Φυσıκοχηµıκή Ανάλυση Καı Μελέτη Iστορıκών Υφασµάτων
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ΑΟΗΠΡΝΡΔΙΔΗΝ ΞΑΛΔΞΗΠΡΖΚΗΝ ΘΔΠΠΑΙΝΛΗΘΖΠ ΞΝΙΡΔΣΛΗΘΖ ΠΣΝΙΖ ΑΕΏΟΘΔΘΏΟΕΖΛ ΜΝΛΓΝΏΘΘΏ ΘΒΟΏΜΟΠΡΕΏΖΣΙ ΞΜΛΠΑΣΙ «ΜΝΛΞΟΏΞΕΏ, ΞΠΙΟΔΝΔΞΔ & ΏΜΛΖΏΟΏΞΟΏΞΔ ΒΝΓΣΙ ΟΒΡΙΔΞ & ΘΔΡΏΙΕΞΘΣΙ» ΖΏΟΒΠΘΠΙΞΔ ΐ΄ Ώθαδεκατθφ έηνο 2012-2013 Γηπισκαηηθή Δξγαζία Φπζηθνρεκηθή αλάιπζε θαη κειέηε ηζηνξηθώλ πθαζκάησλ Θεραγηάο Κ. Γεκνζζέλεο Αξραηνιόγνο Α.Ξ.Θ Δπηβιέπνπζα θαζεγήηξηα : θ. ΐαξέιια Ώ. Βπαγγειία, Βπίθνπξνο Ζαζεγήηξηα Οκήκαηνο Ρεκείαο Ώ.Μ.Θ. Ρξηκειήο Δμεηαζηηθή Δπηηξνπή : θ. ΐαξέιια Ώ. Βπαγγειία, Βπίθ. Ζαζεγήηξηα Οκ. Ρεκείαο Ώ.Μ.Θ. θ. Ζαξαδέδνο Γεψξγηνο, Ώλαπι. Ζαζεγεηήο Οκ. Ώξρηηεθηφλσλ Θεραληθψλ Ώ.Μ.Θ. θ. Ζαξαπαλαγηψηεο Εσάλλεο, Βπίθ. Ζαζεγεηήο Ώ.Β.Ώ.Θ. Θεζζαινλίθε Αεθέκβξηνο 2012 ΑΟΗΠΡΝΡΔΙΔΗΝ ΞΑΛΔΞΗΠΡΖΚΗΝ ΘΔΠΠΑΙΝΛΗΘΖΠ ΞΝΙΡΔΣΛΗΘΖ ΠΣΝΙΖ ΑΕΏΟΘΔΘΏΟΕΖΛ ΜΝΛΓΝΏΘΘΏ ΘΒΟΏΜΟΠΡΕΏΖΣΙ ΞΜΛΠΑΣΙ «ΜΝΛΞΟΏΞΕΏ, ΞΠΙΟΔΝΔΞΔ & ΏΜΛΖΏΟΏΞΟΏΞΔ ΒΝΓΣΙ ΟΒΡΙΔΞ & ΘΔΡΏΙΕΞΘΣΙ» ΖΏΟΒΠΘΠΙΞΔ ΐ΄ Ώθαδεκατθφ έηνο 2012-2013 Αηπισκαηηθή Βξγαζία Φπζηθνρεκηθή αλάιπζε θαη κειέηε ηζηνξηθώλ πθαζκάησλ Ζεραγηάο Θ. Αεκνζζέλεο Ώξραηνιφγνο Ώ.Μ.Θ Δπηβιέπνπζα θαζεγήηξηα : θ. ΐαξέιια Ώ. Βπαγγειία, Βπίθνπξνο Ζαζεγήηξηα Οκήκαηνο Ρεκείαο Ώ.Μ.Θ. Ρξηκειήο Δμεηαζηηθή Δπηηξνπή : θ. ΐαξέιια Ώ. Βπαγγειία, Βπίθ. Ζαζεγήηξηα Οκ. Ρεκείαο Ώ.Μ.Θ. θ. Ζαξαδέδνο Γεψξγηνο, Ώλαπι. Ζαζεγεηήο Οκ. Ώξρηηεθηφλσλ Θεραληθψλ Ώ.Μ.Θ. θ. Ζαξαπαλαγηψηεο Εσάλλεο, Βπίθ. Ζαζεγεηήο Ώ.Β.Ώ.Θ. Θεζζαινλίθε Αεθέκβξηνο 2012 2 Ξεξηερόκελα Μξφινγνο 8 Βηζαγσγή 11 Abstract 14 Ζεθάιαην 1.Θεσξεηηθφ κέξνο 16 1.1 Ον Ηανγξαθηθφ Θνπζείν θαη Ώξρείν Ώ.Μ.Θ 16 1.2. Αεηγκαηνιεςία 17 1.3. Μεξηγξαθή δεηγκάησλ 18 1.4. Οαμηλφκεζε πθάλζηκσλ ηλψλ 51 1.4.1.Λξγαληθέο 51 1.4.2.Οερλεηέο 52 1.4.3.Δκηζπλζεηηθέο ή αλαγελλεκέλεο ίλεο 52 1.4.4.Ξπλζεηηθέο ή ρεκηθέο ίλεο 54 1.4.5.Ώλφξγαλεο 54 1.5. Ον καιιί 56 1.5.α. Εζηνξία ηνπ καιιηνχ 56 1.5.β. Ξχζηαζε κάιιηλεο ίλαο 56 1.5.γ. Ανκή κάιιηλεο ίλαο 59 1.5.δ. Βγρψξηεο απηφρζνλεο θπιέο πξνβάησλ 60 1.5.ε. Βπεμεξγαζία θαη κεηαπνίεζε ηνπ καιιηνχ 61 1.6. Μίινο (θεηζέο ή ηζφρα) 67 1.6.α. Ξχζηαζε 67 1.6.β. Εζηνξηθά ζηνηρεία 68 1.6.γ.Θέζνδνη πίιεζεο 70 1.6.γ.1.Πγξή πίιεζε 70 1.6.γ.2.Μίιεζε κε βειφλεο 73 1.6.γ.3.Θέζνδνο carroting 74 1.6.γ. Μαξαγσγή ηζφραο ζε βηνκεραληθή θιίκαθα 74 1.7. Ον θέζη 75 1.8. Ον κεηάμη 78 3 1.8.α. Εζηνξηθά ζηνηρεία 78 1.8.β. Ξχζηαζε κεηαμσηήο ίλαο 80 1.8.γ. Ξεξνηξνθία 81 1.8.γ.1. Βθθφιαςε κεηαμφζπνξνπ 82 1.8.γ.2. Βθηξνθή κεηαμνζθψιεθα 83 1.8.γ.3. Ζιάδσκα 84 1.8.γ.4. Κεθιάδσκα 86 1.8.γ.5. Ώπφπλημε ησλ θνπθνπιηψλ 87 1.8.γ.6. Αηαινγή θνπθνπιηψλ 87 1.8.γ.7. Ώλαπήληζε ηλψλ 87 1.8.γ.8. Ζιψζε λεκάησλ 88 1.8.γ.9. Ηεχθαλζε 88 1.8.δ. ΐαζηθνί ηχπνη κεηαμσηψλ πθαζκάησλ 89 1.8.ε. Δ κεηαμνπξγία ζηελ Βιιάδα 90 1.9. Ον βακβάθη 91 1.9.α. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 91 1.9.β. Εζηνξηθά ζηνηρεία 94 1.9.γ. Ρεκηθή ζχζηαζε βακβαθεξήο ίλαο 98 1.9.δ. Ανκή ηεο βακβαθεξήο ίλαο 99 1.9.ε. Μνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά κηαο βακβαθεξήο ίλαο 101 1.9.ζη. Βπεμεξγαζία βάκβαθνο 102 1.9.ζη.1. Ξπιινγή ζχζπνξνπ βακβαθηνχ 102 1.9.ζη.2. Κήξαλζε 102 1.9.ζη.3. Βθθφθθηζε 102 1.9.ζη.4. Ζαζαξηζκφο 103 1.9.ζη.5. Αεκαηνπνίεζε 104 1.9.ζη.6. Ζαζαξηζκφο & Ηεχθαλζε 104 1.9.ζη.7. Ιεκαηνπνίεζε 105 1.10. Δ Ζάλλαβε 107 1.10.α. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 107 1.10.β. Εζηνξηθά ζηνηρεία 111 1.10.γ. Ξπνξά 113 4 1.10.δ. Ξπγθνκηδή 113 1.10.ε. Βπεμεξγαζία θάλλαβεο θαη λεκαηνπνίεζε 113 1.10.ζη. Ζαλλαβνπξγεία : ε ειιεληθή βηνκεραλία θάλλαβεο 117 Ζεθάιαην 2. Μεηξακαηηθφ κέξνο 119 2.1. Διεθηξνληθή κηθξνζθνπία ζάξσζεο (SEM) 119 2.1.α. ΐαζηθέο αξρέο 119 2.1.β. Λξγαλνινγία 119 2.1.γ. Μεηξακαηηθή δηαδηθαζία 121 2.1.δ. Βπεμεξγαζία δεηγκάησλ 121 2.1.ε. Ώπνηειέζκαηα 122 2.1.ζη. Οερλνινγία θαηαζθεπήο ηνπ κεηαιιηθνχ λήκαηνο ηνπ δείγκαηνο 13 155 2.1.δ. Ξηνηρεηνκεηξηθή κηθξναλάιπζε (SEM-EDS) δείγκαηνο 13 156 2.1.δ.1. Ώπνηειέζκαηα 157 2.2. Διεθηξνληθή κηθξνζθνπία δηέιεπζεο (TEM) 160 2.2.α. ΐαζηθέο αξρέο 160 2.2.β. Λξγαλνινγία 160 2.2.γ. Μξνεηνηκαζία δεηγκάησλ 160 2.2.δ. Ώπνηειέζκαηα 164 2.3. Πγξή ρξσκαηνγξαθία πςειήο απφδνζεο (HPLC) 168 2.3.α. ΐαζηθέο αξρέο 168 2.3.β. Μεηξακαηηθή δηάηαμε 168 2.3.γ. Αηαδηθαζία πξνεηνηκαζίαο ησλ δεηγκάησλ 169 2.3.δ. Ώπνηειέζκαηα 171 2.4. Φαζκαηνζθνπία FT-IR 226 2.4.α. Ώξρέο θαζκαηνζθνπίαο FT-IR 226 2.4.β. Μεηξακαηηθή δηαδηθαζία 227 2.4.γ. Ώπνηειέζκαηα 227 2.5. Φαζκαηνζθνπία νξαηνχ ππεξηψδνπο δηαρεφκελεο αλάθιαζεο (Uv-Vis DRS) 231 2.5.α. ΐαζηθέο αξρέο κεζφδνπ 231 2.5.β. Μεηξακαηηθή δηαδηθαζία 232 5 2.5.γ. Λξγαλνινγία 233 2.5.δ. ΐαζκνλφκεζε νξγάλνπ 234 2.5.ε. Ώπνηειέζκαηα 235 2.5.ζη. Ώλάιπζε θαη απνηίκεζε θαζκάησλ 235 2.5. Οαπηνπνηεκέλεο ρξσζηηθέο 238 2.5.α. Λξγαληθέο θπηηθέο ρξσζηηθέο 238 2.5.α.1. Βξπζξφδαλν ην βαθηθφ ή ξηδάξη 238 2.5.α.1.1. λνκα 238 2.5.α.1.2. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 239 2.5.α.1.3. Εζηνξηθά ζηνηρεία 240 2.5.α.1.4. Μνηνηηθφο δηαρσξηζκφο, έιεγρνο θαη λνζείεο 242 2.5.α.1.5. Ρξσκνθφξεο ελψζεηο 243 2.5.α.1.6. ΐαθηθή δηεξγαζία 245 2.5.α.2. Νάκλνο 247 2.5.α.2.1. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 247 2.5.α.2.2. Εζηνξηθά ζηνηρεία 249 2.5.α.2.3. Ρξσκνθφξεο ελψζεηο 249 2.5.α.2.4. ΐαθηθή δηεξγαζία 252 2.5.α.3. Νεδεδά 254 2.5.α.3.1. λνκα 254 2.5.α.3.2. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 254 2.5.α.3.3. Ρξσκνθφξεο ελψζεηο 255 2.5.α.3.4. ΐαθηθή δηεξγαζία 255 2.5.α.4. ΐξαδηιηαλφ αηκαηφμπιν 258 2.5.α.4.1. λνκα 258 2.5.α.4.2. ΐνηαλνινγηθά ζηνηρεία 258 2.5.α.4.3. Εζηνξηθά ζηνηρεία 259 2.5.α.4.4. Ρξσκνθφξεο ελψζεηο 260 2.5.α.4.5. ΐαθηθή δηεξγαζία 260 2.5.α.4. Οαλίλεο 263 2.5.β. Δκηζπλζεηηθέο ρξσζηηθέο 265 2.5.β.1. Θπιε ηεο Ξαμνλίαο ή indigo carmine 265 6 2.5.β.1.1. Εζηνξηθά ζηνηρεία 265 2.5.β.1.2. ΐαθηθή δηεξγαζία 267 2.5.γ. Ξπλζεηηθέο ρξσζηηθέο 269 2.5.γ.1. Θπιε ηεο Μξσζίαο 269 2.5.γ.1.1. λνκα 269 2.5.γ.1.2. Ξχλζεζε 269 2.5.γ.1.3. Εζηνξηθά ζηνηρεία 270 2.5.γ.1.4. ΐαθηθή δηεξγαζία 271 Ζεθάιαην 3. Ξπκπεξάζκαηα 273 ΐηβιηνγξαθία 278 7 Ξξόινγνο Δ παξνχζα εξγαζία εθπνλήζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ Αηαηκεκαηηθνχ Μξνγξάκκαηνο Θεηαπηπρηαθψλ Ξπνπδψλ (Α.Μ.Θ.Ξ) ζηελ «Μξνζηαζία, Ξπληήξεζε θαη Ώπνθαηάζηαζε Έξγσλ Οέρλεο θαη Θεραληζκψλ» (Βπηζηήκε ηεο Ξπληήξεζεο) ηεο Μνιπηερληθήο Ξρνιήο ηνπ Ώξηζηνηειείνπ Μαλεπηζηεκίνπ ηεο Θεζζαινλίθεο. Δ εθπφλεζή ηεο έγηλε ππφ ηελ επίβιεςε ηεο θαο Βπαγγειίαο ΐαξέιια, Βπίθνπξεο Ζαζεγήηξηαο ηνπ ηκήκαηνο Λξγαληθήο Ρεκείαο Ώ.Μ.Θ, ηελ νπνία ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά γηα ηελ επηζηεκνληθή θαζνδήγεζε, ηε ζεξκή ζπλδξνκή θαη ηελ εκπηζηνζχλε κε ηελ νπνία πεξηέβαιε ηελ παξνχζα εξγαζία θαη ηέινο, ηελ επραξηζηψ γηα ηε ζπλερή θαη ακέξηζηε ππνζηήξημε, ηελ πνιχηηκε βνήζεηα πνπ κνπ πξνζέθεξε ζε φιε ηε δηάξθεηα ησλ κεηαπηπρηαθψλ κνπ ζπνπδψλ, φπσο επίζεο γηα ηελ νηθνλνκηθή ππνζηήξημε θαη ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο κεηάβαζεο θαη παξακνλήο κνπ ζην Μαιέξκν γηα ηε δηεμαγσγή ελφο πνιχ ζεκαληηθνχ κέξνπο ηεο έξεπλάο κνπ. Λη δξφκνη ηεο έξεπλαο πνπ κνπ ππέδεημε ζα απνηεινχλ νδεγφ κνπ ζην κέιινλ. Οέινο ηελ επραξηζηψ ηδηαίηεξα γηα ηε δπλαηφηεηα πνπ κνπ παξείρε λα δηδαρζψ θαη λα ρξεζηκνπνηήζσ ηε θαζκαηνζθνπία νξαηνχ ππεξηψδνπο δηαρεφκελεο αλάθιαζεο (Uv-Vis - DRS) ζην Οκήκα Ρεκείαο θαη ηε ρεκηθφ θα Βπδνμία-Θαξία ΐάξθα γηα θάζε βνήζεηα ζηηο θαζκαηνζθνπηηθέο κεηξήζεηο. Θεξκφηαηα επραξηζηψ ηελ θα Βιενλψξα Ξθνπηέξε - Αηδαζθάινπ, Βπίθνπξε Ζαζεγήηξηα ηνπ Ονκέα Ιεφηεξεο θαη Ξχγρξνλεο Εζηνξίαο, Ηανγξαθίαο θαη Ζνηλσληθήο Ώλζξσπνινγίαο Ώ.Μ.Θ. γηα ηελ επγεληθή παξαρψξεζε ησλ δεηγκάησλ ηεο παξνχζαο κειέηεο. Βπραξηζηψ επίζεο ηηο ζπλεξγάηηδέο ηεο θα Ώθξηβνπνχινπ Θάιεηα, Ώξραηνιφγν θαη ηελ θα Ηηφληνπ Ιεθέιε, Ώξραηνιφγν - Θνπζεηνιφγν γηα ηηο εμαηξεηηθέο θσηνγξαθίεο ησλ ηζηνξηθψλ πθαζκάησλ θαη γηα θάζε πνιχηηκε πιεξνθνξία θαη βνήζεηα. Βπραξηζηψ ζεξκά ηελ θα Βιέλε Μαπιίδνπ, Ώλαπιεξψηξηα Ζαζεγήηξηα ζην Οκήκα Φπζηθήο, Ξρνιή Θεηηθψλ Βπηζηεκψλ Ώ.Μ.Θ. γηα ηε κειέηε ησλ δεηγκάησλ ζην ειεθηξνληθφ κηθξνζθφπην ζάξσζεο (SEM) ηνπ ηκήκαηνο 8 Φπζηθήο Ώ.Μ.Θ., ηηο νπζηαζηηθέο ηεο επηζηεκνληθέο παξαηεξήζεηο θαη ηηο ρξήζηκεο ππνδείμεηο. Εδηαίηεξεο επραξηζηίεο νθείισ επίζεο ζηνλ Αξ. Ρεκηθφ Θεραληθφ θ. Εσάλλε Ζαξαπαλαγηψηε, Βπίθνπξν Ζαζεγεηή ηεο Ώλσηάηεο Βθθιεζηαζηηθήο Ώθαδεκίαο Θεζζαινλίθεο, Μξφγξακκα Ξπνπδψλ Αηαρείξηζεο Βθθιεζηαζηηθψλ Ζεηκειίσλ θαη κέινο ηεο ηξηκεινχο κνπ Ξπκβνπιεπηηθήο Βπηηξνπήο, γηα ηελ πξφζπκε απνδνρή ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ ζηελ ηξηκειή επηηξνπή, γηα ηε δηεμαγσγή ελφο κέξνπο ηεο έξεπλάο κνπ ζην εξγαζηήξην ηεο Πγξήο Ρξσκαηνγξαθίαο Πςειήο Ώπφδνζεο (HPLC), γηα ηε ρξήζε ηνπ νπηηθνχ κηθξνζθνπίνπ θαη ηνπ ζηεξενκηθξνζθνπίνπ ηεο Ώθαδεκίαο, γηα ην ρξφλν πνπ αθηέξσζε ζηε κειέηε ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, θαζψο θαη γηα ηηο ζπλερείο θαη γφληκεο ζπδεηήζεηο γηα ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο πνπ αθνξνχλ ζηηο νξγαληθέο ρξσζηηθέο. Ξην ζεκείν απηφ νθείισ λα επραξηζηήζσ ηε ζπλεξγάηηδα ηνπ θνπ Ζαξαπαλαγηψηε, ρεκηθφ κεραληθφ - εξεπλήηξηα θα Ζακαηεξνχ Μαξαζθεπή δίρσο ηελ αλεθηίκεηε βνήζεηα ηεο νπνίαο ζα ήηαλ αδχλαηε ε εξκελεία, ε θαηαλφεζε θαη ε παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο πγξήο ρξσκαηνγξαθίαο. Ώπφ ηελ Βθθιεζηαζηηθή Ώθαδεκία Θεζζαινλίθεο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηδηαίηεξα θαη ηνλ Αξ. θπζηθφ - εξεπλεηή, θ. Αεκήηξην Ηακπάθε, Μξφγξακκα Ξπνπδψλ Αηαρείξηζεο Βθθιεζηαζηηθψλ Ζεηκειίσλ, Ώλσηάηε Βθθιεζηαζηηθή Ώθαδεκία Θεζζαινλίθεο, γηα ηε δηεμαγσγή κεηξήζεσλ κε θαζκαηνζθνπία ππεξχζξνπ κεηαζρεκαηηζκνχ Fourier (FTIR) ζηα εξγαζηήξηα ηεο Ώθαδεκίαο, φπσο επίζεο γηα ηελ εξκελεία θαη ηελ αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ. Βπραξηζηψ ζεξκά ηνλ θ. Γεψξγην Ζαξαδέδν, Ώλαπιεξσηή Ζαζεγεηή ηνπ ηκήκαηνο Ώξρηηεθηφλσλ ηεο Μνιπηερληθήο Ξρνιήο ηνπ Ώ.Μ.Θ. θαη κέινο ηεο ηξηκεινχο κνπ Ξπκβνπιεπηηθήο Βπηηξνπήο γηα ηελ πξφζπκε απνδνρή ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ ζηελ επηηξνπή, γηα ην ρξφλν πνπ αθηέξσζε ζηε κειέηε ηεο παξνχζαο εξγαζίαο θαη γηα ηελ θαιή ζπλεξγαζία. Βπραξηζηίεο νθείισ θαη ζηνλ θν Αεκήηξην Οζηπά, Ζαζεγεηή ηνπ ηκήκαηνο Θεραλνιφγσλ Θεραληθψλ Ώ.Μ.Θ.