Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi: AAM Derg., 2018 ; 34 (2) : 98 : 311-376 Makalenin Geliş ve Kabul Tarihleri : 14.06.2017-27.04.2018 KIBRIS’TA YAŞANANLAR VE TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI (1957-1964) Dilek YİĞİT YÜKSEL* ÖZ Kıbrıs, coğrafi konumundan dolayı uluslararası siyaset alanında büyük önem taşı- maktadır. Kıbrıs Adası’nı yöneten devlet, Akdeniz ve çevresini kontrol edebilmektedir. Bundan dolayı tarihte mücadelelere ve savaşlara sahne olmuştur. 1878 yılında Osmanlı Devleti ile Birleşik Krallık (İngiltere) arasında imzalanan bir antlaşma ile Kıbrıs’ın yönetimi İngiltere’ye bırakılmıştır. Birinci Dünya Savaşı başladığında, tek yanlı bir kararla İngiltere adayı ilhak etmiştir. Daha sonra Kıbrıs, Taç Kolonisi ilan edilmiştir. Kıbrıslı Rumların organizasyonu olan EOKA 1955 yılında George Grivas liderliğinde hükûmete karşı saldırı başlatmıştır. Talepleri Enosis’tir (Yunanistan ile birleşmek). Sonra Kıbrıslı Türklere karşı katliam başlatmışlardır. Kıbrıslı Türklerin organizas- yonu olan Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT), 1957 yılında savunmaya başlamıştır. TMT Türkiye Cumhuriyeti’nin desteği ile yeniden yapılandırılmıştır. Bu çalışmada, TMT’nin kuruluşu, yapısı, savunma faaliyetleri ve Kıbrıs Adası’nda yaşanan süreç anlatılmaktadır. Çalışmamızın amacı, Türk, İngiliz, Yunan ve Birleşmiş Milletler ara- sındaki ilişkilerin kronolojik özetini de içeren Kıbrıs konusundaki çalışmalara katkı sağlamaktır. Anahtar Kelimeler: Kıbrıs Cumhuriyeti, Kıbrıslı Türkler, Türk Mukavemet Teşkilatı, Enosis. * Öğr. Gör. Dr., Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara/TÜRKİYE,
[email protected] Dilek YiĞiT YÜkSEL 312 Güz - 2018 INCIDENTS IN CYPRUS AND TURKISH RESISTANCE ORGANIZATION (1957-1964) ABSTRACT Cyprus is of strategic importance in international politics owing to its geographi- cal location. A state, which rules the Cyprus Island can be considered to control the Mediterranean and its surroundings. Therefore it had been a scene of struggles and battles in history.