Łódzkie Studia Teologiczne Łódź Theological Studies
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Łódzkie Studia Teologiczne Kwartalnik Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi tom 27 nr 4 rok 2018 Łódź Theological Studies Quarterly Theological Seminary in Łódź Rada Naukowa/Advisory Board abp prof. dr hab. Marek Jędraszewski (UAM, Poznań) prof. dr hab. Elio kard. Sgreccia (em. przewodniczący Papieskiej Akademii Życia, Rzym) ks. prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz (UAM, Poznań) prof. dr hab. Alfredo Cruz Prados (Universidad de Navarra, Pamplona) prof. dr hab. Norberto González Gaitano, Pontificia Università della Santa Croce, Roma ks. prof. dr hab. Paweł Góralczyk SAC (CKK, UKSW, Warszawa) prof. dr hab. Horacio Simian-Yofre SJ (Univ. Córdoba, Argentyna, em. prof. Biblicum, Rzym) prof. dr hab. Ryszard Kleszcz (UŁ, Łódź), ks. prof. dr hab. Grzegorz Leszczyński (CKK, UŁ, Łódź) ks. prof. dr hab. Grzegorz Leszczyński (CKK, UŁ, Łódź) prof. dr hab. Ettore Malnati (Facoltà Teologica, Lugano), ks. prof. dr hab. Piotr Moskal (KUL, Lublin) prof. dr hab. Michał Seweryński (UŁ, Łódź), ks. prof. dr hab. Jan Słomka (UŚ, Katowice) o. prof. dr hab. Zbigniew Suchecki OFM Conv (Pontificia UniversitàAntonianum, Rzym) prof. dr hab. Marek Maciejczak (PW, Warszawa) Kwartalnik recenzowany/Peer-reviewed Quarterly Wersja referencyjna/Original version Kolegium Redakcyjne/Editorial Council Przewodniczący/Council-in-Chief ks. dr Sławomir Sosnowski (WSD, Łódź) Wiceprzewodniczący, Sekretarz/Deputy Council-in-Chief, Assistant Editor ks. dr hab. Sławomir Szczyrba (WSD, Łódź) Reda ktorzy tematyczni (sekcyjni)/Subject (Unit) Editors ks. dr hab. Jan Wolski (WSD, Łódź), ks. prof. dr hab. Andrzej Perzyński (UKSW, Warszawa) ks. prof. dr hab. Grzegorz Leszczyński (UŁ, Łódź) dr Krzysztof Kamiński (Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna, Łódź) ks. dr hab. prof. UKSW Waldemar Gliński (UKSW, Warszawa) ks. dr hab. prof. UWM Mieczysław Różański (UWM, Olsztyn) ks. dr Arnold Zawadzki (KUL, Lublin), ks. dr hab. Marek Stępniak (WSD, Łódź) ks. dr hab. prof. UKSW Grzegorz Bugajak (UKSW, Warszawa) ks. dr Rafał Leśniczak (UKSW, Warszawa) Reda ktorzy językowi/Language Editors mgr Maria Barbara Libiszowska (język polski/Polish) mgr Agnieszka Kaflińska (język angielski/English) mgr Liliana Kołcz (Kanada/Canada) (język angielski/English, język francuski/French) Rece nzenci tomu 27 (2018) 1–4/Revievers of the volume 27 (2018) 1–4 ks. prof. WSIiZ dr hab. Andrzej Adamski (WSIiZ, Rzeszów), ks. dr Tomasz J. Chlebowski (PUSK, Rzym), dr hab. Urszula Doliwa (UWM, Olsztyn), prof. UŁ dr hab. K. Kaźmierska (UŁ, Łódź), prof. dr hab. Karol Klauza (KUL, Lublin), ks. prof. KUL dr hab. Piotr Kulbacki (KUL, Lublin), ks. prof. dr hab. Grzegorz Leszczyński (UŁ, Łódź), ks. dr Karol Litawa (UPJPII, Kraków), s. dr hab. Joanna Nowińska SM (UPJPII, Kraków), prof. UKSW dr hab. Monika Przybysz (UKSW, Warszawa), dr Łukasz Przybysz (UW, Warszawa), prof. UMCS dr hab. Dariusz Słapek, (UMCS, Lublin), ks. prof. dr hab. Jan Słomka (UŚ, Katowice), ks. dr hab. Marek Stępniak (WSPZ, Łódź), ks. dr Arnold Zawadzki (KUL, Lublin), ks. prof. UKSW dr hab. Wojciech Zawadzki (UKSW, Warszawa) © Copyright by Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej publikacji bez zgody wydawcy zabronione Wersja papierowa Kwartalnika Łódzkich Studiów Teologicznych jest wersją pierwotną ISSN 1231-1634 Adres Redakcji/Editorial Office 90-457 Łódź, ul. św. Stanisława 14 tel. 42 6865255, 42 6648800 e-mail: [email protected] ARCHIDIECEZJALNE WYDAWNICTWO ŁÓDZKIE 90-458 Łódź, ul. ks. I. Skorupki 3, tel./fax 42 636-04-81 http://www.archidiecezja.lodz.pl/wydawnictwo e-mail: [email protected] Drukarnia: „Quick-Druk” s.c., 90-562 Łódź, ul. Łąkowa 11 ROLA WYCHODŹSTWA POLSKIEGO W KSZTAŁTOWANIU ŚWIADOMOŚCI NARODOWEJ MŁODEGO POKOLENIA POLAKÓW NA EMIGRACJI I W KRAJACH BYŁEGO ZSSR Część II THE ROLE OF POLISH DIASPORA IN THE SHAPING OF NATIONAL AWARENESS OF POLISH YOUNG GENERATION IN EMIGRATION AND FORMER USSR STATES Part II Redaktor naukowy/Scientific editor ks./fr. Waldemar Gliński SPIS TREŚCI ARTYKUŁY I Sergiusz L e o ń c z y k, Cmentarze polskie na Syberii. XIX–XXI w. 9 Anna P a c h o w i c z, Opieka duszpasterska nad Polakami we Francji w latach 1939–1944 33 Walter Wiesław G o ł ę b i e w s k i, Rola Kościoła katolickiego oraz polonijnych organizacji w USA w kształtowaniu świadomości narodowej młodego pokolenia Polaków 45 Maciej Z a b o r s k i, Rola kardynała Mariana Jaworskiego w kształtowaniu świadomości religijnej i narodowej młodego pokolenia Polaków na Ukrainie 63 ks. Damian B e d n a r s k i, Arcybiskup Józef Gawlina wobec polskiej młodzieży na emigracji 75 ks. Józef Ł u p i ń s k i, Ksiądz Mikołaj Sasinowski – duszpasterz i działacz harcerski w Lotniczej Szkole Technicznej dla Małoletnich /Gimnazjum Nr 2 w Halton (1943–1946) 95 Jacek P i e t r z a k, Rola czasopisma „Junak” (1943–1947) w kształtowaniu postaw młodzieży szkół junackich na Bliskim Wschodzie 113 Maria Anufryieva, Kształtowanie kompetencji językowych i świadomości językowej za pomocą konkursów polonistycznych (na przykładzie konkursów na Białorusi) 131 Vladimir P e t r o v, Oświata i szkolnictwo polskie na lamach tygodnika „Głos znad Niemna na Uchodźstwie” 147 Anna Ambrochowicz-Gajownik, Tomasz Gajownik, Stanisław Kara – sekretarz generalny Unii Kulturalnej Polaków w Brazylii 161 ARTYKUŁY II (Miscellanea) Seweryn K a p i n o s, Religijność – Zwyczaje – Identyfikacja. Polscy migranci w Wielkiej Brytanii i ich tożsamość społeczno-kulturowa 175 * Rafał Maria A n t o s z c z u k OFM Conv, Pontyfikalia biskupie we franciszkańskim klasztorze w Łodzi-Łagiewnikach 199 Marek Kołodziejczyk, Istota prawdziwej religii według św. Augustyna z Hippony i Josepha Ratzingera (Benedykta XVI). Na podstawie X księgi De civitate Dei 211 ks. Adam K u b a s i k, Sakramenty inicjacji chrześcijańskiej w Cerkwi greckokatolickiej w świetle nauczania metropolity Andrzeja Szeptyckiego i biskupa Hryhoryja Chomyszyna 219 ks. Oleg Z h a r u k, Posługa duszpasterska Ojców Bernardynów w Jarmolińcach na przełomie XVIII i XIX wieku 235 6 SPIS TREŚCI [2] RECENZJE ks. Rafał Leśniczak (rec.), Massimo F a g g i o l i, Cattolicesimo nazionalismo cosmopolitismo. Chiesa, società e politica dal Vaticano II a papa Francesco, Roma: Armando Editore, 2018, pp. 176 257 Łukasz Libowski (rec.), Józef T i s c h n e r, Inny. Eseje o spotkaniu, Kraków: Wydawnictwo Znak 2017, ss. 144 259 Z ŻYCIA SEMINARIUM Diariusz wydarzeń seminaryjnych rok akademicki 2017/2018 265 Wykaz prac magisterskich napisanych w Wyższym Seminarium Duchownym w Łodzi. Rok 2018 270 * Sposób cytowania oraz przygotowanie tekstu do druku w Kwartalniku ŁST 271 TABLE OF CONTENS ARTICLES I Sergiusz L e o ń c z y k, Polish cemeteries in Siberia in the 19th–20th centuries 9 Anna P a c h o w i c z, Pastoral care of Poles in France in the years 1939–1944 33 Walter Wiesław G o ł ę b i e w s k i, Roman Catholic Church and Polish organizations in the USA, their role in creating and upholding the national spirit 45 Maciej Z a b o r s k i, The role of cardinal Marian Jaworski in shaping the religious and national consciousness of young Polish generation in Ukraine 63 Fr. Damian B e d n a r s k i, Archbishop Joseph Gawlina towards Polish youth on emigration 75 Fr. Józef Ł u p i ń s k i, Fr. Mikołaj Sasinowski – priest and chaplain of the Aviation Technical School for Junior Students, Secondary School no. 2 in Halton (1943–1946 ) 95 Jacek P i e t r z a k, “Junak” (1943–1947) – the paper and its part in education of pupils from the Polish schools for “Young Soldiers” and “Young Women Auxiliary Service” on the Middle East 113 Maria Anufryieva, The development of language competence and language awareness through Polish language competitions (on the example of competitions in Belarus) 131 Vladimir P e t r o v, Education and Polish School System in “Głos znad Niemna na uchodźstwie” weekly 147 Anna Ambrochowicz-Gajownik, Tomasz Gajownik, Stanislaw Kara – Secretary General of the Cultural Union of Poles in Brazil 161 ARTICLES II (Miscellanea) Seweryn K a p i n o s, Religiosity – Customs – Identification. Polish migrants in Great Britain and their socio-cultural identity 175 * Rafał Maria A n t o s z c z u k OFMConv, Bishop’s insignia in the Franciscan monastery in Łódź Łagiewniki 199 Marek Kołodziejczyk, The nature of true religion according to Augustine of Hippo and Joseph Ratzinger (Benedict XVI) based on “De civitate Dei” Book X 211 Fr. Adam K u b a s i k, The Sacraments of Christian Initiation in the Greek Catholic Church in the light of the Metropolitan Archbishop Andrey Sheptytsky’s and bishop Hryhory Khomyshyn’s teachings 219 Fr. Oleg Z h a r u k, Pastoral service of Bernardine Fathers in Yarmolyntsi in the late 19th and the early 20th centuries 235 8 SPIS TREŚCI [2] REVIEWS Fr. Rafał Leśniczak (rev.), Massimo F a g g i o l i, Cattolicesimo nazionalismo cosmopolitismo. Chiesa, società e politica dal Vaticano II a papa Francesco, Roma: Armando Editore 2018, ss. 176 257 Łukasz Libowski (rev.), Józef T i s c h n e r, Inny. Eseje o spotkaniu, Kraków: Wydawnictwo Znak 2017, ss. 144 259 FROM THE LIFE OF THE SEMINARY A chronicle of seminary events 2017/2018 265 A list of master degree theses which were written in the Higher Theological Seminary in Łódź 271 * Methods of quotation and text preparation for print in Łódź Theological Studies Quarterly 271 Łódzkie Studia Teologiczne 27 (2018) 4 Sergiusz Leończyk Wydział Humanistyczny Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce CMENTARZE POLSKIE NA SYBERII XIX–XXI W. Słowa kluczowe: Polska, Rosja, Imperium Rosyjskie, Syberia, diaspora polska, cmentarze katolickie, Kościół rzymskokatolicki 1. Wprowadzenie. Z dziejów diaspory polskiej na Syberii. 2. Kościół rzymskokatolic- ki na Syberii. 3. Cmentarze w martyrologii polskiej XIX w.