DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

SUMMUS PONTIFEX

LITTERAE AD EM.MUM CARD. A PUBLICIS ECCL. NEGOTIIS. Summus Pontifex per litteras ad Em.mum Card, a Publicis Ecclesiae Negotiis datas sub die 15 aprilis anni 1942, fideles omnes, pueros praesertim, hortatur ad publicas ferventesque fundendas preces B. M. Virginis interces­ sioni piissime committendas ut iustitiae ordo restituatur ac pax, tum in pri­ vata cuiusque vita, tum in civili societate redintegretur. Per Mariam enim, ait Pontifex, omnia sperare licet. Sicut Christus rex est universorum et domi- nus dominantium ita et Maria est « Regina mundi » potenti virtute depre- catrice apud Deum ditata. Ipsius supplicanti misericordiae primum signum Christi debetur, ipsam Christus ut matrem in fine vitae reliquit ac semper decursu saeculorum inter vitae discrimina patriasque vicissitudines fideles a- nimo invocarunt fidenti. Nunc quoque ergo instemus potentissimae eius tu- telae nos nostraque omnia fiducialite'r commendemus. « Sicut omnia, instat Pontifex, aeterno Dei nutui oboediunt.atque obtemperant, ita quodammodo asseverari potest Deiparae Virginis precibus Unigenae sui benignitatem sem­ per respondere annuntem; tunc praesertim, cum eadem B. Virgo fruitur sem­ piterna in coelis beatitate, ac'triumphali redimita corona angelorum est ho- minumque consalutata regina. Ac si tanta apud Deum potentia valet, non minore erga nos pietate pollet, cum nostrum omnium sit amantissima Ma- ter ». Maria ergo est universalis Mediatrix, materneque providet tum spiri­ tuali profectui tum glorificationi fidelium qui ipsi speciali amore addicuntur.

SERMO AD SODALES CONSOCIAT. FILIARUM MARIAE. Die 27 octobris Summus Pontifex in solemni audientia sodalibus Piae Consociationis Filiarum Mariae concessa, Deiparae Virginis excellentissimas virtutes, fortitudinem praesertim et puritatem, vivide illustravit. Tota vita Matris Dei, diversissimis in vicissitudinibus ab angelico nuntio ad immola- tionem sub ara Crucis exemplum admirabile constituit vigilantiae, misericor­ diae, patientiae, ardentisque amoris. Fortitudo et puritas B. Virginem ad Fiat praeparant ipsamque comitantur in sua maternitate Christi gloriosa, in sua maternitate Christi dolorosa et in spirituali maternitate generis humani, a quo salutatur auorilium christianorum, refugium peccatorum, omniumque conso- latrix poenarum.

NUNTIUS RADIOPHONICUS AD POPULUM LUSITANUM. In nuntio radiophonico ad populum Lusitanum transmisso die 31 oc­ tobris Summus Pontifex Pius XII Ecclesiam universumque genus humanum Immaculato Cordi B. M. Virginis sollemniter consecravit. Consecrationis for- mulae quasdam praemisit practicas considerationes duo praecipue evolvens : 132 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESISTICI a) debitum gratitudinis erga B. Virginem per quam divina bonitas torrentes gratiarum super genus effundit humanum; b) filialem fiduciam in ipsius Vir- ginis intercessione. Enumerat Pontifex peculiares rationes historicas quae populum Lusi- tanum B. Virgini specialiter addici iubent, admirabilesque interventus ipsius matris Dei in patrias civilesque vicissitudines. B. Virgo Lusitanos insignibus cumulavit beneficiis quae gratitudinem vere profundam expostulant, cum de­ bitum veluti immensum constituant. Recolit inde ea omnia quae perdurante anno iubilaei in Lusitania acta fuerunt. Gratitudinem fiducia comitari debet quae nova beneficia certissime comparat. Cum tamen spes nequeat praesump- tione fulciri, vita spiritualis debet fiduciae correspondere. Nempe vita poeni- tentiae, puritatis et sanctitatis, secundum Evangelii strida dictamina. Sint omnes fideles sanctitate vitae et iugi oratione Christi bonus odor in salutem peccatorum. Tria praesertim privilegia B. M. Virginis in hoc documento recoluntur: divina hominumque Maternitas, Mediatio universalis et Regali- tas.Hoc ultimum praecipue a Summo Pontifice dare, sollemnibus verbis enun- tiatur. « B. Virgo est Angelorum hominumque regina ». Beatus populus cuius Dominus est Deus et cuius Regina est Mater Dei! In tristitia et calamitatibus temporis praesentis tota spes nostra est in Deo et in B. V. M. Mediatrice ac Regina pacis. Sola Maria nos auxiliari valet ma­ terna immensaque sua pietate. Hic Pontifex de plenitudine suae potestatis ut Christi Vicarius sollem- niter B. V. Cordi Immaculato consecravit Ecclesiam, Christi mysticum cor­ pus, universumque genus humanum, fideles ac infideles, ipsamque Virginem « Reginam » mundi alte proclamat.

DECRETUM S. RIT. CONGREG. DIEI 11 JANUARII 1942. Mediatio universalis B. M. Virginis expressis verbis iterum affirmatur in Decreto diei 11 Januarii 1942 S. Rit. Congr. quo miracula adprobantur prò canonizatione B. Al. Grignion de Montfort. « Sanctorum Patrum traditio- nem colligens, mellifluus Doctor, insigne Burgundiae totiusque Ecclesiae de- cus « Deus omnia nos habere voluit per Mariam » docet, quam tenerrimam salutaremque sententiam theologi omnes modo concorditer tenent. Tenerri­ mam dixhnus et salutarem, quia Maria non solum Christi sed nostra quoque mater est amantissima, quae potentiam a Domino, munifico largitore, in bo- num hominum sibi concessam, divinas gratias superabundanter effundens exercet ». Indicantur deinde mutuae relationes inter B. Virginem et Beatum Grignion de Montfort : « Eius glorias Ludovicus Maria iugiter extulit, Ma­ ria vicissim devotum fìlium ad sanctitatem adduxit, atque per miracula, eo intercedente, a Deo patrata, non solum beatificationis honores anno 1888 ei comparavit, sed et ad sollemnem canonizationem viam sternere videtur ». Reassumendo : in documentis pontificiis sequentia praesertim illustran- tur 1. Spiritualis Maternitas B. Mariae Virginis; 2. Mediatio universalis; 3. Regalitas nedum super totam Ecclesiam sed super universum mundum, iu- ribus indicatis per analogiam ad Christi regalitatem. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

SUMMUS PONTIFEX

EPISTULA « SINGULIS ANNIS » AD EM.MUM CARD. A. PUBLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS (-0.

SUMMARIUM: S. Pontifex recolit adhortationes quas ab initio belli sin- gulis annis, mense maio adventante, ad tideles omnes transmisit, hocque anno nova fiducia ad preces supplicationesque iterandas invitat. At oratio non suf­ ficit, necesse est ut omnes agnoscant bellum non esse nisi poenam violatae divinae iustitiae ex inobedientia hominum, negligentia oel despectu religionis, oblivione sapientiae evangelicae, amore voluptatum, ita ut desit suprema ra­ tio vitae socialis. Remedia igitur sunt cito adhibenda: amores tum privati tum publici ad Christi praecepta conformentur et ad hoc omnes Christi fide- les strenuo adlaborare necesse est, unde B. Virgini nedum preces sed et sanctae vitae proposita praesentare possint. Consecrationi B.M.V. Cordi peractae om­ nes practice se conforment et ita ad Virginem recurrant et enixis precibus impetrent triumphum christianae charitatis, ut omnes gentes ad Christum re- deant cuius solum doctrina reddit firma et solida civilis consortionis funda- menta.

Singulis annis, postquam saevissimi conflagratio belli per universum fere terrarum orbem exarsit, per te, mense adventante Maio, christianos omnes adhortati sumus, ac nominatim insontes pueros Nobis sane carissimos, ut, sacra inita precum contentione, a Deipara Virgine contenderent ut pacem om­ nibus optatissimam benigna a Deo impetraret. Quodsi interneciva haec dimi- eatio, quae non modo exercitus, sed pacificas etiam civitates diruit fraterna- que caede cruentat, nondum conquievit, non est idcirco concidendum animo, neque a piis supplicationibus abstinendum; quin immo, quo acerbiarum co- tidie increscit miseriarum cumulus, quo acrius simultatis aestus multorum in- flammat animos, eo impensius precandc paenitendoque ad Deum est confu- giendum, qui unus potest et mentibus odio exacerbatis christianae caritatis lumen impertire, et tumescentibus pacatis fluctibus, gentes omnes ad redinte- grandam concordiam revocare. Attamen non satis est, ut probe nosti, Dei Numen exorando sibi conci­ liare propitium; non satis est sanctissimam Iesu Christi nostrumque omnium Matrem adiutricem sibi ac patronam suppliciter invocare; aliud etiam profecto postulai a nobis omnibus teterrimum hoc diuturnumque excidium, quod ipsa

(1) Act. Ap. Sed. 35, 1943, pag. 103. DOCUMENTA MAGISTÉRIl ECCLESIASTICI 111 humanae societatis fundamenta concutere videtur, et ad extremam minitatur rapere ruinam universam gentium communitatem. Imprimisque necesse est perpendant atque agnoscant omnes bellum eius- modi, qùod post conditum mundum videtur maximum, nihil aliud postremo esse, nisi meritissimam violatae divinae iustitiae poenam. Saepius enim hac nostra aetate videre est humanae mentis rationem, suis elatam viribus, debi- tam aeterno Numini obedientiam renuere; atque adeo homines religionem sanctissimam vel neglegere, vel omnino despectui habere; evangelicae sapien- tiae praecepta, quasi obsoleta adultoque saeculo indigna, respuere; ac demum eo unice contendere, ut praesens haec occiduaque vita — in oblivionem posita sempiterna — commodis, divitiis, voluptatibusque omnibus affluat. Atsi sum- ma atque aeterna ratio repudiatur iubentis vetantisque Dei, quae reliqua potest privatos publicosque mores regere? Quae reliqua ipsius humanae consortionis principia ac normas impertire, ac firma solidaque reddere? Nulla prorsus; nam « sanctitate ac religione sublata, perturbatio vitae sequitur et magna con- fusio » (2). Si igitur aberratum est, ad rectum est iter remigrandum; si commenti- ciae doctrinae species multorum allexit obscuravitque animos, discutienda est erroris caligo luce veritatis; si denique non pauci, terrenis rebus aequo nimius distenti, christianae virtutis divinique cultus officia sanctissima neglexere, se recollegant oportet, atque ad ea imprimis intendant vires, ad eaque operam dirigant, quae potiora sunt bona, quaeque ad vitam respectant sempiternam. Haec est communis omnibus quasi sacra ineunda contentio, quae eo enitatur, ut privati publicique mores ad lesu Christi praecepta conformentur, eademque quam latissime in vitae usum deducantur. Hoc urgeant omnes, quibus non modo sua cordi sit salus, sed quibus etiam cordi sit ut pax, tranquillitas, pro- speritas humanae societati tandem aliquando arrideant. Quodsi omnes, prò sua cuiusque virili parte, hoc peragére nitentur, tum procul dubio gratiores magisque acceptae ad Deum admovebuntur preces, ad sanctissimamque lesu Christi Matrem. Hisce igitur salutaribus consiliis animati, per proximum mensem pecu­ liari modo Deiparae Virgini sacrum, eius aram adeant omnes; ac non modo deferant agtorum ac viridariorum flores, non modo preces supplicationesque suas, sed emendatioris etiam perfectiorisque vitae propositum, quo quidem nihil est Divino Redemptori acceptius, nihil est almae eius Genitrici gratius. Nos superiore mense octobri Ecclesiam sanctam, mysticum lesu Christi Corpus tot vulneribus sauciatum, itemque universum terrarum orbem, odio exarsum, discidio exacerbatum, suarumque iniquitatum luentem poenas, inta- minato Béataé Virginis Cordi devovimus, commisimus, sacravimus; ac sum- mo cum paterni animi Nostri solacio novimus eumdem devotionis actum fere

(2) Cf. ClC, De Nat. Deor. I, 2. 112 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI ubique ab Episcopis, a sacrorum administris, et a christianae plebis multitu- dine fuisse renovatum. At si christiani fere omnes intemerato Mariae Virginis Cordi se ultro libenterque devoverunt, volenter itidem actuoseque idem se conforment oportet, si reapse cupiunt ut suas preces alma Dei Genitrix beni­ gna accipiat. Atque ita diligenter sancteque conformati non modo ii, qui in puerilis aetatis flore innocentia nitent ac gratia, sed christifideles omnes, per proximum praesertim mensem Maium a caelesti Matte iteratis enixis precibus impetrent ut in hominum animis, simultate restincta, fraterna caritas trium- phet ac vigeat; ut vitiis virtutes, armis iustitia, efifrenataeque violentiae serenae mentis ratio concedant; utque tandem aliquando, saevientis huius tempestatis voluminibus pacatis, gentes omnes ad pacem, ad concordiam, ad Christum redeant, qui unus potest, superna doctrina sua falli nescia, civilis consortionis fundamenta firma solidaque reddere, quique unus « verba vitae aeternae ha- bet» (3). Multum Nos sacrae huic precum contentioni confidimus; atque adeo hoc etiam anno gratum tibi munus, Dilecte Fili Noster, concredimus paterna haec hortamenta Nostra aptiore quo duxeris modo, cum omnibus commu- nicandi, imprimisque cum sacris totius catholici orbis Pastoribus, quibus pro- fecto curae erit et rem demandatis sibi gregibus diligenter proponere, et ad effectum studiosissime deducere. Interea vero, caelestium gratiarum auspicem paternaeque benevolentiae Nostrae testem, cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, qui hortativis hisce litteris libenti volentique respondebunt animo, ac nominatim carissi- morum Nobis puerorum turmis, Apostolicam Benedictionem amantissime in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XV mensis Aprilis, anno MDCCCCXXXXIII, Pontificatus Nostri quinto.

EPISTULA « DUM DIFFRACTA » AD EM.MUM CARD, A PUBLI- CIS ECCLESIAE NEGOTIIS (-*).

SuMMARIUM: Occasione testi Assumptionis B. M. Virginis S. Pontifex fideles adhortatur ad impensiores adhibendas supplicationes ut pax, animo- rum concordia et Christiana charitas iterum mundo affulgeant, quibus populi, non vi, sed aequitate et iustitia copulati, diuturna tranquillitate prosperita- teque perfruantur. At iisdem precibus respondeant oportet redintegratio mo- rum christianis praeceptis conformium, ita ut omnes in exemplum ceteris prae- futgere enitantur. Specialis adhortatio ad Jtaliae filios dirigitur ut fidem maio- rum imitentur etpublicas supplicationes effundant, adhibita intercessione sanc- torum « quos alma eorum tellus per omnis aetatis decursum coelo peperit ».

(3) Cf. Jo. VI, 69. (-0 Act. Ap. Sed. 35, 1943, p. 255. DOCUMENTA MAGÌSTÉRII ECCLESIÀSTICI 113

Dum diffracta miserrime fraterna Civitatum concordia, armorum vis, quibus non modo exercitus, sed pacifici etiam populi multitudines atrociter afferruntur ac profligantur, fere ubique terrarum dominatur et imperat, Nos qui omnium dolores anxietudinesque in paterno gerimus animo, nihil inten- tatum relinquimus, quo possimus in simultatis vicem reponerè caritatem, et in discordiae contentionisque locum mutuam reducere consensionem serenae- que pacis munera. At, quandoquidem ad trepidam supplicantemque vocem Nostram hominum clausae videntur aures, preces tristesque oculos Nostros ad misericordiarum Patrem et Deum totius consolationis (#) convertimus; ad eundemque cupimus ut omnes paenitendo precandoque revocentur. Id jam pluries, ut nosti fecimus, postquam immane hoc bellum exarsit; at multorum filiorum votis, quae undique admoventur Nobis, ultro libenter- que concedentes, iterandum in praesens ducimus, dum caelum, nedum dis- serenascat, gravioribus potius infuscatur nubibus. Volumus semper per te, Dilecte Fili Noster, etiam atque etiam adhortari omnes ac nominatim sa- crorum Antistites, qui ubicumque terrarum commissum sibi gregem mode- rantur, ut, quo deteriora videantur malorum discrimina in christianam po- pulorum familiam incumbere, eo impensiores ad Deum ad eiusque divinam Matrem publicae adhibeantur supplicationes. Idque optamus peculiari modo fiat festo die, qui jam adventat, Deiparae receptae in caelum sacro ut summa Dei Parens, tot filiorum clades, tot miserias, tot angores miserata, a beni- gnissimo Filio suo admissorum impetrata venia, ex superno eius munere àt- que impulsu animos serenet, odia simultatesque restinguat, concordiam com- ponat, ac christianam illam tandem aliquando jubeat refulgere pacem, qua solummodo una vieti victoresque populi, non vi, sed justitia aequitateque co­ pulati, diuturna poterunt tranquillitate prosperitateque perfrui. Impensas has preces supplicationesque, sacra quadam inita contentione, fundant omnes; iisdemque precibus respondeat redintegrata christianis prae- ceptis christianoque more singulorum vita. Omnes in exemplum ceteris prae- fulgere enitantur; atque ita feliciter contingat ut saevientibus belligerantium armis, caritatis, precationis fraternaeque necessitudinis arma succedant. Carissimos autem Italiae filios peculiarissimo modo adhortari Nobis liceat, ut necessario gravissimoque hoc tempore christianam suorum majo- rum virtutem aemulentur, aemulentur fidem; atque adeo, su- perioribus aetatibus, ita in praesens a Deo, quod iisdem, quod Nobis in votis est, publicis habitis supplicationibus impetrent, innumerabilium adhibita apud eum sanctorum deprecatione, quos alma eorum tellus per omnis aetatis de- cursum caelo peperit. Tibi igitur, Dilecte Fili Noster, rflunus concredimus paterna cura haec hortamenta Nostra cum omnibus aptiore modo communicandi, imprimisque

(*) II Cor. 1, 3. IH DOCUMENTA MAGISTERlI ECCLESIASTICI

cum sacrorum Antistibus totius catholici Orbis, quos novimus paternae vo- luntatis Nostrae nullo esse non tempore deditissimos. Interea vero, caelestium munerum auspicem, Nostraeque benevolentiae testem cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, singulis unievrsis, quos habemus in Christo Filios, Apostolicam benedictionem amantissime imper- timus.

Datum Romae, apud sanctum Petrum, die V mensis Augusti, in Festo Mariae Nivalis, a. MDCCCCXXXXIII, Pontificatus nostri quinto.

EPISTULA « QUAMVIS IMMANIS » AD EM.MUM CARD. A PU- BLICIS ECCLESIAE NEGOTIIS (-*).

SUMMARIUM: Bellum in dies ingravescit et saevit attamen homines Deum obliviscuntur eiusque praecepta, imo despiciunt. Licet omnes innumerabilia mala perspiciant, non omnes perpendunt veram causam tam asperae rerum condicionis scil. « funesutm multorum a Deo ab eiusque praceptis discidium ». Ideo S. Pontifex iterum fideles ad orationem conoocat quae « vitia fugat, vir- tutes exornat, mentem munit et roborat, omnia sanat, omnia redintegrat, om­ nia laetificat ». Charitate evangelica compulsi omnes satagant suorum et om­ nium hominum peccatorum veniam postulare, sponte susceptis christianae poenitentiae operibus., ut, Deo placato, pax fulgeat ventate iustitia, fraterna charitate innixa. Spes S. Pontificis in Virginis prestantissimo patrocino prae- cipue reponitur, quapropter mandat ut anniùersaria die a Consecratione mun­ di immaculato Cordi peracta publicae ubique gentium supplicationes hac de causa habeantur, ut B. Virgo a Filio impetret animorum concordiam et mo- rum renovationem.

Quamvis immanis huius belli conflictio, post hominum memoriam ma­ xima, acrius cotidie saeviat, ac terra marique caeloque innumeras clades pa- riat innumerasque ruinas, multi tamen —- quod summo maerore cernimus — ita vivunt sui erga Deum officii immemores, ut sanctissimas eius leges vel neglegant, vel quadam edam despicientia renuant, aperteque infringant. Utique increscentes luctus, asperrimam rerum condicionem formidolo- samque multis in locis rerum inopiam uno omnes ore conqueruntur; utique omnes ob praesentia, ob futura discrimina anxio trepidoque sunt animo; sed non omnes, hisce aerumnis perculsi atque perterriti, sese recollegunt, non omnes intento perpendunt animo hominum genus, ob funestum multorum a Deo ab eiusque praeceptis discidium, meritissimam luere poenam; atque adeo oportere omnino, deflectis expiatisque culpis, ad rectum se omnes virtutis iter reducant. Nos igitur, quibus cunctorum hominum, ut Divino Redemptori Nostro, cordi est salus, quique dolores angoresque omnium paterno partici- pamus animo, opportunum duximus per te iterum, ut pluries jam antea,

(1) Act. Ap. Sed. 3 5, 1943, pag. 362. DOCUMENTA MAGISTèRI! ECCLESIASTICI 115 adhortari singulos universos, quotquot habemus in Christo filios, ad preca- tionem agendam, quae « vitia fugat, virtutes exornat, mentem munit et ro- borat, omnia sanat, omnia redintegrat, omnia laetificat » (#). Dum in tanto armorum strepitu, in tantoque simultatis discidio, fraternae caritatis vox si- let, vel, si elata, submergitur; dum evangelica praecepta, quae una solummodo possunt iterum amico foedere jungere populos, passim, proh dolor, oblivioni mandantur, omnino necesse est, Dilecte Fili Noster, ut christifideles omnes, divino erga Deum erga proximos amore copulati, non modo suam quisque experrectam fidem virtutemque redintegrent, non modo admissorum quisque suorum piis adhibitis precibus, veniam impetrent, sed ceterorum etiam pec­ cata, sponte susceptis christianae paenitentiae operibus, expiare contendant. Hoc etiam atque etiam per te omnibus enixe commendamus, quandoquidem, ut fore confidimus, hac ratione fas erit id a placato propitiatoque Deo tan­ dem aliquando implorare, quod omnibus, quod Nobis potissimum in votis est; pacem dicimus, quae sincera pax sit, utpote non armis, non vi, non odio, sed jure, sed veritate, sed justitia fraternaque cantate innixa. Quoniam vero, - inde inita huius belli conflagratone, spem fiduciamque Nostram in Deiparae Virginis patrocinio praesentissimo reposuimus, ac jam circumagitur Nobis annus ex quo in Petrianae Basilicae majestate, populi multitudine stipati, Immaculato Mariae Virginis Cordi universum hominum genus iterum devovimus ac sacravimus, cupimus idcirco ut eo ipso die, qui jam adventat, Virgini cuiusvis labis nesciae sacro, publicae ubique gentium supplicationes hac de causa habeantur. Atque utinam velit benignissima Ma- ter, ad misericordiam ad pietatemque tot precibus expiationisque operibus permota, ea a Divino Unigeno suo impetrare gratiarum munera, quibus Chri­ stiana virtus privatim publice vigeat ac floreat, quibus diffracta miserrime populorum concordia feliciter componatur, quibus denique alita ac roborata humana societas auspicatissimam animorum rerumque renovationem fidenter suscipiat. Tibi autem mandamus, Dilecte Fili Noster, ut paterna haec horta- menta votaque Nostra, aptiore quo poteris modo, prò praesentibus rerum con- dicionibus, omnibus nota reddas, ac nominatim sacrorum Antistitibus, qui­ bus gratum quidem officium erit eadem cum suo cuiusque grege communicare. Caelestium interea gratiarum conciliatrix esto, Nostraeque benevolentiae pignus Apostolica Benedictio, quam cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, qui hortationi huic Nostrae pio volentique parebunt animo, pera- manter in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXV mensis Novembris, an­ no MDCCCCXXXXIII, Pontificatus Nostri quinto.

(#) Auct., De vera et falsa paenitentia, PL 40 col. 1113. Ì 16 DOCUMENTA MAGISTÈRI! ECCLESIASTICI

EPISTULA « QUOCUMQUE OCULOS » AD EM.MUM CARD. A PU- BLICIS ECCL. NEGOTIIS (-*).

SUMMARIUM: Est una e multis invocationibus Pontificis prò pace. Perseve- randum-ait- in oratione, sed etiam poenitentia prò propriis peccatis requirkur. Plus XII pueros hortatur ut beatissimam virginem supplicent; peculiari mo­ do compellit Populum Romanum quoniam bellum ad Urbem accessit, ut quemadmodum per superiores aetates, ita in praesens, Dei Matrem « Salu­ terà Populi Romani » adeat precando poenitendoque ne praesertim Urbi indignae inferantur ruinae. Hae littetae, ubi Pontificis fiducia in Deiparae au- xilio dare elucet, benedictione apostolica concluditur.

Quocumque oculos animumque convertimus, internecivum fraternum- que hoc bellum nihil aliud Nos cernere iubet, nisi angores, clades immanesque ruinas. Eiusmodi Nos tristissimarum rerum simultatisque turbinem, qui ipsa humanae corisortionis fundamenta concutere ac diruere nititur, quemadmo­ dum olim adventantem instando supplicandoque deprecati sumus, ita postea gliscentem cotidie formidolosius alloquio et opera mitigare ac refrenare prò facultate contendimus; sed, quamvis quae non pauca suscepimus caritatis ope­ ra, multorum aerumnas doloresque leniverint, summo tàmen cum moerore fatemur impares Nos esse miseriarum magnitudini, quibus mederi cupimus, atque interdum, proh dolor, hominum voluntatem sollicitae impensaeque vo- luntati Nostrae actuòsam non respondere. Quamobrem « ad Patrem miseri- cordiarum » (#) fidentes preces admovemus; optamusque ut omnes una No- biscum instantes perseverantesque ad eum supplicationes adhibeant, qui unus potest almo- suo lamine ac flexaminae gratiae suae muneribus non modo mul- cere dolores, eosque ad superna convertens, tolerabiliores salutaresque efficere, sed eorum etiam mentes, quorum e Consilio res pendet, ita collustrare, pacare ac dirigere, ut cantati quam primum odium concedat, ac violentiae, dadi re- rumque omnium dissolutioni ius, concordia rectusque ordo sufficiantur. Quan­ do sit optatissima haec hora e turbolentis hisce procellis emersura feliciter, mortalis oculis prospicere non licet; novimus autem omnia a sempiterni Nu- minis pendere nutu; atque adeo universos, quos habemus in Christo filios, etiam atque etiam adhortamur ut avitam fidem renovent, redintegrent, adau- geant; ut in piae poenitentiae opera necessario hoc tempore volentes incum- bant; utque; ita animati pacem illam fatigato ac trepido humano generi a Codesti Patre impetrent, quae iustitiae sceptro temperetur ac divino vigeat christianae religionis affllatu. Et quandoquidem iam Maius approperat men- sis, Deiparae Virgini sacer, hoc etiam anno ad sacram precum contentione excitamus omnes, ac novellam praesertim aetatem, quae sicut animi candore

(i) Act. Ap. Sed., 35, 1944 p. 145. (2) Cfr. II Cor. 1, 3. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 117 renidet, ita Redemptori nostro eiusque benignissimae Matri acceptior est at- que gratior. Curent patres matresque familias, curent sacrorum administri, curent denique omnes, quibus christianae verique nominis pax in votis est, ut per proximum mensem ad Mariae Virginis aram insontes pueri ac puel- lae secum una constipuentur, flores, preces, piaeque deferentes paenitentiae opera. Quodsi nondum tot supplicationibus ac votis pax optatissima àrrisit, non est idcirco nec animo nec spe decidendum; sed oportet potius Christiana illa perseverantia instent ac contendant omnes, quae tantópere a Jesu Christo commendatur. Quoniam vero immane hoc bellum ad almam hanc Urbem iam prope accessit, atque eius afflictissimae res codicionesque trepidum pulsant ani- mum nostrum, temperare Nobis non possumus quin dilectissimam hanc Do­ minici gregis paterno pectore amplexantes, earri peculiari modo compellemus, ut quemadmodum per superioris aetatis decursum, quotiescumque Romana plebs publicis fuit perculsa ac perterrita calamitatibus, ad illius aram suppli­ cando confugit; quae « » appellatur, eiusque praesen- tissimum patrocinium saepenumero experta est, ita fidens in praesens quoque sanctissimam Dei Matrem adeat, christianorum morum redintegrationem vo­ lenti firmoque animo polliceatur, ac non modo pacem, tranquillitatem prospe^ ritatemque precando poenitendoque imploret, sed id etiam obsecrando obtes- tandoque ab ea contendat, ut nempe ab hac principi catholici nominis urbe, quae tot gloriis memoriisque civibus luctus, neve praeclaris bisce artis religio- nisque monumentis, quae ad quamlibet excultam gentem quodammodo per- tinent, indignae inferantur ruinae. Tuum autem officium erit, Dilecti Fili Noster, haec hortamenta ac vota, quae ex paterno Nostro maerentique oriun- tur animo, cum sacrorum Antistitibus et cum caetero populoque, aptiore quo duxeris modo, communicare, ac prò certo habemus fore omnes optatis bisce Nostris ultro libenterque responsuros. Interea vero caelestium munerum auspicem Nostraeque benevolentiae te- stem, cum tibi, Dilecte Fili Noster, tum iis omnibus, pueris nominatim, qui hortationi huic Nostrae pia respondebunt voluntate, Apostolicam Benedictio- nem amantissime in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Aprilis, an­ no MDCCCCXXXXIV Pontificatus nostri sexto.

ALLOCUTIO IN ECCLESIA S. IGNATII - DIE 11 JUNII 1944 (i) SUMMARIUM : Est ardens gratiarum actio, Episcopi Romani Pii XII, quoniam Urbs, Virgine Deipara intercedente; ab horroribus belli servata fuit; gratiarum vero actioni sequitur invocatone prò pace. Talis imploratio tamen, advertit Pontifex, secumfert profundam vitae reformationem; romanorum civium pro- missio, iam Pio XII manifestata, in praxim deducenda est. Omnes, Romani

(-0 Oss. Rom. 12-13 giugno 1944. 118 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI et exules, e regionibus bello exardente cruciatis, curare debertt ut a vastatio- nibus materialibus et spiritualibus societas, ex toto nova, oriatur. Atlocutio Pontificis fervidissima invocatione beatissimae Virgini concluditur. Diletti figli e figlie, Mai, forse, come in questo momento, chiamandovi così, Noi abbiamo provato tanto vivo e imperioso il senso della Nostra paternità spirituale verso voi tutti, coi quali per quattro lunghi anni abbiamo sopportato i dolori e gli affanni di una così aspra guerra. Compresi delle vostre sofferenze, ma confortati allo spettacolo della vostra fede, che vi ha condotti supplichevoli ai piedi di Maria, Madre del Divino Amore, Noi avevamo voluto già prima trovarCi qui in mezzo a voi per confondere con le vostre, in una sola implorazione, le Nostre pre­ ghiere. Ed eravamo in procinto di eseguire il Nostro ardente voto per sorreg­ gere la vostra fiducia in Maria, potente interceditrice presso il suo divin Fi­ gliuolo; se non che la clemente Regina e Patrona, « la cui benignità non pur soccorre a chi dimanda, ma molte fiate liberamente al dimandar precorre » (2), ha prevenuto il Nostro desiderio, cosicché Noi oggi siamo qui non solo per chiederle i suoi celesti favori, ma innanzi tutto per ringraziarla di ciò che è accaduto, contro le umane previsioni, nel supremo interesse della Città eterna e dei suoi abitanti. La nostra Madre Immacolata ancora una volta ha salvato Roma da gravissimi imminenti pericoli; Ella ha ispirato, a chi ne aveva in mano la sorte, particolari sensi di riverenza e di moderazione; onde, nel mu­ tare degli eventi, e pur in mezzo all'immane conflitto, siamo stati testimoni di una incolumità, che ci deve empire l'animo di tenera gratitudine verso Dio e la sua purissima Madre. Da questa stessa riconoscenza mossi e infervorati, Lei oggi invochiamo con voi e con quanti nel mondo soffrono i mali della guerra, mentre con rad­ doppiata fede Le facciamo presenti la comune angoscia, la comune speranza, la comune supplica, avvalorata già da tanto sangue e da tanta espiazione. Ma Ja nostra preghiera vuol salire a Lei da cuori purificati nel pentimento e volti coi più fermi propositi verso quella immutabile giustizia, quella legge eterna, dalla quale il mondo non avrebbe mai dovuto allontanarsi e che, a termini più o meno lunghi, infligge le sue punizioni severe, con la inelutta­ bile certezza dell'effetto che segue la causa, mentre la divina Bontà non cessa di ammonire e di richiamare gli uomini sulla retta via, ripetendo in mille modi : « Redite, praevaricatores, ad cor » « Rientrate, o prevaricatori, in voi stessi » (3). « Paenitemini et credite evangelio », Pentitevi e credete al Vangelo (4). Non vi è salute per la società e per i singoli, se non in questo

(2) Cfr. Parad. e. 33, v. 16-18). (3) h. 46, 8. (4) Me. 1, 15. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 119 ritorno al cuore, in questo pentimento, che è un cammino a ritroso verso i principi indefettibili della morale, in questa fede nel Vangelo, che è vita e avanzamento alla luce divina delle Beatitudini, le quali sole possono con­ durre l'uomo sui sentieri della Verità, che non tradisce, e della Pace, che tran­ quilla l'animo con se stesso, coi suoi simili e con Dio. Ma chi volesse implorare dalla Vergine la cessazione dei flagelli, senza questo serio proposito di riforma della vita, privata e pubblica, chiederebbe semplicemente la impunità della colpa, il diritto di regolare la propria con­ dotta non con la legge di Dio, ma con le sfrenate passioni. Una tale supplica sarebbe la negazione e l'opposto della preghiera cristiana, sarebbe una ingiu­ ria a Dio, un provocare la sua giusta collera, un ostinarsi nel peccato, che è l'unico vero male del mondo. Certamente è riuscito molto accetto al Nostro cuore il pensiero, ma­ nifestatoci con innumerevoli petizioni di cittadini romani, nell'intento di obbligarsi ognuno con solenne e particolare promessa a cristiana austerità di costumi e ad opere di religione e di carità fraterna. Ma un tale proposito non deve mai rimanere senza una vigorosa e pratica risoluzione, che tronchi le cattive abitudini della persona, della famiglia, della società. E per tornare a voi, Nostri concittadini, quindi doppiamente cari, a voi, Romani, dei quali è tradizione gloriosa la pietà verso Maria, per venire anche a voi, profughi e randagi dalle terre circonvicine, qui rifugiati con la dolce Immagine della vostra Madonna, Noi v'invitiamo a far sì che dalle rovine di questo conflitto micidiale sorga per ciascuno di voi, per ciascuna famiglia, per ciascun aggre­ gato sociale, la salda volontà di far guerra senza tregua alla licenza e al mal­ costume, che è rovina sopratutto della gioventù nello spirito e nel corpo, guerra alla indifferenza religiosa, alla smodata ricerca dei piaceri, all'oblio dei diritti del Signore specialmente nel giorno a lui consacrato, al crudele egoi­ smo, che mira ad arricchirsi ingiustamente affamando il povero; guerra in­ somma al materialismo sotto ogni forma, e sforzo volonteroso di tutti per rialzare nella coscienza del popolo i valori dello spirito e riprendere il cam­ mino di quella osservanza dei comandamenti divini, che è arra di felicità vera nella vita presente e nella futura. Questa è la prima e la più grande grazia che la cittadinanza romana, e le popolazioni ricoveratesi nell'Urbe, debbono chiedere alla loro Madre cele­ ste. E poiché Cristo disse : « Cercate in primo luogo il regno di Dio e la sua giustizia, e tutto il resto vi sarà dato per giunta » (5), non è dubbia che su questo presupposto la benigna Ausiliatrice dei cristiani, « Salvezza del po­ polo romano », Consolatrice di tutte le genti martoriate dalla guerra, vorrà continuare la misericordiosa sua protezione, della quale, prostrandoci ai suoi piedi, noi ora tutti uniti con ardente preghiera la supplichiamo, e le diciamo:

(5) Mt. 6, 33. 120 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Sazi di dolori e di pianto, con lo schianto nel cuore per tante, così lunghe e amare separazioni, nell'angosciosa incertezza della sorte di tanti nostri cari, nel lutto per tanti morti, nella perdita di tanti beni, nell'agonia di tante vite minacciate e spogliate, nella fuga dai tranquilli focolari, nella improvvisa dispersione in povertà e in nudità, in angustia di spirito, ma pur con l'animo aperto alla speranza, noi guardiamo a Te, Madre del Divino Amore e Regina dei dolori, aspettando da Te, dalla tua materna intercessione, la nostra salvezza. Più che ricordarti l'avita pietà dei nostri padri e il nostro fiducioso af­ fetto per Te, noi vogliamo, o Maria, appoggiare la nostra preghiera sulla promessa, che Tu attendi da noi, di una vita più cristiana, per la quale ritorni ad avverarsi appieno la gloriosa testimonianza dell'Apostolo Paolo, che af­ fermava la fede dei Romani « celebrata per tutto il mondo » (6). Con questa promessa noi imploriamo il tuo valido patrocinio presso il pietoso tuo Figlio, che nulla ti nega e del quale Tu possiedi il cuore. Aprilo, o Maria, questo Cuore divino, e riversane su questi tuoi figli, spesso tanto infelici, i tesori di misericordia e di bontà, che Egli tiene riser­ vati per chi si accosta a Lui con umiltà sincera e con fede incrollabile. Custo­ disci la tua Roma e preservala anche nell'avvenire dagli estremi mali, nelle persone, negli averi, nei monumenti della sua storia religiosa e civile, unica al mondo; ma soprattutto difendila dal male dei mali, dal peccato, che solo rende veramente miseri glj uomini e i popoli. Possa questa Roma dalla dura esperienza di tante sventure aver luce e forza per una miglior vita personale, familiare, collettiva, e, mercè tua, ri­ tornare esempio alle genti di vera civiltà cristiana per la fede, vissuta in opere di giustizia e in umile amore. E intanto, o Vergine Madre, asciuga Tu le lagrime di chi geme ancora nel lutto, nelle privazioni, nelle sofferenze d'ogni sorta. Consola le madri orbate dei figli, le vedove derelitte, le fidanzate senza nozze, gli orfanelli invano avidi del sorriso materno, gli oppressi dal dolore nell'esilio, nella pri­ gionia, negli ospedali. Riconduci i profughi nelle terre abbandonate sotto l'imperversare della bufera, quelle care terre, ove essi nacquero, crebbero, la­ vorarono, invocarono il tuo dolcissimo Nome, e dà loro la forza di ricosti­ tuire con coraggiosa ed alacre lena le loro case distrutte, le loro chiese crollate, i loro campi desolati, le loro officine devastate, la loro domestica felicità tur­ bata e sconvolta. Per tutti il tuo patrocinio. Per tutti la tua preghiera. Per tutti la tua materna carezza. E per virtù tua, passato il nembo che tutto tra­ volge, e ritornato il mondo a saggi consigli, splenda finalmente su tutti la giusta pace, una pace immune da ogni maligno spirito di odio, di violenza e di vendetta, una pace simbolo e pegno della eterna felicità. Così sia.

(6) Rom. 1, 8. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 121

ALLOCUTIO AD PEREGRINOS VELITERNESES (23 Sept. 1944) (i) SUMMARIUM : Beatae Virginis Gratiarum imago, civitatis atque dioecesis Veli- tecnae principalis patconae, adventante bello in Urbe delata, in Ecclesia « del Gesù » posita fuit. Antequam vero in peroetustam sedem referretur, Episcopus Auxiliaris, Parochi, civiles auctoritates aliique e dioecesi una cum praedicta imagine a Summo Pontifi.ce sunt recepti. Exilium, ait Pius XII, semper acer- bum est; ubi autem matet adest poena mitigatur; Ita prò vobis fuit. Nunc vero vester exoptatus reditus contristatur magnis destructionibus ruinisque. Hisce non obstantibus, aedificamini iterum vestram civitatem nedum materialiter, sed et spiritualiter; moraliter atque socialiter. In hoc opere extructionis Pontifex aliquatenus diffunditut. Opus sane arduum, asserit, sed quomodo matris prae- sentia aspectu suo alit ftammam in reconstructione arae focisque, Virgo Gra­ tiarum pariter, immo magis, praeerit aediRcationi cruciatae dioecesanae fami- liae. Ipsa benedicet, castasque reddet sponsas et innuptas, vulnera medebit, cari- tatemque in discordiis diffundet. Pius XII, benedicendo, has gratias a Deipa­ ra petit.

Nel rimirarvi oggi presso di Noi, diletti figli, Ci è caro di pensare che la SS.ma Vergine delle Grazie, Patrona^ principale della città e della diocesi di Velletri, vi abbia ispirato ella stessa il desiderio di riunirvi qui intorno a lei, prima di ricondurla nella sua secolare dimora. Voi non avreste potuto trovare una maniera più delicata di attestarci la vostra gratitudine. Nelle vostre persone Noi vediamo in questo momento tutta la diocesi, con lo zelante Vescovo Ausiliare e coi suoi solerti Parroci, e ciascun Comune, degnamente rappresentato dal proprio Sindaco e dai notabili del luogo. Quando, sotto la violenza della bufera micidiale e devastatrice, voi do­ veste abbandonare la terra nativa, la vostra sollecitudine filiale volle mettere al sicuro l'immagine della Madre amatissima. E dove avrebbe ella potuto avere un asilo più dolce al suo cuore, che nella casa la quale porta il nome del suo Figlio divino, nella venerabile Chiesa del Gesù? Là era a voi di con­ forto l'andare a salutarla, a confidarle le vostre angosce e le vostre pene, a manifestarle le vostre speranze, a domandarle consiglio, a sottometterle i vostri buoni propositi. L'esilio è sempre doloroso, specialmente quando si è dovuto lasciare il focolare domestico con tutto ciò che si possedeva, con tutti i ricordi accumulati forse attraverso tante generazioni; ma come la pena è alleviata, quando si ha con sé la madre e si può, nonostante tutto, adu­ narsi intorno a lei! Ed ecco che l'ora del ritorno della venerata effigie è sonata. Ritorno ansiosamente atteso, ma la cui gioia è offuscata dal pensiero di tante rovine della vostra vetusta città. Dinanzi a uno spettacolo così desolante, chi ose­ rebbe mai rimproverare ai cuori di sentirsi stringere, agli occhi di bagnarsi di lagrime? Tuttavia, una volta pagato il giusto tributo di doloroso rim-

(-0 Oss. Rom. 24 settembre 1944. 122 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI pianto ai vestigi di un passato irreparabilmente perduto, e senza cessar di soccorrere coi vostri suffragi tanti cari defunti, il vostro dovere è di risolle­ varvi al più presto per continuare coraggiosamente il già iniziato lavoro di ricostruzione, per riprendere l'opera lasciatavi in retaggio da coloro che sono caduti. Ma non soltanto le case di pietra e di cemento debbono essere rialzate, bensì anche tutto l'edificio spirituale, morale e sociale. Promuovere questa ricostruzione è la nobile missione propria di voi, pastori di anime, e di voi, cui è affidata l'amministrazione dei Comuni. Noi ben sappiamo che non vi fa difetto il buon volere di adempirla, mentre la vostra presenza qui è una testimonianza eloquente della vostra fede, che mette l'azione vostra sotto la protezione di Dio e della celeste Patrona. Nell'opera di riedificazione materiale Noi non possiamo che lodare e incoraggiare il proposito di coloro, i quali, pur desiderosi di far rivivere le linee e le forme simboliche ed estetiche di un passato rimasto caro, inten­ dono di applicare alle nuove costruzioni e riparazioni i perfezionati metodi della tecnica moderna. Nell'opera di rinnovamento spirituale, morale e sociale, a più forte ra­ gione importa che, riannodando la catena troppo spesso interrotta delle sante tradizioni religiose e familiari, si prepari con un lodevole senso di progresso un avvenire migliore e più sano, una famiglia più fermamente fedele alla legge di Dio, una società più fraterna, più onesta, più giusta, in una parola più veramente e profondamente cristiana. L'impresa è ben ardua; come difficile sarebbe quella di ricostituire un focolare domestico devastato, se lo sguardo della madre di famiglia non vigi­ lasse, se ella non fosse là per aiutare gli altri coi suoi avvertimenti e con la sua attività, per rianimarli col suo sorriso, per abbellire tutte le cose con quei fini accorgimenti, che solo il cuore materno conosce e che rendono gaia anche la più povera dimora. Non altrimenti, anzi con tanto più amorosa cura, quanto più efficace è il suo patrocinio, la Madre delle Grazie, riprendendo il suo posto nell'an­ tica Cappella, ove tante fronti si curvarono ed alcuni fra gli stessi Romani Pontefici piamente la venerarono, presiederà alla risurrezione della vostra martoriata famiglia diocesana. E sul duro lavoro, che voi dovrete sostenere, ella farà discendere le benedizioni del Cielo, ispirerà a tutti fiducia e coraggio; il suo sorriso verginale farà fiorire sul volto delle spose e delle fanciulle cri­ stiane una purezza, una modestia più delicata; la sua tenera mano guarirà le ferite ancor sanguinanti per tanti lutti e tante distruzioni; il suo sguardo pieno di bontà farà struggere al calore della carità tutto ciò che, dopo tante pene insieme sopportate, potrebbe rimanere ancora di discordie tra concit­ tadini, di rancori tra fratelli, di glaciale freddezza e di odio tra le classi. Tali sono le grazie, che Noi domandiamo fervorosamente per voi, nel- DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 123 la ferma speranza che sotto il presidio e col soccorso della potentissima Ma­ dre di Dio coteste care popolazioni usciranno dalla prova elevate e santi­ ficate; mentre con tptta la effusione del Nostro cuore impartiamo a voi e alle vostre famiglie, al vostro e Nostro carissimo Cardinale Vescovo, al suo degno Ausiliare qui presente, al Clero, al popolo tutto, la Nostra paterna Apostolica Benedizione, pegno ed auspicio di conforto, di prosperità e di pace.

ALLOCUTIO AD CONGREGATOS MARIANOS (21 Jan. 1945) (J)

SUMMARIUM: Sohmnis audientia, 50 anniversario cecurrente consecrationis Pii XII in Congregatione Mariana Almi Coltegii Capranicensis, concessa, ei­ dem Pontifici occasionem praebet explanandi caractheres normasque directi- vas prò Congregationibus Deiparae dicatis. AUocutio, maximi momenti prò determinatione mentis Summi Pastoris de culto Dei Matri exhibendo, spe- cialem investigationem meretur. Interea brevem analysim perRciemus. Con- secratio beatissimae Virgini in eius Congregatione, est donum ipsiusmet prò tota vita, prò tota aeternitate ex intensitate vitae christianae ac marianae ftuens. Distinguitur proinde sive a pietate inactiva sive a febrili illa aotivi- tate in tota exterioritate consistenti. Devotio mariana congregati propriam utilitatem, propriam quietem sine contentione propriamque consolationem nec denique tantum emolumento spiritualia quaerit. Non est simplex devotio ho­ noris sed congregatus marianus qui revera seipsum Virgini dicavit eius nominis, praerogativarum Ecclesiaeque Christi defensor erit. Exempla nedum temporis acti sed et nostrae aetatis minime desunt. -Finis congregationis marianae, plas­ mano perfecti catholici, necessitatibus hodiernis piene congruit : revera et so- cietas civilis firmum valentem virum mediocritatem abhorrentem, et Ecclesia, verum catholicum verbis et factis, requirunt. De hac necessitate Pontifex fu- sius disseritur, media necessaria indicans : magnanimitas, audacia, pietas, humi- litas, constantiam praesupponuntur; sed prò ventate, ventate pugnandum est : studium doctrinae catholicae non erit relinquendum, sed ut historia Congre- gationum docet, curando est scientiae perfectio sive generalis sive professional. Ubique non eodem modo agendum erit : diversitas status civilis, circumstantiae, necessitates etc. docebunt. His normis directivis traditis, Pius XII gratias agit prò donis spiritualibus et temporalibus oblatis; laudat activitatem illam cari- tativam quae « in abscondito » completur cuius intima ratio devotio Virgini est. Ipso benedicat congregatos praesentes totiusque mundi.

Con devoto pensiero voi siete venuti, diletti figli e figlie, a commemo­ rare presso di Noi il cinquantesimo anniversario di un dolce ricordo della Nostra vita, quello della Nostra consacrazione alla SS.ma Vergine nella Con­ gregazione mariana dell'Almo Collegio Capranicense. E la prima Nostra parola nell'accogliervi è per esclamare con tutto il fervore del Nostro cuore riconoscente: Magnificate Dominum mecum et exattemus nomen eius si- mut: Magnificate il Signore con me, ed esaltiamo insieme il suo Nome (2).

(•*) Oss. Rom. 22-23 gennaio 1945. (2) Ps. 33, 4. 124 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLÉSIASTÌét

La consacrazione alla Madre di Dio nella Congregazione mariana è Un dono intero di sé, per tutta la vita e per la eternità; è un dono non di pura forma o di puro sentimento, ma effettivo, compiuto nella. intensità della vita cristiana e mariana, nella vita apostolica, in cui essa fa del Congregato il ministro di Maria e, per così dire, le sue mani visibili sulla terra, col pro­ fluvio spontaneo di una vita interiore sovrabbondante, che si riversa in tutte le opere esteriori della solida devozione, del culto, della carità, dello zelo. E' ciò che inculca con singolare energia la prima delle vostre Regole. Appli­ carsi seriamente a santificare se stesso, ognuno nel proprio stato; dedicarsi, non in una maniera qualsiasi, ma con ardore, nella misura e nella forma com­ patibili con la condizione sociale di ciascuno, alla salvezza e alla santificazione degli altri; adoperarsi infine strenuamente nella difesa della Chiesa di Cristo; tale è la consegna del Congregato, liberamente, risolutamente accettata nel­ l'atto della sua consacrazione; tale il magnifico programma tracciato a lui dalle Regole. In realtà queste Regole non hanno fatto che esprimere in termini pre­ cisi e quasi « codificare » la storia e la pratica costante delle Congregazioni mariane provvidenzialmente istituite dalla tanto benemerita Compagnia di Gesù ed approvate e ripetutamente e altamente Iodate dalla S. Sede. Noi siamo ben lontani, come vedete, dal concetto di una semplice unione di pietà tranquilla e inoperosa, di un semplice rifugio contro i pericoli che minacciano le anime deboli, ma anche da quello di una semplice lega di azione tutta esteriore, febbrile perchè artificiale, e che non può suscitare ed accendere se non un fuoco di paglia, di più o meno breve durata. Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenti! eius non ardeant? Può alcuno portare il fuoco nel seno, senza che brucino le sue vesti? (3). Se ciò è vero della disordinata passione umana, una volta accesa nel cuore, quan­ to più dovrà valere per l'amóre di carità, di cui lo Spirito Santo desta e avviva costantemente la fiamma! La devozione mariana di un Congregato della SS.ma Vergine non può essere dunque una pietà meschinamente interessata, la quale non vede nella potentissima Madre di Dio che la distributrice di benefici, soprattutto di ordine temporale; né una devozione di sicuro riposo, che non pensa se non a rimuovere dalla sua vita la santa croce degli affanni, delle lotte, delle sof­ ferenze; né una devozione sensibile di dolci consolazioni e di manifestazioni entusiastiche; e neanche — per quanto santa possa essere — una devozione troppo esclusivamente sollecita dei propri vantaggi spirituali. Un Congre­ gato, veramente figlio di Maria, cavaliere della Vergine, non può contentarsi di un semplice servizio di onore; egli deve essere agli órdini di lei in tutto, deve farsi il custode, il difensore del suo nome, delle sue eccelse prerogative,

(3) Pcov. 6, 27. bÒCUMENTA MAGiSTERII ECCLESIASTICI 125 della sua causa, portare ai suoi fratelli le grazie e i celesti favori della loro Madre comune, combattere senza tregua al Comando di Colei che « cunctas haereses sola interemit in universo mundo » (4). Egli si è arrotato sotto il vessillo di lei con un impegno perpetuo; non ha più il diritto di disarmare per timore degli attacchi e delle persecuzioni; non può, senza infedeltà alla propria parola, disertare e abbandonare il suo posto di combattimento e di onore. Voi vi siete impegnati a difendere la Chiesa di Gesù Cristo. La Chiesa lo sa e conta su di voi, come in passato ha fatto assegnamento sulle genera­ zioni di Congregati che vi hanno preceduti. La sua aspettazione non è stata delusa: i vostri maggiori vi hanno nobilmente aperta e tracciata la via. In tutte le lotte contro il contagio e la tirannia degli errori e per la protezione dell'Europa cristiana, le Congregazioni mariane hanno combattuto in prima fila, con la parola, con la penna, con la stampa, nella controversia, nella po­ lemica, nell'apologia; con l'azione, sostenendo il coraggio dei fedeli, soc­ correndo i confessori della fede, collaborando, per assisterli e secondarli, al­ l'arduo ed osteggiato ministero dei sacerdoti cattolici, perseguendo la im­ moralità pubblica, con metodi talora singolari, sempre energici ed efficaci; tavolta anche con la spada', ai confini della Cristianità, per la difesa della civiltà, con Sobieski, Carlo di Lorena, Eugenio di Savoia, e tanti altri Capi, tutti Congregati, come mille e mille dei loro militi. Ma perchè cercare esempi nel passato, quando anche ai tempi nostri, non in una sola Nazione, migliaia e migliaia di eroici Congregati hanno com­ battuto e sono caduti, acclamando ed invocando Cristo Re? Noi abbiamo fiducia che voi saprete portare degnamente il peso di un così glorioso retaggio. Vorremmo anzi affermare che il modello di catto­ lico, quale la Congregazione mariana fin dalle origini si è adoperata a pla­ smare, non ha forse mai tanto corrisposto ai bisogni e alle contingenze di ciascun tempo quanto ora, e che mai forse alcun tempo non l'ha così in- stantemente richiesto come il nostro. Che cosa infatti domanda oggidì la vita nell'ordine civile? Uomini, veri uomini, non di quelli che non pensano se non a divertirsi e a trastullarsi, come faciulli, ma saldamente temprati e pronti all'azione, ai quali è sacro dovere di non trascurare nulla di ciò che può promuovere il loro perfezio­ namento. Noi stessi ameremmo di vedere sul volto della gioventù odierna un poco più della gaiezza tranquilla di una volta. Ma bisogna prendere il tempo com'è; e il nostro è grave, amaramente e duramente grave. Esso ri­ chiede uomini che non temano di camminare per gli aspri sentieri della presente miserrima condizione economica e siano atti a sorreggere anche quelli che la Provvidenza ha affidati alla loro cura. Uomini finalmente che

(-*) Cfr. Brev. Rom., Comm. Fest. B.M.V. in 3 Noct. ant. 7. 126 DOCUMENTA MAGISTÈRI! ECCLESIASTICI nell'esercizio della loro professione rifuggano dalla mediocrità e mirino a quella perfezione che l'opera di ricostruzione dopo tanto disastro esige da tutti. E la Chiesa, che cosa essa domandai1 Cattolici, veri cattolici, ben tem­ prati e forti. Noi abbiamo in un'altra occorrenza parlato della profonda tra­ sformazione sociale dei nostri tempi. La guerra l'ha smisuratamente affret­ tata, e si può dire che essa sia ormai pressoché compiuta. Pur troppo ben ristretto è divenuto gradualmente, soprattutto nelle grandi città, il numero di coloro, i quali, sicuramente difesi e fermamente guidati dalla sana tradi­ zione cattolica, che penetra e riempie tutta la loro vita, avanzano valida­ mente, portati da questa vigorosa corrente. E' una crisi che abbraccia la donna non meno dell'uomo, la gioventù femminile non meno della maschile. La donna di oggi si trova anch'essa trascinata e travolta nella lotta per la vita, nelle professioni e nelle arti, e ora anche nella guerra; essa è anzi maggior­ mente toccata e colpita da questo rovesciamento delle condizioni sociali. Il tempo presente ha dunque bisogno di cattolici che siano fin dalla prima giovinezza saldamente radicati nella fede, perchè non vacillino anche se non sono più sostenuti e rafforzati dal fervore di coloro che li circondano. Cattolici che con lo sguardo fisso all'ideale delle virtù cristiane, della purezza, della santità, coscienti dei sacrifìci che esso richiede, tendano a quell'ideale con tutte le loro forze nella vita quotidiana, sempre diritti, sempre retti, sen­ za che le tentazioni e le seduzioni valgano a piegarli. Ecco, diletti figli e figlie, un eroismo, spesso oscuro, ma non meno prezioso e ammirabile del martirio cruento. Il tempo presente esige cattolici senza paura, per i quali sia cosa del tutto naturale il confessar apertamente la loro fede, con le parole e con gli atti, ogniqualvolta la legge di Dio e il sentimento dell'onore cristiano lo do­ mandino. Veri uomini, uomini integri, fermi ed intrepidi! Quelli i quali non sono tali che a metà, il mondo stesso oggi li scarta, li respinge e li calpesta. Formare tali uomini e tali cattolici è stato sempre lo scopo delle ben ordinate ed attive Congregazioni mariane. Ora voi sapete che i nemici di Cristo e della sua Chiesa mai non disarmano, anche quando simulano inten­ zioni pacifiche; oltre le persecuzioni sanguinose e gli assalti violenti, essi han­ no altri metodi di guerra: il pervertimento, la intossicazione degli spiriti, cui si aggiunge il contributo inconsapevole di non pochi illusi, che si la­ sciano da loro traviare e sedurre. In queste lotte incessanti la generosità e il coraggio, la pietà e l'umiltà, la infaticabile costanza sono presupposti indispensabili in ogni Congregato. Ma essi soli non bastano. Con la protezione di Maria, voi dovete guadagnare a Cristo gli uomini di oggi; dovete combattere per la verità con le armi della DOCUMENTA MAGISTéRH ECCLESIASTICI 127

verità; ma allora bisogna saper anche maneggiarle. Come riuscirete voi ad acquistarne la sicura padronanza? Innanzi tutto, con lo studio della religione, del suo domma, della sua morale, della sua liturgia, della sua vita interna e pubblica, della sua storia. Innanzi tutto, ma non unicamente; sarebbe un romperla col passato delle Congregazioni della SS.ma Vergine, nelle quali si è cercato sempre, con tutti i mezzi più adatti, di favorire la coltura così generale come professionale, am­ bedue, beninteso, in armonia con le qualità e lo stato personale di ciascuno. E' questa una delle loro caratteristiche, di cui rendono testimonianza le loro Accademie e, grazie al cielo, tale tradizione non è stata abbandonata. Senza dubbio, la coltura generale e professionale non può avere dap­ pertutto l'ampiezza conseguita, per esempio, a Valenza nella Spagna, ove le diverse sezioni giuridica, scientifica, letteraria, tecnica, munite di tutti gli strumenti di studio e di lavoro pratico, specialmente la sezione medica con la sua clinica e il suo dispensario, assicurano ai Congregati, grazie alla coope­ razione di illustri maestri appartenenti anch'essi alla Congregazione, un po­ sto eminente nel campo delle loro rispettive professioni. Ma, sebbene in mi­ sura più modesta, dappertutto le Congregazioni, degne di tal nome, hanno questa cura e mostrano questo loro carattere proprio. In primo luogo, perchè l'efficacia del lavoro apostolico di ogni singolo Congregato dipende in gran parte dal suo valore intellettuale, sociale, professionale, e non soltanto dalle sue qualità morali e spirituali; inoltre, perchè fin dalla loro origine le Con­ gregazioni, avendo in mira la restaurazione di una società cristiana, hanno esercitato il loro apostolato particolarmente nella professione e per mezzo del­ la professione. Sotto l'impulso di questo ideale, sono state formate, distintamente, ma pure in stretta unione e collaborazione fra loro, Congregazioni per i diversi stati di vita e per tutti i gradi della scala sociale, dalle Congregazioni dei sa­ cerdoti, degli « intellettuali », dei signori e delle dame dell'alta società, degli studenti e delle studentesse universitari, fino a quelle degli umili lustrascarpe di Beyrouth e dei piccoli strilloni di giornali a Buenos Aires. Dalla Congre­ gazione degli studenti di medicina in Parigi uscì il primo nucleo della Unione di S. Luca dei medici cattolici. Gli Stati Uniti d'America hanno le loro Con­ gregazioni d'infermiere. E per richiamare alla memoria anche un Nostro per­ sonale ricordo di Monaco, quanta ricchezza di vita familiare veramente cri­ stiana, quanto virile coraggio nella pubblica professione della fede, l'azione benefica della Congregazione di uomini in S. Michele, allora così fiorente, produceva nella capitale della Baviera! Finalmente, vicino, vicinissimo a Noi, nella Congregazione mariana della Nostra Guardia Svizzera sotto il nome di Nostra Signora del Rosario, voi siete in qualche modo tutti rappresentati, di giorno e di notte, presso la Nostra persona. Quanto bene fanno queste Congregazioni nel loro ambito rispettivo! 128 DOCUMENTA MÀGISTÉRII ECCLÈSÌAéTICt

Quanto con la loro cooperazione agli scopi comuni per i quali ciascuna ap­ porta il contributo della sua competenza speciale! Quanto nelle opere più varie di zelo e di carità! Il Nostro glorioso Predecessore Pio XI in una solenne occasione ricordò ciò che le Congregazioni « in tutta la loro storia secolare, plurisecolare, hanno fatto in questo campo, in questi vasti orizzonti di bontà, cooperando al bene dovunque se ne presentasse la necessità e la possibilità, cooperandovi nei modi più umili e alti, i più squisiti e i più semplici, proprio come una Madre e Regina e Patrona come la loro poteva insegnare alle anime redente dal Sangue di Cristo » (5). Quasi a confermare la verità di queste parole, voi Ci avete annunziato doni preziosi : le vostre ricche offerte spirituali, che Ci sono di grande sostegno e conforto nell'adempimento del Nostro gravissimo ufficio; le vostre offerte materiali che Ci aiuteranno a difendere dal freddo i miseri profughi. Nostri figli carissimi e vostri fratelli in Cristo. Ma la Nostra gratitudine va anche al di là di questa intima, per quanto numerosa adunanza; essa si rivolge a tutte le Congregazioni del mondo, che hanno voluto unirsi a voi col cuore e con la preghiera. Conforme al precetto del divino Maestro, e secondo l'esempio incom­ parabile della loro celeste Patrona e Madre, le Congregazioni amano di fare il bene « in abscondito », e il più sovente il Padre celeste « che vede nel segreto » (<>) ne è il solo testimonio. Spesso anche esse portano alle altre opere il contributo della loro attività, forniscono loro le migliori reclute. Non vi è quasi forma di apostolato o di carità, di cui esse non siano state in passato le iniziatrici, sempre spiando i nuovi bisogni per sodisfarli, le nuove aspira­ zioni per appagarle. Queste opere, cominciate da loro modestamente, hanno preso poi l'impulso per volare con le proprie ali, sempre sicure di trovare nelle Congregazioni un appoggio e una partecipazione egualmente premurosa e discreta. E come si potrebbe qui omettere di ricordare due ardenti Congre­ gati e fedeli campioni dell'Azione Cattolica Italiana, Mario Fani e Giovanni Acquaderni? Ma di tutta questa fecondità quale è la intima sorgente se non la vita fervorosa che, alimentata dalla devozione più tenera e insieme più efficace a Maria, deve tendere, secondo la vostra stessa regola, sino alla santità? Essa dimora nascosta nel segreto dei cuori. Nondimeno la si vede trasparire nei frutti che produce, nelle numerose vocazioni che fa germogliare, nella mi­ rabile schiera di santi, di beati, di martiri che la rappresentano in cielo. Diletti figli e figlie, voi ben potete far vostra la pia invocazione di S. Giovanni Eudes alla Vergine: « Combien vous suis-je redevable... de m'avoir admis en votre sainte congrégation, qui est une vraie école de vertu

(5) Udienza del 30 marzo 1930. (6) Mt. 6, 4. DOCUMENTA MAGISTÉRII ECCLESIÀSTICI 12<>

et de piété... Et c'est ici, ó Mère de gràces que j'ai rejues de mon Dieu par votre entremise » CO. Nella fiducia che voi saprete con una sempre crescente fedeltà corrispondere a un così gran beneficio e mpstrarvene di giorno in gior­ no più degni, Noi invochiamo su di voi e su tutti i Congregati sparsi nel mondo i favori di Gesù e della sua SS.ma Madre, mentre con tutta l'effu­ sione del Nostro cuore impartiamo a voi e alle vostre care famiglie, in au­ spicio delle più elette grazie, la Nostra paterna Apostolica Benedizione.

LITTERAE ENCYCLICAE « COMMUNIUM INTERPRETES DOLO- RUM ».

SuMMARiuM: Impacitas hominum ad innumeras calamitates medendas et praesertim ad belli finem obtinendum suggerit necessitatemi recursus ad mise- ricordiarum Patrem qui solus potest animos componere et iubere ut teterrima caedes quam primum remittat et desinat. Hac ratione, mense maio addentan­ te, preces ad Deiparam eifundendas Rdeles enixe invitantur. At simul cum precibus renovatio vitae cum privatae cum publicae obtinenda est qua sola licet solida lacere fundamenta civilis consortionis, tantum enim ex iustitia pax oriri potest. Imprimis ergo mentes animique christianae doctrinae praecep- tis collustrari et renovgri debent, deinde postulando est pax quae vera sit pax « quae aequa iustitiae lance temperetur, quae fraterna cantate populos omnes- amplectatur, quaeque latentia non ferat discordiarum simultatumque germina ». Preces fidelium supernam lucem iis praesertim postulent, quorum sententiis causa universa diiudicabitur. Moderatores pacis admonentur ne iustitiae et aequitatis terminos praetergrediantur. Tandem precibus fidelium commendan­ te profugi, captivi quique omnes in vatetudinariis innumeris sauciato Tor­ pore iacent.

Communium interpretes dolorum, quibus jam diu universae paene gen- tes tam acerrime anguntur, nihil reliqui facere cupimus, quod vel ad innu­ meras miserias prò viribus relevandas leniendasque conducat, vel ad tantae cladis finem maturandum pertineat. At probe novimus impares esse hominum opes ingentibus hisce medendis calamitatibus; novimus Consilia humanae men­ tis, cum eam praesertim odium fuscaverit atque simultas, non facile posse ad justam et aequam rerum compositionem ad fraternamque revocari concor- diam. Opus est igitur Patrem luminum et misericordiarum (•*) etiam atque etiam implorare, qui unus in tam vehementi animorum conversione concita- tioneque suadere omnibus potest nimias jam ruinas vastationesque formido- losum in cumulum esse adjectas, nimium lacrimarum nimiumque cruoris ef- fusum esse; atque adeo divina humanaque jura jubere omnino ut teterrima eiusmodi caedes quam primum remittat ac desinat.

CO Le Coeur admirable de la très sacrée Mère de Dieu, Paris 1908, livre XII, pag. 355. CO Cf. Iac. 1, 17 - 2 Cor. 1, 3. 130 DOCUMENTA MAGISTÈRlI ECCLESIASTICI

Quapropter mense appropinquante Majo, peculiari modo Deiparae Vir- gini sacro, quemadmodum jam superioribus annis, ita cupimus in praesens iterum adhortari omnes — tenellos praesertim innocentesque pueros — qui a Divino Redemptore, Sanctissimae ejus Matris deprecatione interposita, sup- plices contendant, ut populi, in discordiam, in colluctationem, in omne ge- nus miseriarum transversum acti, a diutino tandem angore luctuque respirare queant. At quandoquidem peccata sunt, quae peccavimus ante Deum (#), quae nos ab eo avertunt et in ruinam miserrime detrudunt, idcirco haud satis est, ut probe nostis Venerabiles Fratres, impensas ad Caelum fundere preces; haud satis est Beatissimae Virginis frequentissimos adire aram, eique stipem, flores, supplicationesque deferre; sed oportet omnino christianis moribus publicam privatamque renovare vitam, atque ita solida illa fundamenta jacere, in qui- bus solummodo domesticae ac civilis consortionis aedificium non discors, non labans, sed firmum, sed concors inniti ac consistere possit. Illa igitur sacri vatis monita reminiscantur omnes et in suae inducant vitae rationem: «Con- vertimini ad me, ait Dominus exercituum: et convertar ad vos...» (3); item- que effata illa meditentur sapientissimi Hipponensis Episcopi : « Muta cor, et mutabitur opus : extirpa cupiditatem, pianta caritatem » (4). « Pacem desi- deras? Fac justitiam, et habebis pacem : justitia enim et pax osculatae sunt (5). Si non amaveris justitiam, pacem non habebis: amant enim se duo ista, ju­ stitia et pax, et osculantur se; ut si feceris justitiam, invenias pacem osculan- tem justitiam... Si vis ergo venire ad pacem, fac justitiam: declina a malo et fac bonum, hoc est amare justitiam; et cum jam declinaveris a malo et fe­ ceris bonum, quaere pacem et persequere eam » (<>). Ita autem animati ac conformati christifideles cum fuerint omnes, haud dubium est quin adhibitae preces ad Altissimi Numinis solium sint pergratae ascensurae, et a propitiato Deo ea impetrent solacia ad munera, quibus in praesens tantopere indigemus. Nostis vero quibus muneribus, quibus opibus atque solaciis gravissimo hoc in discrimine potissimum indigeamus. Id quidem imprimis suppliciter pe- tendum est, ut nempe mentes animique christianae doctrinae praeceptis col- lustrentur ac renoventur, e quibus tantum privatim publice exspectanda est salus; ut interneciva haec populorum et gentium concertatio saevire desinat, ac civium ordines, amico foedere inter se pacati ac conjuncti, ex congesto rui- narum cumulo novum — justitia et caritate auspice — aedificium humanae communitati exstruere contendant. At aliud praeterea a Divino Redemptore et a Sanctìssima ejus Matre precando paenitendoque contendendum est; hoc

(2) Cf. Bar. 6, 1. (3) Zach. 1, 3. (4) S. AUG., Serm. de Script. 72, 4; PL. 38 e. 468. (5) Ps. LXXXIV, 11. (6) Idem, In Ps. LXXXIV, 12; PL. 37, e. 1078. frOCÙMEriTA MAGÌSTÈRÌt ECCLÈSIASTICÌ Ì3Ì est ut pax, quae vera ac sincera pax sit, hanc funestam, cruentamque conflic- tationem quam primum excipiat. Haud facile profecto est in tanta rerum dissolutione perturbationeque, dum adhuc multorum animi invicem infensi exacerbatique sunt, talem com­ ponete pacem, quae aequa justitiae lance temperetur, quae fraterna caritate po- pulos omnes omnesque gentes amplectatur, quaeque latentia non ferat discor- diarum simultatumque germina. Quapropter ii peculiari modo caelesti lu- mine indigent, quorum erit gravissimam hanc causam pertractare, decernere ac pangere, ex quorumque consiliis non modo eorum Nationis sors, sed totius etiam hominum consortionis status pendet futuraeque aetatis cursus. Capimus igitur ut hac etiam de re supplices ad Deum admoveantur preces, utque in- sontes praesertim pueri per mensem Majum a Divinae Sapientiae Matte su- pernam iis lucem nominatim impetrent, quorum sententiis causa universa diju- dicabitur. Considerent iidem intenteque coram Deo reputent quidquid justi­ tiae migraverit aequitatisque terminos, id fore profecto, serius ocius, et victis et victoribus detrimentosum quam maxime, cum occulta in eo lateant futu- rorum bellorum semina, in posterum eruptura. Optamus praeterea ut qui hortationi huic Nostrae volentes libentesque respondebunt, eorum etiam sortem precando reminiscantur, qui vel profugi ac patria extorres domesticos iterum cernere lares dolentes jam diu deside- rant, vel in custodiam traditi debitam post bellum libertatem excupiunt ac praestolantur, vel denique in valetudinariis innumeris sauciato corpore ja- cént. Hisce miseris ceterisque omnibus, quibus haéc immanis conflictatio tot angores doloresque peperit, velit benignissima Dei Parens caelestia largiri so- lacia, atque illius impertire christianae patientiae virtutem, qua aegritudines vel acerrimae tolerabiliores fiunt, et ad aeternam conducunt promerendam beatitatem. Vestrum autem erit, Venerabiles Fratres, haec paterna vota hortamen- taque Nostra cum creditis vobis gregibus communicare; quibus quidem — imprimisque vobis singulis universis •—• caelestium munerum auspicem, No- straeque benevolentiae testem, Apostolicam Benedictionem amantissime in Domino impertimus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die dominica XV mensis Apri- lis, J. Ch. Bono Pastori sacra, anno MDCCCCXXXXV, Pontificatus Nostri septimo. Ì32 DOCUMENTA MAGISTÈRtl ECCLESIASTICI

ALLOCUTIO AD MULIERES ADSCRIPTAS CHRISTIANIS OPÈRARIORUM ITALICORUM CO Die 15 Augusti 1945 ad opecarias allocutionem habuit. Notata digna verba illa: Hodie Ecclesia solerrmitec Virginis Deiparae Mariae Assumptionem cor- pore et anima in caelum colit.

Assai numerose vi siete stamane qui adunate intorno a Noi, dilette figlie, bramose di attestarci la vostra incrollabile adesione alle verità della fede cattolica e il vostro filiale omaggio al Vicario di Cristo. Con intimo com­ piacimento Noi vi salutiamo nel nome di Colei, che è la gloria, l'allegrezza, l'onore di tutte le donne, la Santissima Vergine e Madre di Dio Maria, la cui Assunzione al Cielo la Chiesa oggi solennemente festeggia. Assunzione di Maria in corpo e in anima al Cielo! Ciò significa conseguimento del fine, termine, ultimo compimento, giubilo, beatitudine « che non le sarà tol­ ta » CO. Noi tutti, dilette figlie, camminiamo verso il nostro fine supremo con salda fede e fervida speranza, ma non lo abbiamo ancora ìaggiunto; an­ cora andiamo raminghi nella realtà terrena, in questa realtà così dura e ango­ sciosa. Perciò voi desiderate di udire dal Nostro labbro una parola che vi sia di guida e di conforto, affinchè non abbiate a venir meno lungo la via, ma possiate giungere sicure alla meta agognata. Summus Pontifex prosequitur loquendo de relationibus quae intercedere debent inter operarias et familiam, rem publicam et ecclesiam. Concludit ve­ ro : gratias Deo agendo prò belli cessatione : Dilette figlie! non possiamo chiudere questo Nostro discorso senza ele­ vare a Dio Onnipotente le più fervide azioni di grazia per la cessazione del conflitto mondiale, al cui annunzio, in questo giorno sacro a Maria, i vostri cuo­ ri particolarmente sensibili e tanto a lungo martoriati di donne, di spose, di ma­ dri, di sorelle, di fidanzate, hanno dovuto, pur se colpite già da lutti e da angosce, consolati esultare. Sono cessati gli eccidi mostruosi, le stragi orrende, le distruzioni immani; cessi anche ogni senso di odio, ogni ambizione di do­ minio, ogni arroganza di forti, ogni oppressione di deboli, e risorga il mondo a novella vita in una pace di verità e di giustizia, che renda tranquilli e af­ fratellati popoli e nazioni!

CO Ac. Ap. Sed., 37, 1945 p. 212. (*) Le. 10, 42. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 133

NONTIUS RADIOPHONICUS OB MARIALE CONVENTUM AD SANCTUARIUM B. M. V. GUADALUPEUSIS (12 Octobre 1945) CO SUMMARIUM: Summus Pontifex alloquitur Mexicanos 50 anniversario corona- tionis Virginis de Guadalupe. recutrente. Meminit originerà, historiam sanctuarii ac festivitatum coronationis. Approbat omnes Mas mirificas declarationes : poputus enim Mexici plura Mariae debet : donum Udei vocationisque ad ve­ ratri Ecclesiam; ab Ipsa conversio puritasque fidei Mexici dependet. Horta- tur ad conservationem ,ad defensionem huius sacri depositi prò quo plures vitam donarunt. Invocatone Virgini, benedizione apostolica, radius nuntius concluditur.

Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en torno a la per­ sona de Nuestro dignisimo Cardenal Legado, conmemoràis los cincuent anos de la coronación canònica de la Virgen de Guadalupe. Habian pasado ya mas de tres siglos desde el dia en que la dulce Madre del Tepeyac comenzó a recibir los homenajes de los católicos de Méjico y de toda la America, en el trono por ella misma elegido; la teniais en el centro de vuestros corazenes y por eso la habiais repetidamente proclamado Senora y Patrona vuestra; le habiais dedicado primero una eremita, luego, una capilla después un tempio y por ùultimo una magnifica Basilica; las voces mejica- nas la aclamaban continuamente y nunca cesaba el grito : «Noble indita, Ma­ dre de Dios; Noble indita, Madre nuestra». Pero vuestra piedad aùn no esta- ba satisfecha; la queriais ver con la frente ceriida, corno correspondia a una soberana. iEra vuestra Reina y la Reina tenia que ser coronada! Y finalmente se realizó vuestro deseo. Hace hoy cincuenta anos — re- cuerdan las crónicas — la Basilica, recién restaurada, era un ascua de oro; de- cenas de millares de peregrinos abarrotaban sus espaciosas naves y se derra- maban por los alrededores; casi cuarenta mitras se inclinaban reverentes en el presbiterio; los vivas, los himnos y las plegarias llegaban al cielo. Y cuando sobre aquella frente angelical resplandeció la aurea corona, en todos los cora- zones y en todas las bocas acabó de estallar el grito, hasta entonces mal con- tenido: « iVi'va la Virgen de Guadalupe, Emperatriz de America y Reina de Méjico!». El espectàculo era tan hermoso, que parecia un dulce sueno. En realidad no era mas que el triunfo, consciente y sereno, de vuestro amor y de vuestra fé. Justisimo homenaje. Porque, ^'quién era capaz de ignorar lo que aquel pueblo debia a aquella Senora?

(1) Ac. Ap. Sed. 3 7, 1945, p. 264. 134 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

La Virgen Santisima fué el providencial instrumento, elegido por los designios del Padre celestial, para dar y presentar a su precioso Hijo al mun- do; para ser Madre y Reina de los Apóstoles, que por todas partes habian de propagar su doctrina; para conculcar siempre las herejias, y hasta para inter­ venir prodigiosamente en todoso los tiempos, dondequiera que fuera nece- sairo para la implantación, la consolidación y la defensa de la santa fé catò- lica. «Por Ella — dice a este propòsito un gran devoto de Maria — la Santa Cruz es celebrada y adorada en todo el universo...; por Ella toda criatura, aprisionada en los errores de la idolatria, es llevada ad conocimento de la ver- dad;... por Ella los Apóstoles predicaron la salvación a las naciones » (1). Y asi sucedió, al sonar la hora de Dios para las dialatadas regiones del Anàhuac. Acaban apenas de abrirse al mundo, cuando a las orillas del lago de Texcoco floreció el milagro. En la tilma del pobrecito Juan Diego — co­ rno refiere la tradición — pinceles que no eran de acà abajo dejaban pintada un imagen dulcisima, que la labor corrosiva de los siglos maravillosamente respetaria. La amable doncellita pedia una sede para desde ella «mostrar y dar, todo su amor y compasión, auxilio y defensa... a todas los moradores de aquella tierra y a los demàs que la invocasen y en Ella confiasen». Desde aquel momento histórico la total evangelización fué cosa hecha. Y, lo que es mas, quedaba izada una bandera, alzada una fortaleza, contra la que se rom- periam las iras de todas las tempestades; estaba firmemente asentado uno de los pilares fundamentales de la fé en Méjico y en toda America. Como si la ' Cruz, que, tal dia comò hoy, a través de las ondas procelosas, habian llevado al continente nuevo las fràgiles carabelas hispànicas, hubiera sido confiada a las manos débiles de aquella jovencita, a fin de que Ella la pasease triunfal- mente por todas aquellas tierras, la plantase por doquier y se retirase luego a su castillo roquero, dominando la antigua Tenochitlàn, para desde alli rei- nar en todo el mundo nuevo y velar por su fé; «porque, usando las felices expresiones de uno de vuestros vates, sabe que tal hija — corno Reina la proclama — y fiel conserva el depòsito — de la fé, que al mundo salva». Hoy, amadisimos congresistas americanos, Nuestro pensamiento, con vuelo mas veloz y certero que el de las ondas que os llevan Nuestrà voz, Nos pone en medio de vosotros; y una vez mas Nuestro espiritu se siente confor- tado al admirar vuestro nùmero sin nùmero, vuestro entusiasmo sin limites; al ver que en este momento mas de medio centenar de Arzobispos y Obispos representan allì, en medio de vosotros, la fé de todos los pueblos de Ameri­ ca; al recibir, en la persona de Nuestro Legado, los magnificos testimonios de vuestra filial devoción, que ya Nos son conocidos. Y al comprobar que el centro de todos esos fervores sigue siendo vuestra Excelsa Patrona, al ver, casi con Nuestros propios ojos, que continuàis aclamando a la Virgen de Guada­

ci S. CYRYLLI ALEX. Hom. 4 ex diversis - PG 77, 991. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 135 lupe corno vuestra Madre y vuestra Reina, elevamos al cielo la mirada y damos gracias al Autor de todo bien, porque en este amor y en està fideli- dad queremos ver la garantia de la conservación de vuestra fé. Por ella, católicos mejicanos, vuestros hermanos y vuestros padres fue- ron victima de la persecución, y para defenderla se encararon sin vacilar basta con la misma muerte, al doble grito de « iViva Cristo Rey!, iViva la Vir- gen de Guadalupe!». Hoy, las condiciones de la Iglesia y de la Religión en vuestra Patria han mejorado notablemente, demostrando que no fueron inù- tiles aquella inyocación y aquella firmeza. Pero a vosotros toca, a vosotros y a todos los católicos americanos, seguir firmes en vuestro puesto, conscien- tes de vuestros derechos, con la frente siempre alta ante los enemigos de hoy y de siempre : los que no quieren a Maria porque no quieren a , los que querrian arrinconar o ignorar a Jesus, arrebatando asi a Maria el mas precia- do de sus titulos. Frente a su rebelión, vuestra fidelidad. Que la morenita del Tepeyac, que la Emperatriz de America y Reina de Mèjico no tenga que llorar deserciones. Que, corno lo estuvo ayer, pueda estar también mariana or- gullosa de sus hijos. Vuestro Congreso, recogiendo millares de firmas, la ha aclamado corno «Sedes sapientiae», trono de la sabiduria. No lo olvidéis, católicos de Mèji­ co y de toda America: la verdadera sabiduria es la que Ella nos dio, la que en nombre de la Sabiduria encarnada Ella nos ensefia. «i Salve, fuente abun- dantisima de donde manan los arroyos de la divina sabiduria, rechazando con las aguas purisimas y limpidisimas de la ortodoxia las olas encrespadas del error! » (3). j Salve, oh Virgen de Guadalupe! Nós, a quien la admirable dispo- sición de la Divina Providencia confió, sin tener en cuenta Nuestra indigni- dad, el sagrado tesoro de la divina sabiduria en la tierra, para salvación de todas las almas, Nós colocamos hoy de nuevo sobre tus sienes la corona, que pone para siempre bajo tu poderoso patrocinio la pureza y la integridad de la santa fé en Méjico y en todo el continente americano. Tu seas reconcida co­ rno Reina y corno Madre, America y Méjico se han salvado. Prenda de estos Nuestros deseos sea, en el momento presente, la Bendi- ción Apostòlica, que de todo corazón os damos.

(3) S. GERMANUS Const. Sermo 1 in SS. Deiparae Praesent., n. 14, PG 98, 305-306. 136 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

NUNTIUS RADIOPHONICUS OB MARIANAS CELEBRATIONES FA- TIMAE(13 maii 19^). SUMMARIUM : Incipit Pius XII Deo Patris gratias agendo prò bene&cus a Lusi- tania acceptis beata Virgine intercedente. In hovum signum eius simulacrum a Legato Papali nunc incoronatur. Ptosequitur veto memorando innumerabilia beneficia a Deipara recepta decursu saeculorum. Hodierna incoronano Sum- mo Pontifici meminit solemniotem festivitatem illam cum Beatissima Virgo in caetum recepta, elevata usque ad Ssmae Trinitatis solium, universi Regina conclamata fuit. Brevitet huius exaltationis rationes memorantur iuxta Leonis XIII « Adiutricem » Encyclicam. Diffunditur dein explanando Mariae regalitatem, eiu&que materna beneficia et officia; explicatur etiam extensio atque momen- tum actus consecrationis secumferentis professionem fidei, iusiurandum eius- dem defensionis. Cor Immaculatum Deiparae vitis obsecundet ut adveniat regnum Dei; quorum benedictio apostolica pignus sit.

Venerabili Fratelli e diletti figli, « Sia benedetto il Signore Dio e Padre del Nostro Signor Gesù Cristo, Pa­ dre delle misericordie e Dio di ogni consolazione, che ci consola in tutte le tribolazioni » (2);ielcol Signore sia benedetta Colei che Egli costituì Madre di misericordia. Regina e Avvocata nostra amorosissima, Mediatrice delle sue gra­ zie, Dispensatrice dei suoi tesòri!.' Quando, quattro anni or sono, nel pieno turbinio della più funesta guerra che la storia ricordi, per la prima volta salimmo con voi, in ispirito, questo monte santo, per ringraziare insieme la Madonna di Fatima dei benefici im­ mensi che vi aveva, di recente, elargiti, al comune univamo un grido di filiale fiducia, perchè l'Immacolata Regina e Patrona del Portogallo completasse ciò che aveva così mirabilmente incominciato. Il vostro accorrere, oggi in questo Santuario in così ingente moltitudine da non potersi neppure enumerare, testimonia che la Vergine Signora, la Regina Immacolata, il cui materno e compassionevole Cuore operò il prodigio di Fa­ tima, ha sovrabbondantemente esaudito le nostre suppliche. Il vostro amore ardente e pieno di gratitudine vi ha qui condotti, e voi avete voluto dare una forma sensibile a questo amore, raffigurandolo simboli­ camente in quella preziosa corona, frutto di tante generosità e di tanti sacrifici, con la quale, per mano del nostro Cardinale Legato, abbiamo incoronato or ora la taumaturga Immagine. Simbolo significativo, che se agli occhi della celeste Regina attesta il vo­ stro amore filiale e la vostra gratitudine, ancor prima ricorda a voi l'amore singolarissimo manifestato con quei benefici innumerevoli, coi quali la Vergine

(1) Oss. Rom., 19 maggio 1946. (?) 2 Cor. 1, 3-4 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 137

Madre ha cosparso la sua « Terra di S. Maria ». Otto secoli di grazie! I primi cinque sotto il segno di S. Maria di Alcobaga, di S. Maria della Vittoria, di S. Maria di Bélem, sia nelle epiche lotte contro la mezzaluna per la costitu­ zione del Paese, sia in tutti gli eroismi avventurosi delle scoperte di nuove isole e di nuovi continenti, ove i vostri padri andavano piantando col simbolo na­ zionale la Croce di Cristo. Questi tre ultimi secoli sotto la speciale protezione dell'Immacolata, che il Monarca restauratore, con la Nazione riunita nelle « Cortes » proclamò Pa­ trona dei suoi Regni e Domini, consacrandoLe la sua corona con speciali tributo di sudditanza e col giuramento di difendere anche con la vita il privi­ legio della sua Immacolata Concezione e « sperando (per usare le sue proprie parole) con grande fiducia nell'infinita misericordia di Nostro Signore, che per mezzo della Madonna, Patrona e protettrice dei nostri Regni e Domini, della quale, a nostro onore, ci professiamo vassalli e tributari, ci protegga e difenda dai nemici, con la più ampia espansione di questi Regni per la Gloria di Cristo nostro Dio, per l'esaltazione della nostra Santa Fede Cattolica Ro­ mana, per la conversione dei Gentili e il ritorno degli Eretici » (#). E la Vergine fedelissima non deluse la speranza che in Lei veniva ri posta. Solo che si refletta a questi tre ultimi decenni, i quali equivalgono a secoli per le crisi attraversate e per i benefici ricevuti, solo che ci si fermi a rimirare questa Cova da Irla trasformata in sorgente di grazie celesti, di pro­ digi nell'ordine fisico e ancor più nell'ordine morale, prodigi che, simili a tor­ renti, si effondono su tutto il Portogallo e oltrepassando le frontiere si vanno estendendo a tutta la Chiesa e a tutto il mondo. Come non elevare un ringraziamento? o piuttosto come poter degna­ mente ringraziare? Trecento anni fa il Monarca della restaurazione, in segno dell'amore e della riconoscenza sua e del suo popolo, depose la corona reale ai piedi dell'Immacolata, proclamata Regina e Patrona. Oggi voi tutti —- tutto il popolo della Terra di S. Maria, coi suoi Pastori, col suo Governo —- alle preci ardenti, ai sacrifìci generosi, alle solennità eucaristiche, ai mille atti di omaggio dettati dall'amore filiale, memore dei benefici, avete aggiunto una preziosa corona per cingere la fronte di Nostra Signora di Fatima, in codesta oasi benedetta, impregnata di soprannaturale, dove in maniera più viva sì esperimenta il suo prodigioso patrocinio, dove tutti sentite più vicino il suo Cuore Immacolato che palpita di immensa tenerezza e di sollecitudine ma­ terna per voi e per l'umanità intera. Corona preziosa, simbolo espressivo di amore e di gratitudine! Se non che il vostro stesso immenso concorso, il fervore delle vostre preghiere, il fragore delle vostre acclamazioni, il vostro santo entusiasmo che

(3) Atto di acclamazione di N. Signora detta Concezione a Patrona del Portogallo per le Cortes di Lisbona nel 1646). 138 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI vibra irrefrenabile ed il sacro rito testé compiuto in questo momento di trionfo incomparabile della Vergine Madre, richiamano al Nostro spirito al­ tre moltitudini ben più innumerevoli, altre acclamazioni ben più ardenti, altri trionfi ben più divini, un'altra ora — eternamente solenne — nel gior­ no senza tramonto dell'eternità : quando la Vergine gloriosa entrando trion­ fante nei Cieli, fu dalle gerarchie beate e dai cori angelici elevate sino al Trono della SS.ma Trinità che, cingendola la fronte di un triplice dia­ dema di gloria, La presentò alla corte celeste, alla destra del Re immortale dei secoli, coronata Regina dell'universo. f E l'empireo vide che Ella era veramente degna di riceverne l'onore, la gloria, l'impero — perchè più ricolma di grazie, più santa, più bella, più sublime, incomparabilmente più dei maggiori santi e degli angeli più ec­ celsi, soli o tutti insieme uniti, — perchè misteriosamente imparentata in virtù dell'Unione Ipostatica con la SS.ma Trinità, con Colui che solo è per essenza Maestà infinita, Re dei Re e Signore dei Signori, quale Figlia pri­ mogenita del Padre, Madre tenerissima del Verbo, Sposa prediletta dello Spirito Santo; — perchè Madre del Re divino, di Colui al quale il Si­ gnore Iddio, fin dal seno materno diede il trono di David e la regalità eter­ na nella casa di Giacobbe (4), di Colui che affermò di aver avuto ogni po­ tere in Cielo e in terra (5): Egli, il Figlio di Dio riflette sulla Madre cele­ ste la gloria, la maestà, l'impero della sua regalità; — perchè associata come Madre e Ministra al Re dei martiri nell'opera ineffabile dell'umana Reden­ zione, Gli è per sempre associata, con un potere quasi immenso nella di­ stribuzione delle grazie che dalla Redenzione derivano (6). Gesù è Re dei secoli eterni per natura e per conquista, per Lui, con Lui, subordinatamente a Lui, Maria è Regina per grazia, per parentela di­ vina, per conquista, per singolare elezione. E il suo Regno è vasto come, quello del suo Figlio divino, poiché nulla al suo dominio è sottratto.. Per questo la Chiesa la saluta Signora e Regina degli Angeli e dei Santi, dei Patriarchi e dei. Profeti, degli Apostoli e dei Martiri, dei Confes­ sori e delle Vergini; per questo La acclama Regina dei Cieli e della terra, gloriosa degnissima Regina dell'Universo: Regina caelorum, gloriosa Regi­ na mundi (7). Regina mundi dignissima (8): e ci esorta a invocarla giorno e notte tra i gemiti e le lacrime di cui è fecondo questo nostro esilio: « , Madre di misericordia, vita, dolcezza, speranza nostra ».

(4) Lue. 1, 32-33. (5) Matth. 28, 18. (<>) cfr. Leon. XIII Enc. « Adiutricem », 5 settembre 1895 - Ada, voi. XV pag. 303. (7) Brev. Rom. 2.a Ant. final. B.M.V. gloriosa Regina mundi. (8) Off. paro. B.M.V. ant. ad Magn. per annum, Regina mundi di­ gnissima (Missal. Rom. Commun. in Comm. B.M.V. de Monte Carmelo). DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 139

E questa sua regalità è essenzialmente materna, esclusivamente benefica. Non è precisamente questa regalità che voi venite sperimentando? Non sono gli infiniti benefici, le grazie con cui vi ha favorito il Cuore materno dell'augusta Regina, che voi oggi qui proclamate con vivo senso di grati­ tudine? La più tragica guerra, che abbia mai devastato il mondo, ha sfiorato le vostre frontiere, ma non le ha oltrepassate per la protezione, soprat­ tutto, della Madonna, che dal suo trono di misericordia, come da sublime vedetta, quivi collocata nel centro della Nazione, vigilava su di voi e sui vo­ stri governanti: non permise che la guerra vi toccasse se non quel tanto che fosse necessario a poter valutare meglio le inaudite calamità, dalle quali la sua protezione vi preservava, Voi la coronate Regina della pace e del mondo, perchè aiuti il mondo a ritrovare la pace e a risorgere dalle rovine. Così quella corona, simbolo di amore ed emblema di gratitudine per' il passato, di fede e di sudditanza per il presente, diventa ancora, per il fu­ turo, corona di fedeltà e di speranza. Neil'incoronare l'Immagine di Nostra Signora, avete firmato con l'at­ testato di fede nella sua regalità, quello di una leale sottomissione alla au­ torità sua, di una corrispondenza filiale e costante al suo amore. Avete fat­ to qualche cosa di più : vi siete arrolati come Crociati per la conquista o ri­ conquista del suo Regno, che è il Regno di Dio, vi siete cioè obbligati a lavorare perchè Ella sia amata, venerata, servita intorno a voi nella fami­ glia, nella società, nel mondo. In questa ora decisiva della storia, come il regno del male, con infer­ nale strategia, adopera ogni mezzo e impegna tutte le forze per distruggere la fede, la morale, il Regno di Dio, così i figli della luce e i figli di Dio debbono tutto impegnare e impegnarsi tutti per difenderlo, se vogliono es­ sere evitate rovine immensamente più grandi e più disastrose di quelle mate­ riali disseminate dalla guerra. In questa lotta non ci possono essere neutrali o indecisi : è necessario un Cattolicesimo illuminato, convinto, ardito, di fede e di precetti, di sen­ timenti e di opere, in pubblica e in privato : il motto proclamato quattro anni fa a Fatima dalla generosa gioventù cattolica: « Cattolici al cento per cento! ». Nella speranza che i Nostri voti siano favorevolmente accolti dal Cuo­ re Immacolato di Maria e affrettino l'ora del suo trionfo e del trionfo del Regno di Dio, come pegno delle grazie celesti, diamo a voi, Venerabili Fra­ telli e a tutto il vostro Clero, all'Ecc.mo Presidente della Repubblica, al­ l'illustre Capo e ai Membri del Governo, alle altre Autorità civili e militari, a tutti voi, diletti figli e figlie, devoti pellegrini di Nostra Signora di Fa­ tima, e a quanti sono uniti a voi in spirito, per tutto il Portogallo, sul con­ tinente, nelle isole, al di là dei mari, diamo a tutti, con grande amore e af­ fetto paterno la Benedizione Apostolica. 140 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

ALLOCUTIO AD IUVENES URBIS (1)

SUMMARIUM : Die 12 Mail 1946 Pius XII altocutionem habuit ad juvenes Ur­ bis, in Vaticana Basilica conventas, die anniversaria cessationis belli in Italia, prò consecratione ad beatam Virginem peragenda una cum gratiarum actione. Sutn- mus Pontifex ad triplex iusjurandum Deiparae exhibendum hortatus est. 1° Jusjurandum vitae christianae fide plenae, etiam in operibus. 2" Jusjuran- dutn juventutis purae: magna enim et secreta vis italici populi matris inte- gritas fuit; incipiatur sancta pugna ut thesaurus puritatis die nuptiarum mor- tisve in instante incontaminatus sit. 3° Jusjurandum juventutis christianae cathotice laboriosae a) aperta fidei professione; b) caritativa actione erga alios sive in materialibus sive in spiritualibus ac praesertim prò castitate; e) recfo exrcitio iurium civilium. Allocutio Pontificis in qua mire demonstratur character sociatis devotio- nis marianae proprius, invocatione Vergini concluditur : Ipsa benedicat pro- missiones iuvenum almae Urbis; una cum ipsis earum sorores Italiae totius- que orbis. Ringraziamento e Consacrazione a Maria Felici voi, dilette figlie, Giovani di Roma, che in frettolose schiere, si­ mili alle vive onde del mare, siete qui affluite, nel primo anniversario della fine della guerra in Italia, per consacrarvi, come pegno della vostra filiale riconoscenza, alla Vergine immacolata. Madre di Dio, in questo centro visi­ bile della Chiesa universale, in questo immenso tempio, il quale, elevato sulla tomba del Principe degli Apostoli, simboleggia l'edificio maestoso della fede cattolica e della civiltà cristiana, che da quasi due millenni hanno apportato a Roma e all'Italia incommensurabili benefici! Voi vi consacrate a Maria in un'ora di suprema gravità per le sorti del vostro Paese, in un'ora, cioè, in cui si presenta imperioso il quesito: dovrà quella fede cattolica, dovrà quella civiltà cristiana, dare anche in futuro a questo popolo la sua intima forza e la sua impronta? La risposta, o giovani generazioni, è, se non unicamente, certo assai largamente, nelle vostre mani; perchè dalla vostra fede e dalla vostra azione dipenderà, in tanta parte, se il vessillo di Cristo, il segno della salute, continuerà a risplendere dinanzi al popolo italiano anche nel suo cammino verso l'avvenire.

Triplice giuramento E adesso, poiché voi desiderate da Noi una parola che dell'offerta di voi stesse a Maria vi additi e vi spieghi il significato concreto e il valore efficace, Noi vi diciamo : Elevate i vostri cuori e le vostre mani per un tri­ plice giuramento: in attestato di gratitudine e di amore, e per impetrare la protezione della Vergine sulla vostra patria, promettete alla celeste Regina di voler essere, sempre e dappertutto, una gioventù credente, una gioventù

(0 Oss. Rom. 13-14 maggio 1946. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 141 pura, una gioventù cattolicamente operosa. Ecco ciò che Maria attende da voi; ecco ciò che da voi richiede l'ora presente. 1) GIOVENTÙ CREDENTE I. - Promettete a Maria di essere una gioventù credente. Una gioventù credente è una gioventù che sa reagire contro la laicizzazione e la volgarità della vita, contro il suo abbassamento disordinato verso le cose materiali e terrene, contro la dimenticanza e la negazione di Dio. E' una gioventù, per la quale il centro della vita è Dio, Gesù Cristo, la eternità. Una gioventù, che prende come regola della sua condotta la esortazione -di Tobia a suo fi­ glio: « In tutti i giorni della tua vita abbi Dio in mente; bada di non ac­ consentire mai al peccato e di non trasgredire i precetti del Signore Dio nostro » (1). Una gioventù, che cammina ed agisce sempre sotto lo sguardo di Dio, che prega, che santifica le feste, che si aduna la domenica intorno all'altare del Signore, per lodare Dio e attingere dalla santa Eucaristia la forza di adempire in tutto la sua volontà. Una gioventù che, aliena da un cristianesimo puramente esteriore, formale, di semplice abitudine, si studia di comprendere sempre più chiaramente e di assimilarsi sempre più intimamente e profondamente le inesauribili ricchezze della verità cattolica e dei prin­ cipi cristiani, e avanza così con passo sicuro e fermo nel sentiero della fede. Una gioventù, che fin dai primi anni, si sforza di far passare questa fede nell'azione e nella vita e in tal guisa tende verso la maturità e la pienezza della persona cristiana. Tale è la vera gioventù credente; ecco ciò a cui vi obbligate dinanzi alla vostra Madre celeste e al suo Figlio divino.

2) GIOVENTÙ PURA II. - Promettete a Maria di essere una gioventù pura. Il segreto della indistruttibile forza del vostro popolo fu già la madre, la madre cristiana! Per lungo tempo ella è stata l'orgoglio e la felicità della vostra gente; in lei si schiudeva e trovava la sua naturale perfezione il fiore di una gioventù incorrotta. Questa- incontaminata purezza era, fino a un recente passato, la re­ gola dominante nella gioventù femminile italiana. Si dovranno ora invece dolorosamente contemplare le aiuole di questo giardino di Dio calcate dai passi del nemico? Ovunque esso avanza con la potenza del male, Calpestando il fiore della giovinezza, subito la maestà della sposa perde il suo splendore, la tenerezza della madre il suo profumo; sul fango cosparso di petali avvizziti, voci sinistre esaltano il trionfo del divorzio sul matrimonio indissolubili e della sterilità volontaria sull'amore fecondo. Soltanto la fronte casta è degna e capace di cingere il diadema, ove risplen­ dono le gemme della fedeltà coniugale e dell'eroismo materno. Tocca a voi, dilette figlie, di far sorgere al vostro seguito una nuova

(?) Tob. 4, 6. 142 DOCUMENTA MAGISTÉRII ECCLESIASTICI

generazione di gioventù femminile, che presenti al Creatore intatto, inviolato, sull'altare delle nozze o sul letto di morte, il tesoro della sua purezza. Ciò significa per ognuna di voi arrolarsi nel fronte contro i pubblici corruttori della innocenza e della purità giovanile. Senza dubbio, tutti i buoni si ralle­ greranno, se lo Stato con leggi sapienti combatterà le figure e le rappresenta­ zioni immorali nella stampa, negli spettacoli cinematografici, sulle scene, alla radio. Ma spetta a voi di dar anima e vita a quelle leggi; a voi di ravvivare la santa crociata per la moralità cristiana con la dignità e la purezza del vostro spirito e del vostro cuore, col dominio sui vostri sensi, con la cristiana mo­ destia nelle movenze e nel vestito, nella parola e nella condotta, col rispetto verso i genitori, con la vostra industre delicatezza, intenta a rendere la vita nel focolare domestico non solo per tutti sopportabile, ma irradiante serenità e letizia. Offrite dunque oggi alla sempre Vergine e Madre Maria la vostra in­ crollabile promessa di santa purezza! Ed Ella si degni di aiutarvi col suo potente presidio a fedelmente osservarla sino alla fine!

3) GIOVENTÙ CATTOLICAMENTE OPEROSA III. - Promettete a Maria di essere una gioventù cattolicamente operosa. Nel corso degli ultimi tempi la posizione sociale della donna ha subito una evoluzione non meno rapida che profonda. Ella si è veduta trasportata dal santuario raccolto della famiglia alla vastità e all'agitazione della vita pub­ blica. Ella esercita oggi le stesse professioni, porta le stesse responsabilità, è investita, anche nel campo della politica, degli stessi diritti dell'uomo. Con la subitaneità e la precipitazione di un torrente impetuoso, quel rivolgimento ha rotto gli argini, che la natura e le consuetudini avevano costruiti; ha tra­ volto la donna, minacciando di scoronarla della sua più nobile dignità e di strapparla dalla sua missione, la missione materna. Sarebbe vano di reagire o di recriminare contro una tale trasformazione; ma bisogna scongiurare il pericolo, che essa importa. E' ciò a cui deve tendere anche la vostra azione.

a) con la professione aperta della fede Abbiate innanzi tutto il coraggio delle vostre convinzioni, il coraggio di professare apertamente la vostra fede, qualunque sia il posto in cui la Provvidenza vi ha collocate. Sia esso in un pubblico ufficio o in una casa di commercio, in un servizio domestico o in una fabbrica, in una scuola o in un laboratorio o in una clinica; ovunque voi siate, offrite l'esempio di una giovane cattolica, cosciente della sua fede, che ne conosce la dottrina, che ne osserva la legge, che sa sostenerla e, quando occorra, difenderla. Senza dub­ bio, ciò richiede sicurezza e padronanza di sé, fortezza per respingere ogni allettamento nocivo, per sopportare ogni necessaria rinunzia e ogni fecondo sacrificio. Ma è il minimo che possa attendersi da una giovane cattolica. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 143

b) con l'azione verso gli altri In secondo luogo, voi dovete avere a cuore di attirare gli altri a voi: tante giovani, sopratutto, che sentono il bisogno di qualche grande amica, presso cui incontrare affetto, consiglio, conforto; tante che si trovano sole, timide, smarrite; tante pericolanti e bramose di essere soccorse nella loro fralezza. Voi avrete per ciascuna di loro la parola suadente, amorevole, op­ portuna, adattata ad ogni singolo caso. Esercitate presso di loro le opere di misericordia, così corporali — campo ora vastissimo —, come spirituali. Parlate loro di Cristo, conducetele a Cristo; svelate al loro spirito, alla loro anima, la verità cattolica nella sua bellezza, gli orizzonti radiosi della morale cattolica, l'ideale seducente della donna e dela madre cattolica, ma anche l'ideale della purezza, nella sua più squisita perfezione, della purezza che rinunzia alle nozze terrene per darsi tutta all'amore di Cristo, al servizio di Cristo, per amare e servire il prossimo in Cristo con l'apostolato nelle varie sue forme, fra la gioventù, nelle scuole, fra gli infermi e i sofferenti. Fate loro conoscere il messaggio sociale della Chiesa cattolica : esso realmente assi­ cura e garantisce la dignità e il vero bene dei singoli, delle famiglie e di tutto il popolo. e) col retto esercizio dei diritti politici Un buon numero di voi gode già i diritti politici, il diritto di voto. A questi diritti corrispongono altrettanti doveri; al diritto di voto il dovere di votare, il dovere di non dare il vostro suffragio che a quei candidati o a quelle liste di candidati i quali offrano non promesse vaghe ed ambigue, ma sicure garanzie che rispetteranno i diritti di Dio e della Religione. Pensate bene: questo dovere è per voi sacro; vi obbliga in coscienza; vi obbliga di­ nanzi a Dio, poiché con la vostra scheda elettorale voi avete in mano i supe­ riori interessi della vostra patria; si tratta di tutelare e conservare al vostro popolo la sua civiltà cristiana, alle sue fanciulle e alle sue donne la loro dignità, alle sue famiglie le loro madri cristiane. L'ora è grave. Siate consape­ voli della vostra responsabilità. Andate; andate tutte, giovani e adolescenti. Andate innanzi col vostro esempio. Andate e illuminate le coscienze igno­ ranti, incerte, esitanti. Andate e istruite di casa in casa, di famiglia in fami­ glia, di strada in strada, di contrada in contrada. Non vi lasciate vincere da alcuno in attività, in fervore, in zelo, in spirito di verità, di giustizia, di amore. Questo sia dunque il vostro giuramente a Maria: servire con forte fede ed esemplare condotta la causa del suo Figlio divino mediante la parola, l'opera, il sacrificio. Ed ora, o Maria, Vergine potente. Madre di misericordia, benedite que­ ste dilette vostre figlie, benedite le promesse che vi porgono con tutta la sin­ cerità della loro anima, con tutta la generosità del loro volere, con tutto l'im­ peto del loro amore. Voi le avete loro ispirate, e da voi esse attendono il co- 144 DOCUMENTA MAGISTÈRII ECCLESIASTICI raggio di mantenerle con indefettibile costanza. Esse obbediscono all'impulso del loro cuore ardente e pronto; esse conoscono la loro debolezza, ma con­ tano su di voi. Voi darete loro la forza; concederete loro la vittoria. E in­ sieme con loro benedite tutte le loro sorelle, benedite tutto il popolo del­ l'Urbe, tutto il popolo d'Italia e del mondo, affinchè, mediante la vostra materna intercessione, le grandi risoluzioni dell'oggi siano, per il domani, generatrici e apportatrici di riconciliazione, di pace, di rinnovamento « in santità e in giustizia », di bene e di salvezza temporale ed eterna. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

LITTERAE PII PP. XII EPISCOPIS ORBIS CATHOLICI DE ASSUMPTIONIS B.M.V. DOGMATICA DEFINITIONE SUMMARIUM: Pontifex Romanus affirmat se plures petitiones recipisse a toto orbe catholico, prò deftnitione dogmatica corpoteae assumptionis b. M. v. His litteris petit Ordinariis locorum et iudicia et desiderata fidelium. cum christifideles adsiduum invocent atque experiantur auxilium, eam magis magisque colere student; ac quandoquidem amor, si verus altusque pectoribus insideat, ad nova sui ipsius testimonia pro- ferenda proclivis est, impensioris in eam religionis observantia saeculorum decursum decorare atque augere contendunt. Qua de causa — idque Nobis persuasum est — contingit, ut crebro iam dudum Apostolicae Sedi supplices afferantur litterae — quae quidem ab anno MDCCCIL ad annum MDCCCCXL receptae, in duo volumina compactae ibidemque, opportunis commentatio- nibus illustratae, recens typis excusae sunt — a Patribus Cardinalibus, a Pa- triarchis, ab Archiepiscopis et Episcopis, a Sacerdotibus a religiosis viris et feminis, a Sodaliciis et a studiorum Universitatibus, ab innumeris denique privatis christifidelibus eo Consilio datae, ut sollemni oraculo renuntietur et definiatur tamquam fidei Beatam Virginem Mariam cum corpore ad Caelum assumptam esse. Ac nemo profecto ignorai id etiam a duecentis ferme Vaticani Concilii Patribus, flagrantibus votis, fuisse petitum. Nobis autem Christi regno tuendo iuvandoque praepositis, tum quae ei obsunt arcendi, tum ea provehendi quae ei prosunt, iugis cura et pervigil debet esse officium. Perpendenda igitur investigandaque inde a Summi Ponti- ficatus exordio Nobis occurrit quaestio, an memoratis postulationibus, pote- state Nostra interposita, obsecundare liceat, deceat, expediat. Huius rei causa non omisimus neque omittimus Deo enixas adhibere preces, ut semper ado- randae suae benignitatis consilium Nobis adspiret atque aperiat. Ad hoc caelestis lucis propitiandum auxilium Nostris precibus pia con- tentione vestras, Venerabiles Fratres, adiungite. Ad hoc quidem faciendum, dura paterno vos adhortamur animo, Decessorum Nostrorum, ac praesertim Pii IX, Deiparam sine originali labe conceptam definituri, rationem et viam secuti, enixe vos rogamus, ut Nobis significare velitis qua devotione, prò sua quisque fide ac pietate, clerus popolusque moderamini vestro commissus Bea- tissimae Virginis Mariae Assumptionem prosequatur. Praesertim autem nosse DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 285

quam maxime cupimus an vos, Venerabiles Fratres, prò eximia vestra sapientia et prudentia censeatis Assumptionem corpoream Beatissimae Virginis tamquam dogma fidei proponi ac definiri posse, et an id cum clero et populo vestro exoptetis. Responsa autem expectantes vestra, quae quanto citiora tanto gratiora Nobis erunt. Dei munerum largitatem atque opiferae praecelsae Virginis favo- rem vobis, Venerabiles Fratres vestratibusque adprecamur, dum paternae No- strae benevolentiae testem et vobis et gregibus curae vestrae commissis Aposto- licam Benedictionem amantissime in Domino impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, die 1 mensis Maii anno MCMXLVI Pontificatus Nostri octavo. PIUS PP. XII

RADIUS NUNCIUS PII XII MARIANO CONVENTUI COLUMBIANO CO

SUMMARIUM: Occasione Conventus mariani in cioitate Bogotensi celebrati, Pius XII alloquitur columbianos: meminit devotionem nationis erga b. v. cuius patcocinium invocat, auditores hortatuv ut fidem patrum inviolatam ser- vent. Venerables Hetmanos y amados hijos, congtesistas de Bogotà: Entre los primeros albores de una -paz, todavia incierta, y animados por la mas fervorosa y filial devoción a la Madre de Dios, habéis conseguido fi­ nalmente reunir, tras cuatro afios de espera, vuestro Congreso Mariano na- cional. No os sufrìa el corazón mas aplazamiento, porque Colombia, entre sus muchos titulos de gloria y de nobleza, — que no en balde fué un dia puerta para la fé y la civilización — cuenta comò uno de los primeros el ser un pueblo ardientemente mariano. Su suelo rico y hermoso, lo mismo en las «mas imponentes de sus cordilleras que en las risueiias y fecundas tierras bajas, se nos presenta corno un manto precioso, donde fingen perlas y rubies los in- contables Santuarios de la Madre de Dios; desde Nuestra Sefiora de la Pena en Bogotà hasta la Virgen de la Popa en Carla gena; desde la del Rosario en Tunja, o la de Mongui, o la de la Candelaria de Medellin, hasta la devotisima Nuestra Sefiora de Chiquinquirà, solemnemente coronada en vuestro primer Congreso Mariano de 1919. Colombia, tierra de la Virgen; Colombia, jardin mariano! No sera està una de las causas que hacen de vuestra patria corno un firme baluarte de nuestra santa fé en el continente americano, hasta el punto de que, especial-

(-0 Oss. Rom., 1 luglio, 1946. 286 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI mente en alguna de vuestras regiones, se respira todavia aquel aura cristiana, sana, ingenua y profunda, que por desgrarcia va siendo ya tan rara en el am­ biente viciado de nuestro siglo? « Grande fué su cuidado nunca interrumpido — ha dicho Nuestro in­ mortai Predecesor Leon XIII, insigne devoto de Maria — porque la fé cató- lica se conservara firme en los pueblos y floreciera integra y fecunda » (#). Y los que quieran profundizar un dia en el hecho indudable y admirable de la difusión y conservación de nuestra santa fé en las regiones colonizadas por la Madre Espana, tendràn que confesar que para obtener tan grande fruto, el Espiritu Santo inspirò a aquellos heroicos misioneros que con una mano enar- bolasen la Santa Cruz y con otra mostrasen a aquellos pueblos la imagen de Nuestra Sefiora, piantando alli profundamente aquel triple amor, que ha resi- stido a todos los huracanes: amor a la Eucaristia, amor a la Madre de Dio y amor al Sumo Pontifice. « Bajo los auspicios de Nuestra Sefiora la Virgen Maria en el misterio de su Immaculada Concepción » decretò la independencia abso- luta el colegio electoral de Cundinamarca; e igualmehte «bajo la especial pro- tección de la Santisima Virgen Nuestra Sefiora » quedó costituido el Con- greso Federativo de las provincias unidas de la Nueva Granada; en su nombre ponian el pie en el estribo vuestros abuelos mirando a la cima que habian de pasar; invocandola se saludaban los caminantes al cruzarse en el sendero, perdidos acaso en el bosque; con la salutación angelica ungian tres veces su jornada aquellos hombres fuertes que os precedieron; en el clàsico hogar co­ lombiano, lo mismo en la ciudad que en la aidea o en la hacienda, se ha santifkado siempre el final de la jornada con el santo rosario, entonado recia- mente por el jefe de familia y respondido por todos los de casa, familiares y criados. Y ahora vosotros, reunidos en Congreso Mariano nacional para hon- rar y coronar a la Virgen del Carmen, estàis proclamando que Colombia es siempre Colombia, es decir, mariana, y por consiguiente, inquebrantablemente católica. i La Virgen del Carmen, patrona de la gente de mar, que confia su vida todos los dias a la inestabilidad de las olas y del viento! Desde Nuestro puesto de timonel de la barca de Pedro, cuando sentimos rugir la tormenta y vemos saltar ante Nuestros ojos el furor de la marejada, que querria dar al traste con Nuestro batel, alzamos la mirada, serenos y confiados, a la Virgen del Car­ men — « Respice stellam, voca Mariam » — y la pedimos que nos Nos aban- done. Y aunque el infierno no cese en sus asaltos y la violencia, la audacia y el furor de las fuerzas del mal aumenten siempre, mnientras contemos con su poderoso patrocinio jamàs dudaremos de la Victoria. i La Virgen del Carmen, reina de Colombia! Prometedle solemnemente

(2) Enc. « Adiutricem papali christiani » - Leonis XIII Acta, voi. XV, pag. 304. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 287

absoluta fidelidad a la fé de vuestros padres, a la dottrina que ellos declararon fundamiento de vuestra patria, a la Religióni Catóìica, Apostòlica y Romana, « fuente profusa de las bendiciones del cielo », comò la llamó vuestro Liber- tador, el gran Simon Bolivar, en un momento solemne de vuestra vida na- cional; suplicad a la Reina celestial que os conserve lo que siempre ha sido la base de la felkidad, del bienestar y de la sana alegria de vuestro pueblo: viva fé, pureza de costumbres, santidad de vida; pedidle que siga mostràndose Madre de la humanidad —• « Monstra te esse Matcem » porque nuestro pobre siglo tiene necesidad, hoy mas que nunca, de su humildad, de su sen- cillez y de su pureza si no quiere acabar de despenarse en los abismos de la soberbia, de la doblez y de la corrupción, hacia donde a pasos agigantados se precipita; rogadle que consuele a los muchos que hoy sufren, pues, coma dijo uno de vuestros poetas, hablando de la Virgen de las Rocas, « Ella a todos escu- cha, a nadie deja, - a todos mira, a todos alboroza, tiene amor para el alma que se queja - y ritmos para el alma que solloza ». Nós os deseamos, y pedimos para vosotros, la plenitud de la protección y del amor maternal de Maria y sobre todo su poderosa intercesión ante su Divino Hijo, Nós la invocamos fervorosamente en favor de Nuestro digno Legado, de todos Nuestros amadisimos Hermanos en el Episcopado con su celoso clero; de las autoridades presentes, de los congresistas y del entero pueblo colombiano, a quienes de todo corazón bendecimos.

EPISTULA SUMMI PONTIFICIS EPISCOPO GRATIANOPOLITANO DE MARIANO CONVENTU APUD « LA SALETTE ». (3)

Son Excellence Monseigneur Caittot Evèque de Grenoble. Au moment où va s'ouvrir le Cinquième Congrès Marial national, il Nous plait de renouveler au vènere Pasteur du Diocèse de Grenoble, gardien du sanctuaire de La Salette, le témoignage d'une paternelle confiance, que vient ' d'illustrer l'exceptionnel honneur du Sacre Pallium. En vous exprimant Nos voeux et Nos compliments les plus fervents, Nous Nous rendons en esprit au milieu de vos assises dauphinoises, gràce auxquelles votre noble pays rendra un solennel hommage au Coeur Immaculé de Marie et lui promettra cette filiale fidélité, spécialement par la sanctification des dimanches et fètes consacrés au Seigneur, qui l'affermira dans sa vocation chrétienne. Que la celeste Réconci- liatrice des pécheurs obtienne du Sacre Coeur cette effusion de gràces, par où puisse étre instaurée une digne et véritable paix! Nous vous envoyons à cette intention, pour le zélé Président, les Prélats et tous les membres du Congrès Marial, ainsi qu'à votre cher troupeau, comme gage des meilleures faveurs di- vines, la Bénédiction Apostolique.

(3) Oss. Rom., 4 sett. 1946. 288 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

EPISTULA SUMMI PONTIFICIS REDEUNTIBUS EX CAPTIVITATE LOURDII ADUNATIS. (4) C'est avec une vive émotion que Nous Nous rendons en esprit parmi Nos chers fils, anciens prisonniers et déportés, revenus, cornine parie l'Apocalypse. d'une grande tribulation, au fort de laquelle vous avez fait le voeu à Notre Reine et Mère du Ciel d'un pèlerinage d'action de gràces, que vous accom- plissez en cette douce féte de sa Nativité. Comment n'en serions-Nous pas pro- fondément touché Nous-mème, qui, lors du Jubilé de la Rédemption, il y a onze ans déjà, rendions, au nom de Notre vènere Prédécesseur Pie XI, un semblable hommage à la Vierge de Lourdes, consacrant par avance à son Coeur Immaculé vos personnes, vos familles, votre pays et la paix du monde. Après la terrible tempète, vous voici donc réunis dans ce hàvre de salut. Vous y re- présentez vos compagnons d'exil et de captivité, vos frères malades et blessés, cete douloureuse phalange de veuves et d'orphelins, toutes ces familles que le deuil a cruellement visitées. Et de tant d'épreuves chrétiennement supportées vous faites un riolocauste de louange et de supplication, que Dieu agréera plus sùrement des mains de la Très Sainte Vierge Marie, sa Mère et la notre, pour la resurrection, dans l'ordre chrétien, de vos maisons et de votre bien-aimée patrie, pour l'établissement et l'accroissement d'une vraie paix parmi tous les hommes. C'est dans cette confiance, que Nous unissant de tout coeur à vos prières et à vos hymnes de reconnaissanse à la Madone, Nous envoyons paternellement au grand rassemblement marial des prisonniers et déportés, à tous ceux qui partagèrent leurs larmes, à l'excellent Administrateur de la Cité de la Vierge et par lui à tous les pèlerins de Lourdes et à la catholique tout entière, comme gage des meilleures consolations célestes et de surnaturelle prospérité, la Bénédiction Apostolique.

(4) Oss. Rom., 7 sett. 1946. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

ALLOCUTIO PII XII ALIQUIBUS PARTECIPANTIBUS PIAE PEREGRINATIONI VULGO « GRAND-RETOUR » (l)

SUMMARIUM : S. Pontifex aliquos excipiendo partecipante* petegrinationi vul­ go « Grand-Retouc », eorum deditionem laudai, sed magis ad inceptum opus perficiendum hortatuc, ut pietas in Virginem maximum habeat complementum iti dignis vitae operibus.

Votre petit groupe, très chers fils, Nous rend présentes, en ce moment, les foules innombrables qui, depuis plus de trois ans et demi, ont pris part au « Grand Retour » : retour de Notre Dame après son voyage triomplial à travers son royaume, mais surtout retour des Smes, par Marie, à Jesus. Pour vous, qui comptez panni les plus zélés conducteurs de ce « Grand Retour », vous avez voulu, au nom de tous, venir vers Nous; de tout coeur paternel, Nous vous accueillons et Nous vous remercions, vous et, en vos personnes, tous ceux que vous représentez ici. Vous avez fait de votre long pèlerinage un acte permànent de prière et de pénitence; soyez-en loués. Vous Nous en montrez les fruits abondants et magnifiques, la récolte visible qui laisse de- viner la ricbesse incomparable de la récolte invisible connue seulement du Seigneur maitre de la vigne, du divin vendangeur; il est juste de vous en féliciter. Et pourtant, plus que des remerciements, plus que des louanges et des félicitations, vous attendez de Nous une consigne. Bien volontiers Nous vous la donnons. Elle tient tput entière en ce seul mot: Persévérez! Persévé­ rez, e* est-à-dire ne vous arrétez pas en chemin avant d'avoir atteint le but; persévérez, c'est-à-dire suivez toujours la voie étroite où vous vous étes enga- gés; persévérez, c'est-a-dire restez fidèles à Celle qui vous a guidés jusqu'ici et par qui vous conduirez les àmes à votre suite vers l'éternel salut. Quel que soit le bien que vous avez fait au cours de votre grande mis- sion, et si bonnes, si sincères, si énergiques que soient vos résolutions, vous aurez besoin de vous animer sans cesse vous-mème et d'encourager votre prochain à la persévérance surtout sur ces points, si vous ne voulez vous résigner à n'avoir allume, durant ces trois ans et demi d'efforts et de fatigues, qu'un beau feu de paille, si vous voulez faire vótre la parole du Maitre: « Ignem veni mittere in terram, et quid volo nisi ut accendatur? » (2).

(-0 Oss. Rom., 23 Nov. 1946. (2) Le. 12, 49. 224 UOCUMEOTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

C'est qu'il faut du courage pour persévérer jusqu'au but. Il vous en faudra pour surmonter au jour le jour votre propre lassitude; il vous en faudra bien plus encore, las vous-mémes, pour entraìner les autres. Assez facilement, les foules répondent au premier signal, enthousiastes et généreuses puis elles se relàchent: au dedans des coeurs, le ressort se détend, un léger soufflé qui passe éteint la fiamme. A vous de retendre indéfiniment le res­ sort, à vous d'entretenir le feu, de ranimer l'étincelle, qui dort quand mème sous la cendre. Saint Paul ne se lamentait-il pas de l'inconstance des Galates? (3). Ils étaient si bien partisi et voilà qu'ils se sont arrètés; tout semble à recommencer. Vous aussi, vous la sentirez plus d'une fois cette épreuve et vous aurez à faire appel à toute votre energie, au secours puissant de la grà- ce pour persévérer, pour recommencer toujours, pour assurer aux àmes et vous assurer à vous mèmes l'accomplissement de la promesse: « Qui autem perseveraverit usque ad finem, hic salvus erit » : — c'est celui qui aura per- sévéré jusqu'à la fin qui sera sauvé (4) Que rien donc ne vous arréte, très chers fils : ni la difficulté, ni les déceptions, ni parfois l'apparente sterilite de votre apostolat. Marchez toujours en avanti Marchez toujours, mais par la voie où vous ètes engagés, disions-Nous : cette voie est la bonne. C'est la voie de la prière et de la pénitence, la voit royale de la Croix. Il n'en est point d'autre pour forcer à battre en retraite le démon de l'orgueil, de la sensualité, de l'egoisme, qui s'est emparé du monde et qui le tient captif; Jesus l'a dit: «Hoc genus in nullo potest exire, nisi in oratione et ieiunio » (5). Il n'en est point d'autre non plus par où aller et conduire les àmes au terme de la vie éternelle. Jesus l'a en- seigné par son exemple (6). On a, de nos jours, trop negligé la lecon du Maitre, trop redouté de n'ètre pas suivi dans la route austère, trop éscomptc le succès en choisissant d'autres routes plus commodes, plus agréables à la nature. L'expérience heureuse que vous venez de faire a suffisamment dissipé l'illusion vaine de la pusillanimité. Ce n'est pas que Nous dédaignions les ressources humaines, ni que Nous blamions l'usage qu'on en fait en les adaptant aux oeuvres du zèle, en les mettant au service de l'apostolat. Tant s'en faut! Dieu a mis à la dispo- sition des bommes les moyens naturels, afin qu'ils s'en servent aussi pour poursuivre les fins surnaturelles. Mais l'erreur serait erfeur pernicieuse — de faire fond d'abord sur ces industries et ces méthodes prétendues mo- dernes et de ne recourir aux forces surnaturelles de la gràce, par la prière et par la pénitence, que comme à un renfort subsidiaire: et plùt à Dieu qu'on recourùt encore toujours! Or, le plus difficile n'est pas l'élan de

(3) Gal. 3, 1. (4) Mt. 10, 22. (5) Me. 9, 28. (6) Le. 9, 23. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 225 ferveur des veillées nocturnes, des processions pieds-nus sur le sol brùlant ou glacé, s'il ne constitue qu'un épisode passager. Le plus difficile est la fidélité constante aux devoirs, méme génants, du chrétien, aux pratiques pieuses, aux menus sacrifices de la vie quotidienne en esprit de réparation, d'humilité, d'amour. Il se trompent, au grand datti des àmés, ceux qui pensent les ramener plus facilement au devoir, à la pratique de la en desserant le joug du Maitre, en s'aventurant par d'autres sentiers que celui par où lui-méme veut nous conduire. Mais ils ne se trompent pas moins ceux qui ne mon- trent de la route que les ronces et les épines, qui ne songent pas à la faire aimer. Vous avez mieux compris cela, Dieu merci! vous qui marchez et faites marcher par la voie courageuse, mais qui portez avec vous la Croix de Jesus pour l'illuminer, l'image de Marie pour la fleurir et l'embaumer. Voilà pourquoi Nous vous recommandions en commencant: Soyez fi- dèles à Celle qui vous a guidés jusqu'ici. Faisant écho à Notre appel au monde vous l'avez fait entendre autour de vous; vous avez parcouru la France entière pour le faire retentir et vous avez invite tous les chrétiens à renouveler personellement, chacun en son propre nom, la consécration au Coeur Immaculé de Marie, prononcée au nom de tous par leurs Pasteurs. Vous avez recueilli déjà dix millions d'adhésions individuelles; ce résultat Nous cau­ se une grande joie et éveille en Nous une grande espérance. Mais la condition indispensable pour la persévérance dans cette consécration c'est d'en enten­ dre le vrai sens, d'en saisir toute la portée, d'en assumer loyalement toutes les obligations. Nous ne pouvons ici que rappeler ce que Nous disions sur ce sujet en un anniversaire bien cher à Notre coeur : « La consécration à la Mère de Dieu... est un don total de soi, pour toute la vie et pour l'éternité; non pas un don de pure forme ou pur sentiment, mais un don effectif, réalisé dans l'intensité de la vie chrétienne et mariale » (Discours du 21 janvier 1945 aux congréganistes de la sainte Vierge). Le grand voyage de Marie, Reine et Patronne de la France, à travers son beau domarne, est donc achevé; Elle continue, de sa falaise de Boulogne, de son tróne du ciel surtout, à veiller sur sa famille et à la protéger. Votre voyage à vous aussi s'achève; continuez en union avec Elle votre oeuvre de salut. Vous attirerez sur votre peuple et sur vous mémes ses maternelles fa- veurs, en gage desquelles, Nous vous donnons, à vous, à tous les participants du « Grand Retour », à tous ceux qui sont l'objet de votre zèle, à toute la France bien-aimée, du fond de Notre coeur de Pére, Notre Bénédiction A- postolique. 226 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

EPISTOLA SUMMI PONTIFICIS AD CARD. JACOBUM MC GUIGAN, QUEM LEGATUM MITTIT AD CONVENTUM MARIALEM E TOTA CANADIA IN URBE OCTAVIA CELEBRANDUM (25 Martii 1947) (•*) SUMMARIUM: Asseoerat Pitts XII nostra tempora maxime libertate indigere, oeram autem illam esse quam Christus in mundum detulit, ideoque a Maria proficiscitur. Omnes christifìdetes obstent cunctis Ubertatis impedimentis ac simul mores suos ad Mariae mores componant. Ab Octaviensi Archidioecesi condita cum mox centum revolvendi sint anni, illius sollers sacrorum Antistes prò conlatis beneficiis solèmnes vult Uni Trinoque Deo gratiarum reddere actiones, atque ut hoc debitum reli- gionis et pietatis officium acceptius sempiterno Numini exsolvatur, id ma­ terno B. Mariae Virginis patrocinio committere studet. Quam ob rem in urbe Octavia e tota Canadia Marialem Cónventum indixit, qui sacrarum caerimoniarum nitore, cleri populique frequentia, doctrinae evolvendis argu- mentis, morum inculcandis praeceptis, spiritalis demum messis exspectata opu- lentia insignis futurus esse prospicitur. Quoniam autem quidquid ad pia fi- delium studia excitanda pertinet, et debemus et ayemus provehere, non so- lum stata celebritate palam gaudemus, verum etiam, prò Nostra in Cana- densem Nationem benevolentia, ei laetitiae sanctae accessionem praebere per- cupimus. Te igitur, dilecte Fili Noster, Legatum diligimus, renuntiamus, fàV cimus, qui Nostro nomine et auctoritate Marialis Conventus solemnibus praesideas; neque dubitamus, quin honorifico tibi demandato munere, ita perfuncturus sis, ut Ecclesiae profectum, Nobis gaudium, tibi ubertim pro­ merita compares. Tuum igitur erit ad Marialia festa illa conventuris et im- primis Octaviensis ecclesiae fidelibus, Nostra omina et hortamenta proferre. Cogitantibus vero diu Nobis, quid buie tempori magis accommodatum et salutare, interpres Noster ac veluti os Nostrum effectus, illue conventuros perdoceas, hoc effulsit consilium. Quid aevo nostro magis ne- cessarium et optabile quam libertas et rectus Ubertatis usus in Dei glorialo et ad Veram fidem profitendam tuendamque? Libertas, caeleste donum praeci- puum, quo homo sponte Dei maiestati legique paret itaque suae nobilitatis et felicitatis fit faber et universalis ordinis servator et cultor, qua via acquiratur, quo tendat, quo limite coerceatur, divina óracula apertissime edi- cunt : « Si vos manseritis in sermone meo, Vere discipuli mei eritis, et co- gnoscetis veritatem, et veritas liberabit vos » (#). Non est libertas, si recte ea aestimetur, quidquid audendi effrenata potestas, non est in errando et in delinquendo impunita nequitia. Veritas parens libertatis est; veritas ipsius est lux, vehiculum, gloria. Atquf Christusi Veritas est, qua cognoscimus

(1) Act. Ap. Sed. 39 (1947) p. 254. (?) Jo. 8, 32. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 227 abscondita et iusta perficimus, et Christus per Mariam invectus est mundo: « Veritas quae est in sinu Patris, de terra orta est, ut est etiam in sinu matris. Veritas, qua mundus continetur, de terra orta est, ut fòemineis manibus por- taretur » (3). Qua ràtione et vera libertas a Maria proficiscitur, quae fuit omnium Uberrima, quia omnium sanctissima, eademque, cunctarum magistra virtutum, filios clientesque suos erudit, quomodo se liberare possint a falso et a malo et ita exigere mortalis tempora vitae, ut bono suo consulentes, aliis bene facientes, Deo auctiorem laudem comparantes, continenter ad meliora conscedant. Nomine igitur et auxilio freti Deiparae contendant et pugnent universi, qui re christiani vocantur et sunt, ut contra eos, qui libertatem conterunt aut adulterant, huius dignitatem, spem salutemque generis hu- mani, servent atque apprime suos mores ad Mariae mores componant: hi enim imitabili gratia renident et alliciente luce fulgescunt : « Quid nobilius Dei matre? Quid splendidius ea, quam Splendor elegit? » (4). Haec, di­ lette Fili Noster, in Octaviensi coetu Nostris verbis alloquere et hortare adstantes, eos id etiam monens Nos in actuosa et florentissima Canadia spem ponere in gravissimo, quod urget, incepto restaurandi videlicet omnia in Christo et Evangelii norma et afflatu saeculum, heu nimium in transversum actum, emendandi et in auspicatum ordinem et statum restituendo Ut au- tem Marialis supra memoratusl Conventus maiores spiritales fructus pro- gignat, id tibi facultatis facimus, ut, quo volueris die, post Sacrum pon­ tificali ritu peractum Nostra auctoritate adstantibus christifidelibus Apostoli-, cam Benedictione impertias, plenaria indulgentia iisdem proposita, consueto Ecclesiae praescripto lucranda. Nihil demum aliud Nobis restat, nisi ut tibi, dilecte Fili Noster, et Venerabili Fratri Octaviensi Archiepiscopo necnon Epi- scopis, sacerdotibus et fidelibus, qui Octavknsibus sacris Marialibus solemni- bus intererunt vel eis utcumque favebunt, effusa caritate benedicamus, mul- tum optantes, ut omnes cum Maria et per Mariam, Dei hominumque ma- trem, veritatis et libertatis, quae ex Deo sunt et ad Deum ducunt, eximii sitis amatores et diserti praecones.

Datum Romae apud S. Petrum, die XXV mensis "Martii, in festo An- nuntiationis B. Mariae Virginis, anno MDOCCCXLVH, Pontificatus Nostri nono.

(3) S. Augustinus, Sermo CLXXXV, 1; Migne P. L. t. 38, e. 997. (-Ó S. Ambrosius, De Vicginibus lib. II, e. II, 7; Migne P. L. t. 16, e. 220. 228 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

NUNTIUS RADIOPHONICUS DATUS E TOTA CANADIA CONVEN- TUM MARIALEM IN URBE OCTAVIA COADUNATIS (19 Junii 1947) (*) SUMMARIUM: Historia naticnis canadiensis pecutiarem pietatem ac protectio- nem Deipacae ostendtt. Tribus ahhinc saeculis Canadia Matrem Dei honorat at nunquam ut in praesenti. C'est avec une douce et paternelle émotion que Nous Nous rendons en esprit au Congrès Marial d'Ottawa et que, par la voie des ondes, Nous adres- sons à Nos chers fils.qui s'y trouvent réunis dans un unanime élan de piété envers la Mère de Dieu, notre Mère, l'expression de Nos encouragements, de Nos félicitations, de Nos voeux. S'il est vrai, comme l'a dit Bossuet, que « quand Jesus entre quelque part, il y entre avec sa Croix » (2), il est également vrai qu'il n'y entre ja- mais sans Marie. Le Canada, lorsqu'il accueillit la Bonne Nouvelle que, au prix de leurs sueurs et de leur sang, lui apportaient d'intrépides Missionnaires, ne pouvait faire exception à cette règie d'or, à cette economie divine. Le jour où Jacques Carrier plantait la Croix sur les rives du Saint-Laurent et sur chaque point où il abordait, — la montrant du doigt aux sauvages et le- vant les yeux vers le ciel, — le jour où, appliquant còntre un arbre une image de Marie, il lui confiait le salut de son expédition atteinte par la ma- ladie; Jesus prenait possession de votre terre, avec sa Croix, avec sa Mère. Bien humble entrée. Voyez donc! N'est-ce pas plutòt le prelude d'une marche triomphale qui ne cesserà de progresser? et dont les solennités d'aujourd'hui, avec tout leur édat, ne marquènt qu'un stade préparatoire, une étape en avant vers de nouveaùx triomphes de Jesus, de sa Croix, de sa Mère? A mesure qu'elle se déroule depuis plus de quatre siècles, la voix des foules, loin de se taire, s'est faite plus sonore, plus vibrante, plus enthousiaste, dans l'hosanna au beni qui vient au nom du Seigneur, dans la lovange à Celle par qui il est venu. Et sans qu'elle se tùt, est venue se joindre, puissante, la voix du bron- ze qui, sur l'initiative de Champlain s'est mise, en 1634, à sonner, comme dans la mère-patrie, l' du matin, du midi et du soir, la voix des pierres aussi qui, à leur tour, se sont mises à chanter, dans des centaines et des centaines de chapelles et d'églises, le noni de la Reine du ciel et de la terre, proclamée souveraine du Canada. Consacrant à Marie, le 8 décembre 1635, toutes les missions présentes et futures du Canada, saint Jean de Brébeuf et ses compagnons dédiaient à l'Immaculée Conception un humble sanctuaire

(1) Act. Ap. Sed., 39 (1947) p. 268. (#) Panégyrique de S. Jean, l.er point. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 229 sur un petit fortin : tei fut le berceau de la vaste et opulente cité de Quebec, où se dresse aujourd'hui le tempie de Notre-Dame des Victoires. Depuis, quelle floraison! Témoignage plus éloquent encore celui du sang des martyrs, du zèle desi apótres, évèques, prètres, religieux et religieuses, depuis les Ordres plus àn- ciens jusqu'aux plus récentes familles religieuses et aux nombreuses phalan- ges de l'apostolat la'ique; tous, voués au ^ulte et au service de la Mère de Dieu, se sont appliqués à la faire connaitre, à la faire aimer; tous ont place SOU.S son patronage leur oeuvre d'évangélisation et de sanctification. D'un océan à J'autre, des grands centres industriels aux steppes glacés des Esqui- maux, sur toute l'étendue de votre immense patrie, rayonne, avec la splen- deur de Jesus, le maternel sourire de Marie, Et comment ne pas donner en cette mémorable circonstance une mention speciale aux dignes fils du grand évéque Mazenod, dont le nom mème d'Oblats de Marie Immaculée est à lui seul tout un programme, dont l'activité, déployée à Ottawa mème, dans cette magnifique Université déjà célèbre, regoit en ce jour la plus encourageante ricompense? Quel chemin parcouru sous le regard de la Vierge Immaculée et quelles perspectives s'ouvrent sur un avenir plus glorieux et plus fécond encore! Visiblement, la douce étoile a, depuis l'origine, brille sur l'Eglise Catholique du Canada; elle continue de briller sur elle et de la pròtéger. Que toujours, de plus en plus, votre espérance se repose en elle, qui vous conduira par les voies saintes et sures. A elle Nous vous confions au début de ces radieuses journées mariales. A son amour et à son intercession, Nous confions votre bien-aimée pa­ trie: que par Marie, celle-ci jouisse dans le calme et dans la paix des trésors de la nature dont Dieu l'a favorisée; que, dans la reconnaissance envers le Créateur de tous ces biens, fidèle à la servir, elle poursuive sa mission de charité, venant fraternellement en aide aux poignantes necessjtés d'autres peu- ples. A l'amour et à l'intercession de Marie, Nous vous recommandons vous- méme, chers fils et chères filles, afin que vous gardiez et que vous mettiez en valeur, comme votre bien le plus précieux, l'héritage de foi et de vie chrétienne que vous ont légué vos péres et auquel il Nous est bien doux de rertdre en ce moment hommage. Oui, gardez jalousement vos magnifiques traditions; défendez-les vaillamment contre tout ce qui pourrait les ruiner ou les affaiblir. Loin de là, soyez bien persuadés que, en elles, votre peuple possedè ses meilleures garànties d'avenir. Ouvrez les yeux et, d'un regard large et profond, scrutezThorizon pour prendre conscience des devoirs que comportent les problèmes sociaux d'au­ jourd'hui et que la justice sociale vous impose. Et puis, soyez unis entre vous. Votre commune participation à un 230 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI méme pain eucharistique, votre commuti attachement à la Mère celeste, la conscience de la commune responsabilité que portent ensemble tous lès fidèles d'une mème terre, voilà bien de quoi vous maintenir dans la solidarité d'un grand amour, devant lequel tombent misérablement les préoccupations trop personnelles et mesquines qui pourraient tendre à diviser et à séparer. « Vivez unis et dans la paix; et le Dieu d'amour et de paix sera avec vous » (#). Daigne Marie se montrer à vous médiatrice de cette paix et de cet amour. Avec une confiance sans borne et sans réserve dans sa maternelle solli- citude pour vous, chers fils et chères filles, Nous vous donnons à vous tous, assemblés en ce moment dans un commun hommage à la Mère de Dieu, à vous tous, evéques, prétres et fidèles, au bien aimé archidiocèse d'Ottawa, en cette année centenaire de sa fondation, et à son dévoué Pasteur, ainsi qu'à tout le pays et à tout le peuple du Canada, comme gage des meilleures faveurs cé- lestes, la Bénédiction Apostolique.

Beloved Children in Christ Jesus: You have opened a congress which will be memorable in the proud annals or" your country. This is not the first time that Canadian skies have been pierced by paeans of praise to honour her whom the King, the King of Kings has wished to honour. More than three centuries ago Mary's sweet name was given to river and lake, to mountain- peak and bay in your land, and devotion to her Most Pure Heart was sanctifying family hearths. A first settlement might be little more than a few rough cabins along the lower banks of the river, but a chapel was there, dedicated to to honour the of Mary. Other brave spirits carne to penetrate farther up the river and their city was to be Mary's own; their battlecry against the savages of the forest was: Ave Purissima. But those early champions of Mary's honour to the glory of her Son, for ali their adventuresome fervour, could never have imagined the scene that Canada presents today. In the national capital, before most eminent re- presentatives of and State, thousands have gatbered to make public professioni of their faith, Canada's rich heritage from Old France and to re­ dedicate to Mary Immaculate the country that they love, with whose future are bound up the happiness and welfare of their children and children's chil- dren. With keen Joy We feel conscious of Our own presence in your midst in the person of Our Cardinal Legate. Surely Our venerable Brother, the devoted Shepherd of your soùls, responded to a holy inspiration, when he planned to commemorate the centenary of the diocese of Ottawa by a Marian Congress, whose sessions and liturgical functions would help you to know better and love more ardently creation's incomparable glory, and whose

(3) 2 Cor. 13, 11. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 231

crowning ad would be the consecration of ali — town, city and province —• to Mary, the Mother of God. Mother of God! What an ineffable title! The grace of the divine ma- ternity i$ the Key which opens up to weak, human scrutiny the untold riches of Mary's ; as it is likewise a challenge commanding for her the utmost reverence of every creature. « She alone by her dignity transcends heaven and earth. None among created beings visible or invisibile can compare with her in excellence. She is at once the handmaid and the Mother of God, a Virgin and yet a Mother » (4). But when the little maid of Nazareth uttered her fiat to the message of the Angel and the Word was made flesh in her womb, she became not only the Mother of God in the physical order of nature, but also in the supernatural order of grace she became the Mother of ali, who through the Holy Spirit would be made one under the Headship of her divine Son. The Mother of the Head would be the Mother of the members (5). The Mother of the Vine would be the Mother of the branches. Our filial love of Mary prompts Us to dwell for a space in prayerful meditation with you, beloved children, on these beautiful . But time will not permit Us. You will ponder them in your hearts during these days of extraordinary grace, which are beginning for you. Let the sin-laden soul take courage and know that a Mother's heàrt filled with mercy is pleading with her divine Son for the needed grace of repentance and forgiveness. Let growing youth of both sexes know that a loving Mother's eyes are always on them. No path or circumstance is hidden from her anxious care. Go forward then with determination, my dear young men and young women; vindicate the glory of your Immaculate Mother. In the face of a vicious world prove that young hearts can stili be chaste. And oh how much depends in the genuine, active Catholicity of the home! Rejoice, O most pure One, Mother of God, in the holy desires and reso- lutions of tfay dear children of Canada. They are thine; they wish to cling ever to thy guiding hand. Protect them under the wings of thy affection and mercy. Defend them against the perii that threatens the human family and menaces especially those who wish to be faithful to thy Son and His Church. As a pledge of this precious blessing, beloved children, and as a token of Our paternal affection, to you, to ali who take part in this Congress and who have assisted in its preparation, We impari the Apostolic Benediction.

(4) Brev. Rom. Off. B. M. V. lect. V. (5) S. Aug. De Sancta Virgin, cap. VI - PL, t. 40, e. 399. 232 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

EX ALLOCUTIONE PII XII ADSTANTIBUS CHRISTIFIDELIBUS QUI ROMAM CONVENERANT AD CANONIZATIONEM LUDOVICI MARIAE GRIGNION DE MONTFORT CELEBRANDAM (Die 21 Julii 1947) (1) SUMMARIUM: S. Pontifex affirmat nullum peccatorem, iuxta Montfort, Ma­ rine restitisse, pietatemque sinceritate praestare debere. Traditionalem cultum in Christi unione, duce Maria, consistere. Huius devotionis consuetudines mutare secundum varias temporum, locorum personarum conditiones. Ecctesiam filiis iustam libertatem vindicare, ita ut nulla devotionis forma sit ceterarum exclu- siva. Adstantes monentur ut in s. Aloisio Udem in Virginis intercessionem, tnrtutes ac erga Jesum amorem imitentur. ...Le grand ressort de tout son ministère apostolique, son grand secret pour attirer les àmes et les donner à Jesus, e'est la dévotion à Marie. Sur elle, il fonde toute son action: en elle est toute son assurance, et il ne pou- vait trouver arme plus efficace à son epoque. A l'austérité sans joie, à la sombre terreur, à l'orgueilleuse dépression du jansénisme, il oppose l'amour filial, confiant, ardent, expansif et effectif du dévot serviteur de Marie, en- vers celle qui est le refuge de* pecheurs, la Mère de la divine Gràce, notre vie, notre douceur, notre espérance. Notre avocate aussi; avocate qui placée entre Dieu et le pécheur est toute occupée à invoquer la clémence du juge pour fléchir sa justice, à toucher le coeur du coupable pour vaincre son obstination. Dans sa conviction et son expérience de ce róle de Marie, le missionnaire dédarait avec sa pittoresque simplicité que « jamais pécheur ne lui a resistè, une fois qu'il lui a mis la main au collet avec son rosaire ». Encore faut-il qu'il s'agisse d'une dévotion sincère et loyale. Et l'auteur du « Traité de la vraie dévotion à la Sainte Vierge » distingue en traits précis celle-ci d'une fausse dévotion plus ou moins superstitieuse, qui s'au- toriserait de quelques pratiques extérieures ou de quelques sentiments su- perficiels pour vivre à sa guise et demeurer dans le péché comptant sur une gràce miraculeuse de la dernière heure. La vraie dévotion, celle de la tradition, celle de l'Eglise, celle, dirions- Nous, du bon sens chrétien et catholique, tend essentiellement vers l'union à Jesus, sous la conduite de Marie. Forme et pratique de cette dévotion peuvent varier suivant les temps, les lieux, les inclinations personnelles. Dans les limites de la doctrine saìne et sùre, de l'orthodoxie et de la dignité (lÉlu eulte, l'Eglise laisse à ses enfants une juste marge de liberté. Elle a d'ailleurs conscience que la vraie et parfaite dévotion envers la Sainte Vierge n'est point tellement liée à ces modalités qu'aucune d'elles puisse en reven- s diquer le monopole. Et voilà pourquoi, chers fils et chères filles. Nous souhaitons ardem-

(-*) Act. Ap. Sed., 39 (1947) p. 412. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 233

ment que, par dessus les manifestations variées de la piété envers la Mère de Dieu, Mère des hommes, vous puisiez tous, dans le trésor des écrits et des exemples de notre saint, ce qui a fait le fond de sa dévotion mariale: sa ferme conviction de la très puissante intercession de Marie, sa volonté résolue d'imiter autant que possible les vertus de la Vierge des vierges, l'ar- deur véhémente de son amour pour elle et pour Jesus...

NUNTIUS RADIOPHONICUS MESSANENSIBUS DATUS DIE 13 AUGUSTI 1947 (1) SUMMARIUM: 5. Pontifex, radiophonicis undis iterum Messanae forum, Vir- gini dicatum, illuminat; renovationem consectationis Deiparae hortatut quae monet veratri pacem in evangelica iustitia f andari. Gaudeamus omnes in Domino — Assumpta est Maria in Coelum; gaudent Angeli. Rallegriamoci tutti nel Signore! — Il canto della nostra allegrezza — allegrezza di tutta la Chiesa — salga a Maria nella imminente solennità della sua Assunzione al Cielo tra gl'inni angelici. E voi, Messinesi, figli Nostri diletti, figli di Maria privilegiati, esul­ tate di santa gioia, mentre vedete riaperta al culto la vetusta vostra Cat­ tedrale, per la seconda volta risorta dalle rovine, e restituito ancor più ful­ gido il suo splendore alla monumentale colonna votiva che la vostra pietà eresse alla celeste fede, e il Nostro Predecessore illuminò la prima volta a suggellare la testimonianza stessa e quasi ad additarne la smagliante vi­ vezza nel trascendente simbolo della luce. A Noi avete ora chiesto di riaccendere cotesta colonna dopo là fu­ nesta vicenda di una atrocissima guerra che, travolgendo uomini e cose, ad­ dentò furiosa anche il vostro pacifico monumento mariano e lo fasciò per più anni di notturna tenebra, come ad annnullarne il glorioso significato. E Noi, non senza un commosso palpito del Nostro cuore, educato fin dalle ginocchia materne a battere forte per la dolcissima Madre di Dio, ripeteremo fra alcuni istanti il simbolico gesto. In questa mistica sera, al cospetto del vostro azzurro mare e della vostra terra incantata, nella tre­ pida esultanza di tutto un popolo, che in questo momento appunta alla colonna votiva i suoi sguardi, a Noi il-suo pensiero, a Maria tutta l'anima, «eco ridoneremo al monumento della vostra fede la sua fulgida veste, onde, nuovo faro ai viventi, essa additerà ancora ai naviganti il porto e ai cuori affaticati il Cielo. Ma compiendo per voi il gesto devoto e auspicante, Noi riaffermiamo della simbolica accensione l'alto significato.

(1) Oss. Rom., 15 agosto 1947. 234 DOCUMENTA MAGlSTERtl ECCLESIASTICI

Questa accensione infatti non indica tanto un monumento che risorge quanto una promessa che si rinnova. E' la promessa di una città che, devota a Maria nei secoli e gelosa custode di tradizioni che della sua pietà mariana furono costante ornamento e quasi gentile palladio, ritorna oggi esultando a così gloriosa orma della sua storia; e noverando fasti e ravvivando memorie, cancella l'offesa re­ cata alla sua pietà dal cieco turbine della guerra devastatrice. Ai piedi di questa colonna votiva essa ripete a Maria la sua gratitudine e la sua ferma volontà di non smentire nel privato e nel pubblico costume quella fede che così apertamente e solennemente vuole affermar al cospetto del mondo, nelle tenebre della notte come nella piena luce del giorno. Così accolga la Vergine benedetta il rinnovato omaggio della Sua Mes­ sina, in giorni tutti pieni ancora del martirio d'una guerra, che ha aperto così profondi solchi di lutto e di dolore. Ai cuori, da per tutto trepidanti per la minaccia di nuovi mali e incerti di un domani denso d'incognite, ot­ tenga la benigna Madre di ritrovare sotto i segni di Dio alla luce del Suo divin Figlio, le smarrite vie della pace. A voi, che ascoltate riverenti da secoli i Suoi materni ammonimenti» ricordi la Regina del Cielo, come alla pace vera, profonda, durevole non viene l'uomo, non vengono i popoli se non per gli ardui, ma sicuri sen­ tieri della giustizia evangelica e di quell'amore forte e generoso che di que­ sta giustizia è il più alto coronamento. Ricordi essa a Voi e a tutti come, non per fraterne contese e per vit­ torie di egoismi, non per violenze e cupidigia di potere, non per ostinate rivalità si conquista da noi e dalla famiglia umana il supremo bene di quella pace, a cui pur siamo tutti chiamati, ma attuando la dottrina di Colui, il quale solo ha potuto nominarsi Principe della Pace e altra guerra non ha proclamato che il combattimento dell'uomo contro le proprie passioni. Con questi sensi e con questi voti, prostrati anche Noi in spirito ai piedi di Maria troneggiante sulla luminosa colonna del vostro lido, la in­ vochiamo perpetuamente presente in mezzo a voi coi suoi materni favori, mentre a voi tutti, alle vostre famiglie, alla vostra Città e alla vostra isola impartiamo di gran cuore l'Apostolica Benedizione. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 235

NUNTIUS RADIOPHONICUS DATUS CHRISTIFIDELIBUS IN MAA- STRICHT COADUNATIS OB CONVENTUM MARIALEM HOLLAN- DIAE (5 Sept. 1947) (J) SUMMARIUM : Laudatur activitas, fides Èataoorum CathoUcorum; memoratur onus serxxmdi augendique vitae feligiosae. B. Maria Vigo ad hoc auxilium opportunum praestabìt. C'est avec joie que Nous Nous rendons, chers Fils et chères Filles des Pays-Bas, à votre désir de recevoir, par la voie des ondes, Notre Bénédiction, au conrs deTimposante manifestation, qui vous a réunis dans cette ville de Maastricht, si fervente de vie catholique, si riche d'antiques monuments et de trésors d'art chrétien, et par une grlce singulière, préservée des destructions de la guerre - afin d'honorer la très pure Vierge et Mère de Dieu, Marie. Elle Nous procure aussi l'occasion de vous adresser, à vous, dont la foi est admirée dans le monde entier (#), une paternelle parole de salutation, de louange et d'encouragement. Votre Congrès vient marquer à peu près le terme d'un siècle, qui mérite certainement d'étre retenu comme l'un des plus remarquables pour l'Eglise Catholique aux Pays-Bas; cent ans de progrès, d'accroissement, de vigueur,, dans l'organisation et dans les manifestations visibles de la vie ecclésiastique sans doute, mais non moins dans le perfectionnement de la vie intérieure des fidèles. fadmirable mouvement eucharistique, qui s'ést dévéìoppé panni vous, en est une preuve magnifique. C'est avec joie aussi que Nous Nous plaisons à commémorer particulièrement l'organisation de l'école pour la jeunesse catholique, que vous avez obtenue au prix d'un long et persévé- rant effort; votre activité charitable et sociale, exercée selon les normes des Autorités ecclésiastiques, est couronnée des meilleurs succès; votre incompara - ble zèle et votre contribution en faveur des Missions catholiques. Et ce Nous est un vrai réconfort de penser combien l'affermissement de la vie ca­ tholique aux Pays-Bas s'est avere bienfaisant pour votre Pays, et avec quelle ardeur aussi, dans les moments les plus durs et les plus difficiles, vous étes restés exemplairement fidèles à votre Patrie, Dans ce noble devoir; comme aussi dans le sentiment de la charité et du pardon, il est juste de reconnaìtre que vous a précédés.vous frayant courageusement la voie, votre venere Episco- pat, avec à sa téte le très digne Cardinal Archevèque d'Utrecht, Notre Légat à votre Congrès, intrepide héraut et défenseur de la doctrine et de la mo­ rale catholique contre les erreurs du néopaganisme et du racisme, contre les excès de la vengeance et de ces solennelles assises, ne monterait pas de vos coeurs et de vos lèvres, en une puissante harmonie, un chant d'action

(1) Oss. Rom., 7 sett. 1947. (2) Cfr. Rom. 1, 8. 236 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI de gràce à Dieu, Pére des miséricordes, dont les ixiscrutables conseils et les voies mystérieuses ont regi et conduit l'histoire de l'Eglise catholique aux Pays-Bas (3); à l'Homme-Dieu, notre Sauveur Jésus-Christ, « Dieu bèni dans les siècles » (4); à la très Sainte Vierge Marie, qui vous protège et intercéde pour vous, et dont la maternelle sollicitude s'est manifestée de ma­ nière si tangibile tout au long de ce dernier siècle? L'avenir, chers Fils et chères Filles, est impénétrable à vos jeux. Seul* l'omniscierice divine sait ce qu'il nous apporterà. De toute facon, à vous s'impose le devoir de maintenir, et mime d'élever toujours plus haut le ni- veau de votre vie religieuse, de votre ptomptitude au sacrifce, de votre esprit communautaire; toujours plus haut aussi la discipline et la morale chrétienne du mariage et de la famille, le sens de la justice sociale, le feu de la cbarité. L'histoire de l'Eglise montrè combien il est difficile de remplir un tei devoir, et quelle profonde humilité il faut pour cela, quelle vigilante sagacité, quelle étroite union avec le Christ, source de toute notre energie surnaturelle. Afin que vous soyez dignes et capables d'une pareille tàche, Marie vous viendra en aide, Elle, la Mère de la divine gràce, le Secours des chrétiens. Au peuple dévot et craignant Dieu, qu'Elle obtienne le don de perseveran­ te et de fermeté dans la vraie foi et dans l'observance des commandements. Qu'Elle aide ceux qui se sont éloignés de Dieu à se soumettre de bonne gràce aux divins préceptes. Qu'Elle obtienne à vos prétres, la gràce d'une vie sainte, et qu'Elle les enflamme de zèle pour le salut des àmes. Qu'Elle se montre envers vos enfants et vos jeunes gens une Mère empressée, afin que, purs d'esprit et de corps, ils puissent, durant les années de la croissance, s'é- lever à la perfection de l'homme chrétien. A ceux enfin, sur qui pése la responsabilité de la direction des affaires publiques, qu'Elle accorde des temps plus tranquilles, une claire et la force dans l'action. O Marie, Stella Maris, préservez vos fidèles du péché et des afflictions spirituelles; donnez aux prisonniers la libération, réconfortez les sans-patrie et les sans-toit, comme aussi tous les pauvres et les nécessiteux. Ne refusez pas votre main secourable à tous ceux qui participent à cette grandiose as­ semblée en votre honneur et à tous ceux qui kur sont unis de coeur et d'esprit, afin qu'une si splendide solennité se voit couronnée d'abondantes graces en Jésus-Christ votre Fils, Roi de l'univers, à qui soient gioire et honneur avec le Pére et le Saint-Esprit dans tous les siècles des siècles.

(3) Cf. 2 Cor., 1, 3; Rom. 11, 33. (4) Rom. 9, 5. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

RADIUS NUNTIUS CONGREGATA MARIANIS BARCINONAE E TOTO ORBE COADUNATIS (7 DEC. 1947) (*)

SUMMARIUM: Magnum Pontificis gaudium prò conventi! e toto orbe col­ letto. Congregationes Marianae ubicumque terrarum ftorent ac imitate multi- plicitateque laborum commendantur. Duo peticula Manda: « haeresis actio- nis » et impietas Ma aliarum pietatis formarum intolerans. Optat illis Pon- tifex novos in operibus fructus maioresque profectus. Peitio coetestium be- nedictionum ab Immaculata Deipara.

Nos sentimos animados de un sincero gozo siempre que podemos diri- girNos a un Congreso, donde se hallan reunidos tantos amados hijos Nuestros venidos de todos los confines del mundo, y que Nos profesan filial afecto y adhesión incondicional. Por elio es hoy grande Nuestra alegria, al hablar a representantes de las Congregaciones Marianas, a las cuales profesamos en- trafiable amor, no solamente con el paterno afecto del Pastor Supremo de la Iglesia hacia una de sus mas escogidas milicias, sino también porque reno- vàis en Nos dulcisimos recuerdos personales de Nuestra juventud, cuando Nos fué concedida la gracia de consagrarNos a la Madre de Dios, en la Gon- gregación Mariana. Nos satisface ademàs saber que os habéis juntado en torno a la ejemplar Congregación de Barcelona, que, no sólo es modelo de viva espiritualidad y de eficaz actividad, mas también ejemplo perspicuo de lo que pudo y puede, con la gracia de EHos y la ayuda de la Madre Inmaculada, el esfuerzo con- fiado y constante de sus celosos Directores en procurar el florecimiento de una Congregación Mariana. Mas no se trata tan sólo de la benemèrita Congregación de Barcelona, sino de todas las del mundo, especialmente las de Espana. En las Congrega­ ciones de esa católica Nación, que os ha acogido con tanto amor, tenéis el ejemplo de la gran variedad, dentro de la unidad esencial, que éstas pueden revestir adaptàndose de dia en dia con notable flexibilidad a las mas diversas necesidades de la Iglesia, y a las circunstancias mas diferentes del momento actual, aunque permaneciendo siempre fieles a sus formas esenciales de espi­ ritualidad y apostolado. Cuantas veces, tanto Nuestro Predecesor, de gloriosa memoria, cuanto Nos mismo, hemos recordado la rica tradición y la actual eficacia de las Congregaciones Marianas, asi corno los imperiosos deberes, que en la hora

(*) In Ada Ap. Sed., 39 (1947) p. 632-634. 260 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI presente pesan sobre ellas y sobre las demàs organizaciones semejantes para la formación espiritual de sus miembros, y para el intenso ejercicio del apos- tolado, tantas otras veces hemos también declarado que la Congregación Mariana, al colaborar fraternalmente con todos por la causa de Dios y el bien de las almas, puede conservarse siempre fiel a sus formas y caracteris- ticas proprias. Pues en este magnifico movimiento mundial de seglar apostolado, tan caro a Nuestro corazón, precisa evitar dos enganos, que pueden insinuarse aun en almas de buena voluntad. Uno es el peligro de exclusivismo, ya del elemento externo, de un trabajo superficial y naturalista, que Nos hemos lla- mado en otro lugar « la herejia de la acción » (-*), ya del elemento interior, con una excesiva y timida limitación a la piedad, que se compagina poco con aquellas palabras del Senor : « Fuego he venido a traer a la tierra, 2 y qué quiero sino que prenda? » (#). En segundo lugar, es necesario prevenir el error, que algunos, impulsados de buen celo, pueden tener, de querer uni­ formar las actividades en prò de las almas y someterlas todas a una forma comùn, con miopia de concepción del todo ajena a las tradiciones y al suave espiritu de la Iglesia, heredera de la doctrina de San Pablo: « Unos tienen un don, y otros, otro; pero todos el mismo Espiritu •» (3). Y, corno en los ejércitos de la tierra, diversas armas y cuerpos aseguran con su diferencia la armònica cooperación comùn que lleva a la Victoria, del mismo modo, junto a otras formas de celo, por importantes y aun principales que sean, la Iglesia desea y alienta la existencia de organizaciones de apostolado seglar, corno las Congregaciones Marianas, y que prosperen y se desarrollen en sus formas y métodos, siendo dentro del ejército de Cristo una bella muestra de la fe- cunda multiplicidad del apostolato católico, manifestado en diversas obras y organizaciones, que trabajan todas intensamente bajo la guia y protección de la Cabeza Suprema de la Iglesia. Nos conmueve ademàs el saber còrno en estos momentos, en esa her- mosa ciudad espanda, se han reunido Congregantes de todo el mundo, que, llevados de su fervoroso sentimiento filial para con su Madre y Reina, se unen en un haz apretadb de amor y confianza, y estàn rogando a Dios, Su­ premo Glorificador, se digne afiadir un nuevo florón a los privilegios de Nuestra Sefiora. Elio Nos recuerda el espectàculo impresionante de hace casi un siglo, cuando también las Congregaciones Marianas, uniéndose a las sù- plicas de toda la Cristiandad, se volvian a Nuestro Predecesor, de santa me­ moria, y asimismo Congregante Mariano, en humilde demanda de la pro- clamación del Dogma de la Inmaculada ;y, después de tan instantes ruegos,

(1) Epist. Apost. a Precatione Apostolatus constitu- tione, 16 Junii 1944. In Acta Apost. Sedis, 36 (1944) p. 239. (*) Le. 12, 49. (S) 1 Cor. 12, 4. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 261 parecian callar en actitud expectante, corno diciendo en sus corazones : « Et nane, Petre, doce nos ». Con paternal benevolencia os auguramos nuevos progresos en la vida cspiritual y en las obras de celo, elementos esenciales de vuestras Congrega- ciones, para que ese pacifico ejército de Maria esté dispuesto a la defensa abnegada y heroica de la Iglesia de Jesucristo. Nos pedimos a vuestra Madre Inmaculada, que teina gloriosa en cuerpo y alma desde el cielo, que, por su intercesión, la gracia sobreabundante de lo alto descienda sobre las dignas Autoridades Eclesiàsticas y Civiles, que aun desde los mas eminentes cargos han querido realzar este Congreso con su presene ia o adhesión, sobre vosotros, amados Congregantes, que unis en el suave lazo del amor a Maria todas las condiciones humanas, las mas diversas clases sociales y las mas apartadas na- ciones, sobre aquéllos que amàis y sobre las almas que se benefician de vuestro celo, mientras que, en prenda de Nuestro particular amor, os impartimos de todo corazón Nuestra Bendición Apostòlica.

EPISTULA ENCYCLICA « » (i)

SUMMARIUM: Affutgent quaedam auspicio pacis; tamen adhuc oidere est coe- lam gravibus infuscari nubibus. Ad Deum confugendum. Indicuntur preces a pueris Virgini per mensem majum persolvendae, praesertim ad obtinendam plenam gentibus concordiam, nominatim in Palaestina. Supplicationibus re- spondeat redintegrata vita. Sum. Pont, optat ut omnes, sicut publice per os suum, ita private se Immaculato Cordi Mariae consecrent. Auspicia quaedam in praesens affulgere videntur, e quibus dare porten- ditur universam hominum communitatem post tot excidia vastationesque, quae immane diuturnumque peperit bellum, vehementer velie salutiferae ingredi itinera pacis; atque iis, qui perditas fortunas reficere, qui discordias compo- nere, quique ex ingentibus, quas lamentamur, ruinis ad novum procedere pro- speritatis ordinem enitantur, secundas dare aures exoptare, potius quam iis, qui ad mutuas acerbasque contentiones, qui ad odia simultatesque compellant, ex quibus procul dubio nihil aliud oriri possit, nisi nova ac graviora populis detrimenta. Nihilo secius, etsi non leves habentur causae, e quibus Nos ac Christiana plebs solàcia hauriamus, atque in spem erigamur meliorum temporum, non desunt tamen res atque eventus, quae paternum sollicitent et angant animum Nostrum. Quamvis enim fere ubique debellatum sit, nihilominus alma pax non omnium mentes serenavit hominum; atque adhuc videre est caelum gra­ vibus infuscari nubibus. Nos autem, non modo quidquid possumus efficere contendimus, ut in- gruentia calamitatum discrimina ab humana familia prohiberi queant, sed cum

(-0 In Ada Apost. Sedis, 40 (1948), p. 169-172. 262 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI terrenae opes impares esse videntur, tum ad Deum potissimum supplicando confugimus; eosque etiam, quos ubique gentium habemus in Christo filios, adhortamur, ut caelestia auxilia instantibus precibus una Nobiscum velint. Quamobrem, ut superioribus annis suave Nobis fuit enixe omnes com- monere, puerulos praesertim Nobis sane carissimos, ut frequentes per mensem Majum ad Magnae Dei Parentis aram accederent, finem saevientis belli com- precaturi, ita nunc quoque iterum eos iterumque per has litteras excitamus, ut pium ejusmodi morem ne intermittant; utque suis supplicationibus christianae integritatem vitae ac sanctae paenitentiae opera adjungant. Gratias agant in primis Virgini Deiparae ac benignissimae Matri nostrae, quod, potenti apud Deum deprecatione sua, bellica conflagratio restingui po- tuit, itemque ob alia divinitus impertita beneficia gratum quisque suum pro- fiteantur animum: sed una simul ab eadem iteratis precibus contendane ut quae nondum affulsit mutua, fraterna ac piena gentibus ac civium ordinibus concordia, ea tandem aliquando, quasi e caelo data, illucescat. Cessent discidia, quae nemini prosunt; componantur justis rationibus discordiae, quae novarum sunt miseriarum semina; publicae ac privatae inter Nationes necessitudines opportune confirmentur; fruatur Religio, virtutum omnium altrix, debita sibi libertate; ac pacificus hominum labor, justitia auspice atque afflante caritate, uberrimos in communem utilitatem fructus edat. Nostis autem, Venerabiles Fratres, tum praesertim Sanctissimae Virgini nostras esse preces acceptas, cum non caducae atque inanes voces sint, sed animos referant necessariis virtutibus ornatos. Agite igitur, prò apostolico stu­ dio vestro, ut communibus bisce supplicationibus, quae per mensem Majum habentur, redintegrata respondeat ac reflorescens christianis moribus vita. Ex iisdem enim solummodo sperare licet fore ut privatus ac publicus rerum even- tuumque cursus recto ordine dirigatur, ac non tantum terrenam homines prosperitatem assequi, Deo donante, valeant, sed caelestis etiam felicitatis per- petuoque mansuràe, superna aspirante gratia, potiri queant. Aliquid praeterea est, quod peculiari modo sollicitum et anxium in praesens tenet animum Nostrum. Compertum siquidem omnibus est jam diu sacra Palaestinae loca luctuosis turbari eventibus, ac fere cotidianis caedibus ruinisque vastari. Jamvero, si aliqua regio habetur, quae cuilibet exculto animo carissima esse debeat, Illa profecto est, ex qua tanta gentibus omnibus veri- tatis lux inde ab obscura antiquitate est orta; in qua Dei Verbum, caro factum, per angelicos concentus pacem universis annuntiavit hominibus; et in qua denique Christus ex cruce pendens salutem humano generi peperit, atque apertis brachiis quasi omnes populos ad fraternum amplexum invitans, suum caritatis mandatum effuso cruore consecravit. Cupimus igitur, Venerabiles Fratres, ut eiusmodi supplicationibus id nominatim a sanctissima Virgine imploretur, ut, rebus tandem in Palaestina aequitate compositis, inibì etiam concordia et pax feliciter redintegretur. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 263

Multum Nos potentissimo Caelestis Matris nostrae patrocinio confidi- mus, quod per mensem eidem dicatum innocentes praesertim parvuli, sacra facta quasi precum contentione, conciliare enitentur. Vestrum autem erit stu­ diose eos adhortari ac quasi compellere; unaque cum eis patres matresque fa- milias, qui hac etiam in re iisdem in exemplum turmatim praeeant. Ac piane noscentes numquam Nos apostolicum, quo flagratis, studium inaniter excitavisse, jam quasi oculis cernimus immensas puerorum, hominum ac mulierum turmas sacras Deiparae Virginis stipare aedes, atque uberrimam ab ea supernorum munerum copiam impetrare. Faxit utinam Beatissima Virgo, ex qua nobis Jesus est ortus, ut ad eum quotquot ex recto aberra verint itinere, paenitentes regrediantur; faxit beni- gnissima Mater nostra, quae in periculosis quibusvis rerum adjunctis validum auxilium ac divinorum munerum conciliatrix semper exstitit, ut necessario etiam hoc tempore gravia, quae omnes angunt, componantur discrimina, ac secura et libera tranquillitas Ecclesiae cunctisque Nationibus arrideat. Paucis abhinc annis, ut omnes norunt, recenti adhuc saeviente bello, Nos —- cum ingenti ejusmodi restinguendae conflagrationi humanae opes non pares neque idoneae viderentur — ad miserentissimum Redemptorem nostrum supplices confugimus, potenti interposito patrocinio intaminati Cordis Mariae Virginis. Et quemadmodum Decessor Noster imm. ree. Leo XIII, sub vice- simi saeculi exordium, universam hominum communitatem Sacratissimo Cordi Jesu consecratum voluit, ita Nos pariter, quasi humanae familiae divinitus redemptae personam gerentes, eam voluimus Immaculato etiam Sanctissimae Virginis Cordi solkmniter dedicare. Id agant optamus omnes, quotiescumque opportunitas suadeat, non modo in singulis Dioecesibus atque paroeciis, sed in domestico etiam uniuscujusque convictu; ita enim futurum speramus, ut ex hac privata ac publica consecra- tione uberiora oriantur beneficia ac caelestia munera. Quorum quidem caelestium munerum sit auspex paternaeque benevo- lentiae Nostrae testis Apostolica Benedictio, quam vobis singulis univtrsis, Venerabiles Fratres, iisque omnibus qui hortativis hisce litteris volenti liben- tique respondebunt animo, ac praesertim carissimorum Nobis puerorum co- hortibus, peramanter in Domino impertimus.

Datum Romae, apud S. Petrum, die I mensis Maji, anno MDCCCCXXXXVIII, Pontificatus Nostri decimo. PIUS PP. XII DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

CONSTITUTIO APOSTOLICA PII PP. XII . DE CONGREGATIONIBUS MARIANIS (*)

SUMMARIUM: Summus Pontifex, occasione secundi centenarii ftxndationis Congregationum Marianarum, et gtatulatur et privilegia concessa solemniter conHrmat. Laudat vero illius tempus transactum ac de operositate novissimi temporis prò Christi regno toquitur. Sermonem dein habet de structura ordinationeque CC. MM. quae saepe a fi­ nis s. Ignatii dependent. Ipsae, uti ex eorum natura, historia, operibusque demonstratur, omnes characteres Actionis Catholicae, sub inspiratione Deipa- rae inceptae, habent. Pius XII determinat deinde essentialia et communio omnium CC. MM.; lo- quitta- de erecttone, aggregatone Primae Primariae, de dependentia ab eccle­ siastica Hyerarchia, de competentia Ordinarii loci, Parochi necnon Directonis. Denique de charactere mariano proprio, de normis prò admissione, de forma- tione necnon de finibus ipsarum MM. CC.

Bis saeculari die auspicato vertente, ex quo Marianas Congregationes a Gregorio XIII perpetuo erectas atque institutas (!) Benedictus XIV Aurea Bulla « Gioriosae Dominae » novist bensficiis solidavit, apostolici Nostri muneris ducimus non modo earumdem Sòdalitatum moderatoribus sociisque paterne gratulare verum etiam privilegia gratiasque amplissimas, quibus, quattuor ferme saeculorum decursu, plures Decessores Nostri (#) Nosque ipsi, ob tot tantaque in Ecclesiam promerita, huiusmodi Sodalitia ditavimus, rata ac sollemniter confirmata declarare.

(*) In Ac. Ap. Sed., 40 (1948) p. 393-402. (1) Bulla Omnipotentis Dei, 5 Dee. 1584. (2) XYSTUS V, Bulla Superna disposinone, 5 Ian. 1587; Bulla Roma- num decet, 29 Septembris 1587. — CLEMENS VIII, Breve Cum sicut Nobis, 30 Aug. 1602. — GREGORIUS XV, Bulla Alias prò parte, 15 Aprii. 1621. — BENENDICTUS XIV, Breve Praeclaris Romanorum PontiRcum, 24 Aprii. 1748;; Bulla Aurea Gioriosae Dominae, 17 Sept. 1748; Breve Quemadmo- dum Presbyteri, 15 lui. 1749; Breve Quo Tibi, 8 Sept. 1751; Breve Lau­ dabile Romanorum, 15 Febr. 1758. — CLEMENS XIII, Bulla Aposfo/icum, 7 Ian. 1765. — PlUS VI, Decreta 2 Maii 1775, 9 Dee. 1775, 20 Mart. 1776. — LEO XII, Breve Cum multa, 17 Maii 1824. — PlUS IX, Decre- tum 8 lui. 1848; Breve Exponendum, 10 Febr. 1863. — LEO XIII, Bre­ ve Frugiferas, 27 Maii 1884; Breve Nihil adeo, 8 Ian. 1886. — PlUS X, Decréta 10 Maii 1910 ac 21 lui. 1910. — BENEDICTUS XV, Alloc. 19 Dee. 1915, in quadragesimo anniversario Suae .in Sodalitatcm cooptationis. — PlUS XI, Praesertim, Alloc. 30 Mart. 1930; Alloc. 29 Aug. 1935. 354 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Probe enim novimus, non solum quanta anteactis temporibus, ut Be­ nedirti XIV verbis in memorata Bulla Aurea utamur, « ex hoc laudabili et pio instituto in omnium ordinum homines utilitas derivata fuerit », (*) sed quanto studio animique contentione hodie phalanges hae mariales, glo- riosis maiorum vestigiis insistentes suisque legibus religiose obsequentes, pri- mas sibi appetant, ecclesiastica Hierarchia auspice et duce, in laboribus ad maiorem Dei gloriam animarumque bonum suscipiendis constanterque per- ferendis, adeo ut in re catholica propugnarla, provehenda, vindicanda, tam- quam validissimae copiae viresque spiritales sint habendae (4). Idque plu- ribus de causis. Etenim Marialium Sodalitatum historiam memoria repetenti, etsi eas semper instructissimis agminibus floruisse apparet, non tamen easdem, so- ciorum numero cum, recentioribus comparar! posse fatendum est> quamvis utique fervore operum; nam cum saeculis anteactis novorum quotannis coe- tuum ad Primam Primariam accessiones denarium numerum numquam exce- derent, ab inito saeculo XX annuae id geiius aggregationes facile ad decies centenas computantur. Verum, quod caput est, multo pluris quam sodalitiorum numerus nor- mae sunt habendae legesque, quibus sodales manu veluti ducuntur ad eam spiritualis vitae excellentiam (5), qua ipsa sanctimoniae culmina valeant con­ scendere (<»), illorum maxime instrumentorum ope, quibus perfecti absolu- tique Christi asseclae instruantur perutile est: Spiritualium Exercitiorum (7) et cotidianae rerum divinarum commentationis conscientiaeque disquistionis usu (8); Sacramentorum frequentia (9); necessitudine ac docilitate, filii instar, erga certum animae moderatorem (10); sui pienissima perennique in B. Vir- ginis Deiparae clientelam deditione (11); firma denique sponsione suae alio- rumque christianae perfectionis comparandae (*2). Quae quidem omnia nata sunt in Marianis Sodalitatibus illas divinae ca- ritatis flammas excitare eamque vitam interiorem alere ac roborare, maxime hac nostra aetate necessariam, cum, ut alibi dolentes monuimus, tot homi- num turmae « animi ieiunitate intimaque egestate spiritus » laborent (•*#). Atque haec non tantum sapientissimis legibus describi sed in cotidianam

(3) BENEDICO XIV, Bulla Aurea Gloriùsae Dominae,'17 Sept. 1748. (4) PlI XII, Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942. (5) Cfr. Reg. Comm., 1. 33. (6) Cfr. Reg. Comm., 12. (7) Cfr. Reg. Comm., 9. - (8) Cfr. Reg. Comm., 34. (9) Cfr. Reg. Comm., 37, 38, 39. (10) Cit. Reg. Comm., 36. (11) Cfr. Reg. Comm., 27, 1, 40, 43. (12) Cfr. Reg. Comm., lam. (13) Pn XII, Litterae Encyclicae Summi PontiHcatus, 20 Oct. 1939: A. A. S., 31, p. 415. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 355

Sodalitatum Marialium vitam felicker deduci exinde luculenter conficitur, quod ubicumque eae coaluerint, si modo instituta sua legesque sancte ser- vaverint, ibidem morum passim innocentia et religionis observanti'a firmis- sima vigeat floreatque; quin etiam, divino afflante Numine, sodalium ma- nipuli prodeant frequentes christianae perfectioni inhiantium, sive in eccle­ siastico ordine, sive in sacris septis sibi conquirendae cum aliis communi- candae; neque adeo rari sint qui ipsa sanctitatis ardua fastigia securo volatu contingant (14). Ex quo ferventi vitae interioris studio sua quasi sponte illa piena sodalium apostolica institutio efflorescit novis semper variisque huma- nae consortionis necessitatibus adiunctisque accommodata, ut asserere mi­ nime ambigamus perfectum virum catholicum, qualem Sodalitas Mariana iam inde ab exordiis effingere consuevit, non minus congrue praeteritorum temporum necessitatibus convenire quam nostrorum, cum videlicet viris vita Christiana solide instructis magis fortasse, quam olim, opus sit (15). Quapropter ex hac Petri sede, veluti ex eminentissima universi orbis specula, tot christifidelium mirum ubique gentium studium religionis tuen- dae, vindicandae, provehendae conspicientes, peculiari laude dignas Marialium Sodalitatum copias existimamus, quae inde ab origine tamquam sibi pro- prium legibusque suis apprime consonum (-**>) opera apostolica quaecumque ab Ecclesia Matre commendata (-77) sacrisque Pastoribus ducibus (18), cum viritim tum coniunctim suscipienda proposuere. Cui quidem muneri officio- que quam bene satisfecerint quibusque religionis laetissimis incrementis, Ro- manorum Pontificum iterata praeconia disertissime declarant (19). Atque hac praesenti aetate tot calamitatibus exagitata, iucundissimo Nobis solacio est marianos sodales in quavis mundi plaga animo contemplar! in omne genus apostolatus vires strenue efficaciterque intendere, sive in hominibus cuiuslibet ordinis, adulescentibus praesertim atque artificibus, per Spiritualia Exercitia ad virtutem erigendis potiorisque christianae- vkae desiderio incedendis, sive indigentium animi corporisque angustiis sublevandis, idque non solum pri­ vata quadam industria ac benevolae mentis propensione, sed etiam legibus in publicis Reipublicae consiliis atque ex ipso supremae potestatis vertice

(U) Pll XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945. (15) Pll XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945. (16) Pll XII. Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930. (17) Cfr. Pll XII, £p/sr. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. (18) Cfr. Pll XII, Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942. (19) Cfr. Reg. Comm., 1, 12, 43. — BENEDICO XIV, Bullam Au- ream Gtoriosae Dominae, 27 Sept. 1748. — BENEDICTI XV, Alloc. ad Sod. Mar., 19 Dee. 1915. — Pll XI, Epist. ad Adm. Apost. Oenip., 2 Aug. 1927; Epist. ad Congr. Mar. Germaniae, 8 Sept. 1928. — Pll XII, Epist. Apost. Nosti profecto, 6 lui. 1940; Alloc. ad A. C. /fa/., 4 Sept. 1940; £pwf. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942; Epi'sf. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; Alloc. radioph. ad Congressum Barcin., 7 Dee. 147. 356 DOCUMENTA MÀGISTERII ECCLESIASTICI promovendis, evangelicis principiis ac sociali iustitiae congruentibus (20). Neque silentio praetereundae sunt illae a Marianis Sodalitatibus exci- tatae vel sua opera corroboratae consociationes turpibus ludis scenicis ac cine- matographicis spectaculis coercendis bonisque moribus a prava librorum atque ephemeridum colluvie tutandis, scholae frequentissimae pueris adultisque tenuioris fortunae gratuito apertae, technica instituta opificibus in propria cuiusque arte uberius instruendis (2i), ea praesertim variarum professionum ac disciplinarum partibus seu generibus potiore peritia perdiscendis (£2); quae apostolatus forma, hodiernis temporum condicionibus tam necessaria, a plu- rimis Marianis Sodalitatibus, iis potissimum quas « interparoeciales » vocant, excolitur in coetuum commodum artibus vel disciplinis magis inter se con­ gruentibus cohaerentium (23). Multa haec quidem reique catholicae apprime utilia. Qua in re, Ma­ rianis Sodalitatibus illa etiam laus est tribuenda, quod semper, proximis praesertim temporibus, ex animo optaverint cum ceteris catholicis consocia- tionibus fraterne conspirare, quo uberiores fructus, viribus unitis atque Epi­ scopi? auctoribus et ducibus, ex laboribus coniunctim exanlatis prò Christi regno perciperentur; quin etiam, ut alias de Catholica Italonim Actione nota- vimus (2-J), primi huius generis coetus nonnullis in nationibus constkuti sunt a sodalibus marianis, quibus deinde alii et alii succedentes suamque operam fervide conferentes, marianos sodales merito in praecipuis Actionis Catho­ licae fautoribus esse habendos re ipsa demonstrarunt. Praeterea, cum vis tota catholicorum m unam veluti aciem ordinatam coalescentium in sacrorum Pastorum potestati obtemperatione reponenda sit, quis non videat quam opportuna apostolatus instrumenta Sodalitates Ma- rianae censeantur, ob earumdem absolutum fervidumque, non solum erga hanc Apostolicam Sedem obsequium quae totius est ecclesiastici ordinis caput et fundamentum (25), sed etiam, prò sua quaeque indole ac facuitale, erga Ordinariorum mandata) et Consilia humili submissione docilique oboe- dientia? (26). Qui enim huiusmodi Sodalitatum intimum perspexerit regimen, facile idem cernerit, alias ab Episcopis et Parochis, alias, ex privilegio, a Nobisme- tipsis ac, delegatione a Nobis accepta, a Praeposito Generali Societatis lesu regi; universas tamen in apostolicis laboribus assumendis et prosequendis sui proprii Episcopi vel etiam interdum Parochi potestati subijci. Quapropter,

(20) Cfr. PII XII, Epist: ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948; Alloc. ad Sod. Mar. ex « Conférence Olivaint-», 27 Mart. 1948. (ZI) Cfr. PII XII, Epist. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. (22) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945, (23) Cfr. PlI XII, ^l//oc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945. (24) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945. (25) Cfr. Conc. Vat., Sess. IV, Const. I « De Ecclesia Christi». (26) Cfr. PlI XII, Epist. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 357 cum et ab Ecclesiastica Hierarchia inter- apostolicae militiae copias excipiantur ab eaque in operibus adoriendis et perficiendis piane pendeant, iure merito- que, ut quòndam notavimus (#?), hierarchici apostolatus cooperatrices sunt dicendae. Quae quidem veluti congenita in marianis sodalibus « reverentia modestaque in sacros Pastores observantia » ex ipsis eorum legibus hauriatur necesse est, quibus sollemne sit quaecumque Catholica Ecclesia doceat vita moribusque absolute profiteri, « laudando quod illa laudat, reprobando quod illa reprobat, eique in omni re consentendo, neque umquam erubescendo publice privatim se gerere, quemadmodum tantae Matris filium decet fidelem atque observantissimum » (£8). Cui arctae catholicorum hominum veluti militari unitati minime illud officit, quod id genus sodalitates, ab ignatiana familia primitus excitatae, eiusdem quasi surculi adiectionesve videantur, praesertim cum earum pars, exigua illa tamen, a Societatis Iesu sacerdotibus ex Nostra, ut diximus, dele- gatione dirigatur. Quin potius cum ex ea prima institutione Marianae Soda­ litates sibi leges « ad sentiendum cum Ecclesia » tamquam tesseram própo- suerint, eorum nempe dictis parendi, quos « Spiritus Sanctus posuit episcopos regere Ecclesiam Dei » (Act. 20, 28), nativam quamdam proclivitatem vi- dentur exhausisse; qua fit ut iisdem validissimo subsidio in Christi regno dilatando et fuerint et sint futurae. Quod autemnon privatae cuilibet causae, at communi Ecdesiae utilitati semper studuerint, testis omni exceptione maior adstat agmen illud fulgidissimum sodalium marianorum, quibus Ecclesia Ma- ter supremos Coelitum honores tribuendos decrevit, quorum gloria non una Societas Iesu illustratur, at clerus ipse saecularis religiosaeque familiae non paucae, cum ex Marianis Congregationibus decem alumni prodierint novorum vel Ordipum vel Congregationum Conditores parentesque. Ex his nitide igitur evincitur Marianas Sodalitates, ut earumdem leges ab Ecclesia approbatae alte edicunt, consociationes esse apostolico spiritu im- butas (#9), quae cum assedas suos ad ipsos sanctitatis vertices interdum evectos (SO) incitent ad perfectam ceterorum etiam christianae vitae formam salutemque sempiternam, sacris Pastoribus praesidibus (W), procurandam, atque ad Ecdesiae iura tutanda (3%), illud etiam assequuntur ut Virginis Dei- parae impigri praecones regnique Christi propagatores instructissimi com- parentur (88). Quae cum ita sint, Marianis Congregationibus, sive earum leges consi-

(«7) PlI XII, Alloc. ad A. C. hai., 4 Sept. 1940: -A. A. S., 32, 369. (J88) Cfr. Reg. Comm., 33. (*») Cfr. Reg. Comm., 1, 43. (SO) Reg. Comm., 12. (81) Reg. Comm., 33. (SS) Reg. Comm., 1. (SS) Reg. Comm., 43. 358 DOCUMENTA HAGISTERII ECCLESIASTICI derentur, sive natura, propositum, molimina atque acta, notarum nulla, qui- bus Actio Catholica insignitur, est deneganda, quandoquidem haec, ut totiens Decessor Noster f. r. Pius XI professus est, rite definiatur : « christifidelium apostolatus, qui suam Ecclesiae operam conferunt eiusque pastorali muneri compiendo quodammodo auxiliantur » (34). Quominus autem Congregationes Marianae pieno iure dici possint « Ac­ tio Catholica B. M. Virgine auspice et afflante suscepta » (SS), nullo impedi­ mento sunt earum conformatio notaeque peculiares; quae potius, ut fuerunt, ita « sunt eruntque illustrioris catholicae animorum institutionis tutela ac praesidia » (36). Etenim, ut saepius ab hac Apostolica Sede edictum est, « Ac­ tio Catholica non in orbe clauso versatur » (S7) tamquam quibusdam rigide definitis circumscripta limitibus non violandis, neque ita, « quod habet sibi propositum, peculiari via ac ratione assequi contenda » (38), ut ceteras ac- tuosas catholicorum consociationes vel de medio tollat vel absorbeat, quas potius sui muneris ducat oportet « coagmentare, amice componere, uniusque incrementa in aliarum commodum derivare, piena cum animorum concordia, unione, caritate » (39). Nam, ut nuperrime monuimus, « in hoc eximio apo­ stolatus fervore, Nòbis probatissimo, nonnullorum error est praecavendus, qui quaecumque in animorum bonum suscipiuntur, ad unam veluti formam redigere cupiunt » (40); cum haec agendi ratio penitus ab Ecclesiae mente discrepare dicenda sk (41), quae quidem nedum id genus « ultro egerminantis florentisque vitae coarctationem » probet (k%), qua quaevis apostolica opera uni cuidam consociationi unive paroeciae concredantur; quin potius mul­ tiformi unitati (43) favet in eiusmodi operibus gerendis, per fraternam utique conspirationem, Episcopis moderatoribus, in unam metam viribus unitis di- rigendis (44). Atque hanc « concordem consensionem, ordinatam colligatio-

(34) Pll XI, Epist. ad Card, van Roey, 15 Aug. 1928: A. A. S., 20, p. 296; Epi'sf. ad Card. Segura, 6 Nov. 1929: A. A. S., 21, p. 665. (35) Cardinalis PACELLI, Alloc. ad Sod. Mar. in Menzingen (Helve- tia), 22 Oct. 1938. (86) Pn XI, Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930. (37) Pn XI, Epist. Encyd. Firmissimam constantiam, ad Episcopos Mexicanos, 28 Martii 1937: A. A. S., 29, p. 210. (38) Pn XI, Epist. Quae Nobis ad Card. Bertram, 13 Nov. 1928: A. A. S., p. 386. (39) Pn XI, Alloc. ad Act. Cath. Galliae, 20 Maii 1931. (40) Pn XII, Alloc. radioph. ad Congressum Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 364. (4i) Pn XI, Alloc. ad Act. Cath. hai, 28 Iun. 1930. (4%) Pll XI, Epist. Quamuis Nostra ad Episc. Brasiliae, 27 Oct. 1935: A. A. S., p. 160. (43) Pn XI, Alloc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930. (44) Cfr. Pll XII, Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 359 nem mutuamque intellegentiam, quam saepe saepius commendavimus » (45), id genus consociationes eo facilius nanciscentur, quo altius, de primis par* tibus controversia qualibet amandata (46), « cantate fraternitatis invicem diligentes, honore invicem praevenientes » (•47) unamque Dei gloriarti spi- rantes, tum sibi persuadeant se ceteris potiores futuras, cum primas eisdem didicerint deferre (48). His itaque omnibus attente perpensis, vehementissime optantes ut hae pietatis actuosaeque christianae vitae palaestrae magis magisque in dies vigeant ac roborentur (49), apostolica Nostra auctoritate nonnulla capita enucleate indicamus sodalibus marianis ubique terrarum communia atque ab omnibus, quorum interest, religiose servanda. I. Congregationes Marianae, Sodalitati Primae Primariae Collegii Ro­ mani rite aggregatae, sunt consociationes religiosae ab ipsa Ecclesia erectae ac constitutae (50) atque ab ea, ad mandata sibi concredita aptius conficienda, amplissimis privilegiis cumulatae (5-?). II. Legitima Congregatio Mariana ea tantum est habenda quae ab Ordinario competente sit erecta, videlicet, in locis propriis Societatis lesu aut eius curae commissis, a Praeposito Generali (5%); in ceteris vero quibuslibet ab Episcopo loci, vel, de eius consensu formali, a praedicto Praeposito Ge­ nerali (53). Ut autem Congregatio sic erecta privilegiis et indulgentiis, Primae Primariae Sodalitati concessis, fruì valeat, necesse est ut huic rite sit aggre­ gata (45). Haec tamen aggregatio, quae de consensu Ordinarli loci est impe- tranda, quaeque uni Praeposito Generali Societatis lesu competit (55)t nullum ius huic Primae Primariae vel Societatis lesu in eam Sodalitatem confert (65). III. Congregationes Marianae, quippe quae hodiernis Ecclesiae necessi- tatibus piene congruere sint dicendae (57), debent ex Summorum Pontificum

(45) PlI XI, Epist. Quamois Nostra ad Episc. Brasiliae 27 Oct. 1935: A. A. S., 28, p. 163. (46) Cfr. Me, 9, 33. (47) Rom., 12, 10. (4«) Cfr. MT., 20, 26-27. (49) Pii XII, Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942. (50) Cfr. Bullam GREGORI XIII, Omnipotentis Dei, 5 Dee. 1584. (51) Cfr. Pontifìcia documenta supra recensita, notis (1) et (2). (52) SlXTl V, Bull. Romanum decet, 20 Sept. 1587. (53) S. Congr. Indulg., decr. 23 Iun. 1885. (54) Cfr. C. /. C, 686; Bullam Auream Gloriarne Dominae, 27 Sept. 1748; Decretum L.EONIS XII, 17 Maii 1824; Decretum S. Congr. Indulg., 23 Iun. 1885. (55) Cfr. Rescript. S. Congr. Indulg., 17 Sept. 1887; C. /. C, 723; Reg. Comm., 2. (56) Cfr. C. /. C, 722 § 2; Declarat. A. R. P. Ludovici Martin, Praep. Generalis S. I., 13 Aprii. 1904. (57) Cfr. praesertim: PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; Epist. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. 360 DOCUMENTA MAGISTERO ECCLESIASTICI voluntate suas leges, indolem, institutionem intactas servare (58). IV. Regulae Communes, quarum observantia, in substantialibus sal- tem, ad aggregationem impetrandam necessaria est (59), omnibus Congrega- tionibus enixe commendantur, tamquam disciplinae antiquitus sodalibus usi' tatae constantique usu receptae summarium ac documentum (60). V. Omnes Congregationes Marianae, modis accidentaliter diversis at sub- stantialiter iisdem, non secus atque alii coetus apostolicis operibus dediti ab Ecclesiastica Hierarchia dependent (61). VI. Ne in Dei regno propagando religionisque iuribus tutandis chri- stianae militiae ordines dissipentur viresque enerventur, mariani sodales, maio- rum vestigiis ipsique hodiernae agendi rationi fideliter insistentes, in aposto­ licis operibus suscipiendis et prosequendis, meminerint: , a) loci Ordinarium 1° potestatem, ad normam sacrorum canonum, firmisque semper Sedis Apostolicae praescriptis et documentis, habere in omnes prorsus suae ditionis Sodalitates circa externi apostolatus exercitium; 2° potestatem habere in Sodalitates extra Societatis Iesu septa consti- tutas, eisque proinde normas proprias dare posse, firma tamen Regularum Communium substantia (62). b) Parochum 1° Praesidem natum Congregationum paroecialium esse, quas igitur ut ceteras sui territorii consociationes moderatur; 2° in omnes autem Sodalitates opera apostolica in suo territorio exer- centes illa potestate frui a sacris canonibus legitimisque statutis dioecesanis eidem concessa ad rectam externi apostolatus ordinationem (SS). VII. Cuiuslibet Sodalitatis Marianae moderator legitime renuncjatus, qui quidem semper sacerdotali dignitate insignitus sit oportet, quamquam legitimis Superioribus ecclesiasticis omnino subickur, tamen, ad normam Regularum Communium, in ipsa Congregationis vita interna piena fruitur

(58) Cfr. praesertim: PlI XI, Altoc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930; Altoc. ad Sod. Primae Primariae, 24 Mart. 1935. — PlI XII, Telegt. ad Cono. CC. MM. Italiae, 12 Sept. 1947; Alloc. tadioph. ad Congr. Barcin., 7 Dee. 1947; Episf. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. (5fl) Cfr. Decretum S. Congr. Indulg., 7 Mart. 1825; Decretum S. Congr. Indulg., 23 Iunii 1885; Rescript. S. Congr. Indulg., 17 Sept. 1887. (60) Cfr. PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945'; £pi"sf. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. (61) Cfr. Conc. Vat., Sess. IV, Const. «de Ecclesia Christi », cap. 3; CI. C, 218 § 2; PlI XII, Alloc. ad Act. Cath. /fa/., 4 Sept. 1940: A. A. S., 32, p. 369; Epist. ad Card. Urne, 21 Ian. 1942; Alloc. ad Con- gressum Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634. (62) Cfr. C. /. C, 334 § 1, 335 § 1; Statuto Generalitia CC. MM., 31 Aug. 1885, II, 5. (69) Cfr. C. /. C, 464 § 1 ; Declarat. A. R. P. Ludovici Martin, 13 Aprii. 1904. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 361

potestate, quam plerumque per sodales sibi muneris adiutores adscitos exer- cere convenit (6-f), Vili. Huiusmodi Sodalitates dicendae sunt Marianae, non tantum quod a B. V. Maria titulum assumant (65), sed quod potissimum sodales singuli erga Deiparam pietatem singularem profiteantur (66) eique piena consecra- tione devinciantur (67), qua- spondeant, licet non sub peccato (88), se omni ope prò sua aliorumque Christiana perfectione ac salute sempiterna sub B. M. Virginis vexillo pugnaturos (69); qua quidem consecratione perpetuo so- dalis B. M. Virgini obligatur, nisi indignus dimittatur aut animi levitate" ipsemet Sodalitatem deserai (70). IX. In socjalibus cpnscribendis ii sedulo deligantur (7i) qui vulgari ac trito vitae genere minime contenti (72) studeant vel arduas « ascensiones in , corde suo disponere » (cfr. Ps. 83, 6) (73) secundum asceticas normas ac pietatis exercitia in Regulis proposita (74). X. Congregationum Marialium proinde est sodales, prò cuiusque con- dicione, ita instituere, ut possint aequalibus in exemplum christianae vitae atque apostolicae navitatis proponi (75). XI. Inter primarios Congregationum fines (76) habendus est apostolatus

(64) Cfr. BENEDICTI XIV, Bullam Auream Gloriosae Dominae, 27 Sept. 1748; Breve Laudabile Romanorum, 15 Febr. 1758; Statuto Gene- talia, 31 Aug. \%&5;Reg. Comm., 16, 18, 50. (65) Cfr. Reg. Comm:, 3; Bull. Aur. Gloriosae Dominae. (66) Cfr. Reg. Comm., 1, 40. (67) Cfr. Reg. Comm., 27. (68) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Sod. Mar., 21 Ian- 1945; Reg. Comm , 32. (69) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Sod. Mac, 21 Ian. 1945; Epist. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948. (70) Cfr. Reg. Comm., 1, 27, 30. (ti) Cfr. Reg. Comm., 23, 24, 26; BENEDICITI XV, AUoc. ad Sod. Mar., 19 Dee. 1915. — PlI XI, Encycl. Ubi arcano, 23 Dee. 1922: A. A. S., 14, p. 693. — Pli XII, Epist. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942; AUoc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Augusti 1946; Telegr. ad Conv. CC. MM. Ital, 12 Sept. 1947; AUoc. radioph. ad Con- gress. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634. (72) Cfr. Reg. Comm., 1, 35. (73) Reg. Comm., 12. (74) Cfr. Reg. Comm., 9, 33 ad 45. (75) Cfr. Reg. Comm., 14, 1, 33, 43; Pli XII, AUoc. ad Sod. Mar., 21 Ian. 1945; Telegr. ad Conv. CC. MM. Ital., 12 Sept. 1947; £pi'st. ad P. D. Lord, 24 Ian. 1948; AUoc. ad Sod. Mar., ex « Conférence Otioaint », 27 Mart. 1948. (76) BENEDICTI XIV, Bull. Aur. Gloriosae Dominae, 27 Sept. 1748. — BENEDICTI XV, AUoc. ad Sod. Mar., 19 Dee. 1915. — PlI XI, Epist. ad Adm. Apost. Oenip., 2 Aug. 1927. — PlI XII, Epist. ad Card. Leme, 21 Ian. 1942; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; AUoc. radioph. ad Congress. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 633. 362 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

omnimodus, socialis praesertim, prò Christi regno propagando Ecclesiaeque iuribus defendendis (77), ab ipsa ecclesiastica Hierarchia eisdem demanda­ tili (75); ad quam veram plenamque cum apostolatu hierarchico cooperatio- nem praestandam (79) propriae Sodalitatum normae ad huiusmodi coopera- tionis modos pertinentes nullatenus sunt variandae aut innovandae (SO). XII. Denique, Congregationes Marianae eodem ordine, atque ceterae con- sociationes apostolicum finem prosequentes, sunt censendae (SI), sive cum bi­ sce sint foederataè sive cum ipso Actionis Catholicae coetu primario una 'simul cohaereant. Porro cum Sodalitates cuilibet alii consociationi debeant, sub sacrorum Pastorum ductu et potestate (82) operam suani conferre atque industriam (83), necesse non est singulos sodales alii coetui etiam nomen dare (84). Haec mandamus, edicimus, decernentes praesentes litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere suosque plenos et integros' effectus sortiri et obtinere, illisque, ad quos res pertinet, pienissime suffragari, sicque rite iudicandum ac definiendum esse, irritumque ex nunc et inane fieri, si quidquam secus super his, a quovis, auctoritate qualibet, scienter vel igno- ranter contigerit attentare Contrariis non obstantibus quibuslibet. Datum ex Arce Gandulphi, prope Romam, die XXVII mensis septem- bris anno MCMXLVIII, bis centesimo a Bulla Aurea « Gloriosae Dominae », Pontificatus Nostri decimo.

(77) Reg. Comm., 1; PlI XII, Alloc. ad Sod. Mar., 21 lan. 1945. (78) Cfr. Epist. Card. Pacelli ad Card. Faulhaber, 3 Sept. 1934; PlI XII, Epist. Apost. Nosti profecto, 5 lui. 1940; Alloc. ad Sod. Mar., 21 lan. 1945; Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946; Epist. ad P. D. Lord, 24 lan. 1948. (79) Pn XII, Alloc. ad Act. Cath. hai., 4 Sept. 1940: A. A. S., 32, p. 369; Epist. ad Card. Leme, 21 lan. 1942; Card. PACELLI, Alloc. ad Soc. Mar. in Menzingen (Helvetia), 22 Qctobris 1938. (SO) Cfr. PlI XII, Alloc. radioph. ad Congr. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A, S., 39, p. 634. (81) Cfr. PlI XII, AUoc. ad Act. Ca,th. hai, 4 Sept. 1940: A. A. S., 32, p. 368; Tetegr. ad Cono. CC. MM. hai., 12 Sept. 1947; Alloc. ra­ dioph. ad Congr. Barcin., 7 Dee. 1947: A. A. S., 39, p. 634. (82) Cfr. inter alia: PlI XII, Telegr. ad Conv. CC. MM. hai, 12 Sept. 1947; Epist. ad P. D. Lord, 24 lan. 1948; Epist. During recent years ad Episc. Indiae, 30 lan. 1948. (83) Cfr. praesertim: PlI XI, Epist. ad Episc. Brasiliae, 27 Oct. 1935: A. A. S., 28, p. 161; AUoc. ad Sod. Mar., 30 Mart. 1930. — PlI XII, Alloc. ad Act. Cath. hai, 4 Sept. 1940:A. A. S„ 32, p. 369. (84) Cfr. PH XII, Epist. ad P. S. Ilundain, 26 Aug. 1946. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 363

VERBA A SUMMO PONTIFICE PIO PP. XII OCCASIONE ACCENSIONIS VOTIVAE LAMPADIS PROLATA (1) Non senza una ben viva e dolce commozione Noi Ci apprestiamo *u accendere la fiamma che, simbolo di fede e di preghiera, arderà dinanzi alla immagine della Vergine del Ghisallo, come un perenne omaggio di devozione e di fiducia nel suo materno patrocinio. Questa fiamma, ricevuta dalle Nostre mani e affidata alle vostre cure, rimarrà altresì come una non peritura testimonianza della Nostra affettuosa sollecitudine per voi. Noi abbiamo già altra volta avuto occasione di mani­ festarvi questo Nostro sentimento e di additarvi il vero significato spirituale e morale del vostro « sport » ; oggi col vostro atto voi venite ad aggiungervi un nuovo e prezioso elemento. L'esempio* dei vostri campioni nell'esercizio dello « sport » secondo la illuminatrice e salvatrice idea cattolica è già di per sé stesso un fruttuoso apostolato; ma voi questo apostplato volete certa­ mente renderlo ancor più fecondo e diretto. Come gli antichi corridori, voi vi passerete di mano in mano la lampada ardente e per tutta la lunghezza del vostro itinerario accenderete alla sua mistica fiamma altre fiamme di fede e di amore, che porteranno in tanti diversi luoghi la stessa luce e lo stesso calore, mentre voi, proseguendo la vostra corsa, non vi arresterete che ai piedi della Madre di Dio e Madre vostra, la quale vi condurrà fino al Cuore di Gesù : Per Matiam ad Jesum! Andate dunque, diletti Agli; il Nostro pensiero vi accompagna e la Be­ nedizione Apostolica, che paternamente v'impartiamo, sia a voi pegno dei più abbondanti favori della vostra Madre celeste, Maria.

(1) Oss. Rom., 15 Ottobre 1948. Cfr. nostrani Ephem. pag. 388. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

ORATIO AD B. VIRGINEM « DEL DIVINO AMORE » A PIO PP. XII PROLATA, OCCASIONE PEREGRINATIONIS MARIALIS IN ARCE GANDULPHI (1)

Non tanto ad acclamare, diletti figli e figlie, quanto a pregare, sì, a pregare, vi trovate qui raccolti in un così intenso fervore di fede, che è già da se solo insigne grazia impetratavi in quest'ora da Colei che è dispensiera di grazie. A pregare ci troviamo qui uniti. E la nostra comune preghiera giunga al cuore della cara Madonna del Divino Amore, così ardente da commuoverla sui nostri mali e da ottenerci con la sua potentissima intercessione grazie di salvezza e di pace. Tu sai, o Maria, i bisogni di questo popolo e di tutta la Chiesa. Gli errori delle menti : Tu li dissipa, maestra di verità, Sede della Sapienza. Gli errori del cuore: Tu li placa, correggendo i costumi, ispirando l'aborrimento del vizio e della colpa, l'amore della virtù, la passione del bene. Perchè la comunità sia felice, ottieni ad ognuno il santo timor di Dio, la fede; viva nelle opere, la speranza dei beni che non passano, la carità, che si eterna con Dio. Ottieni alle famiglie la fedeltà, la concordia, la jpace; infondi o con­ ferma nei reggitori della cosa pubblica la piena consapevolezza della loro responsabilità, dei loro stretti obblighi nei riguardi della religione, della mo­ rale, del bene temporale di tutti. E come sulle anime, così, o Maria, si spanda la tua misericordia su tutti i mali che affliggono questo popolo e la intera famiglia cristiana. Pietà ti prenda dei poveri, dei carcerati, dei perseguitati per la giustizia, degli sven­ turati di ogni nome. Salve o Maria! Madre degli esuli erranti quaggiù; loro vita, loro dol­ cezza, loro speranza. Madre del Divino Amore, conserva nei tuoi figli il fuoco di questo amore divino; ravvivalo nei cuori fervorosi, rianimalo nei cuori tiepidi, riaccendilo nei cuori degli indifferenti che lo hanno lasciato spegnere; rigenera alla vita di questo amore le povere anime che l'hanno perduta per il peccato. E su tutti quanti qui ti supplicano, scenda, Madonna del Divino Amore, larga, consolatrice, la tua materna benedizione.

(-0 Oss. Rom., 14-15 nov. 1949. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

SUMMUS PONTIFEX

EPISTULA PII PP. XII AD REV.MOS. P. KILIANUM LYNCH, PRIO- REM GENERALEM ORDINIS FRATRUM BEATAE MARIAE VIR­ GINIS DE MONTE CARMELO ET P. SILVERIUM A SANCTA THERESIA, PRAEPOSITUM GENERALEM FRATRUM DISCALCEA- TORUM BEATAE MARIAE VIRGINIS DE MONTE CARMELO: SEPTIMO EXEUNTE SAECULO AB INSTITUTIONE SACRI SCA­ PULARIS CARMELITARUM (-*).

Dilecti filii, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Neminem pro- fecto latet, quantum ad excitandam catholicam fidem moresquc emendandos conferat amor erga Beatissimam Virginem Dei Matrem, iis praesertim devo- tionis significationibus, quibus prae ceteris et mentes caelesti doctrina illustrari et animi in Christiana vita excolenda exacui videntur. Hisce est in primis ac- censenda Sacri Scapularis Carmelitarum devotio, quae, sua ipsius simplicitate omnium ingenio accommodata, inter Christi fideles cum salutarium fructuum incremento quam latissime pervulgata est. Quapropter laeto admodum animo intelleximus, septimo vergente saeculo ab institutione istius Scapularis Dei- parae de Monte Carmelo, fratres Carmelitas, quum Calceatos tum Excal- ceatos, cpnsilium iniisse, ut sacra sollemnia in honorem ipsius Beatae Mariae Virginis summo studio concelebrentur. Quae quidem pia incepta, piro constanti Nostro erga almam Dei Matrem amore proque etiam Nostra in Confrater- nitatem ipsius Scapularis a puero cooptatione, perlibenter commendamus, iis- que uberem honorum copiam a Deo ominamur. Neque enim agitur de re parvi momenti, sed de vita aeterna capessenda ex ea, quae traditur, promis­ sione Beatissimae Virginis: agitur videlicet de summo omnium negotio deque modo ipsum tute peragendi. Est quidem Sacrum Scapulare, veluti habitus Marianus, protectione Deiparae signum et pignus; sed ne putaverint hac veste induti pigritia vel socordia spirituali se esse salutem aeternam adepturos, mo­ nete Apostolo: « cum metu et tremore vestram salutem operamini » {Phil., II, 12). Omnes igitur Carmelitae, qui, sive in claustris primi et secundi Or- dinis, sive in tertio Ordine regulari vel saeculari, sive in confraternitatibus, ad unam Beatissimae Matris familiam peculiari amoris vinculo pertinent, sibi habeant in memoriali ipsius Virginis speculum humilitatis et castitatis; ha-

(1) Ada ap, sed., 42 (1950) p. 390-91. 300 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

beant modestiae et simplicitatis breviarium in ipsa vestis ingenua structura; habeant potissimum in eadem veste, quam die noctuque induunt, eloquenti symbolo significatas preces, quibus divinum implorant auxilium; habeant de- nique illam consecrationem sacratissimo Cordi Virginis Immaculatae, quam nuper quoque impense commendavimus. Nec desinet profecto piissima Mater, ut filii sui, in Purgatorio admissa expiantes, quam primum, ipsa quidem apud Deum intercedente, iuxta traditum illud, quod vocant, Privilegium Sabbatinum, aeternam patriam consequantur. Superni interea praesidii auxilii- que in auspicium, inque peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Be- nedictionem vobis, dilecti filii, universoque Carmelitarum Ordini amantissime in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XI mensis Februarii, in Ap- paritione Beatae Mariae Virginis Immaculatae, anno MDCCCCL, Pontificatus Nostri undecime

EPISTULA PII PP. XII AD REV.MUM P. IOANNEM BAPTISTAM JANSSENS, SOCIETATIS IESU PRAEPOSITUM GENERALEM: DE CONGREGATIONIBUS MARIANIS PROVEHENDIS (2).

Dilecte fili, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Cum audiverimus Romam undique convenisse « Promotores », qui dicuntur, Marianarum Con- gregationum, quae a Societate lesu pendent, ut Consilia inter se conferrent de fovendis provehendisque iisdem Congregationibus ad optata Nostra saepius antehac, praesertim vero in Constitutione Apostolica « » decla- rata (•*), noluimus opportunam hanc praetermittere occasionem, quin cum carissimis Nostris bisce filiis paternam assensionem probationemque Nostram per has litteras communicaremus. Probe novimus id genus Consociationes, quae a vobis reguntur .exiguo quidem esse numero, si cum omnibus comparentur Sodalkatibus hodie in toto mundo exsistentibus; at novimus quoque non raro apud vos Congre- gationes haberi, a quibus aliae exemplum sumant. Quod profecto incita­ mento vobis esse debet, ita quidem ut omnes vestrae Sodalitates dignae revera sint et digniorès in dies fìant, quae tamquam exemplar adspiciantur. Etsi enim Sodalitates, ad « Primam Primariam » Collegii Romani aggregatae, quiddam sunt non unius Societatis lesu proprium, sed Ecclesiae universae commune, negari tamen haud potest, ut alias animadvertimus (4), eas, iam inde ab origine ac deinceps aetatum decursu, e Societate lesu suum excellen-

(2) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 437-40. (3) Ibid., 40 (1948) p. 399-402. (4) Ibid., 40 (1948) p. 397. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 301 tioris sanctimoniae et ardentioris apostolatus spiritum hausisse: atque etiam nunc eas iure exspectare posse ex sacra Ignatiana militia perfectissimum exem- plum et efficacissimam impulsionem. Hac de causa ad vos quoque, filli Societatis Iesu, tum ferebatur cogi- tatio Nostra, cum vehemens Nostrum desiderium manifestabamus ut hae spi- ritales copiae quam latissime per orbem propagarentur ac feliciter flore- rent (5) et cum praeterea declaravimus hoc praesertim tempore, si umquam alias, eas necessarias esse (<>), cumque ediximus eis « notarum nullam, quibus Actio Catholica insignitur, esse denegandam » (7), cum Ecclesia « potius multiformi unitati faveat in apostolicis operibus gerendis, per fraternam uti- que conspirationem, Episcopis moderatoribus, in unam metam viribus unitis dirigendis » (S)s Id enim prae oculis habebamus, cum Sodalitates Marianas incitavimus ut hoc sibi proprium tribuerent munus, efformandi nempe et ad actionem ducendi electissimos manipulos apostolorum, qui sese tamquam sa- lem terrae et caeleste inter homines virtutis veluti fermentum praeberent (9). Nec dubitamus haec vota Nostra vobis piane perspecta esse, et, prò vestra sueta obediendi voluntate, vos ardenter velie ea prò viribus ad effectum de­ ducere. Placet autem heic iterum declarare Christi Vicarium in hac tam ma­ gnifica progressione et dilatatione apostolatus lakorum, nostris temporibus pe­ culiari, Sodalitates Marianas non sine summo animi gaudio ac solacio intueri quasi conspicuo in loco collocatasi et Eundem a vestrae Societatis filiis ex­ spectare, ut prò sui Instituti indole impigre in easdem Sodalitates excolendas et provehendas operam suam impendant. Ecclesia multum a vobis expectat, atque optat ut ubique Congregationes Mariales suum teneant locum; ut Actio nempe Catholica pieno iure nominari possint sub Beatissimae Virginis tutela, atque eodem ordine polleant, ac ceterae Consociationes, quae aposto­ latus opera provehunt sub una Ecclesiasticae Hierarchiae auctoritate (10). Placet vero ea vobis inculcare, quae iam diximus de Sodalitatibus « Prì- mae Primariae » aggregatis, quaeque propterea iis peculiaribus notis praeditae esse debent, quas descripsimus in Constitutione Apostolica « Bis Saeculari > : ediximus nempe has peculiares notas « nullo esse impedimento quominus Congregationes Marianae pieno iure dici possint Actio Catholica B. M. Vir- gine auspice et afflante suscepta » (U); atque iisdem tribuere, in Actionis Catholicae agminibus, partes certo notabiles; immo etiam utilissimas et fere omnino necessarias. Congregationes enim Mariales, qua sunt historia et in-

(5) Ibid., 40 (1948) p. 399. (6) Ibid., 40 (1948) p. 395. (7) Ibid., 40 (1948) p. 398. (8) Ibid., 40 (1948) p. 398-99. (9) Ibid., 40 (1948) p. 395, 401; 39 (1947) p. 632. (10) Ibid., 40 (1948) p. 402. (11) Ibid., 40 (1948) p. 398. 302 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI dole, peculiariter designantur ad fovendas pulcherrimas has notas : notam im- primis sanctimoniae, quae vera ac solida sanctimonia sit, et quae optima dici possit prò cuiusque Sodalis condicione vitae (12); notam praeterea chri- stianae Sodalium conformationis qua eorum revera unusquisque fiat exem- plum suorum aequalium in vita tum familiari tum sociali (13); notam po­ stremo plenae et perpetuae obedientiae observantiaeque Christo Domino et Eius Ecclesiae, Beatissima Virgine Maria quasi praelucente ac duce; quod quidem auspicium felicissimum dici debet hoc nostro saeculo, mariali no­ mine insigniendo, cui contigit experiri praesentiorem tutelam Matris Dei eius- que validissimum patrocinium. Quae cum ita sint, vos cohortamur ut hac vestra via haud trepidi per- gatis, etsi interdum per eam impedimenta varia non deerunt. Dei Eiusque Matris auxilio freti, conscii desideriorum et iussorum Vicarii Iesu Christi, depositaque quavis dubitatione cunctationeque, urgete animose opus Congre- gationum Marialium, prouti earum indoles et leges requirunt: imprimisque severam cooptandorum selectionem curate, eos tantum adlegendo, qui ad al- tiora revera adspirent ac studium apostolicum combibere cupiant; ac prae­ terea praecipuat apud vos partes habeat interior animorum formatio, sine qua inanis, vel suspecta vobis esse debet quaelibet exterior tantum operositas. Haec autem solida animorum conformatio, et apostolica operositas inde permanans, indolem omnino marialem prae se ferre debent; siquidem pia illa animi pro- pensio in Beatissimam Virginem colendam et amandam, qualem Sodalitates vestrae semper professae sunt, ubique et perpetuo veluti tessera ac peculiaris nota habeatur verae fidei veraeque doctrinae. Nec nimium vobis cordi sit as- sensum multitudinis haurire: etenim vos, ad exemplum Christi Domini, non venistis ad blandiendum mundanis auribus sed ad testimonium reddendum veritati. Ne timeatis denique hoc efficacissimum sanctimoniae et apostolatus instrumentum adhibere praesertim apud illos coetus, qui quidem hoc christia- no imbuì spiritu magis indigent, vel eum magis possunt per venas humanae societatis infundere; atque in primis apud opifices, itemqué apud eos, qui al- tiorum disciplinarum studiis vacant. Haud ignoramus labores huiusmodi non leves esse, nec paucas praebere difficultates; at novimus etiam vos consuevisse non facilioribus laboribus vos addicere, sed fructuosioribus ad maiorem Dei gloriam; ac praeterea cum magnum vobis a Deo donum concreditum sit, quales sunt Congregationes Marianae, monitionem illam tamquam vobis a Iesu Christo impertitam habeatis: Cui multum datum est multum requiretur ab eo (Lue, 12, 48). At necessarium non videtur Nobis adhortationi huic Nostrae diu mul- tumque immorari, cum Nobis apprime nota sit vestra erga Episcopos loco-

(1£) Ibid., 40 (1948) p. 394-95. (13) Ibid., 40 (1948) p. 407. DOCUMENTA MAGISTÈRI! ECCLESIASTICI 303 rumque Ordinarios observantia, atque iisdem habenda obtemperatio; neque minus exploratum Nobis sit sincera vos percupere voluntate ceteris aposto- latus coetibus adiutricem fraterna consensione praestare operam secundum normas per Apostolicam Constitutionem « Bis saecularì » a Nobis datas. Caelestium interea munerum auspicem paternaeque benevolentiae No- strae testem, tibi, dilecte fili, universisque Societatis Iesu religiosis viris, pe- culiarique modo iis, qui Congregationibus Marialibus provehendis moderan- disque navant operam eorumdemque alumnis Apostolicam Benedictionè effuso animo impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die decima quinta mensis Aprilis, anno MDCCCCL, Pontificatus Nostri duodecimo.

EX ALLOCUTIONE PII PP. XII POST SOLEMNEM CANONIZA- TIONEM S. JOANNAE GALLIAE REGINAE (•*•*).

La profonde pénétration de Jeanne de France dans la vie de la bien- heureuse Mère de Dieu, la totalité absolue de sa consécration à Marie, le reflet resplendissant des sentiments et des vertus mariales dans sa proprie vie et dans son Ordre de « l'Annonciade », donnent de nos jours à ses exempttes et à ses règles l'aspect d'un nouveau Message à la France. Dans les grandes luttes spirituelles de ces temps, où les tenants du Christ et ses négateurs se trouvent confondus dans la foule, le dévotion à la Mère de Jesus est une pierre de touche infaillible pour discerner les uns des autres. Catholiques de France, vostre histoire, dont toute la trame est tissue des graces et des faveurs de Marie, vous fait un devoir tout special de veiller sur l'intégrité et sur la pureté de votre héritage marial. Défendez-le contre ceux, qui ont rompu leurs liens avec vos antiques et glorieuses traditions, par votre courageuse persévérance dans la poursuite de vos intérèts les plus sacrés, unie à l'exemple du respect des justes lois et de l'ordre légitime de l'Etat. Vous allez quitter ces lieux, où vous venez d'assister au triomphe de votre sainte; vous allez de nouveau fouler la terre, qui tant de foi a éprouvé les effets de la pro- tection et de l'intercession puissante de Marie: faites alors monter vers le ciel d'azur et de lumière le grand désir de votre coeur, l'ardente prière de votre àme : Vierge sainte, rendez-nous forts dans le combat contre vos en- nemis : Vir^o sacrata, da mihi virtutem contea hostes tuos! La glorification, aujourd'hui, de Jeanne de France n'est-elle pas un présage que son message de paix, reste si longtemps, comme le grain, enfoui dans la terre et sterile en apparence, va germer enfin et monter en épìs dorés. dont porteront jouyeusement les gerbes, pour la France et pour le monde, ceux qui l'avaient seme dans les larmes et dans leur sang?

(U) Oss. Rom., 31 maggio 1950. 304 DOCUMENTA MAGISTERO ECCLESIASTICI

A une condition! que la femme frangaise continue de répondre à sa vo- cation, de remplir sa mission. Ces héroines providentielles ont rempli la leur par la sagesse de leur esprit, la force de leur volonté, la sainteté de leur vie, la générosité dans le sacrifice total d'elles-mèmes, en somme par l'imitation des vertus de Marie, tròne de la Sagesse, femme forte, servante du Seigneur, Vierge compatissante au coeur percé du glaive, Mère de l'Auteur de la Paix et Reine de la Paix. Soyez telles, femmes de France. Par votre jeunesse vir­ ginale, par votre dévouement filial et conjugal, par votre sollicitude mater- nelle, per la dignité de votre vie chrétienne, privée et sociale, vous ferez plus encore pour la vraie, la grande paix que ne pourraient faire, sans vous, les conquérants, les législateurs, les génies...

LITTERAE PII PP. XII, OCCASIONE V CONGRESSUS MARIALES GALLICI, IN REDHONENSI CIVITATE 4-9 IULII HABITI (J)

Multiples et fécondes sont les assemblées qui, chaque année, groupent en grand nombre les catholique francais autour de leurs pasteurs pour recher- cher et promouvoir les conditions les plus propres au uyonnement de la pensée et de la vie chrétienne. Le Congrès marial, selon une heureuse tradi- tion, est devenu l'une des plus suivies de ces manifestations, et Nous Nous réjouissons d'apprendre qu'à votre appel des foules imposantes affluent vers la capitale bretonne pour approfondir dans la prière et l'étude leur dévotion à la Vierge Marie. A tous, Nous adressons de grand coeur Nos voeux paternels pour le succès spirituel de ces assises, et Nous prions Dieu qu'il bénisse vos travaux dont le thème unique, l'Assomption de la Très Sainte Vierge, est cher à tant de titres au coeur de tous Nos fils. N'est-ce pas, d'ailleurs, dans l'aurèole de cette glorieuse Assomption qu'une consécration mémorable a proclamé la Mère de Dieu Reine et Patronne de la France? Cette piété mariale, au surplus, vous la voulez d'abord assurée sur les bases les plus fermes, et, certes, Nous ne saurions que vous encourager à cet effort de réflexion théologique. Depuis quelques années, les manifes­ tations de la dévotion envers Marie ont connu parmi les fidèles un renou- veau de faveur et Nous en avons su les précieux fruits de gràces tant en France qu'en d'autres contrées. Mais quand le peuple chrétien se laisse ainsi porter aux élans de la confìance filiale, il importe dans le méme temps de nourrir cette piété des solides aliments de la vérité. C'est en particulier l'oeuvre de Congrès, tels que le votre, et des nombreuses conférences qui

(•*) LaCroix, 11 Jullet 1950. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 305 y sont données. La compétence des maitres découvrant à tous les richesses doctrinales de cette foi ancestrale, la docilité des fidèles aux enseignements traditionnels de l'Eglise, voilà les plus sùrs garants de la qualité religieuse et de la fécondité surnaturelle de ces magnifiques cérémonies. De Maria nunquam satis!... répétait saint Bernard. Qui, on ne scruterà jamais assez le providentiel dessein de Dieu à l'égard de Marie, on ne s'appliquera jamais trop à éclairer sa proprie marche de l'exemple lumineux de la Vierge de l'Annonciation ou du Calvaire! En notre temps surtout, face à l'orgueilleuses et paiennes doctrines qui exaltent la grandeur de l'homme à l'encontre des droits souverains de Dieu et des desseins de sa miséricorde, la dévotion mariale doit ètre pour la conscience chrétienne le rappel efficace de cette absolue primauté divine dans nDtre vie et de la disponibilité entière qu'elle requiert de nous. La Mère du Verbe incarné ne chante-t-elle pas en tous ses mystères le plus éclatant triomphe de l'amour du Sauveur en une simple créature? A ceux qui, dans le désarroi des pensées ou le désordre des passions, cherchent, doutent, se revoltent ou se lassent, présentons Marie, « bénie entre les fem- mes •», toute resplendissante d'humilité, de pureté et de charité dans léclat de la gràce dont elle fut prévenue par les mérites de son Fils; rappelons le secret de cette Vierge en qui Dieu accomplit de grandes choses, car sa vie ne fut qu'un perpétuel acquiescement aux mystères de salut qui s'opé- raient en elle. Et quand une tradition séculaire et vénérable invite les croyants à célébrer la glorieuse Assomption de la Mère de Dieu, que le Magnificat de leur gratitude se joigne alors à celui de cette Vierge sainte, leur Mère, comblée la première en plénitude des fruits de rédemption et de résurrection que Jésus-Christ nous a acquis par son sang, à la gioire de Dieu le Pere. Ainsi affermie dans la foi, la dévotion mariale fleurira librement en espérance et en filiale confiance. Et c'est ici que Nous renouvelons à tous, en cette Année Sainte, l'appel que Nous adressions déjà lors de le solennelle consécration du monde au Coeur de Marie. Puisqu'il a più à Dieu, dans sa miséricorde, de remettre entre ses mains maternelles une puissance d'interces- sion, dont Nos fils de France ont maintes fois éprouvé l'ampleur et la déli- catesse, que chacun ne cesse d'implorer son secours en faveur du monde dé- chiré et pécheur. La Vierge Marie ne saurait rester sourde au cri de ses enfants si celui-ci est non seulement le cri des lèvres ou celui d'une résolution hàtive et transitorie, mais le cri des réformes efficaces et des renouveaux nécessaires, sur le plans personnel et familial, civique et social, national et international. A l'heure où déjà s'opère en tant d'àmes la rénovation intérieure que Nous espérons comme l'un des premiers fruits du Jubilé, mais à l'heure aussi où l'inquiétude serre le coeur de tant d'hommes, Nous aimons à penser que le Congrès de Rennes susciterà un nouvel essor de la piété mariale en France et, du fait mème, un enrichissement de la vitalité chrétienne de votre chère 306 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI patrie. Nous en formons le voeu, en vous accordant d'un coeur paternel, à vous-méme, Notre cher Fils, aux organisateurs et à tous les participants de ces assises, una large Bénédiction apostolique. Du Vatican, le 30 juin 1950. Constitutio Apostolica Fide! dogma definitur Deiparam Virginem Mariam cor- pore et anima fnisse ad caslestem gloriam assnmptam (*)

PIUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM

Munificentissimus Deus, qui omnia potest, cuiusque provi- dentiae consilium sapientia et amore constat, arcano suae mentis proposito populorum singulorumque hominum dolores interser- tis temperat gaudiis, ut, diversis rationibus diversisque modis, ip- sum diligentibus omnia, cooperentur in bonum (-*). Iamvero Pontificatus Noster, quemadmodum praesens aètas, tot curis, sollicitudinibus angoribusque premitur ob gravissimas calamitates ac multorum a ventate virtuteque aberrationes; cernere tamen magno Nobis solacio est, dum catholica fides publice ac- tuoseque manifestatur, pietatem erga Deiparam Virginem vigere ac fervescere cotidie magis, ac fere ubique terrarum melioris sanc- tiorisque vitae praebere auspicia. Quo fit ut, dum Beatissima Vir­ go sua materna munia prò Christi sanguine redemptis amantis­ sime explet, filiorum mentes animique [p. 754] ad studiosiorem eius privilegiorum contemplationem impensius excitentur. Deus reapse, qui ex omni aeternitate Mariam Virginem pro- pensissima singularique intuetur volunt'ate, « ubi venit plenitudo temporis » (2), providentiae suae consilium ita ad effectum de- duxit, ut quae privilegia, quas praerogativas liberalitate summa eidem concesserat, eadem perfecto quodam concentu refulgerent. Quodsi summam eiusmodi liberalitatem perfectumque gratiarum concentum Ecclesia semper agnovit ac per saeculorum decursum cotidie magis pervestigavit, nostra tamen aetate privilegium illud

(*) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 753-773. Numerus paginarum infra pa- rentheses [ ] positus ad Acta ap. sedis refertur. (i) Cfr. Rom. 8, 28.. (») Galat. -4, 4. 4 CONST. APOST. « » corporeae in Caelum Assumptionis Deiparae Virginis Mariae cla- riore luce profecto enituit. Quod quidem privilegium, cum Decessor Noster imm. mem. Pius IX almae Dei Parentis immaculatae conceptionis dogma sol- lemniter sanxit, tum novo quodam fulgore illuxit. Arctissime enim haec duo privilegia inter se conectuntur. Christus quidem peccatum et mortem propria sua morte superavit; et qui per bap- tismum superno modo iterum generatus est, per eumdem Chri- stum peccatum et mortem vicit. Attamen plenum de morte victo- riae effectum Deus generali lege iustis conferre non vult, nisi cum finis temporum advenerit. Itaque iustorum edam corpora post mortem resolvuntur, ac novissimo tandem die cum sua cuiusque gloriosa anima coniungentur. Verumtamen ex generali eiusmodi lege Beatam Virginem Mariam Deus exemptam voluit. Quae quidem, singulari prorsus privilegio, immaculata conceptione sua peccatum devicit, atque adeo lege illi permanendi in sepùlcri corruptione obnoxia non fuit, neque corporis sui redemptionem usque in finem temporum expectare debuit. Ideo cum sollemniter sancitum fuit Deiparam Virginem Ma­ riam hereditaria labe immunem inde ab origine fuisse, tum chri- stifidelium animi incensiore quadam spe permoti fuere, futurum ut a supremo Ecclesiae Magisterio dogma quoque cor[p. 755] poreae Assumptionis Mariae Virginis in Caelum quamprimum definiretur. Siquidem cernere fuit non modo singulos christifìdeles, sed eos quoque, qui Nationum vel ecclesiasticarum provinciarum quasi personam gererent, ac vel etiam non paucos Concilii Vati­ cani Patres hoc instanter ab Apostolica Sede postulare. Decursu autem temporum huiusmodi postulationes ac vota, nedum remitterent, cotidie magis et numero et instantia succre- vere. Etenim piae habitae sunt, hac de causa, precum contentio- nes; studia hac super re a pluribus eximiisque theologis vel pri- vatim, vel in publicis ecclesiasticis Athenaeis et in ceteris scholis sacris disciplinis tradendis alacriter impenseque provecta; Con- ventus Mariales multis in catholici orbis partibus vel ex una tantum, vel ex pluribus Nationibus celebrati. Quae quidem stu­ dia pervestigationesque maiore in luce posuere in christianae fidei deposito, Ecclesiae concredito, dogma quoque contineri Assump- CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 5 tionis Mariae Virginis in Caelum; ac plcrumque inde consecutae sunt postulationes, quibus ab Apostolica Sede suppliciter efflagi- tabatur, ut haec veritas sollemniter definiretur. Hoc pio certamine christifideles miro quodam modo con- iuncti fuere cum suis sacris Antistitibus; qui quidem eiusdem generis petitiones, numero profecto spectabiles, ad hanc divi Pe­ tti Cathedram miserunt. Propterea, cum ad solium evecti fuimus, supplicationes eiusmodi ad milia bene multa ex quavis terrarum orbis parte et ex quovis civium ordine, ex Dilectis nempe Filiis Nostris Sacri Collegii Cardinalibus, ex Ve- nerabilibus Fratribus Archiepiscopis et Episcopis, ex Dioecesibus, atque ex paroeciis ad hanc Apostolicam Sedem iam delatae erant. Quamobrem, dum impensas ad Deum admovimus preces, ut ad gravissimam hanc causam decernendam lumen Sancti Spi- ritus menti Nostrae impertiretur, peculiares edidimus normas, quibus iussimus ut collatis viribus severiora hac de re inirentur studia; atque interea petitiones omnes colligerentur accurateque [p. 756] perpenderentur, quae inde a Decessore Nostro fel. ree. Pio IX ad nostra usque tempora de Assumptione Beatae Mariae Virginis in Caelum ad Apostolicam hanc Sedem missae fuis- sent (3). Cum vero tanti momenti tantaeque gravitatis causa agere- tur, opportunum duximus Venerabiles omnes in Episcopatu Fra- tres directo atque ex auctoritate rogare ut mentem cuiusque suam conceptis verbis Nobis aperire vellént. Quapropter die I mensis Mai, anno MDCCCCXXXXVI, Nostras ad eos dedimus Litteras « Deiparae Virginis Mariae», in quibus haec habebantur: « An vos, Venerabiles Fratres, prò eximia vestra sapientia et pruden- tia censeatis : Assumptionem corpoream Beatissimae Virginis tamquam dogma fidei proponi et definiri posse, et an id cum clero et populo vestro exoptetis ». li autem quos « Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei » (•*), ad utramque quaestionem quod attinet, unanima fere voce assentientes responderunt. Haec « singularis catholicorum Antistitum et fidelium conspiratio » (5), qui Dei

(3) Petitiones de Assumptione corporea B. Virginis Mariae in caelum definienda ad S. Sedem delatae; 2 voi., Typis Polyglottis Vaticanis, 1942. (4) Act. 20, 28. (5) Bulla , Acta Pii IX, p. I, voi. I, p. 615. CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »

Matris autumant corpoream in Caelum Assumptionem ut fidei dogma definiri posse, cum concordem Nobis praebeat ordinarli Ecclesiae Magisterii doctrinam concordemque christiani populi fidem — quam idem Magistérium sustinet ac dirigit — idcirco per semet ipsam ac ratione omnino certa ab omnibusque errori- bus immuni manifestat eiusmodi privilegium veritatem esse a Deo revelatam in eoque contentam divino deposito, quod Chri- /Stus tradidit Sponsae suae fideliter custodiendum et infallibiliter declarandum (6). Quod profecto Ecclesiae Magistérium non qui- dem industria mere humana, sed praesidio Spiritus veritatis (7), atque adeo sine ullo prorsus errore, demandato sibi munere fun- gitur revelatas adservandi veritates omne per aevum puras et integras; quamobrem eas intaminatas tradit, eisdem [p. 757] adiciens nihil, nihil ab iisdem detrahens. « Neque enim — ut Concilium Vaticanum docet — Petri successoribus Spiritus San­ ctus promissus est ut, eo revelante, novam doctrinam pateface- rent, sed ut, eo assistente, traditam per Apostolos revelationem seu fidei depositum sancte custodirent et fideliter exponerent » (8). Itaque ex ordinarli Ecclesiae Magisterii universali consensu cer­ tuni ac firmum sumitur argumentum, quo comprobatur corpo­ ream Beatae Mariae Virginis in Caelum Assumptionem — quam quidem, quoad caelestem ipsam « glorificationem » virginalis corporis almae Dei Matris, nulla humanae mentis facultas natu- ralibus suis viribus cognoscere poterat — veritatem esse a Deo revelatam, ideoque ab omnibus Ecclesiae filiis firmiter fideliterque credendam. Nam, ut idem Concilium Vaticanum asseverat :* « Fide divina et catholica ea omnia credenda sunt, quae in verbo Dei scripto vel tradito continentur, et ab Ecclesia sive sollemni iudicio, sive ordinario et universali Magisterio tamquam divini- tus revelata credenda proponuntur » (9). Communis huius fidei Ecclesiae varia inde a remotis tem­ poribus per saeculorum decursum manifestantur testimonia, in- dicia atque vestigia; eademque fides luculentiore in dies lumine panditur. Siquidem christifideles, suorum Pastorum institutione ac

(6) Cfr. Conc. Vat. De fide catholica, cap. 4. (7) Cfr. Io. 14, 26. (#) Conc. Vat. Const. De Ecclesia Christi, cap. 4. (?) De fide catholica, cap. 3. CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS > ' • 7 ductu, a Sacris Litteris didicere Virginem Mariana, per terrestrem suam peregrinationem, vitam egisse sollicitudinibus, angustiis, doloribus affectam; ac praeterea id evenisse, quod sanctissimus senex Simeon cecinerat, acutissimum nempe gladium cor eius transverberasse ad Divini sui Nati crucem nostrique Redemptoris. Parique modo haud difficile iisdem fuit assentiri magnam etiam Dei Matrem, quemadmodum iam Unigenam suum, ex hac vita decessisse. Hoc tamen minime prohibuit quominus palam crede- rent ac profiterentur sacrum eius corpus sepulcri corruptioni ob- noxium fuisse numquam, numquam augustum illum Divini Verbi tabernaculum in tabem, in cinerem re[p. 758]solutum fuisse. Quin immo, divina collustrati gratia pietateque erga eam permoti, quae Dei Parens est suavissimaque Mater nostra, clariore cotidie luce mirabilem illam privilegiorum concordiam ac cohae- rentiam contemplati sunt, quae Providentissimus Deus almae huic Redemptoris nostri sociae impertiit, et quae talem attigere celsis- simùm verticem, qualem praeter ipsam nemo a Deo creatus, ex- cepta humana Iesu Christi natura, assecutus est umquam. Hanc eamdem fidem innumera illa tempia manifesto testan- tur, quae in honorem Mariae Virginis Caelo receptae Deo dicata fuere; itemque sacrae illae imagines inibi christifidelium vene- rationi propositae, quae singularem eiusmodi Beatae Virginis triumphum ante omnium oculos efferunt. Urbes praeterea, dioe- ceses ac regiones peculiari tutelae ac patrocinio Deiparae Virginis ad Caelum evectae fuere concreditae; parique modo religiosa In- stituta, probante Ecclesia, excitata sunt, quae quidem ex eius­ modi privilegio nomen accipiunt. Neque silentio praetereundum est in mariali rosario, cuius recitationem Apostolica haec Sedes tantopere commendat, unum haberi mysterium, piae meditationi propositum, quod, ut omnes norunt, de Assumptione agit Beatae Virginis in Caelum. Universali autem ac splendidiore modo haec sacrorum Pa- storum ac christifidelium fides tum manifestatur, cum inde ab antiquis temporibus in Orientis et in Occidentis regionibus litur­ gica sollemnia hac de causa celebrantur; hinc enim Sancti Eccle- siae Patres atque Doctores lucem haurire numquam praetermi- sere, quandoquidem, ut omnibus in comperto est, sacra Liturgia, « cum sit etiam veritatum caelestium professio, quae supremo Ecclesiae Magisterio subicitur, argumenta ac testimonia suppedi- 8 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS» tare pò test, non parvi quidem momenti, ad peculiare decernen- dum christianae doctrinae caput » (10). In liturgicis libris, qui festum referunt vel Dormitionis, vel Assumptionis Sanctae Mariae, dictiones habentur, quae concordi quodam modo testantur, cum Deipara Virgo ex hoc ter[p. 759] restri exsilio ad superna pertransiit, sacro eius corpori ex Providen- tis Dei Consilio ea contigisse, quae cum Incarnati Verbi Matris di- gnitate consentanea essent cum ceterisque privilegiis eidem im- pertitis. Haec, ut praedaro utamur exemplo, in Sacramentario asseverantur, quod Decessor Nostèr imm. mem. Hadrianus I ad Imperatorem misit Carolum Magnum. In eo enim haec habenr tur : « Veneranda nobis; Domine, huius est diei festivitas, in qua sancta Dei Genitrix mortem subiit temporalem, nec tamen mortis nexibus deprimi potuit, quae Filium tuum Dominum nostrum de se genuit incarnatum » (n). Quod vero heic verborum illa temperantia indicatur, qua Romana Liturgia uti solet, in ceteris vel orientalis, vel occiden- talis antiquae Liturgiae voluminibus luculentius ac fusius decla- ratur. Sacramentarium Gallicanum, ut unum in exemplum af- feramus, hoc Mariae privilegium dicit « inexplicabile sacramen- tum, tanto magis praeconabile, quanto est inter homines as- sumptione Virginis singulare ». Atque in Byzantina Liturgia corporea Mariae Virginis Assumptio non modo cum Dei Matris dignitate etiam atque etiam conectitur, sed cum aliis quoque pri­ vilegiis, peculiarique ratione cum virginea eius maternitate, sin- gulari Providentis Dei Consilio praestituta : « Tibi rex rerum omnium Deus ea, quae supra naturam sunt, tribuit; sicut enim in partu te virginem custodivit, sic et in sepulcro corpus tuum incorruptum servavit, et per divinam translationem conglorifi- cavit » i12). Quod autem Apostolica Sedes, quae muneris est heres, Apo- stolorum Principi concrediti, in fide confirmandi fratres (1S), sollemniorem in dies auctoritate sua eiusmodi celebrationem red- didit, id profecto studiosam christifidelium mentem efiìcaciter permovit ad magis cotidie magisque huius commemorati myste-

(10) Litt. Enc. , A.A.S. voi. XXXIX, p. 541. (11) Sacramentarium Gregorianum. (18) Menaei totius anni. (13) Cfr. Lue. 22, 32. . CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 9 rii gravitatem considerandam. Itaque Assumptionis festum ex ilio honoris gradu, quem in ceteris Marialibus celebrationifp. 760] bus inde ad initio obtinuerat ad sollemniorum celebrationum ordinem totius liturgici cycli evectum fuit. Ac Decessor Noster S. Sergius I, cum Litaniam seu Processionem Stationalem, quae di- citur, in quattuor Marialibus celebrationibus habendas praescri- beret, una simul festum Nativitatis, Annuntiationis, Purificatio- nis ac Dormitionis Mariae Virginis enumerat (J4). Deinceps vero S. Leo IV festum, quod iam titulo Assumptionis Beatae Gene- tricis Dei celebrabatur, sollemniore etiam modo récolendum cu- ravit, cum pervigilium ante habendum iuberet, postea vero sup- plicationes in octavum diem; atque ipsemet, hanc opportunità - tem libenter nactus, ingenti stipatus multitudine sollemnes eius- modi celebrationes participare voluit (J*5). Ac praeterea pridie huius diei sacrum habendum ieiunium iam antiquitus fuisse prae- ceptum, ex iis omnino patet, quae Decessor Noster S. Nicolaus I testatur, cum de praecipuis ieiuniis agit, « quae... sancta Romana suscepit antiquitus et tenet Ecclesia » (16). Quandoquidem vero Ecclesiae Liturgia catholicam non gi- gnit fidem, sed eam potius consequitur, ex eaque, ut ex arbore fructus, sacri cultus ritus proferuntur, idcirco Sancti Patres ma- gnique Doctores in homiliis orationibusque, quas hoc festo die ad populum habuere, non hinc veluti ex primo fonte, eiusmodi doctrinam hauserunt, sed de ea potius, utpote christifidelibus iam nota atque accepta, locuti sunt; eamdem luculentius declararunt; eius sensum atque rem altioribus rationibus proposuere, id prae- sertim in clariore collocantes luce, quod liturgici libri saepenu- mero presse breviterque attigerant : hoc nempe festo non solum- modo Beatae Virginis Mariae nullam habitam esse exanimis corporis corruptionem commemorari, sed eius etiam ex morte deportatum triumphum, eiusque caelestem « glorificationem », ad Unigenae sui exemplum Iesu Christi. [p. 761 ] Itaque S. Ioannes Damascenus, qui prae ceteris exi- mius traditae huius veritatis praeco exstat, corpoream almae Dei Matris Assumptionem cum aliis eius dotibus ac privilegiis compa- rans, haec vehementi eloquentia edicit : « Oportebat eam, quae in

(l-V) Liber Pontificalis. {15) Ibid. . C6') Responso Nicolai Papae I ad consulta Bulgarorum. 10 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » partu illaesam servaverat virginitatem, suum corpus sine ulla corruptione etiam post mortem conservare. Oportebat eam, quae Creatorem ut puerum in sinu gestaverat, in divinis tabernaculis commorari. Oportebat sponsam, quam Pater desponsaverat, in thalamis caelestibus habitat^. Oportebat eam, quae Filium suum in cruce conspexerat, et, quem pariendo effugerat doloris gla- dium, pectore exceperat, ipsum Patri considentem con templari. Oportebat Dei Matrem ea, quae Filii sunt, possidere et ab omni creatura tamquam Dei Matrem et ancillam excoli » (J7). Haec quidem S. Ioannis Damasceni vox aliorum vocibus, eamdem asseverantium doctrinam, fideliter respondet. Etenim haud minus clarae accurataeque dictiones in orationibus illis in- veniuntur, quas vel superioris vel eiusdem aevi Patres, per oc- casionem plerumque huius festi, habuere. Itaque, ut aliis utamur exemplis, S. Germanus Constantinopolitanus corpus Deiparae Virginis Mariae incorruptum fuisse et ad Caelum evectum non modo cum divina eius maternitate consentaneam putabat, sed etiam cum peculiari sanctitate eiusdem virginalis corporis : « Tu, secundum quod scriptum est, "in pulchritudine " appares; et corpus tuum virginale totum sanctum est, totum castum, totum Dei domicilium; ita ut ex hoc etiam a resolutione in pulverem deinceps sit alienum; immutatum quidem, quatenus humanum, ad excelsam incorruptibilitatis vitam ; idem vero vivum atque praegloriosum, incolume atque perfectae Vitae particeps » (18). Alius vero antiquissimus scriptor asseverat : « Igitur ut glorio­ sissima Mater Christi Salvatoris nostri Dei, vitae et immortali- tatis largitoris, ab ipso vivificatur, in [p. 762] aeternum concor­ porea in incorruptibilitate, qui illam a sepulcro suscitavit et ad seipsum assumpsit, ut ipse solus novit » (19). Cum autem hoc liturgicum festum latius in dies impensio- reque pietate celebraretur, Ecclesiae Antistites ac sacri oratores, crebriore usque numero, officii sui esse duxerunt aperte ac nitide explanare mysterium, quod eodem hoc festo recolitur, atque edi-

(17) S. IOAN. DAMASC, Encomium in Dormitionem Dei Genitricis semperque Virginis Mariae, hom. II, 14; Cfr. etiam ibid. n. 3. (18) S. GERM. CONST., In Sanctae Dei Genitricis Dormitionem, ser­ mo I. (19) Encomium in Dormitionem Sanctissimae Dominae nostrae Deiparae semperque Virginis Mariae, S. Modesto Hierosol. attributum, n. 14. CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 11 cere illud esse cum ceteris revelatis veritatibus coniunctissimum. In scholasticis theologis non defuere qui, cum in veritates di- vinitus revelatas altius introspicere vellent, atque illum praebere cuperent concentum, qui inter rationem theologicam, quae dici- tur, ac catholicam intercedit fidem, animadvertendum putarent hoc Mariae Virginis Assumptionis privilegium cum divinis veri­ tatibus miro quodam modo concordare, per Sacras Litteras no- bis traditis. Cum hinc ratiocinando proficiscerentur, varia protulere ar- gumenta, quibus mariale eiusmodi privilegium illustrarent, quo­ rum quidem argumentorum quasi primum elementum hoc esse as- severabant, Iesum Christum nempe, prò sua erga Matrem pietate, eam voluisse ad Caelum assumptam; eorumdem vero argumento­ rum vim incomparabili inniti dignitate eius divinae maternitatis atque etiam eorum omnium numerum, quae eam consequuntur ; quae quidem sunt insignis eius sanctitas, omnium hominum an- gelorumque sanctitudinem exsuperans; intima Mariae cum Filio suo coniunctio; ac praecipuae illius dilectionis affectus, qua Filius dignissimam Matrem suam prosequebatur. Ac saepenumero theologi occurrunt oratoresque sacri, qui Sanctorum Patrum vestigiis insistentes (B0), ut suam illustrent Assumptionis fidem, quadam usi libertate, eventus ac verba refe- runt, quae a Sacris Litteris mutuantur. Itaque, ut non[p. 763] nulla tantum memoremus, quae hac de re saepius usurpantur, sunt qui Psaltae sententiam inducant : « Surge, Domine, in requiem tuam, tu et Arca sanctificationis tuae » (3J) ; atque Arcarti foederis, incorruptibili Ugno instructam atque in Dei tempio positam, quasi imaginem cernant purissimi Mariae Virginis corporis, ab omni sepulcri corruptione servati immunis, atque ad tantam in Caelo gloriam evecti. Parique modo, hac de re. agentes, Reginam de- scribunt in regiam Caelorum aulam per triumphum ingredien- tem ac dextero Divini Redemptoris assidentem lateri (22) ; item- que Canticorum Sponsam inducunt, « quae ascendit per deser- tum, sicut virgula fumi ex aromatibus myrrae et thuris », ut

(20) Cfr. S. IOAN. DAMASC, Encomium in Dormitionem Dei Genitricis semperque Virginis Mariae, hom. II, 2, 11 ; Encomium in Dormitionem, S. Modesto Hierosol. attributum. (Si) Ps. 131, 8. (22) Ps. 44, 10, 14-16. ? 12 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »

corona redimiatur (33). Quae quidem ab iisdem veluti imagines proponuntur caelestis illius Reginae, caelestisque Sponsae, quae una curri Divino Sponso ad Caelorum aulam evehitur. Ac praeterea scholastici doctores non modo in variis Veteri Testamenti figuris, sed in illa edam Muliere amicta sole, quam Ioannes Apostolus in insula Patmo (24) contemplatus est, As- sumptionem Deiparae Virginis significatami viderunt. Item ex Novi Testamenti locis haec verba peculiari cura considerationi proposuere suae : « Ave, gratia piena, Dominus tecum, benedicta tu in mulieribus » (p5), cum in Assumptionis mysterio comple- mentum cernerent plenissimae illius gratiae, Beatae Virgini im- pertitae, singularemque benedictionem maledictioni Hevae ad- versantem. Eam ob rem, sub Scholasticae Theologiae initio vir piissi- mus Amedeus Lausannensis Episcopus affirmat Mariae Virginis carnem incorruptam permansisse; — neque enim credi fas est corpus eius vidisse corruptionem — cum revera animae suae ite- rum coniunctum fuerit, atque una cum ea in caelesti aula excelsa redimitum gloria. « Erat namque piena gratia et [p. 764] in mu­ lieribus benedicta (Lue. I, 28). Deum verum de Deo vero sola meruit concipere, quem virgo peperit, virgo lactavit, fovens in gremio, eique in omnibus almo ministravit obsequio » (26). In sacris vero scriptoribus, qui eo tempore Divinarum Lit- terarum sententiis variisque similitudinibus seu analogiis usi, As­ sumptionis doctrinam, quae pie credebatur, illustrarunt ac con- firmarunt, peculiarem locum obtinet Doctor Evangelicus S. An- tonius Patavinus. Is enim, festo Assumptionis die, haec Isaiae prophetae verba interpretatus : « locum pedum meorum glorifi- cabo » (CT), modo certo asseverava a Divino Redemptore Ma- trem suam dilectissimam, ex qua humanam sumpserat carnem, summa ornatam fuisse gloria. « Per hoc aperte habes — ita ait — quod Beata Virgo in corpore, quo fuit locus pedum Domini, est assumpta ». Quamobrem sacer Psaltes scribit : « Exurge, Do-

(23) Cant. 3, 6; cfr. 4, 8; 6, 9. («*) Apoc. 12, 1 sq. (35) Lue. 1, 28. (26) AMEDEUS LAUSANNENSIS, De Beatae Virginis obitu, Assumptione in Caelum, exaltatione ad Filii dexteram, F) Is. 60, 13. CONST, APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS» 13 mine, in requiem tuam, tu et Arca sanctificationis tuae ». Quem- admodum, ita ipse asserii, Iesus Christus ex triumphata morte resurrexit atque ad dexteram sui Patris ascendit, ita pariter « sur- rexit et Arca sanctificationis suae, cum in hac die Virgo Mater ad aethereum thalamum est assumpta » (2S). Cum autem, media aetate, Theologia Scholastica maxime floreret, S. Albertus Magnus, variis ad rem probandam collatis argumentis, quae vel Sacris Litteris, vel sententiis a maioribus traditìs, vel denique Liturgia rationeque theologica, quae dicitur, innituritur, ita concludit : « His rationibus et auctoritatibus et multis aliis manifestum est, quod Beatissima Dei Mater in cor- pore et anima super choros Angelorum est assumpta. Et hoc modis omnibus credimus esse verum » (29). In oratione vero, quam die Annunciationi sacro Beatae Mariae Virginis habuit, haec Angeli salutantis verba explanans: «Ave, gratia piena... », [p. 765] Doctor Universalis, dum Hevae Sanctissimam Virginem comparar, hanc dare significanterque asseverat quadruplici illa maledizione fuisse immunem, cui Heva obnoxia fuit (30). Doctor Angelicus, insignis magistri sui vestigia premens, quamvis dedita opera eiusmodi quaestionem numquam agitave- rit, quotiescumque tamen per occasionem eam attingit, una cum Catholica Ecclesia constanter retinet cum Mariae anima eius cor­ pus in Caelum fuisse assumptum (31). Eamdem sententiam amplectitur, in multis aliis, Doctor Se- raphicus, qui quidem prò certo omnino habet, quemadmodum Deus Mariam Sanctissimam, sive concipientem, sive parientem, virginalis pudoris virginalisque integritatis violatione immunem servavit, sic minime permisisse ut eius corpus in tabem, in cine- rem resolveretur (3a). Haec Sacrae Scripturae verba interpretans, eademque sensu quodam accommodato Beatae Vigini tribuens:

(2S) S. ANTONIUS PATAV., Sermones dominicales et in sotemnitatibus. In Assumptione S. Mariae Virginis sermo. (£9) S. ALBERTUS MAGNUS, Manale sive quaestiones super Evang. " Missus est " q. 132. (30) IDEM, Sermones.de sanctis, senno 15 : In Annunciamone B. Mariae; cfr. etiam Mariale, q. 132. (3i) Cfr. Stimma Theol. 3, q. 27, a. 1 e; ibid. q. 83, a. 5 ad 8; Exposhio salutationis angelicae; In symb. Apostotorum expositio, art. 5; In IV Sem. D. 12, q. 1, art. 3, sol. 3; D. 43, q. 1, art. 3, sol. 1 et 2. (32) Cfr. S. BONAVENTURA, De Nativitate B. Mariae Virginis, sermo 5. 14 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »

« Quae est ista, quae ascendit de deserto, deliciis affluens, innixa super dilectum suum » (33) ita arguit : « Et hinc constare potest quod corporaliter ibi est... Cum enim... beatitudo non esset con- summata nisi personaliter ibi esset, et persona non sit anima, sed coniunctum, patet quod secundum coniunctum, id est corpus et animam, ibi est : alioquin consummatam non haberet fruitio- nem » (34). Sera autem Scholasticae Theologiae aetate, hoc est saeculo XV, S. Bernardinus Senensis ea omnia, quae medii aevi theologi hac super causa edixerant ac disceptaverant, summatim colligens ac diligenter retractans, non satis habuit praecipuas eorum referre considerationes, quas superioris temporis doctores iam proposue- rant, sed alias etiarri adiecit. Similitudo nempe divinae Matris divinique Filii, ad animi corporisque no[p. 766]bilitatem digni- tatemque quod attinet — ob quam quidem similitudinem ne co­ gitare quidem possumus caelestem Reginam a cadesti Regi sepa- rari — omnino postulat ut Maria « esse non debeat, nisi ubi est Christus » (S5) ; ac praeterea rationi congruens et consentaneum est, quemadmodum hominis, ita etiam mulieris animam ac corpus sempiternam iam gloriam in Caelo assecuta esse; ac denique id- circo quod numquam Ecclesia Beatae Virginis exuvias requisivit ac populi cultui proposuit, argumentum pfaebetur, quod « quasi sensibile experimentum » (36) referri potest. Recentioribus vero temporibus, quas supra rettulimus, San- ctorum Patrum Doctorumque sententiae communi in uso fuere. Consensum christianorum amplectens, a superioribus aetatibus traditum, S. Robertus Bellarminus exclamavit : « Et quis, obse- ero, credere posset, arcam sanctitatis, domicilium Verbi, templum Spiritus Sancii corruisse? Exhorret piane animus meus vel cogitare carnem illam virgineam, quae Deum genuit, peperit, aluit, gè- stavit, vel in cinerem esse conversam, vel in escam vermibus tra- ditam » i37). Parique modo S. Franciscus Salesius, postquam asseveravit

(99) Cant. 8, 5. (34) S. BONAVENTURA, De Assumptione B. Mariae Virginis, sermo 1. (&5) S. BERNARDINUS SBN., In Assumptione B. M. Virginis, sermo 2. (36) Idem, 1. e. (97) S. ROBERTUS BEIXARMINUS, Conciones kabitae Lovanii, concio 40 : De Assumptione B. Mariae Virginis. CONST. APOST. « MUNIFICENT1SSIMUS DEUS» 15 dubitare fas non esse Iesum Christum perfectissimo modo divi- num mandatum, quo filii iubentur proprios honorare parentes, ad rem deduxisse, hanc sibi quaestionem proponit : « Quinam fi- lius, si posset, matrem suam ad vitam non revocaret, atque eam post mortem in Paradisum non adduceret? » (38). Ac S. Alfon- sus scribit : « Iesus Mariae corpus post mortem corrumpi noluit, cum in suum dedecus redundaret virginalem eius carnem in ta- bem redigi, ex qua suam ipsemet carnem assumpserat » (39). Cum vero mysterium, quod hoc festo celebratur, iam in sua [p. 767] luce positum esset, haud defuere doctores, qui, potius quam de theologicis argumentis agerent, quibus demonstraretur conveniens omnino ac consentaneum esse corpoream credere Bea- tae Mariae Virginis in Caelum Assumptionem, mentem animum- que suum ad ipsam converterent Ecclesiae fidem, mysticae Christi Sponsae non habentis maculam aut rugam (4°) quae quidem ab Apostolo nuncupatur « columna et firmamentum veritatis » (41) ; atque communi hac fide innixi, contrariam sententiam temerariam putarent, ne dicamus haereticam. Siquidem, ut alii non pauci, S. Petrus Canisius, postquam declaravit ipsum Assumptionis voca- bulum non modo animae, sed corporis etiam « glorificationem » significare, atque Ecclesiam multis iam saeculis hoc mariale As­ sumptionis mysterium venerari ac celebrare sollemntter, haec animadvertit : « Quae sententia iam saeculis aliquot obtinet, ac piorum animis infixa totique Ecclesiae sic commendata est, ut qui Mariae corpus in Caelum negant assumptum, ne patienter quidem audiantur, sed velut nimium contentiosi, aut prorsus te- merarii, et haeretico magis quam catholico spiritu imbuti homi- nes passim exsibilentur » (/*2). Eodem tempore Doctor Eximius, cum hanc de mariologia profiteretur normam, nempe « mysteria gratiae, quae Deus in Virgine operatus est, non esse ordinariis legibus metienda, sed divina omnipotentia, supposita rei decentia, absque ulla Scriptu-

(3S) Oeuvres de St. Frangois de Sales, Sermon autographe pour la flte de l'Assomption. (39) S. ALFONSO M. DE' LlGUORI, Le glorie di Maria, parte 2, disc. 1. (¥>) Cfr. Eph. 5, 27. (U) I Tim. 3, 15. (42) S. PETRUS CANISIUS, De Maria Virgine. 16 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »

ranim contradictione aut repugnantia » (W), universae Ecclesiae communi fretus fide, ad Assumptionis mysterium quod attinet, concludere poterat hoc idem mysterium eadem animi firmitate credendum esse, ac Immaculatam Conceptionem B. Virginis; iamque tum autumabat veritates eiusmodi definiri posse. Haec omnia Sanctorum Patrum ac theologorum argumenta considerationesque Sacris Litteris, tamquam ultimo fundamento, nituntur; quae quidem almam Dei Matrem nobis veluti [p. 768] ante oculos proponunt divino Filio suo coniunctissimam, eiusque semper participantem sortem. Quamobrem quasi impossibile vi- detur eam cernere, quae Christum concepit, peperit, suo lacte aluit, eumque inter ulnas habuit pectorique obstrinxit suo, ab eodem post terrestrem hanc vitam, etsi non anima, corpore ta- men separatam. Cum Redemptor noster Mariae Filius sit, haud poterat profecto, utpote divinae legis observator perfectissimus, praeter Aeternum Patrem, Matrem quoque suam dilectissimam non honorare. Atqui, cum eam posset tam magno honore exor- nare, ut eam a sepulcri corruptione servaret incolumem, id reapse fecisse credendum est. Maxime autem illud memorandum est inde a saeculo II, Ma­ riani Virginem a Sanctis Patribus veluti novam Hevam proponi novo Adae, etsi subiectam, arctissime coniunctam in certamine ilio adversus inferorum hostem, quod, quemadmodum in pro­ toevangelio (**) praesignificatur, ad plenissimam deventurum erat victoriam de peccato ac de morte, quae semper in gentium Apostoli scriptis inter se copulantur (&). Quamobrem, sicut glo­ riosa Christi anastasis essentialis pars fuit ac postremum huius victoriae tropaeum, ita Beatae Virginis commune cum Filio suo certamen virginei corporis « glorificatione » concludendum erat; ut enim idem Apostolus ait, «cum... mortale hoc induerit im- mortalitatem, tunc net sermo, qui scriptus est : absorpta est mors in Victoria » (4e). Idcirco augusta Dei Mater, Iesu Christo, inde ab omni

(#0 SUAREZ F., In tectiam pattern D. Thomae, quaest. 27, art. 2, disp. 3 sec. 5, n. 31. (U) Gen. 3, 15. (45) Cfr. Rom. cap. 5 et 6; / Cor. 15, 21-26; 54-57. (46) / Cor. 15, 54. C0NST. APOST. « MUNlFlCENTlSSlMUS DEUS » 1 7 aeternitate, « uno eodemque decreto » (47) praedestinationis, ar­ cano modo coniuncta, immaculata in suo conceptu, in divina maternitate sua integerrima virgo, generosa Divini Redemptoris socia, qui plenum de peccato eiusque consectariis deportavit triumphum, id tandem assecuta est, quasi supremam suorum pri- vilegiorum coronam, ut a sepulcri corruptione servaretur immu- nis, utque, quemadmodum iam Filius suus, devicta morte, cor- pore [p. 769] et anima ad supernam Caeli gloriam eveheretur, ubi Regina refulgeret ad eiusdem sui Filii dexteram, immortalis saeculorum Regis (^8). Quoniam igitur universa Ecclesia, in qua viget Veritatis Spiritus, qui quidem eam ad revelatarum perficiendam veritatum cognitionem infallibiliter dirigit, multipliciter per saeculorum decursum suam fidem manifestavit, et quoniam universi terra- rum orbis Episcopi prope unanima consensione petunt, ut tam- quam divinae et catholicae fidei dogma definiatur veritas corpo- reae Assumptionis Beatissimae Virginis Mariae in Caelum — quae veritas Sacris Litteris innititur, christifidelium animis pe- nitus est insita, ecclesiastico cultu inde ab antiquissimis tempo­ ribus comprobata, ceteris revelatis veritatibus summe consona, theologorum studio, scientia ac sapientia splendide explicata et declarata — momentum Providentis Dei Consilio praestitutum iam advenisse putamus, quo insigne eiusmodi Mariae Virginis privilegium sollemniter renuntiemus. Nos, qui Pontificatum Nostrum peculiari Sanctissimae Vir­ ginis patrocinio concredidimus, ad quam quidem in tot tristissi- marum rerum vicibus confugimus, Nos, qui Immaculato eius Cordi universum hominum genus publico ritu sacravimus, eius­ que praesidium validissimum iterum atque iterum experti sumus, fore omnino confidimus ut sollemnis haec Assumptionis pronun- tiatio àc definitio haud parum ad humanae consortionis profe- ctum conferai, cum in Sanctissimae Trinitatis gloriam vertat, cui Deipara Virgo singularibus devincitur vinculis. Futurum enim sperandum est ut christifideles omnes ad impensiorem erga caele- stem Matrem pietatem excitentur; utque eorum omnium animi, qui christiano gloriantur nomine, ad desiderium moveantur My-

(47) Bulla Ineffabilis Deus, 1. e. p. 599. (48) Cfr. / Tim. 1, 17. 18 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS» stici Iesu Christi Corporis participandae unitatis, suique erga il- lam augendi amoris, quae in omnia eiusdem augusti Corporis membra maternum gerit animum. Itemque sperandum est ut glo­ riosa meditantibus Mariae exempla magis magisque persuasum sit quantum valeat hominum vita, [p. 770] si Caelestis Patris vo- luntati exsequendae omnino sit dedita ac ceterorum omnium pro­ curando bono; ut, dum « materialismi » commenta et quae inde oritur morum corruptio, virtutis lumina submergere minantur, hominumque, excitatis dimicationibus, perdere vitas, praeclarissi- mo hoc modo ante omnium oculos piena in luce ponatur ad quam excelsam metani animus corpusque nostrum destinentur; ut de- nique fides corporeae Assumptionis Mariae in Caelum nostrae etiam resurrectionis fidem firmiorem efficiat, actuosiorem reddat. Quod autem hoc sollemne eventum in Sacrum, qui vertitur, Annum Providentis Dei Consilio incidit, Nobis laetissimum est; ita enim Nobis licet, dum Iubilaeum Maximum celebratur, ful­ genti hac gemma Deiparae Virginis frontem exornare, ac monu- mentum relinquere aere perennius incensissimae Nostrae in Dei Matrem pietatis.

Quapropter, postquam supplices etiam atque etiam ad Deum admovimus preces, ac Ventatis Spi- titus lumen invocavimus, ad Omnipotentis Dei glo- tiam, qui peculiarem benevolentiam suam Mariae Virgini dilargitus est, ad sui Filii honorem, immor- talis saeculorum Regis ac peccati mortisque victoris, ad eiusdem augustae Matris augendam gloriam et ad totius Ecclesiae gaudium exsultationemque, auctori- tate Domini Nostri Iesu Christi, Beatorum Aposto- lorum Petri et Pauli ac Nostra pronuntiamus, decla- ramus et definimus divinitus revelatum dogma esse : lmmaculatam Deiparam semper Virginem Mariam, expleto terrestris vitae cursu, fuisse corpore et anima ad caelestem gloriam assumptam.

Quamobrem, si quis, quod Deus avertat, id vel negare, vel in dubium vocare voluntarie ausus fuerit, quod a Nobis defini- CONST, APOSf. « MÙNIFICÉNTISSIMUS DEUS » 19

tum est, noverit se a divina ac catholicz fide prorsus defecisse. Ut autem ad universalis Ecclesiae notitiam haec Nostra cor- poreae Mariae Virginis in Caelum Assumptionis definitio dedu- catur, has Apostolicas Nostras Litteras ad perpetuam rei memo- riam exstare voluimus; mandantes ut harum transum [p. 771] ptis, seu exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii publici subscriptis, et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides ab omnibus habeatur, quae ipsis prae- sentibus adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. Nulli ergo hominum liceat paginam hanc Nostrae declara- tionis, pronuntiationis ac definitionis infringere, vel ei ausu te­ merario adversari et contraire. Si quis autem hoc attentate prae- sumpserit, indignationem Omnipotentis Dei ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum.

Datum Romae, apud S. Petrum anno Iubilaei Maximi mil­ lesimo nongentesimo quinquagesimo, die prima mensis Novem- bris, in festo omnium Sanctorum, Pontificatus Nostri anno duo­ decimo. Ego PIUS, Catholicae Ecclesiae Episcopus ita definiendo subscripsi

L.^S.

•j- Ego FRANCISCUS Episcopus Ostiensis et Tusculanus Cardina- lis MARCHETTI SELVAGGIANI, S. Collegii Decanus. •j- Ego EUGENIUS Episcopus Portuensis et S. Rufinae Cardinalis TlSSERANT. f Ego CLEMENS Episcopus Veliternus Cardinalis MlCARA. f Ego IosEPH Episcopus Albanensis Cardinalis PlZZARDO. f Ego BENEDICTUS Episcopus Praenestinus Cardinalis ALOISI MASELLA. [p. 772] f Ego ADEODATUS IOANNES Episcopus Sabinensis et Mandelen- sis Cardinalis PIAZZA. Ego ALEXIUS tituli S. Calisti Presbyter Cardinalis ASCALESI. Ego tituli S. Anastasiae Presbyter Cardinalis de FAU- LHABER. 20 CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS »

Ego IOANNES BAPTISTA tituli S. Mariae in Transpontina Pre­ sbyter Cardinalis NASALLI ROCCA. Ego ALEXANDER tituli S. Mariae in Cosmedin Presbyter Cardi­ nalis VERDE. Ego IOSEPH ERNESTUS tituli S. Mariae de Ara Caeli Presbyter Cardinalis VAN RÓEY. Ego PETRUS tituli S. Mariae trans Tiberini Presbyter Cardinalis SEGURA Y SAèNS. Ego ALFRIDUS ILDEFONSUS tituli S. Martini in Montibus Presbyter Cardinalis SCHUSTER. EGO EMMANUEL tituli Ss. Marcellini et Petri Presbyter Cardina­ lis GONQALVES CEREJEIRA. Ego ACHILLES tituli S. Xisti Presbyter Cardinalis LlÉNART. Ego PETRUS tituli S. Crucis in Hierusalem Presbyter Cardinalis FUMASONI BIONDI. Ego FRIDERICUS tituli S. Mariae de Victoria Presbyter Cardina­ lis TEDESCHINI. Ego ELIAS tituli S. Marci Presbyter Cardinalis DALLA COSTA. Ego THEODORUS tituli S. Chrysogoni Presbyter Cardinalis IN- NITZER. Ego 1GNATIUS GABRIEL tituli Basilicae XII Apostolorum Pre­ sbyter Cardinalis TAPPOUNI. Ego DOMINICUS tituli S. Apollinaris Presbyter Cardinalis JORIO. Ego MAXIMUS tituli S. Mariae in Porticu Presbyter Cardinalis MASSIMI. Ego PETRUS tituli SS. Trinitatis in Monte Pincio Presbyter Cardinalis GERLIER. Ego GREGORIUS PETRUS XV tituli S. Bartholomaei in Insula Presbyter Cardinalis AGAGIANIAN. Ego lULIUS tituli S. Pudentianae Presbyter Cardinalis SALIÈGE. Ego lACOBUS CAROLUS tituli S. Mariae de Populo Presbyter Cardinalis Me GUIGAN. [p. 773] Ego CLEMENS AEMILIUS tituli S. Balbinae Presbyter Cardina­ lis ROQUES. CONST. APOST. « MUNIFICENTISSIMUS DEUS » 21

Ego NORMANUUS THOMAS tituli Ss. Quatuor Coronatorum Presbyter Cardinalis GlLROY. Ego FRANCISCUS tituli Ss. Ioannis et Pauli Presbyter Cardinalis SPELLMAN. Ego THEODOSIUS CLEMENS tituli S. Petri ad Vincula Presby­ ter Cardinalis DE GOUVEIA. Ego EMMANUEL tituli S. Laurentii in Lucina Presbyter Cardina­ lis ARTEAGA Y BETANCOURT. Ego IOSEPH tituli S. Ioannis ante Portam Latinam Presbyter Cardinalis FRINGS. Ego BERNARDUS tituli Ss. Andreae et Gregorii Presbyter Cardi­ nalis GRIFFIN. Ego CONRADUS tituli S. Agathae Presbyter Cardinalis VON PREYSING. Ego THOMAS tituli S. Mariae in Via Presbyter Cardinalis TiEN CHEN SIN.. Ego NICOLAUS S. Nicolai in Carcere Tulliano Protodiaconus Cardinalis CANALI. Ego IOANNES S. Georgii in Velo Aureo Diaconus Cardinalis MERCATI. Ego IoSEPH S. Eustachii Diaconus Cardinalis BRUNO. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Mocutio Pii PP. XII Sodalibus ex Tertio Ordine Carmelitarnm in Vaticana Basilica occasione Congressns Internata conventis (')

Notre premier souhait de bienvenue s'adresse ce soir aux participants du grand Congrès international carmélitain. Il y a juste trois semaines, se levait l'aurore du septième centenaire écoulé depuis le 16 juillet 1251, date memoratile, non seulement pour l'Ordre du Mont Carmel et pour tous ses affì- liés, mais pour le monde entier. Depuis ce jour, en effet, combien d'àmes ont du, méme en des cireonstances humainement désespérées, leur suprème con- version et leur salut éternel au scapulaire, dont ils étaient revètus! Combien aussi, dans les dangers du corps et de l'ime, ont senti, gràce à lui, la protec- tion maternelle de diarie! La dévotion au scapulaire a fait couler sur le monde un fleuve immense de gràces spirituelles et temporelles. Vous en commémorez l'institution avec joie et piété, avec reconnaissance et confiance. C'est très bien, et Nous Nous en réjouissons. , Le scapulaire est essentiellement un « habit ». Qui le recoit est, par sa vetùre, associé à un degré plus ou moins intime à l'Ordre du Carmel. Qui le porte fait profession d'appartenir à Notre Dame, tout comme le chevalier de ce treizième siècle — où remonte l'origine du scapulaire — qui se sentait, sous le regard de sa «Dame», vaillant et sur dans le combat et qui, portant ses « couleurs », eùt préféré mille fois mourir que de les laisser ternir. Aussi, chers fils et chères fiìles, vous exhortons-Nous à marcher toujours de l'avant d'une manière digne de votre vocation sur les pas des grands Saints que le Carmel a donnés à l'Eglise. Cultivez la vie intérieure et, selon l'esprit de votre Règie, pratiquez avec zèle les ceuvres de mortification et de pénitence : priez pour la propagation de la foi, pour le progrès de l'Eglise, pour les Chefs d'Etat, pour les prisonniers, pour les défunts, pour la conver- sion des pécheurs, pour la paix du monde. Soyez, pour tous les fidèles, un exem- ple et un stimulant.

Ex Mlocutione Pii PP. XII ad Excrnum Virum dloisinm I. Andrade, Oratorem extra ordinem liberis cnm mandatis Colombiana; Reipnblicae, Summo Pontifici Litteras publicas porrigentem (14 Nov. 1950J H ... Senor Embajador: ha querido la Providencia que el principio de su misión venga a coincidir con un momento en que una gran parte de la huma- nidad, que no obstante sus anhelos de paz se halla todavfa bien lejos de una verdadera y sana ordenación pacifica, vuelve sus ojos angustiada a la roca de Pedro y a las ensenanzas que de ella brotan, para poder alcanzar tan deseado puerto.

(1) Oss. Rom., 13 ott. 1950. (2) Ada ap. sed., 42 (1950) p. 821-822. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 165

Vibran todavia en todoe los corazones, y de modo muy singular en el Nuestro, las impresiones imborrables de aquella hoar magnifica en que las representaciones y los peregrinos de todo el mundo han rendido, con fervor extraordinario, su homenaje filial a la Reina de la Paz, a la Virgen Madre del Rey de la paz, hecho hombre. Entre los afortunados, que en aquellas jornadas memorables dieron con los catninos que traian a la Ciudad Eterna, estaban tambien los representantes de Colombia hijos de una America eminentemente mariana, que sólamente entre sus mas antiquas catedrales tiene por lo menos catorce dedicadas a la Asunción, y entre ellas algunas tan famosas corno las de Méjico, Santiago de Chile, Areqnipa y El Cuzco; herederos de la fé de un Santo Toribio de Mogrovejo, a quien se atribuyen las famosas letanias donde ya en pieno siglo XVI se pedia a la Virgen Santisima « per gloriosam Assumptionem tuam », « por tu gloriosa Asunción » ; ciudadanos de una nación, que, corno Nós mismo pudimos notar en un reciente radiomensaje (3), « entre sus muchos titulos de gloria y de nobleza,... cuenta corno uno de los primeros el ser un pueblo ardien- tementemente mariano ». Asi, pues, qué cosa mejor podriamos hacer en està solemne ocasión que invocar la maternal protección de la bendita Madre del cielo sobre un pueblo que tanto la ama y la venera?

Nuntins radiophenicus Pii PP. SII Christifidelibus ab primum Cenventum Marialem in urbe SS.mze Canceptianis quarta abbine saec. candita, e tata Cilena Repablica ceadnnatis (31 Dee. 1950) (4) Venerables Hermanos y amados hijos : Por un designio singular de la Divina Providencia os hallàis reunidos en esa ciudad de Concepción, clausurando el primer Congreso mariano nacional de la Repùblica de Chile, precisamente ahora cuando casi resuenan todavia en el aire los ecos jubilosos de las campanas del mundo entero, que saludaban a la Virgen Maria en el misterio de su Asunción, y cuando acabainos de cerrar este memorable Ano Santo que, aunque no fuera mas que por el acontecimiento aludido, podria considerarse también comò un grande Ano mariano. Para algùn espiritu superficial podria parecer una mera y fortuita coin- cidencia ; pero vosotros pensàis que no es asi. Antes bien, en vuestro legftimo entusiasmo de estos momentos, consideràis que todo elio no es mas que un premio a la piedad y a la sincera devoción de una estirpe, cuyas memorias no se podrian repasar sin ballar estampado, a la cabeza de todas sus pàginas, el nombre dulcisimo de Maria; la corona naturai en la historia de una nación que, para celebrar el cuarto centenario de una de sus ciudades mas linajudas y representativas, no encuentra cosa mejor que convocar en torno a si a todos sus hijos para entonar con ellos las alabanzas de la Madre del Cielo; y la oportuna consecuencia lògica de una devoción tan antigua comò tierna. Porque Chile — gracias a la profunda piedad mariana de la vieja y fe- cunda madre de pueblos, de la católica Espana —, Chile puede decirse que nació a la luz de la fé con el amable nombre de Maria en los balbucientes labios. Qué ciudad o qué aidea, qué remota montana o qué valle escondido existirà

(3) Al Cong. Mariano nac. de Col. 16-VII-1946. (4) Acta ap. sed., 43 (1951) p. 122-124. 166 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI en su dilatado territorio que no esté santificado con la magnifica catedral, el severo tempio o la humilde ermita, dedicada a una advocación cualquiera de la Madre de Dios ? Qué corazón, autènticamente chileno, no siente acelerar su latidos cuando oye nombrar, por ejemplo, a Nuestra Senora de Andacollo y, muy especialmente, a la Madre Santisima del Carmelo, cuyo escapulario fué un dia gloria sobre los pechos robustos de vuestros próceres y sigue siendo todavìa hoy casi una patente de reconocimiento nacional ? Mas he ahi, casi en el mismo centro del pais, a la « Metròpoli del Sur», la «Perla del Bio Bio », la «Pura y Limpia Concepción de Nuevo Extremo»; la que en su nombre, en su escudo y en su historia es toda ella una evoca- ción mariana; la que sube al Cerro para arrodillarse ante su Immaculada o baja a su Catedral para postrarse ante su Virgen titular o se reposa entro las penumbras misticas de San Augustin haciendo comparila a su Virgen del Car­ men, o va a dar las gracias a Nuestra Senora de las Nieves recordando la salvación de Imperia, o vuelve y vuelve sin cansarse a su queridfsima Virgen del Boldo, a Nuestra Senora del Milagro, para renovarle su voto con el corazón siempre henchido de gratitud. Porque ha sido Ella la que tantas veces en tantos siglos la ha protegido, cuando se desencadenaban los temblores de la tierra, los furores del mar o la rabia iracunda de sus potentes y aguerridos enemigos. Era, pues, justo que este Congreso se celebrara y que se celebrara en Concepción. Y Nós sabemos con cuénta diligencia vuestros pastores lo han preparado y cuànto en este tiempo se ha orado — segùn el espiritu del Ano Santo que acabamos de clausurar — por la santificación de las almas, por la paz, por la Iglesia y por la justicia social. Nestro espiritu os ha seguido en la preparación y en todas las grandiosa solemnidades de estos dias, no menos que en vuestras sesiones de estudio, donde habéis estudiado principalmente tres temas. El primero, la divina ma- ternidad, principio, clave y centro de todos los privilegios de Maria, pues, corno bien notaba Nuestro gran Predecesor « del dogma de la divina maternidad, corno de fuente de oculto manantial, brotó la singular gracia de Maria y su dignidad, la mayor después de Dios» (5). El segundo, aquella cooperación de la Madre de Dios en la dispensación de las gracias que hacfa cantar al ingènuo bardo castellano : « Si gozamos, prosperamos ; si de virtudes usamos — si salud gracia e virtud e vejez e juventud — gran honor, fama e valor; riqueza, que es bien menor — si tenemos, no dudemos que de esa Virgen lo avemos » (6). Y por fin, el tercero, corona, cima y remate de todas esas gratidezas, que es su gloriosisima Asunción, puesto que — repitiendo Nuestras mismas palabras — « la augusta Madre de Dios, unida arcanamente a Jesucristo desde toda la eternidad con un mismo decreto de predestinación, Inmaculada en su concep­ ción, Virgen sin mancilla en su divina maternidad, comparerà generosa del Divino Redentor... al final, corno corona suprema de sus privilegios, fué pre- servada de la corrupción del sepulcro y... elevada en alma y cuerpo a la gloria celestial » (7). Acudamos todos una vez mas, Venérables Hermanos e hijos amadisimos, llenos de confianza a este trono de gracia, seguros de encontrar siempre y en se- guida el auxilio que necesitamos. No se trata ahora de aquellos enemigos fuertes y audaces, pero nobles

(5) Pn XI, Encycl. « Lux veritaUs ». In Ada ap. sed., 23 (1931) p. 513. (6) Las Cien Triadas, Cancienero castellano de siglo XV. t. I., n. 303. (7) Constit Apost. « Munificentissimus Deus ». In Ada ap. sedis, 23 (1950) p.. 768-769. DOCUMENTA MAGISTERI ECCLESIÀSTICI 16? y caballerosos, que cantan las férreas estrofas de Alonso de Ercilla en su « Araucana » ; hoy son otros adversarios, o si queréis otras ideologfas las que se introducen en el campo del padre de familia, sobre todo para sembrar la cizana y hacer que el pensamiento católico no pueda tener en la vida social todo el peso que le corresponde, porque quienes debian defenderlo se presen- tan divididos, porque sus propugnadores se olvidan que para salvar los valores mas altos — hoy tan en peligro — hay que sacrificar muchas veces las opiniones partidistas y hasta los intereses particulares. Ante el aitar de la Madre de Dios, católicos chilenos, sentios siempre hermanos, prometiéndolè trabajar unidos por los intereses de su Divino Hijo, de la Iglesia por El fundada y de la santa religión. Con este deseo en los labios, y mucho mas en el corazón, os bendecimos a todos : a Nuestro eminente Legado, que tan dignamente Nos ha representado en tan feliz ocasión; al Episcopado chileno en pieno, a quien corresponde el mèrito de està idea tan oportuna corno fecunda ; a la repiesentación oficial del Gobierno, cuya contribución al mayor esplendor del Congreso, tan grande ha sido; a la ciudad de Concepción, que una vez mas ponemos bajo el manto pro- tector de Maria, que ha sido siempre su refugio seguro ; a todo el amadisimo pueblo chileno y a todos los fieles presentes o que de cualquier manera oigan Nuestras palabras, que quieren ser palabras de amor, de Consuelo y de benedición. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

Ex Allocutione Pii Pp. XII ad Exc.mam Iosephnm Nosolìnl, Lusi taniae Oratorem extra ordinem liberis cum mandati», Sommo Pontifici Litteras publicas porrigentem (23 Novembris 19501 IV

... Vossa Excelència inicia a sua alta missào em pieno Ano Santo, numa hora extraordinariamente rica de esperancas, porque iluminada cotti os bené^ tìcos esplendores da ùltima, fulgidissima gema engastada na celestial coroa da excelsa Màe de Deus. Confiamos que ambas as circunstàncias hajam de contribuir eficazmente para facilitar e tornar eminentemente proficua a sua elevada accào. O Ano Santo, que Portugal tem vivido com tao intensa participacào, assim pelas numerosas peregrinacóes vindas a Roma e representando todas as classes da sociedade e todas as provincias do impèrio, come também pelas férvidas ma- nifestacóes de fé e piedade a que tem dado lugar em todas as dioceses do pais, contribuirà certamente para avivar em todos a conciéncia cristà dos próprios deveres, assegurando-lhes assim, com a béncào de Deus, os frutos da ordem, da tranquila actividade e da paz. E està Nossa confianca cresce com a certeza da materna protecào da augusta « Regina Mundi », cuja gloriosa Assuncào foi dos privilégios da Màe de Deus talvez o mais venerado pela Terra de Santa Maria, desde o bèrco, comò atestam os mais antigos documentos históricos e litùrgicos com todas as vetustas catedrais consagradas a sua honra, desde a vetustissima Sé de Braga, protòtipo de antiguidade, até à de Faro e até à do Funchal encastoada na « pérola do Atlàntico » ; e come demonstram os numerosissimos santuàrios disseminados em todo Portugal e os qne Portugal disseminou nas quatro partes do mtmdo, com o titulo de Assuncào ou com os de Nossa Senhora da Guia, Nossa Nenhora da Glòria. E nào seria indicio de que à Rainha dos ceus era grato éste culto, o facto de que muitos feitos decisivos na história de Portugal coincidiram com as festas da Assuncào, come, por exemplo, Aljubarrota, que assegurava a independència, e Ceuta que dava principio à cruzada de aléem- mar e onde Nossa Senhora de Africa ricava para lhe abencoar a vocacào missio­ nària ? Considerada internacionalmente a hora presente é cheia de trepidacóes e perigos, e o futuro de obscuras incertezas. O anseio mais sentido e mais aniversal dos povos é a paz. Pela paz e concordia entre as Nacòes continuare a Santa Sé a trabalhar indefèssamente, sem desconfiar da prudència e da boa vontade dos Governantes, sòbre quem pesa a tremenda responsabilidade do bem estar da humanidade, mas confiando sobretudo no auxilio do alto, na assis- téncia do eterno Principe da paz e na intercessào da Virgem potentissima.

(i) Ada ap. sed., 42 (1951) p. 823-835. 472 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Praza ao Ceu que a Nacào fidelissima, por especial proteccào da Màe de Deus e pela clarividente prudència dos seus Governantes preservada do passa- do, imane conflito, possa continuar tranquilamente na sua carreira de pacifico progresso e na sua missào pacificadora e missionària, dilatando ao longe a fé e contribuindo para o ressurgimento do espirito de fraternidade entre as Na- còes e para apressar o ad vento da verdadeira paz...

Epistola Pii Pp. XII ad Rev.mom P» Kiliannm Lynch, Priorem fien. Ordinis Fratrum B. Mariae M. de Monte Carmelo : septimo impleto SSGCUIO afa institutione Sacri Scapolarla Carmelitarum (2)

The manifold manifestations of sincere Catholic piety which ha ve cha- racterized the celebration- throughout the world of the seventh centenary of the institutionof the of Our Lady of Mount Carmel have afforded Us much joy and consolation of spirit. It is with especial affection, therefore, that We extend to you, beloved son, and to ali Our dearly-beloved children of the Carme- lite Family Our paternal felicitations, as the hymn of prayerful praise and joyful thanks evoked by the centenary celebrations is swelling to its grand finale. Wafted out over the waves which lap the shores of Kent, this hymn will be taken up in divers tongues by the faithful of the various nations of the earth who have donned the Scapular that, under the inspiration of the Mother of God, they may grow in the likeness of her divine Son, Jesus Christ. But, in the storied halls and hallowed grounds of the hermitage of Aylesford, this paean of praise of the Blessed Virgin will resound with a distinctive quality as, sweet- ened by haunting harmo'nies of former generations and enriched by dulcet over- tones from a historic past, it recaptures a melody suspended for nigh four centuries. By a benign dispensation of Divine Providence which reaches from end to end mightily and orders ali things sweetly (Wisd. Vili, i), it is your happy privilege, beloved son, to dose the cycle of these centenary celebrations with a fnnction of historic import, namely, the transfer of the mortai remains of Saint Simon Stock from their sheltered exile on the hospitable shores of France to their rightful place in the Dowry of Mary, to the home of his earthly sojourn at Aylesford. For you as for ali Our dearly-loved children of Efrgland this event must be a source of nntold joy in this year of national festival. Seven hundred years have passed since, according to the sacred traditions of the Carmelite family, Simon Stock was vouchsafed the vision of Our I/ady of Mount Carmel, yet, in the light of that vision, countless thousands throughout the world sustain the warfare of life and walk through the darkness and shadow of death to the mount of God. What more fitting dose, therefore, could there be to the Sept-centenary cdebrations of the Scapular than that the hallowed remains of him who sang the praises of the Flower of Carmel should have come to rest again in Aylesford for he festival of promise which he opened to the

(2) Ada ap. sed., 43 (1951) p. 598-90 DOCUMENTA MAQISTERII ECCLESIASTICI 473

world-the feast of Our Lady of Mount Carmel. May she who is the Mother of Fair Love, and of knowledge, and of holy hope strengthen the bonds of faith, hope and charity which link those who participate in these festive celebratkms. With this prayer in Our heart, We cordially impari; to you, beloved son, and to ali those associated with you in these ceremonies of prayerful thank- sgiving Our paternal Apostolic Blessing. From the Vatican, June 3oth 1951. PIUS PP. XII

Epistola Pii Pp. XII ad Em.um P. D. Caralum Carmelum tit. Sancti Pancratii S. R. E. Presb. Cardinalem de Vasconcellos Mota, Ar cbiepiscopum Sancti Pauli in Brasilia, Pratsidem Conventus Nationalis in Recifensi urbe habendi ab VII impletum sfficutum ab institutione Sacri Scapularis Carmelitarum (3)

Dilecte Fili Noster, saluterà et Apostolicam Benedictionem. Septimo expleto saeculo ad instituto sacro Scapulari Deiparae de Monte Carmelo, consilium istic initum est, ut libenter didicimus, celebrandi, medio hoc mense, Marialem ex tota natione Congressum, cui quidem tu, Dilecte Fili Noster, clarissimae sedis istius moderator, sollemniter praesidebis. Scimus praeterea bonos Brasilienses fideles in ea, quae « Peregrinatio Mariae » appellato, splen- dìdas jam dedisse erga caelestem Reginam pietatis amorisque significationes. Certa autem tenet spes, proxima saecularia sollemnia, prò tua aliorumque sacro- rum Antistitum praesentia, prò populi ipsius frequentia ac fervido studio, praeeuntibus quidem publicis magistratibus, in magnificum triumphum Virginis de Monte Carmelo, smrulque per sacri Scapularis devotionem in animarum pro- fectum feliciter esse evasura. Quapropter Nosmet Ipsi non modo pia ac salutarla incepta merita laude exornamus secundisque votis prosequimur, sed tibi ultro potestatem largimur, ut, constituta die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus ndelibus nomine Nostra Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgen- tiam iisdem proponens, ad Ecclesiae praescripta lucrandam. Superni interea auxilii in auspicium, inque praecipuae caritatis Nostrae pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, iisque universis, qui Marialibus sollem- nibus intererunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Rotnae apud Sanctum Petrum, die VI mensis Julii, anno MDCCCCLI, Pontificatus Nostri tertio decimo. i ili PIUS PP. XII

(3) Acta ap. sed., 43 (1951) p. 592. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

SDMMUS POWTIFEX

JUbai» Piì Pj. XII latioaali Lnsiiaaae Peregrinatimi Roman parieripaalibiu (4 Jnuii 1951) (1)

Amados Filhos! Bem vindos ! muito bem vindos là da extrema cabeca da Europa, « onde a,terra se acaba e o mar comeca, e onde Febo repoisa no Oceano», à cidade Vaticana, ao coracào do mundo, onde Pedro vive sempre, solfcito em acolher, desvelado em apascentar a grei de Cristo. Muitas vezes, desde os inicios do Ano Santo, tivemos ocasiào de acolher as embaixadas que a Nós vinham da Terra de Santa Maria e Nos recordavam a celeste Mensagem de Nossa Senhora de Fatima, là anunciada, mas para ser transmitida ao mundo, e que era quase a mensagem anticipada de um perene Ano Santo. Mas cremos que nenhuma se Nos apresentou tao singularmente repre- sentativa comò està vossa, assim pelas pessoas que a compóem, — onde distin- guimos a ilustrissima Comissào Nacional que colaborou na ereccào da igreja jubilar de Santo Eugenio, e o numeroso grnpo das beneméritas Servitas de Nossa Senhora de Fatima — comò também pelo honroso munus de que vèm mcumbidos e agora na Nosa presenca oficialmente realizam. Na ilustre Comissào vemos Portugal inteiro, todos os Nossos dilectos filhos de Portugal Continental, insular e nltramarino, que quase por mào pròpria Nos veni entregar a monumentai lembranca, com que se quiseram associar ao Nosso jubileu episcopal. Preciosa lembranca em si mesme, preciosa pelo amor e devo- cào ao Padre Santo, de que é eloquente e sensivel testemunho, preciosa ainda pelo seu altissimo significado. E o magnifico aitar de Nossa Senhora de Fatima na Nossa igreja jubilar. Na sua tradicional devocào ao Vigàrio de Cristo, Portugal nào sofreu perma- necer estranho àquele grandioso concerto de flliais homenagens e logo entre os primeiros se ofereceu a concorrer com a sua parte; mas quisestes dar ao vosso concurso un significado especial. E assim pensastes — e que bem vos tnspirou a vossa filial devocào! — pensastes em fazer com que o monumento que rocordava a Nossa sagracào episcopal, recordasse também a providencial coincidéncia que o assinalou. Aquela data grande, formidàvel na Nossa vida, talvez nos secretos desi- gnios da Providóncia, sem que Nós o pudéssemos presentir, preparava a outra data mais formidàvel em que o Senhor faria pesar sobre nossos hombros a soli- citude da Igreja universal. Entretanto à mesme hora na montanha da Fatima

(i) Cfr. L'Osservatore Romano, 6 giugno 1951. DOCUMENTA MAGISTERIl ECCLESIASTICI 111 anunciava-se a primeira aparicào da branca Rainha do santissimo Rosàrio, corno se a Màe piedosissima Nos quisesse significar qne nos bnrrascosos tempos era que decorreria o Nosso Pontificado, em meio de nma das maiores crises da história mnndial, teriamos sempre a envolver-Nos, proteger-Nos, guiar-Nos a assisténcia materna e desvelada da grande Vencedora' de todas as batalhas de Deus. Sabemos que està è a vossa intima conviccào e a de qnantos vós aqtti representais, e por isso a quisestes traduzir e eternar nos màrmores do aitar consagrado à Virgem de Fatima. E nào é verdade que Nós temos mais que experimentado, apalpado sensivelmente a manifesta proteccào da Virgem, nào so nas maravilhas que a Senhora Peregrina vai a màos cheias espalhando por todo o mundo, mas em Nos ter dado consagrà-lo ao seu Coracào Imaculado, e definir a sua gloriosa Assun$ào ? E o aitar de Nossa Senhora de Fatima ai fica na Citade Eterna a lembrar a todos na sua linguagem elegante de obra de arte, a presenca da Virgem, que desce a acolher de perto as sùplicas de sens filhos e a trazer-lhes, envoltas nos sorrisos e béncàos de seu Coracào Imaculado as divinas misericordias. Este dom enriquecei-lo hoje com novos dons complementares nào menos expressivos : fi urna pedra d'aia; simples pedra d'ara, mas do berco de Por- tugal! Pois que berco segrado da vossa pàtria foi a igreja onde renasceu filho de Deus o seu heróico fundador; o qual apenas constituido o primeiro nùcleo de Portugal o colocaria sob a proteccào de S. Pedro, para que a sua béncào o armasse cavaleiro de Cristo e da Santa Igreja atravez dos séculos. fi o oiro que jà nas divinas Escrituras é simbolo de caridade e a Nós Nos permitirà exercé-la em mais larga escala em prol de tantos necessitados ; é a toalha e a alva, trabalhq finissimo em que delicadas màos de artistas bor- daram, là nas pérolas do Atlàntico, a sua filial devocào à Virgem, Senhora e ao Vigàrio de Cristo; é emfim a matèria do divino sacrificio que Nos parece representar, unidos num so, os coracóes de todos os Nossos filhos de Portugal d'àquém e d'àlém mar, para no càlis os ofertarmos à Trindade Beatissima sob o olhar e pelas màos imaculadas da Virgem Màe. Amados filhos, enquanto mais urna vez vos exprimimos o vivissimo re- conhecimento do Nosso coracào paterno, elevamp-lo a Deus com os votos mais ardentes para que o Senhor pela intercessào da Virgem Senhora de Fatima vos continue a maravilhosa assisténcia e os extraordinàrios beneffcios com que vos tem mimoseado, coma jà ha quasi vinte anos reconhecia o Nosso grande Prede- cessor de imortal memòria, e Nós mesmo por vezes temos devido constatar. Mas vós nào esquecais a celeste mensagem, que primeiros tivestes a ventura de ouvir. Conservai-a no coracào e traduzi-a nas obras que é o mais seguro penhor das maiores béncàos. Actuacào viva e eloquente da celeste mensagem se Nos afiguram as bene- méritas Servitas de Nossa Senhora de Fatima, aqni tao bem representadas. Nào sabemos se entre vós ha algumas miraculadas. Sabemos que o vosso exemplo, todo feito de coracào, sacrificio e caridade, é um dos milagres da Fatima e nào dos menores. O coracào, em que temos tanta parte e vos agradecemos comò um dos mais belos dons hoje recebidos, contribue a obter as gracas do ceu ; o vosso espirito de sacrificio e caridade alivia e conforta os enfermos, concorrendo para a melhoria fisica e moral de muitos ; e a quantos 112 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI o sabem contemplar é um vivo ensinameoto que os edifica e a vós assegura o titulo de « Benditas de meu Pai » quo o eterno Rei conferirà a quantos sa- bendo-o enfermo nos desertos da vida, caridosamente o assistiram e confortaram. Cintinuai incansàveis na vossa grande obra de finissima caridade cristi; mas nào esquecais que hoje o grande enfermo é o Mundo. Implorai incessan­ temente sobre eie a intervengo, taumaturga da excelsa Regina Mundi; para que as esperancas de urna era de paz verdadeira se realizem quanto antes, e o triunfo do Coracào Imaculado de Maria apresse o triunfo do Coracào de Jesus no Reino de Deus. Com estes votos, a vós, a quantos aqui representais, a vossas familias, a todos os Nossos dilectos filhos de Portugal fidelissimo — continental, insular e ultramarino •— damos efusivamente a Béncào Apostòlica.

Epistola Fii Pp. XII ad Excmes PP. DD. Archiepiscopo*, Episcopos lecaranurae Ordinarie* Pokmiaa pacem al conumuiioneni caia Aposlelica Seda Basante*. (1 Sepiembris 1951). (2)

Venerabiles Fratres, salutem et Apostolicam Benedictionem. Cum iam lustri abeat intervallum, ex quo vos, Venerabiles Fratres, greges vestros totamque gentem vestram Immaculato Cordi Beatissìmae Virginis Ma- riae sollemni ritu dicastis, prò incenso studio, quo Poloniam fortissimam sem- perqne fidelem diligimus, ut expergefaciamus et acuamus fiduciam, quam tunc in Dei hominumque Matre collocastis, ntque tot inter discrimina rerum intrepidi sitis, avemus vobis ea, quae cum animo Nostro haud diu volvimus, significare. Ante omnia, aeqne ac vos ipsi, desiderio quodam Nos commoveri sentimus. Non omnes Antistites, qui memoratis ac memorandis sacris illis caerimoniis interfuerunt, adhuc in terris vivant. Abripuit mors Cardinalem Augustum Hlond, qui sapientia et operum praestantia conspicuus, gregem sibi creditum per aspe- rum moderatus est callem, iterum suscitatae Poloniae mores naviter finxit, prò patria, prò Ecclesia, prò Christi Vicario, prò Deo, vitam profudit. Modo autem luximus obìtum Cardinalis Stephani Sapieha, qui firmus, strenuus, umquam nullius insectationis impetu territus est, qui « in vita sua suffulsit domum et in diebus suis càrroboravit templum... qui curavit gentem suam, et liberava eam a perdutone » (3). Fuit is vir « tamquam arbor piantata iuxta rivos aqua- rum » (4) : arbor frugifera et inconcussa, cuins aspectus non tantum Polonis, sed etiam universae christianae suboli causa erat fidentis laetitiae. Diem quoque supremum obiernnt Luceoriae Episcopus, bis exul; Czesto- choviensium Antistes, mirificae imaginis Beatae Mariae Virginis Claromonta- nae « Custos et legatus » ; Wladislaviae denique Episcopus, qui tot tantasque recentis belli tempore pertulit aerumnas. His omnibus sacris pastoribus, egregie de catholico nomine mentis, lucem sine occasu, pacem sine termino effusa prece deposcimus et adprecamur ; vobis autem adauctum exoptamus virtutis robur,

(2) In Ada ap. sed., 43 (1951) p. 775-778- (3) Eccl. 50, r. 4. (4) Ps. 1, 3. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 113

quo illi in exemplum enitaerunt. Ut boni milites Christi asperitatibus exerciti, non pressi lumina vestra in montem attolite, und veniet vobis auxilium oppor- tunUm, ad montem scilicet, quem patres vestri « Clarum » appellarunt, in mon­ tem, ubi Deipara Regina vestra suum fixit tentorium, nbi supplicibus turbis materno vultu eius arridet imago. Vestram dignoscentes in Virginem Dei Matrem flagrantissimam religio- nem, facile opinamur magnam vobis fuisse animi aegritudinem, cum vobis copia parata non esset Romae adstandi, cum ad Omnipotentis Dei gloriam, ad Christi honorem, ad eius Matris decus augendum, ad Ecclesiae universae cumnlandam laetitiam dogma Mariae in caelum assumptae sancivimus. Tunc desiderio adspi- ciendi vos, merito exsultantes de hniusmodi eventu, haud paulum tangebamur, cum minime ignoraremus pernobilem nationem vestram iam mille abhinc annis cum Dei Matre caelo recepta arctìssimis vinculis iunctam esse inque eam tali inardescere pietate, in qua colenda et fovenda nemini umquam ceditis. Vixdum enim Crucis mysterium in regiones vestras invectum fuerat, Poloni praecelsam Deiparam, suavissimo observantiae affectu, matrem suam et patriae patronam deamaverunt et venerati sunt. Prima aedes sacra Gnesnae erecta, a Mieszko, illustri viro principe, adseutiente Decessore Nostro Joanne XIII, in honorem Assumptae Virginis Mariae consecrata est, quae quidem deinceps innumerorum templorum, eadem appellatione fulgentium, veluti caput et mater fuit. Gavisi antem valde sumus, cum venerabilem Fratrem Stephanum Wyszyn- ski, Gnesnensem et Varsaviensem Archiepiscopum, qui Apostolorum limina ve- neraturus huc venerat, vidimus et allocuti sumus : in eo autem omnes vos com- plexi sumus et salutavimus. Protulit is Nobis Polonae gentis amoris piena obse- quia ac certiores Nos reddidit istic minime arefactam vel relaxatam esse reve- rentiam et lidem, qua vestrates, maiorum suorum exetnpla secuti, cum hac Petri Sede cohaerent. Edocuit item Nos de labore, ingenti quidem neque omne genus difricultatibus retento, quo vos adiutricem operam sacerdotibus et christi- hdelibus navantibus, bello partas reparastis ruinas et catholicae religionis prc- fectui et decori istic consulitis. Christiana adolescentis aetatis institutio et ea quae rem socialem rite componendam spectant, ubi maiores apponuntur diffi- cnltates et perniciosiora imminent pericula, anxias ad se certe vestras curas convertunt. Vos macte virtute estote! Deus fortibus propitius aderit et Deipara, Regina vestra, auxilio suo non destituet gentem, quam sua communit tutela. Caelestis Parens et Patrona, quam suavissimo hymmo « Bogurodzica-Dziewica » (Deipara-Virgo) diuturnam per saeculorum seriem, aestnante amantium filiorum dulcedine, comprecamini, post nubila et procellas ad serenum portum profecto Polonos adducet. Rememoramini, quoties per decursum aetatum, manifesta ope Beatissimae Virginis, Redemptoris Matris, gens vestra claros retulerit triumphos. Nondum ferme sopita est echo illius Claromontani proelii, in quo exiguus mo- nachorum numerus et strenuorum Mariae equitum ab obsidione Montis Sacri et a Poloniae finibus hostium copias recedere coégit. Ipsi supernae Reginae in Claro Monte se credidit praeclarissimus ille Joannes Sobieski, qui eximia sua virtùte christianam rempublicam a vetustis hostium insidiis liberavit. Postea quasi prospicerent imminentia Poloniae damna, Polonorum Antistites prodi- giosae Claromontanae Imagini, a Decessore Nostro Clemente XI acceptum, aureum imposuerunt sertum labansque Regnum, aerumnoso vertente aevo, Dei- parae moderandum commendarunt. 114 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Inclyta Virgo caelo recepta resuscitatam patriam vestram, in angustiis et pernicie versantem, suppliciter invocata, contra impios ausus miro iuvit auxilio, cuius fel. ree. Decessor Noster Pius XI testis ipse extitit. Nosmet, recenti fu­ rente bello, perspicuis indiciis pernovimus, quanta Poloni erga Dei Genetricem pietate fideque flagrarent. Ipsi inter fumantes caenobii Montis Casini ruinas, parta Victoria, altare imagine Deiparae exornatum statuerunt; sacram Laure- tanam Domiun, ignivomis globis percussam, spreto vitae periculo, indemnem ab igne et a strage servarunt : quos quidem fortissimos milites, Marialis templi delensores, Pontificiorum Ordinum insignibus decorari tunc iussimus. Adhunc fervet pugna : non est vobis « colluctatio adversus cameni- et san- guinem, sed adversus principes et potestates, adversus mundi rectores tene- brarum harum, contra spiritualia nequitiae in caelestibus » (5). Magno namque su- stinetis hostiies incursus. At advigilat vobis Mater misericordiae, certae causa salutis; neque vestram exspectationem ulla ex parte fallet. Ipsa, Virgo potens et infernae potestatis debellatrix, vobis claras advehet victorias et acceptum a maioribus vestris fidei thesaurum, qui incomparabilis est pretii, indemnem tutabitur, perquam digna laudibus, quibus hymno quodam vestro canitur : «Terribilis es inimico sicut castrorum acies bene ordinata. Sis Christianorum refugium portusque securus ». Valet igitnr et debet Polonia nobilis tuto eius se patrocinio committere ìnque ea suam boni adventuri aevi spem omni cum fiducia ponere : qua muniti et roborati « viventes laudetis nomen Domini et ne claudantur ora Eum canentium » (6). Haec vobis, Venerabiles Fratres, ex animo ominati, quaecumque sunt salutaria et optabilia ab omnipotenti Deo propositis et inceptis vestris adprecamur atque, superni auxilii pignus, vobis, necnon universo clero, vobiscum in animarum bonum adlaboranti, religiosis viris ac teminis orationi et operi instantibus, fidelibusque omnibus vestris curis concre- ditis, Apostolicam Benedictionem amantissima voluntate impertimus.

Datum Romae apud Sanctum Petrum, die I mensis Septembris anno MCMI/I, Pontificatus Nostris tertio decimo.

Spiatala Encydica Pii PP. XI! ad Venerabile* Fratres Palriarctas, Primate*. Archiepiscopo*. Episcopo* aliosipe Iocoram Ordinario* pacem et cemmnnionem cnm Apostolica Sede habeatex: do Narìall Rosario ectohri praemtim mense pio recitando (15 Seplembris 1951). (7)

Ingruentium malorum oblato conspectu, numquam destitimus, ex quo Divi- nae Providentiae Consilio ad supremam Petri Cathedram evecti fuimus, humanae familiae sortès tutissimo Deiparae patrocinio concredere, datis in nane rem hor- tativis Htteris, ut probe nostis, haud semel. Quibus adhortamentis Nostris quan­ to studio quantaque ahimorum alacritate atque concordia christianaé gentes ubique responderint, vobis, Venerabiles Fratres, in oomperto est; id sane puicherrime signincartmt praeclara religionis in augustam Caeli Reginam ite-

(5) Eph. 6, 19. (6) Est. 13, 17. (7) In Acia Ap. sed., 43 (1951) p. 577-582. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 115

rata spectacnla ; alque illius praesertim totius orbis declaratio laetitiae, qnam Nostris oculis qnodammodo contemplari contigit, cnm superiore anno, innume- rae multitudinis circumsepti corona, e Petriano Foro Virginem Mariam corpore et animo fuisse in Caelum evectam sollemniter pronuntiavimus. Vernmtamen si incunda ad cogitandnm ista sunt, atque firma divinae ìni- sericordiae spe Nos consolantur, non desunt profecto in praesens gravis me- stitiae causae, quae paternum sollicitent et angant animnm Nostrum. JMostis siquidem tempora, Venerabiles Fratres, ' quae sane calamitosa sunt : traternam Civitatum concordiam, iam diu diffractam, nondum conspicimus ubi- que redintegratam, sed odiis simultatibusque passim perturbati animos videmus, atque adhuc cruentarum dimicationum pericula impendere popnlis; accedit sae- vissima illa insectationum procella, quae Ecclesiam, in non paucis terrarum orbis partibus, libertate sua destitutam, calumniis atque angustiis omne genus, ac martyrum interdum etiam effuso cruore, acerrime iamdiu divexat. Quot quan- tisque insidiis in iis regionibus multorum filiorum animos obnoxios conspicimus, ut avitam fidem abiciant, atque ab unitate cum hac Apostolica Sede miserrime recedant! Nec deniqne tacite omnino praeterire possumus novum patratum faci- nns, de quo non Vos tantum, sed cunctum quoque clerum, parentes singulos, ipsosque rei publicae moderatores summo animi moerore commonere percupi- mus : nequissima dicimus illa impietatis molimina contra candidam puerorum innocentiam. Ne insonti quidem aetati temperatura est, cum non desint, proh dolor, qui flores ipsos decerpere temere audeant, mystico in Ecclesiae viridario religionis et civitatis spes pulcherrima succrescentes. Quae qui cogitaverit, non nimium mirabitur, s^ late populi divinarum animadversionum pondere ingemi- scant afflicti, metuque graviorum calamitatum adeo detineantur. Attamen tot discriminum gravitatem cogitatione complectentes, ne despon- deatis animum, Venerabiles Fratres, sed illius memores divini oraculi : « Petite et dabitnr vobis, quaerite et invenietis, pulsate et aperietur vobis » (8) conten- tiore fiducia ultro ad Deiparam Virginem animo convolate, ad quam trepidis in rebus confugere christianae genti praecipuum semper ac sollemne fuit, quan- doqnidem ipsa « universo generi humano causa facta est salutis » (9). Non sine ergo laeta exspectatione erectaque spe Octobrem mensem con­ spicimus redeuntem quo christifideles, frequentiore ad sacras aedes accursu, Mariam per sanctissimi Rosarii preces exorare assolent. Preces hasce ipsas, Venerabiles Fratres, impensiore animi sollertia quam necessitates ingravescentes exposcunt, hoc anno adhiberi cupimus. Nobis enim probe perspecta est huiu- smodi ritus eflicacitas atque vis ad maternam Virginis opem impetrandam. Quam quidem, etsi non uno orandi modo demereri licet, attamen Marialis depre- catione Rosarii, prout eius origo caelestis potius quam humana eiusdemque ratio vehementer commendat, optime id fieri uberrimeque arbitramur. Quid enim aptius, quid pulchrius floribus quibus haec mystica corona necti- tur, oratione scilicet dominica angelicoque praeconio ? Cum autem praecibus voce iteratis sacrornm etiam accedat mysteriorum contemplatio, saluberrime inde iit, ut omnibus, vel rudibus vel indoctis, prompta ac facilis ratio pateat

(8) Ivuc, II, 9. (9) IREN., Adv. haer., Ili, 22; MG, 959. 116 DOCUMENTA MAGISTERO ECCLESIASTICI ad fidem fovendam tuendamque. Ac revera, crebra eorum cogitatione animus sensim sine sensu vim insitam haurit ac combibit, ad immortalium bonornm spem mire inflammatnr, atque ad ipsius Christi eiusque Matris vestigia sectanda fortiter suaviterque adducitur. Ipsa denique tot vicibns iisdem formulis iterata precatio, nedum quid sterile molestique habeat, qua mirabili contra pollet vir- tnte ut experiundo est, ad suadendam orantibus impetrationis fiduciam, et ad materno Mariae Cordi quasi suavem vim inferendami Vobis igitur, Venerabiles Fratres, impensae curae sit, ut christifideles, mensis proximi opportunitate capta, tam frugiferum orandi officium quam dili- gentissime persolvant, ac eorum in opinione et consuetudine latius in dies pateat. Per vos eius dignitas, vis atque praestantia christiano popolo apprime innotéscant. At peculiari modo Nostris in optatis est, ut intra domestica septa eius usus passim ubique refloreat, religiose custodiatur, novisque vigeat incrementis. Frustra enim civilis consociationis sortibus collabentibus mederi contenditur, nisi domestica societas, totins humanae convictionis principium atque firma- mentum, ad Evangelii normam diligenter componatur. Huic arduo persolvendo muneri, domesticam Rosarii consuetudiném peraptam asseveramus. Quam suave, acceptissimumque Deo spectaculum, cum decedente die, iteratis in augustam Caeli Reginam laudibus, Christiana personat domus! Tunc comtnunis huinsmodi precatio parentes ac liberos, a diurnis operibus recedentes, ante Virginis effigiem mira animorum concordia inter se congregat; eos deinde pie coniungit cum absentibus, cum vita functis ; omnes tandem suavissimo amoris vinculo arctius Beatissimae Mariae devincit, quae, ut amantissima mater in corona filiorum, praesens aderit, unitatis et pacis domesticae munera afflnenter impertiens. Tunc christianae familiae domus, ad exemplar Nazarethanae Familiae conformatae, terrestre sanctìmoniae domicilium ac veluti aedes sacra fiet, in qua Mariale Rosarium non tantum erit peculiaris orandi foima et ritus, cotidie ad Caelum in odore suavitatis ascendens, sed efficientissima quoque christianae disciplinae christianaeqne virtutis extabit schola. Enimvero mira Redemptionis mysteria ad contemplandum proposita causa erunt cur ae.tate provecti, ob oculos praeclara exempla Iesu et Mariae habentes, ea cotidie in vitae usura deducere assuescant, ex iisdem hauriant in arctis et asperis rebus solatia, iisdemqué permoti, ad cae- lestium honorum thesauros utiliter revocentur « quo fur non appropriat, nec tinea corrumpit » (io) ; puerorum vero mentibus ita inserent praecipua christia­ nae fidei capita, ut eorum in insonti animo erga benignissimum Redemptorem quasi sponte efflorescat caritas, dum ii, suorum praelucente parentum exemplo, Dei maiestatem flexis genibus verentium, iam a teneris addiscent annis, quan- topere preces valeant ad Dei solium communiter admotae. Rursus igitur affirmateque profiteri non dubitamus magnam Nos in .Ma­ nali Rosario spem reponere ad nostrorum sananda temporutn mala ; Ecclesia enim non vi, non armis, non humanis opibus innixa, sed superno auxilio huius- modi precibus impetrato, tamquam davidica funda instructa, id habet ut impa­ vida infernum adoriatur hostem, cui quidem potest adulescentis pastoris proferre voces : « Tu venis ad me cum gladio et hasta et clipeo, ego autem venio ad te

(io) Lue, 12, 33 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 117 in nomine Domini exercituum... ; et noverit universa ecclesia haec, quia non in gladio nec in hasta salvat Dominus » (n). Quamobrem vehementer cupiraus, ut omnes, Venerabiles Fratres, vobis quidem praeeuntibus atque adhortantibus, paternis hisce monitis Nostris, coniun- ctis animis ac vocibus eodemque caritatis ardore, religiose respondeant. Si mala malorumque molimina increscunt, increscat pariter ac vigescat cotidie magis honorum omnium pietas; qui quidem ab amantissima Marre nostra hoc prae- sertim snpplicandi modo, eidem sane carissimo, nt Ecclesiae humanaeque con- sortioni meliora quam primnm illucescant tempora, contendere enitantur. Impetret, precemur omnes, ab Unigena suo Dei Genitrix potentissima, tot filiorum exorata vocibus, ut qui a veritate virtuteque misere aberraverint, ad eas renovato animo se recipiant, ut odia simultatesque, quae discordiarum omneque genus miseriarum sunt fontes, feliciter componantur; ut pax, quae vera, aequa sinceraque sit, tum singulis, tum domesticis convictibus, tnm populis, ac gentibus auspicato affulgeat; ut denique Ecclesiae iuribus, quemadmodum fas est, in tuto positis, benefica illa vis, quae ex ea oritnr, in hominum animos, in civium ordines, in ipsiusque rei publicae venas libere permanans, populorum familiam fraterno foedere coniungat; eamque ad prosperitatem illam adducat, quae omnium officia et iura temperet, tueatur, componat, quae neminem laedat, sitque mutua necessitudine mutuaque conspiratione et opera cotidie maior. Neque ii absint e mentibus vestris, Venerabiles Fratres ac dilecti filii, dum Mariali Rosario novos supplicando nectitis flores, neqne ii absint dicimus, qui in captivitate, in carceribus, in publicae custodiae campis misere detinentur. Sunt, ut nostis, inter eos sacrorum etiam Antistites, idcirco e sua sede detur­ bati, quod sacrosancta Dei Ecclesiaeque iura strenuo pectore vindicarunt; filii snnt ac patres matresque familias longe a domesticis laribus abstracti ac per ignotas terras subque ignotos caelos infelicem traducentes vitam. Quemadmo­ dum hos omnes peculiari Nos caritate adamamus, paternoque complectimur ani­ mo, ita vos, fraterno ilio amore permoti, quem Christiana religio alit ac refovet, una Nobiscum ad Deiparae Virginis aram comprecantes, materno eius Cordi commendate supplices. Eorum procul dubio ipsa suavissime leniet mulcebitque dolores, spe proposita aeterni praemii; atque etiam, ut vehementer confidimus, tot miseriarum quam primum maturabit finem. Haud dubitantes, Venerabiles Fratres, vos studiosa ea, qua soletis, dili- gentia haec paterna hortamenta Nostra, aptiore quo duxeritis modo, cum clero populoque vestro esse communicaturos ; itemque prò certo habentes quotquot ubique gentium habemus in Christo filios invitationi huic Nostrae fore ultro libenterque responsuros, gratae voluntatis Nostrae testem ac caelestium gratia- rum auspicem, cum vobis singulis universis, tum gregi unicuique vestrum con­ credito — iis nominatim, qui ad mentem hanc Nostrani per Octobrem praeser- tim mensetn Mariale Rosarium pie recitaverint — Apostolicam Benedictionem effusa caritate impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, die XV mensis Septembris, in festo Septem Dolorum B. Mariae Virginis, anno MDCCCCU, Pontificatus Nostri ter- tio decimo.

(II) i. Re., 17, 44, 49. 118 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Epif*-1» Pii Pp. XII ad Emjnnm P. D. Fridaricum, Episcopam Tnicnlannm, S.B.E. Cardi- malsm Tedeschi™, Palriarchalis Barìlicae Vaticanae Archipreskylernm, Sacri Conàlii Pebtia- •ae Fabricae Praetectam enademipe Snmrai PontiBris Dalarinm, Legatala datatala ai »aa selemaia in Uiitaaia ad Simnlacram B. Virginis Mariae de Fatima celebraada. (24 Seplemkris 1951). (12)

Proximo Octobri mense, postqnam Congressus Marialis ex omnibus natio- nibus Ulyssipone in Lnsitania habitus fuerit, Anno Sacro, quem ad universum catholicum orbem extendimus, ad exitum feliciter vergente, festa admodum sollemnia in honorem ipsins Deiparae in sanctuario Fatimano magnifica pompa celebrabuntur. Quum enimvero elucescet anniversaria dies decima tertia mensis Octobris, qua, uti fertur, Beata Virgo Maria ibidem postremo conspiciendam se dedit, magna quidem fìdelium multitudo ad venerandam imaginem Nostrae Dominae de Fatima ex omnibus regionibus, sicut adsolet, affluebit. Nos autem, qui a primis Nostri Pontificatus annis iterutn iterumque bonos Lusitanos cete- rosque orbis terrarum, fideles exhortati sumus, ut majore in dies cum fiducia atque ardentiore supplicatione ad praeclaram imaginem accedant, quique eandem sollemni ritu quinque abhinc annos coronandam quoque decrevimus, nihil gra- tius acceptiusque habemus, quam proximam celebrationem auctoritate et prae- sentia quadam Nostra adaugeamus. Te igitur, Venerabilis Frater Noster, Ro- manae purpurae splendore exornatum, Legatum Nostrum eligimus ac renun- tiamus, ut Nostram gerens personam sacris sollemnibus ad simulacrum Virginis de Fatima agendis Nostro nomine Nostraque auctoritate praesideas. Nihil pro- fecto dubitamus, quin tu, prò studiosa erga Caelestem Reginam observantia ac veneratione, prò singulari, qua es affectus, erga nationem Lusitanicam caritate, perhonorificum munus tibi demandatum sis libenter feliciterque exsecuturus. l^uo autem eandem sollemnio uberiorem fructuum copiam christiano populo afferre queant, tibi ultio potestatem damus, ut constituta die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate bene- dicas, plenariam indulgentiam iisdern proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Denique sìnceram stabilemque animorum populorumque concordiam per Caelestem Matrem a Deo suppliciter precati, secundi exitus conciliatricem, paternaeque voluntatis Nostrae testem, Apostolicam Benedictionem tibi, Vene­ rabilis Frater Noster, iisque omnibus, qui memoratis sollemnibus intererunt, peramanter in Domino impertimus.

Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Septembris', in festo Beatae Mariae Virginis de Mercede, anno MCMIvI, Pontificatus Nostri tertio decimo.

(12) In Acta ap. sed., 43 (1951) p. 780-781. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 119

Inoliai radiepsonicns Pii Pp. Zìi Cluisiiiidelilms, posi Congressnm Marialem sx «maina* •atioaibas Slyssipone in Lnsiiania habiinm ob Sacra Selamaia in honorem Ipsias B. Nariae T. in Sancivano Faiimano coadnnaii». (13 Ociobrìs 1951). (13)

Veneràveis Irmàos e amados Filhos, Magnificat anima mea Dominum! é a palavra que espontànea acode aos Nossos làbios para traduzir os sentimentos que Nos inundam a alma, neste momento histórico das actnais solenidades, a que presidimos na pessoa do Nosso dignissimo Cardial Legado; solenidades, ou hino grandioso de accào de gracas ; que pelo inestimàvel bene­ ficio do Ano Santo mundial a vossa illuminada piedade quis elevar ao Senhor, ai nessa montanha privilegiada da Fatima, da Virgem Màe escolhida para trono das suas misericórdias e manancial inexaurivel de gracs e maravilhas. Ha um ano, na hora saudosamente selene, em que na Basilica do Prin­ cipe dos Apóstolos encerràvamos a Porta Santa, parecia-Nos ver o Anjo do Senhor, que, saindo por eia doze nièses antes, se fora por todo o mundo a convidar as almas de boa vontade, para que viessem a procurar a paz e renovar a vida sobrenatural na salutar piscina do Jubileu, preparada no coracào da Cidade Eterna. Aquele convite, em que adejava o Espirito do Senhor. Nós vimos, méses a seguir, as ruas e templos desta alma Cidade inundados de multidòes incontà- veis, quais nunca se viram em precedentes jubileus, provenientes de todas as nacionalidades e estirpes, formadas de todas as classes e categorias sociais, mas nnidas na mesma fé, palpitantes do mesmo amor, animadas da mesma piedade, come irmàos em Jesus Cristo e filhos do mesmo Pai que està nos ceus, a invocar e a cantar em todas as linguas do globo as divinas misericórdias. Magnifico e deslumbrante espectàculo da unidade e catolicidade da Igreja, que tao profundo sulco imprimiu na sua vida! Hoje, que està prestes a concluir-se o Jubileu estendido a todo o orbe, volvendo sobre eie um olhar retrospectivo, outra visào nào menos consoladora prende o Nosso espirito. Nào é jà, ou nào é so o Anjo do Senhor, é a Rainha dos Anjos, que saindo nas suas imagens taumaturgas dos mais célebres san- tuàrios da cristandade, e nomeadamente desse Santuàrio de Fatima, — onde o céu Nos concedeu coroà-la « Regina Mundi » —, percorre em visita jubilar todos os seus dominios. E à sua passagem na America come na Europa, na Africa e na , na Indonèsia e na Australia, chovem as bèncàos do céu, multiplicam-se as maravilhas da graca por tal forma, que apenas podemos crer ao que vèem os olhos. Nào sào so os filhos da Igreja obedientes e bons que redobram de fervor; sào pródigos, que, vencidos da saudade dos carinhos ma- ternos, voltam à casa paterna; e sào ainda (quem podera imaginà-lo?!) em paises onde apenas comecou a raiar a luz do Evangelho, tantos envoltos nas trevas do erro, que, quase à porrla com os fieis de Cristo, aguardam a sua visita, e a acolhem e a aclamam delirantemente ; e a veneram e a invocam, e dela obteem gracas assinaladas. Sob o materno olhar da celeste Peregrina nào ha

(13) In Acta ap. sed., 43 (1951) p. 800-802. 120 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI antagonismos de nacionalidades ou estirpes que dividam, nào ha diversidade de fronteiras que separem, nào ha contraste de interesses que desavenhani ; todos por momentos se sentem felizes de se verem irmàos. Espectàculo singular e singularmente impressionante, que faz conceber as mais risonhas esperancas. E nào quererà com eie a benignissima Regina Mundi indicar-nos que toma este Ano Santo sob a sua especial proteccào ? É por isso que Nós, aceitando gostosamente presidir em espirito a estas solenidades, ìntendemos confiar-lho quase sensivelmente, certos de que as nossas accòes de gracas, passando pelo seu Coracao Imaculado, serào mais aceites ao Sehnor, e os frutos salutares do Jubileu nas suas màos benditas, longe de se desvanecerem ràpidamente, serào por elas conservados, abencoados, multiplicados. Na solene indiccào do Jubileu indicàvamos comò um dos seus fms prin- cipais a paz, tanto interna corno externa, nas familias, na sociedade, entre as nacóes. O mundo suspira pela paz, e apesar do muito que se tem feito, con­ tinua ainda a suspirar trepidante na ànsia de a ver desaparecer de novo. A Virgem Nossa Senhora na sua mensagem, que Peregrina anda a repetir ao mundo, indica-nos o seguro caminho da paz e os meios para a obter do céu visto que tao pouco se pode confiar nos meios humanos. Quando com particular insistència inculca o Rosàrio em familia, parece dizer-nos que é na imitacào da Sagrada Familia que està o segredo da paz no lar domèstico. Quando exorta a preocupar-se do próximo comò dos próprios interesses, a ponto de orar e nos sacrificarmos pelo seu bem espiritual e tem- poral, indica o meio verdadeiramente eficaz de restabelecer a concordia entre as classes sociais. E quando com voz maternamente maguada e insinuante pede um retorno geral e sincero a urna vida mais cristà, nào estarà repetindo que so na paz com Deus e no respeito da justica e da Lei eterna se pode sòlidamente alicercar o edificio da paz mundial? Porque enfim, se Deus nào edifica, de balde trabalham os edificadores. Amados Filhos, que em tao grande nùmero acorrestes hoje ao oàsis ben- dito deste Santuàrio Mariano, qual grandiosa representacào de quantos por toda a vastidào do orbe se esmeram em aproveitar os inestimàveis tesoiros do Ano Santo, aqui aos pés da Rainha do Mundo e da Paz, com as mais férvidas accoes de gracas, renovai e confiai-lhe os propósitos salutares concebidos no santo Jubileu ; repeti-lhe e confiai-lhe as esperancas, as suplicas e as ànsias do mundo interro; e formai a resolucào de descer daqui apóstolos do Deus da paz, para trabalhar por eia com o exemplo de urna vida cristà renovada, com a oracào incessante e confiada ao céu, e com toda a possivel actividade que a Providència vos proporcionar. Nós, continuando a trabalhar indefessamente e por todos os meios ao Nosso alcance pelo verdadeiro bem da grande familia humana, é sobretudo na poderosissima intercessao da Virgem Senhora que colocamos as Nossas espe­ rancas, invocando-a incessantemente para que se digne apressar a hora em -que de um extremo ao outro do mundo se realize o hino angelico : Glòria a Deus e paz aos homens de boa vontade. DOCUMENTA MARI STERI I ECCLESIASTICI

Epistola Pii Pp. XII ad Exc.mnm P. D. Mariinnm Lncas Arcbiepiscopnm Hi. Adnliiaiuun, Delegatala Apostolicnm in Africa Meridiana, qna Snmnms Poaiiiex prodamans B. Virginem Mariani ad caelos Assnmpiam cnnciae Africae Heiidionalis Dnionis snperaani esse Pa- ironam enndem Legalam delegit ad Harialem Congressionem e loia Ansbalis Airicae nniene in orbe Dubaniana babendam. (15 Mariti 1952) (1).

Snavi quidem animi delectatione intelleximus, Aprili mense proximo exeun- te, in praeclara Durbaniana nrbe, quae, et civinm frequentia et copia nego- tiorum perspicua, praeterito ipso anno ob auctum fidelium catholicorum nu- nierum metropolitana sedes a Nobis est constituta, Marialem Congressionem ex tota Africae Australis Unione sollemniter celebratum iri. Postquam enim, haud ita pridem, quod era in votis Ecclesiae universae, Spiritu Sancto afflante, re- nuntiavimus et definivimus tamquam dogma fidei, augustam Deiparam Virginem in supernas sedes anima et corpore assumptam fuisse, Meridianae Africae Prae- sules, prò sua quisque suique gregis fide ac pietate, ad exacuendam magis ma- gisque communem erga caelestem Matrem devotionem, proxima sollemnia in ejusdem honorem peragenda censuere. Quin immo instantibus precibus a Nobis iidem postulavere, ut Beatissimam ipsam Virginem ad caelos assumptam prò universo civili eorum territorio caelestem Patronam constitneremus. Quod qui­ dem per hasce Litteras libentissime facimus, Nostra auctoritate decernentes, prae- cipientes ac declarantes, benignissimam Virginem Mariani, singulari privilegio cum corpore ad caelum assumptam, cunctae Africae Meridionalis Unionis su- pernam esse Patronam. Quo autem indictae celebrationis splendor ac magni- fieentia per quandam Nostram praesentiam adaugeatur, te, Venerabilis Frater, qui archiepiscopali auctus dignitate, in remota ista ac Afro- rum terrae plaga Nostram jam geris personam, Legatum Nostrum deligimus ac renuntiamus, ut Mariali Congressui in civitate Durbaniana propediem habendo nomine et auctoritate Nostra praesideas. Certam igitur spem fovemus, prò tua aliorumque sacrorum Antistitum praesentia, prò fidelis populi concursu et vene- ratione, prò pio augustoque coetuum rituumque decore, ejusmodi sollemnia quum in caelestis Reginae triumphum, tum in animarum utilitatem profectumque pia­ ne esse evasura. Nihil denique Nobis restat, Venerabilis Frater, nisi ut tibi pote- statem quoque demus, praefinita die post Sacrum pontificali ritu peractum, ad- stantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicendo plenaria indulgentia iisdem proposita, consuetis Ecclesiae condicionibus lucranda. Quo­ rum interea divinorum donorum in auspicium inque peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis Frater, universis Africae Meridianae Praesulibus eorumque cleris et fidelibus peramanter in Domino im- pertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XV mensis Martii, anno MDCCCCIvII, Pontificatus Nostri quarto decimo.

(i) In Acta ap. sed., 44 (1952) p. 410-11. 268 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Bnniins Radiophoaicns Pii Pp. XII Chrisiindelibns ob Conventum primam Narialem, e cnnciis regioaibns JUricae meridionali*, in urbe « Darban » coaduaaiis. (4 Maii 1S52) (2).

Hardly a year has passed since We spoke to you, Venerable Brothers, and to Our dear children who are entrusted to your pastoral care. Our voice then carried a message of jòy and felicitation for the establishment of a Catholic hierarchy in the Union of South Africa almost one hundred and fifty years after the first Mass was offered in Cape Town. Today, though the occasion is different, Our greetings go out to you from a heart no less fìlled with joy and consolation ; because during these early days of May you have been gathering together, with a deep sense of gratitude and re- verence, to do honour to the ever-blessed Mary, Mother of God. There is something very fitting, is there not, in that her month follows so closely on the grand solemnity of Easter. The whole Christian world thrills to the AUeluias sung to the risen Saviour. The heart of every Christian, high or low, king or subject, man of State or filler of the soil or worker in the mines, expands with confident hope : a hope that sweetens the bitter portion of earthly living, a hope that defies the powers of evil in their struggle for human and challenges death itself, whose terrors fade away in the light of the glorious resurrection of Christ. For He has but gone before, opening the way for those who belong to (3) Him and will follow after Him, members of the Body of which He is the Head. But mark the words of the illustrious African doctor of the Church, St.

Augustine. «The Lord has risen», he says, « in:that nature He took from you. He could not rise, had He not been dead ; nor could He have died but for his having a body of flesh » (4). Now from whom did He receive that body of fiesh? «Oh, , rejoice», the Church answers that question in her thrice- daily chant, « Oh, Queen of heaven, rejoice, because He, whom thou didst carry in thy womb, He has risen as He said ». Yes, dearly beloved, in the loving providence of God, it was Mary's « be it done unto me according to thy word », that made possible the passion and death and resurrection of the divine Re- deemer of the world. That is why one dare not separate the Mother from the Son. His death on Golgotha was her martyrdom; His triumph is her exaltation. The witness of three centuries confirms the fact, as the learned Cardinal New- man pointedly observes, that « Catholics » who have honoured the Mother stili worship the Son; while those who now have ceased to confess the Son, began by scoffing at the Mother » (5). With ali the ardour of your faith, then, be quick at ali times to offer to the Virgin Mother the homage of your gratitude, your love and loyalty. The Virgin Mother! What a blessed vision of virginal purity and gentle

(2) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 429-431. (3) Cfr. 1 Cor. 15, 23. (4) S. ATJG., Enarr. in Ps. CXXIX n. 7 - MIGNB, PL, t. 37 col. 1700-1701. (5) Discourses to Mixed Congregations, Discourse XVII, The Glories of Mary. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 269 motherhood these words unveil, Is there any wonder, that the beauty, the charm, the holiness of the peerless Virgin Mother has left behind her in the Church militant the sweetest memories « like to choice myrrh » (6), and a mighty influence, that not only lifted woman from her especial degradation, but gave her the challenge to become the latent force that would give renewed and re- fiued vitality to civilization. Woman accepted the challenge. The home and civil society have felt the quickening pulse of a life purified by woman's love and holiness. Holiness and ali that it implies of courage, self-restraint, patient endurance, kindliness, modesty and unworldliness, how gracefully it becomes a woman. It is the source of her greatest power for good ; and thrice-blessed is the family circle, where a womans's gentle rule and high ideals point the way of sanctity to those who reverence her beyond ali else on earth. One result of this first Marian Congress in your cherished land will be, We trust, that the women of the Union of South Africa will form the high resolve to be worthy clients of the Virgin Mother of God. We cannot conclude without a word of particnlar greetìng to the zealous sons of the revered of Marseille, Charles-Bugène de Mazenod. South Africa carries a heavy debt to the Oblates of Mary Immaculate, as does also the Church of God, in whose service they have rounded out a century of toil and self-sacrifice. We are happy to acclaim their merits, and We pray that the Immaculate Mother may continue to procure for them from her divine Son ali the graces in abnndance, which will enable them to carry on their magni- ficent apostolate among your people. To you, Venerable Brothers, to ali the clergy and faithful participating in the Marian Congress, from a heart filled with paternal affecion, We impart the Apostolic Benediction.

(6) E)ccl. 84, 20 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm. P. Emmannekm iil. Sancii Lanreniii in Lucina SMS. Ptesb. Cardinalem Arteaga y Belanconri, Archiepiscopnm Sancii Ckrislophori de Habana, qnem Legahim rennniiai ad imaginem Nostrae Dominae de Coromoio exoraaadam. (39 fa­ lli 1952). (1). Intra fines dioecesis Barquisimetensis, in Venezuelana Republica sitae, ce­ lebre admodum exstat Sanctnarium Beatae Mariae Virginis sub populari titulo « de Coromoto » in loco « Guanare de los Cospes » vulgo nuncupato. Jamvero .decem abhinc annos, universi Venezuelae sacrorum Antistes, ad augendam po- pulli erga Deiparam pietatem religionemque, in quinquennali coetu congregati, eandem Mariam Virginem « de Coromoto » praecipuam totius nationis Patronam pio salutarique Consilio elegere atque declaravere. Quam quidem electionem Nos, Apostolicis Litteris, die VII Octobris mensis anno MCMXLIV datis, libenti sane .animo probavimus et confirmavimus. Praeterea tres abhinc annos, flagrantissima Venezuelae Pastorum eorumque gregum vota adimplentes, Sanctuarium de Gua­ nare, in quo prodigialis imago Nostrae Dominae « de Coromoto » religiosissime colitur, in quodqne ex omni Reipublicae parte tot christifideles pie peregrinantes confluunt, titulo et dignitate Basilicae Minoris condecorare voluimus. Nunc autem, tertio obeunte saeculo, postquam Virgo Maria, uti traditum est, se con- spiciendam dedit eodem loco, ubi temptum ipsum de Guanare est deinceps aedi- ficatum, precibus ejusdem Episcopatus benigne adnuentes, perinsignem illam imaginem sollemni ritu proximo Septembri mense coronandam per Legatum No­ strum censuimus. Te igitur, Dilecte Fili Noster, qui, dignitate archiepiscopali praeditus, Romanae purpurae splendore refulges, Iyegatum Nostrum a I/atere deligimus ac renuntiamus, ut in Sanctuario de Guanare venerandam imaginem Nostrae Dominae de Coromoto veluti manibus Nostris sacra exornes corona. Tibi pariter facultatem tribuimus, ut, die constituta Sacro pontificali ritu peracto, .adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibns lucrandam. Tuum profecto erit, eos omnes, qui agendis sollemnibus in unum convenerint, Nostris verbis alloqui, iisdemque stimulos admovere, ut, incensa in Virginem de Guanare pietate christianarumque virtutum studio, sese ejus patrocinio quotidie digniores exhibeant ac praestent. Caelestium interea donorum in auspicium, in- que peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, et Antistiti, clero, populoque dioecesis Barquisimetensis amantis­ sime in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXX mensis Julii, anno MDCCCCLII, Pontificatus Nostri quarto decimo. PIUS PP. XII

(i) In Ada ap. sed-, 44 (1952) p. 722-723. 444 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Ex Epistola Apostolica «Carissimi* Bnssiae popnlis» Pii Pp. XII ad nniversos Bnssiae popnlos (7 Inlii 1952) (2).

... Novimus inter vos plurimos esse, qui in intimo animi sui sacrario chri- stianam fidem retineant, qui religionis hostibus minime obsecundent, quin immo vehementer cupiant Christiana praecepta, quae una sunt tutioraque publicae rei fundamenta, non solnm privatim secretoque profiteri, sed palam etiam, si, ut liberos hornines decet, fieri possit, testari. Ac novimus quoque, somma cum animi spe summoque solacio, vos Deiparam Virginem Mariam incensissima pie- tate colere ac diligere ; eiusque sacras imagines venerari. Novimus in ipsa urbis Mosquae arce templum excitatum fuisse — in quo hodie, proh dolor, divinus- cultus silet — Beatissimae Virgini Mariae Caelo receptae dicatum; quod quidem maiorum vestrorum ac vestrum etiam erga almam Dei Matrem amorem lucu- lentissimo testatur documento. At Nobis compertum est, ubicumque Sanctissima Dei Genetrix sincera actuosaque pietate colitur, numquam ibi spes salutis deesse posse. Quamvis enim contendant hornines, vel potentes et impii, e civium animis sanctam religionem christianamque virtutem evellere, quamvis Satanas ipse hoc impietatis certamen incendat atque acerrime exacuat secundum Apostoli gentium sententiam «... non est nobis colluctatio adversus cameni et sanguinem, sed adversns principes et potestates, adversus mundi rectores tenebrarum harum, contra spiritualia ne- quitiae in caelestibus » (3) ; nihilo secius, quando Mariae patrocinium interpo- nituf, portae inferi praevalere non possunt. Ipsa enim est benignissima ac po­ tentissima Dei nostrorumque omnium Mater; ac numquam auditum est ad eam hornines pie supplicando confugisse, qui validissimam eius tntelam non experi- rentur. Pergite igitur, ut facitis, eam impensa pietate colere, eam ardenter adamare, eam hisce verbis, quibus soletis, invocare: «Tibi unice datum est, sanctissima et purissima Mater Dei, videre te ipsam semper exauditam » (4). ... Ac velit benignissima Mater eos etiam suavibus suis oculis clementer respicere, qui infitiatorum osprumque Dei agmina instruunt eoruinque inceptum urgent; velit eorum mentes superna collustrare luce, eorumque animos divina ad salutem permovere gratia. Nos interea, ut Nostrae vestraeque preces supplicationesque facilius exau- diantur, utque singulare erga vos benevolentiae Nostrae praebeamus documen- tum, quemadmodum paucis ante annis universum hominum genus Immaculato Deiparae Virginis Cordi consecravimus, ita in praesens cunctos Russiarum pò- pulos eidem Immaculato Cordi peculiarissimo modo dedicamus ac consecramus, fore omnino sperantes ut quae Nos, quae vos, quae boni omnes verae pacis, fraternae concordiae debitaeque omnibus, imprimisque Bcclesiae libertatis vota facimus, ea, potentissimo suffragante Mariae Virginis patrocinio, quam primum feliciter effecta dentur; ita quidem ut — vobis una Nobiscum cunctisque chri- stianis gentibus comprecantibus — salutiferum Iesu Christi Regnum quod est

(2) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 510-511. (3) Eph. 6, 12. (4) Acathistus Festi Patrocini! SS. Dei Genitricis : Kondak 3. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 445

« Regnum veritatis et vitae, Regnum sanctitatis et gratiae, Regnum iustitiae, amoris et pacis » (5) ubique terrarum firmiter constabiliatur. Atqne eamdem clementissimam Matrem supplici rogamus prece ut vos cunctos universos in praesentibus rerum angustiis tueatur; atque a Divino Filio suo illam mentibus vestris obtineat lucem, quae e Caelo oritur, illam animis vestris impetret virtutem fortitudinemque, qua quidem, caelesti suffulti gratia, errores impietatesque omnes evincere ac superare possitis.

Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Bernardina lit. Ss. Andreas ai begorii ad Clivam Scaui SJI.E. Presbylernm Cardinalem GriUin, Archiepiscopam Wesimonasieriensem: ob «Crnciaiam Bosarii» a cnrisiiiidalibu Angliae celebrandam. (14 Inlii 1952). (6).

We nave learned with paternal interest, Beloved Son, of the Family Crusade which is being conducted in the Archdiocese of Westminster and in the Dioceses of Southwark and Brentwood, under the directorship of Our beloved son, Patrick Peyton. Never before has the world been so direly in need of prayer as at the present time, when a dangerons form of materialism tends to undermine man's relations with his Creator and with his fellowmen and to destroy the sanctity of family life. The most powerful antidote against the evils that threaten human society is prayer, especially collective prayer, for Our Divine Lord has said : « If two of you shall consent upon earth concerning any thing whatsoever they shall ask, it shall be done unto them by my Father who is in heaven. For where there are two or three gathered together in my name, there am I in the midst of them » (Matt. XVIII, 19-20). And what form of collective prayer could be more simple and yet more efficacious than the Family Rosary, in which parents and children join together in supplicating the Eternai Father, through the intercession of their most loving Mother, meditating meanwhile on the sacred mysteries of our faith ? There is no surer means of calling down God's blessings upon the family and especially of preserving peace and happiness in the home than the daily recitation of the Rosary. And apart from its supplicatory power, the Family Rosary can have very far-reaching effects, for if the habit of this pious practice is inculcated into children at a young and impressionable age, they too will be faithful to the Rosary in after life and their faith will thereby be nourished and strengthened. From Our heart, theretore, do We express the prayerful hope that the Family Rosary Crusade, which has been organized under your zealous guidance, Beloved Son, and under that of Our Venerable Brothers, the of South­ wark and Brentwood, may be productive of much spiritual fruit. We earnestly exhort those of Our beloved children towards whom the Crusade has been directed to regard the joint recitation of the Rosary in the family circle as a

{5) Praef, in festo I. Ch, Regis. (6) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 624-625. 446 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI most important collective act in their daily lives and a most certain way of obtaining the spiritual and temporal favours of which they stand in need. We invoke God's special blessing on ali those who have collaborated with the Family Rosary Crusade, and in pledge thereof We cordially impart to you, Beloved Son, to Our Venerable Brothers Cyril Cowderoy and George Beck and to the cdergy and faithful gathered at Wembley Stadium for the final assembly, Our special Apostòlic Benediction. From the Vatican, July i4th, 1952. Pius PP. XII

Nnniins radiophonicns Pii Pp. XII Chrisliiidelibns Venezuela* daini, sollemnia in honorem B. Mariae Virginis de Coromolo celebraniibns. (12 Seplembris 1952). (7).

Venerables Hermanos y amados hijos, católicos venezolanos, que en la linda Guanare asistls conmovidos a la solemne coronación de vuestra Excelsa Patrona, Nuestra Seiiora de Coromoto : Si siempre fué un espectaculo altamente atrayente y conmovedor el ver a una madre circundada por el amor y la devoción de sus hijos; cnénto mas lo sera cuando, comò en las circunstancias presentes, se trata de todo un gran pueblo que, no contento con haberse colocado hace diez afios bajo el poderoso patrocinio de su Madre del cielo, anhela ahora exteriorizarle su acendrada pie- dad y su autèntica sumisión, colocàndole en las sienes una preciosa corona y aclamàndola comò a su Reina y naturai Senora? Y es que este pueblo ha comprendido lo que significa la Virgen Santi- sima en la historia de las nacionesl Imposible seria ni pergenar siquiera, prescindiendo de su dulcisimo Nom­ bre, la de vuestro inmenso continente cuya ruta encontró con gesto audaz la ruda proa de una nao que se llmaba precisamente « Santa Maria » y en un dia consagrado a la Virgen del Pilar ; cuyo primer nombre, en la piadosa e ingènua lengua de sus descubridores, fué « Archipiélago del mar de Nuestra Senora » ; y cuyas playas hollaron por primera vez aquellos esforzados campeones que, bajo el hierro de las armas, escondian un corazón tiernisimo, amante de su Madre celestial, corno lo fué vuestro Alonso de Hojeda, el hombre que llevaba siempre consigo una imagen de la Reina de los Angeles y que iba dejando su recuerdo — al incorporarlos al mundo — en las denominaciones de los pueblos y ciu- dades, de las cimas de las montanas y de los puertos de vuestra nación, una nación eminentemente mariana. Porque està es efectivamente, venezolanos queridisimos, una de vuestras mas fulgidas glorias. Canten unos la belleza de vuestras gigantes cimas, de donde se despenan abundantes y caudalosos rios que, atravesando ora las in- terminables llanuras de suaves y sabrosos pastos, ora las tupidas forestas ricas en toda clase de maderas preciosas, van a desembocar en las feraces tierras del pròspero litoral o a mezclar sus aguas con las del imponente Orinoco; celebren

(7) In Ada ap. sed., 44 (1952) p. 739-742- DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 447 otros la suavidad perenne de vuestro cielo, lo templado de su clima o la buena y amable condición de vuestra gente ; pondérese justamente fa riqueza que el Seiior ha escondido en vuestro suelo o el alto ingenio de vuestros hrjos, que tan ilustres nombres — un Mariano de Talavera, un Andrés Bello — han dado a la Iglesia y a la cultura de toda la America hispànica; para Nos, especial­ mente en estos momentos, Venezuela sera siempre la tierra de la Virgen y, al recorrerla con la imaginación, lo que nos vendrà al recuerdo sera la Maracaibo de Nuestra Senora de Chiquinquirà, mas al sur la Tariba de Nuestra Senora de la Consolación, hacia el centro la Valencia de la Virgen del Socorro, todavia mas alla Nueva Barcelona con su Virgen del Tucumo, y comò capital, Caracas con sus santuarios de la Merced, de Altagracia y de la Soledad, para citar sola­ mente los primeros que se nos vienen a las mientes. Y todavia, si del conti­ nente quisiéramos saltar a las islas nos saldrian a esperar, en la isla Margarita, las torres del tempio de Nuestra Senora del Valle. Pero hay un rincón escogido, al borde de los I/lanos y a la sombra de la imponente Sierra de Mérida, que la Madre de Dios prefirió entrè todos. Estamos en los primeros capitulos de la colonización, segunda mitad del siglo dieciséis. Juan Fernàndez de Leon — una recia personalidad donde una vez mas se hermanan las ansias expansivas y apostólicas de Espana y Portugal — funda la « Ciudad del Espiritu Santo del valle de S. Juan de Guaguanare». El Evangelio parece que penetra con buenos auspicios en nuevos e inmensos ter- ritorios ; pero hay un alma rebelde y es precisamente la que mas interesa con­ quistar. Es ahora la mitad del siglo diecisiete cuando, para acabar de vencer todos los obstàculos, florece el prodigio. Sobre las aguas tranquilas que corren hacia el fondo de la quebrada — segùn narra la tradición — una hermosa Senora invita repetidamente a la sutnisión y al bautismo. Y cuando tras la rebeldia estalla la vioiencia, entre las manos airadas del que no queria rendirse a la gracia queda esa imagen — vencedora al fin — de Aquella que sabe siempre ganar para gloria suya y provecho nuestro. El resto de la historia, hasta llegar al gran Santuario Nacional de prin- cipios del siglo pasado y hasta ese precioso relicario de hoy, lo sabéis perfecta- mente, aprendido acaso en el regazo de quien os dio la vida, y conservado entre los mas amables recuerdos de una infancia lejana, cuando apenas érais capaces de retener mas que la idea centrai, la misma que esa preciosa joya simboliza : una Venezuela idolatra transformada en un pais cristiano por la intervención maternal de Maria Santisima ; cosa que, comò muy bien ha dicho vuestro Epi- scopado es « gloria que enaltece y anima vuestra piedad y prenda de maternal amor que empena la gratitud nacional». Aclamadla, s£, aclamadla, amadisimos venezolanos comò medio principal de que la divina providencia se valió para llevaros el beneficio inestimable de la fé! Pero quienes ya la poseéis, los que os decis hijos de una nación católica, corred ante su trono de amor y de gracia pidiéndole que os la conserve y os la consolide, libre de las influencias malsanas que buscan ponerla en peligro. Pedidle que la Iglesia, fundada por su Divino Hijo para salvación de vuestras almas, pueda hacer llegar a todas partes el beneficio inestimable de la educación

cristiana sin trabas de ninguna clase; que la familia, célula fundamental de toda sociedad, se salve de la carcoma que la corroe, manteniendo intactas su santidad 448 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI y unidad : que la caridad de Cristo triunfe en las relaciones sociales baciendo llgar a todos los beneficios del justo progreso y del razonable bienestar ; que no arraiguen jamàs en el pròdigo terruno venezolano doctrinas extrafias, espe­ cialmente aquellas que ofenden a Ella y a su precioso Hijo negàndoles las mas excelsas de sus prerrogativas ; y que, reconociendo todos su verdadera mater- nidad, todos se sientan hermanos en Jesucristo, hijos de un mismo Padre que està en los cielos, que pueden y quieren vivir en paz, para dar al mundo, agitado por el odio y por la violencia, el ejemplo de una nación que sabe gozar de los beneficios de la fraternidad cristiana. Hazlo asi Tu, Madre amarosisima de Coromoto, Reina del pueblo vene­ zolano, que te dignaste honrar con tu presencia, salvaguardia invencible de su fé I Y escùchalos cuando te cantan : « No permitas que sucumba — nuestra patria en la tormenta; — la fé de nuestros rnayores — en sus àmbitos renueva». Con estos sentimientos y estos deseos, encomendàndoos a vuestra Madre y Reina, os bendecimos, amados hijos : a Nuestro dignisimo Legado, a Nuestros hermanos en el Episcopado, a todo el pueblo venezolano y a cuantos, de una manera o de otra, oyen Nuestra voz, que quiere ser siempre pregonera de Nue­ stro amor de Padre y testimonio de Nuestra devoción filial a la augusta Reina de los cielos. LUTERI ENCYCLICLE PII PP. XII AD VENERABILES FRATRES PATRIARCHAS, PRIMATES, ARCHI- EPISCOPOS, EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS, PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES : ANNUS MARIANUS UBIQUE GENTIUM CELEBRANDUS INDICITUR, PRIMO EXEUNTE SICULO A DEFINITO DOGMATE IMMACULATJE CONCEPTIONIS B.M.V.*

PIUS PP. XII VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM

FULGENS CORONA gloriae, qua Deiparae Virginis purissima frons a Deo redimita fuit, magis videtur Nobis splendescere, dum diem mente repetimus, quo centum ante annos Decessor Noster fel. ree. Pius IX, amplissimis Purpu- ratorum Patrum Sacrorumque Antistitum ordinibus stipatus, apostolica aucto- ritate falli nescia declaravit, pronuntiavit, sóllemniterque sanxit « doctrinam, quae tenet Beatissimam Virginem Mariam in primo instanti suae conceptionis fuisse singulari omnipotentis Dei gratia et privilegio, intuitu meritorum Chri- sti lesu Salvatoris , ab omni originalis culpae labe praeservatam immunem, esse a Deo revelatam, atque ideirco ab omnibus fidelibus firmiter constanterque credendam > (•*). Oraculum Pontificis universa catholicorum communitas [p. 577], quae illud iam diu vehementerque praestolabatur, laetabunda excepit; atque excitata efferbuit erga Deiparam Virginem christifidelium pietas, ex qua quidem, ut oportet, christianorum mores refiorescunt quam maxime; itemque novo quo- dam ardore viguere studia, quibus fuere almae Dei Genetricis dignitas et sancti- tudo in splendidiore sua luce positae. Ac videtur ipsa Beatissima Virgo Maria eam voluisse prodigiali modo quasi confirmare sententiam, quam Divini Filii sui Vicarius in terris, universa plaudente Ecclesia, iam ediderat. Siquidem quattuor nondum erant elapsi anni, cum innocenti ac simplici puellae apud Galliae oppidum, ad Pyrenaeorum montium radices. Deipara Virgo, iuvenili et benigno adspectu, candida veste candidoque pallio contecta, ac caeruleo defluente cingulo succincta, in Massa-

(*) Acta ap. sed., 45 (1953) p. 577-592. Numerus paginarum infra paren- heses [ ]positus ad refertur. (1) Bulla Dogm. Ineffabilis Deus, d. VI idus Decemb. a. MDCCCUV. 426 Plus PP. XII biellensi specu se conspiciendam dedit; atque eidem, illius nomen enixe per­ colanti, cuius adspectu dignata fuerat, elatis in caelum oculis suaviterque arridens respondit : « Immaculata Conceptio ego sum ». Id, ut aequum erat, christifideles recte intellexere, qui paene innumeri undique gentium pio peregrinantium more ad Lapurdense specus confluentes, suam excitarunt fidem, incenderunt pietatem, ac christianis praeceptis suam conformare vitam enisi sunt; itemque inibi non raro eiusmodi impetrarunt rerum miracula, quae admirationem omnibus commoverent, ac catholicam religionem unam esse a Deo datam probatamque confirmarent. Id peculiari modo, ut rei consentaneum erat. Romani intellexerunt Pon- tifices, qui quidem mirabile templum illud, quod post breve annorum spatium, cleri populique pietas erexerat, caelestibus ditarunt muneribus suaeque bene­ volente beneficiis.

In ipsis vero Apostolicis Litteris, quibus idem Decessor Noster hoc chri- stianae doctrinae caput christifidelibus omnibus firmiter fideliterque retinen- dum derevit, nihil aliud fecit, nisi [p. 578] Sanctorum Patrum totiusque Ec- clesiae vocem, inde a prisca aetate subsequentium saeculorum cursum quasi supervolantem, diligenter excepit suaeque auctoritate consecravit. Primo autem huius doctrinae fundamentum in ipsis Sacris Litteris cer- nitur, in quibus rerum omnium Creator Deus, post miserum Adae casum, tentatorem corruptoremque serpentem hisce verbis alloquitur, quae non pauci ex Sanctis Patribus Ecdesiaeque Doctoribus atque plurimi probati interpretes ad Deiparam Virginem referunt : « Inimicitias ponam inter te et mulierem, et semen tuum et semen illius... » (#). Atqui, si aliquando Beata Virgo Ma­ ria, utpote hereditaria peccati labe in suo conceptu inquinata, divinae gratiae evasisset expers, eo saltem, etsi brevissimo, temporis vestigio, inter ipsam et serpentem non ea sempiterna, de qua inde a primaeva « traditione » usque ad definitionem sollemnem Conceptionis Immaculatae Virginis fit mentio, inimi- citia intercessisset, sed potius quaedam subiectio. Ac praeterea cum eadem Sanctissima Virgo « gratia piena » (3) seu xeXaQiTeofiévr] et « benedicta inter mulieres » (4) salutetur, ex istis verbis, prout « traditio » catholica semper intellexit, manifesto innuitur « hac sin- gulari sollemnique salutatione, numquam alias audita, ostendi Deiparam fuisse omnium divinarum gratiarum sedem, omnibusque Divini Spiritus charisma- tibus exornatam, immo eorundem charismatum infìnitum prope thesaurum abyssumque inexhaustam, adeo ut numquam maledicto obnoxia » (5) fuerit.

(2) Gen. 3, 15. (3) Lue. 1, 28. (4) Ibid. 42. (5) Bulla Ineffabilis Deus. LITTERAE ENCYCLICAE « » 427

Hanc doctrinam, primaevae Ecclesiae aetate, nemine repugnante, Sancti Patres dare satis tradiderunt, qui quidem Beatam Virginem fuisse assevera- runt lilium inter spinas, terram omnino intactam, immaculatam, semper be- nedictam, ab omni peccati contagicene liberam, lignum immarcescibile, fontem semper illimem, unam et solam non mortis sed vitae Miam, [p. 580] non irae sed gratiae germen, illibatam et undequaque illibatam, sanctam et ab omni peccati sorde alienissimam, venustate venustiorem, sanctiorem sanctitate, solam sanctam, quae, solo Deo excepto, exstitit cunctis superior, et ipsis Cherubini et Seraphim, et omni exercitu Angelorum natura putcrior, formosior et sanc- tior (6). Quibus diligenter, ut oportet, perpensis Beatae Virginis Mariae praeconiis, quisnam dubitare audeat eam, quae purior Angelis et quae omni tempore pu­ ra (?) exstitit, quovis, etsi minimo horae momento, fuisse omne genus peccati labis expertem? Iure igitur meritoque S. Ephraemus Divinum eius Filium hisce verbis alloquitur : « Revera quidem tu et mater tua soli estis qui ex omni parte omnino pulchri estis. Non enim in te, Domine, nec ulla in Matre tua macula » (8). Quibus ex verbis luculenter patet de una tantummodo inter omnes Sanctos viros Sanctasque mulieres praedicari posse, cum de cuiusvis pec­ cati labe agatur, nullam prorsus haberi posse quaestionem; itemque hoc singu- larissimum privilegium, nulli umquam concessum, idcirco eam obtinuisse a Deo, quod ad Dei Matris dignitatem fuisset everta. Hoc enim excelsum mu- nus, quod in Ephesina Synodo adversus Nestorii haeresim sollemniter deda- ratum ac sancitum fuit (?), et quo nullum aliud posse videtur esse maius, plenissimam postulat divinam gratiam animumque a quavis labe immunem, quandoquidem summam requirit post Christum dignitatem sanctitatemque. Quin immo ex hoc ipso sublimi Deiparae munere, veluti ex arcano fonte limpi­ dissimo, omnia profluere videntur privilegia et gratiae, quae eius animum eius- que vitam praecellenti modo praecellentique ratione exornarunt. Ut recte enim declarat Aquinas : « Beata Virgo ex hoc quod est Mater Dei, habet quandam' dignitatem infinitam ex bono infinito, quod est Deus » (10), Ac clarus scriptor id hisce verbis enucleat at[p. 581]que explicat: «Beata Virgo... Mater Dei est; ergo purissima est et sanctissima, adeo ut sub Deo maior puritas intellegi nequeat » (-*•*). . Ac ceteroquin, si rem intento reputamus animo, ac praesertim si incen- sissimum suavissimumque consideramus amorem, quo Deus Matrem Filii sui Unigeniti procul dubio prosecutus est ac prosequitur, qua ratione vel solum-

(6) Bulla Ineffabilis Deus, passim. (7) Cfr. ibidem. (8) Carmina Nisibena, ed. Bickell, 123. (9) Cfr. Pius XI, Enc. Lux veritatts, A. A. S. voi. XXIII, p. 493 sq. (io) Cfr. Summa Th., I, q. 25,a. 6, ad 4um. (11) Corn. a Rapide, in Matth. 1, 16. 428 Plus PP. XII modo arbitrari possumus* cam fuisse, etsi brevissimo temporis spatio, peccato obnoxiam divinaque gratia privatam? Potcrat certe Deus, Redemptoris me- ritorum intuitu, hoc praeclarissimo privilegio eam donare; id igitur factum non esse ne opinari quidem possumus. Decebat siquidem Redemptoris Matrem talem esse, ut exstaret, quantum fieri posset, ipso digna; atqui digna non fuis- set, si hereditaria labe infecta, etsi primo tantum conceptionis suae momento, teterrimae fuisset Satanae dominationi subiecta. Neque asseverari potest hac de causa minui Redemptionem Christi, qua­ si iam non ad universam pertineat Adami subolem; atque adeo aliquid de ipsius Divini Redemptoris munere ac dignitate detrabi. Etenim si rem fun- ditus diligenterque perspicimus, facile cernimus Christum Dominum perfec- tissimo quodam modo divinam Matrem suam revera redemisse, cum, ipsius meritorum intuitu, eadem a Deo praeservata esset a quavis hereditaria peccati labe immunis. Quamobrem infinita Iesu Christi dignitas eiusque universalis Redemptionis munus hoc doctrinae capite non extenuatur vel remittitur, sed augetur quam maxime. Immerito igitur acatholici et novatores non pauci hac etiam de causa nostram reprehendunt atque improbant erga Deiparam Virginem pietatem, quasi nos aliquid ex cultu uni Deo ac Iesu Christo debito subducamus; cum contra, quidquid honoris venerationisque caelesti Matri nostrae tribuimus, id procul dubio in Divini eius Filii decus redundet, non modo quod ex ipso [p. 582] omnes gratiae omniaque dona, vel excelsa, ut e primo fonte oriun- tur, sed etiam quod « gloria filiorum patres eorum » (1%). Quapropter, inde ab antiquissima Ecclesiae aetate, hoc doctrinae caput cotidie magis inclaruit, ac cotidie latius viguit cum apud sacros Pastores, tum in mente animoque christianae plebis. Id testantur, ut diximus, Sanctorum Patrum scripta; id testantur celebrata Concilia, ac Romanorum Pontificum acta; id testantur denique antiquissimae liturgiae, quarum in sacris libris, vel antiquissimis, hoc festum recensetur utpote ex maiorum more traditum. Ac praeterea etiam inter omnes Orientalium christianorum communitates, quae iamdiu a Catholica Ecclesiae unitate recessere, non defuere nec desunt qui, etsi praeiudicatis adversisque opinionibus animati, hanc doctrinam am- plexi sunt, haec Immaculatae Virginis sollemnia quotannis celebranti atqui hoc procul dubio non eveniret, si id iam antiquitus, antequam videlicet eae- dem ab uno ovili abstraherentur, non recepissent. Libet igitur Nobis, dum plenum volvitur saeculum, ex quo Pontifex Maximus imm. mem. Pius IX hoc singulare Deiparae Virginis privilegium sollemniter sanxit, hisce eiusdem Pontificis sententiis causam universam quasi in unum referre ac concludere, hanc videlicet doctrinam asseverando « iudicio Patrum Divinis Litteris consignatam, tot gravissimis eorundem testimoniis traditam, tot illustribus venerandae antiquitatis monumentis expressam ac celebratam, ac maximo gravissimoque Ecclesiae iudicio propositam et con­

ila) Prov. XVII, 6. LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 429 firmatasi > (-*#) esse, ita quidem ut Sacris Pastoribus ac christifidelibus om­ nibus nihil sit « dulcius, nihil carius, quam ferventissimo affectu Deiparam Virginem absque labe originali conceptam ubique colere, venerari, invocare et praedicare » (M). Ac videtur nobis pretiosissima huiusmodi gemma, qua centum abhinc an- nos sacrum Beatae Marie Virginis diadema [p. 583] distinctum fuit, splendi- diore hodie luce refulgere, cum divino Providentiae Dei Consilio auspicato No­ bis contigerit ut, ad exitum vergente Iubilaeo Maximo, anno MDCCCCL •— gratissima Nostrum subit memoria animum — almam Dei Genetricem defi- niremus animo fuisse et corpore in Caelum assumptam; atque ita christiani populi votis satisfaceremus, quae quidem iam tum peculiari modo nuncupata fuere, cum intaminatus Virginis conceptus sollemniter sancitus fuit. Tunc enim, ut Nosmetipsi in Apostolicis datis Litteris Munifìcentissimus Deus scrip- simus, « christifidelium animi incensiore quadam spe permoti fuere, futurum ut a Supremo Ecclesiae Magisterio dogma quoque corporeae Assumptjonis Mariae Virginis in Caelum quamprimum definiretur » (-Z5). Altiore igitur efficacioreque ratione exinde christifideles omnes ad ipsum Immaculatae Virginis Conceptionis mysterium mentem animumque suum con­ vertere posse videntur. Ob arctissimam enim necessitudinem, qua inter se haec duo dogmata conectuntur, sollemniter promulgata in suaque luce posita Mariae Virginis in Caelum Assumptione — quae quidem est pri'oris marialis privilegii veluti corona ac complementum — eo ipso effectum est, ut plenius luculentiusque emerserit mirabilis illius divini consilii sapientissimus concentus, quo Deus Beatissimam Virginem Mariam cuiusvis originalis labis esse voluit expertem. Quamobrem ob duo huiusmodi praeclarissima, quibus Deipara Virgo donata fuit, privilegia, ut terrestris eius peregrinationis ortus ita et occasus fulgentissima emicuere luce; omnimodae eius animi innocentiae ab omni labe immuni, mirabili quadam congruentique ratione respondit amplissima virginei corporis « glorificatio » ; atque eadem, quemadmodum fuit cum Unigenito Filio suo adversus nequissimum inferorum anguem in certamlne coniuncta, cum Ipso pariter gloriosissimum de peccato eiusque tristissimis consectariis participavit triumphum [p. 584].

II Verumtamen haec saecularis celebratio non modo catholicam fidem im- pensamque erga Deiparam Virginem pietatem omnium in animis refoveat oportet, sed christianorum etiam mores ad eiusdem Virginis imaginem debet

(13) Bulla Ineffabilis Deus. (14) Ibidem. (15) A. A. S. voi. XXXV, p. 744. 430 Plus PP. xii

conformare quam maxime. Quemadmodum matres omnes suavissime afficiun- , tur, cum suorum filiorum vultum cernunt propriam ipsarum faciem peculiari quadam similitudine in se referre, ita dulcissima Mater nostra Maria nihil opta- tius habet, nihil iucundius, quam cum eos videt, quos sub Cruce Nati in eius vicem suscepit filios, sui animi lineamenta ornamentaque cogitando, loquen- do, agendoque exprimere. Verum enim vero quae pietas non inane sit verbum, non fucata religio- nis species, non infirmus ac caducus unius momenti affectus, sed sincera, sed vera, sed efficax sit, ea procul dubio nos omnes debet, prò nostra cuiusque rerum condicione, ad virtutem assequendam advocare. Imprimisque necesse est ut nos omnes excitet ad innocentiam integritatemque morum, quae a quavis refugiat atque abhorreat vel levissima peccati macula, cum mysterium illius Sanctissimae Virginis commemoremus, cuius ipse conceptus intaminatus fuit et quavis originali labe immunis. Ac videtur Nobis Beatissima Virgo Maria, quae per totius suae vitae cursum — cum in gaudiis, quibus suavissime affecta fuit, tum in rerum an- gustiis atrocibusque doloribus, quibus martyrum Regina exstitit — numquam a Divini Filii sui praeceptis exemplisque vel minimum discessit, videtur No­ bis, inquimus, ea verba nobis singulis universis repetere, quibus Canae nuptias celebrans, convivii administris Iesum Christum quasi digito indicans, eos allo- cuta est : « Quodcumque dixerit vobis, f acite » (#>). Hanc eandem adhorta- tionem, ampliore utique intellectu adhibendam, nobis omnibus hodie iterare videtur, cum [p. 585] omnino pateat malorum omnium radicem, quibus tam aspere vehementerque afflictantur homines, anguntur populi ac gentes, ex eo praesertim oriri, quod non pauci eum « dereliquerunt fontem aquae vivae, et foderunt sibi cisternas, cisternas dissipatas, quae continere non valent a- quas » (IT); eum dereliquerunt, qui unus est « via et veritas et vita » (JS). Si igitur erratum est, in rectam redeundum est viam; si obductae fuere mèhtibus errorum tenebrae, quam primum discutiendae sunt luce veritatis; si mors, quae vera mors est, occupavit animos, sitienter actuoseque apprehen- denda est vita; eam dicimus caelestem vitam, quae nescit occasum, cum a Iesu Christo proficiscatur, quem quidem si fidenter fideliterque hoc in mortali exsilio sequemur, sempiterna procul dubio fruemur una cum eo in aeternis sedibus beatitate. Haec nos docet, ad haec nos adhortatur Beata Virgo Maria, dulcissima Mater nostra, quae nos profecto plus quam terrenae omnes gene- trices veraci caritate diligit. Adhortationibus autem hisce atque invitamentis, quibus monentur om­ nes ut redeant ad Christum, eiusque praeceptis se diligenter efficienterque

(16) Io, II, 5. (17) Ier. II, 13. (18) Io. XIV, 6. LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 431 conforment, valde indigent hodie homines, ut probe nostis, Venerabiles Fra- tres, cum christianam fidem ipsorum ex animis non pauci radicitus evellere conentur vel callidis tectisque insidiis, vel etiam tam aperta ac pervicaci ilio- rum errorum elatione praedicationeque, quos iidem petulanter iactant, quasi habendi sint progredientis fulgentisque huius saeculi gloria. At reiecta reli­ gione sanctissima, submotoque numine recta et prava sancientis Dei, iam fere nihil valere leges, fere nihil publicam valere auctoritatem nemo est qui non yideat; ac praeterea fallacibus hisce doctrinis sublata spe exspectationeque honorum immortalium, consentaneum est homines suapte natura immodice avideque terrena appetere, aliena vehementer percupere, atque interdum etiam per vim ad se rapere, quotiens occasio vel aliqua facultas detur. Hinc inter cives oriri odia, invidias, discordias simultatesque; hinc [p. 586] privatim ac publice perturbari vitam; hinc ipsa Civitatum fundamenta pedetemptim subrui, quae haud facile queant legum publicorumque moderatorum adhibita auctoritate contineri ac roborari; hinc denique deformati passim pravis specta- culis, libris, diariis atque adeo sceleribus mores! Haud infitiamur quidem multum eos hac in causa posse, qui publicae rei gubernacula tractant; verumtamen tantorum malorum altiore ex fonte pro- cul dubio petenda sanatio est; vis nimirum humanà maior in auxilium est advocanda, quae mentes ipsas caelesti luce collustret, et quae ipsos attingat animos, eosque renovet divina gratia, atque efficiat ea aspirante meliores. Tum solummodo fore sperare licet ut christiani ubique reflorescant mo­ res; ut quae vera principia sunt, quibus Civitates innitantur, quam maxime solidentur; ut civium inter classes mutua, aequa, sinceraque rerum aestimatio, una cum iustitia et caritate coniuncta, intercedat; ut odia tandem contisce- scant, quorum semina novas miserias pariunt, ac non raro ad humani etiam sanguinis effusionem exacerbatos compellunt animos; ut denique, mitigatis sedatisque inferiorum superiorumque ordinum, quae agitantur, contentionibus, sancta utriusque partis iura aequa lance componantur, ac mutua consensione debitaque verecundia, communi cum utilitate consistere ac conformari queant. , Haec omnia procul dubio Christiana tantum praecepta, ad quae alacriter actuoseque sequenda Deipara Virgo Maria nos omnes excitat, penitus firmi- terque efficere possunt, si modo ad effectum reapse deducantur. Quod quidem, ut oportet, considerantes, vos singulòs universos, Venerabiles Fratres, per En- cyclicas has Litteras invitamus ut, prò vestro, quo fungimini, munere, clerum populumque vobis creditum adhortemini ad Marianum Annum celebrandum, quem a proximo Decembri mense ad eundem adventuri anni mensem ubique terrarum agendum indicimus, saeculo nempe exeunte primo, ex quo Deipara Virgo Maria plaudenti christiano populo nova gemma refulsit, cum, ut di- ximus, Decessor Noster imm. ree. Piux IX eam fuisse sol[p. 587]lemniter decrevit ac sanxit omnis prorsus labis originalis expertem. Ac futurum omnino confidimus ut Marialis haec celebratio eos edere queat optatissimos salutaresque fructus, quos vehementer praestolamur omnes. 432 PIUS PP. XII

Ad rem autem facilius ac felicius efficiendam, cupimus ut in singulis Dioecesibus hac de causa habeantur opportunae conciones opportunaeque acroa- ses, quibus hoc christianae doctrinae caput luculentius mentibus patefiat; ita quidem ut populi fides augeatur, eius erga Deiparam Virginem pietas exarde- scat cotidie magis; atque inde sumant omnes, ut caelestis Matris nostrae ve- stigiis alacres volentesque insistant. Ac quandoquidem omnibus in urbibus, in oppidis, in viculis, ubicumque Christiana religio viget, vel sacellum aliquod, vel saltem ara habetur, in quibus sacra Beatae Virginis Mariae imago christiano populo veneranda renidet, Nos optamus, Venerabiles Fratres, ut eo contendant quam frequentissimi christi- fideles; ac non tantum privatas, sed publicas etiam una voce unaque mente ad suavissimam Matrem nostram admoveant supplicationes. Ubi vero — quod in omnibus fere Dioecesibus contingit — sacrum exstat templum, in quo Deipara Virgo impensiore pietate colitur, illuc statis per annum diebus, concurrant piae peregrinantium multitudines, ac propa- lam in solis luce edant pulcherrimas communis fidei communisque erga Vir­ ginem Sanctissimam amoris significationes. Id quidem peculiari modo even- turum esse non dubitamus ad Lapurdense specus, ubi Beata Virgo Maria, sine ulla peccati labe concepta, tam incensa pietate colitur. Omnium autem in exemplum praecedat haec alma Urbs, quae inde ab antiquissima christiani nominis aetate caelestem Matrem ac Patronam suam peculiari religione coluit. Non paucae — ut omnes norunt — heic habentur sacrae aedes, in quibus eadem Romanorum pietati proponitur; at maxima procul dubio est Liberiana Basilica, in qua Decessoris Nostri piae ree. Sixti III musivum opus adhuc refulget, divinae maternitatis [p. 588] Mariae Virgi­ nis insigne monumentum; et in qua « Salus populi Romani » benigne arridet. Illuc igitur praesertim concurrant cives supplicaturi; atque ante sacratissimam illam imaginem cuncti pia vota fundant, id potissimum implorantes, ut quae Urbs catholici orbis caput est, eadem sit quoque omnibus fidei, pietatis, sancti- tatisque magistra. « Nam — vos Romae filios, Decessoris Nostri s. m. Leonis Magni verbis alloquimur — licet omnem Ecclesiam, quae- in toto est orbe terrarum, cunctis oporteat florere virtutibus, vos tamen praecipue inter ceteros populos decet meritis pietatis excellere, quos in ipsa apostolicae petrae arce furidatos, et Dominus Noster lesus Christus cum omnibus rgdemit, et Beatus Apostolus Petrus prae omnibus erudivit > (19). Multa quidem sunt, quae a Beatae Virginis- tutela, ab eiusque patro­ cinio ac deprecatrice potentia petant oportet omnes in praesentibus rerum adiunctis. Petant imprimis ut sui cuiusque mores, ut diximus, christianis prae- ceptis, divina opitulante gratia, cotidie magis conformentur cum fides sine operibus mortua sit (^0), et cum nemo quidquam possit — ut oportet —

(19) Serm. Ili, 14; Migne P. L. HIV, 147-148. (20) Cfr. Iac. II, 20 et 26. LITTERAE ENCYCLICAE « FULGENS CORONA » 433 in commune bonum efficere, nisi prius ipsemet ceterorum in exemplunt vir- tutibus refulgeat. Petant etiam atque etiam supplicantes, ut generosa ac praefidens iuventus pura integraque succrescat, neu aetatis suae nitentem florem patiatur corrupti buius saeculi afflatu infici vitiisque consenescere; ut effrena sua studia irrum- pentesque ardores aequo regantur moderamine, et a quibusvis insidiis abhor- rendo, non ad detrimentosa et prava convertantur, sed ad quaecumque sunt pulchra, quaecumque sunt sancta, amabilia, excelsa se erigant. Petant unanimi comprecantes, ut virilis ac provecta aetas Christiana pro- bitate fortitudineque omnibus praestet; ut domesticus convictus inviolata fide eniteat, recte sancteque educata prole florescat, ac concordia mutuoque auxilio vigeat [p. 589]. Petant denique ut senes bene actae vitae fructibus ita laetentur, ut, ad- ventante aliquando mortalis cursus exitu, nihil habeant quod timeant, nullis conscientiae stimulis angoribusque pungantur, nulla verecundentur causa, sed potius diuturni sui laboris praemium se proxime accepturos esse firmiter confidant. Petant praeterea, Divinae Matri supplicantes, famelicis panem; oppres- sis iustitiam; extorribus atque exsulibus patriam; domo carentibus hospitale tectum; iis, qui iniuste vel in carcerem, vel in publicae custodiae loca co- niecti fuere, debitam libertatem; iis, qui adhuc captivi post tot revolutos annos a postremo peracto bello, occulte suspirant gemitusque edunt, opta- tissimum reditum ad patrias sedes; iis, qui caeci vel corpore, vel animo sunt, fulgentis lucis laetitiam; atque iis omnibus, qui odio, invidia, discordia invi- cem dissociantur, fraternam comprecando caritatem concilient et eam ani- morum concordiam operosamque serenitatem, quae ventate, iustitia, mutua- que necessitudine innitatur. Peculiarique modo exoptamus, Venerabiles Fratres, ut precibus, quae per proximam Marialis Anni celebrationem ad Deum incensae adhibebuntur, suppliciter contendatur, ut — auspice Divini Redemptoris Genetrice ac dul- cissima Matre nostra — tandem aliquando Catholica Ecclesia ubique gentium sibi debita libertate frui queat, quam eadem, ut luculentissime historia docet, semper in populorum bonum, numquam in eorum detrimentum; semper ad civium, nationum, gentium conciliandam concordiam, numquam vero ad disiungendos animos contulit. Norunt omnes quibus in rerum angustiis Ecclesia Dei alicubi versetur; quibus mendaciis, obtrectationibus ac direptionibus Vexetur; norunt omnes in nonnullis regionibus sacros esse Pastores vel misere dispersos, vel in vin- cula nulla iusta causa coniectos, vel ita praepeditos, ut libere — quod oportet — suo ipsorum munere fungi nequeant; norunt denique omnes non propriis inibi litterarum ludis ac scholis uti posse, non publice [p. 590] editis ephemeridibus ac commentariis christianam posse doctrinam docere, defendere. 434 Plus PP, XII propagare, ad eandemque recte educatam conformare iuventutem. Quas igitur adhortationes hac de re non semel, occasione data, habuimus, eas etiam atque etiam per Encyclicas has Litteras ex animo iteramus; fore omnino confisi ut per indictum Marialem Annum undique terrarum ad Deiparam Virginem potentissimam suavemque Matrem nostram supplices admoveantur preces, quibus a praesenti ac valido eius patrocinio id potissimum impetretur, ut sacra ea iura, quae ad Ecclesiam spectant, et quae civilis ipse humanitatis libertatisque cultus postulat, ab omnibus palam ac revera agnoscantur, summa procul dubio cum omnium utilitate communisque concordiae incremento. Haec vox Nostra, flagranti permota caritate, ad eos imprimis cupimus advolet, qui ad silentium coacti, atque omne genus insidiis laqueisque impliciti, suam maerenti animo cernunt christianorum communitatem afflictam, pertur- batam, omnisque expertem humani auxilii. Hi quoque dilectissimi Fratres ac filii Nostri, una Nobiscum et cum ceteris christifidelibus coniunctissimi, apud misericordiarum Patrem et Deum totius consolationis (&0 potentissimam in- terponant patrocinium Deiparae Virginis Matris nostrae, atque ab ea caeleste petant adiumentum, superna implorent solacia. Ac strenuo invictoque animo in avita fide perseverantes, hanc Melliflui Doctoris sententiam, hoc in gravi discrimine, quasi christianae fortitudinis insigne sibi sumant : « Stabimus et pugnabimus usque ad mortem, si ita oportuerit, prò [Ecclesia] matre nostra, armis quibus licet; non scutis et gladiis, sed precibus et fletibus ad Deum » (22). Ac praeterea eos etiam, qui ob vetus schisma a Nobis seiuncti sunt, et quos ceteroquin paterno adamamus animo, ad has effundendas concordes preces supplicationesque advocamus, quandoquidem probe novimus eosdem almam Iesu Christi Genetricem venerari quam maxime, eiusque intaminatum ce­ le [p. 591]brare conceptum. Cérnat eadem Beata Virgo Maria eos universos, qui se christianos esse gloriantur, caritatis saltem vinculis coniunctos, suppli- citer oculos, animos, precesque ad ipsam convertere, lucem illam impetrantes, quae mentes superno lumine collustret, atque illam efHagitantes unitatem, qua tandem aliquando fiat unum ovile et unus Pastor (23). Concordibus autem hisce supplicationibus pia paenitentiae opera coniun- gantur; facit enim precationis studium « ut animus sustentetur, instruatur ad fortia, ad divina conscendat; facit paenitentia ut nobismetipsis imperemus, corpori maxime, gravissimo, ex veteri noxa, rationis legisque evangelicae ini­ mico. Quae virtutes, perspicuum est, aptissime inter se cohaerent, inter se adiuvant, eodemque una conspirant, ut hominem caelo natum, a rebus ca- ducis abstrahant, evehantque propemodum ad caelestem cum Deo consuetu- dinem » (#4).

(ai) Cfr. II Cor., i, 3- (22) S. BERN., Epist. 22i, 3 ; Migne P. L. CLXXXII, 36, 387. (23) Cfr. Io X, 16. (24) LEO XIII, Enc. Octobrì mense, à. 22. Sept. a. 1891 ; Ada Leonis XIII, XI, p. 313. LITTERAE ENCYCLICÀE «FULGENS CORONA» 435

Quoniam vero solida, sincera ac tranquilla pax nondum animis, nondum populis affulsit, ad eam piene feliciterque adipiscendam ac stabiliendam con- tendant omnes pie supplicantes, ita quidem ut, quemadmodum Beatissima Vir­ go Principem pacis (£5) edidit, eadem suo patrocinio suaque tutela amico foedere coniungat homines; qui quidem tum solummodo possunt serena ea prosperitate perfrui, quam per mortalis huius vitae cursum nobis assequi datur, cum nempe non mutuis simultatibus disiungantur, non discordiis misere dilacerentur, non minacibus ac formidolosis consiliis in adversas com- pellantur partes, sed, coniunctis fraterno animo dextris, sibi invicem illius pacis dent osculum, « quae sit tranquilla libertas » (&D, et quae, iustitia duce, caritate altrice, ex diversis civium ordinibus, nationibus ac gentibus unam efficiat, ut oportet, concordemque familiam. Haec flagrantissima vota Nostra, quibus, ut fore omnino con[p. 592]fidi- mus non modo Nostrorum filiorum vota respondebunt libenter, sed eorum etiam omnium, quibus christianae humanitatis studium civilisque cultus incre- mentum cordi sint, velit Divinus Redemptor, auspice ac deprecatrice benignis- sima Matre sua, quam latissime felicissimeque ad effectum deducere. Caelestium interea munerum conciliatrix esto, ac paternae voluntatis No- strae testis Apostolica Benedictio, quam vobis singulis universis, Venerabiles Fratres, itemque clero populoque vestro peramanter in Domino impertimus.

Datum Romae, apud S. Petrum, die Vili mensis Septembris, in Festo Nativitatis Beatae Virginis Mariae, anno MDCCCCLIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. PIUS PP. XII

(25) Cfr. Isai., IX, 6. (36) ClC, Philip. II, 44. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

SUMMUS PONTIFEX

Ex Litteris Encydiris «Doder Melliflua*» Pii Pp. XII, oclavo «cenale saecnlo a piissime S. Bernardi abita. 24 Mail 1953 (*)

... Cui quidem in Iesum Christum incensae cantati tenerrima ac suavissima iungebatur pietas erga excelsam eius Genitricem, quam utpote amantissimam matrem redamabat et colebat impense. Potentissimo eius patrocinio ita confi- debat, ut haec scribere non dubitaret : « Nihil nos Deus habere voluit, quod per Mariae manus non transiret » (i). Itemque : «Sic est voluntas eius, qui totum nos habere voiuit per Mariani » (2). Ac placet heic, Venerabiles Fratres, illam meditationi omnium proponere paginam, qua fortasse de Deiparae Virginis laudibus nulla pulchrior habetur, nulla vehementior, nulda ad excitandum in eam amorem nostrum aptior, neque utilior ad refovendarn pietatem et ad eius persequenda virtutum exempla : « ...Maris stella dicitur, et Matri Virgini valde convenienter aptatur. Ipsa nam- que aptissime sideri comparatur; quia sicut sine sui corruptione sidus suum emittit radium, sic absque sui laesione Virgo parturit Filium. Nec sideri radius suam minuit claritatem, nec Virgini Filius suam integritatem. Ipsa est igitur nobilis illa stella ex Iacob orta, cuius radius universum orbem illuminat, cuius splendor et praefulget in supernis, et inferos penetrat... Ipsa, inquam, est praeclara et eximia stella, super hoc mare tnagnum et spatiosum necessario sublevata, micans meritis, illustrans exemplis. O quisquis te intelligis in huius saeculi profluvio magis inter procellas et tempestates fluctuare, quam per terram ambulare ; ne avertas oculos a fulgore huius sideris, si non vis obrui procellis. Si insurgunt venti tentationum, si incurras scopulos tribulationum ; respice steJlam, voca Mariam. Si iactaris superbiae undis, si ambitionis, si detractionis, si aemulationis : respice stellam, voca Mariam. Si iracundia, aut avaritia, aut carnis illecebra naviculam concusserit mentis : respice ad Mariam. Si criminis immanitate turbatus, conscientiae foeditate confusus, iudicii horrore perterritus, baratro incipias absorberi tristitiae, desperationis abysso : cogita Mariam. In periculis, in angustiis, in rebus dubiis, Mariam cogita, Mariam invoca. Non re­ cedat ab ore, non'recedat a corde; et ut impetres eius orationis suffragium, non deseras conversationis exemplum. Ipsam sequens, non devias ; ipsam rogans,

(*) Acta ap. sei., 45 (1953) p. 382-384. fi) In vigil. Nat. Domini, serm. Ili, io; MIGNE, PL, CLXXXII, IOO-A. (2) Serm. in Nat. Mariae, 7; MIGNE, PL, CI/XXXIIi, 441-B. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 61 non desperas; ipsam cogitans, non erras. Ipsa tenente non corruis; ipsa pro- tegente non metuis; ipsa duce non fatigaris; ipsa propitia pervenis... » (3). Pntamus antem nullo meliore modo Nos posse Encyclicis hisce Litteris lineai facere, quam si Melliflui Doctoris verbis invitemus omnes ad pietatem impensiore cotidie studio excitandam erga almam Dei Genitricem, itemque ad excelsas eius virtutes prò peculiari cuiusque suae vitae condicione actuosissime imitanda. Si saeculo vertente duodecimo gravit incumbebant pericula in Ecde- siam in humanamque societatem, haud minore certo discrimina impendent in aetatem hanc nostrani. Catholica fides, ex qua suprema oriuntur hominibus solacia, haud raro languescit in animis, ac vel etiam in nonnullis regionibus nationibusque publice impugnatur acerrime. Christiana autem religione vel ne- glecta, vel hostiliter eversa, cernere proh dolor est privatos publicosque mores a recta deerrare via, atque interdum etiam per errorum anfractus ad vitia mi­ sere prolabi. In caritatis locum, quae perfectionis, concordiae ac pacis vinculum est, odia, simultates, discordiae sufficiuntur. Inquietum aliquid, anxium, ac trepidum incedit animos hominum; perti- mescitur nempe ne, si lux IJvangelii multorum in mentibus pedetemptim re- mittat atque elanguescat, vel — quod deleterius est — si ab iisdem respuatur prorsus, ipsa civilis ac domesticae consortionis fundamenta labent ; atque adeo peiora usque et infeliciora tempora emergant. Quemadmodum igitur Claravallensis Doctor a Deipara Virgine Maria opem petiit et obtinuit turbolentae aetati suae, ita nos omnes eadem impensissima pietate supplicationeque a Divina Matre nostra contendamus ut gravibus hisce malis, quae iam ingruunt, vel timentur, opportuna impetret a Deo remedia; detque, divino auxilio, benigna ac potentissima ut sincera, solida, ac frugifera pax Bcclesiae, populis, gentibus tandem aliquando affulgeat ...

AUscnHo Pii Pp. XII Congregali* Narianis Redaonensis ririlatis. 20 Jalii 1953 (*)

Chers Congréganistes de Saint-Vincent de Rennes, Soyez les bienvenùs dans la maison du Pére! Vous savez déjà combien Nous aimons les Congrégations Mariales, combien Nous estimons la sérieuse formation spirituelle qu'elles donnent à leurs membres, et une telle certitude vous a donne le désir d'entendre personnellement, à mème, et de Nos lèvres, l'approbation de vos efforts vers la perfection de la vie chrétienne, dans la Congrégation Mariale qui vous est si chère à juste titre. Vous avez lu, Nos en sommes sùrs, et vous avez entendu commenter la Constitution « Bis saeculari » du 27 septembre 1948, dans laquelle Nous confir- mons les éloges et les privilèges accordés si souvent par Nos prédécesseurs aux Congrégations Mariales. Nous savons que cette Constitution a redonné à plus d'un groupe une vie nouvelle, et Nous aimons à constater une fois de plus,

(3) Hom. II super «Missus est», 17; MIGNE, PL, CL-XXXIII, 70-B, C, D, 71-A. (*) L'Osservatore Romano, 29 agosto 1953. 62 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI en vous voyant devant Nous si désireux d'enconragement et de conseils, que les Congrégations Mariales sont toujours jeunes et tonjours actuelles. Oui, elles sont bien faites pour attirer les coeurs généreux, parce qu'elles demandent beau- coup, parce qu'elles sont inspirées du plus pur et du plus profond esprit évan- gélique, parce qu'elles ont une organisation et des règles excellentes, à la fois précises et souples, basées sur une connaissance exacte de la nature humaine et de la vie spirituelle. En vous montrant fidèles à leurs traditions et à leurs méthodes, vous étes sùrs de répondre au désir de l'Eglise et d'y puiser un esprit véritablement catholique. Dans la Congrégation Mariale, en effet, l'ordre des valeurs chrétiennes est parfaitement respecté. Ce qui compte te plus, ce qui est méthodiquement cultivé, sauvergardé, développé, c'est avant tout la vie intérieure, vie de prière et de combat spirituel sous le regard de l'Immaculée, vie d'obéissance et d'humilité à l'exemple de la Servante du Seigneur, vie d'al- légresse et de charité, dans l'esprit du Magnificat et de la Visitation. L'action, sans laquelle il n'y a pas de véritable Congrégation Mariale, doit ètre le débordement d'une vie intérieure intense, elle doit traduire de manière concréte une charité d'origine surnaturelle, dévouée, patiente, allant jusqu'à l'àme du prochain. S'il en est ainsi panni vous, Dieu soit loué, car vous ètes d'authentiques Congréganistes de la Très Sainte Vierge. Soyez heureux d'appartenir à une famille spirituelle qui compte dans ses rangs tant de héros et de saints. Considérez comme une gràce de choix d'y trouver, au moment où votre personnalité se forme et s'affirme, un idéal élevé, chevaleresque, et en méme temps un cadre solide et sur pour y accèder. Quand le départ est bon, toute la course en pronte, et l'ascension se poursuit à travers les difficultés; rien ne l'arrète. Vous venez d'une ville et d'un diocèse où la Très Sainte Vierge a compte et compte encore de fervents serviteurs. Que saint Louis Grignon de Montfort et le Bienheureux Julien Maunoir demeurent vos modèles et vos protecteurs. Quels que soient la place et le ròle que Dieu vous réserve dans la société et dans l'Eglise, ayez toujours à coeur d'y employer généreusement les talents qu'il vous a donnés, selon l'esprit et les méthodes de la Congrégation Mariale. C'est le souhait que Nous formons pour vous et que Nous confions à la Très Sainte Vierge au moment de vous accorder, à vous-mèmes et à ceux qui dirigent votre Congrégation, à vos parents et à vos maitres, à tous ceux enfin qui vous sont chers, Notre paternelle Bénédiction Apostolique.

Nuniiss radiopkoaicas Pii Pp. XII Carislifidelilrai Canlabrìeae regioni! datai, oh qninqna- geàmum elapsum annuii a quo B. Virgo Maria V. «Maestra Sonora de Befana» nancapaia, eiaidem regionii Patron caelesib proclamata hit, solemnia celebraalibns. 15 lovembrU 1953 (*)

Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en la Villa de Bilbao, clausurais en estos momentos la gran misión, organizada para conmemorar los cincuenta afios de la proclamación de Nuestra Sefiora de Begona comò Patrona del «muy Noble y muy Leal Senorio de Vizcaya». Si quién honra a su madre ha sido comparado con el que acumula un gran

(*) Ada ap. sed., 45 (i953) p. 803-805. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 63 tesoro (i), a quién os dirìamos semejantes en estos mornentos, al contemplaros con los ojos del espiritu en nùmero tan imponente, enronqueciendo de entu­ siasmo, al aclamar con desbordante fervor a vuestra Madre del cielo, a esa Ma­ dre a cuyos pies y bajo «uyos auspicios puede decirse que se ha desarrollado toda vuestra vida? No pretendemos remontarnos allora hasta los siglos, envueltos no poco en la niebla de los tiempos, cuando vuestra fuerte estirpe — sencilla siempre, pero siempre indòmita —, sin haber jamàs doblegado la altiva cerviz a ningùn yugo, inclinaba sin embargo inmediatamente la frente para recibir en ella las linfas purificadoras del bautismo; desde entonces aquel pueblo, comò muy bien se ha dicho, de santos, de sabios y de guerreros, seria siempre una gente sobre todo cristiana, que ha sabido conservar casi integras hasta nuestros dias las mas puras esencias de su recia y sana espiritualidad. Era, pues, naturai que, al nacer a la historia vuestra Villa, en los albores mismos de siglo XIV, lo hiciera casi a la sombra de aquella Iglesia o Monasterio de Santa Maria de Begona (2), que ya existia probablemente desde no mucho después del siglo IX y que, asentada en aquella ùltima estribación de la colina de Artagan, habria de presidir estos seis siglos de vuestra vida, ofreciéndoos calor y devoción en todos los mornentos, refugio en vuestras calamidades, luz y aliente en las horas obscuras, protección y escudo en todos los peligros y ante los golpes de todos vuestros enemigos. Buen testimonio queda de tan ma- nifiesta protección en los no pocos hechos extraordinarios que los historiadores resenan de los que son mudos, pero elocuentes testigos, no sólo las veintiocho làmparas de piata que arden continuamente ante el aitar de la moderna Basilica, sino también los incontables ex votos que cuelgan de sus paredes, ofrecidos acaso con mano trèmula por algùn viejo lobo de mar, que en un momento pensò no volver a pisar tierra; y asi, hasta llegar a los grandes homenajes de los tiempos modernos : la inolvidable peregrinación de 1880, la solemnisima co- ronación de 1900 y aquella proclamación del 1903 que, para que no le faltase nada, quedó incluso rubricada con sangre de martirio. Està es precisamente la fecha que vuestro amor filial no ha querido dejar pasar sin una digna conmemoración ; pero una conmemoración tan singular que tampoco Nós querriamos que le faltase Nuestro elogio. Efectivamente, durante tres semanas enteras, primero dentro del mismo Bilbao y luego desde Usànsolo y Galdàcano hasta Guecho y Santurce, todo a lo largo de esa ria del Nervión — que viene a ser comò la espina dorsal de toda vuestra admirable actividad y prosperidad moderna —, trescientos fervorosos misioneros, en mas de cien centros de misión, han recordado a casi medio millón de almas las verdades fundamentales de nuestra santa fé, exhortàndolas a la renovación de la vida cristiana y offeciéndoles generosamente reconciliación y perdón. De entre éstas queremos recordar en especial a Nuestros amadisimos hijos los trabajadores, objeto siempre de singular amor para el Padre comùn,

(1) Cfr. Eccli, 3, 5. (2) Silverio F. de Echevarria, Historia del Santuario e imagen de N. S. de Begona. Tolosa, 1892, pags. 4 siguientes. 64 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI acumulados en esos potentes centros febriles donde la vida es mas dura y los . peligros para el alma son mucho mayores. ! Ojalà se hayan conseguido abun- dantemente los frutos anhelados por vuestro celoso Pastor, de tal manera que en adelante todos resplandezcàis por una mayor interioridad religiosa, un mayor sentido de comunidad espiritual, una tradición mas vivificada, menos inmora- lidad, mas desinterés y pureza de costumbres, menos ansia de piacer y como- didad y sobre todo, mas vivo anhelo por el triunfo de la justicia social ! Y asi corno hubo un tiempo en que lo mismo el valeroso guerrero vizcaino que pene- traba audaz en las selvas americanas portador de la civilización y de la fé ; que el navegante osado que salia de vuestros puertos para proteger vuestro litoral, lanzarse a lo desconocido o tornar parte en las grandes empresas hispàhicas, todos llevaban escrito en sus pendones o en sus proas el nombre de Begofìa e impreso en sus corazones el amor a su Madrecita querida; asi ahora todo hijo de esa hidalga tierra, de esa nobilisima Villa, sea siempre un cristiano fervoroso que sepa incluso llevar al campo apostòlico el empuje, la constancia, la ampli- tud de miras, que en las empresas humanas os han dado tantos y tan justos triunfos, hasta llevaros a la envidiable situación en que hoy os hallàis gracias al ausilio divino y a vuestro propio esfuerzo. « Hàzte un tesoro segùn los pre- ceptos del Altisimo y te aprovecharà mas que el oro» (3), dice la divina Sa- biduria, porque » El que en sus riquezas «rafia, caerà : los justos reverdeceràn comò follaje » (4). 1Y Tu, oh Madre Santisima de Begofia, que desde ese « Sagrario del Sefiorio de Vizcaya » parece corno que te complaces contemplando la fìdelidad y la devoción de esos tus buenos hijos ; Tu, a quien ellos rinden culto bajo la advocación dulcisima — para Nós especialmente amable — de Nuestra Sefiora de la Asunción : no dejes de interceder por éllos ante el Corazón de tu aman- tisimo Hijo, a fin de que sigan siendo siempre dignos de su nombre y de su historia y, sin dejarse arrastrar los unos por las fatigas y trabajos de està vida y los otros por la excesiva prosperidad de un momento, nunca aparten los ojos de ese cielo, donde Tu les esperas, a donde deben tender con todas sus ansias y donde deben poner su ùnica y verdadera patria ! Estos son Nuestros sentimientos y estos Nuestros deseos, mientras que, para consolidar mas los frutos de vuestra misión y para impetrar de lo alto mas abundante gracia, a ti, Venerable Heri^iano, prelado de la diócesis y a quien, antes que a nadie, hay que atribuir el mèrito de tan feliz iniciativa; a todos Nuestros Hermanos en el Episcopado que en estos momentos te acom- panan ; a las dignisimas autoridades, que tanto han cdlaborado en està empresa de caràcter esclusivamente espiritual; a los sacerdotes, religiosos y religiosas, lo mismo que a todo los fieles que de cualquier manera oyen Nuestra voz; a la amadisima Bilbao, a toda Vizcaya y a Espana entera, damos de todo co­ razón, con afecto paternal, Nuestra Bendición Apostòlica.

(3) Eccli, 29, 14. (4) Prov. 11, a8. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 65

Oratio Pii Pp. XII ad B. Virginem Hariam sine labe originali Coaceptam per Aanam Nariannm recilanda. 21 November 19S3 (*)

Rapiti dal fulgore della vostra celeste bellezza e sospinti dalle angosce del secolo, ci gettiamo tra le vostre braccia, o Immacolata Madre di Gesù e Madre nostra, Maria, fiduciosi di trovare nel vostro Cuore amantissimo l'appagamento delle nostre fervide aspirazioni e il porto sicuro fra le tempeste che da ogni parte ci stringono. Benché avviliti dalle colpe e sopraffatti da infinite miserie, ammiriamo e contempliamo l'impareggiabile ricchezza di eccelsi doni, di cui Iddio vi ha ri­ colmata al di sopra di ogni altra pura creatura, dal primo istante del vostro concepimento fino al giorno, in cui, Assunta in cielo, vi ha incoronata Regina dell'universo. O Fonte limpida di fede, irrorate con le eterne verità le nostre menti! O Giglio fragrante di ogni santità, avvincete i nostri cuori col vostro celestiale profumo! O Trionfatrice del male e della morte, ispirateci profondo orrore al peccato, che rende l'anima detestabile a Dio e schiava dell'inferno! Ascoltate, o prediletta di Dio, l'ardente grido che da ogni cuore fedele s'innalza in quest'Anno a voi dedicato. Cninatevi sulle doloranti nostre piaghe. Mutate le menti ai^nalvagi, asciugate ie lagnine degli afllitti e degli oppressi, confortate i poveri e gli umili, spegnete gii odi, addolcite gli aspri costumi, custodite il fiore della purezza nei giovani, proteggete la Cniesa sama, fate che gli uomini tutti sentano il fascino delia cristiana bontà. Isiel vostro nonre, che risuona nei cieli armonia, essi si ravvisino fratelli, e le nazioni membri di una soia famiglia, su cui risplenda il sole di una universale e sincera pace. Accogliete, o Madre dolcissima, le umili nostre suppliche e otteneteci so­ prattutto che possiamo un giorno ripetere dinanzi al vostro trono, beati con voi, linno che si leva oggi sulla terra intorno ai vostri aitari : Tutta bella sei, o Maria! Tu gloria, Tu letizia, Tu onore del nostro popolo! Così sia.

Festa della Presentazione di Maria Santissima : 21 Novembre 1953. Plus PP. XII Il Santo Padre Pio XII si è degnato concedere ai fedeli che reciteranno la Preghiera dell'Anno Mariano le seguenti Indulgenze : 1. Indulgenza parziale di cinque anni, da lucrarsi almeno con il cuore contrito ogni volta che sarà devo­ tamente recitata; II. Indulgenza plenaria, alle solite condizioni, da lucrarsi nelle due feste dell'Immacolata Concezione ed in tutti i Sabati dell'Anno Mariano.

Oraiie Pii Pp. XII ad B. Virginem Mariani, volge « Madonna degli emigrali » nnncapatam (*)

Santissima Vergine, che gli esuli dalla patria accompagni per le vie dei- mondo in cerca di lavoro e di pane, esperta anche Tu dell'esilio, guarda pietosa

(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 757. (**) L'Osservatore Romano 27 novembre 1953. 66 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI al nostro stato, e, benedicendo chi ci ospita, veglia, ti preghiamo, su quanti il bisogno disperde e l'altrui fratellanza accoglie associandoli ai propri sudori nelle più dure fatiche. Tu, aiuto dei cristiani, consolatrice degli afflitti, sii madre amorosa a chi, costretto dalla sorte, lontano dalla sua terra, vive in ansioso travaglio per sé, per i suoi e sovente non ha vicino chi ne comprenda a pieno le pene, ne ristori le forze, ne sollevi con la voce del sangue lo spirito abbattuto. Dalla tua misericordia confortati, dalla tua materna provvidenza soccorsi, dalla tua preghiera difesi, fa, o Maria, che gli uni e gli altri, noi, i dispersi, le nostre famiglie trepidanti, per noi, tutti ugualmente sorretti dalla Fede, dalla Speranza, dall'Amore, camminiamo nel timor santo di Dio e, rassegnati ai di­ vini voleri, fedeli a Gesù Cristo e alla sua Chiesa, godiamo i frutti della Giu­ stizia cristiana e meritiamo per essi la pace nel tempo, la perfetta felicità nei secoli eterni. Così sia. PlUS PP. XU

Epistola « Le donlourenx spectacle » Fu Pp. XII ad Em.ant PJD., Maorilinm Card. Felini, Archiepiscopimi Pariaensem, ob «Diem Supplicaiioiiis » prò pace inler paeros uiversos proximo maio mense promovenda]*. 30 Novembri* 1953 (*)

Ive douloureux spectacle d'un monde meurtri et divise, sur lequel ne cessent de planer de sombres nuées, Nous a déjà fourni maintes occasions d'exhorter tous Nos fils à la prière et à la pénitence, afin d'obtenir du « Pére des Miséricordes » (i) l'inestimable bienfait d'une paix juste et stable entre les nations. H vous souvient, en particulier, que durant la dernière guerre Nous invitions spécialement les enfants chaque année, à l'approche du mois de mai, à implorer ce don de la paix par la très puissante intercession de la Vierge Marie, Mère de Dieu et notre Mère. « Qu'ils nous obtiennent, disions-Nous, que partout où s'insinue l'avide convoitise se répande désormais l'amour; que là où sévit Pinjustice s'introduise le pardon ; qu'à la discorde qui divise les esprits succède la concorde qui les rapproche et cimente leur union ; que là enfin où l'horreur des inimitiés provoque déchirements et bouleversements, les pactes d'une amitié renouvelée apaisent les esprits et rétablissent toutes choses dans la tranquillité et l'harmonie de l'ordre» (2). Un semblable appel garde encore de nos jours, hélas ! toute SOM actualité : le fracas des armes n'a pas fini de retenir en certaines régions et les esprits surtout, sur le pian social cornine dans l'ordre international, sont loin de s'étre engagés partout sur la voie d'un loyal effort de mutuelle et juste compréhension. Aussi considérons-Nous avec faveur le prò jet, dont vous Nous entretenez, d'une journée mondiale de prière des enfants pour la paix, au mois de mai 1954. Cette initiative au surplus, qui voudrait, en chaque paroisse, chaque institution sco- laire, susciter la prière unanime des enfants pour la paix du monde et l'of- frande, à cette intention, de leurs généreux sacrifices, répond sans nul doute

(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 847-848. (1) // Cor., 1, 3. (2) Lettre au Card. Maglione, du 20 Avril 1941, A.A.S. t. XXXIII, p. 111. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 67 aux grandes intentions de l'Année Mariale, telle que Nous les proclamions dans Notre recente L/ettre Encyclique «Fulgens Corona». Nous Nous proposons, s'il plait à Dieu, d'adresser Nous-mème en cette circonstance une parole de paternelle exhortation à tous Nos fils, mais déjà Nous somme reconnaissant de ce qui pourra ètre fait pour assurer l'heureuse réalisation de cette journée. Bien préparée, celle-ci doit ètre, en effet, bien plus qu'une manifestation d'éphémère ferveur : elle éveillera chez ces chers enfants le sens de leur fraternité chrétienne à travers le monde; elle leur fera aimer l'idéal et connaitre les conditions d'une vraie paix des coeurs, des familles, des sociétés; elle stimulera enfin panni cette jeunesse le zèle de la vertu, le goùt de la prière, le courage du sacrifice, en dehors desquels il n'y a ni sérieuse réforme de la conscience ni oeuvre de paix profonde et durable. Au maternel patronage de la Vierge Immaculée Nous recommandons vo- lontiers le succès spirituel de cette Journée et, en gage de Nos voeux paternels, Nous accordons à vous-mème et à tous ceux qui auront contribué à sa réussite, Notre Bénédiction Apostolique. Du Vatican, le 30 Novembre 1953. Plus PP. XII

Montisi Badiopaonicns Fii Pp. XII Soeiis Sadaliiatam IiaHcarna ab Adira* Cattolica» 8 Decembiu 1953 (') Quando, lasciate in disparte le turbe, Gesù raccoglieva intorno a Sé gli Apostoli e i discepoli, parlava ad essi non in parabole (1), ma con aperta chia­ rezza, e il tono della sua voce doveva essere particolarmente accorato e af­ fettuoso. Vorremmo che accadesse qualche cosa di simile, diletti figli e figlie del­ l'Azione Cattolica Italiana, oggi che il progresso della tecnica moderna vi con­ giunge in qualche modo più intimamente con Noi, permettendoci di parlare cuore a cuore con ciascuno di voi : sacerdoti assistenti, uomini, donne, giovani, fucini, laureati, maestri. Oggi siete tutti insieme, benché non appaia nella sua magnificenza il qua­ dro delle vostre memorabili adunanze, né si odano risonare in questo momento le grida festose di sterminate schiere acclamanti. Oggi nessun frastuono, nessun clamore. Ma siete tutti riuniti, e a tutti possiamo parlare; e mentre gli occhi materiali rimangono come socchiusi, si presenta davanti al Nostro spirito uno spettacolo stupendo : innumerevoli anime sparse in tutta Italia e ora concen­ trate intorno al Padre Comune per ascoltare la Sua parola e ricevere la Sua Benedizione. Noi vi immaginiamo adunati nelle chiese, grandi chiese di città, e pic­ cole, ma linde cappelle di paesetti quasi sperduti nelle montagne; altrove nelle sale parrocchiali, oppure nella modesta casa del vostro buon parroco; e forse è

(*) Ada ap. sed., 45 (1953) p. 848-855. (1) MAIIH. 13. .68 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI là in ascolto — vi pensiamo con tristezza e insieme con particolarissimo af­ fetto — una piccola nidiata di soci accanto al loro padre e pastore in lagrime, perchè la furia del demonio ha diretto sulla parrocchia tutti i suoi colpi, riu­ scendo a portarvi spiritualmente la desolazione e la morte, e a lasciarvi, pra­ ticamente, il deserto. Ecco, diletti figli e figlie; Noi entriamo — come fa la Nostra voce — nelle vostre case, per metterci accanto a voi : babbi e mamme, cari vecchietti silen­ ziosi, giovani pieni di vigore, e giovinette con la primavera sul volto. Con par­ ticolare tenerezza Ci avviciniamo ai cari e forse irrequieti fanculli, cui — al termine di questo messaggio -— vorremmo esprimere un Nostro particolare de­ siderio. Trovandovi tutti uniti, Ci sorge spontanea nella mente l'immagine di una grande famiglia, cui la varietà dei suoi membri non toglie il profumo dell'amore, che genera la concordia e conserva la pace. E in questa famiglia oggi è gran festa; festa per tutti, perchè tutti si accostano all'altare e ripetono l'offerta di sé stessi a Dio, giurando nuovamente fedeltà assoluta alla Chiesa, Festa, in particolar modo, per i carissimi giovani, ai quali va, com'è giusto il Nostro paterno compiacimento e un Nostro affettuoso augurio. Essi commemorano oggi i'850 anniversario della loro fondazione, perchè nel lontano 1868, in' una notte di preghiera nella chiesa di Santa Rosa a Viterbo, spuntò dal cuore di Mario Fani il primo fra i rami, che oggi potrebbe meglio chiamarsi la prima radice del robusto tronco dell'Azione Cattolica unitaria, istituita nel 1922 e munita della regolazione presente con lo Statuto del 1946. Bramiamo d'intrattenerci familiarmente con voi, come un padre fa coi propri tìgli, partecipando alle loro gioie, confidando ad essi le sue ansie, espri­ mendo loro 1 suoi desideri. E poiché oggi è anche la festa della Madre comune al compiersi di cento anni da quando il Nostro glorioso Predecessore Pio IX con la forza del suo magistero infallibile, incastonò un'altra gemma nella co­ rona di Lei, proclamandola ImmaeoUata, avremo dinanzi agli occhi l'immagine della Vergine santissima, mentre parleremo a voi e vi inviteremo a guardarla per rimanerne incantati, per imitarla e per sentirvi da Lei sostenuti e protetti. Ci farà da guida la sacra liturgia (2), che non si stanca di chiamarla, puledra ut luna, bella come la luna ; electa ut sol, fulgida come M sole ; terribile come un esercito schierato, terribil^s ut castrorum acies ordinata. 1° - Anzitutto, diletti figli e figlie, guardate Maria, « bella come la luna, pulchra ut luna*. E' un modo questo per esprimere la eccelsa bellezza di Lei. Come deve essere bella la Vergine! Quante volte siamo stati colpiti dalla bel­ lezza di un volto angelico, dall'incanto di un sorriso di bambino, dal fascino di uno sguardo puro! E certamente nel volto della propria Madre Iddio ha rac­ colto tutti gli splendori della sua arte divina. Lo sguardo di Maria! il sorriso di Maria ! la dolcezza di Maria ! la maestà di Maria, Regina del cielo e della terra! Come splende la luna nel cielo oscuro, così la bellezza di Maria si di­ stingue da tutte le bellezze, che paiono ombre accanto a Lei. Maria è la più bella di tutte le creature. Voi sapete, diletti figli e figlie, quanto facilmente una

(2) Off. in Assumptione B. M. V. passim. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 69 bellezza umana, che è come l'ombra d'un fiore, rapisce ed esalta un cuore gen­ tile ; che cosa dunque esso non farebbe dinanzi alla bellezza di Maria, se po­ tesse contemplarla svelata, faccia a faccia? Così l'Alighieri vide nel Paradiso (3), in mezzo a «più di mille Angeli festanti», «ridere una bellezza, che letizia - era negli occhi a tutti gli altri santi » : Maria ! Intanto su quel volto non si rivela soltanto la bellezza naturale. Nell'anima di Lei Iddio ha riversato la pienezza delle sue ricchezze con un miracolo della sua onnipotenza, e allora Egli ha fatto passare nello sguardo di Maria qualche cosa della sua dignità sovrumana e divina. Un raggio della bellezza di Dio splende negli occhi della sua Madre. Non pensate voi che il volto di Gesù, quel volto che gli angeli adorano, dovesse riprodurre in qualche modo i lineamenti del volto di Maria ? Così il volto di ogni figlio rispecchia gli occhi delta madre. Pulchra ut luna. Felice chi potesse vederti, Madre del Signore, chi potesse bearsi dinanzi a te; potessimo, o Maria, rimanere con te, nella tua casa, per servirti sempre! 2° - Ma la Chiesa non paragona Maria soltanto alla luna ; servendosi an­ cora della Sacra Scrittura (4), passa ad un'immagine più forte ed esclama : Tu sei, o Maria, « electa ut sol», eletta come il sole. La luce del sole ha una differenza grande da quella della luna : è luce che scalda e vivifica. Splende la luna sui grandi ghiacciai del polo, ma il ghiaccio rimane compatto e infecondo, così come rimangono le tenebre e perdura il gelo nelle notti lunari dell'inverno. La luce della luna non porta il calore, non porta la vita. Fonte di luce, di calore e di vita è il sole. Ora Maria, che ha la bel­ lezza della luna, splende anche come un sole e irraggia un calore vivificante. Parlando di Lei, parlando a Lei, non dimentichiamo che è vera Madre nostra, perchè attraverso di Lei abbiamo ricevuto la vita divina. Ella ci ha dato Gesù e con Gesù la sorgente stessa della grazia. Maria è mediatrice e distribu­ trice di grazie. Electa ut sol. Sotto la luce e il calore del sole fioriscono sulla terra e danno frutto le piante ; sotto l'influsso dell'aiuto di questo sole che è Maria fruttificano i buoni pensieri nelle anime. Forse, già in questo momento voi siete ripieni dell'incanto che promana dalla Vergine Immacolata, Madre della divina grazia, Mediatrice di grazie, perchè Regina del mondo. Oh! potessimo avere la voce di S. Bernardo, che non si stancava di lodare, di cantare, di am­ mirare, di esultare dinanzi al trono della Vergine! Oh! potessimo avere la lin­ gua degli angeli per poter dire la bellezza, la grandezza della loro Regina! Riandate, diletti figli e figlie, la storia della vostra vita : non vedete un tessuto di grazie di Dio ? Voi potete pensare allora : in quelle grazie è entrata Maria. I fiori sono spuntati, i frutti sono maturati nella mia vita, grazie al calore di questa Donna eletta come il sole. Avete voi pregato questa mattina ? La grazia che vi ha invitato a un atto di così squisita pietà è stata forse una grazia speciale di Maria, è venuta at­ traverso Maria. State ora ascoltando questo Nostro Messaggio di onore alla Vergine : qual-

(3) Cant. 31, v. 130-135. (4) Cant. 6, io. 70 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI che parola di esso vi penetra forse più profondamente nel cuore, destando sen­ timenti buoni e aneliti di fervore ? E' una grazia che giunge alle vostre anime attraverso la intercessione di Maria, con la luce di quel sole del cielo che è Maria. Sperate voi un giorno di giungere in Paradiso mediante la grazia della perseveranza fino all'ultimo istante della vita ? Avete fiducia di morire in grazia di Dio ? Anche questa grazia verrà a voi devoti di Maria attraverso un sorriso di Lei, con un raggio di quel sole. 3° - Ma un'altra immagine prende la Chiesa dalla S. Scrittura e l'applica alla Vergine. Maria è bella in sé stessa come la luna, è fulgida intorno a sé come il sole ; ma contro il a nemico » è forte, è terribile, come un esercito schie­ rato in battaglia. lAcies ordinata ». In questo giorno di gioia e di esultanza, Dio sa come vorremmo poter dimenticare l'asprezza dei tempi che attraversiamo! Ma i pericoli, che gravano sul genere umano, sono tali che Noi non dobbiamo cessare mai — si può dire — di gettare il nostro grido di risveglio. Vi è il «nemico», che preme alle porte della Chiesa, che minaccia le anime. Ed ecco un altro aspetto — presentis­ simo — di Maria : la sua forza nel combattimento. Già, dopo il misero caso di Adamo, il primo annunzio su Maria, secondo la interpretazione di non pochi Santi Padri e Dottori, ci parla di inimicizie fra Lei e il serpente nemico di Dio e dell'uomo. Come è per Lei essenziale di esser fedele a Dio, così di esser vincitrice del demonio. Senza nessuna macchia Maria ha calpestato la testa del serpente tentatore e corruttore. Quando si avvicina Maria, il demonio fugge ; cosi come scompaiono le tenebre, quando spunta il sole. Dove è Maria, non è Satana; dove è il sole, non è il potere delle tenebre. Diletti figli e figlie dell'Azione Cattolica Italiana! Oh se questi tre ful­ gori di Maria diventassero vostre luci ! Se le tre immagini della S. Scrittura si applicassero, in realtà, a ciascuno di voi e a tutta l'Associazione ! Vorremmo anzitutto che voi, come figli e figlie di Maria, cercaste di ri­ produrre nell'anima vostra la sua bellezza sovrumana. Abbiate dunque, a im­ magine di Lei, l'unione perfetta con Gesù. Sia Gesù in voi, siate voi in Lui, fino alla fusione della vostra vita con la vita di Lui. Siano nella vostra mente gli splendori della fede e, come Lei, vedete, giudicate, ragionate secondo Dio. Il vostro cuore, quanto è possibile, aspiri all'integrità. del cuore di Lei, che nulla ha diviso con altri ed ha conservato per Iddio tutto il suo calore, i suoi palpiti, la sua vita. Con le visuali dello spirito, con gli ardori del cuore, coltivate la dedizione assoluta a Dio. Figli e figlie di Maria, portate nei lineamenti del­ l'anima vostra le sembianze della Madre del cielo. Fate passare attraverso nn mondo avvolto nelle tenebre e coperto di fango fasci di luce e il profumo di una purezza incontaminata. In secondo luogo vorremmo che foste come il sole, il quale riscalda e vivifica. Il calore del vostro amore riscaldi le persone e le cose che vi circon­ dano. Fate distinguere in ogni luogo la vostra presenza col fervore della vostra carità. Il demonio ha invaso la terra con l'odio : fate rivivere, prepotente, l'amore. Tanti sono ancora cattivi, perchè non sono stati finora abbastanza amati. Vivificate tutto quanto cadrà sotto l'influsso dei vostri raggi. Siate, cioè, DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 71 come Maria e con Maria, strumenti di vita nelle anime, che oggi muoiono di freddo e di fame, ma potrebbero tornare alla casa del Padre, se fossero mosse dalle vostre parole, trascinate dal vostro esempio. Finalmente applicate anche a voi la terza immagine di Maria : siate forti contro il «nemico». Qui non si tratta più soltanto del vantaggio spirituale di ciascuno di voi, ma della vostra collaborazione per il bene delle anime. Tutta l'Azione Cattolica, che nei singoli membri deve essere bella come la luna e vivificante come il sole, sappia essere, di fronte al «nemico», forte come un esercito schierato in battaglia. Ed ecco che la nostra familiare riunione prende quasi l'aspetto di una « chiamata a rapporto » del principale fra i reparti laici del grande esercito cattolico d'Italia. Nella Nostra recente Enciclica « Fulgens corona » abbiamo ancora una volta denunciato l'attuarsi di un piano spaventoso per « svellere radicalmente dagli animi la fede di Cristo», per l'invasione del mondo da parte del nemico degli uomini e di Dio. E sono uomini — miseri uomini — coloro che servono da strumenti per quest'opera distruggitrice. Vi è in atto una lotta che ingrandisce quasi ogni giorno di proporzione e di violenza, ed è quindi necessario che tutti i cristiani, ma specialmente tutti i militanti cattolici, « stiano in piedi e com­ battano sino alla morte, se è necessario » per la Chiesa madre loro, con le armi che sono consentite (5). Non si tratta qui evidentemente di scontro fra i po­ poli con distruzione di case e strage di uomini. Noi abbiamo più e più volte esecrato la guerra, e siccome riappaiono qua e là tristi segni di pericolo per la pace, torniamo a scongiurare Iddio, affinchè impedisca, con la Sua onnipotenza, che nuovi lutti e nuove lagrime vengano provocati sulla terra dall'incoscienza e dalla malvagità di alcuni. Noi parliamo invece della lotta che il male, nelle sue mille forme, combatte contro il bene, lotta dell'odio contro l'amore, del malcostume contro la purezza, .dell'egoismo contro la giustizia sociale, della vio­ lenza contro il pacifico vivere, della tirannia contro la libertà. Di questa lotta è già assicurato l'esito finale, essendone garante l'infalli­ bile parole di Dio. Verrà il giorno del trionfo del bene sul male, perchè verrà il dì, in cui — lo diciamo con immensa tristezza — andranno « maledetti al fuoco eterno» (6), quanti hanno voluto fare a meno di Dio e sono rimasti sino alla fine ostinati nella impenitenza. Ma vi sono battaglie, il cui esito non è certo, perchè è affidato anche alla buona volontà degli uomini. In alcuni set­ tori il « nemico » ha prevalso : occorre riconquistare il terreno perduto — cioè le anime traviate —, perchè Gesù regni nuovamente nei cuori e nel mondo. Diletti figli e figlie! Noi vi chiamiamo nuovamente a raccolta, certi che tutti — senza evasioni di sorta — risponderete alla Nostra voce. Sotto lo sguardo di Maria, Regina delle Vittorie, disponetevi a vivere, per cosi dire, in un clima di generale mobilitazione, pronti a qualsiasi sacrificio, presti a qualunque eroismo. Noi abbiamo invitato i fedeli di tutto il mondo ad approfittare dell'Anno mariano, che oggi comincia, per promuovere manifestazioni di omaggio a Maria nei suoi santuari. Ma quel che preme specialmente, è che si compia uno sforzo comune per avviare l'Italia verso una rinascita religiosa integrale. Perchè ciò

(5) Cfr. S. BERN., Ep. 221, n. 3 ; MIGNE, PL, V. 182, col. 387. (6) MATTH. 25, 41. 72 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI avvenga, dovrà essere naturalmente preparato un piano razionale che vi im­ pegni tutti in modo organico, e voi provvederete a muovervi secondo una esatta e ben studiata strategia, schierandovi ordinatamente e fissando bene gli scopi da conseguire. E' necessario, per questo, rafforzare la vostra unione interna, accentuando sempre più il carattere unitario delia vostra organizzazione, e poi accogliendo tutti fraternamente, come compagni d'arme, a combattere fianco a fianco la stessa battaglia. L'esercito cattolico è composto anche di altre forze che sarebbe insano ignorare o contrariare. Vi è posto per tutti, e di tutti vi è bisogno in questo immenso fronte da coprire per respingere gli assalti del «nemico». Ricordate però tutti che non vi è ordinato schieramento se, nel rispetto della varietà e delle capacità, non viene assicurata l'unità di comando ; per questo vivamente esortiamo voi e tutte le forze cattoliche a farvi guidare nel lavoro apostolico da chi lo Spirito Santo ha posto a reggere la Chiesa di Dio. Nello scegliere gli « obiettivi » va inoltre osservato l'ordine dei valori : dovete quindi preferire lo spirituale al materiale, il definitivo al provvisorio, l'universale al particolare, ciò che urge a quel che può essere rimandato ad al­ tro tempo. Quanto alla tattica da eguire, ricordate che l'accostamento individuale è quello che dà i migliori risultati. Mediante la e Base Missionaria » l'Azione Cat­ tolica ha già iniziato un lavoro unitario, col quale esce dalle sue sedi per an­ dare a portare la verità ai lontani. Ma questo metodo produrrà buoni effetti, soltanto se tutta l'Azione Cattolica cercherà di attuarlo e se opererà in collabora­ zione con le altre forze cattoliche. Ciò raccomandammo lo scorso anno agli Uo­ mini di Azione Cattolica; oggi lo diciamo specialmente a voi, carissimi Giovani, che foste i primi a nascere e siete ancora così pieni di vigore e di freschezza. Siate, oggi e sempre, le avanguardie ardimentose di questo pacifico esercito, in spirito di perfetta unione con tutti e di completa dedizione ai Pastori che gui­ dano la Chiesa. Ed ecco l'ultima Nostra parola, che vogliamo rivolgere ai fanciulli e alle fanciulle in ascolto, per esprimere loro un Nostro desiderio. Ricordate quanto vi amava Gesù e con quanta tenerezza vi accoglieva ? Parlando alle turbe, Egli vi proponeva come modelli per entrare nel regno dei cieli. Anche il Papa vi ama, come vi amava Gesù. Voi siete i prediletti del Papa, come eravate la pu­ pilla degli occhi di Gesù. Ebbene, cari fanciulli, il Papa ha bisogno del vostro aiuto. Il Papa ha tante ansie, tanti timori per le sorti di questo mondo minacciato di rovina. Vo­ lete voi aiutare il Papa ? Volete aiutare la Chiesa a salvare il mondo, a salvare l'umanità in pericolo? Allora alzate al cielo i vostri occhi limpidi e puri; giun­ gete le vostre piccole mani e offrite a Gesù la vostra innocenza. Dite a Gesù che salvi la Chiesa, che salvi le anime. Siate con la vostra preghiera, coi vostri piccoli sacrifici, gli angeli protettori di tutta l'Azione Cattolica, che ripone in voi tutte le sue speranze. Ecco : Noi ci inginocchiamo e recitiamo con voi una preghiera. Unitevi a Noi per fare dolce violenza alla Madre vostra celeste: 0 Vergine bella come la luna, delizia del cielo, nel cui volto guardano i DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 73 beati e si specchiano gli angeli, fa che noi tuoi figliuoli ti assomigliamo e che le nostre anime ricevano un raggio della tua bellezza, che non tramonta con gli anni, ma rifulge nella eternità. O Maria, sole del cielo, risveglia la vita dovunque è la morte e rischiara gli spiriti dove sono le tenebre. Rispecchiandoti nel volto dei tuoi figli, con­ cedi a noi un riflesso del tuo lume e del tuo fervore. O Maria, forte come un esercito, dona alle nostre schiere la vittoria. Siamo tanto deboli, e il nostro nemico infierisce con tanta superbia. Ma con la tua bandiera ci sentiamo sicuri di vincerlo; egli conosce il vigore del tuo piede, egli teme la maestà del tuo sguardo. Salvaci, o Maria, bella come la luna, eletta come il sole, forte come un esercito schierato, sorretto non dall'odio, ma dalla fiamma dell'amore. Così sia.

Allocai» Pii Pp. XII Chrislifidelibns e Paroecia S. Feliris a Canlalice loci «Cenlocelle» prope Urbem. 13 Decembris 1953 (*)

Rivolgiamo anzitutto a voi il Nostro paterno benvenuto, diletti figli e fi­ glie della Parrocchia di S. Felice da Cantalice in Centocelle. La vostra parte­ cipazione assidua e fervorosa alla « Settimana Mariana » e soprattutto i vostri impegni per l'anno Mariano or ora incominciato, hanno riempito di consolazione l'animo Nostro ; ma Noi vogliamo esprimervi la Nostra paterna gratitudine per una notizia comunicataci dal vostro zelante Parroco e che, da sola, basterebbe a riempirci di 'gioia : 1500 famiglie della vostra parrocchia hanno cominciato a onorare Maria col Rosario quotidiano. Ogni sera, quindi, da 1500 case si leverà al cielo l'incenso della preghiera con le invocazioni del Padre Nostro ; con le lodi, gli annunzi e le implorazioni dell'Ave Maria ; con l'inno di gloria alla Santissima Trinità. Ogni sera — mentre s* prega — verranno meditati i mi­ steri della vita di Gesù e di Maria, e non è difficile d'immaginare che Maria sorriderà di un sorriso celeste ai suoi figli, come quando, a Lourdes, vedeva Ber­ nadette e il popolo alzare verso di Lei la corona del Rosario. Ma soprattutto avverrà ogni sera un fatto, semplice in apparenza, ma tale da rapire gli angeli, che dal cielo vedono e ascoltano : in tante case, dinanzi all'immagine della Vergine SS.ma, recitando il Santo Rosario, la famiglia sta pregando unita. Forse non immaginate, diletti figli, quanto ciò sia sufficiente a darCi fiducia che nella vostra Parrocchia sia bene avviata ormai quella rinascita religiosa integrale, che Noi abbiamo auspicato nell'Enciclica « Fulgens corona » e sulla quale abbiamo nuovamente insistito nel Nostro recente Radiomessaggio all'Azione Cattolica Italiana. Dobbiamo contentarci, diletti figli, di dirvi soltanto un pensiero, anche se l'affetto particolarissimo, che Ci lega ai Nostri fedeli romani, Ci spingerebbe a prolungare il più possibile il vostro presene incontro col Padre comune ; ma forse questo semplice accenno potrà contribuire a dare fermezza e costanza al vostro proposito.

(*) L'Osservatore Romano, 17 dicembre 1953. 74 DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI

Ecco, diletti figli : se dovessimo compendiare ciò che per voi imploriamo dal Signore e anche ciò che ognuno desidera per sé, forse non troveremmo una formula più comprensiva di questa : in ogni famiglia possa regnare il Signore con la sua grazia e con un conveniente benessere materiale nella concordia e nella pace. Ma proprio per ottenere ciò, gioverà moltissimo il Rosario in famiglia, la quale se prega, vive, e se prega unita, vive unita. Noi vi esortiamo, diletti figli, a pregare per vivere : per la vita dell'anima e per la vita del corpo ; Noi vi esortiamo a pregare uniti per vivere nella concordia degli animi. i. - Iva vita propria dell'anima cristiana, come della famiglia cristiana, è la vita divina. Per aver questa vita in voi, per conservarla, per farla crescere, voi vi impegnate ad elevare la vostra mente e il vostro cuore a Dio con una delle preghiere più semplici e più complete : il S. Rosario è infatti uno dei modi più belli per mettersi a colloquio col cielo. 2. - Famiglia che prega, famiglia che vive. E viene alla Nostra mente anche il problema della vostra vita umana, della vostra vita materiale, il pro­ blema del pane quotidiano per voi e per i vostri figli. « L'uomo — ha detto Gesù — non vive di solo pane» (i), ma è chiaro che vive anche di pane, anzi che non può vivere senza il pane. Se dunqne è anticristiano e antiumano ri­ durre la vita dell'uomo al solo problema del pane, non è cristiano né umano rimanere indifferenti e inattivi di fronte alla fame e alla miseria dei propri fratelli. Occorrerà dunque che tutti operino indefessamente per creare agli uo­ mini onesti e laboriosi condizioni umane di vita. Ma intanto occorrerà ricordare una parola del divino Maestro che con­ serva anche oggi il suo valore, e suona anzi di particolare monito al mondo moderno. Disse infatti Gesù : « Cercate innanzi tutto il regno di Dio e la sua giustizia ; il resto vi sarà dato in soprappiù » (2). Diletti figli! Noi ripensiamo sovente a una scena che voi certamente co­ noscete e ricordate. Correvano le turbe dietro a Gesù e ascoltavano, insaziate e insaziabili, la parola di Lui, dimentiche dei loro bisogni materiati Oggi, in­ vece, tante anime dimenticano Gesù, si allontanano da Lui in cerca di benes­ sere terreno, e così esse muoiono d'inedia, mentre i problemi materiali si pre­ sentano sempre più insolubili. Famiglia che prega, famiglia che vive. Vive l'anima della vita divina, vive il corpo della vita materiale. Dio provvede ai gigli del campo e agli uc­ celli dell'aria : come non provvedere a persone e a famiglie, che si sforzano di stare unite a Lui e gli chiedono tutte insieme, ogni sera, con tanta insistenza : «Dacci oggi il nostro pane quotidiano?». Pregate, diletti figli : pregate il vostro Padre buono e onnipotente, pre- gateLo bene, pregateLo senza stanchezze. Chiedete che sia santificato il suo Nome, che venga il suo regno; che sia fatta la sua volontà. E chiedetegli il pane quotidiano per voi e per i vostri figli. 3. - Se, come avete promesso, reciterete il S. Rosario in famiglia, tutti

(1) Matth. 4, 4. (2) Matth. 6, 33. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 75 uniti, voi gusterete la pace, voi avrete nelle vostre dimore la concordia de­ gli animi. In un mondo diviso da tanti odi, beati coloro che trovano nella propria casa come un'oasi di pace. Pochi mezzi Ci sembrano tanto efficaci a promuovere e conservare la unione degli animi, quanto la preghiera in comune detta in famiglia, sotto lo sguardo affettuoso e sorridente di Maria. Rinnovate, quindi, il vostro impegno, diletti figli e figlie. E possano altre parrocchie di Roma farci dono anch'esse di una così letificante notizia! DOCUMENTA MAGISTERII ECCIESIASTICI

Summus Pontifex

Ex Litteris Encyclicis Fu Pp. XII: «De Sacra VitginiJaie ». - 25 Hariii 1954 (*).

... Insignis sane et per saecuBorum decursum iterum iterumque experi­ mento probata ratio, qua intemerata perfectaque castitas custodiatur ac foveatur, solida est atque incensissima erga Deiparam Virginem pietas. Hac enim pietate quodam modo cetera omnia adiumenta continente; quandoquidem qui ea sin­ cere impenseque animatur, is procul dubio ad sedulam vigilantiam, ad effun- dendas preces, atque ad accedendum ad paenitentiae tribunal et ad sacram men- sam salutariter excitatur. Quamobrem sacerdotes omnes ac religiosos sodales sacrasque virgines paterno adhortamur animo, ut in peculiarem tutelam se recipiant almae Dei Matris, quae virginum Virgo est atque « virginitatis magi- stra », ut asseverat Ambrosius (113), et quae potentissima Mater est praesertim eorum omnium, qui se divino servitio manciparunt ac consecrarunt. Per eam autem esse virginitatem ortarn iam animadvertit Athanasius atque hisce verbis dare docet Augustinus : « Coepit dignitas virginalis a Matre Do­ mini. Atque eiusdem Athanasii vestigia premens Ambrosius Mariae Virginis vi- tam virginibus tamquam exemplar proponit : 1 Hanc imitamini, filiae... Sit igitur vobis tamquam in imagine descripta virginitas vita Mariae, de qua, velut spe­ culo, refutgeat species castitatis et forma virtutis. Hinc sumatis licèt exempla vivendi, ubi tamquam in exemplari magisteria expressa probitatis, quid corri- gere, quid effingere, quid tenere debeatis, ostendunt... Haec est imago virgi­ nitatis. Talis enim fuit Maria, ut eius unius vita omnium sit disciplina... Ergo sancta Maria disciplinam vitae informet ». te Cuius tanta gratia ut, non solum in se virginitatis gratiam reservaret, sed etiam his, quos viseret, integritatis insigne conferret ». Quam verum igitur est illud eiusdem Ambrosii effatum :

(*) Acta ap. sed., 46 (1954) p. 187-189. (113) S. AMBROSIUS. De institutione virginis, e. 6, n. 46; P. h. xvi, 330. (114) Cfr. S. ATHANASIUS, De virginitate, ed. Th Lefort, Muséon, xui, 1929, p. 247. (115) S. AUGUSTIN. Serm. 51, e. 16, n. 26; P. L. xxxvni, 348. (116) Cfr. S. ATHANASIUS, Ibid. p. 244. (117) Cfr. S. AMBROS. De institutione virginis, e. 14, n. 87; P. L. xvi, 328. (118) S. AMBROS. De virginibus, lib. 11, e. 2, n. 6, 15; P. L. xvn, 208, 210. (119) lbid., e. 3, n. 19; P. L. xvi, n. 221. (120) S. AMBROS. De institut. virginis, e. 7, n. 50; P. L. xvi, 319. (121) Ibid., e. 13, n. 81 ; P. L. xvi, 339. (122) S. BERNARD. In nativìtate B. Mariae Virginis, Sermo de aquaeductu, n. 8; P.L., 183, 44*-442- (123) S HIERONSM. Epist. 22, n. 18; P. L. xxn, 405. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 351

« O divitias Marianae Virginitatis ! » Ob quas quidem divitias hodiernis etiam sacris virginibus religiosisque viris et sacerdotibns summopere prodest virgini- tatem Mariae contemplari, ut fidelius ac perfectius castitatem proprii status exerceant. Sed non satis vobis sit, dilectissimi filii et filiae, de Beatae Mariae Virgi- nis virtutibus meditari : ad ipsam impensissima etiam cum fiducia confugite, Consilio obsequentes S. Bernardi hortantis : t Quaeramus gratiam, et per Mariam quaeramus». Ac peculiari modo per Marianum qui volvitur annum in ipsa vestrae spiritualis vitae ac perfectionis curam reponite, exemplum imitantes Hieronymi, qui asseverabat : «Mihi virginitas in Maria dedicatur et Christo»...

Epistola Pii Fp. XII ad Em.nnt P. D. Antoninm TU. Sancii Laareniii in Panisperaa S. R. E. Prejh. Caidiaalem Caggiano, Episcapnm Eosarieniem, gvem Legatalo daligii ad Maiialem Conrentnm e loia Argentina Bepahlica Caiamarcae habendom. - 24 Aprili* 1954 (*).

Proximo Majo mense ineunte, Deiparae cultui peculiariter dicato, ut didi- cimus perlibenter, juxta consilium ab Episcopatu Argentino praeterito anno su- sceptum, Marialis Congressio e tota ista Republica sollemniter Catamarcae pera- getur. Hanc enim in urbe exstat simulacrum Beatae Virginis a Valle nuncupatum, quod ab initiis fere saeculi decimi septimi ab incolis peregrinisque religiosissime colitur. Immo christifideles Catamarcenses ac Tucumanenses eandem augustam Dominam titulo a Valle, uti caelestem suarum dioecesium Patronam, venerantur. Nos autem, tertio Nostri Pontificatus anno, Cathedrale templum, ubi insigne simulacrum asservatur, quo honoribus juribasque et privilegiis ditaretur, titulo ac dignitate Basilìcae Minoris condecoravimus, ita ut cultus Deiparae quodammo- do auctus tota ista regione in exemplum evaderet. In proximo itaque Conventu, qui Mariali hoc vertente anno peropportune habebitur, de nobilissimis agetur privilegiis Dei Genitricis, sine originali labe conceptae, de praeclaris ejus virtu­ tibus ad imitandum proponendis, deque genuina erga Matrem nostrani pietate fovenda in populo christiano atque exacuenda. Quapropter nihil gratius acce- ptiusque ducimus, quam ut indictae celebrationi auctoritate et praesentia qua- dam Nostra cumulum addamus. Te igitnr, Dilecte Pili Noster, qui Romanae purpurae splendore praefulgens, Legatnm Nostrum per hasce Litteras deligimus ac renuntiamus, ut, Nostrani gerens personam, Congressui Mariali, Catamarcae ad simulacrum Virginis Mariae a Valle propediem ineundo, sollemniter praesi- deas. Jucundam autem spem fovemus, ejusmodi sollemnia, prò tua aliorumque sacrorum Antistitum praesentia, prò frequentis populi concursu et veneratione, prò augusta coetuum rituumque manificentia, quuin in Virginis ab origine imrna- culatae triumphum, tum in animarum fervorem ac profectum auspicato cedant. Nihil denique Nobis restat, Dilecte Fili Noster, nisi ut ubi facultatem quoque demus, praefinita die, post Sacrum pontificali rita peractum, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicendi, plenaria indulgentia iisdem proposita, suetis Ecclesiae condicionibus lucranda. Interea supernprum munerum

(*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 322-323. 352 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI conciliatrix et praenuntia, peculiarisque Nostrae benevolentiae testis sit Apo­ stolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Episcopo Catamarcensi, tuisque honorificae legationis sociis peramanter in Domino impertimus. Dactum Romae apud Sanctum Petrum, die XXIV mensis Aprilis, anno MDCCCCI/IV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

AUocnlie Pii Pp. XII pneris et puellis, scaolarnm inferiotii gradai alnmnix, ex balia ob Convenlam Marialem Romae ceadnnatis. Beatissimo Patri in Basilica Sancii Peiri accla- maniibus. - 2 Maii 1954 (*).

Quando — pochi momenti fa — siamo passati in mezzo a voi, ascoltando le vostre grida entusiastiche, il vostro cinquettìo come di uccellini irrequieti e canori, osservando il vostro festoso agitar di mani e il luccicare dei vostri occhi limpidi e luminosi, l'animo Nostro è stato inondato di commossa letizia. Eravate così felici, così sorridenti! Avevamo quasi l'impressione di esser capitati in un giardino stupendo, ricco di fiori, di profumo, di armonia, di luce. Grazie, cari fanciulli, per la gioia che Ci avete procurata con la vostra partecipazione, qui in Roma, alle celebrazioni dell'Anno Mariano. Siate — insie­ me coi vostri benemeriti e amati Maestri — i benvenuti in questo luogo, che poche volte può così dolcemente chiamarsi «Casa del Padre», come quando viene invasa dai più piccoli dei Nostri figli. Né dovete temere che il Papa s'infastidisca per questa vostra visita, o che altri abbia pensato a frapporre ostacoli di qualsiasi sorta. Tutti sanno che il Vicario di Gesù ama i fanciulli e li vuole accanto a Sé ; e se fosse stato possibile, il Papa volentieri scenderebbe in mezzo a voi, per parlare con ciascuno, per porre la Sua mano benedicente sulla vostra fronte, con immensa affettuosa tenerezza. Ma almeno vogliamo dirvi qualche semplice parola, che voi — ne siamo certi — ascolterete come se in qualche modo uscisse dalle labbra di Gesù. Egli infatti, vi parla per mezzo Nostro. i. — Desideriamo anzitutto di manifestarvi l'ansia paterna che nasce nel Nostro cuore, quando vediamo riflessa nei nostri occhi l'innocenza, che incanta gli uomini, rapisce gli angeli e commuove il Cuore stesso di Dio. Chi sa, infatti, che cosa forse diverrà un giorno questa vostra facile e gioconda letizia ? Potrebbe anche darsi — e l'anima Nostra si fa triste soltanto a pensarci — che il sole di questa vostra fanciullezza venga in avvenire offuscato da minacciose nubi. Ricordate ? Quando Gesù camminava per le vie della Giudea, i bambini correvano a fargli festa e le madri li presentavano a I

(*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 218-221. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 353 cola commissione fuori del paese, ed egli se ne andava camminando tranquillo verso la mèta per una strada di campagna. Guardava gli alberi in fiore, ascol­ tava il canto degli uccelli ; tutto lo invitava alla pace, all'allegria. Di tanto in tanto si chinava a raccogliere fiorellini di campo, perchè voleva portarli in dono alla mamma, quando all'improvviso vide uscire dall'erba un serpente na­ scosto, e prima che potesse difendersi, si sentì morso, rimanendo ferito con tutti i sintomi dell'avvelenamento. Poche ore dopo, il bambino moriva tra le braccia della madre, che continuava a chiamarlo invano tra le lagrime. 2. — Quanti poveri piccoli corrono oggi pericolo di essere intossicati da un serpente anche più insidioso, il serpente infernale! Chi potrebbe, allora, riconoscerli ? Per essi piangerebbe la Santa Chiesa, né sarebbe facile, in tal caso, confortarla e asciugarle le lagrime di madre dolorante e mesta. Questo velenoso serpente circola per il mondo, travestito in tante maniere, e adesso par che voglia aggredire specialmente i bambini, per strapparli a Gesù, per allontanarli dal sacerdote e dalla chiesa. Oggi vi è assai da temere che i fan­ ciulli vengano assaliti, feriti e uccisi nell'anima. Attenti, cari fanciulli. Mentre camminate per le vie o partecipate ai giuochi infantili; quando avete in mano certi giornali e anche certi libri; quando vi capita di assistere a spettacoli, che il progresso vi ha portati fin dentro le mura delle vostre case; fate attenzione! Spesso vi è il serpente nascosto, che vuol mordervi, che vuole strapparvi a Gesù. Non vi fermate a guardarlo : potrebbe ammaliarvi e allora sareste perduti. Appena vi accorgerete di essere minacciati, gridate subito, correte dalla vostra mamma, e sopratutto rivolgetevi alla Madre celeste, a Maria, che possiede la forza di Dio ed è sempre vicina a voi. Invocate il vostro angelo custode, affinchè vi illumini e vi sorregga. Per non cadere vittime del serpente, per conservarvi buoni, dovete fare tutto quello che Gesù vi verrà insegnando per mezzo dei genitori, dei maestri, dei sacerdoti. Imparate a conoscere il piccolo Gesù, amateLo e seguiteLo nel sentiero che Egli percorre e che vi viene mostrando. Egli cammina avanti a voi e vi ammonisce: «Questo non devi farlo, perchè è male!». Altre volte: « Questo puoi farlo, anzi devi farlo, per assomigliarmi e per provarmi che mi ami». Che gioia per il Papa sapere che vi sono molti fanciulli risoluti ad imi­ tare il divino Gesù ! Volete anche voi, cari figliuoli, essere buoni come Gesù ? — bravi come Gesù ? — obbedienti come Gesù ? Oh, non importa che siate piccoli o deboli ; non importa che il male vi attiri o il demonio vi tenti : Gesù non vi lascerà mai soli, rimarrà al vostro fianco, vi sorreggerà, quando foste per cadfe. E quando sarete stanchi, la Madonna sarà con voi e vi prenderà in braccio con tenerezza materna. Dite : voi volete veramente bene alla Madonna ? E allora dovete imparare a dirle un bel «sì», ogniqualvolta vi chiederà qualcosa. Vi esorterà a pregare, vi suggerirà di essere studiosi; e voi le risponderete sempre con un bel «si». L'accontenterete in tutto, ed ella vi farà essere sulla terra come piccoli angeli, prediletti di Gesù. Ditele che spesso, anzi ogni giorno, se sarà possibile, vorrete nutrirvi di Lui. Ed ella vi aprirà i tabernacoli e quasi deporrà con le sue mani l'Ostia Santa nei vostri cuori. Sarete cosi tanti piccoli santi, che renderanno sempre più bella e splendente la corona che adorna la Chiesa. 354 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

3. — Ed ora, diletti figli, vogliamo benedirvi con tutto il Nostro cuore. Ma prima torniamo a raccornandarCi a voi. Voi siete gli amici di Gesù e Noi abbia­ mo fiducia che Egli non negherà nulla alla vostra preghiera innocente. Oh quanto si commuove il Nostro cuore, ogniqualvolta meditiamo sul Vangelo gli incontri dei fanciulli con Lui ! Quando Erode lo cercava per ucciderlo, i bambini di Betlemme gli salvarono la vita con la propria morte ; quando bisognò sfamare le turbe con un miracolo, Gesù accettò da un fanciullo i pani d'orzo e i pesci per moltiplicarli e distribuirli a tutti (1) ; e quando Gesù entrò trionfalmente in Gerusalemme e tutta la città si commosse, si può ben pensare che i fanciulli furono tra i primi ad andarli incontro, festosamente coi rami di palme (2) e lo acclamarono nel tempio al grido « Osanna al Figlio di David » (3). Intanto i nemici del Redentore stavano fremendo di sdegno e tentavano di far tacere i discepoli e la folla (4). Anche oggi, cari fanciulli, si vuol combattere Gesù, perchè si vorrebbe di­ struggere la sua Chiesa. Certo — e voi ben lo sapete — le porte dell'inferno non potranno prevalere contro di essa, e i nemici di Dio saranno anche questa volta sconfitti. Ma la Chiesa ha bisogno di tanta forza per sostenere le lotte che da varie parti le si muovono contro. Per queste lotte, per trasformarle in altret­ tante vittorie, il Papa conta anche su di voi e su tutti i fanciulli d'Italia; conta specialmente sulla vostra preghiera e sui vostri piccoli sacrifici. Chiedete dunque a Gesù che protegga la Chiesa, che spezzi l'impeto del suoi nemici, che salvi tutti gli uomini, specialmente i più bisognosi della sua misericordia. Fate dolce violenza al suo Cuore divino e affrettate l'avvento di giorni migliori con più serene aurore e più fulgidi tramonti. E possiate esser voi — come all'ingresso in Gerusalemme — tra i promo­ tori di un nuovo trionfo per il grande Amico dei fanciulli : per Cristo Gesù, Salvatore del mondo.

Hnaliu Radiophoaicns FU Pp. XII Chiuiiiidelitas Fribuigi ob annona Contatimi Cattali- cetnm toiins Helvaiiae. - 16 Maii 1954 (*).

Chers fils et chères filles, guidés par vos Pasteurs, Nos Vénérables et très dignes Frères, vous vous étes réunis cette année à Fribourg pour tenir les assises solennelles de la Suisse catholique. Parmi les villes qui s'enchàssent comme des pierres précieuses dans les merveilles naturelles de votre pays, Fribourg est l'une des plus belles, riche aussi en trésors de culture et, depuis toujours, citadelle de la foi et de la vie catholique dans votre patrie. Mais la beante de la ville que baigne la Sarine est aujourd'hui largement dépassée par la magnificence de Celle à qui votre Congrès est consacré, Marie, la Vierge concue sans tache et la Mère de Dieu. Sa splendeur eclatante est tu­

fi) Cfr. Io. 6, 911. (2) lo. 12, 21. (3) Cfr. Matth. 21, 15. (4) Ibid., 16. (*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 324-329. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 355 mière et force; lumière qui éclaire la richesse et la profondeur des vérités de la foi chrétienne, force qui déborde dans la volonté et le cceur et rend capable de tradurre cette foi en actes jusque dans le rnoindre détail. Quand Nous avons prodamé l'année mariale, pour le centenaire de la défìnition de l'Immaculée Conception, Nous l'avons fait précisément dans l'in- tention et l'espoir de voir, par la puissante intercession de Marie, la voi vivante croitre et se fortifìer dans l'Eglise catholique elle-mème, dans ses fils et ses filles, pour endiguer le matérialisme qui monte comme une marèe. Le progrès matériel par la recherche et l'exploitation des forces naturelles poursuit sans arrèt son cbemin et l'EgHse approuve cette évolution, méme dans ses principes, mais elle y joint un avertissement pressant : quand le progrès matériel n'est pas contre-balancé par des forces religieuses et morales puissantes, il risque de devenir le chancre de la société humaine. Où devrait-on trouver ces forces sinon dans l'Eglise catholique et chez ses croyants? Le matérialisme, le processus de laìcisation de toute l'existence se dé- ploie dans le domaine spirituel et religieux : la pensée de Dieu, le respect et la crainte de Dieu sont bannis de plus en plus de la vie publique, de la famille et par là aussi, presque fatalement, de la vie de l'individu. Ce processus est déjà fort avance. A qui incombe-t-il de faire front sinon à vous, enfants de l'Eglise catholique ? Par vos prières, votre amour du Christ, votre lutte contre le péché et pour la pureté de l'àme dans tous les sens, par toutes ces valeurs suprèmes de la vie religieuse et ce qui en est le fruit : votre engagement public pour la cause de Dieu/du Christ et de son Eglise. Les diffìcultés du mariage et de la famille s'accroissent, de méme que s'accentue leur éloignement des préceptes essentiels et des commandements de Dieu. Vous en avez d'autant plus, chers fils et chères filles, le devoir d'observer parfaitement la loi de la nature et celle du Christ, avec l'aide de la gràce qui est offerte à tous. Ce n'est pas l'heure de la pusillanimité ni des concessions qui répugnent à la conscience, mais de la ténacité courageuse et de la persévérance. La soif de jouissances grandit de facon inquiétante. Ce fait ne doit-il pas vous inciter à la simplicité dans le train de vie, à la pénitence volontaire et au renoncement? Aux époques dangereuses, aux époques décisives pour la reli- gion, l'Eglise a toujours compté sur le sacrifice personnel de ses croyants. C'est vrai aujourd'hui encore. Agissez donc en conséquence! !Les différents peuples et l'humanité dans son ensemble se trouvent de- vant des questions de droit, d'economie et d'ordre social difficiles à résoudre. l'Eglise et les catholiques des divers pays sont conscients du devoir qu'ils ont de contribuer de leur mieux à. la solution de ces questions. Leurs convictions religieuses en doivent ètre d'autant plus assurées. Car indépendamment du fait que toutes les obligations morales sont aussi des devoirs religieux, ils n'accom- pliront rien de grand et de décisif, mème pour le bien temporel, que soutenus par une foi inébranlable dans les vérités éeternelles oui, cette foi est en elle- mème la contribution la plus précieuse qu'ils peuvent apporter au bien general de ce monde. Dans le combat contre le matérialisme, il faut lancer le mot d'ordre : «Revenons au christianisme des origines^. Il s'applique bien ici. L/es chré- 356 DOCUMENTA MAGISTERI!- ECCLESIASTICI tiens de ces premiere temps faisaient face à une culture paienne et matéria­ liste, qui régnait en maitresse. Ils ont osé l'attaquer et, finalement, ils se sont imposés — gràce d'ailleurs à leur ténacité opiniàtre et moyennant de lourds sacrifices. Imitez-les! Daigne Marie, la Vierge puissante, la Mère de la divine gràce, vous guider et vous bénir!

Freiburg, wo ihr, geliebte Sorme und Tòchter, in diesen Tagen unter dem Schutzmantel Unserer L,ieben Frau ùber Fragen des katholischen Lebens bera- ten habt, ist seit den Jahren, da der hi. Petrus Canisius dort wirkte, als Heim- stàtte der Schulen bekannt. Ihr selbst habt in den letzten Generationen dem Schulwesen der Stadt und des Kantons den krònenden Abschluss gegeben durch die Griindung und den Ausbau der katholischen Universitat, und Freiburg be- herbergt in seinen Mauern auch das Herz der Pax Romana, des grossen inter- nationalen Werks der katholischen Jungakademiker. Wir freuen Uns der Gelegenheit, euren Schòpfungen Unser vàterliches Ivob auszusprechen. Wir begleiten ihre Entfaltung mit innigen Segenswùnschen.. Wo Wir sie erwàhnen, konnen Wir nicht umhin, des edlen Mannes zu geden- ken, der hohe Verdienste um eure Universitat hat, Georges Python; ihn hat einer eurer besten Staatsmànner, Giuseppe Motta, den t nomine providentiel » genannt, « qui réunissait en lui la foi du charbonnier, le coup d'oeil du genie et l'ardeur de l'apòtre tout entier tourné vers l'action». Wo Wir das Andenken -dieser und aller ihnen geistesverwandten katho­ lischen Manner und Frauen ehren, lasst Uns ein Wort an die Katholiken der akademischen und fùhrenden Berufe richten : In eurer wissenschaftlichen Tatigkeit bleibt euch bewusst, dass alles Denken letztlich in absolute, unbedingt gùltige Wahrheit mùndet. Die Relati- vierung alles Frkennens, auch der obersten Denk-und Seinsgesetze, ist ebenso naturwidrig wie uuchristlich. Jene obersten Gesetze fuhren zwingend zu Gott, und umgekehrt schliesst das Bekenntnis des persònlkhen Gottes das Bekenntnis der absoluten Wahrheit mit ein. Weit entfernt, fùr die Forschung ein Hemmnis zu sein, ist die absolute Wahrheit vielmehr deren notwendige Grundlage und ihre stàrkste Sicherung gegen den Irrtum. Wir erinnern euch sodann an eine verantwortungsvolle Sendung, die euch obliegt : Lebt dem Volk eiuen einfachen, demùtigen Glauben vor I Ihr habt euch Nikolaus von Flùe zum Patron erkoren. Sein Glaube war ebenso selbst- verstàndlich wie tief. Aber auch wenn ihr Geistesriesen wie den hi. Augustinus nehmt — er ist wohl der bisher gròsste unter ihnen und war gleichzeitig von ganz echter Demut und demutigem Glauben. Er bleibt das grosse Vorbild der geistig tatigen und fiihrenden Schicht, iiberzeitlich, durch*alle Jahrhunderte. Gebt euren Brùdern und Schwestern auch das Beispiel einer unver- fàlschten L,iebe zur Kirche. Wo Iviebe zu Maria, da ist Liebe zur ICirche; wo Hingabe an die Kirche, da ist Hingabe an Maria. Das eine bedingt und fòrdert das andere. Unsere vàterliche Teilnahme gilt besonders denen aus eurer Mitte, die ini òffentlichen Leben stehen. Ihr diirft euch der Votkskràfte wie der Einzelper- sònlichkeiten ruhmen, die ihr in den Dienst des Vaterlands gestellt habt. Um DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 357 so mehr wagen Wir der Hoffnung Ausdruck zu geben, dass schliesslich doch auch die letzten Spuren eines ungliickseligen Kulturkampfs ùberlebter Zeit dem gerechten Empfinden der besten Schichten eures Volkes weichen werde. Mòge die Fiirbitte und starke Hilfe des hi. Petrus Canisius, dieses Mei- sters der Erziehung und Schule, dieses Ratgebers der Grossen seiner Zeit, den Freiburg mit Stolz zu den Seinen zàhlt und dessen verehrungswtirdige TJeberre- ste es an heiliger Statte birgt, auf euch und eurer Mitarbeit im soziallen und staatlichen Bereich ruhen und sie befruchten.

Diletti figli e figlie! Mentre l'alba radiosa di sempre nuovi e maggiori progressi materiali par­ rebbe promettere al mondo un secolo di tranquillità e di benessere, sul vasto orizzonte una nera nube fa si che la umanità viva invece sommersa nelle tenebre dell'angustia e del timore, perchè le stesse conquiste luminose della scienza e della tecnica, per natura loro così utili all'avanzamento delle opere di pace, si presentano come apportatrice di desolazione e di rovina. Il Nostro ultimo Messaggio pasquale, effusione di un cuore di Padre, ha voluto essere l'eco del Nostro dolore, dinanzi a cosi lamentevole spettacolo, e una voce ammonitrice, nella tremenda pagina della storia presente, sulla gra­ vità di sovrastanti pericoli. Pericoli reali, che però non turbano il vero cristiano, come commovereb­ bero invece il viandante ignaro della meta, che improvvisamente venisse assa­ lito dalla tormenta. Egli, il vero cristiano, crede nella Provvidenza divina, che dirige i suoi passi, lo sostiene e lo conforta, nei momenti facili, come nelle difficili congiunture. Mossi da questo ottimismo cristiano, che mai non può venir meno, perchè è fondato non sull'arena mobile dei calcoli terreni, ma sulla ferma rocca della fede, noi tutti, diletti figli e figlie, volgiamo con fiducia filiale lo sguardo a Maria, Madre di misericordia, sotto la cui potente e universale protezione ripo­ niamo tutto il nostro avvenire. E perciò a Lei raccomandiamo primieramente i sacerdoti, i ministri del suo divin Figlio, affinchè con la santità della vita, la purezza dei costumi, la integrità della dottrina, il dono totale di sé stessi alla loro altissima vocazione e la loro instancabile attività al servizio della Chiesa, siano le guide sicure, di cui il popolo di Dio ha oggi, forse più che mai, bisogno ; a Lei i legislatori e i reggitori della vostra nazione, perchè consapevoli della loro responsabilità, promuovano sempre il suo vero bene, specialmente conformando le sue leggi ai precetti divini ; a Lei il suo popolo tutto, acciocché, come ha dato al mondo mirabili esempi di laboriosità, di ordine e di armonia, possa praticare coscienziosamente anche tutte quelle altre virtù cristiane, che — nella solida pace, nella giusta libertà e nella conveniente prosperità — rendono felici le nazioni; a Lei anche tutti coloro che hanno abbandonato la Casa del Padre, onde ritrovino la fede in Dio e riconquistino il suo paterno amore; a Lei finalmente affidiamo il mondo intiero, affinchè Maria tenda ad esso la sua mano soccorrevole e lo conduca al suo Figlio Gesù Cristo, Re e Signore 358 DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI dell'universo, vero Dio, luce della umanità, Padre e Redentore delle anime, a cui sia gloria nei secoli. Sopra i vostri degnissimi Pastori, sopra i vostri zelanti sacerdoti, sopra quelli tra voi che con tanto onore rappresentano le autorità dello Stato, sopra voi tutti, diletti figli e figlie, costì presenti, non meno che su tutti coloro i quali ascoltano la Nostra voce, sopra Ja vostra amatissima patria, discenda ora, pegno delle più abbondanti grazie celesti, la Nostra paterna Apostolica Bene­ dizione.

Epistola Pii Pp. XII: Ad Em.um. P. D. Emmannelem HI. Sanctomm MareelUa! et Patri S. B. E. Presb. Cardinalem Conc.alres Cerejeha, Patriarcham Lisbonensem, qnem Legatnm deli- gif ad Congressum Narìalem e fatta Losìianìa, Augustae Bracanim ad Sancraarinm «Moale da Sameiro » celebrandola. • 25 Mail 1954 (*).

Jucundo admodum animo accepimus, proximo Junio mense, Augustae Bra- carum, in perillustri et prisca Lusitaniae septemtrionails civitate, ad Sanctua- rium celeberrimum « Monte do Sameiro », quod ipsi urbi desuper imminet, Con­ gressum Marialem ex universa Lusitanorum natione concelebratum iri. Post enim definitionem dogmatis de Immaculato Virginis Conceptu, cujus memoria saecularis hoc anno sollemniter celebratur, magnificum Bracarense templum e solo excitatum est ad felicissimum eventnm commemorandum, praeclarumque Deiparae Immaculatae simulacrum, quod in eodem tempio insigni pietate coli- tur, Romae egregia arte confectum et a Pio PP. IX, Nostro fel. ree. Decessore, sacro ritu lustratum, quinquaginta abhinc annos aurea corona, ingenti populi Lusitani frequentia ac laetitia, est feliciter redimitum. Pii autem fideles, haud parvo numero quotidie, identidem vero magnis crebrisque agminibus ad illud simulacrum religiose accedunt, ut favorem gratiamque caelestis Matris sibi con- cilient, ad angoribus miseriisque mortalis vitae releventur atque ad spem im- mortalis aevi erigantur. Conventus igitur Marianus e tota natione, proxitno mense agendus, minime dubitamus quia eas civibus Lusitanis uberes afferat utilitates, quas ex aliis in urbe ipsa Bracarensi antehac habitis percipi, Deo favente, licuit. Quapropter omnia studia atque incepta ad Congressionem Ma­ rialem apparandam non modo probamus ac dilandamus, verum eidem quoque praeesse exoptamus. Te igitur, DiSecte Fili Noster, qui Patriarchalem sedem in urbe Lusitaniae capite tenes, quique Romanae purpurae splendore nites, Legatum Nostrum hisce litteris renuntiamus, ut Nostrani gerens personam, Congressui Mariali Augustae Bracariae ad Sanctuarium « Monte do Sameiro » propediem ineundo sollemniter praesideas. Praeterea tibi libenter facultatem tribuimus, ut, die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam eisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Caelestium interea lu- minum donorumqne in auspiciutn inque pecnliaris Nostrae caritatis pignus, Apo- stolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Archiepiscopo Braca­

ta Acta ap. sed., 46 (1954) p. 365-366 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 359

rensi, iisque tmiversis, qui in unum conventuri sunt, Apostolicam Benedictio- nem in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXV mensis Maji, anno MDCCCCLTV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Litterae Pii Pp. XII al Em.nm P. D. Petrus lii. SS. Ttinilalis in Monte Pincio S. B. E. Presb. Cardinalem Gerlier, Arcbiepiscopnm Lagdwtensem ai VUnnensem Allogrogvm, qaam Legatura rennniiat ad Marialem Cenveatnm e tela Gallia Lngdnni celebrandnm. - 13 Innii 1954 (*).

Auspicato sane contiget, ut, medio vertente anno Deiparae Immaculatae dicato, Congressus e tota Gallia Marianus concelebretnr in perillustri sede ista Lugdunensi, sancti Irenaei sanguine irrorata, ad augustum sanctuarium Nostrae Dominae de Fourvière, quod imminet amplae et praeclarae urbi, quondam cele- berrimae coloniae Romanae, ad locnm sitae, ubi Rhodanus et Sequana placi­ dissime confluunt. Civitas enim Lugdunensis fuit in Gallia ex antiquioribus, quae catholicam fidem est amplexa et semper, tot saeculorum decursu, cum Romana beati Petri Cathedra conjunctissima exstitit; immo prò sua erga Deum pietate et proximorum cantate inter ceteras laudes gloriari potest, se tam salutari Operi a Propagatione Fidei nuncupato. incunabula dedisse. Qua autem veneratione, quam flagranti amore Caelestem Reginam ista civitas prosequatur, insigne praebuit docnmentum, quum in colle Fourvière e solo excitavit templnm Nostrae Dominae, quum et lineamentis et artificiis praestabile, tum omne genus ornatibus abundans, tum potissimum peregrinorum eo pie confluentium numero celebratum. Argumenta ipsa, quae in proximi Coetibus agenda proponuntnr, opportuna sane videntur, non modo ad cognitionis Dei Genitricis altiorem in populo christiano reddendam, verum etiam ad excitandos filiorum animos, ut Matris vestigia fidelius alacriusque persequantur. Nobis itaque placet indictae celebrationi auctoritatem et splendorem, per praesentiam quandam Nostram, adjicere. Quapropter te, Dilecte Fili Noster, qui, jam pridem sumpto ac sublato signo ilio «Ad Jesum per Mariani», incenso studio Deiparae cultus promovendi totam vitam tuam sacrumque apostolatum nobilitasti, Legatum Nostrum deli- gimus ac renuntiamus, ut Nostram gerens personam Romanaque nitens pur- pura, Congressui Mariano in metropolitana sede, quam tenes, die nominali tuo ineundo, sellemniter praesideas. Tibi praeterea facultatem ultro largimur, ut, die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, ad Ecclesiae praescripta lucrandam. Superni interea praesidii conciliatrix et nuntia, peculiarisque Nostri amoris testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, clero ac populo tuae vigilantiae concredito, peramanter in Domino impertimus.

Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XIII mensis Junii, in festo SS. Trinitatis, anno MDCCCCLTV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

(*) A età ap. sed., 46 (1954) p. 366-67. SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI PII DIVINA PROVIDENTIA PAPAE XII LITTERAE ENCYCLICAE AD VENERABILES FRATRES PATRIARCHAS PRIMATES ARCHIEPISCOPOS EPISCOPOS ALIOSQUE LOCORUM ORDINARIOS PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTES DE REGALI BEATAE MARIAE VIRGINIS DIGNITATE EIUSQUE TESTO INSTITUENDO

VENERABILIBUS FRATRIBUS PATRIARCHI PRIMATIBUS ARCHIEPISCOPI EPISCOPIS ALIISQUE LOCORUM ORDINARIIS PACEM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTIBUS PIUS PP. XII VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM , inde a primis Catholicae Ecclesiae sae- culis, supplices preces ac laudis pietatisque cantus christianus po- pulus adhibuit, sive cum laetitiae suavitatibus afficeretur, sive praesertim cum in gravibus periclitaretur rerum augustiis; ac numquam spes decidit in Divini Regis Iesu Christi Matre repo- sita, numquam fides illa elanguit, qua docemur Deiparam Virgi- nem Mariam in universo terrarum orbe materno animo regnare, quemadmodum regalis gloriae corona in cadesti redimitur bea- titate. Nos autem post calamitates immanes, quae ob oculos etiam Nostros, florentes urbes, oppida, pagos innumeris obruerunt rui- nis, cum dolentes videamus tot tantaque animorum mala turbida quadam eluvione formidolose exundare, cumque cernamus inter- dum labare iustitiam, atque passim corruptelarum triumphare illecebras, in hoc minaci ac trepido rerum discrimine, summa aegritudine angimur; atque adeo fidentes ad Mariam Reginam Nostram confugimus, non modo Nostros pietatis sensus eidem patefacientes, sed eorum etiam omnium, qui christiano glorian- tur nomine. Meminisse autem placet ac iuvat, Nosmet ipsos, calendis Novembribus MDCCCCL, coram ingenti multitu- dine cum Patrum Cardinalium, tum sacrorum Antistitum, sacer- dotum et christifidelium, qui undique gentium advenerant, dog­ ma decrevisse Assumptionis Beatissimae Mariae Virginis in Cae- lum (•*), ubi animo corporeque praesens, inter Angelorum Sancto- rumque Caelitum choros regnat una cum Unigena Filio suo. Ac praeterea, cum saeculum expleretur ex quo imm. mem. Decessor Noster Pius IX summam Dei Genitricem sanxit ac definivit sine ulla originalis peccati labe fuisse conceptam, Marialem qui vol- vitur, Annum indiximus (2) ; ac nunc magno cum paterni animi Nostri solacio cernimus, non modo hac in alma Urbe — praeser-

(-0 Cfr. Constitutio Apostolica Munificentissimus Deus: A. A. S. XXXXII, 1950, p. 753 sq. (2) Cfr. Litt. Enc. Fulgens corona: A. A. S. XXXXV, 1953, p. 577 sq. LITT. ENC. «AD CAELl REGINAM » 395

tim vero in Liberiana Basilica, ubi multitudines innumerae suam fidem suamque erga caelestem Matrem incensissimam caritatem significanter testantur — sed in omnibus edam terrarum orbis partibus, pietatem in Deiparam Virginem etiam atque etiam revi- rescere, praecipuaque Mariae tempia frequentissima excepisse atque adhuc excipere peregrinantium christifidelium agmina sup- plicantium. Omnesque norunt Nos, quotiescumque opportunitas data est, cum nempe Nostros in Christo filios coram admissos allocuti sumus, vel cum, radiophonicae artis ope, ad longinquos etiam populos verba fecimus, eos omnes, quos potuimus, adhortatos esse ad benignissimam ac potentissimam Matrem nostram im­ pensa ac tenera — ut filios addecet — caritate adamandam. Quam ad rem peculiari modo in memoriam revocare libet radiophoni- cum nuntium, quem ad Lusitanorum populum transmisimus, cum prodigialis Mariae Virginis imago, quae Fatimae colitur, aureo diademate redimita fuit (s), et quem Nosmet ipsi « Rega- litatis » Mariae nuntium vocavimus (•*). Iamvero, ut multiplicibus hisce erga magnam Dei Matrem pietatis Nostraé significationibus, quas christianus populus tam studiose prosecutus est, quasi cumulum afferamus, itemque ut Marialem Annum, qui iam ad exitum vergit, feliciter utiliterque concludamus, utque instantibus petitionibus, quae hac de causa undique gentium ad Nos pervenerunt, libenter concedamus, fe- stum liturgicum Beatae Mariae Virginis Reginae instituere de- crevimus. Qua de re non novam veritatem credendam christiano po- pulo proponere volumus, cum reapse titulus atque argumenta, quibus regalis Mariae dignitas innititur, iam sint quovis tempo­ re luculenter expressa, iamque in Ecclesiae documentis habeantur antiquitus tradita, et in sacrae liturgiae libris. Quae quidem placet per Encyclicas has Litteras recolere, ut caelestis Matris nostrae renovemus laudes, utque studiosiorem er­ ga eam pietatem, non sine spirituali emolumento, in omnium animis refoveamus.

(3) Cfr. A. A. S. XXXVIII, 1946, p. 264 sq. (4) Cfr. L'Osservatore Romano, d. 19 Maii, a. 1946. 396 PIUS PP. XII

Christianorum populus, cum, elapsis etiam temporibus non sine ratione crederet illam, de qua Filius Altissimi natus est, qui « regnabit in domo Iacob in aeternum » (5), « Princeps pacis » (6), « Rex regum et Dominus dominantium » (7), prae aliis omnibus, a Deo creatis, singularia accepisse gratiae privilegia, cumque con­ siderare! arctam necessitudinem interesse inter matrem et prolem, regiam excellentiam Dei Genitricis super omnia facile agnovit. Quamobrem mirum non est iam antiquos Ecclesiae scripto- res, verbis innixos S. Gabrielis Archangeli, qui Mariae Filium praedixit regnaturum esse in aeternum (8), verbisque Elisabeth, quae eam reverenter salutando celebravit « Matrem Domini mei » (5), Mariam appellasse «Matrem Regis », «Matrem Domini», haud obscure significantes eam ex regia Filii sui dignitate praeci- puam quandam habuisse celsitudinem atque praestantiam. Itaque S. Ephraem, poètico fervens afflatu, sic eam loquen- tem inducit : « Caelum sustineat me suis amplexibus, quia prae ilio honorata sum. Etenim caelum non fuit tibi mater; sed illud effecisti thronum tuum. Quam honorabilior et venerabilior Ma- ter Regis throno eius! » (10). Et alibi sic eam adprecatur : «... puella Augusta et hera, Regina, Domina sub alis tuis protege, custodi me, ut ne contra me Satan exultet, qui perniciem creat, neque adversus me scelestus inimicus extollatur » (•*-'). A S. Gregorio Nazianzeno Maria appellatur : « Mater Re­ gis totius universi », « Mater Virgo, [quae] totius mundi pepe- rit Regem » (1Z). Prudentius vero asseverat mirari genetricem « se Deum genuisse hominem, Regem quoque summum » (1S).

(5) Lue. 1, 32. (6) h. 9, 6. (7) Apoc. 19, 16. (8) Cfr. Lue. 1, 32, 33. (9) Lue. 1, 43. (10) S. EPHRAEM, Hymni de B. Maria, ed. Th. J. Lamy, t. II, Me- chliniae, 1886, hymn. XIX, p. 624. (11) Idem, Ocatio ad Ss.mam Dei Matrem; Opera omnia, Ed. Asse- mani, t. Ili (graece), Romae, 1747, pag. 546. (12) S. GREGORIUS NAZ., Poèmata dogmatica, XVIII, v. 58: P. G. XXXVII 485 (13) PRUDENTIUS, Dittochaeum, XXVII: P. L. LX, 102 A. LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 397

Regia autem haec Beatae Virginis Mariae dignitas dare aper- teque ab iis significatur et asseritur, qui eam « Dominam », « Do- minatricem », « Reginam » appellane Iam in quadam homilia, Origeni attributa, Maria ab Elisa­ beth non solum vocatur « Mater Domini mei », sed etiam « Tu Domina mea » (J-*). Quod item ex hoc S. Hieronymi loco eruitur, cum ipse inter varias Mariae nominis interpretationes hanc postremam afferat sententiam : « Sciendum quod Maria sermone syro Domina nun- cupatur » (15). Id pariter certiore modo, post ipsum, S. Chryso- logus hisce verbis enuntiat : « Maria hebraeo sermone, latine Do­ mina nuncupatur: vocat ergo Angelus Dominam, ut Dominato- ris Genetricem trepidatio deserat servitutis, quam nasci et vocari Dominam ipsa sui germinis fecit et impetravit auctoritas » (J(J). Praeterea Epiphanius, Episcopus Constantinopolitanus, Summo Pontifici Hormisdae scribens, supplicandum esse dicit, ut Ecclesiae unitas servetur « grada sanctae et unius essentiae Tri- nitatis et intercessionibus Dominae nostrae Sanctae et gloriosae Virginis et Dei Genetricis Mariae » (17). Quidam vero eiusdem aetatis auctor Beatam Virginem, se- dentem ad dexteram Dei, ut prò nobis deprecetur, sollemniter hi­ sce verbis salutat : « mortalium Dominam, sanctissimam Deipa- ram » (18). Reginae autem dignitatem pluries Mariae Virgini attribuit S. Andreas Cretensis; haec enim, exempli gratia, scribit : « Ma- trem suam semper Virginem, e cuius utero, ipse Deus exsistens, humanam induit formam, hodierna die ceu Reginam humani generis, a terrenis sedibus transfert » (19). Et alio loco : « Regina

(li) Hom. in S. Lucam, hom. VII; ed. Rauer, Origenes' Werke, T. IX, p. 48 (ex catena Macarii Chrysocephali). Cfr. P. G. XIII, 1902 D. (15) S. HIERONYMUS, Liber de nominibus hebraeis: P. L. XXIII, 886. (J6) S. PETRUS CHRYSOLOGUS, Sermo 142, De Annuntiatione B. M. V.: P. L. LII, 579 C; cfr. etiam 582 B; 584 A: «Regina totius exstitit castitàtis >. (17) Retatio Epiphanii Ep. Constantin.: P. L. LXIII, 498 D. (18) Encomium in Dormitionem Ss.mae Deiparae (inter opera S. Mo­ desti): P. G. LXXXVI, 3.306 B. (19) S. ANDREAS CRETENSIS, Homilia II in Dormitionem Ss.mae Dei­ parae: P. G. XCVII, 1079 B. 398 PIUS PP. XII totius humani generis, nuncupationem cum usu sinceram reti- nens, quae, uno excepto Deo, rebus omnibus excelsior (zo). Itemque S. Germanus humilem Virginem hisce verbis allo- quitur : « Sede, Domina, decet enim, Regina cum sis et prae omni­ bus regibus gloriosa, sublimi loco sedere » (Z1) ; eamque vocat : « terrigenarum omnium Dominam » (22). A Sancto autem Ioanne Damasceno nuncupatur: «Regina, hera, Domina » (23), atque etiam : « omnis creaturae Domina » (^) ; et ab antiquo quodam Ecclesiae Occidentalis scriptore voca- tur: « felix Regina », « iuxta Genitum Regem Regina perennis », cuius « caput niveum ornatur diademate fulvo » C®5). Ac denique S. Ildefonsus Toletanus omnes fere honoris ti- tulos hac salutatione complectitur : « O Domina mea, domina- trix mea; dominans mihi, Mater Domini mei. ... Domina inter ancillas, Regina inter sorores » (se). Ex his aliisque paene innumeris testimoniis, antiquitus tra- ditis, Ecclesiae theologi eiusmodi dòctrinam haurientes, Beatissi- mam Virginem appellarunt rerum omnium creatarum Reginam, mundi Reginam, universorumque Dominam. Summi autem Ecclesiae Pastores officii sui esse duxerunt christiani populi pietatem erga caelestem Matrem ac Reginam suis laudibus hortationibusque probare ac provehere. Itaque, ut recentiorum Pontificum documenta silentio praetereamus, haec in memoriam revocare iuvat : septimo nempe iam saeculo Decesso- rem Nostrum S. Martinum I Mariam appellavisse « Dominam nostram gloriosam, semper Virginem » C27) ; S. Agathonem vero in epistula synodali, ad Patres Concilii Oecumenici sexti missa,

(30) Id., Homilia III in Dormitionem Ss.mae Deiparae: P. G. XCVII, 1099 A. (2J) S. GERMANUS, In Praesentationem Sanctissimae Deiparae, I : P. G. XCVIII, 303 A. (22) Id., In Praesentationem Ss.mae Deiparae, II: P. G. XCVIII, 315 C. (23) S. IOANNES DAMASCENUS, Homilia I in Dormitone B. M. V. : P. G. XCVI, 719 A. (H) là., De Me ortkodoxa, I, IV, e. 14: P. G. XLIV, 1158 B. (25) De laudibus Mariae (inter opera Venantii Fortunati): P. L. LXXXVIII, 282 B et 283 A. (36) ILDEFONSUS TOLETANUS, De virginitate perpetua B. M. V.: P. L. XCVI, 58 A D. (27) S. MARTINUS I, Epist. XIV: P. L. LXXXVII, 199-200 A. LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 399

eam dixisse « Dominam nostrana, vere et proprie Dei Genetri- cem » (2S) ; ac saeculo octavo Gregorium II, in epistula ad S. Ger- manum Patriarcham data, et in septimo Concilio Oecumenico, Patribus omnibus conclamantibus lecta, Deiparam vocasse : « omnium Dominam ac veram Dei matrem », itemque « omnium Christianorum Dominam » (29). Haec praeterea libet : cum Decessor Noster imm. ree. Xystus IV favorabili animo doctrinam illam attigit de im­ maculato Beatae Virginis conceptu, Apostolicas Litteras « Cum praeexcelsa » (3,°) ab hisce verbis exorsum esse, quibus Maria « Regina » nuncupatur, « quae pervigil ad Regem, quem genuit, intercedit ». Quod pari modo Benedictus XIV asseveravit in Apo- stolicis suis Litteris « Gloriosae Dominae » in quibus Maria « Re­ gina caeli et terrae » vocatur, eique Supremum Regem quodam- modo suum tradidisse asseritur imperium » (sl). Quapropter S. Alfonsus De Ligorio omnia superiorum sae- culorum testimonia amplexus, haec piissime scribit : « Quoniam Maria Virgo ad tam excelsam dignitatem evecta fuit, ut regum Regis Mater esset, ideirco iure meritoque Ecclesia eam Reginae titulo decoravit (3Z).

II Sacra vero liturgia, quae doctrinae a maioribus traditae et a christiano populo creditae est veluti fidele speculum, per omnis aetatis decursum, sive in Oriente, sive in Occidente, caelestis Re­ ginae laudes cecinit perenniterque canit. Insonant quidem ex Oriente fervidae voces : « O Dei Geni- trix, hodie in caelum translata es Cherubini curribus, Tibique Seraphim ministrant, atque caelestis militiae agmina coram Te procumbunt » (ss). Atque etiam : « O iuste, beatissime (Ioseph), cum ex regali

(*8) S. AGATHO: P. L. LXXXVII, 1221 A. («9) HARDOUIN, Ada Conciliotum, IV, 234; 238: P. L. LXXXIX, 508 B. (SO) XYSTUS IV, Bulla Cum praeexcelsa, d. d. 28 Febr. a. 1476. (31) BENEDICTUS XIV, Bulla Gloriosae Dominae, à. d. 27 Sept. a. 1748. (Sé) S. ALFONSO, Le glorie di Maria, p. I, e. I, § 1. (33) Ex liturgia Armenorum: in festo Assumptionis, hymnus ad Ma- tutinum. 400 Plus PP. xii

progenie ortus sis, ex omnibus delectus es sponsus Reginae purae, quae Iesum Regem ineffabiliter pariet » (**). Itemque : « Hym- num fundam Matri Reginae, ad quam cum gaudio celebraturus accedam, ut eius mirabilia laetus canam... O Domina, lingua no­ stra te digne laudare nequit; quia Tu, quae Christum Regem ge- nuisti, supra Seraphim exaitata es... Salve, o Regina mundi, salve o Maria, omnium nostrum Domina » ss). In « Missali » autem Aethiopico legimus : « O Maria, cen- trum totius mundi, ...Tu maior es quam Cherubim multis oculis praediti, et Seraphim sex alis ornati... Caelum et terra omnino piena est sanctitatis gloriae tuae » (se). Concinit autem Ecclesia latina vetustam illam ac dulcissi- mam precationem, quae « Salve Regina » nuncupatur, et iucun- das antiphonas « Ave, Regina coelorum », « Regina coeli laeta- re », et eas pariter, quae in Beatae Mariae Virginis festis recitari solent : « Astitit Regina a dextris tuis in vestitu deaurato, circum- data varietate » (37) ; « Teque Reginam celebrat potentem terra polusque » (38) ; « Hodie Maria Virgo caelos ascendit : gaudete quia cum Christo regnat in aeternum » (39). Quibus quidem praeter alia addendae sunt Litaniae Laure- tanae, quae populo christiano Mariam Reginam identidem invo- candam cotidie suadent. Atque etiam Mariae imperium, quod caelum terramque complectitur, iam a multis elapsis saeculis chri- stiani meditali solent, quintum memoria recolentes' gloriosum mysterium Marialis Rosarii, quod potest caelestis Reginae mysti- ca appellar! corona. Ars denique, quae christianis principiis innititur eorumque permovetur afflatu, utpote quae ingenuam sponteque editam chri- stifidelium pietatem fideliter interpretetur, inde ab Ephesino Con­ cilio, ut Reginam et Imperatricem Mariam effingit, regio in solio sedentem, regalibus ornatam insignibus, diademate redimitam,

(Si) Ex Menaeo (byzantino) : Dominica post Natalem, in Canone, ad Matutinum. (35) Officium hymni 'Axdtioto? (in ritu byzantino). (36) Missah Aethiopicum, Anaphora Dominae nostrae Mariae, Ma- tris Dei. (37) Brev. Rom., Versiculus sexti Respons. (38) Festum Assumptionis; hymnus Laudum. (39) Ibidem, ad Magnificat II Vesp. LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 401 atque Angelorum Sanctorumque Caelitum circumfusam cohorte, quippe quae non modo in naturae res ac vires dominetur, sed in pravos quoque Satanae impulsus. Iconographia, ad regiam etiam Beatae Virginis Mariae dignitatem quod attinet, operibus, summo pulcherrimoque artificio factis, quovis tempore ditata est; atque eo usque processit ut divinum Redemptorem nostrum, fulgenti corona Matrem suam redimientem, coloribus redderet. Eiusmodi populari pietati obsecundantes, Romani Pontifi- ces saepenumero Deiparae Virginis imagines, publica iam vene- ratione insignes, vel propriis ipsi manibus, vel per sacros ab se delegatos Antistites, diademate decorarunt.

Ili Ut iam supra attigimus, Venerabiles Fratres, cum ex docu- mentis antiquitus a maioribus traditis, tum ex sacra Liturgia, praecipuum, quo regalis Mariae dignitas innititur, principium procul dubio est divina eius maternitas. Quandoquidem enim in Sacris Litteris de Filio, quem Virgo concipiet, haec sententia legi- tur : « Filius Altissimi vocabitur, et dabit UH Dominus Deus se­ derci David patris eius et regnabit in domo lacob in aeternum et regni eius non erit finis » (W), ac praeterea Maria « Mater Do­ mini » (41), nuncupatur, inde facile eruitur ipsam quoque esse Reginam, quippe quae Filium genuerit, qui eodem momento quo conceptus est, propter hypostaticam humanae naturae cum Ver­ bo unionem, Rex, etiam ut homo, erat et rerum omnium Domi­ nus. Itaque iure meritoque S. Ioannes Damascenus haec scribere potuit : « Vere omnis creaturae Domina facta est cum Creatoris Mater exstitit » (b2) ; parique modo affirmari potest primum, qui regium Mariae munus cadesti ore nuntiavit, ipsum fuisse Ga- brielem Archangelum. Attamen Beatissima Virgo Maria non tantum ob divinam suam maternitatem Regina est dicenda, sed etiam quia ex Dei vo- luntate in aeternae salutis nostrae opere eximias habuit partes. « Quid possit iucundius nobis suaviusque ad cogitandum accidere

(¥>) Lue 1, 32. 33. (41) Ibid. 1, 43. (4%) S. IOANNES DAMASCENUS, De fide orthodoxa, 1. IV, e. 14, P. G. XCIV, 1158 s. B. 402 Plus PP. XII

— ut Decessor Noster fel. ree. Pius XI scribebat — quam Chri- stum nobis iure non tantum nativo, sed etiam acquisito, scilicet Redemptionis imperare? Servatori enim nostro quanti steterimus obliviosi utinam homines recolant omnes: "non corruptibilibus auro vel argento redempti estis,... sed pretioso sanguine quasi Agni immaculati Christi et incontaminati" (•#). Iam nostri non sumus, cum Christus " pretio magno " (44) nos emerit » (45). Iamvero in hoc perficiendo redemptionis opere Beatissima Virgo Maria prof ecto f uit cum Christo intime consociata ; me­ rito igitur in Sacra Liturgia canitur : « Stabat Sancta Maria Caeli Regina et mundi Domina iuxta crucem Domini Nostri lesu Chri­ sti dolorosa » (46). Quapropter, ut iam media aetate piissimus S. Anselmi discipulus scribebat, « sicut... Deus sua potentia paran­ do cuncta, pater est et Dominus omnium, ita Beata Maria suis meritis cuncta reparando, Mater est et Domina rerum ; Deus enim est Dominus omnium, singula in sua natura propria iussione constituendo, et Maria est Domina rerum, singula congenitae di­ gnitari per illam, quam meruit gratiam, restituendo » (47). Ete- nim, « sicut Christus, eo quod nos redemit, speciali titulo Domi­ nus est ac Rex noster, ita et Beata Virgo, propter singularem modum, quo ad nostram redemptionem concurrit, et substantiam suam ministrando, et illum prò nobis voluntarie offerendo, no- stramque salutem singulariter desiderando, petendo, procuran­ do » (#). Quibus ex rationibus huiusmodi argumentum eruitur : si Maria, in spirituali procuranda salute, cum lesu Christo, ipsius salutis principio, ex Dei placito sociata fuit, et quidem simili quo- dam modo, quo Heva fuit cum Adam, mortis principio, conso­ ciata, ita ut asseverari possit nostrae salutis opus, secundum quan- dam « recapitulationem » (4$) peractum fuisse, in qua genus hu-

(43) I Petr. 1, 18, 19. (+*) / Cor. 6, 20. (45) Plus XI, Litt. Enc. Quas pcimas: A. A. S. XVII, 1925, p. 599. (Jfi) Festum septem dolorum B. Mariae Virg., Tractus. (47) EADMERUS, De excellentia Virginis Mariae, e. 11: P. L. CLIX, 508 A B. (48) F. SUAREZ, De mysteriis vitae Christi, disp. XXII, sect. II ed. Vivès, XIX, 327. (49) S. IRENAEUS, Adv. haer., V, 19, 1: P. G. VII. 1175 B. LITT. ENC. « AD CAELI REGINAM » 403 manum, sicut per virginem morti adstrictum fuit, ita per virginem salva tur; si praeterea asseverari itidem potest hanc gloriosissimam Dominam ideo fuisse Christi matrem delectam « ut redimendi ge­ neris humani consors efficeretur » (50), et si reapse « ipsa fuit quae vel propriae vel hereditariae labis expers, arctissime semper cum Filio suo coniuncta, eundem in Golgotha, una cum maternorum iurium maternique amoris sui holocausto, nova veluti Heva, prò omnibus Adae filiis, miserando eius lapsu foedatis, aeterno Patri obtulit » (51) ; inde procul dubio concludere licet, quemadmodum Christus, novus Adam, non tantum quia Dei Filius est, Rex dici debet, sed etiam quia Redemptor est noster, ita quodam analo- giae modo, Beatissimam Virginem esse Reginam non tantum- modo quia mater Dei est, verum etiam quod nova veluti Heva cum novo Adam consociata fuit. Iamvero piena, propria et absoluta significatione, unus Iesus Christus, Deus et homo, Rex est; attamen Maria quoque, quam- vis temperato modo et analogiae ratione utpote Christi Dei ma- ter, socia in divini Redemptoris opera, et in eius cum hostibus pugna in eiusque super omnes adepta Victoria, regalem parti- cipat dignitatem. Ex hac enim cum Christo Rege coniunctione splendorem celsitudinemque attingit, qua creatarum rerum om­ nium excellentiam exsuperat; ex hac cum Christo coniunctione regalis facultas oritur, qua ipsa potest Divini Redemptoris Regni dispensare thesauros; ex hac denique cum Christo coniunctione materni eius patrocinii apud Filium et Patrem elicitur exhausta numquam efficacia. Nullum igitur dubium est Mariam Sanctissimam dignitate sua super omnes res creatas excellere itemque super omnes post Filium suum obtinere primatum. « Tu denique — ita S. Sophro- nius — omnem creaturam longe transgressa es... quid sublimius esse queat hoc gaudio, o Virgo Mater? Seu quid excellentius esse possit hac gratia, quam tu sola divinitus sortita es? » (52). Cui praeconio hanc laudem S. Germanus adiungit : « Superat creata

(50) pius XI, Epist. Auspicatiti profecto: A. A. S. XXV, 1933, p. 80. (51) Plus XII, Litt. Enc. Mystici Corpon's: A. A. S. XXXV, 1943, p. 247. i (52) S. SOPHRONIUS, In Annunciationem Beatae Mariae Virginis: P. G. XCVIII, 354 B. 404 Plus PP. XII omnia tuus honor et dignitas; prae angelis maior excellentia tua » (ss). Ac S. Ioannes Damascenus eo usque procedit, ut in hanc exeat sententiam : « Infinitum Dei servorum ac Matris discri- men est » (54). Ad hunc excellentissimum intellegendum dignitatis gradum, quem Deiparens super creata omnia adepta est, considerare iuvat Sanctam Dei Genetricem iam in primo temporis momento, quo concepta fuit, tali gratiarum abundantia repletam fuisse, ut Sanc- torum omnium gratiam superaret. Quapropter — ut Decessor Noster fel. ree. Pius IX in Litteris Apostolicis scripsit — ineffa- bilis Deus « illam longe ante omnes angelicos spiritus cunctosque Sanctos, caelestium omnium charismatum copia de Thesauro divinitatis deprompta ita mirifice cumulavit, ut ipsa ab omni prorsus peccati labe semper libera, ac tota pulchra et perfecta, eam innocentiae et sanctitatis plenitudinem prae se ferret, qua maior sub Deo nullatenus intelligitur et quam praeter Deum ne- mo assequi cogitando potest » i55). Praeterea Beata Virgo non solummodo supremum, post Christum, excellentiae ac perfectionis gradum obtinuit, verum etiam aliquam illius efficacitatis participationem, qua eius Filius ac Redemptor noster in mentes et in voluntates hominum regna­ re iure meritoque dicitur. Si enim Verbum per Humanitatem assumptam miracula patrat et gratiam infundit, si Sacramentis, si Sanctis suis tamquam instrumentis utitur ad animorum salu- tem, cur Matris suae Sanctissimae munere et opere non utatur ad Redemptionis fructus nobis impertiendos? « Maternum sane — ita idem Decessor Noster imm. mem. Pius IX — in nos gerens animum nostraeque salutis negotia tractans, de universo humano genere est sollicita, caeli terraeque Regina a Domino constituta, ac super omnes Angelorum choros Sanctorumque Caelitum ordi- nes exaitata, adstans a dexteris unigeniti Filii sui Domini Nostri Iesu Christi, maternis suis precibus validissime impetrat, et quod quaerit invenit, ac frustrari non potest » (5€). Quam ad rem alius

(53) s. GERMANUS, Hom. II in Dormitionem Beatae Maciae Virgi­ nia: P. G. XCVIII, 354 B. (H) S. IOANNES DAMASCENUS, Hom. I in Dormitone Beatae Ma­ rine Virginia : P. G. XCVI, 715 A. (55) Pius IX, Bulla Ineffabilis Deus: Acta Pii IX, I, p. 597-598. (50) Ibid. p. 618. LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 405

Decessor Noster fel. ree. Leo XIII edixit Beatissimae Virgini Ma- riae in gratiarum largitione concessam esse « paene immensam » potestatem (57) ; ac S. Pius X adiungit Mariam hoc munus obire « veluti materno iure » (55). Glorientur itaque omnes christifideles se Deiparae Virginis imperio subici, quae et regali gaudet potestate et materno flagrat amore. In his tamen aliisve quaestionibus ad Beatam Virginem spectantibus, curent theologi ac divini verbi praecones ut qua- sdam e recto itinere aberrationes devitent, ne in duplicis generis errores inducantur; caveant nempe et sententias fundamento ca- rentes ac verità tem quadam verborum superlatione excedentes; et nimiam mentis angustiam in singulari illa, omnino excelsa, immo fere divina Deiparae dignitate consideranda, quam quidem Doctor Angelicus eidem agnoscendam esse docet « ex bono infinito quod est Deus » (ó9). Ceteroquin hoc etiam in christianae doctrinae capite, sicut in aliis, « proxima et universalis veritatis norma » vivum Ecclesiae omnibus prostat, quod Christus constituit « ad ea quoque illustranda et enudeanda quae in fidei deposito nonnisi obscure ac veluti implicite continentur (60).

IV E christianae igitur vetustatis monumentis, e liturgicis pre- cibus, ex indito christiano populo religionis sensu, ex operibùs arte confectis, undique collegimus voces quae asserunt Deiparam Virginem regali dignitate praestare; rationes etiam quas S. Theo- logia ex divinae fidei thesauro deducendo astruit eandem verita- tem prorsus confirmare arguimus. Tot ex allatis testimoniis qua­ si latissime resonans concentus efficitur qui extollit regii honoris praecelsum fastigium Dei hominumque Matris, cui cuncta creata

(57) LEO XIII, Litt. Enc. Adiutricem populi: A. S. S. XXVIII, 1895- 1896, p. 130. (58) pius X, Litt. Enc. Ad diem illum: A. S. S. XXXVI, 1903-1904, p. 455. (59) S. THOMAS, Stimma Theol., I, q. 25, a. 6, ad 4. (60) Plus XII, Litt. Enc. Humani generis: A.A.S., XLII, 1950, p. 569. 406 PIUS PP. XII subsunt, quae est « exaitata super choros angelorum ad caelestia regna » (S1). Cum vero, maturo ponderatoque Consilio, persuasum Nobis habeamus magna oritura esse Ecclesiae emolumenta, si quasi in suo candelabro rutilantior lucerna posita, illa solide probata ve- ritas manifestior omnibus refulgeat, Apostolica Nostra Potestate decernimus et instituimus festum Mariae Reginae, quod toto ter- rarum orbe quotannis die XXXI mensis Maii est celebrandum. Itemque id iubemus ut eodem die humani generis consecratio Im­ maculato Cordi Beatae Virginis iteretur. In hoc enim magna spes nititur, fore ut felix oriatur aevum, religionis triumpho et Christiana pace serenum. Quapropter videant omnes ut, ad solium miserationis et gratiae Reginae et Matris nostrae perituri opem in adversis rebus, lucem in tenebris, solarium in moerore ac fletu, accedant maiore quam antea nunc fiducia freti; et quod praecipuum est, conten- dant ut ex peccati servitute sese eripiant, atque tantae Matris re­ gali sceptro, fragranti filiorum immixtum pietati, indeclinabile exhibeant obsequium. Populorum multitudine eius frequenten- tur tempia celebrentur festa ; precatoria eius corona omnium in manibus versetur; atque in sacris aedibus, in domibus, in valetu- dinariis, in vinculis publicis, ad eius concinendas laudes vel pau- corum christifidelium coetus, vel conferta agmina consociet. Sum- mo in honore sit Mariae nomen, quod nectare dulcius et gemma quavis pretiosius est; ne quispiam in ipsum, tanta maiestate deco- rum et materna gratia venerabile, exsecranda verba coniciat, quod quidem foedi animi indicium est; neve aliquid debita reverentia carens proferre audeat. Caelestis Reginae nostraeque Matris amantissimae excelsas virtutes contendant omnes, prò sua cuiusque condicione, suos in animos suosque in mores vigili actuosoque studio referre. Inde enim consequetur ut qui christiano nomine censentur, tantam colentes imitantesque Reginam ac Parentem, tandem haud falla- cis nominis fratres se sentiant, ac pertaesi invidias et nimium ha- bendi cupiditates, socialem amorem provehant, tenuium iura ve- reantur, pacem diligant. Neve igitur quisquam se putet Mariae

(&0 Ex Breo. Rom. : Festum Assumptionis Beatae Mariae Virginis. LITT. ENC. «AD CAELI REGINAM » 407 filium, facile in eius praesentissimam tutelam accipiendum, nisi ad eius exemplar iustum, mitem et castum se praestiterit, et verae notae fraternitatis studium non laedendo et nocendo, immo iu- vando et solando, contulerit. Sunt in nonnullis orbis terrarum regionibus qui ob christia- num nomen per iniuriam vexantur atque divinis humanisque libertatis iuribus destituuntur; quae ad arcenda mala nihil adhuc valent iustissimae expostulationes, atque iteratae querelae. Ad in- sontes afflictosque filios convertat misericordes oculos suos, quo­ rum lumen tempestates nimbosque serenando depellit, potens re­ rum aevorumque Domina, quae novit virginei pondere pedis pa­ care proterva; atque illis haud sero concedat ut libertate tandem debita fruentes, publica religionis officia obire queant; atque dum Evangelii causae inserviunt, concordi opera et egregiis virtutibus, quae inter dura in exemplum fulgent, terrestrium quoque civita- tum robori et incrementis prosint. Opinamur etiam id, quod per Encyclicas has Litteras insti- tuimus festum, quo luculentius omnes agnoscant ac studiosius venerentur Deiparae clemens maternumque imperium, multum ad id conferre posse ut gentium pax, quam res anxietatis plenae cotidie fere conturbant, servetur, solidetur, perennet. Nonne ea arcus est ad Deum positus in nubibus, paciferi foederis signum? (62). « Vide arcum, et benedic eum qui fecit illum, valde specio- sus est in splendore suo : gyravit caelum in circuitu gloriae suae, manus Excelsi aperuerunt illum » (6S). Quisquis igitur est qui caelestium hominumque Dominam colit, — nemo autem se solu- tum arbitretur ab hoc impendendo grati amantisque animi tribu­ to — praesentissimam invocet Reginam, sequestram pacis; in honore habeat, ac tueatur pacem, quae minime est impunita ne- quitia, minime infrenata libertas, sed sub divinae voluntatis nutu et imperio bene ordinata concordia ; ad quam tegendam et augen- dam materna Mariae Virginis hortamina et iussa impellunt. Plurimum cum optemus, ut Regina Materque Christiani populi haec vota nostra suscipiat et sua hilaret pace concussas odiis terras, et nobis omnibus Iesum post hoc exsilium ostendat, qui erit pax et gaudium nostrum perpetuum; vobis, Venerabiles

(62) Cfr. Gen. 9, 13. (63) Eccli. 43, 12-13. 408 PIUS PP. XII

Fratres, et gregibus vestris, omnipotentis Dei auxilii auspicem, nostraeque caritatis testem, apostolicam Benedictionem peraman- ter impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, in Festo Maternitatis Bea- tae Mariae Virginis, die XI mensis Octobris anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostris sexto decimo. PIUS PP. XII DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Summus Pontifex

Epistola Pii Pp. XII ad Em.ura P. D. Valerinm lii. S. Silvestri in Capite S.B.E. Presa. Car- dinalem Valeri, Praeiecrum S. Congregationis de Beligiosis, qnem Legatimi miitii ad Con- veninra Marialem e tela Canadensi regione ad Sandnarinm B. Hariae V. indictnm, « Cap- de-la-Nadeleine » nuncnpainm, in Trilluvianensi dioecesi. - 2 Inlii 1954. (*)

Permagnus profecto exstat amor in catholica Canadensium natione stu- diumque vehemens divinae religionis, quam majores eorum primum et maxime ex Gallia, tum ex Hibernia, mox deniqne aliunde auspicato advecti sunt, quam- que et ipsi sancte fideliterque coluerunt et posteris inviolate servandam tradi- derunt. Ab ejusdem nationis primordiis constans quoque semper fuit Aposto- licae hujus Sedis cum Canadensibus vicissitudo benevolentiae consuetudoque officiorum. Quanta vero sit populi illius pietas erga Beatam Mariam Virginem, magnificum dedit testimonium Congressus Marialis, qui, septem abhinc annos, exeunte saeculo ab Octaviensi archidioecesi condita, in ipsa urbe Octavia ex tota regione Canadensi habitus est, quique Nostra per Legatum praesentia splen- didior effectus, secundum piane felicemque exitum sortitus est. Nunc autem, hoc vertente anno Deiparae Immaculatae dicato, novus Conventus Marialis e tota Canadia proximo mense Augusto celebrabitur, ad sanctuarium Nostrae Do- minae de Cap, et simulacrum Mariae Virginis, quod in eo religiosissime colitur, sollemni ritu coronabitur. Quapropter Nos indictam Congressionem, ad religio- nem Deiparae in populo exacuendam, non modo probamus ac dilaudamus, verum etiam, prò Nostra in Canadensem Nationem benevolentia, eidem praesentes esse ac praeesse exoptamus. Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui Romanae pur- purae splendore praefulges, prò egregia tua erga Caelestem Matrem pietate, Legatum Nostrum hisce litteris elgimus ac renuntiamus, ut in sanctuario No­ strae Dominae de Cap, in Trifluvianensi dioecesi de Canada sito, perinsigne Virginis simulacrum nomine Nostro Nostraque auctoritate aurea corona exornes et Congressui Mariali e tota Canadia ibidem ineundo, Nostram gerens personam, sollemniter praesideas. Quo autem ipsius Conventus celebratio majores pariat spirituales fructus, tibi ultro potestatem damus, ut, die constituta, Sacro pon­ tificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, assuetis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Divinorum interea donorum conciliatrix et nuntia, peculiarisque Nostrae di- lectionis testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, Vene­ rabili Fratri Episcopo Trifluvianensi, iisque omnibus, qui sacris sollemnibus intererunt, amantissime in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die II mensis Julii, in Visitatione Beatae Mariae Virginis, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 481-482. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 509

Allocali» Pii Pp. XII iis qaae inierfnemni Convenlni Solaliiaiis inlernalionalis «Filiarnm Hariae Inunacnlaiae », Bomae habiio. - 17 Innii 1954. (*)

Chères Enfants de Marie Immaculée, Dans l'Encyclique « Fulgens Corona», par laquelle Nous avons proclamé l'Année mariale actuellement en cours, Nous demandions à tous les fidèdes que cette année fùt marquée par une étude plus attentive des prérogatives de Marie en vue de mieux l'imiter et de la prier davantage. Nous les invitkms aussi à prendre part aux fètes, congrès ou pèlegrinages, organisés en l'honneur de la Mère de Dieu. Or vous avez, chères Enfants, réalisé à la lettre Nos désirs, avec une docilité et un empressement qui réjouissent Notre coeur et Nous font augurer les meilleurs fruits pour votre Association internationaJe, pour vos différents groupes et pour chacune d'entre vous. Qui d'ailleurs était mieux préparé à comprendre pleinement le sens pro- fond de ces manifestations ? N'étes-vous pas à titre special les enfants de l'Immaculée, par votre consécration individuelle mùrement réfléchie, souvent renouvelée et loyalement pratiquée? Cette année doit donc marquer une grande date dans votre histoire. Il y a sept ans, la canonisation de Sainte Catherine Labouré coìncidait providentie&lement avec le centenaire de votre Association, et de méme que la naissance de celle-ci a prelude à la définition du dogme de l'Immaculée Conception, en enflammant d'une intense dévotion les àmes ravies de ce grand privilège marial, ainsi le pèlerinage qui s'achève aujord'hui à Rome doit, Nous le souhaitons vivement, stimuler l'ardeur de votre piété et l'élan généreux de vos activités apostoliques. Nous savons que c'est la préoccupation de vos directeurs et des animatrices de vos groupes, et Nous pensons que par leur intermédiaire, comme jadis par la voix de sa fidèle servante, Catherine Labouré, Marie veut auiourd'hui renouveler son invitation aux àmes ferventes et faire converger leurs regards et leurs coeurs vers ses mains de gràce, dont ne cessent de jaillir des rayons de lumière : « O Marie concue sans péché, priez pour nous qui avons recouis à vous n. Puissiez-vous, chères enfants de Maria Immaculée, mettre dans cette invo- cation, diffusée à travers l'univers chrétien par la médaille miraculeuse, toute l'admiration et toute la confiance que mérite votre celeste patronne. Marie, à vrai dire, est la mère de tous les chrétiens ; mais l'origine surnaturelte de votre Association, l'application qua vous avez mise à pénétrer la grandeur de ses privilèges, l'amour avec lequel vous vous ètes consacrées à Elle, sont autant de liens qui vous unissent à l'Immaculée d'une facon particulière. Entretenez donc à son égard la plus vive admiration! Ne craigntz jamais d'exalter trop celle qui resplendira dans l'éternité comme le chef-d'oeuvre de Dieu, la plus mer- veilleuse des créatures, le miroir le plus éclatant des perfections divines. C'est pour devenir la Mère de Dieu qu'elle a recu de son divin Fils tous les dons de la nature et de la gràce. Voilà pourquoi le eulte de la Vierge, si du moins on le comprend bien, loin de rien òter à la gioire de Dieu, remonte immédia- tement à Lui, l'Auteur de tout bien, qui Fa voulue si grande et si pure.

(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 491-494. 510 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Ayez grande confiance dans l'intercession de la Très Sainte Vierge et demandez-lui instamment de vous aider à tenir vos promesses. Vous ne pourriez en effet y rester fidèles sans un secours special, car, de toutes parts, le monde invite au laisser-aller, à la facilité et souvent mème au péché ; tandis que vous cherchez ìoyalement à faire le bien, il pénètre en vous par ses images, sa publicité, ses spectacles, il impose à votre esprit ses maximes, à votre goùt sa mode, et vous n'échapperiez pas seules à ses embùches et ses diformations. Voilà pourquoi votre Assoeiation constitue une aide providentielle, en vous éclajrant et en vous soutenant dans le combat spirituel, qui se livre nécessai- rement entre le monde et vous. Vous avez d'abord besoin d'une formation chrétienne sérieuse. Vexpli- cation du catechismo recue à l'àge de dix ou douze ans, si soignée qu'on l'ima- gine, ne saurait suffire pour toute la vie. A mesure que vous grandissez, vous rencontrez de noiivelles difficultés et de nouveaux problemes, qui appellent des éclaircissements et les conseils de ceux qui vous parlent au nom de l'Eglise. Vous aurez aussi à coeur de lire la revue de votre Assoeiation, qui s'adressant à un nombre important d'adhérentes, et basée sur une large information, répond aux questions que se pose toute Enfant de Marie. Etudiez personnellement la doctrine chrétienne dans les óuvrages que l'on vous indiquera ; méditez les grands mystères qui nourrissent la piété ; lisez les Evangiles, où vit à jamais le Divin Maitre dans ses paroles de vérité, dans ses gestes de miséricorde, dans la sublime simplicité de son Coeur doux et humble. Aitnez à prendre contact avec la vie des saints, ces héros du christianisme, si humains et si courageux, et recherchez-y tout ce qui peut alimenter, appro­ fondir et fortifier votre foi. Vous vivez en effet dans un monde constamment oublieux de Dieu et de Fau-delà, où la seule préccapation de la foule semble ètre la satisfaction des besoins temporels, le bien-ètre, He plaisir, la vanite. Pour garder votre liberté en face d'appels, souvent intéressés, qui s'adressent de toutes parts à vos sens, à votre curiosité, qui sollicitent votre attention, votre temps, votre argent, par- fois mème votre coeur, il faut édifier au dedans de vous une forteresse spiri- tuelle, où, dans le recueillement et le silence, vous continuiez à écouter respec- tueusement la voix de Dieu ; en un mot, ayez une vie intérieure nourrie d'une foi solide et éclairée. Cette raison suffirait déjà pour vous inciter à vous unir et à étudier ensem­ ble l'enseignement de l'Eglise ; mais il en est d'autres, non moins importantes. Dans votre Assoeiation vous trouverez non seulement la lumière, mais aussi la force. De vous sentir nombreuses et pleinement d'accord sur l'idéal de votre vie chrétienne, n'est-ce pas un puissant soutien dans l'action quotidienne ? Car il ne suffit pas de savoir; il faut agir en conséquence, il faut se compromettre et vaincre le respect humain. L'attitude nette qu'une jeune falle isolée n'oserà guère adopter, plusieurs, qui auront réfléchi et prie ensemble, la prendront sans crainte. Il est inutile de donner ici beaucoup de précisions ; les points sur lesquets la morale chrétienne deniande l'effort généreux et la réaction déci- dée de la jeunesse, vous les connaissez bien : ce sont la tenue d'abord, puis les conversations, les lectures, les spectacles, les relations. Oh! combien de jeunes DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 511 filles ne croient pas commettre de faute, en suivant docilement certaines modes éhontées. Elles rougiraient certes, si elles devinaient l'impression et Jes senti- ments de ceux qui les regardent. Que ne voient-elles le tort cause par les excès de certains exercices de gymnastique et de sport, qui ne conviennent pas à des jeunes filles vertueuses ? Que de péchés commis ou provoqués par des conver- sations trop libres, par des spectacles immodestes, par des lectures dangereuses. Oh ! que les consciences soni devenues làches et les moeurs paìennes ! La plupart d'entre vous, chères enfants de Marie Immacuflée, se destinent au mariage. Puissiez-vous dans vos réunions, sous la conduite prudente de gui- des expérimentés, comprendre à la lumière de vos responsabilités prochaines quelle doit ètre votre ccnduite aujourd'hui et comment on se prépare digne- ment à la haute mission de mère de famille. Comment répondrez-vous devant Dieu de l'àme de vos enfants, si vous ne savez pas vous imposer à vous-mémes dès maintenant la retenue, la mattrise de soi, sans lesquelles il devient impos- sible d'observer les commandeinents de Dieu et de rempHir les devoirs de l'éducateur ? Et si la gràce divine vous invitait à la vie parfaite, craignez de rester sourdes à son appel et de vous rendre indigues d'un si grand don par des négligences et des complaisances coupables. Quel que soit d'ailleurs le genre de vie que Dieu vous réserve, comportez- vous dès maintenant avec l'aide de la Très Sainte Vierge selon la noblesse contractée au baptème. Car la filliatioii divine, qui donne à l'homme non seule- ment le nom, mais aussi notre Mère, nous en fera comprendre et aimer les obligations. Jesus lui-méme du haut de sa croix voulut ratifier par un don symbolique et efficace la maternité spirituelle de Marie à Pégard des hommes, quand il prononea les paroles mémorables : « Femme, voici ton fils ». En la personne du disciple bien-aimé, il confiait ainsi oute la chrétienté à la Très Sainte Vierge. Le « Fiat » de PIncarnation, sa collabóration à l'oeuvre de son Fils, Pintensité des souffrancss endurées pendant la Passion, et cette mort de l'àme qu'elle éprouva au Calvaire, avaient ouvert le coeur de Marie à l'amour universel de Phumanité, et la décision de son divin Fils imprima He sceau de Ha toute puissance à sa maternité de gràce. Désormais l'immense pouvoir d'inter- cession, que lui confère auprès de Jesus son titre de Mère, elle le consacre tout entier à sauver ceux que Jesus lui désigne du haut du ciel, en lui disant encore : « Femme, voici tes enfants ». Demandez, chères Enfants, à la Vierge Immaculée, de vous obtenir un esprit filial vis-à-vis de Dieu. Qu'eile vous enseigne à prier, cornine elle le fit dans son Magnificat, le regard tourné vers le Tout-Puissant avec joie et recon- naissance; qu'elle vous enseigne la docilité, comme elle le fit à Cana, quand elle suggéra aux serviteurs de faire tout ce que leur dirait son divin Fils ; qu'elle vous obtienne enfin une immense charité fraternellle et apostolique, comme elle le fit par sa prière au milieu des premiers chrétiens réunis au Cénacle. Tandis que Nous formulons ces souhaits, Nous vous assurons encore de toute l'affection de Notre coeur paternel, et Nous vous donnons, en gage des abondantes faveurs du ciel, pour vous-mèmes, vos familles, tous ceux qui vous sont chers, Notre Bénédiction Apostolique. 512 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Nnniiai radiophonicM Pii Pp. XII CkrìsHfidelilms Btilanniae Minori*, peregrini! ad Sanc- isirium «Sauté Anne d'Anray» nnncnpalnm. - 26 Inlii 1954. (*)

Chers fils et filles de Bretagne, pèlerins de Sainte Anne d'Auray, Au moment où le très vènere et très digne Cardinal Archevéque de Rennes se dispose à lire la consécraton qui renouvellera le don de vous-mèmes, de vos familles, de vos malades, de vos écoles, de vos paroisses, au Coeur Immaculé de Marie, le Pére de tous les fidèles se rend attentif à cette grande action, il vient vous encourager et vous bénir. S'il Nous est permis de re- prendre à Notre Saint Prédécesseur Pie X les paroles qu'il adressait en 1906 au Cardinal Labouré, Nous voudrions vous dire, en cette circonstance solennelle, qu'«au milieu des haines dont la foi catholique est l'objet», c'est particuliè- rement de vous que a Nous attendons... la meilleur part de Notre joie». La Bretagne, Nous le savons, a toujours été une Terre de Marie, et elle veut le demeurer. Les signes de votre dévotion à la Très Sainte Vierge sont innombrables : dans vos diocèses, combien de Vierges couronnées recoi- vent chaque jour Thommage de vos prières; dans vos familles, combien ont recu au saint baptème le nom de Marie ! Oh ! portez-le tous dans le coenr ce nom bèni de la Mère de Dien! Honorez-le par votre piété, honorez-le plus encore par votre vie! Que la consécration solennelle d'aujourd'hui soit pour vous un rempart contre les tentations, un motif de confiance dans la prière, un stimulant dans la lutte de tous les jours au service de Dieu. Quiconque s'est consacré à Marie lui appartient de facon speciale. Il est devenu comme un sanctuaire de la Très Sainte Vierge ; l'image de Marie l'aide à écarter avec energie toute pensée rnauvaise ; l'amour de Marie lui donne le courage d'entreprendre de grandes choses, de vaincre le respect humain, de secouer l'égoisme, de servir et d'obéir patiemment. Le regard fixé intérieurement sur elle, il s'affectionne à la pureté, à l'humilité, à la charité, dont l'àme de la Vierge était rayonnante, il prend en haine le péché, il le combat en lui-mème et lui fait la guerre de toutes ses forces. Quand il voit l'Immaculée fouler aux pieds le serpent infernal, quand il contemple la Mère de Dieu qui élève entre ses bras son divin Fils, sa volonté ne peut plus avoir aucune complaisance pour le mal ; au contraire, il est fier d'appartenir à Jesus et à Marie, il sait aussi que Marie le presse de faire tout ce que Jesus commande ou désire. Mettez-vous donc avec confiance sous le manteau qu'elle ouvre de ses deux bras maternels pour accueillir tous ses enfants ; que tous les fils de Bretagne se retrouvent nnis sous son patronage ; qu'ils lui fassent une cour et une garde d'honneur et se montrent partout et toujours de dignes fils d'une telle Mère. Les exemples ne manquent pas, dans votre histoire, d'extraordinaire et très feconde dévotion à Marie. Nous n'en citerons qu'un seul, le plus remar- quable sans doute, celui de saint Louis-Marie Grignion de Montfort, que Nous

(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 495-498. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 513

avons eu le bonheur d'élever aux honneurs suprèmes de l'Eglise le 20 juillet 1947. Recevant le lendemain les nombreanx pèlerins bretons, vendéens et poi- tevins venus à Rome en cette occasion, Nons déclarions : « Tons les saints, assuréinent, ont été grands serviteurs de Marie, et tous lui ont conduit les Imes ; il (Saint Louis-Marie) est incontestabJeinent un de ceux qui ont tra- vaillé le plus ardemment et le plus efficacement à la faire aimer et servir». Aujourd'hui, Nous adressant à tous ceux qui entendent faire de leur consé- cration au Coeur Immaculé de Marie un acte important et définitif, Nous leur disons : à l'imitation de saint Louis-Marie Grignion de Montfort et de tous les saints bretons, faites aimer et servir Marie. Cela suppose avant tout que vous pratiquerez vous-mèmes les vertus de Marie: la délicatesse de son Coeur Immaculé; le recueillement et l'esprit de prière, dont parie l'Evangile, quand il rappelle par deux fois (1) qu'elle conservait dans son coeur le souvenir des gràces de Dieu et des actions de l'Enfant Jesus; l'amour de Dieu, humble, ardent et joyeux, qui édate dans le Ma­ gnificat; l'amour des autres égaletnent, de tous les autres, de ses amis, de Jtous les hommes, cette charité incotnparable qui la fait voler au service de sa «rasine Elisabeth, dès qu'elle apprend sa prochaine maternité, qui la rend attentive à la gène des époux, quand le vin vient à manquer aux noces de Cana, qui l'unit enfin de facon si douloureuse et si profonde aux souffrano.es de son divin Fils pour le salut du genre humain. Oui, la Très Sainte Vierge, dont la condition fut si humble, dont l'Evangile ne rapporte que si peu de choses, dont le silence remplit presque toute la vie, la Sainte Vierge a vu Dieu accomplir en elle les plus gràndes choses sans perdre cette étonnante modestie qui remplit d'admiration. Et c'est pourquoi elle reste le modèle de tous les chrétiens. Avec le Sauveur lui-méme elle est demeurée cachée à Nazareth, unie à Lui dans la douceur et l'humilité, dans l'accomplissement du devoir quotidien et des travaux domestiques, dans la patience et la prière. On ne connaìt d'elle aucun , aucune action extraordinaire, mais elle a aimé Dieu de tout son esprit, et de toute son àme, de tout son esprit, et de toute sa force. C'est là le premier commandement. Et elle a aimé le pro- chain comme soi-mème. e De plus grand que ceux-là il n'est aucum autre com­ mandement » (2).

Toutefois, les fidèles qui ressentent pour la Très Sainte Vierge une dévo- tion speciale, veulent souvent mettre toute leur vie à son service et s'unir à d'autres pour propager son eulte. Il existe depuis des siècles dans l'Eglise des Associations placées sous le patronage de Marie, qui ont joué dans la sanctification personnelle de nombreux chrétiens et dans l'exercice du zèle apostolique un ròle providentiel maintes fois loué par Nos Prédécesseurs et par Nous-mème. Nous voulons parler, entre autres, de ces Congrégations Ma- riales, que Nous avons appelées l'Action catholique dans l'esprit de la Très Sainte Vierge, et dont la Constitution Apostolique « Bis saeculari » du 27 sep- tembre 1948 a definì la nature et l'esprit. Nous avons appris avec joie qu'elles

(1) Lue. 2, 19; 2, 51. (2) Marc. 12, 30-31. 514 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI ont de fervents promoteurs en Bretagne, et Nous souhaitons qu'elles trouvent dans ce pays de la Vierge un terrain fécond, d'où sortiront des légions d'àmes ierventes et apostoliques. Ce qvt'elles accomplissent dans les nations les plus diverses et les plus éloignées de la chrétienté, pourquoi ne le feraient-elles pas dans cette chère Bretagne, dont la foi ancestrale connut de si brillantes époques, de si ardents renouveaux? Vous seriez étonnés, chers fils et filles de Bretagne, si aujourd'hui, eu cette fète de sainte Anne, et ici, à Auray, où elle est venèree d'une manière si émouvante, Nous n'avions uri souvenir pour celle que vous appelez à si juste titre la Bonne Mère. Aimez-la bien, cette bonne Sainte Anne. Continnez à piacer vos foyers sous sa protection. En mettant Marie au monde, elle a donne à l'humanité la plus merveilleuse des créatures, la plus sainte des fem- mes, le chef d'oeuvre de Dieu. N'est-ce pas assez pour que vous l'aimiez et l'honoriez d'une manière unique ? Implorant donc l'intercession de Sainte Anne et de la Très Sainte Vierge, Nous appelons sur vous tous, sur vos foyers, vos écoles, vos paroisses, vos diocèses, sur toute la Bretagne, l'effusion la plus abondante des gràces de Dieu, et du fond du coeur Nous vous en accordons pour gage Notre paternelle Bénédiction Apostolique.

Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Adeodatam loannem Epìscepum Sabìnen. et Mandelen. S.R.E. Cardinalem Piazza, Sanae Congregalionis Consistorialis a secreti:, qnem Legatimi miltit ad Conveninm Harialem e tota Brasilia in nrbe Sancto Paulo indiclnm. - 30 Inlii 1954. (*)

Quarto volvente saeculo a nobilissima Sancii Pauli in Brasilia civitate condita, consilium initum est prò collatis beneficiis sottlemnes Deo reddendi gratiarum actiones. Quo autem praeclarum religionis pietatisque officium accep- tius aeterno Numini peragatur, valde opportunum visum est illud maternae B. Mariae Virginis intercessioni concredere ; eo vel magis, quod hoc anno saecu- laris memoria celebratur post definitionem dogmatis de Immaculato Deiparae Conceptu, simulque quinquaginta implentur anni, ex quo augustum simulacrum aurea corona redimitum est Nostrae Dominae «da Conceicào Aparecida», Bra- siliae Patronae, cujus sane cultus in ipsa Sancti Pauli archidioecesi incunabula habuit ibique in praesens maxime floret. Quapropter in eadem urbe e tota Bra­ silia Marialis Congressus indictus est, qui sacrarum caeremoniarum splendore, cleri fideliumque frequentia, salutaribus evolvendis argumentis magnificus fu- turus esse portenditur. Ipsum quoque cathedrale templum consecrabitur, ad cujus perficiendam structuram curandumque ornatum Antistites ecclesiastici et civiles populusque christianus jam diu studioseque contendunt. Nos autem, qui probe novimus Brasilianorum pietatem cumque Romana Cathedra conjunctionem et quantum Sancti Pauli dicio atque ecclesiastica provincia, suo exemplo ac vir- tute, contulerit ad incrementum civilium morum et catholici nominis in ceteris Brasiliae regionibus, non modo indictas celebrationes merita laude probamus et commendamus, sed laetitiae sanctae accessionem, per quandam Nostrani prae-

(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 524-525. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 515 sentiam, praebere exoptamus. Te igitur, Dilette Fili Noster, qui, Ecclesiae Sena- tus particeps, Nobis in ipsa Ecclesia moderanda tanti momenti operam curam- que impendis, Legatum Nostrum a Latere deligimus ac renuntiamus, ut, Nostram gerens Personam, Marialis Congressus sollemnibus. Paulopoli in Brasilia Septem- bri mense habendis, Nostra auctoritate praesideas. Tibi praeterea facultatem largimur, ut, statuta die, post Sacrum pontificali ritu peractum, adstantibus fidelibus nomine Nostro benedicas, plenariam idulgentiam iisdem proponens, ad praescripta Ecclesiae lucrandam. Minime autem dubitamus, quin honorifico tibi tradito munere sis fauste feliciterque perfuncturus. Superni interea favoris ac praesidii conciliatrix atque nuntia, peculiarisque Nostrae caritatis testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, iisque universis, qui cele- brationibus supra memoratis utcumque favebunt, amantissime in Domine im- pertimus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXX mensis iulii, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Epìstola Pii Po. XII ad Excnm P. D. losephnm Glemenien Marnar, Archiepiscopi»! Sncren- sem, ob Conventnm Maiialem e loia Bolivia in Sfamasi Urbe indictam. - 13 Angusti 1354. (*)

La piedad del pueblo boliviano hacia la Santìsima Virgen ha reunido en esa ciudad, la histórica Sucre, .a los fieles de la Nación, presididos por sus Prelados, para celebar, en este ano consagiado a EMa, el II Congreso Mariano Nacional y tributar asi un solemne homenaje a la Reina del Cielo. Desde que anunciamos el deseo de conmemorar la definición dogmàtica del misterio de la Inmaculada Concepción de Maria, hemos exhortado a Nue- stros hijos a considerar la grandeza de este privilegio, que presenta a la Madre de Jesus siempre llena de gracia y modelo de las mas excelsas virtudes, para que ellos, atraldos por el resplandor de tanta hermosura, procuraran imitarla fielmente Por eso este Congreso, convocado para fomentar la devoción mariana en ese amado Pais, es la respuesta a Nuestro paternal llamamiento y motivo de ìntima satisfacción, pties vemos en elio un presagio de los frutos que han de sacar de este Ano Mariano. El dogma de la InmacuSada Concepción, al mostrar a Maria exenta de culpa originai, jamàs vfctima del pecado es una amorosa invitación a seguir, en la manera posible, el elevado ejemplo de conservar siempre pura el alma. Una vez regenerada por las aguas del bautismo, està queda revestida de càndida blancura, pero con las malas acciones se separa del camino recto y se mancha de nuevo. Si la falta es grave, pierde la gracia de Dios y se hace acreedora del castigo eterno. Y hay mayor desgracia que està ? Lo capital para el cristiano es no ofender a Dios, no pecar, hacer que el alma viva siempre en gracia. Los verdaderos hijos de Maria quieren ser semejantes a tan santa Madre y por esto deben combatir contra las pasiones, contra los atractivos del mundo, contra todo

(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p.525-527. 516 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

lo que puede inducir a la culpa. De està forma estimaràn el gran don de la fiìiación divina y viviràn en todo momento una ferviente vida cristiana. Pero si el pecado acarrea tales males a los individuos cuando se comete en el seno de Ha familia es aun' de peores consecuencias. Una de las mayores necesidades del mundo actual es restituir al hogar el caràcter sagrado y cri­ stiano que en nuestros pueblos ha tenido en otros tiempos. La fidelidad conyugal, le concordia y mutua ayuda de los esposos, la educación religiosa de los hijos son la base de la felicidad de la sociedad domèstica y las faltas contra estas tres cosas producen enormes males. Maria, en la vida de Nazaret, es dechado de las virtudes familiares y todos deben aprender de Ella las normas de vida a que estàn obligados. En otro tiempo, reunida la familia al caer del dia, se honraba a la Reina del Cielo con el rezo del Santo Rosario ; la vida devota del hogar y la piedad que se inculcaba a los hijos hacian que alH germinaran las vo- caciones sacerdotales y religiosas ; la manera de llevar las contrariedades y dolores ensefiaban el espiritu cristiano de sacrificio. Si se imita a Maria, la familia sera semillero de virtudes y la paz reinarà siempre en élla. En el mundo de hoy, Meno de insidias y peligros, son muchos los que luchan con denuedo por esparcir el error entre los fieles. Una audaz propa­ ganda, abierta o solapadamente, se infiltra entre los católscos con el fin de apartarlos de la fidelidad debida a Cristo y a la verdadera Iglesia e, incluso, de arrancar de sus almas la fé. Y por desgracia, entre los que valerosamente defien- den sus creencias, no faltan quienes las abandonan. Como han de disgustar al Corazón de Maria estas defecciones ! Ella, que nos dio la causa de nuestra reden- ción, Jesucristo, velara por la firmeza de la fé de los fieles y los iluminarà para que conozcan los ardides del enemigo. Congregados en esa ciudad, formando un solo corazón y una sola alma, elevad, queridos hijos, vuestras plegarias al Altisimo, por intercesión de la Reina del Cielo, para que de este Congreso nazcan copiosos y ricos beneficios. Pedid que éste sea un ano de renovación y penitencia, de pureza y santidad; que la familia brille por sus sanas y piadosas costumbres ; que se conserve siempre incòlume el patrimonio espiritual de vuestro pueblo enraizado en las gloriosas tradiciones cristianas de vuestros mayores ; que la Iglesia disponga de los medios necesarios — en especial de abundantes y celosos sacerdotes — para que pueda llevar hasta el ùltimo rincón de la patria su acción apostòlica y bienhechora. Que la Santisima Virgen extienda sobre ese amado Pais su maternal protección. Ella que tanto en Sucre come en La Paz, en Santa Cruz comò en Potosi, en Tarija corno en Oruro recibe la sentida veneración de sus hijos, a cuyo Inmaculado Corazón fueron consagrados en el pasado Congreso Ma­ riano Nacional, haga que desciendan sobre el Venerabile Episeopado y el Clero, sobre las Autoridades, sobre todos los fieles las divinas misericordias, de las que quiere ser prenda la Bendición Apostòlica que de todo corazón os enviamos. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 517

tinnita* radiophonicns Pii Pp. XII Christifidelibns e iota Canadensi regione ob Convenlnm Harialem ad Sancinarium « Cap-de-la-Madeleine » in dioecesi Triflnvianensi coadnnaiis. • 15 Angusti 1954. (*)

«Le Seigneur a rendu votre noni si glorieux que la bouche des hommes ne cesserà de vous louer» (i). Ces mots par lesqnels l'Bglise dans sa liturgie salue la Vierge Mère de Dieu, Nous viennent spontanément à l'esprit, à l'instant où Nous vous rejoignons par la pensée, chers fils du Canada, à la fin de votre mémorable Congrès Marial. Mieux encore que par la pensée, Nous sommes réellement présent parmi vous en la personne de Notre très digne Légat, qui apporte à votre Evèque bien-aimé, à toute la hiérarchie et à son troupeau, Notre salut paternel et affectueux. Mais vous avez demandé quelque chòse de plus; vous avez désiré recevoir un message de Nos propres lèvres, entendre Notre voix par delà les mers, et Nous sommes heureux de pouvoir vous satisfaire par ce bref discours. La bouche des hommes ne cesserà de vous louer, 6 Vierge Marie! Certes ces paroles ont trouvé leur accomplissement d'année en aunée chez les enfants loyaux et dévoués de l'Bglise au Canada. Vous ètes précisément en ce. moment rassemblés dans un des lieux les plus sacrés de la tradition mariale, au confluent de Trois-Rivières, où les héroìques missionnaires venus de la France catholique dédièrent leur première chapelle permanente à l'Immaculée Conception de Ma­ rie. C'est en 1634 que Jerome Lalemant écrivait : « A la fète de la Conception de la sainte Vierge, se firent les seconds baptémes de seize personnes... Il sem- ble que nous avons tout su jet de reconnaitre et de remarquer ce saint jour, destine à la mémoire et à l'hormeur de la première grandeur de cette sainte Vierge, pour celui de la Naissance de cette nouvelle Eglise et du commence- ment du bonheur et de la bénédiction du pays. Nous avons bien raison de croire que celle, en honneur de laquelle est consacrée cette Fète, a mis la main à cet ouvrage, et l'a conduit depuis, au point... que nous voyons de nos yeux, avec une consolation qui ne se peut expliquer » (2). C'est votre partage, chers fils, de mesurer pleinement i'abondance de ces bénédictions qui dépasse tout ce qu'avaient jamais révé les glorieux fonda- teurs. de votre Bglise. Bénédictions d'une foi qui n'a jamais défailli au cours des siècles ; d'une vie de famille, où les voeux de nombreux enfants remplissent de joie la maison ; bénédictions d'un labeur probe, soutenu par la fidélité à la Messe et aux sacrements ; des vocations sacerdotales et religieuses, qui sont le témoignage tangible d'un nobie esprit de sacrifke et la garantie que 1'ceuvre divine de la rédemption commencée par le Christ continuerà, avec la secours de sa gràce, dans votre patrie et en terre de missions. Votre beau pays, dote par le Créateur de ressources inestimables, terrain de rencontre où deux grandes cultures harmonisent leurs caractères propres,

(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. 498-500. (1) Epist. in festo Septem Dolor. B.M.V. - Ex libr. Judith. 13, 25. (2) Relations, Ed. Thwaites, voi. XVII, p. 33-34. 518 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI petit regarder avec confiance l'avenir. De mème que chacun de vous a coftscience de contribuer par son travail à la prospérité de sa patrie, quelles responsabilités ne portez-vous pas devant Dieu et l'Eglise! A revolution rapide de la société et de ses institutions, doit correspondre sur le pian religieux un effort paral­ lèle. Il importe que le chrétien soit présent là où s'exerce pour le bien une influence decisive. Attentif à suivre le mouvement des idées, il intervient à temps pour défendre et promouvoir les principes de la saine morale, appuyée et prolongée par les lumières de la Révélation ; dans la legislation, les asso- ciations et mouveinents professionnels et culturels, les moyens d'information, il veille à sauvegarder pleinement les droits et les prérogatives de la personne humaine vis-à-vis de sa destinée temporelle et éternelle. La Vierge Marie vous aidera dans certe tàche importante. Il vous suffixa de la regarder, de la contempler longuement et de laisser jaililir de votre cceur les sentiments de louange et d'admiration que tout naturellement Elle inspire.

Lift up your souls, thcn beloved children, and let Canada from coast to coast and up to the frozen fields of the North echo the praise and prayer that rise from grateful, loving hearts to swell the chorus of three centuries in vene­ ration of her, whom the dying Christ gave to be your mother. Raise your eyes for a moment from this sin-sodden earth to contemplate sheer white purity of life; distract yourselves for a brief space from the weaknesses of human nature and recali that in one that nature has never wavered in its burning love of God, has never weakened its complete union with Christ Jesus. The holiness of her Son was unthinkably beyond and above the holiness of His mother; but the growth of her holiness so far surpasses ali other created holiness, as to recede into unapproached heights of splendour before the dazzled gaze of saints and angels. Oh, sinless, pure, grace-fiiled soul ! When will men learn to value the gifts of this passing world at their true worth; to understand that is a more precious possesion than wealth ; that a soul sanctified by God's love is a greater treasure than empires, that a world at enmity with God has lost its right to hope for lasting peace, because justice without God has a hollow ring? Oh, Mary, Virgin Mother of God and our Mother, accept the homage of affection and veneration which the Congress of Trois-Rivières brings to your throne in the name of ali the faithful of Canada. Show them a'ways the path that leads to union with your divine Son; protect them against the evil spirits that lurk along the way, so that one day they may join their mother and the whole court of heaven in adoration of the one true God forever.

Que cette prière porte à la Vierge les souhaits que Nous formulons au terme de votre Congrès. Tandis que Nous invoquons les bénédictions du Ciel sur vous, Vénérables Frères, sur tous les prétres, les religieux et les religieuses et sur tous les fidèles du Canada, Nous vous en donnons pour gage, dans toute l'effusion de Notre cceur paternel, Notre Bénédiction Apostolique. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 519

Munirai radiopbonicus Pii P«. XII Cbrislifidelibas e iota Belgica in urbe «Bruxelles» ob Convenlum Marialem coadnnaiis. - 5 Septembris 1954. (*)

Vénérables Frères, chers fils et chères filles de Belgique, Depuis le 8 décembre dernier, où Nous avons solennellement proclamé l'ouverture de l'année manale, vous avez répondu avec enthousiasme à Notre invitation et multiplié les preuves de votre amour filial envers Marie. Aussi sommes-Nous profondément heureux de Nous rendre présents parmi vous aujourd'hui, en cette grandiose manifestation d'attachement à la Mère de Dieu. Que la Belgique soit une terre mariale, les statues miraculeuses qui, en cette journée, ont passe sur le plateau de KLoekelberg en un défilé triomphal en témoignent éloquemment. La plupart d'entre elles recoivent vos hommages depuis plusieurs siècles. D'autres, au contraire, sont apparues récemment corn­ ine un signe renouvelé de la présence vivante de Marie parmi vous. Mais, anciennes ou récentes, vous leur portez sans hésiter toutes vos confidences, vous leur exposez vos difficultés, vos souffrances, vos espoirs. Unies intime- ment à la vie de votre peuple, elles ont traverse avec lui tant de vicissitudes et vécu tant d'angoisses ; elles oiit assistè aussi à l'expansion magnifique et aux réalisations étonnantes du catholicisme dans votre pays. Chaque jour, elles écoutent vos prièrés, vous donnent le courage de mener une lutte patiente contre toutes les formes du mal, vous dispensent les biens du corps et de l'àme et ces milles prévenances dont une Mère ne cesse de combler ses fils. Aussi avez-vous bien raison de venir en pèlerinage, de tous les coins de la Belgique, vers un site que vous considérez comme un haut lieu de votre foi et d'y réunir, pour un hommage national, les plus célèbres de vos Vierges mira­ culeuses, ambassadrices d'autres images innombrables disséminées partout dans vos égiises, vos chapelles, le long des routes, au cceur des foyers. Les diffé- rents vocables par lesquels vous invoquez Marie détaillent l'infinie richesse et la bonté sans limites de la Créature sans tache, l'Itnmacnlée Mère de Dieu et Vierge, dont jamais le monde n'épuisera les louanges, dont jamais il ne lasserà la bonté. Comme preuve de votre reconnaissance, vous voulez à cette glorieuse Sou- veraine adresser un acte de consécration. Pesez bien, chers fiUs et chères filles, toute l'importance de cet acte et des engagements qu'il comporte. En mettant sous l'ègide de Marie vos activités personnelles, familiales, nationales, vous invoquez sa protection et son aide sur toutes vos démarches, mais vous lui promettez aussi de ne rien entreprendre qui puisse lui deplaire et de conformer toute votre vie à sa direction et à ses désirs. L'amour d'une Mère sait poser à ses fils les plus sévères exigences, quand leur bien est en jeu. Non seulement elle ne tolère pas qu'ils blessent par leur conduite l'honneur de la famille, mais elle ambitionne de leur voir accomplir des actions d'éclat pour se réjouir avec eux de leurs succès et de leurs mérites. Marie attend de vous, héritiers d'une longue tradition de fidélité au service du Christ, que vous poursuiviez dans le temps présent la lutte séculaire qui divise le bien et le mal.

(*) In Ada ap. sed., 46 (1954) p. S4°-543- 520 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Elle vous demande d'abord de rester ferraes dans la foi. Meme si vous n'avez pas à souffrir de persécution ouverte comme c'est le sort, hélas, de tant d'autres pays, vous devez vous défendre contre un matérialisme, qui envahit peu à peu la societé, ses institutions et ses activités. Chez beaucoup, il se trahira par la recherche d'une existence confortable, pleinement assurée du lendemain, mais fermée aux réalités surnaturelles, à tout appel au dévoùment, et incapa- ble de comprendre les besoms parfois criants d'autres classes sociales ou d'autres peuples. Il est si facile d'oublier que le bien-ètre temporel n'est pas le but principal de la vie humaine et qu'il existe d'autres richesses, infiniment plus précieuses et plus durables, celles de la charité divine, qui rend l'homine oublieux de lui-méme pour l'attacher à Dieu et à son ceuvre. C'est le ròle de la Vierge de laisser entrevoir aux hommes un rayon du ciel parmi tous les soucis qui les enchalnent à cetie terre et de leur rappeler inlassablement que les peines de ce monde ne comptent pas au regard de la gioire que Dieu pré- pare à ses enfants (i). La consécration à Marie sanctifiera vos foyers. Qui réussit mieux que la Vierge à conserver l'intimité et la ferveur des affections familiales, à les élever en ieur communiquant la pureté de cet amour intégralement fidèle dont Dieu l'a faite dépositaire ? Qui inspire aux mères le courage et la patience néces- saires pour veiller aux multiples besoins de leur famille, pour éduquer leurs enfants à la piété, pour les défendre des embùches qu'un monde paganisé dresse sans cesse sous leurs pas? C'est au sein du foyer, par les échanges quotidiens et incessants qui impriment dans l'àme des fils l'image des parents, que se transmet l'expérience de ila vie chrétienne. C'est là qu'il faut une présence tendre et vigilante; c'est là, peut-on dire, le lieu d'élection où la Mère de Jesus continue l'oeuvre qui fut la sienne par excellence, le soin maternel du Fils de Dieu, qui se prolonge maintenant dans les membres de son Eglise. Que Marie règne dans vos demeures, non seulement parce que vous y aurez place son image ou sa statue, mais parce que souvent vous Ha priez ensemble, vous recou- rez à ses conseils et vous pratiquez ses vertus. Il ne faut pas s'étoaner si, dans les cceurs qui lui sont spécialement dévoués, la Reine des Vierges éveille le désir d'imiter la perfection de son amour pour le Christ et les hommes. Suivant les conseils du Maitre divin, des jeunes gens et des jeunes filles quittent leur famille et s'efforcent, par une vie de prière, de renoncemént, de charité, d'appeler sur les àmes les gràces du salut et de leur en montrer le chemin par la parole et par l'exemple. Ncus songeons surtout, non sans émotion, au magnifique effort missionnaire de la Belgique, à toutes les Congré^ations religieuses qui, au prix de lourds sacri- fices, annoncent le message du Christ en Afrique et sur bien d'autres points du globe. Maintenez cette glorieuse tradition qui témoigne de la vitalité de votre catholicisme et fait honneur à l'Eglise et à son divin Chef. La Vierge inspire aussi les formes si diverses de l'apostolat laic, en par­ ticulier celles des associations mariales et des groupes d'Action Catholique. A Jesus, à celles qui brùlent de la faire connaìtre à d'autres, en particulier à

(i) Cfr. Rom. 8, 18. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 521

leurs compagnons de travail, à qui veut restaurer l'ordre de la justice et de la charité dans les institutions sociales et faire deviner dans l'ordre temporel de la société un rayon de l'harmonie parfaite qui unit les enfants de Dieu, la Vierge Marie obtient la gràce de l'apostotat, elle niet sur leurs lèvres les paro- les qui convainquent sans heurter, elle les anime d'un zèle ingénieux et d'une affection humble, patiente et dévouée, sans laquelle l'apótre risque bien vite de se lasser. Nourries d'une connaissance plus profonde et d'une affection plus vive pour leur Souveraine et leur Patronne, les associations mariales, redouble- ront d'ardeur surnaturelle dans la prière, la mortification et l'audace conqué- lante, comme il convient à ceux qui, pen soucieux de leurs avantages person- nels, n'ont en vue qu'une fidélité toujours plus haute à s'acquitter de leurs obligations envers Marie. Cette journée màriale, vous avez voulu la condure en assistant à la Sainte Messe, en recevant la Sainte Communion. Vous ne pouviez confirmer plus effi- cacement les promesses faites à la Vierge. Marie n'a d'autre désir que de con- duire les hommes au Christ, de les introduire au cceur du mystère centrai du christianisme, celui de la Rédemption. Ce Fils qu'elle a jadis mis au monde dans la terre de Palestine, elle continue maintenant à le donner à l'Eglise. Si elle aime à voir ses enfants rassemblés pour une vibrante manifestation de foi et d'amour, c'est pour les conduire ensemble vers le Pain mystique, symbole de l'unite, de la paix et de la joie éternelle du ciel. Que Jesus, par Marie, continue à régner sur votre nation, vos foyers, au plus profond de vos àmes. Qu'Il suscite parmi vous, une fonie toujours plus nombreuse et ardente d'apótres, prètres, religieux et laics. Qu'Il entretienne en votre pays l'esprit chrétien dans toute sa generosità et une dévotion toujours plus empressée envers la Sainte Vierge. Qu'à Celle-ci vous puissiez, en toute vérité, répéter dans l'enthousiasme les paroles du beau cantique : « Chez Nous, soyez Reinel ». En gage de la protection maternelle de la Vierge dont Nous implorons sur vous les faveurs les plus abondantes, Nous vous accordons, avec toute l'effusion de Notre cceur, Notre Bénédiction Apostolique.

lonliu radiophonicns Pii Pp. HI Chrisiifidelibns, ob Convontam Marialem e tota Brasilia indietro in ubo S. Paulo in Brasilia, quarto vertente saecnlo ab eadem orbe condita, eoadnnatis. - 7 Septombrb 1954. (*) Veneràveis Irmaos e amandos Filhos Embora jà ai presente ha pessoa de Nosso dignissimo Cardeal Legado, anuimos gostosamente ao desejo por vós expresso, e com todo o afecto do Pai que fala a filhos tanto mais presente sao seu espririto e coracao, quanto mais distantes no espaco, vos dirigimos a palavra, para assim convosco e nesse gran­ dioso teatro das Festas Centenàrias de Sao Pauio, engrandecer e agradecer, homenagear e invocar Nossa Senhora da Conceicao Aparecida, excelsa Padroeira de todo o Brasil e particular glòria desse industrioso Estado.

(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 543-547. 522 DOCUMENTA. MAGISTERII ECCLESIASTICI

Neste Ano Mariano, em que todo o Mundo Católico com admiràvel fervor e intenso jùbilo celebra as inefàveis Prerogativas da Imaculada Virgem Mae de Deus, e sob o Seu Materno Patrocinio se alista na Cruzada para a restau­ ralo de um Mundo melhor, o Erasil católico e mais a nobre Cidade e Estado de Sao Paulo tém duplicado e triplicado dever de se assinalar. Se o Brasil nasceu à sombra da Cruz, organizou-se, cresceu, prosperou am- parado sempre pela Mae SSma., venerada ternamente e invocada sob numerosos titulos, cada qual mais belo e expressivo. Ja das tres caravelas da armada que levava às Terras de Santa Cruz o primeiro esboco da sua organizacao politica, duas ai ficaram come cristalizadas nas duas grandes igrejas da primeira Capital, Nossa Senhora da Ajuda e Nossa Senhora da Conceicao da Praia, à sombra das quais se haviam de combater e vencer as grandes batalhas, que salvaram a integridade da Pàtria e a unidade da Fé. E essas duas igrejas, nestes quatro séculos de história, haviam de mul- tiplicar-se em cem Catedrais e mais de mil Matrizes, para nao falar de um sem nùmero de modestas igreja e singelas capelinhas, que tèm corno Orago a Mae de Deus nalgum de seus mistérios, e constelam o tirritório brasileiro do Ama- zonas ao Prata, do Atlàntico aos -Andes. Todas elas, mais que venerandos monumentos, sao pregoes vivos e elo- quentes do amor e devocao do católico Povo Brasileiro à sua Augusta Soberana e da carinhosa proteccao com que Maria o tem assistido em todos os lances, prósperos ou adversos, da sua existéncia. Entre os titulos Marianos prevalece o da Imaculada que exorna, cum mui- tos secundàrios, mais de trezentos e cinquenta dos exemplos principais. E era naturai. Desde os primórdios floreceu em Terras de Santa Cruz a devocao à Ima­ culada Conceicao de Maria, implantada peflos descobridores. Mas o seu culto intensificou-se depois que em 1646, por proposta do Monarca Restaurador, que teve piena confirmacao apostòlica do Nosso ante- cessor Clemente X, Nossa Senhora da Conceicao foi aclamada em Cortes «parti- cular, unica e singular Padroeira e Protectora » da Metrópole e de todos os seus Dominios, com juramento de defeuder, ainda a preco do sangue e da vida, o Seu Singularissimo Privilègio, — ina certeza de que os ampare e defenda de nossos inimigos com grandes acrescentamentos..., para glòria de Cristo nosso Deus, exaltacao da nossa Santa Fé Católica Romana, conversao das Gentes e reducao dos hereges ». E para que a memoria da solene Consagracao e Jura­ mento se nao obliterasse com o tempo, ai ficavam a recorda-los as Ldpides, que em 1654, exactamente ha 300 anos, um novo decreto soberano mandava collocar nas entradas e portas de todas as vilas e cidades ou nos Pacos do Conselho, das quais ainda hoje o Brasil conserva preciosas reliquias (1). Neste continuo florecer de devocao Mariana nao podia deixar de assina-

(1) Vejam-se os Documentos reunidos em D. Mauricio, Iniciativa da Con­ sagracao de Portugal a N.* Senhora de Conceicao - Brotéria, voi. XL-III, 1946, pag. 625 ss. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 523 lar-se a cidade de Sao Paulo, que tem por fundador o apostòlico Manuel da Nóbrega, primeiro panegirista da Virgem Medianeira, de que conserva explicita lembranca a história (2), e entre os imediatos colaboradores na fundacao venera a Anchieta, o inspirado cantar De Beata Virgine Dei Maire Maria. De facto, entre os mais eficazes e expressivos factores da devocao à Mae de Deus sobressaem as Congregacoes Marianas, verdadeiros vergeis de piedade santificante e apostòlica, que nos volvidos séculos, tanto corno hoje, se nao mais ainda, floreceram em todo o Brasil. Ora, em principios do século XVIII, a Congregacao da Imaculada do Colégio de Sao Paulo, come consta de docu- nientos históricos, era celebrada por modelar e a mtlhor, nao so do Estado, mas do Brasil inteiro (3). Precisamente, por esse tempo, aparecia a Imagem de Nossa Senhora da Conceicao nas aguas do Rio Paraiba. E quem podia entao prever as torrentes de piedade para com a Virgem Imaculada e as correspondentes catadupas de gracas celestes, que o vetusto Simulacro faria brotar? Simboliza bem e atesta o progressivo aumento de umas e outras a primi­ tiva ermida, em poucos anos substituida por espacosa igreja e successivamente ampliada em grandiosa basilica; a qual todavia, com o seu riquissimo tesoiro de inùmeros exvotos, jà se afigura pequena à crescente piedade dos filhos e devotos da Aparecida ; que por isso anseiam e trabalham por construir outra mais ampia e magnificente, que seja Residència digna da Rainha e Padroeira do • Brasil. Atesta-o a preciosa coroa de oiro, com que ,hà exactamente 50 anos, por decreto do Cabido da Santa Patriarcal Basilica Vaticana, foi coroada a tauma- turga Imagem, tuona solenidade sem precedentes na vida católica do Brasil». Atesta-o, sobretudo, e com a maior eloquéncia de factos e palavras, Nosso imediato Predecessor de imortal memòria, quando, ha 25 anos, ao constituir Padroeira Principal do Brasil Nossa Senhora Aparecida, venerada na « sua vetusta e prodigiosa Imagem », declarava que o fazia, acedendo ao pedido plebi­ scitàrio do Episcopado e do Povo Brasileiro, « o qual com fervor e piedade constantes, desde os anos do Descobrimento das regioes brasilicas até nossos tempos, tem venerado e venera a Imaculada Virgem Mae de Deus (4). Veneràveis Irmaos e amados Filhos! A simples evocacao destes factos, entre tantos que, comò filigrana de oiro, recamam os fastos religiosos do Brasil, se confortarti e enchem desuavelalegria a alma, fcrcam-na a louvar e engran- decer ao Senhor, Fonte manancial de todo o bem, e à Virgem Imaculada, Me­ dianeira e Dispenseira carinhosissima das suas gracas. Pois que « festejar as mercès do Céu, reconhecé-las come recebidas da mao de Deus e dar-Lhe infi- nitas gracas por elas, é a primeira obrigacao da fé e a primeira confissao do agradecimento, e sao os primeiros impulsos da alegria crista e bem ordenada». E vós assim o tendes feito, durante todo este Ano Centenario da Imacu-

(2) Cfr. Serafini Leite, S. J., na Revista da Univeristade Catól. do Rio « Verbum », t. Vili, 1951, pag. 258. (3) Serafini Leite, S. J., História da Companhia de Jesus no Brasil, tom. VI pag. 352-354- (4) Pii XI 1/itt. Apost. 16 Julii 1930 - Ada Ap. Sedis, voi. 23, pag. 7. 524 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI lada, e o fazeis agora mais solene e exemplarmente nesse primeiro Congresso Nacional da ExceJsa Padroeira e nas triunfais demonstracoes de piedade Ma­ riana que o acompanham. Estudastes, com bem acertada escolha, as incomparaveis grandezas de Maria, condensadas nos da Conceicao Imaculada, da Divina Materni- dade e da gloriosa Assuncao do Céu. Assim, o Congresso contribuirà para tornar cada vez mais iluminada e conciente a vossa piedade, e por conseguinte mais acrisolado o vosso amor, mais profunda a vossa gratidao, mais firme a confianca na vossa Augusta Rainha e Padroeira e Mae, que sempre e com tantas provas do seu carinho vos tem privilegiado. Mas servirà também para melhor vos capacitardes dos deveres que impoe a nobreza da vossa filial vassalagem, nao seja que com os ùltimos ecos das solenidades esmoreea o entusiasmo e se desvanecam os frutos. Quantos af de joelhos, aos pés da Imaculada Rainha e Padroeira do Brasil, Lhe jurastes redobrada fidelidade e amor, é mister que vos levanteis cam- peoes decididos da sua maternal Soberania, apostados a nao descansar, enquanto nao A virdes reinar soberana etn tudo e em todos : primeiro em vós mesmo, na pròpria vida e actividades, corno filhos amantes que se gloriam de imitar as virtudes maternas ; depois, em torno de vós, nas familias, nas classes e agre- miacoes sociais, e em todas as actividades particulares e pùblicas; de modo que a vossa grande Pàtria se mostre digna da sua celeste Rainha e Padroeira, assinalando-se nesta grande Cruzada para um Mundo melhor, que deve ser fruto do Ano Mariano; e com tanto maior valor e zelo, quanto maior é a influxo que pode exercer em todo o Continente e no Consórcio das Nacóes. Com estes votos e implorando do Céu sobre vós, sobre a nobre Cidade e Estado de Sao Paulo, e sobre todo o Brasil católico, por intercessao de Nossa Senhora da Conceicao Aparecida, todas as prosperidades espirituais e temporais, Nós vos damos, amados Filhos, come penhor do Nosso afecto e benevolènza paterna, a Bèncao Apostòlica.

Allocai» Pii Pp. XII Caristifidelibas Delegai» e Congregalionibns Mariani*, Romae coadn- natis ob Conventnm ex Olivera earnndem Foederalione wdichun. - 8 Sepiembrii 1954. (*)

C'est une grande joie pour Nous d'accueillir ce soir, dès leur arrivée, les milliers de Congréganistes de la Très Sainte Vierge réunis à Rome pour la première session de leur Fédération Mondiale. Que Marie Immacnlée, dont l'Eglise fète aujourd'hui la Nativité bienheureuse, vous soit propice, chers fils et filles du monde entier venus à ce Congrès ; qu'elle bénisse votre union et augmente votre ferveur! Nous voulons tout d'abord vous dire combien Notre cceur est sensible à l'hommage de vos prières et des dons qu'elles accompagnent, car Nous savons la foi et l'affection profonde qu'elles signifient. Vous avez voulu également, par une delicate attention, faire mémoire du 6o° anniversaire de Notre propre consécration de Congréganiste, et de cela aussi Nous vous remercions.

(*) In Acta ap. sed., 46 (1954) p. 529-532- DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 525

En cette Année Mariale, vous voici au lieu mème où le 8 décembre 1854, Notre prédécesseur de sainte mémoire, Pie IX proclamait, au milieu de la joie universelle des chrétiens, la foi infaillible de l'Eglise catholique en Ha Conception Immaculée de la Vierge Marie, Mère de Dieu. Comment n'auriez- vous pas célèbre de facon speciale cet heureux centenaire, chers Congréga- nistes, qui vous ètes consacrés à la Très Sainte Vierge? Votre pélerinage n'est pas simplement un acte de piété filiale, il manifeste encore votre volonté de progresser toujours davantage dans la ligne de la perfection chrétienne à laquelle vous aspirez ; aussi attendez-vous de Notre part encouragements et directives pour mieux réaliser votre idéal de piété et d'apostolat. Le Congrès qui s'ouvre aujourd'hui doit ètre en effet le point de départ d'une rénovation spirituelle de toutes les Congrégations du monde. Il a pour thème : « La plus grande gioire de Dieu par une plus grande sélection, une plus grande union avec la Hiérarchie, une plus grande collaboration avec les autres associations apostoliqnes ». Nous avons eu déjà l'occasion d'écrire au Directeur de votre Secrétariat centrai que ce programme Nons paralt excellent, car il renferme en peu de mots les principales indications que Nous avons formulées dans Notre Constitution Apostolique a Bis saecularìn. Ce document, auquel Nous avons donne una forme solennelle pour en souligner l'importance, expose les obligations et les prérogatives des Congrégations Mariales affiliées à la Prima Primaria du Collège Romain. Nous voulons qu'il demeure la charte des Congré­ gations, qu'il fixe à la fois leur regime intérieur et leur situation dans l'Eglise. Aujourd'hui, Nous insisterons seulement sur les trois points du program­ me que Nous rappelions à l'instant : sélection, union à la Hiérarchie, coopé- ration apostolique. Le premier d'entre eux est essentiel pour assurer la réno­ vation désirée. Les Congrégations ne sont pas de simples associations de piété, mais des écoles de perfection et d'apostolat. Elles s'adressent aux chrétiens qui, non contents de faire un peu plus que le nécessaire, sont décidés à répondre généreusement aux attraits de la gràce, à chercher et pratiquer selon leur état de vie tonte la volonté divine. C'est pourquoi nul ne pourrait y étre admis en vertu de quelque tiadition, pour honorer la Congrégation ou recevoir d'elle estime et dignité. Seul entre en ligne de compte le désir d'une plus grande perfection, d'une vie chrétienne rayonnante de ferveur personnelle et aposto­ lique. Que les conseillers appelés à donner leur a vis et surtout le directeur, qui seul prend la responsabilité de l'admission, considèrent sérieusement ces points essentiels. L'aptitude du candidat se manifesterà par sa fidélité aux réunions, par le goùt de la prière, la pratique des sacrements de Pénitence et d'Eucha- ristie, en un mot par l'application à croitre sans cesse dans l'amour de Dieu, fondement du zéle des ames. Celui-ci en effet pour se maintenir et porter des fruits requiert une vertu surnaturelle. Or ni la foi, ni l'espérance, ni la charité ne procèdent d'un heureux caractère ou d'une activité spontanee : elles consti- tuent des dons divins, qu'il faut demander humblement, constamment, et cul- tiver avec soin. Celui qui aspire à ètre un Congréganiste digne de ce nom engagé nettement la lutte contre les tendances moins bonnes ; résolu à se dégager entièrement de l'emprise du péché, il vise à l'imitation toujours plus fidèle de Jesus, le Fils de t'Homme doux et humble de cceur; il brulé cornine 526 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI lui d'accomplir les moindres désirs de son Pére, de lui plaire en tout et malgré tout. Que cet idéal séduisant et austère soit en chacun de vous, chers fils et filles, le principe des plus éclatantes rénovations spirituelles, le soutien d'un effort silencieux et lent comme la vie, mais incoercible comme l'action de Dieu. L'union à la Hiérarchie, signe visible de l'attachement sincère au Christ, sera aussi la pierre de touche de la pureté du zèle. Si Nous avons tenu à ranger les Cor.grégations Mariales, telles que les définit la Constitution «Bis saecularii, parmi les formes les plus authentiques de l'Action catholique, c'est qu'elles tra- vaillent expressément à faire entrer leurs membres dans l'esprit de l'Eglise, « Sentire cum Ecclesia-». Or, cette disposition est la seule qui convienne, lorsqu'on prétend collaborer à l'apostolat de la Hiérarchie. Responsable de la gioire de Dieu sur la terre, deposi taire des pouvoirs divins, la Hiérarchie assi- gne leur tàche à chacun des volontaires qui s'offrent pour continuer l'oeuvre du Christ. Ann de lui préter une aide efficace, il ne suffit pas de soumettre à son approbation toute institution existante ou • toute initiative nouvelle ; mais il importe d'entrer dans son esprit, de comprendre ses intentions, de prevenir ses désirs ; cela suppose humilité et obéissance, dévouement et abnégation, so- lides vertus que ne manque pas de développer la formation sérieuse des Con- grégations. Animés d'une volortté de servir à tout prix, les Congréganistes ne cherchent jamais à faire bande à part ou à revendiquer pour eux seuls certains secteurs, mais ils sont prèts au contraire à travailler là où la Hiérarchie les envoie. Ils servent l'Eglise non comme une puissance étfangère ni mème com­ me une famille humaine, mais comme l'Epouse du Christ inspirée et guidée par l'Esprit Saint lui-mème. et dont les intéréts sont ceux de Jesus. L'Apótre Saint Paul souffrait déja de constater que certains — tous, disait-il dans son amertume — « tous recherchent leurs propres intéréts, non ceux de Jésus- Christ » (i). Qu'un tei avertissement vous tienne en éveil ! Oublieux de vous- mémes, prompts à répudier toute étroitesse de vue, acceptez les consignes de l'Eglise, comme venant de votre divin Chef. Ainsi pourrez-vous dire avec l'Apó- tre : «au jour du Christ... ma course et ma peine n'auront pas été vaines» (2).

Le thème de votre Congrès envisage aussi une plus grande coopération avec les autres associations apostoliques. Ontre son aspect pratique, cette union des efforts fournit un signe non équivoque de la présence du Christ parmi ceux qui, dans l'action comme dans la prière, obéissent à une mème inspiration. « Qu'ils soient un, demandait avec instance Jesus à son Pére dans sa prière sacerdotale, comme toi, Pére, tu es en moi et moi en toi, qu'eux aussi soient un en nous, afin que le monde croit que tu m'as envoyé » (3). L'apostolat par- ticipe en quelque sorte à la mission divine de Jesus ; il manifeste aux hommes l'amour du Pére et du Fils dans le don de lenr unique Esprit. Vous vous rap- pelez sans aucun doute comment les Actes des Apótres soulignent ce fruit merveilleux de l'Esprit Saint au lendemain de la Pentcóte : « La multitude des croyants n'avait qu'un coeur et qu'une àme. Nul ne disait sien ce qui lui appartenait, mais entre eux tout était commun. Avec beaucoup de puissance,

(1) Phtt., 2, 21. (2) Ibìd. 2, 16 (3) Io, 17, 21. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 527

les apótres rendaient témoignage à la résurrection du Seigneur Jesus, et ils jouissaient tous d'une grande faveur » (4). Ce rayonnement apostolique si extra- ordinaire dans la première communauté chrétienne s'est renouvelé de diverses manières dans l'histoire de l'Eglise, en particulier aux heures critiques où seule la poussée vigoureuse de forces jeunes, aux convictions intactes, fondues dans- un seul et méme élan, pouvait renverser des obstacles apparemment insur- montables. N'est-ce pas un témoignage de ce genre que l'epoque actuelle attend tout particullièrement de vous ? Tant d'initiatives générenses s'éparpillent sur des voies divergentes, s'ignorent et parfois hélas, en viennent à s'opposer. Et pendant ce temps, le mal poursuit sans tréve sa conquéte et pénètre partout, faute de bonne entente et de coordination parmi les bons. Tout comme aux débuts de l'Eglise, où la puissante intercession de Marie méritait à la communauté de Jérusalem la concorde parfaite dans la charité, Nous souhaitons vivement que la Reine des Apótres vous anime tous, chers fils et filles ici réunis, et tous vos cqmpagnons des Congrégations du monde entier que vous représentez auprès de Nous, d'un esprit de sincère collabora- tion. Que l'on puisse dire de vous, en retournant le mot de Saint Paul cité tantót : « aucun ne recherchait ses propres intéréts, mais uniquement ceux de Jésus-Christ ». Tel est le vceu que Nons formulons pour finir. Daigne Marie le garder et le faire fructifier dans tous les lieux où vous allez retourner, emportant de Rome et de ce Congrès le souvenir d'un soufflé de Pentecòte et la volonté de répondre avec libéralité à tant de gràces obtenues sous le patronage de Marie Immaculée. En gage de Ha bienveillance divine qu'appellent Nos prières les plus ferventes, Nous vous accordons à vous-èmes, chers fils et filles, à chacune de vos Congrégations, à chacune de vos Fédérations nationales et à votre Fédé- ration mondiale, la plus paternelle et la plus cordiale Bénédiction Apostolique.

Nnnlins Badìophonicns Christifidelibns e tata Hispania ob Ctnventnm Hatìonalem Mariahm Caesarangnsiae coadnnatis. - 12 Ociobris 1954 (*)

Venerables Hermanos y arnados hijos que, clausurando vuestro Congreso Mariano Nacional, consagràis vosotros mismos y vuestra patria toda al Inma- culado Corazón de Maria : Quién Nos pudiera dar en estos momentos que, asi corno con Nuestra voz conseguimos hacerhos presentes en medio de vosotros, lo pudiéramos hacer igualmente con Nuestros ojos, y Nuestros oidos, para escuchar el voltear de las campanas de toda Espana, las salvas de honor, los vitores y las aclama- ciones, los suspiros y las plegarias que suben a lo alto ; para ver a todo un pueblo agolpàndose ante los altares de su Madre y Senora y ofreciéndole su corazón y su vida ? « Bienaventurados los ojos que ven lo que vosotros véis y los oidos que oyen lo que vosotros ois » (i)„

(4) Act. 4, 32-34. (*) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 680-683. (1) Cfr. Matth. 13, 16 528 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Porque Espana ha sido siempre, por antonomasia, la « tierra de Maria Santfsima » y no hay un momento de su historia, ni un palmo de su sueto, que no estén sefialados con su nombre dulcfsirno. La histórica catedral, el sencillo tempio o la humilde ermita a Ella estàn dedicadas ; y si quisiéramos sólamente evocar, segun se Nos vienen a las mientes, algunas de las advocaciones princi- pales, que corno piedras preciosas en manto riquisimo son ornamento del terri­ torio espafiol : Covadonga, Begofia y Montserrat ; la Pena de Francia, la Fuen- cisla y Monsaludjla Almudena, el Sagrario y los Desamparados ; Guadalupe, los Reyes y las Angustias, Nos pareceria o yue estabamos recorriendo la topo­ grafia nacional o que ìbamos fijando los hitos principales de la historia de Espana. Eran pinceles espanoles los de Juan de Juanes, Zurbaran, el Greco y Murillo; y por eso rivalizaron en representarla a cual mas hermosa. Gubias y cinceles espanoles fueron los de Gregorio Hernàndez, Alonso Cano, Martìnez Montanés y Saldilo y por serio no pudieron menos de estar dedicados de modo especial al servicio de su Madre amantisima. Y si es un Rey Santo el que cabalga para conquistar Sevilla, irà con Nuestra Senora en el arzón ; y si son proas castellanas las que, precisamente tal dia corno hoy, violan el secreto de las tierras americanas, sobre una de ellas irà escrito necesariamente el nombre de «Santa Maria», ese nombre que luego el misionero y el conquistador iràn dejando en la cima inaccesible, en el centro de la llanura sin fin o en el cora- zón de la selva impenetrabe, para que sea también alli fuente de gracia y de bendición. Pero entre tantas advocaciones, Venerables Hermanos y amados hijos, acaso ninguna para vosotros tan entrafiable, ni tan enraizada en vuestra carne misma, corno esa Virgen Santisima del Pilar, que en estos instantes tenéis ante los ojos. Y tu — oh Zaragoza — no seràs ya insigne por tu privilegiada posición, por tu cielo purfsimo o por tu rica vega, « loci amoenitate, deliciis praestantior civitatibus Hìspaniae cunctis », come la llama el gran Isidoro de Sevilla ; no lo seràs por tus magmficos edificios, donde galanamente se salta sin desentonar de los primores mozàrabes a las elegancias platerescas ; no lo seràs por haber oido el paso cadencioso de las legiones romanas o por el aliento indomable que te sostuvo e siempre heroica » en los heroicos sitios ; lo seràs por tu tradición cristiana, por tus Obispos, Felix, en piuma de S. Cipriano zfidei cultor ac de­ fensor civitatis» (2), S. Valero y S. Braulio; por Sta. Engracia y los Màrtires innumerables, a los cuales podemos anadir el santo nino, embellecido también con la pùrpura de su sangre, Dominguito del Val; lo seràs, sobre todo, por esa columna contra la cual, rodando los siglos, comò contra la roca inconmovible que, en el acantilado, desafìa y doma las iras del mar, se romperàn las oleadas de las herejias en el periodo gòtico, las nuevas persecuciones de la dominación aràbiga y la impiedad de los tiempos nuevos, resultando asi cimiento inque- brantable, inexpugnable valladar e insuperable ornamento, no sólo de una nación grande, sino también de toda una dilatada y gloriosa estirpe! «Yo he elegido y santificado està casa — parece decir Ella desde su pilar — para que

(2) Ep. 67, n. 6 - ed. Guil. Hartel, in Corp. Script. Eccles. ., voi. Ili, p. 2., Vindob. 1871, p. 740, 10-11. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 529 en ella sea invocado mi nombre y para morar en ella por siempre » (3) ; y toda la Hispanidad representada ante la Capilla angelica por sus airosas banderas, parece que le responde : « Y nosotros te prometemos quedar de guardia aqui, para velar por tu honra, para serte siempre fieles y para incondicionalmente servirte». Pero hoy vosotros, Venerables Hermanos y ainados hijos, si habéis venido aquf, si os habéis reunido en todos los centros marianos de la nación, ha sido con una intención precisa : evocando aquella jornada inolvidabde en el Cerro de los Angeles, de 1919, donde Espana se consagró al Corazón Sacratfsimo de Jesus, os habéis hoy querido consagrar al de Maria, en la confianza de que, en està hora ardua de la humanidad, Dios querrà salvar al mundo por medio de aquel Corazón Inmaculado. Bien merece sin duda mnguna, hijos amadisimos, està manifestación de vuestra piedad el Corazón Purisimo de la Virgen, sede de aquel amor, de aquel dolor, de aquella compasión y de todos aquellos altisimos afectos, que tanta parte fueron en la redención nuestra, principalmente cuando Ella ce stabat iuxta Crucem», velaba en pie junto a la Cruz (4) ; bien lo merece aquel Corazón, simbolo de toda una vida interior, cuya perfección moral, cuyos méritos y vir- tudes escaparian a toda humana ponderación! Y bien justo es también que lo hagàis vosotros, si no fuera por otra razón, por ser la patria de San Antonio Maria Claret, apóstol infaticable de està devoción, que Nós mismo hemos ele- vado al honor màximo de los altares. Pero Nos creemos que hoy mas que nunca, precisamente porque las nu- bes cargan sobre el horizonte, precisamente porque en algunos momentos se dirla que las tinieblas van borrando aùn mas los caminos, precisamente porque la audacia de los ministros del averno parece que aumenta mas y mas ; preci­ samente por eso, creemos que la humanidad entera debe correr a este puerto de salvación, que Nos le hemos indicado comò finalidad principal de este Ano Mariano, debe refugiarse en està fortaleza, debe confiar en este Corazón dulci- simo que, para salvarnos, pide solamente oración y penitencia, pide sólamente correspondencia. Prometédsela vosotros, hijos amadisimos de toda Espana ; prometedle vi- vir una vida de piedad cada dia mas intensa, mas profunda y mas sincera ; prometedle velar por la pureza de las costumbres, que fueron siempre honor de vuestra gente ; prometedle no abrir jamàs vnestras puertas a ideas y a princi- pios, que por triste experiencia bien sabéis dónde conducen ; prometedle no per- mitir que se resquebraje la solidez de vuestro alcàzar familiar, puntual funda- mental de toda sociedad ; prometedle reprimir el deseo de gozos inmoderados, la codicia de los bienes de este mundo, ponzofia capaz de destrnir el organismo mas robusto y mejor constituido ; prometedle amar a vuestros hermanos a todos vnestros hermanos, pero principalmente al humilde y al menesteroso, tantas veces ofendido por la ostentación del lujo y del piacer! Y Ella entonces seguirà siempre siendo vuestra especial protectora.

(3) Cfr. 2 Parai. 7, 16. (4) Cfr. Io, 19, 25. 530 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Ante vuestro trono, pues, oh Madre Santisima del Pilar, — diremos para- fraseando las palabras por Nos mismo pronunciadas en ocasión solemni- sima (5) — Nos, comò Padre comùn de la familia cristiana, comò Vica­ rio de Aquel, a quien fué dado todo poder en el cielo y en la tierra, a Vos, a Vuestro Corazón Inmaculado confiamos, entregamos y consagramos no sólo toda esa inmensa muttitud ahi presente, sino también toda la nación espanda, para que vuestro amor y patrocinio acelere la hora del triunfo en todo el mundo del Reino de Dios y todas las generaciones humanas, pacificadas entre si y con Dios, Os prodamen bienaventurada, entonando con Vos, de un polo al otro de la tierra, el eterno « Magnificat » de gloria, amor y gratitud al Corazón de Jesus, ùnico refugio donde pueden hallarse la Verdad, la Vida y la Paz. Que la bendición del cielo, de la que quier ser prenda la Bendición Nuestra, descienda sobre todos vosotros : sobre Nuestro dignismo Cardenal Legado ; sobre el Jefe del Estado; sobre todos Nuestros Hermanos en el Episcopado ahi pre- sentes ; sobres todas las Antoridades ; sobre el clero, religiosas y fieles que estan en estos momentos oyéndonos y sobre toda la nación espanda, a la que continuamente deseamos toda c'ase de bienes y de prosperidades.

Kaniini Radiophonicns Pii Pp. XII Ornqvariae ab CoDvenhnn Aichidioacesannm Harìalem in urbe Montisriieo coadanaiis. - 12 Octobris 1954. (*)

Venerables Hermanos y amados hijos que, reunidos en la bella y bien emptazada Montevideo, clausuràis vuestro primer Congreso Mariano archidio- cesano, organizado para celebrar mas dignamente y con mayor fruto este Ano Mariano universal, que ya va acercàndose a su termino, entre imponentes mani- festaciones de piedad y de amor a la Madre de Dios. Es està la primera vez que, a través de las ondas etéreas, Nos hacemos presentes de nuevo con Nuestra yoz, en medio de vosotros, después de aquella inolvidaMe mafiana otonal — de la que pronto van a cumplirse los cuatro lu- stros — cuando, a la vuelta de las grandiosas jornadas eucaristicas de Buenos Aires, tuvimos el inmenso piacer de vivir nnas horas con vosotros, tan breves comò preciosas. Entornamos los ojos y aùn Nos parece admirar vuestra magni­ fica ciudad, suavemente recostada en la peninsula graciosa, que parece servirle de escalinata hacia aquel imponente estuario que alli mismo se abre al mar, bajo su intenso cielo azul, con sus espaciosas y elegantes avenidas rebosantes de un gentio entusiasta que aplaude y actama ; la «t Muy fiel y reconquistadora Ciudad de Montevideo » que dificilmente podriamos apartar de Nuestra me­ moria ! Pero, a quién aplaude, a quién aclama, a quién dirige ella sus himmos y sus làgrimas en estos momentos ? Y vemos avanzar sobre todas las cabezas, amable .y sonriente, distribuyendo consuelos y gracias, la « Virgen de la Fundación >, la que probàblemente ha presidido el nacimiento, las horas primeras y los

(5) Cfr. Disc, y radiom., t. TV, pag. 260. (•) Ada ap. sed., 46 (1954) p. 683-684. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 531 momentos mas transcendentales de su azarosa y aocidentada vida, la que ahora acaba de recorrer tpdas vuestras Parroquias, todas vuestras Igtesias, todos vue- stros hogares ; la que ha oido vuestras promesas de honrarla siempre con el Rosario en familia; y con cuànto Consuelo hemos venido a saber, que no se daba abasto a proveer de imàgenes suyas para las fachadas de vuestras casas, porque iban mucho mas alla vuestros piadosos deseos! Obrando asi, os procla- màis hijos legitimos de aquel grande Artigas, tan devoto siempre de la Virgen del Carmen y que tanto se consolaba rezando el Santo Rosario en sus ufltimos anos de vejez y de forzoso retiro; hermanos auténticos de aquellos próceres, que el 14 de Junio de 1825 incJinaban sus banderas ante la Virgen del Pintado, o Virgen de los Treinta y Tres, comò si quisieran reconocerla capitana de sus futuras empresas. Obrando asi, os parecerà que cumplis su glorioso testa­ mento : «t Honorem habebìs matri tuae omnibus diebus » honra siempre a tu madre todos los dias de tu vida (1). Volved, si, volved, hijos amadisimos, los ojos y los corazones a està Madre de misericordia, vida, dulzura y esperanza nuestra ; volvedlos principalmente en este misterio de su Inmaculada Concepción, de cuya proclamación dogmà­ tica estamos conmemorando el centenario, y sentiréis que en vuestro pecho se reafirman las verdades fundamentales de nuestra santa fé ; de una fé que Huego redundarà en la intensificación de vuestra vida cristiana, desde lo mas recòn­ dito de vuestra actividad familiar hasta las mas pùblicas manifestaciones de vuestro ser en las esferas profesional y social ; de una fé, cuyos deseadisimos frutos han de ser la santidad de la vida matrimoniai, el aumento de las voca- ciones sacerdotales, la pureza de las costumbres y la impHantación de una autèntica justicia cristiana y social, a cuya sombra acogedora todos os sintàis realmente hermanos. Se precia vuestra nación de sus instituciones politicas ; pues bien, en toda sabia organización póblica, ha de haber siempre un puesto preferente para el sincero espfritu religioso, porque él, comò ninguno, es el que ha le ensefiar al ciudadano cuàles son sus deberes fundamentales ; el que ha de inspirarle aqueUa unica y sincera fraternidad, que snrge tan sólo de la comùn filiación divina. Es vuestro pais una tierra lica y pròspera, de campos ondulados y ubérri- mos, regados por incontables venas liquidas que llevan por doquier no sólo la fertilidad, sino también el encanto y là poesia; todo ese progreso material que- daria incluso minado por su misma base y representarfa basta un peligro, si no fuese acompanado de un paratelo y armònico progreso espiritual, que aleje los peligros de la codicia, de la molicie y de toda la destrucción, que suele traer consigo el remo absoluto del materialismo. Sois, finalmente, un pueblo orgulloso de su historia; pues bien en esa historia, donde las letras han florecido a la sombra de las armas, no se pueden olvidar los nombres del pàrroco Silverio Antonio Martinez, que lanzó el primer grito de independencia ; de Dàmaso Antonio Larraiiaga, de personallidad enci­ clopèdica; y, ya en nuestros dias, del gran católico Juan Zorilla San Martin,

(1) Toh. 4, 3. 532 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI cnyos cantos han conseguido la mas dulce expresión de vuestra alma nacional. Y Nos es grato recordar qne las primeras raices de vuestra literatura hay acaso que ir a encontrarlas en los restos perdidos que, procedentes de las lejanas reducciones jesuiticas del interior, bajaban también en las balsas y en los lan- chones a lo largo del Uruguay La Virgen Santisima ama especialmente a vuestra patria, hijos queridi- simos, comò también singularmente la amò aquel insigne Predecesor Nuestro, que tuvo la gloria de proclamar su Concepción Inmaculada ; y si habéis comen- zado la gran Misión preparatoria del Congreso en la Parroquia de la Medalla Milagrosa. ha sido para recordar quel el mismo dia 18 de Julio de 1830, en que se juraba vuestra Constitución, se aparecia Ella benignamente a su predilecta hija, Santa Catalina Labouré. Y hoy vosotros, comò corona de tantas solemnidades, os qneréis consagrar para siempre a su Corazón Inmacnlado — canal dulcisimo de todos los bienes — para corresponder a tanto maternal amor y para proclamar en voz alta vuestra fé. Pasa por el mundo una hora obscura y las nieblas no acaban nunca de aclararse; por el contrario, acà y alla, resuenan de cuando en cuando los clarinazos con que los enemigos de Dios celebran una Victoria nueva, mientras que los buenos parecen no poco desorientados, faltos acaso de la necesaria union. Precisamente por eso Nuestra esperanza es cada vez mas firme y cada vez mas fervorosa Nuestra oración a la Reina de los cielos, corno si sólamente de su mano esperàsemos toda la salvación, Ella que nunca ha dejado de ser la tAuxìlium Christianorum ». Precisamente por eso Nuestro corazón de padre se alegra y se regocija al contemplar espectàculos comò el que vosotros en estos momentos ofrecéis. Que la bendición de lo alto, de la que quiere ser prenda està Bendición Nuestra, descienda sobre vosotros : sobre el dignisimo Hermano Nuestro, celo- sisimo Pastor de vuestras almas, con todos Nuestros demàs Hermanos en el Episcopado que le acompafian; sobre los sacerdotes, religiosos y religiosas lo mismo que sobre las Autoridades presentes ; sobre los aquf reunidos y sobre todo el amado pueblo uruguayo, especialmente sobre està archidiócesis de Montevideo; sobre cuantos por medio de la radio oigan Nuestra voz, que quiere ser, come siempre, mensajera de gracia, de amor y de paz.

JJIocniio Pii Pp. XII CbrUtiBdelibns e iela Sicilia ob Convenram Harialem regioaalem Panormi coadiuiaHs. - 17 Ociobris 1954. (*)

Tra i memorandi fasti dell'Anno Mariano, assorto per divina bontà a plebiscito universale di • fede cristiana, si distingue per unanimità di popolo, per solennità di riti, per fervore di pietà, il vostro Congresso, diletti figli e figlie della religiosa Sicilia, cosi cara al Nostro cuore e cosi degna delle Nostre paterne sollecitudini. La visione, che in questo momento si offre al Nostro spirito, è quella di

(*) Aca ap. sed., 46 (1954) p. 658-661. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 533 un grande popolo, ricco di storia ed esuberante di vita, cui l'ardente sete di beni e di bellezze celesti ha strappato ancora una volta agli ordinari assilli terreni e condotto ad inebriarsi alla fonte limpida di ogni santità : Maria. E' bello vedervi come una sola famiglia coi vostri Pastori e le Autorità civili, tutti stretti intorno ai sacri altari per osannare alle glorie della eccelsa Madre di Dio, e per professare sotto i cieli azzurri della incantevole vostra Isola la mede­ sima fede, abbracciata dai vostri padri fin dai primi giorni della predicazione evangelica, e giammai tradita per volgere di eventi ed infuriare di tempeste. Ci pare che l'Apostolo delle Genti, S. Paolo, rievocando il lontano giorno in cui approdò alle rive della vostra terra, debba esultare nel porre a con­ fronto lo sparuto gruppo di amici, che l'ospitarono allora per tre giorni (i), con te innumerevoli anime — al presente milioni di fedeli —. generate a Cristo dalla predicazione e dall'apostolato cattolico. Egli potrebbe rivolgere a voi l'en­ comio indirizzato alla diletta chiesa di Efeso : « Anche io, udendo la vostra fede nel Signore Gesù e l'amore che portate a tutti i santi, non cesso di ren­ dere grazie per voi, facendo di voi menzione nelle mie preghiere » (2). In ricambio, voi con legittimo e santo orgoglio potreste enumerare all'Apo­ stolo le singolari glorie cristiane, che da quel tempo non hanno mai mancato di arricchire la vostra Isola. Testimoni eloquenti della pronta rispondenza alla grazia e della profondità della fede nei vostri avi sono, tra tanti altri, le antiche cattedrali, in talune delle quali l'arte tocca il fastigio della pura armonia, la fulgida schiera di Santi e di Sante, quali Agata e Lucia, spiranti liliale fra­ granza, le fiorenti ed antiche diocesi, i Concili ivi celebrati, i Sommi Ponte­ fici nati o educati nell'Isola e tutta una coorte di uomini insigni, consacratisi al servizio di Dio e alle opere di civiltà. Potreste altresì rammentare come il grande S. Atanasio più volte annoverò la Sicilia tra le regioni più fedeli alla verità cattolica e romana nei tempi procellosi della eresia ariana (3), e come in appresso, sotto l'imperversare della bufera iconoclasta sulle sponde del vicino Oriente, la vostra Isola divenne l'accogliente rifugio dei perseguitati, ed in­ sieme, lo scampo per tante sacre effigie, specialmente mariane, oggi venerate in Occidente. Ma —7 quel che più importa — voi dimostrate al presente, in occasione di questo Congresso, che salda ed intatta è la vostra fedeltà a Cristo e alla Chiesa, poiché sentita, fervida e popolate è la vostra devozione a Maria. A chi ne dubitasse voi potreste mostrare il disegno topografico dell'Isola, ed ivi indicare la splendida collana di Santuari mariani che si stende, attra­ verso ciascuna delle sue provincie, sui monti, sulle marine, sui fertili piani, rendendo così la Sicilia un feudo di Maria. I loro nomi e titoli, ingenui ed esprissivi, se venissero invocati uno dopo l'altro, formerebbero come una pre­ ghiera di litania tutta vostra : Madonna della Catena, della Lettera, della Scala, della Grotta, dell'Alto, del Bosco, delle Milizie, del Romitello, ed altri

(1) Cfr. Act. 28, 12. (2) Eph. 1, 15-16. (3) S. ATHAN., Hist. Arian. n. 28 - Migne, P. G., t. 25 col. 726; Epist. Epp. Aegyptì et Libiae contro, Arìanos, cap. 1, t. 26, col. 1030. 534 DOCUMENTA MAGISTERI ECCLESIASTICI ancora, seguiti da quelli che ricordano i suoi misteri — dell'Annunziata, del­ l'Assunta, della Misericordia, della Provvidenza — oppure indicati semplice­ mente dai nomi di città e borghi — Costumaci, Furi, Tìndari, Valverde, Mìlici, — coi quali pare che la Madonna stessa si compiaccia di designare le sue venerate Immagini. Questi Santuari, più o meno insigni e famosi, spesso umili e disadorni, come era la casetta della Vergine di Nazaret, sono stati le rocche forti della fede dei vostri padri. Infatti il pronto ed intenso risorgere del cristianesimo nell'Isola dopo la invasione dei Saraceni, che ne aveva cancellato quasi ogni traccia, mosse dai due Santuari intitolati a Santa Maria, l'uno in Palermo, l'altro in Vicari, forse gli unici ancora in piedi tra tante rovine, dove il sacro fuoco della fede si conservò per lunghi anni, e donde poi divampò più splen­ dente in ogni lembo della Sicilia. Anche al presente i Santuari di Maria sono le fresche sorgenti a cui, più volte nell'anno, il buon popolo, accorre per ritem­ prare la pietà religiosa in devoti pellegrinaggi che conservano i caratteri della più schietta tradizione. Oh, con quanto materno compiacimento la « bella Madre» — la «Bedda Matri», come voi dite — attende ed accoglie ogni volta gli umili suoi figli che a Lei vengono, alcuni dopo giorni e giorni di cammino a piedi nudi per sentieri assolati, altri sui fantasiosi carretti istoriati con sacre scene, nei costumi dai vividi colori, al canto delle ingenue « canzuni » e degli antichi « raziuneddi », ma recanti, nel segreto dei cuori, voti e speranze che non saprebbero confidare ad altri se non a Lei. Sì, solo a Lei, Madre buona e bella, che imparaste ad amare nelle mirabili immagini che di Lei dipinse An­ tonello da Messina, ove la nobiltà della celeste creatura si fonde in armonia con la dolcezza naturale della vostra indole. Ora, se tanto ardente e radicata è la devozione a Maria nel popolo di Sicilia, chi potrebbe meravigliarsi che Ella — secondo quanto Ci è stato rife­ rito dai vostri degnissimi Presuli — abbia scelto una vostra illustre città per dispensare in questi ultimi tempi segnalatissime grazie? Certamente queste Sede Apostolica non ha finora in alcun modo manife­ stato il suo giudizio intorno alle lacrime che si dissero sgorgate da una sua effige in un'umile casa di lavoratori; tuttavia non senza viva commozione pren­ demmo conoscenza della unanime dichiarazione dell'Episcopato della Sicilia sulla realtà di quell'evento. Senza dubbio Maria è in cielo eternamente felice e non soffre né dolore né mestizia; ma Ella non vi rimane insensibile, che anzi nutre sempre amore e pietà per il misero genere umano, cui fu data per Madre, allor­ ché dolorosa e lacrimante sostava ai piedi della Croce, ove era affisso il Figliuolo. Comprenderanno gli uomini l'arcano linguaggio di quelle lacrime ? Oh le lacri­ me di Maria! Erano sul Golgota lacrime di compatimento per il suo Gesù e di tristezza per i peccati del mondo. Piange Ella ancora per le rinnovate piaghe prodotte nel Corpo mistico di Gesù ? 0 piange per tanti figli, nei quali l'errore e la colpa hanno spento la vita della grazia, e che gravemente offendono la maestà divina? O sono lacrime'di attesa per il ritardato ritorno di altri suoi figli, un di fedeli, ed ora trascinati da falsi miraggi fra le schiere dei nemici di Dio ? A voi spetta di cooperare con l'esempio e con l'azione al ritorno dei profughi alla casa del Padre e di adoperarvi affinchè si chiudano al più presto DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 535 le brecce aperte dai nemici della religione nella vostra Isola, fatta oggetto di cupido assedio. Perciò non lasciate trascorrere questo giorno senza proclamare unanima- mente, pubblicamente e solennemente che il popolo della Sicilia intende rima­ nere fedele a Cristo e alla Chiesa, senza discussioni né riserve, dal primo all'ul­ timo dei suoi figli, nella più genuina tradizione dei padri. Da parte Nostra, non vorremmo terminare questa Nostra Esortazione, senza avervi indicato brevemente in che modo il popolo della Sicilia rinsal­ derà la sua fedeltà a Cristo. Curate primieramente l'istruzione religiosa in tutte le età e in tutti i ceti sociali, in particolare tra la gioventù. Agli ammalianti sofismi degli avversari della Chiesa non vi è che da opporre la chiarezza della sua verità. Un popolo che non conosca quali siano i veri tesori, non saprà né conservarli né difenderli : si accorgerà dei perduti beni, quando ne sarà stato già depredato. Apprendete e approfondite la dottrina cristiana, voi, cui Iddio ha dato tanti egregi talenti d'ingegno, cosicché, per comune riconoscimento, la Sicilia fu sempre vivaio di uomini illustri per scienze ed arti. La fedeltà a Cristo si traduca inoltre nella frequenza assidua dei Sacramenti, che sono il sostegno della vita cristiana e delle virtù familiari e civiche. I vostri bei tem­ pli, monumenti del fervore degli avi, e taluni anche della indomita resistenza alla persecuzione, vibrino ancora del vivo palpito della fede operosa. Infine vi chiediamo di continuare ad esseie gelosi custodi dei filiali vincoli, che sempre vi legarono a questa Sede Apostolica. Coma un giorno di buon anima la Sicilia annuì ai desideri del Nostro Predecessore S. Gregorio Magno, particolarmente ad essa affezionato, così la Nostra voce trovi sempre negli animi vostri pronto e incondizionato consenso (4). Ricevete questa Nostra Esortazione quasi messaggio della Madre di Gesù a voi, che a Lei intendete di consacrarvi come a vostra Signora e Prottetrice. Affinchè i desideri di Lei e i Nostri voti si compiano, invochiamo l'abbondanza delle divine grazie per ciascuno di voi e per l'intiera Sicilia, in particolare per i poveri, i malati, i piccoli, i lavoratori del mare e delle campagne, le Autorità civili, i vostri Presuli e i vostri Sacerdoti. A tutti impartiamo con effusione di cuore la Nostra Apostolica Benedizione.

(4) Greg. I Epist. Iohanni Episc. Syracusano, Oct. 598 - Reg. IX, 26 - Mon. Germ. Hist., Epp. t. a, pag. 59-60. DOCUMENTA MAGISTERIl ECCLESIASTICI

Esistala Pii P». XII ad EXCJMS PP. DB. JUlixtilex Saeros ci ckrìstifidclilms Libaaaasb •aliMis, •• Canvenhiai Marialem ia Berytenxi orbe indici». - 18 Ottobri* 1954. (*)

« Je me suis élevée comme le Cèdre du Liban et comme le cyprès sur la monta­ gne de Sion... Venez à moi vous tous qui me désirez et rassasiez-vous de mes fruits ». 1 Ces paroles de l'Ecriture, que la liturgie applique à ia Bienheureuse Vierge Marie, Nous reviennent à la mémoire, au moment où Nous avons la joie de Nous adresser à vous, chers fils et chères filles de la noble nation libanaise, qui ètes assemblés, dans les fastes et la ferveur d'une grandiose cérémonie, pour célébrer avec l'Eglise uni- verselle le centenaire de la définition du Dogme de l'Immaculée Conception. (Dui, allez à Marie, élevez vos coeurs vers elle, implorez l'abondance de ses gràces, dans la confiance filiale que la Mère de Sauveur, qui vécut ici-bas sous le mème ciel pur et profond de l'Orient, jette encore sur votre terre un regard de particulière complaisance. L'Eglise elle-mème n'évoque-t-elle pas vos sommets du Liban com­ me una terre d'élection pour la louange de la Vierge? C'est là que l'Esprit-Saint la contemple et, ravi par la splendeur de sa pureté immaculée, c'est de là quii l'appelle à sa celeste gioire: « Viens du Liban, ò ma bien-aimée, et tu seras couron- née ».2 Le rare privilège qui unit ainsi le nom de votre patrie au eulte de la Vierge Marie vous crée à tous un devoir pressant de répondre, avec plus de fidélité encore, à ses appels maternels. Et Nous aimons à penser que les solennites de votre Congrès Marial National, que Nous avons tenu à présider en la personne de Notre Légat, Notre cher Fils le Cardinal Patriarche de Venise, ne seront pas sans raviver et ac- croitre en vos àmes une dévotion éclairée, forte et durable à la Vierge Immaculée. Depuis le 30 Mai dernier, d'ailleurs, chants et prière n'ont cesse de monter en son honneur sur les chemins et dans les églises du Liban, au cours du glorieux chemi- nement de la statue du Sanctuaire de Harissa à travers monts et vallées, villes et villages. Et le coeur maternel de la Vierge aura tressailli de joie au spectacle de tant d'àmes purifiées par les sacrements, de tant de vies à nouveau consacrées au ser- vice de son divin Fils; il se sera ému de la ferveur des foules chrétiennes et mème de l'empressement de toute la population à participer à sa louange. Une telle piété mariale est un gage d'espérance pour votre cher pays. Les jeunes y puiseront un indéfectible attachement à l'idéal de pureté que Marie propose à l'hu-

* Acta ap, sed., 46 (1954) p. 654-656. 1 Eccli. 24, 17-26. 1 Cani. 4, 8. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 77

manité blessée par le péché, eì, en invoquant le secours de Celle qui écrasa la tère du serpent, ils sauront vaincre les assauts répérés de la tentation. Les pères et mères de famille voudront piacer leur foyer sous sa garde er médirer les exem- ples de la Sainte Famille de Nazareth. Les militants de l'Acrion Catholique rourne- ronr leurs regards vers Marie, qui est la voie la plus sùre pour porter les àmes à Jesus, et ils imploreronr, par son inrercession, les gràces divines sans lesquelles leur action demeurerair srérile. Que les prèrres surrour, er roures les àmes consacrées, se souviennent qu'en la personne de Saint Jean, Jesus mourant leur a confiés sa Mère: qu'ils l'entourent d'une vénération croissante, unis plus que jamais, à travers la feconde diversité de leurs rites, par un commun amour pour la Vierge Sainre et un méme désir de propager son culre. Er sur la vie sociale de vorre parrie la Mère de Dieu Sauveur fera rayonner l'idéal de son Fils, son message de chariré er de fra- terniré, de vériré et de justice. Celle que d'àge en àge les générarions proclamenr Bienheureuse, demeure l'honneur de la femme, l'espérance du pauvre, la consola- tion des affligés er des opprimés; elle demeure, comme au temps du Roi Achaz, le signe de la miséricorde divine : « Voici qu'une Vierge concevra et elle enfantera un fils... ».3 Aujourd'hui encore, si vous éres atrentifs et fidèles à ses enseignements, elle sera un signe de salut pour vos vénérables chrétientés d'Orient. Tour le passe de vos anriques communaurés chrériennes arresre d'ailleurs les longues rradirions de vorre piéré filiale envers la Très Sainre Vierge Marie. N'esr-ce pas à Ephèse, sur la rerre d'Orienr, que Marie recur l'officielle reconnaissance par l'Eglise de sa maternité divine, cette prerogative suprème qui implique en son iné- puisable richesse le privilège de l'Immaculée Conception, célèbre en cette Année Manale. A l'illustration de ce doublé et glorieux mystère, les Pères de l'Eglise Orientale ont grandement contribué et c'est votre honneur de n'avoir jamais cesse de proclamer que la Mère de Dieu fut, dès le premier insranr, préservée de la faure originelle. Certe mème foi, toujours vivanre, mainrenue dans sa pureré er son intégrité au cours des siècles malgré ranr d'épreuves, inspira, il y a cinquanre ans, à l'un de vos grands parriarches l'heureuse idée de mertre comme un sceau à ce culre marial séculaire en élevant sur la colline de Harissa, au coeur mème de votre beau pays, un monumenr vorif à la gioire de l'Immaculée. Non moins suggestif esr le titre de « Notre-Dame du Liban » que vous avez voulu donner à ce sanctuaire narional; aux générarions furures il rappellera la place souveraine de Marie dans les desri- nées de vorre parrie, er il sera aux heures sombres le célesre paratonnerre qui dé- rournera de vorre cièl les nuages de discorde ou de division qui tenteraient de l'obscurcir. Unanimes dans votre foi en Marie, fraternellement unis sous son manteau ma- rernel, perséverez fermement dans la voie où vous vous engagez aujord'hui. Cette Année Mariale a vu surgir un peu parrout dans le monde, — er ce Nous esr une joie profonde, — des légions d'àmes mariales, prères à tous les combars pour la gioire de Dieu er l'extension de son règne. Que de telles légions se multiplienr sur cette terre d'Orienr chère à tous les fils de l'Eglise; qu'elles y soienr le sei qui ne s'affa- dir point, la lumière placée sur le chandelier et dont la fiamme éclaire tous ceux

h. 7, 14. 78 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

qui sonr dans la maison; que la chaleur de votre charité y soit accueillanre, eri particulier, à tous vos frères séparés, dont Nous connaissons la profonde piété ma­ nale et que Nous invitions paternellemenr, dans Notre Encyclique « Fulgens Coro­ na », à tourner avec nous leurs regards vers Marie, « demandant instamment cetre unite, gràce à laquelle il n'y aura plus enfin qu'un seul bercail sous un Seul Pa­ steur ». 4 Ces voeux et ces prières, Nous les confions à la puissante intercession de Notre- Dame du Liban et, en gage de Notre constante sollicitude de Pére et de Pasteur de vos àmes. Nous accordons de grand coeur aux hautes Autorités ecclésiastiques et civiles présentes au Congrès, au clergé des différents rites et a vous tous, chers fils et chères filles, Notre Bénédiction Apostolique. Du Vatican, le 18 Ottobre 1954.

lastra Baditpbonicas Pii Pp. Zìi Ut qui iaierfacraal CMveniai Iniernalionali MwMogico- NariaM, Bomae babito. - 24 Odobris 1954. (*)

Inter complures salutaresque religionis fructus, quos, cum Marialem Annum ubi- que gentium celebrandum indiximus, animus praestolabatur Noster, id praecipue in votis erat, ut singularis Dei Genetricis dignitas, eiusque praeclara munera ac privilegia altiore investigarentur ratione, clarioreque luce christiano populo proponerentur. Qua- mobrem haud sine magna animi delectalione initum consilium percepimus Mariolo- gici Conventus sub exitum Marialis Anni in hanc Almam Urbem cogendi; quod qui- dem .inceptum non tantum adprobavimus, sed peculiari etiam favore prosecuti sumus- Nostraque Benedictione mumvimus. Nunc autem, cum sollemnis huiusmodi consessus celebretur initium, haud mediocri Nobis solatio est-lectissimum tot doctorum virorum salutare coetum, paterneque vos alloqui, dilettissimi Filii, qui ex omnibus orbis catho- lici partibus Romam convenistis, ut prope Apostolorum Principis sepulcrum, eiusque auspiciis cui dictum est «Confirma fratres tuos »,1 de tantae Virginis et Matris ho- nore, gratia, potentia, ad sacrae doctrinae normas, scite eruditeque disseratis. Mariologia, utpote quae inter theologicas disciplinas adnumeretur, id imprimis po­ stular, ut solidis theologicae doctrinae fundamentis innitatur, idque eo magis requiritur, quo profundior fit investigatio et quo accuratius veritates ad Mariologiam spectantes inter se et cum ceteris sacrae theologiae veritatibus comparantur et conectuntur, que- madmodum laudabili studio fieri coeptum est post Immaculatae Conceptionis B. M. V. dogma a Decessore Nostro Pio IX sollemniter definitum, atque nostris temporibus non sine uberiore in dies fructuum copia contingit. Huiusmodi autem investigationes non semper faciles ac perviae sunt, cum ad eas peragendas periiciendasque conspirent cum « positivae » quas vocant, tum « speculativae » disciplinae, quae suis quaeque rationi- bus ac legibus reguntur. Investigandi vero labor, ad Mariologiam etiam quod attinet,. eo tutior eoque fecundior procedet, quo magis omnium ante oculos yersabitur illa quae « in rebus fidei et morum cuilibet theologo proxima et universalis veritatis nor-

4 A. A. S. t. 45, p. 591. * Acta ap. sed., 46 (1954) p. 677-680. 1 Lue. 22, 32. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 79 ma » 2 statuitur, sacrum nempe Ecclesiae Magisterium. Hoc enim — ut in Encyclicis Litteris « Humani generis » exposuimus — Deus Ecclesiae suae « dedit ad ea quoque illustranda et enucleanda, quae in fidei deposito nonnisi obscure ac veluti implicite con- tinentur ». 3 Quod quidem depositimi authentice illustrandum atque interpretandum Divinus Redemptor uni concredidit Magisteiio Ecclesiae; theologis autem grande in- cumbit munus, idem depositum, ex Ecclesiae mandato eiusque ductu, penitius investi- gandi, singularumque veritatum naturam, nexum, ad sacrae doctrinae normas, perscru­ tando atque explicandi. 4 Quo in munere exsequendo, diligenter ratio habenda est utriusque doctrinae catho­ iicae fontis, Sacrarum nempe Scripturarum et « Traditionis ». Plura sane eademque praeclara Sacrae Litterae de Beatissima Virgine enarrant, in libris cum Veteris rum Novi Foederis; quin immo excellentissima eius munera ac dona, hoc est virginalis Ma- ternitas, intaminata Sanctitas, illic expressis verbis asseverantur, ipsiusque Virginis ima­ go fere ac lineamenta vivis coloribus describuntur. At vehementet a veritate deerrat,. qui se ex Sàcris Scriptum tantummodo Beatissimae Virginis dignitatem ac sublimita- tem piene definire recteque explkare posse censet, vel qui easdem Sacras Littera* apte explanari posse arbitratur, « Traditionis » cathoiicae et Magisterii sacri non satis habita ratione. Quodsi uspiam, heic praesertim ea obtinent, quae alias diximus, hoc est « theologiam positivam quae dicitur, scientiae dumtaxat historicae aequari non posse ». 5 Neque itidem « Traditionis » documenta investigare atque explicare licet, sacra Magisterio et Ecclesiae vita et cultu, prouti per saeculorum decursum manifestantur, neglectis vel parvihabitis. Interdum enim singula antiquitatis documenta, cum in se ipsa tantum perspiciuntur, parum lucis afferunt; quodsi cum vita Ecclesiae liturgica, atque cum populi christiani fide, devotione ac pietate — quas idem Magisterium su- stinet ac dirigit — coniugantur et comparantur, splendida cathoiicae veritatis evadunt testimonia. Revera Ecclesia, omnibus vitae suae saeculis, non solum in fide docenda et definienda, sed etiam in suo cultu atque in chistifidelium pietatis ac devotionis exer- citiis a Spiritu Sancto regitur et custoditur, et ab eodem Spiritu « ad revelatarum ve­ ritatum cognitionem infallibiliter dirigitur ». 6 Quapropter etiam mariologicae discipli- nae cultores, cum sive superioris sive praesentis aetatis testimonia et documenta perve- stigant atque perpendunt, perpetuum illum semperque efficacem Spiritus Sancti du- ctum ante oculos omnino habeant oportet, ut dictorum factorumque vim et momentum rene expendant atque proponant. Hisce normis sancte observatis, Mariologia veros atque permansuros faciet pro- gressus, in Beatissimae Virginis muneribus ac dignitate penitius in dies perscrutandis. Ita etiam haec disciplina recta illa media via procedere poterit, qua et ab omni falsa et immodica veritatis superlatione caveat et ab illis se segreget, qui vano quodam agi- tantur timore, ne Beatissimae Virgini plus aequo concedant aut, ut non raro dictitant, Matre honorata et pie invocata, ipsi Divino Redemptori aliquid honoris et fiduciae de-

2 Litt. Enc. « Humani generis » : A. A. S. XLII (1950) p. 567. 3 ibid., 569. 4 Cfr. Alloc. ad Em.mos Card, et Exc.mos Episcopos d. d. 31 Maii 1954: A. /i, S. XLVI (1954) p. 314 s. 5 Litt. Enc. « Humani generis » : 1. e. p. 569. 5 Constitutio Apost. Munificentissimus: A. A. S. XLII (1950) p. 769. 80 DOCUMENTA MAGISTBRII ECCLESIASTICI trahant Etenim Beata Dei Genetrix, quippe quae ipsa quoque ab Adamo descendat, nullum habet privilegium nullamque gratiam quam non debeat Filio suo, generis humani Redemptori; atque adeo, Matris excelsa dona mirantes ac rite celebrantes, ipsius Filii divinitatem, bonitatem, amorem, potentiam miramur et celebramus, neque umquam Filio displicebit, quidquid in laudem Matris, ab ipso tot gratiis cumulatae, fecerimus. Ea vero, quae Filius Matri suae largitus est, tanta sunt, ut omnium nomi­ nimi et angelorum dona et gratias immense superent, cum nulla umquam dignitas dati possit quae divinam Maternitatem excedat aut aequet; Maria enim, ut Angelicus Doctor ait, ex hoc quod est Mater Dei, habet quandam dignitatem infinitam ex bono infinito quod est Deus. 7 Etsi verum est Beatissimam Virginem quoque, uti nos, Eccle- siae esse membrum, tamen non minus verum est eam esse Corporis Christi Mystici membrum piane singulare. Vehementer igitur cupimus, dilettissimi Filii, ut has normas ob ocuios habentes, quae pertrattanda in coetibus vestris suscepistis, eadem erudite, dotte, scite pieque dis- seratis et disputetis; idque tandem vires vestrae in unum coalescentes efficiant, ut, quod omnium in votis, 96t, Beatissimae Mariae Dei nostraeque Matris laudes Divinique Redemptoris honor, qui tantis gratiis muneribusque eam ornavit et auxit, incrementa exinde capiant amplissima. Quoniam vero nihil perfici potest humano labore et industria, nisi faveat et adspi- ret operi Deus, ultro preces Nostras adiungimus, ut ipse vobis propitius adsit sapien- tiae suae luminibus et gratiae praesidiis, quorum in auspicium Nostraeque benevolen- tiae testimonium Apostolicam Benedictionerfl vobis singulis universis peramanter in Domino impertimus.

Samurai Poniifex Piai PP. XII, die prima Movemkris mentis a. KCNLIV in Basilica Talicama, adiiaalibm Ejais Paini»* Cardiaalibas aiqne plorimi* Excmii PP. Sacrornm Aeri iti rihai, ceram ckristiiideiiiim mnliiraauie, aaieqnam imafinem BJLV., aaae «Salai Popoli Re- auni» appellatnr, aerea cerona redimirei, sellemailer proclamasi oovom iestom Iiiaroicam Baatae Tirami* Caelì terraeqne Reoinae, fcaec Torba iecit '*)

Le testimonianze di omaggio e di devozione verso la Madre di Dio, che l'Universo cattolico ha moltiplicate nei mesi trascorsi, hanno provato splendidamente, così nelle più modeste intraprese della pietà privata, il suo amore verso la Vergine Maria e la fede nei suoi incomparabili privilegi. Ma affine di coronare tutte queste manifesta zioni con una solennità particolarmente significativa dell'Anno Mariano, abbiamo voluto istituire e celebrare la Festa della Regalità di Maria. Nessuno di voi, diletti figli e figlie, vorrà meravigliarsene, né pensare che si sia trattato di decretare alla Vergine un titolo nuovo. I fedeli cristiani non ripetono forse già da secoli nelle Litanie Lauretane le invocazioni, che salutano Maria col nome di Regina? E la recita del santo Rosario, proponendo in pia meditazione la memoria dei gaudi, dei dolori e delle glorie della Madre di Dio, non termina forse col

• Acta ap. sed., 46 (1954) p. 662-666. 7 Cfr. Summa Tbeol. p. I, q. 25 a. 6, ad 4. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 81

ricordo radioso di Maria accolta in cielo dal suo Figliuolo e da Lui ornata col dia- •dema reale? Non è stata dunque Nostra intenzione d'introdurre qualche novità, ma piuttosto di far brillare agli occhi del mondo, nelle presenti circostanze, una verità atta ad apportare rimedio ai suoi mali, a liberarlo dalle sue angosce e ad indirizzarlo verso il cammino di salute, che esso ansiosamente ricerca. Meno ancora che quella del suo Figlio, la regalità di Maria non deve essere concepita in analogia con lei realtà della vita politica moderna. Senza dubbio non si possono rappresentare le meraviglie del cielo che mediante le parole e le espressioni ben imperfette, del linguaggio umano; ma ciò non significa punto che per onorare Maria, si debba aderire ad una determinata forma di governo o ad una particolare struttura politica. La regalità di Maria è una realtà ultraterrena, che però, al tempo stesso, penetra sin nel più intimo dei cuori e li tocca nella loro essenza profonda, in ciò che essi hanno di spirituale e d'immortale. L'origine delle glorie di Maria, il momento solenne che illumina tutta la sua persona e la sua missione, è quello in cui, piena di grazia, rivolse all'Arcangelo Ga­ briele il « Fiat », che esprimeva il suo assenso alla disposizione divina; in tal guisa Ella diveniva Madre di Dio e Regina, e riceveva l'ufficio regale di vegliare sulla unità e la pace del genere umano. Per Lei noi abbiamo la ferma fiducia che l'umanità s'incamminerà a poco a poco in questa via di salvezza; Ella guiderà i capi delle nazioni e i cuori dei popoli verso la concordia e la carità. Che cosa dunque potrebbero fare i cristiani nell'ora presente, in cui l'unità e -la pace del mondo, ed anzi le sorgenti stesse della vita, sono in pericolo, se, non volgere lo sguardo verso Colei, che apparisce loro rivestita della potenza regale? Come Ella avviluppò già nel suo manto il Fanciullo divino, primogenito di tutte le creature e di tutta la creazione,l così degnisi ora di avvolgere tutti gli uomini e tutti i popoli con la sua vigilante tenerezza; degnisi, come Sede della Sapienza, di far rifulgere la verità delle parole ispirate, che la Chiesa applica a Lei : « Per me reges regnant, et legum conditore! iuita decernunt; per me principe! imperant, et potente! decernunt iuititiam ». 2 - Per mezzo mio regnano i re, e i magistrati amministrano la giustizia; per mezzo mio comandano i principi e i sovrani governano con retti­ tudine. - Se il mondo lotta al presente senza tregua per conquistare la sua unità, per assicurare la pace, l'invocazione del regno di Maria è, al di sopra di tutti i mezzi terreni e di tutti i disegni umani sempre in qualche modo difettosi, la voce della fede e della speranza cristiana, salde e forti delle promesse divine e degli aiuti ine­ sauribili, che questo impero di Maria ha diffusi per la salvezza della umanità. Tuttavia dalla inesausta bontà della Vergine beatissima, che invochiamo oggi come la regale Madre del Signore, Noi attendiamo anche altri benefici non meno preziosi. Non soltanto Ella deve annientare i foschi piani e le opere inique dei nemici di una umanità unita e cristiana, ma ha da comunicare altresì agli uomini di oggi qualche cosa del suo spirito. Intendiamo con ciò la volontà coraggiosa ed anche audace, che, nelle circostanze difficili, di fronte ai pericoli e agli ostacoli, sa prendere senza esitare le risoluzioni che s'impongono, e perseguirne la esecuzione con una energia indefet-

1 Cfr. Col. 1, 15. 2 Prov. 8, 15-16; Brev. Rom. in Comm. Feit. B. Maria» Virg., I Noct. Lect. 1. 82 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI tibile, in guisa da trascinare dietro le sue orme i deboli, gli stanchi, i dubbiosi, coloro, che non credono più alla giustizia e alla nobiltà della causa che debbono difendere- Chi non vede in qual grado Maria ha attuato in se stessa questo spirito e ha meri­ tato le lodi dovute alla « donna forte »? Il suo « Magnificat », questo cantico di gioia e di fiducia invincibile nella potenza divina, di cui Ella imprende ad effettuare le opere, la riempie di santa audacia, di una forza ignota alla natura. Come Noi vorremmo che tutti coloro, i quali hanno oggi la responsabilità del buono e retto andamento degli affari pubblici, imitassero questo luminoso esempio- di sentimento regale! Invece, non si nota forse talvolta anche nelle loro file una sorta di stanchezza, di rassegnazione, di passività, che impedisce loro di affrontare- con fermezza e perseveranza gli ardui problemi del momento presente? Alcuni non lasciano forse talora gli avvenimenti andare alla deriva, invece di dominarli coni una azione sana e costruttiva? Non è dunque urgente di mobilitare fune le forze vive ora in riserva, dil stimolare coloro, che non hanno ancora piena consapevolezza della pericolosa depres­ sione psicologica in cui sono caduti? Se la regalità di Maria trova un simbolo del. tutto appropriato nella « acies ordinata », nell'esercito schierato in battaglia,3 certa­ mente nessuno vorrà pensare a qualsiasi intenzione bellicosa, ma unicamente alla forza d'animo, che ammiriamo in grado eroico nella Vergine, e che procede dalla coscienza di operare validamente per l'ordine di Dio nel mondo. Possa la Nostra invocazione alla regalità della Madre di Dio ottenere agli uomini solleciti delle loro responsabilità la grazia di vincere l'abbattimento e l'indolenza, in un'ora, in cui nessuno può permettersi un istante di riposo, quando in tante regioni la giusta liberà è oppressa, la verità offuscata dal lavorio di una propaganda mendace, e le forze del male sembrano quasi scatenate sulla terra! Se la regalità di Maria può suggerire ai reggitori delle nazioni atteggiamenti e consigli che rispondono alle esigenze dell'ora, Ella non cessa di riversare su tutti i popoli della terra e su tutte le classi sociali l'abbondanza delle sue grazie. Dopo lo spettacolo atroce della Passione ai piedi della Croce, in cui aveva offerto il più duro dei sacrifici che possano essere domandati a una Madre, Ella continuò ad effondere sui primi cristiani, suoi figli di adozione, le sue materne sollecitudini. Regina più che alcun'altra per la elevazione della sua anima e per la eccellenza dei doni divini, Ella non desiste dall'elargire tutti i tesori della sua affezione e delle sue dolci premure alla misera umanità. Lungi dall'essere fondato sulle esigenze dei suoi diritti e la volontà di un altero dominio, il regno di Maria non conosce che un'aspirazione: il pieno dono di sé nella sua più alta e totale generosità. 4 Così dunque Maria esercita la sua regalità: accettando i nostri omaggi e non. disdegnando di ascoltare anche le più umili e imperfette preghiere. Perciò desiderosi come siamo d'interpretare i sentimenti di tutto il popolo cristiano, Noi rivolgiamo alla. Vergine beatissima questa fervida implorazione:

3 Off. in Assumptione B. M. V. passim. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 85

Dal profondo di questa terra di lacrime, ove la umanità dolorante penosamente si trascina; tra i flutti di questo nostro mare perennemente agitato dai venti delle passioni; eleviamo gli occhi a voi, o Maria, Madre amatissima, per riconfortarci con­ templando la vostra gloria, e per salutarvi Regina e Signora dei cieli e della terra, Regina e Signora nostra. Questa vostra regalità vogliamo esaltare con legittimo orgoglio di figli e ricono­ scerla come dovuta alla somma eccellenza di tutto il vostro essere, o dolcissima e vera Madre di Colui, che è Re per diritto proprio, per eredità, per conquista. Regnate, o Madre e Signora, mostrandoci il cammino della santità, dirigendoci e assistendoci, affinchè non ce ne allontaniamo giammai. Come nell'alto del cielo Voi esercitate il vostro primato sopra le schiere degli An­ geli, che vi acclamano loro Sovrana; sopra le legioni dei Santi, che si dilettano nella contemplazione della vostra fulgida bellezza; cosi regnate sopra l'intero genere umano, soprattutto aprendo i sentieri della fede a quanti ancora non conoscono il vostro Figlio. Regnate sulla Chiesa, che professa e festeggia il vostro soave dominio e a voi ricorre come a sicuro rifugio in mezzo alle calamità dei nostri tempi. Ma special­ mente regnate su quella porzione della Chiesa, che è perseguitata ed oppressa, dandole la fortezza per sopportare le avversità, la costanza per non piegarsi sotto le ingiuste pressioni, la luce per non cadere nelle insidie nemiche, la fermezza per resistere agli attacchi palesi, e in ogni momento la incrollabile fedeltà al vostro Regno. Regnate sulle intelligenze, affinchè cerchino soltanto il vero; sulle volontà, affinchè seguano solamente il bene; sui cuori, affinchè amino unicamente ciò che voi stessa amate. Regnate sugl'individui e sulle famiglie, come sulle società e le nazioni; sulle assemblee dei potenti, sui consigli dei savi, come sulle semplici aspirazioni degli umili. Regnate nelle vie e nelle piazze, nelle città e nei villaggi, nelle valli e nei monti, nell'aria, nella terra e r.el mare; e accogliete la pia preghiera di quanti sanno che il vostro è regno di misericor­ dia, ove ogni supplica trova ascolto, ogni dolore conforto, ogni sventura sollievo, ogni infermità salute, e dove, quasi al cenno delle vostre soavissime mani, dalla stessa morte risorge sorridente la vita. Otteneteci che coloro, i quali ora in tutte le parti del mondo vi acclamano e vi riconoscono Regina e Signora, possano un giorno nel cielo fruire della pienezza del vostro Regno, nella visione del vostro Figlio, il quale col Padre e con lo Spirito Santo vive e regna nei secoli dei secoli. Così sia! 84 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Esistala Pii Pp. XII ad En.nm P. D. Feraandam li». S. Angnxlini, S.H.E. Presa. Cardiaalaat Qaitoga y PalaeiM, Archiepiscopam Compoxlellaanm, avi Legatas auliitar ad Hariaisai Ceaveatam ex Iasalis PbitippiaU in urbe Maaileasi cogeadam. - 4 Novembri; 1954. (*)

Philippinae insulae, quamvis longinquo Oceani spatio a Romana Petri Cathe­ dra sejunctae, tamen arctis obsequii caritatisque vinculis cum ea conjunctae. Nostrana vocem, qua adhortati sumus catholicum orbem ad Marianum annum celebrandum, sollicito filiorum studio exaudientes, plura pietatis exercitia per ipsum annum obie- runt, ut dogma de immaculata Virginis Mariae Conceptione luculenttus menti bus patefieret, ut populi erga Deiparam pietas exardesceret cotidie magis, ut caelestis Matris nostrae vestigiis alacres volentesque fideles omnes insisterent. (Cfr. Litt. Enc. « Fulgens corona »). Nunc autem, Mariano ad finem vergente anno, dieque Immaculatae Conceptioni dicato appropinquante, peropportune statuerunt, ut per Marialem Congressum, ex tota natione in civitate Insularum capite ineundum, venerationis erga Caelestem Reginam studia ac testimonia insolita sollemnitate et magnificentia explicentur. Nos itaque, sollicitos Congressionis apparatus libenter dilaudantes probantesque, eidem celebrationi adesse quodammodo ac praeesse decrevimus. Te igitur, Dilecte Fili Noster, quem praeterito anno ad Ecclesiae Senatum cooptavimus, Romana purpura exornantes, Legatum Nostrum eligimus ac renun- tiamus, ut Mariali Congressui in urbe Manilensi proxime cogendo potestate Nostra ac nomine Nostro praesideas. Minime autem dubitamus, quin, prò eximia in Virgi- nem Matrem pietate, sacra ejusmodi sollemnia ad secundos exitus sis fauste felici- terque perducturus. Tibi praeterea facultatem largimur, ut, die constituta, Sacro pon­ tificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate be- nedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Superni interea auxilii in auspicium inque praecipui amoris Nostri pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, egregio Archiepiscopo Mani­ lensi, cunctisque iis, qui eidem Conventui opera vel studio favebunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die IV mensis Novembris, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Epistola Pii Pp. Zìi ad Em.nm P. D. Fridericam, SJtX. Caraiaalem Tedeschiai, Epircepaai Tascalaanm, Pairiarchalis Basilicae Vaticanae Arekipresbyieiam, Sacri Ceasilii Petriaaaa Fabricae Praeiedam eaademqns SBBUBì Pentitici! Dataria», gai ad Ceavenlaai EackaristicBai et Hariaaaai e tata Perariana aatioae Limae habeadam, Legatas minitnr. - t Hev. 1954. (**)

Peruvianae nationi, tot laudibus decorae, singulari tribuitur honori erga catho- licam fidem incensum studium. Quod quidem in praesenti confirmatum videmus, quum consilium susceptum sit celebrandi, exeunte anno Deiparae Immaculatae dicato, Con­ gressum e tota natione Eucharisticum atque Marianum.

' Acta ap. sed., 46 (1954) p. 700-701. » * Acta ap, sed., 46 (1754) p. 701-702. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 85

Profecto perquam apta et convenientia videntur ad religionem erga Augustum Sacramentum fovendam atque ad cultum erga caelestem Reginam exacuendum, sol- lemnia, quibus excellentia et fructus Sanctissimae Eucharistiae laudesque Beatissimae Virginis Mariae maxima in luce collocantur. Quoniam igitur ipsa Congressio sacro- rum rituum splendore, Peruviae episcopatus civiliumque moderatorum praesentia, cle­ ri populique frequentia, utilibusque argumentis in coetibus agitandis magnificenter pe- ragetur, Nostra auctoritate eandem adaugere decrevimus. Te itaque, Dilette Fili Noster, qui, Romana purpura exornatus, tanta dignitate in Urbe atque» in Civitate ipsa Vaticana nites, Legatura Nostrum per nasce Litteras deligimus ac renuntiamus, ut, Nostrani gerens personam, Congressui Eucharistico et Mariano ex tota Peruviana natione Limae, in urbe reipublicae capite, proxime haben- do, sollemniter praesideas. Ulud autem fore confidimus, ut, eiusmodi Conventus, prò tua pietate ac sollertia in animarum bonum atque incrementum feliciter vertat. Superni interea auxilii in auspicium, inque praecipui Nostri amoris pignus, Apo- stolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, cunctisque iis, qui celebrationi fave- bunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die Vili mensis Novembris, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Esistala Vii Pa. XII ai Excjnes Sacreram Aaiislites «I ad Misxiwulet Uiias ligeriaa ah Harialeai Csnveahun ab ipsii celebraadnm, cai Legata* aùiiiiar EB.BS P. D. lacrimi Fraaciscns lii. S. Anasiasiae Presb. Cardinalem Me laiyre, Archiepiscepam Angeloram ia California. • II HeTembris 1954. (*)

It is with a full heart, Venerable Brothers, that We send Our affezionate paternal greetings to you, the Hierarchy and Missionaries of , and to ali Our beloved so nsand daughters under your care, as you gather together at Lagos to celebrate your Marian Congress on this the great Feast-day of Mary the Imma­ culate Mother of God Fittingly, indeed, does Nigeria kneel today to do honour to its Queen and Mother, for the first benign rays of the Gospel of love penetrated the harsh darkness of paganism under the special auspices of Mary Conceived without Sin; and it has been Our wish to add solemnity to the occasion by appointing Our Beloved Son, the Cardinal Archbishop of Los Angeles, as Our worthy Legate to preside over the Congress in Our Name. The Fathers who were to plant the seed of the word of God so firmly at Lagos itself and in Western Nigeria were consecrated in a special way to the Im­ maculate Virgin. Indeed, on this very ' Feast-day, well nigh a hundred years ago, the Society to which they belonged was founded and dedicated to Mary Immaculate at the of Our Lady of Gouvrière in Lyons - the Society of the African Mis- sions, destined in 1860 to embrace in its spiritual care the vast territory between the Volga and the Niger. Dedicated, too, in a special way, to the Immaculate Mother of God were the Holy Ghost Fathers who courageously ventured up the Niger in 1865 to plant the

Acta ap. sed., 46 (1954) p. 702-705. 86 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Church of God at Onitsha, for their Congregation was named after the Heavenly Spouse of Our Lady and after Her Immaculate Heart. It was, in fact, on the ève of the Feast of the Immaculate Conception that they were welcomed by the locai King and enabled to establish their first mission, which was to become in time the Metropolitan See of Onitsha, and from which the frontiers of the Church were to be pushed eastwards towards the Cross River, beyond Ogoja towards the North and Calabar in the South. And so, Venerable Brothers and beloved sons and daughters, the evangelization of Nigeria has from its very beginning been under the special patronage of the Immaculate Mother of God. One cannot but be deeply moved on recalling the zeal, the sufferings and the sacrifices of those early missionaries. Many of them sealed their heroic apostolate with the supreme sacrifice of their young lives within months, nay even weeks, of their arrivai, but the standard of Christ was stili carried aloft to new and unchar- tered areas. The intrepid faith and undaunted courage of those pioneers are worthy of admiration and emulation. Faced with difficulties that seemed unsurmountable, they were often denied the consolation of hopeful results. The conversions they made, being mostly confined to the dying and the outcasts, offered little hope for the achievement of the primary object of missionary endeavour, namely, the foundation of the Church of God among native peoples. They died, those brave missionaries, failures in the eyes of the world; but their failure was merely that of the seed falling on the ground and dying to bring forth fruit.1 They sowed in tears, and the fruit of their sowing we see today in consoling abundance. The work heroically begun by the early Fathers was no less heroically continued by steadily increasing numbers of their confreres. In time, other Religious Orders and Missionary Societies of men and women carne to labour in that por- tion of the Lord's vineyard, and so great was the progress achieved that We wete able, in 1950, to establish the Hierarchy of Nigeria. Today, in the fifteen eccle- siastical territories of the country, there are over five hundred missionary priests and over two hundred and fifty missionary sisters ministering to almost a million of the Church's fold and to over three hundred thousand Catechumens. The cherished hope of the Church in mission lands —- the native priesthood — is, thanks be to God, being firmly established. Already there are many Nigerian priests ministering to their own people in the various territories, while in the Major Seminary at Enugu and in the Minor Seminaries numerous other aspirants are being prepared to shaie in the priesthood of Christ. And it is not without significance that this Year dedicated to Our Lady, saw the consecration of the first Nigerian Bishop. The fabric of Christian society is being Consolidated and expanded, and as the nucleus of that Society, the Christian family, increases and multiplies throughout the country, We see an encouraging growth in the numbers of Nigeria's young men and women who choose to dedicate themselves to the undivided love of God in the Religious life. Nor must We omit to mention that yaliant army of native

1 Cfr. Io. 12, 24. POCUMBNTA MAGISTBRII ECCLESIASTICI 87 lay teachers and catechists who co-operate so closely in the apostolate of the clergy and on whose valuable collaboration the success of the missionary effort so vitally -depends. Catholic education, too, has kept pace with the development of the Church, and We have noted with pleasure that Our Venerable Brothers the Archbishops and Bishops of Nigeria, vigilantly alert to the supreme importance of this matter, have given opportune instruction to their flocks regarding the rights and duties of pareri ts in the education of their children. Verily, Our Lady's all-powerful protection has enabled the Church in Nigeria to make admirable progress, ano in this you have testified your filial devotion to Her in a series of ceremonies, culminating in the present Congress. We have learned with satisfaaion, Venerable Brothers and beloved sons and daughters, •of the special retreats, novenas, Eucharistic vigils and processions which attracted unprecedented crowds of devout worshippers, not only in the bigger centres but even in outlying mission stations. As you assemble for this Marian Congress, you will pour forth your souls in prayers of dutiful thanksgiving to Mary and to Her Divine Son. We cherish the ardent hope that your gratitude for the special favour of Providence will continue to find expression in your daily lives, in an ever more intense practice of Christian virtue. We exhort you, Venerable Brothers, and ali of you, beloved missionaries of Nigeria, to carry on your praiseworthy apostolate with renewed vigour and zeal, under Mary's patronage. For even though you labout amongst a people that are lovable, courteous, hospitable, kind and grateful, We are well aware that you have to put up with many difficulties and inconveniences. But always keep before your eyes the nobility of the Cause which you serve, and go forward in the confidence that you « can do ali things in Him Who strengthens » you. 2 To You, Our beloved sons and daughters of Nigeria, We earnestly recom- mend that you always cherish a deep devotion to Mary the Immaculate Mother of God and Our Mother. Consecrate yourselves, your labours, your homes, your fami- lies and your country to Her Immaculate Heart. Let Her be the Queen of your hearts, Queen of Nigeria. By thus confiding yourselves to Her care, you will be securing Her all-efficacious advocacy in heaven and rendering to Her that tribute of gratitude which you owe. Above ali, do not fail to invoke Her intercession on behalf of those of your brethren who stili « sit in .darkness and in the shadow of •death». 3 We earnestly beseecb. Our Immaculate Mother Mary, Who so lovingly, watched over the first beginnings of the evangelization of Nigeria, to continue to foster that land of promise with especial care and to protect it from the pernicious influences so widespread in the world of today That is Our fervent prayer to Our Lady as you honour Her in this Marian Congress; and, from a heart overflowing with father- ly affection and benevolence, We impart Our particular Apostolic Benediction to Our Beloved Son Our Cardinal Legate, to Our Venerable Brothers the Archbishops and Bishops, to the Prefects Apostolic and to ali the heroic missionaries, and to ;all Our dearly beloved faithful of Nigeria. From the Vatican, November 11, 1954.

2 PbU. 4, 13. 3 Lue. 1, 79. 88 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Epistola Pii Ff. XII ad En.am P. 9. Chrynainm lil. Saadarnm Cesane et Damiani &MX. Pnsb. Cardiaalem Laaae, AicbiepUcepam Bogeteasem, qaem Legatasi deligil ad lliriiw» Ceavealaai • tota Celanbia in Begeleasi arbe indicroou - 16 Hevembris 1954. (*)

Columbiani Christi fideles, Mariano hoc vertente anno, Nostris hortamentis fide- liter obsecuti, pietatem erga Beatam Virginem Mariam, quanti maiores eis diligen- ter tradiderunt, per varia religionis exercitia peculiari studio atque alacritate exco- luerunt. Nunc autem, anno Deiparae Immaculatae dicato ad nnem vergente, prae- euntibus Episcopis sacrisque administris, concordi voluntate statuerunt, ut per Con- gressum quemdam Marianum, in Urbe Reipublicae Capite e tota natione haben- dum, caelestis Reginae privilegia atque laudes piena in luce collocentur et sollemnes. venerationis significationes publice palamque exhibeantur. Quae quidem proposita atque incepta paterno animo dilaudantes, non modo probamus commendamusque, sed volumus et per Nostram auctoritatem ac praesen- tiam ad splendidiorem exitum feliciter perveniat. Te itaque, Dilette Fili Noster, qui metropolitanam sedem tanti momenti moderaris, quemque Romanae purpurae fulgore superiore anno decoravimus, Legatura Nostrum hisce Litteris deligimus ac renuntiamus, ut, Nostram gciens personam, Mariali Conventui ex universa Co­ lumbia in clarissima ista urbe Bogotensi proxime ineundo sollemniter praesideas- Quo autem celebrano ipsa maiorem fructuum copiam christiano populo afferre queat„ tibi ultro facilitatesi damus, ut, statata die, Sacro pontificali ritu peracto, adstanti- bus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgen- tiam iisdem proponens, assuetis Ecclesiae condicionibus lucrandain. Supernorum interea donorum cpnciliatrix et nuntia, praecipuaeque Nostrae ca- ritatis testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilette Fili Noster, clero ac fide­ libus tuae curae commissis, cunctisque iis, qui Congressioni Marianae quoquo mo­ do favebunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XVI mensis Novembris, anno> MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Esistala Pii Pp. XII ad Esuiat P. D. Valeriana! Ut. S. Marìae in Via Lata, SJIX. Presa, Cardiaalem Grada*, Arckiepiscepam Bembayeniem. Legatasi delechua ad Narialeai Cea- veataai e ngteaibas Indiae Orieatalis ia arbe Bombayensi celebrandnm. 18 ROT. 1954. (**)

In latissimis Indiae Orientalis regionibus una cum catholicae fidei professione fervens erga Caelestem Reginam pietas, tot saeculorum decursu, a Christi fidelibus religiose exculta est. Exeunte autem centesimo hoc anno post definitionem dogma- tis de Immaculata Virginis Conceptione, ut copiosiores exinde salutis fructus in populo christiano percipiantur, concors Indiae episcopatus decrevit, ut Congressio» quaedam Mariana ex universa Indomiti Repubiica in praedara urbe BombayensL summa animorum alacritate concelebretur.

* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 705-706. * * Acta ap. sed., 46 (1954) p. 706-707. DOCUMENTA MAGISTEKII ECCLESIASTICI 89

Quae quidem Congressio apparatus nitore, sacrorum Antistitum praesentia, ci- vium frequentia et peregrinorum, qui ex dissitis quoque regionibus sunt profecturi, ex gravitate argumentorum, quae in singulis coetibus agitabuntur catholicae (idei professionis et venerationis Marianae, ut prospicitur, magnificum exstabit documentum. Quapropter nihil gratius iucundiusque habemus, quam ut indictae celebrationi per Nostrani auctoritatem et praesentiam splendorem addamus. Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui, Romanae purpurae magnificentia recens a Nobis exornatus, nobilem istam Sedem metropolitanam tenes, Legatum Nostrum eli- gifflus et renuntiamus, ut Nostram gerens personam, Congressui Mariali, ex tota India istic propediem ineundo, sollemniter praesideas. Tibi praeterea libenter potestatem damus, ut, die constituta, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, ad Ecclesiae praescripta lucrandam. Supernorum interea luminum munerumque in auspicium inque peculiaris Nostri amoris pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Dilecte Fili Noster, cunctisque iis, qui ipsi celebrationi favebunt,» amantissime in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XVIII mensis Novembris, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Epurala Pii Po. XII ad EBMUB P. D. Iacobam Franciicum tìi. S. AmasJariae SJBX. Pntb. Cardiaatan Me Iniyie. Archiepireopam Aageloram in Caliiorsia, gai ad Harialem Cou- Taatam in arie Lagosensi e loia Rigida celebrandam. Legata* miiiirar. - 20 Re». 1954. (*)

De amplissimae Africanae regionis bono Romani Pontifices, Decessores Nostri, valde solliciti semper fuerunt, perque ea loca Evangelii lumen et instituta Christiana propagare tuerique nullo non tempore acriter contenderunt. Quare Nos libentissimo animo accepimus, centesimo hoc anno post definitionem dogmatis de Immaculato Deiparae Conceptu ad finem vergente, Nigeriae in Africa Occidentali sacrorum Anti- stites Cpngressum Marianum e tota natione indixisse, in Lagosensi urbe ineundum, ubi quattuor abhinc annos Metropolitanam sedem Nos Ipsi constituimus. Pro explorato enim piane habemus, per sollemnes eiusmodi coetus flagrantius Christifidelium excitari cultum erga Divinam Matrem, cuius laudes ac virtutes piena in luce collocantur, cuique publicae supplicationes peculiari studio ac fervore exhi- bentur. Huius igitur laudes ac virtutes piena in luce collocantur, cuique publicae supplicationes peculiari studio ac fervore exhibentur. Huius igitur Congressionis apparatus merita laude honestamus eiusdemque celebrationi Nostra quadam prae­ sentia splendorem addere exoptamus. Te itaque, Dilecte Fili Noster, qui sedi Metropolitanae tanti ponderis ac mo­ menti praeses, quemque superiore anno in amplissimum Ecclesiae Senatum rettuli- mus, Legatum Nostrum eligimus ac renuntiamus, ut Nostram gerens personam, Conventui Mariano, in Lagosensi urbe Nigeriae Capite e tota Natione proxime ha- bendo, sollemniter praesideas. Tibi praeterea facultatem quoque largimur, ut praefi- nita die, Sacro pontificali ritu peracto, adstantibus fidelibus nomine Nostro No-

* Cfr. Ois. Rom., 12 die. 1954. 90 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI straque auctoritate benedicas, plenariam mdulgentiam iisdem proponens, ad Eccle­ siae praescripta lucrandam. Supernorum interea conciliatrix donorum, peculiarisque Nostrae caritatis testis sit Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Nostet, egregio Archiepiscopo Lagosensi, cunctisque iis, qui celebrationi ipsi quoque modo favebunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XX mensis Novembris, anno -MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sexto decimo.

Epistola Pii Pp. XII ad Em.nm P. D. Pantani Asmiliam fi», s. Nariae Aagderaai ia Tkaraji* -Presa. Caidiaalem Legar, Archiepiscopam NaiiaaaaoliiajMM, qaem tagarua autlii ad sotaaaia ia wita Anni Nariaai Lapardi ad NassabUllMse specas B. V. Nariaa Immacalalat eeUbramda. 21 RavMBkrii 1954. (*)

Peropportunum videtur centesimum hoc annum post definitionem dogmatis de Immaculato Virginis Conceptu per sollemnia sacra claudere in Lapurdensi urbe ad prodigiale Massabiellense specus, ubi ipsa Deipara se dedit conspiciendam dicens: « Ego sum Immaculata Conceptio ». Est enim in primi; pietatis Christifidelium gtatique animi omcium periucundum peculiares publicasque gratias agere et habere providen- tissimo Deo, qui, centum annorum decursu, cadesti Matre intercedente, complures infir- mos debilesque et languidos redintegrata valetudine recreavit aut allevava erexitque ad praemia sempiterna; quique gratiarum suarum thesauros profundit innumeris ex orbe catholico fidelibus, vel singillatim vel turmatim ad Massabiellense specus peregrinan- tibus, divinarci opem imploraturis. Quo itaque eiusmodi officium ab Ecclesiae filiis Nostra auctoritate praesentiaque quadam Nostra luculentius splendidiusque adim- pleatur, te, Dilecte Fili Noster, qui, Romanae purpurae magnificentia praefulgens, praeclaram istam Marianopolitanam sedem in Canada moderaris, Legatura Nostrum deligimus ac renuntiamus, ut, Nostram gerens personam, sacris caerimoniis publi- cisque supplicationibus praesideas, quae Lapurdi ad Massabiellense specus in exitu Anni Mariani propediem celebrabuntur. Tibi quoque potestatem libenter largimur, ut, statuta die, Sacro pontificali ritu peractò, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nostraqué auctoritate benedicas, plenariam mdulgentiam iisdem proponens, usita- tis Ecclesiae condicionibus lucrandam. Interea, ut omnia prospere feliciterque eve- niant a Deo ominati, secundi piane exitus conciliatrix et nuntia, praecipuaeque No- strae caritatis testis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, Dilecte Fili Noster, egre­ gio Episcopo Tarbiensi et Lapurdensi, iisque omnibus, qui celebrationi favebunt, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die XXI mensis Novembris, in festo Praesentationis Beatae Mariae Virginis, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri •sexto decimo. '

* Ada ap. sed., 46 (1954) p. 707-708. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 91

Epistola Pii Pp. XII ad EBMUB P. D. CleaMatem SJLE. Carataalaa Hiora, Eaùcaaasai vvlilemam enienupw Sonati Peaiifiris i> Urbe Vicari»»: »b Micam ae saialaiMi wàraai Aaai Manali*. • » Noraobru 1954. (*)

Cum Marialis Annus proxime exeat, quem Encyclicis datis Litteris indiximus, x ut ubique terrarum plenum celebraretur saeculum, ex quo Decessor Noster fel. ree. Pius IX definiva ac sanxit « Beatissimam Virginem Mariam in primo instanti suae conceptionis fuisse singuiari Omnipotentis Dei gratia et privilegio, intuitu merito- rum Christi Iesu Salvatoris human i generis, ab omni originalis culpae labe praeser- vatam immunem », 2 facere non possumus quin immortales grates agamus Deo, quo donante cernere licuit non modo Romae, in Urbe christiani ' nominis capite, non modo in catholicarum Nationum urbibus, castellis, pagis, ubicumque viget Christia­ na fides, sed in remotis etiam terris, ubi evangelicae veritatis praecones suo sudore atque interdum suo etiam ipsorum profuso sanguine novos pariunt Iesu Christo filios, impensiorem prorupisse ex animis erga Deiparam Virginem pietatem, incen- sioresque ad eam elatas fuisse preces. Ac post Deum," gratam voluntatem Nostram iis omnibus testar» libet, qui vel saaorum Antistites, vel sacerdotes, vel e laicorum ordine viri ac mulieres, aucto- ritate etiam praestantes, auctores fuerunt praecipui ut publicum hoc fidei pietatis- que spectaculum mirandum in modum ederetur. Roma, prò certo, ceteris urbibus exemplo fuit; Liberiana praesertim Basilica in- numeras vidit multitudines, e longinquis etiam regionibus pio peregrinantium mo­ re confluentes ac supplicibus orantes vocibus; atque adhuc Nostrum grata subit re- cordatio animum illorum dierum, cum Petrianam Basilicam Petrianumque forum prospeximus populi frequentia stipatum, qui una Nobiscum optabat incensas ad Caelum admovere preces. Peculiarique modo in Ecclesiae fastis hora illa memoran­ da erit, cum priscam Deiparae Virginis imaginem, quae « salus populi Romani » dicitur, ac totius christianae gentis praesidium et salus appellati potest, coram in­ genti ovantium concursu, Nobis licuit aurea redimire corona, postquam regalis eius dignitatis festum ubique terrarum celebrandum apostolica auctoritate edixeramus. 3 Neque silentio praeterire volumus amplissimum illum ex omnibus Nationibus congressum, quem Nosmet ipsi radiophonico nuntio auspicati sumus, et in quo tot dottissimi viri, acroasibus habitis pereruditis, mariologicam doctrinam novis argu- mentis novisque rationibus illustrarunt, ac Beatissimae Virginis Mariae virtutes, lau- des ac privilegia praeclaris sententiarum luminibus celebrarunt. Quod autem Romae feliciter evenir, id, prò variis rerum locorumque condicio- nibus, ubique terrarum contigisse novimus; siquidem in singulis sacris aedibus, atque in iis praesertim templis, in quibus Deipara Virgo Maria peculiari titulo impen- sioreque pietate colitur, christianorum multitudines pie religioseque concurrerunt.

* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 708-711. 1 « Fulgens Corona »; A. A. S. 1953, pag. 577 sq. 2 Bulla Dogm. « Ineffabilis Deus », d. VI idus Decemb. a. MDCCCLIV. 3 Cfr. Lite Enc. « Ad Caeli Reginam », d. d. XV mensis Octob., anno MDCCCCLIV. 92 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

ac propalam pulcherrimas ediderunt communis fidei communisque erga cadeste:» Matrem amoris significationes. Haec omnia summo Nobis solacio fuere, eo vel magis quod futurum omnino confidimus ut hi pietatis flores, qui honorum omnium commoverunt animos, ac sua- vissimum effuderunt circumquaque odorem, ne in posterum remittant, flaccescant ac decidant, sed virescant adhuc uberesque edant salutis fructus. Cernat, precamur, Bea­ tissima Virgo Maria frequentiorem in dies suas ad aras confluentem populum sup- plicantem; cernat eum excelsas virtutes suas imitari cotidie libentius efficaciusque; videat eum quam creberrime ad sacramenta rite accedere, quae divinae gratiae sunt fontes, ac praesertim ad Eucharisticam mensam, in qua ipse caelestis vitae auctor eum hominibus communicatur; videat denique probandissimum illum maiorum no- strorum morem renovari vel magis vigescere, quo fiat ut, vesperascente caelo, cura occidui diei desierint labores, patres matresque familias, una eum subole cuiusque sua, in convictum domesticum conveniant, atque ante Beatissimae Virginis imagi- nem positis genibus Marialem coronam alternis vocibus pioque animo recitent. O procul dubio amantissima Mater nostra has orantes una simul familias propitia re- spiciet; atque eis profecto mala omnia, quae vera mala sint, ea potissimum quae do- mesticae paci avitaequ; fidei ac virtuti insidientur, -"alidissimo prohibebit patrocinio suo. Quae quidem avita fides avitaque virtus tempora, quibus vivimus, ut revivi- scant cotidie magis omnino postulant. Potestas tenebrarum4 quae nascentem a Di­ vino Redemptore conditam societatem obscurare, profligare ac restinguere enisa est,. hac etiam aetate nostra novis adhibitis opibus potentissimis Dei Ecclesiam insidiose aggreditur. Christiana religio vel palarti alicubi impugnatur acerrime, divinis suis proculcatis iuribus suisque sacris Pastoribus in suo obeundo munere praepeditis, in vinculave coniectis, vel per calumnias falsique nominis doctrinas multorum eradica- tur ex animis. Fere ubique autem qui ab Ecclesia abalienato sunt animo, innumeris scriptis editis decertare, iisque tamquam aptissimis ad nocendum armis uti consue- vere. Hinc volumina laboriosa vel futtiles ephemerides virtuti ludifìcandae honestan- daeque turpitudini composita ac latissime prolata; illinc diariorum volitantes pagi- nae exitiale virus ita diffundunt, ut popoli simplicitatem animi et incautam praeser­ tim iuventutem ad malum alliciant, ac nobilissimum scriptorum munus in flagitio- sum lucrum convertere videantur; quibus aliisque de causis vix dici potest quanta labes honestati morum, quantum religionis incolumitati periculum impendeat. Forti igitur animo, vigili mente, omnique ope, ut christianos addecet, hisce ma­ li: obsistendum est; nihil profecto, quod ad tantam propulsandam perniciem valeat, neglegendum vel praetereundum est. Ac quandoquidem humanae vires huic efficien- dae rei impares sunt, ad illam iterum atque iterum supplicibus precibus est confu- giendum, ad quam patres nostri in cuiusvis periculi discrimine auxilium imploran- tes recurrerunt, ad illam dicimus, quae angelorum hominumque Regina tanta de- precatrice apud Deum potentia pollet, Divinique Filii sui Ecclesiam materno patro­ cinio nullo non tempore ruita est. Quod per Marialem Annum comprecando operan- doque tam feliciter factum est, nedum intermittatur, cotidie impensius fiat; idque consociatis precibus contendatur, ut caelestis Mater nostra benignìssima pacatiorem

* Cfr. Lue. 22, 53. DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI 93

melioiemque aetatem, ventate, iustitia caritateque auspice, Ecclesiae sanctae, singu- lis hominibus cunctisque Nationibus amico sinceroque foedere coniunctis, tandem aliquando a Deo impetret. Nos autem cupimus, quemadmodum hunc annum, peculiari modo Beatissimae Vixgini dicatum, in Liberiana Basilica incohavimus, ita pariter, favente Deo, ante sacram Deiparae Virginis imaginem, quae « salus populi Romani » iure meritoque invocatur, supplicantes concludere Ac coram ingenti multitudine, quae procul dubio illuc confluet, cupimus etiam universum hominum genus, peccati vulnere saucium, nimia terrenarum rerum cupiditate disiunctum, ac praesentibus futurisque eventibus perturbatum et anxium, amantissimae Matti nostrae caelestique Reginae iterum con- secrare. Nec, dubitamus id ipsum, quod Nos, Deo donante, acturi sumus, ubique terrarum quotquot habemus in Christo Fratres et filios libenter una Nobiscum coniunctos, prò sua cuiusque parte, in propriis templis esse facturos. Benigna re- spiciat singulos universos sollemni ea hora de Caelo Deipara Virgo Maria; idque omnibus concedat, quod tam pulchre, tam elate Claravallensis Doctor S. Bernardus asseverat: « Ipsam sequens non devias; ipsam rogans non desperas; ipsam cogitans non erras. Ipsa tenente non corruis; ipsa protegente non metuis; ipsa duce non fati- garis; ipsa propitia pervenis... ».5 Qua suavissime spe freti, caelestium munerum auspicem paternaeque benevolentiae pignus cum tibi, Venerabilis Frater Noster, rum sacrorum Antistitibus universis, cetèro clero et christiano populo, iis nominatim, qui sedula diligentique data opera, ad felicem ac salutarem Marialis Anni exitum con- tulerunt, Apostolicam Benedictionem peramanter in Domino impertimus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XXVIII mensis Novembris, Domi- nica prima Adventus, anno MDCCCCLIV, Pontificatus Nostri sextó decimo.

Maalins Rad»ph*aicas Pii Pf. XII ckridifiddilns Insalarnm Pbilippinaram ob Conraataa Marialea in Manileasi «be ceadnaatis. - 5 Decembris 1954. (*)

Venerables Hermanos y amados hijos que, en la ciudad de Manila, dausuràis «1 II Congreso Mariano Nacional de las Islas Filipinas: Como el agii viandante que, al remate de una feliz jornada, vuelve a sus espal- das los ojos y se deleita con la contemplación 'de la magnifica ruta recorrida, mientras que, con el corazón rebosando de gozo, se apresta para el ùltimo paso que ha de ponerle en la cercana meta; asi Nós, en la inminencia de la clausura del Ano Ma­ riano, no podemos menos de manifestar una vez mas Nuestro contento por las muchas gracias que él ha procurado a la humanidad, por el honor que de él ha redundado en favor de la Reina de cielos y tierra y, sobre todò, por la gloria que de elio se le ha seguido a su Dulcisimo Hijo, Jesucristo Nuestro Sefior; « soli Deo honor et gloria ». x Y de la misma manera que las ondas — del éter, del aire o del agua — trans- miten la vibración recibida y la llevan en sus alas impalpables hasta los ultimos «xtremos; asi también, al anuncio del Ano Mariano desde està Eterna Ciudad, hemos

5 Homil. super « Missus est» II, n. 17; Migne P. L. CLXXXIII, 71-A. * Ada ap. sei., 46 (1954) p. 718-721. 1 I Tim. 1, 17. 94 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

podido ser testigos de una conmoción que, esparciéndose en oleadas de fervor y de entusiasmo, ahora — comò eco ùltimo proveniente casi de nuestros mismos antipo- das — Nos parece que nos retorna de nuevo en ese magnifico Congreso Mariano vuestro, que deseamos hacer notar: primero, por la sentida espiritualidad de que habéis sabido penetrarlo, — esos triduo* de preparación interior, ese rezo continuo del Rosario, dia y noche, durante las 120 horas del Congreso —; luego, por la fe- cundidad de los temas estudiados, — Maternidad de la Virgen, Inmaculada Con- cepción, Asunción de Maria —; y, finalmente, por su profunda significación. Elettivamente, no son tan sólo las Islas Filipinas un pais maravilloso, repartido en millares de islas de frondosa vegetación, de volcanes ardientes, de estirpes las mas diversas, corno si el mar hubiese florecido y se hubiera transformado en encantador vergei; sino que vuestro pueblo, siruado — corno Nós a su tiempo pusimos de re­ lieve 2 — en un « punto vital del globo terràqueo », representa en el sudeste asiatico la ùnica gran nación católica que, por su posiciòn corno barrerà naturai entre dos inmensos mares, zona de fricción de civilizaciones y de gentes, nudo vital de rutas y de corrientes, no puede menos de estar llamado a desempenar un papel providen- cial en el teatro de la historia. • Por eso el impetu evangelizador y colonizador de la Espana misionera, uno de cuyos méritos fué el saber fundir en una ambas finalidades, no pudiéndose contener ni siquiera en las inmensidades del Mundo Nuevo, saltò aquellas cordilleras inaccesi- bles, se lanzó a las soledades del Pacifico y llegó de arribada a vuestras playas, enar- bolando una Cruz sobre el pendón morado de Castilla; la pfimera Misa en Butrian el 30 de Marzo de 1521; los primeros religiosos de la familia agustiniana el 13 de Febrero de 1565; y, en està ùltima expedición, aquel gran Legazpi, « el goberna- dor mas celoso de la honra de Dios », y aquel genial Urdaneta, primera pianta de una generacion apostòlica, a cuya sombra se plasmò el alma nacional de vuestro .pueblo. Conquista principalmente pacifica, fusión de estirpes, que sólo la fuerza agluti- nante de la religión pudo realizar con misión rnaternal, sólo el aliento unànime de una fé, profundamente arraigada, pudo mantener entre tantas vicisitudes; y muy en el centro de todo, una devoción, un carino a una Madre amadìsima, sin el cual quedaria corno vacia esa alma nacional filipina, que no ha sabido nunca separar a la Madre del Hijo. ,; No llevan acaso el nombre de la Virgen muchas de vuestras ciudades : Santa Maria, la Concepción, Nuestra Sefiora de los Angeles?

Disc, al prim. Emb. de la Repùbl. de Filip.; Disc, y Radiom. - 4 de Junio 1951. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 95 del Santisimo Rosario, la devoción nacional filipina, la que a veces ha llegado a ser el ultimo vinculo que ha mantenido la union, la fé de los cristianos en cualquiei islote septentrional, tan lejano que quebada casi perdido en la bruma, tan remoto que no habia visto al misionero hacia anos y anos ! jFilipinas, reino de Maria! iFilipinas, reino del Santisimo Rosario! Acudid, acudid, a este trono de gracia, a està devoción salvadora, porque la tempestad ruge no lejos de vosotros; tenéos firmes en la santa fé de vuestros padres, la que habéis recibida con la primera leche, corno firmes se tienen vuestras islas, aunque las sacudan los terremotos y las azoten las olas embravecidas; y no dejéis que se apague- jamàs en vuestras almas ese santo fuego de amor a vuestra Madre celestial, corno no se apagan esos volcanes que de cuando en cuando manifiestan el ardor que vive bajo vuestro suelo. Por misión providencial contàis, corno base de vuestra estructura nacional, con una variedad de gentes, que parecen tener en comùn la viveza del ingenio, la bon- dad del caràcter y una indinación naturai a lo honesto y a lo retto; sobre elio quiso el Senor sembrar una ezcelente semilla, que de alguna manera os entronca con ei robusto àrbol de las naciones hispànicas; hoy .finalmente, crecéis y prosperais al calor de corrientes nuevas, de cualidades riquisimas, llamadas a desempenar una parte importante en la historia contemporànea. Abrid vuestras almas a lo nuevo, pero conservando la vieja fé; organizad vuestra naciente nacionalidad, pero dando el debido puesto a los valores cristianos; reafirmàos en lo vuestro, pero sin desgajaros del tronco que os dio la vida del espiritu. Haciendo asi, os apropiaréis, en cada cosa, de lo mejor y estaréis dispuestos a ser, en el Extremo Oriente, faro de vida cristiana, columna y fundamento de un edificio, cuya grandiosidad no es posible prever. Para sede de vuestra Asamblea os ha abierio los brazos generosos, apenas cicatrizadas sus recientes heridas, la hermosa Manila, recogida en el centro de su grandiosa bahia, comò perla en su concha, coronada de montanas y regada por el caudoloso Pasig y sus muchos afluentes, que dan a la campina circunstante admi- rable riqueza y fertilidad; también Manila tiene su gloria en su Virgen de la Guia, providencialmente encontrada - narran las crónicas - aquel 15 de Mayo de 1571, en que escribió la primera pàgina de su historia. Que Ella escuche vuestras ar- dientes plegarias; que las oiga igualmente Nuestra Senora de Caysasay, la prodi­ giosa imagen, para la que vuestra generosidad filial ha preparado esa preciosa coro­ na, que cefiiréis a sus sienes en el mismo dia centenario de la Definición dogmàtica; pero que acoja benigna vuestras làgrimas sobre todo esa « Reina de la Paz », que habéis invocado en vuestra Asamblea general, esa « Reina de la Paz » a la que Nós también de continuo dirigimos Nuestras sùplicas, para que aleje del mundo el espantoso azote, que vosotros no hace mucho habéis, tan dolorosamente, experimen- tado. Y aunque hayamos de reconocer coda la buena voluntad que sea necesario en los regidores de los pueblos, estamos sin embargo pienamente convencidos de que sólo en la vuelta a Jesucristo, a su Reino y a su dottrina, - sólo en esa vuelta - està la via segura para conseguir la deseada paz. Que las mejores Bendiciones del cielo, de las que quiere ser prenda y anti­ cipo la Bendición Nuestra, pongan el sello a vuestro Congreso: Bendición par* Nuestro dignisimo Cardenal Legado, que os ha traido el aroma del incienso de fé, que arde en el « botafumeiro » santiagués. aroma de familia, bien conocido por 96 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

vuestras almas; para Nuestro Venerable Hermano el Sefior Atzobispo de Manila; para todos los Prelados, sacerdotes y religiosos presentes; para todas las Autoridades pueblo, aqui reunidos; y para todas esas amadisimas Islas Filipinas, avanzada de la Iglesia en dos océanos. Sean las ondas del éter portadoras de està Bendición, que quiere Uegar hasta el ùltimo arrecife donde alguien escuche Nuestra voz, donde un hijo conmovido oiga acaso el acento de su conmovido Padre.

luti» Badiephoaicas christifidelilms ex India «li Coaveat*nt Marialem in aito Bwabafemji coadnnalis. - 8 Decentbru 1954. (*)

Venerable Breth'en and dearly beloveò children of Mother India and Mother Church! It would indeed be an insensitive soul that could fail to be moved to the depths of its being by this national act of Marian homage you are bringing to its fervent dose to-dap at Bombay, the lovely Gateway to your lovely land. Only those who ignore or misread the colourful story of your steadfastness in the Faith — brought to you first in Apostolic times, when the mustard seed had scarce been planted by Our Blessed Lord, then quickened to new vigour and fruit- fulness by the ministry of a Xavier, a de Nobili and many another missionary hearing His divine message of fraternity and pardon from Eternai Rome — only the unheeding will have been in the least surprised at the eagerness of Catholic India to add its fond and potent collettive note, with those of your brethren in Christ from Pakistan, Ceylon and Burma, to the grand chorus of praise and petition welling up from the heart of the Church Universal, through this memorable Marian Year, to the heart of Our Lady, Mary Immaculate. For Us it is a deeply felt Joy to be present with you in the person of Our Legate, India's revered Cardinal. These days of community prayer, discussioni and planning in her concern and honour, made possible by the nation-wide offerings of the faithful and heartened by the officiai reception tendered to Our Legate from your civil authorities, have been no novel feature of your spiritual life. Cali them rather the solemn sealing of Mary's name and mission on the heart of a nation that has never ceased to love her ten- derly, and to imitate her virtues in proof if its love.1 The thousands of pilgrims young and old who cluster devoutly, year after year, about her sanctuaries of Bandel, Kottar, Velangany and here at charming Bandra, among so many others; the family Rosary, linking the evening prayer of your busy towns and little villages, day after day, to that of the suppliant Church in every continent; your flourishing sodalities, your seminaries, schools and social institutes invoking Mary's patronage and aid; ali these are an abiding attestation to a world in turmoil and tribulation, of your confidence in the Queen and Mother whom the happy coincidence of your Independence Day with the Feast of her glorious Assumption has impelled you to proclaim « Our Lady of India ». But let not those without the Household of the Faith mistake for a moment

* Acta ap. sei., 46 (1954) p. 725-728. 1 Cfr. Cani. 8, 6. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 97 the meaning, the source and the scope of your age-old devotion to Mary. Every fiower your children lay at her feet, every song you sing to her matchless beauty, every appeal to her power and compassimi must be known for what it is, first and finally: the expression and reflexion of your personal dedication, after her example, to the living Christ; to the Divine Child Whom she deserved, albeit through no merit of her own, to bear at Bethlehem; 2 to the Divine Teacher, Who deigned to be taught human wisdom at her holy home in Nazareth; 3 to the Divine Victim and Victor over sin and death, Whose redemptive Sacrifice she saw completed on Calvary. 4 To Jesus, then, through Mary, leads the spiritual path of that authentic Marian devotion you proudly and publicly profess once more to-day, at the dose of her historic Centenary. If you have entrusted to her maternal care and vigilance the most delicate and urgent of your family and social problems — witness the ardent resolution of your successive Marian Congresses — the light and strength you seek is not hers to give, but only to procure from the of her Son and Saviour. She is the chrystal-pure Channel, not the Fountain, of that superabundant divine grace you beg through her Immaculate Heart for home and Church and country. Continue above ali, dearly beloved, to make it clear from your deeds, especially from your corporate programme for moral reform and social just ice, that the devotion of_men and nations to Our Lady must never be restricted to pious sentiment, however noble its motivation, however exalted its object. She is the first to insist on action to confirm your protestations of love, to complement your Christian prayer for help. Her perennial answer to every supplication rings sweetly yet sharply down the ages and across the seven seas from Cana's marriage feast : « Whatsoever He shall say to you, do ye ». s Where better, moreover, than in her wholly dedicated life, are your peaceful legions of Catholic Action to find the model and pattern of their spiritual strategy and tactics? In their total forgetfulness of self, in their common sharing of the prayer, labour, joys and sufferings of Christ in His members at home and afar, in their loyal and effettive collaboration with the apostolic Hierarchy which speaks to them and plans for them in His blessed Name, let this generation, too, recognize the Marian stamp on their apostolate. At this hour of special travail and splendid opportunity for men and peoples of good will, it comforts and reassures Us to know that the hearts of the faithful in Our devoted India and her neighbouring realms are at one, and second to none, in their resolute fealty to Christ. Invoking the intercession of His Blessed Mother and heaven's gracious Qeen, as We plead for a rich harvest of heavenly favour from your Congressi labour of lowe for Him and for the Church, His Spouse, to our beloved Legate, to you, Venerable Brethren, and to ali here present in person or by delegation and intention We impart, with deep paternal affection, Our Apostolic Blessing.

2 Lue. 2, 7. 3 Lue. 2, 51-52. 4 Io. 19, 25. 5 lo. 2, 5. 98 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

MMHIIX Badiophoaicns chrìstiUdclibns e tota Cslnmbia ob Conveohun Mutatali in ubo Bogolenri coadnnatis. - 8 Decembrii 1954. (*)

Venerables Hermanos y amados hijos de la católica Colombia, que en la capi­ tal de la nación, clausuràis vuestro Tercer Congreso Mariano Nacional. Cuando el ocho de Septiembre, del pasado ano de mil novecientos cincuenta y tres, Nos dirigiamos a todo el orbe católico, en forma solemne, invitandolo « ad Marianum Annum celebrandum » a celebrar el Ano Mariano,x para dignamente conmemorar el centenario de la definición dogmatica de la Inmaculada Concepción de Nuestra Senora, la siempre Virgen Maria, en Nuestro corazón paternal, henchido en aquel momento especialmente de Miai devoción, eran tantas las esperanzas que se amontonaban, que deficilmente hubiéramos podido pensar verlas superadas, y con creces. Hoy, en la fecha misma con que el Ano se cierra, dando gracias humildemente al Dador de todo bien por beneficio tan grande, hemos de confesar que ha sido asi: islas y continentes, pueblos y naciones, regiones y ciudades, sociedades y particu- lares, autoridades y fieles de toda edad, clase y condicion - y a la cabeza, corno no podia menos de ser, està Alma Ciudad - dirfase que han querido rivalizar en. honrar, aclamar, cantar y manifestar de mil maneras su devoción a su Madre del cielo; corno si aquel purisimo rayo de sol, que sobre el rostro de Nuestro angelico Predecesor Pio IX se posò en tan inolvidable momento, se hubiera luego roto en mil y mil renejos, iluminando la Iglesia toda, todo el mundo, y prometiéndonos que los frutos por Nós propuestos al convocar este Ano Mariano — vuelta a Jesus por la imitación de las virtudes de Maria; renovación de costumbres; paz y justicia para el mundo; luz para los descarrkdos; libertad para la Iglesia - casi se adivinasen ya, en la espléndida floración de està risuena primavera de las almas. i Gracias sean dadas por todo a Aquel que Nos consuela en Nuestras tribulaciones, 2 mirando mas a su bondad, que a la debilidad e indignidad Nuestra! En tan armonioso y universal coro, es darò que la voz de la amadisima Colombia no podia faltar; y con piacer aprovechamos la ocasión para manifestaros el intimo Consuelo que Nos ha procurado el saber que en todas las circunscripciones eclesiàsticas colombianas han tenido lugar adecuadas manifestaciones marianas, pre- paradas mediante tuia serie de fructuosisimas Misiones Populares, con visible reno­ vación de la vida cristiana. Pero, para satisfacer vuestra piedad, todo esto no bastaba. La Colombia de los incpntables Santuarios Marianos - la Virgen de la Pena, la de la Popa, la Cande- laria; Nuestra Senora de la Estrella, de las Lajas, para no citar sino los primeros que recordamos -; la Colombia nacida a vida propia « bajo los auspicios de Nestra Senora en el misterio de su Inmaculada Concepción » queria algo mas. Y he aqui que surge la idea de este Tercer Congreso Mariano Nacional, mariano por la inau- guración del monumento nacional a Nuestra Senora de Fatima, mariano por la

• Acta ap. sei., 46 (1954) p. 722-725. 1 Litt. Encyd. Vulgens Corona - Acta Ap. Sedis, a. 1953, p. 586. 2 Cfr. 2 Cor. 1, 4. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 99

condecoración impuesta a vuestra graciosa « Bordadita », pero mariano, sobre todo, por haber sido centrado en vuestra amadisima Patrona, en el objeto prediletto de todo corazón colombiano, en Nuestra Sefiora de Chiquinquirà. i Ahi la tenéis, hijos amadisimos, en ese precioso templete, donde lleva cuatro dias polarizando todos los amores! j Ahj la tenéis, en la cabecera de ese grandioso Estadio, en el centro de toda la nación! i Ahi la tenéis y, si las làgrimas no empa- San vuestros ojos, miradla una vez mas, corno Nós en espiriti! la contemplamos! No fué la piedad sencilla de Antonio de Santana, ni los pinceles rudimentarios e ingénuos de Alonso de Narvàez, los que a mediados del siglo dieciséis os la donaron; ni fueron siquiera las piadosas ansias de aquella Maria Ramos las que seis lustros después maravillosamente la renovaron; fué un don de lo alto a una pro­ genie de predilección, para que no le faltara una de las cosas mas suaves de este mundo: el amor de una Madre. ; Miradia, repetimos!; esa tunica rosada es el ardor de su caridad; ese manto azul es su inmaculada pureza; ese cetro que lleva en la mano es el simbolo de su maternal Realeza; ese Nino Divino, que Ella armila, es nuestro Jesus amadisimo, en cuyas manecitas ese pajarito bien pudiera ser un sim­ bolo de vuestras almas. Lleva en las sienes la corona que le donaron vuestros mayores; y en su sonrisa dulcisima hay una evocación de todos los dones, de todas las gracias que ha otorgado a vuestro pueblo en los momentos dificiles, en las cala- midades colectivas, hasta llegar a despojarse de sus preseas, cuando la patria las nece- sitaba. Aquella Colombia que, corno alguien tan acertadamente ha escrito, reconoce en la Iglesia a una Madre, que le dio los hijos que salieron de la selva, que creò sus centros de cultura, que le dio ciudades, que formò su civilización, que la ali­ mentò a sus pechos y que, en su regazo fecundo, ha hecho germinar cuanto consti- tuye todo lo noble y digno de su propio ser; la Colombia de las sierras altas, de las sabanas inmensas, de los valies risuenos y de las bien oreadas playas; la Colombia de las soberbias cordilleras de cimas humeantes y rios caudalosos corno mares; la del legendario « Eldorado », la de la vieja cultura, la de los humanistas y poetas insignes, està ahora de rodillas ante el trono de su Madre y Senora para prometer y para implorar. Y c'qué es lo que habéis de prometer?: que asi corno, en estos momentos, en ese hermoso Estadio de « El Campin » os véis todos unidos y os sentis todos hermanos, asi lo seàis siempre de verdad, viviendo los beneficios de aquella paz que Nós mismo, no hace mucho,s os proponiamos corno condición indispensable para poder gozar de los beneficios mas elementales de la conviviencia social; que asi corno ahora estais manifestando tan devotamente vuestra piedad cri­ stiana, asi la sepàis vivir luego en todas las ocasiones de vuestra vida, desde lo mas intimo del santuario familiar hasta las mas publicas expresiones de vuestra aaividad ciudadana; y que asi corno, en estos instantes, tenéis los ojos fijos en la Reina de cielos y tierra, que en sus brazos os presenta a su amanti simo Jesus, asi nunca los apartéìs

3 Cfr. Discorsi e Radiomessaggi, 20 de Iunio de 1952. 100 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

de Ella, seguros siempre de hallar, por tan amable camino, a Aquel que es la verdad y es la vida. Y para conseguirlo, pedid sin temor y sin rebozo, que ante una Madre estàis, a quien nada se le niega. Pedid inocencia para la juventud, firmeza para la edad provecta; pedid luz para no errar entre las tinieblas del momento presente, fuerza para que vuestra fé no vacile ante los repetidos asaltos del enemigo malo; pedid, en una palabra, la pronta venida de aquel Reino, que es Reino de verdad y de vida, de santidad y de gracia, de justicia, de amor y de paz.4 Por tercera vez ha correspondido el honor de albergar tan imponente Asam- blea a la muy noble Bogotà que, asentada en el extremo orientai de esa vasta meseta, coronada de montafias, basta, para decir que es mariana, ver comò se cobija a la sombra de esos dos cerros, el de Guadalupe y el de Monserrate; la Bogotà de la Virgen del Rosario, de Nuestra Senoia del Topo y de las Aguas; la Bogotà de esa Virgen de la Pena, « la Madre mejor - que han tenido los mortales ». Oh, si, Madre amantisima, Tu eres la mejor de todas las madres y por eso nosotros te amamos con un amor con el que jamas hemos amado, ni amaremos, a ninguna pura criatura. Acepta te pedimos el homenaje que toda la Iglesia te ha presentado con devoción filial durante todo este Ano Mariano; acepta la nueva corona que Nós mismo hemos colocado sobre tu frente; y acoge, en estos momentos solemnisimos, a todo ese pueblo que hoy, en el mismo dia aniversario de la pro- clamación de tu Concepción Inmaculada, ha querido repetirte que es todo tuyo. Y haz — oh Reina de cielos y tierra — que, por medio de la Bendición Nuestra, desciendan sobre ellos las mejores gracias, las que mas necesitan, las que Tu les tienes especialmente preparadas. Bendición que Nós deseamos primero para el dignisimo Cardenal Legado, con todo el Episcopado de la nación y todo el clero, religiosos y religiosas que estàn presentes; Bendición que ha de alcanzar también a las Autoridades, cuya presencia y actuación tanto ha contribuido al esplendor del Congreso, lo mismo que a todo el pueblo fiel, a toda la amadisima nación colombiana, y a todos los que oyen Nuestra voz, inspirada por el mas sincero paternal amor.

4 Praef. in fest. Cifristi Reg. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 101 laniins Badiophonicns Pii Pp. XII ckrlsiifidelibas e iota Paravia oh convearam Enchariiticant- Narialem in Umana orbe coadnnaiis. .- 12 Decembris 19M. (*)

Entre los muchos e inmerecidos beneficios a Nós generosamente otorgados por la divina largueza, no contamos comò el menor el haber podido ofrecer al orbe ca- tólico este A5o Mariano Universal, que acaba de terminar y que tanta ocasión ha hado a Nós, y al mando entero, para poder manifestar a la Reina de cielos y tierra Nuestra piedad filial y la profunda devoción que por Ella sentimos. Diriase que la Iglesia, arrebatada en un fmpetu incontenible de amor, ha vivido un ano entero de espiritual alegria y de fervor celestial, que queda ya comò una de las fechas mas dignas de recordarse en los fastos marianos. Y he aquf que precisamente al apagarse los ùltimos acordes de un concierto tan amplio y tan grandioso, desde el remoto y queridisimo Perù Nos Uegan los ecos de vuestra voz, venerables Hermanos e hijos amadisimos, que celebrais vuestro quinto Congreso Eucaristico Nacional, un Congreso que habéis querido que sea, con de- cisión tan feliz comò oportuna, Eucaristico y Mariano. Es sabida la parte principalisima que, en la evangelización del Continente nuevo y en la conservación de su fé, ha tenido y tiene la devoción a Nuestra Senora la Virgen Maria. La America de los conquistadores — Jerónimo de Aguilar, Hernàn Cortes, Pedro de Alvarado, Alonso de Hojeda — que bajo un pecho de acero sabian conservar un corazón tiernisimo para su Madre; la America de las cien ciudades con su nombre dulcisimo; la de las decenas de catedrales puestas bajo su patrocinio; la de la Virgen del Tepeyac, cuya fìesta precisamente hoy celebrais; la de los pró- ceres, padres de la patria, que acudian igualmente ante ella — un Belgrano, un San Martin, un Hidalgo o un Artigas — antes de acometer sus generosas empresas. Pero en una buena parte del continente americano fué siempre singular la misión de vuestra patria, hijos amadisimos, la misión del Peni, foco de civilización y de fé, autèntico centro de gravitación espiritual, con sus famosos Concilios limenses, carta fundamental de las Iglesias de America, con su brillante constelación de Santos. Siendo esto asi, fàcilmente se alcanza que para ser fiel a tan honrosa misión, el Perii tenia que ser una nación eucaristica: y de que lo es, nos dan testimonio sus antiquisimas confradias del Santfsimo Sacramento, alguna de las cuales va unida al nombre del mismo Pizarro; sus suntuosas ptocesiones del Corpus Christi, que llegaron a emular a las de la misma Toledo; la jaculatoria « Alabado sea el Santisimo Sacra­ mento », que se ve grabada en las fachadas de sus casas; la devoción de las Cua- renta Horas, implantada ya ahi desde 1816; y la piedad con que los buenos peruanos se descubrian por las calles y rezaban el Credo, al oir la campana de la Iglesia matriz, que anunciaba la elevación del Senor. Pero de la misma manera el Perii tenia que ser una nación mariana; y que lo es, nos lo dice la intervención de la celestial Senora en su historia, corno os recuerda la Virgen de la Puerta y mucho mas Nuestra Senora de Suntur Huasi; la parte que Ella tomo en su cristianización, comò en el caso del famoso Santuario de las orillas

* Acta ap. sed., 46 (1954) p. 729-731. 102 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI del Titicaca; la devoción que a su Madre dulcisima profesaron vuestros Santos: Santo Toribio de Mogrovejo, el gran devoto de Nuestra Senora de Copacabana, San Fran­ cisco Solano, el apasionado de Nuestra Senora de los Angeles, Santa Rosa de Lima y el Beato Martin de Porres, formados en el amor a Nuestra Senora del Rosario, el Beato Juan Masias, el enamorado de Nuestra Senora de Belén; la serie intermi- nable y brillantisima de Santuarios Marianos que, desea las tierras bajas de Are- quipa, con su Candelaria de Caima, - del Callao, con su Virgen del Carmen - y de la misma Lima, con sus famosos templos del Rosario y de la Merced -, va subiendo basta las tierras altas del Cuzco, con su Virgen de la Soledad - o de Copacabana, que mereció ser cantada por la lira insigne de Calderón de la Barca. Con razón, pues, vosotros, congresistas de Lima, en està solemnisima Asambleà, que con Nuestras palabras estamos clausurando, habéis querido unir las dos cosas : devoción eucaristica y devoción mariana y hay en elio un acierto tan lleno de sincera piedad y de buen sentido cristiano, que no podemps menos de recoger y alabar. Por eso hoy vosotros, después de los triunfos eucaristicos de que fueron teatro la bianca Arequipa, la hidalga Trujillo y el Cuzco imperiai, habéis vuelto hoy a la « muy noble, insigne y muy leal » ciudad de Lima, que sua veniente recostada en esa inclinada planicie que mira al Pacifico, extendiéndose con magnificencia y esplendor a ambas orillas del caudaloso Rimac y reposando sus suenos de gloria bajo el majestuoso anfiteatro andino que le sirve de marco, os ha abierto sus calles y sus plazas para que aclaméis al Soberano SeSor Sacramentado y a su Madre purisima, pidiéndole que os mande muchos y buenos sacerdotes; prometiéndole intensificar la vida cristiana de vuestras familias; aseguràndole que haréis todo lo posible para que reine entre vosotros el verdadero espiritu de caridad cristiana y de justicia social. Acoge Tu, Reina de cielos y tierra, acoge las plegarias y las promesas de estos tus hijos, que de tu mano maternal quieren llgarse hasta ese trono de gloria, donde tu Jesus les espera para escuchar las unas y compiacene con las otras. Ellos imploran vuestro auxilio en està hora obscura, que el mundo vive, porque quieren permanecer fieles a la santa fé, que sus padres profesaron y desean contentare a Ti, oh buena Madre, y ser inquebrantables y amantes servidores de tu duldsimo Mijo. Diriase que, entre las agitaciones de una època critica, se sienten crujir la tierra bajo los pies y experimentan mas que nunca la necesidad de una protección potente, para que la tormenta no les arrastre; tómales Tu bajo tu amparo; y su confianza no sera jamàs desmentida. Prenda de tales gracias y testimonio de Nuestra peculiar benevolencia sea la Bendición Apostòlica que, de todo corazón, en estos momentos os damos! a Nuestro amadisimo y dignisimo Cardenal Legado; a todos los prelados y autoridades presen- tes; a los sacerdotes, religiosos y religiosas; a cuantos han prestado su cooperación para el mayor éxito de estos momentos reunidos para clausurar tan solemne Asam­ bleà; a toda la nación peruana, para Nós tan querida, y a cuantos pueden escuchar Nuestra voz, que quiere ser la voz de un Padre, ansioso siempre de la mayor feli- cidad de sus hijos. Documenta Magisterii Ecclesiastici

Litterae Pii Pp. XII ad Moderatricem Generalem Sororum Magistrarum Sanctae Crucis Tertii Ordinis Sancti Francisci de Menzingen: de nova editione Officii Parvi B. M. Virginis legitime utenda. - 12 Marti! 1953.

Christifidelium erga Beatissimam Dei Genetricem Mariani impensa devotio, praeter multa alia pietatis exercitia, illud quoque a multis saeculis recenset, quo eadem Dei­ para Virgo Parvo Mariali Officio quod dicitur, peculiariter colitur. Qui sacer usus recentioribus temporibus etiam auctus est, cum in multis religiosis tam Fratrum lai- corum quam Sororum Congregationibus cotidiana eiusdem Offici recitatio ab ipsis earum Constiutionibus praescribatur, id quod sane summa dignum est laude. Sic enim fit, ut animae Deo dicatae cotidie sibi imitandas proponant eiusdem Beatissimae Vir­ ginis praeclaras virtutes, ac praecipue summam eius puritatem et integerrimam virgi- nitatem, ac pio hoc cotidiano obsequio Deiparae maternam curam et potentissimam tutelam sibi efficacius concilient. Haec eadem Marialis officii recitatio easdem insuper cum liturgica Ecclesiae vita cumque sacerdotum horariis precibus arcte consociat. Eiusdem autem huius sacrae Liturgiae studium, nostris diebus Sancti Spiritus afflatu mire auctum, in non paucis qui has Mariales preces cotidie persolvunt, etiam maius excitavit desiderium, ut cum Ecclesiae solemnitatibus et, festis magis coniunge- rentur quam illius Officii Marialis forma secum fert, quae inde a Decessoris Nostri S. Pii V temporibus in Breviario Romano exhibetur. Peculiari igitur animi Nostri gaudio cognovimus te sodalesque mas piis motas votis ut, antiqua illa atque summa laude digna consuetudine recitandi Marialis Officii fideliter servata, simul vitae quoque Ecclesiae liturgicae plenius partecipes fieri possitis, id sollerter curasse, ut paululum amplior eiusdem Marialis Officii pararetur editio, quae ad anni liturgici tempora et festa pressius esset accommodata. Cum certa Nobis sit spes fore, ut et haec vestra erga saecularem Sodalitatum religiosarum traditionem sancta fidelitas vobis in dies maiorem piissime Matris Dei favorem et gratiam conciliet et vester sacrae Liturgiae amor novos atque pretiosos vitae spiritualis fructus vobis comparet, libenti animo permittimus, ut eadem nova Officii Parvi Marialis editione in his precibus cotidie recitandis vos et aliae quoque, si quae voiuerint, religiosae Sodalitates utamini. Paternae Nostrae benevolentiae pignus vobis esto Apostolica Benedictio, quam tibi, diletta filia, universisque vestrae Congregationis sodalibus perlibenter in Domino impertimus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XII mens. Maxtii, anno MDCCCCLIII, Pontificatus Nostri quinto decimo. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 197

Allocutio Pii Pp. XII rosa rum Cultoribus ob Certamen Internationale Romae coadunatis. - 10 Mail 1955. (*)

Le Concours International pour l'attribution du Prix de Rome à la meilleure variété de roses a été pour vous, Messieurs, l'occasion de solliciter une audience et quelques paroles du Vicaire de Jésus-Christ. Vous n'avez pas voulu quitter la Ville Eternelle sans saluer le Pére commun, et Nous sommes heuréux d'accueillir votre hommage et de contenter votre filial désir. Nous voudrions avoir l'àme et le genie de Francois d'Assise pour parler comme il convient de votre beau métier, pour vous faire passer à son exemple de la terre au ciel, de la créature au Créateur. L'auteur sacre de la Génèse, empruntant aux mer- veilleux jardins d'Orient sa description du Paradis terrestre, précise en ces termes l'intention divine : « Yahweh Dieu prit l'homme et le placa dans le jardin d'Eden pour le cultiver et le garder ». 1 Depuis lors en effet, à travers les millénaires de son bistoire, l'homme a cultivé le vaste jardin de Dieu, non seulement pour l'entretenir, mais encore pour l'améliorer. Oui vraiment, Dieu a permis à l'homme d'améliorer son oeuvre, telle est l'admirable délicatesse de notre Pére des cieux, qui appelle ses enfants à entrer avec Lui en collaboration si intime. N'est-ce pas aussi votre privilège, Messieurs, vous qui cherchez à créer sans cesse de nouvelles variétés de roses, de nou- velles formes, de nouveaux coloris? De tout temps, les roses les plus simples de ces pays, celles dont la teinte s'harmonise de facon si heureuse avec le feuillage, dont le parfum se répand délicat et pénétrant, figurent comme l'ornement naturel des fètes et le symbole du plaisir. Aussi les premiers chrétiens les répudièrent-ils, parce qu'elles signifiaient à leurs yeux un genre de vie qu'ils abhorraient. Mais peu à peu, quand les souvenirs paiens s'effacèrent, le charme de la rose fit retour au vrai Dieu: les paradis des mosaistes, que l'on admire encore aujourd'hui aux absides des basiliques les plus vénérables de Rome, sont émaillés de fleurs, parmi lesquelles la rose a repris son empire. La rose rouge devint aux premiers siècles de la littérature chrétienne le symbole du martyre sanglant, comme la blancheur du lis celui de la virginité. L'Eglise n'a-t-elle pas conserve pour la fète des Saints Innocents l'hymne ravissant du poète Prudence : « Salut, fleurs des martyrs, ... roses naissantes arrachées par la fureur de l'ouragan »? La rose figure encore sur les plus anciennes tapisseries et sur les ornements sacerdotaux; elle rutile aux feux du soleil, dans les verrières des cathédrales; elle signifie partout la joie chrétienne et devint à ce titre l'emblème de Marie, la grande « cause de notre joie ». Le rosaire représente d'abord un jardin de roses offert à Marie, un ornement de son image, un symbole de ses gràces. La Vierge elle-mème fut ensuite comparée à la rose, et maintenant les chrétiens l'invoquent par deux fois, dans les Litanies de Lorette, sous le signe de la reine des fleurs : « Rose mystique » et « Reme du très sant Rosaire ». Cette dernière appellation évoque sans doute une grande victoire de la chrétienté sur les infidèles, mais bien plus encore les conquétes lumineuses de la foi sur le mal et l'ignorance religieuse. Lorsque Marie apparut à Sainte Bernadette sur le rocher de

(*) Acta ap. sei., Al (1955) p 495-496. 1 Gen. 2, 15. 198 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI .

Massabielle, où croissait l'églantier, chacun de ses pieds s'ornait d'une rose épanouie. Celle que l'Eglise venait de proclamer l'Immaculée manifestait ainsi, à une enfant simple et candide, la plénitude de ses perfections et la délicatesse de sa bonté. Le développement liturgique du symbole de la rose dans le eulte marial n'a rien qui doive étonner, car l'homme a choisi instinctivement la plus belle des fleurs pour l'offrir à la plus belle des créatures. Ce geste spontané se répète en de nombreuses pratiques de la piété des humbles comme des savants, et les auteurs spirituels ont maintes fois repris le thème et développé à l'envi ses significations mystiques. Pour vous, Messieurs, Nous voulons croire que vous trouvez un encouragement dans votre travail à la seule pensée que le mois des roses est et sera toujours le mois de Marie. Ainsi, en cultivant les fleurs qui forment comme la parure d'un sol souvent ingrat et dur pour l'homme, étes-vous portés naturellement à honorer le Créateur, à élever votre àme vers celle qui porte le beau titre de Rose mystique, l'honneur et la joie de la famille humaine. A qui mieux qua Elle pourrions-Nous confier les voeux, que Nous formons aujourd'hui pour vous tous ici présents, pour vos familles et vos amis, pour tous ceux enfin qui vous sont chers et que vous Nous recommandez dans votre coeur? Par la puissante intercession de Marie, que descende et demeure sur vous Notre paternelle Bénédiction Apostolique.

Epistola Pii Pp. Xil ad Em.um P. D. Stephanum S.R.E. Cardinalem Wyszynski, Archiepiscopum Gnesnensem et Varsaviensem, atque Exc.mos PP. DD. Archiepiscopos, Episcopos loeorumque Ordinarios Po- loniae : tertio vertente saeculo a libertatae Poloniae restituta per de- fensionem Sanctuarii Jana Gora. - 8 Decembris 1955. ( * )

Gloriosam Reginam ob innumeros partos triumphos, Mulierem inclitam side- rutn, redimitam serto, amictam sole, ex qua Sol iustitiae ortus est nobis, iam ab anti- quissima aetate Polonorum gens ita coluit et venerata est, ut huiusmodi religionis obsequio nulli videretur esse secunda. Cui amantium filiorum impensae pietati Dei hominumque Mater, cuius par est potestas liberalissimae benignitati, saepe opiferam gratiam eo spectabiliorem retulit, quo immaniora erant illa, in quibus versabantur, pericula. Quodsi hoc luculenter probant omnes Polonorum annales, quam maxime illud demonstrat, quod tria abhinc saecula obtigit, cum Dominici Natalis sacra cele- brabantur sollemnia, sive religiosae sivè civilis rei amplissimis monumentis immor- talitati consecratum. Fas esse, hasce per Litteras Nostras, vobis, Dilette Fili Noster et venerabiles Fratres, et cunctae Polonorum genti praeclari illius eventus recorda- tionem repetere arbitrati sumus, ut singularis caelestis beneficii memoria in angustiis, quibus insons patria vestra premitur, solatium vobis afferat, spem faciat non defu- turae salutis, si dignitatem et cònstantiam vestram communiat fides inter aspera sta- bilis, nullis adversis rebus adflicta. Vladislai regnum, quod diuturna prosperitate felicitateque floruerat, formidolosa et periclitationis cladisque piena tempora subsecuta sunt. Invaserunt enim in Polo-

(*) Acta ap. sed., 48 (1956; p. 73-77. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 199 norum terras exterae gentes, ex quibus maiore exercitu et impetu Novatores, ac, post- quam Varsavia et Cracovia facile sunt captae, Clarus Mons Czestochoviensis Hbertatis vestrae postremum fuit propugnaculum. Attamen Augustinus Kordecki, coenobii illius moderator, animo minime defecit, sed Deo et Deiparae Virginis patrocinio fretus, defensores ad strenue obsistendum confirmavit. Quapropter, rerum condicione impro- viso in melius mutata, felicibus eventibus patria vestra in libertatem vindicata est. Tunc Ioannes Casimirus rex Virginem Mariam ditionis suae terrarum Dominam edixit ac Poloniae conclamavit Reginam; deinceps fel. ree. Decessor Noster Pius XI, qui sollertissimi apud vos Nuntii Apostolici munus obierat, prò suo in patriam vestra'm impenso studio, votis a pluribus istinc prolatis concedens, perlibenter festum in ho­ norem B. Virginis Mariae, Poloniae Reginae, instituit, quotannis die tenia mensis Maii perpetuo celebrandum. Qui immortali memoria digni eventus mire sane demonstrant Dei Genetricem Mariam Polonis semper salutatem adesse omnibus in eorum disctiminibus, tum maxime cum istic catholica fides, thesaurus longe pretiosissimus a maioribus vobis traditus, itemque cum hac Apostolica Sede solida arctaque coniunctio, gentis vestrae robur et decus in periculis versantur. Quae cum Romana veritatis Cathedra necessi- tudinis vincula per diuturnam saeculorum seriem, quamvis insidiarum molimina non afuissent, evigilante cadesti Praestite et Patrona vestra, numquam relaxata vel frana sunt: quod quidem Polonis summo honori eisdemque valido incitamento est, ut per- versitati atheismi strenuissime obsistant, qui, proh dolor, ipsorum nationem, catholicae religionis cultricem eximiam, enervare et inficere temptat. Exortae igitur procellae fluctibus agitati, Poloni, avitae virtutis heredes, non angusto et parvo sint animo, sed securitatem, constantiam, dignitatem servent, confisi summo sempiternoque Deo, cui nihil est difficile factu, quique solet fortia et superba tenui subsidio et impulsu pro- terere: « Credite in Domino Deo vestro, et securi eritis ».* Non solum in laetis, sed in acerbis quoque eventibus, quidquid nobis contingit, semper et ubique sapientiae et providentiae supernae» licet abdito, subest Consilio: quin etiam eo actuosior Dei est manus, quo secretior demersa in profundo latescit. Id vero maxime oportet, in tolerandis asperitatibus et malis solidae stent spes fidesque atque Evangelii doctrinae, sive publici sive privati consonent mores; siquidem tum virtus Dei fit in salutem2 ubi, ablata terrestrium honorum cupiditate, Consilia mentis et actio vitae cum fide non pugnent, sed adsidua consensione concentuque conveniant. Quaerenda autem pax summopere, cum Deo est, in cuius potestate quaevis sunt tempora, ubi adversae res et hominum nequitia hostiliter animos et corpora premant, quemadmodum S. Gregorius Magnus suae aetatis christifideles, calamitatum turbine vexatos, praeclare hortabatur : « Quid ergo agendum est, fratres, nisi ut... legationis pacem mittamus et rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hanc legationem la- crimas nostras, mittamus misericordiae opera, mactemus in ara eius hostias placa- tionis, recognoscamus nos cum eo in iudicio non posse contendere; pensemus virtutem eius fortitudinis, rogemus ea quae pacis sunt... Mittamus ad hunc, ut diximus, lega­ tionem nostrani flendo, tribuendo, sacras hostias offerendo ».3 Praeterea ut omni

1 II Par. 20, 20. 2 Rom. 1, 16. 3 Homil. XXXVII, 7; MIGNE, P.L. 76, e. 1278-1279. 200 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

perturbatione vacetis, vestri convertendi sunt oculi novo pietatis studio ad Dei Gene- tricem Reginam vestram quae, cum virgineo pede infernum inimicum calcaverit, cuiuslibet intemeratae victoriae est ministra et auctrix. Dilectos Sibi Polonos, qui, ut Adamus Mickiewicz perinsignis poèta vester cecinit, Mariae defensores sunt eiusque nomine vivunt,, benignissima Mater non derelinquet, si ipsi, in catholica fide profi- tenda fortissimi, constantiae imitationem et hereditatem gloriae maiorum ad se per- tinere censuerint; superno illius auspice patrocinio, post nubila demum patriae vestrae felicis aetatis aurea lux ac diu permansurum decus splendebit. Iam superioribus Litteris Nostris religiosam insectationem, quam Poloni perpe- tiuntur, memorantes, huius rei indignitatem palaia denuntiavimus. Attamen tristia istiusmodi adiuncta rerum, quamvis pateat illata iniuria, immutata adhuc non sunt, quin etiam peiora fieri videntur. In qua lacrimabili vitae condicione, proh dolor, aliae quoque Nationes versantur, ubi purpurati Patres, Episcopi, sacerdotes in vincola coniecti aut sacrum munus obire prohibiti, religiosi sodales suis e domibus eiecti, catholicae consociationes diremptae, catholica scripta prelo edenda praepedita, catho- licae scholae suis iuribus destitutae, Ecclesiae denique libertas multigeno catenarum pondere oppressa. Hos omnes, carissimos sane Nobis, fratres et filios, qui prò veri- tate et iustitia insontes vexantur, paterno animo amplectimur atque ipsos eorumque causam supplici iterata prece Deo committimus, qui solacia et praemia libéralissime tribuit. Ad Nationem autem vestram quod attinet, accedit praeter alia augescens indu­ stria novarum rerum propugnatomi», qui fucati nominis progressum cum Christiana religione, propriis extenuata veritatibus et principiis, coniungere contendunt. Qua- propter dolemus et vehementer querimur, quod istic nonnulli rebus ad se non per- tinentibus iniuste se immiscent, et officiorum suorum negletta conscientia, non per ostium in ovile ovium, sed aliunde ascendunt; 4 quos quidem paterna voce hortamur, ut, legitimae potestatis obsequendo praeceptis, sibi bene consulant neve religionis disciplinae et utilitatibus noceant. Profecto Nobis acerbi moeroris est causa, quod hi ore et scriptis typis mandatis christianae doctrinae instituta cum errorum opinionibus, quae passim divulgantur et quodam modo imperantur, contaminant. Plus operae et studii ponendum est omnibus, ne lux tenebris cedat, sed purior licet in tenebris victrix aliquando coruscet. Cum per iniuriam plus quam duos abhinc annos a tui honoris sede, Dilecte Fili Noster, amotus es, graviter aperteque Nos hoc improbavimus, et imptobamus, fa- cinus, idque pluribus in oris terrae, ubi libertas haud vacuo nomine sonat, una voce patratae violentiae reclamatum est. Interea, cum Dominici Natalis festum accedit, tibi, Dilecte Fili Noster, et ceteris sacris pastoribus, qui abesse cogimini ab ecclesiis vobis concreditis et a cathedralibus templis, ubi sacra peragere redivivo usque cum gaudio sancto solebatis, Divini benignissimi Redemptoribus effusa solacia adprecamur, multum optantes, ut, quemadmodum ius et fas est, legitimo pristino vestro muneri restitua- mini; fausta et pientissima quaeque vobis quoque, venerabiles Fratres, et clero et christifidelibus, curae vestrae commissis, et vestratibus in diversis terrarum orbis re- gionibus vitam degentibus, percupimus, deprecante Deipara Virgine, Poloniae Patrona

* Cfr. Ioan. 10, 1. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 201 invittissima, christianae libertatis tutrice vigilantissima, cuius coniatura olim pattiae vestrae auxilium congruentibus tei celebritatibus merito recolendum est. Quae vobis cuncta ut abunde et feliciter ad aeternaro consequendam salutem cedant, superni auxilii pignus, Apostolicam Benedittionem vobis omnibus, dilectissimi Nobis, effuso paternae caritatis studio, impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, die Vili mensis Decembris anno MCMLV, Pon- tificatus Nostri septimo decimo.

Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifidelibus Aequataris nationis, ob solemnem coronae inductionem simulacro B. Mariae Virginis Perdo- lentis, in urbe Quitensi coadunatis. - 22 Aprilis 1956. "(*)

Amadisimos hijos, — católicos ecuatorianos y, mas en especial, católicos qui- tenos — que con suma devoción y entusiasmo colocàis hoy una corona sobre las sienes de vuestra « Dolorosa del Colegio », al cumplirse los cincuenta anos de las manifestaciones con que Ella os mostro su predilección : cQaé idea ha sido està, hijos amadfsimos, de celebrar con fiestas y con jùbilo a Quien ante vosotros se muestra con los ojos llenos de làgrimas? d'Quién os ha ensenado a coronar con una corona de oro a la que tiene en las manos una corona de espinas? Lloró la Virgen y sus llantos y dolores fueron primero profetizados en las palabras del Santo anciano,* y luego vigorosamente descritos con sublime concisión en aquella Senora, que estaba de pie junto al patibulo de su Divino Hijo; 2 y estas làgrimas nos obtuvieron salvación y gracia. Segùn referencias de los testigos, mostrò la Virgen — aun en medio de su eterna felicidad y comò senal de su materna solicitud por la salvación de sus hijos, — angustia y tristeza, hasta el punto de parecer que estaba para romper a llorar, al ver vuestra catolicisima nación asolada por la persecución, manchada de sangre, arrastrada a tales extremos por el odio sectario que podria decirse en peligro aquella vieja y santa herencia de fé, especialmente si se conseguia llevar a cabo el propòsito de descristianizar la educación de vuestros hijos. Y ,-quién podrà dudar de que fueron aquellas angustias y aquellas tristezas las que impetraron del cielo las fuerzas ne- cesarias para poner un dique a las potencias del mal y preparar està primavera de las almas, cuyos frutos ahora vosotros tenéis el gozo de contemplar? Son làgrimas, pero làgrimas preciosas, que bien merecen, hijos amadisimos, vuestra gratitud mas sincera; son dolores, pero dolores cuyos frutos vosotros estàis gozando y en los que justamente habéis de ver una singular manifestación de amor maternal. Bien estàn, pues, las fiestas y el jùbilo, bien la corona de oro, aunque todo os recuerde una vez mas aquel contraste sublime, que hace de las alegrias de la maternidad una fuente de làgrimas, y que conviene a toda madre, consciente de su misión, en una heroina del deber.

(*) Acta ap. sei., 48 (1956) p. 292-294. 1 Lue. 2, 35. 2 Io. 19, 25. 202 DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI

Pero todos vuestros agasajos y solemnidades podrian quedar en simple ruido, que el viento se lleva, si vuestra piadosa consideración no se detuviese un momento a pensar: lloró la Virgen, pero ino llorarà acaso también hoy, y quién sabe si por culpa nuestra? Porque, efectivamente, amadisimos hijos, ,-con qué ojos podria Ella ver, por ejemplo, una vida de fé reducida acaso a una serie de" manifestaciones exteriores y privada de aquel espiritu interior, que todo lo valoriza y sin el cual lo exterior no significa ni vale nada? iQué efecto le habrà de producir un corazón orgulloso y altanero, que al pobre y al humilde les mira de arriba abajo y parece que no sabe sino ser superior a quienquiera que se atreva a comparecer en su presencia? ^Encontrarà Ella el amor que se debe a su Divino Hijo, la obediencia a la Iglesia, la observancia de los mandamientos y de los preceptos? Lloró la Virgen, hijos ama­ disimos, y no obrariamos con la sinceridad con que queremos obrar, si no os dijésemos que mucho tememos que llore todavia; sin poder dudar, claro està, del Consuelo y de la alegria que le procuràis con vuestra piedad filial, especialmente en estos momentos. Y ha sido Quito, la legendaria e histórica Quito, que recostada en la ladera del orgulloso Pichincha y coronada de cumbres yolcànicas, se dirla que duerme un sueno de gloria en la paz templada de su alta meseta; ha sido Quito, la de la en- cantadora « Azucena », que Nós mismo tuvimos la singular satisfacción de elevar al màximo honor de los altares, la que hoy ha preparado a su Madre Dolorosa este triunfo, pagando una vieja deuda de gratitud en la que mas que el oro y que las piedras preciosas lo que cuenta, corno en todo don filial, es el corazón con que se ofrece. Ciudad feliz, porque, comò dice el Espiritu Santo, honrar a la propia Madre es lo mismo que juntar un gran tesoro; 3 dichosa ciudad y dichoso pais, si sabéis ser fieles a lo que en tan solemne ocasión habéis prometido, porque, comò podriamos decir parafraseando las expresiones de un gran Dottor de la Iglesia,4 bien està que el primer pensamiento haya sido honrar a vuestra Madre, y luegp haya venido el propòsito de huir del pecado y vivir una vida mejor; pero si un dia tales propósitos se olvidaranj ni se da gracias comò se debe, ni valen nada las honras y alabanzas. Recibelas Tu benignamente, oh Dolorosa del Colegio, o, comò mas universal­ mente eres conocida, Dolorosa de Quito; recibelas Tu, y que sean precisamente Tus dolores, que sean Tus làgrimas las que descendiendo sobre esa tierra fértil, hagan prosperar y madurar frutos de perfección cristiana y de santidad. Es un pueblo que te ama y que no quiere verte llorar mas; es un pueblo dispuesto a llorar él sus pecados con tal de que Tu sonrias; es un pueblo de hijos tuyos, de devotisimos hijos tuyos que hoy te ofrece esa corona, comò prenda tangible de reconciliación, corno memoria perenne del amor que Te profesa, corno serial de reconocimiento de Tu soberania maternal. Es un pueblo prediletto que, aunque te haya costado làgrimas, puede asegurarte que no son làgrimas perdidas sino que precisamente por ella sconfia pienamente en Tu bondad y en Tu 'intercesión ante Tu preciosisimo Hijo, que con el Padre y el Espiritu Santo vive y teina por los siglos. Amen.

3 Cfr. Eccli. 3, 5. 4 S. AUGUST. Enarr. in Psalm. 75, n. 14; MlGNE, PL. t. 36, col. 965. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 203

Para terminar, una Bendición especial a Nuestro amadisimo Hijo y Prelado vuestro, a cuyas manos hemos confiado la imposición de la corona, que bien hubiéra- mos querido imoner Nós mismo con las Nuestras; una Bendición a esa ciduad y a toda la nación equatoriana; una Bendición a toda la America de lengua espanda y, mas en particular, a todos aquellos que en estos momentos, de un modo o de otro, oigan Nuestra voz.

Ex Litteris Encyclicis Pii Pp. XII « » ad Venerabiles Fra- tres Patriarchas, Primates, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios, pacem et eommunionem cum Apostolica Sede habentes: de Cultu Sacratissimi Cordis Jesu. - 15 Mail 1956. (*)

... Quamobrem iure meritoque Incarnati Verbi Cor praecipuus considerano- index et symbolus triplicis illius amotis, quo Divino Redemptor Aeternum Pattern homines- que universos continenter adamat. Symbolus nempe est divini illius arrioris, quem cum Patre et Spiritu Sancto communicat, sed qui tamen in ipso tantum, utpote in Verbo, quod caro factum est, per caducum et fragile humanum corpus nobis manifestatur, quandoquidem « in ipso inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter ».1 Sym­ bolus praeterea est incensissimae illius caritatis, quae, eius in animum infusa, hu- manam ditat Christi voluntatem, et cuius actus duplici scientia perfectissima col- lustratur et dirigitur, hoc est beata et indita vel infusa. 2 Ac denique — idque modo magis naturali ac directo — sensibilis quoque affectus symbolus est, cum Iesu Christi corpus, in sinu Virginis Mariae Spiritus Sancti opera formatum, sentiendi percipien- dique vi polleat perfectissima, magis utique quam cetera omnia hominum corpora ». 3 Cum nos igitur Sacra Eloquia et legitima catholicae fidei documenta edoceant in sanctissimo Iesu Christi animo summam omnium vigere convenientiam et con- cordiam, eumque ad Redemptionis nostrae finem assequendum triplicem amotem suum manifesto direxisse, idcirco patet meritissimo nos posse Divini Redemptoris Cor utpote signi&cantem caritatis eius imaginem, Redemptionisque nostrae testem contemplari ac venerari, itemque mysticam veluti scalam, qua ad amplexum ascen­ dami « Salvatoris nostri Dei».4 Quamobrem eius verba, actus, praecepta, rerum miracula, peculiarique modo opera illa, quae luculentius caritatem eius erga nos testantur — ut divinam institutam Eucharistiam, ut acerrimos eius cruciatus eiusque mortem, ut nobis benigne concessam Sanctissimam eius Matrem, ut Ecclesiam prò nobis conditam, ac denique Spiritum Sanctum in Apostolos et in nos missum — haec, dicimus, omnia admiremur oportet veluti triplicis eius amoris documenta; item­ que oportet eius Sacratissimi Cordis pulsus amantissimo meditemur animo, quibus terrenae peregrinationis tempus ipse quasi metiri visus est, usque ad supremum mo-

(•) Ada ap. sed., 48 (1956) p. 309-353 passim. 1 Col. 2, 9. 2 Cfr. Sum. Theol. Ili, q. 9, aa. 1-3; ed Leon, tom, XI, 1903, p. 142. 3 Cfr. Ibid., Ili, q. 33, a. 2, ad 3m; q. 46, a. 6; ed. Leon. tom. XI, 1903, pp. 342, 433. 4 Tit. 3, 4. 204 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI mentum illud, quo, ut Evangelistae testantur, « clamans voce magna dixit : Consum- matum est. Et inclinato capite, tradidit spiritum ». 5 Tum eius Cordis palpitatio con- stitit ac desiit, eiusque sensibilis amor intermissus est usque dum ipse, triumphata morte, e sepulcro resurrexit. Postquam autem eius corpus, sempiternae gloriae statum adeptum, Divini Redemptoris animo, mortis victoris, iterum coniunctum est, Cor eius Sacratissimum imperturbabili ac placido pulsu moveri numquam destitit nec desistet, eiusque triplicem amorem significare numquam pariter desinet, quo Dei Filius cum suo cadesti Patre devincitur et cum hominum communitate universa, cuius ipse pieno iure mysticum est caput.

Nunc vero, Venerabiles Fratres, ut ex piis bisce considerationibus uberes pos- simus salutaresque colligere fructus 'aliquantisper meditati ac contemplari libet mul- tiplices Servatoris nostri Iesu Christi humanos divinosque affectus, quos quidem eius Cor per mortalis vitae cursum participando retulit, ac nunc refert, aeternumque per aevum referet. Ex Evangelii praesertim paginis lux nobis affulget, qua collustrati ac roborati divini huius Cordis sacrarium ingredi possumus, unaque cum Apostolo gen- tium admirari « abundantes divitias gratiae [Dei] in bonitate super nos in Christo Iesu ». s Una cum mimano ac divino pulsatur amore adorandum Iesu Christi Cor, postquam Maria Virgo magnanimum illud verbum « Fiat » pronuntiavit, ac Dei Verbum, ut animadvertit Apostolus: « ingrediens mundum dicit: Hostiam et oblationem noluisti, corpus autem aptasti mihi; holocautomata prò peccato non tibi placuerunt. Tunc dixi: Ecce venio; in capite libri scriptum est de me ut faciam, Deus, voluntatem tuam. ... In qua voluntate sanctificati sumus per oblationem corporis Christi semel ». 7 Amore itidem commovebatur, humanae suae voluntatis affectibus divinoque amori concor- dissimo, cum in Nazarethana domo caelestia conserebat colloquia cum dulcissima Matte sua, et cum losepho putativo patre, cui oboediens laboriosam praestabat operam in tignariorum fabrorum arte. Ac triplici ilio, de quo diximus, amore exercebatur in diuturnis suis apostolicis peregrinationibus habendis; in innumeris patrandis miraculis, quibus vel mortuos ab inferis evocabat, vel omne genus aegrotis sanitatem impertie- bat; in exantlandis laboribus; in sudore, fame, siti toleranda; in nocturnis vigiliis, quibus caelestem Pattern amantissime precabatur; in orationibus denique habendis et in parabolis proponendis explicandisque; illis nominatim, quae de misericordia agunt, ut de drachmate deperdito, de amissa ove, et de prodigo filio; quibus quidem in rebus et verbis, ut Gregorius Magnus animadvertit, ipsum Dei Cor manifestatur, Disce cor Dei in verbis Dei ut ardentius ad aeterna suspires ». s ...

Quisnam vero queat illos Divini Cordis pulsus, infiniti eius amoris indices, digne describere, quos iis temporis momentis edidit, cum maxima dona hominibus impertiit: hoc est semet ipsum in Euchatistiae Sacramento, Sanctissimam Matrem suam, ac sacer­ dotale nobiscum communicatum munus?

5 Matti. 27, 50; Io. 19, 30. • Efib. 2, 7. 7 Hebr. 10, 5-7, 10. 8 Registr. epist. lib. IV, ep. 31 ad Theodorum medicum: P. L. LXXVII, 706. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 205

Etiam antequam Ultimata Cenam cum discipulis suis manducaret, Christus Do- minus, cum nosceret se instituturum esse Sacramentum Corporis et Sanguinis sui, cuius effusione Novum Foedus consecrandum erat, Cor suum senserat vehementibus excitari motibus, quos Apostolis hisce verbis significavit : « Desiderio desideravi hoc pascila manducare vobiscum, antequam patiar »;9 qui quidem motus vehementiores etiam procul dubio fuere, cum « accepto pane, gratias egit, et fregit, et dedit eis dicens : Hoc est Corpus meum, quod prò vobis datur, hoc facite in meam commemorationem. Similiter et calicem, postquam cenavit, dicens: Hic est calix novum testamentum in Sanguine meo, qui prò vobis fundetur ».10 Merito igitur asseverar! potest divinam Eucharistiam, utpote Sacramentum et Sa­ crificami, quorum alterum hominibus impertit, alterum vero ipsemet perpetuo immolat « ab ortu solis usque ad occasum »,l 1 itemque sacerdotium dona profecto esse Sa- cratissimi Cordis Iesu. Cuius quidem Sacratissimi Cordis pretiosissimum quoque donum est, ut diximus, Maria Dei Matet alma, nostrumque omnium amantissima Mater. Quae enim Re- demptoris nostri Genetrix fuit secundum carnem, eiusque socia in Hevae filiis revo- candis ad divinae gratiae vitam, ea merito fuit totius humani generis spiritualis salutata Mater. Quam ad rem S. Augustinus de ea scribit : « Piane mater membrorum Salvatoris, quod nos sumus quia cooperata est cantate, ut fideles in Ecclesia nascerentur qui illius capitis membra sunt ».12 ...

... Quo vero ex cultu erga augustissimum Cor Iesu in christianam familiam, imo et in omne genus hominum copiosiora emolumenta fluant, curent christifideles, ut eidem cultus etiam erga Immaculatum Dei Genetricis Cor arcte copuletur. Cum enim ex Dei voluntate in humanae Redemptionis peragendo opere Beatissima Virgo Maria cum Christo fuerit indivulse coniuncta, adeo ut ex Iesu Christi caritate eiusque cru- ciatibus cum amore doloribusque ipsius Matris intime consociatis sit nostra salus pro- fecta, congruit omnino ut a christiano populo, quippe qui a Christo per Mariam divinam vitam sit adeptus, post debita erga Sacratissimum Cor Iesu exhibita obsequia, etiam Cordi amantissimo caelestis Matris adiuncta pietatis, amoris, grati expiantisque animi studia praestentur. Cui quidem sapientissimo suavissimoque Dei Providentis Consilio omnino concinit memorandus iUe consecrationi ritus, quo Ipsimet Ecclesiam sanctam itemque universum terrarum orbem Intaminato Cordi Beatae Mariae Virginis sollemniter dicavimus ac devovimus ». l3 ...

9 Lue. 22, 15. 10 Lue. 22, 19-20. 11 Mal. 1, 11. 12 De sancta virginitate, VI: P. L. XL, 399. 13 Cfr. A. A. S. XXXIV, 1942, p. 345 sq. Documenta Magisterii Ecclesiastici

Oratio a Summo Pontifice Pio XII exarata atque indulgentiis ditata : A Maria Ss.ma Madre degli Orfani ( * )

Salve, o Vergine purissima, Regina potentissima, che la famiglia umana chiama •col nome soavissimo di Madre, noi che non possiamo invocare una madre terrena, perchè o non l'abbiamo mai conosciuta o siamo rimasti ben presto privi di un così necessario e dolce appoggio, a Te ci rivolgiamo, sicuri che vorrai essere madre spe­ cialmente per noi. Se infatti per la nostra condizione destiamo in tutti sentimenti di pietà, di compassione e di amore, molto più li susciteremo in Te, la più amorosa, la più tenera, la più pietosa di tutte le pure creature. O Madre vera di tutti gli orfani, noi ci rifugiamo nel tuo Cuore immacolato, •certi di trovare in esso tutti i conforti, cui anela il nostro desolato cuore; noi ripo­ niamo ogni fiducia in Te, affinchè la tua mano materna ci guidi e ci sostenga nell'aspro sentiero della vita. Benedici tutti coloro che ci aiutano e ci proteggono in nome tuo; premia i nostri benefattori e gli spiriti eletti che dedicano a noi la loro vita. Però soprattutto sii Tu per noi sempre madre, modellando i nostri cuori, illuminando le nostre menti, temperando le nostre volontà, adornando le nostre anime con tutte le virtù e allon­ tanando da noi i nemici del nostro bene, che vorrebbero perderci per sempre. E infine, Madre nostra amantissima, delizia e speranza nostra, portaci a Gesù, frutto benedeto del tuo seno, affinchè, se non abbiamo la dolcezza di una madre quaggiù, ci rendiamo tanto più degni di Te in questa vita e possiamo poi godere nella eternità del tuo affetto materno e della tua presenza, unitamente a quella del tuo Figlio divino, che col Padre e lo Spirito Santo vive e regna nei secoli dei secoli. •Così sia !

Nuntius Radiophonicus Pii PP. XII ob Sollemnia in honorem Dominae Nostrae a migrantibus in Republica Argentina - 2 decembris 1956 (*)

Con aquel esplendor y grandeza de que sois capaces, amadisimos hijos, católicos argentinos, pero también con aquella devoción y fervor que Nós bien conocemos, os disponéis a recibir a vuestra Madre amantisima, la Virgen Maria, cuyo solo nombre ha bastado siempre para movilizar vuestros mejores entusiasmos y energias; os pre- paràis a acogerla bajo su nueva advocación de « Nuestra Senora de la emigración », comò un don mas del cielo a vuestras almas sedientas de paz, de piedad y de afecto materno, corno una nueva ocasión de demostrar vuestra religiosidad y vuestra caridad, con todas las demàs virtudes que os sirven de adorno.

(•) In Acta ap. sed., 48 (1956) p. 641. (*) In L'Osservatore Romano, 5 dicembre 1956. 338 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Pero ies que la nación Argentina no habia honrado ya con titulos suficientes a lo largo y a lo ancho de toda su historia, desde el Santuario de Lujàn, a las puertas^casi de Buenos Aires, hasta la Virgen del Milagro de Salta o Nuestra Seriora de la Consolación de Santiago del Estero? iQuién podrà contar los templos, las capillas o las ermitas, que habéis dedicado sobre vuestro suelo a la Virgen del Rosario — sin contar el famoso de Cordoba —, o a Nuestra Seriora del dulce Carmelo — sin hablar del Santuario de Cuyo — o a la Virgen de la Merced, tan querida en esa misma capital? iQuién no conoce, por ejemplo, vuestra ferviente devoción a Nuestra Sefiora del Valle de Catamarca y a otras advocaciones mil, en las que es mas el trabajo de escoger que no la dificultad de encontrar? Es que vuestro pais, la amplia y generosa Repùblica Argentina, por un designio particular de la Providencia, simbolizado acaso en esa puerta grande, que es el Rio de la Piata — entrada, que ningùn otro palacio podria desear mayor y mejor —, se diria que es la tierra ideal para acoger a cuantos desde todos los rincones mas remotos del mundo corren a ella, deseosos de formar un nuevo hogar, que les procure aquellos medios de vida que otros cielos mas ingratos le han negado. Pareceria que lo estan proclamando esas mismas inmensas extensiones que, desde Salta y Tucumàn, se dilatan con horizontes sin fin hasta las frias Tierras del Fuego; pareceria que lo dicen las ricas tierras, que se van sucediendo escalonadas desde les risuerias playas atlànticas hasta las rudas cimas andinas, cuyas cabezas se esconden en las nubes; pareceria que lo exigen esas feracisimas vegas, que sin fatiga y sin limites, van fecundando las aguas del Paranà, del Paraguay, del Rio Negro, del Chubut y del Deseado. Se diria, sobre todo, que lo repiten, con ecos solemnes y remotos, las insondables profundidades de la Pampa o los bosques y praderas llenos de lozanfa del intrincado Chaco, sin hablar de los secretos que acaso escondan todavia las heladas mesetas de la Patagonia. Costas, lagos y rios, corno mares de pesca abundantisima, lejanias inconmensurables de mieses amarillas que ondulan con sordos rumores acompasados, extensiones donde los espacios no quieren poner limite a la miradas; corno si todo hablase de abundancia providencial, de prodigalidad naturai, de incalculables posibilidades directamente concedidas por el Creador; comò si todo quisiera expresar una vocacion casi maternal, que dilatase el corazón haciendo sitio para todos. Mas es menester anotar enseguida que la nación Argentina, comò una mani- festación mas de ese espfritu profundamente católico, que conoce el valor funda- mental de aquella reina de todas las virtudes que se llama la caridad, ha corres- pondido siempre a està llamada divina, que al mismo tiempo, comò premio anti- cipado, le servia para enriquecer progresivamente su misma substancia en todos los campos y en todos los aspectos de su vida nacional. Y hoy, al aumentar y crecer este movimiento, por mil razones que no Nos toca en estos momentos examinar, — aunque ciertamente no queremos olvidar los dolores de aquellos hijos Nuestros, que se ven obligados a abandonar su patria, para poder seguir siendo fieles a su fé —; hoy, al hacerse todavia mas intensa està corriente emigratoria, por feliz iniciativa de la « Comisión Católica Argentina de inmigración », que acaba de celebrar brillantmente su segundo Congreso Nacional; hoy queda depositado todo en las suavisimas manos de la mas amorosa de las madres, para que Ella, comò « Nuestra Seriora de la emigración », vele por estos DOCUMENTA MAQISTERII ECCLESIASTICI 339

hijos y a todos, con su potente intercesión, alcance aquellas gracias de que tienen tanta necesidad en labor tan àrdua. jTù, oh Nuestra Sefiora de la emigración, Reina y Madre del pueblo argentino, bendeciràs ese suelo, que te es tan querido; lo haràs especialmente fecundo; dilataràs, si es menester, sus ya inmensas posibilidades, a fin de que haya paia todos; le daràs la paz necesaria, que ellos vienen buscando desde tan remotos confines; acogeràs a todos, los viejos y los nuevos hijos, bajo tu protección maternal; y velaràs siempre sobre està tierra, para librarla de las infiltraciones y de las insidias del enemigo malo, celoso de la pureza y de la integridad de aquella fé que, entre tanta variedad de ongenes y de estirpes, debe resultar uno de los elementos fundamentales de la imprescindible unidad de su espirimi jTii, oh Nuestra Senora de la emigración, protectora y madre especialisima de los emigrantes, protegeràs a estos hijos tuyos; les procuraràs los medios necesarios para organizar su vida, a lo menos en aquel tinto que puede bastar; alejaràs de sus corazones las nieblas grises de la tristeza, consecuencia de aquel dolor, acaso todavia no cicatrizado, procurado por la violència de la separación, les comunicaràs todas las virtudes necesarias para adaptarse al nuevo ambiente, a veces ni tan fàciles ni tan innocuas, comò podrian desde lejos parecer; haràs de ellos unos buenos y fieles hijos de està patria de adopción, comò es su ferviente deseo; y, sobre todo, no dejàndoles nunca de tus brazos maternales, impediràs que padezcan los deplorables efectos, que muchas veces han de lamentarse entre quienes, lejos de una familia, de un ambiente conocido, de una parroquia propia, oprimidos por las necesidades con que les acosa la lucha por la vida y puede ser que hasta faltos de una adecuada asistencia espiritual, abandonan también las pràcticas religiosas aprendidas en el hogar materno y en los aùos de la infancia y se alejan de una fé que, precisa­ mente en estos momentos dificiles, pudiera ser mas necesaria que nunca, comò sostén principal de sus espiritus! jTù, por fin, oh Nuestra Senora de la emigración, bendice especialmente a estos amantes hijos, a està « Comisión Católica » y a cuantos con ella cooperan; bendice todos sus trabajos e iniciativas y haz, si asi en elio has de complacerte, que a no tardar todos estos hijos tuyos, los argentinos de ayer y los de hoy o mariana, iguales ante tu corazón Inmaculado, puedan cantar tus glorias en el « Santuario Nacional del Emigrante », juntamente con las de tu Hijo dulcisimo, que con el Padre y el Espiritu Santo vive y reina por los siglos de los siglos! Amen. Prenda de todas estas gracias y nueva manifestación de Nuestra peculiar y paterna benevolencia quiere ser està Bendición; que de todo corazón os otorgamos a vosotros y a cuantos después, escuchen filialmente atentos Nuestra voz, Documenta Magistero Ecclesiastici

Oratio ad B. Mariam Virginem Reginam a Summo Pontifìee Pio XII exarata. ( * )

« O piena di grazia e benedetta fra le donne »,1 Maria, distendi, te ne pre­ ghiamo, la mano della tua materna protezione sopra di noi, tue figlie, che ci strin­ giamo intorno al tuo trono di Regina, come falangi docili ai tuoi cenni e risolute ad attuare col tuo ausilio in noi stesse e nelle nostre sorelle l'ideale della verità e della perfezione cristiana. In te si fissa ammirato il nostro sguardo, o immacolato Fanciulla, prediletta dal Padre! O Vergine Sposa dello Spirito Santo! O Madre tenerissima di Gesù! Ottienici dal tuo Figlio di poter rispecchiare in noi le tue eccelse virtù in ogni età e con­ dizione. Fa

Epistola Encycliea Pii Pp. XII. Primo exeunte saeculo ex quo Immaculata Virgo Maria in Lapurdensi specu se conspiciendam dedit. ( * * )

Le pèlerinage de Lourdes, que Nous avons eu la joie d'accomplir en allant présider, au nom de Notre Prédécesseur Pie XI, les fètes eucharistiques et mariales de la clòture du Jubilé de la Rédemption, a laissé en Notre àme de profonds et doux souvenirs. Aussi Nous est-il particulièrement agréable d'apprendre que, sur l'initiative de l'Evèque de Tarbes et Lourdes, la Cité mariale s'appréte à célébrer avec éclat le Centenaire des Apparitions de la Vierge Immaculée dans la grotte de Massabielle, et qu'un Comité international a méme été constitué à cet effet sous la présidence de

(*) Oss. Rom., 24 maggio 1957. i Lue 1, 28. 42. (« *) Acta ap. sed., 49 (1957) p. 605-619. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 223 l'Eminentissime Cardinal Eugène Tisseranr, Doyen du Sacre Collège. Avec vous, Chers Fils et Vénérables Frères, Nous tenons à remercier Dieu pour l'insigne faveur faite à votre Patrie et pour rant de gràces répandues depuis un siècle sur la multitude des pèlerins. Nous voulons également convier tous Nos fils à renouveler, en cette année jubilaire, leur piété confiante et généreuse envers Celle qui, selon le mot de S. Pie X, daigna établir à Lourdes « le siège de son immense bonté ». 1

Toute terre chrétienne est une terre manale, et il n'est pas de peuple racheté dans le sang du Christ qui n'aime à proclamer Marie sa Mère et sa Patronne. Cette vérité prend toutefois un relief saisissant quand on évoque l'histoire de la France. Le eulte de la Mère de Dieu remonte aux origines de son évangélisation- et, parmi les plus anciens sanctuaires marials, Chartres attire encore les pèlerins en grand nombre et des milliers de jeunes. Le Moyen Age qui, avec Saint Bernard notamment, chanta la gioire de Marie et celebra ses mystères, vit l'admirable efflorescence de vos cathé- drales dédiées à Notre-Dame:- Le Puy, Reims, Amiens, Paris et tant d'autres... Cette gioire de l'Immaculée, elles l'annoncent de loin par leurs flèches élancées, elles la font resplendir dans la pure lumière de leurs vitraux et l'harmonieuse beauté de leurs statues; elles attestent surtout la foi d'un peuple se haussant au-dessus de lui-mème dans un élan magnifique pour dresser dans le ciel de France l'hommage permanent de sa piété manale. Dans les villes et les campagnes, au sommet des collines ou dominant la mer, les sanctuaires consacrés à Marie, — humbles chapelles ou splendides basiliques, — couvrirent peu à peu le pays de leur ombre tutélaire. Princes et pasteurs, fidèles innombrables y sont accourus au long des siècles vers la Vierge Sainte, qu'ils saluè- rent des titres les plus expressifs de leur confiance ou de leur gratitude. lei l'on invoque Notre-Dame de Miséricorde, de Toute Aide ou de Bon Secours; là le pèlerin se réfugie auprès de Notre-Dame de la Garde, de Pitie ou de Consolation; ailleurs sa prière monte vers Notre-Dame de Lumière, de Paix, de Joie ou d'Espé- rance; ou encore il implore Notre-Dame des Vertus, des ou des Victoires. Admirable litanie de vocables, dont l'énumération jamais achevée raconte, de pro­ vince en province, les bienfaits que la Mère de Dieu répandit au cours des àges sur la terre de France. Le XlXe siècle devait pourtant, après la tourmente révolutionnaire, étre à bien des titres de siècle des prédilections mariales. Pour ne citer qu'un fait, qui ne connait aujourd'hui la « médaille miraculeuse »? Révélée, au coeur méme de la capitale fran­ casse, à une humble fille de S. Vincent de Paul que Nous eùmes la joie d'inserire au catalogue des Saints, cette médaille frappée à l'effigie de « Marie concue sans pé- ché » a répandu en tous lieux ses prodiges spirituels et matériels. Et quelques années plus tard, du 11 février au 16 juillet 1858, il plaisait à la Bienheureuse Vierge Marie, par une faveur nouvelle, de se manifester sur la terre pyrénéenne à une enfant pieuse et pure, issue d'une famille chrétienne, laborieuse dans sa pauvreté. « Elle vient à Bernadette, disions-Nous jadis, elle en fait sa confidente, sa collaboratrice, l'instrument de sa maternelle tendresse et de la miséricordieuse toute-puissance de son Fils, pour

1 Lettre du 12 juillet 1914: A. A. S. VI, 1914, p. 376. 224 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI restaurer le monde dans le Christ par une nouvelle et incomparable effusion de la Rédemption ».2 Les événéments qui se déroulèrent alors à Lourdes, et dont on mesure mieux aujourd'hui les proportions spirituelles, vous sont bien connus. Vous savez, Chers Fils et Vénérables Frères, dans quelles conditions étonnantes, malgré railleries, doutes et oppositions, la voix de cette enfant, messagère de l'Immaculée, s'est im- posée au monde. Vous savez la fermeté et la pureté du témoignage, éprouvé avec sagesse par l'autorité episcopale et sanctionné par elle dès 1862. Déjà les foules étaient accourues, et elles n'ont pas cesse de déferler vers la grotte des apparitions, à la source miraculeuse, dans le sanctuaire élevé à la demande de Marie. C'est l'émou- vant cortège des humbles, des malades et des affligés; c'est l'imposant pèlerinage de milliers de fidèles d'un diocèse ou d'une nation; c'est la discrète démarche d'une àme inquiète qui cherche la vérité.... « Jamais, disions-Nous, en un lieu de la terre, on n'a vu pareil cortège de souffrance, jamais pareil rayonnement de paix, de sérénité et de joie! ». 3 Jamais, pourrions-Nous ajouter, on ne saura la somme de bienfaits dont le monde est redevable à la Vierge secourable! « O specus felix, decorate divae Matris aspectu! Veneranda rupes, unde vitales scatuere pieno gurgite lymphae! ».4 Ces cent années de eulte marial, au surplus, ont en quelque sorte tissé entre le Siège de Pierre et le sanctuaire pyrénéen des liens étroits, qu'il Nous plaìt de reconnaitre. La Vierge Marie elle-mème n'a-t-elle pas désiré ces rapprochements? « Ce qu'à Rome par son Magistère infaillible le Souverain Pontife définissait, la Vierge Immaculée Mère de Dieu, bénie entre toutes les femmes, voulut, semble-t-il, le con- firmer de sa bouche, quand peu après elle se manifesta par une célèbre apparition à la grotte de Massabielle... ». 5 Certes la parole infaillible du Pontife romain, inter­ prete authentique de la vérité révélée, n'avait besoin d'aucune confirmation celeste pour s'imposer à la foi des fidèles. Mais avec quelle émotion et quelle gratitude le peuple chrétien et ses pasteurs ne recueillirent-ils pas des lèvres de Bernadette cette réponse venue du ciel: « Je suis l'Immaculée Conception »! Aussi n'est-il pas étonnant que Nos Prédécesseurs se soient plus à multiplier leur faveurs envers ce sanctuaire. Dès 1869, Pie IX, de sainte mémoire, se réjouissait de ce que les obstacles suscites contre Lourdes par la malice des hommes eussent permis de « manifester avec plus de force et d'évidence la clarté du fait ». 6 Et, fort de cette assurance, il comble de bienfaits spirituels l'église nouvellement édifiée et fait cou- ronner la statue de Notre-Dame de Lourdes. Leon XIII, en 1892, accorde l'Office propre et la Messe de la féte « in apparitione Beatae Marine Virginis Immaculatae », que son successeur étendra bientót à l'Eglise universelle; l'antique appel de l'Ecriture y trouvera désormais une application nouvelle : « Surge, amica mea, speciosa mea, et veni: columba mea in foraminibus petrae, in caverna maceriae »/ 7 Vers la fin

2 Discours du 28 avril 1935 à Lourdes: EUGENIO Card. PACELLI, Discorsi e Pa­ negirici, 2 ed., Vaticano, 1956, p. 435. 3 Ibid., p. 437. * Office de la fète des Apparitions, Hymme des II Vèpres. 5 Décret de Tuto pour la Canonisation de Ste Bernadette, 2 juillet 1933: A. A. S. XXV, 1933, p. 377. 6 Lettre du 4 septembre 1869 à Henri Lasserre: Archivio Segreto Vaticano, Ep. lat. an. 1869, n. CCCLXXXVIII, f. 695. 7 Cant. 2, 13-14. Graduel de la Messe de la féte des Apparitions. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 225 de sa vie, le grand Pontife tint à inaugurer et à bénir lui-méme la reproduction de la grotte de Massabielle édifiée dans les jardins du Vatican et, à la mème epoque, sa voix s'élevait vers la Vierge de Lourdes pour une prière ardente et confiante: « Que dans sa puissance la Vierge Mère, qui coopéra autrefois par son amour à la naissance des fidèles dans l'Eglise, soit encore maintenant l'instrument et la gar- dienne de notre salut; ... qu'elle rende la tranquillité de la paix aux esprits angoissés; quelle hàte enfin, dans la vie privée comme dans la vie publique, le retour à Jésus- Christ ».8 Le Cinquantenaire de la Définition dogmatique de l'Immaculée Conception de la Très Sainte Vierge offrit à S. Pie X l'occasion d'attester dans un document solennel le lien historique entre cet acte du Magistère et l'apparition de Lourdes : « A peine Pie IX avait-il défini de foi catholique que Marie fut dès l'origine exempte de péché, que la Vierge elle-mème commencait à opérer à Lourdes des merveilles ». * Peu après, il crée le titre épiscopal de Lourdes, rattaché à celui de Tarbes, et signe l'in- troduction de la cause de béatification de Bernadette. Il était surtbut réservé à ce grand Pape de l'Eucharistie de souligner et de favoriser l'admirable conjonction qui existe à Lourdes entre le eulte eucharistique et la prière mariale : « La piété envers la Mère de Dieu, note-t-il, y fit fleurir une remarquable et ardente piété envers le Christ Notre Seigneur ». 10 Pouvait-il d'ailleurs en étre autrement? Tout en Marie nous porte vers son Fils, unique Sauveur, en prévision des mérites duquel elle fut immaculée et pleine de gràces; tout en Marie nous élève à la louange de l'adorable Trinité, et bienheureuse fut Bernadette égrénant son chapelet devant la grotte, qui apprit des lèvres et du regard de la Vierge Sainte à rendre gioire au Pére, au Fils et à l'Esprit Saint! Aussi sommes-Nous heureux, en ce Centenaire, de Nous associer à cet hommage rendu par S. Pie X : « La gioire unique du sanctuaire de Lourdes réside en ce fait que les peuples y sont de partout attirés par Marie à l'adoration du Christ Jesus dans l'Auguste Sacrement, en sorte que ce sanctuaire, à la fois centre de eulte marial et tróne du mystère eucharistique, surpasse, semble-t-il, en gioire tous les autres dans le monde catholique n.11 Ce sanctuaire déjà comblé de faveurs, Benoìt XV tint à l'enrichir de nouvelles et précieuses indulgences et, si les tragiques circonstances de son Pontificat ne lui permirent pas de multiplier les actes publics de sa dévotion, il voulut néanmoins honorer la cité mariale en accordant à son évèque le privilège du pallium au lieu des apparitions. Pie XI, qui avait lui-méme été pèlerin de Lourdes, pousuivit son oeuvre et eut la joie d'élever sur les autels la privilégiée de la Vierge, devenue sous le voile Sceur Marie Bernard, de la Congrégation de la Charité et de l'Instruction chrétienne. N'authentifiait-il pas pour ainsi dire à son tour la promesse de l'Immaculée à la jeune Bernadette « d'ètre heureuse non pas en ce monde mais dans l'autre »? Et désormais Nevers, qui s'honore de garder la chàsse précieuse, attire en grand nombre les pèlerins de Lourdes, désireux d'apprendre auprès de la Sainte à accueillir comme il convient le message de Notre-Dame. Bientòt l'illustre Pontife, qui venait à l'exem-

8 Bref du 8 septembre 1901 : Ada Leonis XIII, voi. XXI, p. 159-160. 9 Lettre Encyclique Ad diem illum du 2 février 1904: Acta Pii X, voi. I, p. 149. 10 Lettre du 12 juillet 1914: A. S. S. VI, 1914, p. 377. 11 Bref du 25 avril 1911: Arch. Brev. Ap., Plus X, an. 1911, Div. Lib. IX, pars I, f. 337. 226 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI pie de ses Prédécesseurs d'honorer d'une Légation les fètes anniversaires des apparitions, décidait de clóturer le Jubilé de la Réemption à la grotte de Massabielle, là où, selon ses propres termes, « la Vierge Marie Immaculée se montra plusieurs fois à la Bienheu- reuse Bernadette Soubirous, où avec bonté elle exhorta tous les hommes à la pénitence, en ce lieu méme de l'étonnante apparition quelle combla de gràces et de prodiges ».12 En vérité, concluait Pie XI, ce sanctuaire « passe maintenant à juste titre pour l'un des principaux sanctuaires marials du monde » 13 A ce concert unanime de louanges, comment n'aurions-Nous pas uni Notre voix? Nous le fimes notamment dans Notre Encyclique Fulgens corona, en rappelant à la suite de Nos Prédécesseurs que « la Bienheureuse Vierge Marie elle-mème voulut con- firmer, semble-t-il, par un prodige la sentence que le Vicaire de son divin Fils sur la terre venait de prodamer aux applaudissements de l'Eglise entière ».14 Et Nous rappelions, à cette occasion, comment les Pontifes Romains, conscients de l'importance de ce pèlerinage, n'avaient cesse de « l'enrichir de faveurs spirituelles et des bienfaits de leur bienveillance ». 15 L'histoire de ces cent années, que Nous venons d'évoquer à grands traits, n'est-elle pas en effet une constante illustration de cette bienveillance pontificale, dont le dernier acte fut la clóture à Lourdes de l'année Centenaire du Dogme de l'Immaculée Conception? Mais à vous, Chers Fils et Vénérables Frères, Nous aimons rappeler spécialement un Document récent, par lequel Nous favorisions l'essor d'un apostolat missionnaire dans votre chère Patrie. Nous eùmes à cceur d'y évoquer « les mérites singuliers que la France s'est acquis au cours des siècles dans le progrès de la foi catholique » et, à ce titre, « Nous tournions Notre esprit et Notre cceur vers Lourdes où, quatre ans après la définition du dogme, la Vierge Immaculée elle-mème confirma surnaturellement par des apparitions, des entretiens et des mkacles la déclaration du Docteur Suprème ».16 Aujourd'hui encore, Nous Nous tournons vers le célèbre sanctuaire qui s'appréte à accueillir sur les rives du Gave la foule des pèlerins du Centenaire. Si, depuis un siècle, d'ardentes supplications, publiques et privées, y ont obtenu de Dieu, par l'intercession de Marie, tant de gràces, de guérisons et de conversions, Nous avons la ferme confiance qu'en cette année jubilaire Notre-Dame voudra répondre encore avec largesse à l'attente de ses enfants; mais Nous avons surtout la conviction qu'elle nous presse de recueillir les lecons spirituelles des apparitions et de nous engager sur la voie qu'elle nous a si clairement tracée.

II Ces lecons, écho fidèle du message évangélique, font ressortir de facon saisissante le contraste qui oppose les jugements de Dieu à la vaine sagesse de ce monde. Dans une société qui n'a guère conscience des maux qui la rongent, qui voile ses misères et ses injustices sous des dehors prospères, brillants et insouciants, la Vierge Im­ maculée, que jamais le péché n'effleura, se manifeste à une enfant innocente. Avec

12 Bref du 11 janvier 1933: Arch. Brev. Ap. Pius XI, Ind. Perpet, f. 128. 13 Ibid. 14 Lettre Encyclique Pulgem corona du 8 septembre 1953: A. A. S., XLV, 1953, p. 578. i" Ibid. 16 Constitution Apost. Omnium Ecclesiarum du 15 aoùt 1954: A. A. S. XLVI, 1954, p. 567. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 227 une compassion maternelle, elle parcourt du regard ce monde racheté par le sang de son Fils, où hélas le péché fait chaque jour tant de ravages, et, par trois fois, elle lance son pressant appel: « Pénitence, pénitence, pénitence »! Des gestes expressifs sont mème demandés: « Allez baiser la terre en pénitence pour les pécheurs ». Et au geste il faut joindre la supplication : « Vous prierez Dieu pour les pécheurs ». Ainsi, comme au temps de Jean-Baptiste, comme au début du ministère de Jesus, la mème injonction, forte et rigoureuse, diete aux hommes la voie du retour à Dieu : « Re- pentez-vous »! 1T Et qui oserait dire que cet appel à la conversion du coeur a, de nos jours, perdu de son actualité? Mais la Mère de Dieu pourrait-elle venir vers ses enfants, si ce n'est en messagère de pardon et d'espérance? Déjà l'eau ruisselle à ses pieds: « Omnes sitientes, venite ad aquas, et haurietis salutem a Domino ».18 A cette source, où Bernadette docile est allée la première boire et se laver, afflueront toutes les misères de Fame et du corps. « J'y suis alle, je me suis lave et j'ai vu »,19 pourra répondre, avec l'aveugle de l'Evangile, le pèlerin reconnaissant. Mais, comme pour les foules qui se pressaient autour de Jesus, la guérison des plaies physiques y demeure, en mème temps qu'un geste de miséricorde, le signe du pouvoir que le Fils de l'Homme a de remettre les péchés. 20 Auprès de la grotte bénie, la Vierge nous invite, au nom de son divin Fils, à la conversion dù coeur et à l'espérance du pardon. L'écouterons-nous? Dans cette humble réponse de l'homme qui se reconnait pécheur réside la vraie grandeur de cette année jubilaire. Quels bienfaits ne serait-on pas en droit d'en attendre pour l'Eglise si chaque pèlerin de Lourdes — et mème tout chrétien uni de coeur aux célébrations du Centenaire — réalisait d'abord en lui-mème cette oeuvre de sanctification, « non pas en paroles et de langue, mais en actes et en vérite »! 21 Tòut l'y invite d'ailleurs, car nulle part peut-ètre aùtant qu'à Lourdes on ne se sent à la fois porte à la prière, à l'oubli de soi et à la charité. A voir le dévouement des brancardiers et la paix sereine des malades, à constater la fraternité qui rassemble dans une mème irivocation des fidèles de tome origine à observer la spontanéité de l'entraide et la ferveur sans affectation des pèlerins agenouillés devant la grotte, les meilleurs sont saisis par l'attrait d'une vie plus totalement donnée au service de Dieu et de leurs frères, les moins fervents prennent conscience de leur tiédeur et retrouvent le chemin de la prière, les pécheurs plus endurcis et les incrédules eux- mèmes sont souvent touchés par la grlce ou du moins, s'ils sont loyaux, ils ne restent pas insensibles au témoignage de cette « multitude de croyants n'ayant qu'un cceur et qu'une àme ». 22 A elle seule pourtant, cette experience de quelques brèves journées de pèlerinages ne suffit généralement pas à graver en caractères indélébiles l'appel de Marie à une authentique conversion spirituelle. Aussi exhortons-Nous les pasteurs des diocèses et tous les prètres à rivaliser de zèle pour que les pèlerinages du Centenaire bénéficient d'une préparation, d'une réalisation et surtout de lendemains aussi propices que pos- sible à une action profonde et durable de la gràce. Le retour à une pratique assidue

17 Matth. 3, 2; 4, 17. 18 Office de la fète des Apparitions, ler Répons du III Noct. 18 Io. 9, 11. 20 Cf. Marc. 2, 10. 21 1 Io. 3, 18. 22 Act. 4, 32. 228 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI des sacrements, le respect de la morale chrétienne dans toute la vie, l'engagement enfin dans les rangs de l'Action Catholique et des diverses oeuvres recommandées par l'Egli- se: à ces conditions seulement, n'est-il pas vrai, l'important mouvement de foules prévu à Lourdes pour l'année 1958 porterà, selon l'attente mème de la Vierge Im- maculée, les fruits de salut si nécessaires à l'humanité présente. Mais, pour primordiale qu'elle soit, la conversion individuelle du pèlerin ne saurait ici suffire. En certe année jubilaire, Nous vous exhortons, Chers Fils et Vé- nérables Frères, à susciter panni les fidèles commis à vos soins un effort collectif de renouveau chrétien de la société, en réponse à l'appel de Marie : « Que les esprits aveuglés... soient illuminés par la lumière de la vérité et de la justice, demandait déjà Pie XI lors des Fètes mariales du Jubilé de la Rédemption, que ceux qui s'égarent dans l'erreur soient ramenés dans le droit chemin, qu'une juste liberté soit partout accordée à l'Eglise, et qu'une ère de concorde et de vraie prospérité se lève sur tous les peuples ». 23 Or le monde, qui offre de nos jours tant de justes motifs de fierté et d'espoir, connaìt aussi une redoutable tentation de matérialisme, souvent dénoncée par Nos Pré- décesseurs et par Nous-mème. Ce matérialisme, il n'est pas seulement dans là philo- sophie condamnée qui prèside à la politique et à l'economie d'une portion de l'huma­ nité, il sévit aussi dans l'amour de l'argent, dont les ravages s'amplifient à la mesure des entreprises modernes et qui commande hélas tant de déterminations pesant sur la vie des peuples; il se traduit par le eulte du corps, la recherche excessive du confort et la fuite de toute austérité de vie; il pousse au mépris de la vie humaine, de celle mème que l'on détruit avant qu'elle ait vu le jour; il est dans la poursuite effrénée du plaisir, qui s'étale sans pudeur et tente mème de séduire, par les lectures et les spectacles, des àmes encore pures; il est dans l'insouciance de son frère, dans l'égoi'sme qui l'écrase, dans l'injustice qui le prive de ses droits, en un mot dans cette conception de la vie qui règie tout en vue de la seule prospérité tnatérielle et des satisfactions terrestres. « Mon àme, disait un riche, tu as quantité de biens en réserve pour long- temps; repose-toi, mange, bois, fais la fète. Mais Dieu lui dit: Insensé, cette nuit mème, on va te redemander ton àme ». 24 A une société qui, dans sa vie publique, conteste souvent les droits suprèmes de Dieu, qui voudrait gagner l'univers au prix de son àme25 et courrait ainsi à sa perte, la Vierge maternelle a lance comme un cri d'alarme. Attentifs à son appel, que les prètres osent prècher à tous sans crainte les grandes vérités du salut. Il n'est de renouveau durable, en effet, que fonde sur les principes infrangibles de la foi et il appartient aux prètres de former la conscience du peuple chrétien. De mème que l'Immaculée, compatissante à nos misères mais clairvoyante sur nos vrais besoins, vient aux hommes pour leur rappeler les démarches essentielles et austères de la conversion religieuse, les ministres de la Parole de Dieu doivent, avec une surnaturelle assurance, tracer aux àmes la route étroite qui méne à la vie. 26 Ils le feront sans oublier de quel esprit de douceur et de patience ils se réclament,27 mais sans rien voiler des exigences évangéliques. A Fècole de Marie, ils apprendront à ne vivre que pour donner

23 Lettre du 10 janvier 1935: A. A. S. XXVII, p. 7. 24 Lue. 12, 19-20. 25 Cf. Marc. 8, 36. 26 Cf. Matth. 7, 14. 27 Cf. Lue. 9, 55. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 229 le Christ au monde, mais, s'il le faut aussi, à attendre avec foi l'heure de Jesus et à demeurer au pied de la croix. Autour de leurs prètres, les fidèles se doivent de collaborer à cet effort de renou- veau. Là où la Providence l'a place, qui donc ne peut faire davantage encore pour la cause de Dieu? Notre pensée se tourne d'abord vers la multitude des àmes con- sacrées, qui se dévouent dans l'Eglise à d'innombrables oevres de bien. Leurs voeux de religion les appliquent plus que d'autres à lutter victorieusement, sous l'ègide de Marie, contre le déferlement sur le monde des appétits immodérés d'indépendance, de richesse et de jouissance; aussi, à l'appel de l'Immaculée, voudront-elles s'opposer à l'assaut du mal par les armes de la prière et de la pénitence et par les victoires de la charité. Notre pensée se tourne également vers les familles chrétiennes, pour les conjurer de demeurer fidèles à leur irremplacable mission dans la société. Qu'elles se consacrent, en cette année jubilaire, au Cceur Immaculé de Marie! Cet acte de piété sera pour les époux une aide spirituelle précieuse dans la pratique des devoirs de la chasteté et de la fidélité conjugales; il gardera dans sa pureté l'atmosphère du foyer où grandissent les enfants; bien plus, il fera de la famille, vivifiée par sa dévotion mariale, une cellule vivante de la régénération sociale et de la pénétration apostolique. Et certes, au delà du cercle familial, les relations professionnelles et ci- viques offrent aux chrétiens soucieux de travailler au renouveau de la société un champ d'action considérable. Rassemblés aux pieds de la Vierge, dociles à ses exhor- tations, ils porteront d'abord sur eux-mèmes un regard exigeant et ils voudront extirper de leur conscience les jugements faux et les réactions égoistes, craignant le mensonge d'un amour de Dieu qui ne se traduirait pas en amour effectif de leurs frères. 28' Ils chercheront, chrétiens de toutes classes et de toutes nations, à se rencontrer dans la vé- rité et la charité, à bannir les incompréhensions et les suspicions. Sans doute, enorme est le poids des structures sociales et des pressions économiques qui pése sur la bonne volonté des hommes et souvent la paralyse. Mais, s'il est vrai, comme Nos Prédé- cesseurs et Nous-méme l'avons souligné avec insistance, que la question de la paix sociale et politique est d'abord, en l'homme, une question morale, aucune réforme n'est fructueuse, aucun accord n'est stable sans un changement et une purification des cceurs. La Vierge de Lourdes le rappelle à tous en cette année jubilaire! Et si, dans sa sollicitude, Marie se penche avec quelque prédilection vers certains kde ses enfants, n'est-ce pas, Chers Fils et Vénérables Frèères, vers les petits, les pauvres et les malades, que Jesus a tant aimés? « Venez à moi, vous tous qui ètes las et accablés, et je vous soulagerai », semble-t-elle dire avec son divin Fils.29 Allez à elle, vous qu'écrase la misere matérielle, sans défense devant les rigueurs de la vie et l'indifférence des hommes; alléz à elle, vous que frappent les deuils et les épreuves morales; allez à elle, chers malades et infirmes qui étes vraiment regus et honorés à Lourdes comme les membres souffrants de Notre Seigneur; allez à elle et recevez la paix du coeur, la force du devoir quotidien, la joie du sacrifice offert. La Vierge Immaculée, qui connait les cheminements secrets de la gràce dans les àmes et le travafl silencieux de ce levain surnaturel du monde, sait de quel prix sont, aux yeux de Dieu, vos souffrances unies à celles du Sauveur. Elles peuvent grandement con- courir, Nous n'en doutons pas, à ce renouveau chrétien de la société que Nous im-

28 Cf. 1 Io. 4, 20. 29 Matth. 11, 28. 230 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI plorons de Dieu par la puissante intercession de sa Mère. Qu a la prière des malades, des humbles, de tous les pèlerins de Lourdes, Marie tourne également son regard ma- ternel vers ceux qui demeurent encore hors de l'unique bercail de l'Eglise, pour les rassembler dans l'unite! Qu'elle porte son regard sur ceux qui cherchent et qui ont soif de vérité, pour les conduire à la source des eaux vives! Qu'elle parcoure enfin du regard ces continents immenses et ces vastes zones humaines où le Christ est hélas! si peu connu, si peu aimé, et qu'elle obtienne à l'Eglise la liberté et la joie de ré- pondre en tous lieux, toujours jeune, sainte et apostolique, à l'attente des hommes! « Voulez-vous avoir la bonté de venir... », disait la Sainte Vierge à Bernadette. Cette invitation discrète, qui ne contraint pas, qui s'adresse au cceur et sollicite avec délicatesse une réponse libre et généreuse, la Mère de Dieu la propose de nouveau à ses fils de France et du monde. Sans s'imposer, elle les presse de se réformer eux- mèmes et de travailler de toutes leurs forces au salut du monde. Les chrétiens ne res- teront pas sourds à cet appel; ils iront à Marie. Et c'est à chacun d'eux qu'au terme de cette Lettre Nous voudrions dire avec S. Bernard : « In periculis, in angustiis, in rebus dubiis, Mariani cogita, Mariam invoca... Ipsam sequens, non devias; ipsam rogans, non desperas; ipsam- cogitans, non erras; ipsa tenente, non corruis; ipsa protegente, non metuis; ipsa duce, non jatigaris; ipsa propitia, pervenis... ». 30 Nous avons confiance, Chers Fils et Vénérables Frères, que Marie exaucera votre prière et la Nòtte. Nous le lui demandons en cette fète de la Visitation, bien propre à célébrer celle qui daigna, il y un siècle, visiter la terre de France. Et en vous invitant à chanter à Dieu, avec la Vierge Immaculée, le Magnificat de votre gratitude, Nous appelons sur vous-mèmes et vos fidèles, sur le sanctuaire de Lourdes et ses pèlerins, sur tous ceux qui portent la responsabilité des fètes du Centenaire, la plus large effusion de gràces, en gage desquelles Nous vous accordons de grand cceur, dans Notre constante et paternelle bienveillance, la Bénédiction Apostolique.

Donne à Rome, près Saint-Pierre, en la Féte de la Visitation de la Très Sainte Vierge, 2 juillet de l'année 1957, de Notre Pontificat la dix-neuvième. PIUS PP. XII

30 Hom. II super Missus est: P. L. CLXXXIII, 70-71. Documenta Magisteri! Ecclesiastici

Oratio ad Beatam Mariani Virginem Immaculatam Lapurdensem a Som­ mo Pontifìce Pio Xli exarata et Indulgentiis ditata. - 10 Maji 1957. (*)

Dociles à l'invitation de votre voix maternelle, ó Vierge Immaculée de Lourdes, nous accourons à vos pieds près de l'humble grotte, où vous avez daigné apparaìtre pour indiquer aux égarés le chemin de la prière et de la pénitence, et dispenser aux éprouvés les gràces et les prodiges de votre souveraine bonté. Recevez, ó Reine compatissante, les louanges et les supplications que les peuples et les nations, oppressés par les amertumes et l'angoisse, élèvent avec confiance vers vous. O bianche Vision du Paradis, chassez des esprits les ténèbres de l'erreur par la lumière de la Foi! O mystique Roseraie, soulagez les àmes abattues par le celeste parfum de l'Espérance! O source inépuisable d'eau salutaire, ranimez les coeurs arides par les flots de la Divine Charité! Faites que nous tous, qui sommes vos nls, réconfortés par vous dans nos peines, protégés dans les dangers, soutenus dans les luttes, nous aimions et servions si bien votre doux Jesus, que nous méritions les joies éternelles près de votre tròne dans le Ciel. Ainsi soit-il! * * * ^ Docili all'invito della Tua materna Voce, o Vergine Immacolata di Lourdes, accor­ riamo ai tuoi piedi presso l'umile grotta, ove Ti degnasti di apparire, per indicare ai traviati il cammino della preghiera e della penitenza, e dispensare ai languenti le grazie e i prodigi della Tua sovrana bontà. Accogli, o pietosa Regina, le lodi e le preci, che popoli e nazioni, stretti da amare angustie, fidenti levano a te. O candida visione di Paradiso, fuga dalle menti le tenebre dell'errore con la luce della Fede! O mistico Roseto, solleva le anime affrante col celeste profumo della Speranza! O sorgente inesausta di acqua salutare, ravviva gli aridi cuori con l'onda divina della Carità! Fa che noi tuoi Figli, da te confortati nelle pene, protetti nei pericoli, sostenuti nelle lotte, animiamo e serviamo il tuo dolce Gesù, in guisa da meritare i gaudii eterni presso il Tuo trono nei Cieli. Così sia!

(*) Acta ap. sei., 49 (1957) p. 427. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 491

Epistola Pii Pp. XII ad Rev.mum P. Michaélem Browne, Ordinis Fratrum Praedicatorum Magistrum Generalem, de incremento christianae pietatis in Deiparam Virginem per Mariale Rosarium provecto. (*)

Dilette filii, saluterà et Apostolicam Benedictionem. — Novimus libenter ex commentariis, abs te obsequentissimo animo ad Nos missis, Dominicianum Otdinem, cui tu digne praees, per postremum decennium naviter diligenterque allaborasse, ut Mariale Rosarium flagrantiore cotidie in Deiparam Virginem pietate a christifidelibus rec^taretur, utque piae Sodalitates, quae ab eo nomen accipiunt, sedula instantique a vobis data opera, etiam atque etiam florescerent. Id gratissimum Nobis obvenit; quandoquidem ex hoc precandi genere christianis omnibus, rudibus etiam et indoctis, prompta et facilis ratio patet, qua suam pietatem suumque religionis studium alant, foyeant atque excitent quam maxime. Est enim Mariale Rosarium « admirabile sertum ex angelico praeconio con- sertum, interiecta oratione dominica, cum meditationis officio coniunctum, suppli- candi genus praestantissimum... et ad immottalis praesertim vitae adeptionem maxime frugiferum ».1 Quamobrem, praeter excellentissimas, quibus constat, preces, quae veluti caelestes rosae nectuntur in coronam, exhibet etiam excitandae fidei invitamentum, religionis praesidium, et insignia virtutis exempla per mysteria ad contemplandum proposita. Fieri igitur non potest quin acceptissimum sit Deiparae Virgini eiusque Unigenae Filio, qui quidquid laudis, honoris et gloriae Genitrici suae tribuitur, ut sibimet ipsi quoque tributum procul dubio habet. Itemque prò certo retinendum est has precandi formulas, sive in sacris aedibus, sive in domestico convieni, sive de- nique privatim omnino recitantur, multum multumque valere ad divinam conci- liandam gratiam et ad christianorum reformandos mores. Hac praesertim de causa Romani Pontifices, ut nosti, peculiarique modo Decessor Noster imm. nem. Leo XIII, hunc precandi modum summis extulerunt laudibus salutaribusque ditarunt muneribus; ac Nosmet ipsi per Epistulam Encyclkam, cui initium est a verbis « Ingnientium malorum »,2 Mariale Rosarium omnium christianorum ordinibus valde commenda- vimus, cum fore confideremus et confidamus ut alma Dei Genitrix potentissima, tot nliorum exorata vocibus, benigna a Deo impetret ut privati publicique mores cotidie magis reflorescant, utque catholica religio libera ubique ab iniustis quibusvis impedimentis possit divinitus acceptum obire munus, atque adeo suam ipsius saluti- feram vim non modo in singulorum civium animos, sed in ipsius quoque reipublicae venas exserere; ita ut mutua omnium officia et iura aequo ordine temperentur et componantur, ex quibus non simultas, sed concordia, non odium, sed caritas, non novae dimicationis ruinae, sed veri nominis prosperitatis incrementa oriri queant. Pergite igitur, ut facitis, Mariale Rosarium ac varias Sodalitates, quae ab eo accipiunt titulum, sedulo, diligenter, studioseque provehere: id peculiare est incliti Ordinis vestri insigne, ac non postremum eiusdem Ordinis exstat erga Summam Dei Parentem, erga Ecclesiam religionemque catholicam pietatis officium.

(*) In Acta Ap. Sed., 49 (1957) p. 726-727. 1 LEONIS XIII, Epist. « Diuturni temporis », d. 5 Septemb., a. 1898; A. L., voi. XVIII, pag. 154-155. 2 A. A. S., voi. XLIII, 1951, pag. 577 sq. 492 DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI

Nos interea, de rebus vere actis paterna vobis gratulati voluntate, et ad causam eiusmodi non minore alacritate in posterum persequendam vobis addentes animum, caelestium gratiarum auspicem Nostraeque benevolentiae pignus, cum tibi, dilette fili, tum singulis sodalibus auctoritati tuae tuaeque curae concreditis, iis praesertim, qui huic provehendae rei tibi navant operam, Apostolicam Benedictionem liben- tissime impertimus. Datum Romae, apud S. Petrum, die 11 mensis Iulii, anno MDCCCCLVII, Pon- tificatus Nostri undevicesimo.

Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifidelibus datus ad Sanetuariom Marianum in « Mariazell » coadunatis, octavum revolutum saeculum ab eodem condito sacris solemnibus celebrantibus. - 15 Sept. 1957. (*)

Mit vaterlicher Freude und in tiefer Érgriffenheit richten Wir Unser Wort an euch, geliebte Sòhne und Tòchter der òsterreichischen Lande, die ihr, geschart um eure Oberhirten, Unsere Ehrwiirdigen Briider, heute dem Acht - Jahrhundert - Jubilàum eures Nationalheiligtums Mariazell und aller der Verehrung und Liebe, die don in diesen Monaten Maria, der « Magna Mater Austriae » erwiesen wurde, den Hòhepunkt setzen und die Krònung verleihen wollt. Mariazell, die àlteste und gròsste Gnadenstàtte der Gottesmutter in Oesterreich, die beherrschende des Donauraumes, - wie viel ist an ihr im Laufe der Jahrhunderte zur Gottesmutter gebetet und gefleht worden! Schon um das Jahr 1400 wird uns berichtet, wie die Pilgerscharen von der Ostsee bis Italien und von Frankreich bis Rumànien don zusammenstròmten. Wie viel Jugend und wie viele Brautpaare haben in eurena Heiligtum ihr Lebensgliick der Liebe Marias anvertraut, in wie viel Not und Gefahr, Unglùck und Drangsal sind don ihr mùtterlicher Schutz und ihre machtige Hilfe angerufen worden; Wie oft haben seit den Tagen Ludwigs des Grossen von Ungarn eure Landesherren die Rettung und das Wohl Oesterreichs der Gnadenmutter von Mariazell empfohlen! Wir denken an die katholische Erneuerung nach den Sturmen der Glaubensspaltung im 16. Jahrhundert, an den frommen Kaiser Ferdinand den II. im Dreissigjahrigen Krieg, an die furchtbare Tùrkennot des Jahres 1683: damals haben eure Vorfahren in Mariazell und Unser Vorgànger, der von • Uns se- liggesprochene Papst Innozenz der XI. in Rom zur heiligen Jungfrau um Hilfe gerufen. Innozenz der XI. war ein Mann des Gebetes, aber ebenso der Tat. Vorausschauend hat èr in langjàhrigen, zàhen Verhandlugen der Vorbedingung fùr die Rettung der Kaiserstadt Wien und des christlichen Abendlands, der Liga Kaiser Leopolds mit dem Polenkònig Johann dem III. Sobieski, die Wege geebnet. Das Fest Maria Namen, das er selber zur Erinnerung an den Sieg unter den Mauern Wiens einsetzte, und der Name « Patrona Viennensis », den das gerettete Wien dankerfullt der Gottesmutter gab, beides mòge euch immer an die wunderbare Hilfe erinnern, die eurem Land damals in tòdlicher Gefahr durch Maria zuteil wurde. Wir denken schliesslich an die harten Stòsse, die eine kirchen- wie volksfremde

(*) Acta ap. ied., 49 (1957) p. 854-857. DOCUMENTA MAGISTERH ECCLESIASTICI 493

Aufklàrung und liberale Flut in den letzten 200 Jahren auch in euren Landen gegen den katholischen Glauben gefuhrt haben. Vielleicht ist in Mariazell ob keiner Not •and Gefahr so viel gebetet worden wie ob dieser. Was jedoch die Zahl der Pilger angeht, bleiben die vergangenen Zeiten weit zuriick hinter der Gegenwart, wo Jahr fiir Jahr Hunderrtausende von Glàubigen zur Gnadenmutter von Mariazell wallfahren. An dieser Tatsache haben ganz gewiss die modernen Verkehrsmòglichkeiten ihren Anteil. Sie bleibt aber immer ein eindrucks- voller Beweiss dafiir, dass die letzten 50 Jahre, die euer Volk in zwei Weltkriege und in schwerste politisene und wirtschaftliche Erschiitterungen hineinzerrten, seinen katholischen Glauben nicht gebrochen, seine Hingabe an Maria aber nur verstàrkt haben. Wir erblicken • in dem Glanz, in dem die Basilika von Mariazell nach ihrer baulichen Erneurung erstrahlt, ein Sinnbild eurer unvermidnerten Treue und Liebe zur Himmelskònigin. Wie diirften Wir daran zweifeln, wenn Wir die zu Unserer Kenntnis gelangten Mariazeller Jubilàumsfeiern an Unserem geistigen Auge vorbeiziehen lassen sowie die Pilgerfahrten, die in diesenMonaten ihren Weg dorthin nahmen und noch nehmen werden? Wir kònnen Uns die Freude nicht versagen, sie einzeln oder in Gruppen namentlich aufzufùhren: Tag der Steirischen Landesmutter. Wallfahrten des Burgenlandes und Oberóster- reichs. Tag der Oesterreichischen Frauen. Wallfahrt der gewerblichen Wirtschaft Oester- feichs, der katholischen Landesjugend der Steiermark, der St. Pòltener Landesjugend, der Burgenlàndischen Jugend, der Oesterreichischen Pfadfinder und der Kolpingssòhne, Grosse Wiener Stadtwallfahrt. Wiener Mannerwallfahrt wie zu den Zeiten eures Mànnerapostels Heinrich Abel. Bayernwallfahrt und Tag der « Patrona Bavariae ». Stuttgarter Wallfahrten mit den Ungarn-und Sudetendeutschen. Tag der « Magna Hun- garorum Domina », Tag der « Mater Gentium Slavorum ». Tag des III. Weltkongresses der Weltunion Katholischer Lehrer. Tag des hi. Benedictus. Internationaler Pax Christi- Kongress. Tag der Catholica Unio Tag der Vòlkerverstàndigung. Tag der Vòlkermutter. Tag der Siihne. Wie viel guten Willen, wie viel heiligen Eifer, wie viel Sorge und Not, Hoffen und Vertrauen, und wie viel Hingabe an Maria umfassen diese Aufschriften! Im Jahre 1952, anlàsslich eures grossen Katholikentags, mahnten Wir euch: « Ver- traut ihr (Maria) euer Geschick, an erster Stelle aber euren Willen zu neuem heiligen Leben an. Dann braucht ihr nicht zu fiirchten; dann diirft ihr zuversichtlich hoffen ». l Gewiss kann euch die Kirche im Bereich des Diesseitigen, und wenn es um noch so hohe Werte geht, keine bindenden Zusicherungen machen. Aber « Wille zu heiligem Leben » - dem gilt immer vorbehaltlose Verheissung, da verpfàndet Gott sein Wort, dass nàmlich denen, die Ihn lieben, alles zum Besten gereicht. 2 Wir kònnen deshalb nur wiederholen, was Wir euch damals, vor fùnf Jahren, ans Herz legten, wollen aber ergànzend drei Hinweise beifùgen : Erstens: Ihr hòrt immer und immer wieder: die Stunde des Laienapostolats hat geschlagen, und jeder ist zu ihm berufen. - Ja, wenigstens zum Apostolat des Gebets und des guten Beispiels. Und dieses Apostolat ist heute das vordringlichste, weil die Welt, von so vielen Botschaften, die sich als triigerisch erwiesen, ernùchtert und enttàuscht, euerem Wort nur noch glaubt, wenn sie an euerem Tun sieht, dass ihr mit

1 Acta Ap. Sedis, a. 44, 1952, pag. 793. 2 2 Cfrr(r . Rom.vnm 8a 28?fi . 494 DOCUMENTA MAGISTERO ECCLESIASTICI dem « Gott dienen und seine Gebote in die Tat umsetzen » bei euch selbst vollen Ernst macht. Dabei geht dieses « Gott dienen » nicht nur auf euer Eigenleben, sondetn ebenso auf euer Leben in der Geineinschaft, auf den Beruf, auf euere Pflichten in» òffentlichen Leben, auf euer ganzes Dasein bis in seine letzten Veràstelungen. Manner und Frauen, die in den fùhrenden Berufen stehen und in allem als vollgiiltige Christen und Katholiken handeln, kònnen heute Wunder wirken fiir die Sache Christi und seiner Kirche. Solches « Gott dienen » ist echteste « Marienminne ». Zweitens: Seid eùch eurer Verantwortung bewusst fiir die umliegenden Lander und Vòlker! Nicht als ob Oesterreich nicht grosse Opfer gebracht hatte, als im ver- gangenen Herbst und Winter ungarische Fliichtlinge Rettung suchend auf sein Gebiet flohen. Wir denken jetzt an das Gesamtschicksal jener Lander und Vòlker, und Wir denken an sie gerade, wàhrend ihr zur Verherrlichung der Gottesmutter im Heilig' tum Mariazell vereint seid : Mariazell war auch ihre Gnadenstàtte; auch sie sind dorthin gewallfahrtet, und zàhlt die Tausende, die den Tag herbeisehnen, da sie wieder frei der Himmelskònigin ihren Dank und ihre Hingabe bezeugen kònnen. Jetzt ist e* an euch, fùr sie einzustehen vor Maria und ihrem gòttlichen Sohn. Bittet fiir sie um das hohe Gut der Freiheit, der Freiheit zu allem, was menschenwiirdig und gottgefallig ist, und fleht mit der Kirche : « Gott, unser Schirmherr, schau auf uns und verteidige uns gegen die Gefahren, die von seiten der Feinde uns drohen, dass wir, nach Behebung aller Unruhen, freien Sinnes Dir dienen mògen ». 3 Drittens: Betet an der Statte der Gnadenmutter fùr die grossen Anliegen der Weltkirche! Das ist das Eigenartige der gegenwartigen Stunde, dass schwer zu ents- cheiden bleibt, was gròsser sei: die Beklemmung wegen der ganze Erdteile umfassen- den Nòte und Gefahren, in denen die Kirche steht, oder die Hoffnung ob der. gewaltigen, auch weltweiten Mòglichkeiten, die sich erfiillen kònnen. Hier gilt fiir alle Kinder der Kirche jedenfalls das eine: beten und opfern! Wir empfehlen die zur Festfeier erschienen Oberhirten und Priester, die Vertreter der staatlichen Behòrden, euch alle, geliebte Sòhn und Tòchter, ganz Oesterreich und sein Volk Unbefleckt-Empfangenen, dass ihre machtige Furbitte die erbarmende Vorsehung Gottes sowie die Gnade und Liebe Jesu Christi, ihres gòttlichen Sohnes, in reichster Fùlle auf euch herabziehe. Als Unterpfand dessen erteilen Wir euch aus- der Fùlle des Herzens den Apostolischen Segen.

3 Miss ale, Orationes diversae nr. 11 - Postcomm. Documenta Magisterii Ecclesiastici

Oratio ad B. Mariani Perdolentem a Pio Pp. XII exarata ab infìrmis recitanda ( * )

O Madre clemente e pia, la cui anima fu trapassata dalla spada del dolore (cfr. Lue. 2, 35), eccoci, noi poveri malati, accanto a te sul Calvario del tuo Gesù. Eletti alla sublime grazia della sofferenza e desiderosi di compiere anche noi quel che manca alla passione di Cristo, a prò del corpo di lui che è la Chiesa (cfr. Col,, 1, 24), noi consacriamo a te le nostre persone e le nostre pene, affinchè tu ponga le une e le altre sull'altare della Croce del tuo divin Figlio, umili ostie di propiziazione per la salute spirituale nostra e dei fratelli. Accogli, o Madre addolorata, questa nostra consacrazione e convalida nei nostri cuori la grande speranza che, come siamo partecipi dei patimenti di Cristo, cosi possiamo aver parte al suo conforto nella presente e nella eterna vita. Così sia!

Constitutio Apostolica « Primo exacto saeculo » Pii Pp. XII. lubilaris indulgenza iis conceditor qui Massabiellensem specum prope Lapurdum, a die XI mensis Februarii anni MCMLVIII ad diem integrum XI eiusdem mensis insequentis anni MCMLIX pie statisque condicionibus inviserint. 1 Novembris 1957 (**)

Primo exacto saeculo, ex quo Deipara Virgo Maria, omnis labis ab origine expers, in Lapurdensi specu se conspiciendam dedit, prò Nostra erga eam studio­ sissima pietate cupimus, ut quotquot ubique gentium catholico censentur nomine hunc eventum digne concelebrent. Nulla autem magis frugifera ratione id fieri posse ducimus, quam si excelsas Summae Dei Parentis virtutes in exemplum intueri ac prò viribus imitari omnes enitantur. Ad hoc conferent piae peregrinationes, quibus procul dubio undique terrarum christifideles, vel singuli, vel turmatim, per proxi- mum iubilarem annum Lapurdum petent; ibique, nullo habito stirpis Nationisve discrimine, sed ilio christiano foedere coniuncti, quod eadem impensa fide eademque actuosa caritate foveatur, incensas supplicationes ad Deum fundent, validissimo inter­ posi» Immaculatae Virginis patrocinio; ad hoc itidem conferet — quod prò certo habemus — peculiare Consilium iam constitutum, cui praeest Venerabilis Frater Noster Eugenius Tisserant, Episcopus Ostiensis, Portuensis et Sanctae Rufinae, Sa- crique Collegii Decanus; conferent Conventus duo, Mariologicus alter, alter vero Marianus, qui proximo Septembri mense, ut Nobis perlatum est, celebrabuntur; et conferent denique quae in singulis etiam catholici orbis partibus hac de causa habe- buntur celebrationes et ad Deum Divinique Redemptoris Genetricem piae admove-

(*) Oss. Rom., 11 - X - 1957. (**) In Acta ap. sed., 49 (1957) p. 1051-1056. 210 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI buntur proces. Cupimus enim vehementer — quod ceteroquin in Encyclica Epistula, die II superioris mensis Iulii data attigimus, cui a verbis initium est « Le pèleri- nage de Lourdes » 1 — ut non solum Lapurdi, ad venerandae imaginis Immaculatae Virginis pedes, saeculares commemorationes celebrentur, sed ubicumque etiam cae- lestis Mater nostra amantissima colitur, ac praesertim ubicumque, vel in urbibus, vel in oppidis, vel in remotissimis pagis et viculis, tempia ad eius honorem Deo Optimo Maximo dicata sunt. Ita siquidem evenient — quod sperandum imploran- dumque est — ut excelsa Beatae Virginis Mariae dignitas ob oculos omnium in sua luce ponatur, ut pietas erga eam foveatur cotidie magis, et ut christianorum mores, quibus tam acriter hodie insidiantur malorum discrimina, privatim et publice reflo- rescant, sintque ceteris, qui a veritate et a virtute aberraverint, exemplo et incita­ mento. Quemadmodum autem quinque et vigiati ante annos, cum eiusdem generis cele- brationes haberentur, Decessor Noster fel. ree. Pius XI ad Tarbiensem et Lapur- densem Episcopum scribens asseveravit,2 nullo aptiore modo nullo digniore posse christifideles sollemnia eiusmodi agere, quam si, Paenitentiae Sacramento rite expiati, ad Divinam Eucharistiam incensa pietate accederent, et Calvariae Sacrificium, in­ cruento modo cotidie perennatum, salutariter participarent, ita Nos quoque eadem horramenta paterna voluntate impertimus. Eucharistia enim est christianae vitae quasi centrum et ratio maxima, quippe cum ex ea uberius supernae vires divinaeque gratiae in animos profluant nostros, quibus adiuti possimus et praesentis saeculi perioda evincere, et futuri aevi gaudiis aliquando potiri. Eucharistiae Sacramentum et Augustum Altaris Sacrificium, cùm eiusmodi sint munera, quibus non solum maius quidquam humana cogitatione effingi non possit, sed quae etiam infinitam ipsius Christi videantur explevisse caritatem, exhausisse misericordiam,3 actuosum efficientemque amorem nostrum postulant; talem dicimus amorem, qui voluntatem, qui agendi rationem, qui totum vitae nostrae cursum sustineat atque conformet. Ac praeterea nihil acceptius dulcissimae Matti nostrae Mariae per saecularem horum sollemnium annum agere possumus, quam si hos Divinae Redemptionis thesauros participantes, cotidie artius cum Unigena Filio suo coniungamur, qui unus morta- libus omnibus « via, veritas et vita » est. 4 Quandoquidem autem Beata Virgo Maria, cum in Lapurdensi specu innocen- tissimae candidaeque puellae se conspiciendam dedit, non modo ad pias fundendas preces eam et per eam omnes adhortata est, sed ad christianae etiam paenitentiae incommoda ultro libenterque ferenda, ideirco cupimus, ut ad propria ceterorumque peccata expianda, per saecularis huius anni decursum, christiani omnes non solum animos intendant suos ad debitam suarum cupiditatum refrenationem dominatio- nemque, sed ad aliquas etiam — quatum fieri possit — vitae austeritates asperita- tesque voluntarie suscipiendas. Ceterum meminerint omnes haec prima et necessaria paenitentiae opera omnibus toleranda esse: labores videlicet, dolores, atque mole- stias, quae mortalium omnium vitam comitantur. Sed hos labores, has rerum an­ gustia aegritudinesque ita christiani patiantur, ut ea omnia, quae operosa, quae

1 A. A. S., voi. XXXIX, 1957, pp. 606, 614, 617. 2 Cfr. Epist. Quod tam alacri, A. A. S., voi. XXVII, 1935, pag. 5. 3 Cfr. ibidem. 4 Io. XIV, 6. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 211 incommoda ac vel tristissima sint, quasi mystici sacrificii hostias Deo offerant. Hac agendi ratione non modo Eum, ob sua ceterorumque admissa offensum, recte propi- tiabunt, non modo caelestia ab Eo impetrabunt munera ac solacia, sed ea etiam, quae animum angunt, leviora fient secundum suavissimam illam Divini Redempto- ris sententiam : « Venite ad me omnes qui laboratis et onerati estis, et ego reficiam vos... et invenietis requiem animabus vestris. 5 Placet autem peculiaria munera ac privilegia iis imperare, qui per proximum iubilarem annum ad Lapurdensem specum pie se conferent, ibique normis, quae infra daturi sumus, volentes obtemperabunt. Hoc est, Apostolica auctoritate Nostra indulgemus ed concedimus, ut omnes et singuli utriusque sexus christifideles, qui rite per Paenitentiae Sacramentum expiati et sacra Synaxi refecti Massabielensem specum prope Lapurdum, anno qui decurret a die anniversaria manifestationis Dei- parae Virginis Mariae, id est undecima mensis Februarii proximi anni MDCCCC1.VIII usque ad integram diem undecimam eiusdem mensis insequentis anni MDCCCCLIX, pie visitaverint ibique preces ad mentem Nostrani effuderint, Plenariam Indulgen- tiam Iubilarem semel tantum lucrari valeant, die ab iisdem christifidelibus ad libi­ tum eligendo. Mens autem Nostra haec est: a Deo nempe misericordissimo implo- retur ut qui a Christiana veritate aberraverint, quae una potest lucem mentibus, pacem animis impertire, quam primum ad eam redeant eamque volentes amplectan- tur; ut qui peccatis onerati sub daemonis servitute miserrime iaceant, suas labes abluant et ad frugem rectam restituantur; ut boni omnes ad perfectiorem usque sanctitatem perveniant; ut concordia et pax inter cives, inter populos piena redin- tegretur ac vigeat quam maxime; ut denique Catholica Ecclesia ubique gentium debita suo muneri obeundo libertate fruatur, quo aptius et expeditius possit et sempiternae hominum saluti prospicere, et operam suam ad communem verique nominis prospe- ritatem conciliandam provehendamque conferre. Quo autem facilius christifideles caelestium horum munerum participes fieri queant, Episcopo Tarbiensi et Lapurdensi facultatem facimus aliquos in propria dioecesi presbyteros saeculares vel cuiusvis Ordinis, Congregationis, Instituti Reli­ giosi, ad Sacramentales Confessiones christifidelium excipiendas deputandi, qui eosdem christifideles, rite dispositos, a censuris et casibus Sedi Apostolicae reservatis absol- vere valeant, in foro tamen conscientiae et in Sacramentali Confessione tantum; imposita praeterea cuilibet, prò prudenti Consilio, congrua et salutari paenitentia. Huiusmodi vero censurarum absolutio in foro externo iisdem christifidelibus non suffragabitur. Excipiuntur tamen ex his amplissimis facultatibus censurae sive Ro­ mani Pontifici personaliter, sive specialissimo modo Sedi Apostolicae reservatae, quae solum ad praescriptum can. 2254 Codicis Iuris Canonici absolvi possunt; sive etiam censura, de qua in can. 2388, § 1, Sanctae Sedi reservata ad normam Decreti Lex sacri coelibatus per Sacra Paenitentiariam editi die XVIII mensis Aprilis anni MDCCCCXXXVI; 6 itemque ad normam Declarationis ab eadem Sacra Paenitentiaria datae die IV mensis Maii anni MDCCCCXXXVII; 7 vi cuius Decreti et Declarationis haec censura in casu speciali, de quo agitur ita Sacrae Paenitentiariae reservatur ut

5 Mattb. XI, 28-29. 6 A. A. S., voi. 28, 1936, pp. 242-243. 7 A. A. S., voi. 29, 1937, pp. 283-284. 212 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI nemo umquam, excepto mortis periculo, ab ea absolvere possit ne vi quidem can. 2254. Praeterea christifideles, qui aliqua censura nominatim fuerint, affecti, vel ut tales publice renuntiati, tamdiu nequeunt hoc beneficio frui, quamdiu in foro externo non satisfecerint, prout ex iure requiritur. Si tamen contumaciam in foro interno sincere deposuerint, et rite dispositos sese ostenderint, poterunt, remoto scandalo, in foro Sacramentali interim absolvi ad finem dumtaxat lucrandi Iubilarem Indul- gentiam, de qua supra, cum onere se subicendi quamprimum etiam in foro externo ad tramitem iuris. Quae autem hisce Litteris Apostolica auctoritate a Nobis decreta sunt, ea omnia rata et valida esse volumus et iubemus, contrariis quibuslibet non obstantibus, etiam peculiari mentione dignis. Earum vero exemplis aut excerptis, etiamsi prelo impressis, manu tamen ali- cuius tabellionis publici subscriptis ac sigillo alicuius in ecclesiastica auctoritate constituti munitis, eandem volumus haberi fidem, quae haberetur prasentibus, si essent exhibitae vel ostensae.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die prima mensis Novembris, in Festo omnium Sanctorum, anno Domini millesimo nongentesimo quinquagesimo septimo, Pontifkatus Nostri undevicesimo. PIUS PP. XII

Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XII Christifìdelibus Sardiniae dena lustra celebrantibus, ex quo Sanctus Pius Pp. X Beatam Mariani Virginem « de Bonaria » totius Insulae Patronam Caelestem constituit. 24 Aprilis 1958. (*)

Da lungo tempo nutrivamo il desiderio di rivolgervi una Nostra parola, diletti figli e figlie della Nobile Sardegna, tradizionalmente fedele a questa Sede Apostolica, per manifestarvi il Nostro paterno affetto e la stima e la fiducia che riponiamo in voi, quasi ridesti, in questi ultimi anni, a novello fervore di vita e di opere. Siamo pertanto grati alla divina Provvidenza per averne disposta l'occasione in questa so­ lenne giornata, in cui il buon popolo sardo, guidato dai suoi zelanti Pastori, insieme con le Autorità civili, è accorso al sacro colle di Bonaria, per stringersi in un solo palpito di fede, presso il trono della Vergine, come per riconfermarLe, con pio plebiscito, il titolo di Patrona Massima dell'Isola, già sancito, or sono 50 anni, dal Santo Pontefice Pio X. Ammirando con lo spirito, nell'incantevole cornice del vostro bel cielo e delle splendenti marine, lo spettacolo di esultanza religiosa, da voi offerto in quest'ora agli sguardi della Patria celeste e della terrena, il Nostro cuore si allieta, bramoso di precedervi, com'è vostro desiderio, nell'omaggio alla comune Madre e Regina, che maternamente vi abbraccia nella totalità delle famiglie, dei ceti, delle istituzioni regionali, come sua particolare eredità. Siamo certi che voi, nutriti di pensieri e di sentimenti cristiani, consentirete con Noi, se affermiamo che la Sar-

(*) In Acta ap. sei., 50 (1958) p. 326-330. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 213 degna, a giusto titolo, si può considerare eredità e dominio di Maria, e che tale vuol restare nel futuro. L'atto solenne del soprannaturale possesso dell'Isola da parte di Maria fu segnato, per dir così, sul colle di Bonaria, allorché, secondo una pia tradizione, proveniente da ignoti lidi, vi approdò il suo prodigioso Simulacro, da circa sei secoli venerato e custodito gelosamente, come celeste palladio della città di Cagliari e della intiera Sardegna. Quell'evento, circonfuso da delicata aura di tenera pietà mariana, sembrò coronare la precedente storia religiosa dell'Isola, le cui luminose pagine si distinguono per essere improntate dalla fedeltà alla Sede di Pietro, fin dai secoli remoti. La Sardegna, infatti, quasi nodo delle vie marittime percorse dalle multiformi civiltà mediterranee, oggetto di dispute e di brame tra regni ed imperi per la prosperità del suo ruolo e la sua vantaggiosa posizione, così prossima a Roma ed al suo influsso, conobbe ed accolse per tempo il cristianesimo. Resta suo vanto l'aver dato ospitalità a non pochi ed insigni cristiani della chiesa Romana, colà esiliati dal furore delle persecuzioni, tra i quali il futuro Papa Callisto ed il suo successore Ponziano, che intrise la terra sarda col suo sangue versato per Cristo. Dal canto loro, i Romani Pontefici, con ininterrotta sollecitudine, quando non ne furono impediti, si adoperarono per l'incremento della prosperità, sia spiri­ tuale dell'Isola, — che fin dal secolo VI ebbe con S. Gregorio Magno il primo riordinamento ecclesiastico, e dal secolo XII designò gli Arcivescovi di Pisa come legati pontifici per la Sardegna, — sia anche temporale, organizzando le istituzioni civili ed accorrendo a sanare le sue ferite, troppe volte cagionatele dalla negligenza o dalle scorrerie dei potentati mediterranei. Accenniamo così alla travagliata storia civile della vostra terra, non tanto per indicare i motivi esterni di un tal quale abbandono in cui venne a trovarsi talora nel passato, quanto per porre in debito risalto uno dei tratti più esimi della gente sarda, vale a dire, l'attaccamento quasi devoto all'Isola, manifestato nella stabilità di dimora in essa, nonostante i disagi del pas­ sato, e nella conservazione inalterata del suo carattere etnico. Elemento preponde­ rante di tale prerogativa è stata in ogni tempo la fede cristiana, mantenuta immune di errori, avuta in alta stima dai vostri avi, e della cui saldezza nei cuori è segno e prova una fervida devozione alla Vergine. Si comprende, pertanto, la salutare im­ portanza nel corso della vostra storia religiosa e civile del Santuario di Bonaria, come centro di vita cristiana e di devozione mariana. Del fervido affetto dei Sardi verso la Madre di Dio desideriamo di ricordare talune manifestazioni e fasti nella storia del Santuario, quali l'erezione a Basilica minore dello stesso Santuario, gl'in­ numerevoli altari e cappelle dedicati nell'Isola a Nostra Signora di Bonaria, i fre­ quenti pellegrinaggi da ogni borgo e città, il nome di Bona o dei misteri di Maria imposto alle vostre figlie, le Confraternite e le pie Unioni erette in suo onore, le visite rese nel passato da Vescovi e Viceré prima di prendere possesso delle loro cariche, i recenti Congressi Mariani diocesani e regionali svoltisi presso il Santuario, ma, soprattutto, il frequente e non vano ricorso che il buon popolo fa al suo trono di grazia, in modo particolare il ceto dei marinai e dei pescatori, i cui numerosi ex-voto intorno al prodigioso Simulacro predicano la materna misericordia di Maria. Ma, quale segno eloquente di così fervida devozione popolare, vorremmo anche menzionare l'antica formula di saluto, che ancora oggidì usa scambiarsi il popolo sardo nel linguaggio regionale, in cui riecheggia nobilmente il latino dei vostri Padri: band.it cum Deus, parti con Dio; abarrit cum sa Mamma, resta con la sua Madre, 214 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Se non che, al di là e al di sopra di queste esterne manifestazioni di fede,, vi è altresì nel popolo sardo una sostanza di vita cristiana, che, mentre torna a suo onore, attende tuttavia di essere più intensamente alimentata e sviluppata, a misura che si moltiplicano, anche per voi, i pericoli e le minacce, inavvertite o palesi, di chi non tollera il trionfo di Dio sulla terra, e si sforza di combattere la Chiesa di Cristo. Conservare alla Sardegna di oggi e di domani l'avito tesoro della fede e della vita cristiana, sotto la materna egida di Maria : ecco il significato che la Vergine di Bonaria intende di dare alla odierna celebrazione. Ella vuole stringere come un patto di onore e di sicurezza con voi, incamminati felicemente verso il rinnovamento delle vostre istituzioni, di guisa che, mentre Ella s'impegna a rima­ nere la Protettrice benigna del vostro popolo, voi restiate, come nel passato, fedeli a tutta prova nella obbedienza al suo divin Figlio Gesù Cristo. E' un impegno il vostro quanto mai urgente ed opportuno in un momento, come il presente, importante e delicato della storia dell'Isola, animata da vivo impulso di riguadagnare il tempo perduto sulla via del progresso. E' necessario che uno stimolo altrettanto vivo e fattivo nel campo spirituale e morale sia in pari tempo sentito e coltivato da tutti, popolo ed Autorità, per impedire che il progresso materiale divenga un lustro esteriore e nocivo ai valori essenziali e più alti. Senza dubbio siete degni di ammirazione per quel che avete compiuto fino al presente e vi proponete di attuare in futuro, per innalzare l'Isola al grado delle altre regioni prospere dell'Italia. Con ragione si dice che la Sardegna ha rinnovato in pochi anni il suo volto, e molti suoi annosi problemi sono stati o saranno risolti, grazie alla intelligente operosità degli abitanti e mediante il valido contributo della Patria comune. Come Ci è stato riferito con Nostro compiacimento, nello spazio di un decennio all'incirca, molta superficie di suolo abbandonato è stata testituita alla col­ tura, incrementata la produzione agricola e l'allevamento zootecnico, fondate nuove industrie, migliorate quelle già asistenti, provveduti di energia elettrica i centri abi­ tati anche più remoti, costruite imponenti dighe e nuovi acquedotti, migliorata notevolmente la viabilità, riattati i porti, debellata la malaria, eretti nuovi e mo­ derni ospedali, sistemati i centri urbani e moltiplicate le case per il popolo. Il soffio rinnovatore è stato esteso felicemente anche alle istituzioni, ai rapporti so­ ciali, alla organizzazione del lavoro, alla pubblica assistenza, in particolare alla istruzione e alla cultura. Molto rimane ancora da attuare, altri problemi attendono la soluzione, ma vi è fondato motivo di bene sperare, finché il popolo sardo ed i suoi dirigenti manterranno vivo lo spirito restauratore nelle norme di saggezza fin qui dimostrata, resistendo all'adescamento di vani miraggi e di malintesi progressi. Vano e pernicioso miraggio sarebbe, infatti, per esempio, il concetto di « ramaio- dernare » anche quei valori spirituali familiari, e sociali, finora immuni dalle con­ taminazioni materialistiche ed edonistiche. Non mancano, infatti, neppure presso di voi, coloro che ardiscono stimare i valori tradizionali cristiani come ormai sorpas­ sati e pertanto inconciliabili col progresso moderno. Se tale suggestione avesse, Dio non voglia, il sopravvento, la vostra Sardegna soffrirebbe danno maggiore, che non la sterilità e l'abbandono arrecatole dalle depredazioni delle antiche scorrerie. Oc­ corre quindi promuovere ciò che è sano, per rinvigorire, estendere e radicare più profondamente le buone tradizioni. Tali sono, per esempio, la santità del matri­ monio e la compattezza della famiglia, la educazione morale della gioventù ispi­ rata dalle norme cristiane della purezza, della pudicizia, della obbedienza ai genitori, DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 215 la semplicità e quasi austerità dei costumi, l'armonia tra il laicato ed il clero, la dedizione al lavoro, la devozione alla regione come porzione viva ed attiva della comune Patria. Voler distruggere queste doti del popolo sardo significherebbe voler cancellare la sua fisonomia, offuscare lo splendore della sua nobiltà, depredarlo dei suoi più preziosi tesori. Un avvenire degno del vostro migliore passato vi sia dunque dinanzi allo sguardo come meta e programma. Ad esso mirino coloro che voi scegliete come guide della vita civica, uomini onesti a tutta prova e dediti alle cure della cosa pubblica senza parzialità, se non per i più umili; ad esso miri la valida classe dei professionisti con lo studio assiduo e l'accurato esercizio dei loro doveri; mirino i giovani, siano essi studenti o artigiani o lavoratori nei campi, sul mare o nelle miniere, persuasi di cooperare in unità di risultato alla comune prosperità; ma mi­ rino soprattutto coloro che Dio ha eletto ministri in mezzo al suo popolo, i Sacerdoti, affinchè con la dottrina, l'esempio, lo zelo siano tra voi sale della terra e luce del mondo. 1 In una comunità, relativamente ristretta come la vostra, ove si respira quasi sensibilmente l'aura di famiglia, se ciascuno dona il meglio di sé stesso, non sottraendosi alle proprie responsabilità, l'avvenire non avrà incertezze, ma sarà improntato ad armonia d'intenti, attuazione di opere, in una parola, a compiutezza di vita sociale. Compiutezza di vita : è questo l'ideale al quale la Chiesa ha sempre ispirato la sua azione nel mondo. Ella vuole che la vita dei popoli, non meno che dei singoli, si sviluppi nell'ordine dei suoi molteplici elementi, senza esclu­ sione di nessun genuino valore e senza preferenze unilaterali a scapito degli altri. Ella non teme il progresso e la modernità. Tutto può e deve concorrere a edificare la città cristiana: religione e scienza, tecnica ed economia, lavoro, cultura ed arte. Non si danno limiti alla umana attività, se non quelli imposti dalla sua sana valu­ tazione morale, secondo l'insegnamento dell'Apostolo, che così scriveva ai Filippesi: « Del resto, o fratelli, tutte le cose che sono vere, tutte le cose degne, tutte le cose pure, tutte le cose' amabili, tutto quel che è di buona fama, se vi è qualche virtù e qualche lode, a questo pensate.2 Diietti figli e figlie della Sardegna, ecco quel che Ci sembra voglia dirvi la vostra Madre e Regina, la Vergine Santissima di Bonaria, unitamente alla promessa di perenne assistenza, tutela e sostegno. Non dubitiamo che tutti voi consentirete ai suoi materni avvertimenti, stimandovi in tal modo legati a Lei da un patto di onore e di sicurtà. La fedeltà, che abbiamo già encomiato come tratto genuino della vostra indole, o sarà intiera e perenne, o non sarà tale. La vera fedeltà non tollera dubbi, perplessità, evasioni anche temporanee; ma è dedizione incondizionata, di­ sposizione a servire, prontezza a sacrificare. Mai come al presente la fedeltà a Cristo ed alla Chiesa è divenuta la virtù capitale del cristiano; mai come ora fu maggior­ mente messa alla prova. Ci sembra che Cristo ripeta a ciascuno di voi una domanda simile a quella che rivolse a Pietro sulle rive del mare di Tiberiade : « Mi ami tu? Mi ami tu? », e guardi profondamente negli occhi, ansioso di leggervi la since­ rità della risposta : « Sì, o Signore, tu sai che io ti amo ». 3 Con la medesima ansia

1 Cfr. Matth. 5, 13-14. 2 Phil. 4, 8. 3 Cfr. lo, 21, 16. 216 DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI

Noi, Vicario di Cristo, vi chiediamo oggi : sarete fedeli a Cristo e alla Chiesa? Non dubitiamo che voi, che la Sardegna, isola della fedeltà, risponderà con un sì di persuasione e di sincerità, pari a quello pronunziato dai vostri padri, il giorno in cui la Vergine di Bonaria, approdando sui vostri lidi, sembrava chiedere ospi­ talità ed affetto. Affinchè questa nostra fiducia in voi non venga mai meno, e implorando che Iddio Onnipotente e la Vergine Santissima vi sorreggano nelle vostre opere, e tutti voi siate ricolmati dall'abbondanza dei celesti favori, v'impartiamo di gran cuore la Nostra paterna Apostolica Benedizione.

Allocutio Pi! Pp. XII iis quae interfuerunt Conventui IV nationali ex Foe- deratione Italica « Congregationum Marialium » puellarum, Romae ha- bito. 26 Aprilis 1958. (*)

Il vostro IV Convegno federativo nazionale vi trova riunite a Roma, dilette fi­ glie, Delegate delle Congregazioni Mariane d'Italia, per studiare e meditare su quello che deve essere il vostro sentire e il vostro operare nel quadro della missione della Chiesa. Voi siete una delle Associazioni, alle quali parrebbe che non vi fosse quasi più nulla da dire: tante sono le volte che abbiamo parlato di voi, scritto di voi, tante sono altresì le lodi e gli ammonimenti, che vi abbiamo rivolti in varie occasioni. Non può negarsi che la Chiesa si è impegnata per voi e con voi fino a lasciar sorpresi alcuni, che non conoscono la vostra storia gloriosa, e soprattutto ignorano la volontà risoluta della esemplare Congregata Mariana di tutto osare, affinchè nulla venga omesso di ciò che appare utile alla maggiore gloria di Dio, alla propria san­ tificazione e alla salvezza delle anime. Il Nostro parlare sarà dunque breve, dilette figlie : anche perchè non si tratta di cercare nuovi principi, di indicarvi nuove mète, di dettare nuove norme; ed è superfluo il ripetervi con quanta speranza e con quanta fiducia Noi guardiamo alle Congregazioni Mariane, come ad una delle forze vive che silenziosamente, per lo più, ma efficacemente operano nella vigna del Signore. Quando dicemmo che voi siete « Azione Cattolica » pieno iure, volemmo, sì, dare alle vostre regole e alle vostre opere il riconoscimento che esse meritano; ma soprat­ tutto intendemmo di impegnarvi ad una azione generosa ed organica in stretta unione con la sacra Gerarchia. Se dicessimo che avete scarsamente corrisposto a questo Nostro volere, non sa­ remmo giusti; però non Ci stimiamo pertanto dispensati dall'esortarvi a continuare nel cammino intrapreso, a fare, cioè, ogni sforzo per essere Congregate di Maria per­ fette, come le vostre regole vi vogliono : anime che guardano a Maria come a modello di vita e a modello di azione: di vita nella Chiesa, di azione per la Chiesa. 1'» - Anzitutto guardate a Maria come a modello di vita nella Chiesa. Si suol dire che l'essenza della devozione a Maria consiste, in primo luogo, nel sentimento di rispetto e di venerazione corrispondente alla sua dignità di Madre di Dio; quindi, in un sentimento di confidenza nel suo potere e nella sua buontà, e fi-

(*) In Acta ap. sed., 50 (1958) p. 318-322. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 217 nalmente in un sentimento di amore filiale, che cerca di contraccambiare in qualche modo il suo amore di Madre. Ma la venerazione non sarebbe sincera, la confidenza non sarebbe veramente profonda e l'amore non andrebbe oltre il sentimento e le parole, se l'anima che si dice devota di Maria non si studiasse di imitarne le virtù, di ritrarne in sé la vita. Sappiamo bene che alcune qualità di lei possono essere oggetto soltanto della nostra meraviglia e della nostra estatica ammirazione: così la sua concezione imma­ colata, la pienezza della grazia, la sua verginale divina maternità. Figlia sovranamente privilegiata del Padre, Ella è infatti, dopo Gesù, il raggio più luminoso della sua gloria, il riflesso più stupendo della sua immagine, l'opera più bella delle sue mani. Per questo sarebbe vano ogni sforzo per riprodurla in noi, come Essa è: capolavoro di Dio, anche se, come luna, è bella di bellezza riflessa: « pulchra ut lunati.^ Ma questo non deve certo impedirvi di guardare a Maria, e meno ancora es­ servi di ostacolo a chiederle di aiutarvi nello sforzo continuo che voi certamente fa­ rete allo scopo di essere investite, almeno da qualche raggio della sua sovrumana bellezza. Imparate dunque da lei a vedere rettamente e completamente; imparate a vivere di fede. Proclamate, ad imitazione di lei, che nulla vi è in cielo per voi, fuori di Dio; nulla volete sulla terra, fuori di lui. Protestate che il vostro unico bene è per voi stare unite a Dio, porre in Dio la vostra speranza. 2 A questo vostro sentire, a questo vostro volere seguirà il vostro operare : an­ ch'esso dedicato interamente a Dio, come interamente a Dio fu dedicato l'operare di Maria. Fu una prerogativa di lei una tale gioiosa conformità al volere di Dio. Vor­ remmo quindi, dilette figlie, che tale atteggiamento, tale prerogativa divenissero atteg­ giamento e prerogativa vostra. Siate pronte, non solo a qualsiasi ordine, a qualsiasi espressa chiamata di Dio; ma ad ogni suo cenno, anche appena sussurrato nell'intimo delle vostre anime. Né deve importarvi che Dio vi offra il gaudio e invece vi chiami al dolore; preparatevi a conservare sempre l'atteggiamento servizievole di Maria; pre­ paratevi a dire il suo « Fiat ». E voi beate se, scelte dal Signore per soffrire con lui, per essere crocifisse con lui, vi riuscirà nondimeno a pronunziare il « Magnificat ». Saranno fatte anche a voi cose grandi da Colui che è potente : « qui potens est ».3 2» - E in secondo luogo guardare a Maria come a modello di azione per la Chiesa. Deve essere ben noto a voi quanto e come Maria abbia partecipato intimamente, e fin dall'inizio, alla vita della Chiesa. Con Maria madre di Gesù : « cura Maria matte lesu »4 erano riuniti gli Apostoli, perseverando concordemente in orazione « perse­ verante! unanimiter in oratione », 5 quando il Cenacolo fu scosso da un vento impe­ tuoso e la minuscola comunità dei fedeli fu investita dallo Spirito Santo, il quale riempì tutti dei suoi doni. 6 Poco dopo, Maria potè assistere alla prima semina e alla

1 Cfr. Cant. 6 , 9. 2 Cfr. Ps. 72, 28. 3 Cfr. Lue. 1, 49. 4 Act. 1, 14. 5 Cfr. ibid. 6 Cfr. Act. 2, 1-4 218 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI prima miracolosa raccolta di messi cristiane. Pietro parlò alla folla e, col suo discorso ascoltato da tutti nella propria lingua, provocò il primo incremento della Chiesa. Da quel giorno di benedizione per la giovane comunità di Gerusalemme Maria non cessò mai di vegliare, come Madre dolcissima, sulla Chiesa di Cristo. Nessuna circostanza, specialmente nessuna ora di trepidazione e di pianto, passò per la Chiesa, — possiamo ben pensare — senza che si sentisse l'assistenza materna di Maria. Ogni­ qualvolta che parve quasi stesse per scendere la notte sul mondo, si vide spuntare nel cielo Maria, stella del mattino. Quando il sudore di fatiche immani imperlò la fronte della Chiesa, quando gli occhi di essa furono bagnati di lacrime, quando le sue carni, come le carni di Gesù, furono tormentate e perfino confitte in croce, la Chiesa ebbe sempre vicina Maria, Madre addolorata. E come si deve a lei la perseveranza dei figli devoti, così fu ella sempre a incoraggiare il ritorno dei figli traviati e ad accoglierli con infinita tenerezza. Per intervento di lei non mancò mai la protezione alla Chiesa, quando fu oggetto di assalti violenti o di subdole insidie. Così la storia dei trionfi della Chiesa è la storia dei trionfi di Maria. Guardate dunque a Maria, dilette figlie. Sentendo con la Chiesa, come prescrive la vostra regola,7 fate vostre le sue ansie, i suoi dolori, le sue speranze, le sue gioie. Nessuna di voi penserà che si possa essere perfetta Congregata, restringendosi ad assistere alla S. Messa in una raccolta cappella, tra canti e preghiere; forse anche con apposita esortazione spirituale. Ma nemmeno è lecito pensare che si possa essere vere Congregate, impegnandosi soltanto nel procurare a voi stesse il maggior grado possi­ bile di perfezione cristiana, senza preoccuparvi degli altri. Voi non siate così, dilette figlie. Nel campo di Dio, che è il mondo, vi è tanta terra da arare, tanti solchi da seminare, tante piante da coltivare, tanta messe da raccogliere. E' dunque necessaria l'opera di tutti, e voi, Congregate di Maria, sarete attive dovunque la Chiesa nasce, dove cresce e si dilata,, soffrendo e gemendo; dove lotta intrepida, dove vince e trionfa. A questa azione individuale, azione di tutte, fatta sempre e dappertutto, con l'esempio, la parola e l'opera, deve aggiungersi l'azione collettiva delle Congrega­ zioni, della Federazione nazionale, di tutta la Congregazione mondiale. Un'azione coordinata ed organica di tutte è insostituibile di fronte al numero, alla vastità e complessità dei problemi, che tengono in ansia gli uomini e agitano il mondo. Cade qui a proposito un ammonimento paterno circa la necessità di farvi incontro, con fraterno amore e assoluta comprensione, alle altre Associazioni, che con voi devono essere pronte a formare come una « acies ordinata ». 3» - Ma vi è qualche cosa, oggi, che per la sua importanza dovrebbe impe­ gnarvi senza risparmio di energie e di tempo. La Chiesa ha infatti una sua particolare missione in questa tormentata epoca della storia umana. Se è vero infatti che ogni verità ha il suo momento, questa può dirsi che sia l'ora della Chiesa considerata come Corpo mistico di Cristo. Se dunque dovete studiare le Congregazioni Mariane nel qua­ dro della missione della Chiesa, sforzatevi di approfondire, qaunto è possibile, questa stupenda verità enunciata e trattata con luminosa chiarezza dall'Apostolo S. Paolo. D'altra parte, il nostro secolo sta assistendo a un sempre maggiore sviluppo or-

Cfr. Reg. 33. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 219 ganico dell'idea di una umanità, le cui singole parti dovranno, per quanto è possibile prevedere, passare dal concetto di alleanza a quello di comunità — nel suo genuino senso — viva ed operante. Non vi è movimento politico o sociale che non metta in qualche modo alla base di ogni sua struttura questa concezione, per cosi dire, « co­ munitaria » dello Stato e del mondo. L'individuo, dal canto suo, si sente, ogni giorno più, parte vitale di una realtà unica e prende coscienza dei suoi doveri verso tutto l'organismo sociale. E siccome questa nozione sta diffondendosi nel mondo, Noi ab­ biamo più volte mostrato e vogliamo ripeterlo anche a voi, dilette figlie, come gli uomini al presente tendono ad ascoltare, con rinnovato interesse, la dottrina che considera l'umanità quasi come un corpo solo e invita gli uomini ad essere un cuore solo e un'anima sola. Missione della Chiesa è oggi di provare che solo la dottrina di Cristo si presenta agli uomini come atta a salvare e rianimare un mondo, che si trova sotto l'incubo della perpetua irrequietezza e dell'artificioso frastuono. Fatene dunque la vostra mis­ sione, perchè anche voi siete della Chiesa e in essa dovete vivere, per essa dovete operare, senza soste né ritardo alcuno. Per questa vostra vita nella Chiesa, per questa vostra azione per la Chiesa vi sia di modello Maria, Madre vostra e Regina amorosissima. Cosi sia! Documenta Magisteri! Ecclesiastici

Nuntius a Pio Pp. XII Militibus ex variis Nationibus Lapurdi peregri- nantibus datus. - 10 Junii 1958 (*).

Chers fils, militaires des différentes armes pèlerins de Notre Dame, Nous som- mes heureux de reconnaitre dans vos rangs, fraternellement unis par une foi com- mune, d'importants contingents de nombreux pays. Une mème prière vous assemble pour confier à Dieu, par l'intercession de la Vierge Immaculée de Lourdes, les inten- tions de vos patries, les intentions de la paix. Vos malades sont là qui joignent à vos supplications l'offrande de leurs souffrances. Vos aumóniers vous accompagnent et vous assistent de leur ministère. De grand coeur, en cette année jubilaire. Nous saluons votre pèlerinage militaire international. Quel contraste apparent offre aux premiers regards votre foule d'hommes jeunes, adonnés pour un temps ou par carrière au métier des armes, venant à cent années de distance retrouver sur les bords du Gave les traces d'une pauvre enfant, recueillir sur ses lèvres les exhortations de la Vierge Sainte qui l'a choisie pour confidente, méditer son message et ses exemples! Ne renouvelez-vous pas, en quelque manière, l'admirable aventure de ces guerriers du Moyen Age dociles eux aussi aux appels d'une humble fille de Lorraine? Comme Jeanne autrefois, Bernadette vous convie au service de Dieu, qui est le premier des services et comporte de votre part une perpétuelle conversion du coeur. Quelle espérance aussi fait naìtre en Notre àme ce magnifique spectacle de fraternité chrétienne entre militaires de diverses nations! N'est-il pas le signe que, malgré tant d'obstacles accumulés, la cause de la paix progresse dans le coeur des hommes? Chers fils, aimez vos patries respectives, et servez-les, comme c'est votre devoir et le mouvement spontané de vos coeurs. Mais, si vos coeurs sont pacifiques, cet attachement légitime deviendra source de richesses pour le monde et non motif de rivalités ou le divisions. Or, disions-Nous récemment, il n'y a qu'un moyen de regarder au delà de ses frontières tout en continuant d'aimer sa patrie: il faut pren- dre conscience d'une réalité suprème, l'Eglise. Il faut en étre une partie vivante (cfr. Disc, du 233.58). Par votre fidélité au Christ et à son Eglise, vous ajouterez aux traditions d'honneur et de grandeur, dont vos propres armées se font gioire, un fleuj ron précieux: celui de l'amour et du service de la paix, d'une vraie paix fondée sur l'ordre et la justice et ennoblie par la charité chrétienne. Que l'Esprit de Dieu comble vos àmes, qu'il vous rende plus forts dans la pratique du devoir, plus fraternels entre vous! Nous appelons l'effusioo de ses gràces sur vous tous, chers fils, sur les personnalités qui président votre pèlerinage, et Nous vous en accordons pour gage Notre très paternelle Bénédiction Apostolique.

(*) Oss. Rom., 18 giugno 1958. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 337

Ex Litteris Encyelicis « » Pii Pp. XII ad Venerabiles Fratres Patriarchas, Primates, Archiepiscopo*, Episcopos, aliosque locorum Ordinarios pacem et communionem cum Apostolica Sede habentes: Publicae indicuntur supplicationes per novendialia sacra ante festum B. Mariae Virginis Caelo receptae. - 14 Julii 1958 (*).

Meminisse iuvat, cum nova periculorum discrimina in christianum populum et in Divini Redemptoris Sponsam Ecclesiam incumberent, Nos, ut elapsis saeculis Decessores Nostri, ad Deiparam Virginem, amantissimam Matrem nostram, confu- gisse supplicantes, universumque gregem Nobis creditum adhortatos esse ut in eius tutelam se fidenter reciperet. Itaque cum immani bello quateretur orbis, non modo pacem civibus, populis, gentibus suadere contendimus, non modo diffractos discordia animos ad concordiam sub veritatis, iustitiae caritatisque insignia revocare enisi sumus, sed etiam — quamdoqu idem humanae opes humanaque Consilia Nobis deesse videbantur — exhortativis litteris pluries datis et quasi sacra indicta precum contentione, caelestia invocavimus auxilia, valido interposito Magnae Dei Parentis patrocinio, cuius Immaculato Cordi Nosmet ipsos et universam hominum familiam consecravimus 1. Iamvero, si bellica populorum conflagratio tandem restincta est, iusta tamen pax nondum viget, neque eam cives fraterna consensione confirmatam sentiunt, cum discordiarum semina vel tecta lateant, vel interdum erumpant minacia, ac suspensos et trepidos teneant animos, eo vel magis quod quae immania armorum monstra humano ingenio inventa sunt, eiusmodi videntur ut non solum victos, sed victores etiam possint universumque hominum genus in communem rapere ac submergere ruinam...

II

Quemadmodum autem inde ab apostolica aetate, cum christiani alicubi peculiari modo vexarentur, ceteri omnes, caritatis vinculis coniuncti, preces supplicationesque ad Deum misericordiarum Patrem fraterna admovebant unanimitate ut benignus vellet eorum roborare animos, atque Ecclesiae universae meliora iuberet quam primum affulgere tempora; ita in praesens, Venerabiles Fratres, cupimus ut iis omnibus, qui in orientalis Europae Asiaeque partibus tam diu afflictis adversisque anguntur rerum condicionibus, divina auxilia divinaque solacia, a fratribus implo­ rata, ne desint. Et quandoquidem multum Deiparae Virginis Mariae interposito patrocinio con- fidimus, valde exoptamus ut ubique gentium, quotquot catholico censentur nomine, per sacra novendialia, quae ante festum Magnae Dei Matris caelo receptae ex more habebuntur, peculiari modo prò Ecclesia quibusdam, ut diximus, in regionibus al­ lietata vexataque publicas supplicationes ad caelum admoveant.

{*) Cfr. Ada ap. sed., 50 (1958) p. 449-459. 1 Cfr. A.A.S. 1942, pp. 345-346 338 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Ac futurum speramus ut ea, quam Nos sacro vertente anno MDCCCCL corpore animoque ad aetheream beatitatis sedem elatam non sine divino nutu decrevimus ac sanximus,2 quam Nos Caelestem Reginam omnibus venerandam sollemniter de- claravimus ac statuimus 3 et ad quam denique, primo exeunte saeculo ex quo in La- purdensi specu benignissimam largitricem donorum insonti puellae se conspicien- dam dedit, peregrinantes mutltudines invitavimus maternis fruituras beneficiis,4 fore confidimus, dicimus, ut vota haec Nostra communesque catholicorum omnium preces renuere vel propulsare vacuas ea nullo modo veli*. Efficite igitur, Venerabiles Fratres, ut hortationibus exemploque vestro crediti vobis greges per statutos hos dies Dei Genetricis aras frequentissimi adeant sup- plicanres, ab eaque, quae « universo generi humano causa facta est salutis »,5 una voce unoque animo implorent ut tandem aliquando debita illa libertas ubique Eccle- siae tribuarur, qua ipsa utitur non modo ad aeternam hominum adipiscendam sa- lutem, sed etiam ad iustas leges officio conscientiae confirmandas, atque adeo ad ipsius civilis societatis solidanda fundamenta. Peculiari modo impetrent a materno eius patrocinio ut qui sacri Pastores longe a proprio detinentur grege, vel a munere prohibentur libere obeundo, quam primum possint in pristinum debitumque restimi statum; ut qui christifideles insidiis, erroribus, discidiisque turbantur, piena verkatis luce, plenaque concordia caritateque conformentur; ut qui dubio aestuantes vel debiles sunt, divina grafia ita firmentur, ut quidquid tolerare prompti paratique sint, potius quam a Christiana de?ciscere fide et a catholica unitate. Possint quam primum — quod vehementer optamus — singulae dioeceses proprium legitimumque habere Pastorem: possint Christiana praecepta in omnes regiones civiumque ordines libere propagari; queant iuvenes in litterarum ludis et in scholis, in officinis et in exco- lendis agris non « materialismi », non « atheismi », non « hedonismi » commentis illaqueari, quae mentis pinnas debilitant, virtutisque nervos incidunt, sed divinae Evangelii sapientiae lumine collustrari, quod eos ad optima quaeque excitet, erigat ac dirigat. Pateat ubique ventati aditus; nemo ei iniusta repagula opponat; omnesque animadvertant nihil dius posse resistere veritati, nihil diu caritati obsistere. Ac possint denique quam primum eas gentes iterum repetere, quas apostolico studio exsudatoque labore Christo lucrati sunt, et quos tam vehe­ menter cupiunt, quibusvis toleratis incommodis, laboribus, aerumnis, ad auctiorem christiani civilisque nominis cultum provehere. Haec potissimum ab alma Dei Genetrice implorent christifideles omnes; neque omittant prò ipsis Christianae religionis insectatoribus suppliciter deprecari veniam ea cantate permoti, qua Apostolus gentium asseverare non dubitavit : « Benedicite persequentibus vos »; 6 prò iisdemque ne desistant divinam eam impetrare gratiam eaque caelestia lumina, quae una queunt errorum profligare tenebras rectamque com- ponere ac regere conscientiam.

2 Cfr. Bulla dogmatica « Munificenti:simus Deus »; A.A.S. 1950, pp. 753 sq. 3 Cfr. Litterae Enciclkae « Ad Caeh Reginam »/ A.A.S., 1954, pp. 625 sq. 4 Cfr. Const. Apost. «Primo exacto saeculo»: A.A.S. 1957, pp. 1051 sq.; et Epist. Enc. « Le pèlerinage de Lourdes »; A.A.S. 1957, pp. 605 sq. 5 S. IKEN. Cantra haber. Ili, 226 P. G. VII, 959. 6 Rom. 12, 14. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 339

• IH

Sed publicis hisce supplicationibus, ut probe nostis, Venerabiles Fratres, Chri­ stiana morum renovatio coniungatur oportet, sine qua preces voces inanes sunt, quae gratae omnino Deo esse non possunt. Quamobrem prò impensa illa studiosaque caritate, qua christiani omnes tenentur Catholicam adamare Ecclesiam, non tantum pias supplicationes ad caelum admoveant, sed offerant etiam paenitentiae sensus, vir- tutis opera, angores, incommoda, easque omnes aerumnas asperitatesque, quibus non modo necessitate quadam hac in mortali vita laboramus omnes, sed quas etiam ex voluntate generosoque animo interdum suscipiamus oportet. Hac retta morum renovatione supplicibus coniuncta precibus, non solum pro- pitium Deum sibimet ipsis reddant, sed etiam Ecclesiae Sanctae, quam veluti matrem amantissimam amplecti debent. Spettaculum illud in se referant, quotiescumque id rerum condiciones postulant, quod tam mire, tam pulchre, tam significanter in Epistula ad Diognetum describitur : « Christiani... in carne sunt, sed non secundum carnem vivunt. In terra degunt, sed in caelo politiam suam habent. Obsequuntur legibus quae sancitae sunt, et suo vitae genere leges superant. Amant omnes, et omnes illos persequuntur. Ignorantur, et condemnantur; morte afficiuntur, et vivificantur... Dedecorantur, et inter dedecora gloria afficiuntur. Eorum fama laceratur, et iustitiae eorum testimonium perhibenir... Cum se gerant ut probos decet, tamquam improbi puniuntur: dum puniuntur, gaudent tamquam vivificentur...7 Atque ut simul omnia complectar, quod est in corpore anima, hoc sunt in mundo christiani ». 8 Si hac agendi ratione christiani mores, ut Apostolorum martyrumque aetate, revirescent, tum revera fore speramus ut Beata Virgo Maria, quae materno animo cupit ut quotquot habet filios suam in se referant virtutem, eos benignissima exau- diat, et quam primum impetret, tot exorata vocibus supplicantibus, Ecclesiae Uni- genae Filli sui universaeque hominum consortioni pacatiora felicioraque tempora. Haec vota, haec hortamenta Nostra, Venerabiles Fratres, optamus ut christifi- delibus, vestrae demandatis curae, aptiore quo duxeritis modo, nomine Nostro pro- ponatis; atque interea caelestium munerum auspicem paternaeque benevolentiae No- strae testem, cum vobis singulis, tum gregibus vobis creditis, iis nominatim, qui ob Ecclesiae vindicanda iura impensumque erga eam amorem testandum insectationes vexationesque patiuntur, Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus. Datum Roma, apud S. Petrum, die XIV mensis Iulii, anno MDCCCCLVIII, Pon- tificatus Nostri vicesimo.

7 Ep. ad Diogn. V; P. G, II, 1174-1175. 8 Ibid, VI, P. G. II, 1175. 340 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Nuntius a Pio Pp. XII datus Peregrinis ex Carmelitico Ordine Lapurdi conventis. 16 Julii 1958 (*).

En la fète de Notre-Dame du Mont Carmel, les pèlerins de Lourdes, au premier rang desquels Nous aimons saluer les représentants de l'Ordre des Carmes, s'apprè- tent à commémorer le centenaire de la dix-huitième et dernière apparition de la Vierge Immaculée à Bernadette. Sur les lieux mémes, ils évoqueront avec émotion la scène toute simple, qui se déroula sur les bords du Gave. Silencieuse et discrète comme celle du 11 février, cette ultime vision a ravi l'àme de l'enfant par son immatérielle beauté: Jamais, dira-t-elle, je ne l'ai vue si belle!... Depuis cinq mois déjà, les manifestations de piété de la foule et aussi, hélas, les contestations des hommes avaient rendu célèbre la grotte pyrénéenne. Et pourtant, au soir du 16 juillet 1858, les apparitions de Lourdes s'achèvent, presque sans témoins, dans le recueille- ment et dans l'admiration de la beauté virginale de la Mère de Dieu. « Tota pulchra es, ó Maria ! ». Sachez vous aussi faire silence en vos àmes, chers fils, et vous ouvrir à la contemplation des splendeurs divines realisées en Marie. Cette exhortation paternelle, que Nous vous adressons en ce jour anniversaire, ne rejoint-elle pas d'ailleurs la lecon spirituelle de l'antique et vénérable tradition du Carmel, qui vit fleurir au long des àges d'admirables vocations contemplati ves? En ce siècle agite de tant de passions et fascine par tant de vains mirages, élevez vers Dieu vos regards : ils n'en seront que plus clairvoyants et sereins pour juger des choses de la terre. Et fandis qu'une dure servitude opprime l'esprit de millions d'hommes, arrache de leur coeur connaissance et amour de Dieu et les courbe au service des seules ambitions terrestres, recueillez avec foi l'ultime enseignement de ces apparitions mariales, celui de la prière silencieuse d'une àme docile à la gràce et illuminée par les clartés de l'Au-delà. Priez davantage, chers fils, car les besoins spirituels du monde sont grands; et combattez, en vous comme autour de vous, les entreprises de l'ennemi du bien. Priez davantage, car les labeurs apostoliques de l'Eglise sont immenses; et consentez pour elle les sacrifices proportionnés à l'ampleur des tàches. Qu'en cet effort de prière et d'action, auquel Nous vous convions, Notre Dame de Lourdes vous soit propice ! Sans doute, au rocher de Massabielle, l'Immaculée ne se montre-t-elle plus depuis son dernier adieu à Bernadette. Mais l'eau de la fontaine continue de couler, symbole des gràces innombrables répandues sur cette terre privilégiée. Vers la Mère de Dieu monte l'espérance des foules accourues à la grotte et qui empruntent, pour ainsi dire, aux in vocations liturgiques de ce 16 juillet leur prière filiale et confidante: « O Vierge Mère, souvenez-vous de nous auprès de Dieu; parlez-lui pour notre bien, et détournez de nous sa colere... Très noble Reine du Monde, ò Marie toujours Vierge, obtenez-nous la paix et le salut... ». 1

(*) Oss. Rom., 17 luglio 1958. 1 Ant. de l'Offert. et de la Comm., Messe de N. D. du Mont Carmel. DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI 341

Mèlez vos voix chers fils, pèlerins de l'année jubilaire, à cette supplication col­ lettive, qui ne cesse depuis un siècle. Méditez à nouveau la grande lecon des appa- titions de Lourdes, au moment où vous achevez d'en parcourir le cycle; écoutez l'appel de votre Mère; suivez ses conseils; proclamez ses bienfaits. Nous invoquons sur vous tous la gràce d'une piété mariale toujours plus éclairée et plus généreuse, et vous en accordons pour gage Notre paternelle Bénédiction Apostolique.

Epistola Pii Pp. XII ad Em.um P. D. Eugenium S.R-E. Cardinalem Tisse- rant, Episeopum Ostiensem, Portoensem et S. Rufìnae, Sacrique Collegi! Decanum eundemque a secretis S. Congregationis prò Ecclesia Orientali ac Praefectum S. Congregationis Caerimonialis nec non S.R.E. Biblio- thecarium et Arehivarium, quem Legatum mittit Lapurdum ad binos conventus Mariologicum atque Marianum celebrandos. - 2 Augusti 1958 (*).

Venerabili? Frater Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Praeterito anno te praefecimus peculiari Consilio constituto ad apparandas celebrationes La- purdenses in vertentem annum iubilarem, videlicet centesimum, postquam Imma­ culata Dei Mater ad Massabielensem specum se mire conspiciendam dedit. Praeterea in Constitutione Apostolica, Kalendis Novembris data, cuius initium « Primo exacto saeculo », inter cetera enuntiavimus binos Congressus ad oppidum Lapurdum, proximo Septembri mense, celebratum iri, alterum nempe Mariologicum, compluribus praeclari nominis theologis agendum ex omnibus nationibus illue con- venturis, alterum vero Marianum; qui quidem veluti maxima sollemnia huius anni iubilaris exstant. Summi autem momenti argumenta in utraque congressione erunt pertractanda. Namque congressui Mariologico propositum thema est « Maria et Ecclesia » sub quovis adspectu exagitandum, praesertim altius investigando, quasnam partes habuerit Christi Mater Redemptoris tum in gratiarum acquisitione, tum in earumdem distri- butione. In Congressu vero Mariano hoc thema opportune evolventum erit • « Ut adveniat Regnum Christi, adveniat regnum Mariae ». Sollemnibus bisce coetibus ade- runt, ut iam nuntiatum est, plures purpurati Patres, plus quam centum Patriarchae, Archiepiscopi et Episcopi, aliique sacrorum Antistites, qui haud parvum splendorem celebrationibus adiicent. Cui profecto splendori Nos Ipsi cumulum addere cupientes, te, Venerabilis Frater Noster, qui Romana purpura exornatus tanta dignitate atque auctoritate in Curia Romana praefulges, Legatum Nostrum a Latere deligimus ac renuntiamus, ut, Nostrani gerens personam, sacris coetibus et ritibus praesideas, qui apud Lapurdum proximo mense sollemniter peragentur. Tibi praeterea facultatem largimur, ut, die constituca, post Sacrum pontificali ritu peractum, adstantibus fidelibus nomine Nostro Nosttaque auctoritate benedicas, plenariam indulgentiam iisdem proponens, usitatis Ecclesiae con- dicionibus lucrandam.

(*) Acta ap. sed., 50 (1958) pp. 722-723. 342 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Pro certo autem ducimus, te, qua flagranti es erga Deiparam Immaculatam pie- tate, prò tuis ingenii animique ornamentis et peritia fandi, perhonorificum munus tibi creditum magnificenter ac salutariter esse impleturum. Caelestium denique gratiarum in auspicium atque peculiaris Nostrae caritatis pignus, Apostolicam Benedictionem tibi, Venerabilis Frater Noster, Episcopo Tarbiensi et Lapurdensi, eiusque Antistiti Coadiutori, tuisque legationis sociis, peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum, die 11 mensis Augusti, anno MDCCCCLVIII, Pontificatus Nostri vicesimo.

Nuntius Radiophonicus Pii Pp. XI! iis qui interfuerunt Congressui Mariali Internationali, Lapurdi habito, ob iubilaeum annuiti Centenarium ab Apparitione B. Mariae V. Immaculatae. - 17 Septembris 1958 (*).

Vénérables Frères et bien-aimées fils, pèlerins de Lourdes, qui avez pris part en la Cité de Marie au grand Congrès Marial International, puissent ces ondes mysté- rieuses et invisibles qui vous portent avec Notte voix le témoignage de Notre affec­ tion et de Notre intérèt, rebondir sur le massif rocheux de Massabielle et revenir à Nous, messagères de l'enthousiasme et de la dévotion, qui vibrent dans vos prières et vos chants en l'honneur de la Reine du ciel et de la terre, qu'en ce moment vous acclamez, lui redisant une fois de plus « Ave Maria »! C'est le salut de l'ange, qu'à travers les siècles l'humanité entière offre sans cesse, comme une fleur, à l'autel de sa Souveraine; c'est l'nvocation, aussi simple que pro­ fonde, qui depuis cent ans résonne sans interruption sur ces rives bénies du Gave, invocation sereine et légère dans le murmure de l'ime fervente, douloureuse et sup- pliante sur les lèvres brùlantes du malade et de l'infirme, résolue comme une pro- fession de foi dans les accents virils de l'homme, solennelle et grandiose dans la clameur de la multitude, mais toujours pénétrée d'amour pour l'Immaculée et d'une profonde affection filiale qui frouverait difficilement une expression plus parfaite. Et où il Nous fut donne, à Nous aussi, Nous-mème évoquons d'ici, non sans émotion, cette heure bienheureuse, où il Nous aussi, d'élever les yeux vers la Dame bianche des Pyrénées et de lui murmurer « Ave Maria »! Pendant toute l'année, Nous avons suivi de Rome, que tant de liens unirent à Lourdes dès que ce nom commenta à résonner dans le monde, l'actuel Centenaire: par Notre parole quand il était opportun, par la pensée à tout moment, et par la concession de gràces très spéciales, en manifestant de toutes les manières possibles Notre paternelle affection. Nous avons été le témoin, en la Ville Eternelle, de la joie et de la consolation spirituelle de tant de Nos fils, dont les yeux rayonnants sem- blaient garder encore le reflet celeste de la Grotte miraculeuse qu'ils venaient de visiter. Mais, de toutes les mantfestations du Centenaire, le Congrés Marial Interna-

(*) Ada ap. sed., 50 (1958) pp. 741-745. DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 343 tional, préparé de longue date par des théologiens réputés, est sans conteste la plus solennelle. Un nombre imposant de Princes de l'Eglise, d'Archevèques entourent Notre Légat, et c'est à dessein que Nous avons choisi pour Nous représenter Notre Véné- rable Frère le Cardinal Doyen du Sacre Collège, pour lequel Nous nourrissons une si profonde estime et une vive affection; Nous sommes heureux qu'il preside en Notre nom ces grandioses cérémonies. De grand coeur aussi, Nous saluons, avec l'Evèque de Tarbes et Lourdes et son Coadjuteur, toutes les hautes personnalités religieuses et civiies présentes au Congrés. Nous tenons également à exprimer Notre gratitude aux Autorités francaises pour l'accueil plein d'honneur et de courtoisie réservé à Notre éminent Légat, non moins que pour toutes les facilités accordées cette année aux mil- liers de pèierins venus des régions les plus lointaines. N'est-ce pas d'ailleurs une des gloires de la France, terre privilégiée de Marie, de posseder sur son sol un tei sanctuaire de renommée mondiale? N'en doutez pas, bien-aimés congressistes! C'est Marie qui, en une heure critique de l'humanité, voulut rappeler à ses rils égarés le vrai sens de la vie, en montrant sa transcendance fondamentale et son union à l'autre vie, qui seule nous donnera le veritable et parfait bonheur. Cest Elle qui daigna leur enseigner, avec la tendresse et la pédagogie d'une mère, les deux grands moyens essentiels de parvenir à un but si élevé: la prière assidue et confìante, et l'indispensable mortification chrétienne qui la soutient. Sa prudence surnaturelie leur indiqua la route sùre: celle qui passe par les représentants de son Fils sur la terre, celle qui passe par l'Eglise. C'est Elle qui, anxieuse du bien de tous, lanca le grand appei aux multitudes, pour qu'elles accourent boire à ces eaux miraculeuses, qui guérissent les àmes aussi bien que les corps. C'est Elle qui, avec une indicible douceur, voulut en quelque sorte demeurer parmi nous pour y ètre notre secours perpétuel et notre sur refuge, fortifiant notre foi par de nouvelles et innombrables merveilles, soutenant notre espérance par sa miséricorde inépuisable et magnanime, et attisant la fiamme de notre charité par sa beauté celeste, sa bonté sans limites et ses faveurs sans nombre. Et parce quii en est aujord'hui comme au siècle passe; parce que nous sommes sùrs que jamais ne nous feront défaut sa sollicitude et son assistance; parce que de cette Grotte bénie — ó Mère généreuse — ne peuvent cesser de descendre sur la terre les torrents de vos gràces maternelles, pas plus que 1 eau ne peut cesser de courir par ces vallées et le soleil de répandre chaleur et lumière, Nous voulons proclamer bien haut, à la fin du Congrès qui couronne en quelque sorte cert incomparable Cen- tenaire, Notre certitude que la restauration du Règne du Christ par Marie ne pourra manquer de se réaliser, car il est impossible qu'une telle semence, jetée avec tant d'abondance, ne produise pas les fruits les plus vigoureux. Nous savons très bien comment les puissances de l'enfer s'efforcent de toutes manières de ravager l'héritage de Marie, dépouillant la jeunesse de son innocence et de sa pudeur, attendant à la sainteté et à l'unite du mariage, excitant Fune contre l'autre les classes sociales, comme si tous les hommes n'etaient pas frères, opprimant l'Eglise partout où elles réussissent à s'introduire et propageant le plus radicai des des matérialismes. Mais Nous savons aussi quelle soif de lumière et de vérité palpite au fond des coeurs, quel sincère désir de trouver Dieu anime les àmes, de ceux mèmes qui ne peuvent rien en manifester sans risquer leurs biens et leurs personnes; 344 DOCUMENTA MAGISTERII ECCLESIASTICI

Nous savons la puissance des forces spirituelles qui pointent de toutes parts, comme l'annonce d'un splendide printemps. Vous-mémes, n'avez-vous pas vu les hommes arcourir cette année aux pieds de la Vierge avec la paix et la sérénité de qui vivrait dans un monde sans problèmes, et non sous la menace d'une catastrophe sans précédent? Ne les avez-vous pas vus se tendre la main, souriants et fraternels, comme s'ils n'appartenaient pas à des peuples qui se regardaient hier, pleins de haine, de tranchée à tranchée? Ne les avez-vous pas contemplés assiégeant les confessionnaux, s'agenouillant en files interminables pour recevoir la Manne descendue du ciel, priant sans fatigue les bras en croix devant la Grotte, ou chantant, quand vient la nuit, les louanges de Marie en lumineux cortège? Ne les avez-vous pas vus partir tous, croyants pleins de ferveur ou pécheurs régé- nérés, privilégiés de la gràce de Marie ou malades s'en retournant avec leur mal, né les avez-vous pas rentrer tous à leurs foyers le front rayonnant de la lumière de Dieu, animés du plus fervent désir de vivre une vie meilleure, une vie nouvelle sous le manteau d'azur de Celle, dont ils n'oublieront jamais le sourire? A Lourdes, a-t-on dit, s'est ouverte une fenètre qui regarde le ciel. Ajoutons que si par cette fenétre il nous est donne de jouir d'avance de la gioire celeste, par elle aussi descend continuellement un torrent de lumière et de gràces ravivant la connance dans les destinees d'une humanite, anxieuse de développement et de progrès sans doute, mais bien plus encore de sérénité et de paix. Frères et fils bien-aimés! Implorez pour le monde, en cette heure solennelle, tous les dons qui vous paraissent nécessaires et opportuns, chacun selon les besoins qu'il connait; mais demandez sourtout que cessent haines et discordes, que les voix insolentes de la convoitise et de l'orgueil soient réduites au silence et que brille enfin sur la terre le soleil joyeux et bienfaisant de la paix tant désirée: la paix du Christ, qui surpasse tout sentiment, dans le coeur des hommes, dans leurs relations sociales et internationales, conséquence naturelle de l'application intégrale de l'Evangile! Appelez de vos prières le Règne du Christ, auquel votre Mère très aimante vous invite par son exemple et pour iequel son intercession maternelle vous procure sans cesse tous les moyens nécessaires : n'y possède-t-Elle pas, en affet, une place privi- légiée à cause de la fonction que la Providence a voulu lui assigner dans la vie de l'Eglise et de chacun de ses membres? Voilà pourquoi, ò très douce Mère et très avocate, vous avez voulu poser votre pied délicat sur ce roc pyrénéen, et faire de cette vallee ignorée un immense sanc- tuaire dont les nuées du ciel forment la voùte; un sanctuaire où votre Fils très aimant soit continuellement honoré dans le Sacrement de son amour, recu avec ferveur en des milliers de poitrines, qui peut-étre savourent encore les douceurs de la réconciliation, et constamment invoqué par les lèvres tremblantes de qui vient lui confier une douleur, à laquelle rien au monde ne peut plus porter remède! Que ce soit votre oeuvre, ò Souveraine des anges et Reine de la paix! Ne laissez pas de tels triomphes confinés dans les étroites limites de votre sanctuaire, mais comme un torrent irresistibile se déverse par les vallées ouvertes, atteint les cìmes et les dépasse pour finalement tout remplir et tout inonder de l'allégresse et de la fécondité de ses eaux vives, qu'ils se répandent à travers toute la terre, purifant les àmes, guérissant les blessures, aplanissant les difficultés, vivifiant toutes choses, de DOCUMENTA MAGISTERI! ECCLESIASTICI 345 sorte que, par votre puissante intercession et votre Constant secours, se séalise enfin le Règne du Christ: « Regnum veritatis et vitae, regnum iustitiae, amoris et pacis »! Et qua Notre fervente prière s'unisse celle de la petite fleur que vous-mèmes avez daigné cueillir dans la plus humble prairie pour la faire épanouir au jardin du ciel, sainte Marie Bernarde Soubirous, dont les vertus, si aimables et silencieuses, si profondes et peu apparentes, pourraient tant apprendre à notre siècle confus et agite. Que sur cette Cité de Marie, où un jour Nous eùmes le bonheur ineffable d'ètre présent, Nous aussi; sur les pèlerins innombrables de ce moment et de toute l'an- née; sur les Autorités de tous ordres qui ont contribué si efficacement à la splendeur du Congrés; sur les congressistes en general, et plus spécialement sur ceux qui ont prète à la grande assemblée leur collaboration directe; sur Nos Frères dans l'Fpiscopat et très particulièrement sur Notre bien-aimé Cardinal Légat, descende la Bénédiction du Vicaire de Jésus-Christ, qui veut ètre le gage des meilleures gràces du ciel!