KOYULHİSAR'in COĞRAFİ ETÜDÜ Vedat KARADENİZ Doktora Tezi ORTAÖĞRETİM SOSYAL ALANLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI Pr
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
KOYULHİSAR’IN COĞRAFİ ETÜDÜ Vedat KARADENİZ Doktora Tezi ORTAÖĞRETİM SOSYAL ALANLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI Prof. Dr. Hayati DOĞANAY 2010 Her Hakkı Saklıdır ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ORTAÖĞRETİM SOSYAL ALANLAR EĞİTİMİ ANABİLİM DALI Vedat KARADENİZ KOYULHİSAR’IN COĞRAFİ ETÜDÜ DOKTORA TEZİ TEZ YÖNETİCİSİ Prof. Dr. Hayati DOĞANAY ERZURUM- 2010 II III İÇİNDEKİLER ÖZET….. ..................................................................................................................... VII ABSTRACT ................................................................................................................VIII TABLOLAR LİSTESİ ................................................................................................. IX ŞEKİLLER LİSTESİ ................................................................................................ XIV FOTOĞRAFLAR LİSTESİ .................................................................................... XVII HARİTALAR LİSTESİ............................................................................................. XXI KISALTMALAR LİSTESİ ..................................................................................... XXII ÖN SÖZ.................................................................................................................... XXIII GİRİŞ……………………………………………………………………………………1 BİRİNCİ BÖLÜM KOYULHİSAR’IN DOĞAL ÇEVRE ÖZELLİKLERİ 1.1. JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLER .................................................................. 11 1.2. İKLİM ÖZELLİKLERİ ........................................................................................ 22 1.2.1. Giriş ............................................................................................................... 22 1.2.2. İklim Elemanları .......................................................................................... 26 1.2.2.1. Sıcaklık ................................................................................................ 26 1.2.2.2. Basınç ve Rüzgârlar ........................................................................... 31 1.2.2.3. Nemlilik ve Yağış ................................................................................ 35 1.2.2.4. Yağış Etkinliği .................................................................................... 40 1.3. BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ ....................................................................... 43 1.3.1. Orman Alanları ............................................................................................ 46 1.3.2. Psödomaki ..................................................................................................... 48 1.3.3. Antropojen Stepler ....................................................................................... 49 1.3.4. Alpin Çayırlar .............................................................................................. 50 1.4. TOPRAK ÖZELLİKLERİ ................................................................................... 50 1.5. HİDROGRAFİK ÖZELLİKLER ........................................................................ 57 1.5.1. Yer altı Suyu ve Kaynaklar ......................................................................... 57 1.5.2. Akarsular ...................................................................................................... 59 İKİNCİ BÖLÜM BEŞERİ COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ 2.1. NÜFUS .................................................................................................................... 67 2.1.1. Nüfusun Tarihsel Gelişimi ........................................................................... 68 2.1.2. Nüfus Hareketleri ......................................................................................... 79 IV 2.1.2.1. Doğumlar ve Ölümler ........................................................................ 79 2.1.2.2. Göçler .................................................................................................. 81 2.1.2.2.a. Dış Göçler .................................................................................. 83 2.1.2.2.b. İç Göçler .................................................................................... 86 2.1.3. Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Özellikleri ................................................... 92 2.1.3.1. Nüfusun Cins ve Yaş Yapısı .............................................................. 92 2.1.3.2. Nüfusun Eğitim ve Kültür Durumu ............................................... 104 2.1.3.3. Aile Büyüklüğü ................................................................................. 113 2.1.3.4. Nüfusun Beslenme ve Sağlık Durumu ............................................ 115 2.1.4. Nüfusun Dağılışı ve Yoğunluğu ................................................................ 118 2.2. YERLEŞME ÖZELLİKLERİ ............................................................................ 129 2.2.1. Genel Bakış ................................................................................................. 129 2.2.2. Yerleşmenin Tarihsel Gelişimi .................................................................. 129 2.2.3. Yerleşme Şekilleri....................................................................................... 132 2.2.3.1. Devamlı Kır Yerleşmeleri ................................................................ 134 2.2.3.1.1. Köy Yerleşmeleri .................................................................... 134 2.2.3.1.1.a. Yer Adlarına Göre Köyler .......................................... 135 2.2.3.1.1.b. Kuruluş Yerlerine Göre Köyler .................................. 139 2.2.3.1.1.c. Yükselti Basamaklarına Göre Köyler ........................ 143 2.2.3.1.1.d. Yerleşme Dokularına Göre Köyler............................. 145 2.2.3.1.1.e. Ormana Göre Köyler ................................................... 152 2.2.3.1.1.f. Yüzölçümü Büyüklüklerine Göre Köyler ................... 155 2.2.3.1.1.g. Nüfus Büyüklüklerine Göre Köyler ........................... 157 2.2.3.1.1.h. Ekonomik Faaliyetlerine Göre Köyler ....................... 159 2.2.3.1.1.i. Yeri Değiştirilen Köyler................................................ 161 2.2.3.1.2. Mahalle Yerleşmeleri ............................................................. 165 2.2.3.2. Geçici Kır Yerleşmeleri ................................................................... 169 2.2.3.2.1. Yayla Yerleşmeleri ve Yaylacılık .......................................... 169 2.2.3.2.2. Mezraa Yerleşmeleri .............................................................. 181 2.2.3.2.3. Ağıl Yerleşmeleri .................................................................... 186 2.2.3.2.4. Çiftlik Yerleşmeleri ................................................................ 189 2.2.3.2.5. Bağ Evleri ve Alaçıklar .......................................................... 192 2.2.3.3. Kentsel Yerleşmeler ......................................................................... 195 2.2.3.3.1. Koyulhisar Kasabası .............................................................. 197 V 2.2.4. Meskenler .................................................................................................... 207 2.2.4.1. Doğal Çevre Özellikleri ve Meskenler ............................................ 208 2.2.4.2. Beşeri Çevre Özellikleri ve Meskenler ........................................... 219 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EKONOMİK COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ 3.1. TARIM .................................................................................................................. 227 3.1.1. Genel Bakış ................................................................................................. 227 3.1.2. Araziden Yararlanma Durumu ................................................................ 228 3.1.3. Parsel Büyüklüğü ve Mülkiyet Durumu .................................................. 232 3.1.4. Koyulhisar’da Tarımın Doğal Çevre Özellikleri ..................................... 234 3.1.5. Yetiştirilen Başlıca Tarım Ürünleri .......................................................... 236 3.1.5.1. Tahıl Tarımı ...................................................................................... 236 3.1.5.2. Yem Bitkileri .................................................................................... 241 3.1.5.3. Meyvecilik ......................................................................................... 242 3.1.5.4. Sebzecilik ........................................................................................... 245 3.1.5.5. Endüstri Bitkileri ............................................................................. 248 3.1.6. Tarımın Başlıca Sorunları ......................................................................... 250 3.2. HAYVANCILIK .................................................................................................. 253 3.2.1. Genel Bakış ................................................................................................. 253 3.2.2. Yetiştirilen Başlıca Hayvan Türleri .......................................................... 255 3.2.2.1. Küçükbaş Hayvancılık ..................................................................... 255 3.2.2.2. Büyükbaş Hayvancılık ..................................................................... 258 3.2.2.3. Yük ve Çeki Hayvanları .................................................................. 261 3.2.2.4. Kümes Hayvancılığı ......................................................................... 262 3.2.2.5. Arıcılık ..............................................................................................