Laporan Ketua Audit Negara Tahun 2017
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA TAHUN 2017 PENGURUSAN AKTIVITI KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI DAN PENGURUSAN SYARIKAT KERAJAAN NEGERI SABAH SIRI 2 Jabatan Audit Negara Malaysia KANDUNGAN KANDUNGAN vii PENDAHULUAN xi INTI SARI LAPORAN AKTIVITI KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI DAN PENGURUSAN SYARIKAT KERAJAAN NEGERI 3 KEMENTERIAN PEMBANGUNAN LUAR BANDAR SABAH LEMBAGA KEMAJUAN TANAH NEGERI SABAH Program Mini Estet Sejahtera (MESEJ) Bagi Pertanian Kelapa Sawit 29 JABATAN PERKHIDMATAN VETERINAR Pengurusan Rumah Penyembelihan Haiwan 56 JABATAN PERTANIAN NEGERI SABAH Pembangunan Tanaman Padi di Daerah Kota Belud 89 KEMENTERIAN KEWANGAN NEGERI SABAH Progressive Insurance Bhd. 119 PENUTUP LKAN NEGERI SABAH TAHUN 2017 SIRI 2 │iii PENDAHULUAN PENDAHULUAN 1. Perkara 106 dan 107 Perlembagaan Persekutuan dan Akta Audit 1957 menghendaki Ketua Audit Negara mengaudit Penyata Kewangan Kerajaan Negeri, Pengurusan Kewangan dan Aktiviti Jabatan/Agensi Negeri. Seksyen 5(1)(d) Akta Audit 1957 serta Perintah Audit (Akaun Syarikat) 2017 pula memberi kuasa kepada Ketua Audit Negara untuk mengaudit sesebuah syarikat yang didaftarkan di bawah Akta Syarikat 1965 yang menerima geran/pinjaman/jaminan daripada Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri dan sesebuah syarikat di mana lebih daripada 50% modal saham berbayar dipegang oleh Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri atau Agensi Kerajaan Persekutuan/Negeri. 2. Pengauditan prestasi telah dijalankan selaras dengan Seksyen 6(d), Akta Audit 1957 serta berpandukan kepada piawaian pengauditan antarabangsa yang dikeluarkan oleh International Organisation of Supreme Audit Institutions (INTOSAI). Laporan saya ini mengandungi Aktiviti Jabatan/Agensi dan Pengurusan Syarikat Kerajaan Negeri Sabah bagi tahun 2017 Siri 2 mengenai perkara yang telah diperhatikan hasil daripada pengauditan yang telah dijalankan terhadap aktiviti di satu (1) Kementerian, dua (2) Jabatan, satu (1) Agensi dan satu (1) Syarikat Kerajaan Negeri. 3. Pemerhatian Audit daripada pengauditan tersebut telah dikemukakan kepada Ketua Jabatan/Agensi/Syarikat Kerajaan Negeri berkenaan. Ketua-ketua Jabatan/Agensi/Syarikat Kerajaan Negeri juga telah dimaklumkan mengenai isu-isu berkaitan semasa Exit Conference yang diadakan sebelum laporan ini disediakan. Sehubungan itu, hanya penemuan Audit yang penting sahaja yang dilaporkan dalam laporan ini. Laporan berkenaan juga telah dikemukakan kepada Setiausaha Kerajaan Negeri Sabah. Bagi menambah baik kelemahan yang dibangkitkan atau bagi mengelakkan kelemahan yang sama berulang, saya telah mengemukakan sebanyak 21 syor untuk diambil tindakan oleh Ketua Jabatan/Agensi/Syarikat Kerajaan Negeri berkenaan. 4. Auditor General’s Dashboard yang mula dilaksanakan pada 31 Mei 2013 memaparkan isu dan status terkini tindakan Laporan Ketua Audit Negara. Mekanisme ini berjaya membantu Jabatan/Agensi Kerajaan untuk menyalurkan maklum balas dengan cepat dan pantas. Ini membuktikan komitmen dan keprihatinan Kerajaan dalam menjelaskan kedudukan terkini isu Laporan Ketua Audit Negara serta menyalurkan status tindakan yang telah diambil kepada pihak awam. LKAN NEGERI SABAH TAHUN 2017 SIRI 2 │vii 5. Saya berharap laporan ini akan digunakan sebagai asas untuk memperbaiki segala kelemahan, memantapkan usaha penambahbaikan, meningkatkan akauntabiliti dan integriti serta mendapat value for money bagi setiap perbelanjaan yang dibuat seperti mana yang dihasratkan oleh Kerajaan. 6. Saya ingin merakamkan ucapan terima kasih kepada semua pegawai Jabatan/Agensi dan Syarikat Kerajaan Negeri yang telah memberikan kerjasama kepada pegawai saya sepanjang pengauditan dijalankan. Saya juga ingin melahirkan penghargaan dan terima kasih kepada pegawai saya yang telah berusaha gigih serta memberikan sepenuh komitmen untuk menyiapkan laporan ini. Putrajaya 2 November 2018 LKAN NEGERI SABAH TAHUN 2017 SIRI 2 │viii INTI SARI LAPORAN INTI SARI LAPORAN BAHAGIAN I – AKTIVITI KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI DAN PENGURUSAN SYARIKAT KERAJAAN NEGERI KEMENTERIAN PEMBANGUNAN LUAR BANDAR SABAH LEMBAGA KEMAJUAN TANAH NEGERI SABAH 1. Program Mini Estet Sejahtera (MESEJ) Bagi Pertanian Kelapa Sawit a. Program Mini Estet Sejahtera (MESEJ) bagi pertanian kelapa sawit telah mula dilaksanakan oleh Kerajaan Negeri Sabah pada tahun 2006 dalam RMKe-9 sebagai satu daripada empat (4) komponen Program Pembasmian Kemiskinan di bawah tanggungjawab Kementerian Pembangunan Luar Bandar Sabah (KPLBS). Objektif program adalah untuk meningkatkan pendapatan golongan miskin tegar secara mampan di samping menikmati peningkatan kualiti hidup. Program ini menyasarkan golongan miskin tegar yang berdaftar di dalam e-Kasih sebagai peserta dan keutamaan adalah kepada penduduk tempatan di daerah MESEJ. Program MESEJ melibatkan pembangunan tanah Kerajaan sekurang-kurangnya 100 hektar yang diwartakan di bawah Seksyen 28 Ordinan Tanah Negeri Sabah dan geran tanah tidak dikeluarkan kepada peserta. b. MESEJ bagi pertanian kelapa sawit melibatkan 3 komponen iaitu ekonomi, fizikal dan modal insan. Komponen ekonomi merangkumi aktiviti pertanian berteraskan kelapa sawit yang melibatkan pembangunan tanah Kerajaan seluas 98 hektar. Manakala komponen fizikal merangkumi pembangunan kawasan Penempatan Masyarakat Sejahtera (PMS) seluas 20 hektar melibatkan penyediaan kemudahan rumah dan infrastruktur asas seperti jalan raya, bekalan air dan elektrik. Selain itu, kemudahan infrastruktur lain seperti surau, dewan mini dan taman permainan turut disediakan. Komponen modal insan melibatkan penyertaan seramai 33 peserta bagi setiap program MESEJ bagi pertanian kelapa sawit. c. Bagi memastikan objektif program tercapai, KPLBS telah melantik Lembaga Kemajuan Tanah Negeri Sabah (LKTNS) sebagai agensi pelaksana untuk menyelia kerja pembangunan tanah dan membantu operasi, pentadbiran dan pengurusan MESEJ bagi pertanian kelapa sawit. Pelantikan tersebut dilaksanakan melalui Management Agreement yang ditandatangani oleh KPLBS dengan LKTNS pada 17 November 2006 berdasarkan syarat yang dipersetujui. Sehingga tahun 2017, sebanyak 19 MESEJ bagi pertanian kelapa sawit telah dibangunkan di 10 daerah meliputi 1,692.16 hektar dengan penglibatan seramai 193 orang peserta. Peserta yang dipilih akan bekerja di ladang dan menjana pendapatan bulanan daripada LKAN NEGERI SABAH 2017 SIRI 2 │xi bayaran gaji, upah dan elaun yang dianggarkan berjumlah RM920 sebulan berdasarkan Perintah Gaji Minimum yang ditetapkan Kerajaan. Selain itu, setiap peserta juga akan menerima dividen berjumlah RM300 sebulan. d. Secara keseluruhannya, pengauditan yang dijalankan antara bulan Jun hingga Ogos 2018 mendapati, objektif program MESEJ bagi pertanian kelapa sawit untuk meningkatkan pendapatan peserta disamping menikmati peningkatan kualiti hidup belum tercapai kerana penyediaan perumahan dan infrastruktur asas belum tersedia dan kurang penyertaan peserta bagi ladang yang telah matang. Selain itu, masih terdapat peserta yang memperolehi pendapatan di bawah Pendapatan Garis Kemiskinan (PGK) walaupun telah menyertai program MESEJ di antara tiga (3) hingga lapan (8) tahun. Manakala pengurusan program MESEJ bagi pertanian kelapa sawit adalah kurang cekap terutama dari aspek pemilihan dan penempatan peserta serta pemantauan. Penemuan utama Audit yang perlu diambil perhatian oleh LKTNS dan KPLBS adalah seperti berikut: i. sebanyak tujuh (7) ladang yang telah dilengkapi perumahan dan kemudahan asas namun bilangan penyertaan peserta tidak mencapai sasaran ditetapkan dan satu (1) ladang belum mempunyai peserta; ii. pendapatan bagi 10 orang peserta di ladang MESEJ Kg. Bunang 1 masih berada di bawah PGK; iii. pencapaian sebenar bagi prestasi kewangan peruntukan KPLBS bagi program MESEJ tidak dapat diukur kerana peruntukan dan perbelanjaan tidak diasingkan mengikut jenis MESEJ yang dibangunkan; iv. kelewatan penempatan peserta di MESEJ Kg. Bunang 2 menyebabkan golongan sasaran tidak mendapat manfaat yang ditetapkan; dan v. pemantauan kurang berkesan terutamanya melibatkan isu pemilihan peserta dan penyambungan air dan elektrik. e. Bagi mengatasi kelemahan yang berbangkit dan juga memastikan perkara yang sama tidak berulang dalam Program Mini Estet Sejahtera (MESEJ) pada masa akan datang, adalah disyorkan supaya KPLBS, LKTNS dan PDK mengambil tindakan berikut: i. KPLBS, LKTNS dan PDK hendaklah mengkaji semula perancangan dan menyediakan garis panduan pelan pembangunan program MESEJ dari segi penetapan tempoh masa dan kesesuaian untuk pembangunan tanah, penyediaan perumahan dan infrastruktur asas serta pemilihan peserta agar ia selaras dengan keperluan semasa dan bajet yang diperuntukkan; LKAN NEGERI SABAH 2017 SIRI 2 │xii ii. mengkaji semula norma peserta berbanding keluasan bertanam bagi menjamin pendapatan peserta dan mengeluarkan mereka daripada golongan miskin tegar, seterusnya mencapai objektif program MESEJ; iii. PDK perlu menyelesaikan isu pemilihan peserta dalam tempoh yang munasabah dan mengikut kriteria ditetapkan bagi memastikan golongan sasar menikmati peningkatan kualiti hidup daripada program MESEJ; iv. KPLBS hendaklah mengasingkan perbelanjaan di bawah vot pembasmian kemiskinan supaya prestasi perbelanjaan sebenar MESEJ pertanian kelapa sawit dapat diukur; dan v. Jawatankuasa yang dilantik hendaklah meningkatkan koordinasi bagi menyelesaikan isu-isu yang berbangkit dengan segera serta melaksanakan penilaian keberkesanan program MESEJ. JABATAN PERKHIDMATAN VETERINAR 2. Pengurusan Rumah Penyembelihan Haiwan a. Rumah Penyembelihan Haiwan (RPH) merupakan premis yang dibina untuk menjalankan operasi penyembelihan terhadap tiga (3) kategori haiwan iaitu unggas (ayam