al- leminden uzaklaştırma hatta nefret ettirme söz ko- tındakiler için İlkokul 1. 2. ve 3. sınıfta 12 puntodan büyük harf- nusu olabilir. Bu sebeple kişisel ilgiler ve farklılıklar yasaklanan uygulanan so- lerden oluşan resimli öykü ve masal kitapları, bi- göz önünde bulundurulmadan hazırlanacak her ki- Köyler için alternatif yol çalışması kağa çıkma ya- lim sanat içerikli resimli öğretici kitaplarının ter- tap listesi yarar sağlamak yerine zarar verecektir." 20 yaş ve MUŞ'ta karla mücadele ekip- mak için nisan ayında da kar- sağıyla birlikte cih edilmesini öneren Kurt, 4. ve 5. sınıflardan iti- ÖĞRETMENLERE DANIŞIN altındakiler için okul öncesi, ilk- leri, nisan ortasında kar kalın- la mücadeleyi sürdürdüklerini uzmanlar okul, ortaokul, Kurt, öykü, roman, biyografi kitapları, bilim- lığının 10 metreyi bulduğu 2 söyledi. Yentür, "Buralar fırtı- lise ve üniversite sel kitaplar, gezi gibi kitaplar seçilirken mutlaka bin 600 rakımlı Kurtik Dağı ci- na ve tipi nedeniyle karın bi- tavsiyelerde öğrencilerinin evde çocuğun ilgisinin gözetilmesi gerektiğine vur- varındaki köyler için alternatif riktiği yerler. Kurtik Dağı, kışın vakit geçirme zorun- gu yaparak, "Yoksa 'çocukluğumda, gen- yolların açılması için çalışma- geçit verilebilen bir yer değil. bulundu. luluğu doğduğunu çliğimde ben okudum, bana bunu larını sürdürüyor. İl Özel İdaresi Yol Hizmetleri Şu- anımsatan Kurt, bu Kişilerin verimli okuttular, bunu tavsiye ettiler' diye- Yüksek kesimlerde kar me- besi ekipleri bir haftadan bu grubun daha verimli za- rek kendi okumalarımızı dayat- saisinin sürdüğü Muş'ta, İl Özel yana bölgede çalışma yürütü- man geçirebilmesi için kitap zaman geçirmesi gerektiğini mak hiç de bilimsel bir yaklaşım İdaresine bağlı ekipler, merkeze yor. 3-4 gün içinde Üçevler kö- okuması gerektiğini vurguladı. olmayacaktır. Çocuklarımı- bağlı 9 köy ve 22 mezranın ula- yüne ulaşımı sağlamış olaca- şımının sağlandığı Üçevler grup ğız" diye konuştu. İş makinesi DÜNYALARI FARKLI belirten uzmanlar, çocuk ve zın, gençlerimizin ilgi alan- larını en iyi aileleri ve öğ- köy yolunun Çavuştepe mev- operatörü Celal Tümer ise, "3 Kurt, “Onların genç olduğu gençlerin ilgi alanı dışında retmenleri bilirler. Bu bil- kisindeki alternatif bölümünü iş makinesi ile kar kütlelerini çağda muhatap oldukları dün- giler ışığında ancak doğru açmak için yoğun çaba sarf yoldan temizliyoruz. Batı da de- ya ile günümüz çocuk ve genç- kitapları okumaya zorlanmaması kitap tavsiyesi yapılabilir" ediyor. niz sezonu başlarken biz halen lerin içinde doğdukları mu- ifadelerini kullandı. İl Özel İdaresi Genel Sekreteri karla mücadele ediyoruz. Gün- gerektiğini bildirdi Şeyhmus Yentür, bölge halkı- de sadece 300-400 metre iler- na daha iyi ulaşım imkanı sun- leyebiliyoruz" dedi.
OmzunaOmzunaOmzuna konarakkonarakkonarak teşekkürteşekkürteşekkür ediyorlarediyorlarediyorlar
BAHÇELİEVLER'de 4 yıldır kuşları her gün dü- zenli olarak besleyen Mehmet Adıgüzel, koronavi- StokStokStok rüs günlerinde de sokaktaki güvercin, serçe ve mar- tıları unutmadı. Haftanın yedi günü öğle saatlerin- yapmayınyapmayın de adeta yolunu bekleyen kuşlar için evinden çıkan Kistik Fibrozis hastalarına Adıgüzel, yem almak için belirlediği esnafı ziyaret edi- tazesinitazesinitazesini yor. Esnafın yakından tanıdığı Adıgüzel, yem yapmak için aldığı hamurlarla sokaktan topladığı ekmekleri tüketintüketin bir kovada ıslatıyor. Adıgüzel'in geliş saatini ve git- tedbirlere uyun ça rısı tüketintüketin tiği mekanları bilen kuşlar, hemen çevresinde top- lanıyor. Islattığı yemlerle kuşları besleyen ve kapla- KİSTİK Fibrozis Yardımlaş- NAMIK Kemal Üniversi- tandaşların gereğinden ra su koyan Adıgüzel'e en anlamlı teşekkürü başı- ma ve Dayanışma Derneği (KİF- tesi (NKÜ) Ziraat Fakülte- fazla ürün almaya başla- na ve omzuna konan kuşlar veriyor. DER) Başkanı İlknur Görgün, Erken tanı önemli si Gıda Mühendisliği Bö- dığına dikkati çekti. Bu Adıgüzel, hayvanları çok sevdiği için bu görevi mut- koronavirüsün büyük risk oluş- Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Karadağ da lümü Öğretim Üyesi Prof. konuda panik yapmadan lulukla yaptığını söyledi. Adıgüzel, "Öğlen saatlerinde turduğu kistik fibrozis hastala- başta solunum sistemi olmak üzere sindirim, üreme ve endokrin Dr. Mehmet Demirci, özel- doğru ürünlerin zamanın- kuşlarımın olduğu mekanlara geliyorum. Havanın du- rının tedbirlere uyarak, düzenli sistemlerini etkileyen kistik fibrozisin genetik bir hastalık olduğu- likle yeni tip koronavirüs- da alınması tavsiyesinde rumuna göre bazen 5 saat onlarla duruyorum. Ge- beslenme ve uykuya dikkat et- nu vurgulayarak, normal seyirde doğumdan itibaren şikayetler baş- le mücadele sürecinde bulunan Demirci, şöyle nelde güvercin, serçe ve martıları besliyorum. Ger- meleri gerektiğini bildirdi. layıp tanı konulup tedavi edilmezse, hastaların ilk 10 yılda kaybe- gıda ürünlerinin stok ya- devam etti: "Gıda ürünle- çi şimdi martılar göç etmeye başladı. Bazen karga- Dernekten yapılan açıkla- dilebileceğini, erken tanı ve aksatılmayan tedaviyle hastaların or- pılmaması, taze şekilde rinin aşırı şekilde alınıp lar geliyor. Sonbaharda da sığırcık geliyor" dedi. maya göre, Görgün, bu süreçte talama 50'li yaşlara kadar hayatını sürdürebildiğini belirtti. alınarak tüketilmesi tav- evlerde stok yapılması SEMT ESNAFI YARDIM EDİYOR acil olmadıkça hastalara ve ya- siyesinde bulundu. doğru değil. Ürünlerin taze kınlarına hastaneye gitmeme- virüs bizim hastalarımız için bü- fibrozis hastalarına farkındalık Güvenli gıda üretimi alınıp tüketilmesi hem ba- Adıgüzel, yemleri her gün dükkanlarına giderek ima- leri uyarısında bulundu. Görgün, yük risk. Bu sebeple kistik fib- sağlamak amacıyla "Nadir-X" kadar, gıdanın nasıl tüke- ğışıklık hem de sağlık için latçıdan aldığını, bozuk olmayan ekmekleri sokaktan kistik fibroziste yaşanan sıkıntı- rozis hastalarının ve ailelerinin projesine başladıklarını belirte- tileceği konusunda da in- bu dönemde çok önemli. topladığını belirterek, bunları önce bir kapta ıslattığını ların şu an koronavirüs pozitif belirtilen tedbirlere uyması çok rek, oluşturulacak çizgi roman- sanların bilgilendirilmesi- Devletimiz insanların her anlattı. Semt esnafının kendisine çok yardım ettiğini dile hastalarının yaşadığı sıkıntılarla önemli. Bu süreçte acil olma- la, okul çağındaki kistik fibrozis nin önemine işaret eden türlü gıdaya ulaşımı için getiren Adıgüzel, "Allah hepsinden razı olsun. Profiterol benzer olduğunu dile getirerek, dıkça hastaneye gitmemelerini hastalarının, arkadaşları tara- Demirci, "Gıda maddesi gerekli tedbirleri aldı. Va- üreten arkadaşlar sabahtan bana verecekleri hamur- şöyle devam etti: söylüyoruz. Bir alevlenme süre- fından daha iyi anlaşılmasını, alınırken etiket bilgilerinin tandaşların bir anlık korku ları hazırlıyor. Ben de kuşları beslemek için getiriyorum" "Şu an herkes bir nevi kistik ci yaşandığı takdirde hastane onlardan destek alabilmelerini dikkatli kontrol edilmesi ve panikle aldığı fazla gı- dedi. Koronavirüs salgını nedeniyle bazı hayvanların sa- fibrozisle yaşamanın ne demek yatış ihtimali olduğu düşünülmeli sağlamayı amaçladıklarını anlattı. gerekiyor. Özellikle son dalar, kullanılmadan bo- hipsiz kalmasına gönlünün razı gelmediğini dile geti- olduğunu ya yaşayarak ya da gö- ve bunu yaşamamak adına ken- TUZ ÇOCUK tüketim tarihleri çok zulup atılmak zorunda ka- ren Adıgüzel, şunları kaydetti:"Zaten tek başınayım. Kuş rerek öğreniyor. Kistik fibrozis dilerine maksimum dikkat et- önemli. Son kullanma ta- lıyor. Maalesef bu gün- beslerken hijyen koşullarına çok dikkat ediyorum. Hay- hastaları grip olduğunda ya da meleri gerekiyor. En başta ise Görgün, çizgi romandaki kah- rihinin geçmesine yakın lerde bu durum çok yaşa- vanlardan bir zarar gelmediği için bu görevime devam bir solunum yolu hastalığı ge- beslenme, düzenli uyku ve dü- raman "Tuz Çocuk"la kistik fib- ürünleri tercih etmemek nıyor. Normalde de millet ediyorum. Sık sık elimi yıkıyorum. Yani tedbirimi alıyorum, çirdiğinde tedavi süreçlerinde zenli egzersiz." rozis hastalarında duygu eşleş- gerekiyor. Üretici de tü- olarak gıda israfı konu- gerisini Allah'a emanet ediyorum. Bu süreçte özellik- hastaneye yatmaları gerekiyor. ÇİZGİ ROMAN mesinin sağlanmasıyla bu kişi- ketici de bu konuda bilin- sunda ön sıralardaydık. le hayvanlardan korkulacak bir durum olmadığını dü- Çünkü oluşan balgam sebebiy- OLUŞTURULACAK lerin toplumda kendilerine daha çli olmalı" dedi. Salgından dolayı bunun şünüyorum. Hayvanseverlerin de onlar için ellerinden le hastalığın geçmesi çok za- iyi yer bulmalarına yardımcı olu- Demirci, bugünlerde va- daha da arttığını gördük." gelen desteği vermesini bekliyorum." man alıyor. Bu nedenle korona- Görgün, okul çağındaki kistik nabileceğini dile getirdi.
AYDINLIK 03 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
4 [email protected] Evde kaldık oyun oynadık
Masum ve masum TELAFİSİ YalanYalan bilgibilgi KOVİD-19 salgınıyla mücade- dikkati çekerek, "Akıllı telefonla- olmayanlar... le nedeniyle uygulanan sokağa rımızın her an ve her yerde yanı- ZOR çıkma yasakları ve sosyal izolasyon mızda olması mobil oyunlar için ÜSKÜDAR Üniversitesi NPİS- önlemleri, evlerinde kalanların büyük bir avantaj iken, evdeyken TANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri CAK video oyunlarına harcadığı za- bilgisayar ve konsol oyunlarını Uzmanı Dr. Alper Evrensel de sosyal OLA manı ve oyun satışlarını artırdı. oynamak özellikle sıkı oyuncular medyada asılsız bilgi yayan insanların Oyun ve e-spor ajansı Gaming için daha iyi bir seçenek. Bu dö- 2 grup olduğunu ifade ederek, ilk yayanların in Turkey Kurucusu Ozan Ayde- nemde bilgisayar ve konsol oyun- gruptakilerin diğerine göre kısmen mir, Türkiye'de özellikle günlük larındaki ivmenin yükseleceğini daha masum olduklarını belirtti. Bu ki- aktif oyuncu sayısında yüzde 40- söyleyebiliriz ama mobil popüla- şilerin yaydıkları bilginin yanlışlığı ko- 50 artış gözlendiğini belirten Ay- ritesini korumaya devam edecek" nusunda emin olmadıklarını aktaran demir, "Bu oldukça yüksek bir ra- ifadelerini kullandı. Evrensel, "Neyin doğru neyin yanlış ol- duğu çok da umurlarında olmayan, tek kam, aynı zamanda sektörün eko- TÜM ZAMANINIZI kişilikleri bozuk! nomisini de oldukça canlandırdı. amaçları ilgi çekici bir materyali baş- OYUNA HARCAMAYIN kalarına aktarmak olan 'iletken' kişi- Hem kişi başı alım değeri hem de ÜNYAYI etkisi altına alan berinde getirmektedir. Kullanıcılar lerdir. Tabii kaynağı meçhul bir bilgi bu harcama yapan oyuncu sayısı art- koronavirüs salgınıyla ilgili sırf beğeni almak için olmayan bir Aydemir, oyunculara evde ge- iletkenler arasında dolaşırken, şekilden Koronavirüs salgınına tı. Toplam oyun satışlarında yüz- sosyal medyada çıkan asılsız durumu olmuş gibi göstererek, kişi çirdikleri tüm zamanlarını oyunla- şekle girer. Diğer grup ise tümüyle pa- D ilişkin sosyal medya de 63'lük bir artış gerçekleşti" haber ve ses kayıtları her geçen ya da mecralara rahatlıkla zarar ra harcamamalarını ve günlük ru- tolojik özellikler taşır" dedi. diye konuştu. gün artarken, uzmanlar sosyal ağ- verebilmektedirler. Tam olarak söy- tinlerine farklı aktiviteleri de ekle- Evrensel, bu davranışın altında yatan üzerinden yayılan larda yalan haber üretenlerin yaydığı lenmesi gereken durum şudur ki in- KONSOL SATIŞI melerini tavsiyesinde bulundu. psikolojik etkilere ilişkin, şu değerlendir- "psikolojik enfeksiyon"un toplumsal asılsız haberler sanlar sosyal medyada var olmak için YÜZDE 155 ARTTI Oyun oynamayı abartmanın da za- mede bulundu: "Tek bir dinamikten bah- boyutlarının telafisinin zorluğuna bu tür yollara başvurabilirler" diye rarları olabileceğinin altını çizen Ay- setmek oldukça güçtür. Bu kişiler bazen konusunda Aydemir, küresel raporlara dikkati çekiyor. konuştu. demir, şunları kaydetti: "Gençleri- ilgi çekmek, bazen itaat amacıyla bazen göre dünya genelinde de video Bilim Kurulu'nun tavsiyeleri doğ- vatandaşları uyaran miz kitap okumak, çoğu zaman de zevk almak amacıyla korku ve panik GÜNÜMÜZÜN VEBASI oyunlarına ayrılan zamanın yüzde rultusunda alınan tedbirlerle salgı- unutulan ama bugünlerde değeri yaratmak için bunu yapabilirler. Bu öyle uzmanlar, resmi 40 arttığına işaret ederek, akıllı te- nı kontrol altına almak için yoğun Bu durumun Türkiye'ye özgü daha çok anlaşılan aile büyükleriy- bir korku ve panik yaratmaktır ki içinde lefon ve bilgisayar kullanımında çaba gösterilirken, sosyal medyada hesapların takip olmadığını belirten Akgül, "Sosyal le iletişimi güçlendirmek, film izle- sadizm de vardır. Altında yatan saik ne büyük artışın görüldüğünü ak- kaynağı belirsiz hesaplar tarafın- medya için 'günümüzün vebası' de- mek, çalışıyorlarsa işlerine sıkıca sa- olursa olsun son derece ilkel, bencilce ve edilmesi gerektiğini tardı. Aydemir, dünyada genelin- dan paylaşılan ve hızla yayılan, bi- mek yanlış olmaz. Çünkü virüslerin rılmak gibi aktivitelere de yönel- empatiden yoksun olduğu açıktır. Bu pa- de dijital oyunlarda yüzde 52, limsel gerçekliği olamayan bilgiler ile yayılması için kullandığımız viral meliler. Aileler için de eğer aynı ev tolojik yapının adı, kişilik bozukluğudur. söylüyor. Uzmanlara konsol satışlarında yüzde 155 ar- ses kayıtları, insanların daha çok pa- kavramı sosyal medyadaki bilgiler içindeyseniz, gençleri daha iyi an- Kimi narsisistik, kimi psikopatik, kimi his- tış olduğunu dile getirdi. nik ve endişeye kapılmasına neden göre asılsız bilgi için de geçerlidir. Sosyal medyada- layabilmek adına onların ne oyna- triyonik, kimiyse borderline adıyla anılan oluyor. Sosyal medyada yalan haber ki bilgilerin kısa sürede milyonlarca MOBİL TERCİHİ dıklarına bakabilirler, anlamaya kişilik sorunları olan bireylerde bunlar gö- yayma davranışının üretenler, özellikle bu tür olağanüstü insana ulaşma hızı yadsınamaz" de- DEVAM EDECEK çalışabilirler. Bu iki jenerasyon ara- rülür. Bu kişiler doğuştan getirdikleri dönemlerde sıçrama yapıyor. altında 'kişilik ğerlendirmesini yaptı. Sosyal med- sındaki iletişimi de güçlendirecek- kötücül ve bencil huy özelliklerinin üze- yada görülen haberlerin ve bilgile- Aydemir, bu dönemde evde ka- tir. Yine aileler gençlerimizin yaş- rine olgun bir karakter giydiremedikleri KİŞİLİK BOZUKLUĞU bozukluğu' var rin birkaç güvenilir kaynaktan teyit lınan sürenin mobil olarak ev dı- larına uygun oyunlar oynayıp oy- için ham kalırlar ve kişilikleri yetişkinlik dö- OLANLAR YAYIYOR edilmesi gerektiğinin altını çizen şında geçirilen süreyi kısıtladığına namadığına da dikkat etmelidir." nemi boyunca çocuksu özellikler taşır." ruz ve paylaşıyoruz. İnsanlardan et- Daha çok okunmak ve takipçi- kileşim alarak ödüllendiriliyoruz. Akgül, sözlerini şöyle tamamladı: lerini artırmak için asılsız bilgi yay- Bu da insanlara gerçek hayatta bu- "Art niyetli çevreler tarafından ka- ma davranışının altında "kişilik bo- lamadıkları bir sanal beğenilme sıtlı yapıldığı, propaganda amaçlı ol- zukluğu"nun yattığını belirten uz- duygusunu hissettiriyor. Bir nebze duğu ve bu işin örgütlü bir şekilde, manlar, oluşturulan korku ve pani- gerçek hayattan kurtuluş ve yapay kitleleri harekete geçirmek, kamu ğin toplumsal boyutlarını telafi et- dünyaya sığınma olarak değerlen- düzenini bozmak ve zarar vermek menin zorluğuna işaret ediyor. Uz- dirilebilir. Bu durumda sosyal med- amacıyla oluşturulduğu görülüyor. manlar, kaynağı bilinmeyen ve doğ- ya bir yönden de kullanıcılara bir ra- Özellikle ilgili kurumlar tarafından rulanmayan haber, ses kaydı, video hatlama alanı sunuyor. Yüz yüze ko- doğrulanmamış bilgileri paylaşma- ve bilgileri paylaşmamaları ve sosyal nuşurken söyleyemeyeceğiniz her mak, art niyetli kişilerin amaçlarına medyada karşılaşılan bilginin akıl şeyi orada rahatlıkla söyleyebiliyor- ulaşmasını engelleyecektir. Sosyal süzgecinden geçirilmesi konusunda sunuz. Bu bir yanılgı olarak karşı- medya ortamlarında, popüler kül- vatandaşları uyarıyor. mıza çıksa da tabii ki insanlar için türün ve trendlerin etkisiyle payla- Ruh Sağlığı Derneği Başkanı gerçeklerden bir tür kaçış yolunu açı- şım rüzgarına kapılan herkes; kay- Dr. Öğretim Üyesi Ömer Akgül, hat- yor. Tehlike de aslında burada baş- nağı bilinmeyen bilgileri, videoları, ta daha geriye gidildiğinde iletişim lıyor. İnsan sosyal medya ortamın- ses kayıtlarını ve haberleri teyit et- teknolojilerinin gelişmediği dö- da kendi benliğinin dışına çıkabili- meden paylaşımlar yapmasınlar aksi nemlerde de bazı insanların yanlış yor ve orada başka bir kişiliğe bü- halde birlik beraberliğe ihtiyacımı- bilgi yayarak, halkta korku ve pani- rünebiliyor. Bu da kişilik, davranış ve zın olduğu bu günlerde bilgi kirlili- ğe neden olduklarını anlattı. düşünce bozukluğunun ortaya çık- ğine hizmet edebilirler." Korkunun virüsten daha hızlı ve masına sebep oluyor." etkili bir bulaşıcı olduğunu, virüsün TAKİPÇİ UĞRUNA sadece bedene ve beyne değil; zih- Akıl sügeçinden ne, gönle, kalbe, anlama ve varolu- Akgül, sosyal medyada asılsız şa da korku ve kaygı maskesiyle bu- bilgi yayanların, kendi benliğini bi- geçirin laşabildiğine işaret eden Akgül, lerek ve isteyerek bırakıp başka bir Bilginin sahihliğinin insanlık tarihi "Psikolojik enfeksiyonun yayılması kişiliğe büründüğünü, bunun "özden boyunca belki de hiçbir zaman bu ka- daha hızlı, dezenfeksiyonu daha uzaklaşma" olarak adlandırılabile- dar önem taşımadığını ifade eden Ev- zordur ve sonuçları daha yaralayı- ceğini söyledi. İnsanın doğası gere- rensel, üretilen ve yayılan anormal mik- cıdır. Toplumsal boyutları daha zor ği bir yerlerde var olmak ve kendi- tardaki bilginin kaynağına erişmenin telafi edilir." dedi. ni gerçekleştirmek istediğini aktaran imkansız olduğunu söyledi. Sosyal medyada yalan haber Akgül, sosyal medyanın da bunun Alper Evrensel, vatandaşlara, üretme davranışının altında yatan için bir araç olarak kullanıldığını dile "Sanal ya da gerçek alemde kar- psikolojik etkilere değinen Akgül, getirdi. Sosyal medyada algı yöne- şılaşılan bilginin öncelikle akıl süz- şöyle devam etti: timinin çok rahat yapılabildiğine gecinden geçirilmesi, ardından da "Dopamin beyinde, zevk ve ar- dikkati çeken Akgül, "Kullanıcılar, mümkünse bir savcı edasıyla çap- zulama duygularını yaratan bir kim- bir beğeni ya da takipçi kazanabil- raz sorguya çekilmesi gerekir. Zira yasaldır. Sosyal ağlar da beyindeki mek uğruna bilgi kirliliğini yayıp, bir verilecek peşin hükümlerle yargı- ödül merkezlerini uyarıyor ve do- konu hakkında algı yönetimini çok sız infaz edilen insanlar olabilir" pamin salgılanmasına neden oluyor. rahat yapabilmektedir. Doğal olarak önerisinde bulundu. Çünkü beğeniyoruz, yorum yapıyo- bu durum etik sorunlarını da bera- İnternet kullanımı arttıkça ruh sağlığı bozuluyor SELÇUK Üniversitesi İletişim Fakültesi ğüne dikkati çeken Gülnar, Kovid-19 sal- Öğretim Üyesi Prof. Dr. Birol Gülnar, ko- gını sonrasında bu tehlikenin daha da art- ronavirüs salgınının ardından sosyal tığına işaret etti. Bu dönemde, medya or- medyada son dönemlerde korku ve ganlarından yararlanma ve sosyal medya paniğe yol açan paylaşımların kullanımı konusunda ayrıştırmaya gidi- arttığına dikkati çekerek, va- lerek, söz konusu olumsuzlukların kolay- tandaşlara devlet kurumlarının ca önüne geçebileceğini vurgulayan Gül- açıklamalarını takip etmeleri nar, şöyle konuştu: "Kötü ve yalan, kolay ve bunun dışındakilere itibar müşteri buluyor. Bitmeyen bir salgın yok, etmemeleri çağrısında bu- daha öncekiler nasıl bittiyse bu da bitecek. lundu. Öncelikle kaynağı belirli olmayan hesap- Aynı zamanda Sürekli Eği- lara amiyane tabiriyle 'sazanlama' atla- tim Merkezi (SELÇUKSEM) Mü- mamak lazım. Temel düzeyde eleştirel ba- dürü olan Gülnar, internet kul- kış açısı pek çok sorunu çözecektir. 80 mil- lanımı sıklığı arttıkça ruh sağ- yon insanı aynı seviyede tutmak elbette lığında bir düşüşün gözlemlen- çok zor. Günümüzde gerçeğe birkaç fark- diğini kaydetti. Sosyal medya ve lı kaynağa bakarak kolayca ulaşılabilece- internet kullanımı arttıkça dep- ğini ifade eden Gülnar, böylece yaşanan resyona girme olasılığının yüksel- dezenformasyondan kullanıcıların çok diğine ve mutluluk düzeyinin düştü- rahatça sıyrılabileceğini sözlerine ekledi.
AYDINLIK 04 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
EKONOMİK ÖNLEM TEKLİFİ: Mehmet Yeni durum, Xxxxxx AKKAYA fırsatlar, görevler Olumlu ama eksik [email protected]
UMHURİYETİN kuruluşu meye başlamıştı. Konkordato baş- Önlemler” başlıklı genelge. yıllarında, İkinci Dünya Sa- vuruları birbirini izledi, icra mahke- Ve dedi ki, bütün işyerlerinde Cvaşı yıllarında ve 12 Eylül meleri satılık fabrikalardan başını virüs saldırısına karşı işçiyi ve işye- darbesi sonrasında yaşanan ender alamaz oldu. Fabrika yangınları rini korumak için bir kurmay ekip durum, 2008 sonrasında bir kez başladı. Milli burjuvazi fabrika yakı- oluşturulsun. Bu ekipte, “işveren, daha Türkiye’nin önüne geldi; İşçi yordu. işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, sınıfı ile milli sermayenin birlikte İşçi cephesinde ise, 10 milyona işçi temsilcisi ve ilk yardım eğitimi hareket etmesi zorunluluğu. dayana kaçak işçilik, 7 milyona da- almış işçiler” olsun. Bu ekip, işye- Cumhuriyetin kuruluşu yılla- yanan işsizlik… Borcunu ödeye- rinde gerekli düzenlemeyi ve deği- rında yeni bir dünya yaratma arzu- meyen, çocuğuna bakamayan işsiz şikliği yapsın. Gerekli sağlık, hijyen sunun gereği idi. 2. Dünya Savaşı baba, üzerine benzin döküp ken- ve sosyal mesafe koşullarını sağla- yıllarında emperyalist savaşın dün- dini yakmaya başlamıştı. sın”. Türkçesi şu idi; “Bu badire- yada yarattığı yıkıma karşı genç Piyasa ekonomisinin, Özal- den işveren ve işçi birlikte çıkabilir.” Cumhuriyeti koruma görevi idi.12 Kemal Derviş-Tansu Çiller-Ali Ba- Daha ne desin!? Eylül sonrasında birlikte davran- bacan ekonomisinin Türkiye’yi Genelge, bütün işyerlerinde işçi mayı zorlayan sebep ise, kamu ve getirdiği yer burasıydı;İşveren fab- ile işverenin el ele vererek, birlikte özel sektörleri ile ulusal sermayeye rikasını, işçi bedenini yakıyor. kafa yorarak, birlikte karar vererek ve işçi sınıfına eş zamanlı olarak Vatan Partisi’nin kamu kurum- ve süreci birlikte yöneterek virüs emperyalist merkezlerden saldırıl- larının başına gelenlerden, iflaslar- saldırısını püskürtebileceğini saptı- masıdır. Kamu ekonomisi ve milli dan, fabrika yangınlarından, yordu. “Haydi” diyordu genelge. sermaye tasfiye edilmek, işçi sınıfı Uzel’den, Yıldız Makine’den, mil- Kamu kurumlarının yıkılması köleleştirilmek istenmektedir. yonların işsizliğinden ürettiği ve ulusal sermeyenin yabancıla- Ulusal ekonominin başına ge- çözüm bütün topluma çare idi. rın eline geçişinden, işçinin köle lenlerde dış etki herkesçe malum. Ulusal seferberlik ve bütün milli yapılmaya başlanmasından beri Cumhuriyetin kuruluşundan beri sınıf ve tabakaların güç birliği. Aklın zorunluluk olan bu ihtiyaç, 30 12 Eylül Amerikan darbesine ve yoluydu bu. Haziran 2012 tarihinde çıkarılan Özallı yıllara kadar sendikal ve sos- Ancak AK Parti Hükümeti, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güven- yal haklarını geliştiren işçi sınıfının, “ekonomide milli seferberlik” gibi liği Kanunu ile yasal dayanağa da o tarihten sonra yeni haklar sağla- söylemlerine rağmen, dönemin kavuşmuş idi. Yasa, 50 kişi ve mak yerine elindekileri koruma gereklerini yeterince göremiyor, üzerindeki işçinin bulunduğu iş- derdine düşmesi, ellerindekilerin cesur adımlar atamıyordu. Dahası yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği birer birer alınması, dahası kölece yalpalıyordu. Kurulu oluşturulmasını emredi- çalışma koşullarının dayatılması da Ekonomideki yangın büyürken, yor. aynı merkezlerin planlarıydı. üzerine bir de virüs salgını geldi. Virüsün yarattığı yıkım, eko- OECD, IMF ve Dünya Bankası Herkesin şapkalarını önüne koyma nomide süregelen depremle bir- Kovid-19 çalışma hayatına ilişkin maddelerini değerlendiren Yıldırım aracılığı ile ABD ve AB emperya- zamanı idi bu. Nasıl ki ekonomik leşince daha da önem kazandı, Koç, çalışanlar için bazı güvenceler getirdiğini ancak işçiye ödenecek lizminin planlarıydı hepsi. Ne yazık depremi işçinin sırtına yıkmak iş- Bakanlık Genelgesi ile “bütün iş- ki iktidarlar da onların isteklerine verenleri kurtaramadıysa, bugün yerlerinde” kurulması fırsatı ücretin artırılması gerektiğini söyledi. Koç, üyelik işlemi hariç sendikal uydular, yıkımın ve köleleştirme ça- hiç kurtaramayacaktı. Sorun bü- doğru. basının uygulayıcısı oldular. yüktü, sorun ortaktı. Ne “patron- Bu kurul yasa ile kazanılmış faaliyetlerin askıya alınmasının yasaya eklenmesini ciddi bir müdahale Milli burjuvazi yaşadığı sorunla- ların ensesindeyiz” anarşizmi ile ne haktır, önemli bir fırsattır. Kurul, olarak değerlendirirken, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ise işten çıkarma rın sebebini anlayamadı uzun de işçi düşmanlığı ile çıkılabilirdi bu işveren ile işçinin iş idaresindeki zaman. Hatta o da saldırdı işçiye çukurdan. ortak iradesidir. İşveren ve işçi, iş- yasağını delen işverene verilecek cezanın yetersiz olduğunu söyledi eş zamanlı olarak. 2015’lere kadar Bütün bu karamsar ortamda yerini birlikte yönetmektedirler. sürdü bu. önemli bir olanak hatırlatıldı. TC İşçi ve memur sendikalarının bütün EMEK SERVİSİ vurusunda uygunluk tespitinin tamamlanması beklen- 2008 sonrasında, özellikle de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler işyerlerinde bu ekibi oluşturmak için meksizin işverenlerin beyanları doğrultusunda kısa ça- 2015 sonrasında gerçekle yüzleş- Bakanlığı (AÇSHB) 20 Mart 2020 kolları sıvaması gerek. ENİ Koronavirüs (Kovid-19) Salgınının Ekono- lışma ödemesi gerçekleştirilir, denmiş. Bu olumlu bir tiler. Henüz işletmesini, fabrikasını tarihinde bir genelge yayınladı. “İş- Virüsün şaşkınlığından bir an önce mik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hak- adım. Çünkü kanunda 60 günlük bir süre öngörülüyor- yabancıya kaptırmayan, diren- yerlerinde Koronavirüse (Kovid- sıyrılmak, yeni durumu görmek, fır- Ykında Kanun ile Bazı Kanunlarda du. Bu süre içinde bu işlemler tamamlanacaktı. meye çalışan, batmaya, iflas et- 19) Karşı Alınması Gereken satı değerlendirmek lazımdır. Değişiklik Yapılmasına Dair Ka- Bu da işyerlerinde ciddi sorunlara yol aç- nun Teklifi önceki gün Meclis’e Atalay: Ceza mıştı. Eğer işveren hatalı bilgi ver- sunuldu. Geçen hafta gün- mişse buna da yaptırım söz ko- deme gelen taslakta bazı caydırıcı değil nusu. düzenlemeler yapılarak ‘İşsizlik Sigortasından AYDINLIK / ANKARA Meclis’e sunulan tek- yararlanma konusunda üc- lifte, ücretsiz izin ve TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, Meclis’e sunulan yeni retsiz izne ayrılan veya işten çıkarma yasağı- kısa çalışma ödeneğin- ACI KAYBIMIZ paketteki işten çıkarma ile ilgili olarak öngörülen cezaların caydırıcı na ilişkin ekler yapıl- olmadığını, caydırıcı olması gerektiğini bildirdi. Ergün Atalay, Mec- den yararlanamayan iş- dığı görüldü. Buna lis’e sunulan yeni yasal düzenleme ile ilgili olarak Aydınlık’a yaptığı çiler ile 15 Mart 2020’den göre ücretsiz izne açıklamada, yeni düzenlemede olumlu adımların olduğunu, ancak dü- sonra iş sözleşmesi fes- gönderilen çalışan- zeltilmesi gereken konular da bulunduğunu belirtti. Atalay, “Ücretsiz hedilen ve işsizlik öde- ların genel sağlık si- izin mutlaka kısa çalışma ödeneği ile bağlantılı ele alınmalı. Yeni dü- neğinden yararlanama- TÜRK METAL SENDİKASI gortası İşsizlik Sigor- zenlemenin 8. maddesinde yer alan ve işten çıkarma ile ilgili ceza yan işçilere herhangi bir tası Fonu’ndan karşı- da caydırıcı değil. Ceza caydırıcı olmalı. Bu nedenle bu madde sosyal güvenlik kurulu- ESKİ GENEL BAŞKANI VE ONURSAL BAŞKANI lanarak devam edecek. yeniden ele alınmalı” dedi. Atalay ayrıca, bin 177 liralık şundan yaşlılık aylığı alma- Yasağa rağmen işten çı- kısa çalışma ödeneğinin de çok düşük olduğunu, bu mak kaydıyla ücretsiz izinde karma yapan işverenlere miktarın günün koşulları da dikkate alınarak bulundukları ve işsizlik sürele- Sayın çıkardığı her işçi için brüt as- mutlaka yükseltilmeli gerektiğini söy- ri kadar para ödenir...’ Buradan gari ücret tutarında idari para ce- ledi. sadece işten çıkarılanlar değil kendi zası verilecek. Öte yandan kanun isteğiyle ayrılanlara da ödeme yapılaca- teklifiyle üyelik işlemleri hariç tüm sendi- ğı anlaşılıyor. kal faaliyetler 3 aylığına askıya alınacak, bu sürenin so- Ücretsiz izne çıkarılanların SGK primleri yatmıyor MUSTAFA ÖZBEK nunda cumhurbaşkanı 3 ay daha uzatma yapabilecek. Bu- normalde, bu teklifte ona açıklık getirilmiş; ‘genel sağ- nun yasaya eklenmesiyle toplusözleşme sürecinde olu- lık sigortalı sayılırlar ve buna ilişkin primleri fondan kar- nan bugünlerde bu durumun yaratacağı sonuçlar ise bir şılanır’. Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur. soru işareti… İşten çıkarma yasağını delen işverene çıkardığı her Vatan Partisi İşçi-Sendika Bürosu Başkanı Yıldırım işçi için brüt asgari ücret düzeyinde idari para cezası ön- Koç, teklifteki çalışma hayatına ilişkin maddeleri de- görülüyor. İdari para cezaları yasada hep düşüktür. 4857 ğerlendirdi: sayılı İş Kanunun diğer hükümlerinde de idari para ce- Teklifle, 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen bir hü- zaları düşük ve asgari ücrete endekslenmiştir. kümle Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu ve Borçlar Ka- Teklifin bütününde iş güvencesi eksik de olsa koru- nunu kapsamındaki işçiler de dahil edilerek her türlü iş nuyor, işçilere ödenecek 1177 lira artırılmalı. Bu teklifte dik- veya hizmet sözleşmesi bu kanunun yürürlüğe girdiği ta- kat çeken toplu iş sözleşmelerine ilişkin ek… Sendikaların rihten itibaren üç ay süreyle işçinin sözleşmesi, ahlak ve toplusözleşme ve grev hakkı Aile, Çalışma ve Sosyal Hiz- iyi niyet kurallarına ilişkin sebepler hariç, feshedileme- metler Bakanlığı genelgesiyle askıya alınmıştı, bu teklifle onu yecek. yasa haline getirmişler. Üyelik dışındaki tüm sendikal faa- Yeni koronavirüs sebebiyle kısa çalışma ödeneği baş- liyetlerin durdurulmasına yönelik çok ciddi bir müdahale. Hak-İş’ten torba taslağa öneriler HAK-İŞ, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ekonomik fiilen çalışma olgusunun esas alındığı bir uygulama ya- ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması için hazırlanan yeni pılmasını talep ediyoruz. Fesih yasaklarına bağlanan so- torba kanun taslağına ilişkin çalışma hayatına dair nuçlar bakımından kısa çalışma ödeneğinin ıs- Merhum’a Allah’tan rahmet, kederli ailesi, önerilerini hükümete sundu. lah edilerek, başvuran bütün işletmelerin bu Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan, ödenekten doğrudan doğruya faydalan- yakınları ile TÜRK-İŞ topluluğuna başsağlığı diliyoruz. yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin ko- dırılması, işçiler bakımından asgari si- ronavirüse karşı yürüttüğü mücadelede gortalılık ve prim ödeme gün sayılarına Devletin bu kapsamda işçi ve işverenle- ilişkin şartların kaldırılması gerektiğine TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU re yönelik gerekli ekonomik ve sosyal ted- inanıyoruz." birleri alıp, destekleri verdiğini belirterek, Arslan, kanun taslağında yer alan üc- Yönetim Kurulu şunları kaydetti: retsiz izin uygulamasının her zaman ve "Bu kapsamda hazırlanan kanun tas- her koşulda siyasi, sendikal veya ekono- lağında, Kovid-19'un etkilerinin en aza in- mik nedenlerle kötüye kullanılabilecek bir Adına dirilmesi amacıyla çalışma hayatı başta olmak durum olduğunu belirterek, ücretsiz izin uy- üzere birçok alanda düzenlemelere yer verilen ça- gulamasından vazgeçilmesini ve tasarı metninden lışmaya, Hak-İş olarak görüş ve önerilerimizi sunduk. Ka- çıkarılmasını talep etti. Genel Başkan nun teklifinde kısa çalışma ödeneği şartlarının hafifletil- Hak-İş’in görüş ve önerilerini içeren bir rapor, Hazine mesi ile ilgili bir hususa yer verilmemesi bir eksiklik olarak ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Aile, Çalışma ve Sosyal görülmektedir. Zor bir süreçten geçerken işten çıkarma- Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Cumhurbaşkan- ların yasaklanmasını çok önemli bir adım olarak görmekle lığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal, TBMM Plan ve ERGÜN ATALAY birlikte, fesih süresinin üç aydan daha fazla olmasını, müm- Bütçe Komisyonu Başkanı Lütfi Elvan, Ak Parti Genel Baş- künse yıl bazında uygulanmasının gerekli olduğunu dü- kanvekili Numan Kurtulmuş, Ak Parti Genel Başkan Yar- şünüyoruz. Hak-İş olarak; kısa çalışma ödeneğinden ya- dımcısı Jülide Sarıeroğlu'nun da aralarında olduğu yetki- rarlanma koşullarının çalışanlar lehine iyileştirilmesini ve lilere iletildi.
AYDINLIK 05 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
6 [email protected] Hazırlayan: Recep Erçin
6.8951 7.5193 2503TL 95.855 12.50 $27.26
dolar avro Cumhuriyet alt›nı BİST - 100 faiz b. petrol
Ufuk Özelleştirme mi, İYİ GÜN DOSTU ÖZEL BANKALARA UYARI kamulaştırma mı? SÖYLEMEZ Ufka Bakış Piyasa mı, planlama
[email protected] mı? AŞANAN salgınla birlikte, insanların Haksızlıkla, hukuksuzlukla ve partizanlıkla 'Fahiş maliyetin sağlık ve eğitim gibi temel gereksinimle- satılan, özelleştirilen ve/veya devredilen ekono- Yrimde kamunun önemine ne denli ihtiyaç mik kamu ve kuruluşlarına yeniden sahip çıkılması olduğunu bütün dünya yaşayarak gördü. gerekiyor. Ben de bugün bundan tam üç yıl önce, yine Türkiye’de, özelleştirme yasası bugün yürür- bu köşede yayınladığım bir yazıyı sizlerle yeniden lükte olduğu gibi, gerektiğinde kamulaştırma paylaşmayı arzu ettim. ve/veya devletleştirme için de yasal altyapı mev- üstüne gideceğiz' Ekonomi politik sistemlerin yeniden tartışma cut durumda. konusu olduğu bugünlerde, karma ekonomik mo- Üretim ve hizmetin ülke çapında kamu ihti- delin önemine ve gereğine işaret eden bu yazı- yacına hitap etmesi, bu üretim veya hizmetin, re- Kamu bankalarının aksine mız, aradan geçen yıllara rağmen güncelliğini ko- kabet ve başka yollardan ikame edilmesi imkâ- ruyor diye düşünüyorum. nın olmaması ve bu hizmet veya üretimin ya- özel bankalar KGF "...Türkiye ekonomide hemen her konuda ol- vaşlatılması ve durdurulması nedeniyle kamunun garantisine rağmen kredi duğu gibi özelleştirme programı ve uygulamala- zarar görmesi halinde, kamu hizmeti niteliğini ta- rında da sınırsız-hesapsız ve yanlış yönlere sav- şıyan özel teşebbüs ve kuruluşların da kamulaş- musluklarını açmakta ruldu maalesef. Ben her zaman gerçekçi, ideo- tırılması ve/veya devletleştirilmesi mümkündür. lojik saplantısı olmayan, ulusal çıkarları ve dün- Biz artık özel-kamu karşıtlığı, piyasa-planlama isteksiz. Kredi ya gerçeklerini gözeten, uygulanabilir ve sürdü- çatışması yerine ülke ve kamu yararı esas alına- genişlemesinde tutuk rülebilir ekonomi politikalarından yana oldum. Ku- rak bunların yerine ve koşullarına göre, belli bir Kredi verme ralsız, kontrolsüz ve denetimsiz serbestleşmenin program dahilinde ve dengede yürütülebileceği, davranmakta haklı ve piyasa tapınıcılığının yanlış olduğunu ısrarla vur- yeni bir ekonomik program ve politika değişik- nedenleri de olan özel imkanları var guladım. liğine yönelmeliyiz. Nitekim bugün dünyada ve ülkemizde yaşa- Bakınız bugün, Çin Devlet Başkanı Davos’ta bankaların müşterilerine, ÖTE yandan Hazine ve Maliye Ba- nanlar ve geldiğimiz nokta gösterdi ki, sınırsız, öl- ekonomide serbest rekabeti ve küresel ticareti sa- bazı işlemlerde fahiş kanı Dr. Berat Albayrak dün yaptığı çüsüz, kontrolsüz piyasalar da, serbestleşme de, vunurken, ABD’nin yeni Başkanı ise, korumacı açıklamada, "Özel bankaların mev- yabancılaşma da sakıncalıdır. Piyasalar her şeye ekonomi politikaları uygulamayı ve ekonomiye maliyetler çıkardığı öne karlara duatını bozdurana, kredisini yapılan- çen yıllarda kadir değildir. Sebep oldukları zararları milletin ve kamu müdahalesini gündeme getiriyor. Bu durum sürülüyor. Bakan baktığı- dırmak isteyene fahiş maliyet çıkardı- çok yüksek kamu kaynaklarının üstüne yıkmaktan hiç sıkıl- ilk bakışta çelişki gibi görünse de, dünyada yeni mızda; ğını duyuyoruz" dedi. getiriler mazlar. O halde stratejik ve ulusal çıkarlarımızı gö- ve farklı bir karma ekonomi arayışının ne denli Albayrak, 'Bunun üzerine bankaların Yine Bakan Albayrak, "Esnafımız elde ettiler. zeten, denetim ve düzenlemenin tüm kurum ku- önemli ve gerekli olduğunu gösteriyor. gideceğiz' diyerek sektörü özkaynak- için tahsis edilen toplam finansman ra- Yabancı ruluşlarıyla çalıştığı, doğru ve düzgün bir ekono- Bu bağlamda, hatalı, kamu yararı olmayan, larına kamı, Paraf Kart ile birlikte toplam 6 mil- ortaklar da mi politikasını oluşturmalı ve hayata geçirmeli- stratejik çıkarlarımıza aykırı, tekel niteliğinde ve uyardı oranla net yar 737 milyon lira oldu. İş'e Devam des- bu perfor- yiz. Ama gelin görün ki, Türkiye’de bugün bunun karlı olan kamu kuruluşlarının hukuksuzluk karlılıkları teğiyle sanayicimize 36 milyar 326 milyon manslardan tam tersi yapılıyor. ve/veya usulsüzlükle yapılan satışlarının iptali için lira kaynak tahsis ettik. Hiçbir uluslar arası kurum EKONOMİ SERVİSİ 2018 itibarıy- memnun Örneğin, özelleştirme, politikaları tamamıyla yasal soruşturmalar sonucunda, kamulaştırma la yüzde 14.83 ya da kuruluştan destek ya da yardım talebinde bulunma- oldu. Ancak sat-kurtul zihniyetine indirgenerek, karlı ve tekel ve/veya devletleştirme yöntemlerini kullanabili- ÜRKİYE'de 34'ü mevduat, 13'ü kal- oldu. Bu oran dan süreci yönetiyoruz" diye konuştu. Sabah Gazetesi bu performan- niteliğindeki kuruluşlar haraç-mezat ve blok ola- riz. kınma, 6'sı katılım olmak üzere 53 2017'de yüzde Yazar Dilek Güngör, dünkü köşe yazısında banka- sın hep daha faz- rak yabancılara satılıyor. Elbette ki bugün, gümrük duvarlarının arası- banka hizmet veriyor. Türkiye ban- 15.88'di. 2019'da ların kaldıraç imkanları bulunduğuna işaret lasını istediler. Şim- Hâlbuki özelleştirme gelir-kazanç sağlamak için na saklanan, rekabet ve verimlilikten uzak, her T ederek, ilave 800 milyar TL kredi ve- kacılık sektörü 2019 yılında 49.7 milyar TL 11.48'de kaldı. İSO İlk di yine o günleri arı- değil, zarar eden, rekabet gücünü yitiren, sermaye şeyi üreten ve ticaretini yapan katı bir devletçi eko- kar elde etti. 2018'deki karları 54.1 milyar 500 Sanayi Kuruluşu'nun rebileceklerine işaret etti. yorlar. Dünyanın en iyi ge- ve yatırımlarını artıramayan, özel sektörün yeterli nomik anlayış akılcı ve sürdürülebilir değildir. Ama TL'ydi. Bankalar 2017'de de 49.1 milyar TL özkaynak karlılığı ise 2018'de lirlerini Türkiye sayesinde elde ve rekabet edebilir olduğu alanlar için söz konu- bugün olduğu ve yaşadığımız gibi, altta kalanın net kar elde ettiler. Bankaların toplam ver- yüzde 21.9 oldu. ettiler." Gerçekten de yüzlerce kalem su olmalıydı yasası gereği. canının çıktığı, sıcak para-ağır borçlanma ve it- diği kredilerin büyüklüğü 2020 Şubat sonu iti- Bankaların verdikleri toplam kredi tuta- altında vatandaştan faiz dışında gelir elde Ayrıca özel sektörün ihtiyaca yeterli ve tam re- halatla sürdürülen bir tüketim ve israf ekonomi- barıyla 2 trilyon 770 milyar TL. Bu tutar 2019 rında yabancı para kredilerin oranı 2019 iti- eden bankların bu imkanları da son dönemde kabet edebilir koşulların oluştuğu hizmet ve üre- sinin, kumarhane kapitalizmine dönüşen bir sonunda 2 trilyon 654 milyar TL'ymiş. Mev- barıyla yüzde 38 oldu. Bu oran 2018'de yüz- iyice kısıtlandı. İyi gün dostu bankalar zor dö- tim alanlarında ise, kamunun denetim-gözetim ekonomik yapının ve ahbap-çavuş kapitalizminin duatlar ise yıl sonunda 2 trilyon 566 milyar de 39, 2017'de yüzde 32.5 ve 2016'da yüzde nemde KGF'ye rağmen kılı kırt yarıp kredi ve düzenleme görevlerini etkin bir biçimde sür- de sürdürülmesi imkânsızdır, zararlıdır ve tehlikelidir. TL düzeyindeydi. Mevduatlar Şubat 2020 iti- 34.7'ydi. vermeye başladılar. Cirosunun tamamını dürmesi de gerekiyor kuşkusuz ki. Çünkü piya- Çünkü kendi üretim dinamiklerini gözet- barıyla 2 trilyon 687 milyar TL'ye çıktı. Kredi mevduat oranlarına da baktığımızda ihracattan sağlayan bir sanayici "Bankalar el- salar, başıboş bırakılmaya gelmez. Kısa vadeli çı- meyen, ulusal çıkarlarını yok sayan, sınırsız ya- 2019'da bankaların kredi büyüklüğü yüz- yaklaşık olarak 2016'da yüzde 136 iken lerindeki imkanı bize kredi için kullandırmak karları ve karları için her türlü kuralsızlığa, hak- bancılaşmaya, kuralsız piyasacılığa, ölçüsüz de 11 arttı. Enflasyonun yüzde 12 civarında 2018'de yüzde 141'e, 2020 Şubat ayında da istiyorlar. Ancak bizim ihtiyacımız yok. An- sız rekabete, tekelleşme ve kartelleşmeye, ma- serbestleşmeye, kontrolsüz finansal deregülas- olduğu düşünüldüğünde reel bir kredi bü- yüzde 139 oldu. Yani bankalar 100 TL mev- cak bu herkes için böyle değil ihtiyacı olana nüplasyon ve spekülasyona yönelmekten hiç çe- yonlara boyun eğen ekonomiler, bugün bizim yümesi olmadı. Mevduatlar ise aynı dö- duata karşılık 140 TL kredi veriyor. 40 TL ile ise kredi kullandırmıyorlar. Tabii o firmala- kinmezler. de karşı karşıya kaldığımız gibi, tıkanma-çökme- nemde yüzde 26.1 oranında arttı. Mevduat bankaların dışarıdan aldıkları sendikasyon rın da mali durumları nedeniyle..." derken, Öte yandan stratejik öneme haiz savunma, ile- yoksullaşma ve hatta ekonomik iflasa sürükle- artışında dolarizasyonun etkisiyle kurdaki kredileriyle fonlanıyor. ağırlıklı olarak yurt içindeki firmalara ürün tişim ve bankacılık gibi sektörlerde ise, kamu payı nebilirler. yükseliş de etkili oldu. MEVDUAT KISA, KREDİ UZUN tedariği sağlayan bir başka sanayici ise, "Kü- ve kontrolünün hiçbir zaman yüzde 51’in altına O nedenle, ideolojik saplantılardan uzak, ulu- BATIK ORANI HIZLI ARTTI çük işletmeler krediye erişimde ciddi sıkın- düşürülmemesi gerekirdi. sal çıkarlarımızı, milli ekonomiyi, içinde “insan” Yukarıdaki gelişmeler bankacılık sektö- tılar yaşıyorlar. KGF olmasına rağmen ilave Hâlbuki bugün iletişimde de, bankacılıkta da olan ekonomik programları ve uygulamaları ha- 2018'deki kredi büyümesi yüzde 14'tü. (En- rünün neden kredi musluklarını kıstığını açık- taşınmaz ipoteği isteniyor" dedi. ve borsada da, yabancı payları hiçbir kontrol yata geçirmeliyiz. Bunun için de Atatürk’ün bü- flasyon yüzde 20). 2017'de bu oran yüzde 21'e lıyor. Zarar yazmaları durumunda kamu ban- KAYNAKLAR NE DİYOR? ve/veya limite tabi tutulmuyor. yük bir isabetle ve öngörüyle uyguladığı ve ba- kadar çıkmıştı. 2017'de hatırlanacağı üzere kaları gibi Hazine garantisine sahip olama- Türkiye Cumhuriyeti'nin fedakârlık, özveri ve şarılı olduğu “Karma ekonomik” modele doğ- Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli kredi- yan özel bankalar, sermayedarlarına karşı so- Koronavirüs kriziyle birlikte nakit akışı- basiretle yaptığı Erdemir, Tüpraş, Petkim ya da ru yeniden yönelmeliyiz. Ülkenin, ekonominin lendirme devreye alındı. Ciddi bir kredi ge- rumlular. Son yıllarda büyümedeki dalga- nın bozulmaması için özel bankaların tıpkı Türk Telekom benzeri hiçbir büyük alt yapı ve üre- ve insanımızın ihtiyaç ve öncelikleri esas alınmak nişlemesi oldu. Normalde Türkiye'nin po- lanma, kurdaki istikrarsızlık, enflasyondaki kamu bankaları gibi aksiyon alması bekle- tim tesisi, son 15 yılda yapılabilmiş değil. suretiyle, yerine ve gereğine göre özelleştirme tansiyeli anlamında risk yaratmayacak kre- yukarı yönlü seyir, 2017'deki KGF genişle- niyor. Ancak bankacılık çevreleriyle konuş- Türkiye elindeki avucundaki kıymet ve de- de düşünülebilir -Devletleştirme de yapılabilir. di büyüme oranı yüzde 15'ler mertebesinde. mesiyle batık kredi oranının 2 puandan faz- tuğumuzda, sektörün zaten geçen süreçte cid- ğerlerini haraç-mezat satan, batık ve çaresiz bir Planlama da yapılır- piyasa rekabeti de. Özel sek- 2017'deki bu hızlı artış, 2018 başlarında da sür- la artması. Bankaların özkaynak karlılıklarının di yapılandırmalar yaptığını ve yüzdürülen duruma sürükleniyor ekonomik olarak. Hâlbuki tör de yapabilir- kamu da. dü. 2018'in ikinci yarısında itibaren ağustos azalması. Mevduatların çoğunun kısa vade- milyarlarca liralık kredi bulunduğunu belir- bugün (özellikle Doğu ve Güney Doğu’da) hayata Yani, kesin ve keskin ayrımlara, ideolojik da- ayındaki Brunson kriziyle gelen kur şokunun li veya vadesiz olması ve döviz mevduatları- tiyorlar. Bankacılık sektörü kaynakları, bu- geçirilmesi elzem olan 2. Nesil KİT’lere ihtiyacı yatmalara ve neo-liberal ezberlere hiçbir şekil- etkisiyle bankalar kemer sıkmaya başladı. nın TL mevduatlardan fazla olması gibi et- nunla birlikte reel sektörün de önünü göre- var Türkiye’nin. de gerek yok." Çünkü 2017'de yüzde 2'ler mertebesinde olan kenler, bankaların kısa vadeli mevduatla uzun mediği için yeni kredi alma ve yapılandırmada takipteki alacakların kredilere oranı geçen yıl vadeli kredi imkanları açmasının kısıtladı. Ser- çok da istekli olmadığını dile getiriyor. Özel sonunda yüzde 5.36'ya çıktı. İkinci tip olarak maye yeterlilik oranları aşağı düşmesin diye bankaların, sermayedarlar başta olmak üze- adlandırılanlarla birlikte takip oranının yüz- bankalar son 1.5 yılda kemer sıktı. re BDDK gibi düzenleyici kurumlara karşı 'Yabancı bankalar millileştirilmeli de 8'lerin üzerinde olduğu çeşitli analizler- SANAYİCİLERDEN SİTEM da sorumlulukları bulunduğunu belirten de yer alıyor. Bankalar her batık kredi için kar- bankacılık kaynakları, özel bankaların, kamu Merkez Bankası para basmalı” şılık ayırmak zorundalar. Dünyanın en büyük bankalarının birinin bankaları gibi rahat hareket alanı olmadığı- SANAYİCİNİN KÂRI DAHA ÇOK ülkemizdeki iştiraki konumundaki bir ban- nı vurguluyorlar. Bununla birlikte fahiş üc- kanın eski genel müdür yardımcısı ile ko- retler konusunda yaşanan örneklerin spesi- Bankalar için sürekli dile getirilen rekor nuştuğumuzda şunları söyledi: "Bankalar ge- fik durumlar olabileceği ifade ediliyor.
nayiye hiz- met eden bankaları örgütlememiz piyasadaki kredi ve nakit para ihtiyacını lazım” dedi. da karşılamış oluyoruz.” Diyabakır Anneleri TCMB’NİN ÖZERKLİĞİ IMF’YE BAŞVURUR MUYUZ? Soylu'yu sordular Merkez Bankası’nın (TCMB) özerkliği- “Türkiye tekrar IMF’ye başvurmak zo- ne karşı çıkan ve para basılması gerekti- runda kalır mı?” sorusunu da yanıtlayan PERİNÇEK, İşçileri Bakanı Süleyman Soylu’nun is- ğini savunan Perinçek şunları söyledi: Perinçek, “Türkiye’nin önünde, istihdam tifası ile ilgili olarak da, Türk milletinin, İçişleri Baka- “Merkez bankasının da devletin hükü- ve üretim odaklı bir çıkış yolu var, başka nı Süleyman Soylu’nun arkasında durduğunu vurguladı. metin emrinde olması ve Türkiye’nin bir çıkış yolu yok. IMF’nin öcüleri var, PKK ve FETÖ’nün yürüttüğü kampanyalara dikkat çe- ken Perinçek, şunları söyledi: “İçişleri Bakanı’nın ona üretim devriminin hizmetinde olması yani bizi korkuttuğu bazı etkenler var. IMF diyor ki; ‘Siz maliyet enflasyonu karşı PKK ve FETÖ’nün yürüttüğü kampanyalar kar- gerekir. IMF’nin dayatmasıdır biliyorsu- şısında durumu daha da kuvvetlenmiş oldu. Bütün Türk olun, kendiniz üretmeyeceksiniz, kömü- nuz. Bir para basmayacaksınız, iki Mer- Milleti’nin desteği ve Sayın Cumhurbaşkanımızın kez Bankası özerk olacak, ona karışma- rü Zonguldak’tan çıkarmayacaksanız. olumlu tavırları sonucunda şimdi görevini daha verimli, yacaksınız. Merkez Bankası dünya mer- Pamuğu Iğdır’a Adıyaman’a, Söke’ye ek- daha etkili şekilde yürütecektir. Türkiye, bu sorunu mil- AYDINLIK / ANKARA ÜRETİCİYE HİZMET ETMELİ kezlerinin kontrolünde olacak, onu isti- meyeceksiniz. Kendi gümrüklerinizi ke- letin ve devletin ortak tavrıyla çözmüştür. Biraz evvel bu sinlikle dikmeyeceksiniz, Avrupa Birliği VATAN PARTİSİ Genel Başkanı Doğu Perinçek, bankacılıkta önceliğin üretici- yorlar. Bizim Üretim Devrimi progra- programa girmeden önce beni Diyarbakır Anneleri ara- Gümrük Birliği’ne bağlılığınız devam dılar. Dediler ki, ‘İçişleri Bakanına cep telefonundan ula- Perinçek, banka sayısının azaltılmasının, lerin menfaatleri olmasını gerektiğini mımızın 18. maddesinde para basılması edecek, paranızı basmayacaksınız. Çarşı- şabiliyorduk, konuşabiliyorduk. Ama şimdi, cep telefonu yabancı bankaların millileştirilmesinin belirterek, “İhtiyaçtan fazla banka var. ön görülüyor. Bakın şimdi herkes para larınızda bizim dolarlarımız, avrolarımız değiştirilmiş biz nasıl bakanımıza ulaşabiliriz?’ Diyar- ve Merkez Bankası’nın para basması- Bankacılık sisteminde de millileşmeye basmaktan yana. Eskiden IMF ‘Para dolaşacak.’ Bu şekilde dayattığı bir prog- bakır Anneleri de Süleyman Soylu’yu seviyor, destek- nın gerektiğini söyledi. Perinçek, Ulusal gitmemiz lazım. Bu olana kadar en basamazsın, döverim seni’ diyordu. Ar- ramı var IMF’nin. Türkiye’nin içine gir- liyor. Çünkü İçişleri Bakanı, FETÖ ve PKK’ya karşı ka- Kanal’da katıldığı “Çıkış Yolu” progra- azından, bankaların milli politikaların tık Türkiye onları dinlemiyor ve para diği dönem ile IMF’nin bize dayattığı rarlı mücadele yürütüyor. Emniyet teşkilatı da kendi- mında gündeme ilişkin açıklamalarda yönlendirilmesi ve kontrolü altında ol- basmaya başladı. Para basmak aynı za- sini benimsedi. O bakımdan, bu istifanın kabul edil- program arasında taban tabana bir zıtlık bulundu. Türkiye’de bankalardan kay- ması gerekiyor. Atatürk döneminde ol- manda bir tasarruf politikası. Para basa- memesi ve Sayın Bakan’ın göreve devam etmesi mil- var. Bu nedenle Türkiye’nin tekrar bir naklanan sorunlara değinen Perinçek, duğu gibi esnaf için Halk Bankası, tarım rak cebinde para olan insanların, cebin- letin arzusuydu. Sayın Cumhurbaşkanımız da bu arzuya IMF sürecine girmesi mümkün değil- yabancı bankalar için millileştirme seçe- üreticileri için Ziraat Bankası, madenci- deki para miktarı oranında bir vergi uygun bir şekilde karar verdi.” dir.” neğini önerdi. likte Etibank gibi sektör bankaları, sa toplamış oluyorsunuz. Aynı zamanda
AYDINLIK 06 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
Süt desteğini kesmeye PAKDEMİRLİ 'piyasa' gerekçesi! ÜRETİCİYE GARANTİ VERDİ: EktiğinizEktiğinizEktiğiniz
tarladatarladatarlada AYDINLIK / ANKARA TARIM ve Orman Bakanlığı, geçen yıl 25 kuruş olan çiğ süt prim desteğinin, yerel se- çimlerden sonra 10 kuruşa düşürülmesinin kalmayacakkalmayacakkalmayacak gerekçesini “piyasa koşullarına göre ayarla- kalmayacakkalmayacakkalmayacak ma” olarak açıkladı. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakmedirli CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in “Geçen yıl 10 kuruştan 25 kuruşa çıkarılan devletdevletdevlet alacakalacakalacak çiğ süt prim desteğinin, 1 Mayıs 2019’da ye- niden 10 kuruşa düşürülmesinin nedeninin açıklanması” soru önergesini yanıtladı. Pak- Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, çiftçilereTarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, çiftçilere demirli yanıtında, çiğ süt fiyatlarının günlük 'ekin, biçin' çağrısı yaptı ve güvence verdi: Ürününüz'ekin, biçin' çağrısı yaptı ve güvence verdi: Ürününüz'ekin, biçin' çağrısı yaptı ve güvence verdi: Ürününüz olarak takip edildiğini, sektörün paydaşları ile sürekli iletişim kurularak mağduriyet ya- tarlada, serada, etiniz, sütünüz ise elinizdetarlada, serada, etiniz, sütünüz ise elinizdetarlada, serada, etiniz, sütünüz ise elinizde şanmaması için gerekli tedbirlerin alındığı- kalmayacak, gerekirse devlet olarak biz alırızkalmayacak, gerekirse devlet olarak biz alırız nı belirtti. Çiğ süt üretimine yönelik olarak, kalmayacak, gerekirse devlet olarak biz alırızkalmayacak, gerekirse devlet olarak biz alırız üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması ama- cıyla dönemsel destek primi belirlenmesi uy- gulamasına geçildiğini ifade eden Bakan Pak- demirli, “Her dönem için piyasa koşulları, çiğ HABER MERKEZİ Kurulu toplantımız vardı. Orada da üreticimizle re başlıca temel gıda ve yetiştiricilerimizle video konferans yoluyla ürünlerimizin görü- süt- süt yemi fiyatları ve Bakanlığımız tara- ARIM ve Orman Bakanı Bekir Pakde- bir araya geldiğimiz toplantılardan ve sırada nümleri de iyi durum- fından çiğ süt destekleme primi belirlen- mirli video konferans yöntemiyle dü- Samsun'un olduğundan kendilerine bahsettim. da.” 22 milyar liraya çıkarıldığını anımsatarak, şun- mektedir” dedi. Tzenlenen Samsun Tarım ve Orman O da tabii hemen sizlere bir mesaj GIDA GÜVENLİĞİ ları kaydetti: “2020 yılı tarımsal destekleme büt- GİRDİ MALİYETLERİ Mİ DÜŞTÜ! Sektörü Değerlendirme Toplantısı'na katılarak gönderdi, dedi ki 'Çiftçimiz, çemizdeki 22 milyar liranın 10,5 milyar liralık bir konuşma yaptı. üreticimiz bir karış yer dahi Pakdemirli, gıda arz güvenli- kısmının ödemesini bu yılın ilk çeyreğinde çift- Gürer Bakan Pakdemirli’nin yanıtını de- Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından boş bırakmadan eksinler, ğinin garanti altına alınması için çilerimizin hesaplarına yatırdık. Çiftçimizin ğerlendirdi. Süt üretiminde girdi maliyetle- önce bütün paydaşların nabzını tutmak için 70 biçsinler. Biz çiftçimizin, ülkede ekilmedik yer bırakıl- yanında olduğumuzu ispat ettik. Artan mali- rinin sürekli artış gösterdiğini ifade eden Gü- ilde 200'ün üzerinde toplantı yaptığını ve üre- üreticimizin yanındayız, maması gerektiğini ifade ede- yetler karşısında bu yılı da doyurucu fiyat po- rer, süt destek priminin düşürülmesine ne- ticilerin sorunlarını hem masada hem de sahada arkasındayız'.” rek, bu amaçla Hazine'ye ait ta- litikasıyla telafi edeceğiz. Hasat zamanından den olabilecek bir piyasa koşulunun oluştu- çözmeye gayret ettiğini belirten Pakdemirli, sal- Türkiye'nin, Kovid-19 sal- rıma elverişli atıl arazileri çiftçilere önce fiyatları açıklayacağız. Kimse merak et- ğunu hatırlamadığını vurguladı. Gürer gının ardından video konferans yoluyla yapılan gını gündeme gelmeden önce de bedelsiz tahsis edip üretime kazan- mesin, siz ekmeye, biçmeye, alın teri dökme- “Hızla artan ve kontrol edilemeyen yem fi- bu toplantılarla sektörün talep ve isteklerini ye- gıda arz güvenliği noktasında çok iyi durumda dıracaklarını dile getirdi. Tahsis edilen arazi- ye devam edin. Siz üretin, ürününüz tarlada, se- yatları, besicileri oldukça zora sokmuştur. Çiğ rinde değerlendirmeyi, gerekli politikaları olduğunu söyleyen Pakdemirli şu bilgileri pay- lerde hububat, baklagiller, yağlı tohumlu bitkileri rada, etiniz, sütünüz ise elinizde kalmayacak, süt üretiminde fiyat artışı maliyeti dahi kar- oluşturmayı amaçladıklarını söyledi. laştı: “Süreçle birlikte tedbirlerimizi üst noktaya ve yem bitkileri gibi stratejik ürünlerin ekilmesini gerekirse devlet olarak biz alırız.” şılamaz durumda. Bu, yeni sorunların da oluş- ması demektir. Ak Parti oy uğruna 25 kuruş 'BİR KARIŞ KALMASIN' çıkardık. Bu sayede marketlerimizin stokları iyi sağlayacaklarını aktaran Pakdemirli, böylece Pakdemirli, Samsun'un tarım açısından ve rafları dolu durumda. Şu an itibarıyla da gıda hem çiftçinin hem de ülkenin kazanacağını bil- önemine de değinerek, kenevir üretiminin destek verip, seçim sonrası 10 kuruşa dü- Pakdemirli, bu toplantıları daha önce An- tedarikimiz yeterli düzeydedir. Yine tahıl stok- dirdi. yüzde 85'inin, fiğin yeşil otunun yüzde 16'sının, şürdü. Koronavirüs salgını koşullarında dahi destek 5 kuruş olarak belirlendi. Bu her şeyi talya ve Konya için de yaptıklarını anımsatarak larımız da şu an için en rahat seviyesindedir. TARIMSAL DESTEK 22 MİLYAR çeltiğin yüzde 14'ünün, fındığın yüzde 18'inin şöyle konuştu: “Pazartesi günü Cumhurbaş- 2020 üretim sezonunda, ürün rekolte tahmin- ve lahana üretiminin yüzde 27'sinin bu ilden sağ- anlatıyor.” kanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Bakanlar lerimize baktığımızda, başta buğday olmak üze- Pakdemirli, bu yıl tarımsal destek tutarının landığını söyledi. FİDAN ÜRETİCİLERİ: Ziraat Odaları Birliği: Böyle giderse Türkiye fidansız kalır Ürünlerin dağıtımında HÜSEYİN GÜLER / HATAY engeller kaldırılmalı HATAY ili Samandağ ilçesine bağlı Fi- danlı’nın fidan üreticileri, Türkiye’nin yüzde AYDINLIK / ANKARA doksan fidan ihtiyacını karşılıyorlar. Koro- navirüs nedeniyle endişeli bekleyişte olan üre- TÜRKİYE Ziraat Odaları Birliği Genel Baş- ticiler, “Salgın hastalık uzun sürerse, gelecek kanı Şemsi Bayraktar, tarımsal üretimin yalnızca yıl için fidan üretemeyiz” dediler. hasattan ibaret olmadığını vurgulayarak, “Yal- Fidanlı mahallesi fidanlık yetiştirmeye yak- nızca hasatta çalışanlar değil, bütün çiftçiler ve laşık 30 yıl önce başlamış, 30 yılda Türkiye’ye tarım işçileri sokağa çıkma yasağından muaf tu- yetecek fidan üretmeyi ve satmayı başarmış. tulmalıdır” dedi. Havaların ısınmasıyla birlikte, Fidanlık taşlık bölge yerleşim yerinin topra- meyve sebzede üretim artışı olacağını belirten ğı az olduğundan, başka ürün yetişmiyor. Köy- Bayraktar, ürünlerin tüketiciye ulaşmasında ya- lüler ise başka yerlerden toprak getirerek, fi- şanan sorunların da bir an önce giderilmesini is- dan yetiştirmeye başlamışlar. Hemen hemen tedi. her yer fidanlık haline gelmiş. Fidan yetiş- GIDA ÜRETİMİ HER KOŞULDA “Havaların ısınmasıyla birlikte bu dönemde, tirmede kalite, verim ve garanti veren üreti- DEVAM ETMELİDİR meyve sebzede üretim artışı yaşanacaktır. Tedarik ciler, bilgisayar olanaklarından da yararlanı- zincirinde kopukluk yaşanması ve ürünlerin yor, çelikten ve tohumdan fidanlar yetiştiri- Bayraktar tarımsal faaliyetlerin yoğun bir şe- tüketiciye ulaşmaması durumunda, üreticinin ha- yorlar. kilde devam ettiğine, işlerin zaman kaybetme- sat edip satamadığı ürünlerde kalite kayıpları ve 'FİDAN GİTTİ PARASI GELMEDİ' NARENCİYE, ZEYTİN den yapılması gerektiğine işaret etti: “Çiftçimiz hatta sıcak havanın da etkisiyle bozulmalar ya- HURMA FİDANLARI 'Tarlaya çıkmak bu dönemde, hasat, gübreleme, fide dikimi, ça- şanacak, üretici mağdur olacaktır. Bu olumsuz- Fidan üreticisi, aynı zamanda Meriç Fi- palama, sulama, ilaçlama, tekleme işlemlerini lukların yaşanmaması için tarladan sofraya uza- dancılık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Fidanlı’da resmi kayıt ile şu an 30 firma yasak olmasın’ gerçekleştirmektedir. Bütün bu işlerin zaman kay- nan tüm aşamalarda çalışanlar yasaktan muaf tu- bulunduğunu ifade eden Kundakçı, şu bilgiyi betmeden yapılması gerekmektedir. Çiftçileri- Kundakçı “Biz yaklaşık 20 yıldır bu sektör- Serkan Mışkalıoğlu: Üretime tulmalıdır. Tarım ürünleri, ekmek satışında ya- verdi: "Türkiye standartlarında fidan üreti- mizin sokağa çıkma yasaklarından muaf tutul- de iş yapıyoruz, tek amacımız çiftçilerimize devam ediyoruz. Satışlarımız kırık, pıldığı gibi tüketiciye ulaştırılmalıdır. Belediye- yoruz. 30 firmamız yaklaşık 20 milyon fidan ması tarımsal üretim için çok önemlidir.” daha kaliteli fidan üretmek ve önemlisi ismine tam fidanların dikilme zamanı ler ve belediyeler tarafından belirlenen pazarcı üretmektedir. Türkiye’nin narenciye fidan- Üretim sürecinde bir günün bile çok değer- uygun fidan üretmektir” diyor. ama kimse tarlasında gitmiyor, esnafının, semtlerde seyyar olarak satış yapma- larının yüzde 80-90 ihtiyacını bu Samandağ li olduğunu vurgulayan Bayraktar, şöyle sür- Kundakçı, fidanlarını geçen sene ektik- bakım yapamıyor. Bundan ötürü sı sağlanabilir.” ilçesi, Fidanlı mahallesi fidan üreticileri kar- dürdü: “Cumartesi-pazar da dahil olmak üzere, lerini, bu yıl satışa sunduklarını, koronavirüs de fidanlarımız satılmıyor. Da- TALEPTE DARALMA şılamaktadır. Başta Akdeniz bölgesiyle Ege tarımda yasak, izin, tatil olmaz. Gıda üretimi her salgınından sonra işlerin durduğunu ve ne ya- mızlık, yani fidan başına özellikle ve Karadeniz bölgelerine, bir miktar Türki koşulda devam etmelidir. Çiftçilerimizin ve ta- pacaklarını bilmediklerini belirtiyor. Kun- sertifikalı ağaçlar için Tarım Ba- Uygulanan önlemler kapsamında alınan ka- Cumhuriyetlerine gönderiyoruz. Narenciye rım işçilerimizin güvenliği ön planda tutulmalı, dakçı, Aydınlık’a şunları söyledi: kanlığı destek verebilir. rarların talepte daralmaya neden olduğunu, bu dışında kayısı, zeytin, hurma, fidanları da üret- sosyal mesafe kuralına uyularak üretime devam “Nasıl hareket edeceğiz, nasıl üretimi Bizim talebimiz, mevsimlik iş- daralmanın üreticilere olumsuz yansıdığını be- mekteyiz. Bunları da Türkiye’nin değişik böl- etmeleri sağlanmalıdır.” sürdüreceğiz? Önümüzü göremiyoruz. Bu sal- çilerin serbest bırakılması ve ça- lirten Bayraktar şunları söyledi: gelerine göndermekteyiz.” Bayraktar, sokağa çıkma yasağının, üreticiden gın hastalık ne zaman biter? İşlerimiz ne za- lışmalarıdır. Ayrıca Cumartesi ve “Bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık tüketiciye uzanan tedarik zincirinde aksamaya man eski haline gelir? Bilemiyoruz. Salgın has- İŞÇİ SIKINTISINA ÖNLEM İSTEDİ Pazar sokağa çıkma yasağının tar- ürünlerinin hasadında çalışacaklar yasaktan neden olduğunu, tarımın yalnızca üretimden iba- talık yüzünden biz şehir dışına çıkamıyoruz, lada çalışanlar için uygulanma- muaf tutulmuştur. Tarım sektörünün pazarlama Kundakçı, işçi gelemediğine dikkat çek- ret olmadığını, pazarlama sürecinin gıda teda- işçiler de bizim üretim alanlarına gelmiyor- masını istiyoruz. İşçiler için es- ayağı da ihmal edilmemeli, tarımsal üretimde ti ve yakın akrabalar ve köylüleriyle üretimin rikinin en önemli aşamalarından biri olduğunu lar. neklik sağlanırsa, elbette iyi olur. üreticiden tüketiciye kadarki tüm süreç bir bü- sürdüğünü kaydetti. “Bugün idare ediyoruz, söyledi. Haftasonu hasat yapılmasına izin veril- Fidanlarımızı gönderdik ama gönderdi- Yılmaz Salhaoğulları: Bazıları tün olarak değerlendirilmelidir. Tedarik zinci- ama birkaç ay sonra bizim işleri ancak 90-100 mesinin tek başına çözüm olmadığını kaydeden ğimiz alanlarda fidanlar dikilmediğinden, bize salgın hastalığı bahane edip, öde- rinde yaşanan her aksaklık üreticimize zarar ver- işçi ile yapabiliriz, o zaman ne yapacağız?” Bayraktar, ürünlerin tüketiciye ulaşmasının sağ- fidan paralarını göndermiyorlar. Yani üretim me yapmıyorlar. Ödeme yapılma- mektedir. Gerekli önlemlerin alınmaması du- diye soran Kundakçı, önlem alınmasını iste- lanması gerektiğini belirtti: “Üreticimiz hasadını devam etmezse biz nasıl fidanlarımızı sata- yınca da biz ödemelerimizi yapa- rumunda üretici fiyatlarında sert düşüşler ya- di:“8-10 İşçinin sigortasını ödüyoruz. İşleri- yapıyor ancak tüketiciye ulaşmak üzere hallere cağız? mıyoruz. Biz fidanlarımızı bir yıl şanabilir. Yükselen girdi maliyetleri ve giderek miz iyi gitmediğinden, fidan satışlarımızın öde- sevk edilen ürünlerden dayanıksız olanlar, hal- "Bakın fidan ektik, yatırımlarımızı yaptık, önceden ektik, bunların bakımla- kabaran borçlar nedeniyle güçlükle üreten çift- meleri yapılmadığından, sigorta ödemeleri er- ler kapalı olduğu için çürüyor. Pazarlama soru- biz bu fidanlarımızın satışını gerçekleştir- rını, satışlarını gerçekleştirmez, çilerimiz üretici fiyatlarının düşmesi durumun- telenmelidir. Elektrik, mazot, banka kredi- nu çözülmediği sürece hasadın devam etmesi- mezsek, büyük sıkıntılara düşeriz. Hatta paraya dönüştürmezsek, önü- da üretemez hale gelecektir. Gıda arzının sek- üretimi bile sürdüremeyiz. Batarız! lerinin de ertelenmesini ve işlerimiz açıldı- nin bir anlamı yoktur.” teye uğramaması için çiftçilerimiz desteklenmeli, ğında ödenmesini talep ediyoruz. Bir diğer müzdeki yıl fidan ekemeyiz, Tür- Bizim üye olduğumuz Fidancılar Alt Bir- kiye fidansız kalır. Tarım Bakanlı- ÖNERİLER kararlar alınırken tarım sektörü ihmal edilme- liği, Tarım Bakanlığı ile görüşmek için dos- dileğimiz ise tarım işçileri dediğimiz, fidan- melidir. Bu ülkenin üreticilerimize ve üretime ih- cılıkta çalışan işçilerin çalışması için esneklik ğının bizleri düşüneceğini umut yalar hazırlıyorlar. Nasıl çözümler ürete- ediyorum. Bayraktar, sokağa çıkma yasağı uygulanırken tiyacı var. Üreticilerimizin moralini yüksek tut- cek? Önümüzdeki dönemde göreceğiz." getirilmelidir. Bir taraftan korku, bir taraftan yapılması gerekenler hakkında şu önerilerde bu- mak zorundayız. Tarım ihmal edilirse bunun fa- yasak, derken zor durumda kalıyoruz.” lundu: turasını ülkemiz öder, tüketicilerimiz öder.”
AYDINLIK 07 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
MERHABA KAMUCULUK – 22 Doğu
Rota Yaban ördekleri PERİNÇEK nöbetleşe [email protected] kanat vururlar
O ne güzel dizelerdir, Aydınlıkçı Cemal Sü- lıçık’ta kerpiç duvarın altına çömelmiş gazete ka- Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, vaka artış hızının reya’dan bize kalan: ğıdına acı tütün saran köylüyü tanıyoruz biz, san- “Yaban ördekleri donmasın diye, ki yarın Dumlupınar’da can vermek için dünya- azaldığını açıkladı. Kurallara uymak, tedbirli davranmak Suya nöbetleşe kanat vururlar.” ya gelmiştir. salgına karşı bir mevzi kazandırdı. Havalar ısınıyor… AYNI AŞİRET Öte yandan yine Yakup Kadri’nin Sodom ve Gomore romanında, Mütareke İstanbul’unda vur Çocuklar sokaklarda oyun oynamaya başladı. Turgut Uyar’ın göçen maden direğini omuz- patlasın çal oynasın makamında olan beyefen- Bilim Kurulu üyeleri uyardı: Rehavete kapılmayın layan madencisi ile aynı aşirettendir o yaban ör- diler ve hanımefendiler de var. Orhan Veli’nin dekleri. dizeleriyle, Bir ellerinde cımbız bir ellerinde Zonguldak’taki madenci, Avcı Raif’in avlan- ayna, umurlarında mı dünya! dığı göllerde yaban ördeği olur. Bugün de Türkiye’de 85 milyon vatanda- Görev aynıdır: Maden çökmeyecektir ve su- şımız, dünyaya acıları ve sevinçleri paylaşmak lar donmayacaktır. için gelmiştir. Analarından ak süt emenlerdir Rehavete kapılmadan Dava, Ekmek Teknesini koruma davasıdır! onlar. Maden göçerse millet ekmeksiz kalır. O zaman Bir de o küçük azınlık var. Sayıları 85 bin bile omuzlanacaktır o göçen maden direği. değildir ve ciğerleri 85 para etmez. Sular donarsa, ekmek teknesi buz tutar. Öy- Görüyoruz onları: Fitne ve fesat yayanlar, ma- kurallara uymaya devam leyse zaman, sulara nöbetleşe kanat vurma za- den direği yıkılsa diye dua edenler, suların don- AĞLIK Bakanı manıdır. 23 Nisan saat 21.00’de sesler pence- ması için bozgunculuk yapanlar... Fahrettin Koca ön- Uçurtama uçuran çocuklar relerde birleşecek, kurtuluşun ayak sesi olacak- TRT 1’de her pazartesi bilinçlerimizi ayak- polis uyard . ceki gün vaka artış Güvenli tır. landıran Ya İstiklal Ya Ölüm dizisini bugün de S hızında azalma olduğu- Maden direğini taşıyan omuz, bizim omuzla- yaşıyoruz. Mustafa Kemal’in askerleri de var, Da- nu söyledi. Sokağa çıkma market alışverişi rımızdır. mat Ferit artıkları da. yasağının ardından pa- Bugün paylaştığımız bilincin binlerce yıllık ta- Fitneciler de var, cepheyi ayakta tutanlar da. Özlem KONUR zartesi günü marketler- PROF. Dr. Tevfik Özlü, gü- rihi var. O bilinç, komşunun harmanını kaldırır- Fesatçılar da var, millete cesaret verenler de. [email protected] USTA de sosyal mesafe kuralla- venli market alışverişine ilişkin ken, tanrı misafirini ağırlarken, yaralananı sırtı- Felâket tellalları da var, taburcu olan hastayı rının göz ardı edildiği görüldü. Havalar bi- önerilerde bulundu: “Türki- mızda taşırken oluştu, bizi biz yaptı. hep birlikte alkışlayanlar da. raz ısındı, çocuklar sokaklarda oyun oyna- ye’de her ürün yeterince var. Koronavirüse karşı da milletçe o bilinçle sa- Birlikte kanat çırpan yaban ördekleri gibi maya başladı bile... Bilim Kurulu üyeleri uyar- Panik yapmaya gerek yok. Alış- vaşıyoruz. Sular donmasın diye nöbetleşe kanat milletçe alkışlıyoruz taburcuları. 85 milyonun dı: Rehavete kapılmayın. Salgınla başa çı- veriş için tenha zamanları ter- çarpıyoruz. alkışıyla yoğun bakım yatağından ayağa kal- kabilmemiz için kurallara uymaya devam et- başa çıkamayız.” Yamanel, rahatlamak için cih etmeliyiz. Eve virüs taşı- kıyorlar. Hastane kapılarından başları dik al- ÖNDEKİ TURNA DÜŞER meliyiz. iki ya da üç aylık bir süreye ihtiyaç olduğu- mamalıyız. Elimizde bir liste ol- kışlarla çıkıyorlar. AMA TURNA KATARI Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, önceki ak- nu söyledi. sun, raflar arasında dolaşma- Televizyonlarda en çok o görüntüler coşturu- şam Bilim Kurulu toplantısının ardından yap- yalım, ihtiyacımızı alıp çıkalım. YOLUNA DEVAM EDER yor duygularımızı. Aynı maden ocağındayız. 'DIŞARISI GÜVENLİ DEĞİL’ tığı açıklamada müjdeli haberi verdi. Koca, Diğer müşterilerle ve market Aynı gemideyiz! Bu duygu olağanüstü! Bir de turnaların öyküsü var. İşte şu düzende “Virüsün yayılma gücüne karşı şu anki şart- çalışanlarıyla bir iki metrelik Biz, binlerce yıldır yedi ateşten geçerek bu- Havaların ısınma- uçar turnalar: larda yayılma hızını kontrol altına almaya baş- mesafeyi koruyalım. Mutlaka günlere gelmişiz! sıyla birlikte evlerin lamış durumdayız. Vaka artış hızının inişe geç- önü, sokak araları ço- maske takalım, karşımızdaki ki- UMUTSUZLUK miş olması, ölüm artış hızının yavaşlaması mü- cuklarla doldu. İstan- şilerin de maskeli olmasına NAMUSSUZLUKTUR cadelede doğru yolda olduğumuzun, ted- bul’da önceki gün anne dikkat edelim. Maskeli değilse birlerin sonuç verdiğinin, sonuç alacağımızın babalar markette, ço- nazikçe uyaralım. Ambalajlı Üstümüzde gök yarılsa, altımızda yer delinse, somut işaretleridir” dedi. Fahrettin Koca, alı- cuklar ise sokaktaydı. ürünleri tercih edelim, elimiz- umutlarımız yarılmaz ve delinmez. Karlı dağları, nan önlemlerin değerini bir kere daha vur- Polisler, çocuklara “Ev- le değil gözümüzle seçelim. yanan çölleri umutla aşarız. Umut, hayata sarıl- guladı. Aydınlık’a konuşan Bilim Kurulu üye- lerinize girin” uyarısın- Alacağımız ürüne dokunalım. manın birinci ilkesidir. leri de, salgını daha az kayıpla atlatabilmek da bulundu. Bilim Ku- Üç dört gün yetecek kadar Karamsarlıkla hangi iş yapılmış, hangi tohum için kurallara uymaya devam edilmesi ge- rulu üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, “Havaların alışveriş yapalım. Eve dön- atılmış toprağa, hangi demir dövülmüş, hangi har- rektiğini söylediler. ısınmasına, güneşli günlere aldanmayın” dükten sonra ürünlerin poşetini man kaldırılmış, hangi savaş kazanılmış? açıp ellerimizi yıkayalım. Po- ‘ZAMANA İHTİYACIMIZ VAR’ dedi. Özlü’nün uyarıları şöyle: “Toplam “Ümitsiz vaka yoktur” Mustafa Kemal Pa- hasta sayımız artmaya devam ediyor. Henüz şetleri çöpe atalım. Ürünün şa’nın dediği gibi, “ümitsiz insan vardır.” ambalajı ile kendisini temas et- En öndeki turna rüzgârı göğüsler, turna katarı Bilim Kurulu üyesi salgının çıkış kolundayız. Tehlike geçmiş Manisa Üretim Devrimi Kurultayında Maden tirmemeye çalışalım. Amba- kolay uçsun diye. Öndeki turna düşer, yerini sı- Prof. Dr. Füsun Eyü- değil. Aldığımız tedbirlerin, evde oturmanın, Mühendisi Mustafa Ertek Arkadaşımın dediği lajı açtıktan sonra ürüne do- radaki turna alır. poğlu, “Sayılardaki azal- sosyal mesafeyi korumanın, maske kullanı- gibi, “Bugün umutsuzluk namussuzluktur.” Çün- kunmadan ellerimizi yine yı- Öndeki turna düşer, ama turna katarı yoluna ma tabiî ki çok sevindi- mının, el hijyeninin işe yaradığını gördük. Bu, kü umutsuzluk, düşmana teslim olmaktır. kayalım.” devam eder. rici ama önemli olan bu bizi evde kalma konusunda daha fazla mo- Bütün savaşların yasası budur. Koronavirüs- YEDİ ATEŞTEN GEÇMEYİ azalmanın devamlılığı” tive etmeli. Salgını düşüşe getirmek için di- TAKSİCİLER RİSK ALTINDA le savaşın yasası da Mehmetçiğin yasasıdır. En PAYLAŞTIĞIMIZ İÇİN dedi. Salgınlarda vaka şimizi sıkmalıyız. Şimdi daha fazla dikkatli ol- önde süngü hücumuna kalkan yiğit düşebilir. Ama TÜRK MİLLETİYİZ sayılarında dalgalanma- malıyız. Başarabileceğimizi gördük, ancak he- Tevfik Özlü, araç içinde bu- boşuna düşmemiştir toprağa. Millet ayakta kalır, ların olabileceğine dik- nüz başarmış sayılmayız. Ulusça dayanışma laştırma riskinin de yüksek ol- millet düşmez. Umutsuzlar bizden değildir, karamsarlar ve hele kat çeken Eyüpoğlu şöyle konuştu: “Birkaç ile bu süreci en az bedel ödeyerek aşacağı- duğunu belirtti. Özlü, “Bir yakı- PAYLAŞAN VAR felâket tellallığına soyunanlar bizden değildir! günlük verilerle rahata erdik duygusuna mıza, yurttaşlarımızın sağduyusuyla başara- nınızı araçta taşımanız gereki- PAYLAŞMAYAN VAR Millet can savaşı verirken bozgunculuk yapanlar, kapılmak yanlış olur. Güvene kapılıp sosyal cağımıza inanıyorum. Çevrenizde tavsiyele- yorsa mutlaka camları açın. moral bozmak için malzeme arayanlar, ölenler art- mesafe kurallarını hiçe saymak doğru değil. re uymayanları dostça, nazikçe uyarınız. Hem siz hem taşıdığınız kişi Bu yazdıklarımı bilinciyle ve yüreğiyle payla- sa diye fırsat kollayanlar, onlar kesinlikle bizden Elimizden geldiği kadar evde kalmaya sos- Hepimizin güvende olması için her birimi- maske kullansın. Taksi şoförle- şanlar var. değildir! yal mesafeye ve kişisel hijyene dikkat etmek zin güvende olması gerekiyor. Rehavete ka- ri de bu açıdan risk altında” dedi. Maden direğini omuzlayanlar, suya nöbetle- Onların halkı yok, milleti yok, bu milletle pay- zorundayız. Rahatlamak için biraz daha za- pılmadan, tedbirlere devam.” şe kanat vuranlar, turna katarının önünde rüzgârı laştıkları bilinçleri ve duyguları yok. Yalnızca ka- mana ihtiyacımız var. Pazartesi işten eve gi- göğüsleyenler, tasada ve sevinçte birlik halinde- rarmış ruhları ve halkı aşağılayan kibirleri var. derken marketlerin önündeki manzarayı ler. Milletin tanımında vardır o duygu birliği. Halkı olmayanların Cumhuriyetçiliği mi olur- gördüm. Bilmediğim bir durum mu var Savaşta ve yoklukta, şölende ve bayramda aynı muş! diye düşündüm. Bunu anlamak çok güç. Te- Marketlere turnike sistemi gelmeli duygular paylaşılır. Hurafe yayanların laikliği mi olurmuş! laş edecek bir şey yok. Bir aileden dört kişi- GÖKHAN BÜYÜK ya aracılığıyla uyarılarda bulun- Komşunun acısı var, bütün mahalle sessizdir. Dedikodu kaynatanların ahlâkı mı nin birden alışverişe gitmesine gerek yok. Alış- ması gerektiğini belirtti. Hafta- Sessizlik paylaşılır. olurmuş! veriş için yollara düşülmemeli, eve en yakın BAHÇEŞEHİR Üniversitesi sonları sokağa çıkma yasağının Düğün var, davullar zurnalar çalar, şenlik pay- Devlete sövenlerin devletçiliği mi olurmuş! markete girip hızlıca alışveriş tamamlanmalı.” Halk Sağlığı Anabilim Dalı Dr. Öğr. devam edeceğini hatırlatan Ya- laşılır. Paylaşmayı bilmeyenlerin devrimciliği mi EN AZ İKİ AY DAHA DİKKAT Üyesi Melike Yavuz, Türkiye’de vuz bununla ilgili de uyarılarda Bu duyguları paylaşanlar var, paylaşmayanlar olurmuş! yüksek oranda vaka ve buna bağlı bulundu: var, biliyoruz. Hatta alay edenler, dahası hor gö- Düşmana teslim olanların Atatürkçülüğü mü Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Levent Ya- ölümlerin bir süre daha devam “Cuma günleri yasaktan he- renler... olurmuş! manel de, kurallara uyu- edeceğini söyledi. Yavuz, “Sos- men önceki saatlerde market ve TABURCU OLAN HASTAYI Biz, Yedi ateşten geçmiş Türk milletiyiz! mun gevşetilmesi halin- yal mesafenin korunması çok fırınlar da benzer yoğunlaşma- HEP BİRLİKTE ALKIŞLAYAN Ateşten geçmeyi paylaştığımız için Türk mil- de salgının tekrar hız önemli. İnsanlar mümkün olduğunca ev- ların yaşanması ihtimali yüksek. Buralarda 85 MİLYON letiyiz. kazanacağını söyledi. den çıkmamalı. Çıktıkları durumda ise ka- çalışanlar açısından önemlerin alınması ge- Umudu olmayanın milleti mi olurmuş! “Kurallara uymayı bı- labalık ortama girmemeli. Kalabalığa gir- rekiyor. Marketlerde müşteri sayısının ola- Yakup Kadri’nin Yaban romanında, Miha- Biz, umudu paylaştığımız için Türk milletiyiz. rakırsak vaka sayımız mek zorunda olanlar da mutlaka maske bildiğince az tutulması için bunu denetle- daha fazla artar, ölüm kullanmalı” dedi. yecek mekanizmalar üretilmeli. Turnike ve KİTAPLAR oranları da yükselir. Sal- Yavuz, sokağa çıkma yasağının kalk- benzeri uygulamalar başlatılabilir. Çalı- FİLM gın kontrol altına alı- masıyla, “riskin ortadan kalktığı” gibi yan- şanların risk altında olması gelen müşteri- nıncaya kadar mutlaka lış bir algı oluşumuna karşı devletin med- leri de risk altına sokuyor.” Boris Vasiliyev’in romanından sine- aldığımız tedbirlere uymalıyız. Yoksa salgınla maya uyarlanan yönetmen Stanislav Rostotskiy'in 1972 yapımı Sakindi Ora- nın Şafakları, Sovyet sinemasının ola- Önlemler önceden duyurulmalı 41 yerleşimde ğanüstü örneklerinden. Umutları ve karantina kaldırıldı aşkları olan kadınların mevzu bahis va- FÜSUN İKİKARDEŞ pörçük uygulamalar ters etki ya- tan olunca bütün teferrutlardan vaz- pabilmekte ve etkisiz kalabilmek- AYDINLIK/ ANKARA geçişlerini anlatan destansı bir anlatım. DOKUZ Eylül Üniversite- tedir. Nitekim cuma akşamki (10 si Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Nisan) uygulama iyi niyetli olma- İÇİŞLERİ Bakanlığı, koronavirüs YARIN: BİR KAMUCULUK DESTANI Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr sına karşın, iyi planlamadan ya- nedeniyle 227 yerleşim yerinde ka- Bülent Kılıç, sokağa çıkma KÖY ENSTİTÜLERİNİN YILDÖNÜMÜ pıldığı için ters etki yaptı ve cuma rantina uygulandığını, 41 yerleşim ye- yasağının 14 günlük olması- akşamı büyük bir kaos yaşandı. rindeki karantina kararının da kaldırıl- nı ve zaman kaybetmeden bu “İkincisi, cuma akşamı 3 saat- dığını açıkladı. Açıklamada, şu satırla- haftasonu başlatılmasını öner- lik dönemde sokağa çıkan binler- ra yer verildi: di. ce kişi muhtemelen çok sayıda kişinin en- “Bu bağlamda il ve ilçelerde mülki Emniyet ekipleri marketleri denetledi Prof. Dr. Kılıç, Tıp Fakültesi ve uzman- feksiyonu kapmasına yol açtı. Bu nedenle idare amirleri başkanlığındaki umumi lık eğitiminin yanı sıra sosyoloji de okumuş yayılımın daha da fazla olmasını önlemek hıfzıssıhha kurullarından yerleşim yer- AYDINLIK/ ANKARA bir bilim insanımız. Kendisine geçen haf- için artık yapılması gereken tek bir şey ka- lerine ilişkin karantina kararları alınmakta ta sonu bazı bölgelerde toplumun 48 sa- lıyor: Bir an önce 14 günlük sokağa çıkma ve bu kararlar titizlikle uygulanmakta- İÇİŞLERİ Bakanlığı polis ve jandarma ekipleri atlik sokağa çıkma yasağına karşı gösteri- yasağı ilan etmek. dır. 15 Nisan 2020 günü saat 15.00 iti- 81 ilde market ve süpermarketleri denetledi. De- len “büfelere hücum” tepkisini sorduk. Prof. "Üçüncüsü, bu da çok iyi planlanma- barı ile 58 ilimizdeki, 3 ilçenin tama- netimlerde 35 bin 868 market/ süpermarket kont- Dr. Kılıç, “48 saatlik sokağa çıkma yasağı lıdır. Fırınların açık kalacağı, ekmek dağıtı- mında, 2 ilçenin merkezinde, 6 beldede, rol edildi, bin 183 iş yeri işletmecisi/ müşteriye adli bence yanlış bir uygulama oldu” dedi ve ne- mı, online market alışverişi vb. uygulama- 85 mahallede, 115 köyde ve 16 mez- ya da idari işlem uygulandı. İçişleri Bakanlığı, sal- denlerini şu üç maddede değerlendirdi: lar önceden duyurulmalıdır. Zaman kay- ra olmak üzere toplam 227 yerleşim ye- gınla mücadele önlemleri kapsamında market- KULUÇKA SÜRESİ betmeden bu hafta sonu sokağa çıkma ya- rinde karantina tedbirleri uygulan- lerin çalışma düzeniyle ilgili bir genelgeyi, 24 Mart müşteri sayısının müşteriye doğrudan hizmet su- sağı başlatılmalıdır. Bu uygulama için halk maktadır. Karantina tedbiri uygulanan tarihinde 81 il Valiliğine göndermişti. Söz konu- nulan toplam alanın onda biri kadar olması ve alış- “Birincisi, öncelikle sokağa çıkma ya- sağlığı ve diğer tıp uzmanları dışında tek- yerleşim yerindeki toplam nüfus 251 bin su genelgeye göre ülke genelinde il ve ilçelerdeki veriş için markete girmek için bekleyen müşte- sağının tüm toplum için ve en az bir kuluçka nik personel (emniyet, esnaf vb), psikolog, 726’dır.” Açıklamada 14 ilde, 41 yer- küçük, büyük tüm marketlerin 09.00-21.00 sa- rilerin arasında ve alışveriş esnasında sosyal me- süresi (14 gün) olarak uygulanması gere- sağlık sosyologu ve sağlık antropologla- leşim yerinde karantina kararının kal- atleri arasında hizmet vermesi, market içindeki safe kuralına uyulması gerekiyor. kirdi. Genel kural budur. Bu şekilde bölük rından da yardım alınmalıdır.” dırıldığı belirtildi.
AYDINLIK 08 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
[email protected] 9 Maskeye erişim kolaylaşmalı ‘20-57 yaş arası vatandaşların maskeye ulaşımları konusunda yaşadığı sıkıntılar acil bir şekilde saptanmalı, bununla ilgili düzenlemeler hızlıca yapılmalı ve vatandaşın mağduriyeti Yerli N95 maske giderilmeli' filtresinde seri ASKE dağıtımı iki koldan yürü- üretime geçildi yor. e-Devlet’e başvuran vatan- Mdaşların maskeleri, PTT aracılı- İTÜ ARI Teknokent şirketlerinden ğıyla geliyor. Ayrıca vatandaşlar Sağlık Ba- MEMSİS Çevre Teknolojileri Araştır- kanlığı’ndan cep telefonlarına mesajla ge- ma Geliştirme Genel Müdürü Prof. Dr. len kod aracılığıyla eczanelerden maske alı- İsmail Koyuncu, yerli üretim N95 ve yor. Aydınlık’a konuşan Ankara Eczacı üzeri kalitedeki maske filtreleri ile il- Odası Genel Sekreteri Ali Fuat Gül, mas- gili açıklama yaptı. keye erişimde yaşanan sorunların tespit edi- Türkiye'de üretilen N95 ve üzeri ka- lip çözülmesini istedi. litedeki maske filtrelerinin asıl filtre Sağlık Bakanlığı yetkilileri, Aydınlık’a iki malzemelerinin yurt dışından geldi- şekilde maske dağıtımı yapıldığını açıkladı: ğini aktaran Koyuncu, bu malzeme- “e-Devlet üzerinden başvuru yapılıyor. sı Genel Sekreteri Ali Fuat Gül, telefonun İstanbul’da eczaneler lerin Kovid-19 salgını ile birlikte ithal PTT kişilerin adreslerine maske ulaştırılı- kayıtlı olduğu kişi üzerinden kodların gön- edilmesinde problemler yaşandığını yor. Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından 20- derildiğini söyledi. Gül, “Örneğin benim te- cumartesi nöbetleşe çalışacak söyledi: "MEMSİS olarak, maske filt- 65 yaş arası kişilerin telefonlarına mesajla lefonum annemin üzerine kayıtlı, annemin re malzemesi tedarik sıkıntısının kod gönderiliyor. Kişi eczaneden o kod ile üzerine kayıtlı iki telefon varsa iki adet me- İstanbul'da sokağa çıkma ya- rımızdan örnekleme yöntemiyle önüne geçmek, ülkemizde N95 ve üze- maskesini alıyor.” saj gidecek” dedi. Öncelikli yaş grubuna sağının olduğu cumartesi günü toplanan kasa raporlarına göre; ri kalitede maske üretimi devam et- 10 GÜN SONRA İKİNCİ maske dağıtımının tamamlanmasının ar- eczaneler nöbet sistemine geçti. 9 saat süren mesaimizde eczane- tirebilmek ve ülkemizde başta dok- MESAJLAR GELECEK dından e-Devlet ve PTT üzerinden yapılan Gündüz saatlerinde 356 eczane, lerimize gelen vatandaş sayısının torlar olmak üzere ön saflarda koro- taleplerin karşılanacağını söyleyen Gül, akşam saatlerinde ise 131 eczane ortalama 11 kişi olduğu görülm- navirüs ile mücadele eden insanlara Cep telefonuna gelen kodla eczaneye gi- şöyle devam etti: hizmet verecek. İstanbul Eczacı üştür. Bu sebeple, sokağa çıkma ürün temin edebilmek için ürün ge- den kişi 5 adet maske alıyor. İlk aşamada 57- “Vatandaşların maskeye ulaşımları ko- Odası’ndan yapılan açıklamada şu yasağının yeniden ilan edildiği 18 liştirme sürecini tamamladık ve seri 65 yaş arası vatandaşların maskeleri dağıtıldı. nusunda yaşadığı sıkıntılar acil bir şekilde ifadeler yer aldı: Nisan 2020 Cumartesi günü ve sü- üretime geçtik. Dün genç gruba da Sağlık Bakanlığı’nın me- saptayıp, bununla ilgili düzenlemelerin ya- “Sokağa çıkma yasağının ilk reç içinde gerektiğinde yasak Son ürüne dönüştürülmesi nokta- sajı ulaştı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, per- pılması ve vatandaşın mağduriyetinin gi- kez uygulandığı 11 Nisan 2020 Cu- ilan edilecek tüm cumartesi gün- sında Gama Ar-Ge firmasıyla işbirli- şembe gününe kadar 39 milyon kişiye mas- derilmesidir. 20 ile 57 yaş arası vatandaşla- martesi gününe ait siz meslek- leri için; İstanbul'da nöbetçi ec- ği sonrası uluslararası bütün stan- ke için mesaj gideceğini açıkladı. Sağlık Ba- rımızda bir mağduriyet olduğu doğru. Ec- taşlarımızdan bize ulaşan veri- zane sayısının 3 katına çıkartıla- dartlara uygun yüksek kaliteli yüzde kanlığı, 10 gün sonra ikinci mesajları başvuru zacılarımızın maske satmaları kesinlikle lerde; SGK kapsamındaki vatan- rak ilaç hizmetinin sağlıklı bir şe- 100 yerli malzemelerden üretilen gerekmeksizin göndermeye başlayacak. yasaklandı. Vatandaşlarımız lütfen tele- daşlarımıza ait, eczanelerimizce kilde verilebileceği değerlendi- N95 ve üzeri kalitedeki maskelerin ‘MESAJ GELMEDEN fonlarına mesaj gelmeden maske almak için karşılanan reçete sayısının ecza- rilmiş, bu doğrultuda planlama- üretimi tamamlanmış bulunmaktadır. ECZANEYE GİTMEYİN’ eczanelere gitmesinler. Eczacı Odası’nda biz- ne başına ortalama 6,25 adet ol- lar yapılmıştır. 19 Nisan 2020 Pa- Ülkemizin de içinde olduğu bu zor an- ler de bir hayır kurumunun hibe ettiği duğu, İstanbul'un çeşitli ilçele- zar günü sadece nöbetçi eczane- larda, çok ciddi sayıda maske üreti- Maske dağıtımı konusunda Aydınlık’ın maskeleri kullanıyoruz. Yetkili merci biz de- rinde hizmet veren meslektaşla- ler ilaç hizmeti verecektir.” lerek, Sağlık ve Savunma Bakanlığı sorularını yanıtlayan Ankara Eczacı Oda- ğiliz ama günah keçisi ilan edildik.” personellerimizin kullanımına su- nulmuştur." 'SERİ ÜRETİME GEÇİLDİ' Projenin, İstanbul Teknik Üniver- Plazma tedavisi uygulanan sitesi, İTÜ ARI Teknokent ve TÜBİTAK tarafından desteklendiğini ifade eden Koyuncu, projenin geçirdiği safhalarla hastanın sonucu negatife döndü ilgili şu bilgileri verdi: "Proje kapsamında öncelikle Na- AKDENİZ Üniversitesi Hastane- plazma tedavisine devam edeceklerini nofiber üretim teknolojisini geliştir- si Başhekimi Prof. Dr. Bülent Aydınlı, anlatan Aydınlı, aynı yöntemi kentteki dik. 1 metre genişliğinde maske filt- konvelesan plazma tedavisi uygulanan diğer hastanelerde yatan hastalara da resi üretimi yapan nanofiber üretim 78 yaşındaki hastanın yeni tip koro- uygulayabileceklerine dikkati çekti. teknolojisi ile maske filtrelerini üret- En önemli silahlardan navirüs (Kovid-19) test sonucunun ne- Hastanede plazmaferez ünitesi ol- tik. Nanofiber üretim cihazını kendi gatif çıktığını belirtti. duğuna değinen Aydınlı, "Altyapı- bilgi birikimimiz ile işlevsel hale ge- biri C vitamini Aydınlı, tedavi sonucu Kovid-19'u mız buna çok uygun. Bakanlığımıza tirerek şu an Türkiye'de bu konuda yenen 27 yaşındaki Çağlar Çolak'tan alı- teşekkür ederiz, bizi de test yapabilen üretim yapan en büyük alt yapıyı kur- SAĞLIK Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Teknopol nan konvelesan plazmanın, Bilim Ku- merkezlerden biri haline getirdi. Kiti duk ve bu konuda lider konuma İstanbul Bilimsel Danışmanı Prof. Dr. Mutlu De- rulu'nun kararıyla 10 Nisan'da yoğun ba- de kendileri verdi. Şu anda hastane- yükseldik. Bu üretim teknolojisini miray, yüksek doz C vitamininin Kovid-19 tedavi- kımdaki bir hastaya aktarıldığını söyledi. mizde koronavirüs testi yapabiliyoruz" daha da geliştirerek kendi patent baş- sindeki önemini anlattı. Demiray, "Vitamin C, Ko- Plazma nakledilen hastadan alınan diye konuştu. vurularımızı yapma aşamasındayız. vid-19 tedavisinde basit ve etkin bir tedavidir. En numunenin testinin negatif çıktığını, bu- Hastanenin Kovid-19 Laboratuvar İTÜ ARI Teknokent bünyesinde bulu- azından güvenlidir" diyerek, yıllardır C vitaminin nun güzel bir gelişme olduğunu ifade sorumlusu Prof. Dr. Derya Mutlu ise nan MEMSİS Çevre Teknolojileri Ar- viral enfeksiyonlarda ve yoğun bakım hastalıkla- eden Aydınlı, şunları kaydetti: "En yoğun bakımda tedavisi süren hasta- Ge olarak seri üretime geçirmiş bu- rında etkilerinin araştırıldığını, birçok çalışmada et- azından virüs yükü azalmış denilebilir. ya daha önce iki kez test yaptıklarını, lunmaktayız. Dünya'da bu konuda en- kili olduğunun gösterildiğini dile getirdi. Son ola- Hastanın durumu stabil, entübe çünkü ikisinin de pozitif çıktığını söyledi. düstriyel ölçekli seri üretim yapabi- rak uluslararası bilim dergisi JAMA'da yapılan bir başka ağır rahatsızlıkları var. Türkiye'de Plazma naklinden 4 gün sonra len sayılı ekiplerden birisi olmanın gu- değerlendirmeye ilişkin bilgi veren Prof. Dr. De- bildiğimiz kadarıyla plazma tedavisin- yapılan testte ise sonucun negatife rurunu yaşıyor ve ekibimi bu açıdan miray, şöyle devam etti: "JAMA gibi önemli bir der- den sonra test sonucu negatife dönen dönmesinin güzel bir gelişme oldu- tebrik etmek istiyorum." gide yapılan değerlendirmede akciğer hasarı oluş- başka örnek yok. Yoğun bakım dok- ğuna işaret eden Mutlu, "Gerçekten Maskeleri sahada görevli çalışan- muş yoğun bakım hastalarına vitamin C eklen- torlarımız ümitli, inşallah bu hastamı- bu virüsün oluşturduğu hastalığa kar- ların hizmetine sunduklarını aktaran mesiyle ölüm riskinin yaklaşık yüzde 20 azaldığı gös- zı iyileştirip, taburcu ederiz. Donöre te- şı tıp dünyası olarak elimizde çok faz- Koyuncu, "Şu an günlük olarak 10 bin terilmiştir. Ancak bilim dünyasında garip bir kör- şekkür ederiz. Türkiye'de birkaç mer- la silahımız yok” dedi. Plazmasını gö- adet civarında maske yapımında kul- lük vardır ve bu yüzde 20'lik ciddi bir avantajı gör- kezde plazma tedavisi yapılabiliyor. nüllü bağışlayan iki çocuk babası lanılacak N95 özelliklerine sahip mas- mezlikten gelmektedir. Aynı şekilde Şangay'da 50 Yurt dışında da az sayıda hastada ne- Çağlar Çolak da, "Güzel haberi du- ke filtresi üretecek altyapımız bu- orta ağır Kovid-19 hastasında yapılan çalışmada, gatife dönmüştü." yunca çok mutlu oldum. Diğer has- lunmaktadır" ifadesini kullandı. yüksek doz vitamin C uygulanan hiçbir hastada Uygun hastalar ve donörler ol- taların da şifa bulması için bağışa de- ölüm olmadığı bildirilmiştir. Kovid-19'un nasıl dukça Bilim Kurulu'nun kararıyla vam edeceğim" ifadelerini kullandı. hastalık yaptığı değerlendirildiğinde bağışıklık sis- temindeki düzenin çok önemli olduğu ve bağışık- KOVİD-19 tedavisi ta- Asistan hekim Betül İkbal lık sisteminin düzgün çalışmasının gerekliliği gö- mamlanan asistan hekim Doğan, karantina sürecinde rülmektedir. Bağışıklık sistemi herhangi bir düş- KoronavirüsüKoronavirüsü yenenyenen Betül İkbal Doğan, İz- ailesinin ve çalışma arka- manla savaşırken en ihtiyaç duyduğu molekülün KoronavirüsüKoronavirüsüKoronavirüsü yenen yenenyenen mir'deki ilk "immün plaz- daşlarının kendisine çok vitamin C olduğu, bugün en iyi bilinen gerçekler- ma" tedavisi bağışçıların- destek verdiğini, sağlığına den biridir. Eğer Kovid-19'lu bir hastada vitamin gençgençgenç hekimden hekimdenhekimden dan oldu. kavuşup bir an önce çalışma C yetersizliği baş gösterirse immün sistemdeki dü- İzmir Katip Çelebi Üni- ortamına dönmek için ade- zen daha bozulmakta ve bu kez vücuda zarar ver- immünimmünimmün plazma plazmaplazma bağışı bağışıbağışı immünimmün plazma plazma bağışı bağışı versitesi Atatürk Eğitim ve ta günleri saydığını anlattı: meye başlamaktadır." Araştırma Hastanesinde gö- "Görevime dönme isteğim YÜKSEK DOZDA C VİTAMİNİ ÜRETİLDİ rev yapan Doğan'a şüphe daha çabuk iyileşmemi sağ- üzerine Kovid-19 testi ya- ladı. Doktorluğu severek Demiray, amaçlarının çok yüksek dozlarda pıldı. Test sonucunun pozi- yapıyorum ve insanlara yar- dahi güvenli olduğu bilinen bir molekülü kullanarak tif çıkması üzerine Doğan, dım etmeyi seviyorum. Za- hastalara yardımcı olmak olduğunu ifade etti. Prof. hastanede 2 gün tedavi ten Türk Kızılayın gönüllü Dr. Demiray, SBÜ öncülüğünde içerisinde para- gördü. Doğan'a daha sonra kan bağışçısıydım. Bu yüz- ben bulunmayan yüksek dozda C vitamini üretil- yapılan test ise negatif so- den bu hissi daha çok ya- diğini söyleyerek, şunları kaydetti: "Üretilen ko- nuç verdi. 14 gün boyunca şayabilmek için sağlığıma ruyucusuz yüksek doz vitamin C ürünleri insanı- karantina altına alınan Do- kavuşmamın ardından plaz- mızın hizmetine sunuldu. Bugün için Kovid-19 te- ğan, son testi de negatif çı- ma bağışı yapmaya da ka- davisinde henüz belirlenmiş çok etkili olduğu gö- kınca, görevine döndükten rar verdim. Bizim görevimiz rülmüş bir tedavi yok. Elimizdeki en önemli silahlar sonra plazma bağışçısı ol- sadece hastanede değil, her 'hidroksiklorokin' ve 'Favipiravir'dir. Bunların dı- maya karar verdi. açıdan insanlara yardımcı şındaki elimizdeki en önemli silah, yüksek doz vi- Türk Kızılay Ege Bölgesi olmamız lazım. Çok mutlu- tamin C uygulamasıdır. Vitamin C'nin bu ilaçlar- Kan Merkezi Müdürlüğü- yum. Bu süreçte bazı in- la etkileşimi ve yan etkisi yoktur, ayrıca da güven- nün İzmir'in Alsancak sem- sanların evlerinde kalarak, lidir. Kısa süre önce kullanılan bazı ilaçların etki- tindeki kan alma merkezine bazılarının ise plazmalarını li olmadığı ve hatta zarar verdiğini, tüm dünya Ko- gelen Doğan, plazma bağı- vererek hastalara destek vid-19 tedavisinde gördü. Neden vitamin C gör- şında bulundu. olacağını düşünüyorum." mezden geliniyor gerçekten ilginç."
AYDINLIK 09 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
İsmet Koronavirüs
Aralık ÖZÇELİK ABD planlarını TGB:TGB:TGB: MarşımızıMarşımızıMarşımızı xxxxxxx@xxxxxx durdurmadı milletçemilletçemilletçe okuyalımokuyalımokuyalım DÜNYA koronavirüsle boğuşuyor. Adamlar ‘bağlılıklarını’ açıklarken; Şu anda durumu en kötü olan da ABD. Erdoğan sonrası hesapları yapıyorlar. Ama planlarından vazgeçmiş değil. Bu kadarı da pes artık.” Asya, Avrupa, Afrika, Ortadoğu; DEĞNEKÇİ TAKIM İran, Irak, Suriye, Doğu Akdeniz , … Hâlâ fitne peşinde… Bir başka Ak Partili de şunları söyledi: TÜRKİYE HESAPLARI “Bu tür dönemlerde kahramanlar çıkar. Aslında kahraman değillerdir. Kriz ve salgın eş zamanlı geldi. Kahraman gösterilir. Türk Gençliği de 23 Nisan'da saat 21.00'de pencerelerden İstiklal Marşı'nı haykıracak. Türkiye Türkiye’de de pusudalar. Kimsenin bilmedikleri onlara söyletilir. Hem ekonomide; Güven yaratılır. Gençlik Birliği, 'Görevimiz, bu çağrıya uymak ve büyütmektir. Birlik ve beraberliğimizi milli Hem siyasette… Bunlar ‘değnekçi’ takımdır. mücadele ruhuyla gösterelim. Sokaklarımızı İstiklal Marşımızla inletelim' çağrısı yaptı Gizli Amerikancılar fırsat kolluyor. Başkalarını dövdürmek için kullanılır. Sosyal medyayı da; Son günlerde sosyal medyada öne çıkan HABER MERKEZİ kutlanacağını bildirdi. TGB’nin yaptığı tir. 23 Nisan’ı olan milletler, emperyalizme İç kargaşa için kullanıyorlar. isimler. açıklama şöyle: Türk Devrimi 100 yaşında. karşı her zaman öndedir. Büyük tarihimi- Yalanın, dolanın bini bir para. Soylu’ya sopa sallayanlar. ÜRKİYE Gençlik Birliği (TGB), Türk Devriminin 100. yılı kutlu olsun. 23 Ni- zin ışıklı tecrübeleri, bugün rotamızı belir- Bu arada; Yeni ‘değnekçiler’… TBMM’nin açılışının 100. yılı için san, Türk devriminin yıldönümüdür. 29 lemekte, karanlıklara aydınlık olmaktadır. tüm Türk milletine çağrıda bulundu. Ekim 1923 tarihinde ilan edilen Cumhuri- Türk Devriminin 100. yılına doğru ül- Babacan, Davutoğlu, … gibilerini de; SORGULAMA T Anında piyasaya sürdüler. TGB’nin resmi sosyal medya hesapları ve yetimiz, 23 Nisan 1920’de kurulmuştur. 23 kemiz, 23 Nisan rotasına hızla girmektedir. internet sitesinden yapılan açıklamada Nisan 1920, Türkiye Milli Kurtuluş Hare- Çünkü zorluklarla karşı karşıyayız. Zorluk İLGİNÇ GELİŞME İhale, makam, … peşinde olmayan Ak Partililer. TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un ilan et- ketinin kendi devletini kurduğu tarihtir. Bu varsa, çözüm de vardır. Çözüm, tarihimizin Haftasonu ilginç şeyler oldu. Gelişmeleri yakından takip ediyor. tiği 100. yıl programına destek verildi. tarihten itibaren Milli Mücadelemiz, dev- içerisinden çıkıp gelmektedir. Diyebiliriz ki İçişleri Bakanı Soylu krizi. Soylu olayı herkesi kaygılandırdı. “1920’nin koşullarıyla 2020’nin koşulla- let kimliğini kazanmıştır. 23 Nisan, ege- Büyük Millet Meclisi, zorlukları göğüsle- Cuma akşamı sokağa çıkma yasağı; Operasyonun arkasındakiler; rı farklıdır. Tarihsel süreçler kendi koşulla- menliğin kayıtsız şartsız ‘millet’e teslim menin ve üstesinden gelmenin meclisidir. Arkasından yaşananlar; İlişkileri, daha önceki tutumları, … sorgu- rıyla değerlendirilmelidir. Fakat tehditler ve edildiği tarihtir. Mustafa Kemal Atatürk ön- Zorluklar, milli mücadele ruhuyla aşılır. İstifa açıklaması. lanıyor. zorunluluklar benzerlik göstermektedir” de- derliğinde gerçekleşen devrimimiz, Ana- 1920’nin koşullarıyla 2020’nin koşulları nilen açıklama şu ifadelerle devam etti: “Sağ- dolu’nun bağrında istiklal ateşini yakmış ve farklıdır. Tarihsel süreçler kendi koşullarıyla TROLLER, BAĞLILAR Erdoğan’a yaptırılan hatalar; Sorumluları; lık ordumuz salgına karşı başarılı bir mü- tüm yurdun temsilcisi olmuştur. değerlendirilmelidir. Fakat tehditler ve zo- Hiç beklemeden harekete geçtiler Şimdi daha çok tartışılıyor. cadele yürütürken Mehmetçiğimiz ve po- İstiklal zaferimiz, Ankara’da kurulan runluluklar benzerlik göstermektedir. lisimiz vatanımızı korumakta, terör örgüt- Devrimci Meclisin omuzlarında yüksel- Ülkemiz ve dünyamız koronavirüs sal- Bir taraftan Soylu’ya saldırılırken; UYARILAR Diğer taraftan “Erdoğan’a bağlılık” mesaj- lerine göz açtırmamaktadır. Her iki müca- miştir. Mektep sıralarının yerleştirildiği, gınıyla savaşmaktadır. Diğer yandan içeri- ları. Erdoğan’a uyarıları var. dele de zaferle sonuçlanacaktır. Her iki mü- Ankara eşrafından alınan lambaların ve kür- de ve dışarıda terör örgütleriyle mücade- Bakanlık için “ben buradayım” dediler. Partide herkesi dinlemesini; cadelenin kökleri Devrimci Meclisimizdir. sünün yer aldığı salon, İstiklal Savaşımızın lemiz devam etmektedir. Umutlanmışlardı. Kendisini yanlış yönlendirenlere karşı; Bu sene 23 Nisan’ı evlerimizden kutlaya- önderliğini yürütmüş, milletimizin bağım- TGB olarak bizler de milletimizi 23 Ni- Hayalleri kısa sürdü. Dikkatli olmasını istiyorlar. cağız.” sızlığını temin etmiştir. san günü saat 21.00’de İstiklal Marşı oku- TGB, “Mevcut durum meydanlarda Ne şanslı bir milletiz ki 23 Nisan gibi dev- maya davet ediyoruz. Birlik ve beraberliği- AK PARTİ’DE TARTIŞMA Genelde tespitler ortak. İsimleri tek tek sıralıyorlar. kutlamamıza engel fakat coşkumuza engel rimci bir tarihimiz var. 23 Nisan’ı olan mil- mizi milli mücadele ruhuyla gösterelim. So- değil” diyerek 23 Nisan’ın büyük bir coşkuyla letler, bağımsızlığını savaşarak elde etmiş- kaklarımızı İstiklal Marşımızla inletelim! “Olay turnusol kağıdı gibi. “Reis hızlı hareket etmeli. Kimin ne olduğu açığa çıkıverdi. Ne kadar erken davranırsa; Pazar gecesi o 2-3 saat; Zarar o kadar az olur. SAĞLIKTA ŞİDDET MADDELERİ KABUL EDİLDİ Yüzlerdeki maskeyi indirdi.” İçinde bulunduğumuz dönem çok riskli. Şu aralar Ak Parti’de bunlar konuşuluyor. Yeni hatalara tahammülümüz yok. HABER MERKEZİ Ceza artıyor renme' suçlarında, ilgili kanunlara göre ta- BU KADARINA PES Reis Amerikancı ekipten kurtulmalı” dedi- yin edilecek cezalar yarı oranında artırı- ler. TBMM Genel Kurulu, infaz düzenle- Kurulu'nda kabul edildi. Teklifin tümü de lacak. Söz konusu suçlarda, Türk Ceza Ka- Ak Partili bir tanıdığım; Ak Parti’de durum bu. mesinin hemen ardından sağlıkta şiddete dün oylandı. nunu'nda yer alan hapis cezasının erte- Anlatılanları Erdoğan’a yakın bir isme ak- Sözlerini sakınmadı: karşı yasa teklifini gündemine aldı. Sağlıkta ERTELEME YOK lenmesi hükümleri uygulanmayacak. “Ben Reis’in yerinde olsam. tardım. şiddetin önlenmesine yönelik düzenle- Şiddetin yaşandığı sağlık kuruluşunda, Kriz sırasında; İtiraz etmedi. me, Kovid-19 salgını nedeniyle yapılama- Buna göre kamu ve özel sağlık ku- faile veya yakınına mağdurun verdiği hiz- ‘Bağlılık’ twitleri atanları bulurum. Sonra da; yan eğitimlerin telafisine ilişkin hazırlanan rumlarında görev yapan sağlık personeli ile meti verebilecek başka sağlık personeli ve Tek tek belirler not ederim. “Hele şu salgını bir atlatalım” diye mırıl- Kanun Teklifi'ne eklendi. yardımcı sağlık personeline karşı, görevleri yardımcı sağlık personeli bulunması ha- ABD ile bağlarını araştırırım. dandı. Teklifin ikinci bölümünde yer alan sebebiyle işlenen, 'kasten yaralama, tehdit, linde, hizmet ilgili diğer personel tarafın- İlk fırsatta gereğini yaparım. Bakalım önümüzdeki günler ne gösterecek..! maddeler önceki akşam TBMM Genel hakaret ve görevi yaptırmamak için di- dan verilecek.
ACI KAYBIMIZ Yaşamını metal emekçilerinin hak mücadelesine adamış, Türk Metal Sendikası’nın kurucusu ve önceki Genel Başkanı, Türkiye sevdalısı MUSTAFA ÖZBEK’i Uzun süredir mücadele ettiği amansız hastalık nedeniyle kaybettik. Ülkemiz işçi hareketinde çok önemli bir yere sahip olan Onursal Genel Başkanımıza Allah’tan rahmet, ailesine, yakınlarına ve Türk Metal Sendikası topluluğuna başsağlığı dilerim.
Türk Metal Sendikası Yönetim Kurulu adına Genel Başkan
Pevrul Kavlak
AYDINLIK 10 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
[email protected] 11 İNFAZ DÜZENLEMESİ KANUNU YÜRÜRLÜĞE GİRDİ Gaffar
Yeis yok Yeis YAKINCA
TBMM Genel Ku- rulunda kabul [email protected] TahliyelerTahliyeler başladıbaşladı edilen infaz dü- zenlemesine ili - kin kanunun Biz gurur Resmi Gazete'de yay mlanarak yü- rürlü e girmesi- duyuyoruz, nin ard ndan ba kentte, hü- kümlülerin tahli- peki ya siz? yesine ba land . ÜRKİYE’de siyaset kurumunun kod- larına az çok hakimseniz, herhangi bir Tolayın sıcaklığının en çok yirmi dört saat süreceğini de bilirsiniz. Cuma akşamı yaşanan bir olayın, kırk sekiz saat sonra bir istifaya yol açması pek de akla yatkın bir durum değildir. Mutlaka işin arkasında başka bazı saikler ol- ması gerekir. nfaz düzenlemesine ili kin kanunun Resmi Gazete'de yay mla- İsmet Özçelik’in dünkü yazısı bunların narak yürürlü e girmesinin ard ndan Trakya'daki cezaevlerin- neler olduğuna dair kuvvetli ipuçları veriyor. den tahliyeler ba lad . Edirne Belediyesi ekipleri, hükümlüleri Öyle anlaşılıyor ki yaşanan alelade bir istifa de- ta yacak otobüslerin dezenfeksiyonunu gerçekle tirdi. ğildir. Her ikisi de Ak Parti içinde olan ama esasen Ak Parti’nin dışındaki tüm siyaset ala- Hükümlüler; koronavirüsle ilgili bilgilendirildikten sonra, maske ve eldiven takarak ceza infaz nında varlık gösteren iki güç, Cuma gecesinden itibaren kırk sekiz saat boyunca çarpışmış, iş- kurumundan ayrıldı. Hükümlülere koronavirüs önlemlerini anlatan Sağlık Bakanlığı broşür- ler en sonunda böylesine sıcak bir noktaya var- leri verildi. Kolluk kuvvetleri çıkışlarda izdiham yaşanmaması için gerekli önlemleri aldı mıştır. DOĞU İLE BATININ ÇARPIŞMASI OLCAY KABAKTEPE / ANKARA lar ile işkence ve eziyet suçları bakımından bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bi- ceza infaz kurumundan ayrılmaya başladı. herhangi bir indirim yapılmadı. tiren hükümlüler hakkında denetimli ser- Hükümlülere koronavirüs önlemlerini an- Aslında bu çarpışma, uzunca bir süredir de- BMM Genel Kurulunda dün kabul DENETİMLİ SERBESTLİKTE bestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacak. latan Sağlık Bakanlığı broşürleri verildi. Kol- vam eden Doğu ile Batı’nın, milli güçler ile em- edilen 'Ceza ve Güvenlik Tedbirle- GEÇİCİ DÜZENLEME Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, en- luk kuvvetleri çıkışlarda izdiham yaşanma- peryalizmin ya da daha açık tabirle Türkiye ile Trinin İnfazı Hakkında Kanun ile gellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını ması için gerekli önlemleri aldı. Tahliyeden Amerika’nın savaşının son durağıdır. Türkiye’de Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Denetimli serbestlik uygulamasındaki cezaevinde yalnız idame ettiremeyen 65 ya- yararlanacak ya da izne ayrılacak hüküm- Batıcılar, bir blok olmaktan ziyade her siyasi Dair Kanun', Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mevcut 1 yıllık maktu uygulama aynen şını bitiren hükümlülerin cezası, Adalet Ba- lülerin yakınlarının neden olacağı kalaba- örgüte dağılmış unsurlar halindedir. Bunlar, mu- onayıyla Resmi Gazete'de yayımlanarak yü- muhafaza edildi. Açık ceza infaz kuru- kanlığının belirleyeceği devlet hastanesin- lığı engellemek amacıyla hükümlüler, ceza halefet partilerinde yönetim kademesini ta- rürlüğe girdi. Kanunla birlikte 45 bin dola- munda bulunup da koşullu salıverilmesine den alınacak sağlık kurulu raporuyla bel- infaz kurumundan otobüs ve minibüslerle mamen işgal ederken, iktidar tarafında da za- yında kişinin tahliyesi, açık cezaevlerinde- 1 yıl kalan iyi halli hükümlülerin cezaları- gelendirilmek koşuluyla, denetimli ser- gidecekleri yerlere bırakılmaya başlandı. İl man zaman etkin olabilmektedir. Bu savaşın ki 45 bin kişinin de izne gönderilme işlem- nın denetimli serbestlik altında infaz edi- bestlik önlemi altında infaz edilecek. içine gidecekler için belli merkezlere, il dı- zirve yaptığı 15 Temmuz gecesinde kimin han- leri, koronavirüs önlemleri altında başladı. lebileceğine ilişkin hüküm aynen korundu. 90 BİN KİŞİ YARARLANACAK şına gidecekler de ya otobüs terminalleri- gi pozisyonda durduğuna bakılırsa tablo daha Düzenlemeyle Ceza ve Güvenlik Ted- Hükümlü, denetimli serbestlik uygulama- İnfaz düzenlemesine ilişkin kanunun ne ya da gidecekleri illere bırakılacak. Hü- net anlaşılabilir. Darbeci hainler, darbeye “ti- birlerinin İnfazı Hakkında Kanun, İnfaz Ha- sı kapsamında yükümlülüklerini yerine ge- Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe kümlüler ulaşım ücretlerini kendileri kar- yatro” diyen vicdansızlar zaten gözümüzün kimliği Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile tirmez veya denetimli serbestlik müdürlü- girmesiyle birlikte cezaevlerinden tahliye- şılayacak. önündedir. Ama, 16 Ekim sabahına kadar sü- Ceza Muhakemesi Kanunu başta olmak ğüne müracaat etmez ise cezasını açık ceza ler de başladı. Kanunla birlikte 45 bin do- TESTİ POZİTİF ÇIKANLAR kut içinde, sinsice bekleyip akşam meydan- üzere toplam 11 farklı kanunda değişiklik infaz kurumunda infaz edecek. layında kişinin tahliye işlemi gerçekleştiri- SAĞLIK KURUMLARINA lara “demokrasi nöbetine” gidenlerin sayısı da yapıldı. Buna göre, ceza infaz kurumların- Denetimli serbestlik uygulamasına ilişkin lecek. Kapalı ceza infaz kurumlarından 15 hiç az değildir. da geçirilmesi gereken süreler yeniden be- geçici düzenlemeler yapılacak. Geçici dü- bin, açık ceza infaz kurumlarından da 30 bin Salgın nedeniyle şehir dışı seyahatler izne Bu bakımdan, 12 Nisan akşamı da belki lirlendi. Koşullu salıverilme oranı 2/3'ten ya- zenleme uyarınca özellikle terör, uyuşturu- kişinin tahliye edilmesi bekleniyor. Yine ko- bağlı olduğu için tahliye edilen ve izne ay- bir başka büyük çatışma anı olarak tarihimi- rıya, mükerrirler ve örgütlü suçlar bakı- cu ticareti, cinsel saldırı ve istismar suçları, ronavirüs önlemleri kapsamında açık ceza rılan hükümlülerin seyahat belgeleri, mül- ze geçecektir. İstifanın reddedilmesine kadar mından infaz oranı 3/4'ten 2/3'e indirildi. kasten öldürme, yüzün sürekli değişikliğine infaz kurumlarındaki yaklaşık 45 bin kişi izne ki idare amirlikleri aracılığıyla ceza infaz ku- geçen üç saatte, üç farklı eğilim ortaya çıkmıştır. Uyuşturucu ticareti ve cinsel istismar suç- sebebiyet veren kasten yaralama suçu ve ka- ayrılacak. Böylece kanundan 90 bin kişi ya- rumları içerisinde verildi. Koronavirüs test- İstifayı üzüntü ile karşılayanlar olduğu kadar, larıyla, terör suçlarının 3/4 olan koşullu sa- dına karşı şiddet, işkence ve eziyet suçları ile rarlanacak. Yasa gereğince kapalıdan açı- leri pozitif çıkan ve tedavileri devam eden zil takıp oynayanlar da olmuştur. Bunların ara- lıverilme oranları aynen muhafaza edildi. Bu özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç 3 ğa ayrılacak olanlar kurum görevlileri eşli- sınırlı sayıdaki hükümlü, sağlık kurumları- sında gözden kaçmaması gereken ise sükut suçların çocuklar tarafından işlenmesi ha- Mart 2020'ye kadar işlenen suçlarda, 1 yıllık ğinde açık ceza infaz kurumuna ayrılacak. na teslim edilecek. Koronavirüs nedeniyle içinde beklemeye yatanlardır. linde 2/3 olan koşullu salıverilme oranı denetimli serbestlik süresi 3 yıla çıkarılıyor. ÖNLEM ALTINDA TAHLİYE açık ceza infaz kurumlarından yararlana- Süleyman Soylu, milli güçler için çok değişmedi. Kasten öldürme, yüzün sürek- 30 Mart 2020'ye kadar işlenen suçlar bakı- cakların izin belgesi, 31 Mayıs’a kadar ge- önemli bir isimdir. Türkiye’de hiçbir bakan te- li değişikliğine sebebiyet veren kasten ya- mından, terör, cinsel saldırı ve istismar, kas- Tahliye edilecek ve izne ayrılacak olan çerli olacak. Adalet Bakanlığı, Bilim Ku- rörle mücadeleyi bu kadar ciddiye almamış, böy- ralama suçu, özel hayata ve hayatın gizli ala- ten öldürme suçları ve özel hayatın gizliliği- hükümlüler; koronavirüsle ilgili bilgilendi- rulunun tavsiyeleri doğrultusunda, izin sü- le fedakarca çalışmamıştır. Türkiye’de hiçbir iç- nına karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suç- ne ilişkin suçlar hariç; 0-6 yaş grubu çocuğu rildikten sonra, maske ve eldiven takarak resini iki defa daha uzatabilecek. işleri bakanı emperyalizmi bu denli açıkça kar- şısına almamış, emperyalistler tarafından “is- tenmeyen adam” ilan edilmemiştir. Dolayısı ile CHP ANTALYA MİLLETVEKİLİ ÇETİN OSMAN BUDAK: Soylu’nun görevde kalması milli güçlerin bir za- TGC:Gazeteler İstanbul'da feridir. Ama Türkiye’de emperyalizmin ilişkiler ağı kuvvetlidir. Önümüzdeki dönemde benzer Yerel medyaya destek yasası acil haftasonu da satılacak çatışmaların olmasına şaşırmamak, bu tip ge- rilimlere hazırlıklı olmak gerekir. KORONAVİRÜS tedbirleri kapsamında alı- SEVİNENLER, ÜZÜLENLER AYDINLIK / ANKARA TBMM çatısı altında her türlü desteği ver- lanlara Basın İlan Kurumu vasıtasıyla bir nan sokağa çıkma yasağı nedeniyle gazeteler meye de hazırız.” defalığına en az 3 maaş sosyal basılamadı, basılanlar da satılamadı. Bu haf- O akşam bizler, Süleyman Soylu’nun gö- KORONAVİRÜS salgını dolayısıyla Budak, yerel medyanın ta- yardım olarak hibe desteği tasonu da tekrarlanacak yasak kapsamında yine revde kalması için çaba gösteren taraftaydık. hem özel ilanlar, hem de Basın İlan Ku- leplerini de şöyle sıraladı: verilmelidir. Ayrıca, tüm aynı konu gündeme geldi. Türkiye Gazeteciler En basitinden, FETÖ ve PKK’ya yarayacak rumu ilanları neredeyse sıfırlandı. Buna bir Anadolu’da bulunan medya çalışanlarına dev- Cemiyeti (TGC), gazetelerin baskı ve dağıtımıyla bir gelişmeye direnmek vatan ve namus bor- de sokağa çıkma yasağı eklendi. yerel medya şirketleri let bankalarından veya ilgili İstanbul Valisi Ali Yerlikaya’ya yazılı baş- cu olduğu için bunu yaptık. Ne mutlu bize ki CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman KOBİ kapsamında Kre- fonlardan bir yıllık ma- vuruda bulundu. Başvurunun olumlu sonuç- milletin ezici çoğunluğu da bizlerle beraber ha- Budak, açıklanan ekonomik destek pake- di Garanti Fonu’ndan aşlarının yarısı kadar landığını bildiren TGC, İstanbul’da sokağa reket etti. tinde yerel basına yönelik herhangi bir ön- veya KOSGEB’den isteğe bağlı olarak 5 yıl çıkmanın yasak olduğu haftasonunda gaze- Öteki taraf ise söylemleri ile bir kez daha lemin yer almamasını eleştirdi. Budak, "Aci- kredilendirilmelidir. ödemeli faizsiz kredi telerin satılacağını belirtti. TGC’nin açıklama- halkın nefretini kazanmayı başardı. len, yerel basının ekonomik kayıplarını kar- Resmi kurumlara desteği sağlanmalıdır. sı şu şekilde: “İstanbul Valiliği yetkililerinden bu- PKK’nın yayın organı olan gazete, habe- şılayacak finansal bir desteğe ihtiyaç var. Ye- olan ödemeler en az 1 yıl Çetin Toplumu yakın- gün (dün) iletilen bilgiye göre haftasonu uy- ri, Soylu’ya küfür ederek, “Soysuzluğunda de- rel medyayı destekleyen yasal düzenle- süreyle ertelenmelidir. Osman dan ilgilendiren bele- gulanacak sokağa çıkma yasağı süresince ga- belen Süleyman” diye verdi. melere TBMM çatısı altında her türlü des- Reklam ve ilan fatu- Budak diye meclis ve encümen zetelerin baskı ve dağıtım sorunu mutlaka çö- PKK’nın meclisteki uzantısı Ahmet Şık “Sı- teği vermeye hazırız” dedi. ralarına yansıyan KDV ora- kararları ile il genel mecli- zülecek. Konuyu İçişleri Bakanlığı ile de payla- radaki gelsin…” diyor, bir başka aparat Ba- Budak, açıklamasında şu ifadelere yer nı ile ilanlardan alınan Basın İlan si ve hizmet birlikleri karar ve şan Valilik yetkililerinden alınan bilgiye göre; so- rış Atay, “daha hesap vereceksiniz” diye in- verdi: “Yerel basın zaten zor durumdaydı Kurumu payı yüzde 5’e düşürülme- duyuruları, resmi ilan olarak her şe- kağa çıkma yasağının olduğu günlerde gaze- tikam çığlıkları atıyordu. bir de salgının etkisiyle iyice can çekişir hale lidir. hirde yerel gazetelerde yayınlanmalıdır. telerin baskı ve dağıtımının aksamaması için FETÖ’cü Emre, “Gidecek dedik gitti, sı- geldi. Ayakta kalmak için gerçekten ola- Yerel radyo ve televizyon kuruluşla- Toplumsal mesaj içeren kamu du- sürecin nasıl ilerletileceğinin bilgisi ayrıca du- radakini söyleyeyim mi” diye eğleniyordu. ğanüstü çaba sarf ediyorlar. Önümüzdeki rından telif bedelleri başta olmak üzere yuruları ilgili bakanlıkça resmi ilan olarak yurulacak. Cemiyet yaptığı yazılı başvuruda, ga- CHP Gençlik Kolları Başkanı, PKK ile mü- dönemde yerel medya kuruluşlarının çok RTÜK payı ile frekans bedelleri de bir süre yayınlatılmalıdır. zetelerin basılabilmesi için matbaa işçilerine ya- cadeleden çok gocunmuş olmalı ki “Irkçının ağır bir süreçten geçeceği görülüyor. Pek alınmamalıdır. Kamu kurumlarının resmi ilan sta- zılı izin verilmesini, gazetelerin dağıtılabilmesi biriydi, iyi hatırlamayacağız” diye kin kusu- çoğu belki de yayın hayatına son vermek zo- TÜRKSAT uydu bedeli ödemeleri- tüsünde olmayan reklamlarına ayrılan için de küçük marketlerin ve bakkalların açık ol- yordu. runda kalacak. Ayakta kalanların da çalı- nin bir süre ertelenmesi ve döviz değil TL bütçenin asgari yüzde 30'u yerel medyaya masını önermişti.” HABER MERKEZİ CHP’nin ünlü vekilleri de farklı şeyler söy- şanlarına maaş ödeyecek durumları ol- üzerinden indirimli olarak ödeme imkanı ayrılmalıdır. lemiyordu. En iyi ihtimalle “tiyatro bunlar” di- mayacak. Bunun önüne geçecek önlem- sağlanmalıdır. Gazete basımında kullanılan kağıt, ka- yorlardı. Tıpkı 15 Temmuz ihaneti için söy- lerin süratle alınması lazım. Bir kısmı uy- Kamu spotları yayınları ücretlendi- lıp ve mürekkep gibi ithal malzeme mali- ledikleri gibi… gulamada yapılacak düzenlemelerle hayata rilmek suretiyle TÜRKSAT ve RTÜK ile yetlerinin kur artışlarından etkilenmeme- ODA TV’NİN UTANÇ GECESİ geçirilebilecek tedbirler. Öte yandan yerel mahsuplaşma sağlanmalıdır. si sağlanmalı ve gümrük vergileri tamamen medyayı destekleyen yasal düzenlemelere Çalışanların tamamına ve işsiz ka- sıfırlanmalıdır. Muhalefetin Oda TV’si eksik kalır mı? On- lar da bu koroda yerlerini aldılar, ama meş- M4'te 4’üncü replerine yakışır bir şekilde: “Hangi yandaş- lar gözyaşı döküyor” diye manşet atmışlar, al- tına da sözlerimizi koyarak akılları sıra bizimle ortak devriye dalga geçmişler. FETÖ’nün gazeteleri de onlardan işaret al- dün yapıldı mış gibi, aynı şeyleri yazmış. Ama haklarını yemeyelim, FETÖ’cüler Oda TV’den daha in- Milli Savunma Bakanlığı’nda görüş- saflı: Sadece “kimler gözyaşı döktü” diye yaz- Jandarmanın ikna ettiği meler başlarken 4 gün süren görüşme- mışlar, “yandaş” dememişler! lerde hazırlanan metin iki taraf tara- Milliyetçi, vatansever bir devlet adamının PKK'lı teslim oldu fından imzalanmıştı. Bu doğrultuda Rusya ile gidişine üzülmek utanılacak değil, gurur du- AYDINLIK / ANKARA M4 karayolundaki ilk devriye faaliyeti 15 yulacak bir şeydir. Evet, Süleyman Soy- MARDİN'de jandarma ekiplerinin ekipleri terör örgütü PKK/KCK içinde Mart'ta yapıldı. Dün de Rusya ile 4'üncü or- lu’nun istifasını öğrendiğim anda kendimi ağ- ikna çalışmaları sonucu bir PKK'lı terörist, faaliyet gösteren "Helin" kod adlı terörist MOSKOVA Mutabakatı çerçevesinde; İd- tak devriye faaliyeti gerçekleştirildi. Konuyla layacak kadar kötü hissettim, çünkü terörün güvenlik güçlerine teslim oldu. Kırsal Rahime Aslan ve ailesi ile görüştü. ''Silahlı lib’deki M4 karayolunda kara ve hava unsur- ilgili olarak Milli Savunma Bakanlığının Twit- nasıl bir bela olduğunu, emperyalizmle kav- alanda teröristlerle mücadelesini aralık- terör örgütüne üye olma'' suçundan kay- larının katılımıyla 4'üncü Türk-Rus birleşik ter sayfasından yapılan paylaşımda, "TR-RF ganın nasıl zorlu bir iş olduğunu çok iyi bili- sız sürdüren İl Jandarma Komutanlığı dının olduğu belirlenen teröristin, ikna edi- kara devriyesi dün yapıldı. Cumhurbaşkanı Er- mutabakatı çerçevesinde; İdlib’deki M4 ka- yorum ve ülkem için endişeleniyorum. ekipleri, ailelerine ulaşarak terör örgütüne lerek Demirtepe Hudut Karakoluna tes- doğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin’in yap- rayolunda, kara ve hava unsurlarının katılımıyla Gördünüz mü? Biz yaptığımızdan utanç katılanlara yönelik ikna çalışmalarını sür- lim olması sağlandı. 14 yıl önce örgüte ka- tığı görüşme sonrasında 5 Mart'ta Moskova’da 4’üncü Türk-Rus birleşik kara devriyesi icra duymuyoruz, sahipleniyoruz. Peki siz, PKK ile dürüyor. Güvenlik kaynaklarından alınan tıldığı belirlenen teröristin jandarmada- varılan mutabakat çerçevesinde Rus askeri he- edilmiştir" ifadelerine yer verildi. Devriye FETÖ ile yan yana gelerek kurduğunuz şu dile bilgiye göre, İl Jandarma Komutanlığı ki işlemleri sürüyor. yeti Ankara’ya gelmişti. 10 Mart Salı günü Rus faaliyetine katılan askerler, koronavirüs sal- sahip çıkabilecek misiniz acaba? askeri heyeti ile Türk askeri heyeti arasında gınına karşı eldiven ve maske taktılar.
AYDINLIK 11 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE 12 [email protected]
çengel
Resimdeki Oynat›lan ay› Kutur D›fl yan “… Bulut” Sandal Boru sesi aktris Gizli Demirin (aktör) Matbu Bir k›ta ad› görülen Bir müzik simgesi Asya'da bir Bir harfin
Beleflçi kötü ifl Ana musluk türü Devre da€ s›ras› okunuflu
Tav›r Halk Yard›m Bir tür tafl isteme Hayat kömürü
ünlemi arkadafl›
Edirne'nin Ölecek Kamer bir ilçesi kadar Erden K›ral
filmi Seyelan Belli, aç›k
Müru ru za - Valide man Kamufle
Kapsayan etme
Günün ilk Tenis arac› saatleri Ald›r›fls›z, Dan›fl›kl› umursamaz Askerler
Müjde dövüfllü
Antalya'da
Erozyon bir plaj
Kal›n tüy Havac›
Alkol bülteni
Y›ll›k Bir meyve Evde bafl Bir kad›n köfle sözü ‹radesiz kas fiart eki hareketi
Bir hayvan Kadife
Atac›l›kla Anlak ilgili Sadist Neonun “… farika”
simgesi (marka)
Mehil, vade Yar›m
kafiye
‹fller, ‹talya'da ifllemler bir kent Haydut
fiiir
Yayvan Kufl yuvas› sepet Tantal›n De€ifltokufl Hakça Bir gün ad› Çorum'un simgesi
Baflkanl›k bir ilçesi
Çek Dikilitafl ‹ri delikli Güney Afrika Cumhuriyeti Satrançta Bir say› kalbur
plakas› baflkenti bir tafl
Yardakç›lar Han›m, efl Raf
Türk müzi€i Ma€ara Çiçektozu Kiloamperin makam› simesi Ankara'n›n Bir iflaret
bir ilçesi s›fat› Tarif Dik yokufl
Söylenti Buluflma, Ba€ kavuflma ‹lham budama
b›ça€› Çocuk
Yasal, meflru Yaban ar›s› Mu€la'n›n ‹natç› bir ilçesi
Bir renk Mevcut
KARE BULMACA Nazi Askeri Günefl y›l›n›n Artvin'in As›k suratl› Polis Örgütü sekizinci ay eski ad› SOLDAN SAĞA Kuzu sesi Koca Bir nota Beyaz 1. Erbain-Ofris. 2. Real Madrid. 3. Gala-Reel-Mr. 4. Ulama-Mug-Kan.
5. Virane-Omaca. 6. At-Nisan-Rem. 7. Nebatat-Kare. 8. Amerika.
9. Ana-İlerici. 10. Asude-İt-Tır. 11. Kasara-İta. 12. Ak-Manen-Pik. “Sertab …” Geçmiflte 13. Mitoz -Mah-Za. 14. Eritici-Ecir. 15. Kula-Grena. (flarkc›) ifllenmifl suç Yüce YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Erguvani-Akamet. 2. Realite-Asakir. 3. Balar-Bonus-Tik. 4. Alamana-Adamotu. 5. İm-Anita-Erazil. 6. Nar-Esami-An-Ca. “... Ifl›k” 7. Dem-Ateli-Emi. 8. Oregon-Retine. 9. Fil-Kir-Her. 10. Rd-
Gökkufla€› K›l›çoyunu (aktör) Kar-Kitap-Ce. 11. Maceracı-İzin. 12. Surname-İrikara.
Yıl: 98 Aydınlık Sayı/Nr.: 4492 16 Nisan 2020 1. Kasımın kırk beşinci günü olan ve 22 aralıkta KURULUŞ. 1921 ŞEFİK HÜSNÜ DEĞMER VATAN - EMEK - NAMUS başlayan kırk günlük kış dönemi – Çiçekleri çeşitli Yayın Sahibi: 1234 5 6 7 8 9 10 11 12 böcekleri andıran bir çiçek türü. 2. İspanya’nın iki İmece Basın ve Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi büyük spor kulübünden biri. 3. Genellikle resmi 1 nitelikte eğlence – Gerçek – En gelişmiş röntgen. 4. Genel Müdür
(Tüzel Kişi Temsilcisi) Katma, ilave etme – Magnezyumun simgesi –
s s s s s s s s
s 2 Yaşamsal sıvı. 5. Yıkık, harap yapı – Kesilmiş ağaç Resimdeki Oynat›lan ay› Kutur D›fl yan “… Bulut” Sandal Boru sesi s aktris Demirin (aktör) Gürkan Koç Gizli Bir müzik simgesi Matbu Asya'da bir Bir harfin Bir k›ta ad›
Beleflçi MBÇgörülen Ana musluk türü DFDevre TBKda€ s›ras› okunuflu T A
s s s s s kökü. 6. Astatin simgesi – Bir ay adı – Radyasyon dozu s s s Tav›r Halk s Bir tür tafl Genel Yayın Yönetmeni: Yard›m Hayat kömürü
3 birimi. 7. Bitkibilim – Renyumun simgesi. 8. Bir kıta BEDAVAC Iisteme EDAarkadafl› AHAL ‹ S s s s s Edirne'nin s Ölecek Kamer Mustafa İlker Yücel adı. 9. Maksim Gorki’nin bir romanı – Terakki-perver. bir ilçesi kadar s
Erden K›ral LALAPAfiASeyelan ÖLES ‹ YEBelli, aç›k AY
s s
10. Sessiz, dingin – Bir hayvan – Bir kara taşıtı. 11. s s 4 Müru ru za - s Valide man Yazıişleri Müdürü: Kamufle
D ‹ LANKapsayan ZAMANAfi IMIetme ANA
12. s Gemilerde bir güverte – Verme, ödeme. Namuslu s
Günün ilk Tenis arac› s saatleri s Ald›r›fls›z, Cansu Yiğit s – Manevi yönden – Dökme demir. 13. Hücrenin bütün Dan›fl›kl› umursamaz Askerler
5 Müjde SABAHdövüfllü RAKET LAKAYT s s
s Erozyon Antalya'da s elemanlarıyla birlikte iki eşit hücreye ayrılması – Ay – bir plaj s
Kal›n tüy s
Haber Müdürü: SAVAAlkol Afi INIM KI LHavac› LARA
s Güney Afrika plakası. 14. Eritme özelliği olan – Ücret. s s 6 Y›ll›k s Bir meyve Irmak Mete Evde bafl Bir kad›n 15. Manisa ilçesi – Nar çiçeği renginde süs taşı. köfle SENEV ‹sözü ANANAS s ‹radesiz kas s fiart eki Sorumlu Yazıişleri Müdürü: hareketi s s
7 TÖRBir hayvan T ‹K AYOLKadife SA
s s s Anlak Atac›l›kla s ilgili Nadir Temeloğlu Neonun Sadist
simgesi ZEKA E“… farika” ATAV ‹K s s s Rezervasyon 8 1. Eflatun ile kırmızı arası renk – Kısırlık, Mehil, vade s Yar›m
NEkafiye ÖNEL ALAMET ‹ 0212 2512114 / 165 verimsizlik. 2. Gerçeklik – Askerler. 3. İnce tahta, s ‹fller, ‹talya'da ifllemler s [email protected] bir kent s Haydut
9 pedavra – İkramiye – İradesiz kas hareketi. 4. NAPOL ‹fiiir AMAL R s s Asmalı Mescit Mahallesi İstiklal Caddesi Yayvan Kufl yuvas› s Yönetim Yeri. s sepet Tantal›n Büyük balıkçı kayığı – Kankurutan. 5. Parola – “… De€ifltokufl Hakça Bir gün ad› Çorum'un simgesi
Deva Çıkmazı No: 3 / 5 Beyoğlu - İstanbul Baflkanl›k SELE IRbir ilçesi Ufi
s s s s s
s
s s Tel. 0212 251 21 14 - 15 - 16 Faks. 0212 251 55 06 Ekberg” (Fellini filmlerinde de oynayan ünlü İsveçli Çek Dikilitafl s ‹ri delikli 10 Güney Afrika Cumhuriyeti Satrançta kalbur s
0312 229 88 45 0312 229 88 47 plakas› s baflkenti bir tafl Bir say›
Ankara Büro Tel. Faks. TROK ZA PHan›m, efl O ORaf SARAT
s s s
0232 489 16 15 aktris) – Çok, pek reziller. 6. Bir meyve – İsimler – s
Ma€ara s Türk müzi€i Çiçektozu Kiloamperin s s
İzmir Büro Tel ve Faks. s makam› simesi
0049 163 866 30 78 [email protected] Ankara'n›n
Avrupa Tel: E-Posta: İki tarla arasındaki sınır – Kalsiyumun simgesi. 7. bir ilçesi ‹NBir iflaret fiEDARABANTarif TALDik yokufl KA
s s 11 s s Söylenti s Buluflma, Çayın tavı – Doğuştan meme ucu yokluğu – Tembih kavuflma s Ba€ ‹lham
AYAfibudama R‹ VAYETÇocuk TELAK ‹
s s
Adana Baskı. Arslan Güneydoğu Gazetecilik Ankara Baskı. Üretici Yayıncılık ve Danış- sözü. 8. ABD’de bir eyalet – Gözdeki ağtabaka. 9. s s
Yasal, meflru Yaban ar›s› s Mu€la'n›n Matbaacılık ve Kağıtçılık A.Ş. manlık Tic. Ltd. Şti. Mat-Sit İş Merkezi 35. 12 s ‹natç› bir ilçesi
ANUTBir renk L EGALMevcut SAR I CA E s s Yenidoğan Mah. 2108 Sk. No: 13/A Cadde No: 2 / 11 İvedik-Ankara Satrançta bir taş – Pasak – “… Yerde Kar Var” (ünlü s
Nazi Askeri Günefl y›l›n›n Artvin'in s As›k suratl› s s Yüreğir/Adana s
İstanbul Baskı. Üretici Yayıncılık ve Danış- 10. Polis Örgütü sekizinci ay eski ad›
şarkı). Radar (kısa) – Yağış biçimi - Yazılı Kuzu sesi SSKoca ABANBir nota L ‹ VANEBeyaz ABUS
s s İzmir Baskı. Üretici Yayıncılık ve manlık Tic. Ltd. Şti. Oruçreis Cad. Remzi 13 s s Danışmanlık Tic. Ltd. Şti. 1142 Sok. Özkaya Sok. No.16 Bahçelievler / İstanbul eserler – Bebekleri eğlendirmek için çıkarılan ses. “Sertab …” Geçmiflte s s No:24 Sarnıç Gaziemir/İzmir Tel. 0212 655 44 34 ME(flarkc›) ERENERifllenmifl suç SAB I KAYüce s AL ‹ 11. Serüvenci – Müsaade. 12. En ünlüsünü 14 “... Ifl›k” s s Gökkufla€› s T‹RAJEK›l›çoyunu ESKR‹M(aktör) KENAN Dağıtım. Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Levni’nin yazıp minyatürlediği, Divan edebiyatında Önerileriniz için. [email protected] düğün, sünnet, şenlik gibi sevinçli olayları anlatan Yayın Türü. 15 www.aydinlik.com.tr Yaygın Süreli eserler – İri taneli bir üzüm cinsi. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu / mumcuogluilkergmail.com
08:10 Uyan Türkiye 10:30 Biz Bize 07:00 Günaydın Türkiye 06:00 Güne Merhaba 08:00 Güne Başlarken 02:30 Gelinim Mutfakta 05:40 Kiralık Aşk 10:00 Canlı Performans 11:00 Eğitime Yolculuk 10:00 Güçlü Kadın 09:00 Haber Merkezi 05:00 Akasya Durağı 10:00 10’dan Sonra 07:00 Mesut Yar İle Bugün 11:30 Bizim Topraklar 11:00 Medya Mahallesi 10:00 Haber Merkezi 09:00 Neler Oluyor Hayatta 11:00 Film 12:00 Haberler 11:40 Spor 13:00 Haber Masası 10:55 Paranın Nabzı TV 13:00 Gün Ortası Haber 13:00 Haber 11:00 Müge Ve Gülşen’le 09:30 Sevdim Seni Bir Kere 14:00 Dış Politika 13:00 Bugün 12:00 Haber Merkezi 2.Sayfa YAYIN 15:00 Günün Getirdikleri 14:00 Haberler 14:30 Ellerin Türküsü 15:00 Haber Masası 15:50 Hava Durumu 13:00 Öğle Bülteni 13:00 Gelinim Mutfakta 11:00 Erkenci Kuş 17:00 Yereli Yönetenler 15:30 Ellerin Türküsü 16:00 Günün Raporu 17:00 Günlük 16:00 Günün İçinden 16:00 Yaralı Kuşlar AKIŞI 18:30 Ana Haber 13:30 Gerçeğin Peşinde 16:00 Güncel 17:40 Piyasalar 17:00 Günün İçinden 17:00 Arka Sokaklar 17:00 Haber 18:00 Haber 19:30 Yereli Yönetenler Kapanırken 18:00 Günün İçinden 19:00 Buket Aydın’la Kanal 16:30 En Güzel Bölüm 18:15 Kültür Sanat 19:00 Ana Haber 20:30 İçimizdeki Sesler 18:00 Halk Ana Haber 19:00 Akşam Haberleri D Haber 19:30 Başkent’te Kariyer 18:45 Star Haber 22:00 Fırat Boyları 21:00 Kitap Dünyası 21:00 Siyaset Kültürü 21:00 Gece Görüşü 20:00 Ana Haber 23:45 M. Fatih Çıtlak 00:00 Haberler 23:00 Sanatın Adımları 23:00 Ayrıntılar 00:00 Gece Haberleri 23:00 Gece Bülteni 04:00 Gelinm Mutfakta 02:15 Sevdim Seni Bir Kere 07.30 Günaydın Türkiye
10.00 Televizyon Gazetesi 05:30 Kuaförüm Sensin 03:20 Kanatsız Kuşlar 08:30 Şampiyon 06:00 TRT HABER’de Dün 06:00 Haber Bülteni 03:00 Temizlik Benim İşim 06:00 Emlak Avcıları 12.30 Gün Ortası 11:45 İmparatoriçe Ki 08:00 Haber Bülteni 04:30 Zuhal Topal’la 06:00 Kuaförüm Sensin 05:40 Canevim Bugün 09:00 Hayalimdeki Ev 13:00 Aileler Yarışıyor 10:00 Haber Bülteni Sofrada 08:00 Kahvaltı Haberleri 11:00 Satırbaşı Haber. 15:00 Halkın Ekonomisi 08:00 Kendine İyi Bak 15:00 İncir Ağacı 11:00 World’s Toughest Jobs 06:00 Kadın 11:00 Pasta Savaşları 10:00 Müge Anlı İle 17:00 Seksenler 11:40 Spor 13:55Hava Durumu 07:15 İsmail Küçükkaya 09:30 Zahide Yetiş’le 14:00Öğle Ana Haber 12:00 Tombul Gelinliğin 16.00 Haber 16.00 Tatlı Sert 19:00 Ana Haber 10:00 Çağla İle Yeni Bir 11:55 Hava Durumu 14:55Hava Durumu 12:30 Kuaförüm Sensin 13:00 Atv Gün Ortası Gün Butiği 19:55 Doğrusu Ne? 12:00 Satırbaşı Haber. 12:00 Haber Bülteni 17.00 Nasıl Yani 18:45 Show Tv Ana 14:00 Beni Bırakma 20:00 Türk Sineması 13:00 Ahber Bülteni 12:15 The Taste Türkiye 13:00 Ağır Yaşamlar “Börü” 15:00 Sıcak Haber 13:45 Temizlik Benim İşim 16:20 Esra Erol’da 13:30 Ne Yapsak? 16:00 İhtişamlı Düğünüm 18.30 Ana Haber Haber 22:45 Şampiyon 19:55 Ana Habere Doğru 16:00 Zuhal Topal’la 19:00 Atv Ana Haber 15:00 Gerçek Fikir Ne? 20:00 Güldür Güldür 01:45 Türk Sineması 18:00 Haber Bült Sofrada 17:00 Hayalimdeki Ev Bülteni 22:00 Haber 22 20.00 Fikir Meydanı “Börü” 19:00 Ana Haber Bülteni 19:00 Ana Haber Show 22:55 Hava Durumu 20:30 Su Gibi Evler 20:00 Bir Zamanlar 03:45 İyilik Kulübü 20:00 Ana Haber Bülteni 20:00 Mucize Doktor 23.00 Gece Görüşü 23:45 Fi Çukurova 04:40 Aileler Yarışıyor 23:00 Gece Bakış 01:00 Haber Bülteni 00:15 Kurşun 23:30 Kasabada Cinayet
AYDINLIK 12 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
Hazırlayan: Ersoy İrşi [email protected] 13 KISANIN KAZANANLARI ödüllerine internetten kavuştu Öğrencilerden Bu yıl 16'ncısı düzenlenen 'Akbank Kısa Film Festivali' çevrimiçi sergi yarışmasının kazananları, YENİ tip korona- koronavirüs tedbirlerinden virüs (Ko- dolayı internetten vid-19) tedbirleri tüm dünyada ha- düzenlenen törenle yatın akışını değiş- ödüllerine kavuştu. 'En İyi tirirken, kültür sa- nat faaliyetleri çevrimiçi platforma taşınmaya de- Kısa Film' ödülünü 'Ulusal vam ediyor. Yarışma Kategorisi'nde Haliç Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mi- marlık Bölümü öğrencilerinin ortaya çıkardığı 'Avarya', 'Uluslararası projeler, internet üzerinden sanatseverlerin be- ğenisine sunuluyor. Yarışma Kategorisi'nde Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Erdil Polat’ın danış- 'Daughter' adlı film aldı manlığında ortaya çıkan projeler arasında, "Mi- marlıkta Disiplinler Arası Yaklaşımlar", "Tari- hi Kentsel Dokuda Çağdaş Tasarım" ve "Uygarlık LUSAL Yarışma Kategorisi", Tarihinde Mimarlık" başlıklı ürünler bulunuyor. "Uluslararası Yarışma Kate- Uygulamalı ve teorik disiplinlerin yapıtları- gorisi" ve "Akbank Kısa Film "U na yer verilen sergiye "https://www.artstation.com" Forum Senaryo Yarışma Bölümü"nden adresinden ulaşılabilir. oluşan "Akbank Kısa Film Festivali" ya- rışmasına bu yıl 74 ülkeden 2 bin 217 kısa film başvuru yaptı. Yarışmanın kazananları, Ceyda Dü- venci'nin sunumuyla Akbank Sanat Ins- Avarya Akademisyenlerden tagram hesabından yapılan canlı yayınla açıklandı. evden konser "Dede" adlı filmi ve Kasım Ördek'in "Yağ- "Ulusal Yarışma Kategorisi"nde bu yıl MALTE- mur Olup Şehre Düşüyorum" başlıklı ya- "En İyi Kısa Film" ödülünü, yönetmenli- PE Üniversite- pımı oldu. ğini Gökalp Gönen'in üstlendiği "Avarya" si Konservatu- "Uluslararası Yarışma Kategorisi"nde filmi aldı. Bu bölümde mansiyona değer varı akademis- de Çek Cumhuriyeti'nden Daria Kashc- görülen yapımlar ise Ahmet Keçili'nin yenlerinden heeva yönetmenliğindeki "Daughter" adlı oluşan Malte- film "En İyi Kısa Film" pe Üniversite- ödülüne değer görülür- si Ev Orkestrası, 15 Nisan Dünya Sanat Gü- ken, bu bölümde mansi- nü'nde evde sahne aldı. George Frideric Han- yonu ise Mohammad del'in unutulmaz Sarabande eserini çeşitli ens- Hormozi'nin "Inner Self" Daughter trümanlarla yorumlayan akademisyenler, ko- ve Morad Mostafa'nın ronavirüs salgını önlemleri kapsamında evde ge- "Ward's Henna Party" adlı çirilen zor günlerde sanatla moral vermeyi yapımı aldı. le kalan 8 senaryo arasından "En İyi Se- Festival kapsamında ayrıca bu yıla özel amaçlıyor. EVDE KISA FİLM naryo", oyuncu Tuğçe Altuğ, senarist "Evde Kısa Film Yarışması" düzenleniyor. Leonardo Da Vinci'nin doğum günü olan 15 YARIŞMASI Akın Aksu, yazar ve yönetmen Melik Sa- Yarışmaya isteyenler, son bir ay içerisinde Nisan, Türk sanatçıların önerisiyle 2012 yılından DEVAM EDİYOR raçoğlu'nun yer aldığı jüri tarafından de- çekilen en az 2, en fazla 5 dakikalık film- bu yana Dünya Sanat Günü olarak kutlanıyor. ğerlendirildi. leriyle başvuru yapabilecek. Aynı zamanda 14 Nisan, eser sahibi Handel'in Bu yıl yaklaşık 752 se- Değerlendirmeler sonucunda "En İyi Yarışmanın sonuçları, 4-24 Mayıs ta- de ölüm yıldönümü. Handel’in ölümsüz eseri, naryonun başvurduğu Senaryo" ödülünü Sandra Peso'nun "Bim- rihleri arasında yapılacak jüri değerlen- icra edildiği her dönemde dinleyenlere ilham ver- Gökalp Daria "Akbank Kısa Film Fo- ba" projesi, mansiyon ödülüne de Ayça dirmeleri sonucunda 5 Haziran'da Akbank miş notaları barındırıyor. Gönen Kashcheeva rum" bölümünde de fina- Çiftçi'nin "O Yaz" başlıklı senaryosu seçildi. Sanat Instagram sayfasından açıklanacak. Pazırık Halısı PROF. DR. YAŞAR ÇORUHLU* şü ise İskitlerin (en azından İç Asya ve Orta SEYREDENE GÖRE TASARLAMAK Asya Bölgesinde bulunduğu var sayılan İs- TÜRK SANATI ÖZELLİĞİ PAZIRIK, Rusya Federasyonu’nun Yük- kitlerin) Türk oldukları yolundadır. sek Altay eyaletinin doğu bölümü’nde bulu- PAZIRIK KÜLTÜRÜ TÜRKLERİN Kare şeklinde olan çok ince iyi yünden ya- nan ve içerisinde, Türkçe “kurgan” ismiyle ifa- ATALARININ pılmış halı muhtemelen eyer üstüne konul- de edilen ve çoğunda toprak altında defin mak için üretilmiştir.Halının dört bir tara- odası veya odaların bulunduğu mezarlardan Natalya Polosmak ve ekibinin kazıları ile fından bakıldığında motifler veya insan ve hay- 40 kadarının yer aldığı bir coğrafi alanın is- Ukok platosu kurganlarının ortaya çıkarıl- van figürleri seyredenin tam karşısına gel- midir. Söz konusu bölgede bulunan ilk sekiz masından sonra, bu platodaki mezarların Pa- mektedir. Eseri veya tasviri seyredene göre kurgan, S.I.Rudenko ve M.P. Gryaznov adlı zırık kurganları ile benzerliklerden dolayı özel tasarlamak Türk Sanatı’nın özelliklerinden- Rus Arkeologları tarafından yapılan arkeo- bir kültürün söz konusu olduğu iddia edile- dir. lojik kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Pazırık ha- rek “Pazırık Kültürü” şeklinde bir adlandır- Bazı araştırmacılar merkezindeki 24 ka- lısı olarak anılan halı ise, bu mezarlardan ka- ma ortaya çıkarılmıştır ki bu şekilde suni ola- reden dolayı bunun bir oyun halısı olabile- zısı 1949 yılında yapılmış olan 5 numaralı kur- rak adlandırılan ve varsayılan bu kültür de ceğini de iddia etmişlerdir.Halının göbek kıs- ganın içerisinde ve suni yığma taş tepenin ku- Türklerin atalarına ait olarak kabul edilme- mını oluşturan 24 kare içinde bulunan mo- zey tarafındaki atların gömülü olduğu böl- lidir. tif ilginç ve önemlidir. Genel görünüşü ile mede bulunmuştur.Bu halıya benzer teknikte Pazırık kurganlarında C 14 metodu ile ya- Türk damgalarına benzeyen bu şekil zoo- dokunmuş bazı küçük halı parçaları da diğer pılan tarihlendirmeler ve sanat üsluplarına morfik özellikleriyle bir stilize yırtıcı kuşa, bit- kurganlar içinde elde edilmekle beraber göre yapılan değerlendirmeler daha çok kisel özellikleriyle bir lotus çiçeğine de ben- (Başadar kurganında bulunan parça daha eski M.Ö. Dördüncü ve üçüncü yüzyıllara işaret zer. Şekil veya motif Türk Kozmolojik siste- ve daha sık düğümlüdür) bunlar Pazırık ha- ediyor. Eski Çin Hanedan tarihleri bu bölge minde ve evren/dünya tasavvurunda çok lısı olarak adlandırılan 5. Kurgandaki halı gibi ve civarinda Türklerin atalarından Ting- önemli yer tutan “Dört Ana Yön” ve “ara bütün veya bütüne yakın durumda ele geç- Ling olarak adlandırılan topluluklar ve bizim yönlere” göre tasvir edilmiştir. medikleri için pek önemli değildirler. Asya Türk olarak nitelediğimiz başka boylar ile Bahsedilen motifi “Hun gülü”, “Hun Hunlarına ait olan Noın Ula kurganlarından Hunların atalarının bulunduğunu söylüyor. gölü” gibi isimlerle adlandıran ve hatta 24 kare çıkan küçük halı parçaları da Pazırık halısı ka- Biz de hangi Türk topluluğu olduğunu net içinde olmasını “24 Oğuz boyu” na bağlayan dar önemli değildir. olarak belirleyememekle birlikte Pazırık araştırmacılar olmuşsa da bu adlandırma ve elçileri tasvir ettiği anlaşıldığından, bahsedilen zırık halısını bir Türk halısı olarak değerlen- Pazırık halısı birçok araştırmacının katıl- kurganları ve dolayısıyla halının Türklere ait varsayımın doğru olduğunu düşünmüyoruz. benzerliğin normal olduğu sonucuna varılabi- dirdik. Ayrıca özellikle yine hocalarımızdan dığı görüşe göre düğümlü halıdır ve düğüm- olduğunu ifade ediyoruz. Söz konusu motiflerin benzerleri başka sa- lir. Zaten süvarinin atı üzerindeki eyer örtüsü, Oktay Aslanapa, Şerare Yetkin de çalışmala- lü halıların bütüne yakın şekilde ele geçen TEKNİK, KOMPOSİZYON, natlarda görülürse de Türk Sanatı’nın da İs- Türk ve Hun mezarlarından başka benzerleri rında bu halının Türklere ait olduğunu ifade et- dünyadaki en eski örneğidir. Ayrıca sanat ve İKONOGRAFİK VE İKONOLOJİK lâm dönemi dahil her evresinde ve her tür- de çıkan bölgede dokunmuş eyer örtülerin- meye ve ispatlamaya çalışmışlardır. Türki- ikonografi açısından da hatırı sayılır bir de- ÖZELLİKLERİ TÜRK den malzeme üzerinde çok yakın benzerle- dendir. Ayrıca süvari o dönem Türkleri gibi çiz- ye’de halı üzerinde kitap boyutunda ilk çalışma ğerdedir. Böylece bu değerli halı belki de bu rinin yapıldığını kaydedelim. me ve pantolon giymektedir. Başlığının ben- ise Fuat Tekçe tarafından kaleme alınmış ve son yüzden çeşitli toplumlar tarafından sahiple- Yabancı araştırmacılar kurganların daha Halının göbek kısmının etrafı, halıda “su” zerleri ise bölge insanlarının kullandığı eşyalar zamanlarda Azerbaycan Türklerinden bir araş- nilmiş ve kendi kültürlerinin başlangıç çağ- çok İskitlere ait olduğunu kabul etmekle be- diye de ifade edilen bordürlerle (toplam 5 bor- olarak yine kazılardan bulunmuştur. Süvari at- tırmacı da bu konuda kapsamlı bir kitap ya- larının bir sanatsal üretimi olarak takdim edil- raber, halının ithal olduğu yönünde de görüş dür) çevrilidir. Bu bordürlerin kimisi dar ki- larının başlarındaki başlık veya sorguçlar burada yınlamış ve halıyı Türk kültürü ve sanatı açı- meye çalışılmıştır. bildiriyorlar. Bu bakımdan onu İran veya Er- misi de daha geniştir. Bunlardan ikisinde (en daha çok sembolik olmasına karşın, daha son- sından değerlendirmişlerdir. Bütün bunlarla bir- Bizim ve bir kısım araştırmacıların görü- meni sanatına ait olarak kabul edenler de var; içte ve en dışta) grifon denilen mitolojik var- ra Türklerde atların korunması maksadıyla ge- likte Pazırırk Halısı’nın üzerinde kitap veya ma- şüne göre bu halı bir Türk Halısıdır. Türklerin ancak halı hem teknik hem kompozisyon ve lığı ifade eden tasvirler Türk Sanatı’nda M.Ö. liştirilen başlık ve zırhlara dönüşecektir. Atın kale boyutunda çalışmaların devam etmesi de M.Ö. 5-3. Yüzyıllar arasında Altay bölgesinde üslup açısından ayrıca ikonografik ve ikono- ‘ ki devirlerden Türk İslâm dönemine kadar kuyruğunun düğümlü olması bazı eski ka- gerekmektedir. yaşayan atalarına ait bir eserdir. Dolayısıyla lojik açılardan da Türk Sanat ve kültürünün (Türk Hayvan Üslubu’na uygun olarak) çe- vimlerde de görülmekle birlikte, Türklerde de Sonuç olarak; Dünyanın bütüne yakın ele bize göre Altay bölgesindeki Pazırık kur- özelliklerini göstermektedir. şitli sanat eserlerinde görülür. Geniş bor- M.Ö. ki devirlerden günümüze kadar gelen bir geçmiş, bilinen en eski halısı olan ve sanatsal de- ganları ve daha sonra Ukok bölgesinde Na- 1.89 X 2.00 m boyutlarında olan halının dürlerden birinde yer alan geyik tasvirleri Ne- yas ve yiğitlik işaretidir. Kurganlarda ölüye eş- ğeri de bir hayli yüksek olan Pazırık halısı, M.Ö. talya Polosmak ve başka bazı arkeologların düğüm tekniğinin “Türk” düğümü (veya jat Diyarbekirli’ye göre İç Asya (Altay) böl- lik eden atların kuyrukları da düğümlenmiş, 4-3. Yüzyıllarda Altay bölgesinde yaşayan ortaya çıkardığı benzer özelliklere sahip Gördes düğümü, halının cm karesinde 36 dü- gesine özgü bir geyiktir ve bu durumda halı örülmüş veya kesilmiştir. (çağdaş Türklerin ataları) Türkler tarafından kurganlar, söylediğimiz çağlarda ilgili böl- ğüm vardır) denilen teknik olduğu genel ka- ithal bir halı olamaz. Üzerinde en çok tartı- TÜRKİYE'DE İLK SÖZ dokunmuş ve yine o dönem Türklerine ait bir gelerde yaşayan Türk toplululuklarına aittir. bul gören bir husustur. Kullanılan renkler ara- şılan tasvirler ise geniş bordürlerden birindeki EDEN SANAT TARİHÇİLERİ kurgana ölüye eşlik etmek üzere yerleştirilen at S. I. Rudenko, M.P. Gryaznov ve birçok ba- sında özellikle kırmızı rengi Türk sanatının (en dıştaki geniş bordür) süvari figürleridir. kadavraları ile birlikte gömülmüş, üzerinde tılı araştırmacı Pazırık kurganlarını İskit sa- belirleyici rengidir (halıdaki diğer renkler al- Yabancı araştırmacılar bunun İran’ın Perse- Pazırırık halısından Türkiye’de ilk söz eden- özenle durulması gereken önemli bir sanat ese- natı ve kültürü içerisine dahil olarak gör- tın-güneş sarısı ve mavi). Türklerin bütün çağ- polis sarayındaki insan figürlerine benzedi- ler sanat tarihçileri olmuştur. Bunlardan ikisi ridir. müşler ve İskitleri (Sakaları) bir Hind-Avrupa ları boyunca hayvan yetiştirici bir topluluk ola- ğini ileri sürerlerse de söz konusu İran ka- Emel Esin ve Nejat Diyarbekirli’dir. Prof. Ne- Sanat Tarihçisi, Mimar Sinan Güzel Sa- kavmi olarak takdim etmeye çalışmışlardır. rak Sanat Tarihine en büyük katkılarından biri bartmalarında gösterilen süvarilerin Pers jat Diyarbekirli’nin eski öğrencisi olarak biz de natlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü (E.) Bizim ve başka birçok araştırmacının görü- halı ve diğer türden dokumalar olmuştur. kralı Dârâ (M.Ö.520-485)’ya gelen yabancı ''Erken Devir Türk Sanatı'' adlı kitabımızda, Pa- Öğretim Üyesi
AYDINLIK 13 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE Hazırlayan: Elif İlhamoğlu 14 [email protected] DIŞ HABERLER
3 bin 700 kişi daha evinde öldü Trump fonu kesti NEW York'ta test edilmeyen 3 bin 700 kişi- nin daha yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nede- niyle hayatını kaybettiği ortaya çıktı. Eyalette koronavirüsten yaşamını yitirenlerin Dünyadan sayısı 10 bini geti. New York City Sağlık Depart- manı'ndan yapılan açıklamada, test edilmeyen 3 bin 700'den fazla kişinin koronavirüsten öldü- ğünün varsayıldığı ve rakamların revize edildiği bildirildi. tepkiler Açıklamada, söz konusu kişilerin ateş, öksü- rük ve nefes darlığı gibi koronavirüs belirtileri gösterdiği, hastaneye yatış yapmadığı ve evle- rinde hayatını kaybettiği belirtildi. ABD'de genelinde ise John Hopkins Üniver- geldi sitesinin paylaştığı verilere göre, 614 bin 180 kişi hastalığa yakalanırken, 26 bin 61 kişi hayatını kaybetti. ABD Başkanı Trump, kendisini eleştiren ve Çin’in salgınla BM: Şimdi mücadele yöntemlerini öven Dünya Sağlık Örgütü’ne sırası değil sağladıkları fonu durdurduğunu açıkladı. BM, ‘kaynakları Birleşmiş Milletler (BM) Genel Se- kreteri Antonio Guterres, ABD Başkanı kesme değil, dayanışma zamanı’ diyerek tepki gösterdi. Donald Trump'ın kararına, ''Şu an koronavi- rüse karşı mücadelede DSÖ'nün ya da her- Diğer ülkelerden de kınama mesajları geldi hangi bir insani yardım kuruluşunun kaynakları- nı azaltma zamanı değil, dayanışma zamanı'' DIŞ HABERLER SERVİSİ sözleriyle tepki gösterdi. Guterres, yazılı bir açık- lama yaparak, Trump'ın ABD'nin DSÖ'ye sağla- BD Başkanı Donald Trump, yeni Çin: dığı 500 milyon dolarlık fonu örgüte ilişkin IMF’ye tip koronavirüs (Kovid-19) sal- yürüttükleri soruşturma tamamlanana ka- gını dolayısıyla suçladığı Dün- Sorumluluğa çağırıyoruz A ÇİN Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian günlük ola- dar donduracağı kararını eleştirdi. Kovid-19 salgınının dünyanın karşı karşı- ya Sağlık Örgütüne (DSÖ) sağla- borçlanmayı reddetti ya kaldığı en tehlikeli sorunlardan biri olduğunu, DSÖ ve binlerce çalışanı- dıkları fonu durdurduğunu açık- ğan basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump'ın Dünya nın ön saflarda özellikle en savunmasız toplumları desteklediğini belir- GÜNEY Afrika Cumhuriyeti Ekonomi Ba- ladı. Sağlık Örgütü’ne sağladıkları kanı Tito Mbweni, devlet televizyonunda yaptığı fonu kestikleri yönündeki açıkla- ten Guterres, salgına karşı savaşın kazanılması için Dünya Sağlık Ör- Beyaz Saray'da düzenle- gütü’nün desteklenmesinin hayati derecede önemli olduğunu ifade açıklamada, "Yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) nen Koronavirüsle Mücade- masını değerlendirdi. Dışişleri Ba- mücadele kapsamında IMF'den kredi almaya- kanlığı Sözcüsü, fonu kesmesinin etti. Eşi benzeri görülmemiş bu virüsle yine eşi benzeri görülme- le Görev Gücü basın top- miş bir mücadeleye ihtiyaç duyulduğuna dikkati çeken Guter- cağız" dedi. lantısında gündemi değer- Örgütün gücünü zayıflatarak, uluslar- IMF kredilerinin daha fazla ekonomik sıkıntı- arası salgınla mücadele işbirliğini ze- res, ''Bu salgın sayfası kapandığında geriye dönüp nasıl or- lendiren Trump, DSÖ'nün taya çıktığı, nasıl bütün dünyaya yayıldığı ve bu krizle di lara yol açtığını vurgulayan Mbweni, "Öncelikle salgının dünya geneline ya- deleyeceğini ve bundan ABD dahil Kovid-19’la ilgili tahsis edilebilecek uluslararası tüm dünyanın olumsuz etkileneceğini nasıl mücadele edildiğine bakıp ders çıkaracağız bir yılmasında ciddi sorumlu- ama şimdi sırası değil'' ifadelerini kullandı. araya ekonomik paketlere ulaşmaya çalışıyoruz" diye luğunu olduğunu ve bu ko- belirtti. ABD'nin söz konusu kararını konuştu. yakından takip ettiklerini vurgulayan gelerek bu nuda en başta Örgütün dün- yı- tehlikeli düşmana Mbweni, "Ülkede parti ve sendikalar da yayı yanılttığını iddia etti. Sözcü Zhao konuşmasını şöyle sürdürdü: "ABD'yi üzerine düşen sorumlu- IMF’den yardım alınmasına sıcak bakmıyor. lukları yerine getirmeye ve DSÖ'nün uluslararası salgınla mücadele lın ardın- karşı birlikte savaşmalı.” Örgütün adeta Çin için ça- dan artık en temel gör- Salgının merkezi haline gelen ABD’de Kredi alınması durumunda Güney Afrika devleti lıştığını ileri süren Trump, "Bugün faaliyetlerine liderlik etmesine destek vermeye çağırıyoruz. Çin, söz konusu borcu ödemekte zorlanacak" ifade- evini yerine getiremeyen her gün artan ölümler sonucu ortaya çı- yönetimime, Dünya Sağlık Örgü- eskiden olduğu gibi gelecekte de DSÖ'nün uluslararası kamu lerini kullandı. Dünya Sağlık Örgütü kan morg ve ceset torbası kri- tüne sağladığımız fonu durdurma ta- sağlığı çalışmalarının ilerletilmesinde ve küresel sal- Afrika'da Kovid 19 nedeniyle en fazla ölüm sorumlu tutulma- zine de atıf yapan limatı veriyorum. Herkes orada neler gınla mücadele çalışmalarında önemli rol oy- Güney Afrika Cumhuriyeti'nde yaşanıyor. Ül- lıdır" dedi. Ghebreyesus, döndüğünü biliyor" ifadesini kullandı. Trump namasını desteleyecek." Almanya: kede 2 bin 415 kişide Kovid-19 tespit edilirken, DSÖ'nün salgı- Trump’ı şöyle bu kararı alırken, "DSÖ'nün salgın konu- şimdiye kadar 27 kişi hayatını kaybetti. na ilişkin geç adım DSÖ güçlendirilmeli uyarmıştı: sundaki ihmal ve örtbaslarını değerlendir- Çin'den atmasının tüm dün- “Bu virü- Almanya Dışişleri Ba- diğini" de sözlerine ekledi. ABD'ye yapılan yaya çok zaman sün teh- kanı Heiko Maas, Trump'ın ABD'nin DSÖ'ye yıllık 400 ila 500 mil- seyahatleri en başta durdurduğunu yinele- kaybettirdiğini likeli fonu durdurma kararını eleş- yon dolar arasında bir fon sağladığını belirten di. iddia eden oldu- tirerek, Kovid-19 salgınıyla Trump, "Buna karşı Çin sadece 40 milyon ‘ÇİN TEZLERİNİ SAVUNUYOR’ Trump, salgın- ğunu mücadelede en iyi yatırımın dolar sağlıyor" dedi. la ilgili ilk uya- pek DSÖ'yü güçlendirmek olduğunu DSÖ'nün "Çin'den yapılan seyahatlerin Trump ayrıca, "Çin'in tezlerini savun- rıları yapan çok söyledi. Maas, Alman Haber durdurulması" çağrılarına kulak tıkadığını ve makla" ve "Wuhan'da salgının nasıl yayıl- Çinli doktorla- kez Ajansına (DPA) yaptığı açıklamada, virüsün sınır tanımadığını, bunun büyük bir hata olduğunu savunan dığına ilişkin güvenilir bir soruşturma rın ortadan dile karşılıklı suçlamaların da yararlı olmadığını belirtti. Kovid-19'a Trump, kendisinin bunlara bakmadan yapmamakla" suçladığı DSÖ için, "Onca kaybolması ko- getir- karşı uluslararası arenada birlikte çalışmak gerektiğini vur- nusunda Örgü- dik. gulayan Heiko Maas, "Pandemi ile mücadelede en iyi tün sessiz kaldı- Eğer yatırımlardan biri, testlerin ve aşıların geliştirmesi ABD’li uzman: ğını söyledi. düzgün ve dağıtılması için Birleşmiş Milletleri, özellikle Rusya: Daima suçlu arıyorlar ABD Başkanı davranış de yetersiz finansmanı olan DSÖ'yü RUSYA Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü maktır” değerlendirmesinde bulundu. Trump, daha önceki göstermezsek KDHC salgını önledi güçlendirmektir" ifadesini kul- Mariya Zaharova, Rus haber ajansı açıklamalarında da Dünya önümüzde pek BENCİLCE BİR YAKLAŞIM landı. ON yıldan fazla bir süredir Kore Demokratik TASS’a yaptığı açıklamada, Sağlık Örgütü’nü sert ifadelerle çok ceset torbası bizi Halk Cumhuriyeti (KDHC)’ne ziyaretlerde bulu- ABD’de siyasetçilerin "dai- Rusya Dışişleri Bakan eleştirmiş ve örgütü Çin tarafında yer bekliyor. Bu virüsü siyasi- nan Harvard Tıp Okulu'nda küresel sağlık okut- ma suçlayacak birilerini Yardımcısı Sergey Ryab- almakla suçlamıştı. leştirmeyin. Ancak daha fazla ceset manı Kee Park, ABD Barış Enstitüsü’nün bulduğunu" söyledi. kov da Washington’un ‘VİRÜSÜ torbası görmek istiyorsanız si- tartışması sırasında, Kim Jong Un rejiminin yasete alet etmeye devam ABD’nin Çin ve dün aldığı kararın son SİYASİLEŞTİRMEYİN’ Kovid-19’a yaklaşımının inanılandan çok daha Dünya Sağlık Örgü- derece endişe verici ol- AB kınadı! edebilirsiniz.” iyi olduğunu söyledi. Liderlere siyasi çıkar- tü’nü Kovid-19 salgını duğuna işaret ederek, Geçen hafta ise Dün- AVRUPA Birliği (AB) Park, Çin’in Hubei eyaleti kapanır kapanmaz ları için Kovid-19'u kul- nedeniyle suçladığını be- “Bu, ABD’li yetkililerin sal- ya Sağlık Örgütü Genel yüksek temsilcisi Josep Bor- Pyongyang’ın da erken önlemler aldığını belirtti. lanmamaları çağrısın- lirten Zaharova, “Hillary Clin- gın nedeniyle dünyada olanla- Direktörü Tedros Ad- rell de Twitter hesabından Ayrıca KDHC’nin Çin’e sınırı olan illerinde de da bulunan Ghebreye- ton’un mağlubiyeti nedeniyle Rusya’yı, ra karşı oldukça bencilce bir yaklaşımı- hanom Ghebreyesus, Trump’ın kararını kınaya- hastaların kısa sürede teşhis edilip kontrol altına sus, liderlerin koronavi- ABD’deki sağlık sistemindeki sorunlar dır. Uluslararası toplumun ana günde- ABD Başkanı Trump'ın rak salgına karşı müca- alındığını ekledi. rüsü siyasallaştırmak ye- için de bizzat Rusya Devlet Başkanı minde olduğu bir dönemde bu organi- tavrını şu ifadelerle eleş- delede birlik çağrısı Park, ülkenin aldığı katı önlemler sayesinde rine kendilerini kanıtla- Vladimir Putin’i suçluyorlar. ABD için zasyona yapılan söz konusu darbe, kı- tirmişti: “Bu virüsü siyasi- yaptı. küresel salgının bu ilk dalgasını durdurmayı ba- önemli olan kendi masumiyetlerini ka- nanması ve eleştirilmesi gereken bir leştirmeyin. Bu ateşle oyna- yabilecekleri pek çok başka şarabildiğini, belki de "tamamen ezmiş" olabi- nıtlamak için hayali kanıtlarla suçlu bul- adımdır” dedi. mak gibi bir şey. ABD ve Çin şim- konu olduğunu söylemişti. leceğini vurguladı. ASEAN + 3 toplantısından ortak mücadele kararı
Ortak açıklamada Kovid-19 salgınıyla mücadelede birlikte hareket etmenin öne- mine vurgu yapılarak, "Üye ülkeler olarak Kovid-19'la bilim temelli ortak mücadele- ‘Hastanelerde malzeme yi sağlamak üzere epidemiyolojik araştır- maları ile dijital teknoloji ve inovasyon sorunumuz yok’ paylaşımlarında bilimsel iş birliğini güç- İRAN Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani kabine lendireceğiz" denildi. toplantısında yaptığı konuşmada, “İranlı bütün KORONA İLE MÜCADELE FONU doktor, hemşire ve sağlıkçılar gece gündüz de- meden büyük çaba ve fedakarlıkla hastalara hiz- Salgının son bulmasıyla birlikte bölge ül- met etmekle meşguller ve bir an için çalışmayı GÜNEYDOĞU Asya Uluslar Birliği kelerinin pazarı ve ekonomik istikrarının da bırakmamışlardır” dedi. (ASEAN) ülkeleri ile Çin, Japonya ve Gü- korunmasına dikkat çekilen ortak açıkla- Bazı ülkelerde hastanelerin boş olmasına rağ- ney Kore'nin yeni tip koronavirüs (Kovid- mada, "Salgın sonrası dönemde ekonomik Çin, Afrika’nın men yeterli hemşire ve doktorun olmadığını ve 19) salgınına ilişkin telekonferans yoluyla dü- kalkınma ve finansal direnci teşvik etme, hatta yeterli yoğun bakım yatağının bile bulu- zenledikleri olağanüstü ASEAN+3 top- ekonomik büyümeler ile turizmi yeniden borçlarını donduruyor lantısında küresel salgına karşı ortak mü- canlandırma, ortak pazarın istikrarını sür- namadığını dile getiren Ruhani, “İran'da korona ÇİN Afrika ülkelerinin borçlarını don- yüzde 55'i, Cibuti’nin ise yüzde 60’ı cadele kararı alındı. dürme ve ekonomik resesyon tehlikesini ön- salgınından bu yana, hastaneye gidip onu geri durma konusunda çalışma yapmaya baş- Çin’e. Son 10 yıl içinde Afrika’nın kamu Liderlerin konuşmalarının ardından ya- leme gibi alanlarda müşterek çabalarımızı gönderen ya da yatak eksikliği veya yoksulluk ladı. Kararın kısa süre içinde açıklanacağı borcu ikiye katlanarak bugün 365 milyar yımlanan ortak açıklamada, üye ülkelerin artıracağız" açıklamasında bulundu. nedeniyle hastaneye kaldırılmayan kimse olma- bildirildi. doları buldu. Bu tutarın 145 milyarı Çin’e söz konusu salgının yol açtığı tehlike ve in- ASEAN Kovid-19 ile Mücadele Fonu mıştır” diye belirtti. Çin, Afrika ülkelerinin başlıca finans- yapılmış borç miktarı. san sağlığına olumsuz etkilerinin farkında- kurulması ve salgınla mücadelede yeterli Ülkenin ihtiyaç duyduğu sağlık malzemele- mancılarından biri. Birleşmiş Milletler Ti- Bu durum, Çin’in verdiği kredilerin, lığı vurgulanırken, "ASEAN+3 olarak sal- kaynakların bulunması için ASEAN'ın dış rini sağlamak için kapsamlı bir çaba harcandığını caret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Batı ülkelerinkine kıyasla çok avantaj- gına karşı koymak üzere ulusal ve bölgesel ortaklarından da destek istenmesi karar- hatırlatan Cumhurbaşkanı Ruhani, “Herkes verilerine göre Afrika’nın Çin’e borçlan- lı faizler sunmasından kaynaklanıyor. alanda kapasitemizin artırılması, özellikle laştırılan ortak açıklamada, küresel sal- ekipmanların sağlanması için harekete geçti ve ması, 2005’te yüzde 28’den 2017’de Bunlar bazen sıfır ya da yüzde 2-3 ora- sağlık çalışanlarının ve görevi başındaki di- gınla mücadelede başta Dünya Sağlık Ör- bugün hemşireler için özel N95 maskeleri, yüzde 46’ya yükseldi. Bu, Çin’i, Sahraaltı nında faizlerle veriliyor. Bu avantajlı ğer personelin korunması, gerekli tıbbi gütü olmak üzere bütün uluslararası kuru- tulum, önlük ve ilaç konusunda her hangi bir sı- Afrika’nın borç stokunun yüzde 14 ka- borçlar zaman zaman Batılı ülkelerin malzeme ve ilaç yardımlarının sağlanması luşlarla ortak çalışmayı sürdürme ve bölgesel kıntı yoktur ve bu ihtiyaçlar günlük olarak karşı- darının alacaklısı durumuna getiriyor. Ör- hatta Washington’un eleştirilerini de alanında tedbirlerin sıkılaştırılması konu- tecrübeleri bu kuruluşlarla paylaşma vur- lanmaktadır” açıklamasında bulundu. neğin Kenya’nın toplam dış borcunun beraberinde getiriyor. larında kararlıyız" ifadeleri kullanıldı. gusu da yapıldı.
AYDINLIK 14 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE
Hazırlayan: Elif İlhamoğlu [email protected] 15 İsveçliİsveçliİsveçli akademisyenlerakademisyenlerakademisyenler isyanisyanisyan etti!etti!etti! Tıp alanında çalışan 22 akademisyen ülke- nin en büyük gazete- sinde bir yazı kaleme alarak hükümetin tutumunu eleştirdi. Yöneticilerin öngörülü davranmadığı ve ted- birleri almadığı vurgu- lanırken bu yüzden ülkenin İtalya duru- munda olduğunu ifade ettiler. Hükümeti bir an önce sorumluluk almaya davet ettiler
TÜLİN UYGUR / İSVEÇ mek yememeleri tavsiye edilemez” diyen Fin- lılar arasında virüs yayılmasının da ölümlere yol ölüm oranlarının komşularının aksine İtalya se- semptom göstermeyen bireylerin virüsü yaydığı landiya Cumhurbaşkanı’nın sözleri referans gös- açtığı belirtildi. viyesinde seyretmekte olduğunu belirttiler. bilgisi ışığında sosyal mesafenin artırılmasının NCEKİ gün İsveç’in en büyük günlük terilerek eleştirildi. Akademisyenlere göre eğer İsveç’in düşü- SİYASETÇİLERİ SORUMLU gereğini vurguladılar. Finlandiya gibi okulların gazetelerinden Dagens Nyheter gaze- ÖNGÖRÜ VE TEDBİR YOK nülerek, iyi çalışılmış ve iyi yönetilen bir OLMAYA ÇAĞIRDILAR ve lokantaların kapatılmasını, yaşlılarla çalı- Ötesinde, tıp alanında çalışan 22 araş- stratejisi olsaydı bugünkü ölüm oranlarının şanların uygun koruyucu malzemeler kullan- tırmacı, doçent ve profesörden oluşan akade- Yazıda, İsveç’in ileriye dönük bir yaklaşımı İtalya gibi yüksek olması, Finlandiya’nın 10 katı Akademisyenler, İsveç’te karantina, sosyal masını, eğer ailede bir kişi hasta veya pozitif test misyen grubu bir yazı yayımlayarak Halk Sağ- olmadığı gibi, Çin’deki rakamlara ve gelişme- olması mümkün değildi. Eğer böyle bir strateji izolasyon uygulanmadığı için bir kargaşanın hü- sonucu almışsa tüm ailenin karantinaya alın- lığı Kurumu’nun verilerinin ve hükümetin iz- lere bakarak virüsün yayılmasının küresel bir olsaydı, yaşlı bakım evlerinin yarısı pandemiy- küm sürdüğünü belirtti. Norveç ile de karşı- masını istediler. lediği yolun hatalı olduğunu belirtti. pandemiye dönüşeceği yönündeki öngörülerin le sarsılmaz ve bazı yerlerde çalışanların yüz- laştırma yaptılar. İsveç’te birçok ailenin ana- Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinisto’nun Halk Sağlığı Kurumu’nun başarısız olduğu de dikkate alınmadığı belirtildi. de 20’si antikor geliştirmezdi. okulu, ilkokul ve ortaokul çağındaki çocuğunu “Ben aktifim ve uyardım, sessiz kalsaydım na- vurgulanan yazıda siyasiler göreve çağrıldı. En az 4 defa Halk Sağlığı Kurumu’nun vi- Akademisyenlere göre şimdiki sistemle evde tutmak istediğini ama kurumların “ço- sıl olurdu? Ben cumhurbaşkanıyım” sözlerine Komşularından farklı olarak İsveç’teki ölüm rüsün yayılma hızının kesildiğini ya da eğrinin yaşlıların korunamadığı kesinleşti, çünkü epi- cuklarınız okula gidecekler” dediğini, lise ve üze- atfen İsveç’te de halk oyuyla seçilen siyasilerin oranının İtalya ile aynı doğrultuda yükseldiği düzleştiğini iddia ettiği ve gerekli önlemleri al- demi başladığında maske, ve önlük yoktu ve ri okullar kapatıldığı için bazı gençlerin ka- sorumluluğunun büyük olduğunu belirten belirtilen yazıda, İsveç’te Finlandiya’nın 10 katı madığı ileri sürülerek zamanın boşa geçirildi- semptom göstermeyen kişilerin taşıyıcı olabi- rantina yaşadığını bazılarının ise kafelere gidip akademisyenler onların işe el koymasını talep fazla sayıda insanın koronavirüsten öldüğü ifa- ği ileri sürüldü. İtalya’nın kuzeyinde şiddetli bir leceği göz ardı edilmişti. Yapılan binlerce bi- mangal partileri yaptığını kaydettiler. Akade- ettiler. İsveç’in izlediği stratejinin mimarı olan de edildi. Finlandiya’da kafelerin, lokantaların yayılma olmasına rağmen, İtalya ve Avustur- limsel çalışmaya göre ölüm oranını düşürme- misyenler, siyasilerin kurumlardaki görevlile- devlet epidemolojisti Anders Tegnell ise önceki ve okulların kapatıldığı belirtilerek, İsveç’in lo- ya’dan kayak tatilinden dönenlere “normal ya- nin yolunun sorunu mümkün olduğunca öte- rin arkasına saklanmaktan vaz geçmelerini is- gün yaptığı basın toplantısında iyi çalışılmış bir kanta ve kafeleri kapatmadan kişisel sorum- şamınıza devam edin “ denilerek hata yapıldığı, lemek, önlemler alarak aşı bulunana kadar eğ- tediler. stratejilerinin olduğunu iddia etti, ancak yaş- luluğu öne çıkaran yaklaşımı, “Restoranları açık aynı yaklaşımla semptom belirtisi olmayanla- riyi düzleştirmeye çalışmak olduğunu belirten İsveç’in bir an önce radikal bir biçimde yak- lıları koruyamadıkları için stratejilerinde bir ba- tutarken insanlara gitmemeleri ve lokantada ye- rın yaşlılarla buluşması nedeniyle de bugün yaş- akademisyenler bu yapılmadığı için İsveç’teki laşımını değiştirmesini isteyen akademisyenler şarısızlığa uğradıklarını da itiraf etti. Almanya 3 Mayıs’a kadar devam dedi BM’den ALİ MERCAN / FRANKFURT rak, “Kısıtlamalarla ilgili ortak salgına çerçeve üzerinde duralım, Al- ALMANYA korona salgınına karşı ted- manya’da politika ve iletişimde birleri gevşetme ve normal şartlara geçip birlik önemlidir” vurgusu yap- karşı geçmeme üzerine tartışıyor. Ancak bunun tı. o kadar kolay olmadığı görülüyor. Şimdi- OKUL TARTIŞMASI lik önlem paketi 3 Mayıs’a kadar uzatıldı. işbirliği Sınır kontrolleri de aynı tarihe kadar uza- Almanya’daki ortak tedbir tıldı. ve sınırlamalar dört haftadır AYDINLIK / ANKARA Federal Hükümet eyaletlerin yetkileri- sürüyor. Tartışmanın merke- ni aşarak doğrudan müdahalelere girişti, an- zinde okullar ve çocuk yuvala- 170 ÜLKE ve bölgede faaliyet gösteren Birleşmiş Mil- cak her durumda 16 eyaletten ayrı ayrı ses- rının ne zaman açılacağı var. letler Kalkınma Programı (UNDP), koronavirüs krizine ler çıkıyor. Avrupa ülkeleri içinde virüsten Başbakan Merkel’in bilgi- karşı ‘Kovid-19 Bütünleşik Yanıtı’nı yayımladı. ölenler sıralamasında Almanya beşinci sı- lendirme toplantısından önce BM Türkiye Temsilciliğinden yapılan açıklamada, rada. Virüs testi ve diğer sağlık hizmetle- Almanya’nın en büyük ve poli- UNDP’nin yoksulluğu ortadan kaldırma, eşitsizlikleri azalt- rinde ise diğer Avrupa ülkelerinden daha tikada ağırlıklı eyaleti Kuzey ma, kriz ve şoklara dayanıklılığı güçlendirme görevinin bir iyi durumda. Ren Vestfalya (KRV) Başba- parçası olarak, ülkelerin Kovid-19’a derhal ve etkili biçim- ORTAK TEDBİR PAKETİ kanı Armin Laschet bütün eya- de yanıt vermelerine destek verdiği bildirildi. letlerin ortak bir yol haritası çiz- 170 ülke ve bölgede tam kapasiteyle faaliyet gösteren Almanya Başbakanı Angela Merkel melerinin önemine değindi. UNDP tarafından açıklanan “Kovid-19 Bütünleşik Yanı- 15 Nisan Çarşamba günü (dün) öğleden Laschet, “16 Eyalet olarak or- tı”nda, salgının sadece bir sağlık krizi değil, aynı zaman- sonra eyalet başbakanları ile telekonferans tak bir çizgi oluşturmalıyız. da, özellikle halihazırda kırılganlık, yoksulluk ve çatışma yükü yoluyla toplandı. Toplantı, günlerdir süren Özellikle okullarla ilgili tek ba- altında ezilen ülkelerde gelecek yıllarda derin sosyal, eko- kısıtlamaların ‘nasıl, ne zaman, hangi alan- şına hareketler kesinlikle ön- tedbirleri gevşetme konusunda çok dikkatli zorunlu olmalıdır” dedi. Alışverişin yanı nomik ve siyasi izler bırakma potansiyeline sahip olan bir larda’ devam edeceğine karar vermek için- lenmeli” dedi. KRV Eğitim Bakanı Yvon- olunmasını önerdi. Özellikle okulların sıra toplu taşımada da maske kullanıl- insani kriz ve kalkınma krizi olduğunun altı çizildi. di. Toplantı öncesi Başbakan Merkel çok ne Gebauer, okulların Paskalya bayra- açılmasının sosyal sonuçları olur uyarısı yap- masını istedi. Genel kanaat olarak bazı ÜÇ HEDEFLİ İLERLEME yoğun istişareler yaptı. Merkel öğleden önce mından sonra adım adım açılmasının ke- tılar. Merkel bilim insanları ve enstitülerin alanlarda gevşetme olacaksa da bu, ko- eyaletler “Korona-Kabinesi” ile görüştü, sin hedefi olduğunu söylemişti. Bakan, uyarılarının çok önemli olduğuna dikkat runma tedbirlerinin sıkılaştırılmasıyla bir- Kuruluşun, özellikle en kırılgan ülkelere odaklanarak Ko- sonra eyalet başbakanlarıyla toplantıya bunun gerekçesini sınavların gecikmeme- çekti. likte olmalıdır dedi. Ayrıca okulların açıl- vid-19 pandemisine hazırlık, yanıt ve düze çıkmak için ül- geçti. Toplantıdan önce genel kanaat bü- si olarak sunuyor. Bundan sonra da çocuk ARKE Başkanı Lotha Wieler tartış- masına ilkokullardan başlanmasına da kelerin giderek artan yardım isteklerine yanıt verdiği ifade tün tedbirlerin 15 Mayıs’a kadar uzatılması yuvalarının açılması öngörülüyor. malarla ilgili ihtiyatlı bir tutum aldı. karşı çıktı. Alman Öğretmenler Birliği de edildi. yönündeydi. Toplantıdan sonra ise 3 Ma- Bayern Başbakanı Markus Söder ise Wieler, Almanya’da durum her ne kadar okulların açılmasına ihtiyatlı yaklaşma UNDP’nin “Kovid-19 yanıtı” üç hedef etrafında şekil- yıs’a kadar uzatıldığı duyuruldu. Sorun ha- Paskalya’dan hemen sonra okulların açıl- olumlu görünse de genç ve çocuklar için yanlısı. Özellikle gençlerin serbest hareketi leniyor. Bunlar, “Pandemi ve etkileri için hazırlanma ve in- line gelen şey ise bu salgın krizinin başın- masına kesinlikle karşı çıktı. “Epidemiolojik” olarak mantıklı değil çok rizikolu değerlendiriliyor. Sınav ne- sanları korumak”, “Salgın boyunca yanıt vermek”, “Önü- dan beri devam eden eyaletler arasındaki Sol Partili Thringen Başbakanı Bodo dedi. deniyle açılması öngörülen okullarda en müzdeki aylarda ekonomik ve sosyal etkilerden kurtulup farklılıklar ve tartışmalar. Bu nedenle Baş- Romelow ise okullarda orta kısım ve lise Bayern Eyalet Başbakanı Markus Sö- fazla 15 öğrenci ve mesafe kontrolü ön- düze çıkmaları için ülkelere destek olmak”. bakanlar Kurulu toplantısının en önemli diploma sınavlarına gireceklere öncelik ver- der ise marketlerde özellikle sosyal me- görülüyor. Eyalet Başbakanları ve Baş- Açıklamada daha sonra şu bilgiler verildi: gündemi ortak bir tedbir paketinde anlaş- mek ve adım adım ilerlemek gerekir dedi. safenin korunmasına çok dikkat edilme- bakan Merkel’in ortak toplantısından 3 “UNDP’nin belirlediği üç acil öncelik ise, ülkelerin sağ- mak idi. ACELE ETMEYİN UYARISI si gerektiğine değindi. “Virüsü bugüne ka- Mayıs’a kadar kısıtlama ve koruyucu ted- lık sistemlerini güçlendirmelerine, kapsayıcı ve bütünleşik Federal Sağlık Bakanı Spahn bu bağ- dar olduğundan çok daha sıkı kontrol al- birlerin sürdürülmesi ve devamı için tek- kriz yönetimini geliştirmelerine ve Kovid-19’un etkilerini ve lamda bütün eyalet liderlerine çağrı yapa- Bu arada Leopoldina Milli Akademisi tında tutmalıyız. Her durumda maske rar görüşülmesi kararı çıktı. ihtiyaçlarını değerlendirmelerine ve yanıt vermelerine des- tek olmak. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı oluşturmak üzere küresel toplumu bir araya getiren dayanışmaya şu anda her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. Kovid-19’u AB’den yeni yol haritası alt etmek için tüm dünyanın iş birliği yapması gerekli.” AVRUPA Birliği Komisyonu, üye ülkelerin uy- lemlerin hemen kaldırılacağı anlamına gelmiyor fa- Her 3 sağlıkçıdan guladığı yeni tip koronavirüs önlemlerinin belli ko- kat üye ülkeler için bir çerçeve niteliği taşıyor. Ge- şullar altında ve kademeli olarak kaldırılabilmesini nel olarak, kademeli bir yaklaşım öneriyoruz ve her biri virüse içeren yol haritasını açıkladı. kararın sürekli olarak izlenmesi gerekiyor” dedi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula ÜÇ ÖN KOŞUL yakalanmış von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Mic- Kısıtlayıcı önlemlerin kaldırılmasına ilişkin öne- İNGİLTERE’de yeni tip gibi kişisel koruyucu ekip- hel, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele- rilerinin 3 ön koşula bağlı olduğunu söyleyen von koronavirüs (Kovid-19) tes- man eksikliği olduğu ifade ye ilişkin Brüksel’de ortak basın toplantısı düzen- der Leyen, bunların “Kovid-19’un yayılmasında cid- tini veren her 3 sağlıkçıdan edildi. Ekipman eksikliğinin ledi. di düşüş, yeterli sağlık sistemi kapasitesi, elverişli gö- birinin testi pozitif çıktı. salgının başından beri göz- Üye devletler tarafından alınan kısıtlayıcı ön- zetleme ve izleme kapasitesi” olduğunu ifade etti. The Daily Mail’in aktar- lemlendiğini yazan gazete, lemlerin, yeni enfeksiyon sayısında düşüşe ve sağ- Von der Leyen, Kovid-19’un yenilmesi için kü- dığına göre, sağlık çalışan- halihazırda bazı malzeme lık sistemlerinin salgınla başa çıkabilmesine yardımcı resel bir inisiyatife ihtiyaç duyulduğunu kaydede- larına yapılan 16 bin 888 stoklarının kritik düzeye olduğunu belirten von der Leyen, bununla birlik- rek, 4 Mayıs’ta video konferans yoluyla bir bağış testten 5 bin 733’ü pozitif düştüğünü bildirdi. Ulusal te, önlemlerin maliyetinin de yüksek olduğunu vur- konferansı düzenlemeye karar verildiğini duyurdu. çıktı. Sağlık Servisi’nin (NHS) de- guladı. Michel ise alınan önlemlerin ülkelere ciddi eko- Haberde, enfekte olan ğerlendirmelerine göre, İn- Von der Leyen, AB ülkelerinin aldığı kısıtlayıcı ön- nomik ve sosyal etkileri olduğunu hatırlatarak, bu sağlıkçı oranının bu denli giltere nüfusunun yüzde lemlerin kaldırılmasına ilişkin yol haritasını kabul et- etkilerin “ileriki aylarda hatta yıllarda süreceği” de- yüksek olmasının sebebi 23’ü koronavirüsten en- tiklerini belirterek, “Bu yol haritası kısıtlayıcı ön- ğerlendirmesinde bulundu. maske, eldiven ve önlük fekte oldu.
AYDINLIK 15 CMYK 16 Nisan 2020 PERŞEMBE Hazırlayan: Semih Nişancı 16 [email protected] SPOR
Yaşar FiLEDE ALTERNATiFLER HAZIR! Xxxxxx ARSLAN [email protected] Ülkemizde de etkisini gösteren koronavirüs salgını dolayısıyla askıya alınan voleybol liglerinin tamamlanması için A ve B planları hazırlandı. Türkiye Başkanım bu kararınız Voleybol Federasyonu Başkanı Mehmet Akif Üstündağ, voleybolun, futbol doğru olmaz! ve basketbola nazaran daha avantajlı bir konumda olduğunu ifade etti
EŞİKTAŞ Jimnastik Kulübü Başkanı Sayın Ahmet Nur Çebi, birkaç gün Bönce çok yadırgadığım ve belki de yan- lış algıladığım bir açıklama yaparak, “Amatör branşlara artık yüksek bütçeler harcamaya- cağım. Öze döneceğiz, gelir gider dengesi için Mehmet Akif bu önlemler şart, oyunculara bundan böyle Üstünda sadece modern tesisler ve iyi antrenörler ve- rerek yolumuza devam etmek istiyoruz” şek- linde konuştu. Ardından da “Amatör branş- lara olan sempatimi kimseyle tartışmak iste- miyorum” diye ekledi. Bu açıklamalar, bana olduğu gibi birçok genç sporcuya, ailelerine, mahalle ve okuldaki ar- kadaşlarına da şok tesiri yaptı muhakkak. “Amatör branşlara olan sempatimi kimseyle tartışmak istemiyorum” diyorsunuz, pekala... BİR ANIMI PAYLAŞMALIYIM... Mehmet Akif Üstündağ, şu ifadeleri kullan- hiçbir kulüp mağdur olmadan, zarar görme- ninin bizim için çok büyük kayıp olacağını dü- ÜRKİYE Voleybol Federasyonu (TVF) Amatör branşlar denince insanın aklına ile- dı: “Futbol ile ilgili UEFA, ‘Ne zaman olur- den önümüzdeki yılın planlamasını yaparız. şünmüyorum. Ancak Uluslar Ligi, Avrupa Başkanı Mehmet Akif Üstündağ, yeni riye dönük bir umut ve mutluluk geliyor. 1903 sa olsun, oynansın’ diyor. Voleybolun bir sı- Futbolda UEFA, Belçika’nın kararını kabul et- Şampiyonası ve Tokyo Olimpiyatları 2021’de tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ne- tarihinde kurulan Beşiktaş Kulübü’nün 1930’lu T kıntısı yok. Nisanın 20’sinde CEV ile FIVB’nin medi. Uyarıda bulundular. UEFA, uluslararası düzenlenecek. Bunun sıkıntısını yaşamak is- deniyle ertelenen liglerin tamamlanmasını is- yıllarına döneceğim izninizle. Rahmetli babam açıklaması olacak. Bizde, Efeler Ligi ve Sul- organizasyonlara almayacaklarını söyledi. temiyoruz. Takvimde yer bulmak zorlaştı. tediklerini ancak diğer seçeneklerin de masada Yusuf Arslan, Beşiktaş’ın yetiştirdiği grekoro- tanlar Ligi’nde birinci etap bitti. Play-off sü- Basketbolun da ligde normal sezonu bitme- CEV ve FIVB’nin nasıl adım atacağını, bazı olduğunu söyledi. Voleybolda 2019-2020 se- men güreşçilerden biriydi. Senelerce Türkiye reci kaldı. Bu süreç de şampiyonu ilan edecek. di. Ligin statüsü bizimkine benzer. Biz, birin- turnuvalardan nasıl feragat edeceğini merak zonuna dair açıklamalarda bulunan Üstündağ, şampiyonu ve Balkan şampiyonu olarak, Ligde normal sezonun tamamlanmasından do- ci etabın tamamını bitirdik. Diğer branşlarda ediyoruz. Bu konuda sürekli görüşme halin- koronavirüs salgını nedeniyle alınan önlem- Beşiktaş’ın ve güreş milli takımının formasını layı şanslıyız. bir karışıklık söz konusu. Bizim öyle bir du- deyiz. En geç bu ay sonunda programlar bel- leri, ertelenen liglerin tamamlanıp tamam- sırtında taşıdı. Daha sonra, formasını, dünya “İkinci Lig sona erdi. Birinci Lig’de yarı fi- rumumuz yok” diye konuştu. li olacak. Ondan sonra da biz hem Olimpiyat lanmayacağını ve 2020 Tokyo Olimpiyat güreşinde Türkiye’mize sayısız şampiyonluk- nale kadar oynandı, sadece final etabı kaldı. Mehmet Akif Üstündağ, 2020 Tokyo hazırlık programı hem de liglerin takvimini ha- Oyunları’nın gelecek yıla ertelenmesini de- lar sunan Yaşar Doğu abimize teslim etti. Orada 4 takım mücadele edip, ikisi en üst lige Olimpiyat Oyunları’nın gelecek yıla ertelen- zırlayacağız. Avrupa Şampiyonası olimpiyat- ğerlendirdi. Bütün spor dallarında başarılar yaşayan ve çıkacak. Süreci takip ediyoruz. Voleybol ca- mesiyle 2021’deki maç programının sıkıştığı- lardan sonra düzenlenecektir. Uluslar Li- Süreci ilk günden itibaren yakından takip yaşatan binlerce, on binlerce sporcu geçti Be- miasının, kulüplerin ve sporcuların memnun nı söyledi. Ligleri ertelediklerinde henüz gi’nin Olimpiyat öncesi hazırlık dönemi gibi ettiklerini aktaran Üstündağ, “Gençlik ve şiktaş Kulübü’nden... Ben Akaretler’de doğ- olacağı, herkesi mutlu edecek ve bu süreci en olimpiyatlarla ilgili erteleme kararının çık- olmasından yanayız.” Spor Bakanımız ile yaptığımız toplantıda dum, orada ilkokula giden, ailenin tek çocu- az hasarla atlatacağımız bir yol haritasının üze- madığını hatırlatan Üstündağ, “Olimpiyat, bu Vatandaşlara evde kalmaları çağrısında bu- önce liglerin seyircisiz oynanmasına karar ver- ğu idim. Büyüyünce Beşiktaş genç takımında, rinde çalışıyoruz. A ve B planlarımız var. Bu yıl düzenlenseydi sıkıntı yaşayacaktık. Top- lunan TVF Başkanı Üstündağ, “Camiamızda dik, sonra da erteleme kararı aldık. O süreç- rahmetli “Çengel Hüseyin” abimizin antre- konuda herhangi bir sıkıntımız yok. Bunu da lantımızdan 10 gün sonra olimpiyatın erte- şu ana kadar bize ulaşan bir vaka yok. Sade- ten sonra da herkes gibi biz de izole olup, Sağ- nörlüğünde ve Baba Hakkı’nın başkanlığında en kısa sürede hayata geçireceğiz.” lendiği açıklandı. Türkiye’de takım sporla- ce bir hakemimiz, o da eşi sağlık personeli ol- lık Bakanlığının ve devletin uyguladığı politi- oynama şansım oldu. Daha nice gençler, abi- rından olimpiyata giden sadece voleybol var. duğundan dolayı bir sıkıntı yaşadı. Evinde ha- kayı hayata geçirmek için mücadele ettik. Gel- ‘HİÇBİR KULÜBÜ ler ve babalar, güreş minderinde ve Şeref Sta- Bazı branşların kota süreci devam ediyor” dedi. fif bir şekilde karantinasını geçirdiğini biliyo- diğimiz noktada, çok şükür voleybol camia- MAĞDUR ETMEYECEĞİZ’ dı’nda seve seve ter döktü Beşiktaş Jimnas- rum. Çok şükür, sporculardan, antrenörlerden sında bir sıkıntı yaşamadık” diye konuştu. 2021 PROGRAMI YOĞUN tik Kulübü için. tarafımıza pozitif vaka ulaşmadı. İnşallah ‘NORMAL SEZONUN Voleybolda maçların oynanmasını temenni Tokyo 2020’nin ertelenmesiyle voleybolda tüm ülkemizde bir an önce huzura kavuşma- BÜTÇE BAŞKA KANALLARDAN TAMAMLANMASI ŞANS’ ettiğini dile getiren Üstündağ, gönlünün sezona devam etmekten yana olduğunu belirtti. Ni- gelecek yılki büyük organizasyon sayısının üçe mız en büyük temennimiz. Evde kalalım, SAĞLANABİLİR san ayı sonu itibarıyla önlerini daha net gö- çıktığını vurgulayan Mehmet Akif Üstündağ, sporsuz kalmayalım. Lütfen kurallara uyalım” Tüm voleybol camiasını memnun edecek Sayın Çebi, sizi sorguya çekmek değil ama- rebileceklerini söyleyen Üstündağ, “B planında şöyle konuştu: “Olimpiyatların ertelenmesi- diyerek sözlerini tamamladı. bir yol haritası üzerinde çalıştıklarını aktaran cım, yanlış algılamayın lütfen. Ancak amatör branşlarda yüksek bütçeleri kısıtlamak yerine, her sezon iki kez gündeme gelen ve büyük pa- ralar harcanarak satın alınan yabancı futbol- Sporda koronavirüs cular konusunda bilinçli bir kulüp politikası uy- gulanabilirdi. En azından, bundan sonraki sü- reçte bu politikayı uygulayabilirsiniz. ertelemeleri Futbolda Türk gençlerimize şans vermek, içinde bulunduğumuz süreçte olmasa da, ile- risi için iyi bir başlangıç olabilir diye düşünü- yorum. Benim görüşüme katılmayabilirsiniz. Ancak benim için amatör branşlar her kulü- bün tartışılmaz gıdasıdır. Aile içinde emekle- yerek, beslenerek büyüyen bebek gibi. İleriye doğru gelişecek, öğrenecek bir bebek. Uma- rım, sayın başkanın açıklamaları benim algı- lamakta zorluk yaşadığım bir konudur ve bir çözüme ulaşır. Saygılarımla. Yayıncı kuruluş kendini savundu SÜPER Lig ve TFF 1’inci Lig’in beIN Me- Bu zorlu süreçte abonelerin önceliklerinin dia Group bünyesindeki yayıncı kuruluşu Di- ilk sırada yer aldığını vurgulayan Digiturk, şu giturk, Kulüpler Birliği Vakfının yeni tip ko- görüşlere yer verdi: “Abonelerimizle olan ronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde taraf- dayanışmanın bir göstergesi olarak, özellikle tarlara ve futbol ekosisteminin tüm paydaş- Süper Lig karşılaşmalarına ara verilmesi ne- Daçka’da sürpriz ayrılık larına yönelik yaptığı dayanışma çağrısını deniyle ortaya çıkan operasyonel zorluklara memnuniyetle karşıladığını duyurdu. rağmen Digiturk, spor ve eğlence kanallarının BASKETBOL Süper Ligi ekiplerinden Da- yayınlarına devam etmesini sağlamak için rüşşafaka Tekfen, ABD’li uzun forvet Jarrod Jo- ‘ÖDEMELER KONUSUNDA TÜM dünyada yayılım gösteren kullandı. nes’la yollarını ayırdı. Yeşil-siyahlı kulüpten ya- TFF İLE GÖRÜŞÜLDÜ’ büyük çaba harcamaktadır. Bu süreçte abo- yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sal- nelerini öncelikleri arasında birinci sıraya FRANSA BİSİKLET TURU pılan açıklamada, Jones’la karşılıklı mutabakat gını dolayısıyla çeşitli spor branşla- çerçevesinde yol ayrımına gidildiği belirtilerek, Yayıncı kuruluştan yapılan açıklamada, koyarak onlara, spor paketi üyeliğini dondurma YAZ SONUNDA rında erteleme yoluna gidiliyor. şu ifadelere yer verildi: “2019-2020 sezonu ba- Kulüpler Birliği Vakfı’nın üç gün önce yaptı- hakkı, daha fazla eğlence içeriğine ve beIN Salgın nedeniyle, ülkemizde dü- Yol bisikletinin en prestijli yarışı şında Darüşşafaka Tekfen kadrosuna katılan, ğı duyuruda dile getirdiği “beIN Sports, öde- CONNECT’e ücretsiz erişim gibi çok çeşitli zenlenecek Didim Triatlonu eylül ayı- kabul edilen Fransa Bisiklet Tu- mücadele ettiğimiz Avrupa Kupası, Türkiye Ku- meleri durdurma kararı aldı” cümlesi hakkında imkanlar sunmuştur.” na ertelenirken, Aquatlon Türkiye ru’nun, Kovid-19 salgını nedeniyle 29 pası ve Basketbol Ligi yolculuğumuzda gösterdiği şunlar ifade edildi: “Digiturk, dünya genelin- Digiturk’ün Kulüpler Birliği Vakfı ile her Şampiyonası ise iptal edildi. Ağustos-20 Eylül tarihlerine erte- performansla önemli katkılar sağlayan oyun- de bazı yayıncılar naklen yayın lisans anlaş- zaman görüşmeye açık olduğunun aktarıldı- Türkiye Triatlon Federasyonu lendiği açıklandı. Uluslararası Bi- cumuz Jarrod Jones ile devam eden sözleşmemiz malarını feshetmeye karar verirken bu tür bir ğı açıklama şu şekilde tamamlandı: “Digi- Başkanı Bayram Yalçınkaya, yaptığı siklet Birliğinden (UCI) yapılan açık- karşılıklı mutabakat ile sonlanmıştır. Darüşşafaka adım atmamış, sadece ödemelerini geçici bir turk’ün naklen yayın lisans sözleşmesine iliş- yazılı açıklamada, belediyelerle ile- lamada, 27 Haziran-19 Temmuz ta- Tekfen olarak, yapmış olduğu katkılardan do- süre için dondurmuştur. İddia edildiği üzere kin unsurları kulüplerle veya Kulüpler Birli- tişim halinde olduklarını belirterek, rihlerinde yapılması planlanan yarı- layı Jarrod Jones’a teşekkür eder, bundan son- sözleşme çerçevesinde ödemelerin eksik ya- ği ile doğrudan görüşmek gibi bir yükümlülüğü “9-10 Mayıs için planlanan Didim şın, Kovid-19 nedeniyle 29 Ağustos- raki basketbol hayatında başarılar dileriz.” pılması söz konusu olmadığı gibi, Digiturk’ün bulunmamaktadır. Bununla beraber, ödeme- Triatlonu, Didim Belediyesi ile ya- 20 Eylül tarihlerine ertelendiği bil- 29 yaşındaki deneyimli basketbolcu Jones, sezon başından beri yaptığı ödemeler oy- lerin oynanmış olan karşılaşmalara göre ya- pılan görüşmeler neticesinde 5-6 Ey- dirildi. Daçka formasıyla Basketbol Süper Ligi’nde 23 nanmış olan tüm karşılaşmaları kapsamakta- pılması da Digiturk ile TFF arasında görü- lül tarihine alınmıştır. İtalya Bisiklet Turu ve İspanya Bi- maça çıktı. Jones, bu alanda maç başına 10.7 dır. Türk futboluna olan bağlılığımız her şekilde şülmüş bir konudur. Medya üzerinden dolaylı Daha önce 5-6 Eylül tarihinde tak- siklet Turu ile sezonun en önemli üç sayı ve 4.8 ribaunt ortalaması tutturdu. Avru- devam edecek ve 2019-2020 sezonunun nasıl iletişim yerine Digiturk, tüm sorularını yanıt- vimlendirilen Aquatlon Türkiye Şam- yarışından biri olan Fransa Bisiklet pa arenasında EuroCup’ta da 14 maçta yeşil- tamamlanacağına ilişkin koşullar netleşir net- lamak üzere Kulüpler Birliği ile her zaman gö- piyonası ise doğrudan Kuşadası Be- Turu, son olarak İkinci Dünya Savaşı siyahlı formayı giyen Jones, maç başına 9.8 sayı leşmez, yeni ödeme takvimi de belli olacaktır.” rüşmeye açıktır.” lediyesi’nden gelen resmi bildiri so- nedeniyle 1946’da düzenleneme- ve 6.3 ribaunt üretti. nucunda iptal edilmiştir” ifadelerini mişti.
AYDINLIK 16 CMYK