Jaarverslag 2019

Jaarverslag 2019 Andes - gemeente Borger-

Andes www.andesborgerodoorn.nl Andes [email protected] De Baander 2 gemeente 9531 MC Borger Borger-Odoorn t (0591) 585 554

Onderdeel van Tintengroep elkaar. Daarnaast ondersteunen we inwoners op het Ouderenadviseur gebied van vrijwilligerswerk, mantelzorgondersteuning, De gemeenteraad heeft op 7 november 2019 een sociale activering en budgetcoaching zodat zij in staat motie aangenomen die het college verzoekt om in zijn deel te nemen aan de samenleving. Dit doen we samenwerking met OSO1 en Andes over te gaan tot door een gelijkwaardige relatie op te bouwen en daar het invullen van de taak van ouderenadviseur. De eerste de tijd voor te nemen. gesprekken hierover zullen in 2020 plaatsvinden.

Algemeen uitgangspunt voor onze activiteiten is de Verkeersongevallen integrale aanpak dichtbij de burgers, zichtbaar in In september 2019 werd Borger-Odoorn opgeschrikt buurten en dorpen zowel gericht op het proces als op door twee verkeersongevallen waarbij vier jonge mannen het resultaat. We zijn dichtbij en vertrouwd voor overleden en twee zwaargewond raakten. De impact op bewoners in ‘onze’ gemeente. de betrokken dorpen Borger, , 1e Exloërmond en 2e Exloërmond was, en is groot. De gemeente heeft Van eenzaamheid naar verbondenheid Andes gevraagd inzet te plegen om de gemeenschappen Op 25 juni hebben we het rapport ‘Van eenzaamheid te ondersteunen. naar verbondenheid’ gepresenteerd. Tijdens een bijeenkomst in nam wethouder Albert Trip Min 10 Plus 5 van de gemeente Borger-Odoorn het eerste exemplaar Eén van de grootste knelpunten in het sociale domein in ontvangst. wordt op dit moment gevormd door het vastlopen van de jeugdzorg. Wij voelen de verantwoordelijkheid om in Het rapport heeft veel reacties teweeg gebracht bij het voorliggend veld te kijken wat we daaraan kunnen onze inwoners, netwerkpartners en in de gemeenteraad doen. Hoe kunnen we het gedachtengoed van het van Borger-Odoorn. Eenzaamheid is een thema dat sociale preventiemodel ‘positieve gezondheid’, welbe- leeft in onze samenleving. Tijdens de bespreking van vinden en normaliseren als basis hanteren voor een het rapport in de gemeenteraad heeft deze aangegeven nieuwe aanpak welke ingeweven wordt in ons huidige dat het rapport wat hen betreft leidraad moet zijn voor werk. We zijn er immers al: in het dorp, in het gezin, in het door de gemeente te ontwikkelen actieplan rondom de school, in het dorpshuis. We zijn overtuigd van onze Andes eenzaamheid. potentiële meerwaarde als we hier preventief aanwezig kunnen zijn. Uit het onderzoek komt naar voren dat het betrekken in 2019 van het sociale netwerk, familie, buurt, vrijwilligers van Andes is actief betrokken bij de samenleving en groot belang is. Iedere inwoner kan een steentje bijdragen BEHAALDE RESULTATEN aan het welbevinden van een ander. Eenzaamheid is haalt vragen op bij inwoners en netwerk­ geen ziekte die we willen bestrijden, het gaat veel meer Opbouwwerk om het creëren van verbondenheid in gemeenschap- De doelstelling voor het taakgebied opbouwwerk is: partners. We hebben kennis van de sociale pen. Je kan het best beginnen met wat sterk is, wat is het versterken, stimuleren en faciliteren van bewoners­ sterk in de inwoner en wat sterk is in de gemeenschap. participatie, basisvoorzieningen en vrijwilligersorganisaties ­infrastructuur in dorpen, of weten deze te leren In plaats van te beginnen met wat er mis. Het is daarom in wijken en dorpen, in nauwe samenwerking met heel belangrijk om burgerinitiatieven te stimuleren. (professionele) organisaties. Door initiatieven van kennen. Zo zijn we in staat professionele, inwoners met elkaar en professionele organisaties te Om hier een eerste stap in te kunnen zetten heeft Andes, verbinden wordt er gewerkt aan het creëren van dorpen ­vrijwilligersorganisaties en individuele inwoners samen met de gemeente, een subsidie aangevraagd bij en buurten met een daarbij behorende sociale met elkaar te verbinden, zodat zij samen ­kunnen ZonMw. Doel van de subsidie is om ontmoetingsbankjes infrastructuur. te ontwikkelen waar getrainde vrijwilligers het gesprek werken aan een nog mooier Borger-Odoorn. aangaan met inwoners. Daarnaast willen we een Afgelopen jaar zijn onder andere de volgende buurt- en training ontwikkelen waarbij vrijwilligers eenzaamheid dorpsinitatieven begeleid c.q. van advies voorzien: leren signaleren en verbinding met eenzame ouderen aan gaan. • In , en hebben groepen inwoners initiatieven ontwikkeld rondom Betrokken, bevlogen en enthousiast ontmoeting om zo thema’s als eenzaamheid en Andes heeft in 2019 vanuit betrokkenheid, bevlogen- organiseren inwoners de (jeugd)zorg met elkaar, waarbij ONTWIKKELINGEN 2019 laaggeletterdheid bespreekbaar te maken en heid en enthousiasme in de Borger-Odoornse samen- professionals een faciliterende rol op zich nemen. noaberschap te stimuleren. Het opbouwwerk is leving gewerkt om krachten en talenten van inwoners ANWB Automaatje gevraagd hierover mee te denken. te versterken. Dit hebben we gedaan door sterk in te De visie van Andes luidt als volgt: Vanuit het opbouwwerk is gewerkt aan het opzetten zetten op preventie in het voorliggend veld. Dit doen van ANWB Automaatje in Borger-Odoorn om zo een • Samen met de projectleider van de Gebiedsagenda we in samenwerking met netwerkpartners, vrijwilligers- Andes motiveert en ondersteunt inwoners in antwoord te bieden op de groeiende vervoersvraag van De Monden heeft het opbouwwerk het project­ organisaties en inwoners. buurten en dorpen van de gemeente Borger inwoners. Uiteindelijk is besloten hiermee niet te gaan secretariaat vormgegeven en uitgevoerd. Het Odoorn. Met als doel om vanuit eigen kracht en starten in 2019. Bezuinigingen in het sociaal domein structureel samenbrengen van netwerkpartners en We zijn betrokken geweest bij het invoeren van dorps- talenten regie te nemen over hun leven en met zouden betekenen dat we dit in eerste instantie een het levendig houden van de gebiedsagenda was hierin budgetten, onderdeel geworden van zorgoverleggen elkaar te zorgen voor een leefbare, sterke jaar zouden kunnen coördineren en uitvoeren. Omdat de voornaamste taak van het projectsecretariaat. met huisartsen, POH-ers en sociaal werkers in samenleving. het opstarten van een dergelijk project een lange Valthermond en Borger. Daarnaast werken we samen aanloopperiode kent, kunnen we met de opdracht voor met de gemeente en de Stichting Sociale Teams Om dit te realiseren brengen we onze netwerkpartners, één jaar het project onvoldoende borgen in de samen­ 1 Organisatie Samenwerkende Ouderenbonden Borger-Odoorn aan de pilot ‘Ons Eigen Plan’. Hierin vrijwilligersorganisaties en individuele inwoners bij leving. ­Borger-Odoorn • Het opbouwwerk neemt deel aan het project Taakgebied schulddienstverlening Preventief Werken in Nieuw-Buinen. Het opbouw- De doelstelling voor het taakgebied schulddienst­ werk is in dit projectteam de schakel met inwoners en verlening is om inwoners die te kampen hebben met brengt partijen als de gemeente, GGZ, Sociaal Team in schuldenproblematiek te informeren en begeleiden. contact met inwoners zodat de plannen aansluiten bij Andes deed dit in 2019 door de inzet van drie de leefwereld van inwoners. budgetcoaches die aanvullend werken ten opzichte van de individuele hulpverlening van de Sociale Teams. • De vrouwengroep in Nieuw-Buinen is in 2019 verder De budgetcoaches voeren ook preventieve werkzaam- verzelfstandigd. Het opbouwwerk blijft op de heden uit om schulden te voorkomen. achtergrond beschikbaar, maar de groep wordt begeleid door een bevlogen vrijwilliger. De In 2019 zijn de onderstaande resultaten geboekt vrouwengroep biedt een plek voor ontmoeting tussen De budgetcoaches ondersteunden 57 inwoners bij vrouwen van verschillende achtergronden en schuldenproblematiek. Onze budgetmaatjes hebben culturen. Tijdens de bijeenkomsten worden een aantal 119 inwoners ondersteund. Dat is een verdubbeling ten thema’s behandeld die verband houden met de opzicht van 2018. 25 inwoners maakten gebruik van de economische zelfstandigheid van vrouwen. inloopspreekuren van de webwinkel. Daarnaast hebben de budgetmaatjes 36 inwoners geholpen bij het invullen • In Valtermond zijn vijf bewonersinitatieven van hun belastingaangifte. Eind 2019 waren er 20 ondersteund. Het gaat dan bijvoorbeeld om budgetmaatjes actief. privatisering van dorpshuis De Wenakker, het organiseren van een toertocht voor kinderen, een De samenwerking tussen de sociale teams en de minimacamping voor gezinnen. Oftewel: er is veel budgetcoach is intensief. Specifieke financiële energie onder inwoners in Valthermond! vraagstukken en de zwaarte van de dienstverlening hieromtrent wordt besproken tijdens de wekelijkse • In het kader van het Sport- en Gezondheidsakkoord spreekuren van de budgetcoaches bij de Sociale Teams. heeft Andes bijeenkomsten bezocht in de dorpen. In In 2019 is er, op verzoek van de Aanloop in Valther- het uitvoeren van het akkoord is een belangrijke rol mond, een les over geldzaken gegeven. De les ‘Je Geld weggelegd voor (dorps)verenigingen en daarmee ook en je Leven’ werd uitgevoerd door een budgetcoach in voor Andes. Soms in de rol van aanvoerder, en soms samenwerking met een ervaringsdeskundige. Door de in de rol van supporter en speler. persoonlijke verhalen van de ervaringsdeskundige, bijvoorbeeld over haar uithuiszetting, ontstaat er een open sfeer waarin kinderen iets over hun eigen situatie wilden en durfden te vertellen. In 2020 zal deze les worden aangeboden aan alle basisscholen en worden Taakgebied jongeren Het jongerenwerk gaat proactief langs bij plaatsen waar uitgebreid met een aanvullende ouderavond. De doelstelling voor het taakgebied jongerenwerk is dat jongeren samenkomen. En ook bij het Esdal College zijn jongeren veilig opgroeien en zich ontwikkelen, zodat zij we te vinden. In het kader van het leggen van contact Het handboek is in 2019 opgeleverd. Dit biedt de als (jong)volwassenen volop kunnen participeren in de met jongeren is het jongerenwerk meegegaan tijdens de regisseurs van de Sociale Teams en de budgetmaatjes samenleving. De focus ligt op jongeren in de leeftijds- schoolreis van het Esdal College. een handvat en geeft antwoord op vragen die door de categorie tussen de 12 en 21 jaar. Daarnaast heeft de jongerenwerker, in samenwerking regisseurs het meest worden gesteld. met de wijkagent, gastlessen gegeven op het Esdal Dit hebben we in 2019 gedaan College. Vanuit een bewonersinitiatief is in 2019 is gestart met Na een vliegende start van de jongerenraad met acht yoga voor minima. Dit in samenwerking met Home- betrokken jongeren in 2018 merken we dat het moeilijk Jongerenwerkers gaan naar aanleiding van signalen uit Start. Doel van dit bewonersinitiatief is het reduceren is deze jongeren betrokken te houden. Jongeren het dorpenteam in gesprek met jongeren en betrokken van stress die vaak aanwezig is bij geldzorgen. Aan studeren in Groningen of elders in het land en verliezen inwoners. Daarnaast neemt het jongerenwerk deel aan deelnemers van ‘Bewegen Werkt’ is er driemaal een zo de binding met Borger-Odoorn en zetten zich elders het Sociaal Team + overleg om vooral te kijken hoe we workshop gegeven over betaalbaar eten en bewegen. actief in. Samen met het overgebleven lid is een plan individuele vraagstukken bij jongeren collectief kunnen van aanpak opgesteld om meer leden te werven. oppakken. In de gemeente Borger-Odoorn zien we armoede voorkomen die van generatie op generatie doorgaat. Trainingen Het jongerenwerk heeft de gemeente geadviseerd en Hierin willen wij het verschil maken voor onze inwoners, In 2019 zijn er, in samenwerking met GGD , vier ondersteund bij het opstellen van de nieuwe beleidsnota hoe klein dat ook mag zijn. Daarom zijn we nauw Rots en Water weerbaarheidstrainingen aangeboden. preventie- en handhavingsplan alcohol in Borger-Odoorn. betrokken bij de Alliantie van Kracht. In het kader Tweemaal voor de leeftijdsgroep 12- en tweemaal voor Daarnaast is het jongerenwerk betrokken bij het hiervan loopt er een grootschalig onderzoek naar 12+’ers. Daarnaast is er tweemaal een KIES-training opstellen van preventiebeleid rondom jonge inwoners. overerfbare armoede in de Drents-Groningse (Kinderen in Echtscheiding) aangeboden aan kinderen Veenkoloniën: armoede die van generatie op generatie tot 12 jaar.‘ Samen met onze collega’s van Impuls, de welzijnsorgani- over gaat. Het onderzoek moet leiden tot oplossingen satie in gemeente Aa en Hunze, is een dag georganiseerd om die vicieuze cirkel te doorbreken. Voor jongeren zijn de informatiebijeenkomsten, in voor jonge mantelzorgers. Dit vond plaats bij FC Emmen samenwerking met de kerk in Nieuw-Buinen, met onder andere als doel om de jonge mantelzorgers in Woonservices en de budgetcoaches van Andes, beeld te krijgen. De kinderen hebben genoten en zijn “18 en nu?” georganiseerd. Deze bijeenkomsten staan met de echte FC Emmen-bus opgehaald. In het najaar bekend als pizza-avond. heeft het Esdal College een sponsoractie gehouden ten behoeve van jonge mantelzorgers zodat er een activiteit georganiseerd kan worden. Via nieuwsbrieven van de basisscholen proberen we • 2019 stond voor de Ruilgoederenbank in het teken • 29 inwoners hebben ondersteuning gevraagd en hebben gevolgd. De coördinatie hiervan wordt aandacht te genereren voor het thema jonge mantelzorgers. van de nieuwe huisvesting in Nieuw-Buinen. Dit heeft gekregen van de vrijwillige thuishulp. Dat is een uitgevoerd door Andes. voor veel onrust geleid onder de vrijwilligers. Het verdrievoudiging ten opzicht van 2018. Er zijn 17 Samen met de combicoaches is het jongerenwerk heeft veel inzet gekost om iedereen goed op de vrijwilligers die VTH’er zijn. In 2019 zijn 36 casussen behandeld, een groei van betrokken bij positief coachen bij sportverenigingen. hoogte te houden en betrokken te houden bij de 14 ten opzichte van het jaar ervoor. Er zijn elf vrijwillige Het jongerenwerk richt zich hierbij op het ondersteunen RGB. De RGB is inmiddels een gewaardeerde In 2019 is er, in samenwerking met onze collega’s van buurtbemiddelaars actief. In het najaar van 2019 is er, van de trainers, onder andere door bij trainingen voorziening voor inwoners met een laag inkomen en Impuls Aa en Hunze, gestart met een mantelzorgcafé. vanwege bezuinigen op de taken van Andes, besloten aanwezig te zijn. Mochten zich er vragen voordoen dan een plaats voor inwoners die iets willen betekenen Hierin staat ontmoeting, ontspanning en delen van met ingang van 2020 te stoppen met Buurtbemidde- kan het VIP! Borger-Odoorn hierbij ingeschakeld voor een ander. Daarnaast krijgen spullen een tweede ervaringen centraal. ling. Per 1 januari worden inwoners doorverwezen naar kunnen worden om trainingen te verzorgen. kans. Op 17 oktober werd de nieuwe locatie in de gemeente, woningbouwcorporaties en de politie. Nieuw-Buinen geopend door de betrokken In het voorjaar van 2019 zijn er bijeenkomsten Sinds 2019 is het jongerenwerk betrokken bij het wethouders. georganiseerd met mantelzorgers en ambtenaren van Taakgebied Taalhuiscoördinatie project Fitbuddies, een samenwerking tussen het Esdal de gemeente om samen tot een nieuw beleid rondom In 2019 was het streven om met het Taalhuis 70 inwoners College, Zorggroep Tangenborgh en de combicoaches. Taakgebied vrijwilligersondersteuning mantelzorg te komen. Rondom de paasdagen is er, in te ondersteunen. Met trots kunnen we zeggen dat we Leerlingen van het Esdal College ondernemen De doelstelling van het taakgebied vrijwilligersonder- samenwerking met Icare, een activiteit georganiseerd het afgelopen jaar 117 inwoners hebben geholpen. activiteiten met oudere inwoners zoals koken, spelletjes steuning is het werven van meer vrijwilligers en het voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met Vrijwilligers van het Taalhuis bieden hulp aan inwoners doen en wandelen gezamenlijk. organiseren van trainingen in samenwerking met VIP! ­dementie. Doel van de bijeenkomst was om vanuit op het gebied van taal-, reken- en computervaardigheden. Borger-Odoorn. Daarnaast voert Andes jaarlijks de ontspanning contact te leggen met deze doelgroep Zij hebben allen een training gevolgd. Taakgebied kwetsbare groepen vrijwilligerswaardering uit voor de gemeente. en lotgenotencontact te stimuleren. De wethouder Doelstelling voor het taakgebied Kwetsbare groepen is opende deze bijeenkomst. In Borger-Odoorn zijn er 31 taalmaatjes actief. Een het stimuleren van actieve participatie. We hebben In maart is de vrijwilligerswaardering uitgereikt. Net als aantal van hen neemt deel aan een werkgroep om speciale aandacht voor statushouders. vorig jaar is er weer een recordaantal bonnen aangevraagd. Om aandacht te vragen voor jonge mantelzorgers heeft NT1’ers te benaderen. Dit zijn inwoners die opgegroeid De feestelijke uitreiking stond in het teken van het de coördinator, samen met de jongerenwerker, zijn met de Nederlandse taal. Om hier aandacht voor te De resultaten in 2019 vinden van vrijwilligers in korte tijd. Anne Prins van voorlichting gegeven op het Esdal College. Verder is er vragen hebben ondernemers begin december een • In december is aan inwoners ouder dan 18 jaar de SportDrenthe verzorgde hierover een presentatie. Naar onderzocht hoe we op een laagdrempelige manier in chocoladeletter, met begeleidende brief, ontvangen. weerbaarheidstraining Rots en Water aangeboden. aanleiding van deze presentatie is het programma in de contact kunnen komen met inwoners die wellicht een Naar aanleiding hiervan voeren we gesprekken met de Negen inwoners hebben deelgenomen. De zomer aangeboden aan verenigingen uit de gemeente. vraagstuk hebben rondom mantelzorg. In 2020 starten ondernemers die hierin iets kunnen en willen betekenen weerbaarheidstraining versterkt persoonlijk De waardering bestaat uit vrijwilligersbonnen die we met ‘Praatje en Boodschappen’, waarbij medewer- voor hun personeel. leiderschap en eigen regie bij de deelnemer. besteedbaar zijn in diverse horecagelegenheden in kers van Andes plaatsnemen aan de koffietafel in Borger-Odoorn. 168 organisaties hebben zich aangemeld verschillende supermarkten in de gemeente. Het Drenthe College verzorgt de didactische • Vanuit het taakveld Sociale Activering worden met en zij hebben 4952 bonnen uitgereikt aan hun vrijwilligers. ondersteuning: zij bepalen het niveau van deelnemers name inwoners begeleid die op de onderste twee Taakgebied Buurtbemiddeling zodat de inwoner samen met een taalmaatje kan treden van de participatieladder staan. In 2019 zijn Op de site van het VIP! zijn 59 nieuwe vacatures De doelstelling voor het taakgebied Buurtbemiddeling is werken aan zijn/haar leerdoelen. 33 inwoners begeleid. geplaatst waarop 30 inwoners hebben gereageerd. het bieden van de mogelijkheid om het contact tussen Inwoners worden aangemeld door de drie Sociale 40 inwoners hebben zich geregistreerd op de site om buren te herstellen, conflicten op te lossen en te komen Teams (5), het Sociaal Team Werk (21), Cosis (2) of via op vacatures te kunnen reageren. 13 nieuwe tot een oplossing. Dit wordt uitgevoerd door vrijwillige In 2020 wil Andes het verschil, hoe klein dit ook mag zijn, collega’s van Andes (4). 32 Inwoners zijn gestegen op organisaties hebben een account aangemaakt om buurtbemiddelaars, die hiervoor een speciale training samen met de inwoners van Borger-Odoorn maken. de participatieladder. 26 inwoners zijn één trede hun vacatures te kunnen plaats op de website. gestegen, 5 inwoners twee treden en één inwoners is Vijf organisaties zijn voorzien van informatie en advies. met maar liefst vijf tredes gestegen. Zeven inwoners doorlopen hun activeringstraject bij de Ruilgoederen- De coördinator en vrijwilligers hebben 10 inwoners bank. Daarnaast participeren inwoners bij verzor- persoonlijk, buiten de site om, bemiddeld naar gings- en verpleegtehuizen, Borger’s moestuin, vrijwilligerswerk. In samenwerking met Vitaal dorpshuizen, als vrijwilliger binnen Andes of lopen Vrijwilligerswerk zijn trainingen voor alle inwoners van een tijdje mee binnen de Tintengroep. Borger-Odoorn verzorgd.

• Door het teruglopen van het aantal statushouders in Taakgebied Mantelzorgondersteuning de gemeente zijn er dit jaar geen workshops gegeven Het geven van mantelzorg kent veel positieve kanten. in het kader van de participatieverklaring. Inwoners weten soms niet eens dat ze mantelzorger zijn. Bij mantelzorgondersteuning gaat het om het • Met verschillende partijen, waaronder de gemeente, verminderen van de belasting bij de mantelzorger en Vluchtelingenwerk Noord-Nederland en de Stichting het versterken van wat goed gaat. Dit laatste is Sociale Teams Borger-Odoorn, wordt onderzocht of belangrijk, omdat mantelzorgers het niet prettig vinden de dienstverlening van verschillende organisaties om gezien te worden als iemand die alleen maar belast beter op elkaar afgestemd kan worden ten dienste is. De mantelzorgondersteuning door Andes bestaat uit van statushouders. Dit in het kader van de nieuwe het geven van informatie en advies (bewustwording en Wet Inburgering die vanaf 2021 ingaat. Gemeenten voorlichting), het aanbieden van praktische en hebben dan de regie op inburgering en hebben een emotionele ondersteuning en het inzetten van actieve rol in de begeleiding van statushouders naar respijtzorg. Onze ondersteuning is gericht op integratie, participatie en betaald werk. Het mantelzorgers, beroepskrachten en werkgevers. inburgeringsbeleid wordt breder gepositioneerd binnen het sociaal domein. • De mantelzorgwaardering is aangevraagd en uitgereikt aan 504 inwoners. Door PR en actief te werven zien we een stijging van de aanvragen.