Sadrzaj Layout 1
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Državne granice nakon sukcesije SFR Jugoslavije Dr Duško Dimitrijević Institut za međunarodnu politiku i privredu Državne granice nakon sukcesije SFR Jugoslavije Dr Duško Dimitrijević Beograd, 2012. DRŽAVNE GRANICE NAKON SUKCESIJE SFR JUGOSLAVIJE Dr Duško Dimitrijević Izdavač Institut za međunarodnu politiku i privredu, Makedonska 25, Beograd Za izdavača dr Duško Dimitrijević direktor Instituta Recenzenti Prof. dr Blagoje Babić Dr Vid Vukasović Prelom Sanja Pavlović Dizajn korice Snežana Vojković Štampa „Želnid”, Beograd ISBN 978-86-7067-168-3 Knjiga je objavljena u okviru projekta „Srbija u savremenim međunarodnim odnosima: Strateški pravci razvoja i učvršćivanja položaja Srbije u međunarodnim integrativnim procesima – spoljnopolitički, međunarodni ekonomski, pravni i bezbednosni aspekti”, finansiranog od strane Ministarstva prosvete i nauke Vlade Republike Srbije (evidencioni broj: 179029), a realizuje se u Institutu za međunarodnu politiku i privredu u periodu od 2011. do 2014. godine. SADRŽAJ 1. POJMOVNA DETERMINACIJA DRŽAVNIH GRANICA U MEĐUNARODNOM PRAVU ................................................... 9 2. EVOLUCIJA DRŽAVNIH GRANICA ............................................ 13 3. TIPOLOGIJA DRŽAVNIH GRANICA ........................................... 21 3.1. Prirodne granice ................................................................. 21 3.2. Veštačke granice ................................................................ 24 3.3. Istorijske granice ................................................................ 27 3.4. Nacionalne granice ............................................................. 31 3.5. Međunarodne granice ......................................................... 36 4. POVLAČENJE DRŽAVNIH GRANICA ....................................... 39 4.1. Utvrđivanje pravnog osnova državnih granica .................... 39 4.2. Primena pravila o povlačenju granica na kopnu ................. 46 4.3. Primena pravila o povlačenju granica na graničnim vodama ........................................................ 47 4.4. Primena pravila o povlačenju granica na moru .................. 52 4.5. Primena pravila o povlačenju državnih granica na dnu i podzemlju ............................................................ 69 4.6. Primena pravila o povlačenju državnih granica u vazdušnom prostoru i kosmosu ...................................... 72 4.7. Primena pravila o povlačenju državnih granica u polarnim oblastima ......................................................... 78 5. PROCEDURA POVLAČENJA DRŽAVNIH GRANICA .................. 83 5.1. Zaključenje međunarodnog ugovora o državnoj granici ...... 83 5.2. Delimitacija državnih granica ............................................. 87 5.3. Demarkacija državnih granica ............................................ 88 6 Duško Dimitrijević 5.4. Delineacija državnih granica ............................................. 89 6. MEĐUNARODNO PRAVO SUKCESIJE DRŽAVA I DRŽAVNE GRANICE .............................................................. 91 6.1 Opšte pravilo o nepromenljivosti državnih granica u slučaju nastupanja sukcesije država ............................... 91 6.2. Primena principa uti possidetis u slučaju sukcesije država ................................................. 91 7. GRANICE JUGOSLAVIJE NAKON PRVOG SVETSKOG RATA ........................................................ 99 7.1. Istorijsko-politički kontekst ............................................... 99 7.2. Utvrđivanje granice sa Italijom .......................................... 101 7.3. Utvrđivanje granice sa Austrijom ...................................... 104 7.4. Utvrđivanje granice sa Mađarskom ................................... 104 7.5. Utvrđivanje granice sa Rumunijom ................................... 106 7.6. Utvrđivanje granice sa Bugarskom .................................... 109 7.7. Utvrđivanje granice sa Albanijom ...................................... 111 7.8. Utvrđivanje granice sa Grčkom ......................................... 117 8. ADMINISTRATIVNO–TERITORIJALNA PODELA U PRVOJ JUGOSLAVIJI ........................................................... 119 8.1. Prvi period od 1921. do 1929. godine ................................ 119 8.2. Drugi period od 1929. do 1939. godine ............................. 121 8.3. Treći period od 1939. do 1941. godine .............................. 125 9. GRANICE JUGOSLAVIJE ZA VREME DRUGOG SVETSKOG RATA .................................................... 127 9.1. Okupatorska podela Jugoslavije ....................................... 127 9.2. Anulacija posledica okupacije i razbijanja teritorijalnog integriteta Jugoslavije ................ 130 10. DRŽAVNE GRANICE JUGOSLAVIJE NAKON DRUGOG SVETSKOG RATA ..................................... 133 10.1. Teritorijalni status quo ili promene granica? .................... 133 Državne granice nakon sukcesije SFR Jugoslavije 7 10.2. Razgraničenje sa Italijom i problem „Slobodne teritorije Trsta“ ................................................ 133 10.3. Obnavljanje granice sa Austrijom .................................... 139 10.4. Obnavljanje granice sa Mađarskom ................................. 139 10.5. Ispravka granice sa Rumunijom ...................................... 140 10.6. Obnavljanje granice sa Bugarskom .................................. 141 10.7. Obnavljanje granice sa Albanijom .................................... 143 10.8. Obnavljanje granice sa Grčkom ....................................... 144 11. IZGRADNJA FEDERATIVNOG UREĐENJA I UTVRĐIVANJE UNUTRAŠNJIH GRANICA JUGOSLAVIJE ... 147 11.1. Administrativno-teritorijalna podela ................................ 147 11.2. Razgraničenje između jugoslovenskih federalnih jedinica ........................................................... 155 11.2.1. Razgraničenje između Srbije i Hrvatske ......................... 157 11.2.2. Razgraničenje između Srbije i Makedonije...................... 161 11.2.3. Razgraničenje između Srbije i Crne Gore ........................ 163 11.2.4. Razgraničenje između Srbije i Bosne i Hercegovine ..................................................... 166 11.2.5. Razgraničenje između Crne Gore i Bosne i Hercegovine .................................................... 166 11.2.6. Razgraničenje između Crne Gore i Hrvatske .................. 167 11.2.7. Razgraničenje između Bosne i Hercegovine i Hrvatske ...................................................................... 167 11.2.8. Razgraničenje između Hrvatske i Slovenije .................... 168 11.3. Zaključna razmatranja ..................................................... 170 12. PROCES SEPARATIVNE DISOLUCIJE SFR JUGOSLAVIJE I PRIZNANJE DRŽAVA SUKCESORA ...... 173 12.1. Otcepljenje ili raspad? ...................................................... 173 12.2. Internacionalizacija sukcesije SFRJ i priznanje novih država ................................................... 176 8 Duško Dimitrijević 13. STATUS GRANICA NAKON SUKCESIJE SFR JUGOSLAVIJE ................................................................ 183 13.1. Mišljenje Arbitražne komisije o statusu jugoslovenskih granica……………………..……… 183 13.2. Status granica nakon sukcesije SFR Jugoslavije ..............186 14. OTVORENA GRANIČNA PITANJA IZMEĐU DRŽAVA SUKCESORKI SFR JUGOSLAVIJE .......................... 189 14.1. Delimitacija i demarkacija granice između Srbije i Makedonije ............................................. 190 14.2. Otvorena granična pitanja između Srbije i Hrvatske ....... 196 14.3. Otvorena granična pitanja između Srbije i Bosne i Hercegovine ............................................ 202 14.4. Otvorena granična pitanja između Srbije i Crne Gore ...... 206 14.5. Otvorena granična pitanja između Crne Gore i Bosne i Hercegovine ..................................... 209 14.6. Otvorena granična pitanja između Hrvatske i Bosne i Hercegovine ....................................... 212 14.7. Otvorena granična pitanja između Hrvatske i Crne Gore ....................................................... 218 14.8. Otvorena granična pitanja između Hrvatske i Slovenije ... 229 REZIME....................................................................................... 245 SUMMARY……………………………………………………………...…… 253 DODATAK.................................................................................... 285 BIBLIOGRAFIJA........................................................................... 453 1. POJMOVNA DETERMINACIJA DRŽAVNIH GRANICA U MEĐUNARODNOM PRAVU Savremeni razvoj međunarodnih odnosa karakteriše potreba za jasnim, precizim i trajnim definisanjem državnih granica. Budući da međunarodno pravo počiva na konceptu države, a da koncept države počiva na konceptu teritorijalnog suvereniteta, pojmovno određenje državnih granica zavisi od determinacije državne teritorije. S obzirom da postoje razna značenja državne teritorije (političko, pravno, sociološko, bezbednosno, ekonomsko, geografsko, antro-pološko, i dr.), za predmetnu studiju bilo je od značaja utvrditi pre svega, njeno međunarodnopravno značenje.1 Teritorija države u međunarodno- pravnom smislu definiše se kao deo Zemljine kugle na kome, ispod koga i iznad koga važi državna suverenost. Budući da državna suverenost ima mnoštvo vidova koji u svojoj sveukupnosti čine skup prava i pravom ograničenih nadležnosti, jasno je da teritorija ima više smisaonih značenja materijalnih dimenzija. Materijalna ili fizička dimenzija određuje teritoriju kao trodimenzionalni prostor unutar državnih granica sa određenom dužinom (longitude), širinom