DOCSLIB.ORG

Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Tuchola Na Lata 2016-2023

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Tuchola Na Lata 2016-2023 S t r o n a | 1 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Tuchola na lata 2016-2023 S t r o n a | 2 Spis treści: Streszczenie 1. Opis powiązań Lokalnego Programu Rewitalizacji z innymi 8 dokumentami strategicznymi i planistycznymi 2. Skrócona diagnoza gminy Tuchola pod kątem występowania stanu 10 kryzysowego wraz z wnioskami 3. Obszar zdegradowany 15 4. Obszary rewitalizacji 25 5. Szczegółowa diagnoza obszarów rewitalizacji: 32 6. Wizja stanu obszaru rewitalizacji po przeprowadzeniu rewitalizacji 40 7. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań 41 8. Lista planowanych projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych 44 9. Mechanizmy zapewnienia komplementarności 50 10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych 52 podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji 11. Szacunkowe ramy finansowe 52 12. System zarządzania realizacją programu rewitalizacji 58 13. System monitoringu i oceny skuteczności działań oraz aktualizacja 59 LPR S t r o n a | 3 Streszczenie: Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Tuchola na lata 2016-2023 (LPR) systematyzuje i wyznacza kierunki działań rewitalizacyjnych Gminy Tuchola oraz partnerów publicznych, gospodarczy i społecznych, którzy włączyli się w jego opracowanie i realizację. Stanowi on kontynuację starań w zakresie ożywienia społecznego i gospodarczego tego obszaru. W latach 2011-2015 realizowano już Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Tucholi, który zasięgiem objął Stare Miasto w Tucholi. Koncentrował się on na ochronie historycznych walorów i estetyki zespołu staromiejskiego w ramach projektu „Rewitalizacja średniowiecznego układu urbanistycznego miasta Tucholi – elementem europejskiego dziedzictwa kulturowego – II etap”. W nowej perspektywie finansowej umożliwiono współfinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego nie tylko procesu rewitalizacji na obszarach miejskich (jak to miało miejsce do tej pory), ale także na terenach wiejskich. Stąd konieczność ponownej diagnozy obszarów problemowych i możliwości interwencji na terenie całej miejsko-wiejskiej gminy Tuchola. Niniejszy Program został opracowany na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 u ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zgodnie z wytycznymi do realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych (w szczególności z „Zasadami programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegania się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020”, stanowiącymi załącznik nr 10 do Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WKP, dalej zwane „Zasadami…”). W pierwszej kolejności sprawdzono jakie ramy, cele i zadania dla ewentualnych działań rewitalizacyjnych zostały wyznaczone na obszarze gminy Tuchola w innych dokumentach strategicznych (na poziomie regionalnym, powiatowym i lokalnym). Kolejnym krokiem była skrócona charakterystyka gminy Tuchola na tle powiatu tucholskiego i województwa kujawsko-pomorskiego (w aspektach kluczowych dla procesu rewitalizacji). Największym wyzwaniem było zdiagnozowanie występowania ewentualnego stanu kryzysowego na poszczególnych obszarach gminy. Wymagało to zgromadzenia ogromnej ilości danych i informacji na najdokładniejszym z możliwych poziomów analizy – co do jednej osoby, w podziale na 56 miejscowości wiejskich, a w mieście Tuchola z dokładnością do każdego budynku. S t r o n a | 4 Stan kryzysowy, czyli sytuacja, w której na jednym obszarze współwystępują problemy ze sfery społecznej oraz przynajmniej jednej z następujących sfer: • gospodarczej, • środowiskowej, • przestrzenno-funkcjonalnej, • technicznej. W celu wyliczenia wskaźników występowania stanu kryzysowego, określonych w „Zasadach…”, niezbędna była koordynacja pracy, systemów informatycznych, definicji pojęć i danych, gromadzonych przez następujące instytucje: • Urząd Miejski w Tucholi (Wydział Rozwoju Gospodarczego, Wydział Spraw Obywatelskich, Wydział Infrastruktury i Planowania Przestrzennego), • Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Tucholi (w koordynacji z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Tucholi), • Powiatowy Urząd Pracy w Tucholi, • Komendę Powiatową Policji w Tucholi, • Jednostki oświatowe i kulturalne, • Organizacje pozarządowe i podmioty ekonomii społecznej. Dzięki ścisłej współpracy wszystkich zaangażowanych partnerów udało się stworzyć bardzo dokładny i wielowymiarowy obraz natężenia problemów rozwojowych na terenie naszej gminy. Sprawdzenie, czy gdzieś występuje stan kryzysowy, odbywało się oddzielnie dla obszaru miejskiego i wiejskiego, w oparciu o nieco odmienne kryteria. W przypadku miasta Tuchola pierwszym krokiem było podzielenie go na cztery mniejsze jednostki analityczne (strukturalne). Punktem wyjścia do określenia ich granic był podział na obszary funkcjonalno-przestrzenne, zastosowany w poprzednim LPR. Dla każdej z tych jednostek sprawdziliśmy skalę występowania problemów społecznych (starzenie się ludności, bezrobocie, skala korzystania z pomocy społecznej) oraz przestrzenno-funkcjonalnych (występowanie przestrzeni zdegradowanej). Przestrzeń zdegradowana – obecnie nieużytkowane obiekty i tereny, pustostany (np. poprzemysłowe, powojskowe, pokolejowe), obiekty, których budowa nie została ukończona. W szczególnie uzasadnionych wypadkach za przestrzeń zdegradowaną można też uznać obiekty, które są wciąż użytkowane, o ile istnieje możliwość i społeczna lub ekonomiczna potrzeba ich przekształcenia na cele rozwoju społecznego lub gospodarczego. Za taki właśnie przypadek uznano budynek dworca kolejowego w Tucholi. Nadal (w niewielkim stopniu) pełni on funkcje obsługi ruchu kolejowego, ale spora jego powierzchnia pozostaje zupełnie niewykorzystana. S t r o n a | 5 W mieście Tuchola obszarem problemowym pozostają wciąż okolice Starego Miasta, wszystkie analizowane negatywne zjawiska wystąpiły tam z większym natężeniem niż średnia dla całej gminy. Dodatkowo, w ramach wspierania rozwoju gospodarczego, w zdegradowanym budynku dworca kolejowego w Tucholi możliwe jest utworzenie centrum wsparcia, inkubatora przedsiębiorczości. Dzięki temu za obszar zdegradowany (na którym występuje stan kryzysowy i konieczna jest interwencja) uznano 24 hektary w centrum Tucholi (ścisłe Stare Miasto i teren pomiędzy ulicą Świecką, a dworcem kolejowym). W przypadku obszarów wiejskich dane pierwotnie zgromadzone z dokładnością do poszczególnych miejscowości (w tym kolonii, przysiółków) ostatecznie przeanalizowaliśmy w podziale na sołectwa1. Ponownie przyjrzeliśmy się sferze społecznej i przestrzenno-funkcjonalnej, sprawdzając, gdzie w największym stopniu koncentrują się problemy bezrobocia i uzależnienia od pomocy społecznej oraz gdzie dodatkowo występują przestrzenie zdegradowane. Wyniki analiz pokazały, że do obszaru zdegradowanego (poza centrum Tucholi) powinniśmy dodać teren sołectw Legbąd, Mały Mędromierz i Raciąż. Bezrobocie i zasięg korzystania z pomocy społecznej są tam większe niż średnio na terenie całej gminy. Ponadto, na terenie każdego z tych trzech sołectw występuje obiekt przestrzeni zdegradowanej: • w sołectwie Legbąd jest to teren nie ukończonego boiska przy ulicy Polnej w Legbądzie (który można zaadoptować na centrum sportowo-rekreacyjne), • w sołectwie Mały Mędromierz jest to nieużytkowany pustostan, budynek po dawnej kotłowni, w bardzo złym stanie technicznym, zlokalizowany we wsi Mały Mędromierz, • podobnie w sołectwie Raciąż, we wsi Wysoka, znajduje się budynek nieużywanej już kotłowni, wymagający pilnych prac remontowych. Ostatecznie, do obszaru zdegradowanego (kryzysowego) w miejskiej i wiejskiej części gminy zaliczone zostały tereny o łącznej powierzchni 7 408 ha (30,91% powierzchni gminy), które zamieszkują 4 142 osoby (prawie 20% mieszkańców gminy). Następnym krokiem było wskazanie tych części obszaru zdegradowanego, na których mamy zamiar skoncentrować nasze działania w pierwszym etapie (czyli wyznaczenie obszarów rewitalizacji). W pierwszej kolejności wybraliśmy te tereny, na których możemy dokonać adaptacji przestrzeni zdegradowanej na cele rozwoju gospodarczego (czyli podobszar zdegradowany 1. Centrum Tucholi). 1 Spośród 56 miejscowości wiejskich gminy, 7 zamieszkuje mniej niż 10 osób. W trakcie analiz wystąpiły miejscowości ze 100% udziałem seniorów, osób w wieku poprodukcyjnym albo stałych beneficjentów pomocy społecznej. W jednym przypadku nie było wręcz możliwości podania wartości wskaźnika, gdyż liczba osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku produkcyjnym w jednej miejscowości wynosiła 1 do 0. S t r o n a | 6 Natomiast na obszarach wiejskich zdecydowano się na istotne zawężenie: z powierzchni i mieszkańców całych sołectw do trzech kolejnych obszarów rewitalizacji zaliczono miejscowości o największej liczbie mieszkańców, które zapewniają największe oddziaływanie procesów rewitalizacyjnych. Są to: Legbąd (494 osoby), Mały Mędromierz (412 osób), Raciąż (990 osób) i Wysoka (228 osób). Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe będzie skoncentrowanie pomocy i udzielenie bardziej kompleksowego wsparcia na mniejszym terenie (łączącego różne typy projektów, źródeł finansowania, potencjalnych partnerów). W niniejszym Programie ustanawiamy cztery obszary rewitalizacji: 1. Centrum Tucholi, 2. Miejscowość Legbąd, 3. Miejscowość Mały Mędromierz, 4. Miejscowość Wysoka i Raciąż które łącznie obejmują 209 ha i zamieszkuje je 2 941 osób (odpowiednio 0,87 i 14,12% dla całej gminy Tuchola). Ze względu na odmienne problemy, potencjały i potrzeby, występujące na obszarach rewitalizacji w Tucholi i na wsiach, założyliśmy realizację dwóch różnych celów rewitalizacji (i przypisanych im kierunków
Load more

Recommended publications
  • Objaœnienia Do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski
    PAÑSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY PAÑSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY RADOS£AW PIKIES G³ówny koordynator Szczegó³owej mapy geologicznej Polski — S. LISICKI Koordynator regionu wschodniego Pomorza, Warmii i Mazur — W. MORAWSKI OBJAŒNIENIA DO SZCZEGÓ£OWEJ MAPY GEOLOGICZNEJ POLSKI 1:50000 Arkusz Tuchola (203) (z 7 tab. i 5 tabl.) Wykonano na zamówienie Ministra Œrodowiska za œrodki finansowe wyp³acone przez Narodowy Fundusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej WARSZAWA 2009 Autor: Rados³aw PIKIES Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy Oddzia³ Geologii Morza ul. Koœcierska 5, 80-328 Gdañsk Redakcja merytoryczna: Agnieszka PRZYGODA Akceptowa³ do udostêpniania Dyrektor Pañstwowego Instytutu Geologicznego – Pañstwowego Instytutu Badawczego doc. dr hab. Jerzy NAWROCKI ISBN 978-83-7538-628-8 © Copyright by Ministerstwo Œrodowiska, Warszawa 2009 Przygotowanie wersji cyfrowej: Stanis³aw OLCZAK, Jacek STR¥K SPIS TREŒCI I. Wstêp ......................................................... 5 II. Ukszta³towanie powierzchni terenu.......................................... 8 III. Budowa geologiczna.................................................17 A. Stratygrafia.....................................................17 1. Kreda ......................................................18 a. Kreda górna .................................................19 Mastrycht .................................................19 2. Paleogen + neogen ...............................................20 a. Paleocen ...................................................20
    [Show full text]
  • Raciąż I Okolice Dla Każdego Zadanie Pn
    Jerzy Szwankowski Raciąż Raciąż i okolice dla każdego Zadanie pn. „Borowiacy na leśnych szlakach w poszukiwaniu swoich korzeni – organizacja rajdu rowerowego i wydanie publikacji” realizowane przez Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Raciąż w ramach Strategii Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność na lata 2016–2023 „Dekel do borowiackiej grapy” wdrażanej przez Partnerstwo „Lokalna Grupa Działania Bory Tucholskie”. Wartość operacji: 10.008,00 zł www.partnerstwo.borytucholskie.pl Od Wydawcy rezentowana publikacja jest pokłosiem projektu zatytułowanego „Borowiacy na leśnych szlakach w poszukiwaniu swoich korzeni”, zrealizowanego w ramach Projektu Grantowego Partnerstwa „LokalnaP Grupa Działania Bory Tucholskie” ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Pierwszą część wspomnianego projektu stanowił rajd rowerowy na trasie: Raciąż – Gród Raciąski – Wysoka – Raciąż, podczas którego – w wyznaczonych miejscach – zaprojektowane zostały dla uczestników przystanki, gdzie wygłaszano dla nich opowieści związane z mijanymi obiektami kultu‑ rowymi i przyrodniczymi. Drugą część projektu stanowi niniejsza pu‑ blikacja, mająca na celu utrwalenie wiedzy o poszczególnych elemen‑ tach lokalnego dziedzictwa kulturowego, składającego się z zabytków kultury materialnej i duchowej. Publikacja obejmuje głównie obszar sołectwa Raciąż, ma charakter popularny, a Czytelnicy pragnący po‑ głębić swoją wiedzę na temat poruszanych zagadnień mogą sięgnąć do pozycji wyszczególnionych w rozdziale Ważniejsza literatura. Irena Szwankowska Prezes Stowarzyszenia Rozwoju Sołectwa Raciąż 1 Raciąż – jego przeszłość oraz dziedzictwo kulturowe ajstarsze znane nauce ślady osadnictwa na terenie Raciąża sięgają epoki neolitu i związane są z tzw. kulturą pucharów lejkowatych. Odkryto, pochodzące z tego okresu, narzędzia Nkrzemienne oraz fragmenty naczyń. Na piąty okres epoki brązu dato‑ wana jest raciąska osada kultury łużyckiej, umiejscowiona na wyspie jez. Spierewnik, a z czasów kultury pomorskiej pochodzi zlokalizowa‑ ne w Raciążu cmentarzysko.
    [Show full text]
  • OBWIESZCZENIE BURMISTRZA TUCHOLI Z Dnia 29 Pa Ździernika 2010 R
    OBWIESZCZENIE BURMISTRZA TUCHOLI z dnia 29 pa ździernika 2010 r. Na podstawie art. 32 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1190) w zwi ązku z podj ętą uchwał ą Nr 156/388/98 Zarz ądu Gminy Tuchola z dnia 26 sierpnia 1998 r. w sprawie ustalenia numerów i granic obwodów głosowania oraz wyznaczenia siedzib obwodowych komisji wyborczych zmienionej uchwałą Nr XXVIII/256/2000 z dnia 18 sierpnia 2000 r., uchwał ą Nr LIII/485/02 z dnia 31 maja 2002 r., uchwał ą Nr XX/178/04 z dnia 30 marca 2004 r., uchwał ą Nr XXXIV/312/05 z dnia 20 maja 2005 r. w zwi ązku z uchwał ą Nr XXXVII/326/05 z dnia 22 wrze śnia 2005 r., uchwał ą Nr XLVI/422/06 z dnia 30 czerwca 2006 r., uchwał ą Nr XIV/112/07 z dnia 13 wrze śnia 2007 r., uchwał ą Nr XXXIII/291/09 z dnia 27 marca 2009 r., uchwał ą Nr XLI/375/09 z dnia 18 grudnia 2009 r. oraz uchwał ą Nr L/457/10 z dnia 7 pa ździernika 2010 r. w sprawie utworzenia odr ębnych obwodów głosowania i zarz ądzeniem Nr 81/10 z dnia 18 pa ździernika 2010 r. Burmistrza Tucholi w sprawie zmiany siedziby Obwodowej Komisji Wyborczej Nr 15 w Legb ądzie, podaje si ę do publicznej wiadomo ści informacje o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarz ądzonych na dzie ń 21 listopada 2010 r.: NUMER SIEDZIBA OBWODOWEJ GRANICE OBWODU GŁOSOWANIA OBWODU KOMISJI WYBORCZEJ miasto TUCHOLA - ulice: ALEKSANDRA JANTY-POŁCZY ŃSKIEGO, CHOJNICKA, CZERSKA, GŁÓWNA, GABRYCHÓW, GARBARY, GÓRNA, KO ŚCIELNA, KRÓTKA, KRZYWA, Ks.
    [Show full text]
  • Uchwala Nr XXXI/223/17 Z Dnia 9 Marca 2017 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO Bydgoszcz, dnia 14 marca 2017 r. Poz. 1094 UCHWAŁA NR XXXI/223/17 RADY MIEJSKIEJ W TUCHOLI z dnia 9 marca 2017 r. w sprawie dostosowania sieci szkół podstawowych i gimnazjów do nowego ustroju szkolnego, wprowadzonego ustawą – Prawo oświatowe na okres od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz.446, ze zm.: poz. 1579, poz. 1948) oraz art. 210 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. 2017 r. poz. 60), po uzyskaniu pozytywnej opinii Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty w Bydgoszczy i uwzględnieniu uwag zawartych w przedmiotowej opinii, Rada Miejska uchwala, co następuje: § 1. Uchwała określa: 1) plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Tuchola, a także granice obwodów publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Tuchola, a także inne organy, na okres od 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., który stanowi załącznik nr 1 do niniejszej uchwały; 2) plan sieci publicznych gimnazjów prowadzonych przez Gminę Tuchola, a także przez inne organy i klas dotychczasowych publicznych gimnazjów prowadzonych w szkołach podstawowych oraz granice obwodów dotychczasowych publicznych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych przez Gminę Tuchola, a także przez inne organy, na okres od 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r., który stanowi załącznik nr 2 do niniejszej uchwały; § 2. Gimnazjum nr 1 im. dr. Kazimierza Karasiewicza z siedzibą w Tucholi, ul.
    [Show full text]
  • Program Ochrony Środowiska Dla Gminy Tuchola Na Lata 2016-2020
    Gmina Tuchola PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY TUCHOLA NA LATA 2016-2020 Tuchola, 2016 rok PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY TUCHOLA NA LATA 2016-2020 ZAMAWIAJĄCY: Gmina Tuchola pl. Zamkowy 1 89-500 Tuchola WYKONAWCA: TERRA PROJEKT Danuta Mazurczak, Joanna Witkowska S.C. ul. Zamkowa 4a/1, 62-070 Dąbrówka tel. +48 692 290 324 [email protected], www.terraprojekt.pl Program Ochrony Środowiska dla Gminy Tuchola na lata 2016-2020 Spis treści 1. WYKAZ SKRÓTÓW ........................................................................................................................................ 8 2. WSTĘP ............................................................................................................................................................ 9 2.1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ............................................................................................................. 9 2.2. METODYKA SPORZĄDZANIA PROGRAMU I JEGO STRUKTURA ............................................................................. 9 2.3. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE PROGRAMU ............................................................................................... 10 2.3.1. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju – „Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności” ............... 10 2.3.2. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku ................................................................................... 11 2.3.3. Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do roku 2020 – Plan modernizacji 2020+12 2.3.4. Regionalny Program
    [Show full text]
  • Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Tucholskiego
    Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Tucholskiego Załączniki Tuchola, 28 sierpnia 2019 r. 2 Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Tucholskiego Spis Treści Załącznik 1. Wzór formularza konsultacji społecznych ......................................................................................... 3 Załącznik 2. Wskaźnik zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców ......................... 4 Załącznik 3. Podstawowe wskaźniki przedsiębiorczości (2013 r.) ........................................................................ 4 Załącznik 4. Ilość miejsc noclegowych oraz liczba osób korzystających na ORSG Powiatu Tucholskiego w roku 2014 r. .................................................................................................................................................................... 5 Załącznik 5. Przesłanki świadczące o niskim potencjale gospodarczym ............................................................. 5 Załącznik 6. Wzór ankiety dla przedsiębiorców ....................................................................................................... 6 Załącznik 7. Potrzeby w zakresie usług socjalnych i aktywizacji społeczno-zawodowej na ORSG .............10 Załącznik 8. Najprężniej działające organizacje pozarządowe działające na ORSG Powiatu Tucholskiego ........................................................................................................................................................................................13 Załącznik
    [Show full text]
  • Fantastyczny Świat Starych Drzew 29
    19 Fantastyczny świat starych drzew 29 Muzyka Borów W całym kosmosie dobywa się nieustannie dźwięk. Różnorodny od pomruków, wybuchów, grzmotów, śpiewów, treli po szmery, szelesty, szemrania, ziewy, pojękiwania, czknięcia, bzyki, pierdzenia, brzdąknięcia, szurania, wzdychania, prychania, sapania, bębnienia, dudnienia, wybuchy, świsty, zawołania, trele, okrzyki, gwizdy, zewy, wycia, gdakania, piania, szczebioty, szczekania. Istnieje potężna dziedzina muzykowania drzew. Można mówić o rapsodiach świerków, nokturnach topoli, balladach sosen, symfoniach buków, marszach dębów, allegrach drzew owocowych... Odgłosy lasu układają się w rytm, który może być wyrazem życiowej siły, aktywizuje ciało i ducha. Melodia odgłosów przyrody, dźwięków natury działa też uspokajająco, relaksacyjnie. Może wpływać kojąco przynosząc odpoczynek i odprężenie. Szum potoków, wodogrzmoty wodospadów, ptasie radio przynieść może efekt kojący, łagodzący napięcie. Ptasie trele wznieść nas mogą na wyżyny duchowych wzruszeń i fascynujących przeżyć emocjonalnych. Wsłuchajmy się w przyrodę i dajmy się zauroczyć jej dźwiękowi. 42 Ptasiarze Podglądanie ptaków stało się nową dyscypliną rozrywkowo-turystyczną. Ptasiarze bywają na lądzie i na wodzie, w różnych porach roku i dnia. Podglądają nie tylko ptaki, udają się w różne miejsca Polski i Europy, gdzie nie trafia zwykły turysta. Wiedzą jak oglądać wiosnę i równie interesujące inne pory roku. Popularny na świecie birdwatching, nazywany po polsku "ptasiarstwem", to sposób obcowania z dziką przyrodą. Wyprawy w celu obserwowania ptaków również w Polsce stały się sposobem spędzania czasu. Kiedyś obserwatorami przyrody byli tylko studenci, teraz pojawia się dużo osób starszych i w średnim wieku, dla których jest to nowa przygoda; jest to taki przyrodniczy teatr. Ambicją ptasiarzy stało się zobaczenie jak największej liczby gatunków, nauczenie się ich rozpoznawania, a także poznanie ich życia.
    [Show full text]
  • Informacja Dotycząca Obwodów Szkolnych Szkół Podstawowych Prowadzonych Przez Gminę Tuchola /Obowiązuje Od Dnia 1 Września 2017R
    Informacja dotycząca obwodów szkolnych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Tuchola /obowiązuje od dnia 1 września 2017r./ Zgodnie z uchwałą nr XXXI/223/17 Rady Miejskiej w Tucholi z dnia 9 marca 2017r. podaje się do publicznej wiadomości: Plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Tuchola, a także granice obwodów tych szkół Lp Nazwa szkoły Adres siedziby Granice obwodów szkolnych . szkoły, adresy ewentualnych innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych 1. Szkoła Podstawowa nr 1 im. ks. ppłk. 89-500 Tuchola, a) Miasto Tuchola, ulice: Adama Asnyka, Aleksandra Fredry, Aleksandra Józefa Wryczy w Tucholi ul. Szkolna 4 Janty-Połczyńskiego, Anny German, Brzozowa, Bukowa, Chojnicka, Chopina, Cisowa, Czarna Droga, Czesława Miłosza, Czerska, Dąbrowskiej, Dębowa, Dworcowa, Gabrieli Zapolskiej, Gabrychów, Gałczyńskiego, Garbary, Główna, Górna, Grodzka, Jodłowa, Kasztanowa, Klonowa, Kochanowskiego, Kolejowa, Kołłątaja, Kopernika, Korczaka, Kościelna, Krótka, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Krzywa, ks. Konstantyna Kreffta, ks. ppłk. Józefa Wryczy, Ku Wiatrakom, Lipowa, Mickiewicza, Młyńska, Murowa, Na Górce, Nad Kiczą, Nałkowskiej, Norwida, Ogrodowa, Okrężna, Plac Wolności, Plac Zamkowy, Podgórna, Prusa, Reja, Reymonta, Rycerska, Rynkowa, Rzepakowa od numeru parzystego 2 do numeru parzystego 34, od numeru nieparzystego 1 do numeru nieparzystego 17, Rzeźnicka, Sępoleńska, Słowackiego, Spichlerzna, Stanisława Wyspiańskiego, Stara, Starofarna, Staromiejska, Staszica, Studzienna, Szkolna, Świecka do nr 53, Świerkowa, Tadeusza Różewicza, Tuwima, Tylna, Wałowa, Wiejska, Wisławy Szymborskiej, Wybickiego, Zamkowa, Żeromskiego, b) część sołectwa Kiełpin : przysiółek Jesionowo c) sołectwo Bladowo, w skład którego wchodzą: wsie: Bladowo, Słupy, przysiółki: Nad Bladówkiem, Bladowo-Wybudowanie d) część sołectwa Mały Mędromierz, w skład którego wchodzą: wieś Mały Mędromierz, przysiółki: Nowa Tuchola, Przy Szosie Sępoleńskiej, Wysoka Wieś, Huby, z wyłączeniem przysiółka Przy Szosie Bydgoskiej.
    [Show full text]
  • Pomniki Przyrody
    Pomniki przyrody Głaz narzutowy o obwodzie 520 cm znajdujący się przy drodze: Rzepiczna - Bielska Struga na działce ewidencyjnej nr 239/5 obrębu Klocek w miejscowości: Bielska Struga w gminie Tucholi w Tucholskim Parku Krajobrazowym Nr rejestru woj. - 706. Dwie lipy drobnolistne o obwodach w pierśnicy 340 i 301 cm rosnące w zabytkowym parku dworskim (nr rej. zabytków 160/A) na działce ewidencyjnej nr 171/4 w miejscowości: Kiełpin w gminie Tucholi w strefie ochronnej Tucholskiego Parku krajobrazowego. Nr rejestru woj. - 1142 Dwa dęby szypułkowe o obwodach w pierśnicy 315 i 300 cm oraz dwa klony zwyczajne o obwodach w pierśnicy 324 i 287 cm rosnące w parku wiejskim na działce ewidencyjnej nr 342/1 w miejscowości: Kiełpin w gminie Tucholi w strefie ochronnej Tucholskiego Parku Krajobrazowego Nr rejestru woj. - 1141. Wierzba biała o obwodzie w pierśnicy 330 cm rosnąca przy moście na rzece Bielskiej Strudze na działce ewidencyjnej nr 234/4 obrębu Klocek w miejscowości: Kiełpiński Most w gminie Tucholi Nr rejestru woj. - 1297. Sosna zwyczajna o nazwie "Trędowata" o obwodzie w pierśnicy 114 cm z licznymi guzowatymi naroślami rosnąca na działce ewidencyjnej nr 643 w miejscowości: Legbąd - Brody w gminie Tucholi w Tucholskim Parku Krajobrazowym Nr rejestru woj. - 1143. Trzy wierzby białe o obwodach w pierśnicy: 490, 480 i 400 cm rosnące na działce ewidencyjnej nr 42/4 obrębu Stobno w miejscowości: Mała Komorza w gminie Tucholi w strefie ochronnej Tucholskiego Parku Krajobrazowego Nr rejestru woj. - 1298. Świerk pospolity odmiany wężowej o obwodzie w pierśnicy 330 *** cm, klon jawor odmiany czerwonej o obwodzie w pierśnicy 315 **cm, cis pospolity o obwodzie w pierśnicy 87 cm, dąb szypułkowy o obwodzie w pierśnicy 315 cm, topola biała o obwodzie w pierśnicy 487 cm, lipa drobnolistna o obwodzie w pierśnicy 355 cm oraz karagana syberyjska o obwodzie w pierśnicy 63 *cm rosnące w zabytkowym parku pałacowym (nr rej.
    [Show full text]
  • Zarządzenie Nr 120.134.2020 Z Dnia 16 Września 2020 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO Bydgoszcz, dnia 18 września 2020 r. Poz. 4411 ZARZĄDZENIE Nr 120.134.2020 BURMISTRZA TUCHOLI z dnia 16 września 2020 r. w sprawie przyjęcia informacji o przebiegu wykonania budżetu Gminy Tuchola za pierwsze półrocze 2020 roku. Na podstawie art. 266 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz. U. z 2019 r. poz. 869 z późn. zm.) w związku z § 4 ust. 1 Uchwały Nr XLVII/437/10 Rady Miejskiej w Tucholi z dnia 25 czerwca 2010 r. w sprawie określenia zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budżetu Gminy Tuchola za I półrocze, informacji o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej oraz informacji o przebiegu wykonania planów finansowych samorządowych instytucji kultury Burmistrz Tucholi, zarządza co następuje: 1. Przedstawić Radzie Miejskiej w Tucholi informację o przebiegu wykonania budżetu Gminy Tuchola za pierwsze półrocze 2020 roku, wraz z informacją o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej, informację o przebiegu wykonania planów finansowych samorządowych instycji kultury zgodnie z załącznikiem do niniejszego zarządzenia, którego podstawowe wielkości przedstawiają się następująco: a) zrealizowane dochody w wysokości 50.584.636,28 zł w tym: ᠆ dochody bieżące 49.026.561,99 zł, ᠆ dochody majątkowe 1.558.074,29 zł, b) zrealizowane wydatki w wysokości 47.406.524,32 zł, w tym: ᠆ wydatki bieżące 44.382.751,93 zł, ᠆ wydatki majątkowe 3.023.772,39 zł, c) osiągnięty wynik (nadwyżka) 3.178.111,96 zł, d) zrealizowane przychody 7.685.377,20 zł, e) zrealizowane rozchody 2.263.378,00 zł. 2. Informację niniejszą przedłożyć Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Bydgoszczy celem wyrażenia opinii.
    [Show full text]
  • Kujawsko-Pomorskie Dla Powiatu Tucholskiego
    Szanowni Państwo! esteśmy województwem na dorobku. To, z przywróceniem Tucholi urody miasteczka co dzieje się w Kujawsko-Pomorskiem o średniowiecznych korzeniach. Wierzę, że od kilku lat, to wielki proces moderniza- stolica Waszego powiatu stanie się dzięki nim cyjny, którego efekty, już w jakimś sensie urbanistyczną perełką, w której dobrze będą się Jodczuwalne, w pełni ocenimy dopiero za kilka czuć turyści z całej Europy. lat. Nasz region jest dziś jednym wielkim placem budowy i wielkim poligonem pozytywnych W dążeniu do pomyślności gospodarczej przemian społecznych. nie wolno nam jednak zapominać o koniecznej dbałości o właściwą jakość życia wszystkich Zarząd województwa, którym kieruję, po- mieszkańców. Gospodarka i jej rozwój mają strzega swoją rolę w tym procesie przez pryzmat bowiem sens jedynie wtedy, gdy służą ludziom podstawowego w tej mierze obowiązku, którym poprawiając jakość życia, gdy łączą się z instru- jest dbałość, by prorozwojowe inwestowanie mentami pozwalającymi na korzystanie z ich do- strumienia środków - zarówno tych budżeto- brodziejstw i stwarzanych szans jak najszerszym wych, jak i tych płynących z funduszy pomoco- grupom obywateli. wych Unii Europejskiej – opierało się na regio- nalnej solidarności oraz stymulowaniu lokalnej Dlatego także w Tucholskiem finansujemy aktywności. Czynimy i nadal musimy czynić modernizację Szpitala Powiatowego. Dlatego wiele na rzecz takich rozwiązań, dzięki którym z owoców rozwoju także na Waszej ziemi powstają kompleksy sportowe Orlik i hale mogą korzystać nie tylko mieszkańcy najważniejszych ośrodków, sportowe, jak te przy tucholskim Zespole Szkół oraz w Cekcynie. ale także mieszkańcy kujawsko-pomorskiej wsi. Dlatego także tu kładziemy nacisk na poszerzanie oferty wychowa- nia przedszkolnego, także tej bezpłatnej, oraz nowoczesne pomo- Wymienione tu mechanizmy są też obecne we wsparciu dla ce dydaktyczne w szkołach.
    [Show full text]
  • Tucholski Park Krajobrazowy
    Na tropie przygody Mój Tucholski Park Krajobrazowy Trzy kroki do bycia ekspertem Mapa - vademecum przewodnika! Poznajmy się z Tucholskim Parkiem Krajobrazowym Natura zostawia ślady Ekologa do mądrości droga „Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego: Lubię tu być... na zielonym!” 01 Poznajmy się Przeżyj razem z nami wspaniałą przygodę podążając Obszary ścieżkami pięknych terenów Tucholskiego Parku NATURA 2000 Tuchola Krajobrazowego. Pod koniec naszej wycieczki BRODNICKI Br PARK KRAJOBRAZOWY da Grudziądz będziesz bogatszy o wiedzę, która pozwoli Ci na zostanie prawdziwym przewodnikiem po Brodnica tutejszych terenach. Charakterystycznym Drwęca Bydgoszcz elementem krajobrazu Parku są torfowiska. Toruń Zwiedzanie można więc rozpocząć od wizyty W isła Inowrocław w rezerwacie Jeziorka Kozie, gdzie dla turystów Włocławek został udostępniony jego najbardziej malowniczy zakątek. Jednak pamiętaj aby poruszać się po wyznaczonych trasach! Na tym terenie licznie występują objęte ochroną rośliny żywiące się owadami – rosiczki. Ich liście wydzielają wabiącą ciecz, do której przykleją się owady, a liście zwijają się i pochłaniają swoją zdobycz. W Parku mieszka też wiele drapieżnych ssaków, a wśród nich wiki, gronostaje i kuny. Podczas wycieczki oddychaj pełną piersią! W powietrzu unosi się wiele fitoncydów – czyli substancji zbliżonych do olejków eterycznych, które posiadają właściwości bakteriobójcze i regeneracyjne. Do Parku możesz udać się także na rodzinne grzybobranie. Tutejsze rejony przyciągają amatorów tych przysmaków nawet z najodleglejszych zakątków kraju. W miejscowych borach występuje ponad 100 gatunków grzybów jadalnych! Jeśli chcesz zostać królem grzybobrania, przed wyprawą zapoznaj się z występującymi tu drzewami, ponieważ pod poszczególnymi z nich rosną określone gatunki grzybów. I tak na przykład pod dębami można znaleźć borowiki szlachetne, a pod sosnami pieprzniki jadalne (kurki).
    [Show full text]