Vade Nobiscum
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
VADE NOBISCUM VADE NOBISCUM Z BOGIEM CZY BEZ BOGA? POSTRZEGANIE RELIGII W DZIEJACH LUDZKOŚCI * WIECZNE WĘDRÓWKI CZŁOWIEKA - POSZUKIWANIE LEPSZEGO BYTU * KLIO I JEJ SIOSTRY. OBRAZ POSTACI I WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH W SZTUCE I LITERATURZE Pod redakcją Konrada Banasia, Piotra Budzyńskiego i Roberta Stasiaka VOL. XVII ŁÓDŹ 2016 Konrad Banaś - student historii, Uniwersytet Łódzki, Instytut Historii, [email protected] Piotr Budzyński - student historii, Uniwersytet Łódzki, Instytut Historii, [email protected] Robert Stasiak - student historii, Uniwersytet Łódzki, Instytut Historii, [email protected] Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego ul. Kamińskiego 27 a 90-219 Łódź WYDANIE Konrad Banaś PROJEKT OKŁADKI Tomasz Pietras Jakub Świtalski Wydanie I wrzesień 2016 ISBN 978-83-943167-3-0 © Copyright by Konrad Banaś DRUK Polish Druk ul. Przemysłowa 34 85-758 Bydgoszcz tel. 52 348 93 37 www.polishdruk.pl [email protected] SPIS TREŚCI Słowo wstępne ......................................................................................................................... 7 Michał Balogh Polityka Napoleona wobec religii, czyli rozważania nad genezą i znaczeniem francuskiego konkordatu 1801 roku.............................................................. 9 Sylwia Borowicz, Barbara Fret Symbolika życia ludzkiego w obrządku pogrzebowym kultury pomorskiej .................. 17 Piotr Budzyński „Ilustrowany Kurier Codzienny” wobec pierwszych prób zakończenia wojny włosko-abisyńskiej (3 X - 12 XII 1935 roku) ......................................................... 25 Maciej Dawczyk Grzegorz Wielki wobec sytuacji Kościoła w merowińskiej Galii ................................... 37 Adam Grzegorczyk Represje wobec Kościoła katolickiego w Czechosłowacji pod rządami Klementa Gottwalda, w świetle wspomnień kardynała Jána Chryzostoma Korca ...................................................................................................... 51 Kamil Jakimowicz Co mógł robić szlachcic w mieście królewskim, czyli refleksja nad przyczynami migracji urodzonych do Lublina w czasach stanisławowskich ................ 63 Piotr Janicki Wielkie prześladowanie chrześcijan - casus Piotra, biskupa Aleksandrii ......................... 71 Ewa Kacprzyk Fotografia humanistyczna w kontekście najsłynniejszych fotografii z okresu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej ....................................................................... 77 Przemysław Kaleta Migracja rodu Leszczyców z Wielkopolski na Kujawy w XII/XIII wieku ................... 85 Urszula Klemba Emigration of polish gentry from the Kingdom of Poland and western governorates of Russian Empire towards the east during world war i on the example of the family of Helena of Jaczynowscy Roth ............................................. 93 Marta Kosowicz Uwagi o ruchach migracyjnych w Galicji w XIX wieku ................................................... 99 Marcin Kościelniak Płaszczyzny represji wobec ks. Jerzego Popiełuszki .......................................................105 Hadrian Ludwik Kryśkiewicz „Et signa nostro restituit iovi...” - motyw zwycięstwa nad partami w literaturze pięknej starożytnego Rzymu doby początków pryncypatu (Wergiliusz, Horacy, Propercjusz, Owidiusz) ..................................................................115 Ariel Orzełek Religia katolicka i katolicy a funkcjonowanie Polski Ldowej w ujęciu Aleksandra Bocheńskiego ...................................................................................................129 Mateusz Pawlak Praktyki religijne wśród więźniów niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau ............137 Marcin Pełka Jak to się Pan Bóg w polskiej historiozofii przejawiał ....................................................147 Szymon Pietrzykowski Jerzy Antczak’s ‘Epilog Norymberski’ [‘The Nuremberg Epilogue’] as representation of holocaust/nazi war crimes courtroom drama ..............................153 Kinga Próchniak „Obrona Trembowli” Aleksandra Lessera jako przejaw romantycznego kultu bohatera narodowego ....................................................................163 Piotr Ruciński Uwarunkowania rozproszenia i emigracji przywódców galicyjskiej Narodowej Demokracji oraz stosowanych wobec nich represji w początkach I wojny światowej – zarys zjawiska ..........................................................171 Kamil Szadkowski Quo vadis, gente Buonaparte? ...........................................................................................179 Anna Szczepańska Bantustany w Namibii jako element polityki apartheidu RPA ......................................189 Krzysztof Szlędak Znaczenie religii rzymskiej dla cesarzy z dynastii Sewerów na przykładzie rządów Septymiusza Sewera i Wariusza Awitusa Basjanusa ....................197 Justyna Tomczak-Boczko Influencia del culto a la Virgen de Guadalupe sobre la vida de las mexicanas en el siglo XXI...................................................................................................209 Robert Witak Wysiedlenia Niemców z Polski po II wojnie światowej .................................................223 SŁOWO WSTĘPNE Niniejsza publikacja jest już XVII tomem serii wydawniczej „Vade Nobiscum”. Jego skład stanowią materiały, które są owocem IX Łódzkiej Wiosny Młodych Historyków. Konferencja została zorganizowana przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UŁ i odbyła się w gmachu Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego w dniach 8-10 IV 2016 r. Konferencja, którą zorganizowaliśmy była dziewiątą z kolei edycją Łódzkiej Wiosny Mło- dych Historyków. Impreza ta wpisała się na stałe w kalendarz życia naukowego młodych badaczy. W tym roku mury naszej Uczelni odwiedziło aż 130 wybijających się studentów i doktorantów nauk humanistycznych spośród czołowych uczelni w kraju. Nie pierwszy raz nasza konferencja wyszła poza ścisłe ramy historii. Konferencja skierowana była do studentów i doktorantów wszystkich kierunków. Efektem wspólnych referatów studentów różnych dziedzin, była wymiana myśli, a w konsekwencji nowe spojrzenie na poruszane problemy, spojrzenie pod kątem obcych sobie nauk. Tegoroczna Łódzka Wiosna Młodych Historyków miała wymiar szczególny, bowiem wpisywała się w obchody 70 rocznicy założenia Studenc- kiego Koła Naukowego Historyków UŁ. Przez te lata Koło stało się nieodzownym elementem studenckiego życia w Instytucie Historii UŁ. IX Łódzka Wiosna Młodych Historyków oscylowała wokół trzech paneli tematycznych. Pierwszy z nich nosił tytuł: Z Bogiem czy bez Boga? Postrzeganie religii w dziejach ludzkości i w pewnym sensie korespondował z 1050 rocznicą chrztu Polski. Kolejny panel, zatytułowany: Wieczne wędrówki człowieka - poszukiwanie lepszego bytu, również nie pozostawał oderwany od otaczającej nas rzeczywistości. Temat ten nawiązuje do obecnej, destrukcyjnej fali nielegalnych imigrantów, z którymi boryka się Europa. Referaty wygłaszane w ramach tego panelu dotyczyły jednak całego przekroju dziejów. Ostatni panel, który brzmiał: Klio i jej siostry. Obraz postaci i wydarzeń historycznych w sztuce i literaturze był już typowo interdyscyplinarny i stanowił zachętę dla repre- zentantów innych nauk do wymiany swoich spostrzeżeń na temat splotu dziejów z literaturą i sztuką. Ciekawą propozycją dla gości była również inauguracja konferencji. Stanowiła ją debata pod tytułem: Od arabskiej wiosny do kryzysu migracyjnego. Obecna sytuacja świata arabskiego i jej wpływ na Europę. Jej uczestnicy: dr Marta Bobińska-Woźniak (adiunkt w Katedrze Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ) dr Mag- dalena Pogońska-Pol (adiunkt w Katedrze Historii Polski i Świata po 1945 r. na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UŁ) oraz Sebastian Rybarczyk (publicysta tygodnika „Do Rzeczy”) rozmawiali na temat fali imigrantów zalewających Europę oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie. Rozmowę poprowadził dr Andrzej Kompa. Tak szeroko zakrojone przedsięwzięcie, jakim była IX Łódzka Wiosna Młodych History- ków, jak też wydanie niniejszego tomu, nie mogłoby oczywiście dojść do skutku bez pomocy wielu osób i instytucji. Dlatego też w tym miejscu składamy najserdeczniejsze podziękowania władzom Uniwersytetu Łódzkiego, Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ, Instytutu Hi- storii UŁ oraz Łódzkiemu Towarzystwu Naukowemu za wsparcie okazane SKNH UŁ w organizacji tej konferencji. Osobne podziękowania należą się raperowi Tigerowi Bonzo za wsparcie artystyczne. Jednak szczególne wyrazy wdzięczności należą się wszystkim członkom SKNH UŁ za wszelkie działania, poświęcony czas, dzięki którym IX Łódzka Wiosna Młodych Historyków zakończyła się powodzeniem Konrad Banaś VADE NOBISCUM 2016, vol. XVII Recenzent: Prof. dr hab. Tomasz Gąsowski Michał Balogh Uniwersytet Jagielloński POLITYKA NAPOLEONA WOBEC RELIGII, CZYLI ROZWAŻANIA NAD GENEZĄ I ZNACZENIEM FRANCUSKIEGO KONKORDATU 1801 ROKU Temat, który postanowiłem rozważyć w swojej pracy dotyczy historii Kościoła tuż po okresie wielkiego niepokoju, wywołanego najpierw zepsuciem wieku oświecenia, a zaraz później an- tyklerykalną rewolucją. Przełomowym, a równocześnie symbolicznym momentem w dziejach jest zawarcie konkordatu pomiędzy papieżem Piusem VII i Napoleonem, pierwszym konsulem Francji. Bardzo dużo dotychczasowej literatury przedmiotu poświęcono relacji Kościół - rewolucja, kładących główny nacisk na wydarzenia do r. 1799 („Kościół i Rewolucja Francu- ska” ks. prof. Mieczysława Żywczyńskiego1, prof. Jerzego Roberta Nowaka „Kościół a Re- wolucja Francuska”2). W wielu jednak książkach, poświęconych całości historii kościoła, pań- stwa kościelnego,